علائم و علل بيماري ms

[shirin71]

علائم و علل بيماري MS

مالتيپل اسکلروزيس (Multiple Sclerosis) که اختصارا به آن "ام اس" گفته مي‌شود، نوعي بيماري مزمن دستگاه اعصاب مرکزي(مغز و نخاع) است، که در اثر تخريب سلول‌هاي عصبي ايجاد مي گردد.

هر سلول عصبي يا نورون (neuron) از بخشي به نام جسم سلولي، شاخه‌اي بلند به نام "آکسون" و يک يا چند شاخه نازک و کوتاه به نام "دندريت" تشکيل شده است. اطراف آکسون و دندريت‌هاي هر سلول عصبي با پوشش يا غلاف مخصوصي به طور کامل احاطه شده است که به "غلاف ميلين" معروف است. وظيفه اين غلاف که تقريبا مشابه پوشش عايق اطراف سيم برق است، محافظت و کمک به افزايش سرعت انتقال پيام‌هاي الکتريکي است که در سراسر سلول‌هاي عصبي بدن جريان دارد.
صدمه ديدن غلاف ميلين اطراف سلول‌هاي عصبي در هر کدام از اندام هاي بدن مي‌تواند منجر به بروز علائم "ام اس" در آن قسمت گردد، به اين شکل که با آسيب پوشش ميلين، سرعت انتقال پيام‌هاي الکتريکي بسيار کاهش يافته و اين مسئله با بروز اختلال در کارکرد طبيعي آن ها همراه مي‌باشد.


اين تخريب زماني اتفاق مي‌افتد که بخشي از گلبول‌هاي سفيد خون(سلول‌هاي T،B و پلاسما سل‌ها) که جزء سيستم ايمني بدن محسوب مي‌شوند و نقش دفاعي از سلول‌هاي بدن را دارند، از سد مغزي عبور کرده و به سيستم اعصاب مرکزي وارد ‌شوند و به غلاف ميلين سلول‌هاي عصبي(به جاي عوامل بيگانه) حمله کرده و سبب آسيب و ايجاد لکه‌هاي سخت در آن ها مي‌شوند. علت اين واکنش"خود ايمني" هنوز معلوم نيست.
"ام اس" به طور خاص با تخريب پوشش ميلين در عصب‌هاي يک منطقه از بدن شروع شده و به دنبال آن، مناطق ديگري از بدن به صورت غير قابل پيش‌بيني درگير مي‌گردد و بسته به اين که چه بخشي دچار ضايعه شده يا اندازه پلاک‌هاي ايجاد شده روي اعصاب به چه اندازه است، فرد مبتلا علائم گوناگوني را نشان مي‌دهد.
چنان چه آسيب وارده در سلول‌هاي مغزي باشد، حافظه، قدرت تمرکز و يادگيري مختل مي‌شود، ايجاد ضايعه در منطقه مخچه، با عدم تعادل در ايستادن و حرکت مشخص مي‌گردد و آسيب ميلين در سلول‌هاي عصبي نخاع، با بروز اختلال در اندام‌ها و بافت‌هايي از بدن که با آن سلول‌هاي عصبي ارتباط دارند، همراه مي‌باشد.
به عبارتي با آسيب ديدن غلاف ميلين سلول‌هاي عصبي، انتقال پيام‌ها به سوي مغز يا نخاع و يا از اين مراکز به اندام‌هاي مربوطه مختل مي‌گردد، به عنوان مثال پيام مربوط به حرکت دادن انگشتان دست از بين مي‌رود و هرگز به عضلات انگشتان دست که ظاهرا سالم نيز هستند، نمي‌رسد و به اين ترتيب فرد قادر به تکان دادن انگشتان خود نمي‌باشد.

علائم "ام اس":

بيماري "ام اس" شامل دوره‌هاي فعال(حاد) و غيرفعال(مزمن) است و علائم بيماري از فردي به فرد ديگر متفاوت مي‌باشد. درگيري و اختلالات چشمي توام با کاهش قدرت بينايي در اين بيماري معمولا شايع است.
علائم "ام اس" به طور کلي شامل ضعف و گرفتگي عضلات ، وضعيت نيمه فلجي، بي‌حسي، سوزن سوزن شدن و خواب رفتگي دست و پاها ، حرکات غيرارادي، لرزش، اشکال در تعادل بدن، سرگيجه، مشکل در بلع غذا، اختلال در تکلم و کاهش ديد مي‌باشد. گاهي گوش‌ها دچار وز وز و يا کاهش شنوايي مي‌گردند و مشکلات مربوط به کنترل ادرار و کار کرد مثانه و کاهش ميل جنسي از جمله علائمي است که امکان دارد در بعضي بيماران مشاهده شود. اوج بروز اين بيماري در سنين 20 تا 40 سالگي است و در زنان بيشتر از مردان رخ مي‌دهد.
در حال حاضر MRI بهترين روش براي شناسايي و تشخيص اين بيماري است.
شايع‌ترين نوع "ام اس":

"ام‌ اس" انواع گوناگوني دارد. شايع‌ترين نوع آن که معمولا 75 درصد افراد، به اين نوع مبتلا مي‌شوند به نوع "عود کننده- فروکش کننده" معروف است. در اين نوع، حملات بيماري به طور ناگهاني ايجاد شده و بخش‌‌هايي از بدن بيماران را در گير مي‌کند. سپس علائم بعد از مدتي فروکش کرده و تا حدودي بهبودي ايجاد مي‌شود.
حمله بعدي بيماري مي‌تواند بعد از مدت کوتاهي باشد و يا سال‌ها بعد اتفاق بيافتد. اغلب مدت زمان عود بيماري و حمله شديد 24 تا 48 ساعت طول مي‌کشد.
علل موثر دربروز "ام اس":

دانشمندان علل و عوامل گوناگوني را در بروز اين بيماري موثر دانسته‌اند، ولي هيچ کدام از آنها هنوز به درستي ثابت نشده است. از اين عوامل مي‌توان به وضعيت سيستم ايمني بيمار، وراثت و برخي از عوامل محيطي مانند ابتلا به عفونت‌هاي ويروسي، موقعيت جغرافيايي محل زندگي بيمار و تاثير برخي از هورمون‌ها اشاره کرد.
تحقيقات علمي نشان داده است، افرادي که به حملات "ام اس" دچار مي‌شوند، احتمالا استعداد و زمينه ابتلا را از بدو تولد به ارث برده‌اند و با داشتن زمينه ارثي، وقتي بيماري در آن ها بروز مي‌کند که عوامل محيطي گوناگون نيز محرک ايجاد آن باشند. مطالعات علمي بروز اين بيماري را در بين سفيدپوستان بيشتر از ساير نژادها گزارش کرده‌اند.
در زمينه تاثير ويروس‌ها و عفونت‌هاي ويروسي مانند سرخجه، اوريون، آنفلوآنزا، هپانيت B و... در ابتلا به "ام اس"، متخصصين در حال انجام تحقيقات گسترده‌اي مي‌باشند.