دیوان اشعار هاتف اصفهانی

[sorna]

چو عبدالباقی آن خان فلک قدر

که روی اوست چون گل زیب این باغ

جوان‌بختی که باغ دولت اوست

بود گر خوشتر از خلد برین باغ


به قمصر داد فرمان تا بسازند

یکی دلکش مقام دلنشین باغ


به فرمانش بنا کردند باغی

که چون آن نیست در روی زمین باغ


نه باغی بل بهشتی زیبد آری

چنان زیبا جوانی را چنین باغ


از آنش باغ عشرت جز همین باغ

که نبود جای عشرت جز همین باغ


غرض چون سبز و خرم گشت دادش

لقب دهقان گردون بهترین باغ


پی تاریخ سالش کلک هاتف

رقم زد (سبز بادا دایم این باغ)

[sorna]

فخر سادات رفیع الدرجات

حضرت میر محمد صادق

آن ز عباد به تقوی در پیش

آن ز اعلام به دانش سابق


از اکارم به مکارم برتر

بر افاضل به فضایل فائق


جامه‌ی علم و عمل کاو را بود

دل دانا و زبان صادق


رخت از دنیی فانی بربست

به ملاقات الهی شایق


رو سوی عالم باقی آورد

به عنایات الهی واثق


بود مشتاق جمال ازلی

بیشتر زان که به عذرا وامق


جان به کف شد بر جانان آری

جان برد تحفه‌ی جانان عاشق


چون ز دنیا شد و در خلد برین

شد به اجداد گرامی لاحق


گفت هاتف پی تاریخ که خلد

بود از میر محمد صادق

[sorna]

صد هزار افسوس کز بی‌مهری گردون نهاد

آفتاب عمر یوسف میرزا رو در زوال

ماه اوج عزت از دور سپهر بی‌درنگ

ناگه از اوج شرف رو کرد در برج و بال


شد نهان در تیره خاک آن قیمتی گوهر که بود

درة التاج سیادت قرة العین کمال


طعمه‌ی گرگ اجل شد یوسف رویش چو بدر

وز غمش شد پشت یعقوب فلک خم چون هلال


مرغ روح لامکان سیرش ازین تنگ آشیان

پر فشان سوی گلستان جنان بگشود بال


بود از رخسار و قامت غیرت گل رشک سرو

حیف از آن نورسته گل افسوس از آن نازک نهال


شد گلی ناچیده در باغ جنان و ماتمش

بیخت بر فرق جهان خاک غم و گرد ملال


چون به شوق گلشن خلد برین زین مرحله

خیمه‌ی اجلال بیرون زد به عزم ارتحال


عقل با هاتف پی تاریخ سال رحلتش

گفت بیرون از جهان شد یوسف مصر جلال

[sorna]

حیف ز حاجی نبی گوهر بحر وجود

کز ستم آسمان گشت نهان در زمین

در گران قیمتی بود و سپهر از جفا

در دل خاکش نهاد ساخت چو گنجش دفین


رفت ازین گلستان چون گل و احباب را

ماند ازو داغ و درد در دل و جان حزین


جانب خلد برین بار سفر بست و شد

در روضات جنان همنفس حور عین


چون ز غم آباد دهر، گشت ملول و به شوق

کرد از این خاکدان رو به مقام امین


خامه‌ی هاتف نوشت از پی تاریخ او

منزل حاجی نبی باد بهشت برین

[sorna]

شمع بزم اهل دل آقا علی‌اکبر که بود

همچو مهر از روی او روشن شبستان جهان

آنکه تا جا داشت جان آگهش در جسم پاک

یکدم از فرمان حق فارغ نبودش جسم و جان


صد هزار افسوس کز عالم جوان رفت و نهاد

داغ دوری بر دل مرد و زن و پیر و جوان


چون به آهنگ گلستان جنان پرواز کرد

مرغ روح لامکان سیرش ازین تنگ آشیان


خامه‌ی هاتف پی تاریخ سال او نوشت

باد ماوای علی‌اکبر بهشت جاودان

[sorna]

تازه گل خرم باغ جهان

آه که بر خاک هلاک اوفتاد

سرو سهی قامت این بوستان


رفت محمدعلی آن تازه گل

در چمن دهر به باد خزان


حیف از آن گوهر یکتا که کرد

جا به دل خاک ازین خاکدان


حیف از آن کوکب رخشان که ساخت

دور سپهرش ز نظرها نهان


چون به جوانی ز جهان خراب

گشت روان سوی ریاض جنان


هاتف دلخسته که در ماتمش

داشت شب و روز خروش و فغان


گفت به تاریخ که سوی جنان

رفت محمدعلی نوجوان

[sorna]

دریغ و درد کز بیداد گردون

شد از بزم احبا میر مؤمن

ازین ویرانه منزل رخت بربست

به سوی باغ طوبی میر مؤمن


گرفتش دل ازین دیر پرآشوب

به جنت کرد ماوا میر مؤمن


دلش از هر غمی آسود، چون یافت

به گلزار جنان جا میر مؤمن


غرض از بزم دنیا چون شتابان

روان شد سوی عقبی میر مؤمن


به تاریخش رقم زد کلک هاتف

که رفت از بزم دنیا میر مؤمن

[sorna]

خسرو کشور سخن مشتاق

صاحب رای پیر و طبع جوان

قطب سادات آن که می‌بخشید

قالب لفظ را ز معنی جان


آن که از بحر طبع گوهرزای

چون شدی در شاهوار افشان


از لالی نظم او گشتی

منفعل گوهر و خجل عمان


آن که اشعار او که در هر یک

آشکار است رازهای نهان


عاشقان راست چاره‌ی غم عشق

عارفان راست مایه‌ی عرفان


آنکه پیوسته از حجاب خفا

بردی از خامه مداد بیان


نوعروسان بکر معنی را

موکشان سوی جلوه‌گاه عیان


طوطی بذله گوی گلشن دهر

بلبل خوش نوای باغ جهان


چون درین تنگ آشیانه ندید

جای پرواز و عرصه‌ی طیران


طایر روح لامکن سیرش

کرد آهنگ روضه‌ی رضوان


حیف و صدحیف از آن یگانه‌ی دهر

حیف و صدحیف از آن وحید زمان


که سرا بوستان عمرش را

موسم دی رسید و فصل خزان


از نوای حیات چون لب بست

آن خوش آهنگ مرغ خوش الحان


شد تذروش به باغ نوحه سرا

عندلیبش به باغ مرثیه خوان


رفت و در ماتم و مصیبت او

از زمین شد بلند تا کیوان


از دل شیخ و شاب ناله و آه

از لب مرد و زن خروش و فغان


چون سوی باغ خلد کرد آهنگ

هاتف از خامه‌ی شکسته زبان


بهر تاریخ زد رقم (دایم

جام مشتاق باد صحن جنان)

[sorna]

به حکم بنده‌ی خلاق آن رزاق بی‌منت

که کردش کافل ارزاق لطف قادر منان

امیر بی‌نظیر مرحمت‌پرور که از دادش

شود بی‌باک آهوبره گرگ پیر را مهمان


دلیر شیرگیر معدلت‌پرور که از بیمش

کند در بیشه شیر شرزه چنگال خود از دندان


پس از تعمیر کاشان کز ازل می‌بود ویرانه

به یمن همت عالیش چون گردید آبادان


بنا شد خانه‌ی دلکش روان شد جوی آبی خوش

به خوبی روضه‌ی رضوان به صافی چشمه‌ی حیوان


زلال حوض آن پیوسته روح‌افزار و جان‌پرور

نسیم صحن آن همواره عنبربیز و مشک‌افشان


ازین دلکش بنا کاشان به اصفاهان همی نازد

سزد هر چند بر گلزار جنت نازد اصفاهان


چو از معماری لطف خدا بر پا شد این خانه

که در وی با نیش خرم زید با عمر جاویدان


پی تاریخ سال آن رقم زد خامه‌ی هاتف

همی نازد به اصفاهان ازین دلکش بنا کاشان

[sorna]

چو حوری جهان آن پسندیده زن

از این عالم پرشر و شور شد

خرد بهر تاریخ فوتش نوشت

به جنات عدن از جهان حور شد