دیوان اشعار هاتف اصفهانی

[sorna]

رفتی و دارم ای پسر بی تو دل شکسته‌ای

جسمی و جسم لاغری جانی و جان خسته‌ای


می‌***ی دل کسان ای پسر آه اگر شبی

سر زند آه آتشین از دل دلشکسته‌ای


منتظرم به کنج غم گریه‌کنان نشانده‌ای

خود به کنار مدعی خنده زنان نشسته‌ای


زان دو کمند عنبرین تا نروم ز کوی تو

سلسله‌ای به پای دل بسته و سخت بسته‌ای


غنچه لطیف خندد و پسته ولی چو آن دهن

لب نگشوده غنچه‌ای خنده نکرده پسته‌ای


خون جگر خورد یقین هر که چو هاتفش بود

کوکب نامساعدی طالع ناخجسته‌ای

[sorna]

چه شود به چهره‌ی زرد من نظری برای خدا کنی

که اگر کنی همه درد من به یکی نظاره دوا کنی


تو شهی و کشور جان تو را تو مهی و جان جهان تو را

ز ره کرم چه زیان تو را که نظر به حال گدا کنی


ز تو گر تفقدو گر ستم، بود آن عنایت و این کرم

همه از تو خوش بود ای صنم، چه جفا کنی چه وفا کنی


همه جا کشی می لاله گون ز ایاغ مدعیان دون

***ی پیاله‌ی ما که خون به دل شکسته‌ی ما کنی


تو کمان کشیده و در کمین، که زنی به تیرم و من غمین

همه‌ی غمم بود از همین، که خدا نکرده خطا کنی


تو که هاتف از برش این زمان، روی از ملامت بیکران

قدمی نرفته ز کوی وی، نظر از چه سوی قفا کنی

[sorna]

شکست پیر مغان گر سرم به ساغر می

عجب مدار که سرها شکسته بر سر می


ستم به ساغر می‌شد نه بر سر من اگر

شکست بر سر من می فروش ساغر می


غذای روح بود بوی می‌خوشا رندی

که روح پرورد از بوی روح پرور می


نداشت بهره‌ای آن بوالفضول از حکمت

که وصف آب خضر کرد در برابر می


نه لعل راست نه یاقوت را نه مرجان را

به چشم اهل بصیرت صفای جوهر می


نماند از شب تاریک غم نشان که دگر

طلوع کرد ز خم آفتاب انور می


چه دید هاتف می کش ندانم از باده

که هر چه داشت به عالم گذاشت بر سر می

[sorna]

چو نی نالدم استخوان از جدایی

فغان از جدایی فغان از جدایی


قفس به بود بلبلی را که نالد

شب و روز در آشیان از جدایی


دهد یاد از نیک بینی به گلشن

بهار از وصال و خزان از جدایی


چسان من ننالم ز هجران که نالد

زمین از فراق، آسمان از جدایی


به هر شاخ این باغ مرغی سراید

به لحنی دگر داستان از جدایی


چو شمعم به جان آتش افتد به بزمی

که آید سخن در میان از جدایی


کشد آنچه خاشاک از برق سوزان

کشیده است هاتف همان از جدایی

[sorna]

روز و شب خون جگر می‌خورم از درد جدایی

ناگوار است به من زندگی ، ای مرگ کجایی


چون به پایان نرسد محنت هجر از شب وصلم

کاش از مرگ به پایان رسدم روز جدایی


چاره‌ی درد جدایی تویی ای مرگ چه باشد

اگر از کار فرو بسته‌ی من عقده گشایی


هر شبم وعده دهی کایم و من در سر راهت

تا سحر چشم به ره مانم و دانم که نیایی


که گذارد که به خلوتگه آن شاه برآیم

من که در کوچه‌ی او ره ندهندم به گدایی


ربط ما و تو نهان تا به کی از بیم رقیبان

گو بداند همه کس ما ز توییم و تو ز مایی


بسته‌ی کاکل و زلف تو بود هاتف و خواهد

نه از آن قید خلاصی نه ازین دام رهایی

[sorna]

کجایی در شب هجران که زاری‌های من بینی

چو شمع از چشم گریان اشکباری‌های من بینی


کجایی ای که خندانم ز وصلت دوش می‌دیدی

که امشب گریه‌های زار و زاری‌های من بینی


کجایی ای قدح‌ها از کف اغیار نوشیده

که از جام غمت خونابه خواری‌های من بینی


شبی چند از خدا خواهم به خلوت تا سحرگاهان

نشینی با من و شب زنده‌داری‌های من بینی


شدم یار تو و از تو ندیدم یاری و خواهم

که یار من شوی ای یار و یاری‌های من بینی


برای امتحان تا می‌توانی بار درد و غم

بنه بر دوش من تا بردباری‌های من بینی


برای یادگار خویش شعری چند از هاتف

نوشتم تا پس از من یادگاری‌های من بینی

[sorna]

شستم ز می‌در پای خم، دامن ز هر آلودگی

دامن نشوید کس چرا، زابی بدین پالودگی


می‌گفت واعظ با کسان، دارد می و شاهد زیان

از هیچکس نشنیده‌ام حرفی بدین بیهودگی


روزی که تن فرسایدم در خاک و جان آسایدم

هر ذره‌ی خاکم تو را جوید پس از فرسودگی


ای زاهد آسوده جان تا چند طعن عاشقان

آزار جان ما مکن شکرانه‌ی آسودگی


من شیخ دامن پاک را آگاهم از حال درون

هاتف تو از وی بهتری با صدهزار آلودگی

[sorna]

ای که مشتاق وصل دلبندی

صبر کن بر مفارقت چندی


باش آماده‌ی غم شب هجر

ای که در روز وصل خرسندی


بندگان را تفقدی فرمای

تو که بر خسروان خداوندی


تو بمانی به کام دل، گر مرد

در تمنایت آرزومندی


چشم بد دور از رخت که نزاد

مادر دهر چون تو فرزندی


رخشی بیداد تاختی چندان

که غبار مرا پراکندی


کی شدی هاتف این چنین رسوا

گر شنیدی ز ناصحی پندی

[sorna]

کوی جانان از رقیبان پاک بودی کاشکی

این گلستان بی‌خس و خاشاک بودی کاشکی


یار من پاک و به رویش غیر چون دارد نظر

دیده او چون دل من پاک بودی کاشکی


قصد قتلم دارد و اندیشه از مظلومیم

یار در عاشق کشی بی‌باک بودی کاشکی


تا به دامانش رسد دستم به امداد نسیم

جسم من در رهگذارش خاک بودی کاشکی


سینه‌ام از تیر دلدوز تو چون دارد نشان

گردنم را طوق از آن فتراک بودی کاشکی


غنچه‌سان هاتف دلم از عشق چون صد پاره است

سینه‌ام زین غم چو گل صد چاک بودی کاشکی

[sorna]

دو چشمم خون فشان از دوری آن دلستانستی

که لعلش گوهرافشان، سنبلش عنبر فشانستی


چسان خورشید رویت را مه تابان توان گفتن

که از روی تو تا ماه از زمین تا آسمانستی


حرامم باد دلجویی پیکانش اگر نالم

ز زخم ناوکی کز شست آن ابرو کمانستی


غمش گفتم نهان در سینه دارم ساده‌لوحی بین

که این سر در جهان فاش است و پندارم نهانستی


در این بستان به پای هر صنوبر جویی از چشمم

روان از حسرت بالای آن سرو روانستی


بیا شیرین زبانی بین که همچون نیشکر خامه

شکربار از زبان هاتف شیرین زبانستی