واجبات نماز . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1117 و1121)
سؤال 11: اگر در جایی پر سروصدا مشغول خواندن نماز ظهر و عصر باشیم به طوری كه اگر نماز را آهسته بخوانیم نمی‌توانیم صدای خود را بشنویم در این صورت تا چه حدی مجاز هستیم صدای خود را بلند كنیم؟(مقلد آقای لنكرانی)
جواب: نماز ظهر و عصر را باید آهسته خواند و شنیدن صدای خود در مورد سؤال لازم نیست. . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م992)
سؤال 12: كسی كه لكنت زبان دارد و نمی‌تواند برخی از حروف را درست ادا كند قرائت او چه حكمی دارد و آیا این شخص می‌تواند امام جماعت باشد؟
جواب: در صورتی كه نتواند حروف را از مخارج خود ادا كند نمی‌تواند امام جماعت بشود و نسبت به نماز خود در صورتی كه امكان اصلاح نیست اشكالی ندارد و نماز او صحیح می‌باشد.(عروه الوثقی, ج1, احکام القراءه, م33)
سؤال 14: پدرم و مادرم در نمازشان اشكالاتی دارند و هر دو بی‌سوادند بنده بارها سعی كرده‌ام اشكالات آنها را برایشان بازگو كنم ولی آنها بر حسب عادت دوباره اشكالات خود را تكرار می‌كنند حال تكلیف بنده در قبال ایشان چیست و تكلیف نسبت به خودشان چیست؟
جواب: بر آنها واجب است كه در یادگیری نماز كوشش لازم را بنمایند و چنانچه موفق به اصلاح قرائت نشدند نماز را به همان صورت به جای آورند و شما هم بیش از تذكر وظیفه دیگری ندارید خداوند شما را موفق فرماید. (ر.ک توضیح المسائل امام خمینی(ره), م 997)
سؤال 15: كسی كه در صحت قرائت حمد و سوره خود شك دارد آیا می‌تواند امام جماعت بشود؟
جواب: خیر، چون یكی از شرایط امام جماعت صحت قرائت اوست مضافاً براینكه چنین شخصی برای انجام نماز‌های واجب خود كه فرادی می‌خواند نمی‌تواند به قرائت مشكوك اكتفا كند، بلكه باید یقین به صحت داشته باشد بلی اگر پس از اطمینان از صحت دچار شكهای بی‌مورد و وسوسه در این جهت باشد نباید به آن اعتنا كند.
سؤال 16: در نماز اگر یك واجب غیر ركنی مثلاً قرائت ترك شود وظیفه چیست؟
جواب: اگر عمدا ترک شود نماز باطل است ولی اگر سهوا باشد اگر قبل از گذشتن محل باشد(مثل اینکه حمد یا سوره را فراموش کند و قبل از رکوع یادش بیاید باید آن را بجا آورد) ولی اگر بعد از محل (مثلابعد از رکوع)باشد نماز صحیح است و بنابر فتوای بعضی مراجع مانند آیت الله اراکی(ره) ،بنابر احتیاط واجب، دو سجده سهو بجا آورد. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1263)
سؤال 17: اگر كسی در تسبیحات اربعه شك كند3 تا گفته یا2 تا آیا به شك خود اعتنا بكند یا نه و در صورت اعتنا حكم آن چیست؟
جواب: بنا را بر اقل بگذارد.
ركوع
سؤال 1: فردی در ركوع ذكر را اشتباه می‌خواند مثلاً عظیم را أعظیم می‌خواند، حكمش چیست؟
جواب: اگر سهواً اشتباه گفته و بعد از ركوع متوجه شده است نماز او صحیح است و اما اگر غلط می خوا ند به نظر برخی از مراجع باید نمازهای خود را قضا کند. (ر.ک استفتائات امام خمینی(ره), ج1, ص 159, س116)
سؤال 2: فرد مكلف در ركوع باید به چه میزانی خم شود؟
جواب: در ركوع باید بقدری خم شد كه دستها به سر زانو برسد. البته مستحب است انسان بمقداری خم شود كه پشت به صورت افقی قرار گیرد. . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1022)
سؤال 3: اگر در نماز ركوع را فراموش كنیم چه حكمی دارد؟
جواب: اگر ركوع را فراموش كند و بعد از انجام دو سجده یادش بیاید نماز باطل است. اگر رکوع را فراموش کند و پیش از آن که به سجده (اول) برسد یادش بیاید، باید بایستد و بعد به رکوع رود و بعد دو سجده را انجام دهد و اگر بعد از آنکه پیشانی به محل سجده رسید یادش بیاید رکوه نکردن بنابر احتیاط واجب باید بایستد و رکوع را بجا آورد و نماز را تمام کند و دوباره بخواند. . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1041 و1042)
سؤال 4: اگر در سجده یا ركوع كه دو ذكر را می‌توان گفت هر دو ذكر را بگوید و یكی ا زآن دو را غلط بخواند نمازش صحیح است یا خیر؟
جواب: در فرض مرقوم نماز صحیح است. (ر.ک استفتائات امام خمینی(ره), ج1, ص 163, س132)
سؤال 5: كسی كه نشسته نماز می‌خواند باید عمل ركوع را به چه شكلی انجام دهد؟
جواب: كسی كه نشسته ركوع می‌كند، باید بقدری خم شسود كه صورتش مقابل زانوها برسد و بهتر است بقدری خم شود كه صورت نزدیك جای سجده برسد. (ر.ک توضیح المسائل امام خمینی(ره), م 1027)
سؤال 6: آیا در ركوع فقط آن دو ذكر مخصوص را می‌توان خواند؟
جواب: انسان هر ذكری در ركوع بگوید كافی است ولی احتیاط واجب ان است كه به قدر سه مرتبه (سبحان الله) یا یك مرتبه (سبحان ربی العظیم و بحمده) كمتر نباشد. (ر.ک توضیح المسائل امام خمینی(ره), م 1028)
سؤال 7: اگر كسی بعد ار ذكر ركوع بدون اینكه بایستد یا بدن آرام بگیرد به سجده رود نماز او چه حكمی‌ داد؟
جواب: بعد از تمام شدن ذكر ركوع، باید راست بایستد و بعد از آن كه بدن آرام گرفت به سجده رود و اگر عمداً پیش از ایستادن، یا پیش ار آرام گرفتن بدن به سجده رود نمازش باطل است. (ر.ک توضیح المسائل امام خمینی(ره), م 1040)
سجده
سؤال 1: اگر كسی كه در حال نماز خواندن است مهر نماز او را یك بچه از جلوی او بردارد برای نماز خواندن چه باید بكند؟
جواب: اگر وقت دارد و نمی‌تواند مهر دیگری در نماز پیدا كند نماز را بشكندو با مهر نماز را دوباره بخواند و اگر وقت ندارد نظر آقایان مراجع در این خصوص متفاوت است و به نظر مرجع تقلید خود مراجعه نمائید. . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1087)
سؤال 2: در انجام سجده سهو آیا باید بلند شده و نیت نموده و بعد آن را انجام دهیم یا همان نشسته نیت نموده و سجده‌ها را بجا آوریم؟
جواب: در مورد سؤال ایستادن لازم نیست پس از سلام سجده سهو را بجا آورید. . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1250)
سؤال 3: اگر بجای مهر نماز بر ریگ یا سنگ سجده كنیم آیا نماز صحیح است؟
جواب: اشكالی ندارد و نماز بر مهری كه از خاك باشد یا سنگ، ریگ و یا ماسه صحیح است. . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1076)
سؤال 4: مدت یكسال است كه نماز خود را در سجده روی میز كوچك سجده می‌كردم و كف دستهایم را بر روی زمین نمی‌گذاشتم و دستهایم را روی میز می‌گذاشتم در حالی كه توانایی آن را داشتم روی زمین بگذارم، حال نمازهائی كه خوانده‌ام چه حكمی دارد؟ (مقلد آقای لنكرانی)
جواب: نمازهای گذشته شما صحیح است و در نمازهای بعدی دستها را در موقع سجده روی زمین بگذارید. (دفتر آیت الله فاضل لنكرانی)
سؤال 5: معمولاً مهر پس از مدتی جرم پر رنگی بر روی آن به وجود می‌آید آیا سجده و نماز بر آن صحیح است؟
جواب: اگر چربی و چرك روی مهر به قدری باشد كه مانع از تماس پوست پیشانی با خاك مهر گردد سجده، صحیح نیست اما تغییر رنگ مهر و جرم كمتر از مقدار مذكور اشكالی ندارد. ولی خوب است روی مهر را مرتباً تمیز نگه دارید تا دچار وسوسه در صحت سجده نشوید. . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1060)
سؤال 6: آیا در نماز حتماً باید خود پیشانی با مهر تماس پیدا كند؟ اگر چادر روی پیشانی را بگیرد اشكال دارد؟
جواب: بلی، باید پوست پیشانی با مهر تماس پیدا كند و چادر روی پیشانی مانع است و باید كنار زده شود. . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1060)
سؤال 7: آیا در هنگام سجده باید فقط شست پا بر زمین باشد یا اگر انگشتان پا هم روی زمین باشد ایرادی ندارد؟
جواب: در سجده واجب است سر انگشت شست پا بر روی زمین باشد و علاوه بر آن تماس سایر انگشتان با زمین نیز مانعی ندارد. . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1062)
سؤال 8: آیا در هنگام سجده باید آرنج‌ها روی زمین باشد یا از زمین باید فاصله داشته باشد؟
جواب: لازم نیست در سجده آرنج‌ها روی زمین باشد ولی اگر روی زمین هم قرار گیرد نماز را باطل نمی‌كند و برای زن ها مستحب است.(ر.ک تحریر الوسیله امام خمینی(ره), ج 1, احكام السجده, ص 176, م10)
سؤال 9: محل سجده یا مهر نماز باید حداقل به چه اندازه‌ای باشد؟
جواب: اگر جائی كه پیشانی بر آن قرار می‌گیرد به اندازه دو ریالی باشد كفایت می‌كند.
سؤال 10: در هنگام سجده چه مقدار لازم است كه سر روی مهر قرار گیرد؟
جواب: بعد از آرام گرفتن بدن باید به اندازه گفتن ذكر واجب سجده (مثلاً سه تا سبحان الله، یا یك سبحان ربی الاعلی و بحمده) صبر كند. . (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1049 و1050)
سؤال 11: در نماز نشسته اگر حین ركوع اشتباهاً سر به مهر بخورد تكلیف چیست؟ (مقلد آقای لنكرانی)
جواب: سجده محسوب نمی‌شود و موجب بطلان نماز نیست.
سؤال 12: در سجده گفته شده اگر آن چیزی كه سجده بر آن صحیح است نباشد باید بر لباس یا دامن یا آستین سجده كند. حال آیا فرش را هم شامل می‌شود، اگر بر روی لباس سجده نكرد و بر روی فرش سجده كند آیا نمازش باطل است و آیا اگر باطل شد قضاء آن واجب است؟
جواب: شامل غیر لباس نمی‌شود و در صورت تخلف اگر مقصر بوده قضا كند علی الاحوط. (ر.ک استفتائات امام خمینی(ره) ج1, ص 164, س134)
سؤال 13: اگر انسان بعد از سر برداشتن از سجده شك كند كه سجده اول بوده یا دوم در این حالت چه باید بكند؟
جواب: بنا را بر سجده اول بگذارد و سجده دوم را به جا آورد.