پوكى استخوان بيمارى است كه با ابتلا به آن استخوان هاى بدن به ويژه در نواحى بالاى ران، ستون فقرات و مچ ها به تدريج نازك و ضعيف شده و به نقطه اى مى رسد كه به راحتى مى شكنند. پوكى استخوان در جوامع پزشكى به «بيمارى خاموش» معروف شده است، زيرا كه تا زمان شكستگى استخوان ها فرد مبتلا از بيمارى خود مطلع نيست. استخوان ها با مرور سال ها با توجه به بيمارى توان خود را از دست داده اند، لذا با كمترين فشار در بازه شكست قرار مى گيرند. •چه كسى پوكى استخوان مى گيردبا پير شدن بدن خطر ابتلا به پوكى استخوان در افراد بيشتر مى شود. در بعضى از مردم زمانى كه پا به دهه سى و چهل مى گذارند ترميم بافت هاى استخوانى بسيار كندتر خواهد شد. بعد از اينكه زنان يائسه مى شوند براى سال هاى متمادى نازك شدن استخوان ها سريعاً ادامه مى يابد. بعد از آن يعنى چند سال پس از نرخ سريع كاهش حجم استخوانى اين روند متعادل تر خواهد شد. در مورد مردان همان گونه كه قبلاً گفته شد، تغييرات هورمونى گسترده اى مانند زنان وجود ندارد، به عنوان مثال مردان حالت يائسگى مانند زنان ندارند. پديده پوكى استخوان در مردان بسيار آهسته رخ مى دهد، ولى در سنين ۶۵ و ۷۵ زنان و مردان به يك نسبت تراكم استخوانى خويش را از دست مى دهند و نرخ كاهش حجم استخوان در آنها برابر است. ديگر زنان كه در بازه خطر ابتلا به پوكى استخوان هستند شامل شرايط زير هستند:- حتماً در خانواده آنها نشانى از ابتلا به پوكى استخوان وجود دارد؛ به اندازه كافى در طول عمر خود از كلسيم استفاده نكرده اند؛ يائسگى زودرس داشته اند؛ تخمدان هاى خود را در اثر جراحى از دست داده اند؛ به علت بيمارى مجبور به استراحت هاى طولانى در رختخواب هستند؛ مجبور به استفاده از دارو در درازمدت بوده اند؛ از لحاظ شكل ظاهر داراى بدن و اندام كوچك هستند. • چگونه بفهميم كه به پوكى استخوان مبتلا شده ايم كاهش قد يا شكستگى استخوان اولين مرحله در شناخت ابتلا به پوكى استخوان است ولى براى آگاهى از ابتلا حتماً نبايد اين اتفاق بيفتد.بهترين روش در نشان دادن پوكى استخوان تست يا اسكن دكسا است. اين تست به شما نشان مى دهد كه در چه بازه اى از خطر شكستگى استخوان قرار داريد. همچنين اگر داراى استخوان هاى طبيعى باشيد با استفاده از تست DExa نشان داده مى شود.• راه هاى جلوگيرى از ابتلا به پوكى استخوانپوكى استخوان قابل پيشگيرى است. يك ژريم غذايى كامل از لحاظ كلسيم و ويتامين D به همراه وزن مطلوب و برنامه ورزشى مناسب بهترين راه در مقابله با پوكى استخوان است. با استفاده از اين روش در سنين سالخوردگى از امنيت بيشترى در مقابل اين بيمارى برخوردار خواهيم بود.كليسم: استفاده از يك رژيم غذايى مناسب با كليسم كافى در طول زندگى استخوان هاى شما را قوى و محكم نگاه مى دارد. انجمن بين المللى علوم(National Academy of Science) پيشنهاد كرده است كه افراد داراى سنين ۵۰ سال روزانه ۱۲۰۰ ميلى گرم كليسم مصرف نمايند. براى انجام دادن اين مهم از رژيم غذايى اى استفاده كنيد كه از كليسم مناسب برخوردار باشد. اين برنامه غذايى بايد شامل لبنيات كم چرب به اندازه كافى، ماهى هاى كنسرو شده با استخوان هاى نرم مانند ماهى آزاد و قزل آلا، سبزى هاى برگ دار مانند كاهو، غذا هاى سرشار از كليسم مانند نان، حبوبات و آب مركبات باشد.• ويتامين Dبدن شما از ويتامين D در جذب كليسم استفاده مى نمايد. اگر روزى ۲۰ دقيقه در زير نور خورشيد باشيد ميزان مورد نياز ويتامين D در بدن شما توليد خواهد شد. البته شما با خوردن تخم مرغ، ماهى هاى چرب، حبوبات و شير هاى غنى شده با ويتامين D به ويتامين D مورد نياز خواهيد رسيد.
اگر فكر مى كنيد به ويتامين D بيشترى نياز داريد با پزشك راهنماى خود صحبت كنيد. انجمن بين المللى علوم ميزان مورد نياز ويتامين D را براى سنين ۵۱ تا ۷۰ سال روزانه ۴۰۰ واحد بين المللى (Iu(international unit تجويز كرده است. افراد بالاتر از سن ۷۰ سال بايد ۶۰۰ واحد ويتامين D در روز مصرف نمايند. مصرف بيش از ۲۰۰۰ واحد روزانه از ويتامين D نه تنها باعث مشكلات كبدى شده بلكه توده استخوانى را نيز نازك مى كند.
• تمرينات ورزشى منظمورزش هاى مناسب بدنى ماهيچه ها و استخوان ها را قوى و محكم نگه داشته و مانع تحليل رفتن استخوان ها مى شود. اين روش همچنين ما را فعال و پرجنب و جوش نگاه مى دارد. ورزش هاى مناسب به همراه كاهش وزن اگر در هفته سه الى چهار بار انجام شود بهترين عامل در جلوگيرى از پوكى استخوان خواهد بود. قدم زدم آهسته، پياده روى سريع، تنيس و ساير ورزش هاى اينگونه كه در كاهش وزن نيز موثر هستند، تمرين هاى مناسبى به شمار مى آيند. در صورت توانايى تمرينات آكروباتى و قدرتى نيز در جلوگيرى از افتادن ناگهانى و شكستن استخوان ها شما را يارى مى نمايد.• سلامت زندگی استفاده اجبارى از بعضى داروها خطر ابتلا به پوكى استخوان را افزايش مى دهد. بعضى از اين دارو ها شامل گلوكوكور تيكودز كه نوعى استروئيد محسوب شده و در كنترل بيمارى هاى ورم مفاصل و آسم مورد استفاده دارد، انواع قرص هاى خواب آور، دارو هاى ضدسرطان و... مى شوند.تيروئيد هاى بسيار فعال و يا استفاده از دارو هاى فعال كننده تيروئيد هاى نيمه فعال نيز خطر را افزايش مى دهند. اگر شما از اين دارو ها استفاده مى كنيد با پزشك معالج يا مشاور خود در مورد پوكى استخوان مشورت بخواهيد.

منبع: overclock