هیچ‌گاه به این فكر كرده‌اید كه چرا لبخند بعضی افراد به‌شدت زیبا و جذاب است؟


اگر یكی از این افراد را در ذهن‌تان مجسم كنید، نقش كدامیك از این عوامل را در ایجاد این همه زیبایی و جذابیت مؤثر‌تر می‌بینید: سالم بودن اجزا، ریز یا درشت بودن دندان‌ها، شكل ظاهری دندان‌ها، وضعیت لثه‌ها از نظر رنگ، حاشیه یا شكل ظاهری یا خصوصیتی كه آن‌ را متوجه نمی‌شوید؟
دكتر محمدامین نریمانی، متخصص ارتودنسی و ناهنجاری فك در این‌باره می‌گوید: با وجود تفكر عموم مردم در ارتباط با برجسته كردن یك جزء، مثل درشتی یا ریزی یا سفیدی دندان ‌ من هماهنگی بین اجزا را كلید زیبایی لبخند می‌دانم؛ یعنی در هر فردی بین اجزای تشكیل‌دهنده صورت اعم از فرم صورت، فرم بینی، فرم لب، فرم و رنگ دندان‌ها و لثه‌ها باید هماهنگی باشد؛ مثلا نسبت پهنای صورت به عرض صورت، اندازه فك بالا با فك پایین، رابطه دندان‌های بالا با دندان‌های پایین، ارتباط بین لب‌ها با دندان‌ها، رابطه لب‌ها نسبت به بینی و رابطه لثه‌ها نسبت به دندان‌ها باید هماهنگ باشد. این كاری است كه در محدوده فعالیت یك متخصص ارتودنسی است تا با ایجاد این هماهنگی به زیبایی و جذابیت كمك كند. اگر این هماهنگی ایجاد شود آن‌وقت جذابیت فردی با دندان‌های ریز یا كمی تیره‌تر، كمتر از جذابیت یك فرد با دندان درشت و سفید نخواهد بود.

یكی از فاكتورهای وضعیت لثه، ارتباط آن با دندان است.
مهم‌ترین مسئله‌ای كه در زیبایی لثه تأثیر‌گذار است سلامتی آن است. این عضو هیأت علمی دانشگاه ادامه می‌دهد: مسئله مهم بعدی سلامتی هر یك از این اجزاست. اگر سلامتی هر كدام از این اجزا به هم بخورد بر زیبایی آنها تأثیری عمده خواهد گذاشت. لثه‌ای كه حاشیه آن به‌صورت ظریف و لبه چاقویی روی دندان قرار گرفته باشد، ضخامت زیاده از حد و برگشته‌ای روی دندان نداشته باشد و حاشیه آن فرم كنگره‌ای متناسب داشته باشد لثه زیباتری است. این جملات به زبان ساده خصوصیات یك لثه سالم را بیان می‌كند.

مجموعه دندان‌ها توسط لثه و الیاف نگهدارنده دندان، درون استخوان نگه داشته می‌شوند و با كمك همین الیاف نگهدارنده به‌صورت طبیعی یا با نیروهای ارتودنسی حركت داده می‌شوند. لثه‌ای كه در ظاهر می‌بینیم از 3بخش لثه آزاد مجاور دندان، لثه چسبیده به استخوان زیرین و لثه متحرك تشكیل شده است كه به آسانی كشیده می‌شودو به استخوان زیرین نچسبیده است.

لثه آزاد كه به‌صورت كنگره‌ای روی دندان‌ها قرار گرفته است با حركت ملایم مسواك با زاویه 45 درجه از روی دندان جدا شده و ناحیه‌ای از دندان كه زیر آن قرار گرفته تمیز می‌شود. درصورتی كه مسواك زدن دندان‌ها صحیح نباشد، این ناحیه تمیز نشده و به مرور فقط طی چند روز تعداد میكروب‌ها زیاد شده و با ترشح سموم میكروبی ملتهب می‌شود.

ملتهب شدن لثه در این ناحیه فرم كنگره‌ای، لبه‌چاقویی و رنگ طبیعی لثه كه صورتی است را تغییر می‌دهد و حساس و شكننده شده و سلامتی و زیبایی آن به هم می‌ریزد و درصورتی كه بعد از چند روز مسواك زده شود، دچار خونریزی می‌شود. درصورتی كه مسواك زدن به‌صورت جدی پیگیری شود این مرحله از بیماری قابل برگشت است و مجددا بعد از چند روز لثه می‌تواند به حالت طبیعی برگردد.

بعضی از افراد عنوان می‌كنند كه من همیشه دندان‌هایم را مسواك می‌زنم و به دندان‌هایم بیشتر از دیگران توجه می‌كنم ولی نمی‌دانم چرا دندان‌هایم مشكل پیدا می‌كنند؟
این عضو انجمن ارتودنتیست‌ها می‌گوید: صرفا مسواك و نخ‌كشیدن دندان‌ها امكان داشتن لثه سالم را تأمین نمی‌كند. این اقدامات لازم بوده ولی كافی نیستند. گاهی اوقات نحوه قرارگیری دندان‌ها طوری است كه باعث عدم‌دسترسی كامل جهت انجام اقدامات بهداشتی می‌شود یا قرارگیری دندان باعث تغییر شكل و ضخامت لثه می‌شود مثلا اگر دندانی بیرون‌تر از بقیه دندان‌ها قرار گرفته باشد فرم كنگره‌ای آن كم شده، ضخامت آن كاهش پیدا كرده و در معرض تحلیل زیادتری قرار می‌گیرد.

با ایجاد این تغییرات سلامتی و زیبایی آن به هم خورده آن‌را مستعد بیماری‌های بیشتر كرده و ناهماهنگی در اجزا ایجاد می‌كند كه در این موارد موقعیت و ردیف دندانی توسط متخصص ارتودنسی اصلاح می‌شود تا فرد با راحتی زیادتری بتواند اقدامات بهداشتی را انجام دهد.

بخش دوم لثه، لثه چسبیده است. این قسمت از لثه نیز در سلامتی دندانی و زیبایی آن تأثیر دارد به‌ طوری كه در یك لثه سالم، رنگ آن كه صورتی روشن با نمای پوست پرتقالی است توجه فرد را جلب می‌كند.

اگر این قسمت از لثه ضخامت و ارتفاع كافی نداشته باشد درصورت پیشرفت بیماری بخش آزاد لثه و رسیدن آن بیماری به این بخش سرعت پیشرفت بیماری زیاد شده و تخریب زیادتری ایجاد می‌كند و به سرعت به بخش سوم كه لثه متحرك است می‌رسد.

عموما بیماری‌های لثه‌ای كه به این بخش رسیده باشند درمان پیچیده‌تر و پرهزینه‌تری دارند. هرچند این بخش از لثه مستقیما در دید افراد نیست و از نظر زیبایی اهمیت ویژه‌ای ندارد ولی بیماری آن، حفظ دندان‌ها را به‌شدت درمعرض خطر قرار می‌دهد.

خالق زیبایی‌ها هر كدام از این اجزا را با ظرافت و دقت وصف‌ناپذیری در بدن ما آفریده است تا هر كدام به نحو احسن وظیفه خود را انجام دهند. برای حفظ این اجزای گرانبهای بدنمان بهتر است به توصیه‌های دكتر نریمانی توجه كنیم:

1- سعی كنیم با افزایش دانش و اطلاعات به اهمیت هر یك از اجزای بدن خویش پی برده تا انگیزه قوی برای محافظت از آنها داشته باشیم. خداوند به همه انسان‌ها پتانسیل سلامتی و زیبایی را هدیه داده است و برخی اقدامات بشری است كه این پتانسیل را به خطر می‌اندازد. سعی كنیم در جهت شناخت این عوامل جدی باشیم تا از بروز آنها پیشگیری كنیم كه پیشگیری بهتر از درمان است.

2- طی شبانه روز به طرز صحیح دندان‌ها و لثه هایمان را تمیز كنیم و برای رفع تكلیف مسواك نزنیم و از نخ استفاده كنیم و از محصولات مكمل فقط با نظر دندانپزشك استفاده كنیم.

3- منتظر درد و علامت هشدار‌دهنده نباشیم و از معاینات دوره‌ای توسط دندانپزشك غافل نشویم تا بتوانیم بیماری‌های دهان و دندان را در مراحل اولیه كنترل كنیم. در مواردی كه مشكلات تمیزكردن دندان داریم با متخصص مربوطه مشورت كنیم.
4- در رژیم غذایی مدیریت به خرج بدهیم؛ مثلا مصرف مواد قندی را كه می‌توانند زمینه ساز چاقی، پوسیدگی و انواع بیماری‌های دیگر شوند در خود و فرزندانمان مدیریت كنیم. بدین معنا كه حجم و دفعات مصرف آنها را طی روز كاهش دهیم. باتوجه به علاقه كودكان به این مواد، بهتر است حجم دلخواه آنها در یك یا دو وعده با فاصله زمانی طولانی باشد تا زمینه رسیدن مواد مورد نیاز میكروب‌ها جهت تولید اسید و ترشح مواد سمی را كم كنیم.

5- اطلاعات مورد نیازمان را از مراكز و افراد تأیید شده كسب كرده و به آگهی‌های مختلف بیهوده اعتماد نكنیم.