شاهان ساساني

[armin khatar]

شاهان ساساني
درسال 205 ميلادي بابك پدر اردشير كه موبد آتشكده آناهيد در شهر استخر بودگوزهر حاكم استخر را از تخت به زير كشيد.پسر بزرگ بابك شاپور نام داشت و وليعهد او بود ولي به طرز اسرارآميزي درگذشت .اردشير كار پدر را ادامه داد و بر پارس و فراسوي آن سلطه يافت.اردوان پنجم به او حمله كرد ولي كشته شد و حكومت اشكاني منقرض گشت.به اين ترتيب آخرين شاه اشكاني از اردشير شكست خورد و سلسله ساساني جايگزين سلسله اشكاني شد .اردشير در شروع شاهنشاهي خود هم به كشورگشايي پرداخت وهم با روميان درگير شد. او توانست سرزمين وسيعي را به زير فرمان خود درآورد

[armin khatar]

سنگ نگاره اول
سنگ نگاره مربوط به اسب سواري در فيروز آباد بشدت صدمه ديده است و از آنجا كه از جاده فاصله دارد به سادگي قابل تشخيص نيست،مگر آنكه يك راهنما آنرا به شما نشان دهد
هنگامي كه اردشير كاخ خود را ميسازد آخرين شاه سلسله اشكاني يعني اردوان پنجم متوجه سركشي او از حكومت اشكانيان ميشود و به اردشير حمله ميكند ولي شكست ميخورد و سلسله اشكانيان متلاشي ميشود و اردشير اول سلسله جديد ساسانيان را پايه گذاري ميكند . سنگ نگاره اشاره به اين جنگ تاريخي بين آخرين شاه اشكاني و اولين شاه ساساني دارد

[armin khatar]

سنگ نگاره دوم
سنگ نگاره دوم نزديك قلعه دختر در يك دره قرار دارد و اعطاي نشان شاهي به اردشير اول را نشان ميدهد. از سمت چپ به راست اهورامزدا ديده ميشود كه جلوي او اردشير اول ايستاده و نشان شاهي را از او ميگيرد . پشت اردشير يك پسر بچه ايستاده كه مگس پراني در دست دارد و پشت پسر سه فرد بلند پايه پارسي كه اولين آنها بايد شاپور جانشين اردشير باشد اردشير ديهيم شاهي را از اهورامزدا دريافت ميكند

[armin khatar]

شاپور اول پسر اردشير ،در سال 242 م به تخت شاهي نشست.آخرين سكه هاي اردشير حاكي از آن است كه شاپور با پدر در آخرين سالهاي زندگيش ، حكومت مي كرده است. شاپور در طول حكومت خود سه امپراتور روم را شكست داد .در اوايل دوران شاهي او گورديانوس به بين النهرين حمله كرد ولي ازشاپور شكست خورد و به دست او كشته شد.بعد ها شا پور در همان مكان شهري به نام پيروز شاپور بناكرد.دومين جنگ شاپور با روميان در پي شكستن پيمان صلحي كه بعد از جنگ اول منعقد شده بود،از طرف شاپور،صورت گرفت كه منجر به پيروزي ايران وبه اسارت در آمدن والرين ،ديگر امپراتور روم گرديد.در راه بازگشت شاپور با لشكراذينه فرمانرواي پالميرا در سوريه امروزي،مواجه گشت واذينه موفق شد چند تن از اعضاي حرم شاهي و بخشي از غنايم جنگي را به چنگ آورد.بار ديگر اذينه به بهانه انتقام والرين به بين النهرين حمله كرد،تيسفون را محاصره كرد،اما شاپور به كمك ساتراپ ها نجات يافت و اذينه به گسترش قلمرو خود در بين النهرين بسنده كرد.بعداز مرگ اذينه شاپور با همسر او كه فرمانروا شده بود پيمان اتحاد بست.آئرليانوس امپراتور روم به پالميرا حمله كرد ،اين بار شاپور سپاه كمكي فرستاد و براي سومين بار لشكرروم شكست مي خورد. در زمان اوكردر يا كرتير به مقام موبد بزرگ رسيدو ماني مدعي پيامبري شد و تا حدودي از حمايت او برخوردار شد

[armin khatar]

هرمز اول
هرمز اول به مدت يك سال حكومت كرد واطلاعات چنداني از او در دست نيست.تنها چيزي كه از او ميدانيم اين است كه به ماني و كرتير به عنوان دو رقيب مذهبي اجازه فعاليت دادو همين باعث شد كردر به او بد گمان شود و بهرام اول را جايگزين او كند.آگاثياس مورخ بيزانسي،حمزه اصفهاني،ابن اثيروميرخواند مدت فرمانروايي او را يك سال و ده ماه وفردوسي يك سال و دو ماه نگاشته است

[armin khatar]

بهرام اول
هرمز اول به مدت يك سال حكومت كرد واطلاعات چنداني از او در دست نيست.تنها چيزي كه از او ميدانيم اين است كه به ماني و كرتير به عنوان دو رقيب مذهبي اجازه فعاليت دادو همين باعث شد كردر به او بد گمان شود و بهرام اول را جايگزين او كند.آگاثياس مورخ بيزانسي،حمزه اصفهاني،ابن اثيروميرخواند مدت فرمانروايي او را يك سال و ده ماه وفردوسي يك سال و دو ماه نگاشته است

[armin khatar]

بهرام دوم
او در 15 سالگي به شاهي رسيد .احتمالا بيشتر قدرت شاهي در دست كردر بوده و او از خود اختياري نداشته است. مدت شاهي او 17 سال بود .در زمان او كاروس امپراتور روم به ساسانيان حمله كرد و تا نزديكي تيسفون آمد ولي به خاطر شورش سپاهيانش به قتل رسيد و جانشين او ديوكلسين با بهرام پيمان صلح بست و بر پايه آن ارمنستان و بين النهرين در اختيار روم قرار گرفت

[armin khatar]

بهرام سوم


بهرام سوم درسال 293 پس از در گذشت بهرام دوم در خردسالي به شاهي ميرسدو پس از 4 ماه كشته مي شود

[armin khatar]

نرسه


برطبق سنگ نبشته نرسه در پايكولي،او پسر شاپوراست ولي طبري و ابن اثير او را برادر بهرام سوم ميدانند.نرسه در سال 293 در 56 سالگي به فرمانروايي رسيد .در سال 296 گالريوس رومي راكه به ايران حمله كرده بود شكست داد،اما سال بعد از او شكست خورد و حتي حرمش به دست دشمن افتاد . بنا بر اين تن به يك صلحنامه يكطرفه با روميان داد كه در آن رود دجله خط مرزي شناخته شد در عين حال 5 نقطه در شرق دجله به روميان تعلق گرفت و شاه ايران ديگر نبايد دخالتي در امور گرجستان و ارمنستان بكند. اين شكست باعث مرگ نرسه در سال 302 ميلادي ،در 68 سالگي شد.او توانست از قدرت كردر در اداره حكومت بكاهد

[armin khatar]

هرمز دوم









هرمز دوم درسال 302 جانشين پدر ميشود. در زمان او ارمنستان به مسيحيت گرويد .ارامنه اين تاريخ را به منزله بريدن از گذشته كافرانه خود ميدانند و از اين تاريخ به بعد مورخان ارمني آن دسته از ارمنياني را كه مسيحي نشده بودند و به دين پدران خود بودند را تبه كار و بدكار معرفي ميكنند