ابو قُبَيس
نام كوهى در شهر مكه در حد شرقى حرم شريف (مسجدالحرام) مقابل ركن حجرالاسود، رو به روى كوه قعيقعان كه آن در سمت غربى مسجدالحرام است. در وجه تسميه آن اختلاف است: مأخوذ از قبس النار، كه گويند: در آغاز خلقت زمين دو چوب آتش‏زنه از درخت مرخ از آسمان بدين كوه فرود آمد و آدم (ع) آنها را برگرفت، چنان كه از برخورد آن دو آتش پديدار گشت. برخى آن را به نام مردى از قبيله جرهم به نام قبيس بن شالخ گرفته كه بر اثر فتنه‏اى بدين كوه پناه برد و دگر وى را نيافتند. بعضى از نام مردى آهنگر به همين نام از مذحج نوشته‏اند .
در عصر جاهليت اين كوه را امين (امانت دار) مى‏ناميدند كه گويا حجرالاسود نخست از سوى آدم و سپس در عصر نوح در اين كوه به وديعت نهاده شد. (معجم البلدان، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى)