اگر در روزهاي داغ تابستان بدون ورزش کردن قصد لاغر کردن خود را داريد، پيشنهاد مي‌كنيم سوار صندلي عقب يکي از تاکسي‌هاي ون شده تا در کمتر از چند دقيقه لاغري از طريق سوناي متحرک را تجربه کنيد!
به گزارش ايسنا اين روزها كه بحث اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها و افزايش کرايه‌هاي حمل‌ونقل در كشور از هميشه داغ‌تر شده، موضوع استفاده از وسايل حمل‌ونقل عمومي نيز براي مردم بيش از گذشته اهميت پيدا كرده است.
در واقع بعد از اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها تقاضاي مردم براي استفاده از سيستم حمل‌ونقل عمومي ارزان به شدت افزايش يافت.
از سوي ديگر دولت و شهرداري‌ها نيز به منظور ترويج استفاده از وسايل حمل‌ونقل عمومي در كشور طي سالهاي اخير برنامه‌هاي زيادي مانند تحويل تعداد زيادي اتوبوس به ناوگان اتوبوس‌راني كشور را به اجرا درآوردند.
اما يكي از نمونه‌هاي به نسبت ناموفق ترويج استفاده از وسايل حمل‌ونقل عمومي در كشور را مي‌توان استفاده از ون‌هاي چيني دانست.
استفاده از ون‌هاي چيني از زماني كه شما مي‌خواهيد سوار آنها شويد تا زماني كه از آن پياده مي‌شويد، برايتان دردسرساز است!
اگر شانس با شما يار باشد، هنگام سوار يا پياده شدن سرتان به سقف ون نمي‌خورد. در حين حركت نيز روي صندلي‌ها احساس چندان راحتي نداريد و در صورت عبور ون از روي موانع حتي كوچك با شدت هرچه تمام از روي صندلي خود به بالا و پايين پرتاب مي‌شويد.
اما اين پايان ماجرا نيست. چون برخي رانندگان ون، خودرو خود را به مخزن گاز مجهز مي‌كنند كه نصب اين مخزن باعث مي‌شود رديف آخر صندلي‌هاي ون به ميزان قابل ملاحظه‌اي بالا رفته و سرنشينان اين قسمت از ون حين عبور خودرو از روي موانع عملا سرشان به سقف خودرو برخورد مي‌كند.
از سوي ديگر در روزهاي داغ تابستان نيز نشستن در تاکسي‌هاي ون عملا غيرممکن مي‌شود و برخي اوقات دماي داخل کابين به حدي بالا مي‌رود که مسافران به شدت کلافه مي‌شوند. اين در حالي است که منافذ ورود و خروج هواي ون نيز چندان مناسب نبوده؛ به طوري که در برخي از انواع ون‌ها وقتي مسافري پنجره کنار خود را باز مي‌کند عملا مانع باز شدن پنجره مسافر عقبي مي‌شود.
سرنشين جلو هم راحت نيست
اما اگر در جلو صف ايستاده و در پي نشستن روي صندلي رديف جلو ون هستيد تا در مسير احساس راحتي بيشتري داشته باشيد، بهتر است زياد دلتان را خوش نكنيد!
حتي سرنشين رديف جلو ون نيز هنگام نشستن روي صندلي احساس چندان راحتي ندارد، زيرا فضاي كافي براي قرار دادن پا در آن وجود ندارد و مسافر مجبور است در طول مسير پاي خود را به صورت كج قرار دهد. همچنين در صورتي كه پنجره كنار سرنشين جلو باز نباشد، فرد در طول رسيدن به مقصد هيچ نقطه‌اي براي تكيه دادن دست‌هاي خود ندارد تا احساس راحتي كند.
باز و بسته كردن در ون‌هاي چيني نيز دردسرهاي زيادي دارد و بسياري از افراد مسن و حتي زنان قادر نيستند اين درها را باز يا بسته كنند و فقط در صورتي كه درهاي ون برقي باشند، براي سرنشينان سهولت ايجاد مي‌شود.
بي‌تفاوتي مردم نسبت به ون‌ها
نكته جالب اينجاست با توجه به اين‌كه كرايه تاکسي‌هاي ون با تاکسي‌هاي سواري تفاوت چنداني ندارد، به همين دليل مردم نيز مدتها است که تمايل چنداني به استفاده از ون نشان نمي‌دهند و با در نظر گرفتن تمامي معايب فوق بايد به مردم كاملا حق داد كه اين خودروها را ناديده بگيرند.
اين در حالي است که برخي از رانندگان تاکسي‌هاي ون نيز براي تشويق مردم به سوار شدن مشتريان مبلغي کمتر از تاکسي‌هاي سواري از مردم دريافت مي کنند که اين کار نيز تابع قانون خاصي نيست.
ون يا سوناي متحرك!
تاكنون بسياري از كارشناسان نسبت به استفاده از ون‌هاي چيني در ناوگان حمل‌ونقل عمومي كشور انتقاد كرده‌اند.
از جمله حميد طاهباز توكلي - دبير انجمن مراكز تخصصي تحقيق و توسعه صنايع و معادن، در اين باره مي‌گويد:‌ "ون‌هاي چيني به هيچ‌وجه براي استفاده در مناطق كوهستاني به‌ويژه شهر تهران مناسب نيستند."
وي مي‌افزايد: "ون‌هاي چيني كشش حركت در سر بالايي را نداشته و موتور آنها داغ مي‌كند، بنابراين امكان استفاده از كولر آنها وجود ندارد."
او با بيان اين‌كه در تابستان خودروهاي ون به دليل فضاي بسته و محدود و تعداد بالاي مسافر، به حمام سوناهاي سيار تبديل مي‌شوند، خاطرنشان مي‌كند: "اين در حاليست كه به دليل وارد شدن فشار به موتور اين خودرو، امكان استفاده از كولر نصب شده روي آن‌ها وجود ندارد. البته چنين وضعيتي كم و بيش در فصل زمستان نيز وجود دارد."
او تصريح مي‌كند: "اي كاش با توجه به اين‌كه تهران يك شهر كوهستاني است، هنگام تصميم‌گيري براي واردات ون‌هاي چيني، تحقيق و دورانديشي بيشتري صورت مي‌گرفت. "
دبير انجمن مراكز تخصصي تحقيق و توسعه صنايع و معادن با بيان اين‌كه به جاي واردات ون‌هاي چيني، مي‌توانستيم از تاكسي‌هاي مورد استفاده در تركيه كه حدود هفت مسافر به راحتي در آن جا مي‌شوند، استفاده كنيم، مي‌گويد: "ون‌هاي چيني به شدت فضاي بسته و محدودي داشته و مسافران هنگام سوار و پياده شدن از آن‌ها و نشستن، دچار كمر و گردن‌ درد مي‌شوند."
وي عنوان مي‌كند: "بهتر بود قبل از تصميم گيري براي واردات ون‌هاي چيني، به تجربه مشابه كشورهاي ديگر مانند مالزي و تركيه توجه كرده و بعد تصميم‌گيري مي‌شد، اما معمولا متاسفانه چنين تحقيقاتي انجام نمي‌شود. "
ون‌هاي چيني نمونه از رده خارج شده ون‌هاي ژاپني!
در همين حال اوستا گودرزي - عضو هيئت علمي دانشكده مهندسي خودرو دانشگاه علم و صنعت، نيز با اشاره به اين‌که ون‌هاي وارداتي چيني نمونه از رده خارج شده ون‌هاي ژاپني هستند، مي‌گويد: "در حال حاضر الگويي در خودروسازي جهان شكل گرفته كه خودروسازان خودروهايي كه ديگر در بازارهايي همچون ژاپن، اروپاي غربي و آمريكا قابل عرضه نباشد را براي توليد به شريك چيني خود واگذار مي‌كنند."
او با بيان اين‌كه استانداردهاي چين از نظر سطح آلايندگي، ايمني و مصرف سوخت در سطح پاييني است، خاطرنشان مي‌كند: "خودروسازان جهاني خودروهايي كه از نظر استانداردها مانند ايمني و مصرف سوخت در بازارهاي درجه يك قابل توليد نباشند را در چين توليد مي‌كنند. اين در حالي است كه برخي خودروهاي چيني حتي نتوانسته‌اند حداقل استانداردهاي اروپايي را پاس كنند و در عين داشتن آلايندگي بالا، ايمني پايين دارند.
گودرزي عنوان مي‌كند: "خودروهاي وارداتي از چين از محصولات درجه يك اين كشور نيز نبوده و برخي از آنها بازار خود را در چين نيز از دست داده‌اند، اما به دليل قيمت پايين وارد ايران مي‌شوند."
وي با بيان اين‌كه قيمت ون درجه يك در جهان در حدود 40 هزار دلار است، اظهار مي‌كند: "واردات اين نوع ون‌ها براي سيستم حمل‌ونقل عمومي نيز هزينه‌هاي زيادي دارد، بنابراين بهتر است كه به جاي واردات ون‌هاي بي‌كيفيت چيني، دولت هزينه‌هاي لازم براي توليد ون باكيفيت در خودروسازان داخلي را تامين كند."
راننده‌ها مقصرند!
اما براي اين‌که يک طرفه به قاضي نرفته باشيم سراغ يکي از رانندگان تاکسي‌هاي ون در خط سيدخندان – انقلاب رفته و نظر او را درباره کيفيت و راحتي ون‌هاي چيني پرسيديم.
حسين که راننده يکي از همين تاکسي‌هاي ون است، با قبول برخي ايرادات موجود در اين نوع تاکسي‌ها مي‌گويد: متاسفانه برخي رانندگان به موقع به سر و وضع خودروي خود نمي‌رسند و اين باعث مي‌شود ون در طول زمان به دليل استفاده بيش از حد فرسوده شود.
وي مي‌افزايد: "به عنوان مثال خيلي از مردم از راحت نبودن صندلي تاکسي‌هاي ون گله دارند که اين موضوع به خاطر رسيدگي نکردن راننده به وضعيت صندلي خودرويش است و اين شکايت کاملا حق مردم است."
حسين در عين حال با بيان اين‌که مي‌توان ناوگان حمل‌ونقل شهري به ويژه در تهران را با ون‌هاي باکيفيت تقويب کرد، مي‌گويد: "متاسفانه رانندگان تاکسي با پرداخت مبالغ زيادي اقدام به خريد ون مي‌کنند، اما بعد از تحويل خودرو تازه با مشکلاتي مانند تامين قطعات يدکي و هزينه بالاي تعميرات مواجه مي‌شوند. اين در حالي است که مي‌توان با حمايت از مالکان تاکسي‌هاي ون سهم قابل توجهي از حمل‌ونقل درون شهري در تهران را با استفاده از اين وسيله انجام داد.
به گفته او يک تاکسي ون قادر است در طول يک روز کاري حتي تا 200 را نيز جابه جا کند.
سيل واردات ون‌هاي چيني!
اما در اين بين مديرعامل سابق سازمان مديريت و نظارت بر تاکسيراني تهران نيز اواخر سال قبل به نکات جالب و در عين حال قابل تاملي درباره ون‌هاي وارداتي اشاره کرد.
حسين تيموري کرماني اظهار کرد كه در سال 1384 هنگامي که بحث ورود خودروهاي ون به ناوگان حمل‌ونقل عمومي مطرح بود ما نياز شهر تهران را 700 دستگاه اعلام کرديم اما معلوم نيست چه کساني و بر چه اساسي گفتند تهران به 10 هزار ون نياز دارد و ما نفهميديم اين خودروها چگونه وارد سيستم شدند.
او گفت: ورود بيش از حد و بدون برنامه‌ريزي و کار کارشناسي سبب بروز مشکلات زيادي شد تا در نهايت مسئوليت مديريت و نظارت بر اين خودروها به سازمان تاکسيراني محول شد، اما از آنجا که تعداد ون‌هاي موجود بسيار بيش تر از حد نياز است و اين خودروها بعضا به دست افراد غيرحرفه‌اي و غيرمتخصص افتاده سوق دادن آنها به سوي ماموريت اصلي شان و خدمات‌ساني در خطوط مشخص کار دشواري است."
مديرعامل سابق سازمان مديريت و نظارت بر تاکسيران شهر تهران تاکيد کرد: از ابتدا بايد براساس ضوابط و مقرارت به افراد واجد شرايط خودروهاي ون واگذار مي‌شد، آن هم به ميزان لازم تا تمام اين خودروها کاملا تحت نظارت و درخطوط و مسيرهاي مشخص به کارگيري مي‌شدند.
وظيفه‌اي كه انجام نشد
در هر حال خودرو ون هر چه باشد امروزه توانسته بخشي از بار ترافيك ابر شهر تهران را به دوش بكشد. در اين بين مهم اين است كه مسئولان شهرداري بتوانند نحوه استفاده و تردد ون‌ها را در سطح شهر تهران هدفمند كنند. از سوي ديگر بحث كرايه‌ تاكسي‌هاي ون نيز از ديگر پيشنهاداتي است كه از سوي كارشناسان حمل‌ونقل ارائه شده و اين افراد خواستار كاهش قيمت كرايه تاكسي‌هاي ون نسبت به تاكسي‌هاي سواري شده‌اند. شايد اين كار مردم را تشويق كند تا روي خوش بيشتري نسبت به استفاده از ون نشان دهند.
در همين حال انتظار مي‌رود تسهيلات ويژه‌اي نيز براي بهينه‌سازي و نوسازي ناوگان تاكسي‌هاي ون در سطح شهر تهران در نظر گرفته شود تا رانندگان اين وسايل نقليه نيز با فشار كمتري بتوانند خودروي خود را نوسازي كنند.
تعدادي از كارشناسان نيز راهكارهاي بنيادي‌تر را ارائه داده‌اند كه از آن جمله مي‌توان به وظيفه وزارت صنايع و معادن در زمينه حمايت از توليد وسايل حمل‌ونقل عمومي از جمله ون اشاره كرد. وظيفه‌اي كه تاكنون دست‌كم در مورد توليد داخلي ون انجام نشده است.