آنچه كه بايد بدانيم

نفقه اولاد پس از فوت پدر به عهده اجداد پدري است


خبرگزاري فارس: طبق ماده 1199 قانون مدني، نفقه اولاد بر عهده پدر است و پس از فوت پدر يا عدم قدرت او به انفاق، به عهده اجداد پدري است.

A0371452


به گزارش خبرنگار اجتماعي باشگاه خبري فارس «توانا»، حضانت به معناي پروردن و در اصطلاح عبارت است از نگهداري مادي و معنوي طفل توسط كساني كه قانون مقرر داشته است.

نفقه در لغت به معناي هزينه، خرج، روزي و مايحتاج معاش آمده است؛ معني اصطلاحي نفقه هم نزديك به معني لغوي آن و عبارت از چيزي است كه براي گذراندن زندگي ، لازم و مورد نياز است.

خانواده از ديرباز، كانون اصلي تعاون بوده است كه در آن به انسان آموزش داده مي‌شود با ديگران همكاري كند و سرنوشت خويش را وابسته به آن ببيند.

عاطفه خيرخواهي را خردمندان ستوده‌اند و قانونگذار نيز مصداق‌ آن را در زمره تكليف آورده است؛ الزام در پرداخت نفقه يكي از آن موارد است كه به موجب آن اعضاي خانواده موظف شده‌اند تا در مواقع لزوم به ياري يكديگر بشتابند.

در حقوق مدني ايران، نفقه در مورد همسر و خويشان و داراي سه مبناي شرعي آيات، روايات و اجماع است.

حقوق كودكان در دوره قبل از تولد مورد بي‌مهري قانون‌گذار واقع شده و والدين در اين زمان هيچ تكليف و الزامي ندارند و اين موضوع يكي از نواقص مهم قانون مدني در باب حقوق كودكان است؛ البته حقوق كودكان پس از تولد مورد توجه قانونگذار بوده است.

‌در نتيجه، با يك ديد كلي مي‌توان چنين تحليل كرد كه در مورد حقوق كودك نبايد به حداقل اكتفا كرد؛ بلكه بايد به حد اعلي انديشيد و با آموزش والدين قبل و بعد از تولد و همچنين اصلاح قوانين موجود و تدوين قوانين جديد همراه با ضمانت اجراي قانوني لازم حقوق كودكان را تضمين كرد.

نفقه اولاد تنها شامل مسكن نمي‌شود و اموري چون غذا، اثاث منزل، هزينه درمان و لباس نيز نفقه محسوب مي‌شود.

پرداخت نفقه تكليف قانوني پدر است و مادر ولايتي بر فرزندان ندارد و موضوع حضانت و سـرپـرستي، مـوضـوعـي جدا از ولايت است.

* اولاد تا چه زماني مستحق دريافت نفقه هستند

در شرع و قانون، سن معيني براي نفقه فرزندان در نظر گرفته نشده است و عرفاً مادام كه اولاد داراي شغل و درآمد مشخص نباشند، پدر نسبت به پرداخت نفقه مسئوليت دارد بايد توجه داشت كه در مورد كارمندان دولت شاهد آن هستيم تا زماني كه دختر، همسر انتخاب نكرده يا پسر مشغول تحصيل باشد به كارمند حق اولاد پرداخت مي‌شود.

گر چه عدم اطاعت فرزندان از پدر از نظر شرعي امري حرام است، اما موجب از دست رفتن نفقه نمي‌شود و پدر مكلف است نفقه فرزندان را بپردازد.

چنانچه الزام كسي كه پرداخت نـفقه بر عهده اوست ممكن نباشد دادگاه بـا درخواست افراد واجب النفقه، به مقدار نفقه از اموال او برداشت كرده و در نفقه آنان يا كسي كه متكفل مخارج آنان است قرار خواهد داد و اگر اموال غايب يا متكفل در اختيار نباشد همسر وي يا شخص ديگري با اجازه دادگاه مي‌تواند نفقه را به عنوان قرض پرداخته و سپس از شخص غايب يا متكفل مطالبه كند.

* نفقه اولاد

طبق ماده 1199 قانون مدني، نفقه اولاد بر عهده پدر است پس از فوت پدر يا عدم قدرت او به انفاق به عهده اجداد پدري است با رعايت الاقرب فالاقرب در صورت نبودن پدر و اجدادپدري يا عدم قدرت آنها نفقه بر عهده مادر است.

هر گاه مادر هم زنده يا قادر به انفاق نباشد با رعايت الاقرب فالاقرب به عهده اجداد و جدات مادري و جدات پدري واجب النفقه است و اگر چند نفر از اجداد و جدات مزبور از حيث درجه اقربيت مساوي باشند نفقه را بايد به حصه متساوي تأديه كنند.