استراتوس 714
هواپیمایی کوچک اما توانمند


در صنعت هوافضا، به هواپیماهایی که دارای طراحی کاملاً جدید بوده و توسط یک شرکت تازه کار ساخته می‌شوند، هواپیما‌های کاغذی گفته می‌شود! زیرا شرکت سازنده این هواپیما‌ها سابقه یا پیشینه‌ای در تولید هیچ نوع هواپیمایی ندارد. بنابر این اگر شما به دنبال طراحی یک هواپیمای کاغذی بوده و اهداف بلند پروازانه‌ای را هم دنبال می‌کنید، جالب است بدانید شرکت تازه تاسیس استراتوس(ُstratos) مستقر در شهر بند واقع در ایالات اورگون یا جت شخصی مدل 714 خود وارد گود شده است. بنابر اعلام شرکت استراتوس مدل 714 با قیمت تقریبی هر فروند معادل 2 میلیون دلار توانایی حمل چهار سرنشین و لوازم همراهشان را در مسیری به طول 1500 ناتیکال مایل (2778کیلومتر) در ارتفاع 41هزار پایی دارد! حتی مسئوولین استراتوس پا را از این هم فراتر گذاشته و بر این نکته تاکید می‌کنند که هیچ هواپیمای موجود یا در حال ساخت هم کلاس مدل 714 نمی‌تواند چنین عملکردی داشته باشد.

28106123137809411042351362218121411313617
هواپیمای استراتوس 714 حاصل فکر و ابتکار شخصی به نام «کارستن ساندین» است.
وی سال‌ها در شرکت Lancair از سازندگان مطرح هواپیماهایی که به صورت کیت عرضه می‌شوند، مشغول به کار بوده و تجربیات ارزشمندی نیز در زمینه تولید انواع هواپیما‌های سبک و تک موتوره اندوخته است.
به گفته ایشان هدف وی ساخت یک هواپیمای چهار نفره با سرعت بالا و برد بسیار طولانی است و این دقیقاً همان چیزی بوده که خلبانان صاحب هواپیما خواهان آن هستند.
ناگفته پیداست که برای دستیابی به اهداف مورد نظر وی، هواپیما باید ضمن بهره‌گیری از یک ساختار کامپوزیتی بسیار سبک وزن باشد. از سوی دیگر، قدرت لازم برای به پرواز درآوردن هواپیمای استراتوس 714 از یک موتور توربوفن مدل FJ44ساخت ویلیامز با نیروی رانش 3030 پوند تامین خواهد شد.
در نتیجه، این هواپیما با حداکثر وزن هنگام برخاستن در حدود 7 هزار پوند (3178 کیلومتر) دارای نسبت رانش به وزن معادل 3: 1/2 خواهد بود که این رقم به مراتب بالاتر از نسبت موجود در هواپیمایی مانند سستا سایتیشن× با سرعت 92/0 ماخ است.
شایان ذکر است نسبت رانش به وزن جت‌های دو موتوره معمولی حدود 1: 3 تخمین زده می‌شود. پرواضح است چنین نسبت ارزشمندی، توان صعود مدل 714 را به ارتفاع 41 هزار پایی در کمترین زمان ممکن می‌دهد.
اگر بخواهیم از رقبای اصلی هواپیمای استراتوس 714 سخنی به میان آوریم، شاید تنها بتوان به چند نمونه ذیل اشاره کرد.
9824456435771631762421181822916996195129
شرکت دایاموند چند سال پیش اقدام به معرفی جت شخصی تک موتوره خود به نام D-Jet نمود. اما مفهوم ساخت این هواپیما بسیار متفاوت از هواپیمای استراتوس بوده و عملکرد آن برای خلبانان هواپیماهای تک موتوره پیستونی که انتظار می‌رود بخش اعظم مشتریان آن را تشکیل دهند، جهش بزرگی محسوب نمی‌شود.
سیروس هم مسیر مشابهی را با جدیدترین مدل خود به نام SJ50 ویژن جت دنبال می‌کند. در سوی دیگر، پایپر به دنبال ارتقاء عملکرد مدل پایپر جت با حداکثر سرعت پیمایش 360نات بوده و هواپیمای (کلیپس EA400 نیز با دم وی- شکل و حداکثر سرعت پیمایش تخمینی 330 نات در این گروه قرار می‌گیرد. البته هیچ کدام از این هواپیماها هنوز وارد خط تولید نشده‌اند ولی دایا موند مدل‌های توسعه یافته D-Jet را به پرواز درآورده و سیروس نیز در حال آماده سازی انجام آزمایش اولیه پرواز هواپیمای ویژن جت است. هر چند انتظار می‌رود زمانی که شما این مطلب را مطالعه می‌کنید، هواپیمای پایپرجت به پرواز در آمده باشد.
برای تحقق بخشیدن به رویای مورد نظر استراتوس، مهندسین این شرکت با کابوس‌های جدید از جمله پایین نگه داشتن وزن خالی آن، توان حمل بار مفید به اندازه کافی، رعایت حد سرعت واماندگی معادل 61 نات برای هواپیماهای تک موتوره و برآوردن نیازهای مورد نظر برای دریافت گواهی نامه پرواز مواجه بوده‌اند. البته تا آنجا که ما می‌دانیم هیچ هواپیمای جت تک موتوره تا به امروز موفق به دریافت گواهی‌نامه پرواز در ارتفاع بالای 31هزار پا نشده و پیش‌بینی این نکته که مسئولین سازمن هواپیمایی کشوری ایالات متحده (FAA) چگونه با درخواست شرکت استراتوس مبنی بر بازبینی قوانین مربوطه کنار خواهد آمد، مشکل به نظر می‌رسد.
32249248235501681399788126141486145114224
طبق تصاویر به نمایش در آمده، مدل 714 دارای دو ورودی هوا در محل ریشه‌های بال خود بوده و موتور آن نیز در انتهای قسمت زیرین کابین خلبان نصب شده است.
هم‌چنین برای این هواپیما دو قسمت بار خارجی در نظر گرفته شده که یکی از آنها به اندازه کافی برای حمل وسایل گلف یا اسکی بزرگ است. بال هواپیما (که ابعاد آن هنوز به طور دقیق اعلام نشده است) دارای طرح جریان آرام بوده و استراتوس تصمیم گرفته تا برای مدل 714 از یک کابین تحت فشار استفاده کند. بدین صورت که حتی هنگام پرواز در ارتفاع 41 هزارپایی، فشار داخل کابین هواپیما در همان حد وارده هنگام پرواز در ارتفاع 6 هزارپایی باقی خواهد ماند.
هر چند به گفته کارشناسان، دسترسی به اهداف از پیش تعیین شده در مورد میزان سرعت، بار مفید و قیمت فروش مدل 714 برای مسئوولین شرکت استراتوس بسیار مشکل به نظر می‌رسد اما مهمترین چالش پیش روی ساخت این هواپیما، تحویل نخستین فروند آن در اوایل سال 2010 است. یعنی برای اتمام ساخت نمونه اولیه، دریافت گواهی نامه پرواز و ورود به خط تولید، زمانی کمتر از 18 ماه پیش روی شرکت استراتوس قرار دارد.

منبع: مجله نوآور
تنظیم برای تبیان: محسن مرادی