در بسیاری از افراد، بیماری واریس پا هیچ نوع ناراحتی به وجود نمی‌آورد و بیماران فقط از ظاهر پا شکایت دارند. در گروهی، علایم خفیف تا شدید دیده می‌شود و در تعداد محدودی واریس می‌تواند عوارض خطرناکی در پی داشته باشد.
واریس را شایع‌ترین بیماری عروقی می‌دانند که حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد جمعیت را مبتلا می‌کند و بیشترین میزان شیوع واریس در زنان بین سن ۴۰ تا ۴۹ سالگی برآورد شده است.
هر ورید یا سیا‌هرگ دارای دریچه‌های کنترل‌کننده جریان خون است. واریس هنگامی ‌رخ می‌دهد که این دریچه‌ها دچار نارسایی شده باشند و به فعالیت طبیعی خود ادامه ندهند.
ممکن است تعداد دریچه به دلیل مادرزادی کمتر از معمول باشند و یا درست کار نکنند، یا دیوار رگ آسیب‌دیده و ضعیف‌شده باشد و اجازه ندهد لبه‌های دریچه‌ها کاملا به هم برسند و از برگشت خون جلوگیری کنند. آسیب به دریچه‌ها به دلیل لخته شدن خون در داخل رگ‌ها و فشار غیرمعمول به رگ‌ها به دلیل چاقی، حاملگی و یا زیاد ایستادن است.
کوفتگی و خستگی پا بخصوص در پایان روز و یا بعد از ایستادن به مدت طولانی، ورم پا، خارش و یا تغییر در رنگ و احتمالا زخم شدن مچ پا، درد شدید و ناگهانی و سفت شدن برآمدگی‌های واریسی به علت لخته شدن خون داخل رگ از علایم معمول واریس محسوب می‌شوند.
دکتر حسن راوری، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتگو با ایسنا، سابقه خانوادگی را از علل ایجاد بیماری واریس دانست و گفت: افراد کم‌تحرک و یا افرادی که به مدت طولانی در حالت نشسته یا ایستاده هستند در هر سنی در معرض خطر واریس قرار دارند.
وی مساله جنسیت را در ایجاد واریس موثر خواند و افزود: این بیماری در زنان به دلیل دوران حاملگی و وجود هورمون‌های خاص و همچنین در افراد چاق شایع‌تر است.
دکتر راوری درجات مختلف این بیماری را به ۲‌دسته خفیف و شدید تقسیم‌بندی کرد و توضیح داد: درد مبهم در ناحیه ساق پا، سنگینی در عضلات پا به هنگام ایستادن و دردهای شبانه در پاها از علائم واریس است که در صورت عدم توجه به این علائم، کم‌کم تورم و ورم‌هایی در اندام تحتانی ایجاد خواهد شد و فرد بعد از چند ساعت ایستادن احساس می‌کند، ورم‌هایی در اطراف پا ایجاد شده است.
وی ادامه داد: با تداوم این حالت و عدم توجه به آن، ورم‌ها تبدیل به لکه‌های قهوه‌ای و سیاه‌رنگ در اطراف قوزک، مچ و ساق پا می‌شود که باز هم در صورت عدم توجه این تغییر رنگ‌ها تبدیل به زخم‌هایی تحت عنوان زخم‌های واریسی خواهد شد.وی افزود: به مرور لخته‌هایی در پا ایجاد می‌شود که بسیار خطرناک بوده و تنها با سونوگرافی قابل مشاهده هستند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان این که بعضی از این لخته‌ها متحرک هستند، افزود: این لخته‌ها از طریق سیستم وریدی (سیاهرگی) وارد قلب می‌شود، بعد از ورود به حفره‌های قلب به ریه انتقال می‌یابد و باعث تنگی نفس می‌شود.
این فوق‌تخصص جراحی عروق با بیان این که امکان پیشرفت لخته به سیستم عمقی وجود دارد، تصریح کرد: در این حالت اندام فرد دچار تورم شده و فرد دردهای مبهمی را در ناحیه پا احساس می‌کند.
دکتر راوری درخصوص چگونگی جلوگیری از ابتلا به این بیماری به ایسنا گفت: افرادی که ناچار به ایستادن‌های طولانی‌مدت هستند، بهتر است هر چند دقیقه وزن خود را از روی یک پا به پای دیگر منتقل کنند و در صورت امکان راه بهتر این است که در حالت خوابیده قرار بگیرند و پاها را بالاتر از سطح بدن قرار دهند؛ به طوری که بازگشت وریدی از اندام‌های تحتانی به قلب صورت بگیرد.
وی درباره درمان واریس خاطرنشان کرد: درمان واریس با توجه به علایم، شدت و نوع واریس و سن مبتلایان به این بیماری متفاوت است.
وی واریس را از بیماری‌های بسیار شایع دانست و افزود: مهم‌ترین مساله در درمان واریس این است که هر فردی به‌گونه‌ای متفاوت از دیگران درمان می‌شود و افراد نباید صرف مشاهده درمان دیگران به وسیله روشی خاص تنها یک روش را صحیح بدانند.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد استفاده از جوراب‌های واریس، داروهای شیمیایی، لیزر و عمل جراحی را از جمله راه‌های درمان واریس خواند و افزود: در صورت مراقبت و درمان در مراحل اولیه، به راحتی از نیاز به عمل‌های جراحی و حتی بروز عوارض بسیار خطرناک جلوگیری می‌شود.
دکتر راوری در پایان جوراب‌های مرغوب و استاندارد پیشگیری‌کننده از واریس را بسیار کم و نادر خواند و افزود: جوراب‌های پیشگیری‌کننده از واریس دارای سایزها و فشارهای متفاوتی است که در صورت عدم مشورت با پزشک و انتخاب ناآگاهانه نه تنها از واریس پیشگیری نمی‌کند بلکه باعث تشدید آن نیز می‌شود.