سياه شدن گلگاه هندوانه


بيماري سياه شدن گلگاه هندوانه يكي از بيماريهايي است كه باعث كمي ميزان محصول و نامرغوبي ان از نظر بازار پسندي مي شود . اين بيماري مخصوصاً در نقاطي كه هندوانه هائي از نوع چارلستون گري ، فرفاكس و ديكوسي كوئين كشت مي شود انتشار دارد .

ميوه هاي واريته هاي Charleston Gray و Fairfax وقتي به طول 10 تا 15 سانتيمتر رسيدند ، انتهاي ميوه ابتدا به رنگ تيره در آمده و پس از مدت كوتاهي خاصيت چسبندگي از خود نشان مي دهند . به تدريج شيارهاي سياه رنگي در اين قسمت پديدار شده و پس از 3 تا 4 روز قسمت سر ميوه كاملاً سياه مي شود .چنانچه از اين قسمت آلوده برشي تهيه شود مشاهده مي گردد كه قسمتهاي داخلي گوشت ميوه در اين منطقه سفيد مايل به خاكستري مانده و رنگ قرمز طبيعي را به خود نمي گيرند . بذور حاصله در اين قسمت چروكيده و نرسيده باقي مي مانند .

علائم بيماري درواريته هاي ديكسي كوئين كمي متفاوت بوده و چون پوست اين نوع هندوانه لطيف و نازك مي باشد پس از چند روز كه لكه سياه در محل گلگاه ديده شد ، در 80 درصد از موارد ميوه در اين منطقه شكاف خورده ، فاسد مي شود .

عامل بيماري

جزء بیماریهای فزیولوژیک شمرده میشود. آنگاه كه محتوي كلسيم ميوه از حدي پائين تر افتد ، بيماري در پاره اي از ميوه ها مشاهده مي شود . اينكه تعريق تاثير ويژه اي روي پوسيدگي گلگاه دارد ، يكي از پژوهشگران با پاشيدن موادي چون امولسيون هاي هيدروكربن كه ميزان از دست رفتن آب را در گياه كاهش مي دهد از خسارت بيماري بنحو قابل ملاحظه اي كم كرد .

پوسيدگي گلگاه در پايان يك دوره حاصلخيزي گياه، در اثر خشكي هوا و كم آبي بعدي عارض مي شود . تحت اين شرايط با توجه به جذب آب از خاك و تعريق از راه برگها ،‌نوسانات رطوبي بيشتر مي گردد. نتيجتاً ذخيره آبي گياه و ميوه شروع به كاهش مي كند . اگر اين خشكيدن نسوج گياه ادامه پيدا كند ، پاره اي از سلول هاي گلگاه شروع به خشكيدن مي كند و مقدمه بروز عارضه پوسيدگي فراهم مي شود . طول روز شدت نور و نسبت كربو هيدرات ها نيز ممكن است در اين مسئله موثر باشند . اما نقش آنها در توليد پوسيدگي هنوز نيز به وضوح روشن نشده تا بتوان آنها را توصيه هائي كه به منظور جلو گيري عملي به كار مي رود به كار برد . آفتاب سوختگي نيز در پاره اي موارد ممكن است با عارضه پوسيدگي گلگاه اشتباه شود، واريته چارلستون گري به وي‍‍‍ژه به اين عارضه حساسيت دارد .

کنترل:

1- تاثير آب

تشنگي خسارت جبران ناپذيري وارد مي آورد . در فصل گرم و موقعي كه گياه به آب بيشتر نيازمند است فاصله آبياري ،‌ دو و يا حداقل يك روز پايين آورده شود . بهترين زمان براي اين اقدام موقعي مي باشد كه كم و بيش لكه هاي سياه در مزرعه هندوانه به چشم مي خورد . ترديدي نيست كه اين اقدام موقعي مي باشد كه كم وبيش لكه هاي سياه در مزرعه هندوانه به چشم مي خورد . ترديدي نيست كه اين اقدام تا آن حد كه عارضه مربوطه به آب باشد مثمر ثمر خواهد بود . در اين مورد عامل نظم آبياري نيز غير قابل اغماض است و جداً توصيه مي شود تا فواصل آبياري در هر نوبت يكنواخت بماند و هر بار نوساني نشان ندهد .

2- جلو گيري از تعريق

از آنجائي كه تعريق عامل مهم از دست رفتن رطوبت اندوخته گياه است و قوي تر كردن فشار اسمزي برگها نسبت به ميوه به جذب رطوبت كمبود از ناحيه گلگاه منجر مي شود لذا هر طريقي كه بتواند از اين پديده يعني « تعريق » جلوگيري به عمل آورد سبب كاهش بيماري مي شود . آبياري باراني در روزهاي گرم كه واقعاً شدت تعريق بالا مي رود در حفظ سلامتي كمك بسيار مفيدي است.



3- اثر كود

با پاشيدن كلرور كلسيم و نيترات كلسيم به ميزان دو كيلو در 400 ليتر آب تاثير قابل توجهي روي كاهش خسارت بيماري داشته است .

آغاز اين كار يك ماه قبل از ظهور احتمالي بيماري و 3تا4 بار به فاصله يك هفته تكرار شود . استعمال مقادير كافي كود كه بويژه از لحاظ **** فسفات غني باشد مثل كود 4-12-4 و 5-20-5 در كاهش خصارت بيماري تاثير ويژه اي داشته است .

4- تاثير تاريخ كشت

اهميت تاريخ كشت بدان سبب است كه بوته هندوانه تا فرا رسيدن فصل گرم و آنگاه كه ميوه ها رشد سريع دارند و به آب بيشتري نيازمندند قسمت اعظم فعاليت خود را رها كرده و براي كامل كردن رشد ميوه نيروي زيادي احتياج نداشته باشند.

5- واريته مقاوم
واريته هاي فرفاكس ، چارلستون گري ،‌ ديكسي كوئين ،‌ نسبت به بيماري حساسيت فوق العاده از خود نشان داده اند در حالي كه واريته‌هاي شوگربي،‌ خاتمي و شريف‌آبادي و محبوبي حساسيت بسيار كمي نسبت به بيماري از خود نشان داده‌اند .