ساعت خود را با پرتو هاي گاما تنظيم كنيد


اخترشناسان براي نخستين بار با بهره گيري از رصدخانه H.E.S.S منشا پرتو گامايي را در فضا يافته اند كه همانند يك ساعت طبيعي عمل مي كند.
C8B hess اين پرتو ها كه از پر انرژي ترين پرتو هاي گاماي كشف شده مي باشند ، از يك سيستم دوتايي با عنوان LS 5039 گسيل مي شوند؛ اين سيستم كه از ستاره اي آبي رنگ با جرمي بيست برابر جرم خورشيد به دور همدمي ناشناخته-به احتمال زياد يك سياه چاله- تشكيل شده ،براي نخستين بار توسط تيم H.E.S.S. در سال 2005 ميلادي كشف گرديد.ما از دهه 1960 ميلادي -زماني كه نخستين تب اختر راديويي تحت عنوان Little Green Men-1 كشف گرديد-با گسيل منظم پرتو هاي گاما آشنا هستيم.اما همانطور كه پيش از اين نيز اشاره شد، براي نخستين بار است كه چنين سيگنال هاي منظمي از پرتو هاي گاماي پر انرژي(100000 بار پر انرژي تر نسبت به مورد قبلي) كشف شده است.
در اين سيستم، دو جرم در فاصله اي نزديك(1.5 تا 2.5 برابر فاصله زمين تا خورشيد) هر چهار روز يك بار به دو يكديگر مي گردند .
دكتر پائولا چادويك عضو تيم H.E.S.S. از دانشگاه دورام در اين باره مي گويد: چگونگي تغييرات پرتو هاي گاما، LS 5039 را به آزمايشگاهي ويژه براي بررسي افزايش شتاب اجسام در نزديكي سياه چاله ها تبديل
كرده است.مكانيزم هاي مختلف ،در تغييرات سيگنال هاي پرتو گامايي كه به زمين مي رسند تاثير گذار اند.با بررسي اين تغييرات دانشمندان قادر خواهند بود تا اطلاعات بسيار ارزشمندي پيرامون سيستم هاي دو تايي از جمله LS 5039 و تحولاتي كه در اطراف يك سياه چاله صورت مي گيرد، بدست آورند.
هنگامي كه سياه چاله همدم در مقابل ستاره و زمين قرار مي گيرد سيگنال هاي پرتو گاما به حداكثر ميزان خود مي رسند و هنگامي كه سياه چاله از پشت ستاره عبور مي كند، سيگنال ها بسيار ضعيف مي شوند.
اين گونه تصور مي شود كه ذرات گاز و غباري كه توسط باد ستاره اي از اتمسفر ستاره خارج شده و به سوي سياه چاله روانه مي شوند، شتاب گرفته و به سرعت شروع به گردش مي كنند، در اين بين افزايش دماي ذرات باعث گسيل پرتو هاي گاما مي شود.
همدم ستاره-سياه چاله- نيز همچون يك كاوش گر اطلاعاتي عمل مي كند؛و بسته به فاصله اش تغييرات ميدان مغناطيسي ستاره را در تغييرات سيگنال هاي پرتو گاما بازتاب* مي دهد.
علاوه بر آنچه گفته شد، دليلي هندسى نيز مي تواند گسيل اين ميزان از پرتو گاما را توجيه كند؛بر طبق فرمول معروف آلبرت اينيشتين (E=mc2) ماده و انرژي يكسان هستند و جفت ذره و ضد ذره مي توانند متقابلا باعث از بين رفتن (خنثي كردن) نور شوند. با قرينه هنگامي كه پرتو هاي گاماي پر انرژي با پرتو هاي نور ستاره برخورد مي كنند،مي توانند تبديل به ماده (جفت الكترون و پادالكترون) شوند. بنا بر اين پرتو هاي نور ستاره به پرتو هاي گاما شباهت دارند؛ مه اي كه منبع پرتو هاي گاما را به هنگام گذر سياه چاله از پشت ستاره تشكيل مي دهد و تا حدودي منبع اصلي را پنهان مي كند.گيلامي دوبوس از آزمايشگاه اختر فيزيك رصدخانه گرينوبل در پايان افزود: جذب تناوبي پرتو هاي گاما تصويري بسيار جالب از توليد جفت ماده و ضد ماده از نور مي باشد، اگرچه كه ديدگاه شتاب ذرات را در اين سيستم در پرده اي از ابهام فرو مي برد.
نتايج اين تحقيقات در نوامبر سال جاري ميلادي در ژورنال اختر فيزيك به چاپ رسيد.
منبع : پارس اسكاي