در ساعت 7 شب 16 می (30 اردیبهشت) انفجاری مهیب در ساختمان تولید آی پد 2 کارخانه شرکت فاکس کان (Foxconn) روی داد. بنا بر اظهارات رسمی این انفجار تا کنون به کشته شدن 3 نفر و مجروح شدن 15 نفر منجر شده است. انفجار اخیر بار دیگر موجی از نگرانی را در ارتباط با شرایط کار در کارخانه های سازنده گجت های الکترونیکی در چین ایجاد نمود.
فاکس کان نام تجاری و در اصل یکی از شرکت های چندملیتی تابعه کمپانی هون های (Hon Hai) است و بزرگترین صادر کننده چین محسوب می شود. فاکس کان تولید بسیاری از قطعات الکترونیکی شرکت هایی نظیر اپل، نوکیا، سونی اریکسون، دل، اچ پی، نینتندو، مایکروسافت، اینتل، سیسکو، ایسوس و ایسر را بر عهده دارد. کمپانی مادر یعنی هون های بزرگترین تولید کننده قطعات الکترونیک در جهان است و مرکز آن در تایوان واقع شده اما بسیاری از کارخانجات این کمپانی در چین قرار گرفته اند.
انفجار کارخانه تولید آی پد 2 در شرایطی رخ داد که تنها نزدیک به ده روز پیش از وقوع این انفجار گزارشی (PDF) تحت عنوان «فاکس کان و اپل به وعده های خود وفا نکردند: اوضاع نابسامان کارگران پس از خودکشی ها» توسط SACOM (گروه هنگ کنگی دانشجویان و دانش پژوهان مخالف رفتار نامناسب شرکت ها) منتشر شده بود. در بخشی از این گزارش آمده است: «بهداشت حرفه ای و مسائل ایمنی در چنگدو هشدار دهنده است.» این جمله دقیقاً در مورد یکی از کارخانه های فاکس کان است که در شهر چنگدو چین واقع شده و انفجار اخیر در آن رخ داده است. ساختمان آسیب دیده به تولید تبلت های آی پد 2 اپل می پرداخته است.

تصویر بالا: آتش سوزی در ساختمان تولید تبلت آی پد 2 اپل در کارخانه Foxconn وافع در شهر چنگدو چین
در بخش دیگری از گزارش SACOM در مورد کارخانه چنگدو آمده است: «کارگران در بخش صیقل کاری همچنین از این شکایت دارند که این بخش پر از گرد و غبار آلومینیم است. با وجودی که آنها دستکش به دست می کنند دست های آنها و همچنین صورت و لباس های آنها از این گرد و غبار پوشیده می شود. برخی از کارگران هم اظهار نموده اند که تهویه در طبقه فروشگاه باید بهبود یابد.»
همچنین در بخش دیگری از این گزارش آمده است: «کارگران آموزش لازم را برای نحوه استفاده از مواد شیمیایی ندیده و آزمون سلامتی منظم حین کار بر روی آنها انجام نمی شود. علاوه بر این تعدادی از مصاحبه شوندگان از این شکایت داشتند که از آلرژی رنج می برند اما مدیران اثرات نامطلوب این موضوع بر روی سلامتی کارکنان را نادیده می گیرند. کارگران همچنین مسئله تهویه هوای ضعیف و تجهیزات حفاظتی شخصی نامناسب را عنوان نموده اند.»
اما گزارش SACOM و گزارش های مشابه و هشدارهای سازمان های مدافع حقوق بشر و سازمان های حامی حقوق کارگران مانع از رخ دادن فاجعه ای دیگر در کارخانه های فاکس کان نشد و انفجار 16 می با دست کم سه کشته و 15 مجروح رخ داد. بنا بر گزارشاتی که تا این لحظه منتشر شده این انفجار بر اثر احتراق ذرات گرد و غبار قابل اشتعال صورت گرفته است.

تصویر بالا: کارخانه جنوبی Foxconn در شهر چنگدو چین
شرایط کاری در فاکس کان پیش از این هم بسیاری از مسائل را به وجود آورده بود. در سال 2010 هجده تن از کارگران در زمان کار اقدام به خودکشی نمودند که از میان آنها پانزده تن جان خود را از دست دادند. به احتمال بسیار زیاد علت خودکشی اکثریت این افراد شرایط بسیار نامساعد کاری بوده است. بسیار از کارگران تا اواسط سال 2010 با 16 ساعت کار در روز (نزدیک به 400 ساعت کار در ماه) تنها معادل 40 یورو حقوق ماهانه دریافت می نمودند (البته بنا بر گزارش وال استریت ژورنال به دنبال اعتراضات، حقوق بسیاری از کارگران ماهر در نیمه دوم سال 2010 افزایش یافت.)
در سال 2009 نیز یک کارمند 25 ساله پس از گم نمودن یک پیش نمونه ساخته شده آیفون 4 که به دلیل کار بر روی آن آنرا در اختیار داشت اقدام به خودکشی نمود.
فاکس کان برای جلوگیری از این خودکشی ها و حفظ آبروی خود دور تا دور برخی از ساختمانها حفاظ توری نصب کرده و گفته شده که کارگران باید متعهد شوند که در ساعات کاری اقدام به خودکشی نکنند. در صورت عدم رعایت این موضوع بازماندگان کارگر مقتول ضررهای مالی خاصی را متحمل خواهند شد.
به دنبال رخ دادن مسائلی از این دست بد نیست برخی از عاشقان متعصب کمپانی های بزرگ -- آنهایی که تمامی حرکات کمپانی مورد علاقه خود را مثبت تلقی کرده و علاقه به این کمپانی ها را به حد پرستش رسانده اند -- با خواندن گزارش SACOM قدری موضع خود را تغییر دهند. محصولات این کمپانی ها شاید در خور تحسین باشند اما باید دید که تولید این محصولات واقعاً به چه قیمتی تمام می شود؟