گاز هاي مورد استفاده در سلاح هاي شيميايي

[shirin71]

تابون:

مايعي است كه به رنگ قهوه اي روشن كه تا حدودي پاياست و به طور كلي وقتي خالص باشد بدون بو است . با تنفس اين گاز حالت تهوع و استفراغو اسهال به انسان دست مي دهد و عضلات بدن منقبض مي شود و به سرعت حالت تشنج عارض مي گردد.
از طرفي اثرات منظمي بر سيستم گردش خون مي گذارد.

[shirin71]

كابوسي با طعم خردل


بايد يکي پيدا شود صداي ناله‌هاي شيميايي‌شدگان را به‌گوش فلک برساند. ايران در طول 8 سال دفاع مقدس350 بار مورد حملات شيميايي از سوي عراق قرار گرفت که اين امر 55 هزار جانباز شيميايي بر جاي گذاشت.

اين فقط يك خبر ساده نيست،هرچند كه سكوت مدافعان حقوق بشر در زماني كه سربازان ايراني در جبهه‌ها با گازهاي شيميايي عراق زمين گير مي‌شدند نشان مي دهد كه اينها براي آنان يك اتفاق ساده است.

دكتر گوستاواندرسون كه يكي از اعضاي گروه حقيقت ياب سازمان ملل در زمينه بمياران شيميايي عراق عليه ايران بود در مقاله آغازين كتاب،«جنگ شيميايي عراق عليه ايران به روايت اسناد سازمان ملل متحد» نوشته است: «پس از استراحت شبانه كوتاهي در هتل آزادي عازم بيمارستان لبافي‌نژاد شديم تا تعدادي از مصدومان جنگ شيميايي را معاينه و با آنان مصاحبه كنيم، در آن جا بود كه ما توانستيم آثار وحشتناك سلاح‌هاي شيميايي را ببينيم.

افرادي با علائم مشخص شبيه عوارض گاز خردل مانند تاول‌هاي بزرگ پوستي برخي مصدومان به طرز رقت آوري دچار سوختگي پوست شده بودند و بسياري از آنان صدماتي درچشم‌ها و سيستم تنفسي خود داشتند.

همچنين چندين كودك را ديديم كه جراحات شديدي داشتند و اين نشان مي‌داد كه قربانيان جنگ نه فقط سربازان بلكه غير نظاميان هم هستند بازديد از آن مركز براي همه بسيار متاثر كننده بود و مرا بسيار غمگين و مايوس كرد. »

دكتر گوستاواندرسون عضو گروه حقيقت ياب سازمان ملل در بخش ديگري از مقدمه اين كتاب كه در آن نمونه‌هاي بسيار زيادي از مكاتبات و اسناد مختلف در خصوص استفاده غير قانوني رژيم صدام از سلاح‌هاي شيميايي و غير متعارف عليه رزمندگان و نيز غيرنظاميان به ويژه زنان و كوكان بي‌دفاع ايران به چشم مي‌خورد اعتراف مي كند: در سال 1988 يك بار ديگر از من خواسته شد تا درتيم كارشناسان سازمان ملل براي بررسي ادعاي كاربرد سلاح‌هاي شيميايي شركت نمايم، اما اين بار من اين درخواست را رد كردم چرا كه احساس نمودم ازتيم سازمان ملل در يك بازي سياسي استفاده شده است.

اين كارشناس- ديپلمات سازمان ملل در كتاب،«جنگ شيميايي عراق عليه ايران به روايت اسناد سازمان ملل متحد» كه نمونه‌هاي متعددي از گزارش‌هاي بازرسان و تيم‌هاي حقيقت‌ياب سازمان ملل مبني بر به كارگيري سلاح‌هاي كشنده توسط رژيم صدام و برخي از آثار سلاح‌هاي شيميايي كه منحصرا در اختيار كشورهاي غربي و اروپايي بوده است، به چاپ رسيده است فاش مي كند: روي هم رفته پنج تيم كارشناسي سازمان ملل براي بررسي ادعاي كاربرد سلاح‌هاي شيميايي در ايران اعزام شد اما عراق هيچ گاه براي كاربرد سلاح‌هاي شيميايي محكوم نشد، علي رغم اينكه اين اقدام نقض پروتكل 1925 ژنو بود اين سكوت و رضايت جامعه جهاني به صدام حسين فرصت داد كه برنامه توسعه شيميايي خود را ادامه دهد.

سربازان عراقي، قربانيان سلاح‌هاي شيميايي ارتش عراق

اما اين فقط سربازان ايراني نبودند كه قرباني حملات شيميايي ارتش صدام شدند و مردم عراق نيز از هديه كشورشان بي بهره نماندند؛ به كار گيري سلاح‌هاي شيميايي يكي ديگر از جنايتهاي رژيم صدام عليه ملت عراق بود.

انتشار اسنادي مبني بر دستور صدام به بمباران شيميايي نيروهاي ارتش عراق فاش كرد كه در ژوئن سال 1985، رژيم بعث عراق با هدف از بين بردن ترس ذاتي نيروهاي خود، اقدام به استفاده از گاز خردل بر عليه اين نيروهايش کرد و آن‌طور كه در اسناد مشخص است، سعي نمود اين بمباران شيميايي را به جمهوري اسلامي ايران نسبت دهند.

اين اسناد، حاوي 4 سند مربوط به دستورهاي مقامات بلندپايه عراقي در اين‌خصوص و همچنين يك سند به صورت پيوست است كه در آن اهداف، مراحل و نتايج اين اقدام تشريح شده است و از مجموعه 4 سند اول، نامه مقامات بلندپايه عراق به صدام آورده شده كه پاراف موافقت صدام زير اين نامه مشهود است.

فهرست سلاح‌هاي غيرمجاز در اساسنامه دادگاه جنايات جنگي بسيار محدود بوده و متاسفانه سلاح‌هاي اتمي و شيميايي در آن قرار نگرفته است.

متاسفانه نوع سلاح‌هايي كه استفاده از آن‌ها در اساسنامه اين دادگاه منع شده، بسيار قديمي و بدون كاربرد امروزي است، به عنوان مثال كشورهاي داراي سلاح اتمي راضي به قرار گرفتن نام اين سلاح‌ها در فهرست سلاح‌هاي غيرمجاز نمي‌شوند، چرا كه آن را انحصار خود مي‌داند و از سوي ديگر كشورهاي جهان سوم، راضي به قرار گرفتن سلاح‌هاي شيميايي در فهرست سلاح‌هاي غيرمجاز نمي‌شوند.

تسليحات شيميايي؛ مضر ماندني

از نظر تاريخي مواد شيميايي يكي از ابزارهاي جنگي بوده است اما خواستگاه سلاح شيميايي به جنگ جهاني اول برمي‌گردد. نخستين حمله‌ي گسترده‌ي شيميايي با گاز پولور ‌٢٢ آوريل ‌١٩١٥ در ناحيه‌اي از بلژيك رخ داد.

در طول جنگ سرد، آمريكا و شوروي انبارهاي زيادي از اين سلاح‌ها در اختيار داشتند كه براي نابودسازي بشر و محيط زيست كافي بود كه در نهايت در سال ‌١٩٧٢ كنوانسيون منع كاربري سلاح‌هاي شيميايي در ژنو تصويب شد.

بر اساس آمار سازمان مبارزه با سلاح‌هاي شيميايي بيش از ‌٢٣ هزار تن عامل شيميايي و ‌٧٥/٢ ميليون مهمات در كشورهاي عضو تاكنون نابود شده است.

روجيليو پي‌فيتر، مدير كل سازمان منع سلاح‌هاي شيميايي يك ماه پيش در كنفرانسي كه با نظارت اين سازمان در خصوص خلع سلاح شيميايي در ژنو برگزار شد اعلام كرد: بازرسان بين‌المللي در سراسر جهان تاكيد كرده‌اند كه حدود 24 هزار تن از مواد شيميايي يا 33 درصد ذخاير اعلام شده، نابود شده است.

وي گفت: مقادير زيادي از ذخيره‌ي سلا‌ح‌هاي شيميايي در آمريكا و روسيه به رغم اينكه هر كدام به ترتيب 46 درصد و 22 درصد از ذخيره‌هاي خود را نابود كرده‌اند، هنوز باقي مانده است.

وي خاطر نشان كرد: آمريكا و روسيه تا آوريل 2012 فرصت دارد تا ذخيره‌ي باقي مانده‌شان را نابود سازند.

كابوس سلاح‌هاي شيميايي هنوز تهديدي براي بشريت به حساب مي آيد،هرچند ايرانيان تجربه سختي از اين سلاح ويرانگر در حافظه دارند و يادگارهاي،گازهاي خردل،عامل اعصاب و... ارتش بعث عراق در دوران جنگ هنوز جان جانبازان ايراني را مي گيرد، مرگ تدريجي اين جانبازان را رقم مي زند.

حملات شيميايي كه با هدف قرار دادن نظاميان و غيرنظاميان تعداد قابل توجهي از اهالي شهرهاي خرمشهر، اشنويه، سردشت و... را به گاز خردل و گازهاي عصبي آلوده كرد؛يادگارهايي كه آثارش در نسل‌هاي دوم متولد شده از آنها نيز قابل مشاهده است
و اكنون بعد از گذشت18سال از پايان جنگ تحميلي عراق عليه ايران، مرگ تدريجي آناني كه دستگاه تنفسي يشان سرشار از تحفه‌هاي اروپايي شده هر از چندي يادمان مي آورد هداياي قاره سبز را كه ارتش صدام بر سر انسانها مي ريخت.

[shirin71]

سارين:

ماده اي شبيه تابون است اما از ان كمتر پاياست.

[shirin71]

سومان:
مهلك ترين گاز اعصاب است . بوي مطبوع همانند بوي ميوه دارد . سارين و سومان هر دو شبيه هم عمل مي كنند اما سومان اثر شديد تري بر جاي مي گذارد. اغلب پس از دو بار تنفس كشيدن در محيطي كه الوده به اين گاز باشد سرباز به حالت تشنج دچار شده كه با خطر مرگ همراه است.
اثرات گاز هاي مزبور به وسيله ي متخصصين استراتژيكي امريكا طبقه بندي شده است و بسياري از اين گاز ها براي استفاده هاي احتمالي در جنگ هاي امروزي در انبارهاي ارتش هاي بعضي از كشورها نگهداري مي شوند. ايين نامه تكنيكي ارتش امريكا تي ام 215-3 اثرات گاز هاي اعصاب را به شرح زير طبقه بندي كرده است:
- راهيابي گاز به بيني
- انقباض قفس سينه كه بر اثر تنفس گاز حاصل مي شود.
- انقباض شديد مردمك جشم كه باعث اختلال در ديد مي گردد.
- ايجاد اشكال تنفس
- ترشح زياد بزاق و عرق كردن زياد
- برزو قي و استفراغ
- گرفتگي شديد عضلات توام با درد و ادرار كردن و تخليه مدفوع به صورت غير ارادي
- انقباض عضلاني و ناهماهنگي حركات دست و پا و راه رفتن به صورت تلو تلو خوردن.
- بيهوشي
- تشنج و متوقف شدن عمل تنفس و سر انجام مرگ.
وقتي گاز اعصاب از راه پوست جذب شود اثرات ان سريعا ظاهر شده و در ظرف 1 يا 2 دقيقه مرگ اتفاق مي افتد. مقدار كمي از اين گاز باعث بهوشي مي شود و ممكن است مرگ حدود يك ساعتي به تاخير بيفتد. اگر گاز به روي غشا خارجي چشم اثر بگذارد و يا تنفس شود احتمال دارد در ظرف 10 تا 15 دقيقه به مرگ منجر گردد.
قبل از جنگ جهاني دوم فسژن هميشه به عنوان مهلك ترين گاز جنگي به شمار مي رفت . در حالي كه معادل يك دانه بزرگ شني است كه در كنار دريا ديده مي شود كافي است كه يك بچه را بكشد و سه چهارم ميلي گرم ان مي تواند يك انسان بالغ را از پاي در اورد . تخمين زده مي شود كه 250 تن از اين گاز اگر به روي شهري به وسعت پاريس پخش شود لايه اي به قطر 15 متر بر فراز شهر پوشيده مي شود.

منبع:دانش نامه