مقدمه :
در این بخش از کتاب ، با یکی از مهمترین مباحث تعمیرات ، یعنی تعمیرات سخت افزاری آشنا خواهید شد . تعمیرات سخت افزاری شامل آشنایی با اصول کلی و نحوه عملکرد گوشی های تلفن همراه خواهد بود . همچنین آشنایی با ابزار و لوازم تعمیرگاه،سری بندی گوشی ها ، نقشه خوانی شناخت بخش ها و قطعات گوشی ها و …
البته این نکته لازم به ذکر است که تعمیرات سخت افزاری بدون اطلاعات الکترونیک و دانستن روابط و شناختن قطعات و مخابرات سیار ( در حدی که در همین کتاب در بخش های گذشته خواندید ) منجر به اشتباهات در تعمیرات و عدم توانایی تعمیر کار خواهد شد و تعمیرکاری در کار خود پیشرفت خواهد کرد که با علم به روابط الکترونیکی و مخابراتی بخش های مختلف یک گوشی دست به تعمیر آن بزند . زیرا گوشی تلفن همراه دستگاهی بیش از اندازه حساس ، پیشرفته و دقیق است که نمی توان به صورت تجربی و عملی تعمیرات آن را انجام داد . در نتیجه بخش تعمیرات سخت افزاری زمانی مفید است که شما به الکترونیک و مخابرات تسلط کافی داشته باشید .
main block diagram
نحوه عملکرد :
ابتدا بلاک دیافراگم بالا را بطور کلی وصف می کنیم و یک توضیح کلی در مورد نحوه عملکرد و ارتباط بخش های مختلف ارائه می دهیم . سپس هر بخش را دقیق تر و با توضیحات بیشتر بررسی خواهیم کرد .
در نمای بالا بلاک دیاگرام اصلی یک گوشی تلفن همراه نشان داده شده است . همانطور که می بینیم پردازشگر اصلی گوشی CPU نامیده می شود که وظیفه پردازش اطلاعات و کنترل بخش های دیگر گوشی را بر عهده دارد . CPU در واقع اصلی ترین بخش و مغز یک تلفن همراه است که اختلال و خرابی آن می تواند باعث از کار افتادن هر کدام از بخش های گوشی شود . CPU برای کار کردن احتیاج به سه عامل اساسی دارد :
1. ولتاژ راه اندازی
2. کلاک پالس
3. Firmware یا نرم افزار راه انداز و اصلی گوشی که نرم افزار Flash نیز نامیده می شود .

ولتاژ راه اندازی CPU که از طریق باطری و بواسطه بخش تغذیه یا Power Supply که شامل آی سی تغذیه و سایر قطعات این بخش می باشد ، به CPU می رسد . کلاک پالس از طریق کریستال اصلی گوشی که یک پالس مربعی با فرکانسهای 13-5/19-26و4/38Mhz درگوشیهای مختلف تولید می کند به CPU می رسد . در مورد کلاک پالس می توان این توضیح را داد که هر سیستم و مدار دیجیتالی برای اینکه بین بخش های مختلف آن یک هماهنگی یا سنکرون ایجاد می شود احتیاج به یک پالس مربعی به نام کلاک پالس دارد که فقط در صورت وجود این پالس های متوالی مدارهای دیجیتالی کار می کنند . آخرین عامل که برای کارکرد CPU لازم است نرم افزار اصلی یا firmware است که به صورت یک نرم افزار برنامه نویسی شده در آی سی Flash به زبان قابل شناسایی برای CPU از طرف کارخانه سازنده قرار داده شده است . در مورد کارکرد CPU اگر بخواهیم مثالی بزنیم می توانیم این گونه عنوان کنیم که مثلا اگر یک مصرف کننده بخواهد با شماره تلفن تماس حاصل کند از طریق صفحه کلید ابتدا اقدام به نوشتن شماره می کند ، با فشار هر کدام از دکمه های صفحه کلید ابتدا اطلاعات از فیلتر ESD ( UIIC صفحه کلید ) – البته در صورت وجود – گذشته و به داخل CPU می روند . CPU بعد از تجزیه و تحلیل و پردازش ، تشخیص می دهد که کدام دکمه ها و شماره ها فشار داده شده اند . بعد ازآن که کاربر دکمه تماس را فشار داد و CPU این دکمه را تشخیص داد ارتباط با بخش RF برقرار می شود و CPU شروع به کنترل این بخش برای برقراری تماس می کند و در نهایت با کنترل بخش صوتی و پردازش اطلاعات ارسالی و دریافتی از طریق بخش RF و تبدیل امواج آنالوگ به دیجیتال و برعکس امکان برقراری ارتباط و ارسال و دریافت صدا را فراهم می آورد . پس همانطور که می بینیم برای انجام هر کاری مسیر از داخل CPU می گذرد و کنترل تمامی بخش ها را بر عهده دارد . اکنون که با CPU آشنا شدیم به توضیح سایر بخش ها می پردازیم .
حافظه های متصل به CPU که شامل Memory و Flash می باشد که حافظه Flash همانطور که گفته شد شامل نرم افزار راه انداز یا Firmware گوشی و می باشد . Memory شامل حافظه اصلی گوشی و RAM گوشی می باشد و همچنین IMEI نیز در آن ذخیره می شود . دو بخش مهم دیگر که در بلاک دیاگرام دیده می شود ، بخش صوتی و بخش آنتن است . بخش صوتی در واقع رابط بین میکروفن ، هندزفری ، بلندگو ، اسپیکر با CPU است و مدیریت آن ها و تقویت صدای ارسالی و دریافتی و گرفتن نویز و ... را برعهده دارد . اما یکی از مهم ترین بخش های گوشی های تلفن همراه بخش آنتن است که وظیفه آن مدولاسیون و دمدولاسیون و ارسال و دریافت سیگنال و تقویت سیگنال های ارسالی و ... است . اکنون برای بیشتر روشن شدن نحوه عملکرد مدارات تلفن های همراه ، برقراری یک تماس را به طرز ساده و قابل درک شرح می دهیم . فرض کنید که از طریق یک تلفن با یک تلفن همراه تماس گرفته می شود . ابتدا یک سیگنال از طریق BTS که گوشی خود را در یکی از کانال های خالی آن قفل کرده به بخش آنتن یا همان RF فرستاده می شود مبنی بر اینکه تماس برقرار شود . این سیگنال به CPU رفته و CPU براساس دستورالعمل هایی که در آی سی Flash موجود است تصمیم گیری کرده و سه بخش را فعال می کند .
با دستور CPU روی LCD پیغامی مبنی بر برقراری تماس که می تواند شامل نام تماس گیرنده یا شماره آن و یا اطلاعات دیگری که توسط کاربر تنظیم شده است مانند عکس تماس گیرنده و غیره نشان داده می شود . سپس از طریق CPU به بخش صوتی یا همان AF دستوری داده می شود مبنی بر اینکه بازر به کار افتاده و زنگ و ملودی که کاربر تنظیم کرده از طریق بازر پخش می شود . اگر کاربر ویبراتور را نیز روشن کرده باشد از طریق CPU موتور ویبره فعال می شود . این عملکرد تا زمانی ادامه می یابد که کاربر متوجه شده و بخواهد به تماس پاسخ دهد . در این لحظه کاربر از طریق صفحه کلید و دکمه مربوط به پاسخ گویی اقدام به پاسخ دادن می کند که CPU فشرده شدن این دکمه را تشخیص می دهد و در این مرحله میکروفن و بلندگو را از طریق بخش AF فعال می کند و تصویر روی LCD را مثلا تبدیل به کانکتور زمان مکالمه می نماید و سیگنال های دریافتی توسط بخش RF معمولا از طریق CPU کد گشایی شده و به بخش صوتی می روند و در بلندگو پخش می شوند و سیگنال های ارسالی از میکروفن دریافت شده به وسیله بخش AF به CPU می روند که توسط CPU کد شده و به بخش آنتن یا RF برای ارسال فرستاده می شوند . بخش آنتن هم که وظیفه دریافت و ارسال و مدولاسیون و دمدولاسیون سیگنال ها را بر عهده دارد و بدین طریق یک ارتباط تلفنی برقرار می شود . دیگر اعمال نیز با مدیریت و نظارت CPU انجام می شود . اکنون به بررسی جزئیات و توضیحات بیشتر هر بخش می پردازیم البته شایان ذکر است مطالبی که گفته می شود در اغلب گوشی ها یکی است و ممکن است در بعضی از مدل ها تغییراتی جزئی داده شده باشد .
base band