مىتوان گفت اهل مكه عموما تاجر بودند. مرد و زن اشراف مكه و فامیلهاى وابسته، در مالالتجاره و سرمایه این تجارت عمومى و همیشگى سهیم بودند، و از این راه ثروت زیادى به دست مىآوردند. معروف است كه خدیجه همسر پیغمبر قبل از ازدواج با آن حضرت از تجار عمده بود، ولى باید دانست كه بقیه زنان قریش هم تقریبا چنین بودند، و اختصاص به خدیجه نداشت.
شیوع رباخوارى آینده بدهكاران را مختل مىنمود، و بسیارى در زیر بار آن به ستوه مىآمدند. چه بسا كه به واسطه ندارى ناگزیر مىشدند به صورت مزدور و یا برده طلب كار رباخوار درآیند
از این گذشته چون مردم مكه سالى یكبار از زوار كعبه و قبائل مختلف كه براى انجام مراسم حج مىآمدند، پذیرائى مىنمودند و آنها نیز فراوردههاى خود را در منازل میان راه و خود مكه مىفروختند، از این راه نیز، سود سرشارى عاید قریش مىشد.
براى درك اهمیت قریش، باید در نظر داشت كه گاهى دو هزار و پانصد شتر كالاى آنها را میان حجاز و شام و یمن مبادله مىكرد.
مبادلات تجارى آنها طلا، نقره، پوست، چرم، ادویه، عطر، صمغ، سنا، یعنى محصولات یمن و هند و حبشه بود، و از شام و مصر و فلسطین نیز كتان، ابریشم، اسلحه، غله، زیتون، و روغن زیتون و غیره مىآوردند.
این معنا موجب گردید كه اسلام از همان آغاز كار به جنگ رباخواران برود، تا آنجا كه قرآن رباخوارى را در حكم جنگ با خدا دانسته است
به موازات ظهور اسلام تجار عمده قریش ابوسفیان از قبیله بنى امیه، عتبة بن ربیعه از قبیله عبدالدار، ابوجهل از قبیله بنى مخزوم، و ابولهب از قبیله بنى هاشم بودند، كه همگى از ثروتمندان و مالداران معروف به شمار مىرفتند.
تجارت و ثروت اندوزى قریش با رباخوارى توام بود. ربا را با چند برابر مىگرفتند. ثروتمندان عرب گذشته از سودى كه از تجارت مىبردند، سود حاصل از ربا نیز بر درآمد سرشار آنها مىافزود. ربا را نوعى بیع و خرید و فروش مىدانستند. چنان به آن دل بسته بودند كه موقع مطالبه و گرفتن، هیچگونه ترحم و ملاحظه نداشتند. شیوع رباخوارى آینده بدهكاران را مختل مىنمود، و بسیارى در زیر بار آن به ستوه مىآمدند. چه بسا كه به واسطه ندارى ناگزیر مىشدند به صورت مزدور و یا برده طلبكار رباخوار درآیند.
این معنا موجب گردید كه اسلام از همان آغاز كار به جنگ رباخواران برود، تا آنجا كه قرآن رباخوارى را در حكم جنگ با خدا دانسته است. (1)
و صریحا مىگوید: خدا داد و ستد معمول را حلال كرده است، و ربا را حرام. (2)
از كارهاى بسیار مفید و سرنوشتساز اسلام همین مبارزه با رباخوارى بود كه قشر مستضعف را نجات داد، و جلو سود كلان مفتخوران را گرفت.
نوشته مرحوم علامه على دوانى
تنظیم موسوی - گروه دین و اندیشه تبیان
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)