ايران روي کمربند خورشيدي جهان



روند مصرف انرژي در کشورهاي در حال توسعه نشان مي‌دهد که رشد جمعيت،‌ توسعه فني، اقتدار سياسي،‌ استقلال ملي و شکوفايي فرهنگي رابطه مستقيمي با مصرف انرژي دارد.

اين در حالي است که رشد مصرف انرژي و افزايش نياز به آن از يک سو و محدوديت‌هاي ذخاير و پايان پذير بودن منابع انرژي فسيلي و مشکلات زيست محيطي ناشي از مصرف اين منابع از سوي ديگر، دلايل قابل توجهي است که لزوم صرفه جويي مصرف انرژي را ضروري مي‌سازد.

ر ايران با وجود اينکه بر اساس اعتقادات ديني جامعه، صرفه جويي و دوري از اسراف يک امر پسنديده و واجب محسوب مي شود، ولي ارزان بودن قيمت حامل‌هاي انرژي و در دسترس بودن انواع منابع آن سبب شد تا جامعه ما با تاخير قابل توجهي به ضرورت بهينه سازي مصرف انرژي بينديشد. بر این اساس، در جهت مديريت مصرف انرژي و به منظور بهينه سازي مصرف ميتوان روشهاي مختلف توليد انرژي را در دستور كار قرار داد.

ايران کشوري با پتانسیل بادی قابل قبول است که برخي از مناطق آن باد مناسب و مداومي براي توليد برق دارد. از انرژي‌هاي بادي مي‌توان برای توليد الکتريسته و نيز پمپاژ آب از چاه‌ها و رودخانه‌ها، آرد کردن غلات، کوبيدن گندم و گرمايش خانه استفاده نمود. ولي هزينه غير اقتصادي استفاده از اين انرژي به خصوص در ماشين‌هاي بادي، به کارگيري از اين انرژي را محدود ساخته است.

همچنين احداث نيروگاه‌هاي خورشيدي از جمله راهكارهاي تامين انرژي برق در ايران كه كشوري آفتاب گير است، به شمار مي‌رود. با توجه به اولويت‌هاي اقتصادي، تکنولوژي ساخت و مشخصه‌هاي خاص هر يک از نيروگاه‌هاي خورشيدي، عمدتاً دو نوع نيروگاه خورشيدي دودکش و سهموي خطي براي شرايط ايران مورد تحليل اقتصادي قرار گرفته است.

ايران روي کمربند خورشيدي جهان قرار گرفته است و يکي از کشورهايي است که از تابش نور خورشيد با قدرت و توان مطلوب برخوردار مي‌باشد. همچنين با توجه به اينکه ايران کشوري کوهستاني است و اکثر نقاط آن در ارتفاعي بالاتر از 1000 متر از سطح دريا واقع شده‌اند، توان دريافتي از تابش نور خورشيد آن بيشتر خواهد بود.

طرح‌هاي خورشيدي در ايران شامل نيروگاه دريافت کننده مرکزي، سهموي خطي و سيستم فتوولتاييک و آبگرمکن‌هاي خورشيدي است. در همين حال برخورداري از نيروگاه‌هاي زمين گرمايي نيز از ديگر روشهاي دستيابي به انرژي در ايران محسوب مي شود. انرژي زمين گرمايي از حرارت حاصل از تجزيه مواد راديواکتيو، هسته مذاب کره، کوهزايي و واکنش‌هاي درون زمين سرچشمه مي‌گيرد.

موقعيت مخازن انرژي زمين گرمايي اکثراً بر کمربند زمين لرزه جهان منطبق است، بنابراين با توجه به اينکه ايران روي کمربند زلزله قراردارد، از پتانسيل قابل توجهي در اين زمينه برخوردار است. علاوه بر اين، وجود کوه‌هاي آتشفشاني و چشمه‌هاي آب گرم در اکثر نقاط ايران، نشان‌دهنده پتانسيل زمين‌ گرمايي ايران است.

بهره گيري از انرژي هسته‌اي نيز از جمله راهكارهاي توليد انرژي در ايران به شمار مي‌رود كه در اين جهت احداث نيروگاه بوشهر در دستور كار قرار دارد. با توجه به تجديد پذير بودن انرژي هسته اي و مهيا بودن تمام مواد اوليه آن در ايران، امکان به کارگيري گسترده آن در شبکه برق کشور وجود دارد.

از طرفي در مقايسه با ديگر انرژي هاي تجديد پذير، در صورت وجود مواد اوليه و فناوري هاي مورد نياز، انرژي هسته اي مي تواند انرژي الکتريسته بيشتر و ارزان تري را وارد شبکه برق هر کشوري نمايد.

آنچه مسلم است اتخاذ راهکارهاي مناسب براي جلوگيري از اتلاف و مصرف بي‌رويه انرژي و اصلاح الگوي مصرف در کشور روز به روز بيشتر احساس مي‌شود، چرا که جلوگيري از به هدر رفتن سوخت‌هاي فسيلي، علاوه بر دستيابي سريعتر به توسعه پايدار و حفظ منابع براي نسل هاي آينده،کاهش آلودگي محيط زيست را نيز در پي خواهد داشت و با توجه به اقدامات جهاني در زمينه کاهش آلاينده ها اين خود عامل ديگري براي تلاش هر چه بيشتر در اين زمينه به شمار مي‌رود.