مشکلات بالینی مقاومت دارویی
چندین مثال از پیدایش باکتری های مقاوم به دارو در زیر توضیح داده شده است

گونوکوک

در اواخر سال های دهه 1930 که سولفونامیدها برای اولین بار در درمان بیماری سوزاک به کار رفتند تقریبا تمام نژادهای گونوکوک به دارو حساس بودند واکثر موارد بیماری توسط این داروها درمان شدند.
چند سال بعد اکثر نژادهای گونوکوک به سولفونامیدها مقاوم شدند ودرمان با انها بی نتیجه گردید .اما در این هنگام گونوکوک ها به پنی سیلین حساس بودند .بعد از مدتی افزایش تدریجی د ر مقاومت گونوکوک ها نسبت به پنی سیلین ظاهر شد به طوری که در سالهای دهه 1970 گونوکوک هایی که بتالاکتاماز تولید می کردند ابتدا در فیلیپین وآفریقای غربی ظاهر شدند وسپس به صورت کانون های اندمی در سراسر جهان انتشار یافتند.
درمان این عفونت ها توسط پنی سیلین موثر واقع نشد واسپکتینومایسین به جای آن به کار رفت
مقاومت به اسپکتینومایسین نیزاکنون ظاهر شده است وامروزه برای درمان عفونت های گونوکوکی از سفالوسپورین های نسل سوم یا کینولون ها استفاده میشود.

مننگوکوک

تا سال 1962 مننگوکوک ها نسبت به سولفونامیدها حساس بودند واز این دارو ها هم به عنوان درمان وهم به عنوان پیشگیری استفاده میشد.
به تدریج مننگوکوک های مقاوم به سولفونامیدها ظاهر شدند ودر سراسر جهان انتشار یافتند .به طوری که امروزه سولفونامیدها را نمیتوان برای درمان مننژیت مننگوکوکی تجویز کرد برای درمان عفونت مننگوکوکی میتوان از پنیسیلین وبرای پیشگیری از ان داروی ریفامپین استفاده کرد .با این همه در حدود یک درصد از افرادی که ریفامپین را به عنوان پیشگیری در یافت کرده اند مننگوکوک مقاوم به ریفامپین ظاهر شده است.

استافیلو کوک

در سال 1944 اکثر نژادهای استافیلوکوک به پنی سیلین G حساس بودند وفقط تعداد بسیار اندکی مقاومت نشان می دادند . پس از استفاده طولانی مدت از پنی سیلین حدود 65 تا 85 درصد از نژادهای استافیلو کوک ایزوله شده از بیمارستان ها معمولا بتالاکتاماز تولید کردند وبنابراین به پنی سیلین G مقاوم بودند .پیدایش پنی سیلین های مقاوم به بتالاکتاماز (مانند نفسیلین) موجب شد که مدت طولانی تری از پنی سیلین استفاده شود .اما اکنون وجود استافیلو کوک های مقاوم مقاوم به نفسیلین نیزگزارش گردیده سات .اکنون نه تنها استافیلوکوک های ایزولع شده از بیمارستان بلکه حدود 80 تا90 درصد از استافیلو کوک های موجود در جامعه به پنی سیلین مقاوم هستند. استافیلو کوک ها به داروهای دیگری نظیرتتراسایکیلن نیز مقاوم شده اند .استافیلوکوک مقاوم به نفسیلین در بیمارستان ها نیز شایع است .ونکومایسین داروی اصلی در درمان عفونت های ناشی از استافیلو کوکوس اورئوس مقاوم به نفسیلین می باشد .اما برخی از نژادهای استافیلو کوکوک اورئوس در آزمایشگاه به ونکومایسین حساسیت متوسطی نشان می دهند وممکن است در عفونت های کلینیکی در بدن به این دارو مقاوم باشند.

پنوموکوک
تا قبل از سال 1963 استرپتوکوک پنومونیه به پنی سیلین G حساس بود .در آن سال تعدادی پنوموکوک مقاوم به پنی سیلین در گینه جدید ایزوله شد .پنوموکوک های مقاوم به پنی سیلین ابتدا در آفریقای جنوبی زاپن اسپانیا وبعد در سراسر جهان ظاهر شدند.
در امریکا 5تا 10 درصد از پنوموکوک ها به پنی سیلین( G(2Mg/ml<MICs مقاوم هستند وحدود 20 درصد از نژاد ها نیز به مقدار متوسط پنیسیلین (MICs>0.1-1Mg/ml) مقاوم می باشند .مقاومت به پنی سیلین به پروتئین های متصل شونده به پنی سیلین مربوط است.
پنوموکوک ها اغلب به تری متوپریم -سولفامتوکسازول وگاهی اوقات به ارترومایسین وتتراسایکلین مقاوم هستند.
انتروکوک
آنترکوک ها مقاومت ذاتی به چندین دارو دارند .این داروها عبارتند از پنی سیلین G وامپی سیلین با MIC بالا سفالوسپورین ها با MIC بسیار بالا مقاومت کمتر به آمینو گلیکوزید ها مقاومت به تری متوپریم -سولفامتوکسازول در بدن.
انتروکوک ها همچنین مقاومت اکتسابی را به اکثر داروهای ضد میکروبی به صورت زیر از خود نشان داده اند : مانند تغییر در پروتئین متصل به پنی سیلین(PBPs) ومقاومت به بتالاکتام ها مقاومت زیاد به آمینوگلیکوزیدها ومقاومت به فلوروکینولون ها ماکرولیدها آزالیدها وتتراسایکلین ها.
برخی از آنتروکوک ها پلاسمیدی را به دست آورده اندکه بتالاکتاماز تولید می کنند وبه پنی سیلین وآمپی سیلین به طور کامل مقاوم شده اند
مهم ترین آنها بروز مقاومت به ونکو مایسین است که در اروپا وشمال آمریکا شایع شده است.مقدار درصد آنتروکوک های مقاوم به پنی سیلین بستگی به منطقه جغرافیایی دارد.
آنتروکوک فاسیوم رایج ترین انتروکوک مقاوم به ونکومایسین می باشد .در موارد ناشی از انتروکوک مقاوم به ونکومایسین این باکتری هاممکن است کلونال باشند (منشا یکسانی داشته باشند) یا از نظر ژنتیک متفاوت باشند.مقاومت به استرپتوگرامین ها (کینوپریستین -دالفوپریستین )همچنین در آنتروکوک ها مشاهده شده است.
باکتری های گرم منفی روده ای
اکثر مقاومت های دارویی در باکتری های روده ای به انتقال پلاسمید نسبت داده شده اند .حدود نصف نژادهای مختلف مختلف شیگلاها در اکثر نقاط دنیا به چندین دارو مقاوم شده اند.
سالمونلاهای موجود در حیوانات اغلب نسبت به داروهایی مخصوصا تتراسایکلین که همراه با غذا به انها داده می شود مقاومند. خوراندن دارو همراه با غذا به حیوانات موجب رشد سریع انها می گردد اما این عمل باعث افزایش باکتری های روده ای مقاوم به این دارو می گرددکهب ا مدفوع کارکنانی که با یان حیوانات سروکار دارند دفع می گردد.
افزایش عفونت های سالمونلایی مقاوم به دارو در انگلستان موجب شده که استفاده از انتی بیوتیک در غذای حیوانات محدود شود.مصرف ممتد تتراسایکلین در غذای حیوانات در آمریکا باعث شده که پلاسمید های مقاوم به دارو در سالمونلا ها انتشار یابد.
پلاسمید هایی که ژن مقاومبه دارو را باخود دارند در بعضی از باکتری های گرم منفی روده ای که جزفلور طبیعی روده هستند یافت شده اند .مصرف ممتد داروهای ضد میکروبی به ویژه در بیماران بستری در بیمارستان ها موجب گردیده که فلور طبیعی حساس به دارو رد روده حذف شود وشرایط برای رشد وپایداری باکتری های مقاوم به دارو مانندانتروباکتر کلبسیلا پروتئوس سودوموناس سراشیا وقارچ ها فراهم گردد.این ارگانیسم ها مشکل عمده ای را در بیماران به ویژه در افراد مبتلا به نارسایی ایمنی وگرانولوسیتوپنی ایجاد می کنند. محیط بسته بیمارستان انتقال این میکروارگانیسم های مقاوم به داروهای ضدمیروبی را زا طریق کارمندان واشیا وهمچنین براثر تماس مستقیم انها مساعد میسازد.
مایکوباکتریوم توبرکلوزیس
مقاومت عمده دارویی در مایکوباکتریوم توبرکلوزیس در حدود 10 درصد از باکتری ها رخ داده است وشایع ترین آنها مقاومت به ایزونیازید یا استرپتومایسین می باشد.
مقاومت به ریفامپین یا اتامبوتول کمتر شایع است .ایزونیازید وریفامپین داروهای مهم مصرفی دراکثر درمانهای بیماری سل می باشند.سایر داروهای انتخاب اول شامل پایرانیزامید اتامبوتول و استرپتومایسین هستند .
مقاومت به ایزونیازید وریفامپین صورت مقاومت به چندین دارو مورد توجه قرار گرفته است .در امریکا مقاومت مایکوباکتریوم توبرکلوزیس به چندین دارو در حال کاهش است. در سراسر جهان بالاترین میزان مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مقاوم چندین دارو از کشورهای اروپای شرقی گزارش شده است .استفاده از داروی نامناسب مهم ترین عامل توسعه مقاومت دارویی در طی درمان می باشد.کنترل مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مقاوم به چندین دارو مشکل عمده ای در سراسر جهان شده است.