چگونه باید با قلبی با ژنراتور سیم‌دار زندگی كرد:

عشق با قدرت باتری

هر باتری طول عمر مفیدی دارد كه براساس آن می‌تواند برای مصرف‌كننده خود كارایی داشته باشد. البته امروزه با ورود دستگاه‌های شارژ این قاعده كمی دستخوش تحول شده است...
«قلبم ضعیف است با باتری كار می‌كند، با من از این شوخی‌ها نكنید»؛ این جمله كه در ظاهر فقط یك مزاح دوستانه است، می‌تواند واقعیت علمی داشته باشد؛ ژنراتوری كه با چند سیم وظیفه ضربان‌سازی برای عضو تپنده بدن افرادی را برعهده دارد كه به دلایل مختلف مانند بیماری مادرزادی یا دیگر امراض قلب آنها با مشكل مواجه است. به زبان ساده‌تر در بالاترین قسمت دهلیز راست قلب انسان بخشی قرار دارد كه با تولید 60 تا 100 بار جریان الكتریكی در هر دقیقه موجب بروز تحریك الكتریكی، عضله قلب و ضربان‌سازی می‌شود.

به نوشته همشهری تندرستی؛ بنابراین اگر به هر دلیلی این كار انجام نشود پزشكان از پیس میكر الكترونیكی یا همان باتری استفاده می‌كنند. در این زمینه گفت‌و‌گویی با دكتر مجید حق‌جو، متخصص قلب و عروق و فوق‌تخصص الكتروفیزیولوژی و استاد دانشكده علوم پزشكی دانشگاه تهران داریم.


باتری های سیم دار
چه تصوری از باتری دارید؛ استوانه‌ای با سایزهای مختلف دارای قطب‌های مثبت و منفی. اگرچه این ذهنیت درست است، اما باتری ای كه قرار است گوی سرخ رنگ را در قفسه سینه بیماران به تپش وادار كند هیچ شباهتی با آنچه فكر می‌كنید، ندارد. بر این اساس باید گفت ما دو نوع باتری داریم؛ نوع اول كه از آن برای درمان كندی ضربان قلب استفاده می‌شود و از نوع دوم برای درمان آریتمی‌ها یا همان ضربان تند كمك گرفته می‌شود.

دسته نخست كه از قدیم استفاده می شدند، پیس میكر نام دارند. این نوع دارای دو مدار اصلی است. یك قسمت كه ضربان‌های قلبی را احساس می‌كند كه در صورت وجود آن دیگر ضربان‌سازی نمی‌كند و بخشی كه اگر بیمار به هر دلیلی ضربان نداشته باشد شروع به ضربان‌سازی كرده و از كندی ضربان قلب جلوگیری می‌كند.

اما گروه دوم كه icd نام دارد، علاوه بر عملكردهایی كه یك پیس میكر معمولی دارد اگر بیمار دچار آریتمی‌های خطرناك بطنی بشود كه نیاز به شوك دارد، آن را تشخیص داده و بی‌نظمی را درمان می‌كند. در حال حاضر علاوه بر اینها نوع پیشرفته‌ای از باتری‌ها نیز ساخته شده است كه در نارسایی‌های قلبی كاربرد داشته و باتری سه حفره‌ای نام دارد. در مواردی مانند ضعف ماهیچه‌های قلبی یا افرادی كه دچار خستگی و تنگی نفس هستند از این نوع استفاده می‌شود. به هرحال هر باتری دارای دو قسمت اصلی است؛ یك بخش سیم و دیگر ژنراتور یا همان باتری.


با تلفن همراه چه كنیم
این روزها تلفن همراه پای ثابت وسایلی است كه من و شما آن را با خود همه جا می‌بریم، اما اینكه آیا استفاده از تلفن همراه می‌تواند برای افرادی كه تپش گوی سرخ رنگ بدنشان وابسته به باتری است دردسرساز باشد یا نه، این پرسشی است كه پزشكان این‌گونه به آن پاسخ می‌دهند؛ در گذشته موبایل و هر وسیله‌ای كه امواج رادیو فركانس تولید می‌كرد می‌توانست بر عملكرد باتری قلب تاثیر بگذارد. اما در حاضر كمپانی‌های سازنده این دستگاه‌ها اعلام می‌كنند كه موفق به ساخت ژنراتورهایی شده‌اند كه اگر در مجاورت تلفن‌های همراه قرار بگیرد با مشكلی مواجه نخواهد شد.

با این وجود پزشكان همواره به بیماران توصیه می‌كنند كه با گوش سمت مقابل با این وسیله صحبت كنند، هیچ گاه گوشی خود را در جیب پیراهن مجاور دستگاه قرار ندهند و تلفن خود را در جیب شلوارشان بگذارند.

البته همواره این امكان وجود دارد كه باتری درصورت دریافت امواج تلفن همراه به اشتباه بروز بی‌نظمی را در این عضو تشخیص دهد و موجب دادن شوك به بیمار شود یا به اشتباه ضربان قلب فرد را مهار كند و ضربان‌سازی نكند. بنابراین باید گفت قرار گرفتن گوشی تلفن همراه در مجاورت باتری قلب اگر چه آسیبی به دستگاه نمی‌رساند ولی ممكن است به دلایلی كه ذكر شد برای بیمار خطرناك باشد.


ژنراتوری كه 2920 روز عمر می كند
هر باتری طول عمر مفیدی دارد كه براساس آن می‌تواند برای مصرف‌كننده خود كارایی داشته باشد. البته امروزه با ورود دستگاه‌های شارژ این قاعده كمی دستخوش تحول شده است. با این وجود فراموش نكنید كه این ژنراتورهای ضربان قابل شارژ شدن نیستند.

این در حالی است كه اگر بیمار از آن به درستی مراقبت كند براساس نیاز او طول عمر این دستگاه از پنج تا هشت سال متغیر خواهد بود. به عبارتی افرادی كه قلب‌شان تا حدی دارای ضربان است ممكن است هفت تا هشت سال این باتری برای آنها كارایی داشته باشد اما افرادی كه كاركرد این عضو در بدنشان فقط وابسته به چنین دستگاهی است، عمر باتری از مدت 2920 روز یا همان هشت سال به پنج تا شش سال كاهش می‌یابد.


قلب نوزادان هم باتری می خورد
به طور معمول افراد مسن دچار بی‌ضربانی یا كندی آن هستند، علاوه بر این گروهی از جوانان كه به طور معمولی در هدایت جریان‌های الكتریكی در قلب با مشكل روبه‌رو هستند نیز ممكن است دچار چنین مشكلی شده و نیاز به باتری در قلب خود داشته باشند.

بعضی اوقات نیز افرادی كه برای درمان بیماری‌های مادرزادی در این عضو تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند نیز ممكن است نیاز به این وسیله داشته باشند. البته در صورتی كه پزشك تشخیص دهد قلب بیمار نیاز به باتری دارد فرد در هر سنی كه باشد حتی دوران نوزادی مانند نقص دیواره بین بطنی یا دیواره بین دهلیزی، وجود فقط یك بطن در قلب از جمله بیماری‌هایی است كه می‌توان از این وسیله استفاده كرد.


طول عمر عادی برای باتری دارها
«قلب شما برای ضربان‌سازی باید با باتری كار كند»؛ به طور حتم نخستین سؤالی كه پس از شنیدن این جمله از سوی پزشك در ذهن‌تان شكل می‌گیرد، این است كه كجا؟ به زبان ساده‌تر قرار است این وسیله در داخل یا خارج بدن قرار گیرد؟ در جواب چنین پرسشی جراح قلب و عروق بدون تأمل خواهد گفت؛ این باتری‌ها همیشه در زیر پوست نصب می‌شوند، البته در بعضی بیماران تا زمان تهیه ژنراتور دائم ممكن است به طور موقت، پزشك آن را در خارج از بدن فرد قرار دهد. در این شیوه سیم ژنراتور از طریق سیاهرگ‌ها وارد قلب می‌شود، اما در این مدت باتری خارج از بدن قرار خواهد گرفت.

علاوه بر این بعضی از بیماران دچار مشكلات ضربانی موقت هستند كه پس از مدت كوتاهی مشكل آنها برطرف می‌شود. بر این اساس برای چنین افرادی نیز از این دستگاه به طور موقت استفاده می‌شود كه در خارج از بدن قرار می‌گیرد. به طور معمول بیشترین مدت استفاده از این دستگاه به طور موقت یك هفته است. توجه داشته باشید طول عمر بیمارانی كه قلب آنها با باتری كار می‌كند، اگر مبتلا به امراض زمینه‌ای نباشند با افراد سالم تفاوتی نخواهد داشت. از سوی دیگر باید گفت آنها نیاز به داروی خاص ندارند مگر اینكه به دلیل ابتلا به دیگر مشكلات قلبی مجبور به استفاده از بعضی داروها شوند.

افرادی كه از باتری قلب استفاده می‌كنند، می‌توانند به زندگی عادی خود ادامه دهند. به طور مثال زنانی كه در سنین بارداری قرار دارند می‌توانند صاحب فرزند شوند. آنها می‌توانند هر شغلی را برگزینند و در آن مشغول به كار شوند.


مایكروویو و باتری قلب
در دنیای مدرن امروزی استفاده از وسایل برقی رواج زیادی یافته است. مایكروویو یكی از ابزارهای زندگی مدرن شهری است. اگر قلب تان به هر دلیلی با باتری كار می كند و این وسیله به یكی از الزامات زندگی شما تبدیل شده است باید بگویم كه به گفته محققان در گذشته تداخل سیگنال ‌های دستگاه تنظیم كننده ضربان قلب با اشعه حاصل از مایكروویو، فرد را با مشكلاتی مواجه می كرد و موجب دریافت اطلاعات نادرست توسط دستگاه و ارسال آن به عضله های قلب می ‌شد. برای حل این مشكل پوششی برای دستگاه‌های تنظیم‌ ضربان طراحی شد اما درهر صورت اگر در طول روز از این وسیله برقی استفاده می كنید بهتر است با متخصص قلب و عروق مشورت كنید.