حفظ راه هوایی در بیمارانی که هوشیاری ندارند سیستم تنفسی اکسیژن هوا را طی دم گرفته و وارد خون می نماید سپس خوا این اکسیژن را به سلولهای بدن میرساند
سیستم تنفسی به مجاری فوقانی وتحتانی تقسیم می شود
مجاری هوایی فوقانی
شامل:
دهان وبینی
حلق
اپی گلوت(به صورت دریچه ای عمل می کند که هنگام بلع آب وغذا نای را می بندد)
حنجره
مجاری هوایی تحتانی
تراشه که تحت عنوان نای شناخته می شود
برونش ها وبرونشیولها
ریه ها ریه ا توسط دو لایه بنام پرده جنب احاطه می شوند در صورت سوراخ شدن این پرده ها درجریان صدمان وارده به قفسه سینه هوا وارد فضای پلور شده وباعث روی هم خوابیدن ریه ا شده و تنگی نفس بسیار شدید برای بیمار ایجاد می کند
دیافراگم: عضله ایست که حفره قفسه سینه را از حفره شکمی جدا می سازد وعضله اصلی درگیر در تنفس است در اپر ضربه به دیافراگم در جریان تصادفات یا سایر موارد بیمار دچار نشانه های تنگی نفس شدید می شود
مکانسیم تنفس:
دم
بازدم
طی فرایند دم دیافراگم وعضات بین دنده ای منقبض می شوند بدنبال آن هوا از طریق بینی ودهان به درون ریه ها کشیده می شود
بازدم:
طی بازدم دیافراگم وعضلات بین دنده ای شل می شوند وباعث خروج هوا از ریه ها می شود
هیپوکسی:
در واقع توزیع ناکافی اکسیژن به سلولهاست ودر اپر علل متفاوتی از جمله انسداد راه هوایی تنفس ناکافی-استنشاق گازهای سمی مسمومیت با بعضی داروها مانند مرفین
وسکته مغزی –و صدمات قفسه سینه اتفاق می افتد
نشانه های هیپوکسی خفیف تا متوسط
تاکی پنه(افزایشسرعت تنفس)
دیس پنه( تنگی نفس)
پوست رنگ پریده وسرد
تاکی کاردیا(افزایشضربان قلب)
هایپر تانسیون( افزایش فشار خون)
بیقراری
عدم آگاهی به زمان و مکان
سردرد
سیانوز
یا رنگ خاکستری مایل به آبی نشانه دیررس هیپوکسی است وممکن است در چند ناحیه بدن اتفاق بیفتد
سیانوز عمدتا در اطراف لب ودهان واطراف بینی- در بستر ناخنها در ملتحمه(ناحیه قرمز رنگ بین کره چشم و پلکها )- مخاط دهان( بین لبها ولثه و روی زبان) دیده می شود در بیماران سیاه پوست بستر ناخنها بیشتر رنگ پریده می شودتا سیانوتیک در بیماران سیاه پوست حتما مخاط دهان یا ملتهمه را از نظر سیانوز بررسی کنید
ارزیابی هوایی
باز بودن راه هوایی برای تنفس و اکسیژناسیون کافی ضرورت دارد
لذا ارزیابی راه هوایی یکی از نخستین اجزاء ارزیابی اولیه بیمار است
سطح هوشیاری بله بیمار با وضعیت راه هوایی او تطابق خوبی دارد راه هوایی بیماری که هوشیار وپاسخگوست وبا صدای طبیعی با شما صحبت می کند باز است
بیماری که دچار کاهش سطح هوشیاری است یا دچار عدم چاسخگویی کامل است معمولا نمی تواند راه هوایی خود را حفظ نماید ودر معرض انسداد یا بسته شدن راه هوایی قرار دارد زبان شل شده به عقب بر می گردد و حلق را می بندد همچنین ممکن است راه هوایی بر اپر صدماتی چون سوختگی وتروما به بافت نرم صورت ومجاری هوایی فوقانی دچار انسداد گردد
صداهای ذیل صداهایی هستند که انسداد راه هوایی را نشان میدهند
خر خر کردن
قار قار کردن(شبیه صدای قار قار کلاغ)
استریدور یک صدای خشن وپر طنین که طی دم شنیده می شود و مشخصه انسداد شدید مجاری هوایی فوقانی به دلیل ادم حنجره است
باز کردن دهان:
باز کردن دهان بیماری که دچار عدم پاسخگویی یا کاهش سطح هوشیاری شده برای لرزیابی راه هوایی ضروریست این کار با تکنیک انگشت متقاطع انجام می شود .
بالا وپشت سر بیمار زانو بزنید
۲- انگشت شست واشاره یک دست را به حالت متقاطع روی هم قرار دهید

 ۴- برای باز کردن دهان از حرکت قیچی ماننداین دو انگشت استفاده نمایید ۳- انگشت شست را روی دندان های پیشین تحتانی وانگشت اشاره را روی دندانهای پیشین فوقانی قرار دهید
درون دهان را از نظر وجود استفراغ ـخون –ترشحات دندان شکسته یا اجسام خارجی که می تونانند باعث انسداد راه هوایی شوند مشاهده نمایید هر گونه ماده خارجی را از دهان ساکشن نمایید اگر ابزار ساکشن در دسترس نباشد بیمار را به پهلوبچرخانید ( اینکار را تنها در صورتی انجام دهید که هیپگونه شکی به وجود آسیب ستون مهره ها نداشته باشید ) و مایعات را با استفاده از انگشت اشاره و میانی که درون یک پارچه یا گاز پیپیده شده اند خارج نمایید اگر می توانید اجسام خارجی مانند غذا دندان شکسته یا دندان مصنوعی را مشاهده کنید دهان را با انگشت اشاره جارو کنید و این مواد را خارج کنید اینکار رابه سرعت انجام دهید بسیار مواظب باشید زیرا ممکن است بیمار دستان شما را گاز بگیرد – عق بزند یا استفراغ نماید
باز کردن راه هوایی
با استفاده از مانور سر عقب چانه بالا و
مانور باز کردن فک با فشار بطور دستی
مانور سر عقب چانه بالا head-tilt-chin-lift
این مانور در افرادیکه مشکوک به آسیب ستون مهره ها نیستیم استفاده می شود
روش انجام مانور
۱- یک دست خود را روی پیشانی بیمار قرار داده و فشار محکم وبه سمت عقب با کف دست به آن وارد نموده و سر را به عقب بکشید نوک انگشتان دست دیگر را زیر قسمت استخوانی فک تحتانی قراردهید