جنگ هاي ستاره اي ، روياي هراسناكي كه واقعيت مي يابد؟

jang 1داستان هاي علمي تخيلي گويا رنگ واقعيت به خود مي گيرند و جنگ افزارهاي فوتوني درحال ساخته شدن هستند. اچ.جي.ولز نخستين كسي بود كه ايده تفنگ هاي ليزري را مطرح كرد؛ تفنگهايي كه به رغم كوچك بودن،داراي قدرت فوق العاده اي بودند و به نوعي، نمونه كوچك شده سامانه ضد موشكي به حساب مي آمدند.

تاكنون چنين ايداه هايي فقط در داستان هاي علمي-تخيلي به چشم مي خورد و به عرصه عمل درنيامده بود،اما اوضاع درحال تغيير است و به زودي شاهد توليد جنگ افزار هاي نوين از نوع ليزي و فوتوني آن خواهيم بود.

اخيراً جنگ افزار هاي جديد به نام "زئوس" در آمريكا طراحي شده است كه از آن به عنوان "اسلحه انرژي مستقيم" نيز نام برده مي شود.البته اين سلاح مدرن براي كشتن افراد دشمن طراحي نشده است،بلكه از آن براي منفجر كردن بمب ها و مين هاي خنثي نشده و يا عمل نكرده استفاده خواهد شد.تا پيش از اين،از نارنجك اندازها براي اين كار استفاده مي شد كه محدويت هاي بسياري را نيز به دنبال داشت؛چرا كه علاوه بر نياز به يك تك تير انداز براي شليك نارنجك،احتمال عدم اصابت دقيق نارنجك به هدف مورد نظر نيز وجود داشت؛برد مفيد جنگ افزار زئوس ،300متر بوده و در صورت موفقيت اين سلاح مدرن در آزمايش هاي فني،توليد انبوه آن توسط ارتش آمريكا و اداره سامانه هاي دفاع موشكي ارتش آمريكا آغاز خواهد شد.

طراحان و دست اندركاران پروژه زئوس، درحال كار بر روي نمونه پيشرفته تري از اين جنگ افزار هاي تدافعي هستند كه قادر به منهدم ساختن گلوله هاي توپ پرتاپ شده از سوي توپخانه و تانك هاي دشمن است.بنا به ادعاي مهندسان شركت كننده در پروژه "سيستم دفاع ليزري"(LADS)،جنگ افزاري در حال ساخته شدن است كه مي تواند راكت ها و بمب هاي پرتاب شده از سوي دشمن را به وسيله رادارهاي مجهز به حسگرهاي فروسرخ رديابي و در فاصله مناسب منهدم كند.

با اين همه،برخي از كارشناسان امور نظامي و جنگ افزار هاي نوين بر اين اعتقادند كه سيستم دفاع ليزري در زماني كه آتش دشمن،سنگين و گسترده باشد ،دچار اختلال و عدم كارايي مي شود؛چرا كه در شناسايي و هدف قرار دادن سوژهاي متعدد و متنوع چندان توانمدن نخواهد بود.به هر حال،شركت طراح و توليد كنند LADS يعني "ريتئون" بر اين نكته پافشاري مي كند كه اختراع جديد آنها آينده صنعت اسلحه سازي را دگرگون خواد ساخت و جان هزاران سرباز شركت كننده در جنگ ها را نجات خواهد داد.

رقباي جدي

jang 2با اينكه شركت ريتئون نخستين شركتي بود كه در راستاي توليد جنگ افزارهاي ليزري گام برداشت، اما آمريكا ترجيح داده است تا شركت هاي ديگري را نيز وارد بازي كند،در آگوست 2008،نيروي دريايي ارتش آمركيت قراردادي 36ميليون دلاري را براي توليد اسلحه هاي فوتوني با شركت بوئينگ منعقد ساخت و از آن زمان بود كه مهندساتن شركت بوئينگ پروژه "فناوري ليزري با انرژي بالا" را آغاز كردند.

موسسه دفاع موشكي و فضايي ارتش آمركيا نيز در اين زمينه فعال شده است.اين موسسه در حال كار بر روي يك سامانه ليزري تدافعي است كه قادر خواهد بود كاتيوشاو حتي گلوله هاي آرپي جي را به نحو گسترده اي در عراق و افغانستان عليه نيروي هاي آمريكا مورد استفاده قرار مي گيرند،رديابي و منهدم كند.

شايد مهمترين و تحسين برانگيزترين پروژه اي كه در حال حاضر در زمينه طراحي و ساخت سلاح هاي فوتوني و ليزري به مرحله اجرا درآمده است،پروژه "اربورن ليزر" يا ABLباشد كه با مشاركت سازمان دفاع موشكي آمريكا و شركت هاي بوئينگ،لاكهيدمارتين و نورث راپ گرامان آغاز شده است.هدف نهايي از اجراي اين پروژه ،بهره گيري از فناوري پيشرفته رديابي و ناوبري است كه در صنايع هواپيمايي كاربردهاي بسياري دارد.اين فناوري گرانقيمت و مدرن ،از مدت ها پيش در دماغه هواپيماهاي بوئينگ 747 مورد استفاده قرار مي گرفته است و دست اندركاران پروژه ABLقصد دارند تا از اين فناوري (البته با كاستن از هزينه ها و قيمت آن)در صنايع اسسسلحه سازي و توليد سامانه هاي دفاعي بهره گيرند.در صورت تحقق اين هدف، امكان شناسايي،رديابي و اقدام براي انهدام موشكها و گلوله هاي توپ پرتاب شده توسط دشمن بلافاصله پس از شليك آنها ميسر خواهد شد.

اگر به تاريخ دهه هاي گذشته نظري بيندازيم، مي توانيم اين ادعا را مطرح كنيم كه پروژه ABL به نوعي،ميراث و پيامد برنامه مشهور "جنگ هاي ستاره اي" در زمان دولت "رونالد ريگان" به حساب مي آيد.

چنين به نظر مي رسد كه هدف نهايي از اجراي چنين پروژهايي،مقابله با موشك هاي بالستيك و اتمي بلافاصله پس از پرتاب آنها باشد.تلاش براي انهدام موشك ها و راكت ها در بدو شليك آنها، داراي امتيازات و توجيهات بسياري است؛از يك سو،موشك هاي بزرگ و بالستيك در دقايق نخستين پرتاب داراي سرعت پايين بوده و براي غلبه بر جاذبه زمين ،سوخت زيادي مصرف مي كنند كه همين امر،شناسايي فوري و حمله به آنها را آسان تر مي كند.از سوي ديگر،اين موشك ها در زمان پرتاب به تقويت كننده هاي حجيمي متصل هستند كه بر ابعاد موشك افزوده و هدف قرار گرفتن آنها را تسهيل مي كند؛و مهمتر از همه اينكه انهدام موشك ها در نزديكي محل پرتاب آنها ،موجب وارد آمدن خسارت و تلفات به پرتاب كنندگان آنها كه همان نيرو هاي دشمن هستند،خواهد شد.

چشم انداز هاي آينده

با وجود تمام پيشرفت هاي خيره كننده اي كه در زمينه طراحي و ايده پردازي براي ساخت جنگ افزارهاي ليزري و فوتوني صورت گرفته است،بايد دانست كه راهي طولاني و پرفراز و نشيب در انتظار اين سلاح هاي نوين خواهد بود.هنوز هم،قيمت تمام شده اين جنگ افزار ها بسيار زياد ايت و نارسايي هاي آنها ،متعدد و محدود كننده.تاكنون چندين آزمايش جدي براي سنجش كارايي جنگ افزارهاي فوتوني از نوع تدافعي آن انجام شده است كه غالباً در دستيابي به اهداف مقرر ناموفق بوده اند.
از سوي ديگر،در جنگ ها فقط نبايد دفاع كرد و در مواقع ضروري بايستي دست به حمله زد.تاكنون پيشرفت خاصي در زمينه طراحي و ساخت جنگ افزارهاي فوتوني تهاجمي صورت نگرفته است(به استثناي پروژه "ليزر تاكتيكي پيشرفته"يا ATLكه به وسيله نيروي هوايي آمريكا و شركت بوئينگ در حال اجراست).علاوه براين ،گروهاي طرفدار صلح و مخالف گسترش جنگ افزارهاي كشتار جمعي،به شدت عليه تهاجمي شدن سلاح هاي ليزري موضع گيري خواهند كرد.