از تلویزیون چه می دانیم ؟

tv1forweblog
الف :نحوه انتشار امواج
امواج رادیویی از آنتن فرستنده بصورت خط مستقیم دور می شوند اما بعضی از امواج با فرکانس های بخصوص دارای خاصیت انعکاسی یا انکساری از طبقات بالای جو یا اجسام دیگر می باشند .
آنتن های فرستنده زمینی َ دو موج را ارائه می دهند یکی موج زمینی که در امتداد سطح زمین حرکت می کند و دیگری موج آسمانی که در قسمت بالای جو عمل انتشار را انجام می دهد .شدت موج زمینی با دور شدن از آنتن فرستنده بخاطر جذب انرژی توسط زمین بتدریج کم می شود . افت موج زمینی با اضافه شدن فرکانس افزایش می یابد و بالاتر از ۵/۱ مگاهرتز این افت خیلی زیاد می شود.
در موج آسمانی وقتی به لایه یونسفر جو برسد ممکن است در نتیجه خاصیت انکساری خم شده و به سمت زمین برگردد که بستگی به غلظت و عمق طبقه یونسفر دارد و در حقیقت موج آسمانی در فاصله های خیلی دور از فرستنده به زمین بر می گردد که این خاصیت اساس ارتباطات راه دور است .
ANTENA
هرچه فرکانس موج زیاد تر باشد این خاصیت انعکاسی یونسفر کمتر می شود بطوریکه امواج باند ( VHF ) به ندرت منعکس می شوند و امواج باند ( UHF ) به راحتی از یونسفر رد می شوند
عملا دریافت موج در نتیجه انکسار و انعکاس امکان پذیر است . تحت بعضی شرایط دمایی لایه تروپسفر جو که از لایه های پایین اتمسفر می باشد روی امواج VHF اثر می گذارد که این امواج تا مسافات خیلی دور منتشر می گردند . چنین دریافت غیر عادی بوسیله تغییرات تناوبی هوا بوقوع می پیوندد .

در حال حاضر انتقال امواج تلویزیونی از فرستنده به دو طریق صورت می گیرد :
۱ - انتقال از طریق تکرار کننده های زمینی ( رله ها )
که در این نوع از فرستنده اصلی و به فاصله های معینی در نقاط مرتفع تکرار کننده هایی نصب می شود که امواج را از فرستنده دریافت و به مناطق مورد نظر می رسانند . در این روش بعضی از نقاط که اصطلاحا بعنوان نقاط کور از آن ها یاد می شود قادر به دریافت برنامه های تلویزیونی نیستند که گاهی بعلت نیاز به تکرار کننده های زیاد تحت پوشش قرار دادن آن مناطق از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست همچنین در هر مرحله تکرار مقداری از کیفیت تصویر اصلی کاسته می شود .
۲ - انتقال از طریق ماهواره

mah5
استفاده از ماهواره در سال های اخیر بسیار زیاد شده است که موارد ذیل را می توان بعنوان محاسن استفاده از ماهواره ذکر کرد :
ــ با بهره گیری از ماهواره دیگر هیچ نقطه کوری متصور نیست چون حتی مناطقی که کاملا در بین کوه ها محصور هستند به راحتی تحت پوشش ماهواره قرار می گیرند .
ــ با استفاده از ماهواره بعنوان تکرار کننده کیفیت تصاویر بسیار خوب است چون بین فرستنده اصلی و گیرنده فقط یک رابط یعنی ماهواره وجود دارد .
ــ تعداد کانال های بسیاری بطور همزمان میتواند توسط یک ماهواره ارسال شود و یک ماهواره به راحتی چندین کشور را تحت پوشش قرار می دهد .
تعداد سطر های تصویر
تعداد این سطر ها در استاندارد های مختلف متفاوت است . مثلا در اروپا ۶۲۵ - امریکا ۵۲۵- انگلیس ۴۰۵ - فرانسه ۸۱۹ سطر است . هرچه تعداد سطر های تصویر بیشتر باشد وضوح تصویر بیشتر و تصویر به واقعیت نزدیکتر است . در سیستم تلویزیونی ایران استاندارد ۶۲۵ سطر انتخاب شده است .
در لامپ تصویر تلویزیون شما و همینطور دوربین فرستنده در هر ثانیه ۵۰ بار تصویر از بالا به پایین جاروب می شود . منتها در هر ثانیه ۵۰ تصویر یک خط در میان یعنی ۲۵ تصویر کامل تشکیل می شود . به این معنی که ابتدا سطر اول بعد سطر سوم بعد پنجم و .... تا آخر جاروب می شود و در جاروب بعدی خط های جا افتاده یعنی سطر دوم ــ چهارم ــ ششم و .... جاروب می شوند ولی برای چشم انسان ۵۰ تصویر در ثانیه مشتبه می شود .

Untitled Scanned 02

مشخصات یک کانال استاندارد
محدوده فرکانسی اشغال شده توسط سیگنال های مدوله شده صوت و تصویر را یک کانال تلویزیونی می گویند .
کانال های استاندارد تلویزیون
در استاندارد CCIR_B در محدوده VHF يازده كانال در باند هاي I و III و درمحدوده UHF جهل و هشت كانال در دو باند IV و V ( باند چهار و پنج ) استفاده مي شوند كه در جدول شماره 1 نشان داده شده است .
آنتن و مدار هاي وابسته به آن
وظيفه اصلي آنتن دريافت امواج حامل صوت و تصوير است . انتخاب نوع آنتن بستگي به شرايط سيگنال - محل - امكانات و .... دارد كه مهمترين مشخصه اي كه معمولا بايد مورد توجه قرار گيرد نوع باند مورد استفاده است . آنچه مسلم است آنتن باند يك يعني كانال هاي ( 4 - 3 - 2 - ) فقط مناسب همين باند است و براي باند III و باند UHF مناسب نيست . هرچه فركانس موج بالاتر باشد طول موج كوتاه تر مي شود و بالعكس . مي دانيم باند I (يك) تلويزيون داراي فركانس كمتر از باند III است پس طول موج آن بلند تر است و براي دريافت آن كانال ها آنتني با شاخه هاي بلند تر مورد نياز است . طول شاخه هاي آنتن باند III كمتر از باند يك و طول شاخه هاي آنتن باند UHF خيلي كمتر از دو نوع قبلي است . پس اولين مشخصه اي كه بايد در نظر داشت اين است كه چه كانالي را مي خواهيم دريافت كنيم و به تناسب از آنتن همان باند استفاده كنيم .چون در كارخانه طول هر كدام از ميله ها و همچنين فاصله بين آن ها براي باند مخصوص دقيقا محاسبه مي شود بنابر اين از دستكاري و اضافه و كم كردن قطعات بنا به سليقه بايد خودداري شود .
Anten20broken
با از بین رفتن یک نیمه از عنصر هدایت کنده اثرات تداخلی زیاد شده و بهره را کمی کاهش می دهد
کابل
کابل مورد استفاده بر دو نوع می باشد . نوع دو سیمه که دارای امپدانس ۳۰۰ اهم است و در تلویزیون های سیاه و سفید استفاده می شود و کابل هم محور یا کواکسیال ( برای تلویزیون های رنگی )که دارای امپدانس ۷۵ اهم است و دارای یک مغزی است و یک شیلد که حفاظ سیم مغزی می باشد . چنانچه ورودی تلویزیون ۷۵ اهم بوده و لازم باشد از کابل کواکسیال استفاده شود حتما می بایست آنتن مجهز به بالون تطبیق که اصطلاحا به آن مچینگ می گویند باشد .
تیونر
کار تیونر دریافت سیگنال ضعیف از آنتن و تقویت آن و انتخاب کانال دلخواه است . اغلب تلویزیون ها علاوه بر تیونر ( وی اچ اف ) دارای تیونر جداگانه ای برای محدوده ( یو اچ اف ) هستند .این تیونر ها برای جلوگیری از تشعشع و یا تداخل و ممانعت از تاثیر فرکانس های دیگر هر یک داخل محفظه ای فلزی تعبیه می شوند .
طبقه IF وآشکار ساز تصویر ( picture IF & detector section )
وقتی کانال توسط تیونر انتخاب شد یعنی یک فرکانس خاص اجازه عبور پیدا کرد باید بیشتر تقویت شود که این وظیفه بر عهده این طبقه از تلویزیون است . IF اول کلمات Inter frequency به معنی فرکانس میانی است . در این طبقه حامل IF تصویر حدود ده برابر نسبت به حامل IF صوت بیشتر تقویت می شود . در بخش آشکار ساز سیگنال تصویر و صوت که روی موج حامل سوار بودند اینجا باید به اصطلاح پیاده شوند و هر کدام به طبقه بعدی برای تقویت نهایی اعمال شوند ....
طبقه AGC (كنترل خودكار ضريب تقويت )
همانطور كه قبلا گفته شد گيرنده تلويزيون در تمام مدت تحت كنترل فرستنده است و به همين منظور اطلاعات خاصي براي كنترل روي موج حامل كه به آنتن مي رسد سوار شده اند . يكي از اين موارد كنترل ضريب تقويت امواج دريافتي است . موج دريافتي فقط بايد تا حد معيني تقويت شود و گرنه در اثر تقويت زياد پالس هاي همزماني دچار اشكال مي شوند و همزماني تصوير به هم خورده و مشكلات ديگري نيز پديد مي آيد ، اگر اطلاعات رسيده به آنتن ضعيف باشد اين مدار اجازه تقويت بيشتر را مي دهد ولي اگر اطلاعات خيلي قوي باشد بايد تقويت كمتري صورت گيرد.
زماني كه قدرت امواج ورودي به آنتن خيلي زياد باشد تنها كنترل ضريب تقويت طبقات IF كافي نيست و احتياج است كه ضريب تقويت تقويت كننده RF در طبقه قبل يعني تيونر هم كنترل شود كه AGC اين كار را هم بطور اتوماتيك انجام مي دهد