30617 282

سردرد شایعترین شکایتی است که مردم را به مطب پزشکان می کشاند. در طول یک سال، بیش از 90 درصد افراد یک جامعه حداقل یک بار به سردرد مبتلا می شوند. از بین کسانی که به علت سردرد به اورژانس بیمارستان مراجعه می کنند، کمتر از یک درصدشان با یک مشکل جدی و خطرناک مواجه هستند. آمارها نشان می دهد که سردردهای میگرنی و تنشی، در زنان نسبت به مردان شایعترند. سردردهای مزمن نه تنها کیفیت زندگی را در فرد مبتلا پایین می آورند، بلکه هزینه های هنگفتی نیز بر جامعه تحمیل می کنند.


باید جدی بگیرید

بعضی علائم همراه با سردرد در یک فرد می تواند نشانه مشکل خطرناک و جدی باشد و نیاز است تا فرد مبتلا به سرعت به پزشک و یا حتی به اورژانس بیمارستان مراجعه کند: همانند سردردی که ظرف چند دقیقه به سرعت بدتر شود، سردرد همراه با گیجی و منگی، ناتوانی در حرکت دادن اندام هاو اگر سر درد در فرد بالای 55 سال به طور ناگهانی شروع شده باشدو اگر همزمان با سردرد تب یا قبل از شروع سردرد استفراغ ایجاد شودیا اگر سردرد فرد را از خواب بیدار کند، سردردی که با جابجا شدن بدتر شود و سردرد همراه با تاری دید.


تلنگر های سر درد

عوامل زیادی هستند که باعث شروع سردرد و یا تشدید آن می شوند.

رژیم ها یی که حاوی: شکلات، پنیر، کافئین وآجیل هستند، می توانند سردرد ایجاد کنند.

تغییرات هورمونی از قبیل عادت های ماهیانه، تخمک گذاری و استرس های خارجی همچون فعالیت زیاد، سوگواری، تغییرات شغلی و طلاق هم در ابتلا به سردرد بی تاثیر نیستند.

در این بین نباید تاثیر تغییرات محیطی از قبیل: آب و هوا، فصل ها، خواب و مسافرت را هم از نظر دور داشت.


در مغز چه اتفاقی میافتد ؟

مغز ما به خودی خود درد را درک نمی کند، چون گیرنده پیام درد روی سلول های مغزی وجود ندارد. در عوض بسیاری از نقاط سر و گردن، گیرنده درد دارند و در نتیجه درد سر را احساس می کنند مثل: پرده مننژ، عروق خارج مغزی، عضلات گردن، اعصاب نخاعی و مغزی. معمولا سردرد با تحریک مننژ و یا کشیدگی و اتساع عروق مغزی شروع می شد. البته ضربه به سر، تومورها و یا عفونت داخل مننژ (مننژیت) و داخل مغز (انسفالیت) هم می توانند سردرد ایجاد کنند. اندورفین نوعی ماده شیمیایی است که به دنبال تحریک پایانه های درد، ترشح می شود و از میزان درد می کاهد. بررسی ها نشان داده است افرادی که از سردرد مزمن رنج می برند، میزان اندورفین کمتری در بدنشان ترشح می شود.


سیتی اسکن به دادمان می رسد

وقتی سردرد جزء انواع اولیه نباشد و یا پزشک با دیدن علائم مهم احساس خطر بکند، معمولا سی تی اسکن و یا در بعضی موارد ام آر آی درخواست می شود. در غیر اینصورت در سردردهای رایج احتیاجی به بررسی های رادیولوژیک نیست. مزیت اینگونه تصویربرداری ها در این است که در صورت وجود تومور و یا خونریزی در همان ابتدا می توان محل دقیق ضایعه را پیدا کرد و بیمار را برای عمل اورژانسی آماده کرد.


علت سر درد

بیش از 200 نوع سردرد وجود دارد، از طیف بی خطر تا مخاطره آمیز برای حیات. معمولا پزشکان با کنار هم گذاشتن علائم عصبی و معاینات بالینی به یک جمع بندی برای علت سردرد می رسند. چیزی در حدود 80 تا 90 درصد علت های سردرد اولیه هستند، یعنی منشاء ایجاد سردرد در خود سر و مغز است. علل معروف سردرد اولیه عبارتند از : سردرد تنشی (شایعترین علت سردرد)، میگرنی و کلاستر(نوعی سردرد غیر عروقی و بیشتر در آقایان) . معمولا این سردردها علائم بخصوصی دارند مثل ضربان دار بودن، یک طرفه بودن همراه با تهوع و استفراغ که آنها را بیشتر در سردرد میگرنی می بینیم. دسته دیگری از سردردها، سر دردهای ثانویه هستند که به علت یک بیماری دیگر ایجاد می شوند و کمتر از 10 تا 20 درصد سردردها را شامل می شوند: سردرد به علت خونریزی داخل مغزی و سر درد به علت درگیری چشمی مثل آب سیاه یا گلوکوم، مننژیت و انسفالیت.


درمان های دارویی

همه انواع سردرد، درمان نمی خواهد. معمولا در انواع سردرد های اولیه استفاده از دارو بر عهده بیمار گذاشته می شود و بستگی به آن دارد که بیمار تا چه انداز، نسبت به درد از خود مقاومت نشان می دهد. برای درمان دارویی در قدم اول داروهای خوراکی ضد التهاب (مثل ایبوپروفن، دیکلوفناک ) تجویز می شود. اوپیوییدها (مثل ترامادول، پاراستامول و کودئین) و یک دسته دارویی سروتونرژیک از قبیل ارگوامین، ریزوتریپتان و ناروتریپتان؛ در صورت ناموفق بودن درمان با ضدالتهابی ها، در قدم بعدی استفاده می شوند. امروزه برخی داروهای ضد افسردگی مثل فلوکستین، سیتالوپرام و آمی تریپتیلین هم در درمان پیشگیرانه سردرد میگرنی موثرند.