ماجرای غلط اعلام كردن عید عربستان با زحل، شوخی بود یا جدی؟


در حالی كه دو روز از انتشار خبری عجیب در بسیاری از رسانه ها و سایت های اینترنتی در خصوص عید فطر امسال عربستان می گذرد، پیگیری های خبرنگار «آینده»، از مخدوش بودن این خبر حكایت دارد.

به گزارش خبرنگار «آینده»، روز پنجشنبه دهم شهریور ماه جاری خبری عجیب توسط شبكه خبری العالم وابسته به صداوسیما منتشر شد كه واحد مركزی خبر صداوسیما نیز آن را ترجمه كرد. محتوای این خبر اشتباه مسوولان عربستانی در رویت زحل به جای هلال شوال و اعلام روز سه شنبه به عنوان عید سعید فطر بود كه سبب شده دولت عربستان متعهد شود كفاره یك میلیارد و ششصد میلیون ریالی مردم عربستان را پرداخت كند!

187774 533

در این خبر آمده بود:

گزارش واحد مركزی خبر حاكیست، هیئت اختر شناسی شهر جده اعلام كرد: این هیئت به جای رویت هلال ماه شوال به اشتباه زحل را رویت كرده بود و مردم عربستان با رویت زحل افطار كردند.

منابع وابسته به این هیئت اعلام كردند: در چنین وقتی از سال زحل در آسمان برخی مناطق عربستان با چشم غیر مسلح دیده می شود حال آنكه به گواه اخترشناسان عرب شب سه شنبه رویت هلال ماه شوال در عربستان ممكن نبود و به نظر می رسد دیدن زحل سبب بروز این اشتباه شده است.

هم زمان با اعتراف عربستان مبنی بر اینكه اعلام روز سه شنبه به عنوان روز عید فطر اشتباه بوده است دارالفتوای مصر روز سه شنبه را عید فطر دانست و اعلام كرد: تشخیص این هیئت صددرصد درست بوده است زیرا از راههای شرعی در دو منطقه سوهاج و توشكی رویت هلال در غروب دوشنبه اثبات شده بود.

دكتر اشرف فهمی مشاور مفتی جمهوری مصر و مسئول پیگیری رویت هلال ماههای قمری در این كشور گفت: " دو كمیته از كمیته های دارالفتوا در توشكی و سوهاج هلال ماه شوال را با چشمان غیر مسلح دیده اند و صحت رویت هلال برای دارالفتوا صددرصدی است".

هم زمان با اظهارات مشاور مفتی مصر، دكتر حاتم عوده رئیس مركز ملی مطالعات ژئوفیزیك و ستاره شناسی این كشور عقیده دیگری دارد.

وی می گوید: "بر اساس محاسبات دقیق این مركز رویت هلال ماه شوال در شب سه شنبه ناممكن بود و روز چهارشنبه سی و یكم اوت عید سعید فطر بوده است".


این خبر با وجود شگفت بودن محتوایش به عادت مالوف!، سایت به سایت چرخید، در حالی كه از ابتدا مشكوك به نظر می رسید، به ویژه كه از یك سو عربستان معمولا اعلام ماه را با محاسبه و نه با رویت انجام می دهد، دیگر آن كه دیدن زحل، سیاره دارای مدار در دور خود به جای هلال نازك ماه (قمر زمین) كمی عجیب می نمود و بالاخره مورد دیگر دادن كفاره یك روز جابجا شدن عید فطر توسط دولت عربستان كه به نظر نمی رسد وجهی داشته باشد.

در حالی كه برخی این خبر را درست می دانند، عده ای آن را خبرسازی برای تخریب عربستان و برخی دیگر آن را ناشی از ترجمه یك مطلب طنز ارزیابی می كنند!

در بررسی های خبرنگار «آینده» مشخص شد بخشهایی از این خبر درست، اما برخی ناشی از یك سوء تفاهم و اشتباه در ترجمه بوده است.


بر این اساس رییس یك تشكل غیردولتی با نام اخترشناسان جده كه منتقد عملكرد نجومی عربستان است، طی مصاحبه ای با الحیات سعودی اظهار داشته است كه هلال رمضان در دوشنبه شب غیرقابل رویت بوده است و با تشكیك در عید بودن سه شنبه، گفته بودند چون در این مقطع زحل قابل رویت در آن منطقه بوده، احتمالا زحل با ماه اشتباه گرفته شده است.


وی همچنین خواستار ائتلاف تشكلهای نجومی سعودی برای جلوگیری از بروز چنین اشتباهاتی شده بود.


به نظر می رسد منبع خبری صداوسیما در ترجمه این مطلب دچار چند اشتباه شده است.


نخست آنكه این تشكل را عامل رویت ماه دانسته، در حالی كه این تشكل ربطی به دولت عربستان نداشته و مخالف رویت هلال در دوشنبه شب بوده است.


دوم موضوع كفاره و تعهد آن از سوی دولت عربستان را اعلام كرده است، در حالی كه اساسا چنین موضوعی صحت ندارد.

از سوی دیگر برخی چهره های نجومی مصر هم در اوایل هفته چهارشنبه را به عنوان عید پیش بینی كرده بودند.