سياه چاله‌هاي گرسنه


طبق مطالعات جديد، ممكن است تمامي سياهچاله‌هاي كوچك و بزرگ عادات غذايي مشابهي داشته باشند. به گزارش پايگاه اينترنتي انجمن نجوم آماتوري ايران، بر طبق اطلاعات تلسكوپ اشعه ي ‪ x‬چاندرا و تلسكوپهاي زميني، بزرگترين سياهچاله‌ها نيز ممكن است مانند سياهچاله‌هاي كوچك خود را تغذيه كنند. اين كشف از مفهوم فرضيه ي نسبيت انيشتين، كه سياهچاله‌ها در هر اندازه اي مشخصات يكساني دارند، حمايت مي‌كند و براي پيش بيني احتمالي مشخصات انواع جديد سياهچاله‌ها مفيد خواهد بود. اين نتايج با رصدهايي دنباله دار و طولاني كهكشان مارپيچي ‪ ,M81‬كه حدود ‪۱۲‬ ميليون سال نوري از ما فاصله دارد، بدست آمده اند. در مركز اين كهكشان سياهچاله‌اي وجود دارد كه جرمش حدود ‪ ۷۰‬ميليون بار از جرم خورشيد بيشتر است و هنگامي كه گاز را با سرعت بسيار زيادي به ناحيه مركزي كهكشان و به درون خود مي‌كشد، انرژي و تشعشعاتي از خود توليد مي كند. در نقطه ي مقابل، سياهچاله‌هايي با جرمهاي ستاره‌اي كه حدود ‪ ۱۰‬بار از خورشيد پرجرم تر هستند، منبع غذايي متفاوتي دارند. اين سياهچاله‌هاي كوچكتر، مواد جديد را با جذب گاز از يك ستاره ي همدم بدست مي‌آورند. چون سياهچاله‌هاي بزرگ و كوچك در محيطهاي مختلف و با منابع غذايي مختلف يافت مي‌شوند، اين سوال باقي مي‌ماند كه آيا با يك روش تغذيه مي‌شوند؟ يك گروه تحقيقاتي با استفاده از اين رصدها و مدل‌هاي فرضي،مشخصات سياهچاله ‪ M81‬را با سياهچاله‌هاي كم جرم مقايسه كردند كه نتايج نشان مي دهند چه سياهچاله‌هاي بزرگ و چه كوچك، همانند يكديگر تغذيه مي‌كنند و پرتوهاي مرئي، اشعه-‪ x‬و راديويي مشابه توليد مي‌كنند.
يكي از مفاهيم فرضيه ي نسبيت عام انيشتين اين است كه سياهچاله‌ها اجرام ساده‌اي هستند و فقط چگالي و چرخش آنها باعث تاثير بر فضا- زمان مي‌شود. آخرين تحقيقات نشان مي‌دهد كه عليرغم تاثيرات پيچيده بر محيط، اين سادگي خود را نشان مي‌دهد. سرا ماركوف از موسسه ي اخترشناسي دانشگاه آمستردام هلند كه رياست اين تحقيقات را برعهده دارد، مي‌گويد: اين قضيه تاييد مي‌كند كه روشهاي تغذيه مي‌تواند براي سياهچاله‌هايي با اندازه‌هاي مختلف تا حد زيادي مشابه باشد؟ و ما نيز همين گونه فكر مي‌كرديم؟ ولي تا كنون قادر نبوده ايم به آن دست پيدا كنيم. مدلي كه ماركوف و همكارانش از آن براي مطالعه ي سياهچاله‌ها استفاده مي كردند، صفحه‌اي محو از مواد در حال چرخش را به دور سياهچاله در بر داشت. مايكل نوواك از موسسه تكنولوژي ماساچوست مي‌گويد: وقتي ما به اين داده ها نگاه مي‌كنيم، به نظر مي‌رسد مدل ما همانگونه كه براي سياهچاله‌هاي كوچك صدق مي‌كند، براي سياهچاله ي درون ‪ M81‬نيز عملكردي مشابه دارد. هه چيز در اطراف اين سياهچاله ي غول پيكر مشابه است و فقط ‪ ۱۰‬ميليون بار بزرگتر است. در ميان سياهچاله‌هايي كه فعالانه در حال تغذيه هستند، سياهچاله موجود در‪M‬ ‪ 81‬از همه تاريكتر است و شايد به علت اين كه به طور كامل تغذيه نمي‌شود.
اگرچه به دليل نزديكي نسبي‌اش به ما ، يكي از پرنورترين سياهچاله‌هايي است كه از زمين ديده مي‌شود كه باعث شده رصدهايي با كيفيت بالا بر روي آن انجام گيرد. اندرو يانگ از دانشگاه بريستول انگلستان مي‌گويد: به نظر مي‌رسد كه سياهچاله‌هايي كه تغذيه كافي ندارند! آسانترين سياه چاله‌ها براي تحقيق باشند. اين موضوع شايد به اين دليل است كه مي‌توانيم فضاهاي نزديكتر سياهچاله را مشاهده كنيم. علاوه بر چاندرا تلسكوپهاي ديگري نيز از روي زمين براي انجام تحقيقات بر روي ‪ M81‬به كار گرفته شده اند. اين رصدها به صورت همزمان انجام شدند تا تغييرات روشنايي‌اي كه از تغييرات ميزان تغذيه سياهچاله ناشي مي‌شوند باعث گمراه شدن نتايج نگردد. چاندرا تنها ماهواره ي اشعه-‪ x‬است كه قادر به جداسازي پرتوهاي ‪ x‬ضعيف سياهچاله از تشعشعات باقي كهكشان مي‌باشد.

منبع : پایگاه ملی داده های علوم زمین