نشانه*هاي حيات در سياره*اي فراخورشيديبرای دومین بار، پژوهشگران موفق شدند مولکول*های آلی را در اطراف سیاره*ای مشتری*مانند و داغ در خارج از منظومه شمسی کشف کنند. این بدان معنی است که فراوانی مولکول*های آلی و بنیان*های اصلی حیات در جهان، بسیار بیشتر است و احتمالا حیات بسیار آسان*تر شکل* می*گیرد.
[ نجوم و اخترفيزيك ]
- براي دومين بار، پژوهشگران موفق شدند مولكول*هاي آلي را در اطراف سياره*اي مشتري*مانند و داغ در خارج از منظومه شمسي كشف كنند. اين بدان معني است كه فراواني مولكول*هاي آلي و بنيان*هاي اصلي حيات در جهان، بسيار بيشتر است و احتمالا حيات بسيار آسان*تر شكل* مي*گيرد.
مجيد جويا: پژوهشگران ناسا توانستند در جايي بسيار دور از منظومه شمسي، مولكول*هاي پايه حيات را در يك سياره گازي داغ بيابند. اين كشف، گامي رو به جلو براي منجماني است كه درتلاشند سياراتي را كه مي*توانند ميزبان حيات باشند، مشخص كنند اين سياره تازه*كشف شده قابل سكونت نيست، ولي مواد شيميايي مشابهي دارد كه، اگر در آينده در اطراف يك سياره سنگي كشف شود، مي*تواند نشانه*اي از وجود حيات باشد.
مارك سواين از پژوهشگران آزمايشگاه پيشرانش جت ناسا، جي.پي.ال در پاسادناي كاليفرنيا مي*گويد: «اين دومين سياره خارج از منظومه شمسي است كه در آن آب، متان و دي*اكسيد كربن يافت شده، موادي كه وجود آنها براي فرايندهاي زيستي در سيارات قابل سكونت لازم است. كشف تركيبات آلي در دو سياره بيرون از منظومه شمسي، اين احتمال را افزايش مي*دهد كه سياراتي كه در آنها مولكول*هاي لازم براي حيات وجود دارند، به تعداد بيشتر و حتي معمول*تر در فضا وجود دارند».
سواين و پژوهشگران همكارش از اطلاعات دو رصدخانه مداري بزرگ ناسا يعني تلسكوپ فضايي هابل و تلسكوپ فضايي اسپيتزر براي بررسي سيارهHD 209458b استفاده كردند. اين سياره گازي داغ و عظيم*الجثه از مشتري بزرگ*تر است و به دور ستاره*اي خورشيد مانند در فاصله 150 سال نوري از زمين در صورت فلكي اسب بالدار (پگاسوس) مي*چرخد. يافته*هاي جديد آنها، دومين كشف اين گروه بعد از كشف دي*اكسيد كربن در اطراف يك سياره گازي داغ و مشتري*مانند است به نام HD 189733b است. مشاهدات پيشين هابل و اسپيتزر از آن سياره، آب و بخار متان را نيز آشكار كرد.
اين كشفيات با طيف*سنجي انجام شد. در اين روش، پرتوهاي نور مريي از درون ابزاري منشورمانند عبور مي*كنند و به مولفه*هاي تشكيل دهنده تجزيه مي*شوند. هر ماده شيميايي بر طول*موج*هاي بخصوص و يكتايي از طيف نور مريي و فروسرخ تاثير مي*گذارد و بدين*سان، مي*توان با بررسي دقيق طيف، مواد مختلف شيميايي تشكيل دهنده آن را آشكار كرد. اطلاعات دوربين فروسرخ نزديك هابل و طيف*سنج چند جسمي آن، وجود مولكول*ها را نشان مي*دهد و اطلاعات نورسنج و طيف*سنج فروسرخ اسپيتزر نيز مقدار آنها را معين مي*كند.
به گفته سواين: «اين نشان مي*دهد كه ما مي*توانيم مولكول*هاي لازم براي فرايند*هاي حياتي را كشف كنيم». اكنون منجمان مي*توانند با مقايسه جو دو سياره، به شباهت*ها و تفاوت*هاي اين دو سياره هم*دسته پي ببرند. براي مثال، مقادير نسبي آب و دي*اكسيد كربن در دو سياره مشابه است، ولي HD 209458b مقادير بيشتري از متان به نسبت HD 189733b دارد. سواين مي*گويد: «مقدار زياد متان چيزي را به ما نشان مي*دهد. اين مي*تواند به اين معني باشد كه چيز خاصي در تركيبات تشكيل دهنده اين سياره وجود داشته است».
به گفته سواين، ديگر سيارات بزرگ داغ و مشتري مانند را نيز مي*توان با استفاده از امكانات موجود بررسي و با هم مقايسه نمود. اين كار پايه و اساس نوعي تحليل است كه اخترشناسان بايد انجام دهند تا در نهايت بتوانند فهرستي از سيارات سنگي زمين مانند تهيه كنند كه در آنها، نشانه*هايي از مواد آلي نشان*گر حيات احتمالي وجود دارد.
انتظار مي*رود كه ماموريت كپلر ناسا بتواند تعدادي از اين دنياهاي جامد را كشف كند. اين فضاپيما در سال جاري پرتاب شد، ولي به اعتقاد اخترشناسان ما دست*كم يك دهه تا كشف حيات احتمالي روي چنين سياراتي زمان لازم داريم.
به گفته سواين اگر زماني چنين سيارات زمين مانندي در آينده كشف شوند، «كشف تركيبات آلي الزاما به اين معني نخواهد بود كه روي يك سياره حيات وجود دارد، چرا كه راه*هاي ديگري نيز براي توليد چنين مولكول*هايي وجود دارد. اگر ما مواد شيميايي آلي را روي يك سياره سنگي زمين مانند كشف كنيم، پس از آن خواهيم خواست تا به اندازه كافي در مورد آن سياره بدانيم تا فرايندهاي غير زيستي را كه ممكن است به حضور اين مواد روي آن سياره ختم شده باشند، حذف كنيم».
«اين موارد آنقدر از ما دور هستند كه نمي*شود به آنجا كاوشگر فرستاد، در نتيجه تنها راهي كه ما بتوانبم چيزي در مورد آنها بدانيم اين است كه تلسكوپ*ها را روي آنها تنظيم كنيم. طيف*سنجي، ابزاري بسيار قوي براي تعيين مواد شيميايي و ديناميك آنها است».
اين خصيصه تعاملي كه در جي.پي.ال توسعه يافته، داستان كشف سيارات جديد بيرون منظومه شمسي را وارد مرحله تازه*اي مي*كند، داستاني كه با تفكرات فلاسفه باستاني آغاز شد و در نهايت به وضعيت كنوني مشاهدات و رصدهاي فضايي توسط ماموريت*هاي اسپيتزر و كپلر ناسا رسيد. در طول زمان نقاط برجسته*اي در فرهنگ، فناوري و علم وجود داشته*اند كه از جمله آنها، يك شمارنده سيارات خواهد بود كه آهنگ كشف سيارات بيروني را در طول زمان تعقيب مي*كند.
تلسكوپ فضايي هابل يك پروژه همكاري بين*المللي بين ناسا و آژانس فضايي اروپا است و هدايت آن در مركز فضايي گودارد در گرينبالت مريلند است، انستيتوي علمي تلسكوپ فضايي در بالتيمور مريلند عمليات علمي هابل را هدايت مي*كند. اتحاديه دانشگاه*ها براي پژوهش*هاي اخترشناسي، آئورا مستقر در واشينگتن، اين انستيتو را براي ناسا مديريت مي*كند.
جي.پي.ال ماموريت تلسكوپ فضايي اسپيتزر را براي ناسا مديريت مي*كند. ماموريت*هاي علمي در مركز علمي اسپيتزر در كالتك (انستيتو فناوري كاليفرنيا در پاسادنا) هدايت مي*شود. كلتك هم*چنين جي.پي.ال را براي ناسا اداره مي*كند.
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)