آموزش پروتکل ssh و putty – دستورهای خط فرمان لینوکس

[Mohamad]

SSH چیست ؟

ssh پروتکلی است که به شما اجازه می دهد تا به کامپیوتر سرور به صورت ریموت یا از راه دور متصل شوید

تا بتوانید از سرور نگهداری کنید برای مثال : فایل های داخل سرور را بتوانید کپی کنید , جابجا کنید , پاک کنید, پوشه و شاخه جدید ایجاد کنید و اسکریپت اجرا کنید .

برای اتصال به سرور خود و برای برقراری ارتباط از راه دور شما نیاز به یک ssh client در کامپیوتر خود دارید.

توضیحات مواردلازم برای اتصال به سرور از طریق پروتوکل اس اس اچ:

۱- آی پی آدرس سرور شما یا نام هاستینگ

مثال آی پی سرور : ۱۷۳٫۴۵٫۱۱۳٫۲۱۸

مثالHost name

server1.hostirani.com

2- نام کاربری و کلمه عبور

مدیران سرورها می تواننید با نام کاربری و کلمه عبور روت خود به این پروتک از طریق پوتی متصل شوند , کاربرانی که هاست خریداری کردند در صورت هماهنگی با شرکت هاستینگ مورد نظر می توانند نسبت به فعال سازی اس اس اچ خود با مدیر سرور یا پشتیبانی شرکت هاستینگ تماس بگیرند و با نام کاربری و کلمه عبور خود با برنامه پوتی به راحتی به اس اس اچ متصل شوند.

اتصال به سرور لینوکس به صورت ریموت از طریق پروتکل اس اس اچ در ویندوز

بهترین و معروفترین نرم افزار رایگان برای اتصال به اس اس اچ لینوکس پوتی می باشد

دانلود پوتی

بعد از دریافت پوتی را اجرا کنید

در کادر آی پی آدرس سرور یا نام هاست را وارد کنید Enter کنید .













بعد از وارد کردن نام کاربری Enter کرده و کلمه عبور را وارد کنید

شما کلمه عبور را نامرئی می بیند پس کلمات را به دقت وارد کنید و سپسEnter کنید.

اگر نام کاربری و رمز عبور صحیح باشد سیستم به شما خوش آمد می گوید و خط فرمان آماده گرفتن دستور از شما می باشد .

در ادامه مطلب لیست کامل فرمانهای اس اس اچ به فارسی ترجمه شده و توضیح داده شده است .

[Mohamad]

اطلاعات سیستم
دستور توضیح
# arch نمایش معماری سیستم
# cal 2007 نمایش تقویم سال ۲۰۰۷ میلادی
# cat /proc/cpuinfo نمایش اطلاعات CPU
# cat /proc/interrupts نمایش ‘خطوط در خواست وقفه’ ( IRQ ) سخت افزار های مختلف
# cat /proc/meminfo نمایش اطلاعات حافظه ی سیستم
# cat /proc/swaps نمایش اطلاعات حافظه ی مجازی
# cat /proc/version نمایش نام توزیع و نسخه ی هسته ی استفاده شده در سیستم
# cat /proc/net/dev نمایش آمار و اطلاعات کارت های شبکه و وایرلس
# cat /proc/mounts نمایش فایل سیستم های متصل شده به سیستم
# clock -w ذخیره ی تغییرات تاریخ بروی بایوس
# date نمایش تاریخ سیستم
# date 041217002007.00 تنظیم تاریخ سیستم – به ترتیب از چپ به راست : ماه , روز , ساعت , دقیقه , سال , ثانیه
# dmidecode -q نمایش بسیار کامل اجزای سخت افزاری سیستم
# hdparm -i /dev/hda نمایش مشخصات و ویژگی های دیسک سخت
# hdparm -tT /dev/sda انجام آزمایش ‘خواندن’ بروی دیسک سخت و تعیین سرعت آن
# lspci -tv نمایش قطعات و دستگاههای متصل شده به پورت PCI
# lsusb -tv نمایش قطعات و دستگاههای متصل شده به پورت USB
# uname -m نمایش معماری سیستم
# uname -r نمایش نسخه ی هسته ی استفاده شده در سیستم

[Mohamad]

توضیح
# init 0 این دستور برای خاموش کردن سیستم به کار می رود
# logout خارج شدن از سیستم و رفتن به صفحه ی ورود مجدد ( Login )
# reboot این دستور برای راه اندازی مجدد ( restart ) سیستم به کار می رود
# shutdown -h now این دستور برای خاموش کردن سیستم به کار می رود
# shutdown -h 16:30 & خاموش کردن سیستم در ساعت و دقیقه ی معین
# shutdown -c لغو کردن ( cancel ) خاموش شدن سیستم در زمان معین
# shutdown -r now این دستور برای راه اندازی مجدد ( restart ) سیستم به کار می رود
# telinit 0 این دستور برای خاموش کردن سیستم به کار می رود

[Mohamad]

توضیح
# cd /home ورود به دایرکتوری یا شاخه ی مورد نظر مانند پوشه ی خانگی ( home )
# cd .. برگشتن به دایرکتوری قبلی
# cd ../.. برگشتن به دو دایرکتوری قبلی
# cd رفتن به پوشه ی خانگی ( home ) از هر مسیر دلخواه
# cd ~user1 رفتن به پوشه ی خانگی کاربر مورد نظر از هر مسیر دلخواه
# cd - برگشتن به آخرین دایرکتوری ( مسیر ) که در آن بوده اید
# cp file1 file2 کپی کردن یک فایل با نام file1 به مسیر مورد نظر
# cp dir/* . کپی کردن تمام فایل های موجود در دایرکتوری مورد نظر به مسیر جاری که در آن هستید
# cp -a /tmp/dir1 . کپی کردن دایرکتوری مورد نظر به مسیر جاری که در آن هستید
# cp -a dir1 dir2 کپی دایرکتوری مبدا ( dir1 ) به دایرکتوری مقصد ( dir2 ). به جای dir1 و dir2 مسیر کامل دایرکتوری های مبدا و مقصد را قرار دهید
# cp file file1 نمایش نوع و ماهیت یک فایل به همراه مشخصات آن. به جای file1 مسیر فایل مورد نظر را قرار دهید
# iconv -l نمایش لیست سیستم های کد گذاری
# iconv -f fromEncoding -t toEncoding inputFile > outputFile تبدیل سیستم کدگذاری ( encoding ) یک فایل ورودی به یک سیستم کدگذاری دیگر
# find . -maxdepth 1 -name *.jpg -print -exec convert تغییر اندازه ی دسته ای فایل ها در دایرکتوری جاری و ارسال آنها به یک دایرکتوری thumbnails ( به برنامه convert از Imagemagick نیاز می باشد )
# ln -s file1 lnk1 ایجاد لینک نمادین ( میانبر ) به فایل یا دایرکتوری دلخواه. به جای file1 مسیر فایل یا دایرکتوری مورد نظر و به جای lnk1 مسیر دایرکتوری که قرار است فایل یا دایرکتوری میانبر در آن ایجاد شود را قرار دهید
# ln file1 lnk1 ایجاد لینک فیزیکی به یک فایل یا دایرکتوری ( در واقع همان عمل کپی می باشد )
# ls نمایش فایل ها و دایرکتوری های موجود در دایرکتوری جاری
# ls -F نمایش فایل ها و دایرکتوری های موجود در دایرکتوری جاری
# ls -l نمایش جزئیات فایل ها و دایرکتوری های موجود در دایرکتوری جاری
# ls -a نمایش فایل ها و دایرکتوری های موجود و همچنین فایل های مخفی در دایرکتوری جاری
# ls *[0-9]* نمایش فایل ها و دایرکتوری هایی که اسم آنها شامل اعداد است
# lstree نمایش تمام فایل ها و دایرکتوری های یک شاخه
# mkdir dir1 ایجاد یک دایرکتوری با نام dir1 در مسیر مورد نظر
# mkdir dir1 dir2 ایجاد دو دایرکتوری همزمان در مسیر مورد نظر
# mkdir -p /tmp/dir1/dir2 ایجاد یک شاخه ی دایرکتوری با شروع از root
# mv dir1 new_dir تغییر نام یا جا به جا کردن ( move ) یک فایل یا دایرکتوری
# pwd نشان دادن مسیر دایرکتوری جاری
# rm -f file1 پاک کردن یک فایل با نام file1
# rm -rf dir1 پاک کردن یک دایرکتوری با نام dir1 و محتویات آن به صورت بازگشتی
# rm -rf dir1 dir2 پاک کردن دو دایرکتوری در مسیر مورد نظر و محتویات آنها به صورت بازگشتی
# rmdir dir1 پاک کردن یک دایرکتوری با نام dir1
# touch -t 0712250000 file1 تغییر تاریخ ویرایش یا تغییر یک فایل یا دایرکتوری. به جای file1 مسیر فایل یا دایرکتوری مورد نظر را قرار دهید
# tree نمایش تمام فایل ها و دایرکتوری های یک شاخه

[Mohamad]

توضیح
# find / -name file1 جستجوی فایل و دایرکتوری در داخل پارتیشن لینوکس ( root )
# find / -user user1 جستجوی فایل و دایرکتوری متعلق به user1
# find /home/user1 -name \*.bin جستجوی فایل های با پسوند bin در داخل دایرکتوری home/user1
# find /usr/bin -type f -atime +100 جستجوی فایل های باینری که در ۱۰۰ روز گذشته استفاده نشده اند
# find /usr/bin -type f -mtime -10 جستجوی فایل های ایجاد شده با تغییر کرده در طول ۱۰ روز گذشته
# find / -name *.rpm -exec chmod 755 ‘{}’ \; جستجوی فایل های با پسوند rpm و تغییر مجوز آنها !
# find / -xdev -name \*.rpm جستجوی فایل های با پسوند rpm بدون جستجو در پارتیشن های جداشدنی مانند سی دی رام , حافظه فلش و …
# locate \*.ps جستجو فایل های با پسوند ps – ابتدا دستور updatedb اجرا می شود
# whereis halt نمایش مکان یک فایل باینری , سورس یا مستندات
# which halt نمایش مسیر کامل یک فایل باینری یا اجرایی

[Mohamad]

توضیح
# fuser -km /mnt/hda2 مجبور کردن پارتیشن hda2 برای خارج شدن ( unmount ) از مسیر mnt/hda2
# mount /dev/hda2 /mnt/hda2 استقرار ( mount ) پارتیشن با نام hda2 در مسیر mnt/hda2 برای دیدن محتویات آن پارتیشن
# mount /dev/fd0 /mnt/floppy استقرار ( mount ) یک فلاپی دیسک
# mount /dev/cdrom /mnt/cdrom استقرار ( mount ) یک سی دی رام یا دی وی دی رام
# mount /dev/hdc /mnt/cdrecorder استقرار ( mount ) یک سی دی رایتر یا دی وی دی رام
# mount /dev/hdb /mnt/cdrecorder استقرار ( mount ) یک سی دی رایتر یا دی وی دی رام
# mount -o loop file.iso /mnt/cdrom استقرار ( mount ) یک فایل ایمیج ( iso ) در مسیر مورد نظر
# mount -t vfat /dev/hda5 /mnt/hda5 استقرار ( mount ) یک پارتیشن با فرمت FAT32 در مسیر مورد نظر
# mount /dev/sda1 /mnt/usbdisk استقرار ( mount ) یک حافظه فلش
# mount -t smbfs -o username=user,password=pass //WinClient/share /mnt/share استقرار ( mount ) یک دایرکتوری به اشتراک گذاشته شده در شبکه ی سمبا ( samba ) در مسیر mnt/share
# umount /dev/hda2 خارج کردن پارتیشن با نام hda2 از مسیر mnt/hda2
# umount -n /mnt/hda2 اجرای عمل خارج کردن پارتیشن ( unmount ) بدون بازنویسی فایل etc/mtab

[Mohamad]

توضیح
# df -h نمایش لیست پارتیشن های مانت ( mount ) شده
# dpkg-query -W -f=’${Installed-Size;10}t${Package}n’ | sort -k1,1n نمایانگر فضای اشغال شده توسط بسته‌های نسب شده‌ی deb که به ترتیب حجم فایل مرتب شده‌اند ( برای debian, ubuntu و غیره)
# du -sh dir1 نمایش حجم استفاده شده توسط یک دایرکتوری با نام dir1
# du -sk * | sort -rn نمایش حجم فایل ها و دایرکتوری ها که بر اساس حجم مرتب شده اند
# ls -lSr |more نمایش مشخصات کامل فایل ها و دایرکتوری ها که بر اساس حجم مرتب شده اند
# rpm -q -a –qf ‘%10{SIZE}t%{NAME}n’ | sort -k1,1n نمایش فضای استفاده شده توسط بسته های نصب شده ی rpm که بر اساس حجم مرتب شده اند

[Mohamad]

دستور توضیح
# chage -E 2005-12-31 user1 تعیین محدودیت زمانی برای پسورد کاربر user1
# groupadd [group] ایجاد یک گروه جدید
# groupdel [group] حذف یک گروه
# groupmod -n moon sun تغییر نام یک گروه از moon به sun
# grpck کنترل و بررسی گرامر و فرمت صحیح فایل etc/group و موجود بودن گروه ها
# newgrp – [group] وارد شدن به یک گروه جدید و تغییر گروه پیش فرض فایل های ایجاد شده ی جدید
# passwd تغییر پسورد کاربر ریشه ( root )
# passwd user1 تغییر پسورد کاربر با نام user1
# pwck کنترل و بررسی گرامر و فرمت صحیح فایل etc/passwd و موجود بودن کاربران
# useradd -c “User Linux” -g admin -d /home/user1 -s /bin/bash user1 ایجاد یک کاربر جدید با نام user1 در گروه admin
# useradd user1 ایجاد یک کاربر جدید با نام user1
# userdel -r user1 حذف یک کاربر. گزینه ی r , دایرکتوری متعلق به کاربر در دایرکتوری home را پاک خواهد کرد !
# usermod -c “User FTP” -g system -d /ftp/user1 -s /bin/nologin user1 تغییر مشخصات کاربر

[Mohamad]

دستور توضیح
# chgrp group1 file1 تغییر گروه فایل با نام file1 به گروه با نام group1
# chmod ugo+rwx directory1 تغییر مجوز یک فایل یا دایرکتوری. خواندن (r) , نوشتن (w) , اجرای فایل یا جستجوی دایرکتوری (x) , مالکیت کاربری (u) , مالکیت کاربران گروه فایل (g) , مالکیت کاربران خارج از گروه فایل مورد نظر (o)
# chmod go-rwx directory1 حذف مجوزهای یک فایل یا دایرکتوری
# chmod u+s /bin/file1 دادن مجوز اجرایی به فایل با نام file1 به کاربر جاری
# chmod u-s /bin/file1 حدف مجوزی اجرایی یک فایل با نام file1 از کاربر جاری
# chmod g+s /home/public دادن مجوز اجرایی به دایرکتوری با نام public به گروه جاری
# chmod g-s /home/public حدف مجوزی اجرایی یک دایرکتوری با نام public از گروه جاری
# chmod o+t /home/public دادن مجوز حذف فایل های یک دایرکتوری فقط به کاربر جاری
# chmod o-t /home/public لغو مجوز حذف فایل های یک دایرکتوری از کاربر جاری
# chown user1 file1 تغییر مالکیت یک فایل یه کاربر user1
# chown -R user1 directory1 تغییر مالکیت یک دایرکتوری و تمام محتویات آن به کاربر user1
# chown user1:group1 file1 تغییر مالکیت فایل با نام file1 به گروه و کاربر group1 و user1
# find / -perm -u+s نمایش همه ی فایل ها داخل پارتیشن لینوکس ( / ) که دارای مجوز مورد نظر هستند
# ls -lh نمایش مجوز فایل ها در مسیر مورد نظر
# ls /tmp | pr -T5 -W$COLUMNS نمایش فایل ها و دایرکتوری ها مسیر tmp به صورت ستونی , شامل ۵ ستون

[Mohamad]

دستور توضیح
# chattr +a file1 در این حالت , فایل تنها در حالت الحاقی ( اضافه شدن ) قابل تغییر می باشد
# chattr +c file1 اجازه فشرده سازی و باز کردن خودکار یک فایل را به کرنل می‌دهد
# chattr +d file1 در این حالت , در هنگام اجرای ابزار سیستمی dump برای گرفتن نسخه ی پشتیبان در پارتیشن های ext3 , از فایل مورد نظر نسخه ی پشتیبان تهیه نخواهد شد
# chattr +i file1 با اجرای این دستور , فایل حتی توسط کاربر root غیر قابل تغییر می شود
# chattr +s file1 اجازه‌ی امن بودن حذف یک فایل را می‌دهد
# chattr +S file1 در این حالت , تغییرات در فایل همزمان بروی هارد دیسک ذخیره می شود
# chattr +u file1 اجازه‌ی بازیابی محتوبیات بک فایل، حتی اگر که cancel شده باشد
# lsattr نمایش مشخصات ویژه یک فایل در یک پارتیشن با سیستم فایل ext3