احتمال و پديده هاي تصادفي

هنگامي که علم احتمالات هنوز دوران طفوليت خود را سپري مي کرد لاپلاس رياضيدان معروف فرانسوي - مشهوربه نيوتن فرانسه - گفت: << علم احتمالات که براي بررسي بازي هاي شانس مطرح شده بايستي به مهترين هدف دانش بشري تبديل گردد. ... در بخش اعظم زندگي مهمترين سوالاتي که مطرح ميشودند در واقع فقط مسائل احتمالات هستند>>. هرچند بيان فوق ممکن است اغراق اميز به نظر برسد ولي خود حقيقتي است زيرا همان طور که رياضيدان برجسته قرن بيستم مارک کتز ميگويد : << نظريه احتمالات سنگ بناي تمام علوم شمرده ميشود.>> تقريبا تمام شاخه هاي دانش بشري از فيريک شيمي زيست شناسي مهندسي و پزشکي گرفته تا قضاوت جامعه شناسي اقتصاد و ... احتمالات را به عنوان يکي از ابزارهاي اساسي خود در نظر ميگيرند . چون بررسي درستي يک مطلب در مسايل مختلف هميشه امکانپذير نيست در نتيجه براي انسان متفکر و جستجو گر اين عصر احتمال درستي يک مطلب بيش از درستي خود مطلب اهميت مي يابد . تاريخچه علم احتمالات به قرن شانزدهم ميلادي باز ميگردد يعني زماني که رياضيدان پزشک ايتاليايي کاردانو به بررسي معارف رياضي زمان خود که شامل تحليل سازمان يافته مسئله بازي هاي مبتني بر شانس و بازي ها علاقمند شد و نتيجه مطالعات خود را با رياضيدان مشهور ديگر فرما در ميان گذاشت . در نتيجه مطالعه احتمالات رياضي با بررسي مسائل مربوط به بازي هاي شانسي متولد شد. عليرقم اين تولد مبتني بر تفنن اکنون پس از گذشت چند سده احتمالات به يک رشته کاملا ضروري و مورد نياز تبديل شده است . نظريه احتمالات از قوانين پيش بيني کننده که به طور قطع وقوع پديده هايي را در کنترل داشته باشد سخن نمي گويييم به عنوان مثال در پرتاب سکه نميتوانيم به طور قطع بگوييم رو يا پشت سکه نمايان خواهر شد با اين حال اگر اين پرتاب را بارها تکرار کنيم نسبت دفعات مشاهده پشت و يا روي سکه به کل دفعات آزمايش در دراز مدت تقريبا قابل پيش بيني است. پرداختن به اين نسبت ها در حيطه نظريه احتمال است.