جمود مفصل شانه (کپسولیت چسبنده ) درد و سفتی مفصل شانه که به سوی ناتوانی در حرکت دادن آن پیشرفت می کند.
واژه «جمود» در این عبارت اشاره به درجه حرارت پایین و انجماد ندارد بلکه به معنی عدم انعطاف پذیری حرکتی در تاندون ها، بورس ، کپسول مفصلی ، عضلات ، عروق خونی و اعصاب مرتبط با مفصل شانه است . این عارضه در همه سنین دیده می شود ولی در مردان بالای ۴۰ سال که در دوره جوانی به ورزشهای قهرمانی می پرداخته اند شایعتر است .
علایم شایع
در مراحل اولیه :
درد معمولاً خفیف شانه که به سوی درد شدید پیشرفت کرده و خواب و فعالیت طبیعی فرد را دچار اختلال می کند. درد با حرکت دادن شانه بدتر می شود.
سفتی مفصل شانه که مانع حرکت طبیعی شانه می شود. با کاهش حرکت شانه این سفتی افزایش می یابد.
احساس صدای ساییدگی یا چینی شکسته هنگام حرکت شانه
در مراحل پیشرفته :
درد در بازو و گردن
ناتوانی در حرکت دادن شانه
درد غیر قابل تحمل شانه
علل
آسیب ها یا التهاب های خفیف شانه ، نظیر بورسیت یا تاندنیت ، که با کمتر به کار بردن مفصل شانه تشدید می یابند. با کمتر به کار بردن مفصل شانه در عرض ۱۰-۷ روز چسبندگی هایی (به صورت نوارهای بافتی محدودکننده حرکت ) ایجاد می شود که این خود حرکت مفصل شانه را باز هم محدودتر می کند. پس از هفته ها کم حرکتی مفصل شانه ، چسبندگی های مذکور به قدری پیشرفت می کند که به ناتوانی در حرکت دادن مفصل شانه می انجامد.
عوامل افزایش دهنده خطر
نادیده گرفتن آسیب های خفیف شانه از قبیل بورسیت یا تاندونیت
نامطلوب بودن وضعیت فعالیت های فیزیکی و پرداختن به ورزشهای قهرمانی به طور نامنظم
دیابت شیرین
بیماری عروق محیطی
بی حرکتی
مشاغل نشسته و کم تحرک
شرکت در ورزشهای شدید یا پربرخورد
پیشگیری
اقدام به درمان طبی بورسیت و تاندونیت شانه شامل نرمش های شانه به منظور جلوگیری از تشکیل چسبندگی
انجام منظم نرمش های کششی
عواقب موردانتظار
با درمان و توانبخشی معمولاً بهبود می یابد (ولی ممکن است بهبود آن چندین ماه به طول انجامد). برخی موارد آن به طور خودبه خود بهبود می یابند.
عوارض احتمالی
درد و ناتوانی دایمی در حرکت دادن شانه ، در صورت عدم درمان یا به تأخیر انداختن درمان
پارگی کپسول شانه در اثر ضعف بافتی و وجود بافت جوشگاهی
درمان
اصول کلی
- بررسی های تشخیصی ممکن است شامل رادیوگرافی (آرتروگرافی ) با (ام. آر.آی) شانه باشد.
- درمان ممکن است شامل حرکت دادن اجباری شانه برای رفع چسبندگی ها باشد. این درمان در بیمارستان یا یک مرکز جراحی سرپایی و زیر بیهوشی عمومی انجام می گیرد.
- آویختن دست به گردن با استفاده از یک پارچه ممکن است ناراحتی بیمار را تخفیف دهد.
- به کار بردن گرما بر روی محل درگیری (با کمپرس گرم یا بالشتک گرم کننده ) به تخفیف درد کمک می کند.
- در موارد برخی بیماران کمپرس یخ ممکن است سودمندتر باشد. در موارد شدید ممکن است جراحی به منظور رفع چسبندگی ها یا ترمیم کپسول مفصلی ضرورت یابد.
داروها
داروهای ضدالتهابی غیراسترویید
تزریق کورتون و مواد بیحس کننده موضعی به داخل مفصل برای کاهش درد و التهاب
برای درد خفیف استفاده از داروهای بدون نسخه ، نظیر آسپیرین ممکن است کافی باشد.
فعالیت
درمان فیزیکی و نرمش های غیرفعال شانه
پس از بهبود علایم هرچه سریعتر فعالیت های طبیعی خود را از سر بگیرید.
رژیم غذایی
رژیم خاصی نیاز نیست . استفاده از مکمل های ویتامینی و مواد معدنی کمک کننده نیست مگر اینکه بیمار قادر به دریافت رژیم غذایی تعادل طبیعی نباشد.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای علایم جمود شانه باشید.
بروز درد پایدار شانه که نشان دهنده احتمال بورسیت یا تاندونیت است .
اگر دچار علایم جدید و غیرقابل کنترل شده اید. داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند.