اعتماد از بازار داخلی لپ‌تاپ رخت بربسته است. مشتریان بی‌نوا چاره‌ای جز ابتیاع ندارد، چون نیاز دارد، اما با فراغ بال خرید نمی‌کند و این احساس وجود دارد که جایی می‌لنگد. راستش احساس درستی است و واقعیت هم موید همین است که یک پای بازار داخلی می‌لنگد. در این نوبت مطالبی درباره بازار لپ‌تاپ می‌خوانید.
اول؛ کم نیستند قطعه‌فروشانی که تا دیروز با مادربرد و پردازنده و کارت گرافیک و منبع تغذیه و کابل و کابینت و کیبرد و ماوس و نمایشگر سر و کار داشتند و یک‌شبه تغیر مسیر دادند و از وادی لپ‌تاپ سر درآوردند، چرا که خبرها زود پخش می‌شود و حتم دارم که به گوش آنها هم رسیده است که آمار فروش کامپیوترهای قابل‌حمل در بازار آمریکای شمالی دو برابر دسک‌تاپ‌ها شده است و حتم دارم که حساب و کتابی کرده‌اند و دریافته‌اند که عن‌قریب است موج خرید لپ‌تاپ به وادی ایران‌زمین برسد. پس قطعه‌فروشی را وانهاده و لپ‌تاپ‌اندازی را پیشه کرده‌اند.
کم نیستند فروشندگان این‌کاره‌ای که به‌طور تجربی و اصولی با زیر و زیر لپ‌تاپ‌جماعت آشنا هستند و اهل ادا و ادعا هم نیستند و کم نیستند فروشندگانی آن‌کاره‌ای که تاپ و لپ‌تاپ را از یکدیگر تمییز نمی‌دهند و اس و اساس‌شان با یکی دو پرسش درست و درمون بر باد می‌رود. توصیه می‌کنم صحت این مدعا را در بازارها بسنجید. فروشنده لپ‌تاپ لاجرم باید تفاوت گونه‌های متفاوت پردازنده‌ها و حتی فلسفه تولید آن را بداند. به بهانه‌های مختلف گفته‌ام و دیگر دوستان مطبوعاتی هم گفته‌اند که افزایش فرکانس دلالت بر افزایش کارایی ندارد و عامل‌های دیگری نیز در این‌میان دخالت دارند. استفاده از پردازنده با افزایش حافظه موقت (Cache) بالا که نمی‌تواند مشکلات مربوط به طراحی مادربرد لپ‌تاپ را مرتفع کند و الی آخر…
دوم؛ ذهن مشتری در هنگام خرید آسوده نیست و اگر از نام‌ها و برندها و مدل‌ها خلاص شود، وارد باتلاق گارانتی می‌شود. به جز سه چهار شرکت که قابل اعتماد هستند، نمی‌توان به دیگر شرکت‌ها چندان اعتماد کرد. هیچ‌یک از شرکت‌های فعال در بازار لپ‌تاپ اعم از سازگار و آواژنگ و ماتریس و ویستا و مادیران و دیجیتال و نقش و ایران‌رهجو و زیگورات و دلیران و بهین و غیره، مجوز تغییر قطعات مادربرد لپ‌تاپ را ندارند و در بهترین حالت اگر پایبند به شرایط گارانتی خود باشند و البته اگر قادر باشند، مادربرد را تعویض می‌کنند و اگر هم نه، دستگاه را برای تعمیر یا تعویض به خارج ارسال می‌کنند. خریدار ایرانی به چند شرکت محدود دل خوش کرده است که اگر نباشند بازار لپ‌تاپ به شبه‌بازار تبدیل می‌شود که در خور شأن ایرانی‌جماعت نیست. البته فضا آن‌قدرها هم تاریک نیست و برخی را سراغ دارم که به هر ضرب و زوری که شده به ضمانت‌نامه‌هایی که ارایه می‌کنند پایبند هستند، اما تحریم‌های بین‌المللی را هم نباید از یاد برد که مشکلات بسیاری برای این‌قبیل شرکت‌ها ایجاد می‌کنند که اگر تحریم‌ها برداشته شوند، شک نکنید که جلوه‌ای دیگر از بازار لپ‌تاپ‌ها عیان خواهد شد.
سوم؛ شایع شده است که لپ‌تاپ‌های فلان و بهمان شرکت معتبر مرجوعی هستند. یعنی لپ‌تاپی که به مشتری عرضه می‌شود، دستگاهی است که به دلایل فنی یا عدم فروش به سازنده مرجوع شده است و پس از رفع مشکلات، دوباره بسته‌بندی شده و در بازار توزیع شده است. برخی شرکت‌ها وضعیت دستگاه را بر اساس شماره سریال دستگاه مشخص می‌کنند. روی بسته‌بندی برخی لپ‌تاپ‌ها، عنوان مرجوعی (Refurbished) حک می‌شود. برخی شرکت‌ها ار شیوه بسته‌بندی متفاوتی برای لپ‌تاپ‌های مرجوعی استفاده می‌کنند تا مشتری قادر به تشخیص باشد، چرا که این‌قبیل دستگاه‌ها به‌طور معمول باید با قیمتی کمتر در بازار توزیع شوند. قاطبه خریداران ایرانی از این موضوع اطلاع ندارند و کم نیستند دوستانی که گرفتار این دستگاه‌ها می‌شوند. لپ‌تاپ‌های مرجوعی دو مشکل دارند. اول اینکه مشتری بی‌نوا پول دستگاه بی‌نقص را پرداخت می‌کند و نمی‌داند که دستگاه مرجوعی تحویل می‌گیرد و دوم اینکه برخی از دستگاه‌های مرجوعی شامل گارانتی بین‌المللی نیستند، اما با گارانتی بی‌آب و خاصیت داخلی فروخته می‌شوند. شرکت‌های معتبر داخلی از توزیع این‌قبیل لپ‌تاپ‌ها پرهیز دارند و بیشتر لپ‌تاپ‌های مرجوعی توسط فروشگاه‌هایی عرضه می‌شوند که مانند قارچ در گوشه و کنار بازار رشد یافته‌اند. قاطبه این شرکت‌ها زیر بار ارایه خدمات گارانتی نمی‌رود و انگار که آدمی از این شرکت‌ها دردسر ابتیاع کرده است. درباره بازار لپ‌تاپ باز هم می‌توانم بگویم. برای این نوبت به‌تصورم کفایت می‌کند. تا بعد!