به کلکسیون من دست نزنید


والدین باید بدانند که گردآوری ، به خودی خود نوعی بازی است و هر نوع کلکسیونی دررشد اجتماعی،ذهنی و شخصیتی کودک از اهمیت و نقش بسزایی برخوردار است...

38145622072088316220371722024372323182
اکثریت قریب به اتفاق کودکان دبستانی، شور و اشتیاق فراوانی به جمع آوری اشیای مختلف دارند ؛ حتی مشاهده شده که، ساعت ها متمادی را صرف این کار نموده و حتی به خاطر آن خود و خانواده را به طرق مختلف دچار زحمت می کنند.
برخی از مادران، به قول خودشان "تاب تحمل این ریخت و پاش ها را ندارند" و از کوره در رفته و کودک را بابت تکرار این رفتار مواخذه می کنند و یا حتی گاها آنچه را که کودک گردآوری کرده است را بیرون می اندازند و موجب دلخوری و ناراحتی کودک می شوند.




حوصله داشته باشید و اندکی تامل بفرمائید:

روان شناسان کودک معتقدند: گردآوری اشیای مختلف، اقتضای طبیعت کودک در این سن است و فوایدی چندی در رشد و تحول بهنجار دارد . شاید از نظر بزرگسالان ، این فعالیت کودک عبث و بیهوده قلمداد شود اما در پشت صحنه این رفتار به ظاهر عادی و بی فایده ، دنیایی از تربیت پنهان است که گاها ما با بی توجهی و عدم آگاهی و شناخت فواید برخی از بازیها و دلمشغولی های کودکی، با دست خود تیشه بر آن زده و برای آموزش هر یک از آن اصول، متحمل زحمات عدیده ای می شویم ، در حالی که کودک ما می توانسته با طی کردن سیر طبیعی رشد خود و کوشش و خطاهایی که لازمه درک و شناخت او از دنیا بوده ، با صرف کمترین هزینه روانی، بدان دست یابد.
حال ،
اگر خواهان کسب اطلاعات در این زمینه هستید ، بهتر است این یادداشت را مطالعه بفرمائید:

کودک شما به جمع آوری چیزهایی رو می آورد که بدان ها علاقه مند است؛از عکس آدامس های بادکنکی و آب نبات چوبی و زیور آلات ارزان قیمتی که از جعبه های شانسی بیرون آمده ،گرفته تا برگ درختان،برچسب ها، تمبرها،سکه ها،عروسک ها و ...
گاهی کودک ممکن است از اشیاء گردآوری شده، در بازی هایش استفاده کند و گاهی نیز شاید هرگز بدانها دست نزند . ممکن است اشیاء جمع آوری شده هرگز مورد استفاده قرار نگیرند و کودک صرفا به خاطر تماشای هر از چند گاه خود، تمایل وافری به گردآوری آنها نشان می دهد .
روان شناسان می گویند: در هر دو صورت، والدین باید بدانند که گردآوری ، به خودی خود نوعی بازی است و هر نوع کلکسیونی دررشد اجتماعی،ذهنی و شخصیتی کودک از اهمیت و نقش بسزایی برخوردار است.
یکی دیگر از فواید اجتماعی گردآوری این است که گردآورندگان، اغلب دارایی های خود را به دیگران می دهند و یا خرید و فروش می کنند. کودک با همین رفتار به ظاهر کودکانه و بی اهمیت،می آموزد که مسئولیت پذیر باشد و به مالکیت و حقوق افراد در این باب احترام بگذارد و هرگز به خود اجازه تعدی ندهد


یکی از مهمترین فواید کلکسیون و جمع آوری اشیاء در رشد اجتماعی این است که، اگر وسایل گردآوری شده کودک از سوی همسالان او تائید شوند و از نظر آنان جالب توجه و زیبا باشند ، باعث می شود کودک در میان همسالان خود محبوبیت بیشتری بیابد و مورد تصدیق آنان قرار گیرد که این خود، می تواند یکی از مولفه های اساسی افزایش اعتماد به نفس و ابراز وجود در زندگی اکنون و آینده فرزند شما باشد. مثلا،اگر کودک شما ، مجموعه بزرگی از عکس های آدامس بادکنکی، بالخص عکس هایی که کمیاب می باشند،را جمع کرده باشد؛ ممکن است بر منزلت اجتماعی او بیفزاید؛ یا شاید دوستان کودک شما با مشاهده این فعالیت او، ترغیب به انجام این کار و یا فعالیت های مشابه گردند ،که در این صورت با یک تیر دو نشان زده شده است از یک سو،حس مولد بودن در کودک شما پرورش می یابد و از دگر سو، زمینه فعالیت های گروهی و اندیشه ی جمع گرایی در او به وجود خواهد آمد که بدون تردید این اتفاق خوشایند، خالی از لطف نیست. از سوی دیگر جمع آوری چیزهایی که گروه همسالان علاقه ای بدانها نشان نمی دهند احتمالا چنین کارکردی نخواهد داشت و ذهن فعال کودک را تحریک و برانگیخته خواهد نمود تا در جستجوی موارد دیگری باشد و بی شک این وضعیت، تکمه شروعی برای کنجکاوی اوست که می تواند مبنایی برای پرورش استعداد و خلاقیت هایی درونی او گردد.
16814061423382250234238135171201200613439
قرض دادن و قرض گرفتن کودکان چندان به چشم نمی آید و ما والدین آن را جز طبیعت و مولفه ی اصلی تداوم ارتباطات فی مابین کودکان قلمداد نموده و به طور قابل توجهی از آن چشم می پوشیم ؛غافل از آنیم که همین تغافل و سهل انگاری ما چه پیامدهای رفتاری و تربیتی منفی را در رشد شخصیتی کودکانمان می تواند به جا بگذارد . لذا، یکی دیگر از فواید اجتماعی گردآوری این است که گردآورندگان، اغلب دارایی های خود را به دیگران می دهند و یا خرید و فروش می کنند. کودک با همین رفتار به ظاهر کودکانه و بی اهمیت،می آموزد که مسئولیت پذیر باشد و به مالکیت و حقوق افراد در این باب احترام بگذارد و هرگز به خود اجازه تعدی ندهد.همچنین در راستا است که کودک بر درک و فهم مفاهیم انتزاعی چون برابری و انصاف دست می یازد و آموزش می بیند.

علاوه بر این، خرید و فروش های کودکانه،بستری را برای مهارت مذاکره کردن و گفتمان فراهم می آورد که نه تنها باعث رشد کلامی و افزایش خزانه ی گفتاری کودک می شود بلکه آمادگی و قابلیت لازم را برای دیگر معاملات حقیقی و مهم در دنیای بزرگسالی ،موجب می شود.
همان طور که پیش تر عنوان شد ،گردآوری اشیاء اهمیت ذهنی فوق العاده ای در رشد کودک دارد. بدین سان است که کودک می تواند چیزهای زیادی را درباره ی اشیاء جمع آوری شده خود بیاموزد و حتی ممکن است در آغاز گردآوری نیازمند قدری اطلاعات باشند. لذا، جستجوی مطالب و داده های شناختی می تواند بابی برای کنجکاوی روزافزون و حتی فراتر از سن او شود که در هر حال بسیار خوب و مفید می باشد و به لحاظ دانش و آگاهی، موجب سبقت و پیشی گرفتن آنان از همسالانشان می شود . چه بسا به این جهت است، کودکانی که به گردآوری اشیاء می پردازند ،ممکن است مهارت های حساب کردن و شمارش خود را نیز بهبود بخشند و آن هنگام که می فهمند مجموعه هایشان می تواند به شیوه های مختلف و در ابعاد گوناگون و متنوع به گروه ها و زیر گروه های متفاوتی تقسیم و طبقه بندی شوند، امکان دارد بتوانند به مفاهیم جامع و کامل تری از طبقه بندی منطقی دست یابند.
علاقه مندی به داشتن یک کلکسیون و جمع آوری اشیاء می تواند نوعی موفقیت و پیشرفت فردی محسوب شده و هر چه این مجموعه بزرگتر و وسیع تر می شود بر اهمیت و ارزشمندی این موفقیت و پیشرفت نیز افزوده شده و موجبات مباهات و تفاخر فرد گردآوری کننده را فراهم می آورد


همه به این مهم واقفیم، که تجربه گردآوری نیازمند آن است که فرد گردآوری کننده ،گاهی اوقات به ویژگی های بسیار کوچک متمایز کننده اشیای درون مجموعه خود دقت فراونی کند. در بیشتر موارد در اختیار داشتن دو شی یکسان و مشابه در یک گروه مشخص و گردآوری شده امتیازی در بر ندارد و ممکن است نظم حاکم بر مجموعه را بر هم ریزد و یا به طور کلی، کل مجموعه را زیر سوال ببرد،لذا از این روست که گردآورندگان باید بسیار دقیق و نکته سنج باشند تا بتوانند تشخیص دهند که یک آبنبات،تمبر یا سکه جدیدشان با آنچه از قبل داشته اند چه تفاوتی دارد. این جاست که کودک شما خواهد توانست با مفهوم شباهت ها و تفاوت ها، که از مهمترین مولفه های هوش هستند، بیشترین آشنایی را پیدا کند. و درنهایت باید متذکر شویم که علاقه مندی به داشتن یک کلکسیون و جمع آوری اشیاء می تواند نوعی موفقیت و پیشرفت فردی محسوب شده و هر چه این مجموعه بزرگتر و وسیع تر می شود بر اهمیت و ارزشمندی این موفقیت و پیشرفت نیز افزوده شده و موجبات مباهات و تفاخر فرد گردآوری کننده را فراهم می آورد.
بنابراین می توان گفت:تجربه گردآوری،حس سازندگی،کفایت و کارایی را در طول سال های دبستان از اهمیت زیادی برخوردار است شکوفا نموده و بستری مبرهن برای تقویت عزت نفس و اتکا به استعدادها و علاقه مندیها به شمار می رود.


نسرین صفری
بخش خانواده ایرانی تبیان