ترجمه كامل الزيارات

مقدمه مترجم
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
حمد و سپاس خالقى را كه بهترين و كامل‏ترين شرايع را براى ما قرار داد و اكمل و اشرف انبياء عظام را هادى ما نمود و اعظم و اعلم اوصياء را ولىّ و قائد ما گرداند.
بهترين تهنيت و خالص‏ترين تحيّت ما بر وجود مبارك خاتم الأنبياء حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و بر سيّد الاوصياء اعلى حضرت علوى صلوات اللّه و سلامه عليه و ابناء طيّبين و طاهرينش كه جملگى اختران تابناك آسمان ولايت و اعلام بارزه سبل هدايت مى‏باشند.
و لعنت ابدى و نفرين سرمدى بر اعداء و غاصبين حقوق اين خاندان آمين يا ربّ العالمين.
محضر سروران و خوانندگان محترم مى‏رساند كه بهترين و ارزشمندترين سرمايه‏هاى معنوى مسلمين بالاخص طائفه حقّه اماميّة اثنى عشريّة دعاء و توسّل به اذيال پرفيض وسائط بين خالق و مخلوق و انوار درخشان مظاهر كامله حضرت احديّت يعنى ذوات مقدّسه حضرات چهارده معصوم سلام اللّه عليهم اجمعين مى‏باشد.
لازم به تذكّر است كه عالى‏ترين نوع توسّل و تقرّب جستن به درگاه حقّ عزّ و جلّ ذكر مصائب و گريستن بر مظلوميّت‏هاى عزيزترين موجودات نزد خداوند تبارك و تعالى يعنى معصومين عليهم السّلام بالاخص حضرت سيّد الشهداء سلام اللّه عليه مى‏باشد و در اين نحو از توسّل وتقرّب فرقى نيست بين اقامه عزاء و شركت در مجالسى كه به همين منظور به پا مى‏شود يا به منظور زيارتشان به مشاهد مشرّفه كوچ كردن و رنج سفر به خود وارد نمودن چه آنكه همه اين توسّلات داراى اجر و فضيلت بوده و بر طبق روايات صحيحه‏اى كه از طرق معتبره به ما رسيده جملگى موجب نجات و فلاح انسان مى‏باشند.
در طول غيبت حجّت بالغه حق سلام اللّه عليه علماء ربّانى و دانشمندان صمدانى كتبى در اين زمينه به رشته تأليف و تصنيف درآورده‏اند كه اقدم و استوارترين آنها كتاب شريف «كامل الزّيارات» تأليف فقيه ماضى و محدّث نامى أبو القاسم جعفر بن محمّد بن جعفر بن موسى بن قولويه القمّى مى‏باشد كه به تصديق ارباب فن از بهترين مسفوراتى است كه در اين باره تأليف و تصنيف شده است و چون طبق معمول اين كتاب به زبان عربى است و فارسى زبانانى كه از علوم عربيه بى‏بهره هستند نمى‏توانند از آن استفاده كنند بر حسب پيشنهاد مكرّر بسيارى از دوستان و آشنايان و تشويق كثيرى از سروران و اعزّه و لطف و عنايتى كه به اين حقير دارند داعى تصميم گرفتم آن را به زبان فارسى سليس ترجمه كرده و از هر گونه شرح و توضيحى در ذيل آن امساك نموده تا موجب تطويل و تكبير كتاب نشده و بدين وسيله براى خوانندگان موجب ملال و سبب كلال نباشد، بحمد اللّه اين تصميم از مرحله طرح به مرتبه اجراء و از قوّه به فعل مبدّل گشت و اكنون تمام كتاب من البدو الى الختم به زبان فارسى برگردانده شده و آماده بهره‏بردارى گرديده است و از آنجايى كه قرعه سعادت بنام انتشارات پيام حق درآمده از اين رو كتاب حاضر توسّط اين انتشارات و با هزينه پر بركت آن تحت مديريّت آقايان حاج فخر الدّين جواهريان و فاضل محترم حاج محمّد جاسبى ايّدهما اللّه طبع و تكثير و منتشر مى‏شود خداوند منّان به تمام اهل خير و بانيان علم و فضيلت توفيق دهد كه مال و عمر عزيزشان را صرف آنچه ترويج دين و مذهب در آن است نمايند كه خير دنيا و آخرت در آن مى‏باشد.
قم: سيّد محمّد جواد ذهنى تهرانى

باب اوّل ثواب زيارت پيغمبر اكرم و امير الموءمنين و حسنين صلوات اللّه عليهم اجمعين
1- أَخْبَرَنَا أَبُو الْقَاسِمِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ الْقُمِّيُّ الْفَقِيهُ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ عَنْ قَاسِمِ بْنِ يَحْيَى عَنْ جَدِّهِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ بَيْنَمَا الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع فِي حَجْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص إِذْ رَفَعَ رَأْسَهُ فَقَالَ لَهُ يَا أَبَتِ مَا لِمَنْ زَارَكَ بَعْدَ مَوْتِكَ فَقَالَ يَا بُنَيَّ مَنْ أَتَانِي زَائِراً بَعْدَ مَوْتِي فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَتَى أَبَاكَ زَائِراً بَعْدَ مَوْتِهِ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَتَى أَخَاكَ زَائِراً
بَعْدَ مَوْتِهِ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَتَاكَ زَائِراً بَعْدَ مَوْتِكَ فَلَهُ الْجَنَّةُ
ابو القاسم جعفر بن محمّد بن قولويه قمى فقيه مى‏گويد:
پدرم رحمة الله عليه از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف اشعرى و او از احمد بن محمّد بن عيسى و او از محمّد بن خالد برقى و او از قاسم بن يحيى، و او از جدّش حسن بن راشد و او نيز از عبد اللّه بن سنان و او از حضرت ابى عبد الله امام صادق عليه السّلام نقل نمود كه آن جناب فرمودند:
حضرت حسين بن على عليهما السّلام در دامن پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بودند، سپس سر مبارك بالا نموده و عرضه داشت:
اى پدر ثواب كسى كه پس از رحلتتان شما را زيارت كند چيست؟
پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
پسرم، كسى كه من را پس از رحلت زيارت كند مستحق بهشت بوده و در صورتى كه بعد از ارتحال پدرت او را زيارت نمايد به بهشت داخل مى‏گردد و اگر برادرت را پس از ممات زيارت نمايد بهشت حق او بوده و آن كس كه بعد از شهادتت تو را زيارت كند بهشت از آن او مى‏باشد.
2- عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنِ الْمُعَلَّى بْنِ أَبِي شِهَابٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ الْحُسَيْنُ ص لِرَسُولِ اللَّهِ ص مَا جَزَاءُ مَنْ زَارَكَ- فَقَالَ يَا بُنَيَّ مَنْ زَارَنِي حَيّاً أَوْ مَيِّتاً أَوْ زَارَ أَبَاكَ أَوْ زَارَ أَخَاكَ أَوْ زَارَكَ كَانَ حَقّاً عَلَيَّ أَنْ أَزُورَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى أُخَلِّصَهُ مِنْ ذُنُوبِهِ
از سعد بن عبد اللّه و او از احمد بن محمد بن عيسى، و او از على بن اسباط، و او از عثمان بن عيسى، و او از معلى بن ابى شهاب و او از حضرت ابى عبد الله عليه السّلام نقل نمود كه آن حضرت فرمودند: حضرت ابى عبد الله الحسين صلوات اللّه عليه به جناب رسول صلّى اللّه عليه و آله و سلّم عرض كردند:
پاداش كسى كه شما را زيارت كند چيست؟ پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
پسرم، كسى كه من را در حال حيات و بعد از آن زيارت كند يا به زيارت تو و برادرت آيد بر من لازم است كه در روز قيامت به زيارتش رفته تا او را از عذاب گناهانش برهانم.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَا عَلِيُّ مَنْ زَارَنِي فِي حَيَاتِي أَوْ بَعْدَ مَوْتِي أَوْ زَارَكَ فِي حَيَاتِكَ أَوْ بَعْدَ مَوْتِكَ أَوْ زَارَ ابْنَيْكَ فِي حَيَاتِهِمَا أَوْ بَعْدَ مَوْتِهِمَا ضَمِنْتُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَنْ أُخَلِّصَهُ مِنْ أَهْوَالِهَا وَ شَدَائِدِهَا حَتَّى أُصَيِّرَهُ مَعِي فِي دَرَجَتِي
پدرم عليه الرحمه و محمّد بن يعقوب از احمد بن ادريس نقل نمودند و او از شخصى كه يادش نموده و وى از محمّد بن سنان و او از محمّد بن على به طور مرفوعه نقل نموده كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند: يا على، كسى كه من را در حال حيات يا پس از آن زيارت كند يا به زيارت تو و دو فرزندت در حال حيات و پس از آن آيد من ضامنم كه در روز قيامت او را از وحشت‏ها و سختى‏هاى آن روز رهانيده تا جايى كه از نظر درجه و مقام با من باشد.
4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ قَالَ حَدَّثَنِي عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا مِنْهُمْ أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ وَ مُحَ بْنُ حْيَى عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ يَحْيَى وَ كَ خَادِماً لِأَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا رَفَعَهُ إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ زَارَنِي أَوْ زَارَ أَحَداً مِنْ ذُرِّيَّتِي زُرْتُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَأَنْقَذْتُهُ مِنْ أَهْوَالِهَا
محمد بن يعقوب برايم چنين نقل نمود:
عدّه‏اى از اصحاب ما كه از جمله ايشان: احمد بن ادريس و محمّد بن يحيى هستند از عمر كى بن على و او از يحيى كه خادم حضرت ابى جعفر ثانى عليه السّلام است و وى از برخى اصحاب ما به طور مرفوعه از حضرت محمد بن على بن الحسين عليهم السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه من يا يكى از فرزندانم را زيارت كند روز قيامت به زيارت او آمده و وى را از هول و وحشت‏هاى آن روز مى‏رهانم.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ قَالَ حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ عِيسَى عَنِ الْمُعَلَّى بْنِ أَبِي شِهَابٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع لِرَسُولِ اللَّهِ ص يَا أَبَتَاهْ مَا جَزَاءُ مَنْ زَارَكَ فَقَالَ ص يَا بُنَيَّ مَنْ زَارَنِي حَيّاً أَوْ مَيِّتاً أَوْ زَارَ أَبَاكَ أَوْ زَارَ أَخَاكَ أَوْ زَارَكَ كَانَ حَقّاً عَلَيَّ أَنْ أَزُورَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَأُخَلِّصَهُ مِنْ ذُنُوبِهِ
پدرم حسن از پدرش على بن مهزيار، وى گفت:
عثمان بن عيسى از معلّى بن ابى شهاب نقل نمود و وى از حضرت ابى عبد الله عليه السّلام كه آن جناب فرمودند:
حضرت حسين بن على عليهما السّلام به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم عرض نمود:
اى پدر، پاداش كسى كه شما را زيارت كند
چيست؟ پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
فرزندم، كسى كه من را در حال حيات و بعد از آن زيارت كند يا به زيارت پدر و برادر تو و شما بيايد بر من است كه او را در روز قيامت زيارت كرده و از گرفتارى گناهانش برهانمش.

باب دوّم ثواب زيارت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبَانٍ عَنِ السَّدُوسِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَتَانِي زَائِراً كُنْتُ شَفِيعَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
پدرم عليه الرحمة از سعد بن عبد اللّه و او از احمد بن محمّد بن عيسى و او از حسن بن محبوب و او از ابان و او از سدوسى و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل مى‏كند كه آن جناب فرمودند: رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه به زيارت من آيد روز قيامت من شفيع او هستم.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ أَبِي نَجْرَانَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا لِمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ ص مُتَعَمِّداً قَالَ لَهُ الْجَنَّةُ
محمد بن حسن بن احمد عليه الرحمه از محمد بن حسن صفار نقل نموده و او از احمد بن محمّد بن عيسى و او از ابن ابى بحران وى ميگويد:
محضر مبارك حضرت ابى جعفر ثانى عليه السّلام عرض كردم:
فدايت شوم ثواب و پاداش كسى كه با قصد به زيارت رسول خدا برود چيست؟ حضرت فرمودند:
بهشت براى او است.
3- حَدَّثَنِي جَمَاعَةٌ مِنْ مَشَايِخِنَا عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ حُكَيْمٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَمَّنْ زَارَ قَبْرَ النَّبِيِّ ص قَاصِداً قَالَ لَهُ الْجَنَّةُ
جماعتى از مشايخ ما از محمّد بن يحيى نقل نموده‏اند و او از احمد بن محمّد بن عيسى و او از معاوية بن حكيم و او از عبد الرحمن ابن ابى نجران نقل كرده كه گفت:
از حضرت ابا جعفر عليه السّلام پرسيدم: پاداش كسى كه قبر نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را با قصد زيارت كند چيست؟ حضرت فرمودند:
بهشت براى اوست.
4- حَدَّثَنِي جَمَاعَةٌ مِنْ مَشَايِخِنَا بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع قَالَ قُلْتُ مَا لِمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ ص مُتَعَمِّداً قَالَ يُدْخِلُهُ اللَّهُ الْجَنَّةَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ
جماعتى از مشايخ ما با همين سندى كه در حديث قبل نقل شد از عبد الرحمن بن ابى نجران حديث نموده‏اند و او از حضرت ابى جعفر ثانى چنين نقل كرده، ميگويد:
محضر مبارك امام عليه السّلام عرضه داشتم:
پاداش كسى كه از روى قصد و عمد به زيارت حضرت نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم برود چيست؟ حضرت فرمودند:
اگر خدا بخواهد او را به بهشت وارد مى‏نمايد.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ أَبِي بَكْرٍ الْحَضْرَمِيِّ قَدْ أَمَرَنِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَنْ أُكْثِرَ الصَّلَاةَ فِي مَسْجِدِ رَسُولِ اللَّهِ ص مَا اسْتَطَعْتُ وَ قَالَ إِنَّكَ لَا تَقْدِرُ عَلَيْهِ كُلَّمَا شِئْتَ وَ قَالَ لِي تَأْتِي قَبْرَ رَسُولِ اللَّهِ ص فَقُلْتُ نَعَمْ فَقَالَ أَمَا إِنَّهُ يَسْمَعُكَ مِنْ قَرِيبٍ وَ يُبْلَغُهُ [يَبْلُغُهُ] عَنْكَ إِذَا كُنْتَ نَائِياً
محمد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش و او از احمد بن محمد بن عيسى و او از على بن حكم و او از سيف ابن عميره و او از ابو بكر حضرمى نقل نمود كه وى گفت:
حضرت ابا عبد الله عليه السّلام به من امر فرمودند كه آنچه در توان و قدرت دارى در مسجد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نماز بگذار و فرمودند:
اين طور نيست كه هر وقت اراده كنى در آنجا نماز بگذار بر آن قادر باشى پس فرصت را غنيمت بشمار سپس به من فرمودند:
آيا نزد قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏آئى و زيارتش مى‏كنى؟
عرض كردم: بلى فرمودند:
حقّا اين طور است كه زيارت تو را حضرت از نزديك شنيده و اگر هم دور باشى از تو به حضرتش مى‏رسانند.
6- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ عَامِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِنِّي زِدْتُ جَمَّالِي دِينَارَيْنِ أَوْ ثَلَاثَةً عَلَى أَنْ يَمُرَّ بِي إِلَى الْمَدِينَةِ فَقَالَ قَدْ أَحْسَنْتَ أما مَا أَيْسَرَ هَذَا تَأْتِي قَبْرَ رَسُولِ اللَّهِ ص أَمَا إِنَّهُ يَسْمَعُكَ مِنْ قَرِيبٍ وَ يُبْلَغُهُ يَبْلُغُهُ عَنْكَ مِنْ بَعِيدٍ
حميرى به اسناد سابقش از سيف بن عميره، از عامر بن عبد اللّه، وى مى‏گويد:
محضر حضرت ابى عبد الله عليه السّلام عرضه داشتم:
به ساربان خود دو يا سه دينار اضافه دادم تا من را به مدينه ببرد.
حضرت فرمودند:
بسيار كار خوبى كردى، سهل و آسان است زيرا با اين عمل قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را زيارت نمودى، حقّا اين طور است كه زيارت تو را حضرت از نزديك شنيده و اگر هم دور باشى از تو به حضرت مى‏رسانند.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ رَسُولِ اللَّهِ ص مُتَعَمِّداً قَالَ يُدْخِلُهُ اللَّهُ الْجَنَّةَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ
محمد بن الحسن بن احمد بن وليد، از محمد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عبد الرحمن بن ابى نجران وى مى‏گويد:
محضر امام ابى جعفر ثانى عليه السّلام عرضه داشتم: فدايت شوم پاداش كسى كه با قصد و عمد به زيارت قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم برود چيست؟ حضرت فرمودند:
اگر خداوند بخواهد او را داخل بهشت مى‏كند.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ رِجَالِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ قَالَ قُلْتُ ل أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ رَسُولِ اللَّهِ ص مُتَعَمِّداً قَالَ لَهُ الْجَنَّةُ
محمد بن يعقوب، از عده‏اى از رجالش، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عبد الرحمن بن ابى نجران، وى مى‏گويد: محضر امام ابى جعفر ثانى عليه السّلام عرضه داشتم: فدايت شوم پاداش كسى كه با قصد و عمد به زيارت قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم برود چيست؟
حضرت فرمودند:
بهشت از آن او است.
9- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ بُنْدَارَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَيْمَانَ الدَّيْلَمِيِّ عَنْ أَبِي حُجْرٍ الْأَسْلَمِيِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَتَى مَكَّةَ حَاجّاً وَ لَمْ يَزُرْنِي بِالْمَدِينَةِ جَفَوْتُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ مَنْ زَارَنِي زَائِراً وَجَبَتْ لَهُ شَفَاعَتِي وَ مَنْ وَجَبَتْ لَهُ شَفَاعَتِي وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ مَاتَ فِي أَحَدِ الْحَرَمَيْنِ مَكَّةَ أَوِ الْمَدِينَةِ لَمْ يُعْرَضْ إِلَى الْحِسَابِ وَ مَاتَ مُهاجِراً إِلَى اللّهِ وَ حُشِرَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَعَ أَصْحَابِ بَدْرٍ
محمّد بن الحسن بن احمد بن وليد و محمّد بن يعقوب، از على بن محمّد بن بندار، از ابراهيم بن اسحاق، از محمد بن سليمان ديلمى، از ابى حجر اسلمى، وىمى‏گويد:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
هر كسى كه براى اعمال حج به مكّه رفته و سپس من را در مدينه زيارت نكند من نيز در روز قيامت به او جفا خواهم كرد و كسى كه من را زيارت نمايد شفاعت من نصيبش مى‏گردد و كسى كه از شفاعت من بهره‏مند شود بهشت بر او واجب مى‏گردد، سپس فرمود:
و كسى كه در يكى از دو حرم (مكّه و مدينه) از دنيا برود او را در موقف حساب نياورده و مهاجر الى الله محسوب شده و روز قيامت با اصحاب بدر محشور مى‏گردد.
10- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبَانٍ عَنِ السَّدُوسِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَتَانِي زَائِراً كُنْتُ شَفِيعَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
حسن بن عبد الله بن محمد بن عيسى از پدرش و او از حسن بن محبوب و او از ابان و او از سدوسى و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه به زيارت من آيد من در روز قيامت شفيع او خواهم بود.
11- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ سَيْفٍ قَالَ حَدَّثَنِي الْفَضْلُ بْنُ مَالِكٍ النَّخَعِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي إِبْرَاهِيمُ بْنُ أَبِي يَحْيَى الْمَدَنِيُّ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ سُلَيْمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّبِيِّ ص قَالَ مَنْ زَارَنِي فِي حَيَاتِي أَوْ بَعْدَ مَوْتِي كَانَ فِي جِوَارِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ
حكيم بن داود بن حكيم، از سلمة بن خطّاب و او از علىّ بن سيف و او از فضل بن مالك نخعى و او از ابراهيم بن ابى يحيى مدنى و او از صفوان بن سليم و او از پدرش و او از پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نقل نموده كه آن حضرت فرمودند:
كسى كه يا در حال حيات و يا بعد از ممات من را زيارت كند روز قيامت در جوار و همسايگى من خواهد بود.
12- وَ عَنْهُ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ سَيْفٍ قَالَ حَدَّثَنِي سُلَيْمَانُ بْنُ عُمَرَ النَّخَعِيُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ زَارَنِي بَعْدَ وَفَاتِي كَانَ كَمَنْ زَارَنِي فِي حَيَاتِي وَ كُنْتُ لَهُ شَهِيداً وَ شَافِعاً يَوْمَ الْقِيَامَةِ
حكيم بن داود بن حكيم از سلمه، از على بن سيف از سليمان بن عمر النخعى، از عبد اللّه بن حسن، از پدرش از مولانا على بن ابى طالب عليه السّلام نقل نموده
كه آن حضرت فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه بعد از حيات من را زيارت كند گويا من را در حال حياتم زيارت كرده و من در روز قيامت براى وى شاهد و شافع خواهم بود.
13- عَنْهُ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنِ السَّدُوسِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص
مَنْ أَتَانِي زَائِراً كُنْتُ لَهُ شَفِيعاً يَوْمَ الْقِيَامَةِ
حكيم بن داود بن حكيم از سلمه، از جعفر بن بشير، از ابان بن عثمان، از سدوسى، از حضرت ابى عبد الله عليه السّلام نقل نموده كه آن حضرت فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه به زيارت من آيد روز قيامت من شفيع او خواهم بود.
14- وَ عَنْهُ عَنْ سَلَمَةَ قَالَ حَدَّثَنِي زَيْدُ بْنُ أَبِي زَيْدٍ الْهَرَويُّ عَنْ قطيبة [قُتَيْبَةَ ]بْنِ سَعِيدٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَتَانِي زَائِراً فِي الْمَدِينَةِ مُحْتَسِباً كُنْتُ لَهُ شَفِيعاً يَوْمَ الْقِيَامَةِ
حكيم بن داود بن حكيم از سلمه، از زيد بن ابى زيد الهروى و قتيبة بن سعيد نقل نموده، وى گفت: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه به اميد ثواب و اجر در مدينه به زيارت من آيد روز قيامت شفيع او خواهم بود.
15- حَدَّثَنِي جَمَاعَةٌ مِنْ مَشَايِخِي رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى وَ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ جَمِيعاً عَنْ سَلَمَةَ قَالَ حَدَّثَنِي بَعْضُ أَصْحَابِنَ ا بِهَذَا الْحَدِيثِ عَنِ ابْنِ أَبِي نَجْرَانَ قَالَ قُلْتُ لَهُ مَا لِمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ ص مُتَعَمِّداً قَالَ يُدْخِلُهُ اللَّهُ الْجَنَّةَ
جماعتى از مشايخم رحمة الله عليهم از محمد بن يحيى و احمد بن ادريس جميعا از سلمه نقل كرده‏اند كه وى گفت: برخى از اصحاب ما اين حديث را از ابن ابى نجران نقل كرده كه وى گفت:
محضر مباركش عرضه داشتم:
پاداش كسى كه به زيارت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رفته و قصدش صرفا زيارت بوده چيست؟ فرمود:
خداوند او را در بهشت داخل مى‏كند.
16- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبَانٍ عَنِ السَّدُوسِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَتَانِي زَائِراً كُنْتُ شَفِيعَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
پدر و جماعتى از مشايخ من از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از ابان، از سدوسى از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه به زيارت من آيد روز قيامت شفيع او خواهم بود.
17- حَدَّثَنِي أَبُو الْفَضْلِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ مُوسَى بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَثِ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ قَالَ حَدَّثَنَا أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ زَارَ قَبْرِي بَعْدَ مَوْتِي كَانَ كَمَنْ هَاجَرَ إِلَيَّ فِي حَيَاتِي فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِيعُوا فَابْعَثُوا إِلَيَّ السَّلَامَ فَإِنَّهُ يَبْلُغُنِيbr> ابو الفضل محمّد بن احمد بن سليمان، از موسى بن محمّد بن موسى، از محمّد بن محمّد اشعث مى‏گويد: ابو الحسن موسى بن اسماعيل بن موسى بن
جعفر عليهما السّلام مى‏گويد:
پدرم (يعنى اسماعيل) از پدرش (يعنى حضرت موسى بن جعفر عليهما السّلام) از جدش (يعنى از جدّ پدرم) حضرت جعفر بن محمّد، از پدرش، از حضرت على بن الحسين عليهم السّلام فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه بعد از حياتم قبر من را زيارت كند مانند كسى است كه در زمان حياتم بطرف من هجرت كرده و به زيارتم آمده باشد، بنا بر اين اگر نتوانستيد به زيارتم آئيد از همان مكان دور سلام فرستيد كه به من خواهد رسيد.
18- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنِ الْمُعَلَّى بْنِ أَبِي شِهَابٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع لِرَسُولِ اللَّهِ ص يَا أَبَتَاهْ مَا جَزَاءُ مَنْ زَارَكَ فَقَالَ ص يَا بُنَيَّ مَنْ زَارَنِي حَيّاً أَوْ مَيِّتاً كَانَ حَقّاً عَلَيَّ أَنْ أَزُورَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ أُخَلِّصَهُ مِنْ ذُنُوبِهِ
پدرم از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسين بن سعيد، از عثمان بن عيسى، از معلّى بن أبى شهاب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل مى‏كند كه آن جناب فرمودند:
حضرت حسين بن على عليهما السّلام به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم عرض كرد:
پدرم: پاداش كسى كه شما را زيارت كند چيست؟
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
پسرم، كسى كه در حال حيات و مماتم من را زيارت كند بر من است كه روز قيامت به زيارتش رفته و او را از گرفتارى گناهانش برهانم.
19- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ صَالِحٍ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ زِيَارَةَ قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص تَعْدِلُ حِجَّةً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص مَبْرُورَةً
محمّد بن جعفر رزاز (از محمّد بن حسين بن ابى الخطاب، از حسن بن محبوب، از جميل بن صالح، از فضيل بن يسار، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل مى‏كند كه آن جناب فرمودند:
زيارت قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم معادل و مساوى حجّ مقبولى است كه با آن حضرت بجا آورده شود.
20- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ
محمد بن جعفر، از محمد بن الحسن، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از زيد شحام نقل نموده، وى مى‏گويد:
بمحضر ابى عبد الله عليه السّلام عرضه داشتم:
ثواب و پاداش كسى كه قبر رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند.
وى مانند كسى است كه خدا را در عرشش زيارت نموده باشد.
21- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
پدرم رحمة الله عليه از حسين بن حسن بن ابان، از حسين بن سعيد باسنادش مثل همين حديث را نقل نموده

باب سوّم زيارت قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و خواندن دعاء نيز بر آن
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ وَ الْحُسَيْنِ عَنْ صَفْوَانَ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ جَمِيعاً عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا دَخَلْتَ الْمَدِينَةَ فَاغْتَسِلْ قَبْلَ أَنْ تَدْخُلَهَا أَوْ حِينَ تُرِيدُ أَنْ تَدْخُلَهَا- ثُمَّ تَأْتِي قَبْرَ النَّبِيِّ ص فَتُسَلِّمُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص ثُمَّ تَقُومُ عِنْدَ الْأُسْطُوَانَةِ الْمُقَدَّمَةِ عَنْ جَانِبِ الْقَبْرِ الْأَيْمَنِ عِنْدَ رَأْسِ الْقَبْرِ وَ أَنْتَ مُسْتَقْبِلُ الْقِبْلَةِ وَ مَنْكِبُكَ الْأَيْسَرُ إِلَى جَانِبِ الْقَبْرِ وَ مَنْكِبُكَ الْأَيْمَنُ مِمَّا يَلِي الْمِنْبَرَ فَإِنَّهُ مَوْضِعُ رَأْسِ النَّبِيِّ ص وَ تَقُولُ- أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ رَسُولُ اللَّهِ وَ أَنَّكَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ رِسَالاتِ رَبِّكَ وَ نَصَحْتَ لِأُمَّتِكَ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ عَبَدْتَ اللَّهَ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ أَدَّيْتَ الَّذِي عَلَيْكَ مِنَ الْحَقِّ وَ أَنَّكَ قَدْ رَوءُفْتَ بِالْمُوءْمِنِينَ وَ غَلُظْتَ عَلَى الْكَافِرِينَ فَبَلَغَ اللَّهُ بِكَ أَفْضَلَ شَرَفِ مَحَلِّ الْمُكَرَّمِينَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي اسْتَنْقَذَنَا بِكَ مِنَ الشِّرْكِ وَ الضَّلَالَةِ- اللَّهُمَّ اجْعَلْ صَلَوَاتِكَ وَ صَلَوَاتِ مَلَائِكَتِكَ الْمُقَرَّبِينَ وَ عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ وَ أَنْبِيَائِكَ الْمُرْسَلِينَ وَ أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ وَ مَنْ سَبَّحَ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الآْخِرِينَ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ نَبِيِّكَ وَ أَمِينِكَ وَ نَجِيِّكَ [نَجِيبِكَ ]وَ حَبِيبِكَ وَ صَفِيِّكَ وَ صَفْوَتِكَ وَ خَاصَّتِكَ وَ خِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ اللَّهُمَّ وَ أَعْطِهِ الدَّرَجَةَ وَ الْوَسِيلَةَ مِنَ الْجَنَّةِ وَ ابْعَثْهُ مَقَاماً في مسجد رسول الله ص و ثواب ذلك نَبِيَّكَ مُسْتَغْفِراً تَائِباً مِنْ ذُنُوبِي- وَ إِنِّي أَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ بِنَبِيِّكَ نَبِيِّ الرَّحْمَةِ مُحَمَّدٍ ص يَا مُحَمَّدُ إِنِّي أَتَوَجَّهُ إِلَى اللَّهِ رَبِّي وَ رَبِّكَ بِكَ لِيَغْفِرَ لِي ذُنُوبِي وَ إِنْ كَانَتْ لَكَ حَاجَةٌ- فَاجْعَلْ قَبْرَ النَّبِيِّ ص خَلْفَ كَتِفَيْكَ وَ اسْتَقْبِلِ الْقِبْلَةَ وَ ارْفَعْ يَدَيْكَ [يَدَكَ ]وَ اسْأَلْ حَاجَتَكَ فَإِنَّكَ أَحْرَى أَنْ تُقْضَى إِنْ شَاءَ اللَّهُ
پدرم و محمد بن الحسن، از حسين بن حسن بن ابان، از حسين بن سعيد، از فضالة بن ايّوب و حسين از صفوان و ابن أبى عمير جميعا از معاوية بن عمّار، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده‏اند آن جناب فرمودند:
هنگامى كه به مدينه وارد شدى پيش از ورود يا وقتى اراده ورود كردى غسل كن و پس از آن نزد قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم برو و بر آن جناب سلام كن سپس نزديك ستونى كه از جانب راست قبر جلو قرار گرفته برو و بالاى سر قبر در حالى كه رو به قبله قرار گرفته‏اى و شانه چپ تو به جانب قبر و شانه راستت بطرف منبر مى‏باشد بايست كه آنجا مكان سر مبارك رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم است و بگو: اشهد ان لا اله الّا اللّه وحده لا شريك له: شهادت مى‏دهم خدائى نيست مگر خداوند متعال كه تنها بوده و انباز و شريكى ندارد.
و أشهد انّ محمّدا عبده و رسوله: و شهادت مى‏دهم حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بنده و فرستاده او است.
و أشهد انّك رسول اللّه و أنّك محمد بن عبد اللّه: و شهادت مى‏دهم تو فرستاده خدا هستى و تو جناب محمّد بن عبد اللّه مى‏باشى.
و اشهد انّك قد بلغت رسالات ربّك: و شهادت مى‏دهم تو رساندى پيام‏هاى پروردگارت را.
و نصحت لامّتك: و امّت خود را پند و اندرز دادى.
وَ جاهَدَ فِي سَبِيلِ اللّهِ: و در راه خدا جهاد نمودى.
و عبدت اللّه حتّى أتاك اليقين: و پرستيدى حق تعالى را تا هنگامى كه موت تو را دريافت.
بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ: امّت خود را با حكمت و اندرزهاى پسنديده نصيحت نمودى.
و ادّيت الّذى عليك من الحق: و حقّى كه بر عهده داشتى اداء نمودى.
و انّك قد رأفت بالموءمنين و غلظت على الكافرين: و شهادت مى‏دهم كه نسبت به اهل ايمان رئوف و مهربان، و بر اهل كفر غليظ و خشن بودى.
فبلغ اللّه بك افضل شرف محلّ المكرّمين: پس خداوند رساند تو را به بالاترين مرتبه اهل اكرام.
الحمد للّه الّذى استنقذنا بك من الشرك و الضّلالة: حمد و ستايش مى‏كنيم خدائى را كه بوسيله تو ما را از شرك و گمراهى رهانيد. اللّهمّ اجعل صلواتك و صلوات ملائكتك المرقبين و عبادك الصّالحين و انبيائك المرسلين و اهل السّموات و الارضين و من سبّح لربّ العالمين من الاوّلين و الآخرين: خداوندا درود خود و فرشتگان مقرّبت و بندگان شايسته‏ات و پيامبران فرستاده‏ات و نيز درود اهل آسمان‏ها و زمين و موجودات قديم و جديدى كه پروردگار عالم را تسبيح و تنزيه نموده‏اند را قرار بده ... على محمّد عبدك و رسولك و نبيّك و امينك و نجيبك و حبيبك و صفيّك و صفوتك و خاصّتك و خيرتك من خلقك: بر حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه بنده و فرستاده و پيامبر و امين و نيكو نژاد و محبوب و خالص و برگزيده شده و اختصاص داده شده و انتخاب شده تو از ميان مخلوقاتت مى‏باشد.
اللّهم و اعطه الدّرجة و الوسيلة من الجنة و ابعثه مقاما محمودا يغبطه به الاوّلون و الآخرون: خداوندا مقام و منزلت در بهشت به آن حضرت اعطاء بفرما و بر انگيز آن جناب را در حالى كه مقام و درجه‏اى پسنديده داشته به طورى كه خلق اولين و آخرين غبطه آن را بخورند.
اللّهم انّك قلت وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاوءُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللّهَ تَوّاباً رَحِيماً: خداوندا خودت در قرآن فرموده‏اى:
اگر گروه گنه‏كاران بواسطه گناه بر خود ستم كنند و سپس نزد تو آيند (اى پيامبر) پس بواسطه تو از خدا طلب آمرزش كنند و تو از خدا طلب مغفرت كنى البته خواهند ديد كه خداوند توبه ايشان را پذيرفته و به آنها ترحم مى‏نمايد.
و انّى اتيت نبيّك مستغفرا تائبا من ذنوبى: و من در حالى كه طلب آمرزش كرده و از گناهانم توبه مى‏كنم به پيامبرت پناهنده شده‏ام.
و انّى اتوجّه اليك بنبيّك نبىّ الرّحمة محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم: و من به توسّط پيامبرت آن پيامبر رحمت يعنى حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به تو روى مى‏آورم.
يا محمد انّي اتوجّه الى اللّه ربّى و ربّك ليغفر لى ذنوبى: اى محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم من به خدا متوجه شده و روى مى‏آورم همان خداى من و تو تا گناهانم را ببخشد.
و اگر حاجت دارى قبر مطهّر را پشت سر قرار بده و رو به قبله بايست و دو دستت را بلند نما و سپس حاجتت را از خدا بخواه كه ان شاء اللّه مستجاب خواهد شد.
2- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْمُوسَوِيُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نَهِيكٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا فَرَغْتَ مِنَ الدُّعَاءِ عِنْدَ الْقَبْرِ فَأْتِ الْمِنْبَرَ وَ امْسَحْهُ بِيَدِكَ وَ خُذْ بِرُمَّانَتَيْهِ وَ هُمَا السُّفْلَاوَانِ- وَ امْسَحْ وَجْهَكَ وَ عَيْنَيْكَ بِهِ فَإِنَّهُ يُقَالُ إِنَّهُ شِفَاءٌ لِلْعَيْنِ وَ قُمْ عِنْدَهُ فَاحْمَدِ اللَّهَ وَ أَثْنِ عَلَيْهِ وَ سَلْ حَاجَتَكَ فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ مَا بَيْنَ مِنْبَرِي وَ قَبْرِي [بَيْتِي ]رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ إِنَّ مِنْبَرِي عَلَى تُرْعَةٍ مِنْ تُرَعِ الْجَنَّةِ وَ قَوَائِمُ الْمِنْبَرِ رُتَبٌ فِي الْجَنَّةِ وَ التُّرْعَةُ هِيَ الْبَابُ الصَّغِيرُ ثُمَّ تَأْتِي مَقَامَ النَّبِيِّ ص فَصَلِّ فِيهِ مَا بَدَا لَكَ فَإِذَا دَخَلْتَ الْمَسْجِدَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ إِذَا خَرَجْتَ فَافْعَلْ ذَلِكَ وَ أَكْثِرْ مِنَ الصَّلَاةِ فِي مَسْجِدِ النَّبِيِّ ص
جعفر بن محمّد بن ابراهيم موسوى، از عبد اللّه بن نهيك، از ابن ابى عمير، از معاوية بن عمّار نقل نموده، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
هر گاه از خواندن دعاء سر قبر فارغ شدى نزديك منبر برو و دو قبّه پائين آن را بگير و صورت و ديده‏گانت را به منبر مسح نما زيرا موجب شفاء چشمان مى‏باشد و نزد منبر بايست و خدا را حمد نما و ثناء بگو و سپس حاجت خود را بخواه چه آنكه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
بين منبر و قبر من بستانى است از بساتين بهشت و منبر من روى دربى از درب‏هاى بهشت قرار گرفته و چهار پايه‏اش در بهشت نهاده شده است.
كلمه «ترعه» به ضم «تاء» و سكون راء و فتح عين، كه در حديث آمده يعنى درب كوچك سپس به مقام نبىّ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم برو و هر چه خواستى در آنجا نماز بخوان و هنگامى كه به مسجد داخل شدى بر محمّد و آل محمّد صلوات فرست چنان كه هنگام خروج از آن نيز به آن مبادرت نما و توجّه داشته باش كه در مسجد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بسيار نماز بخوان.
3- حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ الْعَسْكَرِيُّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عُمَرَ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَخِيهِ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ ع قَالَ كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع يَقِفُ عَلَى قَبْرِ النَّبِيِّ ص وَ يُسَلِّمُ وَ يَشْهَدُ لَهُ بِالْبَلَاغِ وَ يَدْعُو بِمَا حَضَرَهُ ثُمَّ يُسْنِدُ ظَهْرَهُ إِلَى قَبْرِ النَّبِيِّ ص إِلَى الْمَرْمَرَةِ الْخَضْرَاءِ الدَّقِيقَةِ الْعَرْضِ مِمَّا يَلِي الْقَبْرَ وَ يَلْتَزِقُ بِالْقَبْرِ وَ يُسْنِدُ ظَهْرَهُ إِلَى الْقَبْرِ وَ يَسْتَقْبِلُ الْقِبْلَةَ وَ يَقُولُ اللَّهُمَّ إِلَيْكَ أَلْجَأْتُ أَمْرِي وَ إِلَى قَبْرِ مُحَمَّدٍ ص عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ أَسْنَدْتُ ظَهْرِي وَ الْقِبْلَةَ الَّتِي رَضِيتَ لِمُحَمَّدٍ ص اسْتَقْبَلْتُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَصْبَحْتُ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي خَيْرَ مَا أَرْجُو لَهَا وَ لَا أَدْفَعُ عَنْهَا شَرَّ مَا أَحْذَرُ عَلَيْهَا وَ أَصْبَحَتِ الْأُمُورُ بِيَدِكَ وَ لَا فَقِيرَ أَفْقَرُ مِنِّي إِنِّي لِمَا أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ اللَّهُمَّ أَرِدْنِي مِنْكَ بِخَيْرٍ فَلَا رَادَّ لِفَضْلِكَ اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ تُبَدِّلَ اسْمِي أَوْ أَنْ تُغَيِّرَ جِسْمِي أَوْ تُزِيلَ نِعْمَتَكَ عَنِّي اللَّهُمَّ زَيِّنِّي بِالتَّقْوَى وَ جَمِّلْنِي بِالنِّعَمِ وَ اعْمُرْنِي بِالْعَافِيَةِ وَ ارْزُقْنِي شُكْرَ الْعَافِيَةِ
ابو عبد الرّحمن محمد بن احمد بن الحسن العسكرى از حسن بن على بن مهزيار، از پدرش على بن مهزيار، از على بن الحسين بن على بن عمر بن على بن الحسين بن علىّ بن ابى طالب، از على بن جعفر بن محمد از برادرش ابى الحسن موسى بن جعفر، از پدرش، از جدّ بزرگوارش عليهم السّلام، فرمودند:
حضرت على بن الحسين عليهما السّلام معمولا نزديك قبر نبىّ اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏ايستادند، ابتداء به آن جناب سلام مى‏دادند و پس از آن شهادت به بلاغ داده و بدنبالش به آنچه صلاح و صواب مى‏دانستند دعاء مى‏فرمودند و سپس به سنگ سبز باريكى كه نزديك قبر مى‏باشد تكيه داده و خود را باين نحو به قبر مى‏چسباندند، پشت به قبر داده و روى مبارك به قبله مى‏فرمودند و اين دعا مى‏خواندند:
اللّهم إليك الجأت امرى: بار خدايا قصدم را به جانب تو معطوف داشتم.
و بدنبالش به آنچه صلاح و صواب مى‏دانستند دعاء مى‏فرمودند و سپس به سنگ سبز باريكى كه نزديك قبر مى‏باشد تكيه داده و خود را به اين نحو به قبر مى‏چسباندند، پشت به قبر داده و روى مبارك به قبله مى‏فرمودند و اين دعاء را مى‏خواندند:
اللّهم اليك الجأت امرى: بار خدايا قصدم را به جانب تو معطوف داشتم.
و الى قبر نبيّك محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم عبدك و رسولك اسندت ظهرى: و پشتم را به قبر پيامبرت حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه بنده و فرستاده تو است تكيه دادم.
و القبلة التى رضيت لمحمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم استقبلت: و قبله‏اى را كه براى حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم پسنديدى مقابل خود قرار داده‏ام.
اللّهم انّى اصبحت لا املك لنفسى خير ما أرجو لها: بار خدايا صبح نموده‏ام در حالى كه خير آنچه را كه براى خود آرزو دارم مالك نيستم.
و لا ادفع عنها شرّ ما احذر عليها: و نه مى‏توانم شرّ و بدى آنچه را كه بر نفس خود مى‏ترسم از آن دفع نمايم.
و اصبحت الامور كلّها بيدك: و صبح نموده‏ام در حالى كه تمام امور و كارها بدست تو مى‏باشد.
و لا فقير افقر منّى: و نيازمندى محتاج‏تر از من وجود ندارد.
إِنِّي لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ: به طور مسلّم و قطع من به آن خيرى كه تو برايم منظور داشته‏اى محتاج نيازمند هستم.
اللّهم أردنى منك بخير و لا رادّ لفضلك: بار خدايا خير را از ناحيه خودت به من باز گردان در حالى كه احدى نيست فضل و خير تو را به من برگرداند.
اللّهم انّى أعوذ بك من ان تبدّل اسمى او تغيّر جسمى او تزيل نعمتك عنّى: بار خدايا همانا به تو پناه مى‏برم از اينكه نامم را مبدّل ساخته يا جسمم را
تغيير داده يا نعمتت را از من زائل نمائى.
اللّهم زيّنى بالتقوى و جمّلنى بالنّعم و اغمرنى بالعافية و ارزقنى شكر العافية: بار خدايا من را به تقوى مزيّن نما و به نعمتهايت بيارا و به عافيت غوطه ورم گردان و به من توفيق ده كه شكر عافيت را به جاى آورم.
4- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ وَ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ وَ غَيْرِ وَاحِدٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ رَأَيْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع انْتَهَى إِلَى قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَوَضَعَ يَدَهُ عَلَيْهِ وَ قَالَ أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي اجْتَبَاكَ وَ اخْتَارَكَ وَ هَدَاكَ وَ هَدَى بِكَ أَنْ يُصَلِّيَ عَلَيْكَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ اللّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً
پدرم از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عبد الرّحمن بن ابى نجران و حسين بن سعيد و جماعتى از حمّاد بن عيسى از محمّد بن مسعود نقل نموده‏اند كه وى گفت:
حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام را ديدم كه به قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رسيدند، پس دست مباركشان را روى قبر گذارده و فرمودند:
أسأل اللّه الّذى اجتباك و اختارك و هداك و هدى بك ان يصلّى عليك: از خدائى كه تو را برگزيد و اختيار نمود و هدايت كرد و بواسطه‏ات ديگران را راهنمائى نمود مى‏خواهم كه بر تو درود و رحمت بفرستد.
إِنَّ اللّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً: همانا خداوند و فرشتگانش بر نبى اكرمصلّى اللّه عليه و آله و سلّم صلوات مى‏فرستند، اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد بر پيامبر صلوات فرستاده و تسليم شويد تسليم‏شدنى.
5- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي الْبِلَادِ قَالَ قَالَ لِي أَبُو الْحَسَنِ ع كَيْفَ تَقُولُ فِي التَّسْلِيمِ عَلَى النَّبِيِّ ص قُلْتُ الَّذِي تَعْرِفُهُ وَ رُوِّينَاهُ وَ قَالَ أَ وَ لَا أُعَلِّمُكَ مَا هُوَ أَفْضَلُ مِنْ هَذَا قُلْتُ نَعَمْ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَكَتَبَ لِي وَ أَنَا قَاعِدٌ بِخَطِّهِ وَ قَرَأَهُ عَلَيَّ إِذَا وَقَفْتَ عَلَى قَبْرِهِ ص فَقُلْ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ [أَنَّكَ رَسُولُ اللَّهِ ]أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ خَاتَمُ النَّبِيِّينَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ رِسَالاتِ رَبِّكَ وَ نَصَحْتَ لِأُمَّتِكَ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ رَبِّكَ وَ عَبَدْتَهُ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ وَ أَدَّيْتَ الَّذِي عَلَيْكَ مِنَ الْحَقِّ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ نَجِيِّكَ [وَ نَجِيبِكَ ]وَ أَمِينِكَ وَ صَفِيِّكَ وَ خِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ أَفْضَلَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَنْبِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ اللَّهُمَّ سَلِّمْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا سَلَّمْتَ عَلى نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ وَ امْنُنْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا مَنَنْتَ عَلى مُوسى وَ هارُونَ وَ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَ آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَرَحَّمْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اللَّهُمَّ رَبَّ الْبَيْتِ الْحَرَامِ وَ رَبَّ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ رَبَّ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ وَ رَبَّ الْبَلَدِ الْحَرَامِ وَ رَبَّ الْحِلِّ وَ الْحَرَامِ وَ رَبَّ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ بَلِّغْ رُوحَ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ ص مِنِّي السَّلَامَ
حسن بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى، از پدرش، از ابراهيم بن ابى البلاد نقل نموده كه وى گفت: حضرت ابو الحسن عليه السّلام به من فرمودند:
چگونه به نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سلام مى‏دهى؟ عرض كردم: به همان نحو كه شما آگاه بوده و از طريق روايت به ما رسيده.
و نيز به من فرمودند:
آيا عبارتى افضل و برتر از اين به تو ياد ندهم؟ عرض داشتم: چرا فدايت شوم.
پس در حالى كه خدمتش نشسته بودم به خط مباركشان نوشته و بر من قرائت كردند، فرمودند: هر گاه نزد قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ايستادى بگو:
أشهد ان لا اله الّا اللّه وحده لا شريك له: شهادت مى‏دهم كه خدائى نيست مگر خداوند متعال كه تنها بوده و انباز و شريكى ندارد.
و اشهد أنّ محمّدا عبده و رسوله: و شهادت مى‏دهم كه حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بنده و فرستاده او است.
و اشهد انّك محمّد بن عبد اللّه: و شهادت مى‏دهم كه تو حضرت محمّد بن عبد اللّه هستى.
و اشهد أنّك خاتم النّبيّين: و شهادت مى‏دهم كه تو آخرين پيامبر مى‏باشى.
و أشهد أنّك قد بلغت رسالاتك ربّك: و شهادت مى‏دهم كه تو رساندى پيامهاى پروردگارت را.
و نصحت لامّتك: و امّت خود را پند و اندرز دادى.
و جاهدت في سبيل ربّك: و در راه خدا جهاد نمودى.
و عبدته حتّى اتاك اليقين: و پرستيدى حق تعالى را تا هنگامى كه موت تو را دريافت.
و ادّيت الّذى عليك زمن الحقّ: و حقّى كه بر عهده داشتى ادا نمودى.
اللّهم صلّى على محمّد عبدك و رسولك و نجيبك و امينك و صفيك و خيرتك من خلفك افضل ما صلّيت على احد من انبيائك و رسلك: بار خدايا بر حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه بنده و فرستاده و نيكو نژاد و امين و خالص و برگزيده تو از ميان مخلوقات است درود و رحمت فرستاد آنهم برترين رحمتى كه بر هر يك از پيامبران و رسولانت ارزانى داشتى.
اللّهم سلّم على محمّد و آل محمّد كما سلّمت على نوح في العاملين:
خداوندا همان طورى كه نعمت سلامتى را در عالم نصيب جناب نوح عليه السّلام نمودى حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را از آن بهره‏مند گردان.
و امنن على محمّد و آل محمد كما مننت على موسى و هارون: خداوندا همان طورى كه بر موسى و هارون نعمت دادى بر حضرت محمّد و آلش صلوات الله عليهم انعام نما.
و بارك على محمّد و آل محمّد كما باركت على ابراهيم و آل ابراهيم انّك حميد مجيد: همان طورى كه نعمت‏هايت را بر ابراهيم و آلش مداوم قرار دادى بر حضرت محمّد و آل ايشان صلوات الله عليهم نيز نعمتهايت را دائمى و مستمر گردان بدرستى كه تو ستايش شده و بزرگ مى‏باشى.
اللّهم صلّ على محمّد و آل محمّد و ترّحم على محمد و آل محمّد:
خداوندا بر محمّد و آل محمّد درود فرست و ترّحم نما.
اللّهم ربّ البيت الحرام و ربّ المسجد الحرام و ربّ الركن و المقام و ربّ البلد الحرام و ربّ الحلّ و الحرام و ربّ المشعر الحرام بلّغ روح نبيّك محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم منّى السلام: خداوندا كه صاحب بيت الحرام و مسجد الحرام و ركن و مقام و بلد حرام و حل و حرم و مشعر الحرام هستى از طرف من سلام به روح پيامبرت حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم برسان.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ الْكُلَيْنِيُّ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع كَيْفَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص عِنْدَ قَبْرِهِ- فَقَالَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حَبِيبَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا صَفْوَةَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِينَ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ نَصَحْتَ لِأُمَّتِكَ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ عَبَدْتَهُ مُخْلِصاً حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ فَجَزَاكَ اللَّهُ أَفْضَلَ مَا جَزَى نَبِيّاً عَنْ أُمَّتِهِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ أَفْضَلَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَ آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ سلام مولانا أبي الحسن موسى بن جعفر الكاظم ص على جده رسول الله ص
محمّد بن يعقوب كلينى از عده‏اى اصحاب، از سهل بن زياد، از احمد بن محمّد بن ابى نصر نقل نموده، وى مى‏گويد: محضر مبارك حضرت ابى الحسن عليه السّلام عرض كردم:
وقتى در مقابل قبر مطهّر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏ايستيم چگونه به حضرتش سلام دهيم؟ حضرت فرمودند:
كيفيت آن چنين است:
السّلام على رسول اللّه: سلام بر فرستاده خدا.
السّلام عليك يا حبيب اللّه: سلام بر تو اى محبوب خدا.
السّلام عليك يا صفوة اللّه: سلام بر تو اى برگزيده خدا.
السّلام عليك يا امين اللّه: سلام بر تو اى امين خدا.
اشهد انّك قد نصحت لأمّتك: شهادت مى‏دهم كه تو امّتت را پند و اندرز دادى.
وَ جاهَدَ فِي سَبِيلِ اللّهِ: در راه خدا سعى و كوشش نمودى.
و عبدته مخلصا حتى أتاك اليقين: و او را خالص از هر شائبه شركى پرستيدى تا موت تو را دريافت.
فجزاك اللّه افضل ما جزى نبيّا عن امّته: پس برترين و بالاترين پاداشى كه حقتعالى به هر پيامبرى عوض امّتش مى‏دهد به تو بدهد.
اللّهم صلّ على محمد افضل ما صلّيت على ابراهيم و آل ابراهيم انّك حميد مجيد: خداوندا بالاتر و بهتر از رحمتى كه بر ابراهيم و آلش فرستادى بر حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بفرست بدرستى كه تو ستايش شده و بزرگ مى‏باشى.
كيفيت سلام حضرت موسى بن جعفر عليهما السّلام بر جدّ خود حضرت رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم

7- بِإِسْنَادِهِ عَنْ سَهْلٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا قَالَ حَضَرْتُ أَبَا الْحَسَنِ الْأَوَّلَ ع وَ هَارُونُ الْخَلِيفَةُ وَ عِيسَى بْنُ جَعْفَرٍ وَ جَعْفَرُ بْنُ يَحْيَى بِالْمَدِينَةِ وَ قَدْ جَاءُوا إِلَى قَبْرِ النَّبِيِّ ص فَقَالَ هَارُونُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع تَقَدَّمْ فَأَبَى فَتَقَدَّمَ هَارُونُ فَسَلَّمَ وَ قَامَ نَاحِيَةً فَقَالَ عِيسَى بْنُ جَعْفَرٍ لِأَبِي الْحَسَنِ ع تَقَدَّمْ فَأَبَى- فَتَقَدَّمَ عِيسَى بْنُ جَعْفَرٍ فَسَلَّمَ وَ وَقَفَ مَعَ هَارُونَ فَقَالَ جَعْفَرٌلِأَبِي الْحَسَنِ ع تَقَدَّمْ فَأَبَى فَتَقَدَّمَ جَعْفَرٌ فَسَلَّمَ وَ وَقَفَ مَعَ هَارُونَ وَ تَقَدَّمَ أَبُو الْحَسَنِ ع فَقَالَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَتِ أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي اصْطَفَاكَ وَ اجْتَبَاكَ وَ هَدَاكَ وَ هَدَى بِكَ أَنْ يُصَلِّيَ عَلَيْكَ فَقَالَ هَارُونُ لِعِيسَى سَمِعْتَ مَا قَالَ قَالَ نَعَمْ فَقَالَ هَارُونُ أَشْهَدُ أَنَّهُ أَبُوهُ حَقّاً
محمّد بن يعقوب به اسنادش، از سهل، از على بن حسان از برخى اصحاب، وى مى‏گويد: حضرت ابا الحسن اوّل عليه السّلام (امام كاظم عليه السّلام) و هارون الرشيد خليفه و عيسى بن جعفر و جعفر بن يحيى در مدينه بوده و باتفاق بطرف قبر نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رفتند و وقتى نزديك قبر رسيدند هارون به امام هفتم عليه السّلام عرض كرد:
شما سبقت گرفته و ابتداء به سلام نمائيد:
حضرت امتناع فرمود لذا هارون جلو رفت و سلام نمود و سپس به گوشه‏اى رفت و ايستاد پس عيسى بن جعفر به حضرتش عرض نمود:
شما سبقت گرفته و ابتداء به سلام نمائيد:
حضرت اباء نموده لذا عيسى بن جعفر جلو رفت و سلام نمود و سپس در جنب هارون ايستاد.
پس جعفر به آن جناب عرض كرد:
شما سبقت گرفته و ابتداء به سلام نمائيد.
حضرت نپذيرفته فلذا جعفر جلو رفت و سلام نمود و سپس نزديك هارون ايستاد. آن گاه حضرت ابا الحسن جلو رفته و چنين سلام دادند:
السّلام عليك يا أبت: سلام بر تو اى پدر من.
اسأل اللّه الّذى اصطفاك و اجتباك و هداك و هدى بك ان يصلّى عليك: از خدائى كه تو را برگزيد و راهنمائيت نمود و بواسطه تو ديگران را هدايت كرد مى‏خواهم كه تو را مشمول رحمتش قرار دهد.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ الْعَلَوِيِّ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عُمَرَ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع عَنْ عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَخِيهِ مُوسَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ كَانَ أَبِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ يَقِفُ عَلَى قَبْرِ النَّبِيِّ ص فَيُسَلِّمُ عَلَيْهِ وَ يَشْهَدُ لَهُ بِالْبَلَاغِ وَ يَدْعُو بِمَا حَضَرَهُ ثُمَّ يُسْنِدُ ظَهْرَهُ إِلَى قَبْرِ النَّبِيِّ ص إِلَى الْمَرْمَرَةِ الْخَضْرَاءِ الدَّقِيقَةِ الْعَرْضِ مِمَّا يَلِي الْقَبْرَ وَ يَلْتَزِقُ بِالْقَبْرِ وَ يُسْنِدُ ظَهْرَهُ إِلَى الْقَبْرِ وَ يَسْتَقْبِلُ الْقِبْلَةَ فَيَقُولُ اللَّهُمَّ إِلَيْكَ أَلْجَأْتُ أَمْرِي وَ إِلَى قَبْرِ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ ص عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ أَسْنَدْتُ ظَهْرِي وَ الْقِبْلَةَ الَّتِي رَضِيتَ لِمُحَمَّدٍ ص اسْتَقْبَلْتُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَصْبَحْتُ وَ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي خَيْرَ مَا أَرْجُو لَهَا وَ لَا أَدْفَعُ عَنْهَا شَرَّ مَا أَحْذَرُ عَلَيْهَا وَ أَصْبَحَتِ الْأُمُورِ كُلُّهَا بِيَدِكَ وَ لَا فَقِيرَ أَفْقَرُ مِنِّي إِنِّي لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ اللَّهُمَّ أَرِدْنِي مِنْكَ بِخَيْرٍ وَ لَا رَادَّ لِفَضْلِكَ اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ تُبَدِّلَ اسْمِي أَوْ تُغَيِّرَ جِسْمِي أَوْ تُزِيلَ نِعْمَتَكَ عَنِّي اللَّهُمَّ زَيِّنِّي بِالتَّقْوَى وَ جَمِّلْنِي بِالنِّعَمِ- وَ اغْمُرْنِي [وَ اعْمُرْنِي ]بِالْعَافِيَةِ وَ ارْزُقْنِي شُكْرَ الْعَافِيَةِ
محمّد بن حسن مهزيار، از پدرش، از جدّش على بن مهزيار، از على بن حسين علوى بن على بن عمر بن على بن حسين بن على بن ابى طالب عليهم السّلام، از على بن جعفر، از برادر بزرگوارش حضرت موسى بن جعفر عليهما السّلام از پدر بزرگوارش از جدّ امجدش عليه السّلام، فرمود:
پدر بزرگوارم حضرت على بن الحسين عليهما السّلام معمولا نزديك قبر نبىّ اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏ايستادند ابتداء به آن جناب سلام مى‏دادند و پس از آن شهادت به بلاغ داده (يعنى مى‏فرمودند:
اشهد انّك قد بلغت رسالات ربّك: و به دنبالش به آنچه صلاح و صواب مى‏دانستند دعاء مى‏فرموده و سپس به سنگ سبز باريكى كه نزديك قبر مى‏باشد تكيه داده و خود را به اين نحو به قبر مى‏چسباندند، پشت به قبر داده و روى مبارك به قبله مى‏فرمودند و اين دعاء را مى‏خواندند:
اللّهم اليك الجأت امرى: بار خداى قصدم را به جانب تو معطوف داشتم.
و الى قبر نبيّك محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم عبدك و رسولك اسندت ظهرى: و پشتم را به قبر پيامبرت حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه بنده و فرستاده تو است تكيه دادم.
و القبلة الّتى رضيت لمحمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم استقبلت: و قبله‏اى را كه براى حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم پسنديدى مقابل خود قرار دادم.
اللّهم إنّي أصبحت لا أملك لنفسى خير ما أرجو لها: بار خدايا صبح نموده‏ام در حالى كه خير آنچه را كه براى خود آرزو دارم مالك نيستم.
و لا ادفع عنا شريما ما احذر عليها: و نه مى‏توانم شرّ و بدى آن چه را كه بر نفس خود مى‏ترسم از آن دفع كنم.
و اصبحت الامور كلّها بيدك: و صبح نموده‏ام در حالى كه تمام امور و كارها به دست تو مى‏باشد.
و لا فقير افقر منّى: و نيازمندى محتاج‏تر از من وجود ندارد.
إِنِّي لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ: به طور مسلّم و قطع من به آن خيرى كه تو برايم منظور داشته‏اى محتاج و نيازمند هستم.
اللّهم اردنى منك بخير و لا رادّ لفضلك: بار خدايا خير را از ناحيه خودت به من باز گردان در حالى كه احدى نيست فضل و خير تو را به من برگرداند.
اللّهم انّى أعوذ بك من ان تبدّل اسمى او تغيّر جسمى او تزيل نعمتك عني: بار خدايا همانا به تو پناه مى‏برم از اينكه نامم را مبدّل ساخته يا جسمم را تغيير داده يا نعمتت را از من زائل نمائى.
اللّهم زيّنى بالتقوى و جمّلنى بالنّعم و اغمرنى بالعافية و ارزقنى شكر العافية: بار خدايا من را به تقوى مزيّن نما و به نعمت‏هايت بيارا و به عافيت غوطه‏ورم گردان و به من توفيق داده كه شكر عافيت را به جاى آورم.
ما يجب أن يدعى به عند قبر سيدنا رسول الله ص تخرج في المناسك
آنچه واجب است در نزد قبر مطهّر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم خوانده شود
9- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ زَكَرِيَّا الْمُوءْمِنِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ نَاجِيَةَ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع عَلِّمْنِي تَسْلِيماً خَفِيفاً عَلَى النَّبِيِّ ص قَالَ قُلْ أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي انْتَجَبَكَ وَ اصْطَفَاكَ وَ اخْتَارَكَ وَ هَدَاكَ وَ هَدَى بِكَ- أَنْ يُصَلِّيَ عَلَيْكَ صَلَاةً كَثِيرَةً طَيِّبَةً
على بن حسين از على بن ابراهيم بن هاشم، از محمّد بن عيسى بن عبيد، از ابى عبد اللّه زكريّا موءمن، از ابراهيم ابن ناحيه، از اسحق بن عمّار، وى مى‏گويد:
محضر مبارك امام صادق عليه السّلام عرضه داشتم: از ميان سلام‏هائى كه به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم داده مى‏شود سلام كوتاهى به من تعليم بفرمائيد:
حضرت فرمودند:
بگو:
أسأل اللّه الذى انتجبك و اصطفاك و اختارك و هداك و هدى بك ان يصلّى عليك صلاة كثيرة طيبة.
از خدائى كه ترا برگزيد و اختيار نمود و هدايتت كرد بواسطه تو ديگران را
راهنمائى نمود در خواست مى‏كنم كه بر تو رحمت فراوان و پاكيزه بفرستد.
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى و يعقوب بن يزيد و موسى بن عمر، از أحمد بن محمد بن أبى نصر، از حضرت ابى الحسن الرضا
عليه السّلام، وى مى‏گويد:
محضر مبارك آن حضرت عرضه داشتم: هنگامى كه نزد قبر مطهر رسول
خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رسيديم چگونه به آن جناب سلام دهيم؟
حضرت فرمودند:
بگو:
السّلام على رسول اللّه: سلام بر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم.
السّلام عليك و رحمة اللّه و بركاته: سلاما ما و رحمت و بركات خدا بر تو باد.
السّلام عليك يا رسول اللّه: سلام بر تو اى فرستاده خدا.
السّلام عليك يا محمّد بن عبد اللّه: سلام بر تو اى حضرت محمّد بن عبد اللّه.
السّلام عليك يا خيرة اللّه: سلام بر تو اى برگزيده خداوند متعال.
السّلام عليك يا حبيب اللّه: سلام بر تو اى محبوب خداوند متعال.
السّلام عليك يا صفوة اللّه: سلام بر تو اى افتخار شده خداوند متعال.
السّلام عليك يا أمين اللّه: سلام بر تو اى امين خداوند متعال.
السّلام أنّك رسول اللّه: شهادت مى‏دهم كه تو فرستاده خداوند متعال هستى.
و أشهد أنّك محمّد بن عبد اللّه: و شهادت مى‏دهم كه تو حضرت محمّد بن عبد الله مى‏باشى.
و أشهد أنّك قد نصحت لامّتك: و شهادت مى‏دهم كه تو امتت را اندرز دادى.
و جاهدت في سبيل ربّك: و در راه خدا كوشش و سعى نمودى.
و عبدته حتّى أتاك اليقين: و خدا را پرستيدى تا زمانى كه موت شما را دريافت.
فجزاك اللّه أفضل ما جزى نبيّا عن امّته: پس خداوند به شما برترين پاداشى را كه بهر يك از انبياء عوض امّتش داده بدهد.
اللّهمّ صلّ على محمّد و آل محمّد: خداوندا رحمتت را بر محمّد و آل محمّد بفرست.
أفضل ما صلّيت على إبراهيم و آل إبراهيم: برترين رحمتى كه بر ابراهيم و آلش فرستادى.
إنّك حميد مجيد: همانا تو ستايش شده و بزرگ مى‏باشى.

باب چهارم فضيلت خواندن نماز در مسجد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و ثواب و اجر آن
پدرم و محمّد بن حسن بن احمد بن وليد از محمّد بن حسن صفّار، از احمد بن حسن بن على بن فضّال، از عمرو بن سعيد از مصدق بن صدقه، از عمّار بن موسى ساباطى، از ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى مى‏گويد:
از آن حضرت پرسيدم:
آيا نماز در مسجد رسول صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مانند نماز در شهر مدينه مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
خير، زيرا نماز در مسجد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم معادل با هزار نماز بوده و نماز در شهر مدينه مانند نماز در ساير شهرها است.
2- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ الْقُمِّيِّ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُوسَى بْنِ الْقَاسِمِ الْبَجَلِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ مُرَازِمٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الصَّلَاةِ فِي مَسْجِدِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِي تَعْدِلُ أَلْفَ صَلَاةٍ فِي غَيْرِهِ وَ صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِ الْحَرَامَ تَعْدِلُ أَلْفَ صَلَاةٍ فِي مَسْجِدِي ثُمَّ قَالَ إِنَّ اللَّهَ فَضَّلَ مَكَّةَ وَ جَعَلَ بَعْضَهَا أَفْضَلَ مِنْ بَعْضٍ فَقَالَ وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهِيمَ مُصَلًّى وَ قَالَ إِنَّ اللَّهَ فَضَّلَ أَقْوَاماً وَ أَمَرَ بِاتِّبَاعِهِمْ وَ أَمَرَ بِمَوَدَّتِهِمْ فِي الْكِتَابِ
پدرم از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف قمى اشعرى، از احمد بن محمّد بن عيسى، از موسى بن قاسم بجلى، از كسى كه برايش نقل نموده، از مرازم، وى مى‏گويد:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
يك نماز در مسجد من معادل و مساوى با هزار نماز در غير آن بوده و نماز در مسجد الحرام مساوى با هزار نماز در مسجد من مى‏باشد، سپس فرمودند:
حقتعالى مكّه را بر ساير بقاع تفضيل داد و برخى از نواحى آن را بر بعضى ديگر برتر قرار داد فرمود: مقام ابراهيم را جايگاه پرستش خدا قرار دهيد.
و نيز فرمود:
حق تعالى گروهى را بر ديگران تفضيل داد و امر نمود كه سايرين از آنها پيروى كنند و در كتاب عزيزش دستور داد كه مودّت و محبّت آن گروه را در دل داشته باشند.
3- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيْهِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ أَبِيهِ إِسْمَاعِيلَ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي الصَّامِتِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِ النَّبِيِّ ص تَعْدِلُ عَشَرَةَ أَلْفِ صَلَاةٍ
على بن حسين بن موسى بن بابويه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از پدرش اسماعيل، از ابن مسكان، از ابى الصّامت، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
نماز در مسجد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مساوى با ده هزار نماز مى‏باشد.
4- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَخِيهِ عَلِيٍّ عَنِ الْحَسَنِ [الْحُسَيْنِ ]بْنِ سَعِيدٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى وَ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ وَ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ جَمِيعاً عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لِابْنِ أَبِي يَعْفُورٍ أَكْثِرْ مِنَ الصَّلَاةِ فِي مَسْجِدِ رَسُولِ اللَّهِ‏ص
فَإِنَّهُ [فإنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص ]قَالَ صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِي هَذَا كَأَلْفِ صَلَاةٍ فِي مَسْجِدٍ غَيْرِهِ إِلَّا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ فَإِنَّ صَلَاةً فِي مَسْجِدِ الْحَرَامِ تَعْدِلُ أَلْفَ صَلَاةٍ فِي مَسْجِدِي
جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از عبد اللّه بن جعفر حميرى، از ابراهيم بن مهزيار، از برادرش على، از حسين بن سعيد، از صفوان بن يحيى و ابن ابى عمير و فضاله بن ايّوب جملگى از معاوية بن عمّار نقل كرده‏اند كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به ابن ابى يعفور فرمودند:
در مسجد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم زياد نماز بخوان زيرا حضرتش صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
يك نماز در مسجد من مانند هزار نماز در مساجد ديگرى مى‏باشد مگر مسجد الحرام زيرا يك نماز در اين مسجد مساوى با هزار نماز در مسجد من مى‏باشد.
5- مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ سَلَمَةَ وَ حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ سَيْفٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِي تَعْدِلُ أَلْفَ صَلَاةٍ فِي غَيْرِهِ
محمّد بن حسن، از سلمه و حكيم بن داود بن حكيم از سلمة بن خطّاب، از على بن سيف از جميل بن درّاج نقل نموده كه وى گفت:
شنيدم كه حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام مى‏فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
يك نماز در مسجد من مساوى با هزار نماز در غير آن مى‏باشد.
6- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ مُصَدِّقِ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مُوسَى السَّابَاطِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ الصَّلَاةِ فِي مَسْجِدِ الرَّسُولِ ص هَلْ مِثْلُ الصَّلَاةِ فِي الْمَدِينَةِ قَالَ ع لَا لِأَنَّ الصَّلَاةَ فِي مَسْجِدِ الرَّسُولِ ص بِأَلْفِ صَلَاةٍ وَ الصَّلَاةَ بِالْمَدِينَةِ مِثْلُ الصَّلَاةِ فِي سَائِرِ الْأَمْصَارِ
حكيم بن داود بن حكيم، از سلمة بن خطاب، از مصدّق بن صدقه، از عمّار بن موسى ساباطى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده، وى مى‏گويد:
از خواندن نماز در مسجد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سوءال كرده و عرضه داشتم:
آيا نماز در مسجد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مساوى با نماز در مدينه مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
خير: زيرا نماز در مسجد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم معادل با هزار نماز بوده و نماز در مدينه مانند نماز در سائر شهرها است.
7- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ سَيْفٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِي تَعْدِلُ أَلْفَ صَلَاةٍ فِي غَيْرِهِ
حكيم بن داود از حكيم، از سلمه، از على بن سيف، از پدرش، از داود بن فرقد، وى مى‏گويد: از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
يك نماز در مسجد من مساوى با هزار نماز در غير آن مى‏باشد.
8- وَ عَنْهُ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ مُرَازِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِ الْمَدِينَةِ أَفْضَلُ مِنْ أَلْفِ صَلَاةٍ فِي غَيْرِهِ مِنَ الْمَسَاجِدِ
حكيم بن داود از سلمه، از اسماعيل بن جعفر، از برخى اصحابش، از مرازم، از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
يك نماز در مسجد مدينه بالاتر از هزار نماز در ساير مساجد مى‏باشد.

باب پنجم زيارت حضرت حمزه عموى گرامى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و قبور شهداء
1- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ بَكْرِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ هِشَامٍ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْهُمْ ع قَالَ وَ يَقُولُ عِنْدَ قَبْرِ حَمْزَةَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَمَّ رَسُولِ اللَّهِ وَ خَيْرَ الشُّهَدَاءِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَسَدَ اللَّهِ وَ أَسَدَ رَسُولِهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ جَاهَدْتَ فِي اللّهِ حَقَّ جِهادِهِ وَ نَصَحْتَ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ [وَ نَصَحْتَ لِرَسُولِ اللَّهِ ]وَ جُدْتَ بِنَفْسِكَ وَ طَلَبْتَ مَا عِنْدَ اللَّهِ وَ رَغِبْتَ فِيمَا وَعَدَ اللَّهُ ثُمَّ ادْخُلْ فَصَلِّ وَ لَا تَسْتَقْبِلِ الْقَبْرَ عِنْدَ صَلَاتِكَ فَإِذَا فَرَغْتَ مِنْ صَلَاتِكَ فَانْكَبَّ عَلَى الْقَبْرِ وَ قُلِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ اللَّهُمَّ إِنِّي تَعَرَّضْتُ لِرَحْمَتِكَ بِلُزُوقِي بِقَبْرِ عَمِّ نَبِيِّكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ لِتُجِيرَنِي مِنْ نَقِمَتِكَ وَ سَخَطِكَ وَ مَقْتِكَ وَ مِنَ الْإزْلَالِ فِي يَوْمٍ تَكْثُرُ فِيهِ الْأَصْوَاتُ وَ الْمَعَرَّاتُ وَ تَشْتَغِلُ كُلُّ نَفْسٍ بِمَا قَدَّمَتْ وَ تُجَادِلُ كُلُّ نَفْسٍ عَنْ نَفْسِهَا فَإِنْ تَرْحَمْنِي الْيَوْمَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيَّ وَ لَا حُزْنٌ وَ إِنْ تُعَاقِبْ فَمَوْلَايَ لَهُ الْقُدْرَةُ عَلَى عَبْدِهِ اللَّهُمَّ فَلَا تُخَيِّبْنِي الْيَوْمَ وَ لَا تَصْرِفْنِي بِغَيْرِ حَاجَتِي فَقَدْ لَزِقْتُ بِقَبْرِ عَمِّ نَبِيِّكَ وَ تَقَرَّبْتُ بِهِ إِلَيْكَ ابْتِغَاءً لِمَرْضَاتِكَ [ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِكَ ]وَ رَجَاءَ رَحْمَتِكَ فَتَقَبَّلْ مِنِّي وَ عُدْ بِحِلْمِكَ عَلَى جَهْلِي وَ بِرَأْفَتِكَ عَلَى جِنَايَةِ نَفْسِي فَقَدْ عَظُمَ جُرْمِي وَ مَا أَخَافُ أَنْ تَظْلِمَنِي وَ لَكِنْ أَخَافُ سُوءَ يَوْمِ الْحِسَابِ فَانْظُرِ الْيَوْمَ تَقَلُّبِي [إِلَى تَقَلُّبِي ]عَلَى قَبْرِ عَمِّ نَبِيِّكَ صَلَوَاتُكَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ فَبِهِمْ فَكُنْ لِي [فُكَّنِي ]وَ لَا تُخَيِّبْ سَعْيِي وَ لَا يَهُونُ [وَ لَا يَهُونَنَّ ]عَلَيْكَ ابْتِهَالِي وَ لَا تَحْجُبْ مِنْكَ صَوْتِي وَ لَا تَقْلِبْنِي بِغَيْرِ حَوَائِجِي يَا غِيَاثَ كُلِّ مَكْرُوبٍ وَ مَحْزُونٍ يَا مُفَرِّجُ [مُفَرِّجاً عَنِ الْمَلْهُوفِ الْحَيْرَانِ الْغَرِيبِ- الْحَرِيقِ الْمُشْرِفِ عَلَى الْهَلْكَةِ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّاهِرِينَ وَ انْظُرْ إِلَيَّ نَظْرَةً لَا أَشْقَى بَعْدَهَا أَبَداً وَ ارْحَمْ تَضَرُّعِي وَ غُرْبَتِي وَ انْفِرَادِي فَقَدْ رَجَوْتُ رِضَاكَ وَ تَحَرَّيْتُ الْخَيْرَ الَّذِي لَا يُعْطِيهِ أَحَدٌ سِوَاكَ وَ لَا تَرُدَّ أَمَلِي
وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ سَلَمَةَ مِثْلَهُ وَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى وَ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ جَمِيعاً عَنْ سَلَمَةَ مِثْلَهُ
حكيم بن داود بن حكيم از سلمة بن خطّاب، از عبد اللّه بن احمد از بكر بن صالح، از عمرو بن هشام از شخصى از اصحاب ما از معصومين عليهم السّلام، وى مى‏گويد:
زائر نزد قبر جناب حمزه بگويد:
السّلام عليك يا عمّ رسول اللّه و خير الشهداء: سلام بر تو اى عموى رسول خدا و بهترين شهداء.
السّلام عليك يا اسد اللّه و اسد رسوله: سلام بر تو اى شير خدا و شير رسول خدا.
اشهد انّك قد جاهدت فِي اللّهِ حَقَّ جِهادِهِ: شهادت مى‏دهم كه تو در راه خدا آن طورى كه بايد جهاد كنى جهاد كردى.
و نصحت للّه و لرسوله: و شهادت مى‏دهم كه براى خدا و رسول خدا به ديگران اندرز داده و نصيحت نمودى.
وجدت بنفسك و طلبت ما عند اللّه و رغبت في ما وعد الله: و نفست را ايثار كرده و رضاى خدا را طلب نموده و در آنچه خدا وعده داده رغبت و ميل نشان دادى.
سپس داخل شو و صلوات فرست ولى هنگام صلوات قبر را مقابل خود قرار مده و پس از فراغت از صلوات خود را روى قبر بيانداز و بگو:
اللّهم صلّ على محمّد و على اهل بيته: خداوندا بر محمّد و اهل بيتش رحمت فرست.
اللّهم انّى تعرّضت لرحمتك بلزوقى بقبر عمّ نبيّك صلواتك عليه و على اهل بيته لتجيرنى من نعمتك و سخطك و مقتك و من الازلال في يوم تكثر فيه الاصوات و المعرّات و تشتغل كلّ نفس بما قدّمت و تجادل كلّ نفس عن نفسها: خداوندا من با چسباندن خويش را به قبر عموى گرامى پيامبرت كه رحمت تو بر او و بر اهل بيتش باد خود را در معرض رحمتت قرار داده تا زنهارم داده و بدين وسيله من را از عتاب و خشم و دشمنى خودت بر حذر داشته و در روزى كه در آن فريادها بسيار و بدن‏هاى عريان بى‏شمار بوده و هر كس سرگرم اعمالى است كه در دنيا مرتكب شده و جمله نفوس در مقام دفاع از خود هستند پناهم دهى.
فان ترحمنى اليوم فلا خوف علىّ و لا حزن: پس اگر در آن روز به من ترحم فرمائى ديگر نه خوفى داشته و نه حزنى.
و ان تعاقب فمولاى له القدرة على عبده: و اگر من را عقاب و عذاب كنى باكى نيست زيرا تو مولا و آقاى من بوده و آقا بر عبد و بنده‏اش تسلط و قدرت دارد.
اللّهم فلا تخيبنى اليوم و لا تصرفين بغير حاجتى: خداوندا در اين روز من را نااميد نكرده و بدون حاجت روا شده بر مگردان.
فقد لزقت بقبر عمّ نبيّك و تقربت به اليك ابتغاء مرضاتك و رجاء رحتمك: زيرا خود را به قبر عموى گرامى پيامبرت چسبانده و به واسطه‏اش به تو تقرّب جسته و رضايتت را بدين وسيله طالب بوده و اميد رحمتت را دارم.
فتقبّل منّى و عد بحلمك على جهلى و برأفتك على جناية نفسى فقد عظم جرمى: پس از من بپذير و حلمت را بر جهل و نادانى من و عطوفت و مهربانيت را بر جنايتم
مسلّط و غالب گردان چه آنكه جرم و گناهم بسيار گشته است.
و ما اخاف ان تظلمنى و لكن اخاف سوء يوم الحساب: و از اينكه به من ظلم كنى هراسى ندارم- يعنى مى‏دانم كه ظلم نمى‏كنى) ولى از زشتى اعمالم در روز حساب خائف و بيمناكم.
فانظر اليوم تقلّبى على قبر عمّ نبيّك صولاتك على محمّد و اهل بيته فيهم فكنّى و لا تخيّب سعيى و لا يهوننّ عليك ابتهالي و لا تحجب منك صوتى و لا تقلبنى بغير حوائجى.
پس در امروز بنگر كه من جا به جا شده و خود را بر سر قبر عموى پيامبرت رسانده‏ام درود و رحمتت بر حضرت محمّد و اهل بيتش باد، پس به واسطه ايشان من را آزاد نما و سعى و كوششم را ناكام مگذار و مبادا زارى من بر تو سهل
و آسان آيد و صدايم را از خود محجوب و نهان مدار و البته بدون حاجت روا شده من را بر مگردان.
يا غياث كلّ مكروب و محزون يا مفرّج عن الملهوف الحيران الغريب الغريق المشرف على الهلكة صلّ على محمّد و أهل بيته الطّاهرى. اى پناه‏گاه هر اندوهگين و صاحب حزنى، اى برطرف‏كننده اندوه از غم زده‏اى كه سر گردان و غريب و سوخته دل و نزديك به هلاكت گشته، بر حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و خاندان پاكيزه‏اش رحمت و درود بفرست.
و انظر الىّ نظرة لا اشقى بعدها ابدا: نظر نما به من نظرى كه بعد از آن هرگز به شقاوت نگرايم.
و ارحم تضرّعى و غربتى و انفرادى فقد رجوت رضاك و تحرّيت الخير الّذى لا بعطيه احد مسواك و لا تردّ املى. به زارى و غربت و تنهائى من رحم نما، همانا من به خشنودى تو از خويش اميدوار بوده و همواره آن خيرى را طالبم كه كسى غير از تو آن را اعطاء نمى‏نمايد و از تو مى‏خواهم كه آرزوى من را ناكام و نافرجام نگذارى.
ترجمه:
محمّد بن حسن از محمد بن حسن صفّار از سلمه مثل حديث اوّل را برايم نقل نموده.
ترجمه:
پدرم از محمّد بن يحيى و احمد بن ادريس جملگى از سلمه مثل حديث اوّل را برايم نقل نمودند.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ هِلَالٍ عَنْ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ لَهُ طَوِيلٍ قَالَ ثُمَّ مَرَرْتَ بِقَبْرِ حَمْزَةَ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَسَلَّمْتَ عَلَيْهِ ثُمَّ مَرَرْتَ بِقُبُورِ الشُّهَدَاءِ فَقُمْتَ عِنْدَهُمْ فَقُلْتَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا أَهْلَ الدِّيَارِ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ إِنَّا بِكُمْ لَاحِقُونَ تَمَّ تَأْتِي الْمَسْجِدَ الَّذِي فِي الْمَكَانِ الْوَاسِعِ إِلَى جَنْبِ الْجَبَلِ عَنْ يَمِينِكَ حَتَّى تَدْخُلَ أُحُدَ [أُحُداً فَتُصَلِّيَ فِيهِ فَعِنْدَهُ خَرَجَ النَّبِيُّ ص إِلَى أُحُدٍ حَيْثُ لَقِيَ الْمُشْرِكِينَ فَلَمْ يَبْرَحُوا حَتَّى حَضَرَتِ الصَّلَاةُ فَصَلَّى فِيهِ ثُمَّ مَرَّ أَيْضاً
حَتَّى تَرْجِعَ فَصَلِّ عِنْدَ قُبُورِ الشُّهَدَاءِ مَا كَتَبَ اللَّهُ لَكَ ثُمَّ امْضِ عَلَى وَجْهِكَ حَتَّى تَأْتِيَ مَسْجِدَ الْأَحْزَابِ فَتُصَلِّيَ فِيهِ فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص دَعَا فِيهِ يَوْمَ الْأَحْزَابِ وَ قَالَ يَا صَرِيخَ الْمَكْرُوبِينَ وَ يَا مُجِيبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّينَ وَ يَا غِيَاثَ الْمَلْهُوفِينَ اكْشِفْ هَمِّي وَ كَرْبِي وَ غَمِّي فَقَدْ تَرَى حَالِي وَ حَالَ أَصْحَابِي
محمّد بن حسن بن احمد از محمّد بن حسن صفّار از محمّد بن حسين، از محمّد بن عبد اللّه بن هلال از عقبه، از مولانا ابى عبد اللّه عليه السّلام در حديث طولانى فرمودند:
سپس به قبر حمزة بن عبد المطلب گذر نما پس به آن جناب سلام نما و بعد از آن به قبور شهداء عبور نما پس نزد قبور ايشان بايست و بگو:
السّلام عليكم يا اهل الدّار انتم لنا فرط و انّا بكم لاحقون: و انّا بكم لاحقون: سلام بر شما اى اهل ديار مردگان شما جلوتر از ما كوچ كرده و ما هم از دنبال به شما ملحق خواهيم شد.
سپس به مسجدى كه در مكان وسيعى نزديك كوه سمت راستت قرار گرفته برو تا اينكه داخل احد شوى پس در آن نماز بگذار چه آنكه پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از همين مكان به احد تشريف بردند و آن در وقتى بود كه با مشركين مواجه شدند و آنها در آنجا بوده و از آن مكان دور نشدند تا زمانى كه وقت نماز فرا رسد و آن جناب نماز خواندند.
سپس از احد بگذر تا برگشته و مراجعت نمائى و وقتى نزديك قبور شهداء رسيدى نمازى را كه حق تعالى در وظيفه تو قرار داده بخوان سپس به راه مقابلت
ادامه بده تا به مسجد احزاب برسى پس در آن جا نماز بگذارد چه آنكه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در روز احزاب در اين مسجد دعاء خوانده و فرمودند:
يا صريخ المكروبين و يا مجيب دعوة المضطرين و يا غياث الملهوفين اكشف همى و كربى و غمّى فقد ترى حالى و حال اصحابى.
اى فريادرس اندوهگينان و اى اجابت‏كننده دعاى بى‏چارگان و اى پناه‏گاه غمگينان غصه و اندوه من را برطرف كن زيرا حال من و حال يارانم را ديده و از آن مطّلع مى‏باشى.

باب ششم فضيلت و ثواب زيارت مشاهد مشرفه در مدينه
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى وَ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ وَ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ جَمِيعاً عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لَا تَدَعْ إِتْيَانَ الْمَشَاهِدِ كُلِّهَا وَ مَسْجِدِ قُبَا فَإِنَّهُ الْمَسْجِدُ الَّذِي أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ وَ مَشْرَبَةِ أُمِّ إِبْرَاهِيمَ وَ مَسْجِدِ الْفَضِيخِ وَ قُبُورِ الشُّهَدَاءِ وَ مَسْجِدِ الْأَحْزَابِ وَ هُوَ مَسْجِدُ الْفَتْحِ وَ بَلَغَنِي أَنَّ النَّبِيَّ ص كَانَ إِذَا أَتَى قُبُورَ الشُّهَدَاءِ قَالَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّارِ وَ لْيَكُنْ فِيمَا تَقُولُ فِي مَسْجِدِ الْفَتْحِ يَا صَرِيخَ الْمَكْرُوبِينَ وَ يَا مُجِيبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّينَ اكْشِفْ عَنِّي غَمِّي وَ كَرْبِي وَ هَمِّي- كَمَا كَشَفْتَ عَنْ نَبِيِّكَ ص هَمَّهُ وَ غَمَّهُ وَ كَرْبَهُ وَ كَفَيْتَهُ هَوْلَ عَدُوِّهِ فِي هَذَا الْمَكَانِ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ جَمِيعاً عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَعْقُوبَ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى وَ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَه
محمّد بن حسن بن على بن مهزيار، از پدرش، از جدّش علىّ بن مهزيار، از حسن بن سعيد، از صفوان بن يحيى و ابن ابى عمير و فضالة بن ايوب جملگى از معاوية بن عمّار، وى مى‏گويد:
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
مبادا زيارت مشاهد مشرّفه و مسجد قبا را ترك كنى چه آنكه اين مسجد همان مسجدى است كه حق تعالى در قرآن فرموده:
لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ ...
و نيز در اين مسجد ما در، جده ابراهيم (مقصود ابراهيم فرزند رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏باشد) مكان داشت و نيز به زيارت مسجد فضيخ و قبور شهداء و مسجد احزاب كه همان مسجد فتح باشد مبادرت نما و شنيده‏ام كه پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم هر گاه به قبور شهداء احد عبور مى‏كردند مى‏فرمودند:
سَلامٌ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّارِ: سلام بر شما بواسطه صبر و تحمّلى كه نموديد، پس خانه آخرت خوب خانه‏اى است.
سپس حضرت فرمودند:
شايسته است در ضمن دعاهائى كه در مسجد فتح مى‏خوانى بگوئى:
يا صريخ المكروبين و يا مجيب دعوة المضطرين اكشف عنّى غمّى و كربى و همّى كما كشفت عن نبيّك صلّى اللّه عليه و آله و سلّم همّه و غمّه و كربه و كفيته هول عدوّه في هذا المكان.
اى فريادرس اندوهگينان و اى اجابت‏كننده دعاى بى‏چارگان غم و اندوه و حزن من را بر طرف كن همان طورى كه غم و اندوه و حزن را از پيامبرت صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بر طرف نمودى و او را از هول و وحشت دشمنش در اين مكان كفايت فرمودى.
2- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَخِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَحْيَى عَنْ حَرِيزٍ عَمَّنْ أَخْبَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَتَى مَسْجِدِي مَسْجِدَ قُبَا فَصَلَّى فِيهِ رَكْعَتَيْنِ رَجَعَ بِعُمْرَةٍ
پدرم و محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى عليه الرحمه از عبد اللّه بن جعفر حميرى، از ابراهيم بن مهزيار از برادرش على بن مهزيار، از حسن، از عبد اللّه بن يحيى از حريز از كسى كه به وى خبر داده، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه به مسجد من يعنى مسجد قبا داخل شده و دو ركعت نماز در آن بخواند ثواب يك عمره برايش منظور مى‏كنند.
3- حَدَّثَنِي جَمَاعَةٌ مِنْ مَشَايِخِنَا عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَخِيهِ عَلِيٍّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى وَ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ وَ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ جَمِيعاً عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لِابْنِ أَبِي يَعْفُورٍ وَ لَا تَدَعَنَّ أَنْ تَأْتِيَ الْمَشَاهِدَ كُلَّهَا وَ مَسْجِدَ قُبَا فَإِنَّهُ الْمَسْجِدُ الَّذِي أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ وَ مَشْرَبَةَ أُمِّ إِبْرَاهِيمَ وَ مَسْجِدَ الْفَضِيخِ وَ قُبُورَ الشُّهَدَاءِ وَ مَسْجِدَ الْأَحْزَابِ وَ هُوَ مَسْجِدُ الْفَتْحِ
جماعتى از مشايخ و اساتيد ما از عبد الله بن جعفر حميرى، از ابراهيم بن مهزيار، از برادرش على از حسن بن سعيد، از صفوان بن يحيى و ابن ابى عمير و فضالة بن ايوب جملگى از معاوية بن عمار نقل كرده كه گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به ابن ابى يعفور فرمودند:
زيارت مشاهد و مسجد قبا را البته ترك مكن زيرا مسجدى كه حق تعالى در آيه شريفه:
لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ، آورده همين مسجد قبا بوده مضافا به اينكه اين مسجد مأوى و غرفه ما در ما جده ابراهيم (فرزند رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) بوده.
و نيز به زيارت مسجد فضيخ و قبور شهداء و مسجد احزاب كه همان مسجد فتح است رفته و آنها را ترك مكن.
4- وَ رُوِيَ عَنْ بَعْضِهِمْ قَالَ إِذَا كَانَ لَكَ مُقَامٌ بِالْمَدِينَةِ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ فَأَتِمَّ الصَّلَاةَ وَ كَذَلِكَ أَيْضاً بِمَكَّةَ وَ إِنْ أَقَمْتَ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ فَأَتِمَّ الصَّلَاةَ وَ إِذَا كَانَ لَكَ مُقَامٌ بِالْمَدِينَةِ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ صُمْتَ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ صُمْتَ يَوْمَ الْأَرْبِعَاءِ وَ صَلِّ لَيْلَةَ الْأَرْبِعَاءِ عِنْدَ أُسْطُوَانَةِ التَّوْبَةِ وَ هِيَ أُسْطُوَانَةُ أَبِي لُبَابَةَ الَّتِي كَانَ رَبَطَ إِلَيْهَا نَفْسَهُ حَتَّى نَزَلَ عُذْرُهُ مِنَ السَّمَاءِ وَ تَقْعُدُ عِنْدَهَا يَوْمَ الْأَرْبِعَاءِ ثُمَّ تَأْتِي لَيْلَةَ الْخَمِيسِ الَّتِي تَلَاهَا مِمَّا يَلِي مَقَامَ النَّبِيِّ ص فَتَقْعُدُ عِنْدَهَا لَيْلَتَكَ وَ يَوْمَكَ وَ تَصُومُ يَوْمَ الْخَمِيسِ ثُمَّ تَأْتِي الْأُسْطُوَانَةَ الَّتِي تَلِي مَقَامَ النَّبِيِّ ص لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ فَتُصَلِّي عِنْدَهَا لَيْلَتَكَ وَ يَوْمَكَ وَ تَصُومُ فِيهِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ لَا تَتَكَلَّمَ بِشَيْءٍ فِي هَذِهِ الثَّلَاثَةِ أَيَّامٍ إِلَّا مَا لَا بُدَّ لَكَ مِنْهُ وَ لَا تَخْرُجَ مِنَ الْمَسْجِدِ إِلَّا لِحَاجَةٍ وَ لَا تَنَامَ فِي اللَّيْلِ وَ لَا فِي النَّهَارِ [فِي لَيْلٍ وَ نَهَارٍ ]فَافْعَلْ فَإِنَّهُ أَفْضَلُ [فَإِنَّ ذَلِكَ مِمَّا تُعَدُّ فِيهِ الْفَضْلُ ]ثُمَّ احْمَدِ اللَّهَ فِي يَوْمِ الْجُمُعَةِ وَ أَثْنِ عَلَيْهِ وَ صَلِّ عَلَى النَّبِيِّ وَ سَلْ حَاجَتَكَ وَ لْيَكُنْ فِيمَا تَقُولُ اللَّهُمَّ مَا كَانَتْ لِي إِلَيْكَ مِنْ حَاجَةٍ سَارَعْتُ أَنَا فِي طَلَبِهَا وَ الْتِمَاسِهَا- أَوْ حَاجَةٍ لَمْ أُسْرِعْ سَأَلْتُكَهَا [أَوْ لَمْ أَسْأَلْكَهَا ]فَإِنِّي أَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ بِنَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ ص نَبِيِّ الرَّحْمَةِ فِي قَضَاءِ حَوَائِجِي صَغِيرِهَا وَ كَبِيرِهَا
از برخى معصومين عليهم السّلام منقول است كه فرمودند:
هر گاه در مدينه طيّبه سه روز اقامه نمودى نماز را تمام بخوان و همچنين است حكم مكّه معظّمه و نيز اگر در مدينه سه روز اقامه كردى هر سه روز را روزه بگير و كيفيت آن چنين است.
سه روز را از چهارشنبه شروع كن منتهى شب چهار شنبه (يعنى شبى كه فرداى آن روز چهارشنبه است) نزديك ستون توبه (و آن ستون ابى لبابه است كه وى به منظور توبه از گناهى كه كرده بود خود را به آن بست و به تضرّع پرداخت تا جبرئيل امين به پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نازل شد و خبر داد كه حقتعالى توبه وى را پذيرفت) نماز بگذار و روز چهارشنبه نيز با حالت روزه نزديك آن بنشين و پس از اتمام روز و فرارسيدن شب پنجشنبه (يعنى شبى كه فرداى آن روز پنجشنبه است) نزديك ستون بعدى كه پهلوى ستون ابى لبابه و در كنار مقام نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم است برو و در آن شب و روز بعد آن (روز پنجشنبه) آنجا بنشين و روز پنجشنبه را روزه بگير و آن را به اتمام برسان سپس شب جمعه (شبى كه فرداى آن روز جمعه مى‏باشد) نزديك ستونى كه پهلوى مقام نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم است برو و آن شب و روز بعدش در آنجا نماز بخوان و روز جمعه را روزه بگير و آن را به اتمام برسان.
قابل توجه است كه اگر بتوانى در اين سه روز سخن نگوئى، با كس سخن مگو مگر به مقدار ضرورت و نيز تا محتاج نشدى از مسجد خارج نشو و همچنين در شب و روز نخواب.
در روز جمعه خدا را حمد و ثناء گو و بر پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم صلوات فرست و پس از آن حاجتت را از خدا بخواه و در بين دعاهائى كه مى‏كنى اين دعاء را نيز بخوان:
اللّهم ما كانت لى اليك من حاجة سارعت انا في طلبها و التماسها او حاجة لم اسرع سألتكها فانّى اتوجّه اليك بنيّك محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نبى الرحمة في قضاء حوائجى صغيرها و كبيرها.
خداوندا هر حاجتى كه به تو داشته باشم در طلب و خواستنش از تو سريعا اقدام مى‏كنم و اگر در سوءال آن از تو تسريع نكنم به واسطه پيامبرت حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه پيامبر رحمت است بطرف تو متوجه شده و در بر آمدن حاجاتم چه حاجات كوچك و چه بزرگ آن حضرت را واسطه قرار مى‏دهم.
5- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ هِلَالٍ عَنْ عُقْبَةَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع أَنِّي آتِي الْمَسَاجِدَ الَّتِي حَوْلَ الْمَدِينَةِ فَبِأَيِّهَا أَبْدَأُ قَالَ ابْدَأْ بِقُبَا فَصَلِّ فِيهِ وَ أَكْثِرْ فَإِنَّهُ أَوَّلُ مَسْجِدٍ صَلَّى فِيهِ رَسُولُ اللَّهِ ص فِي هَذِهِ الْعَرْصَةِ ثُمَّ ائْتِ مَشْرَبَةَ أُمِّ إِبْرَاهِيمَ فَصَلِّ فِيهَا فَإِنَّهُ مَسْكَنُ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ مُصَلَّاهُ ثُمَّ تَأْتِي مَسْجِدَ الْفَضِيخِ فَتُصَلِّي فِيهِ رَكْعَتَيْنِ فَقَدْ صَلَّى فِيهِ نَبِيُّكَ فَإِذَا قَضَيْتَ هَذَا الْجَانِبَ فَائْتِ جَانِبَ أُحُدٍ فَابْدَأْ بِالْمَسْجِدِ الَّذِي دُونَ الْحَرَّةِ فَصَلَّيْتَ فِيهِ ثُمَّ مَرَرْتَ بِقَبْرِ حَمْزَةَ وَ الْحَدِيثُ طَوِيلٌ
گروهى از مشايخ و اساتيد من از محمّد بن يحيى و او نيز از محمّد بن حسن صفّار، از محمّد بن عبد اللّه بن هلال و او نيز از عقبة بن خالد نقل كرده كه وى گفت:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام پرسيدم:
من به مساجدى كه اطراف مدينه است مى‏روم به كدام يك از آنها آغاز كنم؟
حضرت فرمودند:
ابتداء به مسجد قبا برو پس در صحن آن بسيار نماز بخوان چه آنكه قبا اوّل مسجدى است كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در آن نماز گزاردند.
سپس به عرفه مادر ابراهيم برو و در آن نماز بخوان زيرا اين مكان مسكن رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و جاى نماز آن حضرت بوده.
پس از آن به مسجد فضيخ برو و در آن دو ركعت نماز بخوان زيرا پيغمبر شما در آن نماز خوانده و وقتى تكاليف اين طرف را اداء كردى به طرف احد برو و پس ابتداء در مسجدى كه در جنب حرّه است نماز بخوان پس بر سر قبر حضرت حمزه برو ... و اين حديث طولانى است و دنباله دارد.

باب هفتم وداع قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيٍّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى وَ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ وَ فَضَالَةَ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَخْرُجَ مِنَ الْمَدِينَةِ فَاغْتَسِلْ ثُمَّ ائْتِ قَبْرَ النَّبِيِّ ص بَعْدَ مَا تَفْرُغُ مِنْ حَوَائِجِكَ فَوَدِّعْهُ وَ اصْنَعْ مِثْلَ مَا صَنَعْتَ عِنْدَ دُخُولِكَ- وَ قُلِ اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَتِي قَبْرَ نَبِيِّكَ ص فَإِنْ تَوَفَّيْتَنِي قَبْلَ ذَلِكَ فَإِنِّي أَشْهَدُ فِي مَمَاتِي عَلَى مَا أَشْهَدُ عَلَيْهِ فِي حَيَاتِي أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ
محمّد بن حسن بن على بن مهزيار، از پدرش، از جدّش على، از حسن بن سعيد، از صفوان بن يحيى و ابن ابى عمير و فضاله از معاوية بن عمّار نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
بعد از آنكه از حوائج و خواسته‏هاى خود فارغ شدى و قصد نمودى از مدينه خارج شوى ابتداء غسل كن و بعد نزد قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم برو و با قبر وداع كن و آنچه هنگام داخل شدن به روضه مطهره انجام دادى اكنون نيز به جاى آور و بگو:
اللّهم لا تجعله آخر العهد من زيارتى قبر نبيّك صلّى اللّه عليه و آله و سلّم: خداوندا زيارتى كه من قبر پيغمبرت را نمودم آخرين زيارت من قرار مده.
فان توفّيتنى قبل ذلك فانّى اشهد في مماتى على ما اشهد عليه في حياتي أَنْ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ و انّ محمّدا عبدك و رسولك پس اگر من را قبل از زيارت ديگر مى‏راندى بطور قطع و حتم در حال مرگم به آنچه در هنگام حيات و زنده بودنم شهادت مى‏دادم، شهادت مى‏دهم و آن اينست كه مى‏گويم:
نيست معبودى مگر تو و شهادت مى‏دهم كه حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بنده و فرستاده تو مى‏باشد.
2- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ وَدَاعِ قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ تَقُولُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ السَّلَامُ عَلَيْكَ لَا جَعَلَهُ اللَّهُ آخِرَ تَسْلِيمِي عَلَيْكَ
گروهى از مشايخ و اساتيد من از سعد بن عبد اللّه و او از احمد بن محمّد بن عيسى و او از حسن بن فضّال و او از يونس بن يعقوب نقل كرده كه گفت:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام راجع به الفاظ وداع قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سوءال كردم:
حضرت فرمودند:
بگو: صلّى اللّه عليك: درود و رحمت فرستد حقتعالى بر تو.
السّلام عليك: سلام و تهنيت بر تو باد.
لا جعله اللّه آخر تسليمى عليك: خداوند متعال اين سلام را آخرين سلام من بر تو قرار ندهد.
3- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ قَالَ رَأَيْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع وَ هُوَ يُرِيدُ أَنْ يُوَدِّعَ لِلْخُرُوجِ إِلَى الْعُمْرَةِ فَأَتَى الْقَبْرَ مِنْ مَوْضِعِ رَأْسِ رَسُولِ اللَّهِ ص بَعْدَ الْمَغْرِبِ فَسَلَّمَ عَلَى النَّبِيِّ ص وَ لَزِقَ بِالْقَبْرِ ثُمَّ أَتَى الْمِنْبَرَ ثُمَّ انْصَرَفَ حَتَّى أَتَى الْقَبْرَ فَقَامَ إِلَى جَانِبِهِ فَصَلَّى وَ أَلْزَقَ مَنْكِبَهُ الْأَيْسَرَ بِالْقَبْرِ قَرِيباً مِنَ الْأُسْطُوَانَةِ الَّتِي دُونَ الْأُسْطُوَانَةِ المحلقة المُخَلَّقَةِ عِنْدَ رَأْسِ النَّبِيِّ ص فَصَلَّى سِتَّ رَكَعَاتٍ أَوْ ثَمَانَ رَكَعَاتٍ فِي نَعْلَيْهِ- قَالَ فَكَانَ مِقْدَارُ رُكُوعِهِ وَ سُجُودِهِ ثَلَاثَ تَسْبِيحَاتٍ أَوْ أَكْثَرَ فَلَمَّا فَرَغَ مِنْ ذَلِكَ سَجَدَ سَجْدَةً أَطَالَ فِيهَا السُّجُودَ حَتَّى بَلَّ عَرَقُهُ الْحَصَى قَالَ وَ ذَكَرَ بَعْضُ أَصْحَابِنَا أَنَّهُ رَآهُ أَلْصَقَ خَدَّهُ بِأَرْضِ الْمَسْجِدِ
سعد بن عبد اللّه باسنادش از حسن بن علىّ بن فضّال نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابا الحسن عليه السّلام را ديدم كه قصد وداع قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را داشته و مى‏خواستند كه از آنجا به عمره بروند، حضرت عليه السّلام بعد از مغرب به طرف قبر مطهّر تشريف برده و نزديك سر مبارك رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ايستاده، ابتداء بر پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سلام نموده و سپس به قبر چسبيدند و بعد از آن به طرف منبر رفتند و سپس برگشته تا به قبر رسيدند و در كنار آن ايستاده و شانه چپ را به قبر چسبانده و در حالى كه نزديك ستونى كه در جنب ستون حلقه‏دار واقع در نزديكى سر مبارك مى‏باشد ايستادند و نعلين‏هاى عربى به پاى مباركشان بود شش يا هشت ركعت نماز خواندند.
راوى مى‏گويد:
مقدار ركوع و سجود آن حضرت به قدر گفتن سه تسبيح يا بيشتر بود و وقتى از نمازها فارغ شدند به سجده رفته و آن قدر سجده را طول دادند تا ريگ‏ها از عرق بدن آن حضرت مرطوبى شدند.
راوى مى‏گويد:
بعضى از اصحاب گفته‏اند: كه آن حضرت را ديده كه صورت مباركشان روى زمين مسجد نهاده بودند.

باب هشتم فضيلت نماز خواندن در مسجد كوفه و مسجد سهله و ثواب آن
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى بْنِ عِمْرَانَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَدِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ أَنَّ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ ع أَتَى مَسْجِدَ الْكُوفَةِ عَمْداً مِنَ الْمَدِينَةِ فَصَلَّى فِيهِ رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ جَاءَ حَتَّى رَكِبَ رَاحِلَتَهُ وَ أَخَذَ الطَّرِيقَ
محمّد بن حسين بن متّ جوهرى از محمّد بن احمد بن يحيى بن عمران، از احمد بن حسن، از محمّد بن حسين از على بن حديد از محمّد بن سنان، از عمرو بن خالد، از ابو حمزه ثمالى نقل كرده كه گفت:
حضرت على بن الحسين عليه السّلام با قصد و نيت از مدينه خارج شده و به مسجد كوفه داخل شدند پس در آن دو ركعت نماز خوانده سپس از مسجد بيرون رفته تا بر مركب خود سوار شده و طى طريق فرمودند.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنْ سُلَيْمَانَ بن [زائد مَوْلَى طِرْبَالٍ وَ غَيْرِهِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع نَفَقَةُ دِرْهَمٍ بِالْكُوفَةِ تُحْسَبُ بِمِائَتَيْ [بِمِائَةِ ]دِرْهَمٍ فِيمَا سِوَاهُ وَ رَكْعَتَانِ فِيهَا تُحْسَبُ بِمِائَةِ رَكْعَةٍ
پدرم رحمة الله عليه، از سعد بن عبد الله و او از محمد بن حسين و او از محمّد بن اسماعيل بن بزيع و او از منصور بن يونس و او از سليمان بن مولى طربال و غير او نقل كرده كه گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
يك درهم در كوفه خرج نمودن معادل با دويست درهم در غير آن بوده و دو ركعت نماز در آن مساوى با صد ركعت نماز در غير آن مى‏باشد.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ زَكَرِيَّا عَنْ نَجْمِ بْنِ حُطَيْمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ لَوْ يَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ لَأَعَدُّوا لَهُ الزَّادَ وَ الرَّاحِلَةَ مِنْ مَكَانٍ بَعِيدٍ وَ قَالَ صَلَاةٌ فَرِيضَةٌ فِيهِ تَعْدِلُ حِجَّةً وَ نَافِلَةٌ فِيهِ تَعْدِلُ عُمْرَةً
محمد بن حسن صفّار از احمد بن محمّد بن حسن بن علىّ بن فضّال از ابراهيم بن محمّد، از فضل بن زكريّا از نجم بن حطيم از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
اگر مردم به فضيلتى كه در مسجد كوفه است واقف بودند از راه دور توشه برداشته و بر مركب سوار شده و به آنجا مى‏رفتند و سپس فرمودند:
يك فريضه در آن به جا آوردن مساوى با يك حج بوده و يك نافله در آن خواندن معادل با يك عمره مى‏باشد
4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي هَاشِمٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ الْفَرِيضَةُ تَعْدِلُ حِجَّةً مَقْبُولَةً وَ التَّطَوُّعُ فِيهِ تَعْدِلُ عُمْرَةً مَقْبُولَةً
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش از كسى كه براى او حديث را نقل نموده از عبد الرّحمن بن ابى هاشم، از داود ابن فرقد، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
يك نماز واجب در مسجد كوفه معادل با يك حج مقبول بوده و يك نماز مستحبى در آن برابر با يك عمره قبول شده مى‏باشد.
5- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَبَلَةَ عَنْ سَلَّامِ بْنِ أَبِي عَمْرَةَ عَنْ سَعْدِ بْنِ طَرِيفٍ عَنِ الْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَ عَنْ عَلِيٍّ ع قَالَ النَّافِلَةُ فِي هَذَا الْمَسْجِدِ تَعْدِلُ عُمْرَةً مَعَ النَّبِيِّ ص وَ الْفَرِيضَةُ فِيهِ تَعْدِلُ حِجَّةً مَعَ النَّبِيِّ ص وَ قَدْ صَلَّى فِيهِ أَلْفُ نَبِيٍّ وَ أَلْفُ وَصِيٍّ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد از پدرش، از حسن بن محبوب، از عبد اللّه بن جبله، از سلام بن ابى عمره، از سعد بن طريف، از اصبغ بن نباته از مولانا على عليه السّلام نقل نموده كه حضرت فرمودند:
نماز نافله در اين مسجد معادل با انجام عمره در معيّت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بوده و ناز واجب در آن مساوى با انجام حجّ با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏باشد، در اين مسجد هزار پيغمبر و هزار وصىّ پيامبر نماز خوانده‏اند.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَ تُصَلِّي الصَّلَاةَ كُلَّهَا فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ قُلْتُ لَا قَالَ أَمَا لَوْ كُنْتُ بِحَضْرَتِهِ لَرَجَوْتُ أَنْ لَا تَفُوتَنِي فِيهِ صَلَاةٌ قَالَ وَ تَدْرِي مَا فَضْلُهُ قُلْتُ لَا قَالَ مَا مِنْ عَبْدٍ صَالِحٍ وَ لَا نَبِيٍّ إِلَّا وَ قَدْ صَلَّى فِي مَسْجِدِ الْكُوفَانِ حَتَّى إنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص لَمَّا أُسْرِيَ بِهِ قَالَ لَهُ جَبْرَئِيلُ ع أَ تَدْرِي أَيْنَ أَنْتَ السَّاعَةَ يَا مُحَمَّدُ قَالَ لَا قَالَ أَنْتَ مُقَابِلُ مَسْجِدِ كُوفَانَ فَقَالَ اسْتَأْذِنْ رَبَّكَ حَتَّى أَهْبِطَ فَأُصَلِّيَ فِيهِ فَاسْتَأْذَنَ فَأَذِنَ لَهُ فَهَبَطَ فَصَلَّى فِيهِ رَكْعَتَيْنِ وَ إِنَّ الصَّلَاةَ الْمَكْتُوبَةَ فِيهِ تَعْدِلُ بِأَلْفِ صَلَاةٍ وَ إِنَّ النَّافِلَةَ فِيهِ تَعْدِلُ بِخَمْسِ مِائَةِ صَلَاةٍ وَ إِنَّ مُقَدَّمَهُ [قِبْلَتَهُ ]لَرَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ إِنَّ مَيْمَنَتَهُ رَوْضَةٌ
مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ إِنَّ مَيْسَرَتَهُ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ إِنَّ مُوءَخَّرَهُ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ إِنَّ الْجُلُوسَ فِيهِ بِغَيْرِ صَلَاةٍ وَ لَا ذِكْرٍ لَعِبَادَةٌ وَ لَوْ عَلِمَ النَّاسُ مَا فِيهِ لَأَتَوْهُ وَ لَوْ حَبْواً
محمد بن حسن از محمّد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عمرو بن عثمان از كسى كه براى او حديث را نقل نموده از هارون بن خارجه، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
آيا تمام نمازهايت را در مسجد كوفه مى‏خوانى؟
عرض كردم: خير حضرت فرمودند:
من اگر در آنجا حاضر باشم اميدوارم كه هيچ نمازى از من در آن مسجد فوت نشود و سپس فرمودند:
آيا فضيلت نماز در اين مسجد را مى‏دانى عرض كردم: خير.
حضرت فرمودند:
هيچ بنده صالح و پيامبرى نبوده مگر آنكه در مسجد كوفه نماز گزارده است
حتّى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم وقتى به معراج رفتند جبرئيل عليه السّلام به ايشان عرض نمود:
آيا نمى‏دانى در اين ساعت به كجا آمده‏اى؟
حضرت فرمودند: خير عرضه داشت: شما در مقابل مسجد كوفه قرار گرفته‏ايد.
حضرت فرمودند: از پروردگارت اذن بگير تا به آن فرود آمده و در آن نماز بگذارم. پس جبرئيل از حقتعالى استيذان نمود و حقتعالى هم به او اذن داد.
پس پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به مسجد فرود آمده و در آن دو ركعت نماز خواندند.
بايد توجه داشت كه يك نماز واجب در آن معادل با هزار نماز در جاهاى ديگر است و يك نماز نافله در آن مساوى با پانصد نمازى است كه در اماكن ديگر خوانده شود.
قبله اين مسجد بستانى است از بساتين بهشت و نيز قسمت راست آن بستان ديگرى است كه از بساتين بهشت چنانچه طرف چپ آن نيز بستان ديگرى محسوب مى‏شود از بساتين بهشت نشستن در اين مسجد بدون اينكه نماز بخوانند يا ذكرى بگويند عبادت مى‏باشد و اگر مردم فضيلتى را كه در اين مسجد است مى‏دانستند مسلّما به آن حاضر گشته اگر چه به روش اطفال روى دست و شكم راه رفته و خود را روى زمين بكشند.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ ظَرِيفِ بْنِ نَاصِحٍ عَنْ خَالِدٍ الْقَلَانِسِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ بِأَلْفِ صَلَاةٍ
محمّد بن الحسن بن على بن مهزيار از پدرش، از جدّش على بن مهزيار از حسن بن سعيد، از ظريف بن ناصح، از خالد قلانسى، وى مى‏گويد:
از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
يك نماز در مسجد كوفه معادل است با هزار نماز.

8- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَكَّةُ حَرَمُ اللَّهِ وَ حَرَمُ رَسُولِهِ وَ حَرَمُ عَلِيٍّ الصَّلَاةُ فِيهَا بِمِائَةِ أَلْفِ صَلَاةٍ وَ الدِّرْهَمُ فِيهَا بِمِائَةِ أَلْفِ دِرْهَمٍ وَ الْمَدِينَةُ حَرَمُ اللَّهِ وَ حَرَمُ رَسُولِهِ ص وَ حَرَمُ عَلِيٍّ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع الصَّلَاةُ [فِيهَا ]فِي مَسْجِدِهَا بِعَشَرَةِ أَلْفِ صَلَاةٍ وَ الدِّرْهَمُ فِيهَا بِعَشَرَةِ أَلْفِ دِرْهَمٍ وَ الْكُوفَةُ حَرَمُ اللَّهِ وَ حَرَمُ رَسُولِهِ ص وَ حَرَمُ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ عَلِيٍّ ع الصَّلَاةُ فِي مَسْجِدِهَا بِأَلْفِ صَلَاةٍ
با همين اسنادى كه گذشت از حضرت امام صادق عليه السّلام نقل شده كه فرمودند:
مكّه حرم خدا و رسول او و مولانا على بن ابى طالب عليه السّلام مى‏باشد، يك نماز در آن معادل با صد هزار نماز بوده و يك درهم در آن انفاق كردن برابر با صد هزار درهم مى‏باشد.
و مدينه منوّره حرم خدا و رسولش صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حرم امير الموءمنين عليه السّلام مى‏باشد يك نماز در مسجد آن معادل با ده هزار نماز بوده و يك درهم انفاق كردن در آن برابر با ده هزار درهم مى‏باشد.
و كوفه حرم خدا و رسولش صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حرم امير الموءمنين على عليه السّلام مى‏باشد، يك نماز در مسجد آن معادل با هزار نماز مى‏باشد.
9- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ حَدُّ مَسْجِدِ السَّهْلَةِ الرَّوْحَاءُ
محمّد بن الحسين بن مت الجوهرى، از محمّد بن احمد بن يحيى، از احمد بن محمّد، از ابى محمّد، از على بن اسباط، از برخى اصحابمان، از مولانا ابى عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
حدّ مسجد سهله روحاء مى‏باشد.
حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ مِثْلَهُ
محمّد بن حسن بن احمد بن وليد، از محمّد بن حسن صفّار، از محمّد بن حسين، از على بن اسباط مثل روايت سابق را نقل كرده است.
10- حَدَّثَنِي أَخِي عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ عِمْرَانَ بْنِ مُوسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُوسَى الْخَشَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ عَمِّهِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ لِأَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ يَا أَبَا حَمْزَةَ هَلْ شَهِدْتَ عَمِّي لَيْلَةَ خَرَجَ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَهَلْ صَلَّى فِي مَسْجِدِ سُهَيْلٍ قَالَ وَ أَيْنَ مَسْجِدُ سُهَيْلٍ لَعَلَّكَ تَعْنِي مَسْجِدَ السَّهْلَةِ قَالَ نَعَمْ قَالَ أَمَا إِنَّهُ لَوْ صَلَّى فِيهِ رَكْعَتَيْنِ- ثُمَّ اسْتَجَارَ اللَّهَ لَأَجَارَهُ سَنَةً فَقَالَ لَهُ أَبُو حَمْزَةَ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي هَذَا مَسْجِدُ السَّهْلَةِ قَالَ نَعَمْ فِيهِ بَيْتُ إِبْرَاهِيمَ الَّذِي كَانَ يَأْتِي مِنْهُ إِلَى الْعَمَالِقَةِ وَ فِيهِ بَيْتُ إِدْرِيسَ الَّذِي كَانَ يَخِيطُ فِيهِ وَ فِيهِ مُنَاخُ الرَّاكِبِ وَ فِيهِ صَخْرَةٌ خَضْرَاءُ فِيهَا صُوَرُ الْأَنْبِيَاءِ [صُورَةُ جَمِيعِ النَّبِيِّينَ ]وَ تَحْتَ الصَّخْرَةِ الطِّينَةُ الَّتِي خَلَقَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهَا النَّبِيِّينَ وَ فِيهَا الْمِعْرَاجُ وَ هُوَ الْفَارُوقُ الْأَعْظَمُ مَوْضِعٌ مِنْهُ وَ هُوَ مَمَرُّ النَّاسِ وَ هُوَ مِنْ كُوفَانَ وَ فِيهِ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ وَ إِلَيْهِ الْمَحْشَرُ يُحْشَرُ مِنْ جَانِبِهِ سَبْعُونَ أَلْفاً- يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ ... بِغَيْرِ حِسابٍ أُولَئِكَ الَّذِينَ أفلح [أَفْلَجَ اللَّهُ حُجَجَهُمْ وَ ضَاعَفَ نِعَمَهُمْ فَإِنَّهُمُ الْمُسْتَبِقُونَ الْفَائِزُونَ الْقَانِتُونَ يُحِبُّونَ أَنْ يَدْرَءُوا عَنْ أَنْفُسِهِمُ الْمَفْخَرَ وَ يُحَلَّوْنَ بِعَدْلِ اللَّهِ عَنْ لِقَائِهِ وَ أَسْرَعُوا فِي الطَّاعَةِ فَعَمِلُوا وَ عَلِمُوا أَنَّ اللّهَ بِما يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ لَيْسَ عَلَيْهِمْ حِسَابٌ وَ لَا عَذَابٌ يُذْهِبُ الضِّغْنَ يُطَهِّرُ الْمُوءْمِنِينَ وَ مِنْ وَسَطِهِ سَارَ جَبَلُ الْأَهْوَازِ وَ قَدْ أَتَى عَلَيْهِ زَمَانٌ وَ هُوَ مَعْمُورٌ
برادرم على بن محمّد بن قولويه، از احمد بن ادريس بن احمد، از عمران بن موسى، از حسن بن موسى الخشاب از على بن حسان، از عمويش عبد الرّحمن بن كثير، از ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى مى‏گويد از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه به ابى حمزه ثمالى مى‏فرمودند:
اى ابا حمزه آيا شاهد بودى عمويم شب خارج گرديد؟
ابو حمزه گفت: بلى.
حضرت فرمودند:
آيا وى در مسجد سهيل نماز گذارد؟
ابو حمزه گفت: مسجد سهيل كجا است؟ شاهد مقصودتان مسجد سهله است حضرت فرمودند.
بلى، سپس فرمودند:
حقّا اگر وى (يعنى عموى امام صادق عليه السّلام كه زيد بن على بن الحسين عليهما السّلام باشد) در آن مسجد دو ركعت نماز مى‏خواند سپس از خداوند پناه مى‏خواست حقتعالى او را براى يك سال پناه مى‏داد.
ابو حمزه محضر مباركش عرض كرد:
پدر و مادرم فدايت شوند، اين مسجدى كه توصيفاتش را بيان فرموديد آيا مسجد سهله است؟ حضرت فرمودند:
بلى، در آن مسكن و منزل جناب ابراهيم عليه السّلام بوده كه از آن بطرف عمالقه مى‏رفت و ايشان را ارشاد مى‏فرمود و نيز در آن منزل ادريس عليه السّلام است كه در آن به خياطت و دوزندگى اشتغال داشت و همچنين در آن استراحت‏گاه سواران و سنگ سبزى كه در آن صورت و شمايل انبياء نقش بسته شده مى‏باشد و در زير اين سنگ گلى هست كه خداوند عزّ و جل انبياء را از آن آفريده و از اين مكان و بمنزل معراج صورت گرفته و آن مكان به فاروق اعظم ناميده شده و آن محلّ عبور و مرور مردم به طرف محشر بوده و از كوفه محسوب مى‏شود و دميدن در صور در همين مكان واقع مى‏شود و از همين مكان به محشر راه پيدا شده و هفتاد هزار نفر محشور گشته و از همين مكان به طرف بهشت بدون حساب رهسپار گرديده و داخل آن مى‏شوند، ايشان كسانى هستند كه حقتعالى آنها را رستگار نموده و نعمتهايش بر ايشان را مضاعف كرده است، ايشان در ورود به بهشت بر يك ديگر سبقت و پيشى مى‏گيرند، رستگاران و اميدواران به رحمت حق بوده، دوست دارند فخر و كبر را از خود دور كنند، ايشان كسانى هستند كه عدل حق تعالى آنها را از ملاقات پروردگارشان ترسان و خائف نموده، ديگر از اوصاف ايشان آن است كه در طاعت و فرمان برادرى حق شتاب نموده و طريق عمل را پيش گرفته و مى‏دانند كه خداوند متعال به آنچه انجام مى‏دهند بصير و آگاه است، حسابى بر ايشان نبوده چنانچه عذاب و موءاخذه‏اى متوجه ايشان نمى‏باشد.
اين مكان كينه را از دل‏ها برده و موءمنين را از هر گونه آلودگى پاك مى‏نمايد، و از وسط آن كوه اهواز (در برخى نسخ «اهوان» ضبط شده) رد شده و روزگارى بر آن گذشته كه در طى آن اين مكان معمور و آباد بوده است.
مترجم گويد:
همان طورى كه مرحوم علامه مجلسى عطّر اللّه مرقده در بحار فرموده الفاظ اين حديث از غلط و سقم خالى نمى‏باشد.
11- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الرَّازِيِّ الْجَامُورَانِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ أَبِيهِ سَيْفٍ عَنْ أَبِي بَكْرٍ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَوْ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ أَيُّ بِقَاعِ الْأَرْضِ أَفْضَلُ بَعْدَ حَرَمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ حَرَمِ رَسُولِهِ ص فَقَالَ الْكُوفَةُ يَا أَبَا بَكْرٍ هِيَ الزَّكِيَّةُ الطَّاهِرَةُ فِيهَا قُبُورُ النَّبِيِّينَ الْمُرْسَلِينَ وَ قُبُورُ غَيْرِ الْمُرْسَلِينَ وَ الْأَوْصِيَاءِ الصَّادِقِينَ وَ فِيهَا مَسْجِدُ سُهَيْلٍ الَّذِي لَمْ يَبْعَثِ اللَّهُ نَبِيّاً إِلَّا وَ قَدْ صَلَّى فِيهِ وَ مِنْهَا يَظْهَرُ عَدْلُ اللَّهِ وَ فِيهَا يَكُونُ قَائِمُهُ وَ الْقُوَّامُ مِنْ بَعْدِهِ وَ هِيَ مَنَازِلُ النَّبِيِّينَ وَ الْأَوْصِيَاءِ وَ الصَّالِحِينَ
پدرم از سعد بن عبد اللّه و او از ابى عبد اللّه محمّد بن ابى عبد اللّه رازى جامورانى و او از حسين بن سيف بن عميره و او از پدرش سيف و او از ابى بكر خضرمى و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام يا ابو جعفر عليه السّلام نقل نموده، مى‏گويد:
محضر مباركش عرضه داشتم: بعد از حرم خداوند عزّ و جل و حرم رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم چه مكانى از زمين از امكنه ديگر برتر و اشرف مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
اى ابو بكر، آن زمين كوفه مى‏باشد، اين زمين پاك و پاكيزه بوده و در آن قبور انبياء مرسل و غير مرسل و اوصياء انبياء بوده و در آن مسجد سهيل قرار دارد، از خصوصيات اين مسجد آن است كه حق تعالى هيچ پيغمبرى را مبعوث نفرموده مگر آنكه وى در آن نماز خوانده است و نيز از آن عدل الهى ظاهر و آشكار مى‏گردد و در آن قائم حق تعالى قيام نموده و پس از آن عدالت را بر پاى مى‏فرمايد، در اين زمين منازل انبياء و اوصياء صالح مى‏باشد.
12- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ أَبِي جَعْفَرٍ ع فَدَخَلَ عَلَيْهِ رَجُلٌ فَسَلَّمَ وَ جَلَسَ فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ ع مِنْ أَيِّ الْبِلَادِ أَنْتَ فَقَالَ الرَّجُلُ أَنَا مِنْ أَهْلِ الْكُوفَةِ وَ أَنَا لَكَ مُحِبٌّ مُوَالٍ قَالَ فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ ع أَ تُصَلِّي فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ كُلَّ صَلَاتِكَ قَالَ الرَّجُلُ لَا فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع إِنَّكَ لَمَحْرُومٌ مِنَ الْخَيْرِ قَالَ ثُمَّ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع أَ تَغْتَسِلُ كُلَّ يَوْمٍ مِنْ فُرَاتِكُمْ مَرَّةً قَالَ لَا- قَالَ فَفِي كُلِّ جُمْعَةٍ فَقَالَ لَا قَالَ فَفِي كُلِّ شَهْرٍ قَالَ لَا قَالَ فَفِي كُلِّ سَنَةٍ قَالَ لَا فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ ع إِنَّكَ لَمَحْرُومٌ مِنَ الْخَيْرِ قَالَ ثُمَّ قَالَ أَ تَزُورُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ جُمْعَةٍ قَالَ لَا قَالَ فَفِي كُلِّ شَهْرٍ قَالَ لَا قَالَ فَفِي كُلِّ سَنَةٍ قَالَ لَا فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع إِنَّكَ لَمَحْرُومٌ مِنَ الْخَيْرِ
محمّد حسن بن على بن مهزيار، از پدرش، از جدّش، از حسن بن محبوب، از حنان بن سدير نقل نموده، وى مى‏گويد:
محضر مبارك حضرت ابى جعفر عليه السّلام بودم كه شخصى داخل شد و به آن جناب سلام نمود و نشست حضرت به او فرمودند:
از كدام ديار هستى؟
عرض كرد: از اهل كوفه بوده و دوست دار شما مى‏باشم.
راوى مى‏گويد: حضرت به او فرمودند:
آيا تمام نمازهايت را در مسجد كوفه مى‏خوانى؟
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
حقا كه از خير محروم هستى، سپس فرمودند:
آيا هر روز يك مرتبه از فرات غسل مى‏كنى.
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
آيا در هر جمعه چه طور؟
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند: در هر ماه چطور، عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند: در هر سال چه طور؟
عرض كرد: خير حضرت فرمودند: در هر ماه چطور؟
عرض كرد: خير حضرت فرمودند:
حقا كه از خير محروم مى‏باشى.
راوى مى‏گويد: حضرت سپس به او فرمود:
آيا قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را در هر جمعه زيارت مى‏نمائى؟
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
در هر ماه چه طور؟
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
در هر سال چه طور؟
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
حقّا كه از خير محروم مى‏باشى.
13- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ رِئَابٍ عَنْ أَبِي عُبَيْدَةَ الْحَذَّاءِ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع لَا تَدَعْ يَا أَبَا عُبَيْدَةَ الصَّلَاةَ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ وَ لَوْ أَتَيْتَهُ حَبْواً فَإِنَّ الصَّلَاةَ فِيهِ بِسَبْعِينَ صَلَاةً فِي غَيْرِهِ مِنَ الْمَسَاجِدِ
محمّد بن حسن بن على بن مهزيار، از پدرش، از جدّش على بن مهزيار، از حسن بن محبوب، از على بن رئاب از ابى عبيده حذّاء، وى مى‏گويد:
حضرت ابو جعفر عليه السّلام فرمودند:
اى ابو عبيده نماز در مسجد كوفه را ترك مكن و حتما به آن مسجد برو و در آن اداء نماز كن اگر چه به روش اطفال روى دست و شكم حركت كرده و خود را روى زمين بكشى چه آنكه يك نماز در آن معادل و مساوى با هفتاد نماز در مساجد ديگرى مى‏باشد.
14- حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ الْعَسْكَرِيُّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ سَمِعْتُ الرِّضَا ع يَقُولُ الصَّلَاةُ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ فُرَادَى أَفْضَلُ مِنْ سَبْعِينَ صَلَاةً فِي غَيْرِهِ جَمَاعَةً
ابو عبد الرحمن محمّد بن احمد بن حسين عسكرى از حسن بن على بن مهزيار، از پدرش، از حسن بن سعيد، از محمّد بن سنان نقل كرده كه وى گفت:
از حضرت رضا عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
يك نماز فرادى در مسجد كوفه خواندن برتر و با فضيلت‏تر از هفتاد نماز بطور جماعت خواندن در غير آن مى‏باشد.
15- وَ عَنْهُ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ ظَرِيفِ بْنِ نَاصِحٍ عَنْ خَالِدٍ الْقَلَانِسِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ الصَّلَاةُ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ بِأَلْفِ صَلَاةٍ
ابو عبد الرحمن محمّد بن احمد بن حسين عسكرى از حسن بن على، از پدرش على بن مهزيار از پدرش، از حسن بن سعيد، از ظريف بن ناصح، از خالد قلانسى نقل كرده كه وى گفت:
از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
يك نماز در مسجد كوفه معادل با هزار نماز در غير آن مى‏باشد.
16- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ جَمِيعاً عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَخِيهِ عَلِيٍّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ فُضَيْلٍ الْأَعْوَرِ عَنْ لَيْثِ بْنِ أَبِي سُلَيْمٍ قَالَ اسْتَقْبَلْتُهُ وَ قَدْ صَلَّى النَّاسُ الْعَصْرَ- فَقَالَ إِنِّي لَمْ أُصَلِّ الظُّهْرَ بَعْدُ فَلَا تَحْبِسْنِي وَ امْضِ رَاشِداً قَالَ قُلْتُ لِمَ أَخَّرْتَهَا إِلَى السَّاعَةِ قَالَ كَانَتْ لِي حَاجَةٌ فِي السُّوقِ فَأَخَّرْتُ الصَّلَاةَ حَتَّى أُصَلِّيَ فِي الْمَسْجِدِ- لِلْفَضْلِ الَّذِي بَلَغَنِي فِيهِ قَالَ فَرَجَعْتُ فَقُلْتُ أَيَّ شَيْءٍ رُوِّيتَ فِيهِ قَالَ أَخْبَرَنِي فُلَانٌ عَنْ فُلَانٍ عَنْ عَائِشَةَ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص يَقُولُ عُرِجَ بِي إِلَى السَّمَاءِ وَ إِنِّي هَبَطْتُ إِلَى الْأَرْضِ فَأُهْبِطْتُ إِلَى مَسْجِدِ أَبِي نُوحٍ ع وَ أَبِي إِبْرَاهِيمَ وَ هُوَ مَسْجِدُ الْكُوفَةِ فَصَلَّيْتُ فِيهِ رَكْعَتَيْنِ قَالَ ثُمَّ قَالَتْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ الصَّلَاةَ الْمَفْرُوضَةَ فِيهِ تَعْدِلُ حِجَّةً مَبْرُورَةً وَ النَّافِلَةَ تَعْدِلُ عُمْرَةً مَبْرُورَةً
پدرم و محمّد بن عبد اللّه جميعا از عبد اللّه بن جعفر حميرى، از ابراهيم بن مهزيار، از برادرش على، از حسن بن سعيد از على بن حكم، از فضيل اعور، از ليث بن ابى سليم نقل كرده كه وى مى‏گفت:
نزد او رفتم در حالى كه مردم نماز عصر را خوانده بودند، وى فرمود:
من هنوز نماز ظهر را نخوانده‏ام پس مرا معطّل مكن و از خواندن نماز باز مدار و برو ان شاء اللّه موفّق باشى.
راوى مى‏گويد:
عرض كردم چرا نمازتان را به تأخير انداخته و تا اين ساعت نخوانده‏ايد؟
فرمود:
در بازار كارى داشتم لذا خواندن نماز را به تأخير انداخته تا آن را در اين مسجد نخوانم زيرا فضيلتى كه راجع به خواندن نماز در اين مسجدت به سمعم رسيده بود مرا بر اين داشت.
راوى مى‏گويد:
دو مرتبه به سوءال و پرسش برگشته و عرض كردم:
چه روايتى در اين زمينه به شما رسيده؟
فرمود:
فلانى از فلانى از عائشه به من خبر داد كه وى گفت:
از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم شنيدم كه مى‏فرمودند.
زمانى كه من را به آسمان عروج مى‏دادند بناشد به زمين فرود آيم پس من به مسجد ابى نوح عليه السّلام و ابى ابراهيم كه همان مسجد كوفه است نزول نموده و در آن دو ركعت نماز خواندم ...
سپس راوى مى‏گويد عائشه گفت:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
يك نماز واجب در آن مسجد خواندن معادل با حج مقبول بوده و يك نافله خواندن در آن مساوى با يك عمره قبول شده مى‏باشد.
17- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَجْلَانَ عَنْ مَالِكِ بْنِ ضَمْرَةَ الرَّوَّاسِيِّ [الْعَنْبَرِيِّ ]قَالَ قَالَ لِي أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع أَ تَخْرُجُ إِلَى الْمَسْجِدِ الَّذِي فِي ظَهْرِ دَارِكَ تُصَلِّي فِيهِ فَقُلْتُ لَهُ يَا أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ ذَاكَ مَسْجِدٌ تُصَلِّي فِيهِ النَّاسُ [النِّسَاءُ ]فَقَالَ لِي يَا مَالِكُ ذَاكَ مَسْجِدٌ مَا أَتَاهُ مَكْرُوبٌ قَطُّ فَصَلَّى فِيهِ فَدَعَا اللَّهَ إِلَّا فَرَّجَ اللَّهُ عَنْهُ- وَ أَعْطَاهُ حَاجَتَهُ فَقَالَ مَالِكٌ فَوَ اللَّهِ مَا أَتَيْتُهُ وَ لَا صَلَّيْتُ فِيهِ فَلَمَّا كَانَ لَيْلَةٌ أَصَابَنِي أَمْرٌ اغْتَمَمْتُ مِنْهُ فَذَكَرْتُ قَوْلَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ قُمْتُ فِي اللَّيْلِ وَ انْتَعَلْتُ فَتَوَضَّأْتُ وَ خَرَجْتُ فَإِذَا عَلَى بَابِي مِصْبَاحٌ فَمَرَّ قُدَّامِي وَ مَرَرْتُ حَتَّى انْتَهَيْتُ إِلَى الْمَسْجِدِ فَوَقَفَ بَيْنَ يَدَيَّ وَ كُنْتُ أُصَلِّي فَلَمَّا فَرَغْتُ انْتَعَلْتُ وَ انْصَرَفْتُ- فَمَرَّ قُدَّامِي حَتَّى انْتَهَيْتُ إِلَى الْبَابِ فَلَمَّا أَنْ دَخَلْتُ ذَهَبَ فَمَا خَرَجْتُ لَيْلَةً بَعْدَ ذَلِكَ إِلَّا وَجَدْتُ الْمِصْبَاحَ عَلَى بَابِي وَ قَضَى اللَّهُ حَاجَتِي
محمّد بن حسن بن مهزيار از پدرش از جدّش علىّ بن مهزيار، از عثمان بن عيسى، از محمّد بن عجلان، از مالك بن ضمره رواسى (عنبرى نسخه بدل) نقل نموده كه وى گفت:
امير الموءمنين عليه السّلام به من فرمودند:
آيا به مسجدى كه پشت خانه‏ات هست مى‏روى و نماز در آن مى‏خوانى؟
محضر مبارك عرض كردم:
يا امير الموءمنين در آن مسجد زنان نماز مى‏گذارند.
حضرت فرمودند:
اى مالك محزون و غمگينى هرگز به اين مسجد داخل نشده كه در آن نماز خوانده و براى رفع حزن و غمش دعاء نموده باشد مگر آنكه حق تعالى حزنش را بر طرف و غمش را زائل كرده و خواسته‏اش را به او عطا فرموده.
مالك مى‏گويد: به خدا قسم به آن مسجد نرفته و در آن نماز نخواندم تا شبى كه گرفتار ناراحتى شده و بخاطر آن غم و اندوه مرا فرا گرفت پس فرموده امير الموءمنين عليه السّلام بيادم آمد لا جرم در همان وقت شب بر خواسته و نعلينى به پا كرده و وضوء ساخته و از منزل خارج گشتم ناگهان درب منزل چراغى ديدم روشن كه جلو من در حركت است و من نيز در روشنائى آن گام برداشته تا به مسجد رسيدم در اين هنگام چراغ از حركت ايستاد و در جلو من متوقف گرديد من به مسجد داخل شده و در آن نماز گزاردم و پس از فراغت از آن نعلين‏ها را به پاكرده و به منزل برگشتم در مراجعت همچنان چراغ را روشن و جلو خود در حركت ديدم در پرتو آن قدم برداشته تا به درب منزل رسيدم و چون داخل خانه شدم چراغ از نظرم محو گشت و از آن شب به بعد هر شبى كه به مسجد مى‏رفتم چراغ را در منزل روشن مى‏ديدم و حق تعالى حاجت و خواسته من را بر آورده فرمود.
18- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو يُوسُفَ يَعْقُوبُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ مِنْ وُلْدِ أَبِي فَاطِمَةَ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ زَيْدٍ مَوْلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَحْيَى الْكَاهِلِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ جَاءَ رَجُلٌ إِلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ هُوَ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ فَقَالَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ- فَرَدَّ عَلَيْهِ السَّلَامَ فَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي أَرَدْتُ الْمَسْجِدَ الْأَقْصَى فَأَرَدْتُ أَنْ أُسَلِّمَ عَلَيْكَ وَ أُوَدِّعَكَ فَقَالَ أَيَّ شَيْءٍ أَرَدْتَ بِذَلِكَ فَقَالَ الْفَضْلَ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ فَبِعْ رَاحِلَتَكَ وَ كُلْ زَادَكَ وَ صَلِّ فِي هَذَا الْمَسْجِدِ فَإِنَّ الصَّلَاةَ الْمَكْتُوبَةَ فِيهِ حِجَّةٌ مَبْرُورَةٌ وَ النَّافِلَةَ عُمْرَةٌ مَبْرُورَةٌ وَ الْبَرَكَةُ مِنْهُ عَلَى اثْنَيْ عَشَرَ مِيلًا يَمِينُهُ يُمْنٌ وَ يُسْرَاهُ مَكْرٌ وَ فِي وَسَطِهِ عَيْنٌ مِنْ دُهْنٍ وَ عَيْنٌ مِنْ لَبَنٍ وَ عَيْنٌ مِنْ مَاءٍ شَرَاباً لِلْمُوءْمِنِينَ وَ عَيْنٌ مِنْ مَاءٍ طَهُورٌ لِلْمُوءْمِنِينَ مِنْهُ سَارَتْ سَفِينَةُ نُوحٍ وَ كَانَ فِيهِ نَسْرٌ وَ يَغُوثُ وَ يَعُوقُ وَ صَلَّى فِيهِ سَبْعُونَ نَبِيّاً وَ سَبْعُونَ وَصِيّاً أَنَا أَحَدُهُمْ وَ قَالَ بِيَدِهِ فِي صَدْرِهِ مَا دَعَا فِيهِ مَكْرُوبٌ بِمَسْأَلَةٍ فِي حَاجَةٍ مِنَ الْحَوَائِجِ إِلَّا أَجَابَهُ اللَّهُ وَ فَرَّجَ عَنْهُ كَرْبَهُ
پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى نقل نموده، وى گفت:
ابو يوسف يعقوب بن عبد اللّه كه از فرزندان ابى فاطمه است برايم نقل نمود از اسماعيل بن زيد كه مولاى عبد اللّه بن يحيى كاهلى است و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام روايت كرد كه آن جناب فرمودند:
شخصى محضر مبارك امير الموءمنين عليه السّلام رسيد در حالى كه آن حضرت در مسجد كوفه نزول اجلال داشتند بر حضرتش سلام كرد و گفت:
السّلام عليك يا امير الموءمنين و رحمة الله و بركاته.
حضرت جواب سلامش را دادند.
وى عرض كرد: فدايت شوم عازم مسجد اقصى بودم گفتم ابتداء خدمت شما آمده سلام عرض كرده و با شما وداع نمايم.
حضرت فرمودند:
قصدت از رفتن به آن مسجد چيست؟
عرضه داشت: فدايت شوم درك فضيلت آن مسجد.
حضرت فرمودند:
مركبت را بفروش و توشه‏ات را تناول كن و در همين مسجد نماز بگذار و نيازى به آن مسجد نيست زيرا يك نماز واجب در اينجا خواندن معادل با يك حجّ قبول شده بوده و يك نماز نافله گزاردن مساوى و برابر است با يك عمره مقبول، بركتى كه از اين مسجد ناشى مى‏باشد تا فاصله دوازده ميلى آن منتشر مى‏باشند، جانب راست آن نيك بختى و بركت بوده و طرف چپش تزوير و فريب و در وسطش چشمه‏اى از روغن و چشمه‏اى از شير و چشمه‏اى از آبى كه شراب است براى موءمنين و چشمه‏اى است از آب كه براى اهل ايمان طهور و پاكيزه مى‏باشد از همين مكان كشتى نوح عليه السّلام حركت نمود و در همين مسجد بت‏هاى سه‏گانه يعنى: نسر و يغوث و يعوق بودند و در همين مسجد هفتاد و پيغمبر و هفتاد وصىّ كه يكى از آنها من هستم نماز خوانده‏اند.
سپس در حالى كه با دست مبارك اشاره مى‏نمودند فرمودند:
در اين مسجد هيچ محزون و مكروبى براى حاجتى از حوائجش دعاء نكرده مگر آنكه حق تعالى حزنش را بر طرف و غمش را زائل و حاجتش را روا ساخته است.
مترجم گويد:
اينكه حضرت فرمودند: بت‏هاى سه‏گانه يعنى: نسر و يغوث و يعوق در اين مسجد بودند نه به ملاحظه شرافت مسجد از اين رهگذر باشد بلكه اشاره به قدمت آن است كه خود فضيلت و اعتبارى محسوب مى‏گردد.

باب نهم روشن نمودن و تعيين كردن مكان قبر امير الموءمنين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ قَالَ كُنْتُ وَ عَامِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جُذَاعَةَ الْأَزْدِيُّ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ لَهُ عَامِرٌ إِنَّ النَّاسَ يَزْعُمُونَ أَنَّ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ ع دُفِنَ بِالرَّحْبَةِ فَقَالَ لَا قَالَ فَأَيْنَ دُفِنَ قَالَ إِنَّهُ لَمَّا مَاتَ حَمَلَهُ الْحَسَنُ ع فَأَتَى بِهِ ظَهْرَ الْكُوفَةِ قَرِيباً مِنَ النَّجَفِ يَسْرَةً عَنِ الْغَرِيِّ يَمْنَةً عَنِ الْحِيرَةِ فَدُفِنَ بَيْنَ ذَكَوَاتٍ بِيضٍ قَالَ فَلَمَّا كَانَ بَعْدُ ذَهَبْتُ إِلَى الْمَوْضِعِ فَتَوَهَّمْتُ مَوْضِعاً مِنْهُ ثُمَّ أَتَيْتُهُ فَأَخْبَرْتُهُ فَقَالَ أَصَبْتَ أَصَبْتَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ رَحِمَكَ اللَّهُ [أَصَبْتَ رَحِمَكَ اللَّهُ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ ]
پدر و برادرم و على بن حسين و محمد بن حسن رحمة الله عليهم جملگى از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف نقل نموده‏اند و او از احمد بن محمد بن عيسى و او از على بن حكم و او از صفوان جمال حكايت كرده كه وى گفت: من و عامر بن عبد اللّه بن جذاعه ازدى محضر امام صادق عليه السّلام بوديم، ناقل مى‏گويد:
عامر به امام عرض نمود: مردم گمان دارند كه امير الموءمنين عليه السّلام در «رحبه» مدفون هستند حضرت فرمودند: خير، اين طور نيست.
راوى مى‏گويد: عرضه داشتم پس آن حضرت در كجا مدفون مى‏باشند؟
حضرت فرمودند:
وقتى امير الموءمنين عليه السّلام رحلت فرمودند امام حسن عليه السّلام ايشان را به پشت كوفه در مكانى كه نزديك نجف و در چپ غرى و راست حيره بود انتقال داده سپس بين ريگهاى سفيد و روشن آن حضرت را دفن نمودند.
راوى مى‏گويد:
بعد از اين به مكانى رفته و پنداشتم آن مكان مدفن حضرت امير الموءمنين عليه السّلام است و سپس كه محضر مبارك امام صادق عليه السّلام مشرّف شدم از پندار خود به آن جناب خبر داده و از صحّت و سقم آن جويا شدم، حضرت سه مرتبه فرمودند:
خداوند تو را رحمت كند در پندارت به صواب رفتى.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ الْحُسَيْنِ الْخَلَّالِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ قُلْتُ لِلْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ص أَيْنَ دَفَنْتُمْ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ ع قَالَ خَرَجْنَا بِهِ لَيْلًا حَتَّى مَرَرْنَا عَلَى مَسْجِدِ الْأَشْعَثِ حَتَّى خَرَجْنَا إِلَى ظَهْرِ نَاحِيَةِ الْغَرِيِّ
محمّد بن حسن، از محمّد بن حسن صفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن ابى عمير، از حسين خلّال از جدّش نقل نموده، وى گفت:
محضر حسين بن على صلوات الله عليهما عرض كردم: امير الموءمنين عليه السّلام را در كجا دفن نموديد؟
حضرت فرمودند:
پيكر مطهّر آن جناب را شب بيرون برده تا به مسجد اشعث رسيده و از آن گذشته تا به پشت ناحيه غرى منتقلش نموديم.
3- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ أَتَانِي عُمَرُ [عَمْرُو ]بْنُ يَزِيدَ فَقَالَ لِي ارْكَبْ فَرَكِبْتُ مَعَهُ فَمَضَيْنَا حَتَّى نَزَلْنَا مَنْزِلَ حَفْصٍ الْكُنَاسِيِّ فَاسْتَخْرَجَهُ فَرَكِبَ مَعَنَا فَمَضَيْنَا حَتَّى أَتَيْنَا الْغَرِيَّ فَانْتَهَيْنَا إِلَى قَبْرٍ فَقَالَ انْزِلُوا هَذَا الْقَبْرَ قَبْرَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فَقُلْنَا لَهُ مِنْ أَيْنَ عَرَفْتَ هَذَا قَالَ أَتَيْتُهُ مَعَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع حَيْثُ كَانَ فِي الْحِيرَةِ غَيْرَ مَرَّةٍ وَ خَبَّرَنِي أَنَّهُ قَبْرُهُ
گروهى از مشايخ من، از محمّد بن يحيى و او از احمد بن محمّد و او از ابن ابى عمير و او از قاسم بن محمّد و او از عبد اللّه بن سنان نقل كرده كه وى گفت:
عمرو بن يزيد نزد من آمد و بمن گفت: سوار شو، من با او سوار شده و حركت كرديم تا به منزل حفص كناسى رسيده و او را به بيرون خوانديم وقتى از منزل خارج شد با ما سوار گشته و هر سه حركت كرديم تا به غرى رسيده و از آنجا به حركت خود ادامه داديم تا منتهى به قبرى شديم عمرو بن يزيد گفت فرود آئيد اين قبر، قبر امير الموءمنين عليه السّلام است.
به او گفتيم: از كجا دانستى.
گفت: زمانى كه حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام در حيره بودند مكرّر با آن جناب به اينجا آمده و فرمودند: اين قبر، قبر امير الموءمنين عليه السّلام مى‏باشد.
4- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا عَنْ يَزِيدَ بْنِ عُمَرَ بْنِ طَلْحَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع وَ هُوَ بِالْحِيرَةِ أَ مَا تُرِيدُ مَا وَعَدْتُكَ قَالَ قُلْتُ بَلَى يَعْنِي الذَّهَابَ إِلَى قَبْرِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع قَالَ فَرَكِبَ وَ رَكِبَ إِسْمَاعِيلُ ابْنُهُ مَعَهُ وَ رَكِبْتُ مَعَهُمْ حَتَّى إِذَا جَازَ الثُّوَيَّةَ وَ كَانَ بَيْنَ الْحِيرَةِ وَ النَّجَفِ عِنْدَ ذَكَوَاتٍ بِيضٍ نَزَلَ وَ نَزَلَ إِسْمَاعِيلُ وَ نَزَلْتُ مَعَهُمْ فَصَلَّى فَصَلَّى إِسْمَاعِيلُ وَ صَلَّيْتُ فَقَالَ لِإِسْمَعِيلَ قُمْ فَسَلِّمْ عَلَى جَدِّكَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَ لَيْسَ الْحُسَيْنُ ع بِكَرْبَلَاءَ فَقَالَ نَعَمْ وَ لَكِنْ لَمَّا حُمِلَ رَأْسُهُ إِلَى الشَّامِ سَرَقَهُ مَوْلًى لَنَا فَدَفَنَهُ بِجَنْبِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ‏ع
پدرم و محمّد بن يعقوب از على بن ابراهيم بن هاشم و او از پدرش و او از يحيى بن زكريّا و او از يزيد بن عمر بن طلحه نقل كرده كه وى گفت:
زمانى كه امام صادق عليه السّلام در حيره بودند به من فرمودند:
آيا اراده آنچه به تو وعده داده بودم را ندارى؟
رواى مى‏گويد: عرضه داشتم چرا (يعنى رفتن به زيارت قبر الموءمنين عليه السّلام).
سپس راوى مى‏گويد: امام عليه السّلام سوار مركب شده و فرزندشان اسماعيل نيز با آن جناب سوار گشته و من نيز با ايشان سوار شدم و حركت كرديم تا از وادى ثويه گذشته و بين حيره و نجف جنب ريگ‏هاى سفيد و روشن حضرت پياده شدند و اسماعيل نيز از مركب به زير آمد و من هم از مركب پائين آمدم، حضرت نماز گزاردند و اسماعيل نيز با آن حضرت نماز خواند من هم نماز گزاردم سپس حضرت به اسماعيل فرمودند:
بايست و بر جدّت حسين بن على عليهما السّلام، سلام بده.
من عرض كردم: فدايت شوم: آيا حضرت حسين عليه السّلام در كربلاء نيستند؟
فرمودند:
بلى ولى هنگامى كه سر مطهّر آن حضرت را به شام آوردند يكى از دوستان ما آن را ربود و در جنب امير الموءمنين عليه السّلام دفن نمود.
5- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ جَمِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتِّيلٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُقْبَةَ عَنِ الْحَسَنِ الْخَزَّازِ الْوَشَّاءِ عَنْ أَبِي الْفَرَجِ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ كُنْتُ مَعَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَمَرَّ بِظَهْرِ الْكُوفَةِ فَنَزَلَ وَ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ- ثُمَّ تَقَدَّمَ قَلِيلًا فَصَلَّى رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ سَارَ قَلِيلًا فَنَزَلَ فَصَلَّى رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ قَالَ هَذَا مَوْضِعُ قَبْرِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَمَا الْمَوْضِعَيْنِ اللَّذَيْنِ صَلَّيْتَ فِيهِمَا قَالَ مَوْضِعُ رَأْسِ الْحُسَيْنِ ع وَ مَوْضِعُ مِنْبَرِ الْقَائِمِ ع
پدرم و محمّد بن حسن جملگى از حسن بن متّيل، و او از سهل بن زياد و او از ابراهيم بن عقبه و او از حسن خزّاز و شاء و او از ابو الفرج و او از ابان بن تغلب نقل كرده كه وى گفت:
در معيّت حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام بودم كه آن حضرت از پشت كوفه عبور فرموده و سپس از مركب به زير آمده و دو ركعت نماز خواندند و بعد اندكى جلو رفته و دو ركعت ديگر خوانده سپس كمى حركت فرموده و باز پياده شدند و دو ركعت نماز خوانده سپس فرمودند:
اين جا، قبر امير الموءمنين عليه السّلام است.
عرض كردم: فدايت شوم پس آن دو مكان كه در آن نماز خوانديد چه بود؟
حضرت فرمودند:
يكى مكان سر مطهّر حضرت حسين عليه السّلام بود و ديگرى جاى منبر قائم عليه السّلام مى‏باشد.
6- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُوسَى الْخَشَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّكَ إِذَا أَتَيْتَ الْغَرِيَّ رَأَيْتَ قَبْرَيْنِ قَبْراً كَبِيراً وَ قَبْراً صَغِيراً فَأَمَّا الْكَبِيرُ فَقَبْرُ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ أَمَّا الصَّغِيرُ فَرَأْسُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع
پدرم از سعد بن عبد اللّه و او از حسن بن موسى الخشاب و او از على بن اسباط به طور مرفوعه نقل نموده و گفت:
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
وقتى به غرىّ وارد شده دو قبر مى‏بينى: قبر بزرگ و قبر كوچك.
امّا قبر بزرگ آن قبر امير الموءمنين عليه السّلام است.
و امّا قبر كوچك: آن محل دفن سرّ مطهر حضرت حسين بن على عليه السّلام مى‏باشد.
7- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْكُوفِيِّ عَنْ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ النَّخَعِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ يَزِيدَ قَالَ حَدَّثَنَا صَفْوَانُ بْنُ مِهْرَانَ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع قَالَ سَارَ وَ أَنَا مَعَهُ مِنَ الْقَادِسِيَّةِ حَتَّى أَشْرَفَ عَلَى النَّجَفِ فَقَالَ هُوَ الْجَبَلُ الَّذِي اعْتَصَمَ بِهِ ابْنُ جَدِّي نُوحٍ ع فَقَالَ سَ‏آوِي إِلى جَبَلٍ يَعْصِمُنِي مِنَ الْماءِ فَأَوْحَى اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى إِلَيْهِ بِالنَّجَفِ أَ يَعْتَصِمُ بِكَ مِنِّي فَغَابَ فِي الْأَرْضِ- وَ تَقَطَّعَ إِلَى قِبَلِ الشَّامِ ثُمَّ قَالَ اعْدِلْ بِنَا فَعَدَلْتُ فَلَمْ يَزَلْ سَائِراً حَتَّى أَتَى الْغَرِيَّ فَوَقَفَ عَلَى الْقَبْرِ فَسَاقَ السَّلَامَ مِنْ آدَمَ عَلَى نَبِيٍّ وَ نَبِيٍّ ع وَ أَنَا أَسُوقُ مَعَهُ حَتَّى وَصَلَ السَّلَامَ إِلَى النَّبِيِّ ص ثُمَّ خَرَّ عَلَى الْقَبْرِ فَسَلَّمَ عَلَيْهِ وَ عَلَا نَحِيبُهُ ثُمَّ قَامَ فَصَلَّى أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ وَ صَلَّيْتُ مَعَهُ وَ قُلْتُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مَا هَذَا الْقَبْرُ فَقَالَ هَذَا قَبْرُ جَدِّي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع
محمّد بن عبد اللّه، از محمّد بن ابى عبد اللّه كوفى و او از موسى بن عمران نخعى و او از حسين بن يزيد نقل نموده كه وى گفت:
صفوان بن مهران از حضرت جعفر بن محمّد عليهما السّلام حديثى را اين طور نقل كرد:
صفوان مى‏گويد: امام عليه السّلام از سرزمين قادسيه حركت كردند در حالى كه من نيز همراه ايشان بودم تا به نجف رسيديم، حضرت فرمودند:
اين كوه همان كوهى است كه فرزند جدّم نوح عليه السّلام به آن پناه برد و گفت:
سَآوِي إِلى جَبَلٍ يَعْصِمُنِي مِنَ الْماءِ.
خداوند تبارك و تعالى به كوه خطاب نمود:
آيا او از من به تو پناه مى‏برد؟! پس از اين خطاب كوه در زمين نهان گشت و رشته‏اش تا قبل از سرزمين شام بريده و منهدم گرديد سپس به من فرمود:
به موازات من حركت كن.
پس من به موازات حضرتش حركت نمودم و پيوسته آن جناب مركب مى‏راندند تا به غرىّ رسيده پس بالاى قبرى توقف فرمود و سپس شروع نمودند به سلام دادن به يك يك از انبياء از حضرت آدم عليه السّلام آغاز نموده و نام هر كدام را جداگانه برده و به آنها سلام مى‏كردند و من نيز به متابعت از آن حضرت به هر يك از انبياء سلام مى‏دادم تا رسيدند به سلام بر نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و پس از سلام به آن حضرت صورت مبارك را بر قبر مطهّر نهاده و بر صاحب قبر سلام نمودند و پس از آن صدا به گريه بلند نمودند و بعد از آن ايستاده و چهار ركعت نماز خواندند و من نيز با آن حضرت نماز گزاردم و پس از فراغ از نماز محضر مباركش عرض كردم: اى پسر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم اين قبر كيست؟
فرمودند: اين قبر جدّم على بن ابى طالب عليه السّلام مى‏باشد.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ عَلِيِّ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْجَهْمِ بْنِ بُكَيْرٍ قَالَ ذَكَرْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع يَحْيَى بْنَ مُوسَى وَ تَعَرُّضَهُ لِمَنْ يَأْتِي قَبْرَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ أَنَّهُ كَانَ يَنْزِلُ مَوْضِعاً كَانَ يُقَالُ بِهِ الثُّوَيَّةُ يَتَنَزَّهُ إِلَيْهِ أَلَا وَ قَبْرُ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فَوْقَ ذَلِكَ قَلِيلًا وَ هُوَ الْمَوْضِعُ الَّذِي رَوَى صَفْوَانُ الْجَمَّالُ أَنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَصَفَهُ لَهُ قَالَ لَهُ فِيمَا ذَكَرَ إِذَا انْتَهَيْتَ إِلَى الْغَرِيِّ ظَهْرِ الْكُوفَةِ فَاجْعَلْهُ خَلْفَ ظَهْرِكَ وَ تَوَجَّهْ خَلْفَ النَّجَفِ وَ تَيَامَنْ قَلِيلًا فَإِذَا انْتَهَيْتَ إِلَى الذَّكَوَاتِ الْبِيضِ وَ الثَّنِيَّةُ أَمَامَهُ فَذَلِكَ قَبْرُ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ أَنَا أَتَيْتُهُ كَثِيراً وَ مِنْ أَصْحَابِنَا مَنْ لَا يَرَى ذَلِكَ وَ يَقُولُ هُوَ فِي الْمَسْجِدِ وَ بَعْضُهُمْ يَقُولُ هُوَ فِي الْقَصْرِ فَأَرُدُّ عَلَيْهِمْ أَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُنْ لِيَجْعَلَ قَبْرَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فِي الْقَصْرِ فِي مَنَازِلِ الظَّالِمِينَ وَ لَمْ يَكُنْ يُدْفَنُ فِي الْمَسْجِدِ وَ هُمْ يُرِيدُونَ سَتْرَهُ فَأَيُّنَا أَصْوَبُ قَالَ أَنْتَ أَصْوَبُ مِنْهُمْ أَخَذْتَ بِقَوْلِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع قَالَ ثُمَّ قَالَ لِي يَا أَبَا مُحَمَّدٍ مَا أَرَى أَحَداً مِنْ أَصْحَابِنَا يَقُولُ بِقَوْلِكَ وَ لَا يَذْهَبُ مَذْهَبَكَ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَمَّا ذَلِكَ شَيْءٌ مِنَ اللَّهِ قَالَ أَجَلْ إِنَّ اللَّهَ يُوَفِّقُ مَنْ يَشَاءُ وَ يُوءْمِنُ عَلَيْهِ فَقُلْ ذَلِكَ بِتَوْفِيقِ اللَّهِ وَ احْمَدْهُ عَلَيْهِ
محمّد بن احمد بن على بن يعقوب، از على بن حسن بن على بن فضّال و از پدرش و او از حسن بن جهم بن بكير نقل نموده كه وى گفت: محضر مبارك ابى الحسن عليه السّلام از يحيى بن موسى ياد كرده و عرضه داشتم كه وى متعرض كسانى كه به زيارت قبر امير الموءمنين عليه السّلام مى‏آيند مى‏شود و در مكانى كه آن را ثويه مى‏خوانند فرود آمده و آنجا را تفريح‏گاه خود قرار داده منتهى قبر امير الموءمنين عليه السّلام اندكى بالاتر از آنجا است و آن همان موضعى است كه صفوان جمّال از امام صادق عليه السّلام روايت كرده و حضرت برايش آنجا را توصيف فرموده، حضرت در ضمن اوصافى كه براى آن موضع ذكر فرمودند خاطر نشان نمودند:
وقتى به غرى كه پشت كوفه واقع شده منتهى گشتى آنجا را پشت خود قرار بده و رو به پشت نجف نما و كمى به طرف راست مايل شو و وقتى به ريگ‏هاى سفيد و روشن منتهى گشتى و ثنيّه جلو آن واقع شد همان جا قبر امير الموءمنين عليه السّلام مى‏باشد.
راوى (حسن بن جهم) مى‏گويد: من به اين مكان بسيار آمده‏ام.
سپس محضر امام عليه السّلام (حضرت ابى الحسن) عرض كرد:
بعضى از اصحاب ما رأيشان غير از اين بوده و معتقدند كه قبر در مسجد است و برخى ديگر آن را در قصر مى‏دانند ولى من در ردّ ايشان مى‏گويم:
خداوند متعال هرگز قبر امير الموءمنين عليه السّلام را در قصر كه منزل ظالمين است قرار نمى‏دهد چنانچه هيچ گاه نمى‏گذارد پيكر مطهّر آن جناب در مسجد دفن شود با اينكه قصد ظالمين پوشاندن و مخفى نگاه داشتن آن مى‏باشد سپس محضر امام عليه السّلام عرض مى‏كند:
كدام يك از ما در اين اعتقاد به صواب هستيم؟
حضرت فرمودند:
اعتقاد تو صحيح است، زيرا كه تو كلام جعفر بن محمد عليهما السّلام را اخذ نموده‏اى.
راوى مى‏گويد:
سپس امام عليه السّلام به من فرمودند:
اى ابا محمّد احدى از اصحاب را نمى‏بينم كه اعتقاد تو را داشته و به قول تو مايل باشد.
محضرش عرض كردم:
آيا اين عنايت و لطفى از جانب حق تعالى مى‏باشد؟
فرمودند:
بلى، خداوند به هر كس بخواهد توفيق داده و وى را امين قرار مى‏دهد پس تو اين عقيده را به توفيق حق تعالى بدان و او را در مقابل آن ستايش نما.
9- وَ حَدَّثَنِي بِهِ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ جَمِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَلِيٍّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْجَهْمِ بْنِ بُكَيْرٍ قَالَ ذَكَرْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ
محمّد بن حسن و محمّد بن احمد بن حسين جميعا از حسن بن على بن مهزيار، از پدرش على، از حسن بن على بن فضّال، از حسن بن جهم بن بكير نقل نموده كه وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى الحسن عليه السّلام يادى نمودم از ... و همان حديث قبلى را تماما نقل كرده است.
10- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ جَمِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ أَشْيَمَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع بِالْحِيرَةِ أَيَّامَ مَقْدَمِهِ عَلَى أَبِي جَعْفَرٍ فِي لَيْلَةٍ صَحْيَانَةٍ مُقْمِرَةٍ قَالَ فَنَظَرَ إِلَى السَّمَاءِ فَقَالَ يَا يُونُسُ أَ مَا تَرَى هَذِهِ الْكَوَاكِبَ مَا أَحْسَنَهَا أَمَا إِنَّهَا أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ وَ نَحْنُ أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ ثُمَّ قَالَ يَا يُونُسُ فَمُرْ بِإِسْرَاجِ الْبَغْلِ وَ الْحِمَارِ فَلَمَّا أُسْرِجَا قَالَ يَا يُونُسُ أَيُّهُمَا أَحَبُّ إِلَيْكَ الْبَغْلُ أَوِ الْحِمَارُ قَالَ فَظَنَنْتُ أَنَّ الْبَغْلَ أَحَبُّ إِلَيْهِ لِقَوَّتِهِ فَقُلْتُ الْحِمَارُ فَقَالَ أُحِبُّ أَنْ تُوءتُونِي بِهِ قُلْتُ قَدْ فَعَلْتُ فَرَكِبَ وَ رَكِبْتُ وَ لَمَّا خَرَجْنَا مِنَ الْحِيرَةِ قَالَ تَقَدَّمْ يَا يُونُسُ قَالَ فَأَقْبَلَ يَقُولُ تَيَامَنْ تَيَاسَرْ فَلَمَّا انْتَهَيْنَا إِلَى الذَّكَوَاتِ الْحُمْرِ قَالَ هُوَ الْمَكَانُ قُلْتُ نَعَمْ فَتَيَامَنَ ثُمَّ قَصَدَ إِلَى مَوْضِعٍ فِيهِ مَاءٌ وَ عَيْنٌ فَتَوَضَّأَ ثُمَّ دَنَا مِنْ أَكَمَةٍ فَصَلَّى عِنْدَهَا ثُمَّ مَالَ عَلَيْهَا وَ بَكَى ثُمَّ مَالَ إِلَى أَكَمَةٍ دُونَهَا فَفَعَلَ مِثْلَ ذَلِكَ- ثُمَّ قَالَ يَا يُونُسُ افْعَلْ مِثْلَ مَا فَعَلْتُ فَفَعَلْتُ ذَلِكَ فَلَمَّا تَفَرَّغْتُ قَالَ لِي يَا يُونُسُ تَعْرِفُ هَذَا الْمَكَانَ فَقُلْتُ لَا فَقَالَ الْمَوْضِعُ الَّذِي صَلَّيْتُ عِنْدَهُ أَوَّلًا هُوَ قَبْرُ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ الْأَكَمَةُ الْأُخْرَى رَأْسُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع أَنَّ الْمَلْعُونَ عُبَيْدَ اللَّهِ بْنَ زِيَادٍ لَعَنَهُ اللَّهُ لَمَّا بَعَثَ رَأْسَ الْحُسَيْنِ ع إِلَى الشَّامِ رُدَّ إِلَى الْكُوفَةِ فَقَالَ أَخْرِجُوهُ عَنْهَا لَا يُفْتَنْ بِهِ أَهْلُهَا فَصَيَّرَهُ اللَّهُ عِنْدَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فَالرَّأْسُ مَعَ الْجَسَدِ وَ الْجَسَدُ مَعَ الرَّأْسِ
محمّد بن حسن و محمّد بن احمد بن حسين جميعا از حسن بن على بن مهزيار و او از پدرش على بن مهزيار نقل نموده كه وى مى‏گفت:
على بن احمد بن اشيم برايم نقل نمود از شخصى و او از يونس بن ظبيان حكايت كرد كه وى گفت: در ايّامى كه حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام در حيره بر ابى
جعفر وارد شده بودند شبى كه هوا صاف و خالى از ابر بود و ماه در آسمان مى‏درخشيد من محضر مبارك امام عليه السّلام بودم آن جناب به آسمان نظر نموده و فرمودند:
يونس، مى‏بينى كه اين ستارگان چه قدر زيبا هستند!؟
توجّه داشته باش كه اين كرات نورانى امان براى اهل آسمان هستند همان طورى كه ما امان براى اهل زمين مى‏باشيم، سپس فرمودند:
اى يونس، قاطر و الاغى را زين كن و بياور.
وقتى هر دو زين شده و آماده گشتند حضرت فرمودند:
اى يونس، كدام يك را دوست دارى. قاطر يا الاغ را؟
يونس مى‏گويد: گمان كردم آن جناب قاطر را به خاطر نيرو و قوّه‏اى كه دارد بيشتر دوست دارند سوار شوند لذا در جواب آن حضرت عرض كردم: من الاغ را بيشتر دوست دارم. حضرت فرمودند:
دوست دارم الاغ را به من دهى.
عرض كردم: من الاغ را سوار شدم.
به هر صورت حضرت بر قاطر و من نيز بر الاغ سوار شده و حركت كرديم و وقتى از حيره بيرون رفتيم حضرت به من فرمودند:
اى يونس: جلو برو يونس مى‏گويد: جلو رفتم حضرت مى‏فرمود: به سمت راست و به سمت چپ برو (يعنى پيوسته آن جناب من را راهنمائى نموده گاهى مى‏فرمودند به سمت راست برو و زمانى دستور مى‏دادند كه به چپ برو) و وقتى به ريگ‏هاى سرخ رسيديم فرمودند: اين همان مكان است.
من نيز حضرت را تصديق كردم سپس آن جناب به سمت راست آن مكان
رفته و مقصودشان جايى بود كه در آن آب و چشمه باشد و وقتى به چنين موضعى رسيدند از چشمه وضوء گرفته سپس به مكانى كه بلند به نظر مى‏رسيد نزديك شدند و در آنجا نماز خواندند و پس از نماز روى آن مكان خم شده و زمانى گريستند و سپس به مكان بلند ديگرى كه نزديك آن بود رفته و عينا اعمال سابق را بجا آوردند و بعد فرمودند:
اى يونس آنچه را من عمل كردم تو نيز به جاى آور.
پس من آنچه حضرت انجام داده بودند را به جاى آوردم و بعد از فراغت به من فرمودند:
اى يونس دانستى اين چه مكانى است؟
عرض كردم: خير.
فرمودند: جايى كه اوّل نماز خواندم آن قبر امير الموءمنين عليه السّلام است و مكان دوّم محل دفن سر مطهّر حضرت حسين بن على بن ابى طالب عليهما السّلام مى‏باشد،
پس از آن اضافه نموده و فرمودند:
زمانى كه عبيد اللّه بن زياد ملعون سر مبارك حضرت را به شام فرستاد از شام آن را به كوفه بر گرداندند وى به اصحابش گفت:
اين سر را از اين شهر بيرون ببريد و باعث فتنه و آشوب بين اهل اين شهر نشويد و بدين ترتيب خداوند متعال سر مبارك آن جناب را نزد امير الموءمنين قرار داد و از آن پس سر به جسد ملحق شد و بدن با سر متّصل گرديد.
11- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ الزَّيَّاتِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ جَرِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنِّي لَمَّا كُنْتُ بِالْحِيرَةِ عِنْدَ أَبِي الْعَبَّاسِ كُنْتُ آتِي قَبْرَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع لَيْلًا وَ هُوَ بِنَاحِيَةِ النَّجَفِ إِلَى جَانِبِ الْغَرِيِّ النُّعْمَانِ فَأُصَلِّي عِنْدَهُ صَلَاةَ اللَّيْلِ وَ أنْصَرِفُ قَبْلَ الْفَجْرِ
محمّد بن جعفر رزّاز از محمّد بن حسين بن ابى خطاب زيات و او از حسن بن محبوب و او از اسحق بن جرير نقل كرده كه وى گفت:
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
هنگامى كه در حيره نزد ابى العباس بودم شب‏ها به زيارت قبر امير الموءمنين عليه السّلام مى‏رفتم، قبر آن حضرت در ناحيه نجف به جانب غرى النّعمان مى‏باشد به هر صورت نزد قبر نماز شب را خوانده و پيش از طلوع فجر از آنجا بر مى‏گشتم.
12- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَجَّالِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ مَوْضِعِ قَبْرِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع قَالَ فَوَصَفَ لِي مَوْضِعَهُ حَيْثُ دَكَادِكِ الْمِيلِ- قَالَ فَأَتَيْتُهُ فَصَلَّيْتُ عِنْدَهُ ثُمَّ عُدْتُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِنْ قَابِلٍ فَأَخْبَرْتُهُ بِذَهَابِي وَ صَلَاتِي عِنْدَهُ فَقَالَ أَصَبْتَ فَمَكَثْتُ عِشْرِينَ سَنَةً أُصَلِّي عِنْدَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن حسين و او از حجّال و او از صفوان بن
مهران و او از مولانا ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل مى‏كند، وى مى‏گويد:
راجع به مكان قبر امير الموءمنين عليه السّلام از آن حضرت پرسيدم؟
حضرت وصف آن مكان را برايم بيان فرموده و اظهار داشتند:
موضعى است كه ريگ‏ها به روى هم انباشته شده و پشته‏اى ساخته‏اند.
راوى مى‏گويد:
به آن مكان رفته و در آنجا نماز خوانده سپس به محضر مبارك امام عليه السّلام بعدا مراجعت كرده و ايشان را از رفتن و نماز خواندنم در آنجا اطلاع دادم.
حضرت فرمودند: عمل صحيحى انجام دادى.
بعد از آن مدّت بيست سال در آنجا توقّف كرده و به خواندن نماز مشغول گرديدم.
13- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ قَالَ سَأَلْتُ الرِّضَا ع فَقُلْتُ أَيْنَ مَوْضِعُ قَبْرِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فَقَالَ الْغَرِيُّ فَقُلْتُ لَهُ
جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّ بَعْضَ النَّاسِ يَقُولُونَ دُفِنَ فِي الرَّحْبَةِ قَالَ لَا وَ لَكِنْ بَعْضُ النَّاسِ يَقُولُ دُفِنَ بِالْمَسْجِدِ
پدرم از سعد بن عبد اللّه و او از احمد بن محمّد بن عيسى و او از احمد بن محمّد بن ابى نصر نقل كرده كه وى گفت:
از حضرت رضا عليه السّلام پرسيدم: جاى قبر امير الموءمنين عليه السّلام كجا است؟
حضرت فرمودند: غرىّ.
محضرش عرضه داشتم: فدايت شوم برخى مى‏گويند آن حضرت در رحبه دفن شده‏اند؟
حضرت فرمودند: خير ولى پاره‏اى معتقدند كه آن جناب در مسجد دفن گرديده است.

باب دهم ثواب زيارت امير الموءمنين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ النَّيْشَابُورِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْيَمَانِيِّ عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ يُونُسَ عَنْ أَبِي وَهْبٍ الْبَصْرِيِّ قَالَ دَخَلْتُ الْمَدِينَةَ فَأَتَيْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَتَيْتُكَ وَ لَمْ أَزُرْ قَبْرَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع قَالَ بِئْسَ مَا صَنَعْتَ لَوْ لَا أَنَّكَ مِنْ شِيعَتِنَا مَا نَظَرْتُ إِلَيْكَ أَ لَا تَزُورُ مَنْ يَزُورُهُ اللَّهُ تَعَالَى مَعَ الْمَلَائِكَةِ وَ يَزُورُهُ الْأَنْبِيَاءُ مَعَ الْمُوءْمِنِينَ [وَ يَزُورُهُ الْمُوءْمِنُونَ ]قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا عَلِمْتُ ذَلِكَ قَالَ فَاعْلَمْ أَنَّ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ ع أَفْضَلُ عِنْدَ اللَّهِ مِنَ الْأَئِمَّةِ كُلِّهِمْ وَ لَهُ ثَوَابُ أَعْمَالِهِمْ وَ عَلَى قَدْرِ أَعْمَالِهِمْ فُضِّلُوا
پدرم و محمّد بن يعقوب، از محمّد بن يحيى عطّار و او از حمدان بن سليمان نيشابورى و او از عبد اللّه بن محمّد يمانى و او از منيع بن حجّاج و او از يونس و او از ابى وهب بصرى نقل كرده كه وى گفت:
داخل مدينه شده نزد حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام مشرّف شده محضرش عرضه داشتم:
فدايت شوم خدمت شما رسيدم ولى به زيارت قبر امير الموءمنين عليه السّلام نرفته‏ام.
حضرت فرمودند:
بد كارى كردى اگر از شيعيان ما نبودى به تو نگاه نمى‏كردم، چرا زيارت نكردى كسى را كه خداوند با فرشتگانش زيارتش مى‏كنند، انبياء و موءمنين زيارتش مى‏نمايند؟
عرض كردم: فدايت شوم به اين امر واقف نبودم.
حضرت فرمودند:
بدان كه امير الموءمنين عليه السّلام نزد حقتعالى از تمام ائمه عليهم السّلام افضل و برتر بوده و ثواب اعمال ايشان براى آن حضرت منظور مى‏شود (يعنى غير از اينكه در قبال اعمال خود آن جناب حق تعالى ثواب لحاظ مى‏كند اعمال ائمه هدى عليهم السّلام نيز موجب حصول ثواب براى حضرتش مى‏باشد) در حالى كه حضرات ائمّه عليهم السّلام به مقدار اعمال صادره از خودشان فضيلت و برترى عائدشان مى‏شود.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ أَبِي عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيِّ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ قَالَ حَدَّثَنِي ابْنُ سِنَانٍ قَالَ حَدَّثَنِي الْمُفَضَّلُ بْنُ عُمَرَ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ إِنِّي أَشْتَاقُ إِلَى الْغَرِيِّ قَالَ فَمَا شَوْقُكَ إِلَيْهِ قُلْتُ لَهُ إِنِّي أُحِبُّ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ أُحِبُّ أَنْ أَزُورَهُ قَالَ فَهَلْ تَعْرِفُ فَضْلَ زِيَارَتِهِ قُلْتُ لَا يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ- فَعَرِّفْنِي ذَلِكَ قَالَ إِذَا أَرَدْتَ زِيَارَةَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فَاعْلَمْ أَنَّكَ زَائِرٌ عِظَامَ آدَمَ وَ بَدَنَ نُوحٍ وَ جِسْمَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قُلْتُ إِنَّ آدَمَ هَبَطَ بِسَرَنْدِيبَ فِي مَطْلَعِ الشَّمْسِ وَ زَعَمُوا أَنَّ عِظَامَهُ فِي بَيْتِ اللَّهِ الْحَرَامِ فَكَيْفَ صَارَتْ عِظَامُهُ بِالْكُوفَةِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَوْحَى إِلَى نُوحٍ ع وَ هُوَ فِي السَّفِينَةِ أَنْ يَطُوفَ بِالْبَيْتِ أُسْبُوعاً فَطَافَ كَمَا أَوْحَى اللَّهُ إِلَيْهِ ثُمَّ نَزَلَ فِي الْمَاءِ إِلَى رُكْبَتَيْهِ فَاسْتَخْرَجَ تَابُوتاً فِيهِ عِظَامُ آدَمَ فَحَمَلَ التَّابُوتَ فِي جَوْفِ السَّفِينَةِ حَتَّى طَافَ بِالْبَيْتِ مَا شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى أَنْ يَطُوفَ- ثُمَّ وَرَدَ إِلَى بَابِ الْكُوفَةِ فِي وَسَطِ مَسْجِدِهَا فَفِيهَا قَالَ اللَّهُ لِلْأَرْضِ ابْلَعِي ماءَكِ فَبَلَعَتْ مَاءَهَا مِنْ مَسْجِدِ الْكُوفَةِ كَمَا بَدَأَ الْمَاءُ مِنْ مَسْجِدِهَا وَ تَفَرَّقَ الْجَمْعُ الَّذِي كَانَ مَعَ نُوحٍ فِي السَّفِينَةِ- فَأَخَذَ نُوحٌ التَّابُوتَ فَدَفَنَهُ بِالْغَرِيِّ وَ هُوَ قِطْعَةٌ مِنَ الْجَبَلِ الَّذِي كَلَّمَ اللّهُ عَلَيْهِ مُوسى تَكْلِيماً وَ قَدَّسَ عَلَيْهِ عِيسَى تَقْدِيساً وَ اتَّخَذَ عَلَيْهِ إِبْراهِيمَ خَلِيلًا وَ اتَّخَذَ عَلَيْهِ مُحَمَّداً حَبِيباً وَ جَعَلَهُ لِلنَّبِيِّينَ مَسْكَناً وَ اللَّهِ مَا سَكَنَ فِيهِ أَحَدٌ بَعْدَ آبَائِهِ الطَّاهِرِينَ- آدَمَ وَ نُوحٍ أَكْرَمُ مِنْ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فَإِذَا أَرَدْتَ جَانِبَ النَّجَفِ فَزُرْ عِظَامَ آدَمَ وَ بَدَنَ نُوحٍ وَ جِسْمَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع فَإِنَّكَ زَائِرٌ الآْبَاءَ الْأَوَّلِينَ وَ مُحَمَّداً ص خَاتَمَ النَّبِيِّينَ وَ عَلِيّاً سَيِّدَ الْوَصِيِّينَ فَإِنَّ زَائِرَهُ تُفْتَحُ لَهُ أَبْوَابُ السَّمَاءِ عِنْدَ دَعْوَتِهِ فَلَا تَكُنْ عَنِ الْخَيْرِ نَوَّاماً
محمّد بن يعقوب از ابو على اشعرى و او از كسى كه نامش را برده و او از محمّد بن سنان.
و نيز محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش و او از محمّد بن حسين بن ابى الخطاب نقل كرده كه وى گفت:
ابن سنان گفته است: مفضل بن عمر برايم چنين حكايت نمود:
گفت: محضر امام صادق عليه السّلام داخل شده عرض كردم: مايل و مشتاقم كه به غرىّ بروم حضرت فرمودند:
چه اشتياقى به آن دارى؟
عرض كردم: امير الموءمنين عليه السّلام را دوست داشته و به زيارتش علاقمند هستم.
حضرت فرمودند:
آيا فضيلت زيارت آن حضرت را مى‏دانى؟
عرضه داشتم: خير اى فرزند رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم، من را از آن آگاه و مطّلع بفرمائيد.
حضرت فرمودند:
هر گاه اراده زيارت امير الموءمنين عليه السّلام را نمودى بدان كه در واقع استخوان‏هاى حضرت آدم عليه السّلام و بدن نوح عليه السّلام و جسم امير الموءمنين عليه السّلام را زيارت مى‏كنى.
عرض كردم:
حضرت آدم در سرنديب محل طلوع آفتاب هبوط نمود و عموم معتقدند استخوانهايش در بيت اللّه الحرام دفن شده پس چطور مى‏فرمائيد در كوفه مى‏باشد؟! حضرت فرمودند:
خداوند متعال به حضرت نوح عليه السّلام در حالى كه در كشتى بود وحى فرمود كه هفت بار طواف بيت نمايد، آن جناب طبق آنچه به وى وحى شده بود طواف نمود سپس از كشتى بيرون آمد و تا زانوهايش در آب فرورفت، تابوتى كه در آن استخوانهاى حضرت آدم بود را از آب بيرون آورده و آن را به داخل كشتى حمل فرمود و بدنبال آن مطابق خواسته حق تعالى دور بيت طواف نمود و پس از آن وارد درب كوفه كه در وسط مسجد كوفه هست گرديد در اين وقت بود كه حق تعالى به زمين فرمود: آبى كه در بردارى فرو ببر، پس زمين آبش را از مسجد كوفه فرو برد همان طورى كه قبلا از همين مسجد ظاهر ساخته بود و به هر صورت گروهى كه با نوح در سفينه بودند متفرّق گشته سپس جناب نوح تابوت را در غرى دفن كرد (غرى قطعه‏اى از كوهى است كه موسى عليه السّلام در آن با خدا تكلّم نمود و عيسى در آن تقديس گرديد و ابراهيم در آن به منصب خليلى نصب گرديد و حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در آن حبيب خدا خوانده شد و همين كوه بود كه حق تعالى آن را مسكن انبياء قرار داد).
سپس حضرت فرمودند:
به خدا قسم بعد از آباء طاهرين پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم يعنى حضرت آدم و نوح عليهما السّلام احدى كريم‏تر از امير الموءمنين عليه السّلام در آن سكونت اختيار نكرده.
سپس فرمودند:
و بدين ترتيب هر گاه اراده كردى نجف را، پس استخوان‏هاى آدم و بدن نوح و جسم على بن ابى طالب عليه السّلام را زيارت كن كه زائر آباء اوّل و گذشته (آدم و نوح عليهما السّلام) و حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه خاتم انبياء است و حضرت علىّ عليه السّلام كه سيد
اوصياء بوده مى‏باشى و بايد توجه داشته باشى كه براى زائر آن حضرت درب‏هاى آسمان گشوده مى‏شود پس از اين خير عظيم غافل مباش.
3- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنِ الْمُعَلَّى بْنِ أَبِي شِهَابٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ الْحَسَنُ لِرَسُولِ اللَّهِ ص يَا أَبَتِ مَا جَزَاءُ مَنْ زَارَكَ قَالَ بُنَيَّ مَنْ زَارَنِي حَيّاً أَوْ مَيِّتاً أَوْ زَارَ أَبَاكَ- كَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ أَزُورَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَأُخَلِّصَهُ مِنْ ذُنُوبِهِ
على بن حسين از على بن ابراهيم بن هاشم و او از عثمان بن عيسى و او از معلّى بن ابى شهاب و او از مولانا ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده، وى مى‏گويد:
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
حضرت امام حسن عليه السّلام محضر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم عرضه داشت:
اى پدر پاداش كسى كه شما را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
فرزندم! كسى كه من را زيارت كند در زمان حيات يا بعد از ممات يا پدر تو را زيارت كند بر خداوند عزّ و جلّ است كه او را در روز قيامت زيارت كرده و از گناهانش برهاند.

باب يازدهم زيارت قبر امير الموءمنين عليه السّلام و كيفيت زيارت و خواندن دعا در آنجا
1- حَدَّثَنِي أَبُو عَلِيٍّ أَحْمَدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مَهْدِيٍّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَلِيُّ بْنُ صَدَقَةَ الرَّقِّيُّ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ مُوسَى قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ ع عَنْ أَبِيهِ جَعْفَرٍ ع قَالَ زَارَ زَيْنُ الْعَابِدِينَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع قَبْرَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع وَ وَقَفَ عَلَى الْقَبْرِ فَبَكَى ثُمَّ قَالَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِينَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ حُجَّتَهُ عَلَى عِبَادِهِ [السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ ]أَشْهَدُ أَنَّكَ جَاهَدْتَ فِي اللّهِ
حَقَّ جِهادِهِ وَ عَمِلْتَ بِكِتَابِهِ وَ اتَّبَعْتَ سُنَنَ نَبِيِّهِ ص حَتَّى دَعَاكَ اللَّهُ إِلَى جِوَارِهِ وَ قَبَضَكَ إِلَيْهِ بِاخْتِيَارِهِ وَ أَلْزَمَ أَعْدَاءَكَ الْحُجَّةَ فِي قَتْلِهِمْ إِيَّاكَ مَعَ مَا لَكَ مِنَ الْحُجَجِ الْبَالِغَةِ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِهِ اللَّهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسِي مُطْمَئِنَّةً بِقَدَرِكَ- رَاضِيَةً بِقَضَائِكَ مُولَعَةً بِذِكْرِكَ وَ دُعَائِكَ مُحِبَّةً لِصَفْوَةِ أَوْلِيَائِكَ مَحْبُوبَةً فِي أَرْضِكَ وَ سَمَائِكَ صَابِرَةً عَلَى نُزُولِ بَلَائِكَ شَاكِرَةً لِفَوَاضِلِ نَعْمَائِكَ ذَاكِرَةً لِسَوَابِغِ آلَائِكَ مُشْتَاقَةً إِلَى فَرْحَةِ لِقَائِكَ مُتَزَوِّدَةً التَّقْوَى لِيَوْمِ جَزَائِكَ مُسْتَنَّةً بِسُنَنِ أَوْلِيَائِكَ [أَنْبِيَائِكَ ]مُفَارِقَةً لِأَخْلَاقِ أَعْدَائِكَ مَشْغُولَةً عَنِ الدُّنْيَا بِحَمْدِكَ وَ ثَنَائِكَ ثُمَّ وَضَعَ خَدَّهُ عَلَى الْقَبْرِ وَ قَالَ اللَّهُمَّ إِنَّ قُلُوبَ الْمُخْبِتِينَ إِلَيْكَ وَالِهَةٌ وَ سُبُلَ الرَّاغِبِينَ إِلَيْكَ شَارِعَةٌ وَ أَعْلَامَ الْقَاصِدِينَ إِلَيْكَ وَاضِحَةٌ وَ أَفْئِدَةَ الْعَارِفِينَ مِنْكَ فَازِعَةٌ وَ أَصْوَاتَ الدَّاعِينَ إِلَيْكَ صَاعِدَةٌ وَ أَبْوَابَ الْإِجَابَةِ لَهُمْ مُفَتَّحَةٌ وَ دَعْوَةَ مَنْ نَاجَاكَ مُسْتَجَابَةٌ وَ تَوْبَةَ مَنْ أَنَابَ إِلَيْكَ مَقْبُولَةٌ وَ عَبْرَةَ مَنْ بَكَى مِنْ خَوْفِكَ مَرْحُومَةٌ وَ الْإِعَانَةَ لِمَنِ اسْتَعَانَ بِكَ مَوْجُودَةٌ وَ الْإِغَاثَةَ لِمَنِ اسْتَغَاثَ بِكَ مَبْذُولَةٌ وَ عِدَاتِكَ لِعِبَادِكَ مُنْجَزَةٌ وَ زَلَلَ مَنِ اسْتَقَالَكَ مُقَالَةٌ وَ أَعْمَالَ الْعَامِلِينَ لَدَيْكَ مَحْفُوظَةٌ وَ أَرْزَاقَكَ إِلَى الْخَلَائِقِ مِنْ لَدُنْكَ نَازِلَةٌ وَ عَوَائِدَ الْمَزِيدِ لَهُمْ مُتَوَاتِرَةٌ وَ ذُنُوبَ الْمُسْتَغْفِرِينَ مَغْفُورَةٌ وَ حَوَائِجَ خَلْقِكَ عِنْدَكَ مَقْضِيَّةٌ وَ جَوَائِزَ السَّائِلِينَ عِنْدَكَ مَوْفُورَةٌ وَ عَوَائِدَ الْمَزِيدِ إِلَيْهِمْ وَاصِلَةٌ وَ مَوَائِدَ الْمُسْتَطْعِمِينَ مُعَدَّةٌ وَ مَنَاهِلَ الظِّمَاءِ لَدَيْكَ مُتْرَعَةٌ اللَّهُمَّ فَاسْتَجِبْ دُعَائِي وَ اقْبَلْ ثَنَائِي وَ أَعْطِنِي رَجَائِي [جَزَائِي ]وَ اجْمَعْ بَيْنِي وَ بَيْنَ أَوْلِيَائِي بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ عَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع إِنَّكَ وَلِيُّ نَعْمَائِي وَ مُنْتَهَى رَجَائِي وَ غَايَةُ مُنَايَ فِي مُنْقَلَبِي وَ مَثْوَايَ أَنْتَ إِلَهِي وَ سَيِّدِي وَ مَوْلَايَ اغْفِرْ لِي وَ لِأَوْلِيَائِنَا وَ كُفَّ عَنَّا أَعْدَاءَنَا وَ اشْغَلْهُمْ عَنْ أَذَانَا وَ أَظْهِرْ كَلِمَةَ الْحَقِّ وَ اجْعَلْهَا الْعُلْيَا وَ أَدْحِضْ كَلِمَةَ الْبَاطِلِ وَ اجْعَلْهَا السُّفْلَى- إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِير
ابو على احمد بن على بن مهدى مى‏گويد:
ابو على بن صدقه رقّى برايم نقل نموده و گفت:
على بن موسى عليه السّلام برايم نقل نموده و گفت:
پدرم حضرت موسى بن جعفر عليهما السّلام از پدر بزرگوارش حضرت جعفر عليه السّلام نقل فرمود كه آن جناب فرمودند:
حضرت زين العابدين عليه السّلام قبر امير الموءمنين على بن ابى طالب عليه السّلام را به اين كيفيّت زيارت كردند:
ابتداء بالاى قبر توقّف نموده و فصلى گريسته و بعد از آن فرمودند:
سلام بر تو اى امير موءمنان و رحمت و بركات خداوند بر تو باد، سلام بر تو اى امين خدا در روى زمين و حجّتش بر بنده‏گان، سلام بر تو اى امير موءمنان، شهادت مى‏دهم كه تو در راه خدا آن طور كه شايد و بايد جهاد نموده و به كتاب خدا عمل و سنن و احكام پيامبرش صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را پيروى كردى تا حق تعالى تو را به جوار خودش خواند و به اختيار خويش قبض روحت فرمود و به واسطه كشتنت دشمنان را در حالى كه حجّت‏ها و براهين بالغه الهى بر جميع خلايق در دست تو بود حق تعالى بر دشمنان اتمام حجّت نمود، بار خدايا نفس من را به تقديرات خود مطمئن و به قضائت راضى و خشنود و به ياد و خواندنت حريص و نسبت به برگزيده‏گان از دوستانت محب و علاقه‏مند قرار بده، خداوندا من را در زمين و آسمانت محبوب ديگران نما و بر نزول بلاء و گرفتارى‏ها شكيبا و در مقابل نعمتهاى بزرگت شاكر و نسبت به نعمتهاى تامه و كامله‏ات ذاكر و متوجه و به سرور و شادى ملاقاتت مشتاق گردان.
خداوندا تقوى و پرهيزكارى را زاد و توشه‏ام قرار بده براى روز جزايت، و موءدّبم كن به آداب دوستانت و بر حذرم دار از اخلاق و سجاياى دشمنانت، خداوندا از تو مى‏خواهم كه بواسطه حمد و ستايشت از دنيا منصرفم نمائى.
سپس آن حضرت صورت مبارك بر قبر نهاده و عرضه داشت:
بار خدايا دل‏هاى خاشعين درگاهت واله تو است، و طرق و راه‏هاى مايلين به تو گشاده و باز و نشانه‏هاى قاصدين تو روشن و آشكار و دلهاى عارفين از تو به فزع آمده، و صداى خوانندگانت بلند و درهاى اجابت دعاهايشان گشوده و دعاى كسانى كه تو را مى‏خوانند مستجاب و توبه بازگشت‏كنندگان به تو پذيرفته مى‏باشد.
بار خدايا اشگ گريه‏كنندگان از خوفت مورد ترحم تو واقع شده و كمك تو نسبت به آنان كه از تو طلب كمك كرده‏اند در خارج تحقق يافته و پناهت به پناهندگان به تو بذل و اعطاء گرديده و وعده‏هايت به بندگان تحقق پيدا كرده و لغزش كسانى كه از تو طلب عفو كرده‏اند معفو قرار داده شده و اعمال عمل‏كنندگان نزد تو محفوظ بوده و ارزاق بندگان از نزد تو به ايشان نازل گشته، و احسان‏ها و نيكى‏هاى فراوان بر بندگان پشت سر هم بوده و گناهان استغفاركنندگان بخشيده شده و حاجتهاى مخلوقات به تو برآورده شده و پاداش‏هاى درخواست‏كنندگان از تو فراوان و نيكى‏هاى زياد به آنها رسيده و خوان‏هاى طالبين طعام آماده و گسترده و آب‏خورگاه تشنگان نزد تو مملو و پر مى‏باشد.
بار خدايا دعاى من را مستجاب فرما و ستايش من را قبول نما و به من اميد ببخش و بين من و دوستانم جمع فرما به حق محمّد و علىّ و فاطمه و حسن و حسين عليهم السّلام، همانا تو ولى نعمت من و نهايت اميدم در برگشتن و درنگ نمودنم مى‏باشى، توئى خدا و آقا و ولّى من، من و دوستان ما را ببخش و شرّ دشمنان را از ما بازدار و ايشان را از اذيّت به ما روى گردان، كلمه حق را آشكار و آن را مرتفع و افراشته نما و كلمه باطل را نابود و خوار گردان چه آنكه تو بر هر چيزى قادر و توانا هستى.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْوَلِيدِ رَحِمَهُ اللَّهُ فِيمَا ذَكَرَ مِنْ كِتَابِهِ الَّذِي سَمَّاهُ كِتَابَ الْجَامِعِ رَوَى عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ عِنْدَ قَبْرِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ [أَنْتَ ]أَوَّلُ مَظْلُومٍ وَ أَوَّلُ مَنْ غُصِبَ حَقَّهُ- صَبَرْتَ وَ احْتَسَبْتَ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ لَقِيتَ اللَّهَ وَ أَنْتَ شَهِيدٌ عَذَّبَ اللَّهُ قَاتِلَكَ بِأَنْوَاعِ الْعَذَابِ وَ جَدَّدَ عَلَيْهِ الْعَذَابَ جِئْتُكَ عَارِفاً بِحَقِّكَ مُسْتَبْصِراً بِشَأْنِكَ مُعَادِياً لِأَعْدَائِكَ وَ مَنْ ظَلَمَكَ أَلْقَى عَلَى ذَلِكَ رَبِّي إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى إِنَّ لِي ذُنُوباً كَثِيرَةً فَاشْفَعْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ يَا مَوْلَايَ فَإِنَّ لَكَ عِنْدَ اللَّهِ مَقَاماً مَعْلُوماً وَ إِنَّ لَكَ عِنْدَ اللَّهِ جَاهاً عَظِيماً وَ شَفَاعَةً وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى- وَ لا يَشْفَعُونَ إِلّا لِمَنِ ارْتَضى وَ يَقُولُ عِنْدَ قَبْرِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع أَيْضاً الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَكْرَمَنِي بِمَعْرِفَتِهِ وَ مَعْرِفَةِ رَسُولِهِ ص وَ مَنْ فَرَضَ اللَّهُ طَاعَتَهُ رَحْمَةً مِنْهُ لِي وَ تَطَوُّعاً مِنْهُ عَلَيَّ وَ مَنَّ عَلَيَّ بِالْإِيمَانِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي سَيَّرَنِي فِي بِلَادِهِ وَ حَمَلَنِي عَلَى دَوَابِّهِ وَ طَوَى لِيَ الْبَعِيدَ وَ دَفَعَ عَنِّي الْمَكْرُوهَ حَتَّى أَدْخَلَنِي حَرَمَ أَخِي [رَسُولِهِ وَ ]نَبِيِّهِ وَ أَرَانِيهِ فِي عَافِيَةٍ- الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَنِي مِنْ زُوَّارِ قَبْرِ وَصِيِّ رَسُولِ اللَّهِ ص الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي هَدانا لِهذا وَ ما كُنّا لِنَهْتَدِيَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللّهُ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ- جاءَ بِالْحَقِّ مِنْ عِنْدِهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّ عَلِيّاً عَبْدُ اللَّهِ وَ أَخُو رَسُولِهِ اللَّهُمَّ عَبْدُكَ وَ زَائِرُكَ يَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِزِيَارَةِ قَبْرِ أَخِي نَبِيِّكَ [رَسُولِكَ ]وَ عَلَى كُلِّ مَأْتِيٍّ حَقٌّ لِمَنْ أَتَاهُ وَ زَارَهُ وَ أَنْتَ خَيْرُ مَأْتِيٍّ وَ أَكْرَمُ مَزُورٍ وَ أَسْأَلُكَ يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا جَوَادُ يَا وَاحِدُ يَا أَحَدُ يَا فَرْدُ يَا صَمَدُ يَا مَنْ لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ أَنْ تَجْعَلَ تُحْفَتَكَ إِيَّايَ مِنْ زِيَارَتِي فِي مَوْقِفِي هَذَا فَكَاكَ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَ اجْعَلْنِي مِمَّنْ يُسَارِعُ فِي الْخَيْرَاتِ وَ يَدْعُوكَ رَهَباً وَ رَغَباً- وَ اجْعَلْنِي لَكَ مِنَ الْخَاشِعِينَ اللَّهُمَّ إِنَّكَ بَشَّرْتَنِي عَلَى لِسَانِ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ ص فَقُلْتَ وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ. اللَّهُمَّ فَإِنِّي بِكَ مُوءْمِنٌ وَ بِجَمِيعِ أَنْبِيَائِكَ مُوقِنٌ فَلَا تُوقِفْنِي بَعْدَ مَعْرِفَتِهِمْ مَوْقِفاً تَفْضَحُنِي بِهِ عَلَى رُءُوسِ الْأَشْهَادِ بَلْ أَوْقِفْنِي مَعَهُمْ وَ تَوَفَّنِي عَلَى التَّصْدِيقِ بِهِمْ فَإِنَّهُمْ عَبِيدُكَ وَ أَنْتَ خَصَصْتَهُمْ بِكَرَامَتِكَ وَ أَمَرْتَنِي بِاتِّبَاعِهِمْ ثُمَّ تَدْنُو مِنَ الْقَبْرِ وَ تَقُولُ السَّلَامُ مِنَ اللَّهِ وَ السَّلَامُ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَمِينِ اللَّهِ عَلَى وَحْيِهِ وَ عَزَائِمِ أَمْرِهِ وَ مَعْدِنِ الْوَحْيِ وَ التَّنْزِيلِ وَ الْخَاتِمِ لِمَا سَبَقَ وَ الْفَاتِحِ لِمَا اسْتَقْبَلَ وَ الْمُهَيْمِنِ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ الشَّاهِدِ عَلَى خَلْقِهِ وَ السِّرَاجِ الْمُنِيرِ وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الْمَظْلُومِينَ أَفْضَلَ وَ أَكْمَلَ وَ أَرْفَعَ وَ أَشْرَفَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَنْبِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ وَ أَصْفِيَائِكَ- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيٍّ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ عَبْدِكَ وَ خَيْرِ خَلْقِكَ بَعْدَ نَبِيِّكَ وَ أَخِي رَسُولِكَ وَ وَصِيِّهِ [وَ وَصِيِّ رَسُولِكَ [ الَّذِي انْتَجَبْتَهُ مِنْ خَلْقِكَ بَعْدَ نَبِيِّكَ وَ الدَّلِيلِ عَلَى مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسَالاتِكَ وَ دَيَّانِ الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلِ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ- وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ الْقَوَّامِينَ بِأَمْرِكَ مِنْ بَعْدِهِ الْمُطَهَّرِينَ الَّذِينَ ارْتَضَيْتَهُمْ أَنْصَاراً لِدِينِكَ وَ حَفَظَةً لِسِرِّكَ وَ شُهَدَاءَ عَلَى خَلْقِكَ وَ أَعْلَاماً لِعِبَادِكَ وَ تُصَلِّي عَلَيْهِمْ مَا اسْتَطَعْتَ السَّلَامُ عَلَى الْأَئِمَّةِ الْمُسْتَوْدَعِينَ السَّلَامُ عَلَى خَالِصَةِ اللَّهِ مِنْ خَلْقِهِ السَّلَامُ عَلَى الْأَئِمَّةِ الْمُتَوَسِّمِينَ السَّلَامُ عَلَى الْمُوءْمِنِينَ الَّذِينَ قَامُوا بِأَمْرِكَ وَ وَازَرُوا أَوْلِيَاءَ اللَّهِ وَ خَافُوا بِخَوْفِهِ [لِخَوْفِهِ ]السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُقَرَّبِينَ ثُمَّ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حَبِيبَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا صَفْوَةَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَمُودَ الدِّينِ وَ وَارِثَ عِلْمِ الْأَوَّلِينَ وَ الآْخِرِينَ وَ صَاحِبَ الْمِيسَمِ وَ الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ اتَّبَعْتَ الرَّسُولَ وَ تَلَوْتَ الْكِتَابَ حَقَّ تِلَاوَتِهِ وَ جَاهَدْتَ فِي اللّهِ حَقَّ جِهادِهِ وَ نَصَحْتَ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ جُدْتَ بِنَفْسِكَ صَابِراً مُحْتَسِباً- مُجَاهِداً عَنْ دِينِ اللَّهِ مُوَقِّياً لِرَسُولِ اللَّهِ طَالِباً مَا عِنْدَ اللَّهِ رَاغِباً فِيمَا وَعَدَ اللَّهُ وَ مَضَيْتَ لِلَّذِي كُنْتَ عَلَيْهِ شَهِيداً وَ شَاهِداً وَ مَشْ هُوداً فَجَزَاكَ اللَّهُ عَنْ رَسُولِهِ وَ عَنِ الْإِسْلَامِ وَ أَهْلِهِ أَفْضَلَ الْجَزَاءِ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ خَالَفَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنِ افْتَرَى عَلَيْكَ وَ ظَلَمَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ غَصَبَكَ حَقَّكَ وَ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ إِنَّا إِلَى اللَّهِ مِنْهُمْ بَرَاءٌ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً خَالَفَتْكَ وَ أُمَّةً جَحَدَتْ وَلَايَتَكَ وَ أُمَّةً تَظَاهَرَتْ عَلَيْكَ وَ أُمَّةً قَتَلَتْكَ وَ أُمَّةً حَادَتْ [حَالَتْ ]عَنْكَ وَ خَذَلَتْكَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَ النَّارَ مَثْوَاهُمْ- وَ بِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ وَ بِئْسَ وِرْدُ الْوَارِدِينَ وَ بِئْسَ دَرَكُ الْمُدْرِكِ اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَنْبِيَائِكَ وَ أَوْصِيَاءِ أَنْبِيَائِكَ بِجَمِيعِ لَعَنَاتِكَ وَ أَصْلِهِمْ حَرَّ نَارِكَ اللَّهُمَّ الْعَنِ الْجَوَابِيتَ وَ الطَّوَاغِيتَ- وَ الْفَرَاعِنَةَ وَ اللَّاتَ وَ الْعُزَّى وَ الْجِبْتَ وَ كُلَّ نِدٍّ يُدْعَى مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ كُلَّ مُفْتَرٍ عَلَى اللَّهِ اللَّهُمَّ الْعَنْهُمْ وَ أَشْيَاعَهُمْ وَ أَتْبَاعَهُمْ وَ أَوْلِيَاءَهُمْ وَ أَعْوَانَهُمْ وَ مُحِبِّيهِمْ لَعْناً كَثِيراً وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع ثَلَاثاً اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع ثَلَاثاً اللَّهُمَّ عَذِّبْهُمْ عَذَاباً أَلِيماً لَا تُعَذِّبُهُ أَحَداً مِنَ الْعَالَمِينَ وَ ضَاعِفْ عَلَيْهِمْ عَذَابَكَ كَمَا شَاقُّوا وُلَاةَ أَمْرِكَ وَ أَعِدَّ لَهُمْ عَذَاباً لَمْ تُحِلَّهُ بِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ اللَّهُمَّ وَ أَدْخِلْ عَلَى قَتَلَةِ أَنْصَارِ رَسُولِكَ وَ قَتَلَةِ أَنْصَارِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ عَلَى قَتَلَةِ أَنْصَارِ الْحَسَنِ وَ عَلَى قَتَلَةِ أَنْصَارِ الْحُسَيْنِ ع وَ قَتَلَةِ مَنْ قُتِلَ فِي وَلَايَةِ آلِ مُحَمَّدٍ أَجْمَعِينَ عَذَاباً مُضَاعَفاً فِي أَسْفَلِ دَرْكٍ مِنَ الْجَحِيمِ وَ لَا تُخَفِّفْ عَنْهُمْ مِنْ عَذَابِكَ [مِنْ عَذَابِهَا ]وَ هُمْ فِيهِ [فِيهَا ]مُبْلِسُونَ مَلْعُونُونَ- ناكِسُوا رُوءُسِهِمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ قَدْ عَايَنُوا النَّدَامَةَ وَ الْخِزْيَ الطَّوِيلَ بِقَتْلِهِمْ عِتْرَةَ أَنْبِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ وَ أَتْبَاعَهُمْ مِنْ عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ اللَّهُمَّ الْعَنْهُمْ فِي مُسْتَسَرِّ السِّرِّ وَ ظَاهِرِ الْعَلَانِيَةِ فِي أَرْضِكَ وَ سَمَائِكَ اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي لِسَانَ صِدْقٍ فِي أَوْلِيَائِكَ وَ حَبِّبْ إِلَيَّ مَشَاهِدَهُمْ حَتَّى تُلْحِقَنِي بِهِمْ وَ تَجْعَلَنِي لَهُمْ تَبَعاً فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ثُمَّ اجْلِسْ عِنْدَ رَأْسِهِ ع وَ قُلْ سَلَامُ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِينَ وَ الْمُسَلِّمِينَ لَكَ بِقُلُوبِهِمْ وَ النَّاطِقِينَ بِفَضْلِكَ وَ الشَّاهِدِينَ عَلَى أَنَّكَ صَادِقٌ ] أَمِينٌ ]صِدِّيقٌ عَلَيْكَ يَا مَوْلَايَ السَّلَامُ مِنَ اللَّهِ عَلَيْكَ وَ عَلَى رُوحِكَ وَ بَدَنِكِ- أَشْهَدُ أَنَّكَ طُهْرٌ طَاهِرٌ مُطَهَّرٌ وَ أَشْهَدُ لَكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ وَ وَلِيَّ رَسُولِهِ- بِالْبَلَاغِ وَ الْأَدَاءِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ جَنْبُ اللَّهِ وَ أَنَّكَ بَابُ اللَّهِ وَ أَنَّكَ وَجْهُ اللَّهِ الَّذِي مِنْهُ يُوءْتَى وَ أَنَّكَ خَلِيلُ اللَّهِ وَ أَنَّكَ عَبْدُ اللَّهِ وَ أَخُو رَسُولِهِ- وَ قَدْ أَتَيْتُكَ وَافِداً لِعَظِيمِ حَالِكَ وَ مَنْزِلَتِكَ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ أَتَيْتُكَ زَائِراً مُتَقَرِّباً إِلَى اللَّهِ بِزِيَارَتِكَ طَالِباً خَلَاصَ نَفْسِي مُتَعَوِّذاً بِكَ مِنْ نَارٍ اسْتَحَقَّهَا مِثْلِي بِمَا جَنَيْتُهُ عَلَى نَفْسِي أَتَيْتُكَ انْقِطَاعاً إِلَيْكَ وَ إِلَى وُلْدِكَ الْخَلَفِ مِنْ بَعْدِكَ عَلَى بَرَكَةِ [بَرِيَّةِ ]الْحَقِّ فَقَلْبِي لَكَ مُسَلِّمٌ وَ أَمْرِي لَكَ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتِي لَكَ مُعَدَّةٌ وَ أَنَا عَبْدُ اللَّهِ وَ مَوْلَاكَ فِي طَاعَتِكَ وَ الْوَافِدُ إِلَيْكَ أَلْتَمِسُ بِذَلِكَ كَمَالَ الْمَنْزِلَةِ عِنْدَ اللَّهِ وَ أَنْتَ يَا مَوْلَايَ مَنْ أَمَرَنِي اللَّهُ بِطَاعَتِهِ [بِصِلَتِهِ ]وَ حَثَّنِي عَلَى بِرِّهِ وَ دَلَّنِي عَلَى فَضْلِهِ وَ هَدَانِي لِحُبِّهِ وَ رَغَّبَنِي فِي الْوِفَادَةِ إِلَيْهِ وَ إِلَى طَلَبِ الْحَوَائِجِ عِنْدَهُ أَنْتُمْ أَهْلُ بَيْتٍ يَسْعَدُ مَنْ تَوَلَّاكُمْ وَ لَا يَخِيبُ مَنْ أَتَاكُمْ وَ لَا يَخْسَرُ مَنْ يَهْوَاكُمْ وَ لَا يَسْعَدُ مَنْ عَادَاكُمْ لَا أَجِدُ أَحَداً أَفْزَعُ إِلَيْهِ خَيْراً لِي مِنْكُمْ أَنْتُمْ أَهْلُ بَيْتِ الرَّحْمَةِ وَ دَعَائِمُ الدِّينِ وَ أَرْكَانُ الْأَرْضِ وَ الشَّجَرَةُ الطَّيِّبَةُ- اللَّهُمَّ لَا تُخَيِّبْ تَوَجُّهِي إِلَيْكَ بِرَسُولِكَ وَ آلِ رَسُولِكَ اللَّهُمَّ أَنْتَ مَنَنْتَ عَلَيَّ بِزِيَارَةِ مَوْلَايَ وَ وَلَايَتِهِ وَ مَعْرِفَتِهِ فَاجْعَلْنِي مِمَّنْ تَنْصُرُهُ وَ تَنْصُرُ بِهِ [يُنْتَصَرُ بِهِ وَ يَنْصُرُهُ ]وَ مُنَّ عَلَيَّ بِنَصْرِكَ لِدِينِكَ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ اللَّهُمَّ أَحْيِنِي عَلَى مَا حَيِيَ عَلَيْهِ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع وَ أَمِتْنِي عَلَى مَا مَاتَ عَلَيْهِ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع
محمّد بن حسن بن وليد رحمة الله عليه در كتابى كه نامش را «كتاب الجامع» نهاده مى‏گويد:
از حضرت ابى الحسن عليه السّلام روايت شده كه آن جناب هنگام زيارت قبر امير الموءمنين عليه السّلام مى‏فرمودند:
سلام بر تو اى ولى خدا، شهادت مى‏دهم كه تو اوّلين مظلوم و اوّلين كسى كه حقّش غصب شده مى‏باشى، صبر و تحمّل نمودى تا هنگامى كه اجل تو را دريافت و شهادت مى‏دهم كه خدا را ملاقات نمودى در حالى كه شهيد بودى، عذاب كند خداوند متعال كشنده تو را به انواع عذاب‏ها و تجديد نمايد بر او، آن به آن، عذاب را، نزد تو آمدم در حالى كه به حقّت عارف و به شأن و مقاومت مستبصر و نسبت به دشمنان و ظالمينت دشمن مى‏باشم ان شاء الله، خداوند را با همين مرام و عقيده ملاقات خواهم نمود، بدرستى كه گناهان زيادى بر عهده من است پس اى مولاى من نزد پروردگارت شفيع من باش چه آنكه نزد خدا براى شما مقام و مرتبه‏اى معلوم و مشخصى بوده و جاه و جلال عظيمى ثابت مى‏باشد و خود خداوند فرموده: وَ لا يَشْفَعُونَ إِلّا لِمَنِ ارْتَضى.
و نيز حضرت هنگام زيارت قبر امير الموءمنين عليه السّلام مى‏فرمودند:
حمد سزاوار خداوندى است كه به واسطه معرفت پيدا كردن به او و به رسولش صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و به كسانى كه حق تعالى طاعتشان را واجب گرداند، بر من اكرام نمود و اين رحمتى است از ناحيه حضرتش بر من و فضيلتى است كه نصيبم فرموده و همچنين ستايش شايسته ذات مقدّسش بوده كه به واسطه ايمان بر من منّت نهاد، حمد و ثناء خداوندى را سزد كه من را در شهرهاى روى زمينش سير داد و بر پشت حيواناتش سوار نمود و راه‏هاى دور را براى من درهم پيچيد و هر گونه گزند و ناراحتى را از من دور ساخت تا به حرم برادر رسول گراميش داخلم نمود و آن را به من نشان داد در حالى كه با عافيت و سلامتى مى‏باشم، حمد سزاوار خداوندى است كه من را از زائرين قبر وصىّ رسولش صلّى اللّه عليه و آله و سلّم قرار داد، حمد شايسته ذاتى است كه من را به اين معنا هدايت فرمود و اگر او هدايتم نمى‏كرد ابدا به آن راه نمى‏يافتم.
شهادت مى‏دهم كه معبودى غير از حق تعالى كه تنها و بدون شريك است وجود ندارد و شهادت مى‏دهم كه حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بنده و فرستاده او است حق را از ناحيه خدا آورده است و شهادت مى‏دهيم كه حضرت على عليه السّلام بنده خدا و برادر رسول او است.
بار خدايا، بنده‏ات و زائرت به واسطه زيارت قبر برادر پيغمبرت به سوى تو تقرّب مى‏جويد در حالى كه بر هر مزور و زيارت‏شده‏اى حقّى است كه بايد آن را نسبت به زائر اداء كند و تو بهترين و كريم‏ترين مزورها مى‏باشى، و از تو در خواست مى‏كنم اى اللّه و اى رحمان و اى رحيم و اى جواد و اى واحد و اى احد و اى فرد و اى صمد و اى كسى كه نمى‏زايد و زائيده نشده و احدى همتايش نيست اينكه رحمتت را بر محمّد و آل محمد و اهل بيتش نصيب گردانى و اينكه پاداشى كه در قبال اين زيارت به من مى‏دهى آزادى من از آتش جهنّم باشد، خداوندا من را از كسانى قرار بده كه در كارهاى خير شتاب كرده و در حال خوف و رجاء تو را مى‏خواند، خدايا من را از خاشعين درگاهت قرار بده، خداوندا تو با لسان پيامبرت به من بشارت داده و فرموده‏اى:
وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ.
بار خدايا من به تو ايمان داشته و به تمام فرستادگانت يقين دارم از اين رو انتظار دارم بعد از معرفت داشتن به ايشان من را در جايى نگه ندارى كه به طور علن و آشكار مقابل خلائق رسوايم نمائى بلكه تقاضايم اين است كه با اين ذوات محترم من را نگاه داشته و در حالى كه آنها را تصديق دارم از دنيا ببرى چه آنكه انبياء عظام بنده‏گان تو بوده و تو ايشان را به كرامت خود اختصاص داده و به من امر كرده‏اى كه اطاعتشان كنم سپس به قبر نزديك شو و بگو:
سلام از خدا به تو و سلام بر محمد بن عبد اللّه كه امين خدا است بر وحى و امور لازمه او از قبيل احكام واجبه و محرّمه و مركز وحى و نزل آيات و پايان دهنده گذشتگان و گشاينده آيندگان است، قائم بر تمام اينها و شاهد بر تمام خلق بوده و چراغى فروزان و فروزنده مى‏باشد سلام و رحمت و بركات خدا بر او باد.
بار خدايا رحمت واسعه‏ات را بر محمّد و اهل بيتش كه مظلومين در اين سرا هستند بفرست رحمتى برتر و كامل‏تر و بالاتر و گران‏قدرتر از هر رحمتى كه بر انبياء و فرستادگان و برگزيدگانت فرستادى.
خداوندا رحمت خود را بر حضرت على امير الموءمنين عليه السّلام بفرست، وجود مباركى كه بنده تو و بهترين مخلوقاتت بعد از نبى و برادر رسول گراميت و جانشين آن حضرت است، آقا و سرورى كه بعد از پيامبرت از ميان مخلوقات انتخاب نموده و حضرتش را دليل و نشان بر كسى كه مسئول رساندن پيام‏هايت به خلق است قرار دادى، رهبرى كه سياست‏مدار دين با عدالت تو بوده و فرجام و پايان دهنده داورى تو است در بين خلق، سلام و رحمت و بركات حقتعالى بر او باد.
خداوندا رحمت واسعه خود را بر پيشوايانى كه فرزندان امير الموءمنين عليه السّلام هستند نصيب گردان، ايشان پس از حضرتش عليه السّلام متصدّى امر تو مى‏باشند، آنان پاكيزه‏گانى هستند كه تو به عنوان انصار دين و حافظين سرّ و شاهدين بر خلق و شاخص‏ها براى بنده‏گانت انتخابشان نمودى، بار خدايا به مقدارى كه قدرت و توان دارى رحمتت را بر ايشان نازل گردان، سلام بر پيشوايانى كه امين‏ها محسوب مى‏گردند، سلام بر آنان كه انتخاب‏شده‏گان خداوند متعال از ميان خلق مى‏باشند، سلام بر پيشوايانى كه صاحبان فراست هستند، سلام بر موءمنينى كه به امر تو قيام نموده و دوستان خدا را نصرت و كمك كرده و بواسطه خوف آنها ايشان نيز خائف هستند سلام بر فرشتگان مقرّب خداوند.
سپس بگو:
سلام و رحمت و بركات خدا بر تو اى امير موءمنان، سلام بر تو اى دوست خدا، سلام بر تو اى برگزيده خدا، سلام بر تو اى ولىّ خدا، سلام بر تو اى حجّت خدا، سلام بر تو اى ستون دين و وارث علم گذشتگان و آينده‏گان و دارنده وسيله گذاردن داغ و نشان و صاحب راه مستقيم. شهادت مى‏دهم كه تو نماز را بپاداشته و زكات را اداء نموده و به معروف امر و از منكر نهى فرموده و رسول را متابعت كرده و كتاب خدا را آن طور كه شايسته است تلاوت و در راه خدا به جهاد برخاسته و حق آن را اداء كرده و براى رضاء خدا و رسولش نصيحت نموده‏اى.
شهادت مى‏دهم كه نفس شريف و جان عزيزت را در راه خدا ايثار كرده در حالى كه بر بلايا و سختى‏ها صابر و فرازها را آزموده و رسول خدا را حافظ و نگهدار و خواستار آنچه رضاء خدا است بوده و در آنچه بارى تعالى وعده داده خود را مايل و راغب قرار داده و در طريق حقّ و صوابى كه بودى گام برداشتى و در اين راه شهيد گشته در حالى كه بر آنچه از امّت صادر گرديده شاهد و ناظر بوده و حقتعالى و رسول گراميش و فرشتگان نيز شهادت مى‏دهند كه راه تو حق بوده و آنچه مى‏بايد اداء مى‏كردى، اداء نمودى پس خداوند منّان به خاطر رسول عزيزش و اسلام و اهل آن را به تو جزاء دهد آن هم برترين جزاها را.
خداوند متعال لعنت كند كسى را كه تو را كشت و آنكه مخالفت تو را نمود و همچنين لعنت كند كسى كه بر تو بهتان بست و به تو ظلم و ستم نمود و نيز لعنت كند كسى را كه حقّ تو را غضب نمود و آنكه وقتى اين خبر به او رسيد خشنود گرديد، خدايا شاهد باش كه من از ايشان متنفّر و بى‏زارم.
خداوند متعال لعنت كند امّت و گروهى را كه با تو مخالفت كردند و طائفه‏اى را كه ولايت تو را منكر شدند و قومى را كه بر عليه تو تظاهر نمودند و جماعتى را كه تو را كشتند و دسته‏اى را كه از تو روى برتافته و خوارت نمودند، حمد و سپاس خدا را كه دوزخ را جاى‏گاه ايشان قرار داد و محقّقا محل ورود ايشان به موضعى است و محل ورود واردين نيز بد مكانى بوده و درك كه طبقه زيرين دوزخ است و جايگاه ايشان مى‏باشد نيز جايگاه بسيار بدى است.
خداوندا قاتلين انبياء و اوصياء ايشان را با تمام انحاء لعن، لعنت كن و گرماى آتش دوزخ را به ايشان برسان، خداوندا جبت‏ها (بت‏ها و ساحرها و كاهن‏ها) و طاغوت‏ها (شيطان‏ها) و فرعون‏ها و لات و عزّى و جبت و هر رقيب و ضدّ خداوندى كه به جاى حق تعالى خوانده مى‏شود و تمام آنان كه بر خداوند افتراء بسته‏اند لعنت نما، خداوندا تمام ايشان و تابعين آنها و پيروان و دوستان و كمك‏كنندگان و علاقه‏مندان ايشان را لعنت فراوان نما و بگو:
خداوندا قاتلين امير الموءمنين عليه السّلام را لعنت بفرما (سه بار).
خداوندا ايشان را عذابى دردناك نما كه احدى را چنين عذابى نكرده باشى، و عذاب خود را بر ايشان دو چندان كن همان طورى كه اولياء امورت را به مشقّت و رنج انداختند و عذابى را كه بر هيچ كس نكردى بر ايشان آماده نما.
خداوندا بر قاتلين انصار رسولت و كشندگان انصار امير الموءمنين و قاتلين انصار امام حسن و امام حسين عليهم السّلام و كشندگان كسانى كه در راه ولايت و دوستى آل محمد عليهم السّلام كشته شده‏اند عذابى وارد نما كه برابر دو چندان عذاب ديگران بوده و آنها را در جايگاه زيرين جهنم قرار بده و هرگز در عذابشان تخفيف مده در حالى كه به شدّت در حسرت بوده و از رحمتت به دور مانده و نزد پروردگارشان سر افكنده هستند، ايشان به واسطه كشتن عترت انبياء و پيامبران و بندگان صالح ندامت و ذلّت طولانى را معاينة حسّ خواهند نمود.
خداوندا ايشان را در اخفى الخفاء و اظهر الظهور، در زمينت و آسمانت لعنت نما.
خداوندا نسبت به دوستانت براى من زبانى صادق و راستگو قرار بده و حب و دوستى زيارت مشاهدشان را نصيبم گردان تا اينكه به ايشان ملحقم نموده و در دنيا و آخرت تابع و دنباله رو آنها قرارم دهى اى مهربان‏تر از هر مهربانى.
سپس بالاى سر آن حضرت بنشين و بگو:
سلام خدا و سلام فرشتگان و سلام آنان كه با قلبشان تسليم تو بوده و به فضل تو گويا و مقرّ بوده و شهادت مى‏دهند كه تو راست گو و بسيار راستگو مى‏باشى، بر تو اى آقاى من، سلام خدا بر تو و بر روح و جسم تو، شهادت مى‏دهم كه تو پاكيزگى و پاك و پاك شده مى‏باشى.
شهادت مى‏دهم اى ولىّ خدا و ولىّ رسولش كه تو آنچه را مأمور به رساندنش بودى رساندى و امانتى كه نزدت بود اداء كردى و شهادت مى‏دهم كه تو نزديك‏ترين خلق به خدا بوده و باب اللّه (يعنى از راه تو بايد به خدا نزديك شد) هستى و وجه اللّه مى‏باشى (يعنى اگر كسى بخواهد روى به خدا كند بايد به تو روى نمايد) و شهادت مى‏دهم كه تو دوست خالص خدا و بنده او و برادر رسولش مى‏باشى.
همانا از راه دور به نزد تو آمده‏ام زيرا حال و منزلتت نزد خدا و رسولش بسيار عظيم و عالى است.
به نزدت آمده‏ام به حال زيارت در حالى كه بواسطه اين زيارت به حق تعالى تقرّب جسته و رهائى نفسم از زندان شهوات را طلب نموده و از آتش دوزخى كه همچون من به واسطه جنايت بر نفس و ظلم بر خود استحقاقش را دارم به تو پناه مى‏برم.
به نزدت آمده‏ام در حالى كه از ديگران جدا و به تو و فرزندانت كه در هدايت مردم و رفع شبهات و ازاله جهل از ايشان جانشينان بعد از تو هستند متّصل و مايلم لذا دل و قلبم تسليم و افعال و اعمال تابع و كمك و نصرتم براى تو آماده مى‏باشد و من بنده خدا و در طريق طاعت و فرمان بردارى غلامت بوده و در كوچ و سفر نمودن توجّهم به تو مى‏باشد و بواسطه اين معنا كمال منزلت و نهايت مرتبه را در نزد خدا طلب مى‏كنم اى آقاى من تو آن كسى هستى كه حق تعالى فرمان به اطاعتش را به من داده و بر احسان به او وادارم كرده و بر فضل و شرافتش دلالت و به حبّ و دوستيش هدايتم نموده و در پيمودن راه به سويش و نيز به طلب حوائج نزدش ترغيبم كرده‏اى، شما خاندانى هستيد كه آن كس كه شما را دوست بدارد سعادت‏مند گشته و آنكه نزدتان آيد را نااميد نكرده و كسى كه هواى شما را داشته باشد زيان ننموده و آنكه با شما دشمنى كند سعادت‏مند نمى‏گردد، هرگز سراغ ندارم كسى را كه خير رساننده‏تر باشد از شما به من، شما خاندان رحمت و ستون‏هاى دين و ركن‏هاى زمين و شجره طيبه مى‏باشيد.
خداوندا اميدى كه از ناحيه توجّهم به تو به واسطه رسول و آل او مى‏باشد را به نااميدى مبدّل مكن.
خداوندا به واسطه زيارت آقايم و دوستى و معرفتش بر من منّت نهاده‏اى پس من را از كسانى قرار بده كه او را كمك كرده‏اى.
خداوندا با كمك نمودنت دين خود را بر من در دنيا و آخرت منّت بگذار.
خداوندا من را زنده بدار بر آنچه على بن ابى طالب عليه السّلام بر آن زنده بود و بميران بر آنچه على بن ابى طالب عليه السّلام بر آن از دنيا رحلت فرمود.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ وَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنِ الصَّادِقِ ع أَوْ أَبِي الْحَسَنِ الثَّالِثِ ع قَالَ تَقُولُ عِنْدَ قَبْرِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ أَنْتَ أَوَّلُ مَظْلُومٍ وَ أَوَّلُ مَنْ غُصِبَ حَقَّهُ صَبَرْتَ وَ احْتَسَبْتَ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ لَقِيتَ اللَّهَ وَ أَنْتَ شَهِيدٌ عَذَّبَ اللَّهُ قَاتِلَكَ بِأَنْوَاعِ الْعَذَابِ وَ جَدَّدَ عَلَيْهِ الْعَذَابَ جِئْتُكَ عَارِفاً بِحَقِّكَ مُسْتَبْصِراً بِشَأْنِكَ مُوَالِياً لِأَوْلِيَائِكَ مُعَادِياً لِأَعْدَائِكَ وَ مَنْ ظَلَمَكَ أَلْقَى عَلَى ذَلِكَ رَبِّي إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى إِنَّ لِي ذُنُوباً كَثِيرَةً فَاشْفَعْ لِي إِلَى رَبِّكَ فَإِنَّ لَكَ عِنْدَ اللَّهِ مَقَاماً مَعْلُوماً وَ إِنَّ لَكَ عِنْدَ اللَّهِ جَاهاً وَ شَفَاعَةً وَ قَالَ لا يَشْفَعُونَ إِلّا لِمَنِ ارْتَضى وَ هُمْ مِنْ خَشْيَتِهِ مُشْفِقُونَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْقُرَشِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الثَّالِثِ مِثْلَهُ
محمّد بن يعقوب از كسى كه برايش نقل كرده و او از سهل بن زياد و او از محمّد بن اورمه و نيز پدرم از حسين بن حسن بن ابان و او از محمّد بن اورمه و او از كسى كه برايش نقل نموده و او از امام صادق عليه السّلام يا از حضرت ابى الحسن الثالث عليه السّلام نقل نموده كه آن حضرت فرمودند:
نزد قبر امير الموءمنين عليه السّلام بگو:
سلام بر تو اى ولىّ خدا، تو اوّل مظلوم و اوّل كسى هستى كه حقّش غصب شده، صبر نموده و تحمّل كردى تا موت تو را دريافت و شهادت مى‏دهم كه خدا را ملاقات نمودى در حالى كه شهيد بودى، خدا قاتل و كشنده تو را به انواع عذاب‏ها معذّب نموده و آن را بر او تجديد نمايد، به نزدت آمده در حالى كه به حقّت آگاه و به شأن و مرتبه‏ات مطّلع و نسبت به دوستانت دوست و دشمنان و آنان كه به تو ظلم كرده‏اند دشمن مى‏باشم، خدا را با همين حال ملاقات خواهم نمود ان شاء اللّه تعالى.
همانا گناهان زيادى در عهده من بوده پس نزد پروردگارت من را شفاعت فرما زيرا براى تو نزد او مقام و مرتبه‏اى معلوم بوده و در درگاهش شوكتى عظيم و حق شفاعت دارى و خداوند خود در قرآن كريمش فرموده:
وَ لا يَشْفَعُونَ إِلّا لِمَنِ ارْتَضى وَ هُمْ مِنْ خَشْيَتِهِ مُشْفِقُونَ.
محمّد بن جعفر رزّاز قرشى از محمّد بن عيسى بن عبيد و او از برخى اصحاب و او از حضرت ابى الحسن ثالث عليه السّلام مثل همين زيارت را نقل نموده.

باب دوازدهم وداع قبر امير الموءمنين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ فِي كِتَابِ الْجَامِعِ يَرْوِي عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تُوَدِّعَ قَبْرَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فَقُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ أَسْتَوْدِعُكَ اللَّهَ وَ أَسْتَرْعِيكَ وَ أَقْرَأُ عَلَيْكَ السَّلَامَ- آمَنَّا [إِيمَاناً ]بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ [بِالرُّسُلِ وَ بِمَا جَاءَتْ بِهِ وَ دَعَتْ إِلَيْهِ وَ دَلَّتْ عَلَيْهِ- فَاكْتُبْنا مَعَ الشّاهِدِينَ اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَتِي إِيَّاهُ فَإِنْ تَوَفَّيْتَنِي قَبْلَ ذَلِكَ فَإِنِّي أَشْهَدُ فِي مَمَاتِي عَلَى مَا كُنْتُ ] شَهِدْتُ ]عَلَيْهِ فِي حَيَاتِي أَشْهَدُ أَنَّكُمُ الْأَئِمَّةُ- وَ تُسَمِّيهِمْ وَاحِداً بَعْدَ وَاحِدٍ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مَنْ قَتَلَهُمْ وَ حَارَبَهُمْ مُشْرِكُونَ وَ مَنْ رَدَّ عَلَيْهِمْ وَ رَدَّ عِلْمَهُمْ فِي أَسْفَلِ دَرْكٍ مِنَ الْجَحِيمِ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مَنْ حَارَبَهُمْ لَنَا أَعْدَاءٌ وَ نَحْنُ مِنْهُمْ بَرَاءٌ وَ أَنَّهُمْ حِزْبُ الشَّيْطَانِ وَ عَلَى مَنْ قَتَلَهُمْ لَعْنَةُ اللّهِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ النّاسِ أَجْمَعِينَ وَ مَنْ شَرِكَ فِيهِمْ وَ مَنْ سَرَّهُ قَتْلُهُمْ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بَعْدَ الصَّلَاةِ وَ التَّسْلِيمِ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَتِهِ فَإِنْ جَعَلْتَهُ فَاحْشُرْنِي مَعَ هَوءُلَاءِ الْمُسَمَّيْنَ الْأَئِمَّةِ اللَّهُمَّ وَ ذَلِّلْ قُلُوبَنَا لَهُمْ بِالطَّاعَةِ-
وَ الْمُنَاصَحَةِ وَ الْمَحَبَّةِ وَ حُسْنِ الْمُوَازَرَةِ
محمّد بن الحسن بن احمد بن وليد در كتاب جامع از حضرت ابو الحسن عليه السّلام روايت نموده كه آن جناب فرمودند: هنگامى كه خواستى قبر امير الموءمنين عليه السّلام را وداع كنى بگو:
سلام و رحمت و بركات خداوند بر تو باد، تو را به خدا سپرده و از او خواستار نگاهبانى توام سلام بر تو مى‏نمايم، به خدا و به رسولانش و به آنچه آورده و مردم را به آن دعوت كرده‏اند ايمان دارم پس ما را در زمره گواهان به اين حقائق بنويس.
خدايا اين زيارت را آخرين زيارتم قرار مده پس اگر مرا قبل از آن (زيارت ديگر) ميراندى محققا در حال مردنم به آنچه در حال حيات شهادت دادم، شهادت مى‏دهم. شهادت مى‏دهم كه شما ائمه و پيشوايان من هستيد (در اينجا نام ائمه طاهرين سلام اللّه عليهم را يكى پس از ديگرى ببر).
و شهادت مى‏دهم كسانى كه ايشان را كشته و با آنها به حرب برخاسته‏اند مشرك مى‏باشند و شهادت مى‏دهم به اينكه هر كس ايشان را ردّ كرده جاى‏گاه‏اش در پست‏ترين طبقات دوزخ مى‏باشد.
و شهادت مى‏دهم به اينكه هر كس با ايشان به حرب برخاست دشمن ما است و ما از او تنفّر و دورى مى‏جوئيم و قطعا در زمره حزب شيطان مى‏باشد و بر كسانى كه از ايشان را كشتند، لعنت خدا و فرشتگان و جميع مردم باد و نيز لعنت خدا و فرشتگان و جميع خلائق بر كسانى كه در خون ايشان شريك شده و همچنين بر كسانى كه از كشته شدن آنان مسرور و خوشحال شدند.
بار خدايا پس از درود قلبى و زبانى از تو مى‏خواهم كه بر محمّد و آل محمّد رحمت فرستى و اين زيارت را آخرين زيارتم قرار ندهى و اگر آن را آخر زيارت من قرار دادى پس مرا با اين امامان نامبرده محشور نما.
بار خدايا دلهاى ما را رام ايشان و براى اطاعتشان و خير خواهى و محبّت و نيكو پشتيبانى نمودن قابل گردان.

باب سيزدهم فضيلت آب فرات و نوشيدن و غسل نمودن در آن
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عِيسَى بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَلِيٍّ ع قَالَ الْمَاءُ سَيِّدُ شَرَابِ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ- وَ أَرْبَعَةُ أَنْهَارٍ فِي الدُّنْيَا مِنَ الْجَنَّةِ الْفُرَاتُ وَ النِّيلُ وَ سَيْحَانُ وَ جَيْحَانُ الْفُرَاتُ الْمَاءُ وَ النِّيلُ الْعَسَلُ وَ سَيْحَانُ الْخَمْرُ وَ جَيْحَانُ اللَّبَنُ
پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه و او از احمد بن محمّد بن عيسى و او از عيسى بن عبد اللّه بن محمّد بن عمر بن على بن ابى طالب عليه السّلام و او از پدرش و او از جدّش و او از حضرت على عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
آب سرور مايعات دنيا و آخرت مى‏باشد و چهار نهر در دنيا هستند كه از بهشت مى‏باشند و آنها عبارتند از:
فرات، نيل، سيحان و جيحان.
فرات آب بوده و نيل عسل و سيحان خمر و جيحان شير مى‏باشند.
2- وَ عَنْهُ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ هَارُونَ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَنْ شَرِبَ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ وَ حُنِّكَ بِهِ فَهُوَ مُحِبُّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ
سعد بن عبد اللّه، از ابو جميله و او از سليمان بن هارون نقل كرده كه وى از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيد كه آن حضرت مى‏فرمودند:
كسى كه از آب فرات بنوشد و با آن تحنيك كند دوستدار ما خاندان خواهد بود.
3- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي الْجَارُودِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ لَوْ أَنَّ بَيْنَنَا وَ بَيْنَ الْفُرَاتِ كَذَا وَ كَذَا مِيلًا لَذَهَبْنَا إِلَيْهِ وَ اسْتَشْفَيْنَا بِهِ
سعد بن عبد اللّه به اسنادش از احمد بن محمّد، از عثمان بن عيسى، از ابى الجارود، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام آن حضرت فرمودند:
اگر فاصله بين ما و بين فرات فلان و فلان مقدار ميل مى‏بود همانا اين راه را طى مى‏كرده و به آن آب خود را مى‏رسانده و بواسطه‏اش استشفاء مى‏جستيم.
4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ ثَعْلَبَةَ بْنِ مَيْمُونٍ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ هَارُونَ الْعِجْلِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَا أَظُنُّ أَحَداً يُحَنَّكُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ إِلَّا أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ وَ سَأَلَنِي كَمْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ مَاءِ الْفُرَاتِ فَأَخْبَرْتُهُ فَقَالَ لَوْ كُنْتُ عِنْدَهُ لَأَحْبَبْتُ أَنْ آتِيَهُ طَرَفَيِ النَّهَارِ
محمّد بن حسن بن احمد بن وليد، از محمّد بن حسن صفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسن بن علىّ بن فضّال، از ثعلبة بن ميمون، از سليمان بن هارون عجلى، وى مى‏گويد:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
گمان نمى‏كنم كسى با آب فرات تحنيك كند مگر آنكه دوست‏دار ما اهل بيت مى‏باشد، سپس فرمود: فاصله بين تو و آب فرات چه مقدار مى‏باشد؟
پس محضرش خبر داده و فاصله مزبور را بيان كردم.
حضرت فرمودند:
اگر من در اين فاصله مى‏بودم دوست مى‏داشتم دو طرف روز (صبح و غروب) به فرات بروم.
5- وَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ نَهِيكٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ آوَيْناهُما إِلى رَبْوَةٍ ذاتِ قَرارٍ وَ مَعِينٍ قَالَ الرَّبْوَةُ نَجَفُ الْكُوفَةِ وَ الْمَعِينُ الْفُرَاتُ
على بن حسين بن موسى از على بن ابراهيم بن هاشم از پدرش، از على بن حكم از سليمان بن نهيك، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت در ذيل فرموده خداوند عزّ و جلّ:
وَ آوَيْناهُما إِلى رَبْوَةٍ ذاتِ قَرارٍ وَ مَعِينٍ.
فرمودند:
مقصود از «ربوه» نجف كوفه و از «معين» فرات مى‏باشد.
6- وَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عِيسَى بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَلِيٍّ ع قَالَ الْفُرَاتُ سَيِّدُ الْمِيَاهِ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ
على بن حسين رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه و او از احمد بن محمد بن عيسى و او از عيسى بن عبد اللّه بن محمّد بن عمر و او از پدرش از جدّ وى و او از حضرت على عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند: فرات در دنيا و آخرت سرور آب‏ها است.
7- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَكِيمِ بْنِ جُبَيْرٍ قَالَ سَمِعْتُ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ يَقُولُ إِنَّ مَلَكاً يَهْبِطُ كُلَّ لَيْلَةٍ مَعَهُ ثَلَاثُ مَثَاقِيلَ مِسْكٍ مِنْ مِسْكِ الْجَنَّةِ فَيَطْرَحُهَا فِي الْفُرَاتِ وَ مَا مِنْ نَهَرٍ فِي مَشْرِقٍ وَ لَا فِي مَغْرِبٍ [فِي شَرْقٍ وَ لَا غَرْبٍ ]أَعْظَمُ بَرَكَةً مِنْهُ
محمّد بن عبد اللّه از پدرش عبد اللّه بن جعفر حميرى، از احمد بن ابى عبد اللّه، از پدرش، از كسى كه براى او حديث گفته، از حنان بن سدير، از پدرش، از حكيم بن جبير، وى مى‏گويد:
از حضرت على بن الحسين عليهما السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
فرشته‏اى در هر شب به زمين فرود مى‏آيد در حالى كه با سه مثقال مشك از مشك‏هاى بهشتى است پس آن را در فرات مى‏ريزد و هيچ نهرى در شرق و غرب نيست كه بركتش بيشتر از آن باشد.
8- وَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُثْمَانَ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ تَقْطُرُ فِي الْفُرَاتِ كُلَّ يَوْمٍ قَطَرَاتٌ مِنَ الْجَنَّةِ
على بن محمّد بن قولويه، از احمد بن ادريس، از احمد بن محمّد بن عيسى، از ابن فضّال، از ابن ابى عمير، از حسين بن عثمان از كسى كه يادش نموده، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هر روز در فرات قطراتى از بهشت مى‏ريزد.
9- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ رَبِيعِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْمُسْلِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سُلَيْمَانَ قَالَ لَمَّا قَدِمَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع الْكُوفَةَ فِي زَمَنِ أَبِي الْعَبَّاسِ فَجَاءَ عَلَى دَابَّتِهِ فِي ثِيَابِ سَفَرِهِ- حَتَّى وَقَفَ عَلَى جِسْرِ الْكُوفَةِ ثُمَّ قَالَ لِغُلَامِهِ اسْقِنِي فَأَخَذَ كُوزَ مَلَّاحٍ فَغَرَفَ لَهُ بِهِ فَأَسْقَاهُ فَشَرِبَ وَ الْمَاءُ يَسِيلُ مِنْ شِدْقَيْهِ وَ عَلَى لِحْيَتِهِ وَ ثِيَابِهِ ثُمَّ اسْتَزَادَهُ فَزَادَهُ فَحَمِدَ اللَّهَ ثُمَّ قَالَ نَهَرُ مَاءٍ مَا أَعْظَمَ بَرَكَتَهُ أَمَا إِنَّهُ يَسْقُطُ فِيهِ كُلَّ يَوْمٍ سَبْعُ قَطَرَاتٍ مِنَ الْجَنَّةِ أَمَا لَوْ عَلِمَ النَّاسُ مَا فِيهِ مِنَ الْبَرَكَةِ لَضَرَبُوا الْأَخْبِيَةَ عَلَى حَافَتَيْهِ أَمَا لَوْ لَا مَا يَدْخُلُهُ مِنَ الْخَاطِئِينَ مَا اغْتَمَسَ فِيهِ ذُو عَاهَةٍ إِلَّا بَرَأَ
محمّد بن حسن بن على بن مهزيار از پدرش، از جدّش على بن مهزيار از حسن بن سعيد، از على بن حكم، از ربيع بن محمّد مسلىّ، از عبد اللّه بن سليمان، وى مى‏گويد:
در زمان ابى العبّاس وقتى حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام به كوفه تشريف آوردند سوار مركب بوده در حالى كه لباسهاى سفر به تن داشتند، حضرت روى پل كوفه
حضرت به محبت داشتن و ثواب محبت به آن دو بزرگوار
توقف فرموده سپس به غلام فرمودند:
به من آب بده.
غلام كوزه كشتيبانى را گرفت و در آن آب ريخت و سپس به حضرت آب داد.
آن جناب آب را نوشيدند در حالى كه آب از دو گوشه دهانشان جارى بود و بر محاسن شريف و لباسهاى آن حضرت مى‏ريخت سپس دو باره آب طلبيدند و غلام به حضرتش آب داد حضرت حمد و ستايش حقتعالى به جاى آورده سپس فرمودند:
فرات نهر آبى است و چقدر بركتش زياد مى‏باشد در اين آب هر روز هفت قطره از بهشت مى‏ريزد و اگر مردم به بركتى كه در اين آب هست واقف بودند مسلّما در اطراف آن خيمه مى‏زدند و از آن توشه برمى‏داشتند.
سپس حضرت فرمودند:
اگر گناه‏كاران در آن داخل نشده بودند به طور قطع و جزم هر مريض و آفت زده‏اى كه داخلش مى‏شد و در آن فرو مى‏رفت مرضش بهبود مى‏يافت و آفتش برطرف مى‏گشت.
10- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عَرَفَةَ عَنْ رِبْعِيٍّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع شَاطِئُ وادي [الْوَادِي الْأَيْمَنِ الَّذِي ذَكَرُهُ تَعَالَى فِي كِتَابِهِ هُوَ الْفُرَاتُ وَ الْبُقْعَةُ الْمُبَارَكَةُ هِيَ كَرْبَلَاءُ وَ الشَّجَرَةُ هِيَ مُحَمَّدٌ ص
محمّد بن حسن بن على بن مهزيار از پدرش و او از جدّ وى يعنى على بن مهزيار و او از حسن بن سعيد و او از على بن حكم و او از عرفه و او از ربعى، وى مى‏گويد:
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
كنار وادى ايمن كه حق تعالى در قرآن فرموده همان فرات بوده و مقصود از «بقعه مباركه» كربلا و از «شجره» وجود مقدّس حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏باشد.
11- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَخِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا أَظُنُّ أَحَداً يُحَنَّكُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ إِلَّا كَانَ لَنَا شِيعَةً- قَالَ قَالَ ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ وَ لَا أَعْلَمُهُ ابْنَ سِنَانٍ إِلَّا وَ قَدْ رَوَاهُ لِي وَ رَوَى ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا قَالَ يَجْرِي فِي الْفُرَاتِ مِيزَابَانِ مِنَ الْجَنَّةِ
پدرم از سعد بن عبد اللّه و او از ابراهيم بن مهزيار و او از برادرش على بن مهزيار و او از ابن ابى عمير و او از حسين بن عثمان و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده ....
و محمّد بن ابى حمزه از كسى كه يادش نموده و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند: گمان نمى‏كنم احدى به آب فرات تحنيك كند مگر آنكه شيعه و تابع ما خواهد شد.
راوى مى‏گويد: ابن ابى عمير گفته است اين روايت را ابن سنان برايم نقل نموده.
و نيز ابن ابى عمير از برخى اصحاب نقل كرده كه گفته است. دو ناودان از بهشت در آب فرات جارى مى‏باشد.
12- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ حَكِيمِ بْنِ جُبَيْرٍ الْأَسَدِيِّ قَالَ سَمِعْتُ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ ع يَقُولُ إِنَّ اللَّهَ يُهْبِطُ مَلَكاً كُلَّ لَيْلَةٍ مَعَهُ ثَلَاثُ مَثَاقِيلَ مِنْ مِسْكِ الْجَنَّةِ فَيَطْرَحُهُ فِي فُرَاتِكُمْ هَذَا وَ مَا مِنْ نَهَرٍ فِي شَرْقِ الْأَرْضِ وَ لَا فِي غَرْبِهَا أَعْظَمَ بَرَكَةً مِنْهُ
محمّد بن حسن از محمّد بن حسن صفّار، از عباس بن معروف، از على بن مهزيار، از محمّد بن اسماعيل، از حنان بن سدير از حكيم بن جبير اسدى، وى مى‏گويد:
از حضرت على بن الحسين عليهما السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
خداوند متعال در هر شب فرشته‏اى نازل مى‏كند كه با او سه مثال از مشك بهشتى است پس آن فرشته مشك را در فرات (همين فرات) مى‏ريزد و هيچ نهرى در شرق و غرب زمين با بركت‏تر از فرات نمى‏باشد.
13- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيْهِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ ثَعْلَبَةَ بْنِ مَيْمُونٍ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ هَارُونَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا أَظُنُّ أَحَداً يُحَنَّكُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ إِلَّا أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتَ
على بن حسين بن موسى بن بابويه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از ابن فضّال، از ثعلبه بن ميمون، از سليمان بن هارون، مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
گمان نمى‏كنم احدى با آب فرات تحنيك كند مگر آنكه ما اهل بيت پيامبر را دوست مى‏دارد.
14- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَرْقِيِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ حَمَّادٍ الْكُوفِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْحَجَّالُ عَنْ غَالِبِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ عُقْبَةَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ ذَكَرَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع الْفُرَاتَ قَالَ أَمَا إِنَّهُ مِنْ شِيعَةِ عَلِيٍّ ع وَ مَا حُنِّكَ بِهِ أَحَدٌ إِلَّا أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از احمد بن محمّد برقى از عبد الرحمن بن حمّاد كوفى، وى مى‏گويد: عبد اللّه بن محمّد حجّال، از غالب بن عثمان و او از عقبة بن خالد نقل كرده، وى مى‏گويد: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام نامى از فرات بردند سپس فرمودند:
فرات در زمره شيعيان على عليه السّلام بوده و احدى با آن تحنيك نمى‏كند مگر آنكه ما اهل بيت را دوست دارد.
15- حَدَّثَنِي أَبِي عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتِّيلٍ عَنْ عِمْرَانَ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْجَامُورَانِيِّ الرَّازِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ صَنْدَلٍ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا أَحَدٌ يَشْرَبُ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ وَ يُحَنَّكُ بِهِ إِذَا وُلِدَ إِلَّا أَحَبَّنَا لِأَنَّ الْفُرَاتَ نَهَرٌ مُوءْمِنٌ
پدرم، از حسن بن متّيل، از عمران بن موسى، از عبد اللّه جامورانى رازى، از حسن بن على بن ابى حمزه، از سيف بن عميره، از صندل از هارون من خارجه، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
احدى نيست كه هنگامى تولّد از آب فرات بنوشد و با آن تحنيك نمايد مگر آنكه ما را دوست مى‏دارد زيرا فرات نهر موءمن مى‏باشد.
16- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ نَهْرَانِ مُوءْمِنَانِ وَ نَهْرَانِ كَافِرَانِ- نَهْرَانِ كَافِرَانِ نَهَرُ بَلْخٍ وَ دِجْلَةُ وَ الْمُوءْمِنَانِ نِيلُ مِصْرَ وَ الْفُرَاتُ فَحَنِّكُوا أَوْلَادَكُمْ بِمَاءِ الْفُرَاتِ
پدرم به اسنادش از حسن بن على بن ابى حمزه، از پدرش، ابى بصير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام. نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
دو نهر موءمن و دو نهر كافر مى‏باشند.
دو نهر كافر عبارتند از: نهر بلخ و نهر دجله.
دو نهر موءمن عبارتند از: رود نيل و رود فرات.
پس فرزندانتان را، با آب فرات تحنيك نمائيد.

باب چهاردهم در بيان محبّت حضرت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به حضرت امام حسن و امام‏حسين عليهما السّلام و امر نمودن حضرت به محبّت داشتن و ثواب محبّت به آن دو بزرگوار
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ جَمِيعاً عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ وَ غَيْرِهِ عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ عَنْ أَخِيهِ نُوحٍ عَنِ الْأَجْلَحِ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ كُهَيْلٍ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ عَنْ عَلِيٍّ ع قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَقُولُ يَا عَلِيُّ لَقَدْ أَذْهَلَنِي هَذَانِ الْغُلَامَانِ يَعْنِي الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ ع أَنْ أُحِبَّ بَعْدَهُمَا أَحَداً أَبَداً إِنَّ رَبِّي أَمَرَنِي أَنْ أُحِبَّهُمَا وَ أُحِبَّ مَنْ يُحِبُّهُمَا
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف و عبد اللّه بن جعفر حميرى و محمّد بن يحيى عطّار جملگى از احمد بن محمّد بن عيسى و او از على بن حكم و غير محمّد بن يحيى عطّار از جميل بن درّاج و او از برادرش نوح و از اجلح و او از سلمة بن كهيل و او از عبد العزيز و او از حضرت على عليه السّلام نقل نمود كه آن جناب فرمودند: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
اى على (عليه السّلام) اين دو كودك يعنى حسن و حسين عليهما السّلام من را منصرف كرده‏اند از اينكه كسى بعد از ايشان را دوست داشته باشيم، پروردگارم مرا امر فرمود كه ايشان و كسى ايشان را دوست دارد، دوست داشته باشم.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ الزَّيْدِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عَبَّاسٍ وَ عَبْدِ السَّلَامِ بْنِ حَرْبٍ جَمِيعاً قَالَ حَدَّثَنَا مَنْ سَمِعَ بَكْرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ الْمُزَنِيَّ عَنْ عِمْرَانَ بْنِ الْحُصَيْنِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِي يَا عِمْرَانُ إِنَّ لِكُلِّ شَيْءٍ مَوْقِعاً مِنَ الْقَلْبِ وَ مَا وَقَعَ مَوْقِعَ هَذَيْنِ الْغُلَامَيْنِ مِنْ قَلْبِي شَيْءٌ قَطُّ فَقُلْتُ كُلُّ هَذَا يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ يَا عِمْرَانُ وَ مَا خَفِيَ عَلَيْكَ أَكْثَرُ إِنَّ اللَّهَ أَمَرَنِي بِحُبِّهِمَا
محمّد بن احمد بن ابراهيم از حسين بن على زيدىّ و او از پدرش و او از على بن عباس و عبد السّلام بن حرب جميعا نقل كرده، عبد السّلام بن حرب مى‏گويد:
كسى كه حديث را از بكر بن عبد اللّه مزنى شنيده برايم از عمران بن حصين نقل نموده كه وى گفت: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به من فرمودند:
اى عمران:
هر چيزى در قلب جايگاهى دارد ولى جاى‏گاه اين دو كودك از قلب من هرگز مكان خاصّى نيست.
عمران مى‏گويد: عرض كردم اى رسول خدا تمام قلب شما جاى‏گاه اين دو است؟
حضرت فرمودند:
اى عمران: آنچه بر تو مخفى مانده بيش از آن است كه دانسته‏اى، خداوند متعال من را به محبّت ايشان امر فرموده است.
3- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ سُفْيَانَ الْجَرِيرِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي رَافِعٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ أَبِي ذَرٍّ الْغِفَارِيِّ قَالَ أَمَرَنِي رَسُولُ اللَّهِ ص بِحُبِّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع فَأَنَا أُحِبُّهُمَا وَ أُحِبُّ مَنْ يُحِبُّهُمَا لِحُبِّ رَسُولِ اللَّهِ ص إِيَّاهُمَا
پدرم از سعد بن عبد اللّه و او از محمّد بن حسين بن ابى الخطاب و او از كسى كه برايش حديث كرده و او از سفيان جرير و او از پدرش و او از ابى رافع و او از پدرش و او از جدّ وى و او از ابو ذر غفارى نقل كرده كه فرمود:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم من را به محبّت امام حسن و امام حسين عليهما السّلام امر فرمود پس من ايشان و كسى كه آنها را دوست داشته باشد دوست دارم زيرا رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ايشان را دوست دارد.
4- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي رَجُلٌ نَسِيتُ اسْمَهُ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى عَنْ مُهَلْهَلٍ الْعَبْدِيِّ عَنْ أَبِي هَارُونَ الْعَبْدِيِّ عَنْ رَبِيعَةَ السَّعْدِيِّ عَنْ أَبِي ذَرٍّ الْغِفَارِيِّ قَالَ رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص يُقَبِّلُ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ ع وَ هُوَ يَقُولُ مَنْ أَحَبَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ ع وَ ذُرِّيَّتَهُمَا مُخْلِصاً لَمْ تَلْفَحِ النَّارُ وَجْهَهُ وَ لَوْ كَانَتْ ذُنُوبُهُ بِعَدَدِ رَمْلِ عَالِجٍ إِلَّا أَنْ يَكُونَ ذَنْبُهُ ذَنْباً يُخْرِجُهُ مِنَ الْإِيمَانِ
پدرم از عبد اللّه بن جعفر حميرى نقل نموده كه وى گفت:
مردى كه نامش را فراموش كرده‏ام و از اصحاب ما بود از عبيد اللّه بن موسى و او از مهلهل عبدى و او از ابى هارون عبدى و او از ربيعة السّعدى و او از ابى ذر غفارى نقل كرد كه وى فرمود: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را ديدم كه حسن و حسين عليهما السّلام را مى‏بوسيد و مى‏فرمود:
كسى كه حسن و حسين عليهما السّلام و ذريّه اين دو را دوست داشته و ايشان را خالصانه بخواهد آتش دوزخ هرگز صورتشان را نسوزاند اگر چه گناهان آنها به مقدار ريگ‏هاى بيابان باشد مگر آنكه گناهانشان ايشان را از ايمان خارج كرده باشند.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْقُرَشِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عَابِسٍ عَنِ الْحَجَّالِ عَنْ عَمْرِو بْنِ مُرَّةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سَلَمَةَ عَنْ عَبِيدَةَ السَّلْمَانِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص يَقُولُ مَنْ كَانَ يُحِبُّنِي فَلْيُحِبَّ ابْنَيَّ هَذَيْنِ فَإِنَّ اللَّهَ أَمَرَنِي بِحُبِّهِمَا
محمّد بن جعفر رزّاز قرشى مى‏گويد:
محمّد بن حسين بن خطاب از حسن بن محبوب از كسى كه نامش را برده، از على بن عابس، از حجّال، از عمرو بن مرّة از عبد اللّه بن سلمة از عبيده سلمانى، از عبد اللّه بن مسعود نقل كرده كه وى گفت:
از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه مرا دوست دارد بايد اين دو كودك (امام حسن و امام حسين) را هم دوست باشد چه آنكه خداوند من را به دوست داشتن اين دو امر فرموده است.
6- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَيْمَانَ الْبَزَّازِ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَرَادَ أَنْ يَتَمَسَّكَ بِعُرْوَةِ اللَّهِ الْوُثْقَى الَّتِي قَالَ اللَّهُ تَعَالَى فِي كِتَابِهِ فَلْيُوَالِ [فَلْيَتَوَلَّ ]عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ ع فَإِنَّ اللَّهَ يُحِبُّهُمَا مِنْ فَوْقِ عَرْشِهِ
پدرم از سعد بن عبد اللّه و او از احمد بن محمد بن عيسى و او از پدرش و او از محمّد بن عيسى و او از عبد اللّه بن مغيره و او از محمّد بن سليمان بزّاز و او از عمرو بن شمر و او از جابر و او از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه مى‏خواهد به ريسمان محكم خدا كه حضرتش در قرآن از آن ياد كرده چنگ بزند بايد على بن ابى طالب عليه السّلام و حسن و حسين عليهما السّلام را دوست بدارد چه آنكه خداوند متعال از فوق عرش اين دو را دوست دارد.
7- وَ عَنْهُ وَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ وَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ عَبَّاسِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَبْغَضَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ لَيْسَ عَلَى وَجْهِهِ لَحْمٌ وَ لَمْ تَنَلْهُ شَفَاعَتِي
پدرم از سعد بن عبد اللّه و او از احمد بن محمّد و او از پدرش و نيز عبد الرحمن بن ابى نجران از شخصى و او از عبّاس بن وليد و او از پدرش و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه حضرت فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه نسبت به امام حسن و امام حسين عليهما السّلام بغض داشته باشد روز قيامت خواهد آمد در حالى كه گوشت در صورت نداشته و شفاعت من شاملش نمى‏شود.
8- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ أَبِي الْمَغْرَاءِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص قُرَّةُ عَيْنِي النِّسَاءُ وَ رَيْحَانَتِي رَيْحَانَتَايَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ ع
ترجمه: محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن حسين بن ابى الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل از ابى المغرى، از ابى بصير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏فرمودند:
نور چشمم زنان بوده و گل خوش‏بوى من حسن و حسين عليهما السّلام مى‏باشند.
9- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عَبَّاسٍ عَنِ الْمِنْهَالِ بْنِ عُمَرَ وَ عَنِ الْأَصْبَغِ عَنْ زَاذَانَ قَالَ سَمِعْتُ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ ع فِي الرَّحْبَةِ يَقُولُ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ رَيْحَانَتَا رَسُولِ اللَّهِ ص
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى از پدرش و او از حسن بن محبوب و او از كسى كه نامش را برده و او از على بن عبّاس و او از منهال بن عمرو، و او از اصبغ و او از زاذان نقل كرده كه وى گفت:
شنيدم حضرت صادق عليه السّلام در قريه رحبه مى‏فرمودند:
حسن و حسين عليهما السّلام دو ريحانه (گل خوش‏بو) رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏باشند.
10- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي مِنْهُمْ أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ الْيَقْطِينِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ زَكَرِيَّا الْمُوءْمِنِ عَنْ أَبِي مُسْكَانَ عَنْ زَيْدٍ مَوْلَى ابْنِ هُبَيْرَةَ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص خُذُوا بِحُجْزَةِ هَذَا الْأَنْزَعِ فَإِنَّهُ الصِّدِّيقُ الْأَكْبَرُ وَ الْهَادِي لِمَنِ اتَّبَعَهُ وَ مَنْ سَبَقَهُ مَرَقَ مِنْ دِينِ اللَّهِ وَ مَنْ خَذَلَهُ مَحَقَهُ اللَّهُ وَ مَنِ اعْتَصَمَ بِهِ فَقَدِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ [اعْتَصَمَ بِحَبْلِ اللَّهِ ]وَ مَنْ أَخَذَ بِوَلَايَتِهِ هَدَاهُ اللَّهُ وَ مَنْ تَرَكَ وَلَايَتَهُ أَضَلَّهُ اللَّهُ وَ مِنْهُ سِبْطَا أُمَّتِي الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ وَ هُمَا ابْنَايَ وَ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْنِ الْأَئِمَّةُ الْهُدَاةُ وَ الْقَائِمُ الْمَهْدِيُّ فَأَحِبُّوهُمْ وَ تَوَالَوْهُمْ وَ لَا تَتَّخِذُوا عَدُوَّهُمْ وَلِيجَةً مِنْ دُونِهِمْ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ ذِلَّةٌ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ قَدْ خابَ مَنِ افْتَرى
دسته‏اى از مشايخ و اساتيدم از جمله: پدرم و محمّد بن حسن و على بن حسين جميعا از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف از محمّد بن عيسى بن عبيد يقطينى و او از ابى عبد اللّه زكريا موءمن و او از ابى مسكان و او را از زيد مولاى ابن هبيره نقل كرده كه گفت:
حضرت ابو جعفر عليه السّلام فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
بگيريد ميان (جايى كه كمر بسته مى‏شود) اين مرد انزع (به كسى گويند كه موى‏هاى دو طرف پيشانى او ريخته باشد) را زيرا او صديق اكبر بوده و تابعين خود را هدايت مى‏كند و كسى كه بر او سبقت گيرد از دين خدا خارج شود و آن كس كه او را مخذول و ذليل نمايد خداوند نابودش مى‏نمايد و كسى كه به او متوصل شود به خدا متوصل شده و آن كس كه به ولايتش اخذ نمايد خدا هدايتش نموده و هر كس كه ولايت او را ترك نمايد خداوند گمراهش كند و دو سبط امّت من يعنى حسن و حسين عليهما السّلام كه دو فرزندان من هستند از ايشان مى‏باشند و امام و پيشوايان كه هاديان خلقند و همچنين حضرت قائم مهدى عليه السّلام از فرزندان حسين عليه السّلام هستند، بنا بر اين ايشان را دوست بدارند و با دشمنانشان دوستى نكنيد كه در اين صورت غضب پروردگار متوجّه شما شده و در زندگانى دنيا ذليل و خوار خواهيد شد.
11- حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ الزَّعْفَرَانِيُّ بِالرَّيِّ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُثْمَانَ بْنِ خَيْثَمٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِي رَاشِدٍ عَنْ يَعْلَى بْنِ مُرَّةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَيْناً حُسَيْنٌ سِبْطٌ مِنَ الْأَسْبَاطِ
حسين بن على زعفرانى در رى برايم نقل نمود، وى گفت:
يحيى بن سليمان، از عبد اللّه بن خثيم و او از سعيد بن ابى راشد و او از يعلى بن مرّه نقل كرده، وى گفت:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
حسين از من و من از حسين هستم، كسى كه حسين را دوست بدارد خدا او را دوست دارد، حسين سبطى است از اسباط (يعنى همان طورى كه حضرت يعقوب 12 اسباط داشت و هر كدام سبطى از اسباط بودند، پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نيز 12 اسباط داشت كه حضرت سيد الشهداء عليه السّلام سبطى از اين اسباط بودند).
12- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ زَكَرِيَّا الْعَدَوِيِّ الْبَصْرِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْأَعْلَى [اللَّهِ ]بْنِ حَمَّادٍ الْبُرْسِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا وَهْبٌ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِي رَاشِدٍ عَنْ يَعْلَى الْعَامِرِيِّ أَنَّهُ خَرَجَ مِنْ عِنْدِ رَسُولِ اللَّهِ ص إِلَى طَعَامٍ دُعِيَ إِلَيْهِ فَإِذَا هُوَ بِحُسَيْنٍ ع يَلْعَبُ مَعَ الصِّبْيَانِ فَاسْتَقْبَلَهُ النَّبِيُّ ص أَمَامَ الْقَوْمِ ثُمَّ بَسَطَ يَدَيْهِ فَطَفَرَ الصَّبِيُّ هَاهُنَا مَرَّةً وَ هَاهُنَا مَرَّةً وَ جَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص يُضَاحِكُهُ حَتَّى أَخَذَهُ فَجَعَلَ إِحْدَى يَدَيْهِ تَحْتَ ذَقَنِهِ وَ الْأُخْرَى تَحْتَ قَفَائِهِ وَ وَضَعَ فَاهُ عَلَى فِيهِ وَ قَبَّلَهُ ثُمَّ قَالَ حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَيْناً حُسَيْنٌ سِبْطٌ مِنَ الْأَسْبَاطِ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از ابى سعيد حسن بن علىّ بن زكريا عدوى بصرى نقل كرده، وى گفت: عبد الاعلى بن حماد البرسى برايم نقل نمود كه وهب از عبد اللّه بن عثمان، از سعيد بن ابى راشد از يعلى العامرى، وى مى‏گويد:
از محضر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بيرون آمده و به صرف طعامى كه مدعوّ بودم حاضر شدم در آن مجلس حضرت حسين عليه السّلام را ديدم كه با اطفال بازى مى‏كردند، پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم دو دست مبارك را باز كرده و او را به پيش خواندند، طفل (حضرت حسين عليه السّلام) شروع به پريدن به اين طرف و آن طرف نمود و پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از اين حركات مى‏خنديدند تا بالاخره او را گرفتند سپس يك دست مبارك را زير چانه‏اش و دست ديگر را پشت سرش قرار داد و دهان مبارك را روى دهانش گذارد و او را بوسيد و سپس فرمود:
حسين از من و من از حسينم، خداوند دوست دارد كسى را كه حسين را دوست دارد، حسين سبطى است از اسباط.
13- وَ عَنْهُ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ قَالَ حَدَّثَنَا نَضْرُ بْنُ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ أَخِيهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع قَالَ أَخَذَ رَسُولُ اللَّهِ ص بِيَدِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ فَقَالَ مَنْ أَحَبَّ هَذَيْنِ الْغُلَامَيْنِ وَ أَبَاهُمَا وَ أُمَّهُمَا- فَهُوَ مَعِي فِي دَرَجَتِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ
از محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از ابى سعيد منقول است كه گفت:
نصر بن علىّ گفت: على بن جعفر از برادرش حضرت موسى بن جعفر عليهما السّلام نقل نمود كه آن جناب فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم دست حسن و حسين را گرفته سپس فرمودند:
كسى كه اين دو طفل و پدر و مادرشان را دوست بدارد در روز قيامت با من هم درجه خواهد بود.

باب پانزدهم زيارت حضرت حسن بن على عليهما السّلام و قبور ائمه معصومين عليهم السّلام در قبرستان‏بقيع
1- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ قَالَ حَدَّثَنِي سَلَمَةُ بْنُ الْخَطَّابِ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَمِّهِ عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَ بَيَّاعِ السَّابِرِيِّ رَفَعَهُ قَالَ كَانَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ ابْنُ الْحَنَفِيَّةِ يَأْتِي قَبْرَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَيَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ [يَا بَقِيَّةَ الْمُوءْمِنِينَ ]وَ ابْنَ أَوَّلِ الْمُسْلِمِينَ وَ كَيْفَ لَا تَكُونُ كَذَلِكَ وَ أَنْتَ سَلِيلُ الْهُدَى وَ حَلِيفُ التَّقْوَى وَ خَامِسُ أَهْلِ الْكِسَاءِ غَذَّتْكَ يَدُ الرَّحْمَةِ وَ رُبِّيتَ فِي حَجْرِ الْإِسْلَامِ وَ رَضَعْتَ مِنْ ثَدْيِ الْإِيمَانِ- فَطِبْتَ حَيّاً وَ طِبْتَ مَيِّتاً غَيْرَ أَنَّ النَّفْسَ غَيْرُ رَاضِيَةٍ [الْأَنْفُسَ غَيْرُ طَيِّبَةٍ ]بِفِرَاقِكَ وَ لَا شَاكَّةٍ فِي حَيَاتِكَ يَرْحَمُكَ اللَّهُ ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنَ فَعَلَى أَبِي مُحَمَّدٍ السَّلَامُ
حكيم بن داود بن حكيم مى‏گويد:
سلمة بن خطّاب، از عمر بن على و او از عمويش و او از عمر بن يزيد كه
جامه‏هاى نيكو مى‏فروخت نقل كرده و وى حديث را به طور مرفوعه بيان نموده مى‏گويد:
محمّد بن على بن حنفيّه به سر قبر حضرت حسن بن على عليهما السّلام حاضر مى‏شد و مى‏گفت:
سلام بر تو اى فرزند امير موءمنان و فرزند اوّلين نفر از مسلمين، و چگونه اين طور نباشد و حال آنكه تو فرزند هدايت و هم قسم با تقوى و پنجمين نفر از اصحاب كساء مى‏باشى، دست رحمت خدا تو را پرورش داده، و در دامان اسلام رشد نموده‏اى و از پستان ايمان شير خورده‏اى، پس در حال حيات و ممات خوشا به حالت، منتهى نفس از فراق و جدائى تو خشنود نبوده و ترديدى در حيات و زنده بودن تو ندارد.
سپس توجّه به امام حسين عليه السّلام نمود و گفت:
اى ابا عبد اللّه بر ابو محمد عليه السّلام رحمت و سلام باد.
2- وَ عَنْهُ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ بَكْرِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ هِشَامٍ [هَاشِمٍ ]عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحَدِهِمْ [أَحَدِهِمَا ]ع قَالَ إِذَا أَتَيْتَ قُبُورَ الْأَئِمَّةِ بِالْبَقِيعِ فَقِفْ عِنْدَهُمْ وَ اجْعَلِ الْقِبْلَةَ خَلْفَكَ وَ الْقَبْرَ بَيْنَ يَدَيْكَ ثُمَّ تَقُولُ- السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَئِمَّةَ الْهُدَى السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبِرِّ وَ التَّقْوَى السَّلَامُ عَلَيْكُمْ الْحُجَجُ عَلَى أَهْلِ الدُّنْيَا السَّلَامُ عَلَيْكُمْ الْقَوَّامُونَ فِي الْبَرِيَّةِ بِالْقِسْطِ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الصَّفْوَةِ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا آلَ رَسُولِ اللَّهِ ص السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ النَّجْوَى أَشْهَدُ أَنَّكُمْ قَدْ بَلَّغْتُمْ وَ نَصَحْتُمْ وَ صَبَرْتُمْ فِي ذَاتِ اللَّهِ وَ كُذِّبْتُمْ وَ أُسِيءَ إِلَيْكُمْ فَغَفَرْتُمْ وَ أَشْهَدُ أَنَّكُمُ الْأَئِمَّةُ الرَّاشِدُونَ الْمَهْدِيُّونَ ]الْمُهْتَدُونَ ]وَ أَنَّ طَاعَتَكُمْ مَفْرُوضَةٌ- وَ أَنَّ قَوْلَكُمُ الصِّدْقُ وَ أَنَّكُمْ دَعَوْتُمْ فَلَمْ تُجَابُوا وَ أَمَرْتُمْ فَلَمْ تُطَاعُوا وَ أَنَّكُمْ دَعَائِمُ الدِّينِ وَ أَرْكَانُ الْأَرْضِ لَمْ تَزَالُوا بِعَيْنِ اللَّهِ يَنْسَخُكُمْ فِي أَصْلَابِ كُلِّ مُطَهَّرٍ وَ يَنْقُلُكُمْ مِنْ أَرْحَامِ الْمُطَهَّرَاتِ لَمْ تُدَنِّسْكُمُ الْجَاهِلِيَّةُ الْجَهْلَاءُ وَ لَمْ تَشْرَكْ فِيكُمْ فِتَنُ الْأَهْوَاءِ- طِبْتُمْ وَ طَابَتْ مَنْبِتُكُمْ مَنَّ بِكُمْ عَلَيْنَا دَيَّانُ الدِّينِ فَجَعَلَكُمْ فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ وَ جَعَلَ صَلَوَاتِنَا عَلَيْكُمْ رَحْمَةً لَنَا وَ كَفَّارَةً لِذُنُوبِنَا- إِذَا اخْتَارَكُمُ اللَّهُ لَنَا وَ طَيَّبَ خَلْقَنَا بِمَا مَنَّ بِهِ عَلَيْنَا مِنْ وَلَايَتِكُمْ وَ كُنَّا عِنْدَهُ مُسَمَّيْنَ لِعِلْمِكُمْ مُعْتَرِفِينَ بِتَصْدِيقِنَا إِيَّاكُمْ وَ هَذَا مَقَامُ مَنْ أَسْرَفَ وَ أَخْطَأَ وَ اسْتَكَانَ وَ أَقَرَّ بِمَا جَنَى وَ رَجَى بِمَقَامِهِ الْإِخْلَاصَ وَ أَنْ يَسْتَنْقِذَ بِكُمْ مُسْتَنْقِذُ الْهَلْكَى مِنَ الرَّدَى فَكُونُوا لِي شُفَعَاءَ فَقَدْ وَفَدْتُ إِلَيْكُمْ إِذْ رَغِبَ عَنْكُمْ أَهْلُ الدُّنْيَا وَ اتَّخَذُوا آيَاتِ اللَّهِ هُزُواً وَ اسْتَكْبَرُوا عَنْهَا يَا مَنْ هُوَ قَائِمٌ لَا يَسْهُو وَ دَائِمٌ لَا يَلْهُو وَ مُحِيطٌ بِكُلِّ شَيْءٍ- و لَكَ الْمَنُّ بِمَا وَفَّقْتَنِي وَ عَرَّفْتَنِي أَئِمَّتِي وَ بِمَا أَقَمْتَنِي عَلَيْهِ إِذْ صَدَّ عَنْهُ عِبَادُكَ وَ جَهِلُوا مَعْرِفَتَهُ وَ اسْتَحَقُّوا بِحَقِّهِ وَ مَالُوا إِلَى سِوَاهُ فَكَانَتِ الْمِنَّةُ مِنْكَ عَلَيَّ مَعَ أَقْوَامٍ خَصَصْتَهُمْ بِمَا خَصَصْتَنِي بِهِ فَلَكَ الْحَمْدُ إِذْ كُنْتُ عِنْدَكَ فِي مَقَامٍ مَذْكُوراً مَكْتُوباً فَلَا تَحْرِمْنِي مَا رَجَوْتُ وَ لَا تُخَيِّبْنِي فِيمَا دَعَوْتُ فِي مَقَامِي
هَذَا بِحُرْمَةِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ وَ ادْعُ لِنَفْسِكَ بِمَا أَحْبَبْتَ
از حكيم بن داود بن حكيم از سلمه، از عبد اللّه بن احمد، از بكر بن صالح از عمرو بن هشام از برخى اصحاب، از احد الصّادقين عليهما السّلام نقل نموده كه آن حضرت فرمودند:
هر گاه در بقيع به قبور ائمه عليهم السّلام حاضر شدى بايست و قبله را پشت سر و قبر را در مقابل قرار بده سپس بگو:
سلام بر شما پيشوايان هدايت، سلام بر شما اهل نيكى و پرهيزكارى، سلام بر شما كه حجّت‏هاى خدا هستيد بر اهل دنيا، سلام بر شما كه در زمين به عدالت حكم مى‏فرمائيد، سلام بر شما كه براى برگزيده شدن لايق و شايسته هستيد، سلام بر شما اى دودمان رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سلام بر شما اى اهل راز و سرّ، شهادت مى‏دهم كه شما احكام خدا را تبليغ كرده و به مردم اندرز گفته و به خاطر خداوند متحمّل مصائب و مشكلات گرديده و مورد تكذيب ديگران واقع شده و به شما بدى كرده‏اند پس آنها را بخشيده و خلافشان را ناديده فرض نموديد، و شهادت مى‏دهم كه شما پيشوايان هدايت‏كننده و هدايت شده ما بوده و اطاعت شما بر ما واجب و كلامتان راست و مطابق با واقع است، مردم را خوانديد ولى شما را اجابت نكردند. آنها را به معروف امر كرديد ولى اطاعتتان را نكردند و شهادت مى‏دهم كه شما اسطوانه‏هاى دين و ركن‏هاى روى زمين هستيد، پيوسته خداوند شما را در صلب‏هاى پاكيزه منتقل فرموده و از ارحام پاك نقلتان داده و هرگز نادانى نادانان شما را آلوده نكرده و شريك و همتاى شما نشده است فتنه‏هائى كه از خواهش‏هاى نفس پيدا مى‏شود، پاكيزه‏ايد و محلّ نشو و نماى شما نيز پاك و پاكيزه مى‏باشد، خداوند قهّار بواسطه شما بر ما منّت نهاده پس شما را در منازلى قرار داده كه اذن داده است در آن منازل اسمش با صداى بلند برده شود و صلوات ما بر شما را رحمت براى ما و كفّاره گناهانمان قرار داده زيرا حقتعالى شما را براى ما برگزيده و خلقت و آفرينش ما را با آنچه بر ما منّت نهاد يعنى ولايت و دوستى شما پاك و طاهر نمود و ما نزد او علم و آگاهى شما را ياد كرده در حالى كه اعتراف مى‏كنيم شما را تصديق داريم و اينجا كه ايستاده‏ام مكان و محل كسى است كه در گناه زياده روى كرده و مرتكب خطاء و اشتباه شده و خوار و ذليل گشته و به آنچه جنايت نموده اقرار كرده و اميد دارد به بركت اين مكان شريف از تبعات گناهانش خلاص و رها گشته و به كمك شما حقتعالى او را نجات داده نظير نجات دادن هلاك‏شوندگان را از هلاك و مرگ، پس درخواست من اين است كه شفيع من باشيد، چه آنكه من به سوى شما پناه آورده زمانى كه اهل دنيا از شما روى تافته و آيات الهى را به استهزاء گرفته و از آنها سر باز زدند، اى كسى كه سر پا بوده و اشتباه نمى‏كنى و دائم و هميشگى بوده و به لهو و باطل نمى‏پردازى و به هر چيز احاطه دارى به واسطه توفيقى كه به من داده و پيشوايانم را به من شناساندى بر من منّت نهادى، و به آنچه من را بر آن به پا داشتى در هنگامى كه بندگانت از آن روى گردانده و به آن جاهل شده و حقّش را سبك شمردند و به غير آن ميل ورزيدند منّت تو بر من با جماعتى كه ايشان را به آن چه من را به آن اختصاص دادى، مختصّ ساختى پس حمد و ستايشم اختصاص به تو دارد زمانى كه در مقام و مكانى ياد گشته و ثبت شده نزد تو مى‏باشم پس از آنچه اميدوارم من را نااميد مكن و از آنچه در اين مقام من را به آن دعوت فرموده‏اى محروم مساز به حق حرمت و عظمت محمد و آل طاهرين آن حضرت.
و سپس براى خودت به آنچه دوست دارى دعاء كن.
3- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ غَيْرُهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ يَزِيدَ بْنِ إِسْحَاقَ الْأَشْعَرِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ تَقُولُ عِنْدَ قَبْرِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ مَا أَحْبَبْتَ
على بن الحسين و غير او از على بن ابراهيم بن هاشم، از پدرش، از عبد الرّحمن بن ابى نجران، از يزيد بن إسحاق اشعرى از حسن بن عطيّه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
در مقابل قبر على بن الحسين عليهما السّلام هر چه خواستى بگو.

باب شانزدهم در بيان خبر دادن جبرئيل عليه السّلام از شهادت حضرت حسين بن على عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْقُرَشِيُّ الْكُوفِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ يَسَارٍ أَوْ غَيْرِهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لَمَّا أَنْ هَبَطَ جَبْرَئِيلُ ع عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص بِقَتْلِ الْحُسَيْنِ ع أَخَذَ بِيَدِ عَلِيٍّ فَخَلَا بِهِ مَلِيّاً مِنَ النَّهَارِ فَغَلَبَتْهُمَا الْعَبْرَةُ فَلَمْ يَتَفَرَّقَا حَتَّى هَبَطَ عَلَيْهِمَا جَبْرَئِيلُ ع أَوْ قَالَ رَسُولِ رَبِّ الْعَالَمِينَ فَقَالَ لَهُمَا رَبُّكُمَا يُقْرِوءُكُمَا السَّلَامَ وَ يَقُولُ عَزَمْتُ عَلَيْكُمَا لَمَّا صَبَرْتُمَا قَالَ فَصَبْراً [فَصَبَرَا حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مِثْلَهُ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ سَعْدِ بْنِ يَسَارٍ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز قرشى كوفى مى‏گويد:
محمّد بن الحسين بن أبى الخطّاب از محمّد بن سنان، از سعيد بن يسار يا غير او نقل كرده، وى گفت:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
هنگامى كه جبرئيل عليه السّلام خبر شهادت حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام را به پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رساند آن جناب دست امير الموءمنين على عليه السّلام را گرفته و مقدار زيادى از روز را با هم خلوت كرده و هر دو گريستند، و از يك ديگر جدا نشدند مگر آنكه جبرئيل عليه السّلام بر ايشان نازل شد و عرضه داشت:
پروردگارتان سلامتان مى‏رساند و مى‏فرمايد: صبر نمودن را بر شما واجب و لازم نمودم.
سپس حضرت فرمودند: هر دو صبر كرده و بى‏تابى نكردند.
ترجمه:
محمد بن حسن بن وليد، از محمّد بن حسن صفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن سنان، از سعيد بن يسار نقل نموده كه گفت:
از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مثل نقل قبلى را فرمودند:
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه و او از يعقوب بن يزيد و او از محمّد بن سنان و او از سعد بن يسار نيز مثل روايت قبلى را نقل نموده.
2- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنْ أَبِي سَلَمَةَ سَالِمِ بْنِ مُكَرَّمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَمَّا حَمَلَتْ فَاطِمَةُ بِالْحُسَيْنِ جَاءَ جَبْرَئِيلُ ع إِلَى رَسُولِ اللَّهِ‏ص فَقَالَ إِنَّ فَاطِمَةَ سَتَلِدُ وَلَداً تَقْتُلُهُ أُمَّتُكَ مِنْ بَعْدِكَ فَلَمَّا حَمَلَتْ فَاطِمَةُ بِالْحُسَيْنِ كَرِهَتْ حَمْلَهُ وَ حِينَ وَضَعَتْهُ كَرِهَتْ وَضْعَهُ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع هَلْ رَأَيْتُمْ فِي الدُّنْيَا أُمّاً تَلِدُ غُلَاماً فَتَكْرَهُهُ وَ لَكِنَّهَا كَرِهَتْهُ لِأَنَّهَا عَلِمَتْ أَنَّهُ سَيُقْتَلُ قَالَ وَ فِيهِ نَزَلَتْ هَذِهِ الآْيَةُ- وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ حُسْناً حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً
پدرم از سعد بن عبد اللّه و او از احمد بن محمّد عيسى و او از حسين بن على الوشاء و او از احمد بن عائذ و او از أبى سلمه سالم بن مكرم و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
زمانى كه حضرت فاطمه عليها السّلام به حضرت سيّد الشهداء سلام اللّه عليه باردار شدند جبرئيل عليه السّلام به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نازل شد و عرضه داشت:
حضرت فاطمه سلام اللّه عليهما عنقريب فرزندى بياورد كه بعد از شما امّتت او را مى‏كشند، پس هنگامى كه حضرت فاطمه عليها السّلام به حضرت سيّد الشّهداء عليه السّلام باردار شد از حملشان كراهت داشته و زمانى كه حمل را وضع نمودند از وضع آن نيز كراهت داشتند، سپس امام صادق عليه السّلام مى‏فرمايد:
آيا در دنيا مادرى را ديده‏ايد كه فرزندى بزايد و از آن كراهت داشته باشد، البته اين كراهت به خاطر اين بود كه حضرت مى‏دانستند كه اين مولود عنقريب كشته خواهد شد و در همين مورد آيه شريفه «وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً»
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ أَخِيهِ أَحْمَدَ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ أَتَى جَبْرَئِيلُ ع إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ لَهُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مُحَمَّدُ أَ لَا أُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ تَقْتُلُهُ أُمَّتُكَ مِنْ بَعْدِكَ فَقَالَ لَا حَاجَةَ لِي فِيهِ قَالَ فَانْتَهَضَ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ عَادَ إِلَيْهِ الثَّانِيَةَ فَقَالَ لَهُ مِثْلَ ذَلِكَ فَقَالَ لَا حَاجَةَ لِي فِيهِ فَانْعَرَجَ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ انْقَضَّ إِلَيْهِ الثَّالِثَةَ فَقَالَ مِثْلَ ذَلِكَ فَقَالَ لَا حَاجَةَ لِي فِيهِ فَقَالَ إِنَّ رَبَّكَ جَاعِلٌ الْوَصِيَّةَ فِي عَقِبِهِ فَقَالَ نَعَمْ أَوْ قَالَ ذَلِكَ ثُمَّ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَدَخَلَ عَلَى فَاطِمَةَ ع فَقَالَ لَهَا إِنَّ جَبْرَئِيلَ ع أَتَانِي فَبَشَّرَنِي بِغُلَامٍ تَقْتُلُهُ أُمَّتِي مِنْ بَعْدِي فَقَالَتْ لَا حَاجَةَ لِي فِيهِ فَقَالَ لَهَا إِنَّ رَبِّي جَاعِلٌ الْوَصِيَّةَ فِي عَقِبِهِ فَقَالَتْ نَعَمْ إِذَنْ قَالَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى عِنْدَ ذَلِكَ هَذِهِ الآْيَةَ- حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً لِمَوْضِعِ إِعْلَامِ جَبْرَئِيلَ إِيَّاهَا بِقَتْلِهِ فَحَمَلَتْهُ كُرْهاً بِأَنَّهُ مَقْتُولٌ وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً لِأَنَّهُ مَقْتُولٌ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه و او از محمّد بن حمّاد و او از برادرش احمد بن حمّاد و از محمّد بن عبد اللّه از پدرش نقل نموده كه گفت:
از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه فرمودند:
جبرئيل عليه السّلام محضر مبارك رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مشرّف شد و عرضه داشت:
اى محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سلام بر تو، آيا تو را به فرزندى كه امّتت بعد از تو او را مى‏كشند بشارت ندهم؟! حضرت فرمودند: من را به آن نيازى نيست.
امام صادق عليه السّلام فرمودند: جبرئيل به آسمان رفت سپس براى بار دوّم نازل شد و نزد حضرت آمد و به آن جناب همان گفتار اوّلى را عرض نمود.
حضرت فرمودند: من را به آن نيازى نيست.
پس جبرئيل به آسمان عروج كرد و بعد براى بار سوّم محضر حضرتش مشرّف شد و همان گفتار را تكرار كرد.
حضرت فرمودند: من را به آن نيازى نيست.
جبرئيل عرض كرد: پروردگارت اوصياء را در نسل او قرار مى‏دهد.
حضرت فرمودند: بسيار خوب پذيرفتم.
يا پس از آنكه جبرئيل گفتار مزبور را ايراد كرد سپس پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ايستادند و تشريف بردند تا بر حضرت فاطمه عليها السّلام وارد شدند و فرمودند:
جبرئيل عليه السّلام نزد من آمد و مرا به فرزندى كه پس از من امّتم او را مى‏كشند بشارت داد.
حضرت فاطمه عليها السّلام عرض كردند: من را به او نيازى نيست.
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند: پروردگارم اوصياء را در نسل او قرار مى‏دهد.
حضرت فاطمه عليها السّلام عرضه داشتند: بسيار خوب پذيرفتم.
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
در اين هنگام حق تعالى اين آيه را نازل كرد: حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً (زيرا جبرئيل اعلام به كشتن آن فرزند نمود) فحملته كرها (يعنى كراهت داشت از اينكه كشته مى‏شود) و وضعته كرها (زيرا جبرئيل خبر داد كه او كشته مى‏شود)
4- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ الزَّيَّاتِ قَالَ حَدَّثَنِي رَجُلٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ جَبْرَئِيلَ ع نَزَلَ عَلَى مُحَمَّدٍ ص فَقَالَ يَا مُحَمَّدُ إِنَّ اللَّهَ يَقْرَأُ عَلَيْكَ السَّلَامَ وَ يُبَشِّرُكَ بِمَوْلُودٍ يُولَدُ مِنْ فَاطِمَةَ ع تَقْتُلُهُ أُمَّتُكَ مِنْ بَعْدِكَ فَقَالَ يَا جَبْرَئِيلُ وَ عَلَى رَبِّيَ السَّلَامُ لَا حَاجَةَ لِي فِي مَوْلُودٍ يُولَدُ مِنْ فَاطِمَةَ تَقْتُلُهُ أُمَّتِي مِنْ بَعْدِي قَالَ فَعَرَجَ جَبْرَئِيلُ ع إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ هَبَطَ فَقَالَ لَهُ مِثْلَ ذَلِكَ فَقَالَ يَا جَبْرَئِيلُ وَ عَلَى رَبِّيَ السَّلَامُ لَا حَاجَةَ لِي فِي مَوْلُودٍ تَقْتُلُهُ أُمَّتِي مِنْ بَعْدِي فَعَرَجَ جَبْرَئِيلُ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ هَبَطَ فَقَالَ لَهُ يَا مُحَمَّدُ إِنَّ رَبَّكَ يُقْرِئُكَ السَّلَامَ وَ يُبَشِّرُكَ أَنَّهُ جَاعِلٌ فِي ذُرِّيَّتِهِ الْإِمَامَةَ وَ الْوَلَايَةَ وَ الْوَصِيَّةَ- فَقَالَ قَدْ رَضِيتُ ثُمَّ أَرْسَلَ إِلَى فَاطِمَةَ ع إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُنِي بِمَوْلُودٍ يُولَدُ مِنْكِ تَقْتُلُهُ أُمَّتِي مِنْ بَعْدِي فَأَرْسَلَتْ إِلَيْهِ أَنْ لَا حَاجَةَ لِي فِي مَوْلُودٍ يُولَدُ مِنِّي تَقْتُلُهُ أُمَّتُكَ مِنْ بَعْدِكَ فَأَرْسَلَ إِلَيْهَا إِنَّ اللَّهَ جَاعِلٌ فِي ذُرِّيَّتِهِ الْإِمَامَةَ وَ الْوَلَايَةَ وَ الْوَصِيَّةَ- فَأَرْسَلَتْ إِلَيْهِ إِنِّي قَدْ رَضِيتُ فَحَمَلَتْهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً- وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً حَتّى إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَلى والِدَيَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي فَلَوْ أَنَّهُ قَالَ أَصْلِحْ لِي ذُرِّيَّتِي لَكَانَتْ ذُرِّيَّتُهُ كُلُّهُمْ أَئِمَّةً وَ لَمْ يَرْضَعِ الْحُسَيْنُ مِنْ فَاطِمَةَ وَ لَا مِنْ أُنْثَى- لَكِنَّهُ كَانَ يُوءْتَى بِهِ النَّبِيَّ ص فَيَضَعُ إِبْهَامَهُ إِصْبَعَهُ فِي فِيهِ فَيَمَصُّ مِنْهَا مَا يَكْفِيهِ الْيَوْمَيْنِ وَ الثَّلَاثَةَ فَنَبَتَ لَحْمُ الْحُسَيْنِ ع مِنْ لَحْمِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ دَمُهُ مِنْ دَمِهِ وَ لَمْ يُولَدْ مَوْلُودٌ لِسِتَّةِ أَشْهُرٍ إِلَّا عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ص وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ الزَّيَّاتِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ

محمّد بن جعفر رزّاز مى‏گويد: محمّد بن الحسين بن الخطّاب از محمّد بن عمرو بن سعيد زيّات نقل كرده كه گفت:
شخصى از اصحاب برايم نقل نمود كه امام صادق عليه السّلام فرمودند:
جبرئيل عليه السّلام بر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نازل شد پس عرض كرد:
يا محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم خداوند سلام مى‏رساند و بشارت مى‏دهد شما را به فرزندى كه از حضرت فاطمه عليهما السّلام متولّد شده و امّت پس از شما او را مى‏كشند.
حضرت فرمودند:
اى جبرئيل به پروردگار سلام من را برسان و عرض كن احتياجى به چنين فرزندى كه از فاطمه سلام اللّه عليها متولّد شود و بعد از من امّتم او را بكشند ندارم.

امام صادق عليه السّلام فرمودند:
جبرئيل عليه السّلام به آسمان بالا رفت و سپس به زمين فرود آمد و محضر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مشرّف شد و همان گفتار را تكرار كرد.
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:

اى جبرئيل به پروردگارم سلام من را برسان و عرض كن احتياجى به چنين فرزندى كه از فاطمه سلام اللّه عليها متولّد شود و بعد از من امّتم او را بكشند ندارم.
پس جبرئيل عليه السّلام به آسمان بالا رفت و سپس به زمين فرود آمد و محضر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مشرّف شد و عرض كرد.
اى محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم: پروردگارت به تو سلام مى‏رساند و بشارت مى‏دهد كه امامت و ولايت و وصايت را در نسل اين مولود قرار مى‏دهد.
پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: راضى و خشنود شدم.
سپس حضرت براى فاطمه سلام اللّه عليها خبر فرستاد .. و اظهار نمودند كه:
خداوند به من بشارت داده كه فرزندى از شما متولّد گشته و پس از من امّتم او را مى‏كشند.
حضرت فاطمه سلام اللّه عليها براى پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم خبر فرستاده و اظهار كردند كه:
به فرزندى كه امّت بعد از شما او را بكشند نيازى ندارم.
پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم خبر فرستادند كه:
خداوند امامت و ولايت و وصايت را در نسل اين فرزند قرار داده.
حضرت فاطمه سلام الله عليها براى رسول خدا خبر فرستادند كه راضى شدم.
پس در حالى كه از مقتول واقع شدن آن فرزند كراهت داشت به او باردار گرديد و سپس در حالى كه از اخبار جبرئيل به مقتول واقع شدن آن مولد كراهت داشت بار حمل را بر زمين نهاد و مجموع دوران حمل و شيرخوارگى آن طفل سى ماه بود تا آنكه به سن بلوغ و سپس به چهل سالگى رسيد و به درگاه الهى عرضه داشت: بار خدايا من را بر نعمتى كه به من و پدر و مادرم عطاء فرمودى شكر، بيامرز، و به كار شايسته‏اى كه خشنودى تو در آن است موفق نما و فرزندان من را صالح گردان.
قابل توجّه آنكه: اگر جناب سيّد الشهداء به جاى «اصلح في ذرّيّتى» عبارت «اصلح لى ذرّيّتى» را ايراد مى‏كردند به طور قطع و حتم تمام ذرّيه آن جناب از پيشوايان مى‏شدند.
لازم به تذكّر است كه آن حضرت نه از حضرت فاطمه سلام اللّه عليها شير خوردند و نه از خانم ديگرى بلكه حضرتش را نزد نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏آوردند و آن جناب انگشت ابهامشان را در دهان او مى‏گذاردند و سيّد الشهداء عليه السّلام به مقدار غذاى دو و سه روزشان را از انگشت حضرت مى‏مكيدند پس گوشت حضرت امام حسين عليه السّلام از گوشت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و خونشان از خون حضرت تكوين يافت و هيچ مولودى در شش ماهگى متولد نگشته مگر حضرت عيسى بن مريم و حضرت امام حسين عليهما السّلام.
و پدرم رحمه اللّه از سعد بن عبد اللّه و او از اسماعيل بن عيسى و او از محمّد بن عمرو بن سعيد زيّات به اسنادش مثل همين خبر را نقل كرده است.
5- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ دَخَلَتْ فَاطِمَةُ ع عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص وَ عَيْنَاهُ تَدْمَعُ فَسَأَلَتْهُ مَا لَكَ- فَقَالَ إِنَّ جَبْرَئِيلَ ع أَخْبَرَنِي أَنَّ أُمَّتِي تَقْتُلُ حُسَيْناً فَجَزِعَتْ وَ شَقَّ عَلَيْهَا فَأَخْبَرَهَا بِمَنْ يَمْلِكُ مِنْ وُلْدِهَا فَطَابَتْ نَفْسُهَا وَ سَكَنَتْ
پدرم و محمّد بن الحسن جملگى از محمّد بن الحسن الصّفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از ابن فضّال، از عبد اللّه بن بكير از بعضى اصحاب از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه ايشان فرمودند:
حضرت فاطمه سلام اللّه عليها بر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم داخل شده در حالى كه چشمان آن جناب اشك بار بود.
حضرت فاطمه سلام اللّه عليها از آن جناب پرسيدند: شما را چه مى‏شود؟
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند: جبرئيل عليه السّلام به من خبر داده كه امّتم عنقريب حسين را مى‏كشند.
پس فاطمه عليها السّلام به جزع آمده و جامه خود را پاره كرده.
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه حال را مشاهده نمودند به آن حضرت خبر دادند كه يكى از فرزندان اين مولود مالك امور گشته و انتقام از قاتلين خواهد گرفت.
پس از اين خبر حضرت فاطمه سلام اللّه عليها خشنود گشته و نفس مباركش آرام
6- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي غُنْدَرٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ص زَارَنَا رَسُولُ اللَّهِ ص وَ قَدْ أَهْدَتْ لَنَا أُمُّ أَيْمَنَ لَبَناً وَ زُبْداً وَ تَمْراً فَقَدَّمْنَا مِنْهُ فَأَكَلَ ثُمَّ قَامَ إِلَى زَاوِيَةِ الْبَيْتِ فَصَلَّى رَكَعَاتٍ [رَكْعَتَانِ []رَكْعَتَيْنِ فَلَمَّا كَانَ فِي آخِرِ سُجُودِهِ بَكَى بُكَاءً شَدِيداً فَلَمْ يَسْأَلْهُ أَحَدٌ مِنَّا إِجْلَالًا وَ إِعْظَاماً لَهُ فَقَامَ الْحُسَيْنُ ع وَ قَعَدَ فِي حَجْرِهِ فَقَالَ يَا أَبَتِ لَقَدْ دَخَلْتَ بَيْتَنَا فَمَا سُرِرْنَا بِشَيْءٍ كَسُرُورِنَا بِدُخُولِكَ ثُمَّ بَكَيْتَ بُكَاءً غَمَّنَا فَمَا أَبْكَاكَ فَقَالَ يَا بُنَيَّ أَتَانِي جَبْرَئِيلُ ع آنِفاً فَأَخْبَرَنِي أَنَّكُمْ قَتْلَى وَ أَنَّ مَصَارِعَكُمْ شَتَّى فَقَالَ يَا أَبَتِ فَمَا لِمَنْ زَارَ قُبُورَنَا عَلَى تَشَتُّتِهَا فَقَالَ يَا بُنَيَّ أُولَئِكَ طَوَائِفُ مِنْ أُمَّتِي يَزُورُونَكُمْ فَيَلْتَمِسُونَ بِذَلِكَ الْبَرَكَةَ وَ حَقِيقٌ عَلَيَّ أَنْ آتِيَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى أُخَلِّصَهُمْ مِنْ أَهْوَالِ السَّاعَةِ وَ مِنْ ذُنُوبِهِمْ وَ يُسْكِنُهُمُ اللَّهُ الْجَنَّةَ
محمّد بن حسن بن احمد بن وليد، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى، از صفوان بن يحيى، از حسين بن ابى غندر، از عمرو بن شمر، از جابر، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
حضرت امير الموءمنين عليه السّلام فرمودند:
پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به زيارت ما آمدند و قبلا امّ أيمن براى ما شير و سر شير و خرما هديه داده بود لذا به منظور پذيرائى از حضرت، آنها را مقابلش نهاديم، حضرت ميل فرموده سپس ايستادند و به گوشه‏اى از خانه تشريف برده و چند ركعت نماز خواندند و در آخرين سجده به شدّت گريستند و احدى از ما به منظور اجلال و تعظيم از آن وجود مبارك سوءال نكرد كه سبب گريستن شما چيست ولى حضرت حسين عليه السّلام ايستاد و سپس در دامن رسول خدا نشست عرض نمود:
اى پدر به منزل ما وارد شدى و هيچ چيز ما را اين مقدار مسرور ننمود سپس گريستى بطورى كه ما را مغموم و محزون كردى، سبب گريستن شما چيست؟
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: پسرم هم اكنون جبرئيل عليه السّلام نزد من آمد و به من خبر داد كه شما را مى‏كشند و قبور شما متفرق و پراكنده است.
را كه امام مظلوم عليه السلام در آن كشته مى‏شود به رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم
حضرت سيّد الشهداء سلام اللّه عليه عرض كرد: اى پدر چه ثوابى است براى كسى كه اين قبور متفرق و پراكنده را زيارت كند؟
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند: پسرم زائرين شما گروهى از امّت من بوده كه درخواستشان از زيارت شما حصول بركت مى‏باشد و سزاوار است كه من روز قيامت به نزدشان رفته و آنها را از هول و وحشت قيامت رهانيده و از گناهانى كه كرده‏اند خلاصشان بنمايم و سپس حقتعالى آنها را در بهشت جاى مى‏دهد.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي الْقَاسِمِ مَاجِيلَوَيْهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْقُرَشِيِّ عَنْ عُبَيْدِ بْنِ يَحْيَى الثَّوْرِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قَالَ زَارَنَا رَسُولُ اللَّهِ ص ذَاتَ يَوْمٍ فَقَدَّمْنَا إِلَيْهِ طَعَاماً وَ أَهْدَتْ إِلَيْنَا أُمُّ أَيْمَنَ صَحْفَةً مِنْ تَمْرٍ وَ قَعْباً مِنْ لَبَنٍ وَ زُبْدٍ فَقَدَّمْنَا إِلَيْهِ فَأَكَلَ مِنْهُ فَلَمَّا فَرَغَ قُمْتُ وَ سَكَبْتُ عَلَى يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ ص مَاءً فَلَمَّا غَسَلَ يَدَيْهِ مَسَحَ وَجْهَهُ وَ لِحْيَتَهُ بِبِلَّةِ يَدَيْهِ ثُمَّ قَامَ إِلَى مَسْجِدٍ فِي جَانِبِ الْبَيْتِ وَ صَلَّى وَ خَرَّ سَاجِداً فَبَكَى وَ أَطَالَ الْبُكَاءَ ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ فَمَا اجْتَرَأَ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ أَحَدٌ يَسْأَلُهُ عَنْ شَيْءٍ فَقَامَ الْحُسَيْنُ ع يَدْرُجُ حَتَّى صَعِدَ عَلَى فَخِذَيْ رَسُولِ اللَّهِ ص فَأَخَذَ بِرَأْسِهِ إِلَى صَدْرِهِ وَ وَضَعَ ذَقَنَهُ عَلَى رَأْسِ رَسُولِ اللَّهِ ص ثُمَّ قَالَ يَا أَبَتِ مَا يُبْكِيكَ فَقَالَ لَهُ يَا بُنَيَّ إِنِّي نَظَرْتُ إِلَيْكُمُ الْيَوْمَ فَسُرِرْتُ بِكُمْ سُرُوراً لَمْ أُسَرَّ بِكُمْ قَبْلَهُ مِثْلَهُ فَهَبَطَ إِلَيَّ جَبْرَئِيلُ فَأَخْبَرَنِي أَنَّكُمْ قَتْلَى وَ أَنَّ مَصَارِعَكُمْ شَتَّى فَحَمِدْتُ اللَّهَ عَلَى ذَلِكَ وَ سَأَلْتُ لَكُمُ الْخِيَرَةَ فَقَالَ لَهُ يَا أَبَتِ فَمَنْ يَزُورُ قُبُورَنَا وَ يَتَعَاهَدُهَا عَلَى تَشَتُّتِهَا قَالَ طَوَائِفُ مِنْ أُمَّتِي يُرِيدُونَ بِذَلِكَ بِرِّي وَ صِلَتِي- أَتَعَاهَدُهُمْ فِي الْمَوْقِفِ وَ آخُذُ بِأَعْضَادِهِمْ فَأَنْجَاهُمْ مِنْ أَهْوَالِهِ وَ شَدَائِدِهِ
محمّد بن حسن بن احمد بن وليد مى‏گويد:
محمّد بن ابى القاسم ماجيلويه، از محمّد بن علىّ القرشى، از عبيد بن يحيى ثورى، از محمّد بن حسين بن على بن الحسين از پدر بزرگوارشان، از جدّشان، از على بن ابى طالب عليهم السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم روزى به زيارت ما آمدند پس طعامى نزد آن جناب نهاديم و كاسه خرما و ظرف شير و سر شيرى كه ام ايمن براى‏مان هديه آورده بود را نيز در مقابل حضرت نهاديم، آن جناب تناول فرموده و پس از فراغت ايشان از طعام ايستادم و آب روى دو دست مبارك ايشان ريخته و پس از آنكه حضرت دو دست خويش را شستند، دست‏هاى مرطوبى خود را به صورت و محاسن شريف كشيده سپس ايستادند و به مسجدى كه در يك طرف خانه بود تشريف برده و نماز گزارده و در آخر به سجده رفته پس در آن گريه طولانى نموده سپس سر از آن برداشتند و از ما اهل بيت احدى جرأت نكرد سبب گريه آن حضرت را بپرسد، پس حضرت امام حسين عليه السّلام ايستاده و آهسته آهسته جلو رفت تا خود را به آن جناب رساند و از حضرتش بالا رفت تا به روى ران‏هاى حضرت قرار گرفت پس سر به سينه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم، چانه را روى سر آن جناب نهاد سپس عرضه داشت:
اى پدر چرا گريستى؟
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند: امروز به شما نگريستم بسيار مسرور و خوشحال شدم به طورى كه پيش از آن چنين سرور و نشاطى در من پيدا نشده بود، پس جبرئيل بر من نازل شد و خبر داد كه شما كشته خواهيد شد و قبورتان پراكنده خواهد بود پس خدا را حمد و ستايش كرده و از خدا خير شما را درخواست نمودم.
حضرت سيّد الشهداء عليه السّلام عرض كرد: اى پدر چه كسى قبور ما را زيارت مى‏كند و با اينكه از هم جدا و متفرقند به سر آنها خواهد آمد؟
حضرت فرمودند: جماعتى از امّتم، و قصدشان از زيارت اين قبور احسان به من مى‏باشد و من نيز در قيامت به نزدشان حاضر شده و بازوهايشان را گرفته و آنها را از هول و وحشت و گرفتارى آن روز مى‏رهانم.

باب هفدهم سخن جبرئيل با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و اينكه امّت بعد از شما حسين عليه السّلام را مى‏كشند و نشان دادن سرزمينى را كه امام مظلوم عليه السّلام در آن كشته‏مى‏شود به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ تَعَالَى قَالَ حَدَّثَنِي سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ يَحْيَى الْحَلَبِيِّ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ جَبْرَئِيلَ ع أَتَى رَسُولَ اللَّهِ ص وَ الْحُسَيْنُ ع يَلْعَبُ بَيْنَ يَدَيْهِ فَأَخْبَرَهُ أَنَّ أُمَّتَهُ سَتَقْتُلُهُ قَالَ فَجَزِعَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَقَالَ أَ لَا أُرِيكَ التُّرْبَةَ الَّتِي يُقْتَلُ فِيهَا قَالَ فَخَسَفَ مَا بَيْنَ مَجْلِسِ رَسُولِ اللَّهِ ص إِلَى الْمَكَانِ الَّذِي قُتِلَ فِيهِ الْحُسَيْنُ ع حَتَّى الْتَقَتَا الْقِطْعَتَانِ فَأَخَذَ مِنْهَا وَ دُحِيَتْ فِي أَسْرَعَ مِنْ طَرْفَةِ عَيْنٍ فَخَرَجَ وَ هُوَ يَقُولُ طُوبَى لَكِ مِنْ تُرْبَةٍ وَ طُوبَى لِمَنْ يُقْتَلُ حَوْلَكِ قَالَ وَ كَذَلِكَ صَنَعَ صَاحِبُ سُلَيْمَانَ تَكَلَّمَ بِاسْمِ اللَّهِ الْأَعْظَمِ فَخُسِفَ مَا بَيْنَ سَرِيرِ سُلَيْمَانَ وَ بَيْنَ الْعَرْشِ مِنْ سُهُولَةِ الْأَرْضِ وَ حُزُونَتِهَا- حَتَّى الْتَقَتِ الْقِطْعَتَانِ فاجْتَرَّ الْعَرْشَ قَالَ سُلَيْمَانُ يُخَيَّلَ إِلَيَّ أَنَّهُ خَرَجَ مِنْ تَحْتِ سَرِيرِي- قَالَ وَ دُحِيَتْ فِي أَسْرَعَ مِنْ طَرْفَةِ الْعَيْنِ
پدرم رحمة اللّه عليه مى‏گويد:
سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسين بن سعيد، از نضر بن سويد، از يحيى حلبى، از هارون بن خارجه، از ابى بصير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند جبرئيل عليه السّلام نزد پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آمد در حالى كه امام حسين عليه السّلام در مقابل آن حضرت بازى مى‏كرد پس به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم خبر داد كه عنقريب امّت شما حسين را خواهند كشند.
امام صادق عليه السّلام مى‏فرمايند:
پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از اين خبر به جزع و ناله آمدند.
جبرئيل عليه السّلام محضر مباركش عرضه داشت:
مايل هستيد سرزمينى كه حسين عليه السّلام در آن كشته مى‏شود به شما نشان دهم؟
امام صادق عليه السّلام مى‏فرمايد:
در اين هنگام فاصله بين مكان رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و جايى كه حضرت سيّد الشّهداء عليه السّلام در آن كشته شدند فرو رفته بطورى كه دو مكان مزبور با هم ملاقات كرده سپس حضرت مقدارى از تربت و خاك آن مكان را برداشتند و سريع‏تر از چشم به هم زدن زمين گسترده شد پس جناب رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از آن مكان خارج شده در حالى كه مى‏فرمودند:
خوشا به تو از خاكى كه داراى، خوشا به حال كسى كه در اطراف و حوالى تو كشته مى‏شود.
امام صادق عليه السّلام مى‏فرمايند:
صاحب و وزير سليمان نيز چنين كرد يعنى به كمك اسم اعظم بارى تعالى در زمين خسف پديد آورد و بين تخت سليمان عليه السّلام و عرش فرو رفت و تمام پستى و بلندى‏هاى آن پائين رفت به طورى كه اين دو قطع از زمين (جاى تخت و عرش) با هم ملاقى شدند پس عرش چنان كشيده شد كه تصوّر نمودم از زير تخت من خارج گشت.
امام صادق عليه السّلام مى‏فرمايند:
سريع‏تر از چشم به هم زدن زمين گسترده شد.
2- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ الْعَطَّارِ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ الْمُفَضَّلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ أَبِي أُسَامَةَ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ نَعَى جَبْرَئِيلُ ع الْحُسَيْنَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فِي بَيْتِ أُمِّ سَلَمَةَ فَدَخَلَ عَلَيْهِ الْحُسَيْنُ ع وَ جَبْرَئِيلُ عِنْدَهُ فَقَالَ إِنَّ هَذَا تَقْتُلُهُ أُمَّتُكَ- فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَرِنِي مِنَ التُّرْبَةِ الَّتِي يُسْفَكُ فِيهَا دَمُهُ فَتَنَاوَلَ جَبْرَئِيلُ ع قَبْضَةً مِنْ تِلْكَ التُّرْبَةِ فَإِذَا هِيَ تُرْبَةٌ حَمْرَاءُ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عبد الحميد عطّار، از ابى جميلة مفضّل بن صالح، از ابى اسامه زيد شحّام، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه حضرت فرمودند:
جبرئيل عليه السّلام در خانه‏ام سلمه خبر شهادت حضرت امام حسين عليه السّلام را به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم داد و شرح آن چنين است:
حضرت امام حسين عليه السّلام در خانه‏ام سلمه بر پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم وارد شد در حالى كه جبرئيل عليه السّلام در محضر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بود، جبرئيل عرضه داشت:
امّت شما اين (امام حسين عليه السّلام) را خواهند كشت.
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
از آن خاكى كه خون او در آن مى‏ريزد مقدارى را به من نشان بده.
جبرئيل عليه السّلام يك مشت از آن را برداشت و وقتى به آن حضرت خواست نشان دهد خاك قرمز گرديد.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ تَعَالَى عَنْ سَعْدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عِيسَى وَ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ وَ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ وَ زَادَ فِيهِ فَلَمْ تَزَلْ عِنْدَ أُمِّ سَلَمَةَ حَتَّى مَاتَتْ رَحِمَهَا اللَّهُ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد از على بن اسماعيل بن عيسى و محمّد بن الحسين بن ابى الخطاب و ابراهيم بن هاشم، از عثمان بن عيسى، از سماعة بن مهران، از مولانا ابى عبد اللّه عليه السّلام حديثى مثل حديث گذشته را نقل كرده منتهى در آن اين فقره را افزوده:
اين تربت پيوسته نزد ام سلمه بود تا از دنيا رفت رحمة اللّه عليها.
4- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْوَلِيدِ الْخَزَّازِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ أَعْيَنَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص كَانَ فِي بَيْتِ أُمِّ سَلَمَةَ وَ عِنْدَهُ جَبْرَئِيلُ ع فَدَخَلَ عَلَيْهِ الْحُسَيْنُ ع فَقَالَ لَهُ جَبْرَئِيلُ إِنَّ أُمَّتَكَ تَقْتُلُ ابْنَكَ هَذَا أَ لَا أُرِيكَ مِنْ تُرْبَةِ الْأَرْضِ الَّتِي يُقْتَلُ فِيهَا فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص نَعَمْ فَأَهْوَى جَبْرَئِيلُ ع بِيَدِهِ وَ قَبَضَ قَبْضَةً مِنْهَا فَأَرَاهَا النَّبِيَّ ص
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه و او از محمّد بن وليد خزّاز و او از حمّاد بن عثمان و او از عبد الملك بن اعين نقل كرده كه گفت:
از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در خانه‏ام سلمه بودند و جبرئيل عليه السّلام در محضر آن حضرت حضور داشت پس حضرت حسين عليه السّلام داخل شد، جبرئيل عليه السّلام عرضه داشت:
امّت شما فرزندت حسين را خواهند كشت، آيا از خاك زمينى كه او را روى آن مى‏كشند به شما مقدارى را نشان بدهم.
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند: بلى.
پس جبرئيل دستش را دراز نمود و مشتى از آن خاك را برداشت و سپس به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نشانش داد.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ بَيْنَمَا الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ ص إِذْ أَتَاهُ جَبْرَئِيلُ ع فَقَالَ يَا مُحَمَّدُ أَ تُحِبُّهُ فَقَالَ نَعَمْ فَقَالَ أَمَا إِنَّ أُمَّتَكَ سَتَقْتُلُهُ قَالَ فَحَزِنَ رَسُولُ اللَّهِ ص حُزْناً شَدِيداً فَقَالَ لَهُ جَبْرَئِيلُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَ تُرِيدُ [أَ يَسُرُّكَ ]أَنْ أُرِيَكَ التُّرْبَةَ الَّتِي يُقْتَلُ فِيهَا فَقَالَ نَعَمْ فَخَسَفَ مَا بَيْنَ مَجْلِسِ رَسُولِ اللَّهِ ص إِلَى كَرْبَلَاءَ حَتَّى الْتَقَتَا الْقِطْعَتَانِ هَكَذَا ثُمَّ جَمَعَ بَيْنَ السَّبَّابَتَيْنِ ثُمَّ تَنَاوَلَ بِجَنَاحِهِ مِنَ التُّرْبَةِ وَ نَاوَلَهَا رَسُولَ اللَّهِ ص ثُمَّ رَجَعَتْ أَسْرَعَ مِنْ طَرْفَةِ عَيْنٍ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص طُوبَى لَكِ مِنْ تُرْبَةٍ وَ طُوبَى لِمَنْ يُقْتَلُ فِيكِ
محمّد بن جعفر قريشى رزّاز از محمّد بن حسين، از محمّد بن سنان، از هارون بن خارجه، از ابى بصير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى مى‏گويد:
شنيدم از حضرت امام صادق عليه السّلام كه مى‏فرمودند:
هنگامى كه حضرت حسين بن على عليهم السّلام نزد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بودند جبرئيل بر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم داخل گشت و عرضه داشت:
اى محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آيا وى را دوست مى‏دارى.
حضرت فرمودند: بلى.
عرض كرد: اين حتمى است كه امّت شما عنقريب او را خواهند كشت.
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم شديدا محزون و غمگين شدند.
پس جبرئيل عليه السّلام عرضه داشت: يا رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آيا مى‏خواهى تربت و خاكى كه وى روى آن كشته مى‏شود را ببينى؟
حضرت فرمودند: بلى.
پس فاصله بين مجلس رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و كربلا فرو رفت به طورى كه اين قطعه با هم متصل شد به اين نحو (سپس امام صادق عليه السّلام براى تصوير كردن اتصال دو قطعه زمين دو انگشت سبابه دست‏ها را به هم متّصل فرمودند).
پس از آن جبرئيل با بالش مقدارى از تربت كربلا را برداشت و رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آن را از وى گرفتند سپس جبرئيل به كمتر از چشم به هم زدن برگشت.
و بعد از آن رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
چه خوش تربتى هستى و چه خوش كسى است كه در تو كشته مى‏شود.
6- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنْ أَبِي خَدِيجَةَ سَالِمِ بْنِ مُكَرَّمٍ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَمَّا وَلَدَتْ فَاطِمَةُ الْحُسَيْنَ ع جَاءَ جَبْرَئِيلُ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ‏ص فَقَالَ لَهُ إِنَّ أُمَّتَكَ تَقْتُلُ الْحُسَيْنَ ع مِنْ بَعْدِكَ ثُمَّ قَالَ أَ لَا أُرِيكَ مِنْ تُرْبَتِهِ فَضَرَبَ بِجَنَاحِهِ فَأَخْرَجَ مِنْ تُرْبَةِ كَرْبَلَاءَ وَ أَرَاهَا إِيَّاهُ ثُمَّ قَالَ هَذِهِ التُّرْبَةُ الَّتِي يُقْتَلُ عَلَيْهَا
پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه و او از احمد بن محمّد بن عيسى و او از حسن بن على وشاء و او از احمد بن عائذ و او از ابى خديجة بن مكرم جمّال و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
زمانى كه حضرت حسين عليه السّلام از فاطمه سلام اللّه عليها متولّد شد جبرئيل عليه السّلام محضر مبارك رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مشرّف شد و عرض
كرد:
امّت شما حسين عليه السّلام را بعد از شما مى‏كشند سپس اظهار داشت:
آيا تربت او را به شما نشان دهم؟! پس بال زد و مقدارى از خاك كربلا را برداشت و آن را به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نشان داده سپس گفت:
اين تربتى است كه حسين عليه السّلام روى آن كشته مى‏شود.
7- حَدَّثَنِي أَبِي عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ الزَّعْفَرَانِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَمْرٍو الْأَسْلَمِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي عَمْرُو بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَنْبَسَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ الْمَلَكُ الَّذِي جَاءَ إِلَى مُحَمَّدٍ ص يُخْبِرُهُ بِقَتْلِ الْحُسَيْنِ ع كَانَ جَبْرَئِيلَ ع الرُّوحَ الْأَمِينَ مَنْشُورَ الْأَجْنِحَةِ بَاكِياً صَارِخاً قَدْ حَمَلَ مِنْ تُرْبَةِ الْحُسَيْنِ ع وَ هِيَ تَفُوحُ كَالْمِسْكِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ تُفْلِحُ أُمَّتِي تَقْتُلُ فَرْخِي أَوْ قَالَ فَرْخَ ابْنَتِي فَقَالَ جَبْرَئِيلُ يَضْرِبُهَا اللَّهُ بِالاخْتِلَافِ فَتَخْتَلِفُ قُلُوبُهُمْ
پدرم از حسين بن على زعفرانى نقل نمود كه وى گفت:
محمّد بن عمرو اسلمى برايم نقل كرده كه عمرو بن عبد اللّه بن عنبسه، از محمّد بن عبد اللّه بن عمرو از پدرش، از ابن عبّاس نقل نمود كه وى گفت:
فرشته‏اى كه محضر مبارك رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مشرّف شد و به آن جناب از شهادت حضرت امام حسين عليه السّلام خبر داد جبرئيل روح الامين بود در حالى كه بال‏هايش را باز كرده و مى‏گريست و فرياد مى‏نمود مقدارى از تربت حضرت سيد الشّهداء عليه السّلام را كه همچون مشك بويش منتشر بود با خود حمل مى‏كرد.
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
آيا امّتى كه جوجه من را مى‏كشند رستگار خواهند شد؟
يا فرمودند:
آيا امتى كه جوجه دختر من را مى‏كشند رستگار مى‏گردند؟
جبرئيل عرض كرد:
خداوند متعال آنها را از هم پراكنده نموده و سپس دل‏هايشان نيز با هم نبوده و همواره بينشان اختلاف مى‏باشد.
8- حَدَّثَنِي النَّاقِدُ أَبُو الْحُسَيْنِ أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْغَنَوِيِّ عَنْ سُلَيْمَانَ قَالَ وَ هَلْ بَقِيَ فِي السَّمَاوَاتِ مَلَكٌ لَمْ يَنْزِلْ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص يُعَزِّيهِ بِوَلَدِهِ الْحُسَيْنِ ع وَ يُخْبِرُهُ بِثَوَابِ اللَّهِ إِيَّاهُ وَ يَحْمِلُ إِلَيْهِ تُرْبَتَهُ مَصْرُوعاً عَلَيْهَا مَذْبُوحاً مَقْتُولًا جَرِيحاً طَرْيحاً مَخْذُولًا فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص اللَّهُمَّ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ وَ اقْتُلْ مَنْ قَتَلَهُ وَ اذْبَحْ مَنْ ذَبَحَهُ وَ لَا تُمَتِّعْهُ بِمَا طَلَبَ قَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ فَوَ اللَّهِ لَقَدْ عُوجِلَ الْمَلْعُونُ يَزِيدُ وَ لَمْ يَتَمَتَّعْ بَعْدَ قَتْلِهِ بِمَا طَلَبَ-
قَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ وَ لَقَدْ أُخِذَ مناقصة [مُغَافَصَةً ]بَاتَ سَكْرَانَ وَ أَصْبَحَ مَيِّتاً مُتَغَيِّراً كَأَنَّهُ مَطْلِيٌّ بِقَارٍ أُخِذَ عَلَى أَسَفٍ وَ مَا بَقِيَ أَحَدٌ مِمَّنْ تَابَعَهُ عَلَى قَتْلِهِ أَوْ كَانَ فِي مُحَارَبَتِهِ إِلَّا أَصَابَهُ جُنُونٌ أَوْ جُذَامٌ أَوْ بَرَصٌ وَ صَارَ ذَلِكَ وِرَاثَةً فِي نَسْلِهِمْ
ناقد ابو الحسين احمد بن عبد اللّه بن على مى‏گويد:
جعفر بن سليمان، از پدرش و او از عبد الرحمن غنوى و او از سليمان نقل كرده كه وى گفت:
آيا در آسمان‏ها فرشته‏اى ماند كه به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نازل نشود و به آن جناب راجع به شهادت فرزندش حضرت امام حسين عليه السّلام تسليت نگويد و از ثواب دادن حقتعالى به او وى را با خبر نكند و از تربت آن شهيد در حالى كه آن جناب به روى آن با سر بريده و كشته شده و با بدنى پر از جراحت و بدون يار و ياور افتاده به نزد رسول خدا حمل ننمايد؟
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
بار خدايا كسانى كه او را يارى نكردند يارى مكن و آنان كه او را كشتند بكش و آنها كه او را سر بريدند سرشان را ببر و از آنچه طالب هستند بهره‏مند مساز.
عبد الرحمن مى‏گويد:
به خدا قسم يزيد ملعون مهلت نيافت و پس از كشتن آن جناب آنچه را كه طالب بود نيافت و از آن بهره‏مند نشد، شب با حالتى مست و خارج از حال طبيعى خوابيد و صبح كرد در حالى كه مرده‏اى بود متغير گويا او را قير اندود كرده‏اند، با حالتى غمگين و حسرت و حزن مرد و احدى از آنان كه در كشتن سيد الشهداء سلام اللّه عليه از او تبعيّت كرده يا در محاربه و جنگ با آن سرور مقابل شدند باقى نماندند مگر آنكه يا مبتلا به ديوانگى و يا جذام و يا برص گرديدند و اين امراض در نسل ايشان به ارث باقى ماند خداوند همه آنها را لعن و از رحمت واسعه‏اش دور نمايد.
9- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنْ عَبْدِ الْكَرِيمِ بْنِ نَصْرٍ عَنْ عَبْدِ الْكَرِيمِ بْنِ عَمْرٍو عَنِ الْمُعَلَّى بْنِ خُنَيْسٍ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَصْبَحَ صَبَاحاً فَرَأَتْهُ فَاطِمَةُ بَاكِياً حَزِيناً فَقَالَتْ مَا لَكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَأَبَى أَنْ يُخْبِرَهَا فَقَالَتْ لَا آكُلُ وَ لَا أَشْرَبُ حَتَّى تُخْبِرَنِي فَقَالَ إِنَّ جَبْرَئِيلَ ع أَتَانِي بِالتُّرْبَةِ الَّتِي يُقْتَلُ عَلَيْهَا غُلَامٌ لَمْ يُحْمَلْ بِهِ بَعْدُ وَ لَمْ تَكُنْ تَحْمِلُ بِالْحُسَيْنِ ع وَ هَذِهِ تُرْبَتُهُ حَدَّثَنِي عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ الْفَضْلِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ هِلَالٍ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَمِيرَةَ الْأَسْلَمِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي عَمْرُو بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَنْبَسَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ مِثْلَ حَدِيثِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الزَّعْفَرَانِيِّ سَوَاءً حَدَّثَنِي عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ الْفَضْلِ قَالَ حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْغَنَوِيِّ عَنْ سُلَيْمَانَ وَ ذَكَرَ مِثْلَ حَدِيثِ أَبِي الْحُسَيْنِ النَّاقِدِ سَوَاءً
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد، از احمد بن محمّد بن ابى نصر، از عبد الكريم بن عمرو، از معلى بن خنيس نقل كرده كه وى گفت:
در صبح روزى حضرت فاطمه عليها السّلام رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را گريان و محزون ديده پس عرضه داشت: اى رسول خدا شما را چه مى‏شود؟
پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از خبر دادن به ايشان امتناع نمودند.
حضرت فاطمه عليها السّلام عرض كرد: نه غذا خورده و نه آب مى‏آشامم تا به من خبر دهيد.
پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: جبرئيل خاكى را برايم آورده كه بر روى آن جوانى كه هنوز مادرش به او باردار نشده كشته خواهد شد و اين همان تربت و خاك است (اين واقعه زمانى بود كه هنوز حضرت فاطمه عليها السّلام به حسين عليه السّلام باردار نشده بودند).
عبيد اللّه بن فضل بن محمّد بن هلال مى‏گويد:
محمّد بن عميره اسلمى برايم نقل نمود، وى گفت: عمرو بن عبد اللّه بن عنبسه، از محمّد بن عبد اللّه بن عمرو، از پدرش و او از ابن عباس نقل كرده كه وى حديث را نظير حديث ابى عبد اللّه زعفرانى (حديث هفتم همين باب) نقل نموده:
و عبيد اللّه بن فضل برايم نقل نمود، وى گفت: جعفر بن سليمان، از پدرش، از عبد الرّحمن غنوى، از سليمان نقل كرد كه وى حديث را نظير حديث ابى الحسين الناقد (حديث هشتم) حكايت نمود.

باب هيجدهم آياتى كه در باره شهادت حضرت امام حسين عليه السّلام نازل شده و بيان انتقام حق تعالى از قاتلين اگر چه در زمانى بس متأخّر باشد
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ الْحَنَّاطِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ قَاسِمِ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ صَالِحِ بْنِ سَهْلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ قَضَيْنا إِلى بَنِي إِسْرائِيلَ فِي الْكِتابِ- لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ قَالَ قَتْلُ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ طَعْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ ع وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً قَتْلُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَإِذا جاءَ وَعْدُ أُولاهُما قَالَ إِذَا جَاءَ نَصْرُ الْحُسَيْنِ ع بَعَثْنا عَلَيْكُمْ عِباداً لَنا أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ فَجاسُوا خِلالَ الدِّيارِ قَوْماً يَبْعَثُهُمْ اللَّهُ قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ ع لَا يَدَعُونَ وَتْراً لآِلِ مُحَمَّدٍ إِلَّا أَحْرَقُوهُ- وَ كانَ وَعْداً مَفْعُولًا
محمّد بن جعفر قرشى رزّاز مى‏گويد:
محمّد بن حسين بن ابى الخطّاب، از موسى بن سعدان حنّاط، از عبد اللّه بن قاسم حضرمى، از صالح بن سهل از ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن حضرت در ذيل آيه شريفه:
وَ قَضَيْنا إِلى بَنِي إِسْرائِيلَ فِي الْكِتابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ، فرمودند:
مقصود از مرّتين يكى قتل و شهيد نمودن امير الموءمنين عليه السّلام بوده و ديگرى طعن و زخم زبان‏هائى بود كه به حسن بن على عليهما السّلام زده شد.
و مراد از «لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً» شهادت حسين بن على عليهما السّلام است.
و منظور از «فاذا جاء و عدا اوليهما» اينست كه وقتى فرا رسيد زمان خون خواهى حضرت امام حسين عليه السّلام و يارى كردن آن جناب.
و تفسير «بَعَثْنا عَلَيْكُمْ عِباداً لَنا أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ فَجاسُوا خِلالَ الدِّيارِ» اينست كه:
خداوند متعال قبل از قيام قائم عليه السّلام گروهى را بر انگيزد كه آنها احدى را بر آل محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم واگذارند مگر آنكه او را آتش مى‏زنند و اين وعده خدا حتما بوقوع مى‏پيوندد.
2- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ تَلَا هَذِهِ الآْيَةَ إِنّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَ الَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهادُ قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ مِنْهُمْ وَ لَمْ يُنْصَرْ بَعْدُ ثُمَّ قَالَ وَ اللَّهِ لَقَدْ قُتِلَ قَتَلَةُ الْحُسَيْنِ ع وَ لَمْ يُطْلَبْ بِدَمِهِ بَعْدُ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن سنان، از على بن ابى حمزه، از ابى بصير، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل نموده كه آن حضرت آيه:
«إِنّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَ الَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهادُ» را تلاوت نموده سپس فرمودند:
حضرت حسين بن على عليهم السّلام از جمله اين دسته بود و مورد كمك و نصرت قرار نگرفت پس از آن فرمود:
به خدا سوگند كشندگان حسين بن على عليهما السّلام جملگى كشته شدند در حالى كه كسى خون آن حضرت را از ايشان طلب نكرد.
3- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ وَ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ رِجَالِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِذَا الْمَوْوءُدَةُ سُئِلَتْ. بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ قَالَ نَزَلَتْ فِي الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از يعقوب بن يزيد و ابراهيم بن هاشم، از محمّد بن ابى عمير، از برخى رجالش از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام در ذيل فرموده خداوند عزّ و جل:
وَ إِذَا الْمَوْوءُدَةُ سُئِلَتْ، بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ.
فرمودند:
اين آيه در شأن حسين بن على عليهما السّلام نازل شده.
4- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ حَكَمٍ الْحَنَّاطِ عَنْ ضُرَيْسٍ عَنْ أَبِي خَالِدٍ الْكَابُلِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللّهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ قَالَ عَلِيٌّ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ ع
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عبّاس بن معروف، از صفوان بن يحيى، از حكم حنّاط، از ضريس، از ابى خالد كابلى، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل نموده كه گفت:
از آن جناب شنيدم كه در ذيل فرموده حق عزّ و جلّ:
أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللّهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ.
فرمودند:
ايشان على و حسن و حسين عليهم السّلام مى‏باشند.
5- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ رَجُلٍ قَالَ سَأَلْتُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِهِ تَعَالَى- وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً قَالَ ذَلِكَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ يَخْرُجُ فَيَقْتُلُ بِدَمِ الْحُسَيْنِ ع فَلَوْ قَتَلَ أَهْلَ الْأَرْضِ لَمْ يَكُنْ مُسْرِفاً وَ قَوْلُهُ فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ لَمْ يَكُنْ لِيَصْنَعَ شَيْئاً يَكُونُ سَرَفاً ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَقْتُلُ وَ اللَّهِ ذَرَارِيَّ قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ ع بِفَعَالِ آبَائِهَا
محمّد بن الحسن بن احمد، از محمّد بن الحسن الصفّار، از عباس بن معروف، از محمّد بن سنان، از شخصى نقل نموده كه وى گفت:
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام از تفسير آيه شريفه:
وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً.
پرسيدم، حضرت فرمودند:
مقصود از «ولى» قائم آل محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بوده كه خروج نموده پس به خون خواهى حضرت سيّد الشهداء عليه السّلام شروع به كشتن مى‏نمايد بطورى كه اگر اهل زمين را بكشد اسراف نكرده است.
و در ذيل اين فقره از آيه «فلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ» مى‏فرمايد:
حضرت قائم عليه السّلام اقدام به چيزى كه اسراف محسوب شود نمى‏كنند.
سپس امام صادق عليه السّلام فرمودند:
به خدا قسم حضرت قائم عليه السّلام اعقاب كشندگان سيّد الشّهداء عليه السّلام را بواسطه عمل آباء و اجدادشان را خواهد كشت.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ
أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَلا عُدْوانَ إِلّا عَلَى الظّالِمِينَ قَالَ أَوْلَادُ قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ ع حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از عثمان بن عيسى، از سماعة بن مهران، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام در ذيل فرموده حق تبارك و تعالى:
فَلا عُدْوانَ إِلّا عَلَى الظّالِمِينَ.
فرمودند:
مقصود از «ظالمين» فرزندان كشندگان امام حسين عليه السّلام مى‏باشد.
ترجمه:
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از ابراهيم بن هاشم و محمّد بن الحسين، از عثمان بن عيسى از سماعة بن مهران مثل حديث قبل را نقل نموده.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْكُوفِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْقَاسِمِ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ صَالِحِ بْنِ سَهْلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى- وَ قَضَيْنا إِلى بَنِي إِسْرائِيلَ فِي الْكِتابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ قَالَ قَتْلُ عَلِيٍّ وَ طَعْنُ الْحَسَنِ وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً قَالَ قَتْلُ الْحُسَيْنِ ع
محمّد بن جعفر كوفى رزّاز، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از موسى بن سعدان، از عبد اللّه بن القاسم الحضرمى از صالح بن سهل، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام در ذيل فرموده حق تبارك و تعالى: وَ قَضَيْنا إِلى بَنِي إِسْرائِيلَ فِي الْكِتابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ.
نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
مقصود از «مرتين» يكى كشتن حضرت على عليه السّلام بوده و ديگرى زخم زبان زدن به امام حسن عليه السّلام مى‏باشد.
و مراد از «وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً» كشتن حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏باشد.

باب نوزدهم آگاه بودن انبياء از شهادت حضرت حسين بن على عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنِي سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى وَ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ وَ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ إِسْمَاعِيلَ الَّذِي قَالَ اللَّهُ تَعَالَى فِي كِتَابِهِ- وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِسْماعِيلَ إِنَّهُ كانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ كانَ رَسُولًا نَبِيًّا لَمْ يَكُنْ إِسْمَاعِيلَ بْنَ إِبْرَاهِيمَ ع كَانَ نَبِيّاً مِنَ الْأَنْبِيَاءِ بَعَثَهُ اللَّهُ إِلَى قَوْمِهِ فَأَخَذُوهُ فَسَلَخُوا فَرْوَةَ رَأْسِهِ وَ وَجْهِهِ- فَأَتَاهُ مَلَكٌ عَنِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ بَعَثَنِي إِلَيْكَ فَمُرْنِي بِمَا شِئْتَ فَقَالَ لِي أُسْوَةٌ بِمَا يُصْنَعُ بِالْحُسَيْنِ ع
پدرم رحمة اللّه عليه فرمود:
سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف از احمد بن محمّد بن عيسى و محمّد بن حسين بن ابى الخطاب و يعقوب بن يزيد، جملگى از محمّد بن سنان، از كسى كه يادش نموده از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نمود كه آن جناب فرمودند:
اسماعيلى كه حق تعالى در كتاب عزيزش در باره او فرموده:
وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِسْماعِيلَ إِنَّهُ كانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ كانَ رَسُولًا.
اسماعيل بن ابراهيم عليهما السّلام نبوده بلكه مقصود از وى پيامبرى از پيامبران عظام بوده كه حق تعالى وى را به طرف قومش مبعوث داشت قومش او را گرفته و پوست سر و صورتش را كندند پس فرشته‏اى از جانب حق تبارك و تعالى نزدش آمد، عرضه داشت:
خداوند متعال من را به سوى تو فرستاده و امر كرده كه به تو عرض كنم هر چه مى‏خواهى از او بخواه.
او فرمود:
من خواستارم كه آنچه به حضرت حسين عليه السّلام از بلا و محنت مى‏رسد پيرو آن حضرت بوده و به من نيز آنها متوجه گردد.
2- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْهُمَا جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّهُ كَانَ لِلَّهِ رَسُولًا نَبِيّاً تَسَلَّطَ عَلَيْهِ قَوْمُهُ فَقَشَرُوا جِلْدَةَ وَجْهِهِ وَ فَرْوَةَ رَأْسِهِ- فَأَتَاهُ رَسُولٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ فَقَالَ لَهُ رَبُّكَ يُقْرِئُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ قَدْ رَأَيْتُ مَا صُنِعَ بِكَ وَ قَدْ أَمَرَنِي بِطَاعَتِكَ فَمُرْنِي بِمَا شِئْتَ فَقَالَ يَكُونُ لِي بِالْحُسَيْنِ أُسْوَةٌ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى و ابن ابى الخطاب و ابن يزيد، جملگى از محمّد بن سنان، از عمّار بن مروان، از سماعة بن مهران از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
خداوند متعال رسول و پيامبرى داشت كه قومش بر او مسلّط شده و پوست صورت و سر او را كندند رسولى از رسولان پروردگار عالميان نزد او آمد و گفت:
پروردگارت به تو سلام مى‏رساند و مى‏فرمايد:
آنچه به تو وارد شد را ديدم و به من امر فرمود كه تو را اطاعت نمايم حال آنچه مى‏خواهى به من بفرما.
وى فرمود: من خواستارم كه آنچه به حضرت حسين عليه السّلام از بلا و محنت رسيد پيرو آن حضرت باشم.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ وَ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مَرْوَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ بُرَيْدِ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْعِجْلِيِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَخْبِرْنِي عَنْ إِسْمَاعِيلَ الَّذِي ذَكَرَهُ اللَّهُ فِي كِتَابِهِ حَيْثُ يَقُولُ- وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِسْماعِيلَ إِنَّهُ كانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ كانَ رَسُولًا نَبِيًّا أَ كَانَ إِسْمَاعِيلَ بْنَ إِبْرَاهِيمَ ع فَإِنَّ النَّاسَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُ إِسْمَاعِيلُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ فَقَالَ ع إِنَّ إِسْمَاعِيلَ مَاتَ قَبْلَ إِبْرَاهِيمَ وَ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ كَانَ حُجَّةً لِلَّهِ كُلَّهَا [قَائِماً ]صَاحِبَ شَرِيعَةٍ فَإِلَى مَنْ أُرْسِلَ إِسْمَاعِيلُ إِذَنْ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَمَنْ كَانَ قَالَ ع ذَاكَ إِسْمَاعِيلُ بْنُ حِزْقِيلَ النَّبِيُّ ع بَعَثَهُ اللَّهُ إِلَى قَوْمِهِ فَكَذَّبُوهُ فَقَتَلُوهُ وَ سَلَخُوا وَجْهَهُ فَغَضِبَ اللَّهُ لَهُ عَلَيْهِمْ فَوَجَّهَ إِلَيْهِ أَسْطَاطَائِيلَ مَلَكَ الْعَذَابِ فَقَالَ لَهُ يَا إِسْمَاعِيلُ أَنَا أَسَطَاطَائِيلُ مَلَكُ الْعَذَابِ وَجَّهَنِي إِلَيْكَ رَبُّ الْعِزَّةِ لِأُعَذِّبَ قَوْمَكَ بِأَنْوَاعِ الْعَذَابِ إِنْ شِئْتَ فَقَالَ لَهُ إِسْمَاعِيلُ لَا حَاجَةَ لِي فِي ذَلِكَ فَأَوْحَى اللَّهُ إِلَيْهِ فَمَا حَاجَتُكَ يَا إِسْمَاعِيلُ فَقَالَ يَا رَبِّ إِنَّكَ أَخَذْتَ الْمِيثَاقَ لِنَفْسِكَ بِالرُّبُوبِيَّةِ وَ لِمُحَمَّدٍ بِالنُّبُوَّةِ وَ لِأَوْصِيَائِهِ بِالْوَلَايَةِ وَ أَخْبَرْتَ خَيْرَ خَلْقِكَ بِمَا تَفْعَلُ أُمَّتُهُ بِالْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع مِنْ بَعْدِ نَبِيِّهَا وَ إِنَّكَ وَعَدْتَ الْحُسَيْنَ ع أَنْ تَكُرَّهُ إِلَى الدُّنْيَا حَتَّى يَنْتَقِمَ بِنَفْسِهِ مِمَّنْ فَعَلَ ذَلِكَ بِهِ فَحَاجَتِي إِلَيْكَ يَا رَبِّ أَنْ تَكُرَّنِي إِلَى الدُّنْيَا حَتَّى أَنْتَقِمَ مِمَّنْ فَعَلَ ذَلِكَ بِي كَمَا تَكُرُّ الْحُسَيْنَ ع فَوَعَدَ اللَّهُ إِسْمَاعِيلَ بْنَ حِزْقِيلَ ذَلِكَ فَهُوَ يُكَرُّ مَعَ الْحُسَيْنِ ع
محمّد بن جعفر رزّاز از محمّد بن حسين بن ابى الخطّاب و احمد بن حسن بن على بن فضّال از پدرش از مروان بن مسلم از بريد بن معاوية العجلى نقل كرده كه گفت: محضر امام صادق عليه السّلام عرض كردم:
اى پسر رسول خدا: خبر دهيد به من از اسماعيل كه حق تعالى در كتاب خودش از او ياد كرده و فرموده:
وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِسْماعِيلَ إِنَّهُ كانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ كانَ رَسُولًا نَبِيًّا.
آيا مقصود از او اسماعيل بن ابراهيم عليهما السّلام است چه آنكه مردم اين طور مى‏پندارند كه وى اسماعيل بن ابراهيم مى‏باشد.
امام عليه السّلام فرمودند:
اسماعيل پيش از حضرت ابراهيم از دنيا رفت و جناب ابراهيم عليه السّلام حجّت قائم حق تعالى و صاحب شريعت بود و مع ذلك اسماعيل با چنين موقعيتى به جانب چه كسانى مى‏توانست مبعوث باشد؟! راوى مى‏گويد: محضر مباركش عرض كردم:
پس اسماعيل در آيه مذكور چه كسى است؟
حضرت فرمودند:
وى اسماعيل بن حزقيل پيغمبر مى‏باشد كه خداوند متعال او را به جانب قومش مبعوث نمود و آنها وى را تكذيب كرده و كشتند و سپس پوست صورتش را كندند پس خداوند به ايشان غضب نمود و سطاطائيل را كه فرشته عذاب است بر او نازل كرد، فرشته عرضه داشت:
اى اسماعيل من سطاطائيل بوده كه فرشته عذاب مى‏باشم پروردگار متعال من را نزد شما فرستاده تا قوم شما را به انواع عذاب‏ها معذّب نمايم و در صورتى كه نخواهى ايشان را به بلاها و گرفتارى‏ها مبتلا سازم.
اسماعيل به او فرمود:
به اين امر نياز و احتياجى ندارم.
پس حق تعالى وحى فرستاد: اى اسماعيل حاجت تو چيست؟
عرض كرد: پروردگارا از بندگانت عهد و ميثاق گرفتى كه تو را ربّ و پروردگار دانسته و حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را پيغمبر و اوصياء كرامش را ولىّ بدانند و به بهترين مخلوقاتت خبر دادى كه امّتش با حسين بن على عليهما السّلام بعد از پيامبر چه خواهند نمود و به حسين عليه السّلام وعده دادى كه به دنيا برگردانده مى‏شود تا خودش از آن قوم جفا كار انتقام بگيرد و حاجت من به تو اى پروردگارم آن است كه من را نيز به دنيا برگردانى تا انتقام خود را از ظالمين بگيرم همان طورى كه حسين عليه السّلام را به دنيا بازگردانيدى، پس حق تعالى به اسماعيل بن حزقيل وعده داد او را با حسين بن على سلام اللّه عليهما به دنيا برگرداند.
4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ إِسْمَاعِيلَ الَّذِي قَالَ اللَّهُ تَعَالَى فِي كِتَابِهِ- وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِسْماعِيلَ إِنَّهُ كانَ صادِقَ الْوَعْدِ أُخِذَ فَسُلِخَتْ فَرْوَةُ وَجْهِهِ وَ رَأْسِهِ فَأَتَاهُ مَلَكٌ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ بَعَثَنِي إِلَيْكَ فَمُرْنِي بِمَا شِئْتَ فَقَالَ لِي أُسْوَةٌ بِالْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع
محمّد بن الحسن بن على بن مهزيار از پدرش از جدّش على بن مهزيار، از محمّد بن سنان از كسى كه ذكرش نموده نقل كرد كه گفت امام صادق عليه السّلام فرمودند:
اسماعيلى كه حق تعالى در كتاب عزيزش از او ياد كرده و فرموده:
وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِسْماعِيلَ إِنَّهُ كانَ صادِقَ الْوَعْدِ.
گرفتار قومش شد و او را گرفته پوست صورت و سرش را كندند پس فرشته‏اى نزد او آمد عرضه داشت:
خداوند متعال من را نزد تو فرستاده اكنون آنچه مى‏خواهى به من دستور بده.
اسماعيل فرمود:
من پيرو حسين بن على عليهما السّلام مى‏باشم.

4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ إِسْمَاعِيلَ الَّذِي قَالَ اللَّهُ تَعَالَى فِي كِتَابِهِ- وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِسْماعِيلَ إِنَّهُكانَ صادِقَ الْوَعْدِ أُخِذَ فَسُلِخَتْ فَرْوَةُ وَجْهِهِ وَ رَأْسِهِ فَأَتَاهُ مَلَكٌ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ بَعَثَنِي إِلَيْكَ فَمُرْنِي بِمَا شِئْتَ فَقَالَ لِي أُسْوَةٌ بِالْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع
حمّد بن الحسن بن على بن مهزيار از پدرش از جدّش على بن مهزيار، از محمّد بن سنان از كسى كه ذكرش نموده نقل كرد كه گفت امام صادق عليه السّلام فرمودند:

اسماعيلى كه حق تعالى در كتاب عزيزش از او ياد كرده و فرموده: وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِسْماعِيلَ إِنَّهُ كانَ صادِقَ الْوَعْدِ. گرفتار قومش شد و او را گرفته پوست صورت و سرش را كندند پس فرشته‏اى نزد او آمد عرضه داشت: خداوند متعال من را نزد تو فرستاده اكنون آنچه مى‏خواهى به من دستور بده. اسماعيل فرمود: من پيرو حسين بن على عليهما السّلام مى‏باشم.

باب بيستم آگاهى فرشتگان از شهادت حضرت حسين بن على عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي خَالِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ قَالَ حَدَّثَنِي مُوسَى بْنُ سَعْدَانَ الْحَنَّاطُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ شُعَيْبٍ الْمِيثَمِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع لَمَّا وُلِدَ أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ جَبْرَئِيلَ ع أَنْ يَهْبِطَ فِي أَلْفٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ فَيُهَنِّئَ رَسُولَ اللَّهِ ص مِنَ اللَّهِ وَ مِنْ جَبْرَئِيلَ ع قَالَ وَ كَانَ مَهْبِطُ جَبْرَئِيلَ ع عَلَى جَزِيرَةٍ فِي الْبَحْرِ فِيهَا مَلَكٌ يُقَالُ لَهُ فُطْرُسُ كَانَ مِنَ الْحَمَلَةِ فَبُعِثَ فِي شَيْءٍ فَأَبْطَأَ فِيهِ فَكُسِرَ جَنَاحُهُ وَ أُلْقِيَ فِي تِلْكَ الْجَزِيرَةِ يَعْبُدُ اللَّهَ فِيهَا سِتَّمِائَةِ عَامٍ حَتَّى وُلِدَ الْحُسَيْنُ ع فَقَالَ الْمَلَكُ لِجَبْرَئِيلَ ع أَيْنَ تُرِيدُ- قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَنْعَمَ عَلَى مُحَمَّدٍ ص بِنِعْمَةٍ فَبُعِثْتُ أُهَنِّئُهُ مِنَ اللَّهِ وَ مِنِّي فَقَالَ يَا جَبْرَئِيلُ احْمِلْنِي مَعَكَ لَعَلَّ مُحَمَّداً ص يَدْعُو اللَّهَ لِي قَالَ فَحَمَلَهُ فَلَمَّا دَخَلَ جَبْرَئِيلُ عَلَى النَّبِيِّ ص وَ هَنَّأَهُ مِنَ اللَّهِ وَ هَنَّأَهُ مِنْهُ وَ أَخْبَرَهُ بِحَالِ فُطْرُسَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَا جَبْرَئِيلُ أَدْخِلْهُ فَلَمَّا أَدْخَلَهُ أَخْبَرَ فُطْرُسُ النَّبِيَّ ص بِحَالِهِ فَدَعَا لَهُ النَّبِيُّ ص وَ قَالَ لَهُ تَمَسَّحْ بِهَذَا الْمَوْلُودِ وَ عُدْ إِلَى مَكَانِكَ قَالَ فَتَمَسَّحَ فُطْرُسُ بِالْحُسَيْنِ ع وَ ارْتَفَعَ وَ قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ص أَمَا إِنَّ أُمَّتَكَ سَتَقْتُلُهُ- وَ لَهُ عَلَيَّ مُكَافَاةُ أَنْ لَا يَزُورَهُ زَائِرٌ إِلَّا بَلَّغْتُهُ عَنْهُ وَ لَا يُسَلِّمَ عَلَيْهِ مُسَلِّمٌ إِلَّا بَلَّغْتُهُ سَلَامَهُ وَ لَا يُصَلِّيَ عَلَيْهِ مُصَلٍّ إِلَّا بَلَّغْتُهُ عَلَيْهِ صَلَاتَهُ قَالَ ثُمَّ ارْتَفَعَ
محمّد بن جعفر قريشى رزّاز كوفى مى‏گويد:
از دائى‏ام محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب گفت:
موسى بن سعدان حنّاط از عبد اللّه بن قاسم حضرمى، از ابراهيم بن شعيب ميثمى نقل كرد كه گفت:
شنيدم امام صادق عليه السّلام فرمودند:
هنگامى كه حسين بن على عليهما السّلام متولّد شدند حق تعالى به جبرئيل امر فرمود كه در ضمن هزار فرشته ديگر به زمين فرود آيد و از طرف خدا و خودش به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم تهنيت بگويد.
حضرت فرمودند:
محل فرود آمدن جبرئيل جزيره‏اى بود در ميان دريائى و در آن جزيره فرشته‏اى مى‏زيست بنام فطرس كه از جمله عرش محسوب مى‏شد و حق تعالى او را بر انجام كارى مبعوث نمود و چون وى در بجا آوردن آن سستى نمود بالش شكسته شد و او در آن جزيره افتاد و مدت ششصد سال خداوند را عبادت مى‏كرد تا حضرت حسين بن على عليهما السّلام متولد شدند به هر صورت فطرس به جبرئيل عرضه داشت:
اراده كجا دارى؟ جبرئيل فرمود: خداوند متعال بر حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نعمتى عنايت فرموده و من را براى گفتن تهنيت از جانب خودش و خودم به نزد آن جناب فرستاده اكنون محضر مبارك آن حضرت مى‏روم.
فطرس عرضه داشت: اى جبرئيل من را با خودت ببر شايد حضرت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم براى من دعاء فرمايد.
حضرت فرمودند:
جبرئيل فطرس را با خود برد و هنگامى كه به مكان رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رسيد فطرس را بيرون گذارد و خودش محضر مبارك آن جناب مشرّف گرديد و از ناحيه خدا و خود به حضرتش تهنيت گفت و سپس حال فطرس را گزارش داد.
حضرت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
اى جبرئيل او را داخل كن.
جبرئيل او را داخل نمود و وى حال خود را براى آن جناب بازگو نمود.
پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم برايش دعاء نموده و فرمودند:
بال شكسته خودت را به اين مولود بكش و به جاى خودت برگردد.
حضرت فرمودند:
هر سلام‏كننده‏اى كه به حضرتش سلام كند، سلامش را به محضرش ابلاغ نموده و هر كسى كه به جنابش تهنيت گويد آن را به حضورش عرضه نمايم اين بگفت و به آسمان پرواز كرد.

باب بيست و يكم در بيان لعنت نمودن حق تبارك و تعالى و انبياء عظام در حق قاتلين حسين بن على عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ الْيَقْطِينِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْقَمَّاطِ عَنِ ابْنِ أَبِي يَعْفُورٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ بَيْنَمَا رَسُولُ اللَّهِ ص فِي مَنْزِلِ فَاطِمَةَ ع وَ الْحُسَيْنُ فِي حَجْرِهِ إِذْ بَكَى وَ خَرَّ سَاجِداً ثُمَّ قَالَ يَا فَاطِمَةُ يَا بِنْتَ مُحَمَّدٍ إِنَّ الْعَلِيَّ الْأَعْلَى تَرَاءَى لِي فِي بَيْتِكِ هَذَا فِي سَاعَتِي هَذِهِ فِي أَحْسَنِ صُورَةٍ وَ أَهْيَإِ هَيْئَةٍ وَ قَالَ لِي يَا مُحَمَّدُ أَ تُحِبُّ الْحُسَيْنَ ع فَقُلْتُ نَعَمْ قُرَّةُ عَيْنِي وَ رَيْحَانَتِي- وَ ثَمَرَةُ فُوءَادِي وَ جِلْدَةُ مَا بَيْنَ عَيْنَيَّ فَقَالَ لِي يَا مُحَمَّدُ وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلَى رَأْسِ الْحُسَيْنِ ع بُورِكَ مِنْ مَوْلُودٍ عَلَيْهِ بَرَكَاتِي وَ صَلَوَاتِي وَ رَحْمَتِي وَ رِضْوَانِي. وَ لَعْنَتِي وَ سَخَطِي وَ عَذَابِي وَ خِزْيِي وَ نَكَالِي عَلَى مَنْ قَتَلَهُ وَ نَاصَبَهُ وَ نَاوَاهُ وَ نَازَعَهُ أَمَا إِنَّهُ سَيِّدُ الشُّهَدَاءِ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الآْخِرِينَ- فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى بن عبيد يقطينى از محمّد بن سنان از ابى سعيد قماط از ابن ابى يعفور از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نمود كه آن جناب فرمودند:
روزى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در منزل حضرت فاطمه سلام اللّه عليها تشريف داشته در حالى كه حضرت امام حسين عليه السّلام در دامن آن جناب بودند، حضرت گريسته و به سجده رفته سپس فرمودند:
اى فاطمه، اى دختر محمّد! در اين ساعت و در همين مكان خداوند علىّ اعلى در بهترين صورت و زيباترين شكل خود را به من نشان داد و گفت:
اى محمّد آيا حسين را دوست دارى؟
گفتم: بلى، نور ديده و گل خوشبو و ميوه دل و پرده ما بين ديده‏گان من است.
در حالى كه دست بر سر حسين عليه السّلام نهاده بود به من فرمود:
اى محمّد: بركت حاصل مى‏شود از مولودى كه بر او بركات و رحمت و رضوان من مى‏باشد و لعنت و غضب و عذاب و ذلّت و عقوبت من بر كسى كه او را كشته و نصب عداوتش نموده و با او دشمنى كرده و با وى به حرب برخاسته است. بطور حتم و قطع او سرور شهداء است از اوّلين و آخرين در دنيا و آخرت ....
2- وَ حَدَّثَنِي أَبُو الْحُسَيْنِ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيٍّ النَّاقِدُ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو هَارُونَ الْعِيسِيُّ [الْعَبْسِيُّ ]عَنْ أَبِي الْأَشْهَبِ جَعْفَرِ بْنِ حَنَانٍ [حَيَّانَ ]عَنْ خَالِدٍ الرَّبَعِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي مَنْ سَمِعَ كَعْباً يَقُولُ أَوَّلُ مَنْ لَعَنَ قَاتِلَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع إِبْرَاهِيمُ خَلِيلُ الرَّحْمَنِ لَعَنَهُ وَ أَمَرَ وُلْدَهُ بِذَلِكَ وَ أَخَذَ عَلَيْهِمُ الْعَهْدَ وَ الْمِيثَاقَ ثُمَّ لَعَنَهُ مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ وَ أَمَرَ أُمَّتَهُ بِذَلِكَ ثُمَّ لَعَنَهُ دَاوُدُ وَ أَمَرَ بَنِي إِسْرَائِيلَ بِذَلِكَ ثُمَّ لَعَنَهُ عِيسَى وَ أَكْثَرَ أَنْ قَالَ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ الْعَنُوا قَاتِلَهُ وَ إِنْ أَدْرَكْتُمْ أَيَّامَهُ فَلَا تَجْلِسُوا عَنْهُ فَإِنَّ الشَّهِيدَ مَعَهُ كَالشَّهِيدِ مَعَ الْأَنْبِيَاءِ مُقْبِلٍ غَيْرِ مُدْبِرٍ [مُقْبِلًا غَيْرَ مُدْبِرٍ وَ كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى بُقْعَتِهِ وَ مَا مِنْ نَبِيٍّ إِلَّا وَ قَدْ زَارَ كَرْبَلَاءَ وَ وَقَفَ عَلَيْهَا وَ قَالَ إِنَّكِ لَبُقْعَةٌ كَثِيرَةُ الْخَيْرِ فِيكِ يُدْفَنُ الْقَمَرُ الْأَزْهَرُ
ابو الحسين محمّد بن عبد اللّه بن علىّ الناقد مى‏گويد:
ابو هرون عيسى، از ابى الاشهب جعفر بن حيّان از خالد ربعى نقل نمود و گفت:
كسى كه از كعب شنيده بود گفت: اوّلين كسى كه قاتل حضرت حسين بن على عليهما السّلام را لعن نمود حضرت ابراهيم خليل الرحمن بود، آن جناب قاتل حضرت سيّد الشهداء را لعن نمود و به فرزندانشان نيز امر فرمودند كه چنين نمايند و از آنها عهد و پيمان گرفت بر آن و سپس حضرت موسى بن عمران قاتل آن جناب را لعن كرد و امّتش را به آن مأمور ساخت پس از ايشان حضرت داود قاتل آن حضرت را لعن كرده و به بنى اسرائيل امر نمود كه ايشان نيز لعن كنند و سپس حضرت عيسى به آن مبادرت نمود و بيشترين گفتار آن حضرت اين بود كه اى بنى اسرائيل قاتل حسين بن على عليهما السّلام را لعنت كنيد و اگر زمان آن حضرت را درك نموديد مبادا او را تنها گذارده و در ركابش حاضر نشويد زيرا كسى كه با آن جناب شهيد شود همچون شهيد با انبياء است، او روى آورنده است نه
پشت‏كننده، گويا به جايگاه او نظر كرده و آن را مى‏بينم، و نيست پيغمبرى مگر آنكه كربلاء را زيارت كرده و بر آن ايستاده و گفته است:
تو جايگاهى پرخير بوده، در تو ماه درخشنده و نور افشان دفن مى‏گردد.
3- حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ الزَّعْفَرَانِيُّ بِالرَّيِّ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُمَرَ النَّصِيبِيُّ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَعْدٍ قَالَ أَخْبَرَنِي
الْمَشِيخَةُ أَنَّ الْمَلَكَ الَّذِي جَاءَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص وَ أَخْبَرَهُ بِقَتْلِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع كَانَ مَلَكَ الْبِحَارِ وَ ذَلِكَ أَنَّ مَلَكاً مِنْ مَلَائِكَةِ الْفِرْدَوْسِ نَزَلَ عَلَى الْبَحْرِ فَنَشَرَ أَجْنِحَتَهُ عَلَيْهَا ثُمَّ صَاحَ صَيْحَةً وَ قَالَ يَا أَهْلَ الْبِحَارِ الْبَسُوا أَثْوَابَ الْحُزْنِ فَإِنَّ فَرْخَ رَسُولِ اللَّهِ ص مَذْبُوحٌ ثُمَّ حَمَلَ مِنْ تُرْبَتِهِ فِي أَجْنِحَتِهِ إِلَى السَّمَاوَاتِ فَلَمْ يَبْقَ مَلَكٌ فِيهَا إِلَّا شَمَّهَا وَ صَارَ عِنْدَهُ لَهَا أَثَرٌ وَ لَعَنَ قَتَلَتَهُ وَ أَشْيَاعَهُمْ وَ أَتْبَاعَهُمْ
حسين بن على زعفرانى در رى برايم نقل نمود وى گفت:
محمّد بن عمر نصيبى از هشام بن سعد حكايت كرد و گفت:
اساتيد و شيوخ ما به من خبر دادند فرشته‏اى كه نزد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آمد و خبر شهادت حضرت حسين بن على عليهما السّلام را گزارش داد فرشته درياها بود و شرح آن اين است كه:
فرشته‏اى از فرشته‏هاى بهشت بر دريا نازل شد و بال‏هايش را روى سطح آب گسترانيد سپس فريادى بلند زد و گفت:
اى اهل دريا لباس‏هاى حزن و اندوه بپوشيد زيرا فرزند رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را سر بريده‏اند سپس از تربت آن حضرت در بالهايش نهاد و به آسمان‏ها پرواز كرد و فرشته‏اى نبود در آسمان‏ها مگر آن را بوئيد و در وى اثر گذارد و كشنده‏گان آن حضرت و تابعين آنها را لعنت نمود.

باب بيست و دوّم در بيان كلام رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بعد از من امّت من حسين عليه السّلام را مى‏كشند
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى وَ جَعْفَرِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ قَالا حَدَّثَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنُ بْنُ أَبِي غُنْدَرٍ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع ذَاتَ يَوْمٍ فِي حَجْرِ النَّبِيِّ ص يُلَاعِبُهُ وَ يُضَاحِكُهُ فَقَالَتْ عَائِشَةُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَشَدَّ إِعْجَابَكَ بِهَذَا الصَّبِيِّ فَقَالَ لَهَا وَيْلَكِ وَ كَيْفَ لَا أُحِبُّهُ وَ لَا أُعْجَبُ بِهِ وَ هُوَ ثَمَرَةُ فُوءَادِي وَ قُرَّةُ عَيْنِي أَمَا إِنَّ أُمَّتِي سَتَقْتُلُهُ فَمَنْ زَارَهُ بَعْدَ وَفَاتِهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً مِنْ حِجَجِي قَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ حِجَّةً مِنْ حِجَجِكَ قَالَ نَعَمْ حِجَّتَيْنِ مِنْ حِجَجِي قَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ حِجَّتَيْنِ مِنْ حِجَجِكَ قَالَ نَعَمْ وَ أَرْبَعَةً قَالَ فَلَمْ تَزَلْ تزاده [تُرَادُّهُ وَ يَزِيدُ وَ يُضْعِفُ حَتَّى بَلَغَ تِسْعِينَ حِجَّةً مِنْ حِجَجِ رَسُولِ اللَّهِ ص بِأَعْمَارِهَا
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن بن وليد، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى بن عبيد، از صفوان بن يحيى و جعفر بن عيسى بن عبيد اللّه گفتند:
براى ما حديث گفت ابو عبد اللّه الحسين بن ابى غندر از كسى كه برايش از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نمود وى گفت:
روزى حسين بن على عليهما السّلام در دامن نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نشسته بود و با آن حضرت بازى مى‏كرد و هر دو مى‏خنديدند.
عايشه گفت: يا رسول اللّه، چه قدر علاقه و محبّت شما به اين طفل زياد است!؟ حضرت فرمودند: واى بر تو! چه گونه او را دوست نداشته و به او محبت نداشته باشم در حالى كه ميوه دل من و نور چشمم مى‏باشد، اين امر قطعى است كه عنقريب امّت من او را خواهند كشت و كسى كه بعد از شهادتش او را زيارت كند خداوند براى او ثواب يك حج از حجّ‏هاى من را مى‏نويسد.
عايشه عرض كرد: يا رسول اللّه حجى از حجّ‏هاى شما!؟
حضرت فرمودند: بلى، دو حج از حج‏هاى من.
عايشه عرضه داشت: يا رسول اللّه دو حج از حج‏هاى شما!؟
حضرت فرمودند: بلى، چهار حج از حج‏هاى من.
راوى مى‏گويد: پيوسته حضرت به تعداد حج‏ها اضافه كردند و آن را بالا بردند تا به نود حج با عمره از حج‏ها و عمره‏هاى خودشان صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رساندند.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ مِسْمَعِ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ الْحُسَيْنُ ع مَعَ أُمِّهِ تَحْمِلُهُ فَأَخَذَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص فَقَالَ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلِيكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ سَالِبِيكَ وَ أَهْلَكَ اللَّهُ الْمُتَوَازِرِينَ عَلَيْكَ وَ حَكَمَ اللَّهُ بَيْنِي وَ بَيْنَ مَنْ أَعَانَ عَلَيْكَ فَقَالَتْ فَاطِمَةُ يَا أَبَتِ أَيَّ شَيْءٍ تَقُولُ قَالَ يَا بِنْتَاهْ ذَكَرْتُ مَا يُصِيبُهُ بَعْدِي وَ بَعْدَكِ مِنَ الْأَذَى وَ الظُّلْمِ وَ الْغَدْرِ وَ الْبَغْيِ وَ هُوَ يَوْمَئِذٍ فِي عُصْبَةٍ كَأَنَّهُمْ نُجُومُ السَّمَاءِ يَتَهَادَوْنَ إِلَى الْقَتْلِ وَ كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى مُعَسْكَرِهِمْ- وَ إِلَى مَوْضِعِ رِحَالِهِمْ وَ تُرْبَتِهِمْ فَقَالَتْ يَا أَبَتِ وَ أَيْنَ هَذَا الْمَوْضِعُ الَّذِي تَصِفُ قَالَ مَوْضِعٌ يُقَالُ لَهُ كَرْبَلَاءُ وَ هِيَ ذَاتُ كَرْبٍ وَ بَلَاءٍ عَلَيْنَا وَ عَلَى الْأُمَّةِ يَخْرُجُ عَلَيْهِمْ شِرَارُ أُمَّتِي وَ لَوْ أَنَّ أَحَدَهُمْ يَشْفَعُ لَهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ مَا شُفِّعُوا فِيهِمْ وَ هُمُ الْمُخَلَّدُونَ فِي النَّارِ قَالَتْ يَا أَبَتِ فَيُقْتَلُ قَالَ نَعَمْ يَا بِنْتَاهْ قُتِلَ قَبْلَهُ أَحَدٌ كَانَ تَبْكِيهِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ وَ الْمَلَائِكَةُ وَ الْوَحْشُ وَ الْحِيتَانُ فِي الْبِحَارِ وَ الْجِبَالِ لَوْ يُوءْذَنُ لَهَا مَا بَقِيَ عَلَى الْأَرْضِ مُتَنَفِّسٌ وَ تَأْتِيهِ قَوْمٌ مِنْ مُحِبِّينَا لَيْسَ فِي الْأَرْضِ أَعْلَمُ بِاللَّهِ وَ لَا أَقْوَمُ بِحَقِّنَا مِنْهُمْ وَ لَيْسَ عَلَى ظَهْرِ الْأَرْضِ أَحَدٌ يَلْتَفِتُ إِلَيْهِ غَيْرُهُمْ أُولَئِكَ مَصَابِيحُ فِي ظُلُمَاتِ الْجَوْرِ وَ هُمُ الشُّفَعَاءُ وَ هُمْ وَارِدُونَ حَوْضِي غَداً أَعْرِفُهُمْ إِذَا وَرَدُوا عَلَيَّ بِسِيمَاهُمْ- وَ أَهْلُ كُلِّ دِيْنِ يَطْلُبُونَ أَئِمَّتَهُمْ وَ هُمْ يَطْلُبُونَنَا وَ لَا يَطْلُبُونَ غَيْرَنَا وَ هُمْ قِوَامُ الْأَرْضِ بِهِمْ يَنْزِلُ الْغَيْثُ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد از عبد اللّه بن حماد بصرى از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم از مسمع بن عبد الملك از ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
حضرت امام حسين عليه السّلام را مادر گراميشان حمل مى‏كردند، رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم او را گرفته و فرمودند:
خداوند متعال كشندگان تو را لعنت كند، حقتعالى كسانى كه جامه از تن تو بيرون مى‏آورند را لعنت نمايد، خدا بكشد آنان را كه يك ديگر را بر عليه تو كمك مى‏كنند، و بين من و آنان حكم بنمايد.
حضرت فاطمه سلام اللّه عليها عرض كردند:
اى پدر چه مى‏فرمائيد؟ حضرت فرمودند:
دخترم مصيبت‏هائى كه بعد از من و تو به او مى‏رسد و اذيّت‏ها و ظلم‏ها و مكرها و تعدّى‏هائى كه متوجهش مى‏گردد را به ياد آوردم، او در آن روز در ميان جمعى مردان كه جملگى همچون ستارگان درخشانند بوده و همگى به طرف مرگ و كشتن حركت مى‏كنند، گويا اكنون لشكرگاه آنها را ديده و به جايگاه و محلّ دفن ايشان مى‏نگرم.
حضرت فاطمه سلام اللّه عليها عرض كردند:
اى پدر جايى را كه توصيف مى‏فرمائيد كجا است؟
حضرت فرمودند:
مكانى است كه به آن كربلاء مى‏گويند و آن زمين براى ما و امّت موجب اندوه و بلاء است، بدترين افراد امّت من بر ايشان خروج مى‏نمايند، اگر تمام اهل آسمان‏ها و زمين شفيع يك نفر از اين گروه شرور باشند شفاعتشان پذيرفته نشود و بطور قطع تمام آنها در جهنم جاويد خواهند بود.
حضرت فاطمه سلام اللّه عليها عرض كردند:
پدر، اين طفل كشته خواهد شد؟! حضرت فرمودند:
بله، دخترم، پيش از او كسى اين طور كشته نشده كه آسمان‏ها و زمين و فرشتگان و حيوانات وحشى و ماهى‏هاى دريا و كوهها برايش گريه كنند.
اگر اين موجودات مأذون بودند پس از شهادت اين طفل هيچ نفس كشى روى زمين باقى نمى‏ماند و گروهى از دوستان ما خواهند آمد كه در روى زمين كسى از آنها اعلم به خدا نبوده و كوشاتر در اقامه حقّ ما از آنها نمى‏توان يافت و روى زمين احدى غير از ايشان نيست كه مورد التفات و توجه باشد، ايشان چراغ‏هاى فروزانى بوده كه در ظلمات جور و ستم مى‏درخشند ايشان شفعاء ديگران بوده و در فرداى قيامت بر حوض من وارد خواهند شد، هنگامى كه بر من وارد شوند بوسيله سيما و چهره‏اشان مى‏شناسمشان و اهل هر دينى پيشوايان خود را طلب نموده و ايشان ما را طالب بوده و غير ما را طلب نمى‏كنند، ايشان باعث قوام و استوار بودن زمين مى‏باشند، به بركت آنها باران بر زمين مى‏بارد.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ زَكَرِيَّا الْمُوءْمِنِ عَنْ أَيُّوبَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ وَ زَيْدِ بْنِ الْحَسَنِ أَبِي الْحَسَنِ وَ عَبَّادٍ جَمِيعاً عَنْ سَعْدٍ الْإِسْكَافِ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَحْيَا مَحْيَايَ وَ يَمُوتَ مَمَاتِي وَ يَدْخُلَ جَنَّةَ عَدْنٍ فَيَلْزَمَ قَضِيباً غَرَسَهُ رَبِّي بِيَدِهِ فَلْيَتَوَلَّ عَلِيّاً وَ الْأَوْصِيَاءَ مِنْ بَعْدِهِ وَ لْيُسَلِّمْ لِفَضْلِهِمْ فَإِنَّهُمُ الْهُدَاةُ الْمَرْضِيُّونَ أَعْطَاهُمُ اللَّهُ فَهْمِي وَ عِلْمِي وَ هُمْ عِتْرَتِي مِنْ لَحْمِي وَ دَمِي إِلَى اللَّهِ أَشْكُو عَدُوَّهُمْ مِنْ أُمَّتِيَ الْمُنْكِرِينَ لِفَضْلِهِمْ الْقَاطِعِينَ فِيهِمْ صِلَتِي وَ اللَّهِ لَيَقْتُلُنَّ ابْنِي لَا أَنَالَهُمُ اللَّهُ شَفَاعَتِي
محمّد بن الحسن بن الوليد، از محمّد بن الحسن الصفّار، از محمّد بن عيسى بن عبيد، از ابى عبد اللّه زكريّا الموءمن از ايّوب بن عبد الرحمن و زيد بن الحسن ابى الحسن و عباد جملگى از سعد الاسكاف نقل نموده و گفت:
حضرت ابو جعفر عليه السّلام فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه دوست دارد حياتش حيات من و مماتش ممات من بوده و به بهشت جاودان داخل گردد و ملازم درختى باشد كه حق تعالى به دست قدرتش آن را كاشته پس بايد على عليه السّلام و جانشينان بعد از او را دوست داشته و فضيلت ايشان را قبول نموده باشد زيرا ايشان راهنمايان پسنديده خدا بوده و جناب اقدس الهى به ايشان فهم و علم من را اعطاء فرموده است و ايشان اهل بيت من بوده كه از گوشت و خون من مى‏باشند شكايت دشمنان ايشان از امّتم را به خدا خواهم نمود، دشمنانى كه منكر فضيلت ايشان بوده و به جاى اينكه صله رحم من را نموده آن را قطع كرده‏اند، به خدا قسم فرزندم را خواهند كشت، خداوند متعال شفاعت من را هرگز نصيب ايشان نخواهند نمود.
4- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ شَجَرَةَ عَنْ سَلَّامٍ الْجُعْفِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّنْعَانِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا دَخَلَ الْحُسَيْنُ ع جَذَبَهُ إِلَيْهِ ثُمَّ يَقُولُ لِأَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع أَمْسِكْهُ ثُمَّ يَقَعُ عَلَيْهِ فَيُقَبِّلُهُ وَ يَبْكِي يَقُولُ يَا أَبَتِ لِمَ تَبْكِي فَيَقُولُ يَا بُنَيَّ أُقَبِّلُ مَوْضِعَ السُّيُوفِ مِنْكَ قَالَ يَا أَبَتِ وَ أُقْتَلُ قَالَ إِي وَ اللَّهِ وَ أَبُوكَ وَ أَخُوكَ وَ أَنْتَ قَالَ يَا أَبَتِ فَمَصَارِعُنَا شَتَّى قَالَ نَعَمْ يَا بُنَيَّ قَالَ فَمَنْ يَزُورُنَا مِنْ أُمَّتِكَ قَالَ لَا يَزُورُنِي وَ يَزُورُ أَبَاكَ وَ أَخَاكَ وَ أَنْتَ إِلَّا الصِّدِّيقُونَ مِنْ أُمَّتِي
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى از پدرش، از حسن بن محبوب، از علىّ بن شجرة، از سلام جعفى، از عبد اللّه بن محمّد صنعانى، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
هر گاه حضرت حسين بن على عليهما السّلام بر پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم داخل مى‏شدند حضرت او را به خود مى‏چسباندند و سپس به امير الموءمنين عليه السّلام مى‏فرمودند: او را نگاه دار و پس از آن او را بوسيده و مى‏گريستند.
حسين عليه السّلام عرض مى‏كرد: اى پدر چرا گريه مى‏كنى؟
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏فرمود: فرزندم جاهاى شمشير را بوسيده و مى‏گريم.
حسين عليه السّلام عرضه مى‏داشت: اى پدر من كشته خواهم شد؟
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏فرمود: بلى به خدا قسم تو و پدرت و برادرت جملگى كشته خواهيد شد.
عرض مى‏نمود: پدر، قبور ما از هم متفرق و پراكنده مى‏باشد؟
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏فرمود: بلى پسرم.
عرض مى‏كرد: از امّت شما چه كسانى به زيارت ما مى‏آيند؟
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏فرمود: من و پدرت و برادرت و تو را زيارت نخواهد نمود مگر راست گويان از امّت من.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ زَكَرِيَّا الْعَدَوِيِّ الْبَصْرِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ الْمُخْتَارِ قَالَ حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ بِشْرٍ عَنِ القوام [الْعَوَّامِ ]مَوْلَى قُرَيْشٍ قَالَ سَمِعْتُ مَوْلَايَ عَمْرَو بْنَ هُبَيْرَةَ قَالَ رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ فِي حَجْرِهِ يُقَبِّلُ هَذَا مَرَّةً وَ هَذَا مَرَّةً وَ يَقُولُ لِلْحُسَيْنِ إِنَّ الْوَيْلَ لِمَنْ يَقْتُلُكَ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از ابى سعيد حسن بن على بن زكريّا عدوى بصرى نقل نموده كه وى گفت:
عمرو بن مختار گفت: اسحق بن بشر از قوّام كه مولاى قريش بود نقل كرد كه وى گفت:
از آقاى خود عمر بن هبيره شنيدم كه گفت: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را ديدم كه حسن و حسين عليهما السّلام در دامن آن حضرت بوده و آن جناب گاهى او و زمانى اين را مى‏بوسيده و به حسين عليه السّلام مى‏فرمودند:
واى بر كسى كه تو را مى‏كشد.
6- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْقَمَّاطِ عَنِ ابْنِ أَبِي يَعْفُورٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ بَيْنَمَا رَسُولُ اللَّهِ ص فِي مَنْزِلِ فَاطِمَةَ وَ الْحُسَيْنُ فِي حَجْرِهِ إِذْ بَكَى وَ خَرَّ سَاجِداً ثُمَّ قَالَ يَا فَاطِمَةُ يَا بِنْتَ مُحَمَّدٍ إِنَّ الْعَلِيَّ الْأَعْلَى تَرَاءَى لِي فِي بَيْتِكَ هَذَا فِي سَاعَتِي هَذِهِ فِي أَحْسَنِ صُورَةٍ وَ أَهْيَإِ هَيْئَةٍ فَقَالَ لِي يَا مُحَمَّدُ أَ تُحِبُّ الْحُسَيْنَ قُلْتُ يَا رَبِّ قُرَّةُ عَيْنِي وَ رَيْحَانَتِي وَ ثَمَرَةُ فُوءَادِي وَ جِلْدَةُ مَا بَيْنَ عَيْنَيَّ فَقَالَ لِي يَا مُحَمَّدُ وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلَى رَأْسِ الْحُسَيْنِ ع بُورِكَ مِنْ مَوْلُودٍ عَلَيْهِ بَرَكَاتِي وَ صَلَوَاتِي وَ رَحْمَتِي وَ رِضْوَانِي وَ نَقِمَتِي وَ لَعْنَتِي وَ سَخَطِي وَ عَذَابِي وَ خِزْيِي وَ نَكَالِي عَلَى مَنْ قَتَلَهُ وَ نَاصَبَهُ وَ نَاوَاهُ وَ نَازَعَهُ أَمَا إِنَّهُ سَيِّدُ الشُّهَدَاءِ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الآْخِرِينَ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ وَ سَيِّدُ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ مِنَ الْخَلْقِ أَجْمَعِينَ وَ أَبُوهُ أَفْضَلُ مِنْهُ وَ خَيْرٌ فَأَقْرِئْهُ السَّلَامَ وَ بَشِّرْهُ بِأَنَّهُ رَايَةُ الْهُدَى وَ مَنَارُ أَوْلِيَائِي وَ حَفِيظِي وَ شَهِيدِي عَلَى خَلْقِي وَ خَازِنُ عِلْمِي- وَ حُجَّتِي عَلَى أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ أَهْلِ الْأَرَضِينَ وَ الثَّقَلَيْنِ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ
ترجمه: پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى، از محمّد بن سنان، از ابى سعيد قمّاط، از ابن ابى يعفور، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن حضرت فرمودند:
روزى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در منزل حضرت فاطمه سلام اللّه عليها تشريف داشته در حالى كه حضرت امام حسين عليه السّلام در دامن آن جناب بودند، حضرت گريسته و به سجده رفته، سپس فرمودند:
اى فاطمه، اى دختر محمّد! در اين ساعت و در همين مكان خداوند علىّ اعلى در بهترين صورت و زيباترين شكل خود را به من نشان داد و گفت:
اى محمّد آيا حسين را دوست دارى؟
گفتم: بلى، نور ديده و گل خوشبو و ميوه دل و پرده ما بين ديده‏گان من است.
در حالى كه دست بر سر حسين عليه السّلام نهاده بود به من فرمود:
اى محمّد: بركت حاصل مى‏شود از مولودى كه بر او بركات و رحمت و رضوان من مى‏باشد و لعنت و غضب و عذاب و ذلّت و عقوبت من بر كسى كه او را كشته و نصب عداوتش نموده و با او دشمنى كرده و با وى به حرب برخاسته است.
به طور حتم و قطع او سرور شهداء است از اوّلين و آخرين در دنيا و آخرت و آقاى جوانان اهل بهشت است از جملگى خلائق و پدرش از او برتر و بهتر است پس سلام من را به او برسان و بشارتش بده كه او علامت هدايت و نشانه است براى دوستان من و نگهبان و شاهد من بر خلق و خزانه‏دار علم من و حجتم بر اهل آسمان‏ها و زمين و جن و انس مى‏باشد.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَمَّادٍ الْكُوفِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُوسَى الْأَنْصَارِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي مُصْعَبٌ عَنْ جَابِرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَحْيَا حَيَاتِي وَ يَمُوتَ مَمَاتِي وَ يَدْخُلَ جَنَّتِي جَنَّةَ عَدْنٍ غَرَسَهَا رَبِّي بِيَدِهِ فَلْيَتَوَلَّ عَلِيّاً وَ يَعْرِفُ فَضْلَهُ وَ الْأَوْصِيَاءَ مِنْ بَعْدِهِ وَ يَتَبَرَّى مِنْ عَدُوِّي أَعْطَاهُمُ اللَّهُ فَهْمِي وَ عِلْمِي هُمْ عِتْرَتِي مِنْ لَحْمِي وَ دَمِي أَشْكُو إِلَى رَبِّي عَدُوَّهُمْ مِنْ أُمَّتِيَ الْمُنْكِرِينَ لِفَضْلِهِمْ الْقَاطِعِينَ فِيهِمْ صِلَتِي وَ اللَّهِ لَيَقْتُلُنَّ ابْنِي ثُمَّ لَا تَنَالُهُمْ شَفَاعَتِي
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از محمّد بن حسين بن ابى الخطاب، از محمّد بن حمّاد كوفى، از ابراهيم بن موسى انصارى نقل كرده كه وى گفت مصعب از جابر و او از حضرت محمّد بن على عليهما السّلام نقل نمود كه آن جناب فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
كسى كه دوست دارد حياتش حيات من و مماتش ممات من بوده و به بهشت جاودانى كه حقتعالى درختانش را به دست قدرتش كاشته داخل گردد بايد على عليه السّلام را دوست داشته و به فضل آن حضرت و جانشينانش آگاه بوده و از دشمن من تبرى و دورى بجويد، خداوند متعال فهم و دانش من را به ايشان (حضرت على و اوصيايش عليهم السّلام) اعطاء فرموده، ايشان اهل بيت من بوده كه از گوشت و خون من مى‏باشند شكايت دشمنان ايشان از امّتم را به خدا خواهم نمود، دشمنانى كه منكر فضيلت ايشان بوده و به جاى اينكه صله رحم من را نموده آن را قطع كرده‏اند به خدا قسم فرزندم را خواهند كشت و بدنبالش شفاعت من به ايشان نخواهد رسيد.

باب بيست و سوّم گفتار امير الموءمنين عليه السّلام راجع به شهادت امام حسين عليه السّلام و مقاله امام حسين عليه السّلام و جواب آن حضرت
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْقُرَشِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي خَالِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَيَابَةَ عَنْ أَبِي دَاوُدَ السَّبُعِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْجَدَلِيِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ الْحُسَيْنُ ع إِلَى جَنْبِهِ فَضَرَبَ بِيَدِهِ عَلَى كَتِفِ الْحُسَيْنِ ع ثُمَّ قَالَ إِنَّ هَذَا يُقْتَلُ وَ لَا يَنْصُرُهُ أَحَدٌ قَالَ قُلْتُ يَا أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ وَ اللَّهِ إِنَّ تِلْكَ لَحَيَاةُ سَوْءٍ قَالَ إِنَّ ذَلِكَ لَكَائِنٌ وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز قرشى مى‏گويد:
دائى من محمّد بن حسين بن ابى الخطاب، از على بن نعمان و او از عبد الرّحمن بن سيابه و او از ابى داود سبعى و او از ابى عبد اللّه جدلى نقل كرده كه وى گفت:
بر امير الموءمنين عليه السّلام داخل شدم در حالى كه حضرت حسين عليه السّلام در كنار آن حضرت نشسته بودند امير الموءمنين عليه السّلام دست بر شانه حسين عليه السّلام زد و سپس فرمود:
اين كشته خواهد شد و احدى يارى او را نخواهد نمود.
راوى مى‏گويد:
عرضه داشتم يا امير الموءمنين به خدا قسم اين زندگى بدى است.
حضرت فرمودند:
اين حادثه حتما به وقوع مى‏پيوندد.
ترجمه:
پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه و عبد اللّه بن جعفر حميرى و محمّد بن يحيى عطّار، از محمّد بن حسين باسنادش مثل حديث مذكور نقل كرده‏اند.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ [عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ عَلِيٌّ ع لِلْحُسَيْنِ ع يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أُسْوَةٌ أَنْتَ قُدُماً فَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا حَالِي قَالَ عَلِمْتَ مَا جَهِلُوا وَ سَيَنْتَفِعُ عَالِمٌ بِمَا عَلِمَ يَا بُنَيَّ اسْمَعْ وَ أَبْصِرْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَكَ فَوَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَيَسْفِكَنَّ بَنُو أُمَيَّةَ دَمَكَ ثُمَّ لَا يُزِيلُونَكَ عَنْ دِينِكَ وَ لَا يُنْسُونَكَ ذِكْرَ رَبِّكَ فَقَالَ الْحُسَيْنُ وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ حَسْبِي أَقْرَرْتُ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَ أُصَدِّقُ قَوْلَ نَبِيِّ اللَّهِ وَ لَا أُكَذِّبُ قَوْلَ أَبِي حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةٌ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز از دائى خود محمّد بن حسين بن ابى الخطاب، از نضر بن مزاحم، از عمر بن سعد از على بن حمّاد، از عمرو بن شمر، از جابر، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
حضرت على عليه السّلام به حضرت امام حسين عليه السّلام فرمودند:
اى ابا عبد اللّه از قديم ثابت و مسلّم شده كه تواسوه و مقتداى خلق مى‏باشى.
حسين عليه السّلام عرضه داشت: فدايت شوم حالم چيست؟
حضرت على عليه السّلام فرمودند: مى‏دانى آنچه را كه خلق نمى‏دانند و عنقريب عالم به آنچه مى‏داند منتفع خواهد شد، فرزندم بشنو و ببين پيش از آنكه مبتلا گردى، قسم به كسى كه جانم در دست او است بنو اميه خون تو را خواهند ريخت ولى نمى‏توانند تو را از دينت جدا كرده و قادر نيستند ياد پروردگارت را از خاطرت ببرند.
حسين عليه السّلام عرض كرد: قسم به كسى كه جانم در دست او است همين قدر مرا كافى است به آنچه خدا نازل فرموده اقرار داشته و گفتار پيامبر خدا را تصديق داشته و كلام پدرم را تكذيب نمى‏كنم.
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى، از سعد بن عبد اللّه و محمّد بن يحيى، از محمّد بن حسين به اسنادش مثل روايت مذكور را نقل نموده است.
3- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ [عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ عَنْ يَزِيدَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ هَانِئِ بْنِ هَانِئٍ عَنْ عَلِيٍّ ع قَالَ لَيُقْتَلُ الْحُسَيْنُ قَتْلًا وَ إِنِّي لَأَعْرِفُ تُرْبَةَ الْأَرْضِ الَّتِي يُقْتَلُ عَلَيْهَا قَرِيباً مِنَ النَّهْرَيْنِ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز از دائى خود محمّد بن الحسين، از نصر بن مزاحم، از عمر بن سعد، از يزيد بن اسحق، از هانى بن هانى، از حضرت على عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
حسين عليه السّلام كشته خواهد شد كشته‏شدنى و من به زمينى كه او روى آن كشته خواهد شد آگاه بوده و مى‏دانم كه آن زمين بين دو نهر آب قرار گرفته است.
ترجمه:
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين باسنادش حديثى مثل حديث سابق را نقل نموده است.
4- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي الصُّهْبَانِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ عَنْ فُضَيْلٍ الرَّسَّانِ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ عَقِيصَا قَالَ سَمِعْتُ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع وَ خَلَا بِهِ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الزُّبَيْرِ وَ نَاجَاهُ طَوِيلًا قَالَ ثُمَّ أَقْبَلَ الْحُسَيْنُ ع بِوَجْهِهِ إِلَيْهِمْ وَ قَالَ إِنَّ هَذَا يَقُولُ لِي كُنْ حَمَاماً مِنْ حَمَامِ الْحَرَمِ وَ لَأَنْ أُقْتَلَ [وَ بَيْنِي وَ بَيْنَ الْحَرَمِ بَاعٌ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أُقْتَلَ وَ بَيْنِي وَ بَيْنَهُ شِبْرٌ وَ لَأَنْ أُقْتَلَ بِالطَّفِّ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أُقْتَلَ بِالْحَرَمِ
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين جملگى از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن ابى الصّهبان، از عبد الرحمن بن ابى نجران، از عاصم بن حميد، از فضيل رسّان، از ابو سعيد عقيصا نقل كرده كه گفت:
از حضرت حسين بن على عليهما السّلام در حالى كه در خلوت عبد اللّه بن زبير با آن جناب بود مناجات طولانى با خداوند را شنيدم سپس حضرتش روى مبارك به مردم نموده و فرمودند:
اين شخص (يعنى عبد اللّه بن زبير) به من مى‏گويد: كبوترى از كبوتران حرم باش، ولى بدانيد اگر من كشته شوم در حالى كه فاصله من و حرم به مقدار باع (فاصله بين سر دو انگشت وسطى از دست چپ و راست هنگامى كه دست‏ها را كاملا باز نمايند) بوده بهتر است از اينكه فاصله به مقدار يك وجب باشد و نيز اگر در سرزمين طف خونم ريخته شود بهتر است از اينكه در حرم كشته شوم.
5- وَ عَنْهُمَا عَنْ سَعْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الزُّبَيْرِ لِلْحُسَيْنِ ع وَ لَوْ جِئْتَ إِلَى مَكَّةَ فَكُنْتَ بِالْحَرَمِ فَقَالَ الْحُسَيْنُ ع لَا نَسْتَحِلُّهَا وَ لَا تُسْتَحَلُّ بِنَا وَ لَأَنْ أُقْتَلَ عَلَى تَلِّ أَعْفَرَ أَحَبُّ
إِلَيَّ مِنْ أَنْ أُقْتَلَ بِهَا
پدرم و على بن الحسين (رحمة اللّه عليهما)، از سعد، از محمّد بن الحسين، از صفوان بن يحيى، از داود بن فرقد از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
عبد اللّه بن زبير به حضرت حسين بن على عليهما السّلام عرض كرد:
كاش به مكّه آمده و در حرم بمانيد.
حضرت فرمودند:
نه ما آمدن در حرم را روا داشته و نه شما آنجا را براى ما روا داريد و محقّقا اين طور است كه اگر بر تپّه ريگ سرخ و روى آن كشته شوم نزد من بهتر است تا در حرم كشته شوم.
6- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي الْجَارُودِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع خَرَجَ مِنْ مَكَّةَ قَبْلَ التَّرْوِيَةِ بِيَوْمٍ فَشَيَّعَهُ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الزُّبَيْرِ فَقَالَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ لَقَدْ حَضَرَ الْحَجُّ وَ تَدَعُهُ وَ تَأْتِي الْعِرَاقَ فَقَالَ يَا ابْنَ الزُّبَيْرِ لَأَنْ أُدْفَنَ بِشَاطِئِ الْفُرَاتِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أُدْفَنَ بِفِنَاءِ الْكَعْبَةِ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد، از على بن حكم، از پدرش، از ابى الجارود، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
حضرت حسين بن على عليهما السّلام يك روز قبل از ترويه از مكّه خارج شدند و عبد اللّه بن زبير آن جناب را تشييع كرده و به حضرتش عرض نمود:
يا ابا عبد اللّه وقت انجام اعمال حجّ رسيده شما مكّه را ترك كرده و به عراق تشريف مى‏بريد؟
حضرت فرمودند:
اى ابن زبير: اگر در كنار فرات دفن شوم بهتر است تا در اطراف مكّه مدفون گردم.
7- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عِيسَى عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْعَلَاءِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع قَالَ لِأَصْحَابِهِ يَوْمَ أُصِيبُوا أَشْهَدُ أَنَّهُ قَدْ أُذِنَ فِي قَتْلِكُمْ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ اصْبِرُوا حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْعَلَاءِ مِثْلَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از على بن اسماعيل بن عيسى، از صفوان بن يحيى از حسين بن ابى العلاء از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
حضرت حسين بن على سلام اللّه عليهما روزى كه خود و يارانشان به مصيبت گرفتار شدند به ايشان فرمودند:
شهادت مى‏دهم كه از جانب پروردگار اذن داده شد كه جانتان را قربان كنيد پس تقوا اختيار كرده و صبر نمائيد.
محمّد بن جعفر رزّاز از دائى خود محمّد بن الحسين بن ابى الخطاب و او از على بن نعمان و او از حسين بن ابى العلاء مثل حديث سابق را نقل كرده است.
8- وَ حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ رِئَابٍ عَنِ الْحَلَبِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع صَلَّى بِأَصْحَابِهِ الْغَدَاةَ ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَيْهِمْ فَقَالَ- إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَذِنَ فِي قَتْلِكُمْ فَعَلَيْكُمْ بِالصَّبْرِ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از على بن رئاب، از حلبى نقل نموده كه گفت: شنيدم حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام مى‏فرمودند:
حضرت حسين بن على عليهما السّلام در صبح عاشوراء با يارانشان نماز خوانده سپس به ايشان توجه نموده و فرمودند:
خداوند متعال اذن داد كه شما جانتان را قربان كنيد پس بر شما باد كه صبر نمائيد.
9- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ حُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْعَلَاءِ قَالَ قَالَ وَ الَّذِي رُفِعَ إِلَيْهِ الْعَرْشُ لَقَدْ حَدَّثَنِي أَبُوكَ بِأَصْحَابِ الْحُسَيْنِ لَا يَنْقُصُونَ رَجُلًا وَ لَا يَزِيدُونَ رَجُلًا تَعْتَدِي بِهِمْ هَذِهِ الْأُمَّةُ كَمَا اعْتَدَتْ بَنُو إِسْرَائِيلَ يَوْمَ السَّبْتِ وَ قُتِلَ يَوْمَ السَّبْتِ يَوْمَ عَاشُورَاءَ
حسن از پدرش، از محمّد بن عيسى، از صفوان بن يحيى، از يعقوب بن شعيب، از حسين بن ابى العلاء نقل نموده كه وى گفت: قسم به كسى كه عرش را بپاداشته پدرت راجع به ياران امام حسين عليه السّلام برايم نقل نمود كه ايشان عددشان ثابت بود نه يكى كم و نه يكى زياد، اين امّت به ايشان ستم و تعدّى نمودند همان طورى كه بنى اسرائيل روز شنبه ستم كردند و شهادت آن حضرت روز شنبه دهم محرّم الحرام واقع شد.
10- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ عِمْرَانَ الْحَلَبِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْعَلَاءِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الْحُسَيْنَ ص صَلَّى بِأَصْحَابِهِ يَوْمَ أُصِيبُوا ثُمَّ قَالَ أَشْهَدُ أَنَّهُ قَدْ أُذِنَ فِي قَتْلِكُمْ يَا قَوْمِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ اصْبِرُوا
پدرم رحمة اللّه عليه و مشايخم از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسين بن سعيد، از نصر بن سويد، از يحيى بن عمران حلبى، از حسين بن ابى العلاء، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نمود كه آن جناب فرمودند:
حضرت حسين بن على عليهما السّلام در آن روزى كه با اصحاب و يارانشان به بلاء و مصيبت گرفتار شدند پس از آنكه با ايشان نماز خواندند فرمودند:
شهادت مى‏دهم كه خداوند متعال به شما اذن داد جانتان را نثارش كنيد، اى گروه از خداوند بترسيد و تقوى اختيار كرده و صبر و شكيبائى داشته باشيد.
11- حَدَّثَنِي أَبُو الْحُسَيْنِ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيٍّ النَّاقِدُ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ الرَّحْمَنِ الْأَسْلَمِيُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الزُّبَيْرِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا ذَرٍّ وَ هُوَ يَوْمَئِذٍ قَدْ أَخْرَجَهُ عُثْمَانُ إِلَى الرَّبَذَةِ فَقَالَ لَهُ النَّاسُ يَا أَبَا ذَرٍّ أَبْشِرْ فَهَذَا قَلِيلٌ فِي اللَّهِ تَعَالَى فَقَالَ مَا أَيْسَرَ هَذَا وَ لَكِنْ كَيْفَ أَنْتُمْ إِذَا قُتِلَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع قَتْلًا أَوْ قَالَ ذُبِحَ ذَبْحاً وَ اللَّهِ لَا يَكُونُ فِي الْإِسْلَامِ بَعْدَ قَتْلِ الْخَلِيفَةِ أَعْظَمُ قَتْلًا مِنْهُ [بَعْدَ قَتْلِ الْحُسَيْنِ أَعْظَمُ قَتِيلًا مِنْهُ [_وَ إِنَّ اللَّهَ سَيَسُلُّ سَيْفَهُ عَلَى هَذِهِ الْأُمَّةِ لَا يَغْمِدُهُ أَبَداً وَ يَبْعَثُ نَاقِماً [قَائِماً ]مِنْ ذُرِّيَّتِهِ فَيَنْتَقِمُ مِنَ النَّاسِ وَ إِنَّكُمْ لَوْ تَعْلَمُونَ مَا يَدْخُلُ عَلَى أَهْلِ الْبِحَارِ وَ سُكَّانِ الْجِبَالِ فِي الْغِيَاضِ وَ الآْكَامِ وَ أَهْلِ السَّمَاءِ مِنْ قَتْلِهِ لَبَكَيْتُمْ وَ اللَّهِ حَتَّى تَزْهَقَ أَنْفُسُكُمْ وَ مَا مِنْ سَمَاءٍ يَمُرُّ بِهِ رُوحُ الْحُسَيْنِ ع إِلَّا فَزِعَ لَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ يَقُومُونَ قِيَامَا تُرْعِدُ مَفَاصِلُهُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ مَا مِنْ سَحَابَةٍ تَمُرُّ وَ تُرْعِدُ وَ تُبْرِقُ إِلَّا لَعَنَتْ قَاتِلَهُ وَ مَا مِنْ يَوْمٍ إِلَّا وَ تُعْرَضُ رُوحُهُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَيَلْتَقِيَانِ
ابو الحسين محمّد بن عبد اللّه بن على ناقد مى‏گويد:
عبد الرحمن اسلمى از عبد اللّه بن الحسين، از عروة بن زبير برايم نقل نمود كه وى گفت:
در روزى كه عثمان ابا ذر را به ربذه تبعيد كرد از وى در پاسخ مردم كه به او گفتند:
بشارت باد تو را، اين مصيبت در راه خدا اندك است.
شنيدم كه فرمود: اين بلا سهل و آسان است ولى در چه حالى هستيد هنگامى كه حسين بن على عليهما السّلام شهيد شود شهيدشدنى.
يا فرمود:
چه حالى داريد وقتى حسين بن على عليهما السّلام ذبح شود ذبح‏شدنى.
به خدا قسم در اسلام بعد از قتل حسين بن على عليهما السّلام قتلى بزرگ‏تر از آن واقع نخواهد شد و خداوند عنقريب شمشير انتقامش را بر اين امت از نيام بيرون خواهد آورد و هرگز در غلاف نخواهد برد و از ذريّه آن حضرت خون خواهى را بر انگيزد كه از مردم انتقام خون آن جناب را بگيرد و شما اگر بدانيد كه از ناحيه قتل آن حضرت چه بر اهل دريا و ساكنين كوهها در جنگل‏ها و تپه‏ها خواهد آمد بخدا قسم آن قدر گريه مى‏كنيد تا از بين برويد و آسمانى نيست كه روح سيّد الشّهداء به آن عبور كند مگر آنكه هفتاد هزار ملك به فزع در مى‏آيند، اين ملائك و فرشتگان مى‏ايستند به طورى كه مفاصل آنها تا روز قيامت بانك و فرياد مى‏كنند و هيچ ابرى نيست كه حركت كرده و بغرّد و برق زند مگر آنكه كشنده آن حضرت را لعنت مى‏كند و هيچ روزى نيست مگر آنكه روح مطهّر آن حضرت را بر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم عرضه داشته پس آن دو با هم ملاقات مى‏كنند.
12- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ عَبْدِ السَّمِينِ يَرْفَعُهُ إِلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع قَالَ كَانَ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع يَخْطُبُ النَّاسَ وَ هُوَ يَقُولُ سَلُونِي قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِي فَوَ اللَّهِ مَا تَسْأَلُونِّي عَنْ شَيْءٍ مَضَى وَ لَا شَيْءٍ يَكُونُ- إِلَّا نَبَّأْتُكُمْ بِهِ قَالَ فَقَامَ إِلَيْهِ سَعْدُ بْنُ أَبِي وَقَّاصٍ وَ قَالَ يَا أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ أَخْبِرْنِي كَمْ فِي رَأْسِي وَ لِحْيَتِي مِنْ شَعْرَةٍ فَقَالَ لَهُ وَ اللَّهِ لَقَدْ سَأَلْتَنِي عَنْ مَسْأَلَةٍ حَدَّثَنِي خَلِيلِي رَسُولُ اللَّهِ ص أَنَّكَ سَتَسْأَلُنِي عَنْهَا وَ مَا فِي رَأْسِكَ وَ لِحْيَتِكَ مِنْ شَعْرَةٍ إِلَّا وَ فِي أَصْلِهَا شَيْطَانٌ جَالِسٌ وَ أَنَّ فِي بَيْتِكَ لَسَخْلًا يَقْتُلُ الْحُسَيْنَ ابْنِي وَ عُمَرُ يَوْمَئِذٍ يَدْرُجُ بَيْنَ يَدَيْ أَبِيهِ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عبد الجبّار، از عبد الرحمن بن ابى نجران، از جعفر بن محمّد بن حكيم، از عبد السّمين بطور مرفوعه از حضرت امير الموءمنين عليه السّلام نقل كرده وى مى‏گويد:
جناب امير الموءمنين عليه السّلام براى مردم خطبه خوانده و سپس فرمودند:
پيش از آنكه من را از دست دهيد از من سوءال كنيد، به خدا قسم از چيزى كه گذشته و چيزى كه خواهد آمد سوءال نمى‏كنيد مگر آنكه جوابتان را خواهم داد.
راوى مى‏گويد:
سعد بن ابى وقاص ايستاد و عرض كرد: يا امير الموءمنين به من خبر ده چند تار مو در سر و محاسن من مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
به خدا قسم از مسأله‏اى سوءال كردى كه دوست من رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم قبلا به من فرموده بود كه تو عنقريب از آن سوءال مى‏كنى، در سر و محاسن تو هيچ تار موئى نيست مگر آن كه در بيخ آن شيطانى نشسته و نيز در خانه تو بزغاله‏اى است كه حسين فرزندم را مى‏كشد.
راوى مى‏گويد:
در آن روز عمر (يعنى عمر بن سعد) مقابل پدرش راه مى‏رفت.

13- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْخَثْعَمِيِّ عَنْ طَلْحَةَ بْنِ زَيْدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ قَالَ وَ الَّذِي نَفْسُ حُسَيْنٍ بِيَدِهِ لَا يَنْتَهِي بَنِي أُمَيَّةَ مُلْكُهُمْ حَتَّى يَقْتُلُونِي وَ هُمْ قَاتِلِيَّ فَلَوْ قَدْ قَتَلُونِي لَمْ يَصِلُوا جَمِيعاً أَبَداً وَ لَمْ يَأْخُذُوا عَطَاءً فِي سَبِيلِ اللَّهِ جَمِيعاً أَبَداً إِنَّ أَوَّلَ قَتِيلِ هَذِهِ الْأُمَّةِ أَنَا وَ أَهْلُ بَيْتِي وَ الَّذِي نَفْسُ حُسَيْنٍ بِيَدِهِ لَا تَقُومُ السَّاعَةُ وَ عَلَى الْأَرْضِ هَاشِمِيٌّ يَطْرُقُ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْخَزَّازِ عَنْ طَلْحَةَ عَنْ جَعْفَرٍ ع مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطاب، از محمّد بن يحيى خثعمى، از طلحة بن زيد، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده و آن جناب از پدر بزرگوارشان و آن حضرت از جدّ آن جناب و آن حضرت از حسين بن على عليهما السّلام نقل نمودند:
حضرت فرمودند:
قسم به كسى كه جان حسين در دست او است سلطنت بنى اميه به پايان نمى‏رسد تا من را بكشند و ايشان كشنده من هستند، پس از گر من را بكشند هر گز موفّق نخواهند شد نمازشان را با امام عادلى جماعة خوانده و نه اخذ كنند عطاء و مالى را كه در راه خدا مى‏دهند (نظير زكات)، من و اهل بيت من و اوّلين كشته اين امّت هستيم و قسم به كسى كه جان حسين در دست او است قيامت بپا نخواهد شد در حالى كه يك هاشمى در روى زمين چشم برهم مى‏زند.
پدرم عليه الرحمة از سعد، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن يحيى خزّاز از طلحة، از امام جعفر صادق عليه السّلام مثل حديث مذكور را نقل كرده است.
14- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي مِنْهُمْ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ جَمِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ الْمُفَضَّلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ شِهَابِ بْنِ عَبْدِ رَبِّهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَالَ لَمَّا صَعِدَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع عَقَبَةَ الْبَطْنِ قَالَ لِأَصْحَابِهِ مَا أَرَانِي إِلَّا مَقْتُولًا قَالُوا وَ مَا ذَاكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ قَالَ رُوءْيًا رَأَيْتُهَا فِي الْمَنَامِ قَالُوا وَ مَا هِيَ قَالَ رَأَيْتُ كِلَاباً تَنْهَشُنِي أَشَدُّهَا عَلَيَّ كَلْبٌ أَبْقَعُ
جماعتى از مشايخ و اساتيدم كه از جمله آنها على بن حسين و محمّد بن حسين باشند از سعد و او از احمد بن محمّد و محمّد بن حسين و ابراهيم بن هاشم نقل كرده و همگى ايشان از حسن بن على بن فضال و او از ابى جميله مفضّل بن صالح و او از شهاب بن عبد ربّه و او از مولانا ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن حضرت فرمودند:
هنگامى كه حسين بن على عليهما السّلام بالاى عقبه بطن رفتند به اصحاب و يارانشان فرمودند:
نمى‏بينم خودم را مگر كشته شده.
اصحاب عرضه داشتند:
يا ابا عبد اللّه اين چه سخنى است كه مى‏فرمائيد؟
حضرت فرمودند:
خوابى است كه ديده‏ام.
عرض كردند: شرح آن چيست؟
فرمودند:
سگ‏هائى را ديدم كه من را نيش مى‏زند و موذى‏ترين ايشان نسبت به من سگى پيس بود.
15- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عِيسَى وَ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ الزَّيَّاتِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ كَتَبَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ مِنْ مَكَّةَ إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ مِنَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ وَ مَنْ قِبَلَهُ مِنْ بَنِي هَاشِمٍ أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ مَنْ لَحِقَ بِي اسْتُشْهِدَ وَ مَنْ لَمْ يَلْحَقْ بِي لَمْ يُدْرِكِ الْفَتْحَ وَ السَّلَامُ
پدرم عليه الرحمه و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از على بن اسماعيل بن عيسى و محمّد بن حسين بن ابى الخطاب از محمّد بن عمرو بن سعيد زيّات از عبد اللّه بن بكير، از زراره از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل نموده كه آن حضرت فرمودند:
حضرت حسين بن على سلام اللّه عليهما نامه‏اى از مكّه به محمّد بن على عليه السّلام به اين شرح مرقوم فرمودند:
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ از طرف حسين بن على عليهما السّلام به محمّد بن على عليه السّلام (يعنى محمّد بن حنفيّة) و بنى هاشمى كه او را قبول داشته و با وى مى‏باشند:
امّا بعد: هر كس با من همراه شود شهيد خواهد شد و آنان كه همراهى نكرده و با من نباشند فتح و گشايش به خود نخواهند ديد و السّلام.
16- قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَمْرٍو حَدَّثَنِي كَرَّامٌ عَبْدُ الْكَرِيمِ بْنُ عَمْرٍو عَنْ مُيَسِّرِ بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ كَتَبَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع مِنْ كَرْبَلَاءَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ مِنَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ وَ مَنْ قِبَلَهُ مِنْ بَنِي هَاشِمٍ أَمَّا بَعْدُ فَكَأَنَّ الدُّنْيَا لَمْ تَكُنْ وَ كَأنَّ الآْخِرَةَ لَمْ تَزَلْ وَ السَّلَامُ
محمّد بن عمرو مى‏گويد:
كرام عبد الكريم بن عمرو از ميسر بن عبد العزيز از حضرت ابى جعفر برايم نقل نمود كه آن حضرت فرمودند: حضرت حسين بن على عليهما السّلام از كربلاء براى محمّد بن على عليه السّلام نوشتند:
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ از حسين بن على به محمّد بن على و بنى هاشمى كه او را پذيرفته‏اند:
امّا بعد:
گويا دنيا نبوده و پيوسته آخرت بوده است. و السّلام.

باب بيست و چهارم نشانه‏ها و علامت‏هائى كه در بلاد وجود داشته و به آنها بر شهادت حسين بن على عليهما السّلام استدلال شده
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ رَجُلٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ بَشِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا بَصِيرٍ يَقُولُ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع بَعَثَ هِشَامُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ إِلَى أَبِي فَأَشْخَصَهُ إِلَى الشَّامِ فَلَمَّا دَخَلَ عَلَيْهِ قَالَ لَهُ يَا أَبَا جَعْفَرٍ أَشْخَصْنَاكَ لِنَسْأَلَكَ عَنْ مَسْأَلَةٍ لَمْ يَصْلُحْ أَنْ يَسْأَلَكَ عَنْهَا غَيْرِي وَ لَا أَعْلَمُ فِي الْأَرْضِ خَلْقاً يَنْبَغِي أَنْ يَعْرِفَ أَوْ عَرَفَ هَذِهِ الْمَسْأَلَةَ إِنْ كَانَ إِلَّا وَاحِداً فَقَالَ أَبِي لِيَسْأَلْنِي أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ عَمَّا أَحَبَّ فَإِنْ عَلِمْتُ أَجَبْتُ ذَلِكَ وَ إِنْ لَمْ أَعْلَمْ قُلْتُ لَا أَدْرِي وَ كَانَ الصِّدْقُ أَوْلَى بِي فَقَالَ هِشَامٌ أَخْبِرْنِي عَنِ اللَّيْلَةِ الَّتِي قُتِلَ فِيهَا عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ‏ع بِمَا اسْتَدَلَّ بِهِ الْغَائِبُ عَنِ الْمِصْرِ الَّذِي قُتِلَ فِيهِ عَلَى قَتْلِهِ وَ مَا الْعَلَامَةُ فِيهِ لِلنَّاسِ- فَإِنْ عَلِمْتَ ذَلِكَ وَ أَجَبْتَ فَأَخْبِرْنِي هَلْ كَانَ تِلْكَ الْعَلَامَةُ لِغَيْرِ عَلِيٍّ ع فِي قَتْلِهِ فَقَالَ لَهُ أَبِي يَا أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ إِنَّهُ لَمَّا كَانَ تِلْكَ اللَّيْلَةُ الَّتِي قُتِلَ فِيهَا أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع لَمْ يُرْفَعْ عَنْ وَجْهِ الْأَرْضِ حَجَرٌ إِلَّا وُجِدَ تَحْتَهُ دَمٌ عَبِيطٌ حَتَّى طَلَعَ الْفَجْرُ وَ كَذَلِكَ كَانَتِ اللَّيْلَةُ الَّتِي قُتِلَ فِيهَا هَارُونُ أَخُو مُوسَى ع وَ كَذَلِكَ كَانَتِ اللَّيْلَةُ الَّتِي قُتِلَ فِيهَا يُوشَعُ بْنُ نُونٍ وَ كَذَلِكَ كَانَتِ اللَّيْلَةُ الَّتِي رُفِعَ فِيهَا عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ إِلَى السَّمَاءِ وَ كَذَلِكَ كَانَتِ اللَّيْلَةُ الَّتِي قُتِلَ فِيهَا شَمْعُونُ بْنُ حَمُّونَ الصَّفَا وَ كَذَلِكَ كَانَتِ اللَّيْلَةُ الَّتِي قُتِلَ فِيهَا عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع وَ كَذَلِكَ كَانَتِ اللَّيْلَةُ الَّتِي قُتِلَ فِيهَا الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع قَالَ فَتَرَبَّدَ وَجْهُ هِشَامٍ حَتَّى انْتَقَعَ لَوْنُهُ وَ هَمَّ أَنْ يَبْطِشَ بِأَبِي فَقَالَ لَهُ أَبِي يَا أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ الْوَاجِبُ عَلَى الْعِبَادِ الطَّاعَةُ لِإِمَامِهِمْ وَ الصِّدْقُ لَهُ بِالنَّصِيحَةِ وَ إِنَّ الَّذِي دَعَانِي إِلَى أَنْ أُجِيبَ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ فِيمَا سَأَلَنِي عَنْهُ مَعْرِفَتِي إِيَّاهُ بِمَا يَجِبُ لَهُ عَلَيَّ مِنَ الطَّاعَةِ فَلْيُحْسِنْ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ عَلَيَّ الظَّنَّ فَقَالَ لَهُ هِشَامٌ انْصَرِفْ إِلَى أَهْلِكَ إِذَا شِئْتَ قَالَ فَخَرَجَ فَقَالَ لَهُ هِشَامٌ عِنْدَ خُرُوجِهِ أَعْطِنِي عَهْدَ اللَّهِ وَ مِيثَاقَهُ أَنْ لَا تُوَقِّعَ هَذَا الْحَدِيثَ إِلَى أَحَدٍ حَتَّى أَمُوتَ فَأَعْطَاهُ أَبِي مِنْ ذَلِكَ مَا أَرْضَاهُ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ
پدرم عليه الرحمه و گروهى از از اساتيدم از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى از حسين بن سعيد از شخصى از يحيى بن بشير نقل كرده كه وى گفت:
از ابو بصير شنيدم كه مى‏گفت: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
هشام بن عبد الملك پى پدرم فرستاد و ايشان را به شام دعوت نمود، هنگامى كه پدرم بر وى داخل شد او محضر پدرم عرضه داشت: اى ابو جعفر من شما را به اينجا دعوت كرده و آوردم تا مسأله‏اى را از شما بپرسم چه آنكه صلاح نيست ديگرى آن را از شما جويا شود و اساسا روى زمين كسى را سراغ ندارم كه شايسته دانستن اين مسأله بوده يا كاملا از آن اطّلاع داشته باشد و تنها شخصى كه از آن آگاه است يك نفر بوده و آن شما مى‏باشيد.
پدرم فرمودند:
آنچه را امير الموءمنين مى‏خواهد سوءال كند اگر بدانم جواب داده و اگر ندانم مى‏گويم نمى‏دانم و راست گفتن سزاوارتر است به من.
هشام عرض كرد: خبر دهيد به من از شبى كه در آن علىّ بن ابى طالب عليه السّلام كشته شدند و بفرمائيد غائبى كه در آن شهر نبوده و هنگام شهادت آن حضرت حضور نداشته به چه دليلى بر قتل آن جناب استدلال كند و اصلا براى مردم چه علامتى دال بر شهادت آن حضرت وجود داشته اگر از آن آگاه هستيد و جواب مى‏دهيد در ضمن به من خبر دهيد آيا آن علامت براى شهادت و قتل غير على بن ابى طالب عليه السّلام نيز بوده يا نه؟ پدرم به او فرمود:
اى امير الموءمنين در آن شبى كه امير موءمنان عليه السّلام كشته شد هر سنگى را كه از زمين بلند مى‏كردند زير آن خون تازه بود چنانچه در شبى كه هارون برادر موسى عليه السّلام كشته شد و شبى كه در آن يوشع بن نون مقتول واقع شد و شبى كه در آن حضرت عيسى بن مريم به آسمان رفت و شبى كه در آن شمعون بن حمون صفا به قتل رسيد چنين بود و همچنين شبى كه در آن حسين بن على عليهما السّلام شهيد گرديد زير هر سنگى كه برداشته مى‏شد خون تازه ديده مى‏شد.
امام صادق عليه السّلام سپس فرمودند:
رنگ صورت هشام از غضب تغيير كرد و حمله كرد به پدرم كه ايشان را بگيرد.
پدرم به وى فرمود:
اى امير الموءمنين بر بندگان لازم است از امامشان اطاعت كرده و در مقام نصيحت و خير خواهى او باشند و تنها چيزى كه من را بر اين داشت در خواست امير را اجابت كرده و در اينجا حاضر شدم علم به اين نكته است كه بر من اطاعت امير لازم است از اين رو انتظار دارم كه امير الموءمنين به من حسن ظن داشته باشد.
هشام به ايشان گفت:
اگر مى‏خواهى به نزد اهل خود برگرد.
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
پدرم از نزد او خارج شد و هشام هنگام خروج به ايشان عرض كرد:
با خدا عهد و ميثاق كنيد كه اين حديث را تا من زنده‏ام با كسى باز گو نكنيد.
پدرم به وى قول مساعد داد و او را از اين رهگذر خشنود نمودند.
2- حَدَّثَنِي أَبُو الْحُسَيْنِ أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيٍّ النَّاقِدُ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ الرَّحْمَنِ الْبَلْخِيُّ [السُّلَمِيُّ ]قَالَ لِي أَبُو الْحُسَيْنِ وَ أَخْبَرَنِي عَمِّي عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي نَصْرٍ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَهْلِ بَيْتِ الْمَقْدِسِ أَنَّهُ قَالَ وَ اللَّهِ لَقَدْ عَرَفْنَا أَهْلَ بَيْتِ الْمَقْدِسِ وَ نَوَاحِيهَا عَشِيَّةَ قَتْلِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع قُلْتُ وَ كَيْفَ ذَاكَ- قَالَ مَا رَفَعْنَا حَجَراً وَ لَا مَدَراً وَ لَا صَخْراً إِلَّا وَ رَأَيْنَا تَحْتَهَا دَماً عَبِيطاً يَغْلِي وَ احْمَرَّتِ الْحِيطَانُ كَالْعَلَقِ وَ مُطِرَ ثَلَاثَةَ أَيَّامِ دَماً عَبِيطاً وَ سَمِعْنَا مُنَادِياً يُنَادِي فِي جَوْفِ اللَّيْلِ يَقُولُ-أَ تَرْجُو أُمَّةٌ قَتَلَتْ حُسَيْناً مَعَاذَ اللَّهِ لَا نِلْتُمْ يَقِينا قَتَلْتُمْ خَيْرَ مَنْ رَكِبَ الْمَطَايَا شَفَاعَةَ جَدِّهِ يَوْمَ الْحِسَابِ شَفَاعَةَ أَحْمَدَ وَ أَبِي تُرَابٍ وَ خَيْرَ الشِّيبِ طُرّاً وَ الشَّبَاب

- وَ انْكَسَفَتِ الشَّمْسُ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ ثُمَّ تَجَلَّتْ عَنْهَا وَ انْشَبَكَتِ النُّجُومُ فَلَمَّا كَانَ مِنْ غَدٍ أُرْجِفْنَا بِقَتْلِهِ فَلَمْ يَأْتِ عَلَيْنَا كَثِيرُ شَيْءٍ حَتَّى نُعِيَ إِلَيْنَا الْحُسَيْنُ ع
ابو الحسين احمد بن عبد اللّه بن على ناقد مى‏گويد:
عبد الرّحمن بلخى برايم نقل نمود و ابو الحسين برايم گفت و عمويم از پدرش برايم خبر داد، از ابى نضره و او از شخصى از اهل بيت المقدس كه وى گفت:
به خدا قسم ما اهل بيت المقدس و حوالى آن به عصرى كه حضرت حسين بن على عليهما السّلام در آن شهيد شدند آگاه و مطّلع هستيم.
به او گفتم: چه طور؟
گفت: هيچ ريگ و كلوخ و سنگى را بر نداشتيم مگر زير آن خون تازه‏اى ديديم كه مى‏جوشيد، ديوارها قرمز گشت همچون خون بسيار سرخ، باران تا سه روز بصورت خون تازه مى‏باريد و در دل شب منادى نداء مى‏كرد:أ ترجوا امة قتلت حسينا شفاعة حدّه يوم الحساب

آيا امّتى كه حسين عليه السّلام را كشتند اميد دارند در روز حساب جدّش ايشان را شفاعت كند؟معاذ اللّه! لانلتم يقينا شفاعة احمد و أبى تراب

پناه بر خدا! بطور قطع و يقين به شفاعت احمد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حضرت ابو تراب عليه السّلام نخواهيد رسيد.قتلتم خير من ركب المطايا و خير الشّيب طرّا و الشباب

كشتيد بهترين كسى را كه بر اسبان مى‏نشست و بهترين تمام سالمندان و جوانان بود.
تا سه روز خورشيد در نظر ما به حالت كسوف ديده مى‏شد و پس از سه روز باز مشاهده گرديد در شب ستارگان از كثرت و تراكم به طور خاصى ديده شدند پس فرداى آن روز از قتل و شهادت آن حضرت پى‏گيرى نموده چيزى عائد ما نشد تا خبر شهادت و قتل آن جناب عليه السّلام به ما رسيد.
3- حَدَّثَنَا أَبُو الْحُسَيْنِ أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيٍّ النَّاقِدُ بِإِسْنَادِهِ قَالَ قَالَ عُمَرُ بْنُ سَعْدٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو مَعْشَرٍ عَنِ الزُّهْرِيِّ قَالَ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع لَمْ يَبْقَ فِي بَيْتِ الْمَقْدِسِ حَصَاةٌ إِلَّا وُجِدَ تَحْتَهَا دَمٌ عَبِيطٌ
ابو الحسين احمد بن عبد اللّه بن علىّ ناقد به اسنادش مى‏گويد:
عمر بن سعد گفت: ابو معشر برايم از زهير نقل كرد كه وى گفت:
هنگامى كه حسين بن على عليهما السّلام شهيد شد در بيت المقدّس ريگى باقى نماند مگر زير آن خون تازه بود.

باب بيست و پنجم آنچه در باره كشنده امام حسين و يحيى بن زكريا عليهم السّلام وارد شده
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ تَعَالَى وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى وَ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ كُلَيْبِ بْنِ مُعَاوِيَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ قَاتِلُ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَلَدَ زِنًا وَ كَانَ قَاتِلُ الْحُسَيْنِ ع وَلَدَ زِناً وَ لَمْ تَبْكِ السَّمَاءُ إِلَّا عَلَيْهِمَا حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ جَمِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ كُلَيْبِ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْأَسَدِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه و گروهى از مشايخ و اساتيدم از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى و محمّد بن حسين بن ابى الخطاب، از جعفر بن بشير، از حماد از كليب بن معاوية، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
كشنده يحيى بن زكريا ولد الزنا بوده و كشنده حضرت امام حسين عليه السّلام نيز ولد الزنا است و آسمان نگريسته مگر بر اين دو.
محمّد بن حسن و محمّد بن احمد بن حسين جملگى از حسن بن على بن مهزيار از پدرش از حسن، از فضالة بن ايوب از كليب بن معاوية اسدى از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل حديث مذكور را نقل كرده‏اند.
2- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ فِي النَّارِ لَمَنْزِلَةً لَمْ يَكُنْ يَسْتَحِقُّهَا أَحَدٌ مِنَ النَّاسِ إِلَّا قَاتِلُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا ع
پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه از ابراهيم بن هاشم از عثمان بن عيسى از عمرو بن شمر از جابر، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل نموده كه آن جناب فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
در جهنّم جايگاهى است كه احدى از مردم استحقاق آن را نداشته مگر كشنده حضرت حسين بن على و يحيى بن زكريا عليهم السّلام
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَابِرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ تُقْتَلُ وَ اللَّهِ ذَرَارِيُّ قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ بِفِعْلِ آبَائِهَا
پدرم عليه الرحمه و على بن حسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد، از محمّد بن سنان، از اسماعيل بن جابر، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت:
شنيدم امام صادق عليه السّلام مى‏فرمودند:
به خدا قسم فرزندان كشندگان حضرت حسين بن على عليهما السّلام به واسطه افعال پدرانشان كشته خواهند شد.
4- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ عَبْدِ الْخَالِقِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ قَاتِلُ الْحُسَيْنِ ع وَلَدَ زِناً وَ قَاتِلُ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَلَدَ زِنًا
پدرم عليه الرحمه و محمّد بن الحسن، از محمّد بن حسن صفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى از ابن فضّال، از ابن بكير از زراره، از عبد الخالق از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
كشنده حضرت حسين بن على عليهما السّلام و يحيى بن زكريا ولد زنا بودند.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ مُثَنًّى عَنْ سَدِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ إِنَّ اللَّهَ جَعَلَ قَتْلَ أَوْلَادِ النَّبِيِّينَ مِنَ الْأُمَمِ الْمَاضِيَةِ- عَلَى يَدَيْ أَوْلَادِ زِنًا
محمّد بن جعفر قرشى رزّاز از دائى خودش محمّد بن حسين بن ابى الخطّاب از على بن نعمان از مثنّى از سدير نقل كرده كه وى گفت:
از حضرت ابا جعفر عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
خداوند متعال قتل فرزندان پيامبران امّت‏هاى گذشته را در دست زنازادگان قرار داده است.
6- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ الَّذِي قَتَلَ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع وَلَدَ زِناً وَ الَّذِي قَتَلَ يَحْيَى بْنَ زَكَرِيَّا وَلَدَ زِنًا
محمّد بن جعفر قرشى، از محمّد بن حسين، از صفوان بن يحيى، از داود بن فرقد، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
كسى كه حضرت حسين بن على عليهما السّلام و نيز شخصى كه حضرت يحيى بن زكريا را كشت زنازاده بود.
7- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ أَبِي زِيَادٍ عَنْ بَعْضِ رِجَالِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِ فِرْعَوْنَ ذَرُونِي أَقْتُلْ مُوسى فَقِيلَ لَهُ مَنْ كَانَ يَمْنَعُهُ قَالَ كَانَ لِرُشْدِهِ لِأَنَّ الْأَنْبِيَاءَ وَ الْحُجَجَ لَا يَقْتُلُهَا إِلَّا أَوْلَادُ زِنًا وَ الْبَغَايَا وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بِهَذَا الْحَدِيثِ [بِهَذِهِ الْأَحَادِيثِ ]
محمّد بن جعفر قرشى از محمّد بن حسين، از على بن اسباط از اسماعيل بن ابى زياد از برخى رجالش از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه در ذيل كلام فرعون كه گفت:
ذَرُونِي أَقْتُلْ مُوسى (واگذاريد من را تا موسى را بكشم) به حضرت عرض شد: چه كسى او را از قتل موسى منع مى‏كرد؟
حضرت فرمودند:
افراد حلال زاده چه آنكه انبياء و حجت‏هاى خدا را تنها زنازادگان و حرامزاده‏ها مى‏كشند.
پدرم رحمة اللّه عليه و گروهى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف، از محمّد بن حسين اين حديث را برايم نقل نموده‏اند.
8- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَاتِلُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَلَدُ زِنًا
پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه، از ابراهيم بن هاشم، از ابن ابى عمير، از برخى اصحابش از ابن مسكان از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نمود كه آن جناب فرمودند:
كشنده حسين بن على عليهما السّلام زنازاده بوده است.
9- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ لَا يَقْتُلُ النَّبِيِّينَ وَ أَوْلَادَ النَّبِيِّينَ إِلَّا أَوْلَادُ زِنًا
ترجمه: پدرم عليه الرحمه و محمّد بن حسن از سعد بن عبد اللّه، از ابراهيم بن هاشم، از عثمان بن عيسى از عمرو بن شمر از جابر از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
انبياء و اولاد انبياء را تنها زنازادگان مى‏كشند.
10- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيٍّ الْحَسَنِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْحُسَيْنِ الْعَمْرِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ شَدَّادٍ الْجُعْفِيِّ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَا يَقْتُلُ الْأَنْبِيَاءَ وَ أَوْلَادَ الْأَنْبِيَاءِ إِلَّا وَلَدُ زِنًا
پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه و عبد اللّه بن جعفر حميرى از احمد بن ابى عبد اللّه برقى از پدرش محمّد بن خالد از عبد العظيم بن عبد اللّه بن على الحسنى از حسن بن حسين عمرى از حسين بن شدّاد جعفى از جابر از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل كرد كه آن حضرت فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
انبياء و فرزندان ايشان را نمى‏كشد مگر زنا زاده.
11- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْفَضَّالِ عَنْ مَرْوَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ كَثِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ كَانَ قَاتِلُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَلَدَ زِنًا وَ كَانَ قَاتِلُ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَلَدَ زِنًا وَ لَمْ تَبْكِ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ إِلَّا لَهُمَا وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
محمّد بن الحسن بن احمد بن وليد از محمّد بن الحسن الصّفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى از حسن بن على بن فضّال از مروان بن مسلم از اسماعيل بن كثير نقل
نموده كه وى گفت:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
قاتل حضرت حسين بن على سلام اللّه عليهما و كشنده حضرت يحيى بن زكريّا عليهما السّلام زنا زاده بوده و آسمان و زمين نگريسته مگر بر اين دو ....

باب بيست و ششم گريستن تمام مخلوقات بر حضرت حسين بن على عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْقُرَشِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي خَالِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ أَبِي إِسْمَاعِيلَ السَّرَّاجِ عَنْ يَحْيَى بْنِ مَعْمَرٍ الْعَطَّارِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ قَالَ بَكَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ وَ الطَّيْرُ وَ الْوَحْشُ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع حَتَّى ذَرَفَتْ دُمُوعُهَا وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز قرشى مى‏گويد:
دائى من محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از ابى اسماعيل سرّاج، از يحيى بن معمّر عطّار، از ابى بصير، از حضرت ابو جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
انس و جن، پرنده و وحوش بر حسين بن على عليهما السّلام گريستند حتّى اشگ‏هايشان جارى گشت.
و پدرم عليه الرحمه و جماعتى از اساتيدم از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف و محمّد بن يحيى عطار جملگى از محمّد بن حسين به اسنادش مثل همين خبر را نقل كرده‏اند.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ تَعَالَى وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي دَاوُدَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ عُمَرَ الْجُلَّابِ عَنِ الْحَارِثِ الْأَعْوَرِ قَالَ قَالَ عَلِيٌّ ع بِأَبِي وَ أُمِّي الْحُسَيْنَ الْمَقْتُولَ بِظَهْرِ الْكُوفَةِ وَ اللَّهِ كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى الْوُحُوشِ مَادَّةً أَعْنَاقَهَا عَلَى قَبْرِهِ مِنْ أَنْوَاعِ الْوَحْشِ يَبْكُونَهُ وَ يَرْثُونَهُ لَيْلًا حَتَّى الصَّبَاحِ فَإِذَا كَانَ ذَلِكَ فَإِيَّاكُمْ وَ الْجَفَاءَ
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از احمد بن ابى داود، از سعد بن ابى عمر جلّاب، از حارث اعور نقل كرده كه گفت:
حضرت على عليه السّلام كه پدر و مادرم فدايش باد فرمودند:
حسين در پشت كوفه كشته خواهد شد، به خدا قسم گويا مى‏بينم كه وحوش گردن‏هاى خود را بر قبرش كشيده و بر او مى‏گريند و از شب تا صبح بر او مرثيه مى‏خوانند و وقتى حال وحوش چنين باشد پس شما انسان‏ها از جفاء به او حذر كنيد.
3- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ الْجَبَّارِ النَّهَاوَنْدِيِّ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ ثُوَيْرِ بْنِ أَبِي فَاخِتَةَ وَ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ وَ أَبِي سَلَمَةَ السَّرَّاجِ وَ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ كُلُّهُمْ قَالُوا سَمِعْنَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع لَمَّا مَضَى بَكَتْ عَلَيْهِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ السَّبْعُ وَ مَا فِيهِنَّ وَ مَا بَيْنَهُنَّ وَ مَنْ يَنْقَلِبُ عَلَيْهِنَّ وَ الْجَنَّةُ وَ النَّارُ وَ مَا خَلَقَ رَبُّنَا وَ مَا يُرَى وَ مَا لَا يُرَى وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي عُثْمَانَ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر قرشى رزّاز از محمّد بن حسين بن ابى الخطّاب از حسن بن علىّ بن ابى عثمان از عبد الجبّار نهاوندى از ابى سعيد، از حسين بن ثوير بن أبى فاخته و يونس بن ظبيان و ابى سلمه سرّاج و مفضّل بن عمر جملگى گفتند:
شنيديم حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام مى‏فرمودند:
هنگامى كه حضرت حسين بن على عليهما السّلام به شهادت رسيدند آسمان‏هاى هفتگانه و طبقات هفت‏گانه زمين و آنچه در آنها و بين آنها بود و تمام موجودات و جنبنده‏گان بر روى آنها و بهشت و دوزخ و بالأخره كليّه اشيائى كه پروردگار ما آنها را آفريده و موجودات مرئى و نامرئى كلّا بر آن حضرت گريستند.
و پدرم عليه الرّحمه از سعد بن عبد اللّه و او از محمّد بن الحسين و او از حسن بن على بن ابى عثمان با اسنادش برايم مثل حديث مذكور را نقل نمود.
4- وَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ الْجَبَّارِ النَّهَاوَنْدِيِّ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ ثُوَيْرٍ عَنْ يُونُسَ وَ أَبِي سَلَمَةَ السَّرَّاجِ وَ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالُوا سَمِعْنَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لَمَّا مَضَى الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع بَكَى عَلَيْهِ جَمِيعُ مَا خَلَقَ اللَّهُ إِلَّا ثَلَاثَةَ أَشْيَاءَ الْبَصْرَةَ وَ دِمَشْقَ وَ آلَ عُثْمَانَ
پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه، از حسين بن عبيد اللّه، از حسن بن على بن ابى عثمان از عبد الجبّار نهاوندى از ابو سعيد از حسين بن ثوير و يونس و ابى سلمه سرّاج و مفضّل بن عمر جملگى گفتند:
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام شنيديم كه فرمود:
هنگامى كه حضرت حسين بن على عليهما السّلام شهيد شدند تمام مخلوقات خدا بر آن حضرت گريستند مگر سه چيز: بصره و دمشق و آل عثمان.
5- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ ثُوَيْرٍ قَالَ كُنْتُ أَنَا وَ يُونُسُ بْنُ ظَبْيَانَ وَ الْمُفَضَّلُ بْنُ عُمَرَ وَ أَبُو سَلَمَةَ السَّرَّاجُ جُلُوساً عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَكَانَ الْمُتَكَلِّمُ يُونُسَ وَ كَانَ أَكْبَرَنَا سِنّاً وَ ذَكَرَ حَدِيثاً طَوِيلًا يَقُولُ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع لَمَّا مَضَى بَكَتْ عَلَيْهِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ السَّبْعُ وَ مَا فِيهِنَّ وَ مَا بَيْنَهُنَّ وَ مَا يَنْقَلِبُ فِي الْجَنَّةِ وَ النَّارِ مِنْ خَلْقِ رَبِّنَا وَ مَا يُرَى وَ مَا لَا يُرَى وَ بَكَى عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ إِلَّا ثَلَاثَةَ أَشْيَاءَ لَمْ تَبْكِ عَلَيْهِ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا هَذِهِ الثَّلَاثَةُ أَشْيَاءَ قَالَ لَمْ تَبْكِ عَلَيْهِ الْبَصْرَةُ وَ لَا دِمَشْقُ وَ لَا آلُ عُثْمَانَ بْنِ عَفَّانَ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از قاسم بن يحيى، از حسن بن راشد از حسين بن ثوير نقل كرده كه وى گفت:
من و يونس بن ظبيان و مفضّل بن عمر و ابو سلمه سرّاج محضر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نشسته بوديم و يونس كه از همه ما مسن‏تر بود سخن مى‏گفت و حديث طولانى را ذكر كرد سپس امام صادق عليه السّلام فرمودند:
هنگامى كه حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام شهيد شدند آسمان‏ها و طبقات هفت‏گانه زمين و آنچه در آنها و بين آنها بود و تمام جنبنده‏گان در بهشت و دوزخ و كليّه موجودات مرئى و نامرئى بر آن حضرت گريستند مگر سه چيز كه بر آن مظلوم گريه نكردند.
عرض كردم: فدايت شوم آن سه چيز كدام بودند؟
حضرت فرمودند:
بصره و دمشق و آل عثمان بن عفّان بودند كه به آن سرور نگريستند.
6- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ أَبِي يَعْقُوبَ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا زُرَارَةُ إِنَّ السَّمَاءَ بَكَتْ عَلَى الْحُسَيْنِ أَرْبَعِينَ صَبَاحاً بِالدَّمِ وَ إِنَّ الْأَرْضَ بَكَتْ أَرْبَعِينَ صَبَاحاً بِالسَّوَادِ وَ إِنَّ الشَّمْسَ بَكَتْ أَرْبَعِينَ صَبَاحاً بِالْكُسُوفِ وَ الْحُمْرَةِ وَ إِنَّ الْجِبَالَ تَقَطَّعَتْ وَ انْتَثَرَتْ وَ إِنَّ الْبِحَارَ تَفَجَّرَتْ وَ إِنَّ الْمَلَائِكَةَ بَكَتْ أَرْبَعِينَ صَبَاحاً عَلَى الْحُسَيْنِ ع وَ مَا اخْتَضَبَتْ مِنَّا امْرَأَةٌ وَ لَا ادَّهَنَتْ وَ لَا اكْتَحَلَتْ- وَ لَا رَجَّلَتْ حَتَّى أَتَانَا رَأْسُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ زِيَادٍ وَ مَا زِلْنَا فِي عَبْرَةٍ بَعْدَهُ وَ كَانَ جَدِّي إِذَا ذَكَرَهُ بَكَى حَتَّى تَمْلَأَ عَيْنَاهُ لِحْيَتَهُ وَ حَتَّى يَبْكِيَ لِبُكَائِهِ رَحْمَةً لَهُ مَنْ رَآهُ وَ إِنَّ الْمَلَائِكَةَ الَّذِينَ عِنْدَ قَبْرِهِ لَيَبْكُونَ فَيَبْكِي لِبُكَائِهِمْ كُلُّ مَنْ فِي الْهَوَاءِ وَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَلَائِكَةِ وَ لَقَدْ خَرَجَتْ نَفْسُهُ ع فَزَفَرَتْ جَهَنَّمُ زَفْرَةً كَادَتِ الْأَرْضُ تَنْشَقُّ لِزَفْرَتِهَا وَ لَقَدْ خَرَجَتْ نَفْسُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ زِيَادٍ وَ يَزِيدَ بْنِ مُعَاوِيَةَ فَشَهَقَتْ جَهَنَّمُ شَهْقَةً لَوْ لَا أَنَّ اللَّهَ حَبَسَهَا بِخُزَّانِهَا لَأَحْرَقَتْ مَنْ عَلَى ظَهْرِ الْأَرْضِ مِنْ فَوْرِهَا وَ لَوْ يُوءْذَنُ لَهَا مَا بَقِيَ شَيْءٌ إِلَّا ابْتَلَعَتْهُ وَ لَكِنَّهَا مَأْمُورَةٌ مَصْفُودَةٌ- وَ لَقَدْ عَتَتْ عَلَى الْخُزَّانِ غَيْرَ مَرَّةٍ حَتَّى أَتَاهَا جَبْرَئِيلُ فَضَرَبَهَا بِجَنَاحِهِ فَسَكَنَتْ وَ إِنَّهَا لَتَبْكِيهِ وَ تَنْدُبُهُ وَ إِنَّهَا لَتَتَلَظَّى عَلَى قَاتِلِهِ وَ لَوْ لَا مَنْ عَلَى الْأَرْضِ مِنْ حُجَجِ اللَّهِ لَنَقَضَتِ الْأَرْضَ وَ أَكْفَأَتْ بِمَا عَلَيْهَا وَ مَا تَكْثُرُ الزَّلَازِلُ إِلَّا عِنْدَ اقْتِرَابِ السَّاعَةِ وَ مَا مِنْ عَيْنٍ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ وَ لَا عَبْرَةٍ مِنْ عَيْنٍ بَكَتْ وَ دَمَعَتْ عَلَيْهِ وَ مَا مِنْ بَاكٍ يَبْكِيهِ إِلَّا وَ قَدْ وَصَلَ فَاطِمَةَ ع وَ أَسْعَدَهَا عَلَيْهِ وَ وَصَلَ رَسُولَ اللَّهِ وَ أَدَّى حَقَّنَا وَ مَا مِنْ عَبْدٍ يُحْشَرُ إِلَّا وَ عَيْنَاهُ بَاكِيَةٌ إِلَّا الْبَاكِينَ عَلَى جَدِّيَ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّهُ يُحْشَرُ وَ عَيْنُهُ قَرِيرَةٌ وَ الْبِشَارَةُ تِلْقَاهُ وَ السُّرُورُ بَيِّنٌ عَلَى وَجْهِهِ وَ الْخَلْقُ فِي الْفَزَعِ وَ هُمْ آمِنُونَ وَ الْخَلْقُ يُعْرَضُونَ وَ هُمْ حُدَّاثُ الْحُسَيْنِ ع تَحْتَ الْعَرْشِ وَ فِي ظِلِّ الْعَرْشِ لَا يَخَافُونَ سُوءَ يَوْمِ الْحِسَابِ يُقَالُ لَهُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ فَيَأْبَوْنَ- وَ يَخْتَارُونَ مَجْلِسَهُ وَ حَدِيثَهُ وَ إِنَّ الْحُورَ لَتُرْسِلُ إِلَيْهِمْ أَنَّا قَدِ اشْتَقْنَاكُمْ مَعَ الْوِلْدَانِ الْمُخَلَّدِينَ فَمَا يَرْفَعُونَ رُءُوسَهُمْ إِلَيْهِمْ لِمَا يَرَوْنَ فِي مَجْلِسِهِمْ مِنَ السُّرُورِ وَ الْكَرَامَةِ وَ إِنَّ أَعْدَاءَهُمْ مِنْ بَيْنِ مَسْحُوبٍ بِنَاصِيَتِهِ إِلَى النَّارِ وَ مِنْ قَائِلٍ فَما لَنا مِنْ شافِعِينَ وَ لا صَدِيقٍ حَمِيمٍ وَ إِنَّهُمْ لَيَرَوْنَ مَنْزِلَهُمْ وَ مَا يَقْدِرُونَ أَنْ يَدْنُوا إِلَيْهِمْ وَ لَا يَصِلُونَ إِلَيْهِمْ وَ إِنَّ الْمَلَائِكَةَ لَتَأْتِيهِمْ بِالرِّسَالَةِ مِنْ أَزْوَاجِهِمْ وَ مِنْ خُدَّامِهِمْ عَلَى مَا أُعْطُوا مِنَ الْكَرَامَةِ فَيَقُولُونَ نَأْتِيكُمْ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَيَرْجِعُونَ إِلَى أَزْوَاجِهِمْ بِمَقَالاتِهِمْ فَيَزْدَادُونَ إِلَيْهِمْ شَوْقاً إِذَا هُمْ خَبَّرُوهُمْ بِمَا هُمْ فِيهِ مِنَ الْكَرَامَةِ وَ قُرْبِهِمْ مِنَ الْحُسَيْنِ ع فَيَقُولُونَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي كَفَانَا الْفَزَعَ الْأَكْبَرَ وَ أَهْوَالَ الْقِيَامَةِ وَ نَجَّانَا مِمَّا كُنَّا نَخَافُ وَ يُوءْتَوْنَ بِالْمَرَاكِبِ وَ الرِّحَالِ عَلَى النَّجَائِبِ فَيَسْتَوُونَ عَلَيْهَا وَ هُمْ فِي الثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ وَ الْحَمْدِ لِلَّهِ وَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ حَتَّى يَنْتَهُوا إِلَى مَنَازِلِهِمْ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن الاصمّ، از أبى يعقوب از أبان بن عثمان، از زراره نقل نموده كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى زراره آسمان تا چهل روز بر حسين بن على عليهما السّلام خون باريد و زمين تا چهل روز تار و تاريك بود و خورشيد تا چهل روز گرفته و نورش سرخ بود و كوهها تكه تكه شده و پراكنده گشتند و درياها روان گرديده و فرشتگان تا چهل روز بر آن حضرت گريستند و هيچ زنى از ما اهل بيت خضاب نكرد و روغن به خود نماليد و سرمه نكشيد و موهايش را شانه نزد تا وقتى كه سر عبيد اللّه بن زياد را به نزد ما فرستادند و پيوسته بعد از شهادت آن حضرت چشمان، اشك آلود بود و هر گاه جدّم ياد آن حضرت را مى‏نمود محاسنش از اشك خيس مى‏گشت بطورى كه هر كس آن جناب را مى‏ديد به حالش ترحّم نموده و از گريه‏اش به گريه مى‏افتاد و فرشتگانى كه نزد قبر آن حضرت هستند جملگى مى‏گريند و از گريه ايشان تمام فرشتگان در آسمان و زمين گريه مى‏كنند، هنگامى كه روح مطهّر آن حضرت از كالبد شريفش خارج شد دوزخ فرياد و بانگى زد كه نزديك بود از صداى آن زمين منشق شود و زمانى كه روح خبيث عبيد اللّه بن زياد و يزيد بن معاويه از بدن كثيفشان خارج گرديد جهنّم جيغى كشيد كه اگر حق تعالى بوسيله فرشتگان حافظ دوزخ آن را كنترل و حبس نمى‏نمود تمام موجودات روى زمين از هيبت آن مى‏سوختند و اگر آتش جهنّم از حق تعالى اذن مى‏داشت هيچ جنبنده‏اى را روى زمين باقى نمى‏گذارد بلكه تمام را مى‏بلعيد منتهى مأمور و اسير فرمان او است و بدون أمر حق جلّت عظمته حركتى از آن صادر نمى‏شود و مع ذلك چند مرتبه بر نگهبانان طغيان كرده تا بالأخره جبرئيل در آنجا حاضر شد و بالش را بر آن زد تا ساكت گرديد.
ولى در عين حال از آن تاريخ به بعد بر حضرتش گريه و ندبه كرده و پيوسته بر قاتلين او زبانه مى‏كشد و اگر حجّت‏هاى خدا روى زمين نمى‏بودند آن را واژگون مكرد و لرزش‏هاى زمين و زلزله‏ها زياد نمى‏شود مگر صرفا در وقت قيامت.
و هيچ چشم و اشكى نزد خدا محبوب‏تر از چشم و اشگى نيست كه بگريد و بر آن حضرت جارى گردد و هيچ گريه‏كننده‏اى نيست كه بر آن جناب بگريد مگر آنكه گريه‏اش به حضرت فاطمه عليها السّلام رسيده و آن بانو را يارى مى‏كند و نيز گريه‏اش به حضرت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رسيده و بدين وسيله حقّ ما را ادا كرده.
و هيچ بنده‏اى نيست كه روز قيامت محشور شود مگر آنكه چشمانش گريان است غير از گريه‏كنندگان بر جدّم حضرت حسين بن على عليهما السّلام چه آنكه ايشان در حالى كه چشمانى روشن و باز دارند محشور مى‏گردند و آثار سرور و شادى در صورتشان نمايان مى‏باشد، مردم در فزع و ناراحتى بوده ولى ايشان از هر غم و محنتى در امان هستند، مردم متفرق و پراكنده و مضطرب بوده ولى ايشان در زير عرش و سايه آن به ياد حسين عليه السّلام بوده و در باره آن جناب به گفتن حديث مشغولند، از ناملايمات و ناراحتيهاى روز حساب هيچ خوف و هراسى ندارند.
به ايشان گفته مى‏شود: داخل بهشت شويد ولى آنها از ورود به بهشت امتناع نموده و مجلس ذكر حسين عليه السّلام را اختيار مى‏كنند، فرشتگان و حور العين به آنها پيغام مى‏دهند كه ما با ولدان مخلّد مشتاق شما هستيم ولى ايشان از فرط سرور و نشاطى كه در مجلسشان دارند سرشان را بالا نكرده و به آنها نمى‏نگرند.
دشمنان ايشان در آخرت دو گروه هستند:
الف: كسانى كه موى جلو سر ايشان را فرشتگان عذاب گرفته و آنها را روى زمين كشان كشان به طرف جهنم مى‏برند.
ب: آنان كه از روى حسرت مى‏گويند: فَما لَنا مِنْ شافِعِينَ وَ لا صَدِيقٍ حَمِيمٍ.
نه شفيعى داريم و نه دوستى كه از ما حمايت كند.
دشمنان ايشان مقام و منزل آنها را ديده ولى نمى‏توانند نزديك ايشان شوند.
فرشتگان از طرف همسرهاى ايشان در بهشت و نگهبانان بر ايشان پيغام آورده كه چه كرامت و عطايائى به آنها اعطاء شده.
ايشان در جواب مى‏گويند: ان شاء اللّه نزد شما خواهيم آمد و پس از اين گفتار به نزد آنها بازگشته و وقتى همسرانشان به آنها خبر مى‏دهند كه در نزديكى حضرت حسين عليه السّلام مى‏باشند شوقشان زياد گشته و از شعف دل مى‏گويند:
حمد مى‏كنيم حق تعالى را كه ما را از فزع اكبر و وحشت‏هاى قيامت در امان داشت و از آنچه هراس داشتيم نجات داد.
خداوند متعال به ايشان مركب‏ها و اسب‏هاى نيكوئى كه بر پشت آنها زين نهاده شده اعطاء فرمود و ايشان بر آنها سوار شده و در حالى كه خداى منّان را ستوده و حمد و ثناء گفته و صلوات بر محمّد و آل محمّد مى‏فرستند حركت نموده تا به منازل و جايگاه خويش مى‏رسند.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أُحَدِّثُهُ فَدَخَلَ عَلَيْهِ ابْنُهُ فَقَالَ لَهُ مَرْحَباً وَ ضَمَّهُ وَ قَبَّلَهُ وَ قَالَ حَقَّرَ اللَّهُ مَنْ حَقَّرَكُمْ وَ انْتَقَمَ مِمَّنْ وَتَرَكُمْ وَ خَذَلَ اللَّهُ مَنْ خَذَلَكُمْ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكُمْ وَ كَانَ اللَّهُ لَكُمْ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ نَاصِراً فَقَدْ طَالَ بُكَاءُ النِّسَاءِ وَ بُكَاءُ الْأَنْبِيَاءِ- وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ مَلَائِكَةِ السَّمَاءِ ثُمَّ بَكَى وَ قَالَ يَا أَبَا بَصِيرٍ إِذَا نَظَرْتُ إِلَى وُلْدِ الْحُسَيْنِ أَتَانِي مَا لَا أَمْلِكُهُ بِمَا أَتَى إِلَى أَبِيهِمْ وَ إِلَيْهِمْ يَا أَبَا بَصِيرٍ إِنَّ فَاطِمَةَ ع لَتَبْكِيهِ وَ تَشْهَقُ فَتَزْفِرُ جَهَنَّمُ زَفْرَةً لَوْ لَا أَنَّ الْخَزَنَةَ يَسْمَعُونَ بُكَاءَهَا وَ قَدِ اسْتَعَدُّوا لِذَلِكَ مَخَافَةَ أَنْ يَخْرُجَ مِنْهَا عُنُقٌ- أَوْ يَشْرُدَ دُخَانُهَا فَيُحْرِقَ أَهْلَ الْأَرْضِ فَيَحْفَظُونَهَا [فَيَكْبَحُونَهَا ]مَا دَامَتْ بَاكِيَةً وَ يَزْجُرُونَهَا وَ يُوثِقُونَ مِنْ أَبْوَابِهَا مَخَافَةً عَلَى أَهْلِ الْأَرْضِ فَلَا تَسْكُنُ حَتَّى يَسْكُنَ صَوْتُ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءَ وَ إِنَّ الْبِحَارَ تَكَادُ أَنْ تَنْفَتِقَ فَيَدْخُلَ بَعْضُهَا عَلَى بَعْضٍ وَ مَا مِنْهَا قَطْرَةٌ إِلَّا بِهَا مَلَكٌ مُوَكَّلٌ فَإِذَا سَمِعَ الْمَلَكُ صَوْتَهَا أَطْفَأَ نَارَهَا بِأَجْنِحَتِهِ وَ حَبَسَ بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ مَخَافَةً عَلَى الدُّنْيَا وَ مَا فِيهَا وَ مَنْ عَلَى الْأَرْضِ فَلَا تَزَالُ الْمَلَائِكَةُ مُشْفِقِينَ يَبْكُونَهُ لِبُكَائِهَا وَ يَدْعُونَ اللَّهَ وَ يَتَضَرَّعُونَ إِلَيْهِ وَ يَتَضَرَّعُ أَهْلُ الْعَرْشِ وَ مَنْ حَوْلَهُ وَ تَرْتَفِعُ أَصْوَاتٌ مِنَ الْمَلَائِكَةِ بِالتَّقْدِيسِ لِلَّهِ مَخَافَةً عَلَى أَهْلِ الْأَرْضِ وَ لَوْ أَنَّ صَوْتاً مِنْ أَصْوَاتِهِمْ يَصِلُ إِلَى الْأَرْضِ لَصَعِقَ أَهْلُ الْأَرْضِ وَ تَقَطَّعَتِ الْجِبَالُ وَ زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ بِأَهْلِهَا قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ عَظِيمٌ قَالَ غَيْرُهُ أَعْظَمُ مِنْهُ مَا لَمْ تَسْمَعْهُ ثُمَّ قَالَ لِي يَا أَبَا بَصِيرٍ أَ مَا تُحِبُّ أَنْ تَكُونَ فِيمَنْ يُسْعِدُ فَاطِمَةَ ع فَبَكَيْتُ حِينَ قَالَهَا فَمَا قَدَرْتُ عَلَى الْمَنْطِقِ وَ مَا قَدَرَ عَلَى كَلَامِي مِنَ الْبُكَاءِ ثُمَّ قَامَ إِلَى الْمُصَلَّى يَدْعُو- فَخَرَجْتُ مِنْ عِنْدِهِ عَلَى تِلْكَ الْحَالِ فَمَا انْتَفَعْتُ بِطَعَامٍ وَ مَا جَاءَنِي النَّوْمُ وَ أَصْبَحْتُ صَائِماً وَجِلًا حَتَّى أَتَيْتُهُ فَلَمَّا رَأَيْتُهُ قَدْ سَكَنَ سَكَنْتُ وَ حَمِدْتُ اللَّهَ حَيْثُ لَمْ تَنْزِلْ بِي عُقُوبَةٌ
محمّد بن عبد اللّه، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم، از عبد اللّه بن مسكان، از ابو بصير نقل كرده كه وى گفت:
محضر مبارك امام صادق عليه السّلام بوده و براى آن جناب سخن مى‏گفتم در اين هنگام يكى از فرزندان حضرت داخل شد.
امام عليه السّلام به او فرمودند: بارك اللّه و او را به سينه خود چسبانده و وى را بوسيده و فرمودند:
خدا ذليل كند كسانى را كه شما را ذليل كنند و انتقام كشد از آنان كه به شما ظلم كنند، و خوار كند افرادى را كه شما را خوار كنند، و لعنت كند اشخاصى را كه شما را مى‏كشند و خدا ولى و حافظ و ناصر شما باشد، زنان و انبياء و صديقين و شهداء و فرشتگان آسمان بسيار بر شما گريستند، سپس آن حضرت گريسته و فرمودند:
اى ابو بصير هر گاه به بچه‏هاى حضرت حسين عليه السّلام مى‏نگرم به واسطه مصيبت و ظلمى كه به پدرشان و خودشان شده حالتى به من دست مى‏دهد كه قابل كنترل نيست.
اى ابو بصير: فاطمه عليها السّلام بر آن حضرت گريست و زجّه زده و به دنبال آن جهنّم فريادى كشيد و جيغى زد كه فرشتگان حافظ و نگهبان بر آن، صداى گريه دوزخ را شنيدند و سريع آماده شدند آن را كنترل كنند زيرا خوف آن بود كه از درون دوزخ آتش زبانه كشد يا دود آن بيرون رفته و اهل زمين را بسوزاند لذا تا مادامى كه دوزخ گريان و نالان است فرشتگان حافظ آن را مهار كرده و به جهت خوف و هراسى كه بر اهل زمين دارند آن را محافظت نموده و درب‏هاى آن را محكم بسته‏اند ولى در عين حال دوزخ ساكت و آرام نمى‏شود مگر صداى فاطمه عليها السّلام آرام گردد.
اى ابو بصير درياها نزديك بود شكاف برداشته در نتيجه برخى در بعضى ديگر داخل شوند و قطره‏اى از آب درياها نيست مگر آنكه فرشته‏اى بر آن موكّل است، لذا هر گاه فرشته موكّل بانك دريا و خروش آن را بشنود با زدن بالش خروش و طغيان را خاموش و ساكت مى‏كند و آنها را حبس و نگاه داشته تا بر يك ديگر داخل و وارد شوند و اين نيست مگر بخاطر خوف و هراس بر دنيا و آنچه در آن و كسانى كه بر روى زمين مى‏باشند و پيوسته فرشتگان از روى شفقت و ترحّم به واسطه گريستن درياها مى‏گريند و خدا را خوانده و به جانبش تضرّع و زارى نموده و اهل عرش و اطراف آن نيز جملگى در تضرّع و ناله مى‏باشند.
صداهاى فرشتگان بلند است كه به خاطر خوف و هراس بر اهل زمين همواره حق تعالى را تقديس و تنزيه مى‏نمايند و اگر احيانا صداى آنها به زمين برسد اهل زمين به فرياد آمده و كوهها قطعه قطعه شده و زمين اهلش را مى‏لرزاند.
ابو بصير مى‏گويد: محضر مبارك امام عليه السّلام عرضه داشتم:
فدايت شوم اين امر بسيار عظيم و بزرگ است! حضرت فرمودند: از اين عظيم‏تر غير آن، يعنى خبرى كه نشنيده‏اى مى‏باشد.
سپس فرمودند: اى ابو بصير! دوست ندارى در زمره كسانى باشى كه حضرت فاطمه عليها السّلام را كمك مى‏كنند؟
ابو بصير مى‏گويد: وقتى امام عليه السّلام اين كلام را فرمودند بطورى كه گريه به من دست داد كه قادر بر سخن گفتن نبودم و چنان بغض گلويم را مى‏فشرد كه توانايى بر تكلّم نداشتم.
سپس حضرت بپا خواسته و به نمازخانه تشريف برده و به خواندن دعا پرداختند.
پس از مجلس حضرت با چنين حالى بر خاسته و بيرون آمدم پس نه طعام خوردم و نه خوابيدم و صبح روز بعد را با حالى ترسان روزه گرفته تا آنكه محضر مباركش دوباره مشرّف شدم پس وقتى آن جناب را ساكن و آرام ديدم من نيز آرام گرفتم و از اينكه عقوبت و بلائى بر من نازل نشده حق تعالى را حمد و ستايش نمودم.

باب بيست و هفتم گريستن فرشتگان بر حضرت حسين بن على عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ [الْحُسَيْنِ ]بْنِ سَعِيدٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ رِبْعِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا لَكُمْ لَا تَأْتُونَهُ يَعْنِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ يَبْكُونَ [يَبْكُونَهُ ]عِنْدَ قَبْرِهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسين بن سعيد، از حمّاد بن عيسى، از ربعى بن عبد اللّه، از فضيل بن يسار، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده‏اند كه آن حضرت فرمودند:
شما را چه مى‏شود كه به آنجا نمى‏رويد (يعنى به قبر حضرت حسين عليه السّلام) چه آنكه چهار هزار فرشته تا روز قيامت بر سر قبر آن جناب حاضر بوده و بر آن حضرت مى‏گريند.
2- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ الْكَلْبِيِّ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ هَبَطُوا يُرِيدُونَ الْقِتَالَ مَعَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع لَمْ يُوءْذَنْ لَهُمْ فِي الْقِتَالِ فَرَجَعُوا فِي الِاسْتِئْذَانِ فَهَبَطُوا وَ قَدْ قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع فَهُمْ عِنْدَ قَبْرِهِ شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ رَئِيسُهُمْ مَلَكٌ يُقَالُ لَهُ الْمَنْصُورُ
و محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن حسين بن أبى الخطّاب، از موسى بن سعدان، از عبد اللّه بن القاسم، از عمر بن أبان الكلبى، از أبان بن تغلب نقل كرده كه گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
چهار هزار فرشته به زمين فرود آمدند و خواستند همراه حضرت امام حسين عليه السّلام به قتال بپردازند ولى آن جناب به ايشان اذن ندادند، پس بار ديگر كه به زمين فرود آمده براى اذن گرفتن آن حضرت شهيد شده بودند لذا ايشان بر سر قبر آن حضرت به حالتى ژوليده و گرفته باقى مانده و تا روز قيامت مى‏گريند، رئيس ايشان فرشته‏اى است كه به او منصور مى‏گويند.
3- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ رِبْعِيٍّ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لَكُمْ لَا تَأْتُونَهُ يَعْنِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ يَبْكُونَ عِنْدَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
و پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از على بن اسماعيل، از حمّاد بن عيسى، از ربعى، از فضيل بن يسار نقل كرده‏اند كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
شما را چه مى‏شود كه به آنجا نمى‏رويد (يعنى به قبر حضرت حسين عليه السّلام) چه آنكه چهار هزار فرشته تا روز قيامت بر سر قبر آن جناب حاضر بوده و بر آن حضرت مى‏گريند.
4- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ أَبِي إِسْمَاعِيلَ السَّرَّاجِ عَنْ يَحْيَى بْنِ مَعْمَرٍ الْعَطَّارِ [الْقَطَّانِ ]عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ [السَّاعَةِ ]
و محمّد بن جعفر رزّاز از محمّد بن حسين از محمّد بن اسماعيل، از أبى اسماعيل سرّاج، از يحيى بن معمّر عطّار، از أبى بصير، از حضرت أبى جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
چهار هزار فرشته ژوليده و گرفته تا قيامت بر آن حضرت گريه مى‏كنند.
5- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ وَكَّلَ اللَّهُ تَعَالَى بِالْحُسَيْنِ ع سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ كُلَّ يَوْمٍ شُعْثاً غُبْراً مُنْذُ يَوْمٍ قُتِلَ إِلَى مَا شَاءَ اللَّهُ يَعْنِي بِذَلِكَ قِيَامَ الْقَائِمِ ع
و پدرم عليه الرحمة و على بن الحسين، جملگى از سعد بن عبد اللّه، از احمد ابن محمّد بن عيسى، از على بن الحكم، از على بن أبى حمزه، از أبى بصير، از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده‏اند كه آن جناب فرمودند:
از روزى كه حضرت حسين بن على عليهما السّلام شهيد شده‏اند تا زمانى كه خدا بخواهد يعنى تا قيام قائم عليه السّلام خداوند هفتاد هزار فرشته را مبعوث فرموده كه با حالى ژوليده و گرفته هر روز بر حضرتش صلوات فرستاده و طلب رحمت مى‏كنند.
6- وَ عَنْ سَعْدٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ ثَعْلَبَةَ عَنْ مُبَارَكٍ الْعَطَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ قَيْسٍ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
پدرم عليه الرحمة و على بن الحسين جملگى از سعد، از ابراهيم بن هاشم، از ابن فضال از ثعلبه، از مبارك عطّار، از محمّد بن قيس نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به من فرمودند:
چهار هزار فرشته ژوليده و گرفته نزد قبر حضرت حسين عليه السّلام بوده كه تا روز قيامت بر آن جناب مى‏گريند.
7- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ هَارُونَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثٌ غُبْرٌ [شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
پدرم عليه الرحمه و محمّد بن الحسن و علىّ بن الحسين، جملگى از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسين بن سعيد، از قاسم بن محمّد، از اسحاق بن ابراهيم، از هارون، از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
خداوند منّان چهار هزار فرشته بر قبر حضرت سيّد الشّهداء عليه السّلام موكّل نموده كه همگى ژوليده و گرفته بوده و تا روز قيامت گريه مى‏كنند.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ حَرِيزٍ عَنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَحَدِهِمَا قَالَ إِنَّ عَلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ- شُعْثٌ غُبْرٌ [شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ يَحْرُسُونَهُ
محمّد بن الحسن، از محمّد بن حسن الصفّار، از محمّد بن حسين بن أبى الخطّاب عليهما السّلام از صفوان بن يحيى، از حريز، از فضيل بن يسار، از امام باقر يا امام صادق عليهما السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
چهار هزار فرشته ژوليده و غمگين و گرفته بر قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام موكّل بوده كه تا روز قيامت گريه مى‏كنند.
محمّد بن مسلم مى‏گويد: اين چهار هزار فرشته قبر را حراست و نگهبانى مى‏نمايند.
9- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ رِبْعِيٍّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع بِالْمَدِينَةِ أَيْنَ قُبُورُ الشُّهَدَاءِ فَقَالَ أَ لَيْسَ أَفْضَلُ الشُّهَدَاءِ عِنْدَكُمْ وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ إِنَّ حَوْلَهُ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثٌ غُبْرٌ [شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عبّاس بن معروف، از حمّاد بن عيسى، از ربعى نقل كرده كه وى گفت:
در مدينه محضر امام صادق عليه السّلام بودم به ايشان عرض كردم:
قبور شهداء در كجا است؟
حضرت فرمودند:
مگر افضل و برترين شهداء نزد شما نيست؟! قسم به آن كسى كه جانم در دست او است اطراف قبر آن حضرت چهار هزار فرشته كه جملگى ژوليده و غمگين و گرفته هستند بوده و تا روز قيامت بر آن جناب مى‏گريند.
و محمّد بن الحسن، از محمّد بن حسن الصفّار، از عبّاس بن معروف نظير اين حديث را نقل كرده.
10- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ أَبِي إِسْمَاعِيلَ السَّرَّاجِ عَنْ يَحْيَى بْنِ مَعْمَرٍ الْعَطَّارِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَ الْحُسَيْنَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَلَا يَأْتِيهِ أَحَدٌ إِلَّا اسْتَقْبَلُوهُ وَ لَا يَمْرَضُ أَحَدٌ إِلَّا عَادُوهُ وَ لَا يَمُوتُ أَحَدٌ إِلَّا شَهِدُوهُ وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز مى‏گويد:
محمّد بن حسين بن ابى الخطّاب برايم نقل نمود از محمّد بن اسماعيل بن بزيع و او از اسماعيل سرّاج و او از يحيى بن معمّر عطّار و او از أبى بصير و او از حضرت ابو جعفر عليه السّلام نقل كرد كه آن حضرت فرمودند:
چهار هزار فرشته كه جملگى ژوليده و غمگين و گرفته هستند براى حضرت امام حسين عليه السّلام تا روز قيامت مى‏گريند. پس احدى از مردم به زيارت آن حضرت نمى‏آيند مگر آنكه اين فرشتگان به استقبالش آمده و احدى از مردم مريض و بيمار نشده مگر كه ايشان به عيادتش رفته و كسى از مردم نيست كه بميرد مگر آنكه اين فرشتگان بالاى سرش حاضر مى‏شوند.
و پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن حسين به اسنادش نظير همين حديث را نقل نموده است.
11- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَبَانٍ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ وَكَّلَ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثٌ غُبْرٌ [شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ مِنْ طُلُوعِ الْفَجْرِ إِلَى زَوَالِ الشَّمْسِ فَإِذَا زَالَتِ الشَّمْسُ هَبَطَ أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ وَ صَعِدَ أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ فَلَمْ يَزَلْ يَبْكُونَهُ حَتَّى يَطْلُعَ الْفَجْرُ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
پدرم عليه الرحمه از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن على بن عبد اللّه بن مغيره از عبّاس بن عامر، از ابان، از ابو حمزة ثمالى از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
خداوند متعال چهار هزار فرشته را بر قبر حضرت حسين بن على عليه السّلام موكّل قرار داده كه جملگى ژوليده و غمگين و گرفته بوده و از طلوع صبح تا زوال آفتاب (وقت ظهر) بر آن جناب مى‏گريند و وقتى ظهر مى‏شود چهار هزار فرشته ديگر به زمين فرود آمده و اين چهار هزار نفر به آسمان مى‏روند و فرشتگان به زمين آمده پيوسته مى‏گريند تا صبح طلوع كند ....
12- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَخِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِي الْقَاسِمِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ هَارُونَ قَالَ سَأَلَ رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا عِنْدَهُ فَقَالَ مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع لَمَّا أُصِيبَ بَكَتْهُ حَتَّى الْبِلَادُ- فَوَكَّلَ اللَّهُ بِهِ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن عبد اللّه، از عبد اللّه بن جعفر حميرى، از ابراهيم بن مهزيار، از برادرش على بن مهزيار، از ابو القاسم، از قاسم بن محمّد، از اسحاق بن ابراهيم، از هارون نقل كرده كه وى گفت: شخصى از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام سوءال نمود و من نيز آنجا حاضر بودم.
وى عرضه داشت: براى كسى كه قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام را زيارت كند چه ثوابى است؟
حضرت فرمودند:
زمانى كه حضرت حسين عليه السّلام به بلا و مصيبت گرفتار شد تمام موجودات حتّى بلاد و شهرها بر آن حضرت گريستند، پس خداوند منّان چهار هزار فرشته بر او موكّل ساخت كه جملگى ژوليده و غمگين و گرفته بوده و تا روز قيامت بر آن جناب گريه مى‏كنند .....
13- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ صَبَّاحٍ الْحَذَّاءِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ زُورُوا الْحُسَيْنَ ع وَ لَوْ كُلَّ سَنَةٍ فَإِنَّ كُلَّ مَنْ أَتَاهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ غَيْرَ جَاحِدٍ لَمْ يَكُنْ لَهُ عِوَضٌ غَيْرَ الْجَنَّةِ وَ رُزِقَ رِزْقاً وَاسِعاً وَ آتَاهُ اللَّهُ بِفَرَجٍ عَاجِلٍ إِنَّ اللَّهَ وَكَّلَ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ كُلُّهُمْ يَبْكُونَهُ وَ يُشَيِّعُونَ مَنْ زَارَهُ إِلَى أَهْلِهِ فَإِنْ مَرِضَ عَادُوهُ وَ إِنْ مَاتَ شَهِدُوا جَنَازَتَهُ بِالاسْتِغْفَارِ لَهُ وَ التَّرَحُّمِ عَلَيْهِ حَدَّثَنِي حَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين، از حسن بن محبوب، از صباح حذّاء، از محمّد بن مروان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده، وى گفت:
شنيدم كه آن حضرت مى‏فرمودند:
حسين عليه السّلام را زيارت كنيد اگر چه در هر سال باشد زيرا كسانى كه او را در حالى كه به حقّش عارف بوده و آن را انكار ندارند زيارت كنند عوض و پاداشى ندارند مگر بهشت و روزى آنها واسع و فراخ بوده و خداوند منّان در دنيا فرج نصيبشان مى‏كند، حق تبارك و تعالى چهار هزار فرشته را موكّل قبر حسين بن على عليهما السّلام فرموده كه تمام بر او مى‏گريند و زائرين حضرت را مشايعت كرده تا به اهل خود برسند و اگر مريض شوند آنها را عيادت كرده و هنگامى كه از دنيا روند بر سر جنازه آنها حاضر شده و بر ايشان طلب آمرزش و رحمت مى‏نمايند.
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب به اسنادش نظير همين روايت را نقل نموده است.
14- وَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ بَكْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ وَكَّلَ اللَّهُ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع سَبْعِينَ أَلْفَ [مَلَكٍ ملكا شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ يُصَلُّونَ عِنْدَهُ الصَّلَاةُ الْوَاحِدَةُ مِنْ صَلَاتِهِمْ [مِنْ صَلَاةِ أَحَدِهِمْ ]تَعْدِلُ أَلْفَ صَلَاةٍ مِنْ صَلَاةِ الآْدَمِيِّينَ يَكُونُ ثَوَابُ صَلَاتِهِمْ وَ أَجْرُ ذَلِكَ لِمَنْ زَارَ قَبْرَهُ
پدرم از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از سيف بن عميره، از بكر بن محمّد، از حضرت ابى عبد اللّه عليهما السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
خداوند متعال هفتاد هزار فرشته را بر قبر حضرت حسين بن على عليه السّلام موكّل ساخته كه تمام ژوليده و غمگين و گرفته بوده و تا روز قيامت بر آن حضرت گريسته و نزد قبر آن جناب نماز مى‏گذارند يك نماز ايشان معادل هزار نماز انسان‏ها مى‏باشد و جالب اينكه ثواب نماز آنها براى كسى است كه قبر آن حضرت را زيارت كند.
15- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ مَالِكٍ الْجُهَنِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ وَكَّلَ بِالْحُسَيْنِ ع مَلَكاً فِي أَرْبَعَةِ آلَافِ مَلَكٍ يَبْكُونَهُ وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِزُوَّارِهِ وَ يَدْعُونَ اللَّهَ لَهُمْ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن حسين بن ابى الخطّاب، از صفوان بن يحيى، از حنان بن سدير، از مالك جهنىّ از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
خداوند متعال فرشته‏اى را در ميان چهار هزار فرشته ديگر بر حسين عليه السّلام موكّل قرار داد، اين فرشتگان جملگى بر آن حضرت گريسته و براى زائرين آن جناب طلب آمرزش كرده و دعاء مى‏نمايند.
16- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا الْهَيْثَمُ بْنُ وَاقِدٍ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ مُقَرِّنٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا زُرْتُمْ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَالْزَمُوا الصَّمْتَ إِلَّا مِنْ خَيْرٍ وَ إِنَّ مَلَائِكَةَ اللَّيْلِ وَ النَّهَارِ مِنَ الْحَفَظَةِ- تَحْضُرُ الْمَلَائِكَةَ الَّذِينَ بِالْحَائِرِ فَتُصَافِحُهُمْ فَلَا يُجِيبُونَهَا مِنْ شِدَّةِ الْبُكَاءِ فَيَنْتَظِرُونَهُمْ حَتَّى تَزُولَ الشَّمْسُ وَ حَتَّى يُنَوِّرَ الْفَجْرُ ثُمَّ يُكَلِّمُونَهُمْ وَ يَسْأَلُونَهُمْ عَنْ أَشْيَاءَ مِنْ أَمْرِ السَّمَاءِ فَأَمَّا مَا بَيْنَ هَذَيْنِ الْوَقْتَيْنِ- فَإِنَّهُمْ لَا يَنْطِقُونَ وَ لا يَفْتُرُونَ عَنِ الْبُكَاءِ وَ الدُّعَاءِ وَ لَا يَشْغَلُونَهُمْ فِي هَذَيْنِ الْوَقْتَيْنِ عَنْ أَصْحَابِهِمْ فَإِنَّمَا شُغُلُهُمْ بِكُمْ إِذَا نَطَقْتُمْ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ مَا الَّذِي يَسْأَلُونَهُمْ عَنْهُ وَ أَيُّهُمْ يَسْأَلُ صَاحِبَهُ الْحَفَظَةُ أَوْ أَهْلُ الْحَائِرِ قَالَ أَهْلُ الْحَائِرِ يَسْأَلُونَ الْحَفَظَةَ لِأَنَّ أَهْلَ الْحَائِرِ مِنَ الْمَلَائِكَةِ لَا يَبْرَحُونَ وَ الْحَفَظَةُ تَنْزِلُ وَ تَصْعَدُ قُلْتُ فَمَا تَرَى يَسْأَلُونَهُمْ عَنْهُ قَالَ إِنَّهُمْ يَمُرُّونَ إِذَا عَرَجُوا بِإِسْمَاعِيلَ صَاحِبِ الْهَوَاءِ فَرُبَّمَا وَافَقُوا النَّبِيَّ ص وَ عِنْدَهُ فَاطِمَةُ الزَّهْرَاءُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ وَ الْأَئِمَّةُ مَنْ مَضَى مِنْهُمْ- فَيَسْأَلُونَهُمْ عَنْ أَشْيَاءَ وَ مَنْ حَضَرَ مِنْكُمُ الْحَائِرَ وَ يَقُولُونَ بَشِّرُوهُمْ بِدُعَائِكُمْ فَتَقُولُ الْحَفَظَةُ كَيْفَ نُبَشِّرُهُمْ وَ هُمْ لَا يَسْمَعُونَ كَلَامَنَا فَيَقُولُونَ لَهُمْ بَارِكُوا عَلَيْهِمْ وَ ادْعُوا لَهُمْ عَنَّا فَهِيَ الْبِشَارَةُ مِنَّا فَإِذَا انْصَرَفُوا فَحِفُّوهُمْ بِأَجْنِحَتِكُمْ حَتَّى يُحِسُّوا مَكَانَكُمْ وَ إِنَّا نَسْتَوْدِعُهُمُ الَّذِي لَا تَضِيعُ وَدَائِعُهُ وَ لَوْ يَعْلَمُونَ مَا فِي زِيَارَتِهِ مِنَ الْخَيْرِ وَ يَعْلَمُ ذَلِكَ النَّاسُ لَاقْتَتَلُوا عَلَى زِيَارَتِهِ بِالسُّيُوفِ وَ لَبَاعُوا أَمْوَالَهُمْ فِي إِتْيَانِهِ وَ إِنَّ فَاطِمَةَ ع إِذَا نَظَرَتْ إِلَيْهِمْ وَ مَعَهَا أَلْفُ نَبِيٍّ وَ أَلْفُ صِدِّيقٍ وَ أَلْفُ شَهِيدٍ وَ مِنَ الْكَرُوبِيِّينَ أَلْفُ أَلْفٍ يُسْعِدُونَهَا عَلَى الْبُكَاءِ وَ إِنَّهَا لَتَشْهَقُ شَهْقَةً فَلَا يَبْقَى فِي السَّمَاوَاتِ مَلَكٌ إِلَّا بَكَى رَحْمَةً لِصَوْتِهَا وَ مَا تَسْكُنُ حَتَّى يَأْتِيَهَا النَّبِيُّ ص [أَبُوهَا ]فَيَقُولُ يَا بُنَيَّةِ قَدْ أَبْكَيْتِ أَهْلَ السَّمَاوَاتِ وَ شَغَلْتِهِمْ عَنِ التَّسْبِيحِ وَ التَّقْدِيسِ فَكُفِّي حَتَّى يُقَدِّسُوا فَ إِنَّ اللّهَ بالِغُ أَمْرِهِ وَ إِنَّهَا لَتَنْظُرُ إِلَى مَنْ حَضَرَ مِنْكُمْ فَتَسْأَلُ اللَّهَ لَهُمْ مِنْ كُلِّ خَيْرٍ وَ لَا تَزْهَدُوا فِي إِتْيَانِهِ فَإِنَّ الْخَيْرَ فِي إِتْيَانِهِ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ يُحْصَى
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از علىّ بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرىّ، از عبد اللّه بن عبد الرّحمن اصم نقل كرده كه وى گفت:
هيثم بن واقد، از عبد الملك بن مقرّن از امام صادق عليه السّلام براى ما نقل كرد كه آن حضرت فرمودند:
وقتى به زيارت حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام رفتيد در آنجا سكوت اختيار كرده و كلامى نگوئيد مگر سخن نيك و خير، زيرا فرشتگان شب و روز كه از نگهبانان و حافظين هستند نزد فرشتگانى كه در حائر حسينى مى‏باشند آمده و با ايشان مصافحه كرده ولى ايشان از شدّت گريه و ناراحتى كه دارند جواب آنها را نداده بناچار آنها صبر مى‏كنند تا ظهر فردا برسد و صبح طلوع نمايد سپس آنان با ايشان سخن گفته و راجع به امور آسمانى سوءالاتى را مطرح مى‏نمايند ولى بين اين دو وقت (صبح و ظهر) ابدا صحبت نكرده و از گريستن و دعاء نمودن كوتاهى نمى‏كنند و در اين دو وقت آن فرشتگان نيز ايشان را از يارانشان منصرف و مشغول نمى‏كنند تنها وقتى شما سخن گفته و تكلم مى‏نمائيد ايشان مشغول و منصرف مى‏گردند.
راوى مى‏گويد: محضر امام عليه السّلام عرض كردم:
فدايت شوم، چه چيزى را سوءال مى‏كنند و كداميك از ديگرى مى‏پرسد آيا فرشتگان نگهبان و حافظ از فرشتگان حائر سوءال مى‏كنند يا بالعكس؟ حضرت فرمودند:
فرشتگان اهل حائر از حافظين و نگهبانان مى‏پرسند، زيرا فرشتگان حائر از آنجا دور نشده و به جايى ديگر نمى‏روند ولى حافظين، و نگهبانان به زمين نزول كرده و از آن به آسمان صعود مى‏كنند.
عرض كردم: نظر شما راجع به سوءال آنها چه بوده و مى‏فرمائيد از چه چيز سوءال مى‏كنند؟ حضرت فرمودند: حافظين وقتى به آسمان عروج مى‏كنند عبورشان به اسماعيل يعنى صاحب هواء مى‏افتد و بسا با نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ملاقات كرده در حالى كه نزد آن جناب حضرات فاطمه و حسن و حسين و ائمه عليهم السّلام (مقصود حضرات ائمّه ماضى بوده نه امام حاضر عليه السّلام) حضور دارند پس فرشتگان از ايشان راجع به اشيائى چند و در باره آنان كه از شما در حائر حاضر مى‏شوند سوءالاتى مى‏كنند؟ حضرات معصومين عليهم السّلام در پاسخ سوءالاتشان مى‏فرمايند:
زائرين را بشارت دهيد و به دعائى كه براى ايشان مى‏نمائيد مژده دهيد.
فرشتگان حافظ عرض مى‏كنند: چگونه به ايشان بشارت دهيم در حالى كه صداى ما را نمى‏شنوند؟ حضرات معصومين عليهم السّلام به ايشان مى‏فرمايند:
براى ايشان دعاء كنيد كه بركات حقتعالى بر ايشان مداوم باشد و نيز از جانب ما ايشان را دعاء نمايند و اين خود بشارتى است از ما به ايشان و وقتى از زيارت برگشتند با بال‏هايتان ايشان را نوازش كنيد، بطورى كه شما را حسّ و درك نمايند و ما ايشان را به امانت نزد شما مى‏سپاريم و اميد است كه اين ودائع ضايع و تباه نشوند.
و اگر خير و بركتى كه در زيارت آن جناب است مردم مى‏دانستند قطعا و به طور حتم در نائل شدن به زيارت آن حضرت با شمشير با يك ديگر به مقاتله پرداخته و مال‏هاى خود را فروخته و به زيارت آن جناب مى‏رفتند.
و حضرت فاطمه عليها السّلام هر گاه به ايشان (زائرين) نظر نمايند در حالى كه با وى هزار پيغمبر و هزار صدّيق و هزار شهيد از كروبين مى‏باشند هزار هزار (يك ميليون) نفر آن حضرت را بر گريستن يارى و همراهى مى‏كنند و آن حضرت چنان فرياد مى‏زنند كه هيچ فرشته‏اى در آسمان‏ها باقى نمى‏ماند مگر آنكه از صداى ايشان بگريه مى‏افتد، و آن حضرت آرام نمى‏گيرند تا وقتى كه پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به نزد ايشان آمده و مى‏فرمايند:
دخترم، اهل آسمان‏ها را به گريه انداختى و ايشان را از تسبيح و تقديس حق تعالى بازداشتى، پس خوددارى كن تا ايشان به تقديس حقّ بپردازند چه آنكه امر و فرمان خدا بر همه چيز نافذ و روان مى‏باشد.
سپس امام عليه السّلام فرمودند:
حضرت فاطمه عليها السّلام به كسانى كه از شما به زيارت سيّد الشّهداء روند نظر فرموده و از خداوند منّان براى ايشان هر خير و خوبى را مسألت مى‏نمايند، مبادا در رفتن، به زيارت آن جناب بى‏رغبت باشيد چه آنكه خيرى كه در زيارت آن حضرت است بيشتر از آنست كه بتوان احصاء و شمارش نمود.
17- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو عُبَيْدَةَ الْبَزَّازُ عَنْ حَرِيزٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع
قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا أَقَلَّ بَقَاءَكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ أَقْرَبَ آجَالَكُمْ بَعْضَهَا مِنْ بَعْضٍ مَعَ حَاجَةِ هَذَا الْخَلْقِ إِلَيْكُمْ فَقَالَ إِنَّ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنَّا صَحِيفَةً فِيهَا مَا يَحْتَاجُ إِلَيْهِ أَنْ يَعْمَلَ بِهِ فِي مُدَّتِهِ فَإِذَا انْقَضَى مَا فِيهَا مِمَّا أُمِرَ بِهِ عَرَفَ أَنَّ أَجَلَهُ قَدْ حَضَرَ وَ أَتَاهُ النَّبِيُّ ص يَنْعَى إِلَيْهِ نَفْسَهُ وَ أَخْبَرَهُ بِمَا لَهُ عِنْدَ اللَّهِ وَ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع قَرَأَ صَحِيفَتَهُ الَّتِي أُعْطِيَهَا وَ فُسِّرَ لَهُ مَا يَأْتِي وَ مَا يَبْقَى وَ بَقِيَ مِنْهَا أَشْيَاءُ لَمْ تَنْقَضِ فَخَرَجَ إِلَى الْقِتَالِ فَكَانَتْ تِلْكَ الْأُمُورَ الَّتِي بَقِيَتْ إِنَّ الْمَلَائِكَةَ سَأَلَتِ اللَّهَ فِي نُصْرَتِهِ- فَأَذِنَ لَهُمْ فَمَكَثَتْ تَسْتَعِدُّ لِلْقِتَالِ وَ تَأَهَّبْتُ لِذَلِكَ حَتَّى قُتِلَ فَنَزَلَتِ الْمَلَائِكَةُ وَ قَدِ انْقَطَعَتْ مُدَّتُهُ وَ قُتِلَ ع فَقَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا رَبِّ أَذِنْتَ لَنَا بِالانْحِدَارِ فِي نُصْرَتِهِ فَانْحَدَرْنَا وَ قَدْ قَبَضْتَهُ فَأَوْحَى اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى إِلَيْهِمْ أَنْ الْزَمُوا قُبَّتَهُ [قَبْرَهُ ]حَتَّى تَرَوْنَهُ [تَرَوْهُ وَ قَدْ خَرَجَ فَانْصُرُوهُ وَ ابْكُوا عَلَيْهِ وَ عَلَى مَا فَاتَكُمْ مِنْ نُصْرَتِهِ وَ أَنَّكُمْ خُصِّصْتُمْ بِنُصْرَتِهِ وَ الْبُكَاءِ عَلَيْهِ فَبَكَتِ الْمَلَائِكَةُ حَزَناً وَ جَزَعاً عَلَى مَا فَاتَهُمْ مِنْ نُصْرَةِ الْحُسَيْنِ ع فَإِذَا خَرَجَ ع يَكُونُونَ أَنْصَارَهُ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم نقل كرده كه وى گفت:
ابو عبيده بزّاز از حريز براى ما نقل كرد كه وى به حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام عرض نمود:
فدايت شوم چقدر ماندن شما اهل بيت در اين دار فانى كم بوده و چقدر اجل شما نزديك است با اينكه تمام اين خلائق به شما احتياج دارند! حضرت فرمودند:
هر كدام از ما صحيفه‏اى داريم كه در طول مدّت عمر به آنچه نيازمنديم عمل كنيم در آن ثبت و ضبط شده است پس هر گاه آنچه در صحيفه نوشته شده منقضى گشت معلوم مى‏شود اجل صاحب صحيفه فرا رسيده و در اين هنگام پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نزد وى آمده و خبر ارتحالش را اعلام نموده و از آنچه براى او نزد خداست خبر مى‏دهند و حضرت امام حسين عليه السّلام نيز صحيفه‏اى را كه داده شده بودند قرائت فرموده و براى آن جناب امورى كه باقى مانده منقضى نمى‏گرديد تفسير گرديده بود لذا آنچه مى‏بايد واقع شود واقع گرديد و باقى ماندن اشيائى كه بوقوع نپيوست لذا حضرتش به قتال شتافت پس آن امورى كه باقى مانده بودند اين بود كه فرشتگان از حقتعالى طلب نصرت آن حضرت را كردند و به ايشان اذن يارى داده شد پس ايشان درنگ نموده و خود را آماده براى قتال و كارزار كردند تا آن حضرت به شهادت رسيدند و پس از اين واقعه فرشتگان به زمين فرود آمدند يعنى پس از انقطاع مدّت عمر آن حضرت و به شهادت رسيدن آن جناب و وقتى ملائكه اين واقعه را ديدند به درگاه الهى عرض كردند:
خداوندا به ما اذن هبوط و فرود آمدن به زمين را دادى و اجازه نصرت و يارى آن حضرت را اعطاء فرمودى پس وقتى ما به زمين آمديم كه حضرتش را قبض روح كرده‏اى؟ خداوند متعال به ايشان وحى نمود كه ملازم قبر آن حضرت بوده تا آن جناب را ببينيد و وقتى آن حضرت از قبر خارج گشت نصرتش نمائيد و نيز بر او و بر آنچه از شما نسبت به يارى آن حضرت فوت گرديده گريه كنيد و تنها شما گروه فرشتگان هستيد كه مختص به اين خصيصه گرديده‏ايد كه آن جناب را يارى كرده و بر مصيبتش گريه نمائيد، پس فرشتگان بخاطر آنچه از دستشان رفته بود و نتوانسته بودند به آن حضرت كمك كنند محزون گشته و از روى جزع و حزن بر آن جناب به گريه در آمدند و هنگامى كه حضرت سيّد الشّهداء از قبر خارج گرديدند اين فرشتگان انصار و يارانش مى‏باشند.

باب بيست و هشتم گريستن آسمان و زمين بر شهادت حضرت حسين عليه السّلام و يحيى بن زكريا عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِنَا عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ الْمِيثَمِيِّ عَنْ عَلِيٍّ الْأَزْرَقِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْحَكَمِ النَّخَعِيِّ عَنْ رَجُلٍ قَالَ سَمِعْتُ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ ع فِي الرَّحَبَةِ وَ هُوَ يَتْلُو هَذِهِ الآْيَةَ- فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ وَ خَرَجَ عَلَيْهِ الْحُسَيْنُ مِنْ بَعْضِ أَبْوَابِ الْمَسْجِدِ فَقَالَ أَمَا إِنَّ هَذَا سَيُقْتَلُ وَ تَبْكِي عَلَيْهِ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم (على بن الحسين و محمّد بن الحسن) از سعد بن عبد اللّه، از يعقوب بن يزيد، از احمد بن الحسن الميثمى، از على ارزق، از حسن بن حكم نخعى، از شخصى نقل كرده‏اند كه وى گفت:
در سرزمين رحبه از امير الموءمنين عليه السّلام شنيدم كه اين آيه شريفه را تلاوت مى‏فرمودند:
فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ.
در اين هنگام حضرت حسين عليه السّلام از يكى از درب‏هاى مسجد داخل شد، حضرت فرمودند: بدانيد اين (يعنى حضرت حسين عليه السّلام) عنقريب كشته خواهد شد و آسمان و زمين بر او مى‏گريند.
2- حَدَّثَنِي
مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَكَمِ بْنِ مِسْكِينٍ عَنْ دَاوُدَ [يَزْدَادَ ]بْنِ عِيسَى الْأَنْصَارِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي لَيْلَى عَنْ إِبْرَاهِيمَ النَّخَعِيِّ قَالَ خَرَجَ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع فَجَلَسَ فِي الْمَسْجِدِ وَ اجْتَمَعَ أَصْحَابُهُ حَوْلَهُ وَ جَاءَ الْحُسَيْنُ ع حَتَّى قَامَ بَيْنَ يَدَيْهِ فَوَضَعَ يَدَهُ عَلَى رَأْسِهِ فَقَالَ يَا بُنَيَّ إِنَّ اللَّهَ عبر [عَيَّرَ أَقْوَاماً بِالْقُرْآنِ فَقَالَ- فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ وَ ايْمُ اللَّهِ لَيَقْتُلُنَّكَ بَعْدِي ثُمَّ تَبْكِيكَ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ وَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از حكم بن مسكين، از داود بن عيسى انصارى، از محمّد بن عبد الرّحمن بن ابى ليلى، از ابراهيم نخعى نقل كرده كه وى گفت:
امير الموءمنين عليه السّلام بيرون آمده و در مسجد نزول اجلال فرموده و اصحاب و ياران دور آن حضرت حلقه زدند در اين هنگام حضرت حسين عليه السّلام تشريف آوردند تا رسيدند مقابل امير الموءمنين عليه السّلام و آنجا ايستادند، امير الموءمنين عليه السّلام دست مبارك بر سر ايشان نهاده و فرمودند:
پسرم، خداوند متعال اقوام و طوائفى را بوسيله قرآن تقبيح نموده و مورد سرزنش و ملامت قرار داده و حضرت فرموده است:
فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ به خدا قسم حتما پس از من تو را خواهند كشت سپس آسمان و زمين بر تو گريه خواهند نمود.:
ترجمه:
پدرم، از سعد بن عبد اللّه از محمّد بن حسين بن ابى الخطّاب به اسنادش مثل و نظير همين حديث را نقل نموده است.
3- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ وُهَيْبِ بْنِ حَفْصٍ النَّحَّاسِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع بَكَى لِقَتْلِهِ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ وَ احْمَرَّتَا وَ لَمْ تَبْكِيَا عَلَى أَحَدٍ قَطُّ إِلَّا عَلَى يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از وهيب بن حفص نحّاس، از ابو بصير، از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن حضرت فرمودند:
همانا آسمان و زمين براى شهادت حضرت حسين عليه السّلام گريسته و سرخ شدند و بر احدى هرگز نگريسته مگر بر حضرت يحيى بن زكريا و حسين بن على عليهم السّلام.
و پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين به اسنادش نظير همين حديث را نقل كرده است.
4- وَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيْهِ وَ غَيْرُهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ هِلَالٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ السَّمَاءَ بَكَتْ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَ لَمْ تَبْكِ عَلَى أَحَدٍ غَيْرِهِمَا قُلْتُ وَ مَا بُكَاوءُهَا قَالَ مَكَثَتْ أَرْبَعِينَ يَوْماً تَطْلُعُ كَشَمْسٍ بِحُمْرَةٍ وَ تَغْرُبُ بِحُمْرَةٍ قُلْتُ فَذَاكَ بُكَاوءُهَا قَالَ نَعَمْ
على بن الحسين بن موسى بن بابويه و غير او، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عبد الجبّار، از حسن بن على بن فضّال، از حمّاد بن عثمان، از عبد اللّه بن هلال نقل كرده كه وى گفت:
شنيدم حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام مى‏فرمودند:
آسمان بر حضرت حسين بن على و يحيى بن زكريّا عليهم السّلام گريست و بر احدى غير اين دو گريه نكرد.
عرض كردم: گريه آسمان چيست و چگونه بوده؟
حضرت فرمودند:
چهل روز آسمان درنگ و توقّف نمود، خورشيد با رنگى قرمز طلوع نموده و با رنگى سرخ غروب مى‏كرد.
عرضه داشتيم: اين گريه آسمان بود؟ حضرت فرمودند: بلى.
5- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ عُمَرَ بْنِ سَهْلٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُسْهِرٍ الْقُرَشِيِّ قَالَ حَدَّثَتْنِي جَدَّتِي أَنَّهَا أَدْرَكَتِ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ حِينَ قُتِلَ فَمَكَثْنَا سَنَةً وَ تِسْعَةَ أَشْهُرٍ وَ السَّمَاءُ مِثْلُ الْعَلَقَةِ مِثْلُ الدَّمِ مَا تَرَى الشَّمْسَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از عبد اللّه بن احمد، از عمر بن سهل، از على بن مسهر قرشى نقل كرده كه وى گفت:
جدّه من برايم نقل كرد كه هنگام شهادت حسين بن على عليهما السّلام را درك نموده وى گفت:
يك سال و نه ماه پس از اين واقعه پيوسته آسمان مانند لخته خونى بود و خورشيد اصلا ديده نشد.
6- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِهِ تَعَالَى فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ قَالَ لَمْ تَبْكِ السَّمَاءُ عَلَى أَحَدٍ مُنْذُ قُتِلَ يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا حَتَّى قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع فَبَكَتْ عَلَيْهِ
على بن الحسين بن موسى، از على بن ابراهيم بن هاشم، از پدرش، از ابن فضّال، از ابى جميله، از محمّد بن على الحلبى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده كه آن حضرت در ذيل آيه شريفه: فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ.
فرمودند:
از زمانى كه حضرت يحيى بن زكريا عليهما السّلام كشته شد آسمان بر احدى نگريست تا هنگامى كه حضرت حسين عليه السّلام شهيد شدند كه در اين هنگام باز يك بار ديگر آسمان گريست.
7- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْقُرَشِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ احْمَرَّتِ السَّمَاءُ حِينَ قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع سَنَةً وَ يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا وَ حُمْرَتُهَا بُكَاوءُهَا
محمّد بن جعفر رزّاز قرشى مى‏گويد:
محمّد بن الحسين بن أبى الخطّاب برايم نقل نمود از صفوان بن يحيى، از داود بن فرقد، از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام كه آن حضرت فرمودند:
هنگامى كه حضرت حسين عليه السّلام شهيد شدند و يحيى بن زكريا را كشتند آسمان تا يك سال سرخ بود و اين سرخى گريستن آسمان به حساب آمده.
8- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ عَبْدِ الْخَالِقِ بْنِ عَبْدِ رَبِّهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ لَمْ يَكُنْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا وَ يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا ع لَمْ يَكُنْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا وَ لَمْ تَبْكِ السَّمَاءُ إِلَّا عَلَيْهَا أَرْبَعِينَ صَبَاحاً قَالَ قُلْتُ مَا بُكَاوءُهَا قَالَ كَانَتْ تَطْلُعُ حَمْرَاءَ وَ تَغْرُبُ حَمْرَاءَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسين بن على بن فضّال، از ابن بكير، از زراره، از عبد الخالق بن عبد ربّه نقل كرده كه وى گفت:
شنيدم كه حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام در ذيل آيه شريفه:
لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا.
مى‏فرمودند:
حسين بن على عليه السّلام پيش‏تر همنامى نداشتند و يحيى بن زكريّا عليهما السّلام نيز قبلا همنامى نداشتند.
و آسمان بر احدى نگريست مگر بر اين دو كه چهل صباح گريه كرد.
راوى مى‏گويد: محضر مبارك امام عليه السّلام عرض كردم: گريه آسمان چه بود؟
حضرت فرمودند: هنگام طلوع و غروب آسمان سرخ بود.
9- وَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ وَ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ جَمِيعاً عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ مَا بَكَتِ السَّمَاءُ عَلَى أَحَدٍ بَعْدَ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا إِلَّا عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَإِنَّهَا بَكَتْ عَلَيْهِ أَرْبَعِينَ يَوْماً
على بن الحسين بن موسى، از على بن ابراهيم و سعد بن عبد اللّه، جملگى از ابراهيم بن هاشم، از على بن فضّال، از ابى جميله، از جابر، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل كرده‏اند كه آن حضرت فرمودند:
بعد از حضرت يحيى بن زكريّا عليهما السّلام آسمان بر احدى نگريست مگر بر حضرت حسين بن على عليهما السّلام چه آنكه چهل روز آسمان بر آن حضرت گريه مى‏كرد.
10- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ عَنْ كُلَيْبِ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْأَسَدِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَمْ تَبْكِ السَّمَاءُ إِلَّا عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا ع
محمّد بن جعفر رزّاز كوفى از محمّد بن الحسين بن أبى الخطّاب، از جعفر بن بشير، از كليب بن معاويه اسدى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
آسمان بر احدى نگريسته است مگر بر حضرت حسين بن على عليهما السّلام و يحيى بن زكريا عليهم السّلام.
11- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ سَعْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سَلَمَةَ [مَسْلَمَةَ ]عَمَّنْ حَدَّثَهُ قَالَ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع أَمْطَرَتِ السَّمَاءُ تُرَاباً أَحْمَرَ
محمّد بن جعفر رزّاز كوفى از محمّد بن الحسين بن أبى الخطّاب، از محمّد ابن الحسين، از نصر بن مزاحم، از عمر بن سعد، از محمّد بن سلمه از كسى كه برايش نقل نموده، وى گفت:
هنگامى كه حسين بن على عليهما السّلام كشته شدند از آسمان خاك سرخ مى‏باريد.
12- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَسْلَمَ بْنِ الْقَاسِمِ قَالَ أَخْبَرَنَا عُمَرُ بْنُ وَهْبٍ [عَمْرُو بْنُ ثُبَيْتٍ ]عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ إِنَّ السَّمَاءَ لَمْ تَبْكِ مُنْذُ وُضِعَتْ إِلَّا عَلَى يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع قُلْتُ أَيَّ شَيْءٍ كَانَ بُكَاوءُهَا قَالَ كَانَتْ إِذَا اسْتُقْبِلَتْ بِثَوْبٍ وَقَعَ عَلَى الثَّوْبِ شِبْهُ أَثَرِ الْبَرَاغِيثِ مِنَ الدَّمِ
حكيم بن داود بن حكيم از سلمة بن خطّاب، از محمّد بن ابى عمير، از حسين بن عيسى، از اسلم بن قاسم، وى مى‏گويد:
عمر بن وهب به ما خبر داد از پدرش، از على بن الحسين عليهما السّلام كه آن جناب فرمودند:
از زمانى كه آسمان تعبيه شده و وضع گرديده تا بحال بر احدى نگريسته مگر بر يحيى بن زكريا و حسين بن على عليهم السّلام.
عرض كردم: گريه آسمان چه بوده؟
حضرت فرمودند:
وقتى لباسى را در مقابل آن قرار مى‏دادى روى آن اثرى شبيه به خون پشه واقع مى‏گشت.
13- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُوسَى بْنِ الْفَضْلِ عَنْ حَنَانٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا تَقُولُ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّهُ بَلَغَنَا عَنْ بَعْضِهِمْ أَنَّهَا تَعْدِلُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً- قَالَ لَا تَعْجَبْ [مَا أَصَابَ مَا يَقُولُ ]بِالْقَوْلِ هَذَا كُلِّهِ وَ لَكِنْ زُرْهُ وَ لَا تَجْفُهُ فَإِنَّهُ سَيِّدُ الشُّهَدَاءِ وَ سَيِّدُ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ شَبِيهُ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَ عَلَيْهِمَا بَكَتِ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ عَبْدِ الصَّمَدِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ سَوَاءً حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ تَعَالَى وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن عيسى، از موسى بن فضل از حنان نقل كرد كه وى گفت:
محضر مبارك امام صادق عليه السّلام عرض كردم: چه مى‏فرمائيد راجع به زيارت قبر حضرت ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام زيرا از بعضى شما نقل شده كه زيارت آن حضرت معادل يك حج و يك عمره مى‏باشد؟ حضرت فرمودند:
چه قدر ضعيف است اين حديث، زيارت آن حضرت معادل كلّ اين ثواب نيست ولى در عين حال شما آن حضرت را زيارت كرده و به او جفاء نكنيد زيرا آن جناب سيد شهداء و سيد جوانان اهل بهشت و شبيه يحيى بن زكريا است و بر اين دو آسمان و زمين گريسته‏اند.
ترجمه:
پدرم و محمّد بن الحسن بن وليد، از محمّد بن الحسن الصفّار، از عبد الصمد ابن محمّد، از حنان بن سدير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل همين حديث را نقل كرده‏اند:
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع از حنان بن سدير از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام نظير اين حديث را نقل كرده‏اند.
14- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ غَيْرِ وَاحِدٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ عَامِرِ بْنِ مَعْقِلٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ قَاتِلُ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَلَدَ زِنًا وَ قَاتِلُ الْحُسَيْنِ ع وَلَدَ زِناً وَ لَمْ تَبْكِ السَّمَاءُ عَلَى أَحَدٍ إِلَّا عَلَيْهِمَا قَالَ قُلْتُ وَ كَيْفَ تَبْكِي قَالَ تَطْلُعُ الشَّمْسُ فِي حُمْرَةٍ وَ تَغِيبُ فِي حُمْرَةٍ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
و با همين اسناد مذكور از احمد بن محمّد بن عيسى، از جماعتى، از جعفر بن بشير، از حمّاد، از عامر بن معقل، از حسن بن زياد، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
قاتل يحيى بن زكريا و حسين بن على عليهم السّلام زنا زاده بوده و آسمان بر احدى نگريست مگر بر اين دو.
راوى مى‏گويد: عرض كردم: چگونه آسمان گريست؟
حضرت فرمودند:
طلوع خورشيد و غروبش در سرخى بود.
محمّد بن جعفر قرشى، از محمّد بن الحسين، از جعفر بن بشير به اسنادش مثل همين حديث را نقل نموده است.
15- وَ حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ رَحِمَهُمَا اللَّهُ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ هِلَالٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ إِنَّ السَّمَاءَ بَكَتْ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَ لَمْ تَبْكِ عَلَى أَحَدٍ غَيْرِهِمَا قُلْتُ وَ مَا بُكَاوءُهَا قَالَ مَكَثُوا أَرْبَعِينَ يَوْماً تَطْلُعُ الشَّمْسُ بِحُمْرَةٍ وَ تَغْرُبُ بِحُمْرَةٍ قُلْتُ فَذَاكَ بُكَاوءُهَا قَالَ نَعَمْ
پدرم و على بن الحسين رحمة اللّه عليهما جملگى از سعد بن عبد اللّه، از احمد ابن محمّد بن عيسى، از حسن بن على الوشّاء، از حمّاد بن عثمان، از عبد اللّه بن هلال، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب مى‏فرمودند:
آسمان بر حسين بن على و يحيى بن زكريا عليهم السّلام گريسته و بر احدى غير اين دو گريه نكرده است.
عرض كردم: چگونه آسمان گريسته است؟
حضرت فرمودند:
تا چهل روز طلوع و غروبش در سرخى بود.
عرض كردم: گريه آسمان اين گونه بوده است؟
حضرت فرمودند: بلى.
16- وَ عَنْهُمَا عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْبَرْقِيِّ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْحَسَنِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْحَكَمِ النَّخَعِيِّ عَنْ كَثِيرِ بْنِ شِهَابٍ الْحَارِثِيِّ قَالَ بَيْنَمَا نَحْنُ جُلُوسٌ عِنْدَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فِي الرَّحَبَةِ إِذْ طَلَعَ الْحُسَيْنُ ع عَلَيْهِ فَضَحِكَ عَلِيٌّ ع ضَحِكاً حَتَّى بَدَتْ نَوَاجِذُهُ ثُمَّ قَالَ إِنَّ اللَّهَ ذَكَرَ قَوْماً وَ قَالَ فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ وَ الَّذِي فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَيَقْتُلُنَّ هَذَا وَ لَتَبْكِيَنَّ عَلَيْهِ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ
از پدرم و على بن الحسين از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد، از برقى (محمّد بن خالد)، از عبد العظيم بن عبد اللّه الحسنى، از حسن بن الحكم النخعى، از كثير بن شهاب حارثى، وى گفت:
هنگامى كه محضر مبارك امير الموءمنين عليه السّلام در رحبه نشسته بوديم، در اين وقت حضرت حسين عليه السّلام بر آن جناب وارد گشت، امير الموءمنين چنان خنديدند كه دندان‏هاى عقل آن جناب ظاهر گرديد سپس فرمودند:
خداوند متعال در قرآن كريم قومى را ياد كرده و مى‏فرمايد:
فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ قسم به كسى كه حبّه را شكافت و بنده را آفريد اين (يعنى حضرت حسين عليه السّلام) را البته خواهند كشت و قطعا آسمان و زمين بر او مى‏گريند.
17- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْبَرْقِيِّ عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِي سَلَمَةَ قَالَ قَالَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ ع مَا بَكَتِ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ إِلَّا عَلَى يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَ الْحُسَيْنِ ع
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد، از برقى، از عبد العظيم، از حسن، از ابى سلمه نقل كرده كه گفت:
حضرت جعفر بن محمّد عليهما السّلام فرمودند:
آسمان و زمين بر احدى نگريسته مگر بر يحيى بن زكريّا و حسين بن على عليهما السّلام.
18- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي رَحِمَهُمَا اللَّهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى جَمِيعاً عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى وَ كَانَ فِي خِدْمَةِ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع عَنْ عَلِيٍّ عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ فِي طَرِيقِ الْمَدِينَةِ وَ نَحْنُ نُرِيدُ المكة [مَكَّةَ فَقُلْتُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مَا لِي أَرَاكَ كَئِيباً حَزِيناً مُنْكَسِراً فَقَالَ لَوْ تَسْمَعُ مَا أَسْمَعُ لَشَغَلَكَ عَنْ مَسْأَلَتِي قُلْتُ فَمَا الَّذِي تَسْمَعُ قَالَ ابْتِهَالَ الْمَلَائِكَةِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى قَتَلَةِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ ع وَ نَوْحَ الْجِنِّ وَ بُكَاءَ الْمَلَائِكَةِ الَّذِينَ حَوْلَهُ وَ شِدَّةَ جَزَعِهِمْ فَمَنْ يَتَهَنَّأُ مَعَ هَذَا بِطَعَامٍ أَوْ بِشَرَابٍ أَوْ نَوْمٍ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
پدر و برادرم رحمة اللّه عليهما، از احمد بن ادريس و محمّد بن يحيى، جملگى از عمركى بن على بوفكى نقل كرده كه وى گفت:
يحيى كه در خدمت حضرت ابى جعفر ثانى عليه السّلام بود از على و او از صفوان جمّال و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرد كه وى گفت:
در راه مدينه بوديم ولى قصدمان مكّه بود بهر صورت در راه مدينه از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام سوءال كرده و محضر مباركش عرض كردم:
اى پسر رسول خدا (ص): شما را چه مى‏شود كه غمگين و ناراحت و شكسته حال مى‏بينم؟
حضرت فرمودند:
اگر مى‏شنيدى آنچه را كه من مى‏شنوم ديگر از من چنين سوءالى نمى‏كردى.
عرض كردم: چه چيز مى‏شنويد؟ حضرت فرمودند: تضرّع ملائكه به درگاه الهى و نفرينشان نسبت به كشندگان امير الموءمنين و حضرت حسين بن على عليهما السّلام و نيز نوحه و زارى جن و گريستن فرشتگانى كه در اطراف قبر آن حضرت هستند بنا بر اين كيست كه با شنيدن چنين صداهائى غذا و شراب يا خواب بر او گوارا باشد؟!!
19- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْحَسَنِيِّ الْعَلَوِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْحَكَمِ النَّخَعِيِّ عَنْ كَثِيرِ بْنِ شِهَابٍ الْحَارِثِيِّ قَالَ بَيْنَمَا نَحْنُ جُلُوسٌ عِنْدَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع بِالرَّحَبَةِ إِذْ طَلَعَ الْحُسَيْنُ ع قَالَ فَضَحِكَ عَلِيٌّ ع حَتَّى بَدَتْ نَوَاجِذُهُ ثُمَّ قَالَ إِنَّ اللَّهَ ذَكَرَ قَوْماً فَقَالَ فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ وَ الَّذِي فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَيَقْتُلُنَّ هَذَا وَ لَتَبْكِيَنَّ عَلَيْهِ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه و عبد اللّه بن جعفر حميرى، از احمد ابن محمّد بن عيسى، از محمّد بن خالد برقى از عبد العظيم بن عبد اللّه الحسينى العلوى، از حسن بن حكم النخعى از كثير بن شهاب حارثى نقل كرده كه وى گفت: در رحبه محضر مبارك امير الموءمنين عليه السّلام نشسته بوديم در اين هنگام حضرت حسين عليه السّلام ظاهر شدند، پس امير الموءمنين عليه السّلام چنان خنديدند كه دندان‏هاى عقلشان پيدا شد سپس فرمودند:
خداوند متعال در قرآن كريمش قومى را ياد كرده و فرموده:
فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ.
قسم به كسى كه حبّه را شكافته و بنده را آفريده البته اين (حضرت حسين عليه السّلام) را خواهند كشت. و آسمان و زمين بر او مى‏گرديد.
20- وَ عَنْهُ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو مَعْشَرٍ عَنِ الزُّهْرِيِّ قَالَ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع أَمْطَرَتِ السَّمَاءُ دَماً وَ قَالَ عُمَرُ بْنُ سَعْدٍ وَ حَدَّثَنِي أَبُو مَعْشَرٍ عَنِ الزُّهْرِيِّ قَالَ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع لَمْ يَبْقَ فِي بَيْتِ الْمَقْدِسِ حَصَاةٌ إِلَّا وُجِدَ تَحْتَهَا دَمٌ عَبِيطٍ
پدرم عليه الرحمة، از سعد بن عبد اللّه، از نصر بن مزاحم، از عمر بن سعد نقل كرده كه وى گفت:
ابو معشر از زهرى نقل نمود كه وى گفت:
هنگامى كه حضرت حسين بن على عليهما السّلام شهيد شدند آسمان خون باريد.
و عمر بن سعد گفت:
ابو معشر، از زهرى برايم نقل نمود كه وقتى حسين بن على عليهما السّلام شهيد شد در بيت المقدس سنگريزه‏اى باقى نماند مگر وقتى آن را بر مى‏داشتيم خون تازه زيرش بود.
21- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ كَانَ الَّذِي قَتَلَ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع وَلَدَ زِناً وَ الَّذِي قَتَلَ يَحْيَى بْنَ زَكَرِيَّا وَلَدَ زِنًا وَ قَدْ قَالَ احْمَرَّتِ السَّمَاءُ حِينَ قُتِلَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ سَنَةً ثُمَّ قَالَ بَكَتِ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَ عَلَى يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَ حُمْرَتُهَا بُكَاوءُهَا
پدرم رحمة اللّه عليه از محمّد بن الحسن بن مهزيار، از پدرش، از على بن مهزيار، از حسن بن سعيد، از فضالة بن ايوب، از داود بن فرقد نقل كرده كه وى گفت:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه فرمود:
كشنده حضرت حسين بن على عليهما السّلام زنازاده بود و آن كس كه يحيى بن زكريّا را نيز كشت ولد زنا بود، سپس حضرت فرمودند:
هنگامى كه حسين بن على عليهما السّلام كشته شد تا يك سال آسمان سرخ بود، پس از آن فرمودند:
آسمان و زمين بر حسين بن على عليهما السّلام و يحيى بن زكريا عليهما السّلام گريست و همين سرخى آن گريه وى مى‏باشد.

باب بيست و نهم نوحه‏سرائى طائفه جنّ بر حسين بن على عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَبِي ثَابِتٍ عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ زَوْجَةِ النَّبِيِّ ص قَالَتْ مَا سَمِعْتُ نَوْحَ الْجِنِّ مُنْذُ قَبَضَ اللَّهُ نَبِيَّهُ إِلَّا اللَّيْلَةَ- وَ لَا أَرَانِي إِلَّا وَ قَدْ أُصِبْتُ بِابْنِي الْحُسَيْنِ قَالَتْ وَ جَاءَتِ الْجِنِّيَّةُ مِنْهُمْ وَ هِيَ تَقُولُأَيَا عَيْنَايَ فَانْهَمِلَا بِجُهْدٍ عَلَى رَهْطٍ تَقُودُهُمُ الْمَنَايَا فَمَنْ يَبْكِي عَلَى الشُّهَدَاءِ بَعْدِي إِلَى مُتَجَبِّرٍ مِنْ نَسْلِ عَبْدٍ

محمّد بن جعفر قرشى رزّاز، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از نصر بن مزاحم، از عمر بن سعد، از عمرو بن ثابت، از حبيب بن ابى ثابت، از ام سلمه همسر نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم وى گفت:
از زمانى كه خداوند منّان روح نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را قبض فرمود نوحه‏سرائى طائفه جنّ را نشنيدم مگر همان شب (شب رحلت نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) و نديدم ايشان را مگر وقتى كه به مصيبت فرزندم حسين عليه السّلام مبتلا شدم.
ام سلمه مى‏فرمايد:
در همان زمان جنّيه از طائفه جن آمد در حالى كه مى‏گفت:
اى دو چشم من با شدّت و زارى گريه كنيد، زيرا بعد از من چه كسى بر شهداء بگريد.
زارى كنيد بر گروهى كه مرگ آنها را به سوى ستمگرى از نسل بنده و غلام مى‏برد.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَمْرِو بْنِ مُسْلِمٍ عَنِ الْمِيثَمِيِّ قَالَ خَمْسَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكُوفَةِ أَرَادُوا نَصْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَمَرُّوا بِقَرْيَةٍ يُقَالُ لَهَا شَاهِي إِذْ أَقْبَلَ عَلَيْهِمْ رَجُلَانِ شَيْخٌ وَ شَابٌّ- فَسَلَّمَا عَلَيْهِمْ قَالَ فَقَالَ الشَّيْخُ أَنَا رَجُلٌ مِنَ الْجِنِّ وَ هَذَا ابْنُ أَخِي أَرَدْنَا نَصْرَ هَذَا الرَّجُلِ الْمَظْلُومِ- قَالَ فَقَالَ لَهُمْ الشَّيْخُ الْجِنِّيُّ قَدْ رَأَيْتُ رَأْياً فَقَالَ الْفِتْيَةُ الْإِنْسِيُّونَ وَ مَا هَذَا الرَّأْيُ الَّذِي رَأَيْتَ قَالَ رَأَيْتُ أَنْ أَطِيرَ فَ‏آتِيَكُمْ بِخَبَرِ الْقَوْمِ فَتَذْهَبُونَ عَلَى بَصِيرَةٍ فَقَالُوا لَهُ نِعْمَ مَا رَأَيْتَ- قَالَ فَغَابَ يَوْمَهُ وَ لَيْلَتَهُ فَلَمَّا كَانَ مِنَ الْغَدِ إِذَا هُمْ بِصَوْتٍ يَسْمَعُونَهُ وَ لَا يَرَوْنَ الشَّخْصَ وَ هُوَ يَقُولُ-وَ اللَّهِ مَا جِئْتُكُمُ حَتَّى بَصُرْتُ وَ حَوْلَهُ فِتْيَةٌ تَدْمَى نُحُورُهُمُ‏ وَ قَدْ حَثَثْتُ قَلُوصِي كَيْ أُصَادِفَهُمْ كَانَ الْحُسَيْنُ سِرَاجاً يُسْتَضَاءُ فَأَجَابَهُ بَعْضُ الْفِتْيَةِ مِنَ الْإِنْسِيِّينَ يَقُولُ سَاكِنُهُ إِلَى الْقِيَامَةِ يُسْقَى الْغَيْثَ مَمْطُوراً أَنْفُسَهُمْ‏ وَ فَارَقُوا الْمَالَ وَ الْأَحْبَابَ وَ الدُّورا بِه بِالطَّفِّ مُنْعَفِرَ الْخَدَّيْنِ مَنْحُوراً مِثْلَ الْمَصَابِيحِ يَمْلَوْنَ الدُّجَى نُوراً مِنْ قَبْلِ مَا أَنْ يُلَاقُوا الْخُرُدَ الْحُورَا بِهِ اللَّهُ يَعْلَمُ أَنِّي لَمْ أَقُلْ زُوراً غُرَفٍ وَ لِلْبَتُولِ وَ لِلطَّيَّارِ مَسْرُورا اذْهَبْ فَلَا زَالَ قَبْرٌ أَنْتَ وَ فِتْيَةٌ فَرَغُوا لِلَّهِ سَالِكُهُ‏ وَ قَدْ شَرِبْتَ بِكَأْسٍ كَانَ مغرورا

پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از يعقوب بن يزيد، از ابراهيم بن عقبه، از احمد بن عمرو بن مسلم، از ميثمى نقل كرده كه وى گفت:
پنج تن از اهل كوفه به قصد يارى حسين بن على عليهما السّلام حركت كردند و به قريه‏اى رسيدند كه به آن شاهى مى‏گفتند پس دو نفر يكى پير و ديگرى جوان جلوى آنها آمده و به ايشان سلام كردند پيرمرد گفت:
من مردى از طائفه جن هستم و اين جوان برادرزاده من بوده و ما قصدمان يارى نمودن به اين مظلوم (يعنى حسين بن على عليهما السّلام) مى‏باشد.
پيرمرد جنّى سپس به ايشان گفت: من پيشنهادى دارم.
جوانى از اين پنج نفر در جوابش گفت: پيشنهاد چيست؟
پيرمرد جنّى گفت: پيشنهادم اين است كه من پرواز كرده بروم و سپس خبر اين گروه را بياورم تا شما با بصيرت به طرف مقصدتان برويد.
ايشان در جوابش گفتند: خوبپيشنهادى است.
راوى مى‏گويد:
پيرمرد جنّى يك روز و يك شب از نظر ايشان غائب بود پس فرداى آن روز ايشان صدائى شنيدند بدون اينكه صاحب آن را ببينند، صدا اين بود:
به خدا قسم نيامدم نزد شما مگر آنكه خود ديدم، در زمين طف كه سرى بريده و دو گونه‏هايش به خاك آلوده بود.
و اطرافش جوانانى افتاده كه از حلقومشان خون جارى بود نظير چراغ‏هائى كه تاريكى و ظلمت را بر طرف كرده‏اند.
پيوسته ناقه خود را دواندم تا قبل از آنكه ايشان با حوريه‏هاى باكره ملاقات كنند مصادف گردم.
حسين عليه السّلام چراغى فروزان بود و خدا مى‏داند كه من در اين گفتار دروغ نمى‏گويم.
حسين عليه السّلام در غرفه‏هاى بهشت مجاور رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و بتول عليها السّلام و جعفر طيّار بوده در حالى كه شادمان و مسرور مى‏باشد.
بعضى از جوانان در جواب آن صدا گفتند:
برو پس پاينده و جاويد باد قبرى كه تو ساكن آن هستى تا قيامت باران بر آن ببارد.
پيمودم راهى را كه تو نيز راهرو آن بودى و نوشيدم با كاسه‏اى كه بسيار فراخ بود.
و نيز پيمودم راهى را كه جوانانى در اين راه جان خودشان را تسليم خدا نموده و از مال و دوستان و خانه‏هايشان جدا گرديدند.
3- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ قَالَ حَدَّثَنِي عُمَرُ بْنُ سَعْدٍ وَ عَمْرُو بْنُ ثَابِتٍ عَنْ أَبِي زِيَادٍ الْقَنْدِيِّ قَالَ كَانَ الْجَصَّاصُونَ يَسْمَعُونَ نَوْحَ الْجِنِّ حِينَ قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع فِي السَّحَرِ بِالْجَبَّانَةِ وَ هُمْ يَقُولُونَمَسَحَ الرَّسُولُ جَبِينَهُ أَبَوَاهُ مِنْ عَلْيَا قُرَيْشٍ فَلَهُ بَرِيقٌ فِي الْخُدُودِ جَدُّهُ خَيْرُ الْجُدُودِ

حكيم بن داود بن حكيم از ام سلمة بن خطّاب نقل كرده كه وى گفت:
عمر بن سعد و عمرو بن ثابت از ابى زياد قندى برايم نقل نمود، وى گفت:
زمانى كه حضرت امام حسين عليه السّلام شهيد شدند گچ‏كارها در وقت سحر نوحه‏سرائى‏هاى طائفه جنّ را در قبرستان مى‏شنيدند، ايشان مى‏گفتند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم پيشانى او را دست كشيد پس در رخش نورى ساطع است.
پدر و مادرش از برترين افراد قريش بوده، جدّ بزرگوارش بهترين جدّها است.
4- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ قَالَ قَالَ عُمَرُ بْنُ سَعْدٍ قَالَ حَدَّثَنِي الْوَلِيدُ بْنُ غَسَّانَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ قَالَ كَانَتِ الْجِنُّ تَنُوحُ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع تَقُولُ-
لِمَنِ الْأَبْيَاتُ بِالطَّفِّ عَلَى كُرْهٍ بَنَيْنَهُ تِلْكَ أَبْيَاتُ الْحُسَيْنِ يَتَجَاوَبْنَ الرَّنِينَةَ
حكيم بن داود بن حكيم از سلمة بن خطّاب نقل كرده كه وى گفت:
عمر بن سعد گفت: وليد بن غسّان از كسى كه برايش نقل نمود برايم حديثى چنين نقل كرد وى گفت:
طائفه جن بر حسين بن على عليهما السّلام نوحه‏سرائى كرده و مى‏گفتند:
اين اشعار و ابيات كه در سرزمين طفّ در ترسيم بلاهاى وارده بر فرزندانش سروده شده از كيست؟
اين ابيات حسين عليه السّلام را صداهاى حزين و همراه با گريه پاسخ خواهند داد.
5- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ قَالَ حَدَّثَنِي أَيُّوبُ بْنُ سُلَيْمَانَ بْنِ أَيُّوبَ الْفَزَارِيُّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَزَوَّرِ قَالَ سَمِعْتُ لَيْلَى وَ هِيَ تَقُولُ سَمِعْتُ نَوْحَ الْجِنِّ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع وَ هِيَ تَقُولُيَا عَيْنُ جُودِي بِالدُّمُوعِ يَا عَيْنُ أَلْهَاكِ الرُّقَادُ بِطِيْبِهِ بَاتَتْ ثَلَاثاً بِالصَّعِيدِ فَإِنَّمَا يَبْكِي الْحَزِينُ بِحُرْقَةٍ وَ تَفَجُّعٍ مِنْ ذِكْرِ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَوَجُّعٍ جُسُومُهُمْ بَيْنَ الْوُحُوشِ وَ كُلُّهُمْ فِي مَصْرَعٍ

حكيم بن داود بن حكيم از سلمة نقل كرده كه وى گفت:
ايّوب بن سليمان بن ايّوب الفزارى، از على بن حزوّر برايم نقل كرد از ليلى شنيد كه وى گفت:
نوحه‏سرائى طائفه جنّ بر حسين بن على عليهما السّلام را شنيدم كه مى‏گفتند:
اى چشم اشك بريز، زيرا مى‏گريد شخص حزين با سوز و دلتنگى.
اى چشم مردم به واسطه خوشى و خوش‏گذرانى تو را از ياد آل محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و هم دردى با ايشان بازداشته و غافل كرده‏اند.
سه شب را آل محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به روز آورده در حالى كه ابدان طاهره آنها روى خاك بين حيوانات وحشى بوده و جملگى در قتلگاه افتاده‏اند.
6- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي حَمَّادٍ عَنْ أَبِي لَيْلَى الْوَاسِطِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَسَّانَ الْكِنَانِيِّ قَالَ بَكَتِ الْجِنُّ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع فَقَالَتْمَا ذَا تَقُولُونَ إِذْ قَالَ النَّبِيُّ لَكُمْ‏ بِأَهْلِ بَيْتِي وَ إِخْوَانِي وَ مَكْرُمَتِ مَا ذَا فَعَلْتُمْ وَ أَنْتُمْ آخِرُ الْأُمَمِ مِنْ بَيْنِ أَسْرَى وَ قَتْلَى ضُرِّجُوا بِدَمٍ

پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين، از نصر بن مزاحم، از عبد الرحمن بن أبى حماد، از ابى ليلى واسطى، از عبد اللّه بن حسان كنانى نقل كرده كه وى گفت:
طائفه جن بر حضرت حسين بن على عليهما السّلام گريسته و گفتند:
چه خواهيد گفت زمانى كه نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به شما بفرمايد:
شما كه آخرين امّت‏ها مى‏باشيد چه كرديد با اهل بيت و برادران و خويشان من، برخى را اسير و بعضى را كشته و آلوده به خون خود كرديد.
7- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ قَالَ حَدَّثَنِي سَلَمَةُ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ مُعَمَّرِ بْنِ خَلَّادٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ بَيْنَمَا الْحُسَيْنُ ع يَسِيرُ فِي جَوْفِ اللَّيْلِ وَ هُوَ مُتَوَجِّهٌ إِلَى الْعِرَاقِ وَ إِذَا بِرَجُلٍ يَرْتَجِزُ وَ يَقُولُ
حكيم بن داود بن حكيم مى‏گويد:
سلمه برايم نقل نمود و گفت:
على بن حسن، از معمّر بن خلّاد، از ابى الحسن الرّضا عليه السّلام نقل نمود كه آن حضرت فرمودند:
هنگامى كه حضرت امام حسين عليه السّلام در دل شب حركت كرده و بطرف عراق متوجّه شدند در راه به شخصى برخوردند كه رجز مى‏خواند و مى‏گفت:
8- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُعَمَّرِ بْنِ خَلَّادٍ عَنِ الرِّضَا ع مِثْلَ أَلْفَاظِ
سَلَمَةَ قَالَ وَ هُوَ يَقُولُيَا نَاقَتِي لَا تَذْعَرِي مِنْ زَجْرٍ بِخَيْرِ رُكْبَانٍ وَ خَيْرِ سَفْرٍ بِمَاجِدِ الْجِدِّ رَحِيبِ الصَّدْرِ و شَمِّرِي قَبْلَ طُلُوعِ الْفَجْرِ حَتَّى تَحَلَّيْ بِكَرِيمِ الْقَدْرِ أَبَانَهُ اللَّهُ لِخَيْرِ أَمْرٍ

ثَمَّةَ أَبْقَاهُ بَقَاءَ الدَّهْرِ فَقَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ عسَأَمْضِي وَ مَا بِالْمَوْتِ عَارٌ عَلَى الْفَتَى وَ وَاسَى الرِّجَالَ الصَّالِحِينَ فَإِنْ عِشْتُ لَمْ أَقْدَمْ [أَنْدَمْ وَ إِنْ إِذَا مَا نَوَى حَقّاً وَ جَاهَدَ مُسْلِماً بِنَفْسِهِ وَ فَارَقَ مَثْبُوراً وَ خَالَفَ مُجْرِماً مِتُّ لَمْ أُلَمْ كَفَى [بِكَ ذُلًّا أَنْ تَعِيشَ وَ تُرْغَمَا

بِكَ مَوْتاً أَنْ تُذَلَّ وَ تُرْغَمَا
و پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از معمّر بن خلّاد نقل كرد كه وى از حضرت رضا عليه السّلام عين الفاظ سلمه را حكايت نمود، وى گفت آن مردى كه رجز مى‏خواند مى‏گفت:
اى شتر خوف و هراس مكن از زجر و نهى من و سرعت كن و بشتاب پيش از آنكه صبح طلوع كند.
تا برسانى من را به بهترين سوار و بهترين سفر و به كسى كه اصل و نسبش كريم و جدّش بزرگ و سينه‏اش فراخ و با ظرفيّت است، خداوند بواسطه بهترين اعمال او را اجر و ثواب دهد و سپس تا مادامى كه روزگار باقى است خداوند او را باقى بدارد.
سپس حضرت حسين بن على عليهما السّلام فرمودند:
عنقريب از اين روزگار و دنيا مى‏گذرم و مرگ بر جوانمرد ننگ و عار نيست زمانى كه عزم و نيّتش حقّ بوده و در حالى كه مسلمان است جهاد كند.
مرگ بر جوانمرد عار نيست زمانى كه با مردان صالح و نيكوكار به مواسات رفتار كرده و از شخص معذّب و هلاك شده فاصله گرفته و با مجرم و ستمكار به مخالفت برخيزد.
بنا بر اين اگر زنده ماندم پشيمان نيستم و اگر مرگ مرا دريافت ملامت زده نخواهم بود ولى همين خوارى و ذلّت براى تو كافى است كه زندگانى مى‏كنى و مرتكب اعمال ناپسند مى‏گردى.
9- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْمُعَاذِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ [الْحَسَنُ ]بْنُ مُوسَى الْأَصَمُّ عَنْ عَمْرٍو عَنْ جَابِرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ لَمَّا هَمَّ الْحُسَيْنُ ع بِالشُّخُوصِ عَنِ الْمَدِينَةِ أَقْبَلَتْ نِسَاءُ بَنِي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَاجْتَمَعْنَ لِلنِّيَاحَةِ حَتَّى مَشَى فِيهِنَّ الْحُسَيْنُ ع فَقَالَ أَنْشُدُكُنَّ اللَّهَ أَنْ تُبْدِينَ هَذَا الْأَمْرَ مَعْصِيَةً لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ فَقَالَتْ لَهُ نِسَاءُ بَنِي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَلِمَنْ نَسْتَبْقِي النِّيَاحَةَ وَ الْبُكَاءَ فَهُوَ عِنْدَنَا كَيَوْمٍ مَاتَ فِيهِ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ عَلِيٌّ وَ فَاطِمَةُ وَ رُقَيَّةُ وَ زَيْنَبُ وَ أُمُّ كُلْثُومٍ فَنَنْشُدُكَ اللَّهَ جَعَلَنَا اللَّهُ فِدَاكَ مِنَ الْمَوْتِ يَا حَبِيبَ الْأَبْرَارِ مِنْ أَهْلِ الْقُبُورِ وَ أَقْبَلَتْ بَعْضُ عَمَّاتِهِ تَبْكِي وَ تَقُولُ أَشْهَدُ يَا حُسَيْنُ لَقَدْ سَمِعْتُ الْجِنَّ نَاحَتْ بِنَوْحِكَ وَ هُمْ يَقُولُونَفَإِنَّ قَتِيلَ الْطَّفِّ مِنْ آلِ هَاشِمٍ‏ حَبِيبُ رَسُولِ اللَّهِ لَمْ يَكُ وَ قُلْنَ أَيْضاً أَبْكِي حُسَيْناً وَ لِقَتْلِهِ زُلْزِلْتُمُ‏ وَ احْمَرَّتْ آفَاقُ السَّمَاءِ وَ تَغَبَّرَتْ شَمْسُ الْبِلَادِ ذَاكَ بْنُ فَاطِمَةَ الْمُصَابُ‏ أَوْرَثْتَنَا ذُلًّا بِهِ‏ أَذَلَّ رِقَاباً مِنْ قُرَيْشٍ فَذَلَّتْ فَاحِشاً أَبَانَتْ مُصِيبَتُكَ الْأُنُوفَ وَ جَلَّتْ سَيِّداً وَ لِقَتْلِهِ شَابَ الشَّعَرُ وَ لِقَتْلِهِ انْكَسَفَ الْقَمَرُ مِنَ الْعَشِيَّةِ وَ السَّحَرِ بِهِمْ وَ أَظْلَمَتِ الْكُوَرُ بِهِ الْخَلَائِقُ وَ الْبَشَرُ جَدَعَ الْأُنُوفَ مَعَ الْغُرَرِ

پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف، از محمّد بن يحيى معاذى نقل كرده‏اند كه وى گفت:
حسين بن موسى اصم از عمرو، از جابر، از حضرت محمّد بن على عليهما السّلام نقل كرد كه آن حضرت فرمودند:
هنگامى كه حضرت حسين عليه السّلام با افراد و نفرات از مدينه آهنگ خروج نمودند زنان بنى عبد المطّلب پيش آمده پس براى نوحه‏سرائى و گريستن اجتماع نمودند، امام حسين عليه السّلام در ميان ايشان راه مى‏رفتند و مى‏فرمودند:
شما را به خدا سوگند مى‏دهم كه معصيت خدا و رسولش را نكرده و نوحه سر نداده و آشكارا نگرييد.
زنان بنى عبد المطلب محضر مباركش عرضه داشتند: پس براى چه كسى نوحه و گريه را ذخيره نمائيم امروز مانند روزى است كه در آن رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم
از دنيا رفتند و همانند روزى است كه حضرت على و فاطمه عليهما السّلام از دنيا رحلت نمودند و همچون روزى است كه رقيه و زينب و ام كلثوم (دختران رسول خدا (ص» ارتحال نمودند؟!! فدايت شويم تو را به خدا سوگند كه از مرگ كناره بگير اى دوست خوبان از اهل قبور و سپس برخى از عمّه‏هاى آن حضرت جلو آمده در حالى كه مى‏گريست عرض كرد:
اى حسين شاهد باش شنيدم صداى جنّيان را كه براى شما نوحه‏سرائى كرده و مى‏گويند:
همانا مقتول و كشته شده در سرزمين طف از آل هاشم است كه پست‏ترين و ذليل‏ترين مردم از قريش او را مقتول ساخته است.
حبيب رسول خدا بد نبود، مصيبت تو بينى‏ها را بريده و حقير نموده است.
و زنان بنى عبد المطلب نيز گفتند:
براى حسين كه سرور و آقاى همه است گريه كنيد و بخاطر شهادتش موى‏ها سفيد شد.
بخاطر شهادتش به زلزله مبتلا شديد، بخاطر شهادتش ماه گرفته شد.
بخاطر شهادتش افق آسمان در غروب و سحر سرخ گرديد.
بخاطر شهادتش خورشيد شهرها و نور آن كدر شد و مساكن و منازل تار و ظلمانى گرديد او فرزند فاطمه‏ايست كه از خلائق و بشر به مصيبت گرفتار گرديد.
بواسطه شهادت و قتل آن جناب خوارى به ما رسيده و به سبب آن بينى‏ها قطع و به هلاكت افتاده‏ايم.
10- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْمُعَاذِيِّ عَنْ عَبَّادِ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ عِكْرِمَةَ قَالَ أَصْبَحْنَا لَيْلَةَ قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع بِالْمَدِينَةِ فَإِذَا مَوْلًى لَنَا يَقُولُ سَمِعْنَا الْبَارِحَةَ مُنَادِياً يُنَادِي وَ يَقُولُ أَيُّهَا الْقَاتِلُونَ جَهْلًا كُلُّ أَهْلِ السَّمَاءِ يَدْعُو قَدْ لُعِنْتُمْ عَلَى لِسَانِ بْنِ حُسَيْنا أَبْشِرُوا بِالْعَذَابِ وَ التَّنْكِيلِ عَلَيْكُمْ مِنْ نَبِيٍّ وَ مُرْسَلٍ وَ قَبِيْلٍ دَاوُدَ وَ ذِي الرُّوحِ حَامِلِ الْإِنْجِيلِ

پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن يحيى معاذى، از عبّاد بن يعقوب، از عمرو بن ثابت، از عمرو بن عكرمه نقل كرده‏اند كه وى گفت:
بامداد روزى كه حضرت حسين بن على عليهما السّلام شهيد شدند ما در مدينه صبح نموديم در اين هنگام غلامى كه داشتيم گفت: شب گذشته شنيديم منادى نداء مى‏كرد و مى‏گفت:
اى كسانى كه حسين را از روى ستم و جور كشتيد بشارت باد شما را به عذاب و عقوبتى سخت.
تمام اهل آسمان شما را نفرين مى‏كنند، چه انبياء و چه فرشته‏گان و چه كارگذاران.
بر زبان ابن داود و عيسى بن مريم كه صاحب روح و حامل انجيل بوده لعن شده‏ايد.
11- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ بْنِ الْحَارِثِ عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّيِّ قَالَ حَدَّثَتْنِي جَدَّتِي أَنَّ الْجِنَّ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع بَكَتْ عَلَيْهِ بِهَذِهِ الْأَبْيَاتِيَا عَيْنُ جُودِي بِالْعَبَر ابْكِي بْنَ فَاطِمَةَ الَّذِى الْجِنُّ تَبْكِي شَجْوَهَا قُتِلَ الْحُسَيْنُ وَ رَهْطُهُ فَلَأَبْكِيَنَّكَ حُرْقَةً‏ وَ لَأَبْكِيَنَّكَ مَا جَرَى وَ ابْكِي فَقَدْحَقَّ الْخَبَرُ وَرَدَ الْفُرَاتَ فَمَا صَدَر لَمَّا أَتَى مِنْهُ الْخَبَرُ تَعْساً لِذَلِكَ مِنْ خَبَرٍ عِنْدَ الْعِشَاءِ وَ بِالسَّحَرِ عِرْقٌ وَ مَا حَمَلَ الشَّجَرُ

حكيم بن داود بن حكيم از سلمة بن خطاب نقل كرده كه وى گفت:
عبد اللّه بن محمّد بن سنان، از عبد اللّه بن قاسم بن حارث، از داود رقّى برايم نقل كرد و گفت:
جدّه‏ام حكايت نمود كه وقتى حضرت حسين عليه السّلام شهيد شدند طائفه جنّ بر آن حضرت گريسته و اين ابيات را مى‏خواند:
اى چشم اشك بريز و گريه كن پس محقّقا خبر شهادت حضرت حسين عليه السّلام حق و راست مى‏باشد.
گريه كن براى فرزند فاطمه كه به فرات داخل شد و از آن برنگشت.
جنّ براى حزن و غم فاطمه مى‏گريد زمانى كه از حسين عليه السّلام خبر شهادتش برسد.
حسين عليه السّلام و يارانش كشته شدند، افسوس از چنين خبرى.
صبح و شام البتّه البتّه برايت اشك سوزان مى‏ريزم.
البته البته آن قدر برايت اشك بريزم كه ريشه‏ها را روان و درختان را ببرد.

باب سى‏ام نفرين و لعنت نمودن كبوتران در حق قاتلين حضرت امام حسين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ [عَلِيِّ بْنِ هَارُونَ ]عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ يَزِيدَ النَّوْفَلِيِّ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ أَبِي زِيَادٍ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ اتَّخِذُوا الْحَمَامَ الرَّاعِبِيَّةَ فِي بُيُوتِكُمْ فَإِنَّهَا تَلْعَنُ قَتَلَةَ الْحُسَيْنِ ع
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين، از على بن ابراهيم بن هاشم، از پدرش، از حسين بن يزيد نوفلى، از اسماعيل بن ابى زياد سكونى از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
كبوتر خوانا را در خانه‏هايتان نگهدارى كنيد زيرا اين حيوان قاتلين امام حسين عليه السّلام را لعنت مى‏كند.
2- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ جَمِيعاً عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْجَامُورَانِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ صَنْدَلٍ [صَفْوَانَ ]عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ قَالَ كُنْتُ جَالِساً فِي بَيْتِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَنَظَرْتُ إِلَى الْحَمَامِ الرَّاعِبِيِّ يُقَرْقِرُ طَوِيلًا فَنَظَرَ إِلَيَّ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ يَا دَاوُدُ أَ تَدْرِي مَا يَقُولُ هَذَا الطَّيْرُ قُلْتُ لَا وَ اللَّهِ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ تَدْعُو عَلَى قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع فَاتَّخِذُوهُ فِي مَنَازِلِكُمْ وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْجَامُورَانِيِّ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
پدر و برادرم و على بن الحسين و محمّد بن الحسن جملگى از احمد بن ادريس بن احمد، از ابى عبد اللّه جامورانى از حسن بن علىّ بن ابى حمزه از صندل (صفوان نسخه ب) از داود بن فرقد نقل كرده‏اند وى گفت:
در خانه امام صادق عليه السّلام نشسته بودم، چشمم به كبوتر خوانا افتاد كه مشغول خواندن بود و زياد مى‏خواند، امام عليه السّلام به من نگاه نموده و فرمودند:
اى داود مى‏دانى اين حيوان چه مى‏گويد؟
عرض كردم: خير فدايت شوم.
حضرت فرمودند: قاتلين حسين بن على عليهما السّلام را نفرين مى‏كند از اين حيوان تهيه كنيد و در منازلتان نگهدارى كنيد.
و پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم از سعد بن عبد اللّه، از ابى عبد اللّه جامورانى به اسنادش مثل همين حديث را نقل كرده‏اند.

باب سى و يكم نوحه‏سرائى و ذكر مصيبت نمودن جغد بر حضرت امام حسين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي غُنْدَرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ فِي الْبُومَةِ قَالَ هَلْ أَحَدٌ مِنْكُمْ رَآهَا بِالنَّهَارِ قِيلَ لَهُ لَا تَكَادُ تَظْهَرُ بِالنَّهَارِ وَ لَا تَظْهَرُ إِلَّا لَيْلًا قَالَ أَمَا إِنَّهَا لَمْ تَزَلْ تَأْوِي الْعُمْرَانَ أَبَداً فَلَمَّا أَنْ قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع آلَتْ عَلَى نَفْسِهَا أَنْ لَا تَأْوِيَ الْعُمْرَانَ أَبَداً وَ لَا تَأْوِيَ إِلَّا الْخَرَابَ فَلَا تَزَالُ نَهَارَهَا صَائِمَةً حَزِينَةً حَتَّى يَجُنَّهَا اللَّيْلُ فَإِذَا جَنَّهَا اللَّيْلُ فَلَا تَزَالُ تَرِنُّ [تَرِثُ ]عَلَى الْحُسَيْنِ ع حَتَّى تُصْبِحَ
محمّد بن الحسين بن احمد بن وليد و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى بن عبيد، از صفوان بن يحيى، از حسين بن ابى غندر، از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت:
شنيدم امام صادق عليه السّلام در باره جغد فرمودند:
آيا احدى از شما آن را در روز ديده است؟
محضر مباركش عرض شد: خير ابدا در روز ظاهر نشده و تنها در شب پيدا مى‏گردد.
حضرت فرمودند:
امّا اينكه اين حيوان پيوسته در خرابه‏ها مسكن گرفته و در آبادى نمى‏آيد جهتش آنست كه:
وقتى حضرت امام حسين عليه السّلام شهيد شدند اين حيوان بواسطه قسم بر خود حتم نمود كه ابدا در آبادى سكنا نكرده و منزلش تنها در خرابه‏ها باشد پس پيوسته در روز صائم و حزين است تا شب فرا برسد و وقتى شب در آمد از ابتداء آن تا صبح بر مصيبت حضرت امام حسين عليه السّلام زمزمه و نوحه‏سرائى و مرثيه‏خوانى مى‏كند.
2- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ صَاعِدٍ الْبَرْبَرِيِّ قَيِّماً لِقَبْرِ الرِّضَا ع قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي قَالَ دَخَلْتُ عَلَى الرِّضَا ع فَقَالَ لِي تَرَى هَذِهِ الْبُومَ مَا يَقُولُ النَّاسُ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ جِئْنَا نَسْأَلُكَ فَقَالَ هَذِهِ الْبُومَةُ كَانَتْ عَلَى عَهْدِ جَدِّي رَسُولِ اللَّهِ ص تَأْوِي الْمَنَازِلَ وَ الْقُصُورَ وَ الدُّورَ وَ كَانَتْ إِذَا أَكَلَ النَّاسُ الطَّعَامَ تَطِيرُ وَ تَقَعُ أَمَامَهُمْ فَيُرْمَى إِلَيْهَا بِالطَّعَامِ وَ تُسْقَى وَ تَرْجِعُ إِلَى مَكَانِهَا فَلَمَّا قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع خَرَجَتْ مِنَ الْعُمْرَانِ إِلَى الْخَرَابِ وَ الْجِبَالِ وَ الْبَرَارِي وَ قَالَتْ بِئْسَ الْأُمَّةُ أَنْتُمْ قَتَلْتُمْ ابْنَ بِنْتِ نَبِيِّكُمْ وَ لَا آمَنُكُمْ عَلَى نَفْسِي
حكيم بن داود بن حكيم از سلمة بن ابى الخطّاب از حسين بن على صاعد بربرى كه قيّم و متصدّى قبر حضرت امام رضا عليه السّلام بود نقل كرده كه وى گفت:
پدرم براى من نقل نمود و گفت: بر حضرت رضا عليه السّلام وارد شدم، آن جناب به من فرمود:
اين جغد را مى‏بينى؟ مردم چه مى‏گويند؟
عرض كردم: فدايت شوم آمده‏ايم كه از شما بپرسيم.
حضرت فرمودند: اين جغد در عصر جدّم رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در منازل و قصرها و خانه‏ها سكنى داشت و هر وقت مردم مشغول خوردن طعام بودند اين حيوان پر مى‏زد و در مقابل ايشان خود را مى‏رساند و مردم طعام و غذا جلويش مى‏ريختند و اين حيوان طعام خورده و از آب خود را سيراب مى‏كرد و سپس به منزلش بر مى‏گشت ولى هنگامى كه حضرت حسين بن على عليهما السّلام شهيد شدند از شهر و آبادى خارج گشت و در خرابه‏ها و كوهها و بيابان‏ها مكان گرفت و گفت:
بد امّتى شما مى‏باشيد! پسر دختر پيامبر خود را كشتيد و من به نسبت به نفس خود از شما در امان نيستم.
3- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الْبُومَ لَتَصُومُ النَّهَارَ فَإِذَا أَفْطَرَتْ أَنْدَبَتْ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع حَتَّى تُصْبِحَ
محمّد بن جعفر رزّاز، از دائى خود محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از حسن بن علىّ بن فضّال از شخصى از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرد، وى گفت:
امام عليه السّلام فرمودند:
جغد در روز صائم بوده و وقتى افطار نمود قلبش در مصائب حضرت حسين بن على عليهما السّلام محزون و افسرده شده تا صبح فرا برسد.
4- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْمِيثَمِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا يَعْقُوبُ رَأَيْتَ بُومَةً بِالنَّهَارِ تَنَفَّسُ قَطُّ فَقَالَ لَا قَالَ وَ تَدْرِي لِمَ ذَلِكَ قَالَ لَا قَالَ لِأَنَّهَا تَظَلُّ يَوْمَهَا صَائِمَةً عَلَى مَا رَزَقَهَا اللَّهُ فَإِذَا جَنَّهَا اللَّيْلُ أَفْطَرَتْ عَلَى مَا رُزِقَتْ-
ثُمَّ لَمْ تَزَلْ تَرَنَّمُ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع حَتَّى تُصْبِحَ
على بن الحسين بن موسى، از سعد بن عبد اللّه، از موسى بن عمر، از حسن بن على، از ميثمى نقل كرده، وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى يعقوب آيا تا به حال ديده‏اى كه جغدى در روز آواز بخواند؟
وى گفت: خير.
حضرت فرمودند: مى‏دانى چرا؟
عرض كرد: خير.
امام عليه السّلام فرمودند: براى اينكه طول روز را اين حيوان صائم بوده و وقتى شب فرا رسيد افطار كرده و از آنچه خداوند منّان روزى او كرده استفاده نموده سپس پيوسته تا صبح بدمد بر مصائب حضرت حسين بن على عليهما السّلام زمزمه نموده و نوحه‏سرائى مى‏كند.

باب سى و دوّم ثواب كسى كه بر حضرت حسين بن علىّ عليهما السّلام گريه كند
1- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِينٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع يَقُولُ أَيُّمَا مُوءْمِنٍ دَمَعَتْ عَيْنَاهُ لِقَتْلِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع دَمْعَةً حَتَّى تَسِيلَ عَلَى خَدِّهِ بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِي الْجَنَّةِ غُرَفاً يَسْكُنُهَا أَحْقَاباً وَ أَيُّمَا مُوءْمِنٍ دَمَعَتْ عَيْنَاهُ حَتَّى تَسِيلَ عَلَى خَدِّهِ فِينَا- لِأَذًى مَسَّنَا مِنْ عَدُوِّنَا فِي الدُّنْيَا بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِي الْجَنَّةِ مُبَوَّأَ صِدْقٍ وَ أَيُّمَا مُوءْمِنٍ مَسَّهُ أَذًى فِينَا فَدَمَعَتْ عَيْنَاهُ حَتَّى تَسِيلَ عَلَى خَدِّهِ مِنْ مَضَاضَةِ مَا أُوذِيَ فِينَا صَرَفَ اللَّهُ عَنْ وَجْهِهِ الْأَذَى وَ آمَنَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنْ سَخَطِهِ وَ النَّارِ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از علاء بن رزين، از محمّد بن مسلم، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
حضرت علىّ بن ابى الحسن عليهما السّلام مى‏فرمودند:
هر موءمنى كه بخاطر شهادت حسن بن علىّ عليهما السّلام گريه كند تا اشگش بر گونه‏هايش جارى گردد خداوند منّان غرفه‏اى در بهشت به او دهد كه مدّت‏ها در آن ساكن گردد و هر موءمنى بخاطر ايذاء و آزارى كه از دشمنان ما در دنيا به ما رسيده گريه كند تا اشگش بر گونه‏هايش جارى شود خداوند متعال در بهشت به او جايگاه شايسته‏اى دهد و هر موءمنى در راه ما اذيت و آزارى به او رسد پس بگريدتا اشگش بر گونه‏هايش جارى گردد خداوند متعال آزار و ناراحتى را از او بگرداند و در روز قيامت از غضب و آتش دوزخ در امانش قرار دهد.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْجَامُورَانِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ إِنَّ الْبُكَاءَ وَ الْجَزَعَ مَكْرُوهٌ لِلْعَبْدِ فِي كُلِّ مَا جَزِعَ- مَا خَلَا الْبُكَاءَ وَ الْجَزَعَ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّع فَإِنَّهُ فِيهِ مَأْجُورٌ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از ابى عبد اللّه جامورانى از حسن بن علىّ بن ابى حمزه، از پدرش از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت:
از حضرت امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
براى بنده جزع نمودن و گريستن در تمام امور مكروه و ناپسند است مگر گريستن و جزع كردن بر حسين بن علىّ عليهما السّلام زيرا شخص در اين گريستن مأمور و مثاب مى‏باشد.
3- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ الزَّيَّاتِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي هَارُونَ الْمَكْفُوفِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ لَهُ وَ مَنْ ذُكِرَ الْحُسَيْنُ ع عِنْدَهُ فَخَرَجَ مِنْ عَيْنِهِ [عَيْنَيْهِ ]مِنَ الدُّمُوعِ مِقْدَارُ جَنَاحِ ذُبَابٍ كَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَمْ يَرْضَ لَهُ بِدُونِ الْجَنَّةِ
محمّد بن جعفر رزّاز، از دائى خود محمّد بن الحسين زيّات، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از ابو هارون مكفوف نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام در ضمن حديث طولانى فرمودند:
كسى كه يادى از حضرت حسين بن على عليهما السّلام نزدش بشود و از چشمش به مقدار بال مگس اشك خارج شود اجر او بر خدا است و حقتعالى به كمتر از بهشت براى او راضى نيست.
4- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ الْحَكِيمِ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ قَالَ حَدَّثَنَا بَكَّارُ بْنُ أَحْمَدَ الْقَسَّامُ وَ الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ الْوَاحِدِ عَنْ مُخَوَّلِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنِ الرَّبِيعِ بْنِ مُنْذِرٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ سَمِعْتُ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ ع يَقُولُ مَنْ قَطَرَتْ عَيْنَاهُ فِينَا قَطْرَةً وَ دَمَعَتْ عَيْنَاهُ فِينَا دَمْعَةً بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِي الْجَنَّةِ غُرَفاً يَسْكُنُهَا أَحْقَاباً وَ أَحْقَاباً حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ حَمْزَةَ بْنِ عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبِ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع يَقُولُ وَ ذَكَرَ مِثْلَ حَدِيثِ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرٍ الرَّزَّازِ سَوَاءً
حكيم بن داود بن حكيم از سلمة بن خطاب نقل كرده كه وى گفت:
بكّار بن احمد قسّام و حسن بن عبد الواحد، از مخوّل بن ابراهيم، از ربيع بن منذر از پدرش نقل نموده، وى گفت:
از حضرت على بن الحسين عليهما السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه از دو چشمش قطره‏اى اشگ در راه ما بيايد خداوند متعال در بهشت غرفه‏اى به او عطاء فرمايد كه روزگارها در آن سكنا گزيند.
ترجمه:
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد، از حمزة بن على اشعرى، از حسن بن معاوية بن وهب از كسى كه برايش حديث نقل نموده از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
حضرت على بن الحسين عليهما السّلام مى‏فرمودند: ... و حديثى مانند حديث محمّد بن جعفر رزّاز را عينا فرمودند (مقصود حديث سوم مى‏باشد).
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِي عُمَارَةَ الْمُنْشِدِ قَالَ مَا ذُكِرَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع فِي يَوْمٍ قَطُّ فَرُئِيَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ مُتَبَسِّماً قَطُّ إِلَى اللَّيْلِ
محمّد بن جعفر قرشى از محمّد بن حسين بن ابى الخطّاب، از حسن بن على، از ابن ابى عمير، از على بن غيره، از ابى عماره منشد نقل كرده كه وى گفت:
هرگز ذكر نشد حسين بن على عليهما السّلام نزد ابى عبد اللّه جعفر بن محمّد عليهما السّلام در روزى كه در آن روز آن جناب تا شب متبسّم و خندان ديده شوند.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ مِسْمَعِ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ كِرْدِينٍ الْبَصْرِيِّ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا مِسْمَعُ أَنْتَ مِنْ أَهْلِ الْعِرَاقِ أَ مَا تَأْتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قُلْتُ لَا أَنَا رَجُلٌ مَشْهُورٌ عِنْدَ أَهْلِ الْبَصْرَةِ وَ عِنْدَنَا مَنْ يَتَّبِعُ هَوَى هَذَا الْخَلِيفَةِ وَ عَدُوُّنَا كَثِيرٌ مِنْ أَهْلِ القَبَائِلِ مِنَ النُّصَّابِ وَ غَيْرِهِمْ وَ لَسْتُ آمَنُهُمْ أَنْ يَرْفَعُوا حَالِي عِنْدَ وُلْدِ سُلَيْمَانَ فَيُمَثِّلُونَ بِي قَالَ لِي أَ فَمَا تَذْكُرُ مَا صُنِعَ بِهِ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ فَتَجْزَعُ قُلْتُ إِي وَ اللَّهِ وَ أَسْتَعْبِرُ لِذَلِكَ حَتَّى يَرَى أَهْلِي أَثَرَ ذَلِكَ عَلَيَّ فَأَمْتَنِعُ مِنَ الطَّعَامِ حَتَّى يَسْتَبِينَ ذَلِكَ فِي وَجْهِي قَالَ رَحِمَ اللَّهُ دَمْعَتَكَ- أَمَا إِنَّكَ مِنَ الَّذِينَ يُعَدُّونَ مِنْ أَهْلِ الْجَزَعِ لَنَا وَ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ لِفَرَحِنَا وَ يَحْزَنُونَ لِحُزْنِنَا وَ يَخَافُونَ لِخَوْفِنَا وَ يَأْمَنُونَ إِذَا أَمِنَّا أَمَا إِنَّكَ سَتَرَى عِنْدَ مَوْتِكَ حُضُورَ آبَائِي لَكَ- وَ وَصِيَّتَهُمْ مَلَكَ الْمَوْتِ بِكَ وَ مَا يَلْقَوْنَكَ بِهِ مِنَ الْبِشَارَةِ أَفْضَلُ وَ لَمَلَكُ الْمَوْتِ أَرَقُّ عَلَيْكَ وَ أَشَدُّ رَحْمَةً لَكَ مِنَ الْأُمِّ الشَّفِيقَةِ عَلَى وَلَدِهَا قَالَ ثُمَّ اسْتَعْبَرَ وَ اسْتَعْبَرْتُ مَعَهُ- فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي فَضَّلَنَا عَلَى خَلْقِهِ بِالرَّحْمَةِ وَ خَصَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ بِالرَّحْمَةِ يَا مِسْمَعُ إِنَّ الْأَرْضَ وَ السَّمَاءَ لَتَبْكِي مُنْذُ قُتِلَ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع رَحْمَةً لَنَا وَ مَا بَكَى لَنَا مِنَ الْمَلَائِكَةِ أَكْثَرُ- وَ مَا رَقَأَتْ دُمُوعُ الْمَلَائِكَةِ مُنْذُ قُتِلْنَا وَ مَا بَكَى أَحَدٌ رَحْمَةً لَنَا وَ لِمَا لَقِينَا إِلَّا رَحِمَهُ اللَّهُ- قَبْلَ أَنْ تَخْرُجَ الدَّمْعَةُ مِنْ عَيْنِهِ فَإِذَا سَالَتْ دُمُوعُهُ عَلَى خَدِّهِ فَلَوْ أَنَّ قَطْرَةً مِنْ دُمُوعِهِ سَقَطَتْ فِي جَهَنَّمَ لَأَطْفَأَتْ حَرَّهَا حَتَّى لَا يُوجَدَ لَهَا حَرٌّ وَ إِنَّ الْمُوجَعَ لَنَا قَلْبُهُ لَيَفْرَحُ يَوْمَ يَرَانَا عِنْدَ مَوْتِهِ فَرْحَةً لَا تَزَالُ تِلْكَ الْفَرْحَةُ فِي قَلْبِهِ حَتَّى يَرِدَ عَلَيْنَا الْحَوْضَ وَ إِنَّ الْكَوْثَرَ لَيَفْرَحُ بِمُحِبِّنَا إِذَا وَرَدَ عَلَيْهِ حَتَّى إِنَّهُ لَيُذِيقُهُ مِنْ ضُرُوبِ الطَّعَامِ مَا لَا يَشْتَهِي أَنْ يَصْدُرَ عَنْهُ يَا مِسْمَعُ مَنْ شَرِبَ مِنْهُ شَرْبَةً لَمْ يَظْمَأْ بَعْدَهَا أَبَداً وَ لَمْ يَسْتَقِ بَعْدَهَا أَبَداً وَ هُوَ فِي بَرْدِ الْكَافُورِ وَ رِيحِ الْمِسْكِ وَ طَعْمِ الزَّنْجَبِيلِ أَحْلَى مِنَ الْعَسَلِ وَ أَلْيَنَ مِنَ الزُّبْدِ وَ أَصْفَى مِنَ الدَّمْعِ وَ أَذْكَى مِنَ الْعَنْبَرِ يَخْرُجُ مِنْ تَسْنِيمٍ وَ يَمُرُّ بِأَنْهَارِ الْجِنَانِ يَجْرِي عَلَىرَضْرَاضِ الدُّرِّ وَ الْيَاقُوتِ فِيهِ مِنَ الْقِدْحَانِ أَكْثَرُ مِنْ عَدَدِ نُجُومِ السَّمَاءِ يُوجَدُ رِيحُهُ مِنْ مَسِيرَةِ أَلْفِ عَامٍ قِدْحَانُهُ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ أَلْوَانِ الْجَوْهَرِ يَفُوحُ فِي وَجْهِ الشَّارِبِ مِنْهُ كُلُّ فَائِحَةٍ حَتَّى يَقُولَ الشَّارِبُ مِنْهُ يَا لَيْتَنِي تُرِكْتُ هَاهُنَا لَا أَبْغِي بِهَذَا بَدَلًا وَ لَا عَنْهُ تَحْوِيلًا- أَمَا إِنَّكَ يَا ابْنَ كِرْدِينٍ مِمَّنْ تَرْوَى مِنْهُ وَ مَا مِنْ عَيْنٍ بَكَتْ لَنَا إِلَّا نُعِّمَتْ بِالنَّظَرِ إِلَى الْكَوْثَرِ- وَ سُقِيَتْ مِنْهُ مَنْ أَحَبَّنَا وَ إِنَّ الشَّارِبَ مِنْهُ لَيُعْطَى مِنَ اللَّذَّةِ وَ الطَّعْمِ وَ الشَّهْوَةِ لَهُ أَكْثَرَ مِمَّا يُعْطَاهُ مَنْ هُوَ دُونَهُ فِي حُبِّنَا وَ إِنَّ عَلَى الْكَوْثَرِ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ فِي يَدِهِ عَصًا مِنْ عَوْسَجٍ يَحْطِمُ بِهَا أَعْدَاءَنَا فَيَقُولُ الرَّجُلُ مِنْهُمْ إِنِّي أَشْهَدُ الشَّهَادَتَيْنِ فَيَقُولُ انْطَلِقْ إِلَى إِمَامِكَ فُلَانٍ- فَاسْأَلْهُ أَنْ يَشْفَعَ لَكَ فَيَقُولُ تَبَرَّأَ مِنِّي إِمَامِيَ الَّذِي تَذْكُرُهُ فَيَقُولُ ارْجِعْ إِلَى وَرَائِكَ فَقُلْ لِلَّذِي كُنْتَ تَتَوَلَّاهُ وَ تُقَدِّمُهُ عَلَى الْخَلْقِ فَاسْأَلْهُ إِذَا كَانَ خَيْرَ الْخَلْقِ عِنْدَكَ أَنْ يَشْفَعَ لَكَ- فَإِنَّ خَيْرَ الْخَلْقِ مَنْ يَشْفَعُ [حَقِيقٌ أَنْ لَا يُرَدَّ إِذَا شَفَعَ ]فَيَقُولُ إِنِّي أَهْلِكُ عَطَشاً فَيَقُولُ لَهُ زَادَكَ اللَّهُ ظَمَأً وَ زَادَكَ اللَّهُ عَطَشاً قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ كَيْفَ يَقْدِرُ عَلَى الدُّنُوِّ مِنَ الْحَوْضِ وَ لَمْ يَقْدِرْ عَلَيْهِ غَيْرُهُ فَقَالَ وَرِعَ عَنْ أَشْيَاءَ قَبِيحَةٍ وَ كَفَّ عَنْ شَتْمِنَا أَهْلَ الْبَيْتِ إِذَا ذُكِرْنَا وَ تَرَكَ أَشْيَاءَ اجْتَرَى عَلَيْهَا غَيْرُهُ وَ لَيْسَ ذَلِكَ لِحُبِّنَا وَ لَا لِهَوًى مِنْهُ لَنَا وَ لَكِنَّ ذَلِكَ لِشِدَّةِ اجْتِهَادِهِ فِي عِبَادَتِهِ وَ تَدَيُّنِهِ وَ لِمَا قَدْ شَغَلَ نَفْسَهُ بِهِ عَنْ ذِكْرِ النَّاسِ فَأَمَّا قَلْبُهُ فَمُنَافِقٌ وَ دِينُهُ النَّصْبُ وَ اتِّبَاعُهُ أَهْلَ النَّصْبِ وَ وَلَايَةُ الْمَاضِينَ وَ تَقَدُّمُهُ [تَقْدِيمُهُ لَهُمَا عَلَى كُلِّ أَحَدٍ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم، از مسمع بن عبد الملك كردين بصرى نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به من فرمودند:
اى مسمع تو از اهل عراق هستى، آيا به زيارت قبر حسين عليه السّلام مى‏روى؟ عرض كردم: خير، من نزد اهل بصره مردى مشهور هستم و نزد ما كسانى هستند كه خواسته اين خليفه را طالب بوده و دشمنان ما از گروه ناصبى‏ها و غير ايشان بسيار بوده و من در امان نيستم از اينكه حال من را نزد پسر سليمان گزارش كنند.
در نتيجه او با من كارى كند كه عبرت ديگران گردد لذا احتياط كرده و به زيارت آن حضرت نمى‏روم.
حضرت به من فرمودند:
آيا ياد مى‏كنى مصائبى را كه براى آن جناب فراهم كرده و آزار و اذيت‏هائى كه به حضرتش روا داشتند؟
عرض كردم: بلى.
حضرت فرمودند:
آيا به جزع و فزع مى‏آئى؟
عرض كردم: بلى به خدا قسم و بخاطر ياد كردن مصائب آن بزرگوار چنان غمگين و حزين مى‏شوم كه اهل و عيالم اثر آن را در من مشاهده مى‏كنند و چنان حالم دگرگون مى‏شود كه از خوردن طعام و غذا امتناع نموده و بوضوح علائم حزن و اندوه در صورتم نمايان مى‏گردد.
حضرت فرمودند:
خدا رحمت كند اشگ‏هاى تو را (يعنى خدا بواسطه اين اشگ‏ها تو را رحمت نمايد)، بدان قطعا تو از كسانى محسوب مى‏شوى كه به خاطر ما جزع نموده و به واسطه سرور و فرح ما مسرور گشته و بخاطر حزن ما محزون گرديده و بجهت خوف ما خائف بوده و هنگام مأمون بودن ما در امان هستند، توجه داشته باش حتما و عنقريب هنگام مرگ اجدادم را بالاى سرت خواهى ديد كه ملك الموت سفارش تو را خواهند نمود و بشارتى كه به تو خواهند داد برتر و بالاتر از هر چيزى است و خواهى ديد كه ملك الموت از مادر مهربان به فرزندش به تو مهربان‏تر و رحيم‏تر خواهد بود.
مسمع مى‏گويد:
سپس حضرت گريستند و اشگهاى مباركشان جارى شد و من نيز با آن جناب اشگ ريختم، پس از آن حضرت فرمودند:
الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي فَضَّلَنا عَلى خلقه بالرّحمة و خصّنا اهل البيت بالرّحمة.
اى مسمع از هنگامى كه امير الموءمنين عليه السّلام شهيد شدند زمين و آسمان بر ما ترحم نموده و مى‏گريند و موجودى بيشتر از فرشتگان بر ما گريه نكرده است، ايشان اشك‏هايشان لا ينقطع جارى بوده و هرگز قطع نمى‏شود.
توجّه داشته باش احدى بخاطر ترحم بما و بجهت مصائبى كه بر ما وارد شده گريه نمى‏كند مگر آنكه قبل از آمدن اشگ از چشمش حقتعالى او را رحمت خواهد نمود و وقتى اشگ‏ها بر گونه‏هايش جارى گشت در صورتى كه يك قطره از آنها در جهنّم بيفتد حرارت و آتش آن را خاموش و آرام مى‏كند كه ديگر براى آن حرارتى پيدا نمى‏شود.
دانسته باش كسى كه به خاطر ما قلبش دردناك شود در روزى كه موت و مرگش فرا برسد و ما را مشاهده نمايد سرور و نشاطى برايش پيدا شود كه پيوسته اين سرور در او بوده تا در كنار حوض بر ما وارد گردد و هنگامى كه محبّ و دوست‏دار ما اهل بيت بر حوض كوثر وارد شود سرور و فرح خاصّى در كوثر پيدا شود به حدّى كه انواع و اقسام اطعمه‏اى را به او چشانده كه وى مايل نيست طعم آن غذاها زائد گردد. اى مسمع: كسى كه از آن حوض يك جرعه بياشامد هرگز بعد از آن تشنه نشده و ابدا طلب آب نكند.
صفات آب كوثر
سپس حضرت اوصاف آب كوثر را چنين توصيف فرمودند:
الف: طبع آن در سردى و خنكى مانند كافور بوده.
ب: بوى آن همچون بوى مشك بوده.
ج: طعمش نظير طعم زنجبيل مى‏باشد.
د: شيرين‏تر از عسل.
ه: نرم‏تر و لطيف‏تر از سر شير.
و: صاف‏تر از اشگ چشم.
ز: پاك‏تر از عنبر.
ح: از تسنيم كه چاهى است در بهشت خارج مى‏گردد.
ط: در جوى‏هاى بهشت عبور مى‏كند.
ى: از روى ريگ‏هاى بهشتى كه درّ و ياقوت هستند جارى مى‏باشد.
ل: كاسه‏هائى در آن است كه عدد آنها از ستارگان آسمان بيشتر مى‏باشد.
ل: بوى خوش آن از مسافتى كه بايد آن را ظرف هزار سال پيمود به مشام مى‏آيد.
م: كاسه‏هاى درون آن از زر و سيم و انواع و اقسام جواهر قيمتى است.
ن: از آن هر بوى خوش و نسيم معطّرى به صورت شارب مى‏وزد تا جايى كه شارب مى‏گويد: كاش من را در همين جا به حال خود بگذارند، حاضر نيستم اينجا را به جاى ديگرى تبديل كرده و آن را تغيير دهم.
پس از آن حضرت به مسمع بن عبد الملك كردين بصيرى فرمودند:
اى كردين توجّه داشته باش تو از كسانى هستى كه از آب آن حوض مى‏آشامى. و نيست چشمى كه براى ما بگريد مگر آنكه از نعمت نظر نمودن به آب كوثر بهره‏مند شده و از آن سيراب مى‏گردد.
دوستداران ما كه از آب كوثر مى‏آشامند پس از نوشيدن از آن لذّتى كه برده و طعمى كه چشيده و شهوتى كه در آن‏ها پديد آمده به مراتب بيشتر از لذّت و طعم و شهوتى است كه به ديگران يعنى كسانى كه در مرتبه پائين‏تر از حبّ ما هستند اعطاء مى‏گردد.
بر بالاى حوض كوثر امير الموءمنين عليه السّلام ايستاده و در دست مباركشان عصائى از گياه عوسج بوده كه با آن دشمنان ما را منكوب و مضروب مى‏سازند، يكى از آن دشمنان محضر مباركش عرض مى‏كند: من شهادتين مى‏گويم.
حضرت مى‏فرمايد: نزد امام خود «فلانى» برو پس از او بخواه كه تو را شفاعت كند.
آن شخص مى‏گويد:
امام من كه نامش را برديد از من تبرّى مى‏جويد.
حضرت مى‏فرمايند:
به پشت خود بر گردد و از كسى كه دوستش مى‏داشتى و بر خلائق مقدّمش مى‏نمودى طلب شفاعت كن زيرا بهترين خلق نزد تو بايد شفاعت را بكند چه آنكه بهترين مخلوقات كسى است كه شفيع ديگران باشد.
آن شخص مى‏گويد: از تشنگى مردم.
حضرت به او مى‏فرمايند:
خداوند تو را تشنه‏تر كرده و عطشت را زياد كند.
راوى يعنى مسمع مى‏گويد:
به امام صادق عليه السّلام عرض كردم: فدايت شوم اين شخص چگونه نزديك حوض مى‏رود در حالى كه غير از امير الموءمنين عليه السّلام احدى بر آن قادر نيست؟
حضرت فرمودند:
اين شخص از اعمال زشتى چند اجتناب نموده و وقتى ما را نام مى‏برد از ناسزا گفتن و فحش دادن خوددارى مى‏كرد و كارهائى را كه ديگران جرات نموده و انجام مى‏دادند وى آنها را ترك مى‏كرد ولى اين نه بخاطر حبّ و دوستى با ما بوده بلكه منشأ آن زياد عبادت نمودن و تديّن و منصرف بودنش از ذكر مردم مى‏باشد ولى در قلبش نفاق بوده و دين و آئينش مذهب نصب و تبعيّت از اهل آن بوده و ولايت و دوستى خلفاء ماضى را داشته و آن دو نفر را بر هر كسى مقدّم مى‏كند.
7- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ الْأَرَّجَانِيِّ وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ قَالَ حَجَجْتُ مَعَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ فَقُلْتُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ لَوْ نُبِشَ قَبْرُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع هَلْ كَانَ يُصَابُ فِي قَبْرِهِ شَيْءٌ فَقَالَ يَا ابْنَ بُكَيْرٍ مَا أَعْظَمَ مَسَائِلَكَ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع مَعَ أَبِيهِ وَ أُمِّهِ وَ أَخِيهِ فِي مَنْزِلِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ مَعَهُ يُرْزَقُونَ وَ يُحْبَرُونَ وَ إِنَّهُ لَعَنْ يَمِينِ الْعَرْشِ مُتَعَلِّقٌ بِهِ يَقُولُ- يَا رَبِّ أَنْجِزْ لِي مَا وَعَدْتَنِي وَ إِنَّهُ لَيَنْظُرُ إِلَى زُوَّارِهِ وَ إِنَّهُ أَعْرَفُ بِهِمْ وَ بِأَسْمَائِهِمْ وَ أَسْمَاءِ آبَائِهِمْ وَ مَا فِي رِحَالِهِمْ مِنْ أَحَدِهِمْ بِوُلْدِهِ وَ إِنَّهُ لَيَنْظُرُ إِلَى مَنْ يَبْكِيهِ فَيَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ يَسْأَلُ أَبَاهُ الِاسْتِغْفَارَ لَهُ وَ يَقُولُ أَيُّهَا الْبَاكِي لَوْ عَلِمْتَ مَا أَعَدَّ اللَّهُ لَكَ لَفَرِحْتَ أَكْثَرَ مِمَّا حَزِنْتَ وَ إِنَّهُ لَيَسْتَغْفِرُ لَهُ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ وَ خَطِيئَةٍ
پدرم رحمة اللّه عليه، از حسين بن حسن بن ابان، از حسين بن سعيد، از عبد اللّه بن مغيره، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم، از عبد اللّه بن بكير ارجانى.
و پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن عبد اللّه زراره، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم، از عبد اللّه بن بكير نقل كرده كه گفت: با حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حجّ به جا آوردم ... حديث طولانى است و در يكى از فقرات آن راوى مى‏گويد:
محضر امام عليه السّلام عرض كردم: اى پسر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم اگر قبر حضرت حسين ابن على عليهما السّلام را نبش كنند در قبر به چيزى برخورد و اصابت مى‏كنند يا نه؟ حضرت در جواب فرمودند:
چقدر سوءال بزرگى كردى، حضرت حسين عليه السّلام با پدر و مادر و برادر بزرگوارشان در منزل رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بوده و جملگى با آن حضرت از روزى خدا بهره‏مند مى‏شوند و در خصوص آن جناب بايد بگويم كه حضرتش بر سمت راست عرش چنگ زده و به درگاه الهى عرض مى‏كند:
يا ربّ أنجز لي ما وعدتنى (آنچه را به من وعده دادى روانما).
و آن حضرت به زوّار خود نگريسته و به آنها و به اسماء ايشان و اسماء پدرانشان و آنچه در خورجين و بارشان مى‏باشد اعرف و آگاه‏تر از ايشان به فرزندشان مى‏باشد و نيز آن جناب به گريه‏كننده‏گانش نظر فرموده و براى آنها طلب آمرزش نموده و از پدر بزرگوارش درخواست استغفار براى ايشان مى‏نمايد و خطاب به كسانى كه برايش گريه مى‏كنند كرده و مى‏فرمايد:
اى كسى كه گريه مى‏كنى اگر بدانى چه خدا برايت آماده نموده مسلّما سرور و شادى تو بيشتر از حزن و اندوهت مى‏گردد و اين حتمى است كه حقتعالى تمام گناهان و لغزشهاى تو را بواسطه اين اشگى كه ريخته‏اى مى‏آمرزد.

8- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَكْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ ذُكِرْنَا عِنْدَهُ فَفَاضَتْ عَيْنَاهُ وَ لَوْ مِثْلَ جَنَاحِ بَعُوضَةٍ [الذُّبَابِ ]غُفِرَ لَهُ ذُنُوبُهُ وَ لَوْ كَانَتْ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْرِ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ بَكْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
حكيم بن داود، از سلمه، از يعقوب بن يزيد، از ابن ابى عمير، از بكر بن محمّد، از فضيل بن يسار، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
كسى كه نام ما نزد او برده شود و از چشمانش اشگ بيايد اگر چه به قدر بال پشه باشد گناهانش آمرزيده شود و لو به اندازه روى درياها باشد.
ترجمه:
محمّد بن عبد اللّه از پدرش، از احمد بن ابى عبد اللّه برقى، از پدرش از بكر بن محمّد، از حضرت ابى عبد اللّه مثل همين حديث را نقل كرده است.
9- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِينٍ الْقَلَّاءِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ أَيُّمَا مُوءْمِنٍ دَمَعَتْ عَيْنَاهُ لِقَتْلِ الْحُسَيْنِ ع دَمْعَةً حَتَّى تَسِيلَ عَلَى خَدِّهِ بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا غُرَفاً فِي الْجَنَّةِ يَسْكُنُهَا أَحْقَاباً
حكيم بن داود از سلمة بن خطّاب، از حسن بن علىّ، از علاء بن رزين القلّاء، از محمّد بن مسلم، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
هر موءمنى كه بخاطر شهادت حضرت حسين عليه السّلام چشمانش اشگ ريخته بطورى كه اشگها بر گونه‏هايش جارى گردد خداوند منّان در بهشت غرفه‏هائى به او عنايت فرمايد كه وى براى روزگارها در آن سكنا گزيند.
10- وَ عَنْهُ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ سَيْفٍ عَنْ بَكْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ فُضَيْلٍ بن [زائد [وَ ]فَضَالَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ ذُكِرْنَا عِنْدَهُ فَفَاضَتْ عَيْنَاهُ حَرَّمَ اللَّهُ وَجْهَهُ عَلَى النَّارِ
حكيم بن داود از سلمة، از على بن سيف، از بكر بن محمّد، از فضيل بن فضّالة، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرد كه آن جناب فرمودند:
كسى كه ما را نزد او ياد كنند پس از چشمانش اشگ بيايد خداوند متعال صورتش را بر آتش حرام مى‏نمايد.

باب سى و سوّم ثواب كسى كه بواسطه گفتن شعر در مصيبت حضرت امام حسين عليه السّلام گريه كند و ديگران را بگرياند
1- حَدَّثَنَا أَبُو الْعَبَّاسِ الْقُرَشِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي هَارُونَ الْمَكْفُوفِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا أَبَا هَارُونَ أَنْشِدْنِي فِي الْحُسَيْنِ ع قَالَ فَأَنْشَدْتُهُ فَبَكَى فَقَالَ أَنْشِدْنِي كَمَا تُنْشِدُونَ يَعْنِي بِالرَّقَّةِ قَالَ فَأَنْشَدْتُهُ امْرُرْ عَلَى جَدَثِ الْحُسَيْنِ فَقُلْ لِأَعْظُمِهِ الزَّكِيَّةِ

قَالَ فَبَكَى ثُمَّ قَالَ زِدْنِي قَالَ فَأَنْشَدْتُهُ الْقَصِيدَةَ الْأُخْرَى قَالَ فَبَكَى وَ سَمِعْتُ الْبُكَاءَ مِنْ خَلْفِ السِّتْرِ- قَالَ فَلَمَّا فَرَغْتُ قَالَ لِي يَا بَا هَارُونَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ ع شِعْراً فَبَكَى وَ أَبْكَى عَشْراً كُتِبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ شِعْراً فَبَكَى وَ أَبْكَى خَمْسَةً كُتِبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ شِعْراً فَبَكَى وَ أَبْكَى وَاحِداً كُتِبَتْ لَهُمَا الْجَنَّةُ وَ مَنْ ذُكِرَ الْحُسَيْنُ ع عِنْدَهُ فَخَرَجَ مِنْ عَيْنِهِ [عَيْنَيْهِ ]مِنَ الدُّمُوعِ مِقْدَارُ جَنَاحِ ذُبَابٍ كَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اللَّهِ وَ لَمْ يَرْضَ لَهُ بِدُونِ الْجَنَّة
ابو العباس قرشى، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از ابى هارون مكفوف نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى ابا هارون آيا شعرى در مصيبت امام حسين عليه السّلام برايم مى‏خوانى؟
ابا هارون مى‏گويد: پس براى آن حضرت شعرى خواندم و آن جناب گريست.
سپس فرمودند:
همان طورى كه پيش خود شعر و مرثيه مى‏خوانيد برايم بخوان يعنى با رقّت و لطافت، ابا هارون مى‏گويد:
پس اين بيت را براى آن جناب با رقّت و لطافت خواندم:
امرر على جدث الحسين فقل لاعظمه الزّكية
يعنى: گذر كن بر قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام، پس به استخوانهاى پاك و مطهّرش بگو.
ابا هارون مى‏گويد: امام عليه السّلام گريست، سپس فرمود: بيشتر برايم بخوان.
پس قصيده ديگر براى حضرتش خواندم.
ابا هارون مى‏گويد: امام عليه السّلام گريستند و صداى گريه اهل منزل را از پشت پرده شنيدم.
سپس ابا هارون مى‏گويد: وقتى از خواندن فارغ شدم حضرت به من فرمودند:
اى ابا هارون كسى كه در مرثيه حسين بن على عليهما السّلام شعرى خوانده و خود گريه كرده و ده نفر ديگر را بگرياند بهشت بر ايشان واجب مى‏گردد.
و كسى كه در مرثيه حسين عليه السّلام شعرى خوانده و خود گريه كرده و يك نفر ديگر را بگرياند بهشت براى هر دو واجب مى‏شود.
و كسى امام حسين را نزدش ياد كنند و از چشمش به مقدار بال مگس اشك بيايد ثواب و اجر او بر خداست و خداوند براى وى به كمتر از بهشت اجر و ثواب نمى‏دهد.
2- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي عُثْمَانَ عَنْ حَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِي عُمَارَةَ الْمُنْشِدِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ لِي يَا بَا عُمَارَةَ أَنْشِدْنِي فِي الْحُسَيْنِ ع قَالَ فَأَنْشَدْتُهُ فَبَكَى ثُمَّ أَنْشَدْتُهُ فَبَكَى ثُمَّ أَنْشَدْتُهُ فَبَكَى قَالَ فَوَ اللَّهِ مَا زِلْتُ أُنْشِدُهُ وَ يَبْكِي حَتَّى سَمِعْتُ الْبُكَاءَ مِنَ الدَّارِ فَقَالَ لِي يَا أَبَا عُمَارَةَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ ع شِعْراً فَأَبْكَى خَمْسِينَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ شِعْراً فَأَبْكَى أَرْبَعِينَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ شِعْراً فَأَبْكَى ثَلَاثِينَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ شِعْراً فَأَبْكَى عِشْرِينَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ شِعْراً فَأَبْكَى عَشَرَةً فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ ع شِعْراً فَأَبْكَى وَاحِداً فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ ع شِعْراً فَبَكَى فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ شِعْراً فَتَبَاكَى فَلَهُ الْجَنَّةُ
ابو العبّاس از محمّد بن الحسين، از حسن بن على بن ابى عثمان، از حسن بن على بن ابى المغيره، از ابى عماره المنشد، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت:
حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام به من فرمودند:
اى ابو عماره شعرى در مرثيه حسين عليه السّلام برايم بخوان.
ابو عماره مى‏گويد:
براى آن حضرت شعر خواندم پس آن حضرت گريست سپس خواندم باز آن جناب گريه كرده و بعد از آن باز خواندم و آن حضرت گريستند.
ابو عماره مى‏گويد: به خدا قسم پيوسته شعر مى‏خواندم و آن جناب گريه مى‏كردند تا جايى كه صداى گريه از منزل و خانه بگوشم رسيد، پس حضرت به من فرمودند:
اى ابو عماره كسى كه در مصيبت حسين عليه السّلام شعرى بخواند سپس پنجاه نفر را بگرياند بهشت براى او است.
و كسى كه در مرثيه حسين عليه السّلام شعرى خوانده و چهل نفر را بگرياند بهشت براى اوست.
و كسى كه در مصيبت حسين عليه السّلام شعرى خوانده و سى نفر را بگرياند بهشت براى او است.
و كسى كه در مرثيه حسين عليه السّلام شعرى خوانده و بيست نفر را بگرياند بهشت براى او است.
و كسى كه در مصيبت حسين عليه السّلام شعرى خوانده و ده نفر را بگرياند بهشت براى او است.
و كسى كه در مصيبت حسين عليه السّلام شعرى خوانده و خودش بگريد بهشت براى او است.
و كسى كه در مرثيه حسين عليه السّلام شعرى خوانده و يك نفر را بگرياند بهشت براى او است.
و كسى كه در مرثيه حسين عليه السّلام شعرى خوانده و به هيئت گريه كن در آورد بهشت براى او است.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَسَّانَ عَنِ [ابْنِ ]أَبِي شُعْبَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ غَالِبٍ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَأَنْشَدْتُهُ مَرْثِيَةَ الْحُسَيْنِ ع فَلَمَّا انْتَهَيْتُ إِلَى هَذَا الْمَوْضِعِ-لَبَلِيَّةٌ تَسْقُوا حُسَيْنا بِمِسْقَاةِ الثَّرَى غَيْرُ التُّرَابِ

فَصَاحَتْ بَاكِيَةٌ مِنْ وَرَاءِ السِّتْرِ وَا أَبَتَاهْ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از ابن ابى عمير، از عبد اللّه بن حسّان، از ابن أبى شعبة، از عبد اللّه بن غالب نقل كرده كه وى گفت:
بر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام داخل شده پس شعرى در مرثيه حضرت امام حسين عليه السّلام خواندم و وقتى به اين بيت منتهى شدم:لَبَلِيَّةٌ تَسْقُوا حُسَيْنا بِمِسْقَاةِ الثَّرَى غَيْرُ التُّرَابِ

به خدا قسم مصيبتى بود كه آن مصيبت حسين عليه السّلام را در آب‏خورگاه زمينى مرطوب نه خشك سيراب نمود پس مخدّره‏اى كه در پشت پرده مى‏گريست با صداى بلند فرياد زد: وا أبتاه!!!
4- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ ع بَيْتَ شِعْرٍ فَبَكَى وَ أَبْكَى عَشَرَةً فَلَهُ وَ لَهُمُ الْجَنَّةُ- وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ بَيْتاً فَبَكَى وَ أَبْكَى تِسْعَةً فَلَهُ وَ لَهُمُ الْجَنَّةُ فَلَمْ يَزَلْ حَتَّى قَالَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ بَيْتاً فَبَكَى وَ أَظُنُّهُ قَالَ أَوْ تَبَاكَى فَلَهُ الْجَنَّةُ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرد كه آن جناب فرمودند:
كسى كه در مرثيه حضرت امام حسين عليه السّلام يك بيت شعر خوانده پس گريه كند و ده نفر را بگرياند بهشت براى او و آن ده نفر مى‏باشد.
و كسى كه يك بيت شعر در مصيبت حضرت امام حسين عليه السّلام خوانده پس گريه كند و نه نفر را بگرياند بهشت براى او و آن نه نفر مى‏باشد.
و پيوسته امام عليه السّلام اين فقره را با كاهش دادن نفرات تكرار نموده تا بالأخره فرمودند:
و كسى كه يك بيت شعر در مصيبت حضرت امام حسين عليه السّلام خوانده و خود بگريد (راوى مى‏گويد گمان مى‏كنم امام عليه السّلام فرمودند: يا تباكى كرده و خود را به صورت گريه كن درآورد).
بهشت براى او مى‏باشد.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي هَارُونَ الْمَكْفُوفِ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ لِي أَنْشِدْنِي فَأَنْشَدْتُهُ فَقَالَ لَا كَمَا تُنْشِدُونَ وَ كَمَا تَرْثِيهِ عِنْدَ قَبْرِهِ قَالَ فَأَنْشَدْتُهُامْرُرْ عَلَى جَدَثِ الْحُسَيْنِ‏ فَقُلْ لِأَعْظُمِهِ الزَّكِيَّةِ

قَالَ فَلَمَّا بَكَى أَمْسَكْتُ أَنَا فَقَالَ مُرَّ فَمَرَرْتُ قَالَ ثُمَّ قَالَ زِدْنِي زِدْنِي قَالَ فَأَنْشَدْتُهُ-
يَا مَرْيَمُ قُومِي فَانْدُبِي مَوْلَاكِ‏ـــــــ وَ عَلَى الْحُسَيْنِ فَأَسْعِدِي بِبُكَاكِ
- قَالَ فَبَكَى وَ تَهَايَجَ النِّسَاءُ قَالَ فَلَمَّا أَنْ سَكَتْنَ قَالَ لِي يَا بَا هَارُونَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ ع فَأَبْكَى عَشَرَةً فَلَهُ الْجَنَّةُ ثُمَّ جَعَلَ يَنْقُصُ وَاحِداً وَاحِداً حَتَّى بَلَغَ الْوَاحِدَ- فَقَالَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ فَأَبْكَى وَاحِداً فَلَهُ الْجَنَّةُ ثُمَّ قَالَ مَنْ ذَكَرَهُ فَبَكَى فَلَهُ الْجَنَّةُ
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصفّار، از محمّد بن الحسن، از محمّد ابن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از ابى هارون مكفوف، وى مى‏گويد:
بر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام وارد شدم، حضرت به من فرمودند:
برايم شعر بخوان، پس براى آن حضرت شعر خواندم.
حضرت فرمودند: نه، آن طور كه در جمع خودتان مى‏خوانى و به همان نحو كه در كنار قبر آن حضرت (حضرت امام حسين عليه السّلام) مرثيه مى‏خوانى، بخوان:
ابو هارون مى‏گويد: پس شعر ذيل را براى آن حضرت خواندم:
امرر على جدث الحسين فقل لاعظمه الزّكيّة يعنى: گذر كن بر قبر حسين بن على عليهما السّلام، پس به استخوان‏هاى پاك و مطهّرش بگو.
ابو هارون مى‏گويد: وقتى حضرت گريستند، من خود دارى كرده و خواندن را متوقف نمودم، پس حضرت فرمودند:
بگذر، پس من گذشتم، سپس فرمودند:
بيشتر برايم بخوان، بيشتر برايم بخوان.
ابو هارون مى‏گويد: پس اين بيت را خواندم:يا مريم قومى فاندبى مولاك و على الحسين فاسعدى ببكاك

اى مريم (مادر حضرت عيسى عليه السّلام) بايست و بر سرور خود ندبه و زارى نما، زارى كن بر حضرت حسين عليه السّلام و با اين زارى و گريه خود او را نصرت و يارى نما.
ابو هارون مى‏گويد: پس از خواندن اين بيت، حضرت گريست و مخدّرات شيون و زارى كردند.
وى مى‏گويد: وقتى بانوان آرام گرفتند حضرت به من فرمودند:
اى ابا هارون: كسى كه در مرثيه حضرت امام حسين عليه السّلام شعر بخواند و ده نفر را بگرياند بهشت براى او است سپس حضرت نفرات گريه‏كننده‏گان را يكى يكى كاهش داده تا به «واحد» رسيده و فرمودند:
كسى كه در رثاء حضرت حسين عليه السّلام شعر خوانده و يك نفر را بگرياند بهشت براى او است.
سپس فرمودند:
كسى كه ياد امام حسين عليه السّلام نموده و براى آن حضرت بگريد بهشت براى او است.
6- وَ رُوِيَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لِكُلِّ شَيْءٍ ثَوَابٌ إِلَّا الدَّمْعَةَ فِينَا
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مروى است كه آن جناب فرمودند:
هر چيزى ثواب و اجرى معيّن دارد مگر ريختن اشگ براى ما كه ثوابش را احدى نمى‏داند.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ الْعَسْكَرِيُّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ بَيْتَ شِعْرٍ فَبَكَى وَ أَبْكَى عَشَرَةً فَلَهُ وَ لَهُمُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ بَيْتاً فَبَكَى وَ أَبْكَى تِسْعَةً فَلَهُ وَ لَهُمُ الْجَنَّةُ فَلَمْ يَزَلْ حَتَّى قَالَ مَنْ أَنْشَدَ فِي الْحُسَيْنِ بَيْتاً فَبَكَى وَ أَظُنُّهُ قَالَ أَوْ تَبَاكَى فَلَهُ الْجَنَّةُ
محمّد بن احمد بن حسين العسكرى، از حسن بن على بن مهزيار، از پدرش، از محمّد بن سنان، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
كسى كه در مصيبت حضرت امام حسين عليه السّلام يك بيت شعر بخواند پس خود گريسته و ده نفر را بگرياند بهشت براى او و آن ده نفر مى‏باشد.
و كسى كه در مصيبت حضرت امام حسين عليه السّلام يك بيت شعر بخواند پس خود گريسته و نه نفر را بگرياند بهشت براى او و آن نه نفر مى‏باشد.
پس پيوسته حضرت نفرات را يكى يكى كاهش داده تا فرمودند:
كسى كه در مصيبت حضرت امام حسين عليه السّلام يك بيت شعر خوانده پس خود بگريد (راوى مى‏گويد: گمان مى‏كنم امام عليه السّلام فرمودند: يا تباكى كرده و خود را به صورت گريه كن درآورد) بهشت براى او مى‏باشد.

باب سى و چهارم ثواب كسى كه آب نوشيده و ياد امام حسين عليه السّلام نموده و كشنده آن حضرت را لعنت كند
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْخَشَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّيِّ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا اسْتَسْقَى الْمَاءَ فَلَمَّا شَرِبَهُ رَأَيْتُهُ قَدِ اسْتَعْبَرَ وَ اغْرَوْرَقَتْ عَيْنَاهُ بِدُمُوعِهِ ثُمَّ قَالَ لِي يَا دَاوُدُ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلَ الْحُسَيْنِ ع فَمَا مِنْ عَبْدٍ شَرِبَ الْمَاءَ فَذَكَرَ الْحُسَيْنَ ع وَ لَعَنَ قَاتِلَهُ إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِائَةَ أَلْفِ حَسَنَةٍ وَ حَطَّ عَنْهُ مِائَةَ أَلْفِ سَيِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ مِائَةَ أَلْفِ دَرَجَةٍ وَ كَأَنَّمَا أَعْتَقَ مِائَةَ أَلْفِ نَسَمَةٍ وَ حَشَرَهُ اللَّهُ تَعَالَى يَوْمَ الْقِيَامَةِ ثَلِجَ الْفُوءَادِ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ سَعْدِ بْنِ سَعْدٍ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز از كوفى از محمّد بن الحسين، از خشاب، از على بن حسّان، از عبد الرحمن بن كثير، از داود رقّى، وى مى‏گويد:
در محضر مبارك امام صادق عليه السّلام بودم، حضرت آب طلبيدند و زمانى كه آب را نوشيدند ديدم در حضرت حالت گريه پيدا شد و دو چشم آن حضرت غرق اشك شد سپس به من فرمودند:
اى داود خدا قاتل حسين عليه السّلام را لعنت كند، بنده‏اى نيست كه آب نوشيده و حسين عليه السّلام را ياد نموده و كشنده‏اش را لعنت كند مگر آنكه خداوند منّان صد هزار حسنه براى او منظور مى‏كند و صد هزار گناه از او محو كرده و صد هزار درجه مقامش را بالا برده و گويا صد هزار بنده آزاد كرده و روز قيامت حق تعالى او را با قلبى آرام و مطمئن محشورش مى‏كند.
محمّد بن يعقوب، از علىّ بن محمّد، از سهل بن زياد، از جعفر بن ابراهيم حضرمى، از سعد بن سعد مثل همين حديث را نقل كرده است.

باب سى و پنجم گريستن حضرت على بن حسين بر حسين بن على سلام اللّه عليهم
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ جَمَاعَةِ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ أَبِي دَاوُدَ الْمُسْتَرِقِّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ بَكَى عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَلَى أَبِيهِ حُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ص عِشْرِينَ سَنَةً أَوْ أَرْبَعِينَ سَنَةً وَ مَا وُضِعَ بَيْنَ يَدَيْهِ طعاما [طَعَامٌ إِلَّا بَكَى عَلَى الْحُسَيْنِ حَتَّى قَالَ لَهُ مَوْلًى لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكَ أَنْ تَكُونَ مِنَ الْهَالِكِينَ قَالَ‏نَّما أَشْكُوا بَثِّي وَ حُزْنِي إِلَى اللّهِ وَ أَعْلَمُ مِنَ اللّهِ ما لا تَعْلَمُونَ إِنِّي لَمْ أَذْكُرْ مَصْرَعَ بَنِي فَاطِمَةَ إِلَّا خَنَقَتْنِي الْعَبْرَةُ لِذَلِكَ
پدرم رحمة اللّه عليه از جماعتى اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از أبى داود مسترق، از برخى اصحاب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده‏اند كه آن حضرت فرمودند:
حضرت على بن الحسين صلوات اللّه عليهما مدت بيست يا چهل سال بر پدرشان گريستند و طعام و غذائى نبود كه در مقابل حضرت بگذارند مگر آنكه حضرتش بياد امام حسين عليه السّلام گريه مى‏كردند تا جايى كه غلام حضرت محضر مباركش عرض نمود:
فدايت شوم اى پسر رسول خدا مى‏ترسم كه شما هلاك شويد.
حضرت فرمودند:
إِنَّما أَشْكُوا بَثِّي وَ حُزْنِي إِلَى اللّهِ وَ أَعْلَمُ مِنَ اللّهِ ما لا تَعْلَمُونَ .
تنها درد دل و غم خود را با خدا گويم و از لطف و كرم بى‏اندازه او چيزى دانم كه شما نمى‏دانيد. سپس فرمودند:
هيچ گاه محل كشته شدن فرزندان فاطمه عليها السّلام را بياد نمى‏آورم مگر آنكه حزن و غصه حلقوم من را مى‏فشارد.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ الزَّيَّاتِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مَنْصُورٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا قَالَ أَشْرَفَ مَوْلًى لِعَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع وَ هُوَ فِي سَقِيفَةٍ لَهُ سَاجِدٌ يَبْكِي فَقَالَ لَهُ يَا مَوْلَايَ يَا عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ أَ مَا آنَ لِحُزْنِكَ أَنْ يَنْقَضِيَ فَرَفَعَ رَأْسَهُ إِلَيْهِ وَ قَالَ وَيْلَكَ أَوْ ثَكِلَتْكَ أُمُّكَ وَ اللَّهِ لَقَدْ شَكَا يَعْقُوبُ إِلَى رَبِّهِ فِي أَقَلَّ مِمَّا رَأَيْتَ حَتَّى قَالَ يا أَسَفى عَلى يُوسُفَ أَنَّهُ فَقَدَ ابْناً وَاحِداً وَ أَنَا رَأَيْتُ أَبِي وَ جَمَاعَةَ أَهْلِ بَيْتِي يُذْبَحُونَ حَوْلِي قَالَ وَ كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع يَمِيلُ إِلَى وُلْدِ عَقِيلٍ فَقِيلَ لَهُ مَا بَالُكَ تَمِيلُ إِلَى بَنِي عَمِّكَ هَوءُلَاءِ دُونَ آلِ جَعْفَرٍ فَقَالَ إِنِّي أَذْكُرُ يَوْمَهُمْ مَعَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَأَرِقُّ لَهُمْ
محمّد بن جعفر رزّاز، از دائى خود محمّد بن الحسين بن أبى الخطّاب زيّات، از على بن اسباط، از اسماعيل بن منصور، از برخى اصحاب نقل كرده كه او گفت:
غلام على بن الحسين عليهما السّلام به صفّه سر پوشيده‏اى كه تعلّق به امام سجّاد عليه السّلام داشت و آن جناب در آنجا پيوسته در حال سجود و گريه بودند نزديك شد و به حضرت عرض نمود:
اى آقاى من، اى على بن الحسين آيا وقت تمام شدن حزن و غصّه شما هنوز نرسيده؟
حضرت سر مبارك از زمين برداشته و متوجّه او شده و فرمودند:
واى بر تو يا فرمودند: مادرت به عزايت بنشيند به خدا قسم حضرت يعقوب در حادثه‏اى بس كمتر و واقعه‏اى ناچيزتر از آنچه من ديدم شكايت به پروردگار نمود و اظهار كرد: يا أَسَفى عَلى يُوسُفَ (وا اسفا بر فراق يوسفم).
با اينكه ايشان تنها يك فرزندش را از دست داده بود ولى من ديدم كه پدرم و جماعتى از اهل بيت من را در دور من سر بريدند.
راوى گفت:
حضرت على بن الحسين عليهما السّلام به فرزندان عقيل ميل و توجّه خاصّى داشتند. به حضرت عرض شد: چه طور به اين بنى اعمامتان (اولاد عقيل) توجّه و تمايل داريد نه به آل و فرزندان جعفر؟
حضرت فرمودند:
يادم مى‏آيد از روزى كه ايشان همراه ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام به چه مصيبت‏هائى گرفتار شدند پس به حالشان رقّت مى‏كنم.

باب سى و ششم حضرت امام حسين عليه السّلام كشته اشگ بوده و هيچ موءمنى او را ياد نمى‏كند مگر آنكه برايش مى‏گريد
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ سَعِيدِ بْنِ جَنَاحٍ عَنْ أَبِي يَحْيَى الْحَذَّاءِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ نَظَرَ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع إِلَى الْحُسَيْنِ فَقَالَ يَا عَبْرَةَ كُلِّ مُوءْمِنٍ فَقَالَ أَنَا يَا أَبَتَاهْ قَالَ نَعَمْ يَا بُنَيَّ
پدرم و على بن الحسين و محمّد بن الحسن رحمة اللّه عليهم جملگى از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى از سعيد بن جناح از ابى يحيى حذّاء، از برخى اصحاب از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده‏اند كه آن حضرت فرمودند:
امير الموءمنين عليه السّلام به حضرت حسين عليه السّلام نظر نموده پس فرمودند:
اى اشك هر موءمنى.
حضرت حسين عليه السّلام عرض نمود:
اى پدر من اشگ هر موءمنى هستم؟
امير الموءمنين عليه السّلام فرمود:
بلى پسرم.
2- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي عُثْمَانَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِي عُمَارَةَ الْمُنْشِدِ قَالَ مَا ذُكِرَ الْحُسَيْنُ ع عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي يَوْمٍ قَطُّ فَرُئِيَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مُتَبَسِّماً فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ إِلَى اللَّيْلِ وَ كَانَ ع يَقُولُ الْحُسَيْنُ ع عَبْرَةُ كُلِّ مُوءْمِنٍ
جماعتى از اساتيدم از محمّد بن يحيى عطّار، از حسين بن عبد اللّه، از حسن اين على بن ابى عثمان، از حسن بن على بن عبد اللّه بن مغيره، از أبى عماره منشد نقل كرده‏اند كه وى گفت:
نام حضرت امام حسين عليه السّلام هرگز در روزى نزد امام صادق عليه السّلام برده نشد كه در آن روز ايشان متبسّم و خندان باشند و مى‏فرمودند:
حسين عليه السّلام اشگ هر موءمنى مى‏باشد.
يعنى ياد امام حسين عليه السّلام سبب اشگ هر موءمنى مى‏باشد.
3- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُوسَى الْخَشَّابِ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع أَنَا قَتِيلُ الْعَبْرَةِ لَا يَذْكُرُنِي مُوءْمِنٌ إِلَّا اسْتَعْبَرَ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن موسى خشاب، از اسماعيل بن مهران، از على بن ابى حمزه، از أبى بصير نقل كرده كه وى گفت:
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
حضرت حسين بن على فرمودند: من كشته اشگ هستم، هيچ موءمنى من را ياد نمى‏كند مگر آنكه با ياد من طلب اشگ مى‏كند.
4- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُوسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَابِرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ الْحُسَيْنُ ع أَنَا قَتِيلُ الْعَبْرَةِ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن موسى، از محمّد بن سنان، از اسماعيل بن جابر، از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
حضرت امام حسين عليه السّلام فرمودند: من كشته اشگ هستم.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَكَمِ بْنِ مِسْكِينٍ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ أَنَا قَتِيلُ الْعَبْرَةِ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از حكم بن مسكين، از أبى بصير، از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
حضرت حسين بن على عليه السّلام فرمودند: من كشته اشگ هستم.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ عَنْ أَبَانٍ الْأَحْمَرِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ الْخَزَّازِ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كُنَّا عِنْدَهُ فَذَكَرْنَا الْحُسَيْنَ ع وَ عَلَى قَاتِلِهِ لَعْنَةُ اللَّهِ فَبَكَى أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع وَ بَكَيْنَا قَالَ ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ فَقَالَ قَالَ الْحُسَيْنُ ع أَنَا قَتِيلُ الْعَبْرَةِ لَا يَذْكُرُنِي مُوءْمِنٌ إِلَّا بَكَى وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصّفار، از احمد بن محمّد بن عيسى از محمّد بن خالد برقى، از ابان احمر، از محمّد بن الحسين الخزّاز، از هارون بن خارجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده وى گفت:
محضر مبارك امام صادق عليه السّلام بوديم، پس نام امام حسين عليه السّلام و على قاتله لعنة اللّه را برديم، حضرت گريستند و ما نيز گريستيم.
راوى مى‏گويد: امام عليه السّلام سر مباركشان را بلند كرده و فرمودند:
حضرت امام حسين عليه السّلام فرمودند:
من كشته اشك هستم، ياد نمى‏كند من را هيچ موءمنى مگر آنكه مى‏گريد ...
7- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ السَّعْدَآبَادِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ الْحُسَيْنُ ع أَنَا قَتِيلُ الْعَبْرَةِ قُتِلْتُ مَكْرُوباً وَ حَقِيقٌ عَلَيَّ أَنْ لَا يَأْتِيَنِي مَكْرُوبٌ قَطُّ إِلَّا رَدَّهُ اللَّهُ وَ أَقْلَبَهُ إِلَى أَهْلِهِ مَسْرُوراً حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
على بن الحسين سعدآبادى مى‏گويد:
احمد بن ابى عبد اللّه برقى از پدرش، از ابن مسكان، از هارون بن خارجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه حضرت فرمودند:
حضرت امام حسين عليه السّلام فرمودند:
من كشته اشگ هستم، من در حالى كه غمگين و اندوهگين بودم كشته شدم و سزاوار است بر خدا كه هر مكروب و اندوهگينى كه به زيارت من مى‏آيد را با قلبى مسرور و شاد به اهلش برگرداند.
حكيم بن داود، از سلمة بن الخطّاب، از محمّد بن عمرو، از هارون بن خارجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل همين حديث را نقل كرده است.

باب سى و هفتم در بيان رواياتى كه دلالت دارند بر اينكه حضرت امام حسين عليه السّلام سيّد الشّهداء مى‏باشند
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ حَنَانٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع زُورُوا الْحُسَيْنَ ع وَ لَا تَجْفُوهُ فَإِنَّهُ سَيِّدُ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ مِنَ الْخَلْقِ وَ سَيِّدُ الشُّهَدَاءِ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از حنان نقل كرده كه وى گفت: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كرده و به آن جناب جفاء نكنيد زيرا آن وجود مبارك سرور جوانان بهشت و آقا و سيّد الشّهداء مى‏باشند.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ رِبْعِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع بِالْمَدِينَةِ أَيْنَ قُبُورُ الشُّهَدَاءِ فَقَالَ أَ لَيْسَ أَفْضَلُ الشُّهَدَاءِ عِنْدَكُمْ وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ إِنَّ حَوْلَهُ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عبّاس بن معروف، از حمّاد بن عيسى از ربعى بن عبد اللّه نقل كرده كه وى گفت:
محضر ابو عبد اللّه عليه السّلام در مدينه عرض كردم: قبور شهداء كجاست؟
حضرت فرمودند:
آيا افضل و برترين شهداء نزد شما نيست؟ قسم به كسى كه جانم در دست او است اطراف آن حضرت چهار هزار فرشته كه جملگى ژوليده و اندوهگين و گرفته مى‏باشند حضور داشته و پيوسته تا روز قيامت براى آن حضرت گريه مى‏كنند.
3- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ أَبِي دَاوُدَ الْمُسْتَرِقِّ عَنْ أُمِّ سَعِيدٍ الْأَحْمَسِيَّةِ قَالَتْ كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ قَدْ بَعَثْتُ مَنْ يَكْتَرِي لِي حِمَاراً إِلَى قُبُورِ الشُّهَدَاءِ فَقَالَ مَا يَمْنَعُكِ مِنْ زِيَارَةِ سَيِّدِ الشُّهَدَاءِ قَالَتْ قُلْتُ وَ مَنْ هُوَ قَالَ الْحُسَيْنُ ع قَالَتْ قُلْتُ وَ مَا لِمَنْ زَارَهُ قَالَ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ مَبْرُورَةٌ وَ مِنَ الْخَيْرِ كَذَا وَ كَذَا ثَلَاثَ مَرَّاتٍ بِيَدِهِ
ابو العباس رزّاز، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از ابى داود المسترق، از امّ سعيد احمسيّه وى مى‏گويد:
محضر مبارك حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام بودم و كسى را فرستاده بودم كه دراز گوشى را كرايه كند و من را به قبور شهداء ببرد.
امام عليه السّلام فرمودند:
چه چيز تو را باز داشت از زيارت حضرت سيّد الشهداء.
ام سعيد مى‏گويد: عرض كردم: سيّد الشهداء كيست؟
حضرت فرمودند:
سيّد الشهداء امام حسين عليه السّلام مى‏باشد.
ام سعيد عرض كرد: ثواب كسى كه آن حضرت را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
حجّ و عمره قبول شده و از اعمال خير فلان و فلان و فلان (حضرت با دست مبارك سه مرتبه اين عبارت را تفهيم فرمودند).
4- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَكَمِ بْنِ مِسْكِينٍ عَنْ أُمِّ سَعِيدٍ الْأَحْمَسِيَّةِ قَالَتْ جِئْتُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَدَخَلْتُ عَلَيْهِ فَجَاءَتِ الْجَارِيَةُ فَقَالَتْ قَدْ جِئْتُ بِالدَّابَّةِ فَقَالَ لِي يَا أُمَّ سَعِيدٍ أَيُّ شَيْءٍ هَذِهِ الدَّابَّةُ أَيْنَ تَبْغِينَ تَذْهَبِينَ قَالَتْ قُلْتُ أَزُورُ قُبُورَ الشُّهَدَاءِ قَالَ أُخْرَى ذَلِكَ الْيَوْمَ مَا أَعْجَبَكُمْ يَا أَهْلَ الْعِرَاقِ تَأْتُونَ الشُّهَدَاءَ مِنْ سَفَرٍ بَعِيدٍ وَ تَتْرُكُونَ سَيِّدَ الشُّهَدَاءِ لَا تَأْتُونَهُ قَالَتْ قُلْتُ لَهُ مَنْ سَيِّدُ الشُّهَدَاءِ فَقَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع قَالَتْ قُلْتُ إِنِّي امْرَأَةٌ- فَقَالَ لَا بَأْسَ لِمَنْ كَانَ مِثْلَكِ أَنْ يَذْهَبَ إِلَيْهِ وَ يَزُورَهُ قَالَتْ أَيُّ شَيْءٍ لَنَا فِي زِيَارَتِهِ- قَالَ تَعْدِلُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً وَ اعْتِكَافَ شَهْرَيْنِ فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ صِيَامَهَا وَ خَيْرُهَا كَذَا وَ كَذَا قَالَتْ وَ بَسَطَ يَدَهُ وَ ضَمَّهَا ضَمّاً ثَلَاثَ مَرَّاتٍ
ابو العباس رزّاز، از محمّد بن الحسين، از حكم بن مسكين، از امّ سعيد احمسيّه، وى مى‏گويد:
رفتم محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام و بر آن جناب داخل شدم پس كنيزم آمد و اظهار كرد كه اسب را برايت آورده و آماده كرده‏ام.
امام عليه السّلام به من فرمودند:
اين اسب چيست كجا را اختيار كرده‏اى كه بروى؟
عرض كردم: به زيارت قبور شهداء مى‏روم.
حضرت فرمودند: امروز را به تأخير بيانداز، از شما اهل عراق متعجّبم كه راه دورى را طى كرده و به زيارت قبور شهداء مى‏رويد ولى سيّد الشّهداء مى‏رويد ولى سيّد الشّهداء را ترك كرده و به زيارتش نمى‏رويد؟! عرض كردم: سيّد الشّهداء كيست؟
حضرت فرمودند: سيّد الشّهداء حضرت حسين بن علىّ عليهما السّلام مى‏باشد.
عرض كردم: من زن هستم.
امام عليه السّلام فرمودند: كسى كه مثل شما باشد اشكالى ندارد به آنجا رفته و آن حضرت را زيارت كند.
عرض كردم: در زيارت ما چه ثواب و اجرى هست؟
حضرت فرمودند: زيارت شما معادل با يك حجّ و يك عمره و اعتكاف دو ماه در مسجد الحرام و روزه آن بوده و بهتر از آن كذا و كذا.
ام سعيد مى‏گويد: حضرت سه مرتبه دست‏هاى مبارك را باز كرده و بستند.
5- حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ رِزْقٍ الْغُمْشَانِيِّ عَنْ أُمِّ سَعِيدٍ الْأَحْمَسِيَّةِ قَالَتْ دَخَلْتُ الْمَدِينَةَ فَاكْتَرَيْتُ حِمَاراً عَلَى أَنْ أَطُوفَ عَلَى قُبُورِ الشُّهَدَاءِ فَقُلْتُ لَا بُدَّ أَبْدَأُ بِابْنِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَأَدْخُلُ عَلَيْهِ فَأَبْطَأْتُ عَلَى الْمُكَارِي قَلِيلًا فَهَتَفَ بِي- فَقَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا هَذَا يَا أُمَّ سَعِيدٍ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ تَكَارَيْتُ حِمَاراً لِأَدُورَ عَلَى قُبُورِ الشُّهَدَاءِ قَالَ أَ فَلَا أُخْبِرُكَ بِسَيِّدِ الشُّهَدَاءِ قُلْتُ بَلَى قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع قُلْتُ وَ إِنَّهُ لَسَيِّدُ الشُّهَدَاءِ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ زَارَهُ قَالَ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ وَ مِنَ الْخَيْرِ هَكَذَا وَ هَكَذَا
پدرم و على بن الحسين و محمّد بن الحسن رحمة اللّه عليهم، از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن علىّ بن عبد اللّه بن مغيره از عبّاس بن عامر، از احمد بن رزق الغمشانى از امّ سعيد احمسيّه نقل كرده‏اند كه وى گفت:
داخل مدينه شدم و درازگوشى را كرايه كرده تا قبور شهداء را زيارت كنم، با خود گفتم:
چاره‏اى نيست از اينكه ابتداء پسر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را زيارت كرده بعدا به زيارت اهل قبور بروم پس بر آن جناب داخل شدم و چون توقف و ماندنم نزد آن جناب اندكى طول كشيد كمى مكارى معطّل شد لذا فرياد زد و من را صدا نمود.
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به من فرمودند:
اى ام سعيد اين شخص كيست؟
عرض كردم: فدايت شوم درازگوشى را كرايه كرده‏ام تا به زيارت قبور شهداء بروم.
حضرت فرمودند: آيا به تو از سيّد الشّهداء خبر ندهيم؟! عرض كردم: چرا.
فرمودند: سيّد الشّهداء حضرت حسين بن علىّ عليهما السّلام است.
عرض كردم: آن حضرت سيّد الشّهداء مى‏باشند؟! حضرت فرمودند: بلى.
عرض كردم: ثواب و اجر كسى كه حضرت را زيارت كند چيست؟
فرمود:
يك حج و يك عمره و از اعمال خير هكذا و هكذا (فلان مقدار و فلان مقدار).
6- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ جَمِيعاً عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ الْحَارِثِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أُمِّ سَعِيدٍ الْأَحْمَسِيَّةِ قَالَتْ دَخَلْتُ الْمَدِينَةَ فَاكْتَرَيْتُ الْبَغْلَ أَوِ الْبَغْلَةَ لِأَزُورَ عَلَيْهِ قُبُورَ الشُّهَدَاءِ قَالَتْ قُلْتُ مَا أَحَدٌ أَحَقَّ أَنْ أَبْدَأَ بِهِ مِنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع قَالَتْ فَدَخَلْتُ عَلَيْهِ فَأَبْطَأْتُ فَصَاحَ بِيَ الْمُكَارِي حَبَسْتِينَا عَافَاكِ اللَّهُ فَقَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ كَأَنَّ إِنْسَاناً يَسْتَعْجِلُكِ يَا أُمَّ سَعِيدٍ قُلْتُ نَعَمْ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي اكْتَرَيْتُ بَغْلًا لِأَزُورَ عَلَيْهِ قُبُورَ الشُّهَدَاءِ فَقُلْتُ مَا آتِي أَحَداً أَحَقَّ مِنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع قَالَتْ فَقَالَ يَا أُمَّ سَعِيدٍ فَمَا يَمْنَعُكِ مِنْ أَنْ تَأْتِي قَبْرَ سَيِّدِ الشُّهَدَاءِ قَالَتْ فَطَمِعْتُ أَنْ يَدُلَّنِي عَلَى قَبْرِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع فَقُلْتُ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي وَ مَنْ سَيِّدُ الشُّهَدَاءِ- قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ فَاطِمَةَ ع يَا أُمَّ سَعِيدٍ مَنْ أَتَاهُ بِبَصِيرَةٍ وَ رَغْبَةٍ فِيهِ كَانَ لَهُ حِجَّةً [حِجَّةً مَبْرُورَةً وَ عُمْرَةً مُتَقَبَّلَةً [_وَ عُمْرَةً مَبْرُورَةً وَ كَانَ لَهُ مِنَ الْفَضْلِ هَكَذَا وَ هَكَذَا
پدرم و محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى جملگى از عبد اللّه بن جعفر حميرى، از احمد بن ابى عبد اللّه برقى، از پدرش، از عبد اللّه بن قاسم حارثى، از عبد اللّه بن سنان از امّ سعيد احمسيّه نقل كرده‏اند كه وى گفت:
داخل مدينه شده پس قاطرى كرايه كردم تا بر آن سوار شده و به زيارت قبور شهداء روم.
وى مى‏گويد: پيش خود گفتم: احدى شايسته‏تر از جعفر بن محمّد عليهما السّلام به اين نيست كه ابتداء زيارتش كرده و سپس به زيارت اهل قبور بروم لذا بر آن جناب داخل شدم پس چون توقّف و ماندنم نزد آن حضرت طول كشيد مكارى فرياد زد و گفت: خدا سلامتت بدارد، ما را اينجا حبس كردى و نگاه داشتى! حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به من فرمودند:
گويا اى امّ سعيد كسى انتظار تو را مى‏كشد؟
عرض كردم: بلى فدايت شوم، من قاطرى را كرايه كرده تا بر آن سوار شده و به زيارت قبور شهداء روم منتهى به خودم گفتم: ابتداء نزد كسى شايسته‏تر از جعفر محمّد عليهما السّلام نمى‏رويم.
امّ سعيد مى‏گويد: امام عليه السّلام فرمودند:
اى امّ سعيد: چه چيز تو را بازداشت از زيارت قبر حضرت سيّد الشّهداء؟! ام سعيد مى‏گويد: انتظار داشتم آن حضرت من را بر قبر على بن ابى طالب عليه السّلام راهنمائى كنند، پس محضرشان عرض كردم: پدر و مادرم فدايت باد سيّد الشّهداء كيست؟
حضرت فرمودند:
حسين بن فاطمه عليهما السّلام، اى ام سعيد كسى كه با بصيرت و رغبت و ميل به زيارتش رود براى او يك حج و يك عمره قبول شده منظور مى‏كنند و فلان و فلان فضيلت برايش مى‏باشد.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْعَلَاءِ وَ أَبِي الْمَعْزَاءِ وَ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ الْحَنَّاطِ جَمَاعَتِهِمْ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا مِنْ شَهِيدٍ إِلَّا [إِلَّا وَ هُوَ يُحِبُّ لَوْ أَنَّ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ حَيٌّ ]وَ يُحِبُّ أَنْ يَكُونَ مَعَ الْحُسَيْنِ ع حَتَّى يَدْخُلُونَ [يَدْخُلُو الْجَنَّةَ مَعَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز از دائى خود محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل، از كسى كه براى او حديث نقل كرده، از على بن ابى حمزه، از حسين بن ابى العلاء و ابى المغرا و عاصم بن حميد حناط جملگى از ابى بصير و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
نيست شهيدى مگر آنكه دوست دارد كه با حضرت امام حسين عليه السّلام بوده تا در معيّت آن جناب داخل بهشت شوند.

باب سى و هشتم زيارت انبياء عليه السّلام حضرت حسين بن على عليهما السّلام را
1- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لَيْسَ نَبِيٌّ فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ إِلَّا يَسْأَلُونَ اللَّهَ تَعَالَى أَنْ يَأْذَنَ لَهُمْ فِي زِيَارَةِ الْحُسَيْنِ ع فَفَوْجٌ يَنْزِلُ وَ فَوْجٌ يَصْعَدُ [يَعْرُجُ ]
حسن بن عبد اللّه، از پدرش، از حسن بن محبوب از اسحق بن عمّار وى مى‏گويد:
از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
نيست پيغمبرى در آسمان‏ها و زمين مگر آنكه از خداوند متعال درخواست دارند كه به ايشان اذن داده شود تا حضرت حسين بن على عليهما السّلام را زيارت كنند پس فوجى از آسمان نازل شده و به زيارت آن جناب رفته و فوجى پس از زيارت به آسمان مى‏روند.
2- وَ عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ بِنْتِ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ قَالَ خَرَجْتُ فِي آخِرِ زَمَانِ بَنِي مَرْوَانَ إِلَى زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع مُسْتَخْفِياً مِنْ أَهْلِ الشَّامِ حَتَّى انْتَهَيْتُ إِلَى كَرْبَلَاءَ فَاخْتَفَيْتُ فِي نَاحِيَةِ الْقَرْيَةِ حَتَّى إِذَا ذَهَبَ مِنَ اللَّيْلِ نِصْفُهُ أَقْبَلْتُ نَحْوَ الْقَبْرِ فَلَمَّا دَنَوْتُ مِنْهُ أَقْبَلَ نَحْوِي رَجُلٌ فَقَالَ لِي انْصَرِفْ مَأْجُوراً فَإِنَّكَ لَا تَصِلُ إِلَيْهِ فَرَجَعْتُ فَزِعاً حَتَّى إِذَا كَادَ يَطْلُعُ الْفَجْرُ أَقْبَلْتُ نَحْوَهُ حَتَّى إِذَا دَنَوْتُ مِنْهُ خَرَجَ إِلَيَّ الرَّجُلُ فَقَالَ لِي يَا هَذَا إِنَّكَ لَا تَصِلُ إِلَيْهِ فَقُلْتُ لَهُ عَافَاكَ اللَّهُ وَ لِمَ لَا أَصِلُ إِلَيْهِ وَ قَدْ أَقْبَلْتُ مِنَ الْكُوفَةِ أُرِيدُ زِيَارَتَهُ فَلَا تَحُلْ بَيْنِي وَ بَيْنَهُ عَافَاكَ اللَّهُ وَ أَنَا أَخَافُ إِنْ أَصْبَحَ فَيَقْتُلُونِّي أَهْلُ الشَّامِ إِن أَدْرَكُونِي هَاهُنَا قَالَ فَقَالَ لِيَ اصْبِرْ قَلِيلًا فَإِنَّ مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ ع سَأَلَ اللَّهَ أَنْ يَأْذَنَ لَهُ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ فَأَذِنَ لَهُ فَهَبَطَ مِنَ السَّمَاءِ فِي سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ فَهُمْ بِحَضْرَتِهِ مِنْ أَوَّلِ اللَّيْلِ يَنْتَظِرُونَ طُلُوعَ الْفَجْرِ ثُمَّ يَعْرُجُونَ إِلَى السَّمَاءِ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ فَمَنْ أَنْتَ عَافَاكَ اللَّهُ قَالَ أَنَا مِنَ الْمَلَائِكَةِ الَّذِينَ أُمِرُوا بِحَرَسِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ الِاسْتِغْفَارِ لِزُوَّارِهِ فَانْصَرَفْتُ وَ قَدْ كَادَ أَنْ يَطِيرَ عَقْلِي لِمَا سَمِعْتُ مِنْهُ قَالَ فَأَقْبَلْتُ لَمَّا طَلَعَ الْفَجْرُ نَحْوَهُ فَلَمْ يَحُلْ بَيْنِي وَ بَيْنَهُ أَحَدٌ فَدَنَوْتُ مِنَ الْقَبْرِ وَ سَلَّمْتُ عَلَيْهِ وَ دَعَوْتُ اللَّهَ عَلَى قَتَلَتِهِ وَ صَلَّيْتُ الصُّبْحَ وَ أَقْبَلْتُ مُسْرِعاً مَخَافَةَ أَهْلِ الشَّامِ
حسن بن عبد اللّه، از پدرش، از حسن بن محبوب، از حسين بن بنت ابى حمزه الثّمالى، وى مى‏گويد:
اواخر حكومت بنى مردان بود كه من براى زيارت قبر حضرت حسين بن علىّ عليهما السّلام در حالى كه از اهل شام پنهان مى‏داشتم از شهر كوفه خارج شده تا به كربلاء رسيدم.
پس در جايى مخفى شدم تا نيمى از شب گذشت سپس از مكان خود بيرون آمده و به طرف قبر رفتم و وقتى نزديك شدم مردى بطرف من آمد و گفت:
برگرد كه مأجور و مثاب مى‏باشى و تو به قبر دسترسى ندارى.
پس نالان و با فزع و جزع برگشته تا نزديك طلوع صبح شد سپس به طرف قبر بازگشته تا نزديك آن شدم باز همان شخص به طرف من آمد و گفت:
اى شخص تو دسترسى به قبر ندارى.
به او گفتم: خدا سلامتت بدارد چرا من به قبر دست‏رسى ندارم؟ در حالى كه من از كوفه به نيّت زيارت آن حضرت آمده‏ام بنا بر اين تقاضا دارم بين من و بين قبر حائل نشوى تا زيارت كرده و سريع برگردم زيرا هراس دارم صبح شود و اهل شام من را در اينجا ديده و اقدام به كشتنم كنند.
راوى مى‏گويد:
آن شخص به من گفت: كمى صبر كن زيرا حضرت موسى بن عمران عليه السّلام از خداوند متعال درخواست نموده كه به او اذن زيارت قبر حسين بن على عليهما السّلام را بدهد و حقتعالى به وى اذن داده لذا وى با هفتاد هزار فرشته از آسمان به زير آمده و هم اكنون در محضر امام عليه السّلام بوده و آن جناب را زيارت كرده و انتظار مى‏كشند صبح طلوع كرده تا به آسمان بروند.
راوى مى‏گويد: به آن شخص گفتم:
خدا سلامتت بدارد كيستى؟
گفت: من از فرشتگانى هستم كه مأمور حفاظت و حراست قبر حسين بن علىّ عليهما السّلام و طلب آمرزش براى زوّار آن جناب مى‏باشند.
پس برگشتم و نزديك بود بخاطر آنچه از او شنيده بودم عقلم بپرد.
وى مى‏گويد:
هنگامى كه صبح طلوع كرد جلو رفته كسى حائل و مانع نشد پس نزديك به قبر شده و سلام نمودم و كشنده‏گان آن حضرت را نفرين كرده و در همان جا نماز صبح را بجا آورده و بجهت خوف و هراسى كه از اهل شام داشتم سريع برگشتم.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْأَشْعَثِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِيِّ عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ قَبْرُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ص عِشْرُونَ ذِرَاعاً فِي عِشْرِينَ ذِرَاعاً مُكَسَّراً رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ فِيهِ [وَ مِنْهُ ]مِعْرَاجُ الْمَلَائِكَةِ إِلَى السَّمَاءِ وَ لَيْسَ مِنْ مَلَكٍ مُقَرَّبٍ وَ لَا نَبِيٍّ مُرْسَلٍ إِلَّا وَ هُوَ يَسْأَلُ اللَّهَ أَنْ يَزُورَهُ فَفَوْجٌ يَهْبِطُ وَ فَوْجٌ يَصْعَدُ
محمّد بن عبد اللّه حميرى از پدرش، از هارون بن مسلم، از عبد الرحمن بن عمرو اشعث، از عبد اللّه بن حماد الانصارى، از ابن سنان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى مى‏گويد:
از آن حضرت شنيدم كه مى‏فرمودند:
مساحت قبر حسين بن على صلوات اللّه عليهما بيست ذراع در بيت ذراع بوده و آن باغى است از باغ‏هاى بهشت و از آنجا فرشتگان به آسمان عروج مى‏كنند و هيچ فرشته مقرّبى و نبىّ مرسلى نيست مگر آنكه از خدا طلب زيارت آن را مى‏كند لذا فوجى از آسمان به زمين آمده تا آن زيارت كرده و فوجى پس از زيارت از زمين به آسمان مى‏روند.
4- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى وَ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ النَّيْسَابُورِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْيَمَانِيِّ عَنْ مَنِيعِ بْنِ حَجَّاجٍ عَنْ يُونُسَ عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لَمَّا أَتَى الْحِيرَةَ هَلْ لَكَ فِي قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قُلْتُ وَ تَزُورُهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ وَ كَيْفَ لَا أَزُورُهُ وَ اللَّهُ يَزُورُهُ فِي كُلِّ لَيْلَةِ جُمُعَةٍ يَهْبِطُ مَعَ الْمَلَائِكَةِ إِلَيْهِ وَ الْأَنْبِيَاءُ وَ الْأَوْصِيَاءُ وَ مُحَمَّدٌ أَفْضَلُ الْأَنْبِيَاءِ وَ نَحْنُ أَفْضَلُ الْأَوْصِيَاءِ- فَقَالَ صَفْوَانُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَتَزُورُهُ فِي كُلِّ جُمُعَةٍ حَتَّى تُدْرِكَ زِيَارَةَ الرَّبِّ قَالَ نَعَمْ يَا صَفْوَانُ الْزَمْ ذَلِكَ يُكْتَبْ لَكَ زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ ذَلِكَ تَفْضِيلٌ وَ ذَلِكَ تَفْضِيلٌ وَ حَدَّثَنِي الْقَاسِمُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْهَمَدَانِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ قَالَ خَرَجْتُ فِي آخِرِ زَمَانِ بَنِي أُمَيَّةَ وَ ذَكَرَ مِثْلَ الْحَدِيثِ الْمُتَقَدِّمِ فِي الْبَابِ وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ عَنِ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ ابْنَةِ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ قَالَ خَرَجْتُ فِي آخِرِ زَمَانِ بَنِي مَرْوَانَ وَ ذَكَرَ مِثْلَ حَدِيثِهِ الَّذِي مَرَّ فِي أَوَّلِ الْبَابِ سَوَاءً
پدر و برادر و جماعتى از اساتيدم، از محمّد بن يحيى و احمد بن ادريس، از حمدان بن سليمان نيشابورى از عبد اللّه بن محمّد اليمانى، از منيع بن حجّاج، از يونس، از صفوان جمّال نقل كرده‏اند كه وى گفت:
وقتى حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به حيره تشريف آوردند به من فرمودند:
آيا مايل به زيارت قبر حسين عليه السّلام هستى؟
عرض كردم: فدايت شوم آيا قبر آن حضرت را زيارت مى‏كنى؟
حضرت فرمودند:
چگونه آن را زيارت نكنم و حال آنكه خداوند متعال در هر شب جمعه با فرشتگان و انبياء و اوصياء به زمين هبوط كرده و او را زيارت مى‏كنند.
البتّه حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم افضل انبياء و ما افضل اوصياء هستيم.
(طبق فرموده مرحوم مجلسى مقصود از زيارت حق تعالى، انزال رحمت‏هاى خاصه‏اش بر آن حضرت و زوّار آن جناب مى‏باشد).
سپس صفوان عرض كرد: فدايت شوم پس، هر شب جمعه قبر آن حضرت را زيارت كرده تا بدين وسيله زيارت پروردگار را نيز كرده باشيم؟
حضرت فرمودند:
بلى، اى صفوان ملازم اين باش برايت زيارت قبر حسين عليه السّلام را مى‏نويسند و اين تفضيلى است و اين تفضيلى است (يعنى زيارت قبر حسين عليه السّلام اين فضيلت را دارد كه در آن زيارت پروردگار نيز مى‏باشد).
قاسم بن محمّد بن على بن ابراهيم همدانى از پدرش، از جدّش از عبد اللّه بن حمّاد انصارى از حسين بن ابى حمزه نقل كرده كه وى گفت:
در اواخر حكومت بنى اميّه من از شهر خود خارج شدم و سپس مثل حديثى را كه قبلا نقل كرديم (حديث دوّم از همين باب) نقل نموده:
و پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم از احمد بن ادريس از عمركى بن علىّ بوفكى، از عدّه‏اى اصحاب از حسن بن محبوب، از حسين بن ابنة ابى حمزة الثمالى نقل كرده‏اند كه وى گفت:
در اواخر حكومت بنى مروان از شهر خود خارج شدم و سپس نظير حديثى را كه قبلا نقل نموديم (حديث دوّم از همين باب) نقل كرده است.

باب سى و نهم زيارت فرشتگان حسين بن على عليهما السّلام را
1- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ لَيْسَ مِنْ مَلَكٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ إِلَّا وَ هُمْ يَسْأَلُونَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يَأْذَنَ لَهُمْ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَفَوْجٌ يَنْزِلُ وَ فَوْجٌ يَعْرُجُ
حسين بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از اسحاق بن عمّار، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام وى مى‏گويد:
از آن حضرت شنيدم كه مى‏فرمودند:
هيچ فرشته‏اى در آسمان‏ها نيست مگر آنكه از خداوند عزّ و جلّ در خواست دارد كه حق تعالى به او اذن دهد كه قبر حضرت حسين عليه السّلام را زيارت كند لذا فوجى از آسمان به زير آمده و به زيارت حضرتش رفته و فوجى از زيارت برگشته و به آسمان عروج مى‏كنند.
2- وَ عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَا خَلَقَ اللَّهُ خَلْقاً أَكْثَرَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ وَ إِنَّهُ يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ كُلَّ مَسَاءٍ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ يَطُوفُونَ بِالْبَيْتِ الْحَرَامِ لَيْلَتَهُمْ حَتَّى إِذَا طَلَعَ الْفَجْرُ انْصَرَفُوا إِلَى قَبْرِ النَّبِيِّ ص فَيُسَلِّمُونَ عَلَيْهِ ثُمَّ يَأْتُونَ قَبْرَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فَيُسَلِّمُونَ عَلَيْهِ ثُمَّ يَأْتُونَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَيُسَلِّمُونَ عَلَيْهِ ثُمَّ يَعْرُجُونَ إِلَى السَّمَاءِ قَبْلَ أَنْ تَطْلُعَ الشَّمْسُ ثُمَّ تَنْزِلُ مَلَائِكَةُ النَّهَارِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ فَيَطُوفُونَ بِالْبَيْتِ الْحَرَامِ نَهَارَهُمْ حَتَّى إِذَا غَرَبَتِ الشَّمْسُ انْصَرَفُوا إِلَى قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَيُسَلِّمُونَ عَلَيْهِ ثُمَّ يَأْتُونَ قَبْرَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع فَيُسَلِّمُونَ عَلَيْهِ ثُمَّ يَأْتُونَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَيُسَلِّمُونَ عَلَيْهِ ثُمَّ يَعْرُجُونَ إِلَى السَّمَاءِ قَبْلَ أَنْ تَغِيبَ الشَّمْسُ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از داود رقّى نقل كرده، وى گفت:
از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
خداوند متعال مخلوقى زيادتر از فرشتگان نيافريده، در هر شب هفتاد هزار فرشته از آسمان نازل شده و از اوّل شب تا طلوع صبح بيت اللّه الحرام را طواف مى‏كنند و پس از طلوع صبح به طرف قبر نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم برگشته و به آنجا كه رسيدند به حضرتش سلام نموده و بعدا به نزد قبر امير الموءمنين عليه السّلام رفته و به آن جناب سلام كرده و پس از آن به نزد قبر حسين عليه السّلام آمده و بر آن وجود مبارك سلام داده و قبل از طلوع آفتاب به آسمان عروج مى‏كنند و پس از ايشان فرشتگان روز كه آنها نيز هفتاد هزار نفر هستند به زمين آمده ابتداء بيت اللّه الحرام را طواف كرده و طول روز به آن اشتغال دارند و پس از غروب آفتاب به طرف قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رفته و بر آن جناب سلام داده و پس از آن نزد قبر امير الموءمنين عليه السّلام مى‏آيند و بر آن حضرت سلام كرده و بعد به نزد قبر حسين عليه السّلام حاضر شده و بر آن جناب سلام داده و سپس پيش از غروب آفتاب به آسمان مى‏روند.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا بَيْنَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع إِلَى السَّمَاءِ مُخْتَلَفُ الْمَلَائِكَةِ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم از سعد بن عبد اللّه، از حسين بن عبد اللّه، از حسن بن علىّ بن ابى عثمان از محمّد بن فضيل، از اسحاق بن عمار نقل كرده‏اند كه وى گفت:
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
بين قبر امام حسين عليه السّلام تا آسمان ملائكه و فرشتگان در آمد و شد و نزول و صعود مى‏باشند.
4- حَدَّثَنِي الْقَاسِمُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ قَبْرُ الْحُسَيْنِ ع عِشْرُونَ ذِرَاعاً فِي عِشْرِينَ ذِرَاعاً مُكَسَّراً رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ مِنْهُ مِعْرَاجٌ إِلَى السَّمَاءِ فَلَيْسَ مِنْ مَلَكٍ مُقَرَّبٍ وَ لَا نَبِيٍّ مُرْسَلٍ إِلَّا وَ هُوَ يَسْأَلُ اللَّهَ تَعَالَى أَنْ يَزُورَ الْحُسَيْنَ ع فَفَوْجٌ يَهْبِطُ وَ فَوْجٌ يَصْعَدُ
قاسم بن محمّد بن على بن ابراهيم از پدرش، از جدّش، از عبد اللّه بن حمّاد انصارى، از عبد اللّه بن سنان وى مى‏گويد:
از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
مساحت قبر حسين بن علىّ عليهما السّلام بيست ذراع در بيست ذراع مى‏باشد، اين محل باغى است از باغ‏هاى بهشت، از آنجا عروج به آسمان صورت مى‏گيرد، و هيچ فرشته مقرّب و نبىّ مرسلى نيست مگر آنكه از حق تعالى درخواست مى‏كند كه به زيارت حسين عليه السّلام برود پس فوجى از آسمان به زمين فرود آمده و به زيارت آن حضرت رفته و فوجى پس از زيارت به آسمان مى‏روند.
5- وَ عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ كُنْتُ فِي الْحِيرَةِ لَيْلَةَ عَرَفَةَ فَرَأَيْتُ نَحْواً مِنْ ثَلَاثَةِ أَلْفٍ أَوْ أَرْبَعَةِ أَلْفِ رَجُلٍ جَمِيلَةٍ وُجُوهُهُمْ طَيِّبَةٍ رِيحُهُمْ شَدِيدَةٍ بَيَاضُ ثِيَابِهِمْ يُصَلُّونَ اللَّيْلَ أَجْمَعَ فَلَقَدْ كُنْتُ أُرِيدُ أَنْ آتِيَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع وَ أُقَبِّلَهُ وَ أَدْعُوَ بِدَعَوَاتِي فَمَا كُنْتُ أَصِلُ إِلَيْهِ مِنْ كَثْرَةِ الْخَلْقِ فَلَمَّا طَلَعَ الْفَجْرُ سَجَدْتُ سَجْدَةً فَرَفَعْتُ رَأْسِي فَلَمْ أَرَ مِنْهُمْ أَحَداً فَقَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَ تَدْرِي مَنْ هَوءُلَاءِ قُلْتُ لَا جُعِلْتُ فِدَاكَ فَقَالَ أَخْبَرَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ قَالَ مَرَّ بِالْحُسَيْنِ ع أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ وَ هُوَ يُقْتَلُ فَعَرَجُوا إِلَى السَّمَاءِ فَأَوْحَى اللَّهُ إِلَيْهِمْ يَا مَعْشَرَ الْمَلَائِكَةِ مَرَرْتُمْ بِابْنِ حَبِيبِي وَ صَفِيِّي مُحَمَّدٍ ص وَ هُوَ يُقْتَلُ وَ يُضْطَهَدُ مَظْلُوماً فَلَمْ تَنْصُرُوهُ- فَانْزِلُوا إِلَى الْأَرْضِ إِلَى قَبْرِهِ فَابْكُوهُ شُعْثاً غُبْراً إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَهُمْ عِنْدَهُ إِلَى أَنْ تَقُومَ الْقِيَامَةُ [السَّاعَةُ ]
و از قاسم بن محمّد بن على بن ابراهيم، از پدرش، از جدّش، از عبد اللّه بن حمّاد، از اسحاق بن عمّار نقل كرده كه وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: اى پسر رسول خدا فدايت شوم شب عرفه در حيره بودم، قريب سه، چهار هزار مردانى ديدم كه صورت‏هايشان زيبا و بويشان خوش و لباس‏هاى بسيار سفيد به تن داشتند و طول شب در آنجا به نماز خواندن مشغول بودند، اراده كردم به نزديك قبر شريف رفته و آن را بوسيده و دعاهائى نزديك قبر بخوانم ولى از كثرت خلق و ازدحام جمعيّت نتوانستم خود را به قبر برسانم و وقتى صبح طلوع نمود به سجده رفته و وقتى سر از سجده برداشتم احدى از آن مردان را نديدم.
امام عليه السّلام به من فرمودند:
آيا دانستى آنها چه كسانى بودند؟
عرضه داشتم: فدايت شوم، خير.
امام عليه السّلام فرمودند: پدرم از پدرشان به من خبر دادند كه چهار هزار فرشته به حضرت امام حسين عليه السّلام مرور كردند در حالى كه آن حضرت شهيد شده بودند پس آن فرشتگان به آسمان عروج كردند و حقتعالى به ايشان وحى فرمود:
اى گروه فرشتگان به پسر حبيب و برگزيده‏ام حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مرور نموديد در حالى كه او كشته و مقهور و مظلوم بود پس چرا او را كمك نكرديد؟
پس به زمين فرود آئيد و ملازم قبرش بوده و با حالى ژوليده و گرفته تا روز قيامت بر او بگرييد، پس اين فرشتگان نزد قبر بوده تا قيامت به پا شود.
6- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ تَعَالَى عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ قُتَيْبَةَ الْهَمْدَانِيِّ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِنِّي كُنْتُ بِالْحَائِرِ لَيْلَةَ عَرَفَةَ وَ كُنْتُ أُصَلِّي وَ ثَمَّ نَحْوٌ مِنْ خَمْسِينَ أَلْفاً مِنَ النَّاسِ جَمِيلَةٍ وُجُوهُهُمْ طَيِّبَةٍ رَوَائِحُهُمْ- وَ أَقْبَلُوا يُصَلُّونَ اللَّيْلَةَ [اللَّيْلَ ]أَجْمَعَ فَلَمَّا طَلَعَ الْفَجْرُ سَجَدْتُ ثُمَّ رَفَعْتُ رَأْسِي فَلَمْ أَرَ مِنْهُمْ أَحَداً- فَقَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّهُ مَرَّ بِالْحُسَيْنِ ع خَمْسُونَ أَلْفَ مَلَكٍ وَ هُوَ يُقْتَلُ فَعَرَجُوا إِلَى السَّمَاءِ فَأَوْحَى اللَّهُ تَعَالَى إِلَيْهِمْ مَرَرْتُمْ بِابْنِ حَبِيبِي وَ هُوَ يُقْتَلُ فَلَمْ تَنْصُرُوهُ فَاهْبِطُوا إِلَى الْأَرْضِ فَاسْكُنُوا عِنْدَ قَبْرِهِ شُعْثاً غُبْراً إِلَى يَوْمِ تَقُومُ السَّاعَة
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از برخى اصحابش، از احمد بن قتيبه همدانى، از اسحاق بن عمّار نقل كرده كه وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم شب عرفه در حائر بوده و نماز مى‏خواندم و در آنجا قريب پنجاه هزار نفر از مردمى ديدم زيبا روى و خوش‏بو كه طول مدّت شب را در آنجا نماز مى‏خواندند و هنگامى كه صبح طلوع نمود به سجده رفتم و پس از برداشتن سر احدى از ايشان را نديدم.
امام عليه السّلام به من فرمودند:
پنجاه هزار فرشته به حسين عليه السّلام عبور كرده و در حالى كه آن حضرت كشته شده بودند پس به آسمان بالا رفتند و خداوند متعال به ايشان وحى فرستاد:
به پسر حبيبم مرور كرديد در حالى كه او كشته شده بود، پس چرا كمك و يارى او نكرديد؟ حال به زمين فرو رويد و نزد قبرش ساكن شويد و با هيئتى ژوليده و حالى غمگين باقى بمانيد تا قيامت بپا شود.

باب چهلم دعاء نمودن رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و امير الموءمنين و فاطمه و ائمه عليهم السّلام در حق زائرين امام حسين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ حَسَّانَ الْبَصْرِيِّ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ لِي يَا مُعَاوِيَةُ لَا تَدَعْ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع لِخَوْفٍ فَإِنَّ مَنْ تَرَكَ زِيَارَتَهُ رَأَى مِنَ الْحَسْرَةِ مَا يَتَمَنَّى أَنَّ قَبْرَهُ كَانَ عِنْدَهُ أَ مَا تُحِبُّ أَنْ يَرَى اللَّهُ شَخْصَكَ وَ سَوَادَكَ فِيمَنْ يَدْعُو لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ عَلِيٌّ وَ فَاطِمَةُ وَ الْأَئِمَّةُ ع
پدرم و محمّد بن عبد اللّه و على بن الحسين و محمّد بن الحسن رحمة اللّه عليهم جملگى از عبد اللّه بن جعفر حميرى، از موسى بن عمر، از حسّان بصرى، از معاوية بن وهب، از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت:
امام صادق عليه السّلام به من فرمودند:
اى معاويه به جهت ترس و وحشت زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را ترك مكن زيرا كسى كه زيارت آن حضرت را ترك كند چنان حسرتى بخورد كه آرزو نمايد قبر آن حضرت نزد او باشد و بتواند زياد به زيارتش برود، آيا دوست دارى كه خدا تو را در زمره كسانى ببيند كه حضرت رسول صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حضرات على و فاطمه و ائمه عليهم السّلام در حقشان دعاء فرموده‏اند.
2- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ حَسَّانَ الْبَصْرِيِّ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ اسْتَأْذَنْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقِيلَ لِي ادْخُلْ فَدَخَلْتُ فَوَجَدْتُهُ فِي مُصَلَّاهُ فِي بَيْتِهِ فَجَلَسْتُ حَتَّى قَضَى صَلَاتَهُ فَسَمِعْتُهُ يُنَاجِي رَبَّهُ وَ هُوَ يَقُولُ اللَّهُمَّ يَا مَنْ خَصَّنَا بِالْكَرَامَةِ وَ وَعَدَنَا بِالشَّفَاعَةِ وَ خَصَّنَا بِالْوَصِيَّةِ وَ أَعْطَانَا عِلْمَ مَا مَضَى وَ عِلْمَ مَا بَقِيَ- وَ جَعَلَ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْنَا اغْفِرْ لِي وَ لِإِخْوَانِي وَ زُوَّارِ قَبْرِ أَبِيَ الْحُسَيْنِ الَّذِينَ أَنْفَقُوا أَمْوَالَهُمْ وَ أَشْخَصُوا أَبْدَانَهُمْ رَغْبَةً فِي بِرِّنَا وَ رَجَاءً لِمَا عِنْدَكَ فِي صِلَتِنَا وَ سُرُوراً أَدْخَلُوهُ عَلَى نَبِيِّكَ وَ إِجَابَةً مِنْهُمْ لِأَمْرِنَا وَ غَيْظاً أَدْخَلُوهُ عَلَى عَدُوِّنَا- أَرَادُوا بِذَلِكَ رِضَاكَ فَكَافِهِمْ عَنَّا بِالرِّضْوَانِ وَ اكْلَأْهُمْ بِاللَّيْلِ وَ النَّهَارِ وَ اخْلُفْ عَلَى أَهَالِيهِمْ وَ أَوْلَادِهِمُ الَّذِينَ خُلِّفُوا بِأَحْسَنِ الْخَلَفِ وَ اصْحَبْهُمْ وَ اكْفِهِمْ شَرَّ كُلِّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ وَ كُلِّ ضَعِيفٍ مِنْ خَلْقِكَ وَ شَدِيدٍ وَ شَرَّ شَيَاطِينِ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ وَ أَعْطِهِمْ أَفْضَلَ مَا أَمَّلُوا مِنْكَ فِي غُرْبَتِهِمْ عَنْ أَوْطَانِهِمْ وَ مَا آثَرُونَا بِهِ عَلَى أَبْنَائِهِمْ وَ أَهَالِيهِمْ وَ قَرَابَاتِهِمْ اللَّهُمَّ إِنَّ أَعْدَاءَنَا عَابُوا عَلَيْهِمْ بِخُرُوجِهِمْ فَلَمْ يَنْهَهُمْ ذَلِكَ عَنِ الشُّخُوصِ إِلَيْنَا- خِلَافاً مِنْهُمْ عَلَى مَنْ خَالَفَنَا فَارْحَمْ تِلْكَ الْوُجُوهَ الَّتِي غَيَّرَتْهَا الشَّمْسُ وَ ارْحَمْ تِلْكَ الْخُدُودَ الَّتِي تَتَقَلَّبُ عَلَى حَضْرَةِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ ع وَ ارْحَمْ تِلْكَ الْأَعْيُنَ الَّتِي جَرَتْ دُمُوعُهَا رَحْمَةً لَنَا وَ ارْحَمْ تِلْكَ الْقُلُوبَ الَّتِي جَزِعَتْ وَ احْتَرَقَتْ لَنَا وَ ارْحَمْ تِلْكَ الصَّرْخَةَ الَّتِي كَانَتْ لَنَا اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَوْدِعُكَ تِلْكَ الْأَبْدَانَ وَ تِلْكَ الْأَنْفُسَ حَتَّى تُوَفِّيَهُمْ عَلَى الْحَوْضِ يَوْمَ الْعَطَشِ الْأَكْبَرِ فَمَا زَالَ يَدْعُو وَ هُوَ سَاجِدٌ بِهَذَا الدُّعَاءِ فَلَمَّا انْصَرَفَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَوْ أَنَّ هَذَا الَّذِي سَمِعْتُ مِنْكَ كَانَ لِمَنْ لَا يَعْرِفُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَظَنَنْتُ أَنَّ النَّارَ لَا تَطْعَمُ مِنْهُ شَيْئاً أَبَداً وَ اللَّهِ لَقَدْ تَمَنَّيْتُ أَنِّي كُنْتُ زُرْتُهُ وَ لَمْ أَحُجَّ فَقَالَ لِي مَا أَقْرَبَكَ مِنْهُ فَمَا الَّذِي يَمْنَعُكَ مِنْ زِيَارَتِهِ ثُمَّ قَالَ يَا مُعَاوِيَةُ لِمَ تَدَعُ ذَلِكَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَمْ أَرَ أَنَّ الْأَمْرَ يَبْلُغُ هَذَا كُلَّهُ فَقَالَ يَا مُعَاوِيَةُ مَنْ يَدْعُو لِزُوَّارِهِ فِي السَّمَاءِ أَكْثَرُ مِمَّنْ يَدْعُو لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ اسْتَأْذَنْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَهُ
و پدرم و محمّد بن عبد اللّه و على بن الحسين و محمّد بن الحسن رحمة اللّه عليهم جملگى از عبد اللّه بن جعفر حميرى از موسى بن عمر، از حسّان بصرى، از معاوية بن وهب نقل كرده‏اند كه وى گفت:
اذن خواستم كه بر امام صادق عليه السّلام داخل شوم، به من گفته شد كه داخل شو، پس داخل شده آن جناب را در نمازخانه منزلشان يافتم پس نشستم تا حضرت نمازشان را تمام كردند پس شنيدم كه با پروردگارشان مناجات نموده و مى‏گفتند:
بار خدايا، اى كسى كه ما را اختصاص به كرامت داده و وعده شفاعت دادى و مختص به وصيّت نمودى (يعنى ما را وصى پيامبرت قرار دادى) و علم به گذشته و آينده را به ما اعطاء فرمودى، و قلوب مردم را مايل به طرف ما نمودى، من و برادران و زائرين قبر پدرم حسين عليه السّلام را بيامرز، آنان كه اموالشان را انفاق كرده و ابدانشان را به تعب انداخته به جهت ميل و رغبت در احسان به ما و به اميد آنچه در نزد تست به خاطر صله و احسان به ما و به منظور ادخال سرور بر پيغمبرت و به جهت اجابت كردنشان فرمان ما را و به قصد وارد نمودن غيظ بر دشمنان ما.
اينان اراده و نيّتشان از اين ايثار تحصيل رضا و خشنودى تو است پس تو هم از طرف ما اين ايثار را جبران كن و بواسطه رضوان احسانشان را جواب گو باش و در شب و روز حافظ و نگاهدارشان بوده و اهل و اولادى كه از ايشان باقى مانده‏اند را بهترين جانشينان قرار بده و مراقب و حافظشان باش و شر و بدى هر ستمگر عنود و منحرفى را از ايشان و از هر مخلوق ضعيف و قوى خود كفايت نما و ايشان را از شر شياطين انسى و جنّى محفوظ فرما و اعطاء كن به ايشان برترين چيزى را كه در دور بودنشان از اوطان خويش از تو آرزو كرده‏اند و نيز به ايشان ببخش برتر و بالاتر از آنچه را كه بواسطه‏اش ما را بر فرزندان و اهل و نزديكانشان اختيار كردند، بار خدايا دشمنان ما بواسطه خروج بر ايشان آنان را مورد ملامت و سرزنش قرار دادند ولى اين حركت اعداء ايشان را از تمايل به ما باز نداشت و اين ثبات آنان از باب مخالفتشان است با مخالفين ما، پس تو اين صورت‏هائى كه حرارت آفتاب آنها را در راه محبّت ما تغيير داده مورد ترحّم خودت قرار بده و نيز صورت‏هائى را كه روى قبر ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام مى‏گذارند و بر مى‏دارند مشمول لطف و رحمتت قرار بده و همچنين به چشم‏هائى كه از باب ترحم بر ما اشك ريخته‏اند نظر عنايت فرما و دل‏هائى كه براى ما به جزع آمده و بخاطر ما سوخته‏اند را ترحم فرما ، بار خدايا به فريادهائى كه بخاطر ما بلند شده برس، خداوندا من اين ابدان و اين ارواح را نزد تو امانت قرار داده تا در روز عطش اكبر كه بر حوض كوثر وارد مى‏شوند آنها را سيراب نمائى.
و پيوسته امام عليه السّلام در سجده اين دعاء را مى‏خواندند و هنگامى كه از آن فارغ شدند عرض كردم:
فدايت شوم اين فقرات و مضامين ادعيه‏اى كه من از شما شنيدم اگر شامل كسى شود كه خداوند عزّ و جلّ را نمى‏شناسد گمانم اين است كه آتش دوزخ هرگز به آن فائق نيايد!!! به خدا سوگند آرزو دارم آن حضرت (حضرت امام حسين عليه السّلام) را زيارت كرده ولى به حج نروم.
امام عليه السّلام به من فرمودند:
چقدر تو به قبر آن جناب نزديك هستى، پس چه چيز تو را از زيارتش باز مى‏دارد؟
سپس فرمودند:
اى معاويه زيارت آن حضرت را ترك مكن.
عرض كردم: فدايت شوم نمى‏دانستم كه امر چنين بوده و اجر و ثواب آن اين مقدار است.
حضرت فرمودند:
اى معاويه كسانى كه براى زائرين امام حسين عليه السّلام در آسمان دعاء مى‏كنند به مراتب بيشتر هستند از آنان كه در زمين براى ايشان دعاء و ثناء مى‏نمايند.
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از عبد اللّه بن حمّاد بصرىّ از عبد اللّه بن عبد الرّحمن اصم از معاوية بن وهب نقل كرده كه وى گفت:
اذن گرفتم كه بر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام داخل شوم.
سپس مثل حديث مذكور را نقل كرده است.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ حَسَّانَ [غَسَّانَ ]الْبَصْرِيِّ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ لِي يَا مُعَاوِيَةُ لَا تَدَعْ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع لِخَوْفٍ- فَإِنَّ مَنْ تَرَكَهُ رَأَى مِنَ الْحَسْرَةِ مَا يَتَمَنَّى أَنَّ قَبْرَهُ كَانَ عِنْدَهُ أَ مَا تُحِبُّ أَنْ يَرَى اللَّهُ شَخْصَكَ
وَ سَوَادَكَ فِيمَنْ يَدْعُو لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ عَلِيٌّ وَ فَاطِمَةُ وَ الْأَئِمَّةُ ع- أَ مَا تُحِبُّ أَنْ تَكُونَ مِمَّنْ يَنْقَلِبُ بِالْمَغْفِرَةِ لِمَا مَضَى وَ يُغْفَرَ لَكَ ذُنُوبُ سَبْعِينَ سَنَةً أَ مَا تُحِبُّ أَنْ تَكُونَ مِمَّنْ يَخْرُجُ مِنَ الدُّنْيَا وَ لَيْسَ عَلَيْهِ ذَنْبٌ تتبع [يُتْبَعُ بِهِ أَ مَا تُحِبُّ أَنْ تَكُونَ غَداً مِمَّنْ يُصَافِحُهُ رَسُولُ اللَّهِ ص حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ الْأَصَمِّ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ اسْتَأْذَنْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ وَ الدُّعَاءَ لِزُوَّارِ الْحُسَيْنِ ع وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ عسان [غَسَّانَ ]الْبَصْرِيِّ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ اسْتَأْذَنْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَ حَدِيثِ الدُّعَاءِ الَّذِي فِي زُوَّارِ الْحُسَيْنِ ع حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى جَمِيعاً عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ عَنْ يَحْيَى خَادِمِ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ اسْتَأْذَنْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه از موسى بن عمر، از حسّان بصرى، از معاوية بن وهب از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت:
امام عليه السّلام به من فرمودند:
اى معاوية به خاطر ترس و خوف زيارت امام حسين عليه السّلام را ترك مكن زيرا كسى كه آن را ترك كند چنان حسرتى بخورد كه آرزو كند قبر آن حضرت نزدش باشد و بتواند زياد به زيارتش برود آيا دوست دارى كه خدا تو را در زمره كسانى ببيند كه حضرت رسول صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حضرات على و فاطمه و ائمّه عليهم السّلام در حقشان دعاء فرموده‏اند؟!
آيا دوست دارى از كسانى باشى كه به واسطه آمرزش لغزشهاى گذشته طومار اعمالت تغيير يابد و گناهان هفتاد سال از تو آمرزيده شود؟! آيا دوست دارى از كسانى باشى كه از دنيا رفته بدون اينكه گناه قابل موءاخذه داشته باشى؟! آيا دوست دارى از كسانى باشى كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم با آنها مصافحه مى‏فرمايند؟!
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم، از سعد، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عبد اللّه بن حمّاد از عبد اللّه اصمّ، از معاوية بن وهب نقل كرده كه وى گفت:
اذن خواستم كه بر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام داخل شوم ... و حديث مذكور و دعاء براى زائرين قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام را طبق آنچه قبلا ذكر گرديد نقل نمود.
محمّد بن الحسين بن متّ الجوهرى، از محمّد بن احمد بن يحيى، از موسى بن عمر، از غسّان البصرى، از معاوية بن وهب.
محمّد بن يعقوب و على بن الحسين، از على بن ابراهيم بن هاشم، از بعض اصحاب، از ابراهيم بن عقبه از معاوية بن وهب نقل كرده كه وى گفت:
اذن خواستم كه بر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام داخل شوم ... و نظير حديثى كه مشتمل بود بر دعاء در حق زائرين امام حسين عليه السّلام را نقل نموده.
پدرم و على بن الحسين و جماعتى از مشايخ و اساتيد ما، از احمد بن ادريس و محمّد بن يحيى جملگى از عمركى ابن على بوفكى، از يحيى خادم حضرت ابى جعفر ثانى عليه السّلام، از ابن ابى عمير، از معاوية بن وهب نقل كرده كه وى گفت:
اذن خواستم كه بر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام داخل شوم ... و حديث سابق را نقل نمود. صلوات الله و سلامه عليهم
4- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ بْنِالْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ دَاوُدَ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ إِنَّ فَاطِمَةَ بِنْتَ مُحَمَّدٍ ص تَحْضُرُ لِزُوَّارِ قَبْرِ ابْنِهَا الْحُسَيْنِ ع فَتَسْتَغْفِرُ لَهُمْ ذُنُوبَهُمْ
حكيم بن داود، از سلمة بن الخطّاب، از حسن بن على الوشاء از كسى كه ذكرش نموده، از داود بن كثير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
حضرت فاطمه عليها السّلام دخت حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم براى زوّار قبر فرزندش حضرت حسين بن على عليهما السّلام حاضر شده پس طلب آمرزش براى گناهان ايشان مى‏نمايد.

باب چهل و يكم دعاء فرشتگان در حقّ زائرين قبر امام حسين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ الْكَلْبِيِّ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ رَئِيسُهُمْ مَلَكٌ يُقَالُ لَهُ مَنْصُورٌ وَ لَا يَزُورُهُ زَائِرٌ إِلَّا اسْتَقْبَلُوهُ وَ لَا يُوَدِّعُهُ مُوَدِّعٌ إِلَّا شَيَّعُوهُ وَ لَا يَمْرَضُ إِلَّا عَادُوهُ- وَ لَا يَمُوتُ إِلَّا صَلَّوْا عَلَيْهِ [وَ عَلَى جِنَازَتِهِ ]وَ اسْتَغْفَرُوا لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ
محمّد بن جعفر رزّاز كوفى از دائى خود محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از موسى بن سعدون، از عبد اللّه بن قاسم از عمر بن ابان الكلبى، از ابان بن تغلب نقل كرده كه وى گفت:
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
چهار هزار فرشته در اطراف قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام بوده كه جملگى ژوليده و گرفته و حزين مى‏باشند و تا روز قيامت بر آن جناب مى‏گريند، رئيس ايشان فرشته‏اى است كه به او منصور گفته مى‏شود، هيچ زائرى به زيارت آن حضرت نمى‏رود مگر آنكه اين فرشتگان به استقبالش مى‏روند و هيچ وداع‏كننده‏اى با قبر آن حضرت وداع نكرده مگر آنكه اين فرشتگان مشايعتش مى‏كنند و مريض نمى‏شود مگر آنكه عبادتش كرده و نمى‏ميرد مگر آنكه ايشان بر جنازه‏اش نماز خوانده و از خدا طلب آمرزش برايش مى‏كنند.
2- وَ حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ وَكَّلَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بِالْحُسَيْنِ ع سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ كُلَّ يَوْمٍ شُعْثاً غُبْراً وَ يَدْعُونَ لِمَنْ زَارَهُ وَ يَقُولُونَ يَا رَبِّ هَوءُلَاءِ زُوَّارُ الْحُسَيْنِ ع افْعَلْ بِهِمْ وَ افْعَلْ بِهِمْ [كَذَا كَذَا ]
پدرم و محمّد بن الحسن و على بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از على بن الحكم، از على بن ابى حمزه، از ابى بصير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
خداوند متعال هفتاد هزار فرشته را بر قبر حضرت امام حسين عليه السّلام موكّل ساخته كه همگى ژوليده و غمگين بوده و هر روز بر آن حضرت صلوات فرستاده و زائرينش را دعاء كرده و مى‏گويند:
پروردگارا، اين جماعت زائرين حسين عليه السّلام هستند با ايشان چنين و چنان نما.
3- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ حَسَّانَ [غَسَّانَ ]الْبَصْرِيِّ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا تَدَعْ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع أَ مَا تُحِبُّ أَنْ تَكُونَ فِيمَنْ تَدْعُو لَهُ الْمَلَائِكَةُ
حكيم بن داود از سلمه، از موسى بن عمر، از حسّان بصرى، از معاوية بن وهب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام را ترك مكن، آيا دوست ندارى در زمره كسانى باشى كه فرشتگان براى آنها دعاء مى‏كنند.
4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ وَكَّلَ اللَّهُ تَعَالَى بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ كُلَّ يَوْمٍ شُعْثاً غُبْراً مِنْ يَوْمَ قُتِلَ إِلَى مَا شَاءَ اللَّهُ يَعْنِي بِذَلِكَ قِيَامَ الْقَائِمِ ع وَ يَدْعُونَ لِمَنْ زَارَهُ وَ يَقُولُونَ يَا رَبِّ هَوءُلَاءِ زُوَّارُ الْحُسَيْنِ ع افْعَلْ بِهِمْ وَ افْعَلْ بِهِمْ
محمّد بن حسن بن احمد بن وليد، از محمّد بن حسن صفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى از على بن حكم، از على بن ابى حمزه، از ابى بصير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
خداوند متعال هفتاد هزار فرشته را بر قبر حضرت حسين بن على عليه السّلام موكّل ساخته كه هر روز بر او صلوات فرستاده و از روزى كه آن حضرت شهيد شدند تا زمانى كه خدا مى‏خواهد يعنى زمان قيام قائم عليه السّلام ايشان ژوليده و غمگين مى‏باشند، براى زائرين حضرت دعاء كرده و مى‏گويند:
پروردگارا، ايشان زائرين حسين عليه السّلام بوده با ايشان چنين و چنان نما.
5- حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِسْحَاقَ بْنِ سَعْدٍ عَنْ سَعْدَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَأَنِّي بِالْقَائِمِ عَلَى نَجَفِ الْكُوفَةِ وَ قَدْ لَبِسَ دِرْعَ رَسُولِ اللَّهِ ص فَيَنْتَفِضُ هُوَ بِهَا فَتَسْتَدِيرُ عَلَيْهِ فَيُغَشِّيهَا بِحَدَاجَةٍ مِنْ إِسْتَبْرَقٍ وَ يَرْكَبُ فَرَساً أَدْهَمَ بَيْنَ عَيْنَيْهِ شِمْرَاخٌ- فَيَنْتَفِضُ بِهِ انْتِفَاضَةً لَا يَبْقَى أَهْلُ بَلَدٍ إِلَّا وَ هُمْ يَرَوْنَ أَنَّهُ مَعَهُمْ فِي بِلَادِهِمْ فَيَنْتَشِرُ رَايَةُ رَسُولِ اللَّهِ ص عَمُودُهَا مِنْ عَمُودِ الْعَرْشِ وَ سَائِرُهَا مِنْ نَصْرِ اللَّهِ- لَا يَهْوَى بِهَا إِلَى شَيْءٍ أَبَداً إِلَّا هَتَكَهُ اللَّهُ فَإِذَا هَزَّهَا لَمْ يَبْقَ مُوءْمِنٌ إِلَّا صَارَ قَلْبُهُ كَزُبَرِ الْحَدِيدِ وَ يُعْطَى الْمُوءْمِنُ قُوَّةَ أَرْبَعِينَ رَجُلًا وَ لَا يَبْقَى مُوءْمِنٌ إِلَّا دَخَلَتْ عَلَيْهِ تِلْكَ الْفَرْحَةُ فِي قَبْرِهِ وَ ذَلِكَ حِينَ يَتَزَاوَرُونَ فِي قُبُورِهِمْ وَ يَتَبَاشَرُونَ بِقِيَامِ الْقَائِمِ فَيَسْخَطُ عَلَيْهِ ثَلَاثَةَ عَشَرَ أَلْفَ مَلَكٍ وَ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ مَلَكاً قُلْتُ كُلُّ هَوءُلَاءِ الْمَلَائِكَةُ قَالَ نَعَمْ الَّذِينَ كَانُوا مَعَ نُوحٍ فِي السَّفِينَةِ وَ الَّذِينَ كَانُوا مَعَ إِبْرَاهِيمَ حِينَ أُلْقِيَ فِي النَّارِ وَ الَّذِينَ كَانُوا مَعَ مُوسَى حِينَ فَلَقَ الْبَحْرَ لِبَنِي إِسْرَائِيلَ وَ الَّذِينَ كَانُوا مَعَ عِيسَى حِينَ رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَيْهِ وَ أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ مَعَ النَّبِيِّ ص مُسَوِّمِينَ- وَ أَلْفٌ مُرْدِفِينَ وَ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ ثَلَاثَ عَشَرَةَ مَلَائِكَةً بَدْرِيِّينِ وَ أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ هَبَطُوا- يُرِيدُونَ الْقِتَالَ مَعَ الْحُسَيْنِ ع فَلَمْ يُوءْذَنْ لَهُمْ فِي الْقِتَالِ فَهُمْ عِنْدَ قَبْرِهِ شُعْثٌ غُبْرٌ- يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ رَئِيسُهُمْ مَلَكٌ يُقَالُ لَهُ مَنْصُورٌ فَلَا يَزُورُهُ زَائِرٌ إِلَّا اسْتَقْبَلُوهُ- وَ لَا يُوَدِّعُهُ مُوَدِّعٌ إِلَّا شَيَّعُوهُ وَ لَا يَمْرَضُ مَرِيضٌ إِلَّا عَادُوهُ وَ لَا يَمُوتُ مَيِّتٌ إِلَّا صَلَّوْا عَلَى جِنَازَتِهِ وَ اسْتَغْفَرُوا لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ وَ كُلُّ هَوءُلَاءِ فِي الْأَرْضِ يَنْتَظِرُونَ قِيَامَ الْقَائِمِ ع إِلَى وَقْتِ خُرُوجِهِ عَلَيْهِ صَلَوَاتُ اللَّهِ وَ السَّلَامُ
حسين بن محمّد بن عامر، از احمد بن اسحاق بن سعد، از سعدان بن مسلم، از عمر بن ابان، از ابان بن تغلب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
گويا مى‏بينم حضرت قائم عليه السّلام را كه بر بلندى شهر كوفه بوده و زره رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را به تن نموده، پس زرع را به تن خود حركت داده تا بر بدن احاطه كرده و آن را بپوشاند، آن حضرت در زير هودجى از استبرق قرار داشته و بر اسبى خاكسترى كه بين دو چشمانش سفيدى مى‏باشد سوار مى‏باشند، پس اسب حركتى به خود داده و اهل هر شهرى مى‏بينند كه راكب و مركب با ايشان در شهرشان مى‏باشد و بدين ترتيب پرچم رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را در تمام بلاد منتشر مى‏فرمايد، عمود اين پرچم از عمود عرش بوده و بر بقيه آن نقش نَصْرٌ مِنَ اللّهِ مى‏باشد، آن پرچم بر چيزى فرود نمى‏آيد مگر آنكه حق تعالى آن چيز را نابود مى‏فرمايد هنگامى كه پرچم به اهتزاز و حركت در مى‏آيد هيچ موءمنى باقى نمى‏ماند مگر آنكه قلبش همچون آهنى سخت مى‏باشد، به هر موءمنى نيروى چهل مرد داده مى‏شود و نيز هيچ موءمن مرده‏اى باقى نمى‏ماند مگر آنكه اين فرح و سرور در قبرش داخل مى‏شود و اين در وقتى است كه اهل قبور يك ديگر را در قبرها زيارت مى‏كنند و به آنها بشارت به قيام قائم داده مى‏شود، سيزده ميليون و سيصد و سيزده فرشته بدنبال آن حضرت بانگ برآورند.
راوى عرض مى‏كند: تمام اين جمعيت فرشتگانند؟
حضرت مى‏فرمايند:
بلى، آنها عبارتند از:
الف: فرشتگانى كه با حضرت نوح عليه السّلام در سفينه بودند.
ب: فرشتگانى كه با حضرت إبراهيم عليه السّلام بودند وقتى آن حضرت را در آتش انداختند.
ج: فرشتگانى كه با حضرت موسى عليه السّلام بودند زمانى كه دريا را براى بنى اسرائيل شكافت.
د: فرشتگانى كه با حضرت عيسى عليه السّلام بودند وقتى كه حقتعالى او را از زمين به آسمان برد.
ه: چهار هزار فرشته مسوّمين (نشانه گذارنده) و هزار فرشته مردفين (بعضى تابع برخى ديگر مى‏باشند).
و: سيصد و سيزده فرشته كه در جنگ بدر حاضر گشتند.
ز: چهار هزار فرشته كه از آسمان به قصد قتال در ركاب همايون حضرت امام حسين عليه السّلام از آسمان نازل شده پس به آنها اذن قتال داده نشد پس كنار قبر آن حضرت با هيئتى ژوليده و حالى حزين و غمگين باقى مانده و از آن روز تا قيامت براى حضرت گريان مى‏باشند، رئيس ايشان فرشته‏اى است كه به آن منصور گفته مى‏شود، زائرى نيست كه به زيارت آن حضرت رود مگر آنكه اين فرشتگان به استقبالش رفته و آن جناب را وداع نمى‏كند مگر آنكه آنها به مشايعتش رفته و بيمار نشده مگر آنكه ايشان عيادتش مى‏نمايند و ميّتى از دنيا نرفته مگر آنكه بر جنازه‏اش نماز خوانده و پس از مرگش براى او طلب آمرزش مى‏كنند و تمام اين فرشتگان در زمين منتظر قيام قائم عليه السّلام بوده كه در وقتش خروج فرمايد صلوات اللّه عليه.

باب چهل و دوّم فضيلت و اجر نماز فرشتگان براى زائرين قبر حضرت امام حسين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِي الْمَعْزَاءِ عَنْ عَنْبَسَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ وَكَّلَ اللَّهُ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ يَعْبُدُونَ اللَّهَ عِنْدَهُ الصَّلَاةُ الْوَاحِدَةُ مِنْ صَلَاةِ أَحَدِهِمْ تَعْدِلُ أَلْفَ صَلَاةٍ مِنْ صَلَاةِ الآْدَمِيِّينَ يَكُونُ ثَوَابُ صَلَاتِهِمْ لِزُوَّارِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع وَ عَلَى قَاتِلِهِ لَعْنَةُ اللّهِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ النّاسِ أَجْمَعِينَ أَبَدَ الآْبِدِينَ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از ابى المغرا، از عنبسه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده وى گفت:
شنيدم از امام صادق عليه السّلام كه مى‏فرمودند:
خداوند متعال هفتاد هزار فرشته را بر قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام موكّل ساخته كه او را نزد قبر عبادت كنند، يك نماز از يك نفر آنها معادل با هزار نماز آدميان مى‏باشد و ثواب نمازشان براى زوار قبر حضرت امام حسين عليه السّلام و وزر و وبال براى قاتل آن حضرت كه لعنت خدا و ملائكه و مردم اجمعين بر او باد محسوب مى‏گردد.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ بَكْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَزْدِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ وَكَّلَ اللَّهُ تَعَالَى بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ- شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ يُصَلُّونَ عِنْدَهُ الصَّلَاةُ الْوَاحِدَةُ مِنْ صَلَاةِ أَحَدِهِمْ- تَعْدِلُ أَلْفَ صَلَاةٍ مِنْ صَلَاةِ الآْدَمِيِّينَ يَكُونُ ثَوَابُ صَلَاتِهِمْ وَ أَجْرُ ذَلِكَ لِمَنْ زَارَ قَبْرَهُ ع
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از سيف بن عميره، از بكر بن محمّد ازدى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه حضرت فرمودند:
خداوند متعال هفتاد هزار فرشته را بر قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام موكل ساخته كه جملگى ژوليده و غمگين بوده و تا روز قيامت بر آن جناب گريه مى‏كنند، نزد قبر نماز مى‏خوانند و يك نماز از يك نفر آنها معادل هزار نماز آدميان بوده، ثواب نماز ايشان و اجر آن براى زوّار قبر آن حضرت عليه السّلام محسوب مى‏گردد.

باب چهل و سوّم وجوب زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام بر هر مرد و زن مسلمان و عهد و فرض بودنش براى آن جناب و جميع ائمه صلوات اللّه و سلامه عليهم
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتِّيلٍ وَ قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ جَمِيعاً عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو أَيُّوبَ إِبْرَاهِيمُ بْنُ عُثْمَانَ الْخَزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ مُرُوا شِيعَتَنَا بِزِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّ إِتْيَانَهُ مُفْتَرَضٌ عَلَى كُلِّ مُوءْمِنٍ- يُقِرُّ لِلْحُسَيْنِ ع بِالْإِمَامَةِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن، از حسن بن متّيل.
و محمّد بن الحسن مى‏گويد:
محمّد بن الحسن الصفّار برايم نقل كرد كه جملگى از احمد بن ابى عبد اللّه برقى اين طور حكايت كرده‏اند كه حسن بن على بن فضّال گفت:
ابو ايّوب ابراهيم بن عثمان خزّاز، از محمّد بن مسلم از حضرت ابو جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
شيعيان ما را امر كنيد كه به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام بروند زيرا زيارت آن حضرت بر هر موءمنى كه اقرار به امامتش از جانب خداوند عزّ و جلّ دارد فرض و واجب مى‏باشد.
2- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى عَنِ الْوَشَّاءِ قَالَ سَمِعْتُ الرِّضَا ع يَقُولُ إِنَّ لِكُلِّ إِمَامٍ عَهْداً فِي عُنُقِ أَوْلِيَائِهِ وَ شِيعَتِهِ وَ إِنَّ مِنْ تَمَامِ الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ وَ حُسْنِ الْأَدَاءِ زِيَارَةَ قُبُورِهِمْ فَمَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِي زِيَارَتِهِمْ وَ تَصْدِيقاً لِمَا رَغِبُوا فِيهِ كَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ الْكُلَيْنِيُّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ سَوَاءً
پدر و برادرم و على بن الحسين و محمّد بن الحسن رحمة اللّه عليهم جملگى از احمد بن ادريس، از عبيد اللّه بن موسى، از وشّاء نقل كرده‏اند كه وى گفت: شنيدم از امام رضا عليه السّلام كه مى‏فرمودند:
هر امامى در گردن دوستان و شيعيانش عهدى دارد و زيارت قبورشان از مصاديق وفاء به عهد و حسن اداء وظيفه محسوب مى‏شود، لذا كسى كه از روى رغبت و ميل به زيارتشان رود ايشان در روز قيامت شفيع او خواهند بود.
محمّد بن يعقوب كلينى از احمد بن ادريس باسنادش مثل همين حديث را عينا نقل نموده است.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ أَبِي دَاوُدَ الْمُسْتَرِقِّ عَنْ أُمِّ سَعِيدٍ الْأَحْمَسِيَّةِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَتْ قَالَ لِي يَا أُمَّ سَعِيدٍ تَزُورِينَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ قَالَتْ قُلْتُ نَعَمْ فَقَالَ لِي زُورِيهِ فَإِنَّ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ وَاجِبَةٌ عَلَى الرِّجَالِ وَ النِّسَاءِ
محمّد بن جعفر رزّاز مى‏گويد: محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب از داود مسترق از امّ سعيد احمسيّه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى مى‏گويد:
امام عليه السّلام به من فرمودند:
اى امّ سعيد آيا قبر حسين عليه السّلام را زيارت مى‏كنى؟
عرض كردم: بلى.
فرمودند: به زيارت آن قبر مطهّر برو زيرا زيارت قبر حسين عليه السّلام بر مردان و زنان واجب است.
4- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتِّيلٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْكُوفِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ الْهَاشِمِيِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ كَثِيرٍ مَوْلَى أَبِي جَعْفَرٍ ع عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَوْ أَنَّ أَحَدَكُمْ حَجَّ دَهْرَهُ ثُمَّ لَمْ يَزُرِ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع لَكَانَ تَارِكاً حَقّاً مِنْ حُقُوقِ اللَّهِ وَ حُقُوقِ رَسُولِ اللَّهِ ص لِأَنَّ حَقَّ الْحُسَيْنِ ع فَرِيضَةٌ مِنَ اللَّهِ وَاجِبَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ
پدرم و محمّد بن الحسن رحمة اللّه عليهم جملگى از حسن بن متّيل از حسن بن على كوفى، از علىّ بن حسّان الهاشمى از عبد الرحمن بن كثير غلام ابى جعفر، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
اگر يكى از شما طول دهر و عمرش را به حجّ رفته ولى به زيارت حسين بن على عليهما السّلام نرود حتما و محقّقا حقّى از حقوق خدا و حقوق رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را ترك كرده زيرا حق حسين عليه السّلام فرضيه و تكليفى است از جانب خداوند كه بر هر مسلمانى واجب مى‏باشد.

باب چهل و چهارم ثواب كسى كه به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام رفته يا ديگرى را به زيارت آن حضرت بفرستد
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ مُحَمَّدٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُ أَبِي يَقُولُ لِرَجُلٍ مِنْ مَوَالِيهِ وَ سَأَلَهُ عَنِ الزِّيَارَةِ فَقَالَ لَهُ مَنْ تَزُورُ وَ مَنْ تُرِيدُ بِهِ قَالَ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَقَالَ مَنْ صَلَّى خَلْفَهُ صَلَاةً وَاجِبَةً [وَاحِدَةً ]يُرِيدُ بِهَا اللَّهَ لَقِيَ اللَّهَ يَوْمَ يَلْقَاهُ وَ عَلَيْهِ مِنَ النُّورِ مَا يُغْشَى لَهُ كُلُّ شَيْءٍ يَرَاهُ وَ اللَّهُ يُكْرِمُ زُوَّارَهُ وَ يَمْنَعُ النَّارَ أَنْ تَنَالَ مِنْهُمْ شَيْئاً وَ إِنَّ الزَّائِرَ لَهُ لَا يُتَنَاهَى [لَا يُتَنَاسَى ]لَهُ دُونَ الْحَوْضِ وَ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع قَائِمٌ عَلَى الْحَوْضِ يُصَافِحُهُ وَ يُرَوِّيهِ مِنَ الْمَاءِ- وَ مَا يَسْبِقُهُ أَحَدٌ إِلَى وُرُودِهِ الْحَوْضَ حَتَّى يَرْوَى ثُمَّ يَنْصَرِفُ إِلَى مَنْزِلِهِ مِنَ الْجَنَّةِ- وَ مَعَهُ مَلَكٌ مِنْ قِبَلِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ يَأْمُرُ الصِّرَاطَ أَنْ يَذِلَّ لَهُ وَ يَأْمُرُ النَّارَ أَنْ لَا يُصِيبَهُ مِنْ لَفْحِهَا شَيْءٌ حَتَّى يَجُوزَهَا وَ مَعَهُ رَسُولُهُ الَّذِي بَعَثَهُ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حماد بصرى از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصمّ از محمّد بصرىّ، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده وى مى‏گويد:
امام صادق عليه السّلام فرمودند: از پدرم شنيدم به يكى از دوستانشان كه از زيارت (مقصود زيارت قبر امام حسين عليه السّلام است) سوءال كرده بود مى‏فرمودند:
چه كسى را زيارت مى‏كنى و چه كسى را با اين زيارت اراده مى‏نمائى؟ يعنى با اين زيارت قصد تقرّب به چه كسى را دارى؟ عرض كرد:
مراد و مقصودم خداوند تبارك و تعالى است، يعنى قصدم تقرّب به خدا مى‏باشد.
حضرت فرمودند:
كسى كه بدنبال زيارت يك نماز خوانده و با اين نماز قصد تقرّب به خدا را داشته باشد در روزى كه خدا را ملاقات مى‏كند بر او نورى احاطه كرده باشد كه تمام اشيائى كه او را مى‏بينند صرفا نور مشاهده نمايند و خداوند متعال زوّار قبر مطهّر امام حسين عليه السّلام را مورد اكرام قرار داده و آتش جهنّم را از رسيدن به آنها باز مى‏دارد، و زائر در نزد حوض كوثر مقامى بسيار مرتفع و مرتبه‏اى لا يتناهى دارد و امير الموءمنين عليه السّلام كه در كنار حوض ايستاده‏اند با او مصافحه كرده و وى را از آب سيراب مى‏فرمايد و احدى در وارد شدن بر حوض بر وى سبقت نمى‏گيرد مگر پس از او و سيراب شدن او و پس از سيراب گشتن به جايگاهش در بهشت برگشته در حالى كه فرشته‏اى از جانب امير الموءمنين عليه السّلام با او بوده كه به صراط امر مى‏كند براى وى پائين بيايد و با او مدارا كرده تا از روى آن بگذرد و به آتش جهنّم فرمان مى‏دهد كه حرارت و سوزشش را به او نرساند تا وى از آن گذر كند و نيز با او فرستاده‏اى است كه امير الموءمنين عليه السّلام آن را فرستاده‏اند.
2- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ قَالَ أَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ هَلْ يُزَارُ وَالِدُكَ قَالَ فَقَالَ نَعَمْ وَ يُصَلَّى عِنْدَهُ وَ قَالَ يُصَلَّى خَلْفَهُ وَ لَا يُتَقَدَّمُ عَلَيْهِ قَالَ فَمَا لِمَنْ أَتَاهُ قَالَ الْجَنَّةُ إِنْ كَانَ يَأْتَمُّ بِهِ قَالَ فَمَا لِمَنْ تَرَكَهُ رَغْبَةً عَنْهُ قَالَ الْحَسْرَةُ يَوْمَ الْحَسْرَةِ قَالَ فَمَا لِمَنْ أَقَامَ عِنْدَهُ قَالَ كُلُّ يَوْمٍ بِأَلْفِ شَهْرٍ قَالَ فَمَا لِلْمُنْفِقِ فِي خُرُوجِهِ إِلَيْهِ وَ الْمُنْفِقِ عِنْدَهُ قَالَ دِرْهَمٌ بِأَلْفِ دِرْهَمٍ قَالَ فَمَا لِمَنْ مَاتَ فِي سَفَرِهِ إِلَيْهِ قَالَ تُشَيِّعُهُ الْمَلَائِكَةُ وَ تَأْتِيهِ بِالْحَنُوطِ وَ الْكِسْوَةِ مِنَ الْجَنَّةِ وَ تُصَلِّي عَلَيْهِ إِذْ كُفِّنَ وَ تُكَفِّنُهُ فَوْقَ أَكْفَانِهِ وَ تَفْرُشُ لَهُ الرَّيْحَانَ تَحْتَهُ- وَ تَدْفَعُ الْأَرْضَ حَتَّى تَصَوَّرَ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ مَسِيرَةَ ثَلَاثَةِ أَمْيَالٍ وَ مِنْ خَلْفِهِ مِثْلَ ذَلِكَ- وَ عِنْدَ رَأْسِهِ مِثْلَ ذَلِكَ وَ عِنْدَ رِجْلَيْهِ مِثْلَ ذَلِكَ وَ يُفْتَحُ لَهُ بَابٌ مِنَ الْجَنَّةِ إِلَى قَبْرِهِ- وَ يَدْخُلُ عَلَيْهِ رُوحُهَا وَ رَيْحَانُهَا حَتَّى تَقُومَ السَّاعَةُ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ صَلَّى عِنْدَهُ قَالَ مَنْ صَلَّى عِنْدَهُ رَكْعَتَيْنِ- لَمْ يَسْأَلِ اللَّهَ تَعَالَى شَيْئاً إِلَّا أَعْطَاهُ إِيَّاهُ قُلْتُ فَمَا لِمَنِ اغْتَسَلَ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ ثُمَّ أَتَاهُ- قَالَ إِذَا اغْتَسَلَ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ وَ هُوَ يُرِيدُهُ تَسَاقَطَتْ عَنْهُ خَطَايَاهُ كَيَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ- قَالَ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ يُجَهِّزَ إِلَيْهِ وَ لَمْ يَخْرُجْ لَعَلَّهُ تُصِيبُهُ [لِقِلَّةِ نَصِيبِهِ ]قَالَ يُعْطِيهِ اللَّهُ بِكُلِّ دِرْهَمٍ أَنْفَقَهُ- مِثْلَ أُحُدٍ مِنَ الْحَسَنَاتِ وَ يُخْلِفُ عَلَيْهِ أَضْعَافَ مَا أَنْفَقَهُ وَ يُصْرَفُ عَنْهُ مِنَ الْبَلَاءِ مِمَّا قَد نَزَلَ لِيُصِيبَهُ وَ يُدْفَعُ عَنْهُ وَ يُحْفَظُ فِي مَالِهِ قَالَ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ قُتِلَ عِنْدَهُ جَارَ عَلَيْهِ سُلْطَانٌ فَقَتَلَهُ قَالَ أَوَّلُ قَطْرَةٍ مِنْ دَمِهِ يُغْفَرُ لَهُ بِهَا كُلُّ خَطِيئَةٍ وَ تُغْسَلُ طِينَتُهُ الَّتِي خُلِقَ مِنْهَا الْمَلَائِكَةُ حَتَّى تَخْلُصَ كَمَا خَلَصَتِ الْأَنْبِيَاءُ المخلصين [الْمُخْلَصُونَ وَ يَذْهَبُ عَنْهَا مَا كَانَ خَالَطَهَا- مِنْ أَجْنَاسِ طِينِ أَهْلِ الْكُفْرِ وَ يُغْسَلُ قَلْبُهُ وَ يُشْرَحُ صَدْرُهُ وَ يُمْلَأُ إِيمَاناً فَيَلْقَى اللَّهَ وَ هُوَ مُخْلَصٌ مِنْ كُلِّ مَا تُخَالِطُهُ الْأَبْدَانُ وَ الْقُلُوبُ وَ يُكْتَبُ لَهُ شَفَاعَةٌ فِي أَهْلِ بَيْتِهِ وَ أَلْفٍ مِنْ إِخْوَانِهِ- وَ تَوَلَّى الصَّلَاةَ عَلَيْهِ الْمَلَائِكَةُ مَعَ جَبْرَئِيلَ وَ مَلَكِ الْمَوْتِ وَ يُوءْتَى بِكَفَنِهِ وَ حَنُوطِهِ مِنَ الْجَنَّةِ وَ يُوَسَّعُ قَبْرُهُ عَلَيْهِ وَ يُوضَعُ لَهُ مَصَابِيحُ فِي قَبْرِهِ وَ يُفْتَحُ لَهُ بَابٌ مِنَ الْجَنَّةِ- وَ تَأْتِيهِ الْمَلَائِكَةُ بِالطُّرَفِ مِنَ الْجَنَّةِ وَ يُرْفَعُ بَعْدَ ثَمَانِيَةَ عَشَرَ يَوْماً إِلَى حَظِيرَةِ الْقُدْسِ- فَلَا يَزَالُ فِيهَا مَعَ أَوْلِيَاءِ اللَّهِ حَتَّى تُصِيبَهُ النَّفْخَةُ الَّتِي لَا تُبْقِي شَيْئاً فَإِذَا كَانَتِ النَّفْخَةُ الثَّانِيَةُ وَ خَرَجَ مِنْ قَبْرِهِ كَانَ أَوَّلُ مَنْ يُصَافِحُهُ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ الْأَوْصِيَاءَ وَ يُبَشِّرُونَهُ وَ يَقُولُونَ لَهُ الْزَمْنَا وَ يُقِيمُونَهُ عَلَى الْحَوْضِ فَيَشْرَبُ مِنْهُ وَ يَسْقِي مَنْ أَحَبَّ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ حُبِسَ فِي إِتْيَانِهِ قَالَ لَهُ بِكُلِّ يَوْمٍ يُحْبَسُ وَ يَغْتَمَّ فَرْحَةٌ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَإِنْ ضُرِبَ بَعْدَ الْحَبْسِ فِي إِتْيَانِهِ كَانَ لَهُ بِكُلِّ ضَرْبَةٍ حَوْرَاءُ وَ بِكُلِّ وَجَعٍ يَدْخُلُ عَلَى بَدَنِهِ أَلْفُ أَلْفِ حَسَنَةٍ وَ يُمْحَى بِهَا عَنْهُ أَلْفُ أَلْفِ سَيِّئَةٍ وَ يُرْفَعُ لَهُ بِهَا أَلْفُ أَلْفِ دَرَجَةٍ وَ يَكُونُ مِنْ مُحَدِّثِي رَسُولِ اللَّهِ ص حَتَّى يَفْرُغَ مِنَ الْحِسَابِ فَيُصَافِحُهُ حَمَلَةُ الْعَرْشِ وَ يُقَالُ لَهُ سَلْ مَا أَحْبَبْتَ وَ يُوءْتَى ضَارِبُهُ لِلْحِسَابِ فَلَا يُسْأَلُ عَنْ شَيْءٍ وَ لَا يُحْتَسَبُ بِشَيْءٍ وَ يُوءْخَذُ بِضَبُعَيْهِ حَتَّى يُنْتَهَى بِهِ إِلَى مَلَكٍ يَحْبُوهُ وَ يُتْحِفُهُ بِشَرْبَةٍ مِنَ الْحَمِيمِ وَ شَرْبَةٍ مِنَ الْغِسْلِينِ- وَ يُوضَعُ عَلَى مِثَالٍ [مَقَالٍ ]فِي النَّارِ فَيُقَالُ لَهُ ذُقْ بِمَا قَدَّمَتْ يَدَاكَ فِيمَا آتَيْتَ إِلَى هَذَا الَّذِي ضَرَبْتَهُ سَبَباً إِلَى وَفْدِ اللَّهِ وَ وَفْدِ رَسُولِهِ وَ يَأْتِي بِالْمَضْرُوبِ إِلَى بَابِ جَهَنَّمَ وَ يُقَالُ لَهُ انْظُرْ إِلَى ضَارِبِكَ وَ إِلَى مَا قَدْ لَقِيَ فَهَلْ شَفَيْتُ صَدْرَكَ وَ قَدِ اقْتُصَّ لَكَ مِنْهُ فَيَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي انْتَصَرَ لِي وَ لِوُلْدِ رَسُولِهِ مِنْهُ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى به استادش از اصم نقل نموده كه وى گفت:
هشام بن سالم از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام در حديثى طولانى نقل كرده كه شخصى نزد امام صادق عليه السّلام مشرّف شد و به آن جناب عرض كرد:
اى پسر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم: آيا پدر شما را مى‏توان زيارت كرد؟
حضرت فرمودند:
بلى، علاوه بر زيارت نماز هم نزد قبر مى‏توان خواند منتهى نماز را بايد پشت قبر بجا آورد نه مقدّم و جلو آن.
آن شخص عرض كرد: كسى كه آن حضرت را زيارت كند چه ثواب و اجرى دارد؟
حضرت فرمودند:
اجر او بهشت است مشروط به اينكه به آن حضرت اقتداء كرده و از او تبعيّت كند.
عرض كرد: اگر كسى زيارت آن حضرت را از روى بى‏رغبتى و بى‏ميلى ترك كند
چه خواهد ديد؟ حضرت فرمودند:
روز حسرت (روز قيامت) حسرت خواهد خورد.
عرض كرد: كسى نزد قبر آن جناب اقامت كند اجر و ثوابش چيست؟
حضرت فرمودند: هر يك روز آن معادل يك ماه مى‏باشد.
عرض كرد: كسى كه براى رفتن و زيارت نمودن آن حضرت متحمل هزينه و خرج شده و نيز نزد قبر مطهّر پول خرج كند چه اجرى دارد؟
حضرت فرمودند:
در مقابل هر يك درهمى كه خرج كرده هزار درهم دريافت خواهد نمود.
عرض كرد: اجر كسى كه در سفر به طرف آن حضرت فوت كرده چيست؟
حضرت فرمودند:
فرشتگان مشايعتش كرده و براى او حنوط و لباس از بهشت آورده و وقتى كفن شد بر او نماز خوانده و روى كفنى كه بر او پوشانده‏اند فرشتگان نيز كفن ديگرى قرار مى‏دهند و زير او را از ريحان فرش مى‏نمايند و زمين را چنان رانده و جلو برده كه از جلو فاصله سه ميل طى شده و از پشت و جانب سر و طرف پا نيز مانند آن اين مقدار مسافت و فاصله منهدم و ساقط مى‏گردد و براى آن دربى از بهشت به طرف قبرش گشوده شده و نسيم و بوى خوش بهشتى به قبر او داخل گشته و تا قيام قيامت بدين منوال خواهد بود.
آن شخص مى‏گويد: محضر مباركش عرضه داشتم:
كسى كه نزد قبر نماز بگذارد اجر و ثوابش چيست؟
حضرت فرمودند:
كسى كه نزد قبر مطهّرش دو ركعت نماز بخواند از خداوند چيزى را درخواست نمى‏كند مگر آنكه حقّ جلّ و على آن را به او اعطاء مى‏فرمايد.
عرض كردم: اجر كسى كه از آب فرات غسل كرده و سپس به زيارت آن جناب رود چيست؟ حضرت فرمودند:
زمانى كه شخص از فرات غسل كرده در حالى كه اراده زيارت آن حضرت را داشته باشد تمام لغزش‏ها و گناهانش ساقط و محو شده و وى نظير آن روزى مى‏باشد كه از مادر متولّد شده است.
آن شخص مى‏گويد: عرض كردم:
اجر كسى كه ديگرى را مجهّز كرده و به زيارت قبر آن حضرت بفرستد ولى خودش بواسطه عارضه و علّتى كه پيش آمده به زيارت نرود چيست؟
حضرت فرمودند:
به هر يك درهمى كه خرج كرده و انفاق نموده همانند كوه احد حسنات حقتعالى براى او منظور مى‏فرمايد و باقى مى‏گذارد و بر او چند برابر آنچه متحمّل شده و بلا و گرفتارى‏هائى كه بطور قطع نازل شده تا به وى اصابت كرده را از او دفع مى‏نمايد و مال و دارائى او را حفظ و نگهدارى مى‏كند.
آن شخص مى‏گويد: عرض كردم:
اجر و ثواب كسى كه نزد آن حضرت كشته شود چيست، مثلا سلطان ظالمى بر وى ستم كرده و او را آنجا بكشد؟
حضرت فرمودند:
اولين قطره خونش كه ريخته شود خداوند متعال تمام گناهانش را مى‏آمرزد و طينتى را كه از آن آفريده شده فرشتگان غسل داده تا از تمام آلودگى‏ها و تيره‏گى‏ها پاك و خالص شده همان طورى كه انبياء مخلص خالص و پاك مى‏باشند و بدين ترتيب آنچه از اجناس طين اهل كفر با طينت وى آميخته شده زدوده مى‏گردد و نيز قلبش را شستشو داده و سينه‏اش را فراخ نموده و آن را مملو از ايمان كرده و بدين ترتيب خدا را ملاقات كرده در حالى كه از هر چه ابدان و قلوب با آن مخلوط هستند پاك و منزه مى‏باشد و برايش مقرّر مى‏شود كه اهل بيت و هزار تن از برادران ايمانى خود را بتواند شفاعت كند و فرشتگان با همراهى جبرئيل و ملك الموت متولى خواندن نماز بر او مى‏گردند و كفن و حنوطش را از بهشت آورده و در قبرش توسعه داده و چراغ‏هائى در آن مى‏افروزند و دربى از آن بهشت باز مى‏كنند و فرشتگان برايش اشياء تازه و تحفه‏هائى بديع از بهشت مى‏آورند و پس از هيجده روز او را به خطيره القدس (بهشت) برده پس پيوسته در آنجا با اولياء خدا خواهد بود تا نفخه‏اى كه با دميده‏شدنش هيچ چيز باقى نمى‏ماند دميده شود و وقتى نفخه دوّمى دميده شد و وى از قبر بيرون آمد اوّلين كسى كه با او مصافحه مى‏كند رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و امير الموءمنين عليه السّلام و اوصياء سلام اللّه عليهم بوده كه به وى بشارت داده و مى‏گويند:
با ما باش و سپس او را كنار حوض كوثر آورده و از آن به او مى‏نوشانند و سپس به هر كسى كه او بخواهد و دوست داشته باشد نيز مى‏آشامانند.
آن شخص مى‏گويد: عرض كردم:
اجر و ثواب كسى كه به خاطر زيارت آن حضرت حبس شده چيست؟
حضرت فرمودند:
در مقابل هر روزى كه حبس شده و غمگين مى‏گردد سرور و شادى منظور شده كه تا قيامت ادامه دارد و اگر پس از حبس او را زدند در قبال هر يك ضربه‏اى كه به وى اصابت مى‏كند يك حوريّه‏اى به او داده شده و به ازاء هر دردى كه بر پيكرش وارد مى‏شود هزار هزار حسنه ملاحظه گرديده و هزار هزار لغزش و گناه از او محو و زائل گشته و هزار هزار درجه ارتقاء داده مى‏شود و از نديمان رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم محسوب شده تا از حساب فارغ گردد و پس از آن فرشتگانى كه حمله عرش هستند با او مصافحه كرده و به او مى‏گويند: آنچه دوست دارى بخواه.
و زننده وى را براى حساب حاضر مى‏كنند پس هيچ سوءالى از او نكرده و با هيچ چيز اعمالش را نسنجيده و محاسبه نكرده بلكه دو بازويش را گرفته و او را برده و به فرشته‏اى تحويل داده و آن فرشته به او جرعه‏اى از حميم (آب داغ جهنم)
و جرعه‏اى از غسلين (آب چرك كه از پوست و گوشت دوزخيان جارى مى‏باشد) مى‏چشاند و سپس او را روى تكه‏اى سرخ از آتش قرار داده و به وى مى‏گويند:
بچش چيزى را كه دست‏هايت پيش پيش بواسطه زدن شخصى كه او را زدى براى تو فرستاده‏اند، كسى را كه زدى پيك و پيام آور خدا و رسول خدا بود و در اين هنگام مضروب را آورده و نزديك درب جهنّم نگاه داشته و به او مى‏گويند:
به زننده خود بنگر و به آنچه به سرش آمده نظر نما آيا سينه‏ات شفاء مى‏يابد؟ اين عذابى كه به او وارد شده بخاطر قصاص براى تو مى‏باشد، پس مى‏گويد:
حمد خدا را كه من و فرزند رسول خود را يارى فرمود.
3- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا ابْنَ بُكَيْرٍ إِنَّ اللَّهَ اخْتَارَ مِنْ بِقَاعِ الْأَرْضِ سِتَّةً الْبَيْتَ الْحَرَامَ وَ الْحَرَمَ وَ مَقَابِرَ الْأَنْبِيَاءِ وَ مَقَابِرَ الْأَوْصِيَاءِ وَ مَقَاتِلَ [مَقَابِرَ ]الشُّهَدَاءِ وَ الْمَسَاجِدَ الَّتِي يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ يَا ابْنَ بُكَيْرٍ هَلْ تَدْرِي مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ ع إِذْ جَهِلَهُ الْجَاهِلُ [الْجَاهِلُونَ ]مَا مِنْ صَبَاحٍ إِلَّا وَ عَلَى قَبْرِهِ هَاتِفٌ مِنَ الْمَلَائِكَةِ يُنَادِي يَا طَالِبَ الْخَيْرِ أَقْبِلْ إِلَى خَالِصَةِ اللَّهِ تَرْحَلْ بِالْكَرَامَةِ وَ تَأْمَنِ النَّدَامَةَ يَسْمَعُ أَهْلُ الْمَشْرِقِ وَ أَهْلُ الْمَغْرِبِ إِلَّا الثَّقَلَيْنِ- وَ لَا يَبْقَى فِي الْأَرْضِ مَلَكٌ مِنَ الْحَفَظَةِ إِلَّا عَطَفَ عَلَيْهِ عِنْدَ رُقَادِ الْعَبْدِ حَتَّى يُسَبِّحَ اللَّهَ عِنْدَهُ وَ يَسْأَلَ اللَّهُ الرِّضَا عَنْهُ وَ لَا يَبْقَى مَلَكٌ فِي الْهَوَاءِ يَسْمَعُ الصَّوْتَ إِلَّا أَجَابَ بِالتَّقْدِيسِ لِلَّهِ تَعَالَى فَتَشْتَدُّ أَصْوَاتُ الْمَلَائِكَةِ فَيُجِيبُهُمْ أَهْلُ السَّمَاءِ الدُّنْيَا فَتَشْتَدُّ أَصْوَاتُ الْمَلَائِكَةِ وَ أَهْلِ السَّمَاءِ الدُّنْيَا حَتَّى تَبْلُغَ أَهْلَ السَّمَاءِ السَّابِعَةِ فَيُسْمِعُ اللَّهُ أَصْوَاتَهُمْ النَّبِيِّينَ [فَيَسْمَعُ أَصْوَاتَهُمُ النَّبِيُّونَ ]فَيَتَرَحَّمُونَ وَ يُصَلُّونَ عَلَى الْحُسَيْنِ ع وَ يَدْعُونَ لِمَنْ زَارَه
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى با همين اسناد از اصم، از عبد اللّه بن بكير در ضمن حديثى طولانى مى‏گويد: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى ابن بكير خداوند متعال از بقاع و اماكن روى زمين شش بقعه را اختيار فرموده:
بيت الحرام، حرم، مقابر انبياء، مقابر اوصياء، مقابر شهداء، و مساجدى كه نام خدا در آنها برده مى‏شود.
اى ابن بكير، آيا مى‏دانى اجر كسى كه قبر حضرت ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام را زيارت كند چيست؟
و بزرگى و بدين ترتيب از ندامت و حسرت در امان باشيد.
اهل مشرق و مغرب نداء اين هاتف را مى‏شنوند مگر جنّ و انس و در زمين هيچ فرشته‏اى از فرشتگان حافظ و نگهبان در وقتى كه بندگان خواب هستند باقى نمى‏ماند مگر آنكه به قبر مطهّر روى آورده و هجوم مى‏كنند تا در آن مكان مقدّس حقتعالى را تسبيح نموده و از درگاه جلالش بخواهند تا از آنها راضى گردد و هيچ فرشته‏اى در هوا باقى نمى‏ماند كه نداء هاتف را شنيده مگر آنكه در جواب آن حق تعالى را تقديس مى‏كند و بدين ترتيب اصوات و صداهاى فرشتگان بلند و قوى شده پس اهل و سكنه آسمان دنيا به آنها جواب داده و در نتيجه اصوات و صداى فرشتگان و سكنه آسمان دنيا تشديد يافته به حدّى كه طنين آن به اهل و سكنه آسمان هفتم رسيده و بدين ترتيب انبياء عظام صداهاى ايشان را استماع كرده پس رحمت و صلوات بر حضرت امام حسين عليه السّلام فرستاده و زائرين آن حضرت را دعاء مى‏كنند.

باب چهل و پنجم ثواب كسى كه با ترس و هراس به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برود
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ حَمَّادٍ ذِي النَّابِ عَنْ رُومِيٍّ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ ع مَا تَقُولُ فِيمَنْ زَارَ أَبَاكَ عَلَى خَوْفٍ قَالَ يُوءْمِنُهُ اللَّهُ يَوْمَ الْفَزَعِ الْأَكْبَرِ وَ تَلَقَّاهُ الْمَلَائِكَةُ بِالْبِشَارَةِ وَ يُقَالُ لَهُ لَا تَخَفْ وَ لَا تَحْزَنْ هَذَا يَوْمُكَ الَّذِي فِيهِ فَوْزُكَ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصمّ، از حمّاد ذي النّاب، از رومىّ، از زراره نقل كرده كه وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى جعفر عليه السّلام عرضه داشتم: چه مى‏فرمائيد در باره كسى كه با خوف و هراس پدر شما را زيارت كند؟
حضرت فرمودند:
در روزى كه فزع اكبر است حقتعالى او را أمان دهد و فرشتگان به وى بشارت داده و به او مى‏گويند: مترس و محزون مباش امروز روزى است كه تو در آن رستگار مى‏شوى.
2- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْأَصَمِّ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ إِنِّي أَنْزِلُ الْأَرَّجَانَ وَ قَلْبِي يُنَازِعُنِي إِلَى قَبْرِ أَبِيكَ فَإِذَا خَرَجْتُ فَقَلْبِي وَجِلٌ مُشْفِقٌ حَتَّى أَرْجِعَ خَوْفاً مِنَ السُّلْطَانِ وَ السُّعَاةِ وَ أَصْحَابِ الْمَسَالِحِ فَقَالَ يَا ابْنَ بُكَيْرٍ أَ مَا تُحِبُّ أَنْ يَرَاكَ اللَّهُ فِينَا خَائِفاً أَ مَا تَعْلَمُ أَنَّهُ مَنْ خَافَ لِخَوْفِنَا أَظَلَّهُ اللَّهُ فِي ظِلِّ عَرْشِهِ وَ كَانَ مُحَدِّثُهُ الْحُسَيْنَ ع تَحْتَ الْعَرْشِ وَ آمَنَهُ اللَّهُ مِنْ أَفْزَاعِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ يَفْزَعُ النَّاسُ وَ لَا يَفْزَعُ فَإِنْ فَزِعَ وَقَّرَتْهُ [قَوَّتْهُ ]الْمَلَائِكَةُ وَ سَكَّنَتْ قَلْبَهُ بِالْبِشَارَةِ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر به اسنادش از اصم، از ابن بكير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت: محضر مبارك امام عليه السّلام عرضه داشتم: من به شهر ارجان وارد شده و در آنجا نازل شدم ولى قلب و دلم آرزوى زيارت قبر مطهّر پدر بزرگوارتان را داشت لذا از شهر به قصد زيارت آن جناب خارج شدم امّا دلم ترسان و لرزان بود و از خوف و ترس سلطان و ساعيان و عمّال وى و مرزبانان تا زمان مراجعت در وحشت و دهشت بودم.
حضرت فرمودند:
اى پسر بكير آيا دوست ندارى كه خداوند تو را از كسانى كه در راه ما ترسان و خائف مى‏باشند محسوب فرمايد؟
آيا مى‏دانى كسى كه به خاطر خوف ما خائف باشد حقتعالى او را در سايه عرشمكان دهد و هم صحبتش حضرت امام حسين عليه السّلام در زير عرش مى‏باشد و حق تعالى او را از فزع‏هاى روز قيامت در امان مى‏دارد، مردم به فزع و جزع آمده ولى او فزع نمى‏كند، پس اگر فزع كند فرشتگان آرامش كرده و بواسطه بشارت دادن قلبش را ساكت و ساكن مى‏نمايند.
3- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ السَّرَّاجُ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ حَسَّانَ الْبَصْرِيِّ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ يَا مُعَاوِيَةُ لَا تَدَعْ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع لِخَوْفٍ فَإِنَّ مَنْ تَرَكَهُ رَأَى مِنَ الْحَسْرَةِ مَا يَتَمَنَّى أَنَّ قَبْرَهُ كَانَ عِنْدَهُ أَ مَا تُحِبُّ أَنْ يَرَى اللَّهُ شَخْصَكَ وَ سَوَادَكَ فِيمَنْ يَدْعُو لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ عَلِيٌّ وَ فَاطِمَةُ وَ الْأَئِمَّةُ‏ع أَ مَا تُحِبُّ أَنْ تَكُونَ مِمَّنْ يَنْقَلِبُ بِالْمَغْفِرَةِ لِمَا مَضَى وَ يُغْفَرُ لَهُ ذُنُوبُ سَبْعِينَ سَنَةً أَ مَا تُحِبُّ أَنْ تَكُونَ مِمَّنْ يَخْرُجُ مِنَ الدُّنْيَا وَ لَيْسَ عَلَيْهِ ذَنْبٌ يُتْبَعُ بِهِ أَ مَا تُحِبُّ أَنْ تَكُونَ غَداً مِمَّنْ يُصَافِحُهُ رَسُولُ اللَّهِ ص
حكيم بن داود بن حكيم سرّاج از سلمة بن الخطّاب، از موسى بن عمر، از حسّان البصرى از معاوية بن وهب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت:
حضرت امام صادق عليه السّلام فرمودند:
اى معاويه، بخاطر خوف و هراس زيارت قبر امام حسين عليه السّلام را ترك مكن زيرا كسى كه زيارت آن حضرت را ترك كند چنان حسرتى ببيند كه تمنّا و آرزو كند قبر آن جناب نزدش باشد، آيا دوست ندارى كه خداوند متعال تو را در زمره كسانى محسوب كند كه رسولش صلّىاللّه عليه و آله و سلّم و حضرات على و فاطمه و ائمه عليهم السّلام برايش دعا مى‏كنند؟
آيا دوست ندارى از كسانى باشى كه گناهان گذشته‏ات آمرزيده شده و براى گناهان هفتاد سال بعد طلب غفران برايت كنند؟
آيا دوست دارى از كسانى باشى كه از دنيا خارج مى‏شوند در حالى كه در گناهى قابل مواخذه ندارند؟
آيا دوست دارى فرداى قيامت از كسانى باشى كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم با آنها مصافحه مى‏كند؟
4- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنِ الْخَيْبَرِيِّ عَنْ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فِي حَالِ التَّقِيَّةِ قَالَ إِذَا أَتَيْتَ الْفُرَاتَ فَاغْتَسِلْ ثُمَّ الْبَسْ أَثْوَابَكَ الطَّاهِرَةَ [ثَوْبَيْكَ الطَّاهِرَيْنِ ]ثُمَّ تَمُرُّ بِإِزَاءِ الْقَبْرِ وَ قُلْ- صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ فَقَدْ تَمَّتْ زِيَارَتُكَ
على بن الحسين رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از خيبرى، از يونس بن ظبيان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده وى گفت: محضر مباركش عرض كردم: فدايت شوم: زيارت قبر امام حسين عليه السّلام در حال تقيه به چه گونه است؟
حضرت فرمودند:
وقتى به فرات رسيدى غسل كن و لباسهاى پاك و طاهر خود را بپوش سپسعبور كن تا به ازاء و مقابل قبر برسى و بگو:
صلّى اللّه عليك يا ابا عبد اللّه: صلوات و رحمت خدا بر شما اى ابا عبد اللّه صلّى اللّه عليك يا ابا عبد اللّه: صلوات و رحمت خدا بر شما اى ابا عبد اللّه صلّى اللّه عليك يا ابا عبد اللّه: صلوات و رحمت خدا بر شما اى ابا عبد اللّه پس زيارتت صحيح و تمام مى‏باشد.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا مُدْلِجٌ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ قَالَ قَالَ لِي أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ ع هَلْ تَأْتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قُلْتُ نَعَمْ عَلَى خَوْفٍ وَ وَجَلٍ فَقَالَ مَا كَانَ مِنْ هَذَا أَشَدَّ فَالثَّوَابُ فِيهِ عَلَى قَدْرِ الْخَوْفِ وَ مَنْ خَافَ فِي إِتْيَانِهِ آمَنَ اللَّهُ رَوْعَتَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَوْمَ يَقُومُ النّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِينَ وَ انْصَرَفَ بِالْمَغْفِرَةِ وَ سَلَّمَتْ عَلَيْهِ الْمَلَائِكَةُ وَ زَارَهُ النَّبِيُّ ص وَ دَعَا لَهُ- وَ انْقَلَبَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُ سُوءٌ وَ اتَّبَعَ رِضْوَانَ اللَّهِ ثُمَّ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد البصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم نقل كرده، وى گفت:
حديث گفت براى ما مدلج، از محمّد بن مسلم در ضمن حديث طولانى، وى گفت:
حضرت ابو جعفر محمّد بن على عليهما السّلام به من فرمودند:
آيا به زيارت قبر حسين عليه السّلام مى‏روى؟
عرض كردم: بلى ولى با خوف و هراس.
فرمودند: هر قدر در زيارتت خوف بيشتر باشد ثواب در آن به مقدار خوف و هراس تو مى‏باشد و كسى كه در زيارتش خائف و بيمناك باشد در روزى كه مردم براى حساب پروردگار عالميان به پا مى‏خيزند حقتعالى او را در امان قرار داده و خوف و وحشت او را برطرف مى‏كند و با آمرزش گناهان برگشته و فرشتگان بر او سلام نموده و نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به زيارتش آمده و براى او دعاء مى‏فرمايند و بواسطه نعمت الهى حالش دگرگون شده و فضلى كه هيچ مكروه و بدى با آن همراه نيست شاملش شده و بدنبال آن رضوان خدا نصيبش مى‏گردد.

باب چهل و ششم اجر و ثواب آنچه شخص در زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام انفاق مى‏كند
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا مُعَاذٌ عَنْ أَبَانٍ قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ أَتَى قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَدْ وَصَلَ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ وَصَلَنَا- وَ حَرُمَتْ غِيبَتُهُ وَ حَرُمَ لَحْمُهُ عَلَى النَّارِ وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ بِكُلِّ دِرْهَمٍ أَنْفَقَهُ عَشَرَةَ أَلْفِ مَدِينَةٍ لَهُ فِي كِتَابٍ مَحْفُوظٍ وَ كَانَ اللَّهُ لَهُ مِنْ وَرَاءِ حَوَائِجِهِ وَ حُفِظَ فِي كُلِّ مَا خَلَّفَ وَ لَمْ يَسْأَلِ اللَّهَ شَيْئاً إِلَّا أَعْطَاهُ وَ أَجَابَهُ فِيهِ إِمَّا أَنْ يُعَجِّلَهُ وَ إِمَّا أَنْ يُوءَخِّرَهُ لَهُ وَ حَدَّثَنِي بِذَلِكَ مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامِ بْنِ سُهَيْلٍ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ مُعَاذٍ عَنْ أَبَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد البصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم نقل كرده كه وى گفت:
حديث گفت براى ما معاذ، از ابان، وى گفت:
از او شنيدم كه مى‏گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام رود محققا به رسول خدا و به ما اهل بيت احسان نموده و غيبتش جايز نبوده و گوشتش بر آتش حرام است و در مقابل هر يك درهمى كه انفاق كرده خداوند متعال انفاق اهالى و سكنه ده هزار شهرهائى كه در كتابش مضبوط و معلوم است را به او اعطاء مى‏فرمايد و بدنبال آن حوائج و نيازمندى‏هايش را روا مى‏فرمايد و آنچه را كه از خود باقى گذارد حقتعالى حافظ آنها است و در خواست و سوءال چيزى از خدا نمى‏كند مگر آنكه بارى تعالى اجابتش مى‏فرمايد اعم از آنكه سريع و بدون مهلت حاجتش را روا كرده يا با تأخير و مهلت آن را برآورده نمايد.
و محمّد بن همام بن سهيل رحمة اللّه عليه، از جعفر بن محمّد بن مالك، از محمّد ابن إسماعيل، از عبد اللّه بن حمّاد، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصمّ، از معاذ، از ابان برايم مثل همين حديث را از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل نموده است.
2- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا تَقُولُ فِيمَنْ تَرَكَ زِيَارَتَهُ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَى ذَلِكَ قَالَ أَقُولُ إِنَّهُ قَدْ عَقَّ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ عَقَّنَا وَ اسْتَخَفَّ بِأَمْرٍ هُوَ لَهُ وَ مَنْ زَارَهُ كَانَ اللَّهُ لَهُ مِنْ وَرَاءِ حَوَائِجِهِ- وَ كُفِيَ مَا أَهَمَّهُ مِنْ أَمْرِ دُنْيَاهُ وَ إِنَّهُ لَيَجْلِبُ الرِّزْقَ عَلَى الْعَبْدِ وَ يُخْلِفُ عَلَيْهِ مَا أَنْفَقَ- وَ يَغْفِرُ لَهُ ذُنُوبَ خَمْسِينَ سَنَةً وَ يَرْجِعُ إِلَى أَهْلِهِ وَ مَا عَلَيْهِ وِزْرٌ وَ لَا خَطِيئَةٌ إِلَّا وَ قَدْ مُحِيَتْ مِنْ صَحِيفَتِهِ فَإِنْ هَلَكَ فِي سَفَرِهِ نَزَلَتِ الْمَلَائِكَةُ فَغَسَّلَتْهُ وَ فُتِحَتْ لَهُ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ وَ يَدْخُلُ [وَ فُتِحَ لَهُ بَابٌ إِلَى الْجَنَّةِ يَدْخُلُ ]عَلَيْهِ رَوْحُهَا حَتَّى يُنْشَرَ وَ إِنْ سَلِمَ فُتِحَ لَهُ الْبَابُ الَّذِي يَنْزِلُ مِنْهُ الرِّزْقُ وَ يُجْعَلُ لَهُ بِكُلِّ دِرْهَمٍ أَنْفَقَهُ عَشَرَةُ آلَافِ دِرْهَمٍ وَ ذُخِرَ ذَلِكَ لَهُ فَإِذَا حُشِرَ قِيلَ لَهُ لَكَ بِكُلِّ دِرْهَمٍ عَشَرَةُ آلَافِ دِرْهَمٍ وَ إِنَّ اللَّهَ نَظَرَ لَكَ وَ ذَخَرَهَا لَكَ عِنْدَهُ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد البصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن الاصم، از حسين، از حلبى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام در ضمن حديث طويلى نقل كرده، وى گفت:
محضر مبارك امام عليه السّلام عرضه داشتم: فدايت شوم چه مى‏فرمائيد در باره كسى كه با داشتن قدرت زيارت آن حضرت را ترك مى‏كند؟
حضرت مى‏فرمايند: مى‏گويم:
اين شخص عاق رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و عاق ما اهل بيت مى‏باشد و امرى كه به نفع او است را سبك شمرده است.
و كسى كه آن حضرت را زيارت كند:
خداوند متعال حوائجش را برآورده نمايد و آنچه از دنيا مقصود او است را كفايت فرمايد.
و نيز زيارت آن حضرت موجب جلب رزق براى زائر مى‏باشد.
و آنچه در اين راه انفاق كرده بر او باقى مانده و جانشين و يادگارش خواهد بود و همچنين زيارت آن حضرت موجب مى‏شود:
گناهان پنجاه ساله او آمرزيده شده و وى به اهلش بازگردد در حالى كه بر عهده‏اش نه وزر و وبالى بوده و نه لغزشى و آنچه از گناه در صحيفه اعمالش ثبت شده جملگى محو و پاك مى‏گردد.
اگر زائر در سفر زيارت فوت شود فرشتگان نازل گشته و او را غسل مى‏دهند و نيز درب‏هائى از بهشت به روى او گشوده مى‏شود و نسيم خوش آن در قبر بر او وزيده و در قبر پراكنده و منتشر مى‏گردد.
و اگر وى در سفر زيارت سالم و از گزند مرگ در امان ماند دربى به روى او گشوده مى‏شود كه رزق و روزى وى از آن نازل مى‏گردد و در مقابل هر درهمى كه انفاق كرده ده هزار درهم قرار داده مى‏شود و آن را براى وى ذخيره كرده و هنگامى كه محشور شد و از قبر بيرون آمد به او گفته مى‏شود:
در مقابل هر درهمى كه در سفر زيارتت خرج كردى ده هزار درهم مال تو است و خداوند به تو نظر نموده و آنها را نزد خودش براى او ذخيره كرد.
3- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْأَصَمِّ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ رَجُلًا أَتَاهُ فَقَالَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ هَلْ يُزَارُ وَالِدُكَ قَالَ فَقَالَ نَعَمْ وَ يُصَلَّى عِنْدَهُ وَ يُصَلَّى خَلْفَهُ وَ لَا يُتَقَدَّمُ عَلَيْهِ قَالَ فَمَا لِمَنْ أَتَاهُ قَالَ الْجَنَّةُ إِنْ كَانَ يَأْتَمُّ بِهِ قَالَ فَمَا لِمَنْ تَرَكَهُ رَغْبَةً عَنْهُ قَالَ الْحَسْرَةُ يَوْمَ الْحَسْرَةِ قَالَ فَمَا لِمَنْ أَقَامَ عِنْدَهُ قَالَ كُلُّ يَوْمٍ بِأَلْفِ شَهْرٍ قَالَ فَمَا لِلْمُنْفِقِ فِي خُرُوجِهِ إِلَيْهِ وَ الْمُنْفِقِ عِنْدَهُ قَالَ الدِّرْهَمُ بِأَلْفِ دِرْهَمٍ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى باسنادش از اصم، از هشام بن سالم از حضرت ابى عبد اللّه نقل كرده است، وى مى‏گويد:
مردى محضر مبارك امام عليه السّلام مشرف شد و به آن جناب عرض كرد:
اى پسر رسول خدا! آيا پدر بزرگوار شما زيارت بشود؟
حضرت فرمودند:
بلى و علاوه بر آن نزد آن جناب نماز نيز خوانده شود ولى بايد توجه داشت كه نماز را پشت قبر بخوانند و بر آن مقدّم نشوند.
راوى مى‏گويد:
چه اجرى است براى كسى كه آن حضرت را زيارت كند.
حضرت فرمودند:
بهشت، مشروط به اينكه از آن جناب پيروى كرده و به حضرتش اقتداء نمايد.
راوى مى‏گويد:
كسى كه از روى بى‏ميلى و عدم رغبت زيارت آن حضرت را ترك كند چه براى او مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
در روز حسرت، حسرت خواهد خورد.
عرض كرد: چه اجر و ثوابى است براى كسى كه نزد قبر آن جناب اقامه كند؟
حضرت فرمودند:
در مقابل هر روز هزار ماه منظور مى‏گردد.
عرض كرد:
كسى كه در راه سفر متحمّل هزينه شده و در نزد قبر مطهّر انفاقاتى نمايد چه اجر و ثوابى دارد؟
حضرت فرمودند:
در مقابل هر درهمى كه انفاق و خرج كرده هزار درهم برايش منظور مى‏شود.
4- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْأَصَمِّ عَنِ ابْنِ سِنَانٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّ أَبَاكَ كَانَ يَقُولُ فِي الْحَجِّ يُحْسَبُ لَهُ بِكُلِّ دِرْهَمٍ أَنْفَقَهُ أَلْفُ دِرْهَمٍ فَمَا لِمَنْ يُنْفِقُ فِي الْمَسِيرِ إِلَى أَبِيكَ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ يَا ابْنَ سِنَانٍ يُحْسَبُ لَهُ بِالدِّرْهَمِ أَلْفٌ وَ أَلْفٌ حَتَّى عَدَّ عَشَرَةً وَ يُرْفَعُ لَهُ مِنَ الدَّرَجَاتِ مِثْلُهَا وَ رِضَا اللَّهِ خَيْرٌ لَهُ وَ دُعَاءُ مُحَمَّدٍ ص وَ دُعَاءُ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ الْأَئِمَّةِ خَيْرٌ لَهُ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى باسنادش از اصم، از ابن سنان نقل كرده كه وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: فدايت شوم پدر بزرگوارتان راجع به حجّ مى‏فرمودند:
در مقابل هر درهمى كه شخص انفاق مى‏كند هزار درهم منظور مى‏شود.
اكنون بفرمائيد: چه اجر و ثوابى است براى كسى كه در سفر زيارت پدرتان حضرت امام حسين عليه السّلام انفاق نمايد؟
حضرت فرمودند:
اى ابن سنان در مقابل هر درهمى كه شخص انفاق كند هزار و هزار ... و همين طور شمردند تا به ده هزار رسيد، منظور مى‏گردد و به همين مقدار درجه‏اش را بالا مى‏برند و رضايت و خشنودى حق تعالى از وى و دعاء حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و امير الموءمنين و حضرات ائمه عليهم السّلام براى او بهتر از آن مى‏باشد.
5- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِدْرِيسَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى وَ كَانَ فِي خِدْمَةِ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع عَنْ عَلِيٍّ عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ لَهُ طَوِيلٍ قَالَ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ صَلَّى عِنْدَهُ يَعْنِي الْحُسَيْنَ ع قَالَ مَنْ صَلَّى عِنْدَهُ رَكْعَتَيْنِ لَمْ يَسْأَلِ اللَّهَ تَعَالَى شَيْئاً إِلَّا أَعْطَاهُ إِيَّاهُ فَقُلْتُ فَمَا لِمَنِ اغْتَسَلَ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ ثُمَّ أَتَاهُ قَالَ إِذَا اغْتَسَلَ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ وَ هُوَ يُرِيدُهُ تَسَاقَطَتْ عَنْهُ خَطَايَاهُ كَيَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ جَهَّزَ إِلَيْهِ وَ لَمْ يَخْرُجْ لِعِلَّةٍ قَالَ يُعْطِيهِ اللَّهُ بِكُلِّ دِرْهَمٍ أَنْفَقَهُ مِنَ الْحَسَنَاتِ مِثْلَ جَبَلِ أُحُدٍ وَ يُخْلِفُ عَلَيْهِ أَضْعَافَ مَا أَنْفَقَ وَ يَصْرِفُ عَنْهُ مِنَ الْبَلَاءِ مِمَّا قَدْ نَزَلَ فَيُدْفَعُ وَ يُحْفَظُ فِي مَالِهِ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ
پدرم رحمة اللّه عليه از محمّد بن إدريس و محمّد بن يحيى عطّار از عمركى بن علىّ نقل كرده كه وى گفت: حديث كرد براى ما يحيى كه در خدمت حضرت ابى جعفر ثانى عليه السّلام بود از على و او از صفوان جمّال و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حديثى طولانى را نقل كرده و در ضمن آن مى‏گويد:
محضر مبارك امام عليه السّلام عرضه داشتم: چه اجر و ثوابى است براى كسى كه نزد قبر مطهّر آن حضرت (حضرت امام حسين عليه السّلام) نماز بخواند؟
حضرت فرمودند:
كسى كه نزد قبر آن جناب دو ركعت نماز بخواند چيزى را از خدا نخواسته مگر
آنكه حق تعالى آن را به وى اعطاء مى‏فرمايد.
عرض كردم: چه اجر و ثوابى است براى كسى كه از آب فرات غسل كرده و سپس به زيارت آن حضرت رود؟
امام عليه السّلام فرمودند:
هنگامى كه با اراده زيارت آن حضرت از فرات غسل مى‏كند تمام گناهانش ريخته شده و پاك مى‏گردد مثل اينكه تازه از مادر متولد گرديده.
عرض كردم: ثواب و اجر كسى كه خودش بخاطر جهتى نمى‏تواند به زيارت رود ولى ديگرى را مجهّز ساخته و به زيارت فرستاده چه مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
در مقابل هر يك درهمى كه خرج كرده خداوند متعال به قدر كوه احد از حسنات به وى داده و چند برابر هزينه‏اى را كه متحمل شده برايش باقى مى‏گذارد و نيز بلاهائى كه نازل شده را از وى دور مى‏گرداند و همچنين مال و دارائى وى را حفظ و نگهدارى مى‏فرمايد.

باب چهل و هفتم در بيان آنچه مكروه است اتخاذ و همراه بردنش براى زيارت حضرت حسين بن على عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع بَلَغَنِي أَنَّ قَوْماً أَرَادُوا الْحُسَيْنَ ع حَمَلُوا مَعَهُمُ السُّفَرَ فِيهَا الْحَلَاوَةُ وَ الْأَخْبِصَةُ وَ أَشْبَاهُهَا لَوْ زَارُوا قُبُورَ أَحِبَّائهِمْ مَا حَمَلُوا مَعَهُمْ هَذَا
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين و جماعتى از مشايخ و اساتيدم رحمة اللّه عليهم، از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف، از احمد بن محمّد بن عيسى، از على بن الحكم، از برخى اصحاب ما نقل كرد كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
به من گزارش شده گروهى به قصد زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام حركت كرده و با خود سفره‏هائى را برداشته‏اند كه در آنها شيرينى‏جات و حلواها و امثال اينها را گذاشته‏اند، ايشان اگر به زيارت قبور محبوب‏هايشان روند امثال اين گونه از اشياء را با خود حمل نمى‏كنند.
2- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ وَ غَيْرُهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ صَالِحِ بْنِ السِّنْدِيِّ الْجَمَّالِ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَهْلِ الرَّقَّةِ يُقَالُ لَهُ أَبُو الْمَضَاء قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع تَأْتُونَ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قُلْتُ نَعَمْ قَالَ أَ فَتَتَّخِذُونَ لِذَلِكَ سُفَراً قُلْتُ نَعَمْ- فَقَالَ أَمَا لَوْ أَتَيْتُمْ قُبُورَ آبَائِكُمْ وَ أُمَّهَاتِكُمْ لَمْ تَفْعَلُوا ذَلِكَ قَالَ قُلْتُ أَيَّ شَيْءٍ نَأْكُلُ قَالَ الْخُبْزَ وَ اللَّبَنَ قَالَ وَ قَالَ كَرَّامٌ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّ قَوْماً يَزُورُونَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَيُطَيِّبُونَ السُّفَرَ قَالَ فَقَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَمَا إِنَّهُمْ لَوْ زَارُوا قُبُورَ أُمَّهَاتِهِمْ وَ آبَائِهِمْ مَا فَعَلُوا ذَلِكَ
و محمّد بن الحسن بن احمد و غيرش از سعد بن عبد اللّه، از موسى بن عمر، از صالح بن سندى جمّال، از مردى كه اهل رقّه بود و به وى ابو المضا مى‏گفتند نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به من فرمودند:
آيا به زيارت قبر حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام مى‏رويد؟
عرض كردم: بلى.
فرمودند:
آيا با خود سفره‏ها را برداشته و مى‏بريد؟
عرض كردم: بلى.
فرمودند:
قطعى است كه اگر به زيارت قبور پدران و مادران خود برويد چنين كارى نمى‏كنيد.
وى مى‏گويد: عرض كردم:
پس چه چيز بخوريم؟
حضرت فرمودند:
نان و شير.
وى مى‏گويد: كرام (يعنى: عبد الكريم بن عمرو الخثعمى) به حضرت عرض كرد:
فدايت شوم گروهى به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام مى‏روند و سفره‏هايشان را به انواع اطعمه مطبوع خوش‏بو و معطّر مى‏نمايند؟
حضرت فرمودند:
قطعى و حتمى است كه ايشان اگر به زيارت قبور پدرانشان روند چنين نمى‏كنند.
3- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع بَلَغَنِي أَنَّ قَوْماً إِذَا زَارُوا الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ حَمَلُوا مَعَهُمُ السُّفَرَ فِيهَا الْحَلَاوَةُ وَ الْأَخْبِصَةُ وَ أَشْبَاهُهَا لَوْ زَارُوا قُبُورَ أَحِبَّائِهِمْ مَا حَمَلُوا ذَلِكَ
حكيم بن داود از سلمة بن الخطّاب، از احمد بن محمّد، از على بن الحكم، از برخى اصحاب ما نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
به من گزارش شده گروهى هر گاه به زيارت حضرت حسين بن على عليهما السّلام مى‏روند با خود سفره‏هائى كه در آن شيرينى‏جات و حلواها و امثال اينها را گذاشته برمى‏دارند، ايشان اگر به زيارت قبور دوستان و محبوب‏هايشان روند اين گونه از اشياء را با خود حمل نمى‏كنند.
4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ قَالَ حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ زُرْعَةَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْحَضْرَمِيِّ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع تَزُورُونَ خَيْرٌ مِنْ أَنْ لَا تزورون [تَزُورُوا وَ لَا تَزُورُونَ خَيْرٌ مِنْ أَنْ تزورون [تَزُورُوا قَالَ قُلْتُ قَطَعْتَ ظَهْرِي قَالَ تَاللَّهِ إِنَّ أَحَدَكُمْ لَيَذْهَبُ إِلَى قَبْرِ أَبِيهِ كَئِيباً حَزِيناً وَ تَأْتُونَهُ أَنْتُمْ بِالسُّفَرِ كَلَّا حَتَّى تأتونه [تَأْتُوهُ شُعْثاً غُبْراً
محمّد بن احمد بن الحسين مى‏گويد:
حسن بن على بن مهزيار از پدرش، از حسين بن سعيد، از زرعة بن محمّد حضرمى، از مفضّل بن عمر نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
زيارت برويد بهتر است از اينكه به زيارت نرويد و زيارت نرويد بهتر است از اينكه به زيارت برويد.
راوى مى‏گويد: محضر مباركش عرض كردم:
كمر من را شكستيد با اين كلام.
حضرت فرمودند:
به خدا قسم يكى از شما وقتى به زيارت قبر پدرش مى‏رود غمگين و اندوهناك مى‏رود ولى به زيارت قبر مطهّر آن حضرت مى‏رويد در حالى كه با خود سفره‏ها مى‏بريد، نه، اين طور نبايد به زيارت آن جناب برويد بلكه زيارتش كنيد با حالى افسرده و حزين و گرفته.

باب چهل و هشتم در بيان اينكه واجب است زائر حضرت حسين بن على عليهما السّلام چه گونه باشد
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا مُدْلِجٌ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ إِذَا خَرَجْنَا إِلَى أَبِيكَ أَ فَكُنَّا [أَ فَلَسْنَا ]فِي حَجٍّ قَالَ بَلَى قُلْتُ فَيَلْزَمُنَا مَا يَلْزَمُ الْحَاجَّ قَالَ مِنْ مَا ذَا قُلْتُ مِنَ الْأَشْيَاءِ الَّتِي يَلْزَمُ الْحَاجَّ قَالَ يَلْزَمُكَ حُسْنُ الصَّحَابَةِ لِمَنْ يَصْحَبُكَ وَ يَلْزَمُكَ قِلَّةُ الْكَلَامِ إِلَّا بِخَيْرٍ وَ يَلْزَمُكَ كَثْرَةُ ذِكْرِ اللَّهِ وَ يَلْزَمُكَ نَظَافَةُ الثِّيَابِ وَ يَلْزَمُكَ الْغُسْلُ قَبْلَ أَنْ تَأْتِيَ الْحَائِرَ وَ يَلْزَمُكَ الْخُشُوعُ وَ كَثْرَةُ الصَّلَاةِ وَ الصَّلَاةُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ يَلْزَمُكَ التَّوْقِيرُ لِأَخْذِ مَا لَيْسَ لَكَ وَ يَلْزَمُكَ أَنْ تَغُضَّ بَصَرَكَ وَ يَلْزَمُكَ أَنْ تَعُودَ إِلَى أَهْلِ الْحَاجَةِ مِنْ إِخْوَانِكَ إِذَا رَأَيْتَ مُنْقَطِعاً وَ الْمُوَاسَاةُ وَ يَلْزَمُكَ التَّقِيَّةُ الَّتِي قِوَامُ دِينِكَ بِهَا وَ الْوَرَعُ عَمَّا نُهِيتَ عَنْهُ وَ الْخُصُومَةِ وَ كَثْرَةِ الْأَيْمَانِ وَ الْجِدَالِ الَّذِي فِيهِ الْأَيْمَانُ فَإِذَا فَعَلْتَ ذَلِكَ تَمَّ حَجُّكَ وَ عُمْرَتُكَ وَ اسْتَوْجَبْتَ مِنَ الَّذِي طَلَبْتَ مَا عِنْدَهُ بِنَفَقَتِكَ وَ اغْتِرَابِكَ عَنْ أَهْلِكَ وَ رَغْبَتِكَ فِيمَا رَغِبْتَ أَنْ تَنْصَرِفَ بِالْمَغْفِرَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الرِّضْوَانِ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرى از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم، وى مى‏گويد:
مدلج از محمّد بن مسلم براى ما نقل كرد كه وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: هر گاه به زيارت پدر بزرگوارتان (حضرت امام حسين عليه السّلام) مى‏رويم آيا بهمان هيئت و كيفيّتى كه به حج مى‏رويم باشيم؟
حضرت فرمودند: بلى.
عرض كردم: پس آنچه بر حاجى لازم است بر ما نيز است؟
حضرت فرمودند: چه چيزهائى را گفتى؟
عرض كردم: اشيائى را كه بر حاجى لازم مى‏باشد.
حضرت فرمودند:
بر تو لازم است كه با همراهانت خوش رفتار باشى، سخن اندك بگوئى و حتى الامكان تكلّم نكنى مگر به خير.
بر تو لازم است زياد بياد خدا باشى.
و بر و لازم است جامه و لباس‏هايت را نظيف و پاكيزه نگاه دارى.
و بر تو لازم است پيش از اينكه به حائر برسى غسل نمائى.
لازم است بر تو كه خاشع بوده و زياد نماز خوانده و بسيار بر محمّد و آل محمّد صلوات بفرستى و به آنچه از تو نيست و مال ديگرى است احترام گذارده و بر ندارى.
لازم است به آنچه حلال نيست نگاه نكرده و چشم خود را از آن فروببندى.
لازم است وقتى برادر ايمانى خود را نيازمند ديده و ملاحظه كردى كه بواسطه نداشتن نفقه از ادامه عمل عاجز است به ديدنش رفته او را كمك كرده و به مواسات با او رفتار نمائى.
بر تو لازم است تقيه كه دين تو به آن قائم است را رعايت كنى.
واجب است از آنچه منهى هستى و از خصومت و دشمنى و زياد قسم خوردن و از جدال كردنى كه در اثناء آن به خوردن قسم مبادرت مى‏ورزى اجتناب و دورى كنى.
و وقتى به اين دستورها عمل كردى البتّه حجّ و عمره تو تمام و كامل بوده و به واسطه صرف نفقه و دور شدن از اهل و عيالت و روى تافتن از آنچه به آن مايل هستى از كسى كه آنچه نزدش بوده و تو آن را طلب كردى استحقاق پيدا مى‏كنى كه از سفرت مراجعه كرده در حالى كه مغفرت و رحمت و رضوانش شامل تو شده باشد.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ زُرْعَةَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْحَضْرَمِيِّ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع تَزُورُونَ خَيْرٌ مِنْ أَنْ لَا تزورون [تَزُورُوا- وَ لَا تَزُورُونَ خَيْرٌ مِنْ أَنْ تزورون [تَزُورُوا قَالَ قُلْتُ قَطَعْتَ ظَهْرِي قَالَ تَاللَّهِ إِنَّ أَحَدَكُمْ لَيَذْهَبُ إِلَى قَبْرِ أَبِيهِ كَئِيباً حَزِيناً وَ تَأْتُونَهُ أَنْتُمْ بِالسُّفَرِ كَلَّا حَتَّى تأتونه [تَأْتُوهُ شُعْثاً غُبْراً
مترجم گويد:
اين حديث عينا با ترجمه‏اش در باب چهل و هفتم «حديث چهارم» قبلا گذشت.
3- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ غَيْرُهُمْ رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى الْأَشْعَرِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَرَدْتَ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع فَزُرْهُ وَ أَنْتَ كَئِيبٌ حَزِينٌ مَكْرُوبٌ شَعِثاً مُغْبَرّاً جَائِعاً عَطْشَاناً فَإِنَّ الْحُسَيْنَ قُتِلَ حَزِيناً مَكْرُوباً شَعِثاً مُغْبَرّاً جَائِعاً عَطْشَاناً- وَ سَلْهُ الْحَوَائِجَ وَ انْصَرِفْ عَنْهُ وَ لَا تَتَّخِذْهُ وَطَنا
پدر و برادرم و على بن الحسين و ديگران رحمة اللّه عليهم از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف، از احمد بن محمّد بن عيسى الاشعرى، از على بن الحكم، از بعض اصحاب ما، از ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده وى گفت: حضرت امام صادق عليه السّلام فرمودند:
هنگامى كه اراده زيارت حضرت حسين عليه السّلام را نمودى پس آن حضرت را با حالى غمگين و اندوه‏ناك و ناراحت و ژوليده و گرفته و گرسنه و تشنه زيارت نما زيرا حضرتش كشته شدند در حالى كه غمگين و ناراحت و ژوليده و گرفته و گرسنه و تشنه بودند و از آن جناب حوائج و خواسته‏هاى خود را بخواه و سپس از آنجا برگرد و آن مكان شريف را وطن براى خود قرار مده.
4- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ صَالِحِ بْنِ السِّنْدِيِّ الْجَمَّالِ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ كَرَّامِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لِكَرَّامٍ إِذَا أَرَدْتَ أَنْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَزُرْهُ وَ أَنْتَ كَئِيبٌ حَزِينٌ شَعِثٌ مُغْبَرٌّ فَإِنَّ الْحُسَيْنَ ع قُتِلَ وَ هُوَ كَئِيبٌ حَزِينٌ شَعِثٌ مُغْبَرٌّ جَائِعٌ عَطْشَانُ
و با اسناد حديث قبل از سعد بن عبد اللّه، از موسى بن عمر، از صالح بن سندى جمّال از كسى كه ذكرش نموده از كرام بن عمرو، وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى كرام! هر گاه اراده نمودى قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام را زيارت كنى پس آن حضرت را با حالى غمگين و حزين و هيئتى ژوليده و گرفته زيارت نما، زيرا حضرتش كشته شد در حالى كه محزون و غمگين و ژوليده و گرفته و گرسنه و تشنه بودند.

باب چهل و نهم ثواب كسى كه سواره يا پياده به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برود و خواندن و مناجات حق تعالى زائر قبر مطهّر را
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ وَ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ جَمِيعاً عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ الْجَبَّارِ النَّهَاوَنْدِيِّ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ ثُوَيْرِ بْنِ أَبِي فَاخِتَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا حُسَيْنُ مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ يُرِيدُ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ص إِنْ كَانَ مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَى عَنْهُ سَيِّئَةً حَتَّى إِذَا صَارَ فِي الْحَائِرِ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْمُصْلِحِينَ الْمُنْتَجَبِينَ [الْمُفْلِحينَ الْمُنْجِحِينَ حَتَّى إِذَا قَضَى مَنَاسِكَهُ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْفَائِزِينَ حَتَّى إِذَا أَرَادَ الِانْصِرَافَ أَتَاهُ مَلَكٌ فَقَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص يُقْرِوءُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ لَكَ اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فَقَدْ غُفِرَ لَكَ مَا مَضَى
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه و محمّد ابن يحيى و عبد اللّه بن جعفر حميرى و احمد بن ادريس جملگى از حسين بن عبيد اللّه، از حسن بن على بن ابى عثمان، از عبد الجبّار نهاوندى از ابو سعيد، از حسين بن ثوير بن أبى فاخته، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى حسين! كسى كه از منزلش بيرون آيد و قصدش زيارت قبر حضرت حسين ابن على عليهما السّلام باشد اگر پياده رود خداوند منّان به هر قدمى كه برمى‏دارد يك حسنه برايش نوشته و يك گناه از او محو مى‏فرمايد تا زمانى كه به حائر برسد و پس از رسيدن به آن مكان شريف حق تبارك و تعالى او را از رستگاران قرار مى‏دهد تا وقتى كه مراسم و اعمال زيارت را به پايان برساند كه در اين هنگام او را از فائزين محسوب مى‏فرمايد تا زمانى كه اراده مراجعت نمايد در اين وقت فرشته‏اى نزد او آمده و مى‏گويد:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سلام رسانده و به تو مى‏فرمايد:
از ابتداء عمل را شروع كن، تمام گناهان گذشته‏ات آمرزيده شد.
2- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الرَّجُلَ لَيَخْرُجُ إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَلَهُ إِذَا خَرَجَ مِنْ أَهْلِهِ بِأَوَّلِ خُطْوَةٍ مَغْفِرَةُ ذُنُوبِهِ- ثُمَّ لَمْ يَزَلْ يُقَدَّسُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَتَّى يَأْتِيَهُ فَإِذَا أَتَاهُ نَاجَاهُ اللَّهُ تَعَالَى فَقَالَ عَبْدِي سَلْنِي أُعْطِكَ ادْعُنِي أُجِبْكَ اطْلُبْ مِنِّي أُعْطِكَ سَلْنِي حَاجَةً أقضيها [أَقْضِهَا لَكَ قَالَ وَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع وَ حَقٌّ عَلَى اللَّهِ أَنْ يُعْطِيَ مَا بَذَلَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه و محمّد بن يحيى، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از بشير دهّان، وى مى‏گويد:
حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
شخصى كه به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام مى‏رود، زمانى كه از اهلش جدا شد با اولين گامى كه برمى‏دارد تمام گناهانش آمرزيده مى‏شود سپس با هر قدمى كه برمى‏دارد پيوسته تقديس و تنزيه شده تا به قبر برسد و هنگامى كه به آنجا رسيد حق تعالى او را خوانده و با وى مناجات نموده و مى‏فرمايد:
بنده من! از من بخواه تا به تو اعطاء نمايم، من را بخوان اجابتت نمايم، از من طلب كن به تو بدهم، حاجتت را از من بخواه تا برايت روا سازم.
راوى مى‏گويد، امام عليه السّلام فرمودند:
و بر خداوند متعال حق و ثابت است آنچه را كه بذل نموده اعطاء فرمايد.
3- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ صَالِحٍ عَنِ الْحَرْثِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ لِلَّهِ مَلَائِكَةً مُوَكَّلِينَ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَإِذَا هَمَّ بِزِيَارَتِهِ الرَّجُلُ أَعْطَاهُمُ اللَّهُ ذُنُوبَهُ فَإِذَا خَطَا مَحَوْهَا ثُمَّ إِذَا خَطَا ضَاعَفُوا لَهُ حَسَنَاتِهِ فَمَا تَزَالُ حَسَنَاتُهُ تَضَاعَفُ حَتَّى تُوجِبَ لَهُ الْجَنَّةَ ثُمَّ اكْتَنَفُوهُ وَ قَدَّسُوهُ وَ يُنَادُونَ مَلَائِكَةَ السَّمَاءِ أَنْ قَدِّسُوا زُوَّارَ حَبِيبِ اللَّهِ فَإِذَا اغْتَسَلُوا نَادَاهُمْ مُحَمَّدٌ ص يَا وَفْدَ اللَّهِ أَبْشِرُوا بِمُرَافَقَتِي فِي الْجَنَّةِ ثُمَّ نَادَاهُمْ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ‏ع أَنَا ضَامِنٌ لِقَضَاءِ حَوَائِجِكُمْ وَ دَفْعِ الْبَلَاءِ عَنْكُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ ثُمَّ الْتَقَاهُمْ [اكْتَنَفَهُمُ ]النَّبِيُّ ص عَنْ أَيْمَانِهِمْ وَ عَنْ شَمَائِلِهِمْ حَتَّى يَنْصَرِفُوا إِلَى أَهَالِيهِمْ
و با اسناد حديث قبلى از صالح، از حارث بن مغيره، وى مى‏گويد:
حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
خداوند متعال فرشتگانى دارد كه موكّل قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏باشند هنگامى كه شخص قصد زيارت آن حضرت را مى‏نمايد حق تعالى گناهان او را در اختيار اين فرشتگان قرار مى‏دهد و زمانى كه وى قدم برداشت فرشتگان تمام گناهانش را محو مى‏كنند و سپس قدم دوّم را كه برداشت حسناتش مضاعف و دو چندان مى‏كنند و پيوسته با قدم‏هائى كه برمى‏دارد حسناتش مضاعف مى‏گردد تا به حدّى مى‏رسد كه بهشت برايش واجب و ثابت مى‏گردد، سپس اطرافش را گرفته و تقديسش مى‏كنند و فرشتگان آسمان نداء داده و مى‏گويند:
زوّار دوست دوست خدا را تقديس نمائيد.
و وقتى زوّار غسل كردند حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ايشان را مورد نداء قرار داده و مى‏فرمايد:
اى مسافران خدا! بشارت باد بر شما كه در بهشت با من هستيد.
سپس امير الموءمنين عليه السّلام به ايشان نداء نموده و مى‏فرمايد: من ضامنم كه حوائج شما را بر آورده نموده و بلاء را در دنيا و آخرت از شما دفع كنم، سپس پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم با ايشان از طرف راست و چپ ملاقات فرموده تا بالأخره به اهل خود بازگردند.
4- وَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيْهِ وَ جَمَاعَةٌ رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ جَابِرٍ الْمَكْفُوفِ عَنْ أَبِي الصَّامِتِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ هُوَ يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَيِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَةٍ فَإِذَا أَتَيْتَ الْفُرَاتَ فَاغْتَسِلْ وَ عَلِّقْ نَعْلَيْكَ وَ امْشِ حَافِياً وَ امْشِ مَشْيَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ فَإِذَا أَتَيْتَ بَابَ الْحَائِرِ فَكَبِّرْ أَرْبَعاً ثُمَّ امْشِ قَلِيلًا ثُمَّ كَبِّرْ أَرْبَعاً ثُمَّ ائْتِ رَأْسَهُ فَقِفْ عَلَيْهِ فَكَبِّرْ أَرْبَعاً [فَكَبِّرْ وَ صَلِّ عِنْدَهُ وَ اسْأَلْ ]وَ صَلِّ أَرْبَعاً وَ اسْأَلِ اللَّهَ حَاجَتَكَ
على بن الحسين بن موسى بن بابويه و جماعتى رحمة اللّه عليهم، از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن علىّ بن عبد اللّه بن مغيره، از عبّاس بن عامر، از جابر مكفوف، از أبى الصّامت، وى مى‏گويد:
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه پياده به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود خداوند متعال به هر قدمى كه بر مى‏دارد هزار حسنه برايش ثبت و هزار گناه از وى محو مى‏فرمايد و هزار درجه مرتبه‏اش را بالا مى‏برد سپس فرمودند:
وقتى به فرات وارد شدى ابتداء غسل كن و كفش‏هايت را آويزان نما و پاى برهنه راه برو و مانند بنده ذليل راه برو و وقتى به درب حائر رسيدى چهار مرتبه تكبير بگو سپس اندكى حركت كن باز چهار بار تكبير گفته بعد به طرف بالاى سر حضرت برو و در آنجا بايست و سپس چهار مرتبه تكبير بگو و نزد قبر نماز بخوان و از خداوند متعال حاجت خود را بخواه.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ هِلَالٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا أَدْنَى مَا لِزَائِرِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ لِي يَا عَبْدَ اللَّهِ إِنَّ أَدْنَى مَا يَكُونُ لَهُ أَنَّ اللَّهَ يَحْفَظُهُ فِي نَفْسِهِ وَ أَهْلِهِ حَتَّى يَرُدَّهُ إِلَى أَهْلِهِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ كَانَ اللَّهُ الْحَافِظَ لَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از صالح بن عقبه، از عبد اللّه بن هلال، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت:
محضر امام عليه السّلام عرض كردم: فدايت شوم كمترين ثواب و اجرى كه براى زائر قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏باشد چيست؟
حضرت فرمودند:
اى عبد اللّه! كمترين پاداشى كه براى او است اينكه: خداوند متعال خود و اهلش را حفظ كرده تا به خويشانش باز گردد و وقتى روز قيامت شد خداوند متعال حافظ او خواهد بود.
6- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَيْمُونٍ الصَّائِغِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ يَا عَلِيُّ زُرِ الْحُسَيْنَ وَ لَا تَدَعْهُ قَالَ قُلْتُ مَا لِمَنْ أَتَاهُ مِنَ الثَّوَابِ قَالَ مَنْ أَتَاهُ مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَى عَنْهُ سَيِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً فَإِذَا أَتَاهُ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَكَيْنِ يَكْتُبَانِ مَا خَرَجَ مِنْ فِيهِ مِنْ خَيْرٍ وَ لَا يَكْتُبَانِ مَا يَخْرُجُ مِنْ فِيهِ مِنْ شَرٍّ وَ لَا غَيْرَ ذَلِكَ فَإِذَا انْصَرَفَ وَدَّعُوهُ وَ قَالُوا يَا وَلِيَّ اللَّهِ مَغْفُوراً لَكَ أَنْتَ مِنْ حِزْبِ اللَّهِ وَ حِزْبِ رَسُولِهِ وَ حِزْبِ أَهْلِ بَيْتِ رَسُولِهِ وَ اللَّهِ لَا تَرَى النَّارَ بِعَيْنِكَ أَبَداً وَ لَا تَرَاكَ وَ لَا تَطْعَمُكَ أَبَداً
پدرم رحمة اللّه عليه از حسين بن حسن بن ابان، از محمّد بن اورمه از كسى كه برايش حديث گفته، از على بن ميمون صائغ، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
اى على! قبر حسين عليه السّلام را زيارت كن و ترك مكن.
عرض كردم: ثواب كسى كه آن حضرت را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
كسى كه پياده زيارت كند خداوند بهر قدمى كه برمى‏دارد يك حسنه برايش نوشته و يك گناه از او محو مى‏فرمايد و يك درجه مرتبه‏اش را بالا مى‏برد و وقتى به زيارت رفت حق تعالى دو فرشته را موكّل او مى‏فرمايد كه آنچه خير از دهان او خارج مى‏شود را نوشته و آنچه شر و بد مى‏باشد را ننويسند و وقتى برگشت با او وداع كرده و به وى مى‏گويند:
اى ولىّ خدا گناهانت آمرزيده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهل بيت رسولش مى‏باشى و خداوند هرگز چشمانت را به آتش جهنم بينا نمى‏كند و آتش نيز تو را ابدا نخواهد ديد و تو را طعمه خود نخواهد نمود.
7- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَسَنِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَكَمِ النَّخَعِيِّ عَنْ أَبِي حَمَّادٍ الْأَعْرَابِيِّ عَنْ سَدِيرٍ الصَّيْرَفِيِّ قَالَ كُنَّا عِنْدَ أَبِي جَعْفَرٍ ع فَذَكَرَ فَتًى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ ع مَا أَتَاهُ عَبْدٌ فَخَطَا خُطْوَةً إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً وَ حَطَّ عَنْهُ سَيِّئَةً
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه و عبد اللّه بن جعفر حميرى، از احمد بن محمّد بن خالد برقى، از پدرش از عبد العظيم بن عبد اللّه بن الحسن، از حسن بن حكيم النخعى، از ابى حمّاد اعرابى، از سدير صيرفى، وى مى‏گويد:
محضر ابى جعفر عليه السّلام بوديم پس جوانى قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را متذكر شد.
حضرت ابو جعفر عليه السّلام بوى فرمود:
بنده‏اى به زيارت حضرت نرفته و قدمى برنداشته مگر آنكه حقتعالى براى او يك حسنه نوشته و يك گناه از او پاك مى‏كند.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع مِنْ شِيعَتِنَا لَمْ يَرْجِعْ حَتَّى يُغْفَرَ لَهُ كُلُّ ذَنْبٍ- وَ يُكْتَبَ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ خَطَاهَا وَ كُلِّ يَدٍ رَفَعَتْهَا دَابَّتُهُ أَلْفُ حَسَنَةٍ وَ مُحِيَ عَنْهُ أَلْفُ سَيِّئَةٍ- وَ تُرْفَعُ لَهُ أَلْفُ دَرَجَةٍ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد الرحمن بن حماد بصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم از عبد اللّه بن مسكان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، نقل كرد كه آن حضرت فرمودند:
كسى كه از شيعيان ما بوده و حسين عليه السّلام را زيارت كند از زيارت برنگشته مگر آنكه تمام گناهانش آمرزيده مى‏شود و براى هر قدمى كه برمى‏دارد و هر دستى كه بالا مى‏رود و اسبش را حركت داده و مى‏راند هزار حسنه ثبت شده و هزار گناه محو گشته و هزار درجه مرتبه‏اش بالا مى‏رود.
9- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ بَشِيرٍ السَّرَّاجِ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْقَاضِي قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي غُرَيْفَةٍ لَهُ وَ عِنْدَهُ مُرَازِمٌ فَسَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ وَ بِكُلِّ قَدَمٍ يَرْفَعُهَا وَ يَضَعُهَا عِتْقَ رَقَبَةٍ مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِيلَ وَ مَنْ أَتَاهُ بِسَفِينَةٍ فَكَفَتْ بِهِمْ سَفِينَتُهُمْ نَادَى مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ طِبْتُمْ وَ طَابَتْ لَكُمُ الْجَنَّةُ
محمّد بن جعفر قرشى رزّاز از دائى خود محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از احمد بن بشير سرّاج، از ابو سعيد قاضى، وى گفت:
حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام در غرفه كوچكى كه داشتند نزول اجلال داشتند و مرازم نيز در خدمت آن جناب بود من بر ايشان داخل شدم، شنيدم حضرت مى‏فرمودند:
كسى كه پياده به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود خداوند متعال به هر گامى كه برداشته و به هر قدمى كه از زمين بلند نموده و بر آن نهاده ثواب آزاد كردن بنده‏اى از اولاد حضرت اسماعيل را مى‏دهد.
و كسى كه با كشتى به زيارت آن حضرت رود و در اثناء كشتى چپ شده و سرنشينانش را در آب بريزد منادى از آسمان نداء مى‏كند:
خوشا به حال شما و گوارا باد بر شما بهشت.
10- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ حَمْدَانَ الْقَلَانِسِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ الْمُحَارِبِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مِيثَمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَاصِمٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ النَّجَّارِ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع تَزُورُونَ الْحُسَيْنَ ع وَ تَرْكَبُونَ السُّفُنَ فَقُلْتُ نَعَمْ قَالَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّهَا إِذَا انْكَفَتْ بِكُمْ نُودِيتُمْ أَلَا طِبْتُمْ وَ طَابَتْ لَكُمُ الْجَنَّةُ
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن احمد بن حمدان قلانسى، از محمّد بن الحسين المحاربى، از احمد بن ميثم، از محمّد بن عاصم، از عبد اللّه بن نجّار نقل كرده، وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به من فرمودند:
آيا به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏رويد؟ و آيا بر كشتى سوار مى‏شويد و به زيارت آن حضرت مى‏رويد؟
عرض كردم: بلى.
حضرت فرمودند:
آيا مى‏دانى هر گاه كشتى شما را در دريا واژگون كند منادى ندا مى‏كند:
آگاه باشيد! خوشا بحال شما، بهشت بر شما گوارا باد.

باب پنجاهم كرامت خداوند تبارك و تعالى در حق زوّار حضرت حسين بن على صلوات اللّه عليهما
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ زَيْدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ الطَّحَّانِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ وَ هُوَ يَقُولُ مَا مِنْ أَحَدٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا وَ هُوَ يَتَمَنَّى أَنَّهُ مِنْ زُوَّارِ الْحُسَيْنِ لِمَا يَرَى مِمَّا يُصْنَعُ بِزُوَّارِ الْحُسَيْنِ ع مِنْ كَرَامَتِهِمْ عَلَى اللَّهِ تَعَالَى
محمّد بن الحسن بن احمد بن وليد، از محمّد بن الحسن الصّفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از اسماعيل بن زيد، از عبد اللّه طحّان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام وى گفت:
شنيدم از امام عليه السّلام كه مى‏فرمودند:
احدى نيست در روز قيامت مگر آنكه آرزو مى‏كند از زوّار امام حسين عليه السّلام باشد زيرا مشاهده مى‏كند با ايشان چه معامله‏اى شده و چه كرامتى حق تبارك و تعالى در باره آنها منظور مى‏فرمايد.
2- وَ رَوَى صَالِحٌ الصَّيْرَفِيُّ عَنْ عِمْرَانَ الْمِيثَمِيِّ عَنْ صَالِحِ بْنِ مِيثَمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ عَلَى مَوَائِدِ النُّورِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ- فَلْيَكُنْ مِنْ زُوَّارِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع
صالح صيرفى از عمران ميثمى و او از صالح بن ميثم و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام روايت كرده كه آن حضرت فرمودند:
كسى كه دوست دارد بر سفره‏هاى نور بنشيند در روز قيامت، پس بايد از زوّار حضرت حسين بن على عليهما السّلام باشد.
3- حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَصْرِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو الْفَضْلِ عَنِ ابْنِ صَدَقَةَ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع كَأَنِّي بِالْمَلَائِكَةِ وَ اللَّهِ قَدْ ازْدَحَمُوا الْمُوءْمِنِينَ عَلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ قُلْتُ فَيَتَرَاءَوْنَ لَهُ قَالَ هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ قَدْ لَزِمُوا وَ اللَّهِ الْمُوءْمِنِينَ حَتَّى إِنَّهُمْ لَيَمْسَحُونَ وُجُوهَهُمْ بِأَيْدِيهِمْ قَالَ وَ يُنْزِلُ اللَّهُ عَلَى زُوَّارِ الْحُسَيْنِ ع غُدْوَةً وَ عَشِيَّةً مِنْ طَعَامِ الْجَنَّةِ وَ خُدَّامُهُمُ الْمَلَائِكَةُ لَا يَسْأَلُ اللَّهَ عَبْدٌ حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ إِلَّا أَعْطَاهَا إِيَّاهُ قَالَ قُلْتُ هَذِهِ وَ اللَّهِ الْكَرَامَةُ قَالَ لِي يَا مُفَضَّلُ أَزِيدُكَ قُلْتُ نَعَمْ سَيِّدِي قَالَ كَأَنِّي بِسَرِيرٍ مِنْ نُورٍ قَدْ وُضِعَ وَ قَدْ ضُرِبَتْ عَلَيْهِ قُبَّةٌ مِنْ يَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ مُكَلَّلَةٍ بِالْجَوَاهِرِ وَ كَأَنِّي بِالْحُسَيْنِ ع جَالِسٌ عَلَى ذَلِكَ السَّرِيرِ وَ حَوْلَهُ تِسْعُونَ أَلْفَ قُبَّةٍ خَضْرَاءَ وَ كَأَنِّي بِالْمُوءْمِنِينَ يَزُورُونَهُ وَ يُسَلِّمُونَ عَلَيْهِ فَيَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُمْ أَوْلِيَائِي سَلُونِي- فَطَالَ مَا أُوذِيتُمْ وَ ذُلِّلْتُمْ وَ اضْطُهِدْتُمْ فَهَذَا يَوْمٌ لَا تَسْأَلُونِّي حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ إِلَّا قَضَيْتُهَا لَكُمْ فَيَكُونُ أَكْلُهُمْ وَ شُرْبُهُمْ فِي الْجَنَّةِ فَهَذِهِ وَ اللَّهِ الْكَرَامَةُ الَّتِي لَا انْقِضَاءَ لَهَا وَ لَا يُدْرَكُ مُنْتَهَاهَا
حسين بن محمّد بن عامر، از معلّى بن محمّد بصرى، وى مى‏گويد:
ابو الفضل، از ابن صدقه، از مفضّل بن عمر نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
گويا مى‏بينم كه فرشتگان با موءمنين بر سر قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام ازدحام كرده‏اند.
راوى مى‏گويد: عرضه داشتم:
آيا موءمنين فرشته را مى‏بينند؟
حضرت فرمودند:
هرگز، هرگز، آنها به خدا قسم ملازم و همراه موءمنين بودند حتّى با دست‏هايشان به صورت‏هاى آنها مسح مى‏كشند.
سپس امام عليه السّلام فرمودند:
خداوند منّان هر صبح و شام از طعام بهشت بر زوّار امام حسين عليه السّلام نازل مى‏فرمايد و خدمتكاران ايشان فرشتگانند.
هيچ بنده‏اى از بندگان خداوند حاجتى از حوائج دنيا و آخرت را از خداوند متعال در خواست نمى‏كنند مگر آنكه خدا به او عطاء مى‏فرمايد.
راوى مى‏گويد: عرض كردم: به خدا قسم اين كرامت مى‏باشد.
امام عليه السّلام به من فرمودند:
اى مفضّل: برايت بيشتر بگويم؟
عرضه كردم: بلى سرور من.
حضرت فرمودند:
گويا مى‏بينم تختى از نور را كه گذارده‏اند و بر روى آن قبّه‏اى از ياقوت سرخ زده شده كه با جواهرات آن را زينت نموده‏اند و حضرت امام حسين عليه السّلام بر روى آن تخت نشسته‏اند و اطراف آن حضرت نود هزار قبه سبز زده‏اند و موءمنين آن حضرت را زيارت كرده و بر آن جناب سلام مى‏دهند، پس خداوند متعال به ايشان مى‏فرمايد:
اى دوستانم از من سوءال كنيد و بخواهيد، پس زياد اذيّت شديد و خوار و مقهور گرديديد امروز، روزى است كه حاجتى از حاجات دنيا و آخرتتان را از من در خواست نكرده مگر آن را روا مى‏نمايم، پس خوردن و آشاميدنشان در بهشت مى‏باشد، پس به خدا قسم كرامت و احسانى كه زوال نداشته و انتهاء آن را نمى‏توان درك كرد همين است.

باب پنجاه و يكم ايّام زيارت حضرت حسين بن على عليهما السّلام جزء عمر زائر شمرده نمى‏شود
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو سَعِيدٍ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ زَكَرِيَّا الْعَدَوِيُّ الْبَصْرِيُّ عَنْ هَيْثَمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الرُّمَّانِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع عَنْ أَبِيهِ ع قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الصَّادِقُ ع إِنَّ أَيَّامَ زَائِرِي الْحُسَيْنِ ع لَا تُحْسَبُ مِنْ أَعْمَارِهِمْ وَ لَا تُعَدُّ مِنْ آجَالِهِمْ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى مى‏گويد:
ابو سعيد حسن بن على بن زكريّا عدوى بصرى، از هيثم بن عبد اللّه رمّانى از حضرت ابى الحسن الرضا عليه السّلام نقل نموده و آن جناب از پدر بزرگوارشان حكايت كرده‏اند كه ابو عبد اللّه جعفر بن محمّد الصادق عليهما السّلام فرمودند:
ايّام زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام جزء عمر زائر شمرده نشده و از اجلشان محسوب نمى‏گردد.

باب پنجاه و دوّم زائرين امام حسين عليه السّلام همسايه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حضرت على و فاطمه عليهما السّلام مى‏باشند
1- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ ره عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ وَ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدِ بْنِ يَقْطِينٍ الْيَقْطِينِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِي خَالِدٍ ذِي الشَّامَةِ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو أُسَامَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَنْ أَرَادَ أَنْ يَكُونَ فِي جِوَارِ نَبِيِّهِ ص وَ جِوَارِ عَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ فَلَا يَدَعْ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع
على بن الحسين و على بن محمّد بن قولويه، از محمّد بن يحيى عطّار و على بن ابراهيم بن هاشم، از محمّد بن عيسى بن عبيد بن يقطين يقطينى، از كسى كه برايش نقل نموده از ابو خالد ذى الشامّة، وى مى‏گويد:
ابو اسامه برايم حديث گفت، وى اظهار داشت:
از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
كسى كه مى‏خواهد در همسايگى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حضرت على و فاطمه عليهما السّلام باشد زيارت حسين بن على عليهما السّلام را ترك نكند.
2- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ [أَوْ ]أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَكُونَ مَسْكَنُهُ الْجَنَّةَ وَ مَأْوَاهُ الْجَنَّةَ فَلَا يَدَعْ زِيَارَةَ الْمَظْلُومِ قُلْتُ مَنْ هُوَ قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ صَاحِبُ كَرْبَلَاءَ مَنْ أَتَاهُ شَوْقاً إِلَيْهِ وَ حُبّاً لِرَسُولِ اللَّهِ وَ حُبّاً لِفَاطِمَةَ وَ حُبّاً لِأَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ص أَقْعَدَهُ اللَّهُ عَلَى مَوَائِدِ الْجَنَّةِ يَأْكُلُ مَعَهُمْ وَ النَّاسُ فِي الْحِسَابِ
على بن الحسين باسنادش، از ابى بصير، وى مى‏گويد:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام يا ابا جعفر عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه دوست دارد محل سكنا و منزلش بهشت باشد پس زيارت مظلوم (مظلوم كربلاء) را ترك نكند.
عرض كردم: مظلوم كيست؟
حضرت فرمودند:
مظلوم حسين بن على عليهما السّلام كه صاحب كربلاء است مى‏باشد، كسى كه بخاطر شوق به آن حضرت و محبّت به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و فاطمه سلام اللّه عليها و حبّ به امير الموءمنين صلوات اللّه و سلامه عليهم اجمعين حضرتش را زيارت كند خداوند او را بر سر سفره‏هاى بهشتى نشانده كه با آن سروران هم غذا باشد در حالى كه مردم در حساب مى‏باشند.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامِ بْنِ سُهَيْلٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عِمْرَانَ قَالَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ الْحُسَيْنِ اللُّوءْلُوءِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَيُّوبَ عَنِ الْحَرْثِ بْنِ الْمُغِيرَةِ النَّصْرِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى جَعَلَ مَلَائِكَةً مُوَكَّلِينَ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَإِذَا هَمَّ الرَّجُلُ بِزِيَارَتِهِ وَ اغْتَسَلَ نَادَى مُحَمَّدٌ ص يَا وَفْدَ اللَّهِ أَبْشِرُوا بِمُرَافَقَتِي فِي الْجَنَّةِ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
محمّد بن همام بن سهيل، از جعفر بن محمّد بن مالك نقل كرده كه وى گفت:
محمّد بن عمران گفت: حسن بن حسين لوءلوءى از محمّد بن اسماعيل، از محمّد ابن ايّوب، از حارث بن مغيره نصيرى برايم نقل كرد كه حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
خداوند تبارك و تعالى فرشتگانى را موكّل قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام قرار داده، هر گاه شخصى قصد زيارت آن جناب را نموده و غسل مى‏نمايد حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم وى را نداء كرده و مى‏فرمايد:
اى مسافرين خدا بشارت باد شما را به اينكه در بهشت همراه من هستيد ...
و حديث سابق الذكر را نقل كرده.

باب پنجاه و سوّم زائرين امام حسين عليه السّلام قبل از همه مردم وارد بهشت مى‏شوند
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ ره جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ عَنْ صَنْدَلٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زُرَارَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ لِزُوَّارِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَضْلًا عَلَى النَّاسِ قُلْتُ وَ مَا فَضْلُهُمْ قَالَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ قَبْلَ النَّاسِ بِأَرْبَعِينَ عَاماً- وَ سَائِرُ النَّاسِ فِي الْحِسَابِ وَ الْمَوْقِفِ
پدر و برادر و على بن الحسين و محمّد بن الحسن رحمة اللّه عليهم جملگى از محمّد بن يحيى عطّار، از عمركى بن على بوفكى، از صندل، از عبد اللّه بن بكير، از عبد اللّه بن زراره، وى مى‏گويد:
از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
در روز قيامت براى زوّار حسين بن على عليهما السّلام بر ساير مردم فضيلت و برترى مى‏باشد.
عرض كردم: فضيلتشان چيست؟
حضرت فرمودند:
پيش از ديگران و چهل سال قبل از آنها به بهشت داخل مى‏شوند در حالى كه مردم در حساب و موقف مى‏باشند.

باب پنجاه و چهارم ثواب كسى كه زيارت امام حسين عليه السّلام را نموده در حالى كه عارف به حق آن بزرگوار باشد
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الْقُمِّيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو الزَّيَّاتِ عَنْ قائد [فَائِدٍ الْحَنَّاطِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْمَاضِي ع قَالَ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
پدرم رحمة اللّه عليه از عبد اللّه بن جعفر حميرى و محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش عبد اللّه، از على بن اسماعيل قمى از محمّد بن عمرو زيّات، از فائد حناط از حضرت ابى الحسن ماضى (امام كاظم) عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
كسى كه امام حسين عليه السّلام را زيارت نموده و به حقّش عارف و آگاه باشد خداوند گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.
2- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ الْكُوفِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّهُمْ يَرَوْنَ- أَنَّهُ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع كَانَتْ لَهُ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ قَالَ لِي مَنْ زَارَهُ وَ اللَّهِ عَارِفاً بِحَقِّهِ غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِنَا عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
ابو العبّاس كوفى مى‏گويد:
محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از حسن بن على بن فضّال، از محمّد بن الحسن بن كثير، از هارون بن ابى خارجه، وى مى‏گويد:
محضر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: مردم روايت نقل مى‏كنند كه اگر كسى حسين عليه السّلام را زيارت كند ثواب يك حج و يك عمره براى او منظور مى‏شود، شما در اين باره چه مى‏فرمائيد؟
حضرت فرمودند:
به خدا قسم كسى كه آن حضرت را زيارت كند و عارف به حقّش باشد تمام گناهان گذشته و آينده‏اش آمرزيده مى‏شود.
ترجمه:
درم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيد، از سعد بن اللّه، از محمّد ابن الحسين باسنادش مثل همين حديث را نقل كرده است.
3- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْخَيْبَرِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقُمِّيِّ قَالَ قَالَ أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ ع أَدْنَى مَا يُثَابُ بِهِ زَائِرُ الْحُسَيْنِ ع بِشَطِّ الْفُرَاتِ إِذَا عَرَفَ بِحَقِّهِ وَ حُرْمَتِهِ وَ وَلَايَتِهِ أَنْ يُغْفَرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از خيبرى، از حسين بن محمّد قمّى، وى گفت:
حضرت ابو الحسين موسى بن جعفر عليهما السّلام فرمودند:
كمترين ثوابى كه به زائر امام حسين عليه السّلام در شطّ فرات مى‏دهند بشرطى كه عارف به حقّ و حرمت و ولايت آن جناب باشد اين است كه گناهان گذشته و آينده‏اش را حقتعالى مى‏آمرزد.
4- وَ حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غَفَرَ [اللَّهُ ]لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
ابو العبّاس، از محمّد بن الحسن، از صفوان بن يحيى، از ابن مسكان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى مى‏گويد: حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام رود در حالى كه به حقّ آن جناب عارف باشد خداوند متعال گناهان گذشته و آينده او را مى‏آمرزد.
5- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِي دَاوُدَ سُلَيْمَانَ بْنِ سُفْيَانَ الْمُسْتَرِقِّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ مُثَنًّى الْحَنَّاطِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غَفَرَ [اللَّهُ ]لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
از ابو العباس، از محمّد بن الحسين، از ابى داود سليمان بن سفيان مسترق، از برخى اصحاب ما، از مثنى حنّاط، از حضرت ابى الحسن موسى بن جعفر عليهما السّلام، وى گفت:
از حضرت موسى بن جعفر عليهما السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حسين عليه السّلام رود در حالى كه به حق آن حضرت عارف باشد خداوند متعال گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.
6- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَكَمِ بْنِ مِسْكِينٍ عَنْ هِنْدٍ الْحَنَّاطِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ يَأْتَمُّ بِهِ غَفَرَ [اللَّهُ ]لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از حكم بن مسكين، از فائد حنّاط نقل كرده كه گفت: محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از حكم بن مسكين، از هند حنّاط (در بعضى نسخ فائد حنّاط ضبط شده)، وى مى‏گويد:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه حسين عليه السّلام را زيارت كند در حالى كه عارف بحقّش بوده و به آن حضرت اقتداء كند خداوند متعال گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏بخشد.
7- حَدَّثَنِي الْقَاسِمُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
قاسم بن محمّد بن على از پدرش، از جدّش، از عبد اللّه بن حماد انصارى، از عبد اللّه بن سنان از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى مى‏گويد:
امام عليه السّلام فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حسين عليه السّلام برود در حالى كه به حق آن حضرت عارف باشد خداوند متعال گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏بخشد.
8- وَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ قَالَ أَخْبَرَنِي يُوسُفُ الْأَنْبَارِيُّ عَنْ قائد [فَائِدٍ الْحَنَّاطِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع إِنَّهُمْ يَأْتُونَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع بِالنَّوَائِحِ وَ الطَّعَامِ قَالَ قَدْ سَمِعْتُ قَالَ فَقَالَ يَا قائد [فَائِدُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
پدرم، از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن على بن عبد اللّه بن المغيره، از عباس بن عامر، وى مى‏گويد: يوسف انبارى از فائد حنّاط به من خبر داد كه وى گفت:
محضر حضرت ابى الحسن عليه السّلام عرض كردم: مردم با توجّه و گريه به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام رفته و طعام و غذاى خود را نيز مى‏آورند شما در باره زيارت آن حضرت چه مى‏فرمائيد؟
راوى مى‏گويد: شنيدم كه حضرت فرمودند:
اى فائد: كسى كه به زيارت حضرت حسين بن على عليهما السّلام برود در حالى كه به حقّ آن جناب عارف باشد گناهان گذشته و آينده‏اش را خداوند مى‏بخشد.
9- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ قائد [فَائِدٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غَفَرَ [اللَّهُ ]لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از فائد، از حضرت ابى الحسن الاوّل عليه السّلام، آن حضرت فرمودند: كسى كه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام رود و به حق آن جناب عارف باشد حقتعالى گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏بخشد.
10- وَ حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ جَمَاعَةٌ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ يَحْيَى بْنِ عَلِيٍّ التَّمِيمِيِّ قَالَ أَخْبَرَنِي رَجُلٌ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ سَمِعْتُ أَبِي يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
پدرم و محمّد بن الحسن و على بن الحسين و جماعتى از سعد بن عبد اللّه و محمّد بن يحيى از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از يحيى بن على القمّى، وى مى‏گويد:
مردى از عبيد اللّه بن عبد اللّه و على بن الحسين بن على سلام اللّه عليهم به من خبر داد كه آن جناب فرمودند: شنيدم از پدرم كه مى‏فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حسين عليه السّلام رود و به حق آن جناب عارف باشد خداوند متعال گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.
11- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ يَحْيَى بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع بِهَذَيْنِ الْحَدِيثَيْنِ سَوَاءً
محمّد بن يحيى به اسنادش از صالح بن عقبه، از يحيى بن على از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حسين عليه السّلام رود و به حقّ آن حضرت عارف باشد خداوند متعال گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.
محمّد بن جعفر قرشى، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه وى نظير و مانند دو حديث گذشته را عينا از امام صادق عليه السّلام نقل كرده است.
12- حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ أَبِي دَاوُدَ الْمُسْتَرِقِّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ مُثَنًّى الْحَنَّاطِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْأَوَّلِ قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
حسين بن محمّد بن عامر، از معلّى بن محمّد بصرى، از ابى داود مسترق از برخى اصحاب ما، از مثنّى حنّاط از حضرت ابى الحسن الاول عليه السّلام، وى گفت:
شنيدم كه امام عليه السّلام مى‏فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حسين عليه السّلام رود و به حقّ آن حضرت عارف باشد خداوند متعال گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.

13- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
محمّد بن يعقوب، از احمد بن ادريس، از محمّد بن عبد الجبّار، از صفوان، از ابن مسكان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت امام حسين عليه السّلام برود و به حق آن حضرت عارف باشد خداوند متعال گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.
14- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنْ أَبِي يَعْقُوبَ الْأَبْزَارِيِّ عَنْ قائد [فَائِدٍ عَنْ عَبْدٍ صَالِحٍ ع قَالَ دَخَلْتُ عَلَيْهِ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع قَدْ زَارَهُ النَّاسُ مَنْ يَعْرِفُ هَذَا الْأَمْرَ وَ مَنْ يُنْكِرُهُ وَ رَكِبَتْ إِلَيْهِ النِّسَاءُ وَ وَقَعَ حَالُ الشُّهْرَةِ- وَ قَدِ انْقَبَضْتُ مِنْهُ لِمَا رَأَيْتُ مِنَ الشُّهْرَةِ قَالَ فَمَكَثَ مَلِيّاً لَا يُجِيبُنِي ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَيَّ فَقَالَ يَا عِرَاقِيُّ إِنْ شَهَرُوا أَنْفُسَهُمْ فَلَا تَشْهَرْ أَنْتَ نَفْسَكَ فَوَ اللَّهِ مَا أَتَى الْحُسَيْنَ ع آتٍ عَارِفاً بِحَقِّهِ إِلَّا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از هارون بن مسلم، از حسن بن على، از احمد بن عائذ، از ابى يعقوب ابزارى، از فائد، از حضرت عبد صالح عليه السّلام، وى مى‏گويد:
بر آن حضرت داخل شده و سلام كرده و محضرش عرض كردم:
فدايت شوم: همه گروه از مردم حضرت حسين عليه السّلام را زيارت مى‏كنند، چه كسانى كه به اين امر عرفان و شناخت دارند (امر ولايت) و چه آنان كه منكر آن مى‏باشند و نيز زنان سوار مراكب شده و به زيارت آن حضرت مى‏روند و اين زيارت‏ها در حالى واقع مى‏شود كه زيارت‏كنندگان مشهور و مشخص شده‏اند كه از دوستان اين خاندان هستند و من چون اين شهرت را در خارج حسّ كرده و لمس نمودم از رفتن به زيارت خوددارى نمودم، وظيفه در اينجا چيست؟
راوى مى‏گويد:
امام عليه السّلام مكث طولانى نموده و جواب من را ندادند سپس روى مبارك به من نموده و فرمودند: اى عراقى اگر آنها خود را آشكار و مشهور نمودند تو خود را مشهور نساز به خدا قسم هيچ كسى به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام نمى‏آيد در حالى كه عارف به حق آن جناب باشد مگر آنكه حق تعالى گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.
15- حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ عَنِ الْمُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي دَاوُدَ الْمُسْتَرِقِّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ مُثَنًّى الْحَنَّاطِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ مَنْ أَتَى الْحُسَيْنَ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ غُفِرَ لَهُ مِنْ ذَنْبِهِ مَا تَقَدَّمَ وَ مَا تَأَخَّرَ
حسين بن محمّد بن عامر، از معلّى بن محمّد، از ابى داود و مسترق، از برخى اصحاب، از مثنى حنّاط، از ابى الحسن اول (حضرت موسى بن جعفر) عليهما السّلام، وى مى‏گويد:
از آن حضرت شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام رود و به حق آن جناب عارف باشد حق تعالى گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.
16- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيْهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ صَالِحٍ النِّيلِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَانَ كَمَنْ حَجَّ ثَلَاثَ حِجَجٍ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص
على بن الحسين بن موسى بن بابويه، از عبد اللّه بن جعفر حميرى، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن سنان، از محمّد بن صدقه، از صالح النّيلى، وى مى‏گويد:
حضرت أبو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام برود و به حق آن حضرت عرفان و آگاهى داشته باشد مانند كسى است كه سه حج با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم انجام داده باشد.
17- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ عُبَيْدٍ الْجُعْفِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي جَرِيرٍ الْقُمِّيُّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع يَقُولُ لِأَبِي مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَانَ مِنْ مُحَدِّثِي اللَّهِ فَوْقَ عَرْشِهِ ثُمَّ قَرَأَ إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنّاتٍ وَ نَهَرٍ. فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم از سعد بن عبد اللّه نقل كرده‏اند كه وى گفت: احمد بن على بن عبيد جعفى گفت:
محمّد بن ابى جرير قمّى گفت:
از حضرت ابا الحسن الرضا عليه السّلام شنيدم كه به پدرم مى‏فرمودند:
كسى كه حضرت حسين بن على عليهما السّلام را زيارت كند در حالى كه به حق آن حضرت عارف و آگاه باشد از هم صحبت‏هاى حق تعالى بالاى عرش مى‏باشد، سپس اين آيه را قرائت فرمودند: إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنّاتٍ وَ نَهَرٍ، فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ.
(همانا اهل تقوى در باغ‏ها و كنار نهرها منزل گزينند، در منزل‏گاه صدق و حقيقت نزد خداوند عزّت و سلطنت جاودانى متنعّم مى‏باشند).

باب پنجاه و پنجم در بيان اجر كسى كه بخاطر حبّ به رسول خدا و أمير الموءمنين و فاطمه سلام اللّه عليهم أجمعين به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برود
1- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ جُوَيْرِيَةَ بْنِ الْعَلَاءِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ نَادَى مُنَادٍ أَيْنَ زُوَّارُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ فَيَقُومُ عُنُقٌ مِنَ النَّاسِ لَا يُحْصِيهِمْ إِلَّا اللَّهُ تَعَالَى فَيَقُولُ لَهُمْ مَا أَرَدْتُمْ بِزِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَيَقُولُونَ يَا رَبِّ أَتَيْنَاهُ حُبّاً لِرَسُولِ اللَّهِ وَ حُبّاً لِعَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ وَ رَحْمَةً لَهُ مِمَّا ارْتُكِبَ مِنْهُ فَيُقَالُ لَهُمْ هَذَا مُحَمَّدٌ وَ عَلِيٌّ وَ فَاطِمَةُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ فَالْحَقُوا بِهِمْ فَأَنْتُمْ مَعَهُمْ فِي دَرَجَتِهِمْ الْحَقُوا بِلِوَاءِ رَسُولِ اللَّهِ فَيَنْطَلِقُونَ إِلَى لِوَاءِ رَسُولِ اللَّهِ فَيَكُونُونَ فِي ظِلِّهِ- وَ اللِّوَاءُ فِي يَدِ عَلِيٍّ ع حَتَّى يدخلون [يَدْخُلُوا الْجَنَّةَ جَمِيعاً فَيَكُونُونَ أَمَامَ اللِّوَاءِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ يَسَارِهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، و محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از برخى اصحاب، از جويرية بن العلاء، از بعضى اصحابش، از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هنگامى كه روز قيامت شود منادى نداء مى‏كند:
كجا هستند زوّار حسين بن على عليهما السّلام؟
گردن‏هاى تعدادى از مردم كشيده مى‏شود كه عدد آنها را غير از خداوند متعال كس ديگرى نمى‏داند پس به ايشان گفته مى‏شود قصد شما از زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام چه بود؟
مى‏گويند: پروردگارا آن حضرت را زيارت كرديم بجهت محبّتى كه به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حضرت على و فاطمه عليهما السّلام داشته و به منظور طلب رحمت براى صاحب قبر به ازاء آنچه از آن حضرت صادر گرديد.
پس به آنها گفته مى‏شود:
ايشان محمّد و على و فاطمه و حسن و حسين سلام اللّه عليهم بوده، ملحق به آنها شويد شما با ايشان و در درجه و مرتبه آنها هستيد، به لواء و پرچم رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ملحق گرديد پس بطرف لواء آن حضرت رهسپار شده و در سايه آن قرار مى‏گيرند در حالى كه لواء به دست امير الموءمنين على عليه السّلام مى‏باشد و بدين ترتيب به بهشت وارد مى‏شوند ايشان جلو پرچم و سمت راست و جانب چپ و پشت آن بوده و چهار طرف لواء را گرفته‏اند.
2- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَوْ [وَ ]أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَكُونَ مَسْكَنُهُ الْجَنَّةَ وَ مَأْوَاهُ الْجَنَّةَ فَلَا يَدَعْ زِيَارَةَ الْمَظْلُومِ قُلْتُ وَ مَنْ هُوَ قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ صَاحِبُ كَرْبَلَاءَ مَنْ أَتَاهُ شَوْقاً إِلَيْهِ وَ حُبّاً لِرَسُولِ اللَّهِ وَ حُبّاً لِأَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ حُبّاً لِفَاطِمَةَ أَقْعَدَهُ اللَّهُ عَلَى مَوَائِدِ الْجَنَّةِ- يَأْكُلُ مَعَهُمْ وَ النَّاسُ فِي الْحِسَابِ
پدرم به اسنادش از ابى بصير، وى مى‏گويد:
از امام صادق عليه السّلام يا امام باقر عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
كسى كه دوست دارد مسكن و جايگاهش در بهشت باشد نبايد زيارت مظلوم را ترك كند.
عرض كردم: مظلوم كيست؟
حضرت فرمودند:
مظلوم حضرت حسين بن على عليهما السّلام بوده كه صاحب كربلاء مى‏باشد، كسى كه از روى شوق به آن حضرت و بجهت محبّت به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و به امير الموءمنين عليه السّلام و به فاطمه زهراء عليها السّلام به زيارت آن حضرت برود خداوند متعال او را بر سر سفره‏هاى بهشتى مى‏نشاند كه با رسول خدا و امير الموءمنين و فاطمه زهرا عليهم السّلام هم غذا بوده در حالى كه مردم در حال حساب مى‏باشند.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ الْقُمِّيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى الْيَقْطِينِيِّ عَنْ رَجُلٍ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ عُثْمَانَ الصَّيْرَفِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَرَادَ اللَّهُ بِهِ الْخَيْرَ قَذَفَ فِي قَلْبِهِ حُبَّ الْحُسَيْنِ ع وَ حُبَّ زِيَارَتِهِ وَ مَنْ أَرَادَ اللَّهُ بِهِ السُّوءَ قَذَفَ فِي قَلْبِهِ بُغْضَ الْحُسَيْنِ وَ بُغْضَ زِيَارَتِهِ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف قمى، از محمّد بن عيسى يقطينى، از شخصى، از فضيل بن عثمان صيرفى، از كسى كه براى او حديث گفته، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه خداوند خير را براى او اراده كرده باشد در قلبش محبّت امام حسين عليه السّلام را قرار داده و در دلش محبت زيارت آن جناب را مى‏اندازد و كسى كه خداوند سوء و بدى را برايش بخواهد در قلبش بغض امام حسين عليه السّلام قرار داده و در دلش بغض زيارت آن حضرت را مى‏اندازد.

باب پنجاه و ششم ثواب كسى كه از روى شوق به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برود
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَبِي أُسَامَةَ زَيْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع تَشَوُّقاً إِلَيْهِ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الآْمِنِينَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ أُعْطِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ وَ كَانَ تَحْتَ لِوَاءِ الْحُسَيْنِ ع حَتَّى يَدْخُلَ الْجَنَّةَ فَيُسْكِنَهُ فِي دَرَجَتِهِ- إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
محمّد بن جعفر قرشى رزّاز، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از صفوان بن يحيى، از ابى اسامه، زيد شحّام، وى مى‏گويد:
از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه از روى شوق و ذوق به زيارت قبر حضرت حسين بن على سلام اللّه عليهما برود روز قيامت خداوند متعال او را از جمله آمنين مى‏نويسد و محسوب مى‏فرمايد و كتابش (نامه اعمال او) را به دست راستش دهد و در زير پرچم حسين عليه السّلام بوده تا داخل بهشت شود پس حق تعالى او را در درجه و مرتبه خودش مكان داده بدرستى كه خداوند متعال عزيز و حكيم مى‏باشد.
2- وَ رُوِيَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع أَنَّ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَكُونَ مَسْكَنُهُ الْجَنَّةَ وَ مَأْوَاهُ الْجَنَّةَ فَلَا يَدَعْ زِيَارَةَ الْمَظْلُومِ قُلْتُ مَنْ هُوَ قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ صَاحِبُ كَرْبَلَاءَ مَنْ أَتَاهُ شَوْقاً إِلَيْهِ وَ حُبّاً لِرَسُولِ اللَّهِ وَ حُبّاً لِأَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ حُبّاً لِفَاطِمَةَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ أَقْعَدَهُ اللَّهُ عَلَى مَوَائِدِ الْجَنَّةِ يَأْكُلُ مَعَهُمْ وَ النَّاسُ فِي الْحِسَابِ
از ابى بصير روايت شده كه وى از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل نمود كه آن جناب فرمودند: كسى كه دوست دارد مسكن و مأوايش بهشت باشد نبايد زيارت مظلوم را ترك كند.
ابو بصير مى‏گويد: محضر مباركش عرض كردم: مظلوم كيست؟
حضرت فرمودند:
مظلوم حسين بن على سلام اللّه عليهما يعنى صاحب كربلاء مى‏باشد، كسى كه از روى شوق و محبّت به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و به امير الموءمنين عليه السّلام و به فاطمه عليها السّلام به زيارتش رود خداوند متعال او را بر سر سفره‏هاى بهشتى مى‏نشاند و وى را با ذوات مقدّسه معصومين عليهم السّلام هم غذا فرموده در حالى كه مردم در حساب مى‏باشند.
3- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِينٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ لَوْ يَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع مِنَ الْفَضْلِ لَمَاتُوا شَوْقاً وَ تَقَطَّعَتْ أَنْفُسُهُمْ عَلَيْهِ حَسَرَاتٍ- قُلْتُ وَ مَا فِيهِ قَالَ مَنْ أَتَاهُ تَشَوُّقاً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ أَلْفَ حِجَّةٍ مُتَقَبَّلَةٍ وَ أَلْفَ عُمْرَةٍ مَبْرُورَةٍ- وَ أَجْرَ أَلْفِ شَهِيدٍ مِنْ شُهَدَاءِ بَدْرٍ وَ أَجْرَ أَلْفِ صَائِمٍ وَ ثَوَابَ أَلْفِ صَدَقَةٍ مَقْبُولَةٍ- وَ ثَوَابَ أَلْفِ نَسَمَةٍ أُرِيدَ بِهَا وَجْهُ اللَّهِ وَ لَمْ يَزَلْ مَحْفُوظاً سَنَتَهُ مِنْ كُلِّ آفَةٍ أَهْوَنُهَا الشَّيْطَانُ وَ وُكِّلَ بِهِ مَلَكٌ كَرِيمٌ يَحْفَظُهُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ وَ مِنْ فَوْقِ رَأْسِهِ وَ مِنْ تَحْتِ قَدَمِهِ فَإِنْ مَاتَ سَنَتَهُ حَضَرَتْهُ مَلَائِكَةُ الرَّحْمَةِ- يَحْضُرُونَ غُسْلَهُ وَ أَكْفَانَهُ وَ الِاسْتِغْفَارَ لَهُ وَ يُشَيِّعُونَهُ إِلَى قَبْرِهِ بِالاسْتِغْفَارِ لَهُ- وَ يُفْسَحُ لَهُ فِي قَبْرِهِ مَدَّ بَصَرِهِ وَ يُوءْمِنُهُ اللَّهُ مِنْ ضَغْطَةِ الْقَبْرِ وَ مِنْ مُنْكَرٍ وَ نَكِيرٍ أَنْ يروعانه [يُرَوِّعَاهُ- وَ يُفْتَحُ لَهُ بَابٌ إِلَى الْجَنَّةِ وَ يُعْطَى كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ وَ يُعْطَى لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ نورا [نُورٌ يُضِيءُ لِنُورِهِ مَا بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ يُنَادِي مُنَادٍ هَذَا مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ شَوْقاً إِلَيْهِ فَلَا يَبْقَى أَحَدٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا تَمَنَّى يَوْمَئِذٍ أَنَّهُ كَانَ مِنْ زُوَّارِ الْحُسَيْنِ ع
حسن بن عبد اللّه، از پدرش، از حسن بن محبوب، از علاء بن رزين، از محمّد بن مسلم، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
اگر مردم مى‏دانستند كه در زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام چه فضل و ثوابى است حتما از شوق و ذوق قالب تهى مى‏كردند و بخاطر حسرت‏ها نفس‏هايشان به شماره افتاده و قطع خواهد شد.
راوى مى‏گويد: عرض كردم: در زيارت آن حضرت چه اجر و ثوابى مى‏باشد.
حضرت فرمودند:
كسى كه از روى شوق و ذوق به زيارت آن حضرت رود خداوند متعال هزار حجّ و هزار عمره قبول شده برايش مى‏نويسد و اجر و ثواب هزار شهيد از شهداء بدر و اجر هزار روزه‏دار و ثواب هزار صدقه قبول شده و ثواب آزاد نمودن هزار بنده كه در راه خدا آزاد شده باشند برايش منظور مى‏شود و پيوسته در طول ايام سال از هر آفتى كه كمترين آن شيطان باشد محفوظ مانده و خداوند متعال فرشته كريمى را بر او موكّل كرده كه وى را از جلو و پشت سر و راست و چپ و بالا و زير قدم نگهدارش باشد و اگر در اثناء سال فوت كرد فرشتگان رحمت الهى بر سرش حاضر شده و او را غسل داده و كفن نموده و برايش استغفار و طلب آمرزش كرده و تا قبرش مشايعتش نموده و به مقدار طول شعاع چشم در قبرش وسعت و گشايش ايجاد كرده و از فشار قبر در امانش قرار داده و از خوف و ترس دو فرشته منكر و نكير بر حذرش مى‏دارند و برايش دربى به بهشت مى‏گشايند و كتابش را به دست راستش مى‏دهند و در روز قيامت نورى به وى اعطاء مى‏شود كه بين مغرب و مشرق از پرتو آن روشن مى‏گردد و منادى نداء مى‏كند:
اين كسى است كه از روى شوق و ذوق حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كرده و پس از اين نداء احدى در قيامت باقى نمى‏ماند مگر آنكه تمنّا و آرزو مى‏كند كه كاش از زوّار حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام مى‏بود.
4- وَ عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِي أَيُّوبَ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُثْمَانَ الْخَزَّازِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لِمَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ مَنْ أَتَاهُ شَوْقاً إِلَيْهِ كَانَ مِنْ عِبَادِ اللَّهِ الْمُكْرَمِينَ وَ كَانَ تَحْتَ لِوَاءِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ حَتَّى يُدْخِلَهُمَا اللَّهُ الْجَنَّةَ
از حسن بن عبد اللّه، از پدرش، از حسن بن محبوب، از ابى ايّوب ابراهيم بن عثمان خزّاز، از محمّد بن مسلم، وى مى‏گويد:
محضر مبارك ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: چه اجر و ثوابى هست براى كسى كه حسين عليه السّلام را زيارت كند؟
حضرت فرمودند:
كسى كه از روى شوق و ذوق به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام رود از بندگان مكرّم خداوند منّان محسوب مى‏شود و در روز قيامت زير لواء و پرچم حضرت حسين بن على عليهما السّلام بوده تا وقتى كه اين دو بزرگوار داخل بهشت شوند.
5- وَ عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِي الْمِعْزَى عَنْ ذَرِيحٍ الْمُحَارِبِيِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا أَلْقَى مِنْ قَوْمِي وَ مِنْ بَنِيَّ إِذَا أَنَا أَخْبَرْتُهُمْ بِمَا فِي إِتْيَانِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع مِنَ الْخَيْرِ إِنَّهُمْ يُكَذِّبُونِّي وَ يَقُولُونَ إِنَّكَ تَكْذِبُ عَلَى جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ قَالَ يَا ذَرِيحُ دَعِ النَّاسَ يَذْهَبُونَ حَيْثُ شَاءُوا وَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لَيُبَاهِي بِزَائِرِ الْحُسَيْنِ وَ الْوَافِدُ يَفِدُهُ الْمَلَائِكَةُ الْمُقَرَّبُونَ وَ حَمَلَةُ عَرْشِهِ حَتَّى إِنَّهُ لَيَقُولُ لَهُمْ- أَ مَا تَرَوْنَ زُوَّارَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ أَتَوْهُ شَوْقاً إِلَيْهِ وَ إِلَى فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ أَمَا وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي وَ عَظَمَتِي لَأُوجِبَنَّ لَهُمْ كَرَامَتِي وَ لَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّتِيَ الَّتِي أَعْدَدْتُهَا لِأَوْلِيَائِي وَ لِأَنْبِيَائِي وَ رُسُلِي يَا مَلَائِكَتِي هَوءُلَاءِ زُوَّارُ الْحُسَيْنِ حَبِيبِ مُحَمَّدٍ رَسُولِي وَ مُحَمَّدٌ
حَبِيبِي وَ مَنْ أَحَبَّنِي أَحَبَّ حَبِيبِي وَ مَنْ أَحَبَّ حَبِيبِي أَحَبَّ مَنْ يُحِبُّهُ وَ مَنْ أَبْغَضَ حَبِيبِي أَبْغَضَنِي وَ مَنْ أَبْغَضَنِي كَانَ حَقّاً عَلَيَّ أَنْ أُعَذِّبَهُ بِأَشَدِّ عَذَابِي وَ أُحْرِقَهُ بِحَرِّ نَارِي وَ أَجْعَلَ جَهَنَّمَ مَسْكَنَهُ وَ مَأْوَاهُ وَ أُعَذِّبُهُ عَذاباً لا أُعَذِّبُهُ أَحَداً مِنَ الْعالَمِينَ
از حسن بن عبد اللّه، از پدرش از حسن بن محبوب، از ابى المغرا، از ذريح محاربى، وى مى‏گويد: محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: از خويشاوندان و فرزندانم كسى را ملاقات نكردم مگر وقتى به آنها خبر دادم به اجر و ثوابى كه در زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام هست من را تكذيب نموده و گفتند: تو بر حضرت جعفر بن محمّد عليهما السّلام دروغ بسته و اين خبر را از پيش خودت مى‏گوئى! حضرت فرمودند:
اى ذريح مردم را رها كن هر كجا كه مى‏خواهند بروند، بخدا قسم حق تعالى به زائرين امام حسين عليه السّلام مباهات كرده و افتخار مى‏نمايد و مسافر و زائر را فرشتگان مقرّب خدا و حاملين عرش رهبرى مى‏كنند حتى حق تعالى به فرشتگان مى‏فرمايد:
آيا زوّار حسين بن على عليهما السّلام را مى‏بينيد كه از روى شوق و محبّت به آن حضرت و علاقه به حضرت فاطمه عليها السّلام دخت رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به زيارت آمده‏اند؟ به عزّت و جلال و عظمت خود قسم كرامت خويش را بر ايشان واجب كرده‏ام و ايشان را حتما به بهشتى كه براى دوستانم و براى انبياء و رسل و فرستادگانم آماده كرده‏ام داخل مى‏كنم.
اى فرشتگان من! ايشان زوّار قبر حسين حبيب محمّد رسول من بوده و محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم حبيب من است و كسى كه من را دوست داشته باشد حبيب من را نيز دوست مى‏دارد و كسى كه حبيب من را دوست داشته باشد دوست‏دار حبيبم را نيز دوست دارد و كسى كه نسبت به حبيب من بغض دارد به من نيز بغض مى‏ورزد و كسى كه به من بغض مى‏ورزد بر من واجب است كه به اشد عذاب، عذابش نموده و به آتش دوزخ او را بسوزانم و جهنم را مسكن و مكانش قرار داده و وى را چنان عذابى كنم كه احدى از اهل عالم را آن طور عذاب نكرده باشم.
6- وَ حَدَّثَنِي مَنْ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولَانِ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَكُونَ مَسْكَنُهُ وَ مَأْوَاهُ الْجَنَّةَ إِلَى آخِرِهِ كَمَا فِي صَدْرِ الْبَابِ
كسى كه حديث را مرفوعا تا ابى بصير نقل كرده برايم بيان نمود كه بصير گفت: از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام و حضرت ابا جعفر عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه دوست دارد مسكن و منزلش بهشت باشد ... تا آخر حديث بهمان بيانى كه در صدر باب گذشت.
مترجم گويد:
منظور حديث دوم از ابواب پنجاه و دوم و پنجاه و پنجم، و پنجاه و ششم مى‏باشد.

باب پنجاه هفتم ثواب كسى كه به اميد اجر از خدا به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برود
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ النَّيْسَابُورِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْيَمَانِيُّ عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ [عَبْدِ الرَّحْمَنِ ]عَنْ قُدَامَةَ بْنِ ملك [مَالِكٍ ]عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ مُحْتَسِباً لَا أَشَراً وَ لَا بَطَراً وَ لَا رِيَاءً وَ لَا سُمْعَةً مُحِّصَتْ عَنْهُ ذُنُوبُهُ كَمَا يُمَحَّصُ الثَّوْبُ بِالْمَاءِ فَلَا يَبْقَى عَلَيْهِ دَنَسٌ وَ يُكْتَبُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حِجَّةٌ وَ كُلِّ مَا رَفَعَ قَدَماً عُمْرَةٌ
پدرم رحمة اللّه عليه و علىّ بن الحسين و محمّد بن الحسن جملگى از محمّد بن يحيى عطّار از حمدان بن سليمان نيشابورى وى مى‏گويد:
عبد اللّه بن محمّد يمانى از منيع بن حجّاج، از يونس بن عبد الرّحمن، از قدّامه بن مالك براى ما از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حديث نقل نمود، وى گفت:
حضرت امام صادق عليه السّلام فرمودند: كسى كه به اميد ثواب و اجر بهزيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برود نه از روى تكبّر و نخوت و نه رياء و سمعه گناهانش پاك شده همان طور كه جامه با آب پاك و طاهر مى‏گردد، بنا بر اين هيچ آلودگى و لغزش بر او باقى نمى‏ماند و بهر قدمى كه برداشته ثواب يك حج به او داده و هر گاه گام و قدمش را از روى زمين بلند مى‏كند ثواب يك عمره دارد.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبَانٍ الْأَحْمَرِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ الْخَزَّازِ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا لِمَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ زَائِراً لَهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ يُرِيدُ بِهِ وَجْهَ اللَّهِ تَعَالَى وَ الدَّارَ الآْخِرَةَ فَقَالَ لَهُ يَا هَارُونُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع زَائِراً لَهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ يُرِيدُ بِهِ وَجْهَ اللَّهِ وَ الدَّارَ الآْخِرَةَ غَفَرَ اللَّهُ [وَ اللَّهِ ]لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ ثُمَّ قَالَ لِي ثَلَاثاً أَ لَمْ أَحْلِفْ لَكَ أَ لَمْ أَحْلِفْ لَكَ أَ لَمْ أَحْلِفْ لَكَ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن خالد، از ابان احمرى، از محمّد بن الحسين خزاز از هارون بن خارجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت:
محضر مباركش عرضه داشتم: فدايت شوم ثواب كسى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كند در حالى كه عارف به حق آن حضرت بوده و زيارتش براى خدا و سراى آخرت باشد چيست؟ حضرت به او فرمودند:
اى هارون كسى كه به زيارت آن حضرت رفته در حالى كه به حق حضرتش عارف بوده و زيارتش براى خدا و سراى آخرت باشد به خدا سوگند حق تعالى گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد. راوى مى‏گويد:
سپس حضرت سه مرتبه به من فرمودند:
آيا براى تو قسم نخوردم، آيا براى تو قسم نخوردم، آيا براى تو قسم نخوردم؟!
3- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَيْمُونٍ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ مَا لِمَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع زَائِراً عَارِفاً بِحَقِّهِ غَيْرَ مُسْتَنْكِفٍ وَ لَا مُسْتَكْبِرٍ قَالَ يُكْتَبُ لَهُ أَلْفُ حِجَّةٍ مَقْبُولَةٍ وَ أَلْفُ عُمْرَةٍ مَبْرُورَةٍ وَ إِنْ كَانَ شَقِيّاً كُتِبَ سَعِيداً وَ لَمْ يَزَلْ يَخُوضُ فِي رَحْمَةِ اللَّهِ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش محمّد بن عيسى بن عبد اللّه، از عبد اللّه بن مغيره، از عبد اللّه بن ميمون قداح، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام وى مى‏گويد:
محضر مبارك امام عليه السّلام عرض كردم: كسى كه به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام برود در حالى كه عارف به حق آن جناب بوده و زيارتش بدون تكبر و نخوت باشد ثوابش چيست؟
حضرت فرمودند:
هزار حج مقبول و هزار عمره پذيرفته شده برايش مى‏نويسند و اگر شخص شقى باشد او را سعيد قلمداد مى‏نمايند و پيوسته در رحمت خداوند عزّ و جلّ غوطه مى‏خورد.
4- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ النَّيْسَابُورِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْيَمَانِيِّ عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ صَفْوَانَ بْنِ مِهْرَانَ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع وَ هُوَ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَيَّعَهُ جَبْرَئِيلُ وَ مِيكَائِيلُ وَ إِسْرَافِيلُ حَتَّى يُرَدَّ إِلَى مَنْزِلِهِ
پدرم از محمّد بن يحيى عطّار، از حمدان بن سليمان نيشابورى، از عبد اللّه بن محمّد يمانى، از منيع بن حجّاج، از صفوان بن يحيى، از صفوان بن مهران جمّال، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت: حضرت امام صادق عليه السّلام فرمودند:
كسى كه امام حسين عليه السّلام را زيارت كرده و قصدش خداوند عزّ و جلّ باشد جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل او را مشايعت نموده تا به منزلش وارد گردد.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ قَالَ شَهِدْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ قَدْ أَتَاهُ قَوْمٌ مِنْ أَهْلِ خُرَاسَانَ فَسَأَلُوهُ عَنْ إِتْيَانِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ مَا فِيهِ مِنَ الْفَضْلِ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ جَدِّي أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ- مَنْ زَارَهُ يُرِيدُ بِهِ وَجْهَ اللَّهِ أَخْرَجَهُ اللَّهُ مِنْ ذُنُوبِهِ كَمَوْلُودٍ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ وَ شَيَّعَتْهُ الْمَلَائِكَةُ فِي مَسِيرِهِ فَرَفْرَفَتْ عَلَى رَأْسِهِ قَدْ صَفُّوا بِأَجْنِحَتِهِمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَى أَهْلِهِ وَ سَأَلَتِ الْمَلَائِكَةُ الْمَغْفِرَةَ لَهُ مِنْ رَبِّهِ وَ غَشِيَتْهُ الرَّحْمَةُ مِنْ أَعْنَانِ السَّمَاءِ وَ نَادَتْهُ الْمَلَائِكَةُ طِبْتَ وَ طَابَ مَنْ زُرْتَ وَ حُفِظَ فِي أَهْلِه
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از علىّ بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم، از عبد اللّه بن مسكان، وى مى‏گويد:
محضر مبارك حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام بودم در حالى كه گروهى از اهل خراسان محضرش مشرف بودند، آنان راجع به زيارت قبر حسين بن علىّ عليهما السّلام و فضل و ثواب آن از حضرت سوءال كردند؟
حضرت فرمودند:
پدرم از جدّم نقل فرمود كه آن بزرگوار مى‏فرمودند:
كسى كه امام حسين عليه السّلام را زيارت كند و نيّتش فقط خدا باشد حق تعالى گناهانش را محو نموده و او را از ذنوب بيرون آورده همانند مولودى كه مادرش او را زائيده باشد و فرشتگان او را در سير و سفرش مشايعت مى‏كنند يعنى بالاى سرش بال زده و گاهى بالهايشان را بر سرش پهن نموده بدون اينكه حركت دهند و بهمين كيفيّت او را مشايعت نموده تا وى به منزل و اهلش برسد.
فرشتگان از پروردگار متعال براى او طلب آمرزش نموده و از اطراف و اكناف آسمان رحمت او را احاطه كرده و فرشتگان او را نداء داده و مى‏گويند:
پاكى و پاك است آن كسى كه تو زيارتش نمودى (يا: خوشا بر تو و خوشا بر كسى كه زيارتش نموده‏اى) و او را در ميان اهل و عيالش حفظ و نگهدارى مى‏كنند.
6- وَ حَدَّثَنِي عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ الْفَضْلِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ هِلَالٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ قَالَ حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ خَيْثَمٍ عَنْ أَخِيهِ مَعْمَرٍ قَالَ سَمِعْتُ زَيْدَ بْنَ عَلِيٍّ يَقُولُ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع لَا يُرِيدُ بِهِ إِلَّا وَجْهَ اللَّهِ تَعَالَى غُفِرَ لَهُ جَمِيعُ ذُنُوبِهِ وَ لَوْ كَانَتْ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْرِ فَاسْتَكْثِرُوا مِنْ زِيَارَتِهِ يَغْفِرِ اللَّهُ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ
عبيد اللّه بن فضل بن محمّد بن هلال مى‏گويد:
عبد الرحمن براى ما حديث گفت، وى نقل نمود:
سعيد بن خيثم از برادرش معمّر براى ما نقل كرد كه وى گفت: از زيد بن على عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه قبر حسين بن على عليهما السّلام را زيارت كرده و نيّتش تنها خداوند باشد حق تعالى تمام گناهانش را مى‏آمرزد اگر چه به قدر روى درياها باشد، پس زياد به زيارت آن حضرت برويد تا خداوند گناهانتان را ببخشد.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ مَنْصُورٍ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع لِلَّهِ وَ فِي اللَّهِ أَعْتَقَهُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ وَ آمَنَهُ يَوْمَ الْفَزَعِ الْأَكْبَرِ- وَ لَمْ يَسْأَلِ اللَّهَ تَعَالَى حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ إِلَّا أَعْطَاهُ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر، از پدرش، از احمد بن ابى عبد اللّه برقى از پدرش، از محمّد بن سنان، از حذيفة بن منصور، وى گفت: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
كسى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را قربة الى اللّه و براى خدا زيارت كند حقتعالى او را از آتش جهنم آزاد نموده و روز فزع اكبر او را در امان قرار مى‏دهد و حاجتى از حوائج دنيا و آخرت را از خداوند نخواسته مگر آنكه بارى تعالى به وى اعطاء مى‏فرمايد.

باب پنجاه و هشتم زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام افضل اعمال مى‏باشد
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ أَصْحَابِنَا عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنْ أَبِي خَدِيجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ إِنَّهُ أَفْضَلُ مَا يَكُونُ مِنَ الْأَعْمَالِ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اصحاب، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسن بن علىّ الوشاء، از احمد بن عائذ، از ابى خديجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت:
از آن حضرت راجع به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
زيارت آن جناب افضل اعمال مى‏باشد.
2- وَ عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنْ أَبِي خَدِيجَةَ [سَلَمَةَ ]عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ إِنَّهُ أَفْضَلُ مَا يَكُونُ مِنَ الْأَعْمَالِ
و از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از وشّاء، از احمد بن عائذ، از ابى خديجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام راجع به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
زيارت حضرت افضل اعمال مى‏باشد.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنْ أَبِي خَدِيجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ إِنَّهُ أَفْضَلُ مَا يَكُونُ مِنَ الْأَعْمَالِ
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد، از وشاء، از احمد بن عائذ از ابى خديجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت:
از آن حضرت راجع به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
زيارت آن جناب افضل اعمال است.
4- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبَانٍ الْأَزْرَقِ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مِنْ أَحَبِّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ عِنْدَ اللَّهِ إِدْخَالُ السُّرُورِ عَلَى الْمُوءْمِنِ وَ أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الْعَبْدُ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى وَ هُوَ سَاجِدٌ بَاكٍ
ابو العبّاس كوفى، از محمّد بن الحسين، از حسن بن محبوب، از مردى، از ابان ارزق، از مردى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
محبوب‏ترين اعمال نزد حق تعالى زيارت قبر حضرت حسين عليه السّلام بوده و برترين اعمال نزد او جلّ و على ادخال سرور و شادى بر موءمن است و نزديك‏ترين بنده به خدا، بنده‏اى است كه در حال سجود بدرگاه الهى گريان باشد.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي جَهْمٍ عَنْ
أَبِي خَدِيجَةَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا يُبْلَغُ مِنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ أَفْضَلَ مَا يَكُونُ مِنَ الْأَعْمَالِ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از احمد بن ابى عبد اللّه، از ابى جهم، از ابى خديجه، وى مى‏گويد:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: از زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام چه چيز به ما مى‏رسد و عائدمان مى‏گردد؟
حضرت فرمودند:
افضل و برترين اعمال.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي هَاشِمٍ الرَّزَّازِ [الْبَزَّازِ ]قَالَ حَدَّثَنَا سَالِمٌ أَبُو سَلَمَةَ وَ هُوَ أَبُو خَدِيجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع أَفْضَلُ مَا يَكُونُ مِنَ الْأَعْمَالِ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از عبد الرحمن بن ابى هاشم رزّاز، وى گفت:
سالم بن سلمه يعنى ابو خديجه براى از امام صادق عليه السّلام حديثى به اين شرح نقل نمود:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
زيارت امام حسين عليه السّلام افضل و برترين اعمال مى‏باشد.

باب پنجاه و نهم كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كند مثل كسى است كه در عرش خدا را زيارت كرده و او را در اعلى عليّين قرار مى‏دهند
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ قَالَ قُلْتُ مَا لِمَنْ زَارَ أَحَداً مِنْكُمْ [أَحَدَكُمْ ]قَالَ كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ‏ص
پدرم و على بن الحسين و جماعتى از مشايخ و اساتيدم رحمة اللّه عليهم، از سعد ابن عبد اللّه، از احمد بن محمّد و محمّد بن الحسين از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از صالح بن عقبه، از زيد بن شحام، وى گفت:
محضر ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: كسى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كند ثوابش چيست؟
حضرت فرمودند:
مثل كسى است كه خدا را در عرش زيارت نموده.
راوى گفت: عرضه داشتم:
چه اجر و ثوابى است براى كسى كه يكى از شما اهل بيت را زيارت كند؟
حضرت فرمودند:
مثل كسى است كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را زيارت نموده است.
2- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْخَيْبَرِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقُمِّيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع بِشَطِّ الْفُرَاتِ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فَوْقَ [فِي ]عَرْشِهِ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل، از خيبرى، از حسين بن محمّد قمى، از حضرت ابى الحسن الرضا عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
كسى كه قبر حضرت ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام را در كنار فرات زيارت كند مثل كسى است كه خدا را بالاى عرش زيارت نموده است.
3- وَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي ره عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ عَنْ عُيَيْنَةَ بَيَّاعِ الْقَصَبِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَهُ اللَّهُ فِي أَعْلَى عِلِّيِّينَ
على بن الحسين و جماعتى از مشايخ و اساتيدم رحمة اللّه عليهم، از علىّ بن ابراهيم بن هاشم، از محمّد بن عمر، از عيينه بياع القصب (نى‏فروش) از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حسين بن على عليهما السّلام رود در حالى كه به حق آن حضرت عارف و آگاه باشد خداوند متعال او را در أعلى علّيّين قرار دهد.
4- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِي دَاوُدَ الْمُسْتَرِقِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَهُ اللَّهُ [كُتِبَ ]فِي أَعْلَى عِلِّيِّينَ
ابو العبّاس كوفى، از محمّد بن الحسين، از ابى داود مسترق، از عبد اللّه بن مسكان، از برخى اصحاب ما از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت: حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود. در حالى كه به حق آن جناب عارف و آگاه باشد خداوند متعال او را در اعلى علّيّين قرار مى‏دهد.
5- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ فِي عِلِّيِّينَ [مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ كَتَبَهُ اللَّهُ فِي عِلِّيِّينَ ]
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از على بن الحكم، از عبد اللّه بن مسكان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود در حالى كه به حق آن حضرت عارف باشد حقتعالى او را در اعلى علّيّين قرار مى‏دهد.
6- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ وَ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ جَمِيعاً عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو الزَّيَّاتِ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَهُ اللَّهُ فِي أَعْلَى عِلِّيِّينَ
محمّد بن الحسن، از محمّد بن حسن صفّار؛ و سعد بن عبد اللّه جملگى از علىّ بن اسماعيل از محمّد بن عمرو زيّات از هارون بن خارجه، وى گفت:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام برود در حالى كه به حقّ آن جناب عارف و آگاه باشد حق تعالى او را در اعلى علّيّين قرار مى‏دهد.
7- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنِ الْخَيْبَرِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقُمِّيِّ قَالَ قَالَ لِيَ الرِّضَا ع مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي بِبَغْدَادَ كَانَ كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ إِلَّا أَنَّ لِرَسُولِ اللَّهِ وَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ص فَضْلَهُمَا قَالَ ثُمَّ قَالَ لِي مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ بِشَطِّ الْفُرَاتِ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فَوْقَ كُرْسِيِّهِ [فِي عَرْشِهِ ]
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از خيبرى، از حسين بن محمّد قمى، وى مى‏گويد:
حضرت رضا عليه السّلام به من فرمودند:
كسى كه قبر پدرم را در بغداد زيارت كند، مانند كسى است كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و امير الموءمنين عليه السّلام را زيارت نموده منتهى زيارت رسول خدا و امير الموءمنين صلوات اللّه و سلامه عليهما فضيلت و برترى دارد سپس فرمودند:
كسى كه قبر حضرت ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام را در كنار فرات زيارت كند مانند كسى است كه خدا را بالاى كرسى‏اش زيارت نموده.
8- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَبَانٍ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع كَتَبَهُ اللَّهُ فِي عِلِّيِّينَ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن على بن عبد اللّه بن مغيره، از عبّاس بن عامر، از ابان، از ابن مسكان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام رود خداوند متعال او را در أعلى علّيّين قرار مى‏دهد.
9- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع كَتَبَهُ اللَّهُ فِي عِلِّيِّينَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از ابن فضّال، از عبد اللّه بن مسكان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام آن حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام برود خداوند او را در علّيّين قرار مى‏دهد.
10- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْكُوفِيِّ عَنْ عَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ رَبِيعِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْمُسْلِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع كَتَبَهُ اللَّهُ فِي عِلِّيِّينَ
و پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن علىّ الكوفى، از عبّاس بن عامر، از ربيع بن محمّد المسلّى، از عبد اللّه بن مسكان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود خداوند متعال او را در اعلى علّيّين قرار مى‏دهد.
11- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ شَمُّونٍ الْبَصْرِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ سِنَانٍ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ قَالَ كُنْتُ أَحُجُّ فِي كُلِّ سَنَةٍ فَأَبْطَأْتُ سَنَةً عَنِ الْحَجِّ فَلَمَّا كَانَ مِنْ قَابِلٍ حَجَجْتُ وَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ لِي يَا بَشِيرُ مَا أَبْطَأَكَ عَنِ الْحَجِّ فِي عَامِنَا الْمَاضِي قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ- مَا كَانَ لِي عَلَى النَّاسِ خِفْتُ ذَهَابَهُ غَيْرَ أَنِّي عَرَّفْتُ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ فَقَالَ لِي مَا فَاتَكَ شَيْءٌ مِمَّا كَانَ فِيهِ أَهْلُ الْمَوْقِفِ يَا بَشِيرُ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ وَ عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ شَمُّونٍ قَالَ حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْخُزَاعِيُّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ عَمِّهِ عَنْ رَجُلٍ عَنْ جَابِرٍ نَحْوَهُ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش نقل كرده كه وى گفت:
محمّد بن الحسن بن شمون بصرى گفت: محمّد بن سنان از بشير دهّان برايم نقل كرد و گفت:
در هر سال به حج مشرّف مى‏شدم، يك سال تنبلى كرده و آن را ترك كردم و سال بعد كه به حج رفته و محضر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مشرّف شدم به من فرمودند:
اى بشير چه چيز تو را در سال گذشته از حج سست و تنبل نمود؟
مى‏گويد: عرض كردم: فدايت شوم مالى داشتم كه از مردم مى‏خواستم و خوف داشتم تلف شود لذا به حج نيامده ولى در عوض روز عرفه به زيارت قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام رفتم.
مى‏گويد، حضرت به من فرمودند:
آنچه نصيب اهل موقف (حاجى‏ها) شد از تو فوت نگرديد، اى بشير كسى كه قبر حسين عليه السّلام را زيارت كند در حالى كه به حق آن حضرت عارف و آگاه باشد مانند كسى است كه خدا را در عرش زيارت نموده.
و از محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از محمّد بن الحسن بن شمّون نقل شده كه گفت: جعفر بن محمّد خزاعى، از بعض اصحابش، از جابر، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل حديث مذكور را نقل كرده.
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از عمويش، از مردى، از جابر نظير اين حديث را نقل كرده است.
12- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الطَّيَالِسِيُّ عَنْ رَبِيعِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع كَتَبَهُ اللَّهُ فِي عِلِّيِّينَ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن عبد اللّه عليه الرحمة، از عبد اللّه بن جعفر حميرى، وى گفت:
عبد اللّه بن محمّد بن خالد طيالسى، از ربيع بن محمّد، از عبد اللّه بن مسكان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام آن حضرت فرمودند:
كسى كه قبر امام حسين عليه السّلام را زيارت كند خداوند متعال او را در علّيّين قرار مى‏دهد.

باب شصتم زيارت حضرت امام حسين و أئمه هدى سلام اللّه عليهم اجمعين معادل با زيارت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏باشد
1- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ جُوَيْرِيَةَ بْنِ الْعَلَاءِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا قَالَ مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى اللَّهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ تَهُونَ عَلَيْهِ سَكْرَةُ الْمَوْتِ وَ هَوْلُ الْمُطَّلَعِ فَلْيُكْثِرْ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع زِيَارَةُ رَسُولِ اللَّهِ ص
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از جويرية ابن العلاء، از بعضى اصحاب ما وى گفت: آن حضرت فرمودند:
كسى كه دوست دارد در روز قيامت به حق تعالى نظر كند و سختى جان دادن (كه همان هول مطّلع باشد) بر او آسان شود زياد به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برود زيرا زيارت حسين عليه السّلام همان زيارت رسول خدا مى‏باشد.
2- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ الزَّيَّاتِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ فَضْلِ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ أَوْ عَنْ رَجُلٍ عَنِ الْفَضْلِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ زَائِرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع زَائِرُ رَسُولِ اللَّهِ ص
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ الْكُلَيْنِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لِمَنْ زَارَ أَحَداً مِنْكُمْ [أَحَدَكُمْ [_قَالَ كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ ص
محمّد بن يعقوب كلينى از محمّد بن يحيى، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب و پدرم عليه الرحمه، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از صالح بن عقبة، از زيد شحّام، وى مى‏گويد:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: ثواب كسى كه يكى از شما اهل بيت را زيارت كند چيست؟ حضرت فرمودند:
مثل اين است كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را زيارت كرده است.
4- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتِّيلٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ الآْدَمِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لِمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع [رَسُولَ اللَّهِ وَ عَلِيّاً ]قَالَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ قَالَ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ زَارَ أَحَداً مِنْكُمْ قَالَ كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ ص حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه از حسن بن متّيل، از سهل بن زياد آدمى، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از زيد شحّام، وى مى‏گويد:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: ثواب كسى كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حضرت على عليه السّلام را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
وى مانند كسى است كه خدا را در عرش زيارت كرده.
راوى گفت: محضرش عرضه داشتم: ثواب كسى كه يكى از شما اهل بيت را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
وى مثل كسى است كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را زيارت كرده.
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از زيد شحّام، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل اين حديث را نقل نموده است.

باب شصت و يكم زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام عمر را طولانى و روزى را فراخ نموده و ترك آن عمر را كوتاه و روزى را تنگ مى‏كند
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ جَمِيعاً عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ أَبِي أَيُّوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ مُرُوا شِيعَتَنَا بِزِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّ إِتْيَانَهُ يَزِيدُ فِي الرِّزْقِ وَ يَمُدُّ فِي الْعُمُرِ وَ يَدْفَعُ مَدَافِعَ السَّوْءِ وَ إِتْيَانَهُ مُفْتَرَضٌ عَلَى كُلِّ مُوءْمِنٍ يُقِرُّ لِلْحُسَيْنِ بِالْإِمَامَةِ مِنَ اللَّهِ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيد من از سعد بن عبد اللّه و محمّد ابن يحيى عطّار و عبد اللّه بن جعفر حميرى جملگى، از احمد بن محمّد بن عيسى از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از ابى ايّوب، از محمّد بن مسلم، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام حضرت فرمودند:
امر كنيد شيعيان ما را به زيارت قبر حضرت حسن بن على عليهما السّلام چه آنكه زيارت آن حضرت رزق و روزى را زياد و عمر را طولانى كرده و امورى كه بدى و شر را جلب مى‏كنند دفع مى‏نمايد.
و زيارت آن حضرت بر هر موءمنى كه اقرار به امامت حضرتش از طرف حق تعالى دارد واجب و لازم است.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ حَازِمٍ قَالَ سَمِعْنَاهُ يَقُولُ مَنْ أَتَى عَلَيْهِ حَوْلٌ لَمْ يَأْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع أَنْقَصَ [نَقَصَ اللَّهُ مِنْ عُمُرِهِ حَوْلًا وَ لَوْ قُلْتُ إِنَّ أَحَدَكُمْ لَيَمُوتُ قَبْلَ أَجَلِهِ بِثَلَاثِينَ سَنَةً لَكُنْتُ صَادِقاً وَ ذَلِكَ لِأَنَّكُمْ تَتْرُكُونَ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع فَلَا تَدَعُوا زِيَارَتَهُ- يَمُدُّ اللَّهُ فِي أَعْمَارِكُمْ وَ يَزِيدُ فِي أَرْزَاقِكُمْ وَ إِذَا تَرَكْتُمْ زِيَارَتَهُ نَقَصَ اللَّهُ مِنْ أَعْمَارِكُمْ وَ أَرْزَاقِكُمْ فَتَنَافَسُوا فِي زِيَارَتِهِ وَ لَا تَدَعُوا ذَلِكَ فَإِنَّ الْحُسَيْنَ شَاهِدٌ لَكُمْ فِي ذَلِكَ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ وَ عِنْدَ فَاطِمَةَ وَ عِنْدَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ
محمّد بن عبد اللّه حميرى، از پدرش، از محمّد بن عبد الحميد، از سيف بن عميره، از منصور بن حازم، وى مى‏گويد: از آن حضرت شنيدم كه مى‏فرمود:
كسى كه سال بر او بگذارد و به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام نرود خداوند تبارك و تعالى يك سال از عمرش كسر مى‏كند و اگر بگويم پاره‏اى از شماها سى سال قبل از اجل و عمر طبيعى از دنيا مى‏روند هر آينه صادق مى‏باشم زيرا زيارت حسين عليه السّلام را ترك مى‏كنيد، بنا بر اين زيارت آن حضرت را رها نكنيد تا حق تعالى عمر شما را زياد نموده و روزى‏تان را فراخ فرمايد و بدانيد هر گاه زيارت آن جناب را ترك كنيد زيرا حضرت ابا عبد اللّه الحسين شاهد شما است در نزد خدا و رسولش و نزد حضرت فاطمه و امير الموءمنين عليهم السّلام.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ وَضَّاحٍ عَنْ دَاوُدَ الْحَمَّارِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ لَمْ يَزُرْ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَقَدْ حُرِمَ خَيْراً كَثِيراً وَ نُقِصَ مِنْ عُمُرِهِ سَنَةٌ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد، از محمّد بن اسماعيل، از كسى كه برايش حديث گفته، از عبد اللّه بن وضّاح، از داود حمّار، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه قبر حسين عليه السّلام، را زيارت نكند پس از خير كثير محروم مانده و از عمرش يك سال كسر مى‏شود.
4- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ صَبَّاحٍ الْحَذَّاءِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ زُورُوا الْحُسَيْنَ ع وَ لَوْ كُلَّ سَنَةٍ فَإِنَّ كُلَّ مَنْ أَتَاهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ غَيْرَ جَاحِدٍ لَمْ يَكُنْ لَهُ عِوَضٌ غَيْرُ الْجَنَّةِ وَ رُزِقَ رِزْقاً وَاسِعاً وَ آتَاهُ اللَّهُ مَنْ قِبَلَهُ بِفَرَحٍ [بِفَرَجٍ ]عَاجِلٍ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ وَ حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ أَصْحَابِنَا عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ سَوَاءً
حسن بن عبد اللّه بن محمّد، از پدرش، از حسن بن محبوب، از صبّاح حذّاء، از محمّد بن مروان، از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام، وى مى‏گويد:
از حضرت شنيدم كه مى‏فرمود:
حسين عليه السّلام را زيارت كنيد اگر چه در هر سال باشد، زيرا هر كس به زيارتش رود در حالى كه به حق آن حضرت عارف بوده و منكر آن نباشد غير از بهشت هيچ عوض ديگرى ندارد و روزى و رزقش وسعت پيدا مى‏كند و در همين عالم خداوند متعال در ازاى زيارتى كه كرده به او در دنيا فرح و سرور قابل ملاحظه‏اى مى‏دهند ... الخ.
ترجمه:
جماعتى از اصحاب از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از حسن بن محبوب به اسنادش مثل همين حديث را نقل كرده‏اند.
5- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبَانٍ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ الْخَثْعَمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ لِي يَا عَبْدَ الْمَلِكِ لَا تَدَعْ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع وَ مُرْ أَصْحَابَكَ بِذَلِكَ يَمُدُّ اللَّهُ فِي عُمُرِكَ وَ يَزِيدُ اللَّهُ فِي رِزْقِكَ وَ يُحْيِيكَ اللَّهُ سَعِيداً وَ لَا تَمُوتُ إِلَّا سَعِيداً [شَهِيداً ]وَ يَكْتُبُكَ سَعِيداً
پدرم عليه الرحمه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم رحمة اللّه عليهم، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از احمد بن محمّد بن ابى نصر، از برخى أصحاب ما از ابان، از عبد الملك خثعمى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت:
حضرت به من فرمودند:
اى عبد الملك زيارت حسين بن على عليهما السّلام را ترك مكن و ياران و اصحاب را به آن امر فرما زيرا حق تعالى بواسطه آن عمر تو را طولانى كرده و روزى و رزقت را واسع مى‏فرمايد در حال حيات سعيد و سعادتمندت نموده و نخواهى مرد مگر سعيد و تو را در زمره سعداء مى‏نويسد.

باب شصت و دوّم زيارت امام حسين عليه السّلام گناهان را محو مى‏كند
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُوسَى الْخَشَّابِ عَنْ بَعْضِ رِجَالِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ زَائِرَ الْحُسَيْنِ جَعَلَ ذُنُوبَهُ جِسْراً بَابَ دَارِهِ ثُمَّ عَبَرَهَا كَمَا يُخَلِّفُ أَحَدُكُمُ الْجِسْرَ وَرَاءَهُ إِذَا عَبَرَ
محمّد بن الحسن بن الوليد، از محمّد بن الحسن الصفار، از حسن بن موسى الخشّاب، از برخى رجالش، از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
زائر حسين عليه السّلام گناهانش را پلى بر درب خانه‏اش قرار داده كه از آن عبور مى‏كند همان طورى كه يكى از شما وقتى از پل عبور نموديد آن را عقب سر مى‏گذاريد.
يعنى زيارت سيّد الشهداء سلام اللّه عليه سبب مى‏شود كه گناهان محو و زائل گردند.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الرَّجُلَ لَيَخْرُجُ إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَلَهُ إِذَا خَرَجَ مِنْ أَهْلِهِ بِكُلِّ خُطْوَةٍ مَغْفِرَةٌ مِنْ ذُنُوبِهِ ثُمَّ لَمْ يَزَلْ يُقَدَّسُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَتَّى يَأْتِيَهُ فَإِذَا أَتَاهُ نَاجَاهُ اللَّهُ فَقَالَ عَبْدِي سَلْنِي أُعْطِكَ ادْعُنِي أُجِبْكَ اطْلُبْ مِنِّي أُعْطِكَ سَلْنِي حَاجَتَكَ أقضيها [أَقْضِهَا لَكَ قَالَ وَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع وَ حَقٌّ عَلَى اللَّهِ أَنْ يُعْطِيَ مَا بَذَلَ
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين بن الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبة، از بشير دهّان، از ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت در باره كسى كه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام مى‏رود فرمودند:
وى هنگامى كه از اهلش جدا مى‏شود به هر قدمى كه برمى‏دارد گناهانش آمرزيده مى‏شود و سپس پيوسته به هر قدمى تقديس و تنزيه شده تا به قبر مطهر مى‏رسد وقتى به آنجا رسيد خداوند متعال او را خوانده و مى‏فرمايد:
بنده من از من سوءال كن تا به تو اعطاء كنم، من را بخوان تا اجابتت نمايم، از من طلب نما تا به تو بدهم، حاجتت را از من بخواه تا برآورده نمايم.
راوى گفت:
امام عليه السّلام فرمودند:
و حق است بر خدا كه آنچه بذل نموده را اعطاء فرمايد.
3- وَ عَنْهُ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنِ الْحَرْثِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ لِلَّهِ مَلَائِكَةً مُوَكَّلِينَ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَإِذَا هَمَّ الرَّجُلُ بِزِيَارَتِهِ أَعْطَاهُمْ ذُنُوبَهُ فَإِذَا خَطَا مَحَوْهَا ثُمَّ إِذَا خَطَا ضَاعَفُوا حَسَنَاتِهِ فَمَا تَزَالُ حَسَنَاتُهُ تَضَاعَفُ حَتَّى تُوجِبَ لَهُ الْجَنَّةَ ثُمَّ اكْتَنَفُوهُ وَ قَدَّسُوهُ وَ يُنَادُونَ مَلَائِكَةَ السَّمَاءِ أَنْ قَدِّسُوا زُوَّارَ حَبِيبِ حَبِيبِ اللَّهِ فَإِذَا اغْتَسَلُوا نَادَاهُمْ مُحَمَّدٌ ص يَا وَفْدَ اللَّهِ أَبْشِرُوا بِمُرَافَقَتِي فِي الْجَنَّةِ ثُمَّ نَادَاهُمْ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع أَنَا ضَامِنٌ لِقَضَاءِ حَوَائِجِكُمْ وَ دَفْعِ الْبَلَاءِ عَنْكُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ ثُمَّ اكْتَنَفُوهُمْ عَنْ أَيْمَانِهِمْ وَ عَنْ شَمَائِلِهِمْ حَتَّى يَنْصَرِفُوا إِلَى أَهَالِيهِمْ
و از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از صالح بن عقبه، از حارث بن مغيره، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
خداوند متعال فرشتگانى دارد كه موكّل قبر مطهّر حضرت حسين بن على عليهما السّلام مى‏باشند، هنگامى كه شخص قصد زيارت آن حضرت را مى‏نمايد خداوند گناهان او را به اين فرشتگان اعطاء نموده و در اختيار آنها مى‏گذارد وقتى وى قدم گذارد فرشتگان گناهان را محو مى‏كنند سپس وقتى قدم بعدى را برداشت حسنات او را مضاعف مى‏نمايند و پيوسته حسنات او را مضاعف كرده تا جايى كه بهشت را براى وى واجب مى‏گردانند سپس اطرافش را گرفته و تقديس و تنزيهش مى‏نمايند و سپس فرشتگان آسمان را نداء مى‏دهند كه زوّار حبيب حبيب خدا را تقديس و تنزيه نمائيد و وقتى زوّار غسل زيارت نمودند حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله وسلّم ايشان را نداء داده و مى‏فرمايد:
اى مسافرين خدا بشارت باد شما را كه با من در بهشت همراه خواهيد بود.
سپس امير الموءمنين عليه السّلام ايشان را نداء داده و مى‏فرمايد:
من ضامنم كه حوائج شما را برآورده و در دنيا و آخرت بلاء و محنت را از شما دور نمايم.
پس از آن فرشتگان دور ايشان حلقه زده و از راست و چپ آنان را در بر گرفته تا به اهل و خويشاوندان خود بازگردند.
4- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْجَامُورَانِيِّ الرَّازِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْكَرِيمِ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ فَإِذَا انْقَلَبْتَ مِنْ عِنْدِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع نَادَاكَ مُنَادٍ لَوْ سَمِعْتَ مَقَالَتَهُ لَأَقَمْتَ عُمُرَكَ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ هُوَ يَقُولُ طُوبَى لَكَ أَيُّهَا الْعَبْدُ قَدْ غَنِمْتَ وَ سَلِمْتَ قَدْ غُفِرَ لَكَ مَا سَلَفَ فَاسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از ابى عبد اللّه الجامورانى رازى، از حسن بن علىّ بن ابى حمزه، از حسن بن محمّد بن عبد الكريم، از مفضّل بن عمر، از جابر جعفى، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام در ضمن حديث طولانى فرمود:
هنگامى كه از نزد قبر مطهّر حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام برگشتى منادى تو را مى‏خواهند كه اگر صدا و گفتارش را مى‏شنيدى تمام عمر خود را حاضر بودى نزد قبر مطهّر صرف و طى نمائى.
منادى مى‏گويد: اى بنده خوشا به حال تو، همانا غنيمت بردى و سالم برگشتى، تمام گناهان گذشته‏ات پاك گرديد پس از ابتدا عمل نما ....
5- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ الرَّزَّازُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْخَيْبَرِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقُمِّيِّ قَالَ قَالَ أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى ع أَدْنَى مَا يُثَابُ بِهِ زَائِرُ الْحُسَيْنِ ع بِشَاطِئِ الْفُرَاتِ إِذَا عَرَفَ حَقَّهُ وَ حُرْمَتَهُ وَ وَلَايَتَهُ أَنْ يُغْفَرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
ابو العبّاس رزّاز مى‏گويد:
محمّد بن الحسين بن أبى الخطاب، از محمّد بن اسماعيل، از خيبرى، از حسين ابن محمّد القمى، وى مى‏گويد: حضرت ابو الحسن موسى عليه السّلام فرمودند:
كمترين ثواب و اجر به كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را در كنار فرات زيارت مى‏كند مشروط به اينكه حق و حرمت و ولايت آن جناب را بشناسد مى‏دهند اين است كه گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزند.
6- حَدَّثَنِي أَبِي عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ عَنْ زَكَرِيَّا الْمُوءْمِنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَحْيَى الْكَاهِلِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَرَادَ أَنْ يَكُونَ فِي كَرَامَةِ اللَّهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ فِي شَفَاعَةِ مُحَمَّدٍ ص فَلْيَكُنْ لِلْحُسَيْنِ زَائِراً يَنَالُ مِنَ اللَّهِ الْفَضْلَ وَ الْكَرَامَةَ [أَفْضَلَ الْكَرَامَةِ ]وَ حُسْنَ الثَّوَابِ وَ لَا يَسْأَلُهُ عَنْ ذَنْبٍ عَمِلَهُ فِي حَيَاةِ الدُّنْيَا وَ لَوْ كَانَتْ ذُنُوبُهُ عَدَدَ رَمْلِ عَالِجٍ وَ جِبَالِ تِهَامَةَ وَ زَبَدِ الْبَحْرِ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع قُتِلَ مَظْلُوماً مُضْطَهَداً نَفْسُهُ عَطْشَاناً هُوَ وَ أَهْلُ بَيْتِهِ وَ أَصْحَابُهُ
پدرم رحمة اللّه عليه، از حسين بن الحسن بن ابان، از محمّد بن اورمه، از زكريّا الموءمن ابى عبد اللّه، از عبد اللّه بن يحيى الكاهلى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه مى‏خواهد روز قيامت در كرامت خداوند متعال باشد و شفاعت حضرت محمّد صلوات اللّه عليه و آله شاملش گردد پس بايد حسين عليه السّلام را زيارت كند چه آنكه بالاترين كرامت حقتعالى به وى رسيده و ثواب و اجر نيك به او داده مى‏شود و از گناهانى كه در زندگانى دنيا مرتكب شده وى را مورد سوءال و بازخواست قرار نمى‏دهند اگر چه گناهانش به تعداد ريگ‏هاى بيابان و به بزرگى كوه‏هاى تهامه و به مقدار روى درياها باشد، حسين بن على سلام اللّه عليهما در حالى كشته شد كه:
اوّلا: مظلوم بود.
ثانيا: نفس و جسمش مقهور و مورد ستم قرار گرفته بود.
ثالثا: خود و اهل بيت و اصحابش تشنه بودند.
7- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ يَحْيَى بْنِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنْ جَدِّهِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنْ أَبِي إِبْرَاهِيمَ ع قَالَ مَنْ خَرَجَ مِنْ بَيْتِهِ يُرِيدُ زِيَارَةَ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَكاً فَوَضَعَ إِصْبَعَهُ فِي قَفَاهُ فَلَمْ يَزَلْ يَكْتُبُ مَا يَخْرُجُ مِنْ فِيهِ حَتَّى يَرِدَ الْحَائِرَ [الْحَيْرَ ]فَإِذَا خَرَجَ مِنْ بَابِ الْحَائِرِ [الْحَيْرِ ]وَضَعَ كَفَّهُ وَسَطَ ظَهْرِهِ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَمَّا مَا مَضَى فَقَدْ غُفِرَ لَكَ فَاسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي الْبِلَادِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد ابن خالد برقى، از قاسم بن يحيى بن الحسن بن راشد، از جدّش حسن بن راشد، از حضرت ابى ابراهيم عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
كسى كه از خانه‏اش خارج شده و قصدش زيارت قبر مطهّر حضرت ابا عبد اللّه الحسين بن عليّ سلام الله عليهما باشد خداوند متعال فرشته‏اى را بر او مى‏گمارد پس آن فرشته انگشتش را در پشت او قرار داده و پيوسته آنكه از دهان اين شخص خارج شود مى‏نويسد تا به حائر وارد گردد و وقتى از درب حائر خارج شد كف دستش را وسط پشتش نهاده سپس به او مى‏گويد:
آنچه گذشت تمام مورد غفران و آمرزش واقع شد اينك از ابتداء به عمل بپرداز و با همين اسناد، از حسن بن راشد، از ابراهيم بن ابى البلاد به اسنادش حديثى مثل همين حديث را نقل نموده.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ قَالَ شَهِدْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ قَدْ أَتَاهُ قَوْمٌ مِنْ أَهْلِ خُرَاسَانَ فَسَأَلُوهُ عَنْ إِتْيَانِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ مَا فِيهِ مِنَ الْفَضْلِ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ جَدِّي أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ مَنْ زَارَهُ يُرِيدُ بِهِ وَجْهَ اللَّهِ أَخْرَجَهُ اللَّهُ مِنْ ذُنُوبِهِ كَمَوْلُودٍ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ وَ شَيَّعَتْهُ الْمَلَائِكَةُ فِي مَسِيرِهِ فَرَفْرَفَتْ عَلَى رَأْسِهِ قَدْ صَفُّوا بِأَجْنِحَتِهِمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَى أَهْلِهِ وَ سَأَلَتِ الْمَلَائِكَةُ الْمَغْفِرَةَ لَهُ مِنْ رَبِّهِ وَ غَشِيَتْهُ الرَّحْمَةُ مِنْ أَعْنَانِ السَّمَاءِ وَ نَادَتْهُ الْمَلَائِكَةُ طِبْتَ وَ طَابَ مَنْ زُرْتَ- وَ حُفِظَ فِي أَهْلِهِ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حماد انصارى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم، از عبد اللّه بن مسكان، وى مى‏گويد:
حضور مبارك حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام رسيدم در حالى كه گروهى از اهل خراسان خدمت آن جناب مشرّف شده بودند، ايشان از آن جناب راجع به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام و ثوابى كه در آن است سوءال نمودند؟
حضرت فرمودند:
پدرم از جدّم نقل كردند كه مى‏فرمودند:
كسى كه آن حضرت را صرفا براى خدا و به قصد قربت زيارت كند خداوند متعال از گناهان رهايش نموده و او را همچون نوزادى كه مادر زائيده قرار مى‏دهد و در طول سفرش فرشتگان مشايعتش كرده و بالاى سرش بال‏هاى خود را گشوده و با اين حال او را همراهى كرده تا به اهلش باز گردد و نيز فرشتگان از خداوند مى‏خواهند كه او را بيامرزد و از اطراف و اكناف آسمان رحمت واسعه الهى او را فرا گرفته و فرشتگان نداء كرده و به وى مى‏گويند:
پاك هستى و آن كس كه زيارتش نمودى نيز پاك و مطهّر است و پيوسته وى را بين اهل و خويشانش حفظش مى‏نمايند.

باب شصت و سوّم زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام معادل يك عمره مى‏باشد
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ ره جَمِيعاً عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ قَالَ سَأَلَ بَعْضُ أَصْحَابِنَا أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع عَمَّنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ تَعْدِلُ عُمْرَةً
پدرم و على بن الحسين و محمّد بن يعقوب رحمة اللّه عليهم جملگى، از على بن ابراهيم بن هاشم، از پدرش، از احمد بن محمّد بن ابى نصر نقل كرده‏اند كه وى گفت:
برخى از اصحاب ما، از حضرت ابا الحسن الرّضا عليه السّلام سوءال كرد و پرسيد:
كسى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود ثوابش چه مقدار است؟ حضرت فرمودند:
ثوابش معادل ثواب يك عمره مى‏باشد.
2- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي عُثْمَانَ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عَبَّادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْمَدَائِنِيِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ آتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ قَالَ نَعَمْ يَا أَبَا سَعِيدٍ ائْتِ قَبْرَ ابْنِ رَسُولِ اللَّهِ ص أَطْيَبِ الطَّيِّبِينَ- وَ أَطْهَرِ الطَّاهِرِينَ وَ أَبَرِّ الْأَبْرَارِ فَإِذَا زُرْتَهُ كُتِبَ لَكَ اثْنَتَانِ وَ عِشْرُونَ عُمْرَةً
محمّد بن جعفر، از محمّد الحسين، از حسن بن على بن ابى عثمان، از اسماعيل ابن عبّاد، از حسن بن على، از ابى سعيد مدائنى وى گفت:
بر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام داخل شدم و عرض كردم: فدايت شوم: آيا به زيارت قبر حضرت حسين عليه السّلامبروم؟ حضرت فرمودند:
بلى، اى ابا سعد به زيارت قبر پسر رسول خدا كه پاكيزه‏ترين پاكان و نيكوكارترين نيكوكاران است برو و بدان هر گاه او را زيارت كردى ثواب بيست و دو عمره برايت نوشته مى‏شود.
3- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ سَمِعْتُ الرِّضَا ع يَقُولُ زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع تَعْدِلُ عُمْرَةً مَبْرُورَةً مُتَقَبَّلَةً
و از محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن سنان، وى گفت:
از حضرت امام رضا عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام معادل يك عمره مقبول مى‏باشد.
4- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ وَ عَبْدِ اللَّهِ ابْنَيْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُوسَى بْنِ الْقَاسِمِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْجَهْمِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع مَا تَقُولُ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ لِي مَا تَقُولُ أَنْتَ فِيهِ فَقُلْتُ بَعْضُنَا يَقُولُ حِجَّةٌ وَ بَعْضُنَا يَقُولُ عُمْرَةٌ فَقَالَ هُوَ عُمْرَةٌ مَقْبُولَةٌ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن، از سعد بن عبد اللّه، از احمد و عبد اللّه پسران محمّد بن عيسى، از موسى بن قاسم، از حسن بن الجهم، وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى الحسن عليه السّلام عرض كردم: چه مى‏فرمائيد در باره زيارت قبر امام حسين عليه السّلام؟
حضرت فرمودند:
تو در باره آن چه مى‏گوئى؟
عرض كردم: بعضى از ما معتقدند كه ثواب آن به مقدار ثواب يك حج بوده و برخى ديگر مى‏گويند ثوابش به اندازه ثواب يك عمره مى‏باشد.
حضرت فرمودند:
ثوابش به مقدار عمره مقبول مى‏باشد.
5- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ يَحْيَى الْقَطَّانُ عَنْ أَبِيهِ أَبِي الْبِلَادِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ مَا تَقُولُونَ أَنْتُمْ قُلْتُ نَقُولُ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ قَالَ تَعْدِلُ عُمْرَةً مَبْرُورَةً
محمّد بن الحسن، از محمد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن علي، وى مى‏گويد:
ابراهيم بن يحيى قطان از پدرش ابى البلاد براى ما حديث گفت و اظهار نمود:
از حضرت ابا الحسن الرضا عليه السّلام راجع به زيارت قبر مطهّر حضرت حسين بن على عليهما السّلام پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
شما در باره آن چه مى‏گوئيد؟
عرض كردم: ما مى‏گوئيم: ثواب آن معادل ثواب حج و عمره است.
حضرت فرمودند:
ثواب آن معادل عمره مقبول مى‏باشد.
6- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ أَشْيَمَ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى قَالَ سَأَلْتُ الرِّضَا ع عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَيُّ شَيْءٍ فِيهِ مِنَ الْفَضْلِ قَالَ تَعْدِلُ عُمْرَةً
على بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از على بن احمد بن أشيم، از صفوان بن يحيى، وى مى‏گويد:
از حضرت رضا عليه السّلام راجع به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام پرسيده و عرضه داشتم:
چه ثوابى در آن مى‏باشد.
حضرت فرمودند:
ثواب آن معادل با يك عمره مى‏باشد.
7- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ جَمِيعاً عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَخِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع يَقُولُ إِنَّ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع تَعْدِلُ عُمْرَةً مَبْرُورَةً مُتَقَبَّلَةً
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن عبد اللّه جميعا، بن جعفر حميرى، از ابراهيم بن مهزيار، از برادرش على بن مهزيار، از محمّد بن سنان وى گفت:
از حضرت ابا الحسن عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
زيارت قبر امام حسين عليه السّلام معادل عمره قبول شده مى‏باشد.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَيُّ شَيْءٍ فِيهِ مِنَ الْفَضْلِ قَالَ تَعْدِلُ عُمْرَةً
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از صفوان بن يحيى، از حضرت ابى الحسن عليه السّلام، وى گفت:
راجع به زيارت قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام از آن جناب سوءال كرده و پرسيدم:
ثواب آن چه مقدار مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
ثواب آن معادل يك عمره مى‏باشد.
9- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ بَعْضِهِمْ ع قَالَ أَرْبَعُ عُمَرٍ تَعْدِلُ حِجَّةً وَ زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع
تَعْدِلُ عُمْرَةً
جماعتى از اصحاب ما، از احمد بن ادريس و محمّد بن يحيى عطّار، از عمركى ابن على، از برخى اصحابش، از بعضى از ائمه عليهم السّلام كه فرمودند:
چهار تا عمره معادل يك حج است و زيارت قبر مطهّر حضرت امام حسين معادل يك عمره مى‏باشد.
10- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ الْبُوفَكِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفَضْلِ عَنْ أَبِي رَبَابٍ [رِئَابٍ ]قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ نَعَمْ تَعْدِلُ عُمْرَةً وَ لَا يَنْبَغِي أَنْ يَتَخَلَّفَ عَنْهُ أَكْثَرَ مِنْ أَرْبَعِ سِنِينَ
و با همين اسناد، از عمركى بوفكى، از كسى كه برايش حديث گفته، از محمّد بن فيض، از ابن رئاب، وى گفت از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام راجع به زيارت قبر مطهّر امام حسين عليه السّلام پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
بلى، زيارت آن جناب معادل يك عمره است و شايسته و سزاوار نيست كه بيشتر از چهار سال از آن تخلّف شود.

باب شصت و چهارم زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام معادل يك حج مى‏باشد
1- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ زِيَارَةُ قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ زِيَارَةُ قُبُورِ الشُّهَدَاءِ تَعْدِلُ حِجَّةً مَبْرُورَةً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از جميل ابن درّاج، از فضيل بن يسار، از حضرت أبى جعفر عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام و قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و قبور شهداء معادل يك حج قبول شده است كه با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بجا آورده شده باشد.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً مَبْرُورَةً
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن سنان، وى مى‏گويد:
از حضرت ابو الحسن الرضا عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام رود خداوند يك حجّ قبول شده برايش مى‏نويسد.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ عَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ قَالَ أَخْبَرَنِي عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُبَيْدٍ الْأَنْبَارِيُّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّهُ لَيْسَ كُلَّ سَنَةٍ يَتَهَيَّأُ لِي مَا أَخْرُجُ بِهِ إِلَى الْحَجِّ فَقَالَ إِذَا أَرَدْتَ الْحَجَّ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَكَ فَائْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّهَا تُكْتَبُ لَكَ حِجَّةٌ وَ إِذَا أَرَدْتَ الْعُمْرَةَ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَكَ فَأْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّهَا تُكْتَبُ لَكَ عُمْرَةٌ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن على بن عبد اللّه بن مغيرة، از عبّاس بن عامر، وى مى‏گويد:
عبد اللّه بن عبيد انبارى به من خبر داد و گفت:
محضر مبارك حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام عرضه داشتم: فدايت شوم هر سال آمادگى ندارم براى رفتن به حجّ چه بايد كرد؟
حضرت فرمودند:
هر گاه اراده حج نموده ولى آمادگى براى آن را نداشتى به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام برو زيرا براى تو يك حجّ منظور مى‏شود و هر وقت اراده عمره نمودى و براى انجام آن مهيّا نبودى به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برو زيرا ثواب يك عمره برايت مى‏نويسند.
4- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عَبْدِ الْكَرِيمِ بْنِ حَسَّانَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا يُقَالُ إِنَّ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع تَعْدِلُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً قَالَ فَقَالَ إِنَّمَا الْحَجُّ وَ الْعُمْرَةُ هَاهُنَا وَ لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَرَادَ الْحَجَّ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَهُ فَأَتَاهُ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً وَ لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَرَادَ الْعُمْرَةَ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَهُ كُتِبَتْ لَهُ عُمْرَةٌ
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصفار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از ابن ابى عمير، از هشام بن الحكم، از عبد الكريم بن حسان، وى مى‏گويد:
محضر امام عليه السّلام عرض كردم:
اين گفتار چيست كه مى‏گويند: زيارت قبر امام حسين عليه السّلام معادل يك حجّ و عمره است؟ حضرت فرمودند:
معادل بودن زيارت آن حضرت با حجّ و عمره تنها در وقتى است كه شخص اراده حجّ كند ولى آمادگى براى آن را نداشته ولى به زيارت آن جناب بشتابد در اينجا حق تعالى ثواب يك حجّ براى او مى‏نويسد چنانچه اگر اراده عمره نمود ولى برايش ميسور نبود ولى به زيارت امام عليه السّلام رفت در اينجا نيز ثواب يك عمره برايش منظور مى‏گردد.
5- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ حَرِيزٍ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ قَالَ ع إِنَّ زِيَارَةَ قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ زِيَارَةَ قُبُورِ الشُّهَدَاءِ- وَ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع تَعْدِلُ حِجَّةً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ حَرِيزٍ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
و از محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن صفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسن بن علىّ بن فضّال، از حريز، از فضيل بن يسار، وى گفت:
امام عليه السّلام فرمودند:
زيارت قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و قبور شهداء و قبر حضرتامام حسين عليه السّلام معادل حجّى است كه با پيغمبر خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بجا آورده شود.
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از صفوان بن يحيى، از حريز، از فضيل بن يسار، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حديثى مثل حديث مذكور را نقل كرده است.
6- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع تَعْدِلُ حِجَّةً مَبْرُورَةً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از جميل ابن صالح، از فضيل بن يسار، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام، حضرت فرمودند:
زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام معادل حجّ مقبولى است كه با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بجا آورده شود.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ حَرِيزٍ وَ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْهُمَا قَالا زِيَارَةُ قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ زِيَارَةُ قُبُورِ الشُّهَدَاءِ وَ زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع تَعْدِلُ حِجَّةً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص
محمّد بن الحسن بن على بن مهزيار، از پدرش، از على بن مهزيار، از حسن بن سعيد، از صفوان بن يحيى، از حريز و حسن بن محبوب، از جميل بن صالح، از فضيل بن يسار، از امام باقر و امام صادق عليهما السّلام اين دو امام بزرگوار فرمودند:
زيارت قبر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و قبور شهداء و قبر حسين بن على عليهما السّلام معادل حجّى است كه با پيغمبر خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بجا آورده شود.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْقَمَّاطِ عَنِ ابْنِ أَبِي يَعْفُورٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَرَادَ الْحَجَّ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَهُ ذَلِكَ فَأَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَعَرَّفَ عِنْدَهُ يُجْزِيهِ ذَلِكَ عَنِ الْحَجِّ
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصفّار، از محمّد بن عيسى بن عبيد، از ابى سعيد قمّاط، از ابن ابى يعفور، وى گفت:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
اگر شخصى اراده حجّ كند ولى آماده نباشد و در اين حال به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود پس در روز عرفه نزد حضرت بوده و آن جناب را زيارت كند اين عمل مجزى از حجّ مى‏باشد يعنى ثواب حجّ را دريافت نموده بدون اينكه عمل حجّ انجام داده باشد.
9- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُقْبَةَ قَالَ كَتَبْتُ إِلَى الْعَبْدِ الصَّالِحِ ع إِنْ رَأَى سَيِّدُنَا أَنْ يُخْبِرَنِي بِأَفْضَلِ مَا جَاءَ بِهِ فِي زِيَارَةِ الْحُسَيْنِ ع وَ هَلْ تَعْدِلُ ثَوَابَ الْحَجِّ لِمَنْ فَاتَهُ فَكَتَبَ ع تَعْدِلُ الْحَجَّ لِمَنْ فَاتَهُ الْحَجُّ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن سنان، از ابراهيم بن عقبة، وى گفت:
نامه‏اى محضر مبارك عبد صالح عليه السّلام نوشته و در آن عرض كردم: اگر آقا و سرور ما مصلحت ديدند به ما خبر دهند از افضل و برترين ثوابى كه در زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام وارد شده است و آيا ثواب آن معادل ثواب حجّ هست از كسى كه نتوانسته عمل حجّ را بجا آورد؟
امام عليه السّلام در جوابش مرقوم فرمودند:
ثواب زيارت امام حسين عليه السّلام معادل ثواب حجّ است براى كسى كه حجّ از دستش رفته است.

باب شصت و پنجم در بيان اينكه زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام معادل يك حجّ و يك عمره مى‏باشند
1- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ نَهِيكٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ الْحُسَيْنِ الْأَحْمَسِيِّ عَنْ أُمِّ سَعِيدٍ الْأَحْمَسِيَّةِ قَالَتْ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ تَعْدِلُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً وَ مِنَ الْخَيْرِ هَكَذَا وَ هَكَذَا وَ أَوْمَأَ بِيَدِهِ
جعفر بن محمّد ابراهيم بن عبيد اللّه بن موسى بن جعفر، از عبد اللّه بن احمد بن نهيك، از محمّد بن ابى عمير، از حسن احمسى، از امّ سعيد احمسيّه، وى گفت:
از حضرت أبا عبد اللّه عليه السّلام سوءال كرده و از زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
زيارت آن حضرت معادل با يك حجّ و يك عمره مى‏باشد و از اعمال خير و پسنديده معادل و مساوى با چنان و چنان است. سپس با دست اشاره به عدد آن اعمال خير فرمودند.
2- وَ عَنْهُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نَهِيكٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عَبْدِ الْكَرِيمِ بْنِ حَسَّانَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا يُقَالُ إِنَّ زِيَارَةَ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ ع تَعْدِلُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً فَقَالَ إِنَّمَا الْحَجُّ وَ الْعُمْرَةُ هَاهُنَا وَ لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَرَادَ الْحَجَّ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَهُ فَأَتَاهُ- كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً وَ لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَرَادَ الْعُمْرَةَ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَهُ فَأَتَاهُ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ عُمْرَةً
و از جعفر بن محمّد بن ابراهيم بن عبيد اللّه بن موسى بن جعفر، از عبد اللّه بن نهيك، از ابن ابى عمير، از هشام بن حكم، از عبد الكريم بن حسان، وى گفت:
محضر مبارك امام صادق عليه السّلام عرض كردم: اين كلام چيست كه مى‏گويند: زيارت قبر حضرت ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام معادل يك حج و عمره مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
معادل بودن با حجّ و عمره تنها در اينجا اينست كه شخص اراده حجّ نموده و برايش ميسور نباشد پس بجاى آن به زيارت قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام برود كه در اين فرض خداوند متعال ثواب يك حجّ برايش مى‏نويسد و نيز اگر شخص بخواهد عمره رود ولى برايش ميسور نباشد پس بجاى آن به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود حق تعالى ثواب يك عمره برايش ضبط مى‏كند.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ قَالَ سَأَلَ رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا عِنْدَهُ فَقَالَ مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ إِنَّ الْحُسَيْنَ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَقُلْتُ لَهُ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي رُوِيَ عَنْ أَبِيكَ الْحَجُّ وَ الْعُمْرَةُ قَالَ نَعَمْ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ حَتَّى عَدَّ عَشَرَةً
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن، از حسين بن حسن بن ابان، از حسين ابن سعيد، از قاسم بن محمّد، از اسحاق بن ابراهيم، از هارون بن خارجه، وى گفت:
مردى از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام سوءال كرد و من نيز آنجا حاضر بودم، سائل پرسيد:
چه اجر و ثوابى است براى كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كند؟
حضرت فرمودند:
خداوند متعال چهار هزار فرشته را به آن حضرت موكّل كرده كه جملگى ژوليده و غبار آلود بوده و تا روز قيامت براى آن حضرت گريه مى‏كنند.
عرض كردم: پدر و مادرم فدايت شوند، از پدر بزرگوارتان نقل شده كه فرموده‏اند:
ثواب زيارت امام حسين عليه السّلام معادل حج و عمره است؟
حضرت فرمودند:
بلى، حجّ و عمره بعد تعداد حجّ و عمره را شمرده تا به ده حجّ و عمره رسيد.
4- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنْ أَبِي خَدِيجَةَ عَنْ رَجُلٍ سَأَلَ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ إِنَّهُ تَعْدِلُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً وَ قَالَ بِيَدِهِ هَكَذَا مِنَ الْخَيْرِ يَقُولُ بِجَمِيعِ يَدَيْهِ هَكَذَا
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد، از حسن بن علىّ و شاء، از احمد بن عائذ، از أبى خديجه، از شخصى كه از حضرت ابا جعفر عليه السّلام راجع بن زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام سوءال كرده بود:
امام عليه السّلام فرمودند:
زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام معادل يك حجّ و عمره است و با دست اشاره كردند كه معادل اين مقدار از اعمال خير است (تمام انگشتان دو دست را نشان دادند).
5- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ النَّيْسَابُورِيِّ أَبِي سَعِيدٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْيَمَانِيُّ عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ يُونُسَ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع حِجَّةٌ وَ مِنْ بَعْدِ الْحِجَّةِ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ مِنْ بَعْدِ حِجَّةِ الْإِسْلَامِ
پدرم رحمة اللّه عليه، از محمّد بن يحيى، از حمدان بن سليمان نيشابورى (ابو سعيد) وى گفت:
عبد اللّه بن محمّد يمانى، از منيع بن حجّاج، از يونس، از هشام بن سالم، از حضرت ابى عبد اللّه نقل كرد: حضرت فرمودند:
زيارت قبر امام حسين عليه السّلام يك حجّ بوده و بعد از يك حجّ يعنى بعد از حجة الاسلام) يك حجّ و يك عمره مى‏باشد.
6- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ يُونُسَ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَقَدْ حَجَّ وَ اعْتَمَرَ قَالَ قُلْتُ يَطْرَحُ عَنْهُ حِجَّةَ الْإِسْلَامِ قَالَ لَا هِيَ حِجَّةُ الضَّعِيفِ حَتَّى يَقْوَى- وَ يَحُجَّ إِلَى بَيْتِ اللَّهِ الْحَرَامِ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ الْبَيْتَ يَطُوفُ بِهِ كُلَّ يَوْمٍ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ- حَتَّى إِذَا أَدْرَكَهُمُ اللَّيْلُ صَعِدُوا وَ نَزَلُوا غَيْرُهُمْ فَطَافُوا بِالْبَيْتِ حَتَّى الصَّبَاحِ وَ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع لَأَكْرَمُ عَلَى اللَّهِ مِنَ الْبَيْتِ وَ إِنَّهُ فِي وَقْتِ كُلِّ صَلَاةٍ لَيَنْزِلُ عَلَيْهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ شُعْثٌ غُبْرٌ لَا تَقَعُ عَلَيْهِمُ النَّوْبَةُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
و باسناد ابو سعيد، از يونس، از حضرت رضا عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت بكند پس يك حجّ و يك عمره به جا آورده.
راوى مى‏گويد: عرض كردم يعنى حجة الإسلام از او ديگر ساقط است؟
حضرت فرمودند: خير مقصود اين است كه اين زيارت حجّ افراد ضعيف محسوب شده تا قوى گردند و به بيت اللّه الحرام بروند، آيا نمى‏دانى كه هر روز هفتاد هزار فرشته بيت اللّه را طواف كرده تا شب فرا برسد و پس از آمدن شب به آسمان رفته و فرشتگان ديگر نازل شده و تا صباح بيت را طواف مى‏كنند و اما حضرت امام حسين عليه السّلام نزد خدا عزيزتر از بيت بوده و در هر وقت نماز هفتاد هزار فرشته كه جملگى ژوليده و غبار آلوده و گرفته هستند نازل شده و قبر مطهّر را طواف مى‏كنند و تا روز قيامت به ايشان ديگر نوبت نمى‏رسد.

7- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ أُمِّ سَعِيدٍ الْأَحْمَسِيَّةِ قَالَتْ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَيَّ شَيْءٍ تَذْكُرُ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع مِنَ الْفَضْلِ قَالَ يُذْكَرُ فِيهِ يَا أُمَّ سَعِيدٍ فَضْلُ حِجَّةٍ وَ عُمْرَةٍ وَ خَيْرُهَا كَذَا وَ بَسَطَ يَدَيْهِ [يَدَهُ ]وَ نَكَسَ أَصَابِعَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد و محمّد بن عبد الحميد، از يونس بن يعقوب، از امّ سعيد احمسيّه وى گفت: محضر مبارك امام صادق عليه السّلام عرض كردم:
چه فضيلتى را در زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام ذكر مى‏فرماييد؟
حضرت فرمود:
اى امّ سعيد فضيلت يك حجّ و عمره را در آن ذكر مى‏كنيم و بهتر از آن چنين است و همزمان با گفتن اين عبارت اخير دو دستشان را باز كرده و انگشتانشان را برگرداندند به طورى كه كف دست به طرف روى مبارك و روى دست به طرف مخاطب واقع شد.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ حَبِيبٍ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ وَكَّلَ اللَّهُ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ إِتْيَانُهُ يَعْدِلُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً وَ قُبُورَ الشُّهَدَاءِ
محمّد بن احمد بن وليد، از محمّد بن الحسين صفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسين بن سعيد، از قاسم بن محمّد از حبيب، از فضيل بن يسار، وى مى‏گويد:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام، شنيدم كه مى‏فرمود:
خداوند متعال چهار هزار فرشته كه جملگى ژوليده و غبار آلود و گرفته هستند را بر قبر حضرت امام حسين عليه السّلام، موكّل قرار داد و ايشان تا روز قيامت بر آن حضرت گريه مى‏كنند و زيارت آن حضرت معادل يك حجّ و يك عمره بوده و زيارت قبور شهداء (مقصود شهداء احد مى‏باشد) نيز همين فضيلت را دارد.
9- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْكُوفِيِّ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَطِيَّةَ أَبِي النَّابِ بَيَّاعِ السَّابِرِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ هُوَ يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً أَوْ عُمْرَةً وَ حِجَّةً وَ ذَكَرَالْحَدِيثَ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از حسن ابن على كوفى، از عبّاس بن عامر، از ابان، از حسين بن عطيّة «ابى الناب» بيّاع السابرى، وى گفت:
از حضرت أبا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام رود خداوند يك حجّ و عمره يا عمره و يك حجّ برايش مى‏نويسد.
10- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو خَلَّانَ [أَبُو فُلَانٍ ]الْكِنْدِيُّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً
و سعد بن عبد اللّه به اسنادش، از عباس بن عامر، از أبان بن عثمان وى مى‏گويد:
ابو خلّان كندى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت حسين عليه السّلام رود خداوند يك حجّ و عمره برايش مى‏نويسد.
11- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِي الْقَاسِمِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ قَالَ سَأَلَ رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ لَهُ طَوِيلٍ يَقُولُ فِي آخِرِهِ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي رَوَوْا عَنْ أَبِيكَ فِي الْحَجِّ قَالَ نَعَمْ حِجَّةً وَ عُمْرَةً حَتَّى عَدَّ عَشَرَةً
محمّد بن الحسن بن على، از پدرش، از جدّش على بن مهزيار، از ابى القاسم، از قاسم بن محمّد، از اسحاق بن ابراهيم، از هارون بن خارجه، وى گفت:
مردى در ضمن حديث طولانى از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام سوءال كرد و در آخر آن محضر مبارك آن جناب عرضه داشت: پدر و مادرم فدايت شوند راويان از پدر بزرگوارتان روايت كرده‏اند كه ثواب زيارت حضرت سيّد الشهداء عليه السّلام معادل يك حجّ است آيا اين مضمون صحيح مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
بلى، بلكه يك حجّ و عمره و دو حجّ و دو عمره ... و همين طور بالا رفتند تا ده حجّ را ذكر نمودند.
12- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي ره عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ فُضَيْلٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُصَادِفٍ قَالَ حَدَّثَنِي مَالِكٌ الْجُهَنِيُّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ مَنْ أَتَاهُ زَائِراً لَهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً وَ لَمْ يَزَلْ مَحْفُوظاً حَتَّى يَرْجِعَ قَالَ فَمَاتَ مَالِكٌ فِي تِلْكَ السَّنَةِ وَ حَجَجْتُ فَدَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ إِنَّ مالك [مَالِكاً حَدَّثَنِي بِحَدِيثٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ هَاتِهِ- فَحَدَّثْتُهُ فَلَمَّا فَرَغْتُ قَالَ نَعَمْ يَا مُحَمَّدُ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ
پدرم و جماعتى از مشايخ و اساتيدم رحمة اللّه عليهم، از محمّد بن يحيى عطّار، از عمركى، از كسى كه برايش حديث گفته، از محمّد بن الحسن، از محمّد بن فضيل، از محمّد بن مصادف، وى مى‏گويد:
مالك جهتى از حضرت أبى جعفر برايم نقل كرد كه آن حضرت راجع به زيارت حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام فرمودند:
كسى كه به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام رود در حالى كه عارف و آگاه به حق آن جناب باشد خداوند يك حجّ براى او مى‏نويسد و پيوسته محفوظ و برقرار هست تا به اهلش مراجعت كند.
راوى مى‏گويد: مالك در همان سال فوت كرد و من به حجّ رفته و بر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام وارد شدم و محضر مباركش عرض كردم:
مالك حديثى را از حضرت ابى جعفر عليه السّلام راجع به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برايم نقل نمود.
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
حديث را بيان كن.
پس حديث را نقل كرده و هنگامى كه فارغ شدم، حضرت فرمودند:
بلى ثواب زيارت آن حضرت معادل يك حجّ و عمره مى‏باشد.
13- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ وَ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ جَمِيعاً عَنِ الْعَمْرَكِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْمُخْتَارِ قَالَ سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع [سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ]عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ فِيهَا حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى، از مشايخ و اساتيدم، از محمّد بن يحيى العطّار، و احمد بن ادريس، از عمركى، از كسى كه براى او حديث گفته، از حماد بن عيسى، از حسين بن مختار، وى مى‏گويد:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام راجع به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام سوءال كردم؟ حضرت فرمودند:
اجر اين زيارت به مقدار ثواب يك حجّ و عمره مى‏باشد.
14- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الزَّيْتُونِيِّ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عِيسَى بْنِ رَاشِدٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع وَ صَلَّى عِنْدَهُ رَكْعَتَيْنِ قَالَ كُتِبَتْ لَهُ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ- وَ كَذَلِكَ كُلُّ مَنْ أَتَى قَبْرَ إِمَامٍ مُفْتَرَضٍ طَاعَتُهُ قَالَ وَ كَذَلِكَ كُلُّ مَنْ أَتَى قَبْرَ إِمَامٍ مُفْتَرَضٍ طَاعَتُهُ
و پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن على زيتونى، از هارون بن مسلم، از عيسى بن راشد وى مى‏گويد:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام سوءال كرده و محضر مباركش عرضه داشتم:
فدايت شوم: كسى كه قبر امام حسين عليه السّلام را زيارت كرده و دو ركعت نماز آنجا بخواند ثواب آن چيست؟
حضرت در جواب فرمودند:
براى او يك حج و عمره نوشته مى‏شود.
راوى مى‏گويد: محضر مباركش عرض كردم: فدايت شوم و همچنين است ثواب هر كسى كه به زيارت قبر امام مفترض الطّاعة برود؟
حضرت فرمودند:
و همين طور است هر كسى كه به زيارت قبر امامى كه طاعتش فرض و واجب است رود.
15- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الْكُوفِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ يَزِيدَ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ كُنْتُ مَعَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَمَرَّ قَوْمٌ عَلَى حَمِيرٍ فَقَالَ أَيْنَ يُرِيدُونَ هَوءُلَاءِ قُلْتُ قُبُورَ الشُّهَدَاءِ قَالَ فَمَا يَمْنَعُهُمْ مِنْ زِيَارَةِ الشَّهِيدِ الْغَرِيبِ قَالَ فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الْعِرَاقِ زِيَارَتُهُ وَاجِبَةٌ قَالَ زِيَارَتُهُ خَيْرٌ مِنْ حِجَّةٍ وَ عُمْرَةٍ حَتَّى عَدَّ عِشْرِينَ حِجَّةً وَ عُمْرَةً ثُمَّ قَالَ مَبْرُورَاتٍ مُتَقَبَّلَاتٍ- قَالَ فَوَ اللَّهِ مَا قُمْتُ مِنْ عِنْدِهِ حَتَّى أَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ لَهُ إِنِّي قَدْ حَجَجْتُ تِسْعَةَ عَشَرَ حِجَّةً- فَادْعُ اللَّهَ لِي أَنْ يَرْزُقَنِي تَمَامَ الْعِشْرِينَ قَالَ فَهَلْ زُرْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ لَا قَالَ إِنَّ زِيَارَتَهُ خَيْرٌ مِنْ عِشْرِينَ حِجَّةً
محمّد بن جعفر قرشى كوفى رزّاز، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل ابن بزيع، از صالح بن عقبه، از يزيد بن عبد الملك وى مى‏گويد:
در محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام بودم در اين هنگام گروهى كه بر دراز گوش‏ها سوار بودند عبور كردند، حضرت فرمودند:
ايشان اراده كجا دارند؟
عرض كردم: زيارت قبور شهداء.
فرمودند:
چه چيز ايشان را باز داشت از زيارت شهيد غريب؟!! راوى مى‏گويد: شخصى از اهل عراق به آن حضرت عرض كرد:
آيا زيارت او واجب است؟
حضرت فرمودند:
زيارت آن جناب بهتر از يك حجّ و يك عمره، از دو حج و دو عمره ... و پيوسته بر آن مى‏افزودند تا فرمودند: بهتر از بيست حج و بيست عمره مى‏باشد و سپس افزودند:
از بيست حجّ و عمره مقبول و پذيرفته شده بهتر است.
راوى مى‏گويد: به خدا سوگند از محضر مباركش برنخاستم تا اينكه شخصى خدمتش مشرّف شد و به آن حضرت عرض كرد: من نوزده حجّ به جا آورده‏ام تقاضا دارم از خدا بخواهيد كه يك حجّ ديگر روزى من كرده تا بيست حجّ برايم كامل باشد.
حضرت به وى فرمودند:
آيا قبر حضرت حسين عليه السّلام را زيارت كرده‏اى؟
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
زيارت آن حضرت از بيست حجّ بهتر است.

باب شصت و ششم زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام معادل چند حجّ مى‏باشد
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ مُخْتَارٍ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ زِيَارَةُ الْحُسَيْنِ ع تَعْدِلُ عِشْرِينَ حِجَّةً وَ أَفْضَلُ مِنْ عِشْرِينَ حِجَّةً وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد ابن سنان، از حسين بن مختار، از زيد شحّام، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
زيارت امام حسين عليه السّلام:
معادل بيست حجّ بلكه برتر از بيست حجّ مى‏باشد.
و محمّد بن يعقوب، از عدّه‏اى اصحاب، از احمد بن محمّد به اسنادش مثل همين حديث را نقل نموده.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْمَدَائِنِيِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ آتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ نَعَمْ يَا أَبَا سَعِيدٍ ائْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ رَسُولِ اللَّهِ ص أَطْيَبِ الْأَطْيَبِينَ وَ أَطْهَرِ الطَّاهِرِينَ وَ أَبَرِّ الْأَبْرَارِ فَإِنَّكَ إِذَا زُرْتَهُ كَتَبَ اللَّهُ لَكَ بِهِ خَمْساً وَ عِشْرِينَ حِجَّةً حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از صالح بن عقبه، از سعيد مدائنى، وى گفت:
بر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام داخل شده عرض كردم: فدايت شوم به زيارت قبر حسين عليه السّلام بروم؟
حضرت فرمودند:
بلى، اى ابا سعيد به زيارت قبر حضرت حسين بن علىّ عليهما السّلام كه فرزند رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و پاكيزه‏ترين پاكان و نيكوكارترين نيكوكاران است برو زيرا وقتى آن حضرت را زيارت كردى خداوند متعال ثواب بيست و پنج حجّ برايت مى‏نويسد.
محمّد بن يعقوب، از محمّد بن يحيى، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل باسنادش مثل همين خبر را نقل نموده.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ النَّضْرِ عَنْ شِهَابِ بْنِ عَبْدِ رَبِّهِ أَوْ عَنْ رَجُلٍ عَنْ شِهَابٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلَنِي فَقَالَ يَا شِهَابُ كَمْ حَجَجْتَ مِنْ حِجَّةٍ- فَقُلْتُ تِسْعَةَ عَشَرَ حِجَّةً فَقَالَ لِي تَمِّمْهَا عِشْرِينَ حِجَّةً تُحْسَبْ لَكَ بِزِيَارَةِ الْحُسَيْنِ ع
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از احمد بن نضر، از شهاب بن عبد ربّه يا از مردى، از شهاب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، شهاب مى‏گويد: امام عليه السّلام از من سوءال نموده و فرمودند:
اى شهاب چند بار به حجّ رفته‏اى؟
عرض كردم: نوزده مرتبه.
فرمودند:
آن را به بيست مرتبه تتميم و تكميل نما تا برايت آن‏ها را معادل يك زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام حساب كنند.
4- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْن عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ مَنْصُورٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع كَمْ حَجَجْتَ قُلْتُ تِسْعَةَ عَشَرَ- قَالَ فَقَالَ أَمَا إِنَّكَ لَوْ أَتْمَمْتَ إِحْدَى وَ عِشْرِينَ حِجَّةً لَكُنْتَ كَمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع
ابو العبّاس مى‏گويد:
محمّد بن الحسين، از ابن سنان، از حذيفة بن منصور نقل كرده، وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
چند مرتبه به حجّ رفته‏اى؟
عرض كردم: نوزده بار.
فرمودند:
بدان اگر آن را به بيست و يك بار برسانى مانند كسى هستى كه زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام را نموده است.
5- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ صَالِحٍ النِّيلِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَانَ كَمَنْ حَجَّ مِائَةَ حِجَّةٍ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين بن أبى الخطّاب، از محمّد بن سنان، از محمّد بن صدقه، از صالح نيلى، وى گفت: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام برود در حالى كه به حقّ آن حضرت آگاه و مطّلع باشد مثل كسى است كه صد مرتبه با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم حجّ بجا آورده باشد.
6- وَ عَنْهُ عَنْ سَعْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ مَالِكِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع كَتَبَ اللَّهُ لَهُ ثَمَانِينَ حِجَّةً مَبْرُورَةً
از پدرم، از سعد، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن صدقه، از مالك بن عطيّه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كند خداوند متعال برايش هشتاد حجّ مقبول منظور مى‏دارد.
7- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْخَيْبَرِيِّ عَنْ مُوسَى بْنِ الْقَاسِمِ الْحَضْرَمِيِّ قَالَ قَدِمَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فِي أَوَّلِ وَلَايَةِ أَبِي جَعْفَرٍ فَنَزَلَ النَّجَفَ فَقَالَ يَا مُوسَى اذْهَبْ إِلَى الطَّرِيقِ الْأَعْظَمِ فَقِفْ عَلَى الطَّرِيقِ فَانْظُرْ فَإِنَّهُ سَيَأْتِيكَ رَجُلٌ مِنْ نَاحِيَةِ الْقَادِسِيَّةِ فَإِذَا دَنَا مِنْكَ فَقُلْ لَهُ هَاهُنَا رَجُلٌ مِنْ وُلْدِ رَسُولِ اللَّهِ ص يَدْعُوكَ فَسَيَجِيءُ مَعَكَ- قَالَ فَذَهَبْتُ حَتَّى قُمْتُ عَلَى الطَّرِيقِ وَ الْحَرُّ شَدِيدٌ فَلَمْ أَزَلْ قَائِماً حَتَّى كِدْتُ أَعْصِي وَ أَنْصَرِفُ وَ أَدَعُهُ إِذْ نَظَرْتُ إِلَى شَيْءٍ يُقْبِلُ شِبْهَ رَجُلٍ عَلَى بَعِيرٍ فَلَمْ أَزَلْ أَنْظُرُ إِلَيْهِ حَتَّى دَنَا مِنِّي فَقُلْتُ يَا هَذَا هَاهُنَا رَجُلٌ مِنْ وُلْدِ رَسُولِ اللَّهِ ص يَدْعُوكَ وَ قَدْ وَصَفَكَ لِي قَالَ اذْهَبْ بِنَا إِلَيْهِ قَالَ فَجِئْتُ بِهِ حَتَّى أَنَاخَ بَعِيرَهُ نَاحِيَةً قَرِيباً مِنَ الْخَيْمَةِ فَدَعَا بِهِ فَدَخَلَ الْأَعْرَابِيُّ إِلَيْهِ وَ دَنَوْتُ أَنَا فَصِرْتُ إِلَى بَابِ الْخَيْمَةِ أَسْمَعُ الْكَلَامَ وَ لَا أَرَاهُمْ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مِنْ أَيْنَ قَدِمْتَ قَالَ مِنْ أَقْصَى الْيَمَنِ قَالَ أَنْتَ مِنْ مَوْضِعِ كَذَا وَ كَذَا قَالَ نَعَمْ أَنَا مِنْ مَوْضِعِ كَذَا وَ كَذَا قَالَ فَبِمَا جِئْتَ هَاهُنَا قَالَ جِئْتُ زَائِراً لِلْحُسَيْنِ ع فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فَجِئْتَ مِنْ غَيْرِ حَاجَةٍ لَيْسَ إِلَّا لِلزِّيَارَةِ- قَالَ جِئْتُ مِنْ غَيْرِ حَاجَةٍ إِلَّا أَنْ أُصَلِّيَ عِنْدَهُ وَ أَزُورَهُ فَأُسَلِّمَ عَلَيْهِ وَ أَرْجِعَ إِلَى أَهْلِي فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع وَ مَا تَرَوْنَ فِي زِيَارَتِهِ قَالَ نَرَى فِي زِيَارَتِهِ الْبَرَكَةَ فِي أَنْفُسِنَا وَ أَهَالِينَا وَ أَوْلَادِنَا وَ أَمْوَالِنَا وَ مَعَايِشِنَا وَ قَضَاءَ حَوَائِجِنَا- قَالَ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَ فَلَا أَزِيدُكَ مِنْ فَضْلِهِ فَضْلًا يَا أَخَا الْيَمَنِ قَالَ زِدْنِي يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَالَ إِنَّ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع تَعْدِلُ حِجَّةً مَقْبُولَةً زَاكِيَةً- مَعَ رَسُولِ اللَّهِ فَتَعَجَّبَ مِنْ ذَلِكَ قَالَ إِي وَ اللَّهِ وَ حِجَّتَيْنِ مَبْرُورَتَيْنِ مُتَقَبَّلَتَيْنِ زَاكِيَتَيْنِ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص فَتَعَجَّبَ فَلَمْ يَزَلْ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَزِيدُ حَتَّى قَالَ ثَلَاثِينَ حِجَّةً مَبْرُورَةً مُتَقَبَّلَةً زَاكِيَةً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص
ابو العبّاس كوفى، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از خيبرى، از موسى بن قاسم حضرمى وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام در ابتداء حكومت ابو جعفر عباسى (منصور دوانيقى) وارد عراق شده و در نجف نزول اجلال فرمودند، به من فرمودند:
اى موسى، برو كنار جاده بزرگ بايست و منتظر باش كه عنقريب مردى از طرف قادسيّه خواهد آمد، هر گاه نزديك تو شد به وى بگو: يكى از فرزندان رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم تو را مى‏خواند، او بزودى با تو خواهد آمد.
موسى مى‏گويد: پس من به طرف جاده مزبور رفته و به آنجا رسيدم و كنار آن ايستاده و هوا بسيار گرم بود، پيوسته در آنجا ايستاده بودم بحدّى كه نزديك بود مخالفت كرده و برگشته و ملاقات با او را ترك كنم، در اين هنگام چشمم به چيزى خورد كه به جلو مى‏آيد و شبيه مردى است كه روى شترى نشسته، پس چشم به آن دوخته تا نزديك به من شد به او گفتم: اى مرد در اينجا يكى از فرزندان رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بود، و شما را مى‏خواند ايشان شما را به من معرفى كرده و پيام برايت فرستاده‏اند.
مرد گفت: با هم به خدمتش برويم.
موسى مى‏گويد: او را بردم تا به نزديك خيمه رسيديم، وى شترش را خواباند و درب خيمه ايستاد منتظر اذن دخول بود، پس حضرت از درون خيمه او را خواندند، اعرابى داخل خيمه شد و من نيز نزديك شده تا درب خيمه رسيده و سخن ايشان را مى‏شنيدم ولى آنها را نمى‏ديدم.
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به وى فرمودند: از كجا آمدى؟
او گفت: از دورترين نواحى يمن.
حضرت فرمودند: تو از فلان و فلان مكان هستى؟
او عرض كرد: بلى من از فلان موضع مى‏باشم.
حضرت فرمودند: براى چه به اين صوب آمدى؟
عرض كرد: به قصد زيارت حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام آمدم.
حضرت فرمودند:
تنها براى زيارت آمده و هيچ حاجت ديگرى نداشتى؟
عرض كرد: هيچ حاجتى نداشتم مگر آنكه به سر قبر مطهّر آن حضرت رفته و نماز آنجا خوانده و جنابش را زيارت كرده و سپس از حضرتش خداحافظى كرده و به اهل و خويشانم برگردم.
حضرت فرمودند: در زيارت آن حضرت چه مى‏بينيد؟
عرض كرد: در زيارتش بركت در عمر خود و اهل و اولاد و اموال و معايشمان بوده و حوائج و خواسته‏هايمان بر آورده شده و برطرف مى‏گردد.
موسى مى‏گويد: امام عليه السّلام به وى فرمودند:
اى برادر يمنى آيا از فضيلت زيارت آن حضرت بيشتر از اين برايت نگويم؟
آن مرد عرض كرد: اى پسر رسول خدا زيادتر بفرمائيد:
حضرت فرمودند:
زيارت امام حسين عليه السّلام معادل يك حجّ مقبول و پاكيزه‏اى است كه با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم انجام شود.
آن مرد از اين گفتار تعجب كرد.
حضرت فرمودند: آرى، به خدا سوگند معادل دو حجّ مقبول و پاكيزه‏اى است كه با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم انجام شود.
آن مرد بر تعجبش افزوده شد پس بدين ترتيب امام عليه السّلام بر تعداد حج‏هاى مقبول مى‏افزودند تا اينكه در آخر فرمودند:
زيارت آن حضرت معادل با سى حجّ مقبول و پاكيزه‏اى است كه با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم انجام گيرد.
8- وَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ يَزِيدَ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ كُنْتُ مَعَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَمَرَّ قَوْمٌ عَلَى حَمِيرٍ فَقَالَ لِي أَيْنَ يُرِيدُونَ هَوءُلَاءِ قُلْتُ قُبُورَ الشُّهَدَاءِ قَالَ فَمَا يَمْنَعُهُمْ مِنْ زِيَارَةِ الْغَرِيبِ الشَّهِيدِ فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الْعِرَاقِ زِيَارَتُهُ وَاجِبَةٌ فَقَالَ زِيَارَتُهُ خَيْرٌ مِنْ حِجَّةٍ وَ عُمْرَةٍ وَ عُمْرَةٍ وَ حِجَّةٍ حَتَّى عَدَّ عِشْرِينَ حِجَّةً وَ عِشْرِينَ عُمْرَةً مَبْرُورَاتٍ مُتَقَبَّلَاتٍ قَالَ فَوَ اللَّهِ مَا قُمْتُ حَتَّى أَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ إِنِّي قَدْ حَجَجْتُ تِسْعَةَ عَشَرَ حِجَّةً فَادْعُ اللَّهَ أَنْ يَرْزُقَنِي تَمَامَ الْعِشْرِينَ قَالَ فَهَلْ زُرْتَ الْحُسَيْنَ ع قَالَ لَا قَالَ لَزِيَارَتُهُ خَيْرٌ مِنْ عِشْرِينَ حِجَّةً
علىّ بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از يزيد بن عبد الملك وى مى‏گويد:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام بودم پس گروهى كه بر درازگوش‏ها سوار بودند بر ما گذشتند.
حضرت به من فرمودند: اينها قصد كجا را دارند؟
عرض كردم: به زيارت قبور شهداء مى‏روند.
فرمودند: چه چيز ايشان را از زيارت غريب شهيد باز داشت؟!! مردى از اهل عراق محضر مباركش عرض كرد: آيا زيارت آن حضرت (امام حسين عليه السّلام) واجب است؟
حضرت فرمودند: زيارت آن جناب از يك حجّ و عمره و يك عمره و يك حجّ بهتر است سپس حضرت تعداد حجّ و عمره‏ها را زياد كرده تا بيست حجّ و بيست عمره شمردند و بعد فرمودند:
البتّه تمام آنها مقبول و مبرور باشند.
راوى مى‏گويد:
به خدا سوگند از محضرش مرخّص نشده بودم كه مردى آمد و حضورش رسيد و عرض كرد:
من نوزده حجّ انجام داده‏ام، از خداوند بخواهيد كه يك حجّ ديگر نصيبم شده و بدين ترتيب تا عدد بيست كامل گردد.
حضرت فرمودند: آيا قبر امام حسين عليه السّلام را زيارت كرده‏اى؟
آن مرد عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
زيارت آن حضرت از بيست حجّ بهتر مى‏باشد.
9- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي الْقَاسِمِ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمِ بْنِ سَعْدَانَ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ تُكْتَبُ لَهُ حِجَّةٌ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ حِجَّةٌ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ نَعَمْ وَ حِجَّتَانِ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ حِجَّتَانِ قَالَ نَعَمْ وَ ثَلَاثٌ فَمَا زَالَ يَعُدُّ حَتَّى بَلَغَ عَشْراً قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ عَشْرُ حِجَجٍ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ نَعَمْ وَ عِشْرُونَ حِجَّةً قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ عِشْرُونَ- فَمَا زَالَ يَعُدُّ حَتَّى بَلَغَ خَمْسِينَ فَسَكَتُّ
پدرم و علىّ بن الحسين رحمة اللّه عليهما، از سعد بن عبد اللّه، از ابى القاسم هارون بن مسلم بن سعدان، از مسعدة بن صدقه، وى مى‏گويد:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: براى كسى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كند چه اجر و ثوابى است؟
حضرت فرمودند:
ثواب يك حجّى كه با رسول خدا بجا آورند مى‏باشد.
راوى مى‏گويد: محضرش عرضه داشتم: فدايت شوم، ثواب يك حجّ با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم؟!! حضرت فرمودند: بلى بلكه ثواب دو حجّ.
راوى مى‏گويد: عرض كردم: فدايت شوم، ثواب دو حجّ؟
امام عليه السّلام فرمودند: بلى بلكه ثواب سه حجّ و پيوسته تعداد حجّ‏ها را حضرت اضافه مى‏كردند تا به ده حجّ رسيدند.
عرض كردم: فدايت شوم، ثواب ده حجّ با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم!! امام عليه السّلام فرمودند: بلى بلكه ثواب بيست حجّ.
عرض كردم: فدايت شوم، ثواب بيست حجّ؟! پس پيوسته عدد حجّ‏ها را بالا مى‏بردند تا به پنجاه تا رسيد و ديگر سكوت اختيار فرمودند.
10- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَيْمُونٍ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ مَا لِمَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع زَائِراً عَارِفاً بِحَقِّهِ غَيْرَ مُسْتَكْبِرٍ وَ لَا مُسْتَنْكِفٍ قَالَ يُكْتَبُ لَهُ أَلْفُ حِجَّةٍ وَ أَلْفُ عُمْرَةٍ مَبْرُورَةٍ وَ إِنْ كَانَ شَقِيّاً كُتِبَ سَعِيداً وَ لَمْ يَزَلْ يَخُوضُ فِي رَحْمَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
و محمّد بن الحسن بن الوليد، از محمّد بن الحسن الصّفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از عبد اللّه بن مغيره، از عبد اللّه بن ميمون قدّاح، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى مى‏گويد: محضرش عرض كردم:
براى كسى كه به زيارت امام حسين عليه السّلام رود در حالى كه به حق آن حضرت عارف و آگاه بوده و هيچ استكبار و استنكافى از زيارتش نداشته باشد چه اجر و ثوابى مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
براى او ثواب هزار حجّ و هزار عمره مقبول مى‏نويسند و اگر شقى بوده سعيد محسوبش مى‏كنند و پيوسته در رحمت خدا غوطه‏ور است.

باب شصت و هفتم زيارت حضرت امام حسين معادل با آزاد كردن بندگان مى‏باشد
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ الزَّيَّاتِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ صَالِحٍ النِّيلِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ أَجْرَ مَنْ أَعْتَقَ أَلْفَ نَسَمَةٍ- وَ كَمَنْ حَمَلَ عَلَى أَلْفِ فَرَسٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ مُسْرَجَةً مُلْجَمَةً حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر رزّاز كوفى، از محمّد بن الحسين زيّات، از محمّد بن سنان، از محمّد بن صدقه، از صالح نيلى، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت حسين عليه السّلام رفته در حالى كه به حق آن حضرت عارف و آگاه باشد حق تعالى اجر و ثواب كسى كه هزار بنده آزاد كرده است را به او داده و وى مانند كسى است كه هزار اسب را زين نموده و لجام زده و در راه خدا با آنها جهاد كرده باشد.
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن يعقوب، از محمّد بن يحيى عطّار، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب به اسنادش حديثى نظير حديث گذشته را نقل نموده است.
2- وَ حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ الْقُرَشِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْمَدَائِنِيِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ آتِي قَبْرَ ابْنِ رَسُولِ اللَّهِ قَالَ نَعَمْ يَا أَبَا سَعِيدٍ ائْتِ قَبْرَ ابْنِ رَسُولِ اللَّهِ أَطْيَبِ الطَّيِّبِينَ [الْأَطْيَبَيْنِ ]وَ أَطْهَرَ الْأَطْهَرِينَ وَ أَبَرِّ الْأَبْرَارِ فَإِذَا زُرْتَهُ كَتَبَ اللَّهُ لَكَ عِتْقَ خَمْسٍ وَ عِشْرِينَ رَقَبَةً حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْمَدَائِنِيِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَهُ
ابو العباس قرشى، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از ابو سعيد مدائنى، وى مى‏گويد:
محضر حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: فدايت شوم، آيا به زيارت قبر فرزند رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بروم؟
حضرت فرمودند:
بلى، اى ابا سعيد به زيارت قبر فرزند رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه پاكيزه‏ترين پاكيزه‏گان و نيكوكارترين نيكوكاران هست برو و وقتى آن حضرت را زيارت كردى خداوند متعال براى تو ثواب آزاد كردن بيست و پنج بنده را مى‏نويسد.
پدرم رحمة اللّه عليه از عدّه‏اى اصحاب، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمد بن عيسى، از محمد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از ابو سعيد مدائنى نقل كرده كه وى گفت:
محضر مبارك امام صادق عليه السّلام عرض كردم ... و نظير همين حديث را نقل كرده.

باب شصت و هشتم زوّار حضرت امام حسين عليه السّلام شفاعت ديگران را مى‏كنند
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى بْنِ عِمْرَانَ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَتَجَلَّى لِزُوَّارِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَبْلَ أَهْلِ عَرَفَاتٍ وَ يَقْضِي حَوَائِجَهُمْ وَ يَغْفِرُ ذُنُوبَهُمْ وَ يُشَفِّعُهُمْ فِي مَسَائِلِهِمْ ثُمَّ يَثْنِي بِأَهْلِ عَرَفَاتٍ فَيَفْعَلُ بِهِمْ ذَلِكَ
محمّد بن الحسين بن متّ جوهرى، از محمّد بن احمد بن يحيى بن عمران اشعرى، از موسى بن عمر، از علىّ بن نعمان، از عبد اللّه بن مسكان وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
خداوند تبارك و تعالى براى زوّار قبر حضرت امام حسين عليه السّلام قبل از اهل عرفات تجلّى كرده و حوائج آنها را برآورده و گناهانشان را آمرزيده و در مسائل و خواسته‏هايشان شفاعتشان را كرده و سپس توجّه به اهل عرفات نموده و آنچه در حق زوّار امام حسين عليه السّلام منظور نمود براى ايشان نيز ملحوظ مى‏دارد.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ عَلِيُ بْنُ الْحُسَيْنِ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ رَجُلٍ عَنْ سَيْفٍ التَّمَّارِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ زَائِرُ الْحُسَيْنِ ع مُشَفَّعٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ لِمِائَةِ رَجُلٍ كُلُّهُمْ قَدْ وَجَبَتْ لَهُمُ النَّارُ مِمَّنْ كَانَ فِي الدُّنْيَا مِنَ الْمُسْرِفِينَ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن و علىّ بن الحسين جملگى، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى بن عبيد، از صفوان بن يحيى، از مردى از سيف تمّار، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت:
شنيدم حضرت امام صادق عليه السّلام مى‏فرمودند:
زائر امام حسين عليه السّلام در روز قيامت صد نفر كه همگى اهل دوزخ بوده و در دنيا از مسرفين بودند را شفاعت مى‏كند.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ جَمِيعاً عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى وَ كَانَ فِي خِدْمَةِ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع عَنْ عَلِيٍّ عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ لَهُ طَوِيلٍ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ قُتِلَ عِنْدَهُ يَعْنِي عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ جَارَ عَلَيْهِ السُّلْطَانُ فَقَتَلَهُ قَالَ أَوَّلُ قَطْرَةٍ مِنْ دَمِهِ يُغْفَرُ لَهُ بِهَا كُلُّ خَطِيئَةٍ وَ تُغْسَلُ طِينَتُهُ الَّتِي خُلِقَ مِنْهَا الْمَلَائِكَةُ حَتَّى يَخْلُصَ كَمَا خَلَصَتِ الْأَنْبِيَاءُ المخلصين [الْمُخْلَصُونَ وَ يَذْهَبُ عَنْهَا مَا كَانَ خَالَطَهَا مِنْ أَدْنَاسِ طِينِ أَهْلِ الْكُفْرِ وَ الْفَسَادِ- وَ يُغْسَلُ قَلْبُهُ وَ يُشْرَحُ وَ يُمْلَأُ إِيمَاناً فَيَلْقَى اللَّهَ وَ هُوَ مُخْلَصٌ مِنْ كُلِّ مَا يُخَالِطُهُ الْأَبْدَانُ وَ الْقُلُوبُ وَ يُكْتَبُ لَهُ شَفَاعَةٌ فِي أَهْلِ بَيْتِهِ وَ أَلْفٍ مِنْ إِخْوَانِهِ وَ تَتَوَلَّى الصَّلَاةَ عَلَيْهِ الْمَلَائِكَةُ مَعَ جَبْرَئِيلَ وَ مَلَكِ الْمَوْتِ وَ يُوءْتَى بِكَفَنِهِ وَ حَنُوطِهِ مِنَ الْجَنَّةِ وَ يُوَسَّعُ قَبْرُهُ وَ يُوضَعُ لَهُ مَصَابِيحُ فِي قَبْرِهِ وَ يُفْتَحُ لَهُ بَابٌ مِنَ الْجَنَّةِ وَ تَأْتِيهِ الْمَلَائِكَةُ بِطُرَفٍ مِنَ الْجَنَّةِ وَ يُرْفَعُ بَعْدَ ثَمَانِيَةَ عَشَرَ يَوْماً إِلَى حَظِيرَةِ الْقُدْسِ فَلَا يَزَالُ فِيهَا مَعَ أَوْلِيَاءِ اللَّهِ حَتَّى تُصِيبَهُ النَّفْخَةُ الَّتِي لَا تَبْقَى شَيْئاً فَإِذَا كَانَتِ النَّفْخَةُ الثَّانِيَةُ وَ خَرَجَ مِنْ قَبْرِهِ كَانَ أَوَّلُ مَنْ يُصَافِحُهُ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ وَ الْأَوْصِيَاءَ وَ يُبَشِّرُونَهُ وَ يَقُولُونَ لَهُ الْزَمْنَا وَ يُقِيمُونَهُ عَلَى الْحَوْضِ فَيَشْرَبُ مِنْهُ وَ يَسْقِي مَنْ أَحَبَّ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن و علىّ بن الحسين و علىّ بن محمّد بن قولويه جملگى، از احمد بن ادريس و محمّد بن يحيى، از عمركى بن على بوفكى، وى مى‏گويد:
يحيى كه در خدمت ابو جعفر ثانى (از خلفاء عبّاسى) بود، از على، از صفوان جمال، از حضرت ابي عبد اللّه عليه السّلام در ضمن حديث طولانى نقل كرده ....
مترجم گويد:
اين حديث بطور تمام و مشروح در باب چهل و چهارم ذيل حديث شماره نقل و ترجمه شده لذا از ترجمه مكرّر خوددارى مى‏نمائيم.
4- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْمُوءْمِنِ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ إِنَّ لِلَّهِ فِي كُلِّ يَوْمٍ وَ لَيْلَةٍ مِائَةَ أَلْفِ لَحْظَةٍ إِلَى الْأَرْضِ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ مِنْهُ وَ يُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ مِنْهُ وَ يَغْفِرُ لِزَائِرِي قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع خَاصَّةً وَ لِأَهْلِ بَيْتِهِمْ وَ لِمَنْ يَشْفَعُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَائِناً مَنْ كَانَ وَ إِنْ كَانَ رَجُلًا قَدِ اسْتَوْجَبَهُ النَّارُ قَالَ قُلْتُ وَ إِنْ كَانَ رَجُلًا قَدِ اسْتَوْجَبَهُ النَّارُ قَالَ وَ إِنْ كَانَ مَا لَمْ يَكُنْ نَاصِبِيّاً
پدرم رحمة اللّه عليه از حسين بن حسن بن ابان، از محمّد بن اورمه، از ابى عبد اللّه موءمن از ابن مسكان، از سليمان بن خالد، از حضرت ابي عبد اللّه عليه السّلام، وى مى‏گويد:
از حضرت امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
خداوند عزّ و جلّ در هر روز و هر شب صد هزار بار نظر به سكنه زمين مى‏فرمايد و در هر نظر هر كس را كه بخواهد آمرزيده و هر كس را كه بخواهد عذاب نموده و زائرين قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را بالخصوص و نيز اهل بيت ايشان و كسانى را كه زائرين در روز قيامت شفاعت آنها را مى‏كنند خواهد آمرزيد. ناگفته نماند اشخاص شفاعت شده هر كس و هر شخصى كه باشد مشمول آمرزش حق تعالى قرار خواهد گرفت اگر چه كسى بوده كه مستوجب آتش دوزخ باشد.
راوى مى‏گويد: عرض كردم: اگر چه كسى بوده كه مستحق آتش دوزخ باشد؟
حضرت فرمودند:
اگر چه اين طور باشد مشروط به اينكه ناصبى محسوب نگردد.
5- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ وَضَّاحٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ شُعَيْبٍ التَّمِيمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ يُنَادِي مُنَادٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَيْنَ شِيعَةُ آلِ مُحَمَّدٍ فَيَقُومُ عُنُقٌ مِنَ النَّاسِ لَا يُحْصِيهِمْ إِلَّا اللَّهُ تَعَالَى- فَيَقُومُونَ نَاحِيَةً مِنَ النَّاسِ ثُمَّ يُنَادِي مُنَادٍ أَيْنَ زُوَّارُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَيَقُومُ أُنَاسٌ كَثِيرٌ فَيُقَالُ لَهُمْ خُذُوا بِيَدِ مَنْ أَحْبَبْتُمْ انْطَلِقُوا بِهِمْ إِلَى الْجَنَّةِ فَيَأْخُذُ الرَّجُلُ مَنْ أَحَبَّ حَتَّى إِنَّ الرَّجُلَ مِنَ النَّاسِ يَقُولُ لِرَجُلٍ يَا فُلَانُ أَ مَا تَعْرِفُنِي أَنَا الَّذِي قُمْتُ لَكَ يَوْمَ كَذَا وَ كَذَا فَيُدْخِلُهُ الْجَنَّةَ لَا يُدْفَعُ وَ لَا يُمْنَعُ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش از عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از حسن بن محبوب، از عبد اللّه بن وضّاح، از عبد اللّه بن شعيب تيعى، از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
روز قيامت منادى ندا مى‏كند: شيعيان آل محمّد در كجا هستند؟! پس از ميان مردم گردنهائى كشيده شده و افرادى بپا مى‏خيزند كه عدد آنها را غير از حقتعالى كس ديگر نمى‏داند. ايشان در قسمتى از مردم بپا خاسته‏اند، سپس منادى ندا مى‏كند: زوّار قبر حضرت امام حسين عليه السّلام در كجا هستند؟! خلق بسيارى به پا مى‏خيزند.
پس به ايشان گفته مى‏شود: دست هر كسى را كه دوست داريد بگيريد و آنها را به بهشت ببريد، پس شخصى كه جزء زائرين است هر كسى را كه بخواهد گرفته و به بهشت مى‏برد حتى بعضى از مردم به برخى ديگر مى‏گويند: اى فلانى من را مى‏شناسى؟ من كسى هستم كه در فلان روز در فلان مجلس براى تو ايستاده و احترام از تو نمودم پس من را نيز درياب، زائر او را نيز گرفته و به بهشت داخل نموده بدون اينكه دافع و مانعى در بين باشد.

باب شصت و نهم زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام غم و اندوه را بر طرف كرده و به واسطه‏اش حوائج بر آورده مى‏شود
1- حَدَّثَنِي أَبُو الْقَاسِمِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْمُوسَوِيُّ الْعَلَوِيُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ [عُبَيْدِ اللَّهِ ]بْنِ نَهِيكٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ إِلَى جَانِبِكُمْ لَقَبْراً مَا أَتَاهُ مَكْرُوبٌ إِلَّا نَفَّسَ اللَّهُ كُرْبَتَهُ وَ قَضَى حَاجَتَهُ
ابو القاسم جعفر بن محمّد بن ابراهيم بن عبد اللّه موسوى علوى از عبيد اللّه بن نهيك، از ابن ابي عمير از هشام بن حكم، از فضيل بن يسار، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
در طرف شما قبرى است كه هيچ حزين و اندوهگينى آن را زيارت نمى‏كند مگر آنكه حق تعالى حزن و اندوهش را برطرف كرده و حاجتش را روا مى‏سازد.
2- وَ عَنْهُ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ نَهِيكٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ سَلَمَةَ صَاحِبِ السَّابِرِيِّ عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ الْكِنَانِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ إِلَى جَانِبِكُمْ قَبْراً مَا أَتَاهُ مَكْرُوبٌ إِلَّا نَفَّسَ اللَّهُ كُرْبَتَهُ وَ قَضَى حَاجَتَهُ وَ إِنَّ عِنْدَهُ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ مُنْذُ يَوْمَ قُبِضَ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَمَنْ زَارَهُ شَيَّعُوهُ إِلَى مَأْمَنِهِ وَ مَنْ مَرِضَ عَادُوهُ وَ مَنْ مَاتَ اتَّبَعُوا جَنَازَتَهُ
و از ابو القاسم، جعفر بن محمّد بن ابراهيم بن عبد اللّه موسوى علوى از عبد اللّه بن نهيك، از محمّد بن ابى عمير، از سلمة صاحب سابرى، از ابى الصباح كنانى، وى مى‏گويد:
از حضرت امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
در طرف شما قبرى است كه هيچ مكروب و اندوهگينى به زيارت آن نمى‏رود مگر آنكه خداوند متعال اندوهش را بر طرف كرده و حاجتش را روا مى‏سازد و از روزى كه آن حضرت شهيد شدند چهار هزار فرشته كه جملگى ژوليده و غبار آلود و گرفته هستند اطراف قبر مطهّرش بوده و تا روز قيامت بر آن جناب مى‏گريند و كسى كه او را زيارت كند فرشتگان تا وطن و مأوايش مشايعتش كرده و اگر مريض و بيمار شود عيادتش كنند و اگر بميرد جنازه‏اش را تشييع نمايند.
3- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو الزَّيَّاتِ عَنْ كَرَّامٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَابِرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع قُتِلَ مَكْرُوباً وَ حَقِيقٌ عَلَى اللَّهِ أَنْ لَا يَأْتِيَهُ مَكْرُوبٌ إِلَّا رَدَّهُ اللَّهُ مَسْرُوراً
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از على بن اسماعيل بن عيسى، از محمّد ابن عمرو زيّات، از كرام، از اسماعيل بن جابر، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى مى‏گويد:
از حضرت امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
حضرت امام حسين عليه السّلام با حالى حزين و اندوه كشته شدند و سزاوار است بر خدا كه هيچ حزين و اندوهگينى به زيارت آن جناب نرود مگر آنكه حق تعالى وى را مسرور و شادمان به اهلش برگرداند.
4- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ مُفَضَّلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَرَضَ وَلَايَتَنَا عَلَى أَهْلِ الْأَمْصَارِ فَلَمْ يَقْبَلْهَاإِلَّا أَهْلُ الْكُوفَةِ وَ إِنَّ إِلَى جَانِبِهَا قَبْراً لَا يَأْتِيهِ مَكْرُوبٌ فَيُصَلِّي عِنْدَهُ أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ إِلَّا رَجَّعَهُ اللَّهُ مَسْرُوراً بِقَضَاءِ حَاجَتِهِ
محمّد بن حسن، از محمّد بن حسن صفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسن بن على بن فضّال، از مفضل بن صالح، از محمّد بن على حلبي، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
خداوند متعال ولايت ما اهل بيت را بر شهرها عرضه كرد پس تنها اهل كوفه آن را پذيرفتند و بر جانب اين شهر قبرى است كه هيچ اندوهگينى به زيارت آن نرود
و چهار ركعت نماز نزد آن نخواند مگر آنكه حق تعالى وى را مسرور و با حاجت روا به اهلش برگرداند.
5- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِينٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ الْحُسَيْنَ صَاحِبَ كَرْبَلَاءَ قُتِلَ مَظْلُوماً مَكْرُوباً عَطْشَاناً لَهْفَاناً [فَ‏آلَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى نَفْسِهِ أَنْ ]وَ حَقٌّ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ لَا يَأْتِيَهُ لَهْفَانٌ وَ لَا مَكْرُوبٌ وَ لَا مُذْنِبٌ وَ لَا مَغْمُومٌ وَ لَا عَطْشَانٌ وَ لَا ذُو عَاهَةٍ ثُمَّ دَعَا عِنْدَهُ وَ تَقَرَّبَ بِالْحُسَيْنِ ع إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا نَفَّسَ اللَّهُ كُرْبَتَهُ وَ أَعْطَاهُ مَسْأَلَتَهُ وَ غَفَرَ ذُنُوبَهُ [ذَنْبَهُ ]وَ مَدَّ فِي عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فِي رِزْقِهِ فَاعْتَبِرُوا يا أُولِي الْأَبْصارِ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از علاء بن رزين، از محمّد بن مسلم، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
حضرت حسين عليه السّلام كه صاحبكربلاء است در حالى كه مظلوم و اندوهگين و تشنه و غصه‏دار بود شهيد شد و غصّه‏دار و اندوهگين و گناه‏كار و غمگين و تشنه و صاحب عيب و آفتى به زيارت آن حضرت نيايد و سپس نزد آن حضرت دعا كند و بواسطه آن جناب به خداوند تقرّب جويد مگر آنكه بر خداست كه حزن و اندوهش را بر طرف كرده و خواسته‏اش را اعطاء نموده و گناهانش را آمرزيده و عمرش را طولانى نموده و روزى و رزقش را فراخ نمايد پس اى صاحبان بصيرت عبرت بگيريد.
6- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى وَ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ عَنْ يَحْيَى وَ كَانَ فِي خِدْمَةِ أَبِي جَعْفَرٍ ع عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ بِظَهْرِ الْكُوفَةِ لَقَبْراً مَا أَتَاهُ مَكْرُوبٌ قَطُّ إِلَّا فَرَّجَ اللَّهُ كُرْبَتَهُ يَعْنِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع
پدرم و جماعتى از مشايخ و اساتيدم و محمّد بن الحسن، از محمد بن يحيى و احمد بن ادريس، از عمركى، از يحيى (وى در خدمت ابى جعفر عباسى بود) از برخى اصحاب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
در پشت كوفه قبرى است كه هيچ حزين و غمگينى به زيارت آن نمى‏رود مگر آنكه حق تعالى حزنش را برطرف مى‏فرمايد، مقصود از آن قبر، قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام مى‏باشد.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ نَاجِيَةَ عَنْ عَامِرِ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ أَبِي النُّمَيْرِ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع إِنَّ وَلَايَتَنَا عُرِضَتْ عَلَى أَهْلِ الْأَمْصَارِ فَلَمْ يَقْبَلْهَا قَبُولَ أَهْلِ الْكُوفَةِ وَ ذَلِكَ لِأَنَّ قَبْرَ عَلِيٍّ ع فِيهَا وَ أَنَّ إِلَى لِزْقِهِ لَقَبْراً آخَرَ يَعْنِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَمَا مِنَ آتٍ يَأْتِيهِ فَيُصَلِّي عِنْدَهُ رَكْعَتَيْنِ أَوْ أَرْبَعَةً ثُمَّ يَسْأَلُ اللَّهَ حَاجَتَهُ إِلَّا قَضَاهَا لَهُ وَ إِنَّهُ لَيَحِفُّ بِهِ كُلَّ يَوْمٍ أَلْفُ مَلَكٍ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطاب، از محمّد بن ناحيه، از عامر بن كثير، از ابى النّمير، وى گفت:
حضرت ابو جعفر عليه السّلام فرمودند:
ولايت ما اهل بيت بر اهل شهرها عرضه شد هيچ كس آن را مانند اهل كوفه نپذيرفت زيرا در آن قبر على بن ابى طالب عليه السّلام مى‏باشد و معلوم باشد كه در جانب آن، قبر ديگرى است (مقصود قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏باشد) و هيچ زائرى آن را زيارت نكرده و دو يا چهار ركعت نزد آن نماز نخوانده و سپس حاجتش را از خداوند بخواهد مگر آنكه حق تعالى حاجت او را برآورده نموده و بايد توجّه داشت كه در هر روز هزار فرشته بر آن قبر مطهّر احاطه داشته و طوافش
مى‏كنند.
8- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ صَفْوَانَ عَنِ الْوَلِيدِ بْنِ حَسَّانَ عَنِ ابْنِ أَبِي يَعْفُورٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع دَعَانِي الشَّوْقُ إِلَيْكَ- أَنْ تَجَشَّمْتُ إِلَيْكَ عَلَى مَشَقَّةٍ فَقَالَ لِي لَا تَشْكُ رَبَّكَ فَهَلَّا أَتَيْتَ مَنْ كَانَ أَعْظَمَ حَقّاً عَلَيْكَ مِنِّي فَكَانَ مِنْ قَوْلِهِ فَهَلَّا أَتَيْتَ مَنْ كَانَ أَعْظَمَ حَقّاً عَلَيْكَ مِنِّي أَشَدَّ عَلَيَّ مِنْ قَوْلِهِ لَا تَشْكُ رَبَّكَ قُلْتُ وَ مَنْ أَعْظَمُ عَلَيَّ حَقّاً مِنْكَ قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع أَ لَا [أَلَّا أَتَيْتَ الْحُسَيْنَ ع فَدَعَوْتَ اللَّهَ عِنْدَهُ وَ شَكَوْتَ إِلَيْهِ حَوَائِجَكَ
ابو العبّاس كوفى، از محمّد بن الحسين، از صفوان، از وليد بن حسّان، از ابن ابى يعفور، وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: شوق ملاقات شما من را بر آن داشت كه مشقّت‏ها و مشكلات را تحمّل كرده تا محضر شما برسم.
حضرت به من فرمودند:
به پروردگارت شك مكن، آيا به زيارت كسى كه حقّش بر تو از من بر تو بيشتر است رفته‏اى؟! ابن ابى يعفور مى‏گويد:
عبارت (آيا به زيارت كسى كه حقّش بر تو از من ....) بر من گران‏تر آمد از فرموده ديگر امام عليه السّلام كه فرمودند (به پروردگارت شك مكن)، لذا محضرش عرضه داشتم:
چه كسى حقّش بر من از شما بيشتر است؟
حضرت فرمودند:
حضرت حسين بن على عليهما السّلام، آيا به زيارت آن حضرت رفته‏اى؟ و خدا را در آنجا خوانده‏اى؟
و حوائج و نيازمندى‏هاى خود را در آنجا بر خداى متعال عرضه كرده‏اى يا نه؟
9- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْمُعَلَّى عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ زِيَادٍ [يَزْدَادَ ]قَالَ أَتَى رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ إِنِّي قَدْ ضَرَبْتُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ لِي ذَهَباً وَ فِضَّةً وَ بِعْتُ ضِيَاعِي فَقُلْتُ أَنْزِلُ مَكَّةَ فَقَالَ لَا تَفْعَلْ فَإِنَّ أَهْلَ مَكَّةَ يَكْفُرُونَ بِاللَّهِ جَهْرَةً قَالَ فَفِي حَرَمِ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ هُمْ شَرٌّ مِنْهُمْ قَالَ فَأَيْنَ أَنْزِلُ قَالَ عَلَيْكَ بِالْعِرَاقِ الْكُوفَةِ فَإِنَّ الْبَرَكَةَ مِنْهَا عَلَى اثْنَيْ عَشَرَ مِيلًا هَكَذَا وَ هَكَذَا- وَ إِلَى جَانِبِهَا قَبْرٌ مَا أَتَاهُ مَكْرُوبٌ قَطُّ وَ لَا مَلْهُوفٌ إِلَّا فَرَّجَ اللَّهُ عَنْهُ
حكيم بن داود بن حكيم، از سلمة بن الخطاب، از ابراهيم بن محمّد، از على ابن معلّى، از اسحاق بن زياد (اسحاق بن يزداد بدل) وى مى‏گويد:
شخصى نزد حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام مشرف شد عرض كرد: آنچه طلا و نقره داشتم معامله كرده و املاك خود را نيز فروخته‏ام و همه را به صورت پول نقد درآورده‏ام كه از شهر خود به جاى ديگر بروم آيا كجا ساكن گردم؟
اسحاق مى‏گويد من به وى گفتم: به مكه وارد شو و در آنجا منزل كن.
حضرت به آن مرد فرمودند:
اين كار را مكن زيرا اهل مكّه كافر به خدا بوده و علنا به وى كفر مى‏ورزند.
آن مرد عرضه داشت: پس به حرم رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم (يعنى مدينه) بروم؟
حضرت فرمودند:
اهل اين شهر از اهل مكّه شرّتر و بدتر مى‏باشند.
آن مرد عرض كرد: پس كجا منزل كنم؟
حضرت فرمودند:
بر تو باد به عراق و شهر كوفه زيرا بركت از آن شهر ناشى شده و تا شعاع دوازده ميلى آن شهر پرتو افكنده و در يك جانب آن شهر قبرى است (قبر مطهّر حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام) كه هيچ اندوهگين و محزونى هرگز به زيارتش نمى‏رود مگر آنكه حق تعالى حزن و غم او را برطرف مى‏فرمايد.

باب هفتادم ثواب زيارت امام حسين عليه السّلام در روز عرفه
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنِ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع رُبَّمَا فَاتَنِي الْحَجُّ فَأُعَرِّفُ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ أَحْسَنْتَ يَا بَشِيرُ أَيُّمَا مُوءْمِنٍ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ فِي غَيْرِ يَوْمِ عِيدٍ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ عِشْرِينَ حِجَّةً- وَ عِشْرِينَ عُمْرَةً مَبْرُورَاتٍ مُتَقَبَّلَاتٍ وَ عِشْرِينَ غَزْوَةً مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ أَوْ إِمَامٍ عَدْلٍ- وَ مَنْ أَتَاهُ فِي يَوْمِ عِيدٍ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِائَةَ حِجَّةٍ وَ مِائَةَ عُمْرَةٍ وَ مِائَةَ غَزْوَةٍ مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ أَوْ إِمَامٍ عَدْلٍ- وَ مَنْ أَتَاهُ يَوْمَ عَرَفَةَ عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ أَلْفَ حِجَّةٍ وَ أَلْفَ عُمْرَةٍ مُتَقَبَّلَاتٍ- وَ أَلْفَ غَزْوَةٍ مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ أَوْ إِمَامٍ عَدْلٍ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ وَ كَيْفَ لِي بِمِثْلِ الْمَوْقِفِ قَالَ فَنَظَرَ إِلَيَّ شِبْهَ الْمُغْضَبِ ثُمَّ قَالَ يَا بَشِيرُ إِنَّ الْمُوءْمِنَ إِذَا أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع يَوْمَ عَرَفَةَ وَ اغْتَسَلَ فِي الْفُرَاتِ ثُمَّ تَوَجَّهَ إِلَيْهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حِجَّةً بِمَنَاسِكِهَا وَ لَا أَعْلَمُهُ إِلَّا قَالَ وَ غَزْوَةً
محمّد بن جعفر قرشى رزّاز كوفى، از دائى خود محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از بشير دهّان، وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: بسا زيارت حجّ از من فوت شده پس در روز عرفه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏روم از نظر شما چه طور است؟
حضرت فرمودند:
اى بشير عمل نيك و پسنديده‏اى انجام داده‏اى، هر موءمن كه در غير روز عيد به زيارت قبر حسين بن على عليهما السّلام برود در حالى كه به حقّ آن حضرت عارف و آگاه باشد خداوند متعال ثواب بيست حجّ و بيست عمره قبول شده و اجر بيست بار جنگ با دشمنان خدا در معيّت نبى مرسل يا امام عادل برايش مى‏نويسد.
و كسى كه در روز عيد به زيارت قبر مطهّرش برود حق تعالى ثواب صد حج و صد عمره و صد بار جنگ با دشمنان خدا در ركاب نبى مرسل يا امام عادل براى او منظور مى‏فرمايد.
و كسى كه در روز عرفه با عرفان به حق آن حضرت به زيارت قبر مطهّرش برود خداوند منّان ثواب هزار حج و هزار عمره مقبول و هزار بار جنگ نمودن با دشمنان خدا در ركاب نبى مرسل يا امام عادل به او مى‏دهد.
بشير مى‏گويد: محضرش عرض كردم: چگونه اين اجر و ثواب‏ها براى من باشد در حالى كه موقف را ترك كرده‏ام؟
بشير مى‏گويد: پس از ايراد اين كلام حضرت نگاهى شبيه شخص غضبناك به من نموده سپس فرمودند:
اى بشير، هنگامى كه موءمن به زيارت قبر حسين بن على عليهما السّلام در روز عرفه مى‏رود و در فرات غسل كرده و سپس به طرف آن حضرت متوجّه مى‏شود خداوند متعال به هر قدمى كه وى برمى‏دارد ثواب يك حج با تمام مناسك و اعمال آن را برايش منظور مى‏كند.
بشير مى‏گويد: بعد از اين كلام، سخن ديگرى نمى‏دانم امام عليه السّلام فرمودند مگر كلمه «و ثواب غزوة» را.
2- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ ره جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ الزَّيَّاتِ عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَبَاالْحَسَنِ الرِّضَا ع وَ هُمَا يَقُولَانِ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع بِعَرَفَةَ أَقْلَبَهُ اللَّهُ ثَلِجَ الْفُوءَادِ
پدرم و على بن الحسين و محمّد بن الحسن رحمة اللّه عليهم جملگى از سعد ابن عبد اللّه، از علىّ بن اسماعيل بن عيسى، از محمّد بن عمرو بن سعيد زيّات، از داود رقّى، وى گفت:
از حضرت ابو عبد اللّه و ابو الحسن موسى بن جعفر و ابو الحسن علىّ بن موسى عليهم السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه در روز عرفه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود خداوند متعال او را مطمئن القلب مى‏گرداند.
3- وَ عَنْهُمْ عَنْ سَعْدٍ عَنِ الْهَيْثَمِ بْنِ أَبِي مَسْرُوقٍ النَّهْدِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَبْدَأُ بِالنَّظَرِ إِلَى زُوَّارِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع عَشِيَّةَ عَرَفَةَ قَالَ قُلْتُ قَبْلَ نَظَرِهِ لِأَهْلِ الْمَوْقِفِ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ كَيْفَ ذَلِكَ قَالَ لِأَنَّ فِي أُولَئِكَ أَوْلَادَ زِنًا- وَ لَيْسَ فِي هَوءُلَاءِ أَوْلَادُ زِنًا
و از پدرم و على بن الحسين و محمّد بن الحسن رحمة اللّه عليهم جملگى از سعد، از هيثم بن ابى مسروق نهدى، از على بن اسباط، از برخى اصحاب ما از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
خداوند تبارك و تعالى عصر روز عرفه ابتداء به زوار قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام نظر مى‏كند.
راوى مى‏گويد: محضر مباركش عرض كردم: قبل از نظر نمودن به اهل موقف(حاجى‏ها)؟ حضرت فرمودند: بلى.
عرض كردم: چرا اين طور است؟
حضرت فرمودند: زيرا در بين حاجى‏ها زنازاده وجود داشته ولى در ميان زائرين قبر مطهّر آن حضرت ابدا زنازاده نمى‏باشد.
4- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَتَجَلَّى لِزُوَّارِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَبْلَ أَهْلِ عَرَفَاتٍ وَ يَقْضِي حَوَائِجَهُمْ وَ يَغْفِرُ ذُنُوبَهُمْ وَ يُشَفِّعُهُمْ فِي مَسَائِلِهِمْ ثُمَّ يَأْتِي أَهْلَ عَرَفَةَ فَيَفْعَلُ ذَلِكَ بِهِمْ
مترجم مى‏گويد:
اين حديث با ترجمه‏اش قبلا در باب شصت و هشت ذيل رقم با سند ديگر نقل شد.
5- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ النَّيْسَابُورِيِّ أَبِي سَعِيدٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْيَمَانِيُّ عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ فَاتَتْهُ عَرَفَةُ بِعَرَفَاتٍ فَأَدْرَكَهَا بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع لَمْ يَفُتْهُ وَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَيَبْدَأُ بِأَهْلِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَبْلَ أَهْلِ عَرَفَاتٍ ثُمَّ قَالَ يُخَالِطُهُمْ بِنَفْسِهِ [فِي نَفْسِهِ ]
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از محمّد بن يحيى عطّار، از حمدان بن سليمان نيشابورى ابى سعيد، وى گفت: عبد اللّه بن محمّد يمانى، از منيع بن حجّاج، از يونس بن يعقوب بن عمّار، از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه در عرفات روز عرفه را درك نكرد ولى آن را كنار قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام درك نمايد، عرفه از او فوت نشده است و خداوند متعال ابتداء كسانى را كه در كنار قبر آن جناب هستند مورد نظر و التفات قرار داده بعد به اهل عرفات نظر نموده و با ايشان انس مى‏گيرد.
6- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ يَحْيَى بْنِ الْحَسَنِ بْنِ الرَّاشِدِ عَنْ جَدِّهِ الْحَسَنِ عَنْ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ وَ لَيْلَةَ الْفِطْرِ وَ لَيْلَةَ عَرَفَةَ فِي سَنَةٍ وَاحِدَةٍ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ أَلْفَ حِجَّةٍ مَبْرُورَةٍ وَ أَلْفَ عُمْرَةٍ مُتَقَبَّلَةٍ- وَ قُضِيَتْ لَهُ أَلْفُ حَاجَةٍ مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن خالد برقى، از قاسم بن يحيى بن الحسن بن راشد، از جدّش حسن، از يونس بن ظبيان، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را در نيمه شعبان و شب عيد فطر و شب عرفه در يك سال زيارت كند خداوند متعال ثواب هزار حجّ و هزار عمره مقبول به وى داده و هزار حاجت از حوائج دنيا و آخرتش را روا مى‏سازد.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا كَانَ يَوْمُ عَرَفَةَ اطَّلَعَ اللَّهُ تَعَالَى عَلَى زُوَّارِ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ لَهُمُ اسْتَأْنِفُوا فَقَدْ غَفَرْتُ لَكُمْ ثُمَّ يَجْعَلُ إِقَامَتَهُ عَلَى أَهْلِ عَرَفَاتٍ
محمّد بن الحسن بن الوليد، از محمّد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد ابن عيسى، از محمّد بن خالد برقى، از حنان بن سدير، از پدرش، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
زمانى كه روز عرفه فرا برسد خداوند متعال به زوّار قبر حضرت ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام توجّه نموده پس به ايشان مى‏فرمايد:
از ابتداء شروع به عمل نمائيد زيرا شما را آمرزيدم سپس با اهل عرفات انس مى‏گيرد.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ عُمَرَ بْنِ الْحَسَنِ الْعَرْزَمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ إِذَا كَانَ يَوْمُ عَرَفَةَ نَظَرَ اللَّهُ إِلَى زُوَّارِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَيَقُولُ ارْجِعُوا مَغْفُوراً لَكُمْ مَا مَضَى وَ لَا يُكْتَبُ عَلَى أَحَدٍ مِنْهُمْ ذَنْبٌ سَبْعِينَ يَوْماً مِنْ يَوْمِ يَنْصَرِفُ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از كسى كه نامش را برده، از عمر بن الحسن العزرمى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام وى مى‏گويد: از آن حضرت شنيدم كه مى‏فرمودند:
هنگامى كه روز عرفه مى‏رسد خداوند متعال به زوّار قبر حضرت امام حسين عليه السّلام نظر نموده و مى‏فرمايد: برگرديد آنچه از افعال و گناهان گذشته شما است آمرزيدم و از روزى كه مراجعت مى‏كنند تا هفتاد روز هيچ گناهى از ايشان ثبت و ضبط نمى‏شود.
9- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ جَمَاعَةُ أَصْحَابِي ره عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى وَ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ جَمِيعاً عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ يَحْيَى الْخَادِمِ لِأَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ وَ هُوَ نَازِلٌ بِالْحِيرَةِ وَ عِنْدَهُ جَمَاعَةٌ مِنَ الشِّيعَةِ فَأَقْبَلَ إِلَيَّ بِوَجْهِهِ فَقَالَ يَا بَشِيرُ أَ حَجَجْتَ الْعَامَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَا- وَ لَكِنْ عَرَّفْتُ بِالْقَبْرِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ يَا بَشِيرُ وَ اللَّهِ مَا فَاتَكَ شَيْءٌ مِمَّا كَانَ لِأَصْحَابِ مَكَّةَ بِمَكَّةَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فِيهِ عَرَفَاتٌ فَسِّرْهُ لِي فَقَالَ يَا بَشِيرُ إِنَّ الرَّجُلَ مِنْكُمْ لَيَغْتَسِلُ عَلَى شَاطِئِ الْفُرَاتِ ثُمَّ يَأْتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ فَيُعْطِيهِ اللَّهُ بِكُلِّ قَدَمٍ يَرْفَعُهَا وَ [أَوْ ]يَضَعُهَا مِائَةَ حِجَّةٍ مَقْبُولَةٍ وَ مِائَةَ عُمْرَةٍ مَبْرُورَةٍ وَ مِائَةَ غَزْوَةٍ مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ إِلَى أَعْدَاءِ اللَّهِ وَ أَعْدَاءِ رَسُولِهِ [إِلَى أَعْدَى عَدُوٍّ لَهُ يَا بَشِيرُ ]يَا بَشِيرُ اسْمَعْ وَ أَبْلِغْ مَنِ احْتَمَلَ قَلْبُهُ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع يَوْمَ عَرَفَةَ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ
پدرم و جماعتى، از اصحاب و يارانم رحمة اللّه عليهم، از محمّد بن يحيى و احمد بن ادريس جملگى از عمركى بن على، از يحيى (يعنى خادم حضرت ابو جعفر ثانى عليه السّلام) از محمّد بن سنان، از بشير دهان، وى مى‏گويد:
از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام (هنگامى كه در حيره نزول اجلال فرموده و جماعتى از شيعه محضر مباركش بودند) گفتارى شنيدم كه شرحش چنين است:
حضرت روى مباركشان را به من نموده و فرمودند:
اى بشير امسال به حجّ رفتى؟
عرض كردم: فدايت شوم، خير، ولى در روز عرفه به زيارت قبر حسين بن على عليهما السّلام رفتم.
حضرت فرمودند:
اى بشير به خدا قسم آنچه از اجر و ثواب براى اصحاب مكّه (حاجى‏ها) در مكّه مى‏باشد از تو فوت نشده.
عرض كردم: يعنى در اين زيارت من اجر و ثواب وقوف به عرفات بوده؟
برايم فرموده خود را تفسير بفرمائيد:
حضرت فرمودند:
اى بشير وقتى يك نفر از شما كنار فرات غسل نمود و سپس به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام رفت در حالى كه به حق آن حضرت عارف و مطّلع باشد البتّه خداوند متعال به هر قدمى كه وى از زمين بلند مى‏كند و سپس آن را بر زمين مى‏نهد اجر صد حج و صد عمره قبول شده مى‏دهد و اجر صد جنگ كه وى در معيّت نبىّ مرسل با دشمنان خدا و رسول او نموده را برايش منظور مى‏فرمايد.
اى بشير: بشنو و به كسانى كه قلبشان ظرفيّت پذيريش آن را دارد برسان و بگو:
كسى كه امام حسين عليه السّلام را در روز عرفه زيارت كند مانند كسى است كه خدا را در عرش زيارت نموده.
10- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْمُوءْمِنِ ره عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْكُوفِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الْعَبْدِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع يَوْمَ عَرَفَةَ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ أَلْفَ أَلْفِ حِجَّةٍ مَعَ الْقَائِمِ وَ أَلْفَ أَلْفِ عُمْرَةٍ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ عِتْقَ أَلْفِ أَلْفِ نَسَمَةٍ وَ حُمْلَانَ أَلْفِ أَلْفِ فَرَسٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ سَمَّاهُ اللَّهُ عَبْدِيَ الصِّدِّيقَ أَمِنَ بِوَعْدِي وَ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ فُلَانٌ صِدِّيقٌ زَكَّاهُ اللَّهُ مِنْ فَوْقِ عَرْشِهِ وَ سُمِّيَ فِي الْأَرْضِ كَرُوباً
محمّد بن عبد الموءمن رحمة اللّه عليه، از محمّد بن يحيى، از محمّد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد الكوفى، از محمّد بن جعفر بن اسماعيل العبدى، از محمّد بن عبد اللّه بن مهران، از محمّد بن سنان، از يونس بن ظبيان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
كسى كه در روز عرفه قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام را زيارت كند خداوند متعال ثواب هزار هزار (يك ميليون) حج كه با حضرت قائم عليه السّلام بجاى آورند را براى وى منظور مى‏فرمايد و اجر هزار هزار عمره كه با حضرت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم انجام گيرد را به وى داده و همچنين ثواب آزاد نمودن هزار هزار عبد را به او اعطاء كرده و اجر كسى كه هزار هزار دو بار اسب را در راه خدا انفاق كرده است را به وى عنايت مى‏فرمايد و حق تعالى از وى به اين عبارت نام مى‏برد: عبدى الصّديق آمن بوعدى و فرشتگان در باره‏اش چنين تعبير مى‏كنند: فلان صدّيق، زكّاه اللّه من فوق عرشه.
و در زمين كروب ناميده مى‏شود.
11- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ قَالَ قَالَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ ع مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع يَوْمَ عَرَفَةَ عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ ثَوَابَ أَلْفِ حِجَّةٍ وَ أَلْفِ عُمْرَةٍ- وَ أَلْفِ غَزْوَةٍ مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ وَ مَنْ زَارَ أَوَّلَ يَوْمٍ مِنْ رَجَبٍ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الْبَتَّةَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از صالح بن عقبه، از بشير دهّان، وى مى‏گويد:
حضرت جعفر بن محمّد عليهما السّلام فرمودند:
كسى كه در روز عرفه قبر مطهّر حضرت حسين بن على عليهما السّلام را زيارت كند در حالى كه به حق آن حضرت عارف و مطّلع باشد خداوند ثواب هزار حجّ و هزار عمره و هزار جنگى كه در معيّت نبىّ مرسلى انجام داده را برايش مى‏نويسد.
و كسى كه روز اوّل ماه رجب آن جناب را زيارت كند خداوند منّان البته او را مى‏آمرزد.
12- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْقَمَّاطِ عَنْ يَسَارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ كَانَ مُعْسِراً فَلَمْ يَتَهَيَّأْ لَهُ حِجَّةُ الْإِسْلَامِ فَلْيَأْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع وَ لْيُعَرِّفْ عِنْدَهُ- فَذَلِكَ يُجْزِيهِ عَنْ حِجَّةِ الْإِسْلَامِ أَمَا إِنِّي لَا أَقُولُ يُجْزِي ذَلِكَ عَنْ حِجَّةِ الْإِسْلَامِ إِلَّا لِلْمُعْسِرِ فَأَمَّا الْمُوسِرُ إِذَا كَانَ قَدْ حَجَّ حِجَّةَ الْإِسْلَامِ فَأَرَادَ أَنْ يَتَنَفَّلَ بِالْحَجِّ أَوِ الْعُمْرَةِ- وَ مَنَعَهُ مِنْ ذَلِكَ شُغُلُ دُنْيَا أَوْ عَائِقٌ فَأَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي يَوْمِ عَرَفَةَ أَجْزَأَهُ ذَلِكَ عَنْ أَدَاءِ الْحَجِّ أَوِ الْعُمْرَةِ وَ ضَاعَفَ اللَّهُ لَهُ ذَلِكَ أَضْعَافاً مُضَاعَفَةً- قَالَ قُلْتُ كَمْ تَعْدِلُ حِجَّةً وَ كَمْ تَعْدِلُ عُمْرَةً قَالَ لَا يُحْصَى ذَلِكَ قَالَ قُلْتُ مِائَةً قَالَ وَ مَنْ يُحْصِي ذَلِكَ قُلْتُ ألف [أَلْفاً قَالَ وَ أَكْثَرَ ثُمَّ قَالَ وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللّهِ لا تُحْصُوها- إِنَّ اللّهَ واسِعٌ عَلِيمٌ [كَرِيمٌ ]
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى بن عبيد، از محمّد بن سنان، از ابى سعيد قمّاط، از بشّار، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه متمكن و توانا نبوده لذا براى رفتن به حج و انجام حجّة الاسلام مهيّا نباشد بايد به زيارت قبر مطهّر حضرت حسين بن على عليهما السّلام برود و روز عرفه را در آنجا باشد، چنين زيارتى از حجة الاسلامش مجزى است.
ناگفته نماند و بايد توجّه داشت من نمى‏گويم اين زيارت مطلقا از حجّة الاسلام مجزى است بلكه تنها براى شخص غير متمكن و معسر اجزاء مى‏باشد امّا كسى كه موسر و متمكن مى‏باشد:
وى وقتى حجة الاسلام را بجا آورد اگر اراده نمود كه حج يا عمره مستحبى انجام دهد و شغل دنيائى يا مانعى ديگر او را از آن باز داشت در صورتى كه به زيارت قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام در روز عرفه برود البته خداوند با اين زيارت جزاء وى را از اداء حج يا عمره داده بلكه ثواب آن را چندين برابر مى‏نمايد.
راوى مى‏گويد: محضر مباركش عرض كردم:
ثواب آن معادل چند حج و چند عمره مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
قابل شمارش و احصاء نيست.
راوى عرض كرد: آيا ثواب صد حج و صد عمره را به او مى‏دهند؟
حضرت فرمودند: كيست بتواند ثوابش را احصاء نموده باشد.
راوى مى‏گويد: عرضه داشتم: آيا ثواب هزار حج و هزار عمره را دارد؟
حضرت فرمودند: بيش از اين است، سپس فرمودند:
اگر نعمتهاى بارى تعالى را بشماريد نمى‏توانيد از عهده احصاء آنها برآئيد خداوند متعال واسع بوده و بدون عوض مى‏بخشايد.

باب هفتاد و يكم ثواب كسى كه در روز عاشورا امام حسين عليه السّلام را زيارت كند
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْمَدَائِنِيِّ قَالَ أَخْبَرَنِي مُحَمَّدُ بْنُ سَعِيدٍ الْبَجَلِيُّ عَنْ قَبِيصَةَ عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع فِي يَوْمِ عَاشُورَاءَ فَقَالَ لِي هَوءُلَاءِ زُوَّارُ اللَّهِ وَ حَقٌّ عَلَى الْمَزُورِ أَنْ يُكْرِمَ الزَّائِرَ مَنْ بَاتَ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع لَيْلَةَ عَاشُورَاءَ لَقِيَ اللَّهَ مُلَطَّخاً بِدَمِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَأَنَّمَا قُتِلَ مَعَهُ فِي عَرْصَتِهِ [عَصْرِهِ ]وَ قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع أَيْ يَوْمَ عَاشُورَاءَ وَ [أَوْ ]بَاتَ عِنْدَهُ كَانَ كَمَنِ اسْتُشْهِدَ بَيْنَ يَدَيْهِ
پدرم و برادرم و جماعتى از مشايخ و اساتيدم رحمة اللّه عليهم، از محمّد بن يحيى، از محمّد بن على مدائنى نقل كرده‏اند كه وى گفت:
محمّد بن سعيد بجلى، از قبيصه از جابر جعفى برايم نقل كرد كه جابر گفت:
در روز عاشوراء محضر مبارك حضرت جعفر بن محمّد عليهما السّلام رسيدم، حضرت به من فرمودند:
اين گروه (زائرين ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام) زوّار خدا بوده و بر مزور واجب است كه زائر را اكرام نمايد، كسى كه نزد قبر مطهر حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام در شب عاشوراء بيتوته كند روز قيامت خدا را ملاقات مى‏كند در حالى كه به خون خودش آلوده بوده گويا در ركاب حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام در عرصه كربلا شهيد گشته است.
و نيز فرمودند:
و كسى كه قبر امام حسين عليه السّلام را روز عاشوراء زيارت كرده و بالاى قبر بيتوته نمايد مثل كسى است كه در مقابل آن حضرت شهيد شده باشد.
2- حَدَّثَنِي أَبُو عَلِيٍّ مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامٍ قَالَ حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ الْفَزَارِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ عُبَيْدٍ الْجُعْفِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي حُسَيْنُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَسَدٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ حَرِيزٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ يَوْمَ عَاشُورَاءَ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ
ابو على محمّد بن همام مى‏گويد:
جعفر بن محمّد بن مالك فزارى مى‏گويد: احمد بن على بن عبيد جعفى گفت:
حسين بن سليمان، از حسين بن راشد، از حماد بن عيسى، از حريز، از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام نقل كرد كه آن حضرت فرمودند:
كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را روز عاشوراء زيارت كند بهشت بر او واجب مى‏گردد.
3- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ الْأَنْبَارِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ يَوْمَ عَاشُورَاءَ عَارِفاً بِحَقِّهِ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از يعقوب بن يزيد انبارى، از محمّد بن ابى عمير، از زيد شحّام، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام آن حضرت فرمودند:
كسى كه قبر مطهّر حضرت حسين بن على عليهما السّلام را در روز عاشوراء زيارت كند در حالى كه عارف به حق آن حضرت باشد مثل كسى است كه خدا را در عرش زيارت كرده است.
4- حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ عَنِ الْمُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جُمْهُورٍ الْعَمِّيِّ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْهُمْ ع قَالَ مَنْ زَارَ [قَبْرَ ]الْحُسَيْنِ ع يَوْمَ عَاشُورَاءَ كَانَ كَمَنْ تَشَحَّطَ بِدَمِهِ بَيْنَ يَدَيْهِ
حسين بن محمّد بن عامر، از معلّى بن محمّد، از محمّد بن جمهور عمّى، از كسى كه ذكرش نموده، از ائمه معصومين عليهم السّلام فرمودند:
كسى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را در روز عاشوراء زيارت كند، مانند كسى است كه در مقابل آن حضرت به خون خودش آلوده شده باشد.
5- وَ رَوَى مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي يَسَارٍ [سَيَّارٍ ]الْمَدَائِنِيُّ بِإِسْنَادِهِ قَالَ مَنْ سَقَى يَوْمَ عَاشُورَاءَ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع كَانَ كَمَنْ سَقَى عَسْكَرَ الْحُسَيْنِ ع وَ شَهِدَ مَعَهُ
و محمّد بن ابى سيّار مدائنى به اسنادش روايت كرده كه گوينده فرمود:
كسى كه روز عاشوراء نزد قبر مطهّر امام حسين عليه السّلام كسى را آب دهد مانند كسى است كه لشكريان امام حسين عليه السّلام را آب داده و در ركاب حضرت شهيد شده باشد.
6- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْمُوسَوِيُّ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ نَهِيكٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ ع قَالَ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذُنُوبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ وَ مَنْ زَارَهُ يَوْمَ عَرَفَةَ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ ثَوَابَ أَلْفِ حِجَّةٍ مُتَقَبَّلَةٍ- وَ أَلْفِ عُمْرَةٍ مَبْرُورَةٍ وَ مَنْ زَارَهُ يَوْمَ عَاشُورَاءَ فَكَأَنَّمَا زَارَ اللَّهَ فَوْقَ [فِي ]عَرْشِهِ
جعفر بن محمّد بن ابراهيم موسوى، از عبيد اللّه بن نهيك، از ابن ابى عمير، از زيد شحّام، از جعفر بن محمّد الصّادق عليهما السّلام حضرت فرمودند:
كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را شب نيمه شعبان زيارت كند خداوند متعال گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد، و كسى كه آن حضرت را روز عرفه زيارت نمايد خداوند منّان ثواب هزار حجّ و هزار عمره قبول شده را برايش مى‏نويسد، و كسى كه آن حضرت را روز عاشوراء زيارت نمايد مانند كسى است كه حق تعالى را بالاى عرشش زيارت كرده باشد.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ الْمُعَافَا عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَهُ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر، از پدرش، از عبد اللّه بن جعفر حميرى، از محمّد ابن الحسين، از حمدان بن معافا، از ابن ابى عمير، از زيد شحّام، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، و حديثى مثل حديث مذكور را ذكر نموده است.
8- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ وَ غَيْرُهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَى الْهَمْدَانِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الطَّيَالِسِيِّ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ وَ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ جَمِيعاً عَنْ عَلْقَمَةَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْحَضْرَمِيِّ وَ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ مَالِكٍ الْجُهَنِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ ع قَالَ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع يَوْمَ عَاشُورَاءَ مِنَ الْمُحَرَّمِ- حَتَّى يَظَلَّ عِنْدَهُ بَاكِياً لَقِيَ اللَّهَ تَعَالَى يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِثَوَابِ أَلْفَيْ
[أَلْفِ ]أَلْفِ حِجَّةٍ وَ أَلْفَيْ [أَلْفِ ]أَلْفِ عُمْرَةٍ- وَ أَلْفَيْ أَلْفِ غَزْوَةٍ وَ ثَوَابُ كُلِّ حِجَّةٍ وَ عُمْرَةٍ وَ غَزْوَةٍ كَثَوَابِ مَنْ حَجَّ وَ اعْتَمَرَ وَ غَزَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ مَعَ الْأَئِمَّةِ الرَّاشِدِينَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ- فَمَا لِمَنْ كَانَ فِي بُعْدِ الْبِلَادِ وَ أَقَاصِيهَا وَ لَمْ يُمْكِنْهُ الْمَصِيرُ [الْمَسِيرُ ]إِلَيْهِ فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ قَالَ إِذَا كَانَ ذَلِكَ الْيَوْمُ بَرَزَ إِلَى الصَّحْرَاءِ أَوْ صَعِدَ سَطْحاً مُرْتَفِعاً فِي دَارِهِ وَ أَوْمَأَ إِلَيْهِ بِالسَّلَامِ وَ اجْتَهَدَ عَلَى قَاتِلِهِ بِالدُّعَاءِ وَ صَلَّى بَعْدَهُ رَكْعَتَيْنِ يَفْعَلُ ذَلِكَ فِي صَدْرِ النَّهَارِ قَبْلَ الزَّوَالِ ثُمَّ لْيَنْدُبِ الْحُسَيْنَ ع وَ يَبْكِيهِ وَ يَأْمُرُ مَنْ فِي دَارِهِ بِالْبُكَاءِ عَلَيْهِ وَ يُقِيمُ فِي دَارِهِ مُصِيبَتَهُ بِإِظْهَارِ الْجَزَعِ عَلَيْهِ وَ يَتَلَاقَوْنَ بِالْبُكَاءِ بَعْضُهُمْ بَعْضاً فِي الْبُيُوتِ وَ لْيُعَزِّ بَعْضُهُمْ بَعْضاً بِمُصَابِ الْحُسَيْنِ ع فَأَنَا ضَامِنٌ لَهُمْ إِذَا فَعَلُوا ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ جَمِيعَ هَذَا الثَّوَابِ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ أَنْتَ الضَّامِنُ لَهُمْ إِذَا فَعَلُوا ذَلِكَ وَ الزَّعِيمُ بِهِ قَالَ أَنَا الضَّامِنُ لَهُمْ ذَلِكَ وَ الزَّعِيمُ لِمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ قَالَ قُلْتُ فَكَيْفَ يُعَزِّي بَعْضُهُمْ بَعْضاً قَالَ يَقُولُونَ عَظَّمَ اللَّهُ أُجُورَنَا بِمُصَابِنَا بِالْحُسَيْنِ ع وَ جَعَلَنَا وَ إِيَّاكُمْ مِنَ الطَّالِبِينَ بِثَأْرِهِ مَعَ وَلِيِّهِ الْإِمَامِ الْمَهْدِيِّ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ ص فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ لَا تَنْتَشِرَ يَوْمَكَ فِي حَاجَةٍ فَافْعَلْ- فَإِنَّهُ يَوْمٌ نَحِسٌ لَا تُقْضَى فِيهِ حَاجَةٌ وَ إِنْ قُضِيَتْ لَمْ يُبَارَكْ لَهُ فِيهَا وَ لَمْ يَرَ رُشْداً وَ لَا تَدَّخِرَنَّ لِمَنْزِلِكَ شَيْئاً فَإِنَّهُ مَنِ ادَّخَرَ لِمَنْزِلِهِ شَيْئاً فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ لَمْ يُبَارَكْ لَهُ فِيمَا يَدَّخِرُهُ وَ لَا يُبَارَكُ لَهُ فِي أَهْلِهِ فَمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ كُتِبَ لَهُ ثَوَابُ أَلْفِ أَلْفِ حِجَّةٍ وَ أَلْفِ أَلْفِ عُمْرَةٍ وَ أَلْفِ أَلْفِ غَزْوَةٍ كُلُّهَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ كَانَ لَهُ ثَوَابُ مُصِيبَةِ كُلِّ نَبِيٍّ وَ رَسُولٍ وَ صِدِّيقٍ وَ شَهِيدٍ مَاتَ أَوْ قُتِلَ مُنْذُ خَلَقَ اللَّهُ الدُّنْيَا إِلَى أَنْ تَقُومَ السَّاعَةُ قَالَ صَالِحُ بْنُ عُقْبَةَ الْجُهَنِيُّ وَ سَيْفُ بْنُ عَمِيرَةَ قَالَ عَلْقَمَةُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْحَضْرَمِيُّ فَقُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ ع عَلِّمْنِي دُعَاءً أَدْعُو بِهِ فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ إِذَا أَنَا زُرْتُهُ مِنْ قَرِيبٍ وَ دُعَاءً أَدْعُو بِهِ إِذَا لَمْ أَزُرْهُ مِنْ قَرِيبٍ وَ أَوْمَأْتُ إِلَيْهِ مِنْ بُعْدِ الْبِلَادِ وَ مِنْ سَطْحِ دَارِي بِالسَّلَامِ قَالَ فَقَالَ يَا عَلْقَمَةُ إِذَا أَنْتَ صَلَّيْتَ رَكْعَتَيْنِ بَعْدَ أَنْ تُومِئَ إِلَيْهِ بِالسَّلَامِ وَ قُلْتَ عِنْدَ الْإِيمَاءِ إِلَيْهِ وَ مِنْ بَعْدِ الرَّكْعَتَيْنِ هَذَا الْقَوْلَ فَإِنَّكَ إِذَا قُلْتَ ذَلِكَ فَقَدْ دَعَوْتَ بِمَا يَدْعُو بِهِ مَنْ زَارَهُ مِنَ الْمَلَائِكَةِ وَ كَتَبَ اللَّهُ لَكَ بِهَا أَلْفَ أَلْفِ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْكَ أَلْفَ أَلْفِ سَيِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَكَ مِائَةَ أَلْفِ [أَلْفِ ]دَرَجَةٍ وَ كُنْتَ مِمَّنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ حَتَّى تُشَارِكَهُمْ فِي دَرَجَاتِهِمْ وَ لَا تُعْرَفُ إِلَّا فِي الشُّهَدَاءِ الَّذِينَ اسْتُشْهِدُوا مَعَهُ وَ كَتَبَ لَكَ ثَوَابَ كُلِّ نَبِيٍّ وَ رَسُولٍ وَ زِيَارَةِ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع مُنْذُ يَوْمَ قُتِلَ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا خِيَرَةَ اللَّهِ وَ ابْنَ خِيَرَتِهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ ابْنَ سَيِّدِ الْوَصِيِّينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ فَاطِمَةَ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ثَارَ اللَّهِ وَ ابْنَ ثَارِهِ وَ الْوِتْرَ الْمَوْتُورَ السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ عَلَى الْأَرْوَاحِ الَّتِي حَلَّتْ بِفِنَائِكَ وَ أَنَاخَتْ بِرَحْلِكَ عَلَيْكُمْ مِنِّي جَمِيعاً سَلَامُ اللَّهِ أَبَداً مَا بَقِيتُ وَ بَقِيَ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِيَّةُ وَ جَلَّتِ الْمُصِيبَةُ بِكَ عَلَيْنَا وَ عَلَى جَمِيعِ أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ فَلَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً أَسَّسَتْ أَسَاسَ الظُّلْمِ وَ الْجَوْرِ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً دَفَعَتْكُمْ عَنْ مَقَامِكُمْ وَ أَزَالَتْكُمْ عَنْ مَرَاتِبِكُمُ الَّتِي رَتَّبَكُمُ اللَّهُ فِيهَا وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً قَتَلَتْكُمْ- وَ لَعَنَ اللَّهُ الْمُمَهِّدِينَ لَهُمْ بِالتَّمْكِينِ مِنْ [قِتَالِكَ ]قِتَالِكُمْ بَرِئْتُ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَيْكُمْ مِنْهُمْ وَ مِنْ أَشْيَاعِهِمْ وَ أَتْبَاعِهِمْ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ إِنِّي سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمَكُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبَكُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَلَعَنَ اللَّهُ آلَ زِيَادٍ وَ آلَ مَرْوَانَ وَ لَعَنَ اللَّهُ بَنِي أُمَيَّةَ قَاطِبَةً وَ لَعَنَ اللَّهُ ابْنَ مَرْجَانَةَ وَ لَعَنَ اللَّهُ عُمَرَ بْنَ سَعْدٍ وَ لَعَنَ اللَّهُ شَمِراً وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً أَسْرَجَتْ وَ أَلْجَمَتْ وَ تَهَيَّأَتْ لِقِتَالِكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي لَقَدْ عَظُمَ مُصَابِي بِكَ فَأَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي أَكْرَمَ مَقَامَكَ أَنْ يُكْرِمَنِي بِكَ وَ يَرْزُقَنِي طَلَبَ ثَارِكَ مَعَ إِمَامٍ مَنْصُورٍ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ ص اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي وَجِيهاً عِنْدَكَ بِالْحُسَيْنِ [بِالْحُسَيْنِ عِنْدَكَ [_فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ يَا سَيِّدِي يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ إِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى وَ إِلَى رَسُولِهِ وَ إِلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ إِلَى فَاطِمَةَ وَ إِلَى الْحَسَنِ وَ إِلَيْكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ سَلَّمَ وَ عَلَيْهِمْ بِمُوَالاتِكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ بِالْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِكَ وَ مِمَّنْ قَاتَلَكَ وَ نَصَبَ لَكَ الْحَرْبَ وَ مِنْ جَمِيعِ أَعْدَائِكُمْ وَ بِالْبَرَاءَةِ مِمَّنْ أَسَّسَ الْجَوْرَ وَ بَنَى عَلَيْهِ بُنْيَانَهُ وَ أَجْرَى ظُلْمَهُ وَ جَوْرَهُ عَلَيْكُمْ وَ عَلَى أَشْيَاعِكُمْ بَرِئْتُ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَيْكُمْ مِنْهُمْ وَ أَتَقَرَّبُ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ إِلَيْكُمْ بِمُوَالاتِكُمْ وَ مُوَالاةِ وَلِيِّكُمْ وَ الْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِكُمْ وَ مِنَ النَّاصِبِينَ لَكُمُ الْحَرْبَ وَ الْبَرَاءَةِ مِنْ أَشْيَاعِهِمْ وَ أَتْبَاعِهِمْ إِنِّي سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمَكُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبَكُمْ- وَ وَلِيُّ [مُوَالٍ ]لِمَنْ وَالاكُمْ وَ عَدُوٌّ لِمَنْ عَادَاكُمْ فَأَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي أَكْرَمَنِي بِمَعْرِفَتِكُمْ- وَ مَعْرِفَةِ أَوْلِيَائِكُمْ وَ رَزَقَنِي الْبَرَاءَةَ مِنْ أَعْدَائِكُمْ أَنْ يَجْعَلَنِي مَعَكُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ وَ أَنْ يُثَبِّتَ لِي عِنْدَكُمْ قَدَمَ صِدْقٍ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ- وَ أَسْأَلُهُ أَنْ يُبَلِّغَنِي الْمَقَامَ الْمَحْمُودَ لَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ وَ أَنْ يَرْزُقَنِي طَلَبَ ثَارِكُمْ- مَعَ إِمَامٍ مَهْدِيٍّ نَاطِقٍ لَكُمْ وَ أَسْأَلُ اللَّهَ بِحَقِّكُمْ وَ بِالشَّأْنِ الَّذِي لَكُمْ عِنْدَهُ- أَنْ يُعْطِيَنِي بِمُصَابِي بِكُمْ أَفْضَلَ مَا أَعْطَى مُصَاباً بِمُصِيبَةٍ [بِمُصِيبَتِهِ ]أَقُولُ إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ يَا لَهَا مِنْ مُصِيبَةٍ مَا أَعْظَمَهَا وَ أَعْظَمَ رَزِيَّتَهَا فِي الْإِسْلَامِ- وَ فِي جَمِيعِ أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ [الْأَرَضِينَ ]اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي فِي مَقَامِي هَذَا مِمَّنْ تَنَالُهُ مِنْكَ صَلَوَاتٌ وَ رَحْمَةً وَ مَغْفِرَةٌ اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَحْيَايَ مَحْيَا مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَمَاتِي مَمَاتَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ص اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا يَوْمٌ تَنَزَّلَتْ [تَنْزِلُ ]فِيهِ اللَّعْنَةُ عَلَى آلِ زِيَادٍ وَ آلِ أُمَيَّةَ وَ ابْنِ آكِلَةِ الْأَكْبَادِ اللَّعِينِ بْنِ اللَّعِينِ عَلَى لِسَانِ نَبِيِّكَ فِي كُلِّ مَوْطِنٍ وَ مَوْقِفٍ وَقَفَ فِيهِ نَبِيُّكَ ص اللَّهُمَّ الْعَنْ أَبَا سُفْيَانَ وَ مُعَاوِيَةَ وَ عَلَى يَزِيدَ بْنِ مُعَاوِيَةَ اللَّعْنَةَ أَبَدَ الآْبِدِينَ اللَّهُمَّ فَضَاعِفْ عَلَيْهِمُ اللَّعْنَةَ أَبَداً لِقَتْلِهِمُ الْحُسَيْنَ ع اللَّهُمَّ إِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ فِي هَذَا الْيَوْمِ فِي مَوْقِفِي هَذَا وَ أَيَّامِ حَيَاتِي بِالْبَرَاءَةِ مِنْهُمْ وَ اللَّعْنَةِ [بِاللَّعْنِ ]عَلَيْهِمْ وَ بِالْمُوَالاةِ لِنَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ- ثُمَّ تَقُولُ مِائَةَ مَرَّةٍ- اللَّهُمَّ الْعَنْ أَوَّلَ ظَالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ [آلِ مُحَمَّدٍ حُقُوقَهُمْ ]وَ آخِرَ تَابِعٍ لَهُ عَلَى ذَلِكَ اللَّهُمَّ الْعَنِ الْعِصَابَةَ الَّتِي حَارَبَتِ [جَاهَدَتِ ]الْحُسَيْنَ وَ شَايَعَتْ وَ بَايَعَتْ [تَابَعَتْ ]أَعْدَاءَهُ عَلَى قَتْلِهِ وَ قَتْلِ أَنْصَارِهِ اللَّهُمَّ الْعَنْهُمْ جَمِيعاً- ثُمَّ قُلْ مِائَةَ مَرَّةٍ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ عَلَى الْأَرْوَاحِ الَّتِي حَلَّتْ بِفِنَائِكَ وَ أَنَاخَتْ بِرَحْلِكَ عَلَيْكُمْ مِنِّي سَلَامُ اللَّهِ أَبَداً مَا بَقِيتُ وَ بَقِيَ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ وَ لَا جَعَلَهُ اللَّهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَتِكُمْ السَّلَامُ عَلَى الْحُسَيْنِ وَ عَلَى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ عَلَى أَصْحَابِ الْحُسَيْنِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ- ثُمَّ تَقُولُ مَرَّةً وَاحِدَةً- اللَّهُمَّ خُصَّ أَنْتَ أَوَّلَ ظَالِمٍ ظَلَمَ آلَ نَبِيِّكَ بِاللَّعْنِ ثُمَّ الْعَنْ أَعْدَاءَ آلِ مُحَمَّدٍ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الآْخِرِينَ اللَّهُمَّ الْعَنْ يَزِيدَ وَ أَبَاهُ وَ الْعَنْ عُبَيْدَ اللَّهِ بْنَ زِيَادٍ وَ آلَ مَرْوَانَ وَ بَنِي أُمَيَّةَ قَاطِبَةً إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ- ثُمَّ تَسْجُدُ سَجْدَةً تَقُولُ فِيهَا- اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ حَمْدَ الشَّاكِرِينَ عَلَى مُصَابِهِمْ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى عَظِيمِ مُصَابِي وَ رَزِيَّتِي فِيهِمْ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي شَفَاعَةَ الْحُسَيْنِ يَوْمَ الْوُرُودِ وَ ثَبِّتْ لِي قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَكَ مَعَ الْحُسَيْنِ وَ أَصْحَابِ الْحُسَيْنِ الَّذِينَ بَذَلُوا مُهَجَهُمْ- دُونَ الْحُسَيْنِ ع صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ- قَالَ عَلْقَمَةُ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ الْبَاقِرُ ع يَا عَلْقَمَةُ إِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَزُورَهُ فِي كُلِّ يَوْمٍ بِهَذِهِ الزِّيَارَةِ مِنْ دَهْرِكَ فَافْعَلْ فَلَكَ ثَوَابُ جَمِيعِ ذَلِكَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى
حكيم بن داود بن حكيم و غيرش، از محمّد بن موسى همدانى، از محمّد بن خالد طيالسى، از يوسف بن عميره و صالح بن عقبه جملگى، از علقمة بن محمّد حضرمى و محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از مالك جهنى، از حضرت ابى جعفر الباقر عليه السّلام، حضرت فرمودند: كسى در روز عاشوراء يعنى روز دهم محرّم الحرام حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كند و روز را تا شب با حالتى گريان نزد آن حضرت بماند روز قيامت خدا را ملاقات كند در حالى كه خداوند متعال ثواب دو ميليون حج و دو ميليون عمره و دو ميليون مرتبه جهاد را به وى بدهد.
شايان توجّه است كه ثواب هر حج و عمره و جهادى همچون ثواب كسى است كه حج و عمره و جهاد را در معيّت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و ائمه راشدين صلوات اللّه عليهم اجمعين بجا آورده باشد.
علقمه مى‏گويد: محضر مبارك امام پنجم عليه السّلام عرضه داشتم:
فدايت شوم، اجر و ثواب كسى كه در شهرهاى دوردست و بلاد غريب و بعيد بوده به طورى كه برايش امكان ندارد در چنين روزى (روز عاشوراء) به زيارت حضرت بشتابد؟
امام عليه السّلام فرمودند:
وى در چنين روزى به صحراء رفته يا به پشت بام بلندى در خانه‏اش برآيد و با سلام به حضرت اشاره كرده سپس در نفرين بر قاتلان آن حضرت سعى و كوشش نموده و پس از آن دو ركعت نماز بخواند.
البتّه توجه داشته باشد كه اين زيارت را در روز قبل از ظهر انجام دهد، سپس براى امام حسين عليه السّلام ندبه و گريه نموده و به كسانى كه در خانه مى‏باشند نيز امر نمايد كه براى آن حضرت بگريند و با اظهار جزع و فزع بر آن جناب در خانه‏اش اقامه مصيبت نمايد و مواظب باشند هر گاه اهل خانه يك ديگر را ملاقات كردند با گريه باشند و لازم است برخى از آنها بعضى ديگر را نسبت به مصيبت حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام تسليت دهند و در صورتى كه به اين دستورهائى كه داده شد عمل كنند من ضامن مى‏شوم كه حقتعالى تمام ثواب‏هائى كه ذكر شد را به ايشان اعطاء فرمايد.
محضر مباركش عرض كردم: فدايت شوم شما براى ايشان ضامن اين ثوابها مى‏شويد؟
حضرت فرمودند:
در صورتى كه به دستورهاى داده شده عمل كنند البته من ضامن آن مى‏باشم.
علقمه مى‏گويد: محضر مبارك امام عليه السّلام عرض كردم: اگر بعضى خواهند برخى ديگر را تسليت بدهند چگونه و چه بگويند:
حضرت فرمودند:
بگويند:
عظّم اللّه اجورنا بمصابنا بالحسين عليه السّلام، و جعلنا و إيّاكم من الطالبين بثاره مع وليّه الإمام المهدى من آل محمّد صلوات اللّه عليهم (خداوند متعال اجرها و ثواب‏هاى عزادار بودن ما را براى امام حسين عليه السّلام زياد گردانده و ما و شما را در ركاب ظفر قرين ولىّ آن حضرت، حضرت امام مهدى قائم آل محمّد صلوات اللّه عليهم اجمعين از طلب‏كنندگان خون آن جناب قرار دهد).
و اگر قدرت و توانائى اين را داشتى كه آن روز (روز عاشوراء) را بدنبال نيازمندى‏هايت نروى البته مرو چه آنكه اين روز، روز نحسى بوده و حاجت در آن روا نمى‏گردد و اگر هم حاجت برآورده شود براى شخص حاجت‏مند مبارك نبوده و وى خير نخواهد ديد.
توجّه داشته باشد در آن روز در منزلت آذوقه‏اى را ذخيره نكنى چه آنكه اگر كسى در آن روز در منزلش چيزى را ذخيره كند برايش ميمون و مبارك نبوده و براى اهلش نيز بركت نخواهد داشت.
بنا بر اين كسى كه به اين دستورها عمل كند ثواب هزار هزار حج و هزار هزار عمره و هزار هزار جهاد كه تمامى را در ركاب رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم انجام داده باشد برايش نوشته مى‏شود و همچنين خداوند متعال ثواب هر مصيبتى كه به انبياء و رسل و صدّيقين و شهدائى كه فوت كرده يا كشته شده‏اند رسيده است را از بدو خلقت دنيا تا انقراض عالم و قيام قيامت به او اعطاء مى‏فرمايد.
صالح بن عقبه جهنى و سيف بن عميره مى‏گويند:
علقمة بن محمّد حضرمى مى‏گويد:
محضر مبارك ابى جعفر عليه السّلام عرض كردم:
دعائى به من تعليم فرمائيد كه در آن روز وقتى از نزديك به زيارت آن حضرت رفتم آن را خوانده و دعائى يادم دهيد كه هر گاه از نزديك به زيارت آن جناب نرفته بلكه از شهرهاى دور و پشت بام به آن حضرت اشارة سلام دادم آن را بخوانم.
حضرت فرمودند:
اى علقمه: بعد از آنكه با اشاره به آن حضرت سلام دادى و پس از آن، دو ركعت نماز خواندى و هنگام اشاره و پس از خواندن دو ركعت اگر اين دعاء و زيارت را كه شرحش را برايت مى‏گويم خواندى پس به آنچه فرشتگان زائر آن حضرت دعاء كرده‏اند تو نيز دعاء نموده‏اى و خداوند متعال براى تو هزار هزار حسنه نوشته و هزار هزار گناه محو مى‏فرمايد و صد هزار هزار درجه مقام و مرتبه تو را بالا برده و تو را از كسانى قرار مى‏دهد كه با حضرت حسين بن على عليهما السّلام شهيد شده‏اند و بدين ترتيب در درجه ايشان قرارت مى‏دهد و شناخته نمى‏شوى مگر در زمره شهدائى كه با آن حضرت شهيد شده‏اند و ثواب تمام انبياء و رسولان و كسانى كه زيارت امام حسين عليه السّلام را از زمان شهادتش تا به الآن نموده‏اند را برايت مى‏نويسد.
حضرت سلام اللّه عليه به علقمه فرمودند:
در زيارت ابا عبد اللّه الحسين روز عاشوراء بگو:
سلام بر تو اى ابا عبد اللّه، سلام بر تو اى فرزند رسول خدا، سلام بر تو اى برگزيده خدا و فرزند برگزيده‏اش، سلام بر تو اى فرزند امير موءمنان و فرزند سرور جانشينان، سلام بر تو اى پسر فاطمه كه سرور بانوان عالم مى‏باشد، سلام بر تو اى خون خدا (يعنى خدا صاحب خون تو و طلب‏كننده آن است) و فرزند خون خدا و تنها مانده‏اى كه خونخواهى نشده است، سلام بر تو و بر روح‏هاى مطهّرى كه در اطراف تو بوده و در مأوى و مكان تو فرود آمده و اقامت نموده‏اند، بر شما باد جملگى از طرف من سلام و رحمت خدا براى هميشه و تا مادامى كه من باقى بوده و شب و روز باقى هستند، اى ابا عبد اللّه محقّقا عزاى شما بزرگ بوده و مصيبت وارده بر شما بر ما و تمام اهل آسمانها و زمين گران مى‏باشد، پس خداوند متعال گروهى را كه اساس و پايه‏هاى ظلم و ستم بر شما اهل بيت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را بنا نهاده لعنت كند و از رحمتش به دورشان دارد، و گروهى را كه شما را از مقام و منزلتتان بازداشتند لعنت فرمايد، و همچنين خدا لعنت كند كسانى را كه شما را از مرتبه‏اى كه حقّ شما است و خداوند متعال براى شما ترتيب داده بر كنار نمودند، و لعنت نمايد جماعتى را كه شما را كشتند و لعنت نمايد آنان را كه براى قاتلين شما تمهيد اسباب كرده و بدين وسيله ايشان را بر كشتن شما متمكّن ساختند، بسوى خدا و شما از اين گروه و از پيروان و تابعين ايشان بى‏زارى مى‏جويم، اى ابا عبد اللّه من با كسى كه با شما در صلح بوده در صلح هستم و با آن كس كه با شما در جنگ مى‏باشد تا روز قيامت در جنگ و حرب خواهم بود، پس خدا لعنت كند دودمان زياد و دودمان مروان را و لعنت كند تمام بنى اميّه را و لعنت نمايد فرزند مرجانه را و لعنت كند عمر بن سعد را و لعنت نمايد شمر را و لعنت كند جماعتى را كه اسبها را زين كرده و لجام زده و خود را آماده براى كشتند نمودند.
اى ابا عبد اللّه پدر و مادرم فدايت شوند به خدا قسم مصيبت شما بر من گران و بزرگ است، پس از خدائى كه مقام كرامت به تو داده درخواست مى‏كنم به واسطه شما من را نيز مورد كرامتش قرار دهد و روزى من نمايد كه همراه امام كمك شده از آل محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم خون تو را طلب نمايم، بار خدايا به واسطه حسين عليه السّلام در دنيا و آخرت من را نزد خودت آبرومند قرار بده، اى آقاى من، اى ابا عبد اللّه من به خداى تعالى و به رسولش صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و به امير الموءمنين عليه السّلام و به فاطمه سلام اللّه عليها و به حسن عليه السّلام به سوى تو بواسطه دوست داشتن و محبّتم به شما و بى‏زارى جستن از دشمنانت و از كسانى كه تو را كشتند و جنگ با تو را به پا كردند و به واسطه تبرّى و بى‏زارى از كسانى كه جور و ستم را پايه نهاده و ساختمان ظلم را بر آن بنا نهادند و بدنبالش بر شما و شيعيان شما ظلم و جور نمودند تقرّب مى‏جويم، از ايشان بسوى خدا و تو تبرى مى‏جويم و بواسطه دوست داشتنم شما و دوستان شما را به سوى خدا و سپس به سوى شما تقرّب مى‏جويم و به واسطه بى‏زارى از دشمنان شما و كسانى كه جنگ با شما را به پا نمودند و نيز به واسطه بى‏زارى از شيعيان و تابعين اعداء به خدا تقرّب مى‏جويم، من با كسانى كه با شما در صلح هستند در صلح بوده و با آنان كه با شما حرب و جنگ مى‏كنند حرب مى‏نمايم، كسى كه شما را دوست دارد دوستش دارم، و با آنان كه با شما دشمنى دارند دشمن مى‏باشم، پس از خدائى كه بواسطه معرفت به شما و معرفت به دوست شما من را مورد كرامت قرار داد و بى‏زارى از دشمنانتان را روزى من قرار داد درخواست مى‏كنم كه در دنيا و آخرت من را همراه شما قرار داده و در هر دو نشئه براى من قدم و گامى صدق نزد شما ثابت نمايد، و از او مى‏خواهم كه من را به مقام محمود و پسنديده‏اى كه شما نزد حضرتش داريد برساند و نيز روزى من كند كه در ركاب ظفر قرين حضرت امام مهدى (ع) كه ناطق شما است خون شما را مطالبه كنم، و از ذات اقدسش مى‏خواهم كه به حقّانيّت شما و به شأن و مرتبه‏اى كه نزد او داريد به واسطه عزادارى من براى شما برترين اجرى را كه به مصيبت ديدگان مى‏دهد به من اعطاء بفرمايد.
در مقام اظهار مصيبت مى‏گويم: إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ، واى از اين مصيبت، چقدر بزرگ است و چه قدر عزاى آن در اسلام و بين جميع اهل آسمانها و زمين گران و سنگين مى‏باشد.
بار خدايا قرار بده من را در اين مقام و مرتبه‏اى كه دارم از كسانى كه مى‏رسد به آنان درودها و رحمت و آمرزشى از توبه ايشان، خداوندا زيستن من را همچون زيستن محمّد و آل محمّد و مردنم را مانند مردن محمّد و آل محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم قرار بده، بار خدايا بدرستى كه امروز، روزى است كه لعنت بر دودمان زياد و اميّه و پسر خورنده جگرها يعنى ملعون بن ملعون بوسيله زبان پيامبرت فرود آمده در هر سرزمين و مكانى كه پيامبرت صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در آن وقوف و درنگ داشته باشد، خداوندا لعنت خود را بر ايشان براى ابد چند برابر نما زيرا ايشان حسين عليه السّلام را كشتند، بار خدايا بدرستى كه من در اين روز و در اين مكان و در طول مدّت زندگانيم بواسطه بى‏زارى از ايشان و درخواست لعنت بر ايشان و به واسطه دوست داشتن پيامبرت يعنى حضرت محمّد و دوست داشتن اهل بيت پيامبرت صلى اللّه عليه و عليهم اجمعين به تو تقرب مى‏جويم.
سپس صد مرتبه بگو:
بار خدايا لعنت نما اوّلين ستمگرى را كه با گرفتن حقّ محمّد و آل محمّد به ايشان ستم و ظلم نمود و آخرين كسى كه از اين ستمگران در گرفتن حق ايشان تبعيّت كرد، خداوندا لعنت نما گروهى را كه حسين عليه السّلام را انكار كرده و آن جناب را نپذيرفته و دشمنان حضرت را تبعيّت كرده و با آنان بيعت نموده و بر قتل آن حضرت و كشتن يارانش با ايشان هم قسم شدند، خداوندا همگى آنان را لعنت نما و از رحمتت دورشان بگردان.
پس از آن صد مرتبه بگو:
سلام بر تو اى ابا عبد اللّه و بر ارواح طيّبه‏اى كه اطرافت را گرفته و در مأواى و مكان تو فرود آمده و اقامت نموده‏اند، از جانب من سلام و تحيّت و رحمت خدا هميشه بر شما باد تا مادامى كه من باقى بوده و شب و روز مستمر مى‏باشند، و اين زيارت را آخرين زيارت من قرار مده، سلام بر حسين و بر على بن الحسين و بر ياران حسين صلوات و رحمت خدا بر ايشان همگى باد.
سپس يك مرتبه بگو:
بار خدايا تو اختصاص بده به لعن نمودن اوّلين كسى را كه به اهل بيت پيغمبرت ستم كرده سپس لعن نما دشمنان آل محمّد را از اوّلين و آخرين، خدايا يزيد و پدرش را لعن فرما و عبيد اللّه بن زياد و دودمان مروان و همه بنى اميّه را تا روز قيامت لعن بكن.
سپس به سجده برو و در آن بگو:
بار خدايا تو را ستايش مى‏كنيم ستايش سپاس‏گزاران بر مصيبتى كه بر آنان وارد مى‏شود، حمد و ستايش خدا بر گرانى مصيبت و عزادارى من، خدايا شفاعت امام حسين عليه السّلام را در روز ورود به جهان آخرت نصيبم نما و قدم راستى را در نزد خودت همراه امام حسين عليه السّلام و اصحاب حضرتش براى من ثابت بگردان، آن اصحابى كه جانشان را در برابر امام حسين عليه السّلام ايثار نمودند، صلوات و رحمت خدا بر همه آنها باد.
علقمه مى‏گويد: حضرت ابو جعفر امام باقر عليه السّلام فرمودند:
اى علقمه اگر بتوانى هر روز با اين زيارت امام حسين عليه السّلام را زيارت كنى البتّه اين كار را انجام بده كه ان شاء اللّه تمام ثواب‏هائى كه ذكر شده برايت منظور گردد.

باب هفتاد و دوّم ثواب زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام در نيمه شعبان
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ ره جَمِيعاً عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا كَانَ النِّصْفُ مِنْ شَعْبَانَ نَادَى مُنَادٍ مِنَ الْأُفُقِ الْأَعْلَى زَائِرِي الْحُسَيْنِ ع ارْجِعُوا مَغْفُوراً لَكُمْ ثَوَابُكُمْ عَلَى اللَّهِ رَبِّكُمْ وَ مُحَمَّدٍ نَبِيِّكُمْ
پدرم و على بن الحسين و محمّد بن يعقوب رحمة اللّه عليهم جملگى از على ابن ابراهيم بن هاشم، از پدرش، از برخى اصحابش، از هارون بن خارجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هنگامى كه نيمه شعبان مى‏شود از افق اعلى منادى نداء مى‏كند: اى زائرين حسين عليه السّلام به اهل خود برگرديد در حالى كه آمرزيده شده‏ايد، ثواب و اجر شما بر خدا است كه پروردگار شما بوده و بر محمّد است كه پيغمبر شما مى‏باشد.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الزَّيْتُونِيِّ وَ غَيْرِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ هِلَالٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ ره عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع قَالا قَالا مَنْ أَحَبَّ أَنْ يُصَافِحَهُ مِائَةُ أَلْفِ نَبِيٍّ وَ أَرْبَعَةٌ وَ عِشْرُونَ أَلْفَ نَبِيٍّ فَلْيَزُرْ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فِي النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَإِنَّ أَرْوَاحَ النَّبِيِّينَ ع يَسْتَأْذِنُونَ اللَّهَ فِي زِيَارَتِهِ فَيُوءْذَنُ لَهُمْ مِنْهُمْ خَمْسَةٌ أُولُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ قُلْنَا مَنْ هُمْ قَالَ نُوحٌ وَ إِبْرَاهِيمُ وَ مُوسَى وَ عِيسَى وَ مُحَمَّدٌ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ قُلْنَا لَهُ مَا مَعْنَى أُولِي الْعَزْمِ قَالَ بُعِثُوا إِلَى شَرْقِ الْأَرْضِ وَ غَرْبِهَا جِنِّهَا وَ إِنْسِهَا
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن على زيتونى و غيرش، از احمد بن هلال، از محمّد بن ابى عمير رحمة اللّه عليه، از حمّاد بن عثمان، از ابى بصير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام.
و حسن بن محبوب، از ابى حمزة، از حضرت على بن الحسين عليهما السّلام.
اين دو امام بزرگوار فرمودند:
كسى كه دوست دارد صد و بيست و چهار هزار پيامبر با او مصافحه كنند بايد قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام را در نيمه ماه شعبان زيارت كند چه آنكه ارواح انبياء عليهم السّلام از خدا اذن گرفته تا آن جناب را زيارت كنند پس به ايشان اذن داده مى‏شود، پنج تن از ايشان اولو العزم هستند.
عرض كرديم: ايشان چه كسانى هستند؟
امام عليه السّلام فرمودند: حضرات نوح و ابراهيم و موسى و عيسى و محمّد صلى اللّه عليهم اجمعين.
محضر مباركش عرضه داشتيم: معناى اولو العزم چيست؟
حضرت فرمودند:
يعنى مبعوث شده‏اند به شرق و غرب زمين، به جنّ و انس.
مترجم گويد:
از ذيل اين حديث اين طور استفاده مى‏شود كه پيامبر اولو العزم يعنى پيامبرى كه رسالتش محدود و منحصر به گروهى دون گروهى ديگر و سرزمينى دون سرزمين ديگر نبوده بلكه عمومى و گسترده مى‏باشد.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ صَنْدَلٍ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا كَانَ النِّصْفُ مِنْ شَعْبَانَ نَادَى مُنَادٍ مِنَ الْأُفُقِ الْأَعْلَى زَائِرِي الْحُسَيْنِ ع ارْجِعُوا مَغْفُوراً لَكُمْ ثَوَابُكُمْ عَلَى رَبِّكُمْ وَ مُحَمَّدٍ نَبِيِّكُمْ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيد من، از محمّد بن يحيى عطّار، از محمّد بن الحسن، از ابراهيم بن هاشم، از صندل، از هارون بن خارجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هنگامى كه نيمه شعبان شود از افق اعلى منادى نداء مى‏كند ... تا آخر حديث بشرحى كه در حديث اول گذشت.
4- وَ رَوَاهُ صَافِي الْبَرْقِيُّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ زَارَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع ثَلَاثَ سِنِينَ مُتَوَالِيَاتٍ لَا فَصْلَ فِيهَا فِي النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ غُفِرَ لَهُ ذُنُوبُهُ
صافى برقى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند: كسى كه حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام را سه سال پشت سر هم كه بينشان فاصله نباشد در نيمه شعبان زيارت كند گناهانش آمرزيده مى‏شود.
5- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ دَاوُدَ بْنِ كَثِيرٍ الرَّقِّيِّ قَالَ قَالَ الْبَاقِرُ ع زَائِرُ الْحُسَيْنِ ع فِي النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ يُغْفَرُ لَهُ ذُنُوبُهُ وَ لَنْ يُكْتَبَ عَلَيْهِ سَيِّئَةٌ فِي سَنَةٍ حَتَّى يَحُولَ عَلَيْهِ الْحَوْلُ فَإِنْ زَارَ فِي السَّنَةِ الْمُقْبِلَةِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذُنُوبَهُ
و پدرم به اسنادش، از داود بن كثير رقى، وى گفت: حضرت امام باقر عليه السّلام فرمودند:
گناهان كسى كه در نيمه شعبان امام حسين عليه السّلام را زيارت كند آمرزيده مى‏شود و در آن سال گناه و لغزشى برايش نوشته نمى‏شود تا سال تمام گردد و اگر در سال آينده حضرت را زيارت كرد گناهانش آمرزيده مى‏گردد.
6- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي سَارَةَ الْمَدَائِنِيِّ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ أَوْ غَيْرِهِ اسْمُهُ الْحُسَيْنُ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع لَيْلَةً مِنْ ثَلَاثِ لَيَالٍ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ قَالَ قُلْتُ أَيَّ اللَّيَالِي جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ لَيْلَةَ الْفِطْرِ وَ لَيْلَةَ الْأَضْحَى وَ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ
جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از محمّد بن يحيى عطّار، از حسين بن ابى سارة المدائنى، از يعقوب بن يزيد، از ابن ابى عمير، از عبد الرحمن بن حجّاج يا غير او كه اسمش حسين مى‏باشد، وى گفت حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
كسى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را در يكى از سه شب زيارت كند
خداوند منّان گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.
راوى گفت: عرض كردم: فدايت شوم آن سه شب كدام مى‏باشد:
حضرت فرمود: شب عيد فطر، شب عيد قربان، شب نيمه ماه شعبان.
7- وَ حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْن وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ يَحْيَى عَنْ جَدِّهِ الْحُسَيْنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنْ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ وَ لَيْلَةَ الْفِطْرِ وَ لَيْلَةَ عَرَفَةَ فِي سَنَةٍ وَاحِدَةٍ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ أَلْفَ حِجَّةٍ مَبْرُورَةٍ وَ أَلْفَ عُمْرَةٍ مُتَقَبَّلَةٍ وَ قُضِيَتْ لَهُ أَلْفُ حَاجَةٍ مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ
پدرم و على بن الحسين و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن خالد، از قاسم بن يحيى، از جدّش حسن بن راشد، از يونس بن ظبيان، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را شب نيمه شعبان و شب عيد فطر و شب عرفه در يك سال زيارت كند خداوند متعال ثواب هزار حج و هزار عمره قبول شده برايش مى‏نويسد، و هزار حاجت از حوائج دنيا و آخرش روا مى‏گردد.
8- سَالِمُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ بَاتَ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ بِأَرْضِ كَرْبَلَاءَ فَقَرَأَ أَلْفَ مَرَّةٍ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ يَسْتَغْفِرُ اللَّهَ أَلْفَ مَرَّةٍ وَ يَحْمَدُ اللَّهَ أَلْفَ مَرَّةٍ ثُمَّ يَقُومُ فَيُصَلِّي أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ يَقْرَأُ فِي كُلِّ رَكْعَةٍ أَلْفَ مَرَّةٍ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَكَّلَ اللَّهُ تَعَالَى بِهِ مَلَكَيْنِ يَحْفَظَانِهِ مِنْ كُلِّ سُوءٍ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ شَيْطَانٍ وَ سُلْطَانٍ وَ يَكْتُبَانِ لَهُ حَسَنَاتِهِ وَ لَا تُكْتَبُ عَلَيْهِ سَيِّئَةٌ وَ يَسْتَغْفِرَانِ لَهُ مَا دَامَا مَعَهُ [مَا شَاءَ اللَّهُ ]
سالم بن عبد الرحمن، از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
كسى كه شب نيمه شعبان به زمين كربلاء رفته و در آنجا هزار مرتبه قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَدٌ خوانده و هزار مرتبه استغفار نموده و هزار مرتبه الحمد للّه بگويد سپس ايستاده و چهار ركعت نماز خوانده و در هر ركعت هزار مرتبه آية الكرسى قرائت نمايد خداوند متعال دو فرشته را بر او موكّل كند كه وى را از هر سوء و بدى و از شرّ هر شيطان و سلطانى حفظ كنند و حسنات او را نوشته ولى گناهانش را نمى‏نويسند و تا زمانى كه با وى مى‏باشند براى او طلب آموزش مى‏نمايند.
9- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از يعقوب بن زيد از محمّد بن ابا عمير، از زيد شحّام، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام را در نيمه شعبان زيارت كند حقتعالى گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.
فصل در بيان اعمال نيمه ماه شعبان
10- حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ يَعْقُوبَ بْنِ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا يُونُسُ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ يَغْفِرُ اللَّهُ لِكُلِّ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع مِنَ الْمُوءْمِنِينَ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذُنُوبِهِمْ وَ مَا تَأَخَّرَ وَ قِيلَ لَهُمُ اسْتَقْبِلُوا الْعَمَلَ قَالَ قُلْتُ هَذَا كُلُّهُ لِمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع فِي النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَقَالَ يَا يُونُسُ لَوْ أَخْبَرْتُ النَّاسَ بِمَا فِيهَا لِمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع لَقَامَتْ ذُكُورُ الرِّجَالِ عَلَى الْخُشُبِ
ابو عبد اللّه محمّد بن احمد بن يعقوب بن اسحاق بن عمّار، از على بن الحسن ابن على بن فضّال، از محمّد بن وليد، از يونس بن يعقوب، وى گفت: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى يونس، در شب نيمه شعبان خداوند متعال گناهان گذشته و آينده هر موءمنى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را در آن شب زيارت كند مى‏آمرزد و به ايشان گفته مى‏شود:
شروع به انجام عمل كنيد.
راوى مى‏گويد: محضر مباركش عرض كردم: اين همه عنايت و لطف براى كسى است كه امام حسين عليه السّلام را در نيمه شعبان زيارت كند؟
حضرت فرمودند:
اى يونس اگر مردم را خبر دهم به فضيلتى كه در زيارت اين شب است قطعا مردان بر چوب سوار شده و خود را به سر قبر مطهّرش مى‏رسانند.
11- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ نَهِيكٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع قَالَ مَنْ زَارَ [قَبْرَ ]الْحُسَيْنِ ع لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ- غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذُنُوبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ وَ مَنْ زَارَهُ يَوْمَ عَرَفَةَ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ ثَوَابَ أَلْفِ حِجَّةٍ مُتَقَبَّلَةٍ وَ أَلْفِ عُمْرَةٍ مَبْرُورَةٍ وَ مَنْ زَارَهُ يَوْمَ عَاشُورَاءَ فَكَأَنَّمَا زَارَ اللَّهَ [فِي ]فَوْقَ عَرْشِهِ
جعفر بن محمّد بن عبد اللّه بن موسى، از عبد اللّه بن نهيك، از ابن ابى عمير، از زيد شحّام، از حضرت جعفر بن محمّد عليهما السّلام آن حضرت فرمودند:
كسى كه در شب نيمه شعبان قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كند خداوند متعال گناهان گذشته و آينده او را مى‏آمرزد و كسى كه قبر مطهّرش را روز عرفه زيارت كند خداوند منّان ثواب هزار حج و هزار عمره مقبول را برايش مى‏نويسد و كسى كه در روز عاشوراء آن حضرت را زيارت كند مانند كسى است كه حق تعالى را بالاى عرشش زيارت كرده است.

باب هفتاد و سوّم ثواب كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را در رجب زيارت كند
1- حَدَّثَنِي أَبُو عَلِيٍّ مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامِ بْنِ سُهَيْلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَبْزَارِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ الْبَزَنْطِيِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع فِي أَيِّ شَهْرٍ نَزُورُ الْحُسَيْنَ ع قَالَ فِي النِّصْفِ مِنْ رَجَبٍ وَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ وَ رَوَاهُ أَحْمَدُ بْنُ هِلَالٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع مِثْلَهُ غَيْرَ أَنَّهُ قَالَ أَيُّ الْأَوْقَاتِ أَفْضَلُ أَنْ تَزُورَ [نَزُورَ فِيهِ الْحُسَيْنَ
ابو على محمّد بن همام بن سهيل، از ابى عبد اللّه جعفر بن محمّد بن مالك، از حسن بن محمّد ابزارى، از حسن بن محبوب، از احمد بن محمّد بن ابى نصر بزنطى، وى مى‏گويد: از حضرت ابا الحسن الرّضا عليه السّلام پرسيدم:
در چه ماهى حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كنيم؟
حضرت فرمودند:
در نيمه ماه رجب و نيمه ماه شعبان.
و احمد بن هلال، از احمد بن ابى نصر، از ابى الحسن الرّضا عليه السّلام مثل همين روايت را نقل كرده است با اين تفاوت كه سائل در سوءال پرسيده است:
كدام يك از اوقات افضل است به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برويم؟
2- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع قَالَ مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع يَوْمَ عَرَفَةَ عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ ثَوَابَ أَلْفِ حِجَّةٍ وَ أَلْفِ عُمْرَةٍ وَ أَلْفِ غَزْوَةٍ مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ مَنْ زَارَهُ أَوَّلَ يَوْمٍ مِنْ رَجَبٍ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الْبَتَّة
پدرم از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل ابن بزيع، از صالح بن عقبه، از بشير دهّان از حضرت جعفر بن محمّد عليهما السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را روز عرفه زيارت كرده در حالى كه به حقّش عارف باشد خداوند منّان ثواب هزار حج و هزار عمره و هزار جهادى كه در ركاب نبىّ مرسل نموده را برايش مى‏نويسد و كسى كه آن حضرت را روز اوّل رجب زيارت كند البتّه حق تعالى او را مى‏آمرزد.

باب هفتاد و چهارم ثواب كسى كه حضرت امام حسين عليه السّلام را در غير روز عيد و عرفه زيارت كند
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَيُّمَا مُوءْمِنٍ زَارَ الْحُسَيْنَ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ فِي غَيْرِ عِيدٍ وَ لَا عَرَفَةَ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ عِشْرِينَ حِجَّةً وَ عِشْرِينَ عُمْرَةً مَبْرُورَاتٍ مُتَقَبَّلَاتٍ وَ عِشْرِينَ غَزْوَةً مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ أَوْ إِمَامٍ عَدْلٍ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از بشير دهّان، وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
هر موءمنى كه امام حسين عليه السّلام را در غير روز عيد و عرفه زيارت كند در حالى كه به حق آن حضرت آگاه و مطّلع باشد خداوند متعال ثواب بيست حج و بيست عمره مقبول و بيست جهاد در ركاب نبى مرسل يا امام عادل برايش مى‏نويسد.
2- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ هِلَالٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا أَدْنَى مَا لِزَائِرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ لِي يَا عَبْدَ اللَّهِ إِنَّ أَدْنَى مَا يَكُونُ لَهُ أَنَّ اللَّهَ يَحْفَظُهُ فِي نَفْسِهِ وَ مَالِهِ حَتَّى يَرُدَّهُ إِلَى أَهْلِهِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ كَانَ اللَّهُ الْحَافِظَ لَهُ حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ صَالِحٍ مِثْلَ حَدِيثِهِ الْأَوَّلِ فِي الْبَابِ
مترجم گويد:
اين حديث با ترجمه‏اش با سند ديگر در باب چهل و نهم ذيل حديث شماره پنجم قبلا ذكر شد.
3- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ عَنْ صَنْدَلٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ جُمُعَةٍ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الْبَتَّةَ وَ لَمْ يَخْرُجْ مِنَ الدُّنْيَا وَ فِي نَفْسِهِ حَسْرَةٌ مِنْهَا وَ كَانَ مَسْكَنُهُ فِي الْجَنَّةِ مَعَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع ثُمَّ قَالَ يَا دَاوُدُ مَنْ لَا يَسُرُّهُ أَنْ يَكُونَ فِي الْجَنَّةِ جَارَ الْحُسَيْنِ ع قُلْتُ مَنْ لَا أَفْلَحَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى و از احمد بن ادريس، از عمركى بن على البوفكى، از صندل، از داود بن يزيد، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را در هر جمعه زيارت كند البتّه حقتعالى او را مى‏آمرزد و از دنيا خارج نمى‏شود در حالى كه از دنيا حسرتى در خاطر داشته باشد و مكانش در بهشت با حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام مى‏باشد، سپس فرمودند:
اى داود چه كسى است كه دوست نداشته باشد در بهشت همسايه حسين عليه السّلام باشد؟
داود مى‏گويد: عرض كردم: كسى كه رستگار نباشد.
4- وَ عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ عَنْ صَنْدَلٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لِمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع فِي كُلِّ شَهْرٍ مِنَ الثَّوَابِ قَالَ لَهُ [مِنَ الثَّوَابِ ]ثَوَابُ مِائَةِ أَلْفِ شَهِيدٍ مِثْلَ شُهَدَاءِ بَدْرٍ
و از پدرم، از احمد بن ادريس، از عمركى، از صندل، از داود بن فرقد، وى مى‏گويد:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: ثواب كسى كه در هر ماه حسين عليه السّلام را زيارت كند چيست؟ حضرت فرمودند:
براى او ثواب صد هزار شهيد مانند شهداء بدر مى‏باشد.
5- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ صَنْدَلٍ عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ الْكِنَانِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا كَانَ لَيْلَةُ الْقَدْرِ فِيها يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ نَادَى مُنَادٍ تِلْكَ اللَّيْلَةَ مِنْ بُطْنَانِ الْعَرْشِ إِنَّ اللَّهَ قَدْ غَفَرَ لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ
پدرم به اسنادش از صندل، از ابى الصباح كنانى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
هنگامى كه شب قدر فرا برسد يعنى شبى كه در آن كارهاى مصلحت‏آميز عباد توزيع و تفريق مى‏گردد از طرف عرش منادى نداء مى‏كند:
خداوند متعال در اين شب گناهان كسى را كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام رفته مى‏آمرزد.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع رُبَّمَا فَاتَنِي الْحَجُّ فَأُعَرِّفُ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ أَحْسَنْتَ يَا بَشِيرُ أَيُّمَا مُوءْمِنٍ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ فِي غَيْرِ يَوْمِ عِيدٍ وَ لَا عَرَفَةَ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ عِشْرِينَ حِجَّةً وَ عِشْرِينَ عُمْرَةً مَبْرُورَاتٍ مُتَقَبَّلَاتٍ وَ عِشْرِينَ غَزْوَةً مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ أَوْ إِمَامٍ عَدْلٍ وَ مَنْ أَتَاهُ فِي يَوْمِ عِيدٍ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ
مترجم گويد: اين حديث با ترجمه‏اش با سند ديگر در باب هفتادم ذيل حديث شماره يك قبلا ذكر شد.

باب هفتاد و پنجم ثواب كسى كه در فرات غسل كرده و به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برود
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ النَّيْسَابُورِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْيَمَانِيِّ عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ يُونُسَ عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنِ اغْتَسَلَ بِمَاءِ الْفُرَاتِ وَ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع كَانَ كَيَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ صِفْراً مِنَ الذُّنُوبِ وَ لَوِ اقْتَرَفَهَا كَبَائِرَ وَ كَانُوا يُحِبُّونَ الرَّجُلَ إِذَا زَارَ [يُحِبُّونَ إِذَا زَارَ الرَّجُلُ ]قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع اغْتَسَلَ وَ إِذَا وَدَّعَ لَمْ يَغْتَسِلْ وَ مَسَحَ يَدَهُ عَلَى وَجْهِهِ إِذَا وَدَّعَ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از محمّد بن يحيى عطّار، از حمدان بن سليمان نيشابورى، از عبد اللّه بن محمّد يمانى، از منيع بن حجّاج، از يونس، از صفوان جمّال، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه در آب فرات غسل كند و قبر حسين عليه السّلام را زيارت نمايد مانند روزى است كه مادر او را خالى از گناهان زائيده اگر چه مرتكب گناهان كبيره هم شده باشد و ما دوست داريم كه شخص وقتى به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏رود غسل كرده و هنگام وداع غسل نكند بلكه دستش را بر صورتش بكشد.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ قَالَ وَيْحَكَ يَا بَشِيرُ إِنَّ الْمُوءْمِنَ إِذَا أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ فَاغْتَسَلَ فِي الْفُرَاتِ ثُمَّ خَرَجَ كُتِبَ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ مَبْرُورَاتٍ مُتَقَبَّلَاتٍ وَ غَزْوَةٌ مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ أَوْ إِمَامٍ عَدْلٍ
محمّد بن جعفر قرشى رزّاز، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از صالح بن عقبه، از بشير دهّان، وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم (در ضمن حديث طولانى) ....
حضرت فرمودند:
واى بر تو، اى بشير هر گاه موءمن به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود و به حق آن جناب آگاه باشد پس در فرات غسل كند و از آن خارج گردد حق تعالى در مقابل هر قدمى كه بر مى‏دارد يك حج و يك عمره مقبول برايش مى‏نويسد و نيز ثواب يك جهاد در ركاب نبى مرسل، يا امام عادل براى او منظور مى‏فرمايد.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى وَ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ يَحْيَى وَ كَانَ فِي خِدْمَةِ الْإِمَامِ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ هُوَ نَازِلٌ بِالْحِيرَةِ وَ عِنْدَهُ جَمَاعَةٌ مِنَ الشِّيعَةِ فَأَقْبَلَ إِلَيَّ بِوَجْهِهِ فَقَالَ يَا بَشِيرُ حَجَجْتَ الْعَامَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَا وَ لَكِنْ عَرَّفْتُ بِالْقَبْرِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ يَا بَشِيرُ وَ اللَّهِ مَا فَاتَكَ شَيْءٌ مِمَّا كَانَ لِأَصْحَابِ مَكَّةَ بِمَكَّةَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فِيهِ عَرَفَاتٌ فَسِّرْ لِي فَقَالَ يَا بَشِيرُ إِنَّ الرَّجُلَ مِنْكُمْ لَيَغْتَسِلُ عَلَى شَاطِئِ الْفُرَاتِ ثُمَّ يَأْتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ فَيُعْطِيهِ اللَّهُ بِكُلِّ قَدَمٍ يَرْفَعُهَا أَوْ يَضَعُهَا مِائَةَ حِجَّةٍ مَقْبُولَةٍ وَ مَعَهَا مِائَةُ عُمْرَةٍ مَبْرُورَةٍ وَ مِائَةُ غَزْوَةٍ مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ [إِلَى أعد [أَعْدَى عَدُوٍّ لَهُ ]إِلَى أَعْدَاءِ اللَّهِ وَ أَعْدَاءِ الرَّسُولِ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
مترجم گويد:
اين حديث با ترجمه‏اش در باب هفتادم ذيل حديث شماره نه قبلا ذكر شد.
4- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ لَهُ طَوِيلٍ قَالَ أَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ لَهُ هَلْ يُزَارُ وَالِدُكَ فَقَالَ نَعَمْ فَقَالَ مَا لِمَنِ اغْتَسَلَ بِالْفُرَاتِ ثُمَّ أَتَاهُ قَالَ إِذَا اغْتَسَلَ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ وَ هُوَ يُرِيدُهُ تَسَاقَطَتْ عَنْهُ خَطَايَاهُ كَيَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ
مترجم گويد:
اين حديث با ترجمه‏اش در باب چهل و چهارم ذيل حديث شماره دو قبلا ذكر شد.
5- حَدَّثَنِي أَبُو مُحَمَّدٍ هَارُونُ بْنُ مُوسَى التَّلَّعُكْبَرِيُّ عَنْ أَبِي عَلِيٍّ مُحَمَّدِ بْنِ هَمَّامِ بْنِ سُهَيْلٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ هابندار [مَابُنْدَادَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْمُعَافَا الثَّعْلَبِيِّ عَنْ أَهْلِ رَأْسِ الْعَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَانِيِّ قَالَ سَمِعْتُ عَلِيَّ بْنَ مُحَمَّدٍ الْعَسْكَرِيَّ ع يَقُولُ مَنْ خَرَجَ مِنْ بَيْتِهِ يُرِيدُ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع فَصَارَ إِلَى الْفُرَاتِ فَاغْتَسَلَ مِنْهُ كَتَبَ [اللَّهُ ]مِنَ الْمُفْلِحِينَ فَإِذَا سَلَّمَ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ كَتَبَ اللَّهُ مِنَ الْفَائِزِينَ فَإِذَا فَرَغَ مِنْ صَلَاتِهِ أَتَاهُ مَلَكٌ فَقَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص يُقْرِئُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ لَكَ أَمَّا ذُنُوبُكَ فَقَدْ غُفِرَ لَكَ اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ
ابو محمّد هارون بن موسى تلعكبرى، از ابى على محمّد بن همّام بن سهيل، از احمد بن مابنداد، از احمد بن معافا تغلبى كه از اهل شهر رأس العين بود، از على بن جعفر همّانى، وى مى‏گويد:
از حضرت على بن محمّد العسكرى عليهما السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه از خانه‏اش بيرون بيايد و قصدش زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام باشد پس به فرات برسد و از آن غسل كند خداوند متعال او را از رستگاران مى‏نويسد و وقتى بر ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام سلام دهد او را از فائزين قلمداد مى‏كند و وقتى از نمازش فارغ شود فرشته‏اى نزد او آمده و به او مى‏گويد:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به تو سلام مى‏رساند و مى‏فرمايد:
امّا گناهانت تمام آمرزيده شد پس عمل را از ابتداء شروع كن.
6- حَدَّثَنِي حُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَلَوِيَّةَ الْأَصْفَهَانِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُحَمَّدٍ الثَّقَفِيِّ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ عِنْدَ [بَعْدَ ]غُسْلِ الزِّيَارَةِ إِذَا فَرَغَ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لِي نُوراً وَ طَهُوراً- وَ حِرْزاً وَ كَافِياً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ سُقْمٍ وَ مِنْ كُلِّ آفَةٍ وَ عَاهَةٍ وَ طَهِّرْ بِهِ قَلْبِي وَ جَوَارِحِي وَ لَحْمِي وَ دَمِي وَ شَعْرِي وَ بَشَرِي وَ مُخِّي وَ عِظَامِي وَ عَصَبِي وَ مَا أَقَلَّتِ الْأَرْضُ مِنِّي- فَاجْعَلْهُ لِي شَاهِداً يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ يَوْمَ حَاجَتِي وَ فَقْرِي وَ فَاقَتِي
حسين بن محمّد بن عامر، از احمد بن علوية الاصفهانى، از ابراهيم بن محمّد ثقفى بطور مرفوعه از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت:
حضرت امام صادق عليه السّلام هنگام فراغت از غسل زيارت مى‏فرمودند:
بار خدايا اين آب را برايم نور و طهور و حرز و تعويذ و پناهگاهم قرار بده، و آن را كفايت‏كننده از هر دردى و عيبى گردان، و آن را شفا دهنده از هر آفت و آسيبى تقدير نما، و به واسطه آن قلب و اعضاء و گوشت و خون و موى و پوست و مغز و استخوان و رگ من را پاكيزه گردان و آنچه را كه زمين از من مى‏كاهد و در خود پنهان مى‏نمايد را در روز قيامت يعنى روز حاجت و نياز و تهى دستى من شاهدم قرار بده.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنْ هَمَّامِ بْنِ سُهَيْلٍ الْإِسْكَافِيُّ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ الْفَزَارِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الرَّوَّاسِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَتَى الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع فَتَوَضَّأَ وَ اغْتَسَلَ فِي الْفُرَاتِ لَمْ يَرْفَعْ قَدَماً وَ لَمْ يَضَعْ قَدَماً إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً
محمّد بن همام بن سهيل اسكافى، از جعفر بن محمّد بن مالك فزارى، از حسن بن عبد الرحمن رواسى، از كسى كه برايش حديث گفته، از بشير دهّان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت حسين بن على عليهما السّلام برود و وضوء گرفته و در فرات غسل نمايد قدمى از زمين برنداشته و روى آن قدمى نمى‏گذارد مگر آنكه حق تعالى ثواب يك حج و يك عمره برايش منظور مى‏فرمايد.
8- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ جَمِيعاً عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ حَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ يُوسُفَ الْكُنَاسِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَتَيْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَائْتِ الْفُرَاتَ وَ اغْتَسِلْ بِحِيَالِ قَبْرِهِ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن جميعا، از حسين بن الحسن بن ابان، از حسين بن سعيد، از فضّالة بن ايّوب، از يوسف كناسى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هنگامى كه به زيارت قبر حسين بن على عليهما السّلام رفتى پس ابتداء به فرات برو در مقابل قبر آن حضرت غسل نما.
9- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ الْمُوسَوِيُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نَهِيكٍ عَنْ مُحَمَّدٍ الْفِرَاشِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُحَمَّدٍ الطَّحَّانِ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ عَنْ رِفَاعَةَ بْنِ مُوسَى النَّحَّاسِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ مَنْ خَرَجَ إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ وَ بَلَغَ الْفُرَاتَ وَ اغْتَسَلَ فِيهِ وَ خَرَجَ مِنَ الْمَاءِ [فَاغْتَسَلَ بِمَاءِ الْفُرَاتِ وَ خَرَجَ ]كَانَ كَمِثْلِ الَّذِي خَرَجَ مِنَ الذُّنُوبِ فَإِذَا مَشَى إِلَى الْحَائِرِ [الْحَيْرِ ]لَمْ يَرْفَعْ قَدَماً وَ لَمْ يَضَعْ أُخْرَى إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ عَشْرَ حَسَنَاتٍ وَ مَحَا عَنْهُ عَشْرَ سَيِّئَاتٍ
جعفر بن محمّد بن ابراهيم بن عبد اللّه موسوى، از عبد اللّه بن نهيك، از محمّد بن الفراش، از ابراهيم بن محمّد طحّان، از بشير دهّان، از رفاعة بن موسى نخّاس، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام رفته و به حقّ آن حضرت عارف و آگاه باشد در صورتى كه به فرات رسيد و در آن غسل كرد و از آب خارج شد مثل كسى است كه از گناهان خارج و پاك شود، و وقتى به طرف حائر قدم بردارد قدمى از زمين بر نداشته و قدمى بر روى زمين نمى‏گذارد مگر آنكه حق تعالى ده حسنه برايش نوشته و ده گناه از او محو مى‏فرمايد.

باب هفتاد و ششم جواز ترك غسل براى زيارت امام حسين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتَّوَيْهِ بْنِ السِّنْدِيِّ عَنْ أَبِيهِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ بِالْكُوفَةِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْعِيصِ بْنِ الْقَاسِمِ الْبَجَلِيِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع عَلَيْهِ غُسْلٌ قَالَ فَقَالَ لَا وَ حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ صَفْوَانَ عَنِ الْعِيصِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ عَنِ الْعِيصِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
پدر و برادرم، از حسن بن متويه بن السّندى، از پدرش، وى گفت:
محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب در كوفه برايم حديث گفت، از صفوان بن يحيى، از عيص بن القاسم البجليّ، وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: بر كسى كه زيارت حسين بن على عليهما السّلام مى‏رود غسل واجب است؟
راوى گفت: حضرت فرمودند: خير.
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف، از محمّد بن الحسين ابن ابى الخطاب، از صفوان، از عيص بن القاسم، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل همين حديث را نقل كرده است.
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصفّار، از محمّد بن عبد الجبار، از صفوان، از عيص، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل همين حديث را نقل كرده است.
2- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِي الْيَسَعِ قَالَ سَأَلَ رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا أَسْمَعُ عَنِ الْغُسْلِ إِذَا أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ لَا حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَيُّوبَ بْنِ نُوحٍ وَ غَيْرِهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الْيَسَعِ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِنَفْسِهِ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَلِيٍّ عَنْ أَيُّوبَ بْنِ نُوحٍ وَ غَيْرِهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِي الْيَسَعِ قَالَ سَأَلَ رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَهُ
على بن الحسين بن موسى از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عبّاس بن معروف، از عبد اللّه بن مغيره، از ابى اليسع، وى گفت: شخصى از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام سوءال كرد و من نيز مى‏شنيدم، وى پرسيد: زائر وقتى به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏رود بايد غسل كند؟
حضرت فرمودند: خير.
جماعتى از مشايخ و اساتيدم از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن الحسين، از ايّوب بن نوح و غيرش از عبد اللّه بن مغيره نقل كرده، وى گفت:
ابو اليسع براى ما حديثى گفت و همين حديث را عينا براى ما نقل كرد.
محمّد بن احمد بن الحسين، از حسن بن على بن مهزيار، از پدرش على، از ايّوب بن نوح و غيرش، از عبد اللّه بن مغيره، از ابى اليسع، وى گفت:
شخصى از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام سوءال كرد ... و مثل همان سوءال و جواب در حديث قبل را ذكر نمود.
3- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي زَاهِرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنِ الْعِيصِ بْنِ الْقَاسِمِ الْبَجَلِيِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع عَلَيْهِ غُسْلٌ قَالَ لَا
جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از محمّد بن يحيى عطّار، از احمد بن ابى زاهر، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از صفوان بن يحيى، از سيف بن عميره، از عيص بن قاسم البجليّ، وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: آيا بر كسى كه به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏رود غسل واجب است؟
حضرت فرمودند: خير.
4- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى الْكَاظِمِ بْنِ جَعْفَرٍ الصَّادِقِ ع عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ نَهِيكٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ أَبِي حَنِيفَةَ السَّابِقِ [السَّائِقِ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا كُنْتَ مِنْهُ قَرِيباً يَعْنِي الْحُسَيْنَ ع فَإِنْ أَصَبْتَ غُسْلًا فَاغْتَسِلْ وَ إِلَّا فَتَوَضَّأْ ثُمَّ ائْتِهِ
جعفر بن محمّد بن ابراهيم بن عبيد اللّه بن موسى الكاظم بن جعفر الصادق عليهما السّلام، از عبيد اللّه بن نهيك، از محمّد بن زياد، از ابو حنيفة سابق (يعنى سعيد بن بيان)، از يونس بن عمّار، از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
وقتى نزديك آن حضرت (يعنى حضرت امام حسين عليه السّلام) شدى اگر به آب دست يافتى و خواستى غسل كن و الا وضوء بگير و سپس به زيارت حضرتش برو.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ فَضَّالٍ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَطِيَّةَ أَبِي نَابٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الْغُسْلِ إِذَا أَتَيْتُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ لَيْسَ عَلَيْكَ غُسْلٌ
محمّد بن احمد بن يعقوب، از على بن الحسن بن فضّال، از عبّاس بن عامر، از حسن بن عطيّة ابى ناب، وى مى‏گويد:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام پرسيدم:
هنگامى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏روم آيا بر من غسل لازم است؟
حضرت فرمودند: بر تو غسل نمى‏باشد.
6- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ الزِّبْرِقَانِ الطَّبَرِيُّ بِإِسْنَادٍ لَهُ يَرْفَعُهُ إِلَى الصَّادِقِ ع قَالَ قُلْتُ رُبَّمَا أَتَيْنَا قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَيَصْعُبُ عَلَيْنَا الْغُسْلُ لِلزِّيَارَةِ مِنَ الْبَرْدِ أَوْ غَيْرِهِ فَقَالَ ع مَنِ اغْتَسَلَ فِي الْفُرَاتِ وَ زَارَ الْحُسَيْنَ ع كُتِبَ لَهُ مِنَ الْفَضْلِ مَا لَا يُحْصَى فَمَتَى مَا
رَجَعَ إِلَى الْمَوْضِعِ الَّذِي اغْتَسَلَ فِيهِ وَ تَوَضَّأَ وَ زَارَ الْحُسَيْنَ ع كُتِبَ لَهُ ذَلِكَ الثَّوَابُ
حسن بن زبرقان الطّبرى باسنادش به طور مرفوعة امام صادق عليه السّلام، وى مى‏گويد:
محضر مبارك امام صادق عليه السّلام عرض كردم: بسا به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام مى‏رويم و به جهت سرما يا غير آن غسل زيارت بر ما مشكل مى‏باشد چه كنيم؟
حضرت فرمودند:
كسى كه در فرات غسل كرده و حسين عليه السّلام را زيارت نمايد برايش به اندازه‏اى فضيلت منظور مى‏شود كه قابل احصاء و شمارش نيست و زمانى كه برگردد به آنجائى كه غسل كرده و اين بار وضوء گرفته و حضرت را زيارت كند همان ثواب و فضيلت براى او نوشته مى‏شود.

باب هفتاد و هفتم در بيان اينكه زائرين حضرت امام حسين عليه السّلام كه به حق آن حضرت عارف هستند فرشتگان به مشايعت و استقبالشان رفته و هنگام مرض عيادتشان نموده و در هنگام مرگ‏بر بالين آنها حاضر شده و براى ايشان تا روز قيامت طلب مغفرت مى‏كنند
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ حَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَوْهَرِيِّ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ وَكَّلَ اللَّهُ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَمَنْ زَارَهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ شَيَّعُوهُ حَتَّى يُبْلِغُوهُ مَأْمَنَهُ وَ إِنْ مَرِضَ عَادُوهُ غُدْوَةً وَ عَشِيَّةً وَ إِنْ مَاتَ شَهِدُوا جِنَازَتَهُ وَ اسْتَغْفَرُوا لَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
پدرم و محمّد بن الحسن از حسين بن حسن بن ابان، از حسين بن سعيد، از قاسم بن محمّد جوهرى، از اسحاق بن ابراهيم، از هارون بن خارجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت:
شنيدم كه حضرت مى‏فرمودند:
خداوند متعال چهار هزار فرشته را موكّل قبر حضرت امام حسين عليه السّلام فرموده كه جملگى ژوليده و غبار آلود و گرفته بوده و تا روز قيامت بر آن جناب گريه مى‏كنند، پس كسى كه حضرت را زيارت كند و به حق آن حضرت عارف باشد اين فرشتگان او را مشايعت كرده تا وى را به منزلش برسانند و اگر بيمار شود صبح و شام عيادتش كرده و اگر فوت كند بر جنازه‏اش حاضر شده و تا روز قيامت براى او طلب آمرزش مى‏كنند.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ أَبِي إِسْمَاعِيلَ السَّرَّاجِ عَنْ يَحْيَى بْنِ مَعْمَرٍ الْعَطَّارِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَ الْحُسَيْنَ ع إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَلَا يَأْتِيهِ أَحَدٌ إِلَّا اسْتَقْبَلُوهُ وَ لَا يَرْجِعُ أَحَدٌ مِنْ عِنْدِهِ إِلَّا شَيَّعُوهُ وَ لَا يَمْرَضُ أَحَدٌ إِلَّا عَادُوهُ وَ لَا يَمُوتُ أَحَدٌ إِلَّا شَهِدُوهُ وَ حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از ابى اسماعيل السّرّاج، از يحيى بن معمّر عطّار، از ابى بصير، از مولانا ابى جعفر عليه السّلام، حضرت فرمودند:
چهار هزار فرشته ژوليده و غبار آلود و گرفته بر حضرت امام حسين عليه السّلام تا روز قيامت مى‏گريند پس احدى به زيارت حضرت نمى‏آيد مگر آنكه ايشان استقبالش مى‏كنند و احدى از نزد آن جناب بر نمى‏گردد مگر آنكه اين فرشتگان مشايعتش مى‏نمايند، و احدى از زوّار آن حضرت بيمار نمى‏شود مگر آنكه اين فرشتگان عيادتش مى‏كنند و احدى از زائرين آن مظلوم فوت نمى‏كند مگر آنكه اين فرشته‏ها بر جنازه‏اش حاضر مى‏گردند.
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع مثل همين حديث را نقل كرده است.
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد، از محمّد بن الحسين، از موسى بن سعدان، از عبد اللّه بن القاسم، از عمر بن ابان از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل همين حديث را نقل
كرده است.
3- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نَهِيكٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ سَلَمَةَ صَاحِبِ السَّابِرِيِّ عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ الْكِنَانِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ إِلَى جَانِبِكُمْ قَبْراً مَا أَتَاهُ مَكْرُوبٌ إِلَّا نَفَّسَ اللَّهُ كُرْبَتَهُ وَ قَضَى حَاجَتَهُ وَ إِنَّ عِنْدَهُ أَرْبَعَةَ أَلْفِ مَلَكٍ مُنْذُ يَوْمَ قُبِضَ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَمَنْ زَارَهُ شَيَّعُوهُ وَ مَنْ مَرِضَ عَادُوهُ وَ مَنْ مَاتَ اتَّبَعُوا جِنَازَتَه
جعفر بن محمّد بن ابراهيم از عبد اللّه بن نهيك، از ابن ابى عمير، از سلمة صاحب سابرى، از ابى الصباح الكنانى وى مى‏گويد: شنيدم امام صادق عليه السّلام مى‏فرمودند:
در طرف و حوالى شما قبرى است كه هيچ غمگينى به زيارتش نرفته مگر خداوند متعال غم او را برطرف كرده و حاجتش را بر آورده مى‏كند و در نزد آن قبر چهار هزار فرشته بوده كه از زمان شهادت صاحب قبر اين فرشتگان به هيئتى ژوليده و حالى گرفته و غبار آلود تا روز قيامت بر او مى‏گريند، پس هر كس او را زيارت كند فرشتگان او را مشايعت كرده و اگر مريض شود عيادتش نموده و اگر از دنيا برود جنازه‏اش را تشييع مى‏كنند.
4- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ النَّيْسَابُورِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْيَمَانِيِّ عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الرَّجُلَ إِذَا خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ يُرِيدُ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع شَيَّعَتْهُ سَبْعُمِائَةِ مَلَكٍ مِنْ فَوْقِ رَأْسِهِ وَ مِنْ تَحْتِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ وَ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ حَتَّى يُبْلِغُوهُ مَأْمَنَهُ فَإِذَا زَارَ الْحُسَيْنَ ع نَادَاهُ مُنَادٍ قَدْ غُفِرَ لَكَ فَاسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ ثُمَّ يَرْجِعُونَ مَعَهُ مُشَيِّعِينَ لَهُ إِلَى مَنْزِلِهِ فَإِذَا صَارُوا إِلَى مَنْزِلِهِ قَالُوا نَسْتَوْدِعُكَ اللَّهَ- فَلَا يَزَالُونَ يَزُورُونَهُ إِلَى يَوْمِ مَمَاتِهِ ثُمَّ يَزُورُونَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ يَوْمٍ وَ ثَوَابُ ذَلِكَ لِلرَّجُلِ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از محمّد بن يحيى العطّار، از حمدان بن سليمان نيشابورى، از عبد اللّه بن محمّد يمانى، از منيع بن حجاج، از يونس عبد الرحمن، از صفوان جمّال، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
هنگامى كه شخص به قصد زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام از منزلش بيرون مى‏رود هفتصد فرشته از بالاى سر و زير پا و دست راست و طرف چپ و از مقابل و از پشت سر او را مشايعت كرده تا وى را به قصدش برسانند و وقتى وى آن حضرت را زيارت كرد منادى نداء مى‏دهد: گناهانت آمرزيده شد اعمال را از ابتدا شروع كن، سپس فرشتگان با او مراجعت كرده و وى را همچنان مشايعت نموده تا او را به منزلش برسانند و وقتى به منزلش رسيدند مى‏گويند:
ما تو را به خدا مى‏سپاريم.
پس پيوسته او را زيارت كرده تا روز فوتش فرا برسد، و پس از فوت در هر روز قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كرده و ثواب آن براى آن شخص منظور مى‏گردد.
5- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى بِإِسْنَادِهِ إِلَى مَنِيعٍ عَنْ زِيَادٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ مُحَمَّدٍ الْحَلَبِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ اللَّهَ وَكَّلَ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً إِلَى أَنْ تَقُومَ السَّاعَةُ يُشَيِّعُونَ مَنْ زَارَهُ يَعُودُونَهُ إِذَا مَرِضَ وَ يَشْهَدُونَ جِنَازَتَهُ إِذَا مَاتَ
از پدرم، از محمّد بن يحيى باسنادش تا منيع، از زياد، از عبد اللّه بن مسكان، از محمّد حلبى، وى گفت: شنيدم حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام مى‏فرمودند:
خداوند متعال چهار هزار فرشته را موكّل قبر مطهّر حضرت سيّد الشهداء قرار داده كه همگى ژوليده و غبارآلود و گرفته هستند و تا قيامت اطراف آن قبر مى‏باشند، وقتى كسى حضرت را زيارت كند اين فرشتگان مشايعتش كرده و هنگامى كه زائر بيمار شود او را عيادت نموده و زمانى كه از دنيا برود بر سر جنازه‏اش حاضر مى‏گردند.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَبَانٍ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ وَكَّلَ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً فَلَمْ يَزَلْ يَبْكُونَهُ مِنْ طُلُوعِ الْفَجْرِ إِلَى زَوَالِ الشَّمْسِ فَإِذَا زَالَتِ الشَّمْسُ هَبَطَ أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ وَ صَعِدَ أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ فَلَمْ يَزَلْ يَبْكُونَهُ حَتَّى يَطْلُعَ الْفَجْرُ وَ يَشْهَدُونَ لِمَنْ زَارَهُ وَ يُشَيِّعُونَهُ بِالْوَفَاءِ إِلَى أَهْلِهِ وَ يَعُودُونَهُ إِذَا مَرِضَ وَ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ إِذَا مَاتَ
مترجم گويد:
اين حديث با ترجمه‏اش در باب بيست و هفتم ذيل شماره يازده قبلا نقل گرديد.
7- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ يَحْيَى عَنْ جَدِّهِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنْ أَبِي إِبْرَاهِيمَ ع قَالَ مَنْ خَرَجَ مِنْ بَيْتِهِ يُرِيدُ زِيَارَةَ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ ع وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَكاً يَضَعُ [فَوَضَعَ ]إِصْبَعَهُ فِي قَفَاهُ فَلَمْ يَزَلْ يَكْتُبُ مَا يَخْرُجُ مِنْ فِيهِ حَتَّى يَرِدَ الْحَائِرَ [الْحَيْرَ ]فَإِذَا دَخَلَ مِنْ بَابِ الْحَائِرِ [الْحَيْرِ ]وَضَعَ كَفَّهُ وَسَطَ ظَهْرِهِ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَمَّا مَا مَضَى فَقَدْ غُفِرَ لَكَ فَاسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ يَحْيَى عَنْ جَدِّهِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنْ أَبِي إِبْرَاهِيمَ ع قَالَ مَنْ خَرَجَ مِنْ بَيْتِهِ يُرِيدُ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع مِثْلَهُ
مترجم گويد:
اين حديث با ترجمه‏اش در باب شصت و دوّم ذيل شماره هفتم قبلا نقل گرديد.
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از قاسم بن يحيى، از جدّش حسن بن راشد، از حضرت ابى ابراهيم عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه از خانه‏اش بيرون بيايد و قصدش زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام باشد ... سپس بقيه حديث را مثل حديث گذشته ذكر فرموده.
8- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ ره جَمِيعاً عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَخِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِي الْقَاسِمِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ قَالَ سَأَلَ رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا عِنْدَهُ فَقَالَ مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع لَمَّا أُصِيبَ بَكَتْهُ حَتَّى الْبِلَادُ فَوَكَّلَ اللَّهُ بِهِ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَمَنْ زَارَهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ شَيَّعُوهُ حَتَّى يُبْلِغُوهُ مَأْمَنَهُ وَ إِنْ مَرِضَ عَادُوهُ غُدْوَةً وَ عَشِيَّةً وَ إِنْ مَاتَ شَهِدُوا جِنَازَتَهُ وَ اسْتَغْفَرُوا لَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
پدرم و محمّد بن عبد اللّه رحمة اللّه عليهما جملگى از عبد اللّه بن جعفر حميرى، از ابراهيم بن مهزيار، از برادرش على بن مهزيار، از ابى القاسم، از قاسم بن محمّد، از اسحاق بن ابراهيم، از هارون بن خارجه، وى مى‏گويد:
شخصى از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام سوءال كرد و من نيز در آنجا حاضر بودم، سائل پرسيد؟ ثواب كسى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
هنگامى كه حضرت امام حسين عليه السّلام به مصيبت گرفتار شدند موجودات جملگى بر او گريستند حتى شهرها پس حق تعالى چهار هزار فرشته را بر قبر مطهّرش موكّل ساخت كه جملگى ژوليده و غبار آلود و گرفته بوده و تا روز قيامت بر آن جناب مى‏گريند، پس كسى كه آن حضرت را زيارت كند و به حقّش آگاه و عارف باشد اين فرشتگان مشايعتش كرده تا وى را به مقصدش برسانند و اگر بيمار گردد صبح و شام عيادتش كنند و اگر از دنيا رفت بر جنازه‏اش حاضر شده و تا روز قيامت براى او طلب آمرزش مى‏كنند.

9- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ الْكَلْبِيِّ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع هَبَطَ أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ يُرِيدُونَ الْقِتَالَ مَعَ الْحُسَيْنِ ع فَلَمْ يُوءْذَنْ لَهُمْ فِي الْقِتَالِ فَرَجَعُوا فِي الِاسْتِئْذَانِ فَهَبَطُوا وَ قَدْ قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع فَهُمْ عِنْدَ قَبْرِهِ شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ رَئِيسُهُمْ مَلَكٌ يُقَالُ لَهُ مَنْصُورٌ فَلَا يَزُورُهُ زَائِرٌ إِلَّا اسْتَقْبَلُوهُ وَ لَا يُوَدِّعُهُ مُوَدِّعٌ إِلَّا شَيَّعُوهُ وَ لَا يَمْرَضُ مَرِيضٌ إِلَّا عَادُوهُ وَ لَا يَمُوتُ إِلَّا صَلَّوْا عَلَى جِنَازَتِهِ وَ اسْتَغْفَرُوا لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ وَ كُلُّ هَوءُلَاءِ فِي الْأَرْضِ يَنْتَظِرُونَ قِيَامَ الْقَائِمِ ع
مترجم گويد:
اين حديث در ضمن حديث طولانى با ترجمه‏اش قبلا در باب چهل و يكم ذيل شماره پنجم نقل شد.
10- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ الرَّزَّازُ عَنِ ابْنِ أَبِي الْخَطَّابِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْفُضَيْلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُضَارِبٍ عَنْ مَالِكٍ الْجُهَنِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ يَا مَالِكُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَمَّا قُبِضَ الْحُسَيْنُ ع بَعَثَ إِلَيْهِ أَرْبَعَةَ أَلْفِ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ- فَمَنْ زَارَهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ وَ كَتَبَ لَهُ حِجَّةً وَ لَمْ يَزَلْ مَحْفُوظاً حَتَّى يَرْجِعَ إِلَى أَهْلِهِ قَالَ فَلَمَّا مَاتَ مَالِكٌ وَ قُبِضَ أَبُو جَعْفَرٍ ع دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَأَخْبَرْتُهُ بِالْحَدِيثِ فَلَمَّا انْتَهَيْتُ إِلَى حِجَّةٍ قَالَ وَ عُمْرَةً يَا مُحَمَّدُ
ابو العباس رزّاز، از ابن ابى الخطاب، وى مى‏گويد: محمّد بن فضيل، از محمّد ابن مضارب، از مالك جهنى، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
اى مالك هنگامى كه حق تعالى حضرت امام حسين عليه السّلام را قبض روح كرد چهار هزار فرشته بر سر قبرش گسيل داشت كه جملگى ژوليده و غبار آلود و گرفته بوده و تا روز قيامت بر او مى‏گريند، پس كسى كه او را زيارت كند و به حقّش معرفت داشته باشد خداوند منّان گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد و براى او يك حج مى‏نويسد و پيوسته محفوظش داشته تا به اهلش مراجعت كند.
محمّد بن مضارب مى‏گويد:
وقتى مالك از دنيا رفت و حضرت ابو جعفر عليه السّلام نيز قبض روح شدند بر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام داخل شده و حديث مذكور را محضر مباركش بازگو كردم و وقتى به كلمه «كتب له حجّة» منتهى شدم، حضرت فرمودند: اى محمّد حجّة و عمرة.

باب هفتاد و هشتم در باره كسانى كه زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام را ترك مى‏كنند
1- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ الْحَنَّاطِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ مَنْ لَمْ يَأْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع مِنْ شِيعَتِنَا كَانَ مُنْتَقَصَ الْإِيمَانِ مُنْتَقَصَ الدِّينِ وَ إِنْ دَخَلَ الْجَنَّةَ كَانَ دُونَ الْمُوءْمِنِينَ فِي الْجَنَّةِ
حسن بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از عاصم بن حميد حنّاط، از محمّد بن مسلم، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام، محمّد بن مسلم مى‏گويد:
حضرت ابو جعفر عليه السّلام فرمودند:
هر كس از شيعيان ما كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام نرود ايمان و دينش ناقص بوده و اگر داخل بهشت شود در مقامى پائين‏تر از موءمنين باشد.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ أَبِي الْمِعْزَى عَنْ عَنْبَسَةَ بْنِ مُصْعَبٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ لَمْ يَأْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع حَتَّى يَمُوتَ كَانَ مُنْتَقَصَ الدِّينِ مُنْتَقَصَ الْإِيمَانِ وَ إِنْ دَخَلَ الْجَنَّةَ كَانَ دُونَ الْمُوءْمِنِينَ فِي الْجَنَّةِ
محمّد بن الحسن بن احمد بن وليد، از محمّد بن الحسن الصّفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از على بن الحكم، از ابى المغرا، از عنبسة بن مصعب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام نرود تا از دنيا برود دين و ايمانش ناقص بوده و اگر به بهشت داخل شود در مرتبه پائين‏تر از موءمنين مى‏باشد.
3- حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ لَمْ يَأْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع وَ هُوَ يَزْعُمُ أَنَّهُ لَنَا شِيعَةٌ حَتَّى يَمُوتَ فَلَيْسَ هُوَ لَنَا بِشِيعَةٍ وَ إِنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ فَهُوَ مِنْ ضِيفَانِ أَهْلِ الْجَنَّةِ
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد ابن عيسى، از پدرش، از سيف بن عميره، از شخصى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام نرود و گمانش اين باشد كه از شيعيان ما است و با اين حال فوت كند او شيعه ما نيست و اگر از اهل بهشت هم باشد ميهمان بهشتيان محسوب مى‏شود.
4- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ أَبِي بَكْرٍ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ مَنْ أَرَادَ أَنْ يَعْلَمَ أَنَّهُ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ فَيَعْرِضُ حُبَّنَا عَلَى قَلْبِهِ فَإِنْ قَبِلَهُ فَهُوَ مُوءْمِنٌ وَ مَنْ كَانَ لَنَا مُحِبّاً فَلْيَرْغَبْ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَمَنْ كَانَ لِلْحُسَيْنِ ع زَوَّاراً عَرَفْنَاهُ بِالْحُبِّ لَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ وَ كَانَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ مَنْ لَمْ يَكُنْ لِلْحُسَيْنِ زَوَّاراً كَانَ نَاقِصَ الْإِيمَانِ
پدرم به اسنادش از سيف بن عميره، از ابى بكر حضرمى، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام، ابى بكر حضرمى گويد:
شنيدم كه حضرت ابو جعفر عليه السّلام مى‏فرمودند:
كسى كه مى‏خواهد بداند آيا اهل بهشت هست يا نه، پس حبّ و دوستى ما را بر دلش عرضه كند اگر دلش آن را پذيرفت پس او موءمن است و كسى كه محبّ و دوست‏دار ما است بايد در زيارت امام حسين عليه السّلام راغب باشد، بنا بر اين شخصى كه زائر امام حسين عليه السّلام باشد ما او را محبّ خود مى‏دانيم و از اهل بهشت خواهد بود و كسى كه زوار حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام نباشد ناقص الايمان است.
5- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ صَنْدَلٍ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَمَّنْ تَرَكَ الزِّيَارَةَ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ قَالَ هَذَا رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ النَّارِ
از پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از احمد بن ادريس، از عمركى بن على بوفكى، از كسى كه برايش حديث گفته، از صندل، از هارون ابن خارجه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، هارون گويد:
از امام عليه السّلام راجع به كسى كه بدون علّت زيارت حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام را ترك مى‏كند سوءال كردم؟ حضرت فرمودند:
چنين كسى از اهل جهنّم مى‏باشد.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ الْقُرَشِيُّ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَيْمُونٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لَوْ أَنَّ أَحَدَكُمْ حَجَّ أَلْفَ حِجَّةٍ ثُمَّ لَمْ يَأْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع لَكَانَ قَدْ تَرَكَ حَقّاً مِنْ حُقُوقِ اللَّهِ تَعَالَى وَ سُئِلَ عَنْ ذَلِكَ فَقَالَ حَقُّ الْحُسَيْنِ ع مَفْرُوضٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ
محمّد بن جعفر رزّاز كوفى قرشى، از دائى خود محمّد بن الحسين بن ابى الخطاب، از كسى كه برايش حديث گفته، از على بن ميمون وى گفت: از حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
اگر يكى از شما هزار مرتبه به حج رود ولى به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام نرود مسلّما حقّى از حقوق خداوند تعالى را ترك كرده و قيامت از آن مورد سوءال و باز خواست واقع مى‏شود، سپس حضرت فرمودند: حق امام حسين عليه السّلام بر هر مسلمانى واجب و لازم است.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَالَ فِي حَدِيثٍ لَهُ طَوِيلٍ أَنَّهُ أَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ لَهُ هَلْ يُزَارُ وَالِدُكَ فَقَالَ نَعَمْ قَالَ فَمَا لِمَنْ زَارَهُ قَالَ الْجَنَّةُ إِنْ كَانَ يَأْتَمُّ بِهِ قَالَ فَمَا لِمَنْ تَرَكَهُ رَغْبَةً عَنْهُ قَالَ الْحَسْرَةُ يَوْمَ الْحَسْرَةِ- وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ
مترجم گويد:
اين حديث با ترجمه‏اش در باب چهل و چهارم ذيل شماره دوّم نقل شد.

باب هفتاد و نهم در نقل زيارات وارده براى حضرت حسين بن علىّ عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ يَزِيدَ بْنِ إِسْحَاقَ شَعِرٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا دَخَلْتَ الْحَائِرَ [الْحَيْرَ ]فَقُلِ اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا مَقَامٌ أَكْرَمْتَنِي [كَرَّمْتَنِي ]بِهِ وَ شَرَّفْتَنِي بِهِ اللَّهُمَّ فَأَعْطِنِي فِيهِ رَغْبَتِي عَلَى حَقِيقَةِ إِيمَانِي بِكَ وَ بِرُسُلِكَ سَلَامُ اللَّهِ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِكَتِهِ فِيمَا تَرُوحُ وَ تَغْتَدِي بِهِ الرَّائِحَاتُ الطَّاهِرَاتُ الطَّيِّبَاتُ لَكَ وَ عَلَيْكَ وَ سَلَامٌ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُقَرَّبِينَ- وَ سَلَامٌ عَلَى الْمُسَلِّمِينَ لَكَ بِقُلُوبِهِمُ النَّاطِقِينَ لَكَ بِفَضْلِكَ بِأَلْسِنَتِهِمْ- أَشْهَدُ أَنَّكَ صَادِقٌ صِدِّيقٌ صَدَقْتَ فِيمَا دَعَوْتَ إِلَيْهِ وَ صَدَقْتَ فِيمَا أَتَيْتَ بِهِ وَ أَنَّكَ ثَارُ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ مِنَ الدَّمِ الَّذِي لَا يُدْرَكُ ثَارُهُ [تِرَتُهُ ]مِنَ الْأَرْضِ إِلَّا بِأَوْلِيَائِكَ اللَّهُمَّ حَبِّبْ إِلَيَّ مَشَاهِدَهُمْ وَ شَهَادَتَهُمْ حَتَّى تُلْحِقَنِي بِهِمْ وَ تَجْعَلَنِي لَهُمْ فَرَطاً وَ تَابِعاً فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ ثُمَّ تَمْشِي قَلِيلًا وَ تُكَبِّرُ بِسَبْعِ تَكْبِيرَاتٍ ثُمَّ تَقُومُ بِحِيَالِ الْقَبْرِ وَ تَقُولُ سُبْحَانَ الَّذِي سَبَّحَ لَهُ الْمُلْكُ وَ الْمَلَكُوتُ وَ قُدِّسَتْ بِأَسْمَائِهِ جَمِيعُ خَلْقِهِ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ رَبِّ الْمَلَائِكَةِ وَ الرُّوحِ اللَّهُمَّ اكْتُبْنِي فِي وَفْدِكَ- إِلَى خَيْرِ بِقَاعِكَ وَ خَيْرِ خَلْقِكَ اللَّهُمَّ الْعَنِ الْجِبْتَ وَ الطَّاغُوتَ وَ الْعَنْ أَشْيَاعَهُمْ وَ أَتْبَاعَهُمْ اللَّهُمَّ أَشْهِدْنِي مَشَاهِدَ الْخَيْرِ كُلَّهَا- مَعَ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكَ اللَّهُمَّ تَوَفَّنِي مُسْلِماً وَ اجْعَلْ لِي قَدَماً [قَدَمَ صِدْقٍ ]مَعَ الْبَاقِينَ- الْوَارِثِينَ الَّذِينَ يَرِثُونَ [يَرِثُونَ الْأَرْضَ مِنْ عِبَادِكَ ]الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِيها خالِدُونَ مِنْ عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ ثُمَّ كَبِّرْ خَمْسَ تَكْبِيرَاتٍ ثُمَّ تَمْشِي قَلِيلًا وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ إِنِّي بِكَ مُوءْمِنٌ وَ بِوَعْدِكَ مُوقِنٌ اللَّهُمَّ اكْتُبْ لِي إِيمَاناً وَ ثَبِّتْهُ فِي قَلْبِي- اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَا أَقُولُ بِلِسَانِي حَقِيقَتَهُ فِي قَلْبِي وَ شَرِيعَتَهُ فِي عَمَلِي- اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِمَّنْ لَهُ مَعَ الْحُسَيْنِ ع قَدَمُ ثَبَاتٍ وَ أَثْبِتْنِي فِيمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَهُ ثُمَّ كَبِّرْ ثَلَاثَ تَكْبِيرَاتٍ وَ تَرْفَعُ يَدَيْكَ حَتَّى تَضَعَهُمَا عَلَى الْقَبْرِ جَمِيعاً ثُمَّ تَقُولُ أَشْهَدُ أَنَّكَ طُهْرٌ طَاهِرُ مِنْ طُهْرٍ طَاهِرٍ طَهُرْتَ وَ طَهُرَتْ بِكَ الْبِلَادُ وَ طَهُرَتْ أَرْضٌ أَنْتَ بِهَا وَ طَهُرَ حَرَمُكَ أَشْهَدُ أَنَّكَ أَمَرْتَ بِالْقِسْطِ وَ الْعَدْلِ وَ دَعَوْتَ إِلَيْهِمَا وَ أَنَّكَ ثَارُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ حَتَّى يَسْتَثِيرَ لَكَ مِنْ جَمِيعِ خَلْقِهِ ثُمَّ ضَعْ خَدَّيْكَ جَمِيعاً عَلَى الْقَبْرِ ثُمَّ تَجْلِسُ وَ تَذْكُرُ اللَّهَ بِمَا شِئْتَ وَ تَوَجَّهْ إِلَى اللَّهِ فِيمَا شِئْتَ أَنْ تَتَوَجَّهَ ثُمَّ تَعُودُ وَ تَضَعُ يَدَيْكَ عِنْدَ رِجْلَيْهِ ثُمَّ تَقُولُ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَى رُوحِكَ وَ عَلَى بَدَنِكَ صَدَقْتَ وَ أَنْتَ الصَّادِقُ الْمُصَدَّقُ وَ قَتَلَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ بِالْأَيْدِي وَ الْأَلْسُنِ- ثُمَّ تُقْبِلُ إِلَى عَلِيٍّ ابْنِهِ فَتَقُولُ مَا أَحْبَبْتَ ثُمَّ تَقُومُ قَائِماً فَتَسْتَقْبِلُ قُبُورَ الشُّهَدَاءِ فَتَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَيُّهَا الشُّهَدَاءُ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ نَحْنُ لَكُمْ تَبَعٌ أَبْشِرُوا بِمَوْعِدِ اللَّهِ الَّذِي لَا خُلْفَ لَهُ اللَّهُ مُدْرِكٌ لَكُمْ وِتْرَكُمْ- وَ مُدْرِكٌ بِكُمْ فِي الْأَرْضِ عَدُوَّهُ أَنْتُمْ سَادَةُ الشُّهَدَاءِ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ- ثُمَّ تَجْعَلُ الْقَبْرَ بَيْنَ يَدَيْكَ ثُمَّ تُصَلِّي مَا بَدَا لَكَ ثُمَّ تَقُولُ جِئْتُ وَافِداً إِلَيْكَ- وَ أَتَوَسَّلُ إِلَى اللَّهِ بِكَ فِي جَمِيعِ حَوَائِجِي مِنْ أَمْرِ دُنْيَايَ وَ آخِرَتِي بِكَ يَتَوَسَّلُ الْمُتَوَسِّلُونَ إِلَى اللَّهِ فِي حَوَائِجِهِمْ وَ بِكَ يُدْرِكُ عِنْدَ اللَّهِ أَهْلُ التِّرَاتِ طَلِبَتَهُمْ ثُمَّ تُكَبِّرُ إِحْدَى عَشْرَةَ تَكْبِيرَةً مُتَتَابِعَةً وَ لَا تُعَجِّلْ فِيهَا ثُمَّ تَمْشِي قَلِيلًا- فَتَقُومُ مُسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةِ فَتَقُولُ- الْحَمْدُ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْمُتَوَحِّدِ فِي الْأُمُورِ كُلِّهَا خَلَقَ الْخَلْقَ فَلَمْ يَغِبْ شَيْءٌ مِنْ أُمُورِهِمْ عَنْ عِلْمِهِ فَعَلَّمَهُ بِقُدْرَتِهِ- ضَمِنَتِ الْأَرْضُ وَ مَنْ عَلَيْهَا دَمَكَ وَ ثَارَكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ- أَشْهَدُ أَنَّ لَكَ مِنَ اللَّهِ مَا وَعَدَكَ مِنَ النَّصْرِ وَ الْفَتْحِ وَ أَنَّ لَكَ مِنَ اللَّهِ الْوَعْدَ الصَّادِقَ فِي هَلَاكِ أَعْدَائِكَ وَ تَمَامَ مَوْعِدِ اللَّهِ إِيَّاكَ أَشْهَدُ أَنَّ مَنْ تَبِعَكَ الصَّادِقُونَ الَّذِينَ قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فِيهِمْ- أُولئِكَ هُمُ الصِّدِّيقُونَ وَ الشُّهَداءُ عِنْدَ رَبِّهِمْ لَهُمْ أَجْرُهُمْ وَ نُورُهُمْ ثُمَّ كَبِّرْ سَبْعَ تَكْبِيرَاتٍ ثُمَّ تَمْشِي قَلِيلًا ثُمَّ تَسْتَقْبِلُ الْقَبْرَ وَ تَقُولُ- الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ- وَ خَلَقَ كُلَّ شَيْءٍ فَقَدَّرَهُ تَقْدِيراً أَشْهَدُ أَنَّكَ دَعَوْتَ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَى رَسُولِهِ وَ وَفَيْتَ لِلَّهِ بِعَهْدِهِ وَ قُمْتَ لِلَّهِ بِكَلِمَاتِهِ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً قَتَلَتْكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً ظَلَمَتْكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً خَذَلَتْكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً خَدَعَتْكَ [خَذَّلَتْ عَنْكَ ]اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ بِالْوَلَايَةِ لِمَنْ وَالَيْتَ وَ وَالَتْهُ رُسُلُكَ وَ أَشْهَدُ بِالْبَرَاءَةِ مِمَّنْ بَرِئْتَ مِنْهُ وَ بَرِئَتْ مِنْهُ رُسُلُكَ اللَّهُمَّ الْعَنِ الَّذِينَ كَذَّبُوا رُسُلَكَ وَ هَدَمُوا كَعْبَتَكَ وَ حَرَّفُوا كِتَابَكَ وَ سَفَكُوا دِمَاءَ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكَ- وَ أَفْسَدُوا فِي بِلَادِكَ وَ اسْتَذَلُّوا عِبَادَكَ اللَّهُمَّ ضَاعِفْ عَلَيْهِمُ [لَهُمُ ]الْعَذَابَ فِيمَا جَرَى مِنْ سُبُلِكَ وَ بَرِّكَ وَ بَحْرِكَ اللَّهُمَّ الْعَنْهُمْ فِي مُسْتَسِرِّ السَّرَائِرِ وَ ظَاهِرِ الْعَلَانِيَةِ فِي أَرْضِكَ وَ سَمَائِكَ وَ كُلَّمَا دَخَلْتَ الْحَائِرَ فَسَلِّمْ- وَ ضَعْ يَدَكَ [خَدَّكَ ]عَلَى الْقَبْرِ
محمّد بن جعفر رزّاز كوفى، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از عبد الرحمن بن ابى نجران، از يزيد بن إسحاق شعر، از حسن بن عطيّه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
وقتى داخل حائر شدى، بگو:
بار خدايا اين مقام و موقعيتى است كه به واسطه‏اش من را مورد كرامت و شرافت قرار دادى، خداوندا ببخشاى به من و ايجاد كن در من رغبت و ميل به اين مقام را در حالى كه بر حقيقت ايمان به تو و به فرستادگانت ثابت مى‏باشم، سلام و درود خدا بر تو اى فرزند رسول خدا، و سلام و درود فرشتگان خوشبو و پاكيزه‏اش در شامگاه و بامداد براى تو و بر تو باد، و سلام و درود بر فرشتگان مقرّب خدا، و درود بر كسانى كه با دل تو را پذيرفته و تسليمت شدند، كسانى كه با زبانشان فضل تو را بيان كردند، شهادت مى‏دهم كه تو راستگو و درست مى‏باشى، در آنچه به آن دعوت نمودى راست گفتى، و در آنچه انجام دادى و عمل كردى راست مى‏گفتى، تو خون خدا در زمين هستى (يعنى طالب خون تو خدا مى‏باشد) خونى كه خون خواهى و طلب نمى‏شود مگر بوسيله اولياء و دوستانت، خدايا مشاهد و شهادت ايشان را محبوب من نما (يعنى من را نيز شهيد گردان همان طورى كه ايشان را شهيد قرار دادى) تا من را به آنها ملحق كرده و در دنيا و آخرت تابعشان قرار دهى.
سپس اندكى راه برو و هفت تكبير گفته پس از آن در مقابل قبر مطهّر بايست و بگو:
منزّه است آن كسى كه عالم مادّه و عقل او را تسبيح مى‏گويند، و پاكيزه‏اند تمام آفريده‏ها بواسطه اسمائش (مقصود از اسماء عالم خلق و ايجاد است)، منزّه است خداوندى كه فرمان رواى عالم هستى است و از كلّ نقائص و شئون ماده مبرّا بوده و پروردگار فرشتگان و روح مى‏باشد، بار خدايا نام من را در زمره كسانى بنويس كه به سوى بهترين اماكن زمين و والاترين مخلوقات سفر مى‏كنند، خداوندا هر جبت (كسى كه خيرى در او نيست) و طاغوتى (هر معبودى كه غير خدا است) را از رحمتت به دور دار، و نيز دنباله رو و تابعين آنها را مورد لعن خود قرار بده، خداوندا من را در تمام مشاهد خير با اهل بيت پيغمبرت حاضر و شاهد بگردان، بار خدايا من را مسلمان از اين دنيا ببر، و قدم راست (شايد مراد اعمال خير باشد.) برايم با آنان كه زنده‏اند قرار بده، زنده‏هائى كه بنده‏گان صالح تو بوده و وارث بهشت بوده و در آن جاودانه خواهند ماند.
سپس پنج تكبير گفته و پس از آن اندكى راه برو و بگو:
بار خدايا من به تو ايمان داشته و به آنچه وعده داده‏اى يقين دارم، خدايا براى من ايمان را بنويس و نصيبم گردان و در قلبم ثابتش نما، بار خدايا آنچه را كه با زبانم مى‏گويم حقيقتش را در قلبم قرار بده و ظاهرش را در عملم جلوه‏گر نما، خداوندا من را از كسانى قرار بده كه با حضرت امام حسين عليه السّلام ثابت قدم بودند، و من را در عداد آنان كه با آن حضرت شهيد شدند ثبت و ضبط بفرما.
سپس سه مرتبه تكبير بگو و دو دستت را بلند كن به طورى كه تمام دو دست را روى قبر بگذارى، پس از آن بگو:
شهادت مى‏دهم كه تو نفس پاكيزگى پاك بوده و از نفس پاكيزگى پاك ناشى‏شده‏اى، پاك هستى و بواسطه تو بلاد و شهرها پاك گشته‏اند، و پاك است سرزمينى كه تو در آن مى‏باشى، و پاك است حرم تو، شهادت مى‏دهم كه به ميانه روى و عدالت امر فرمودى، و به سوى اين دو ديگران را خواندى، و شهادت مى‏دهم كه تو خون خدا در روى زمين مى‏باشى حتّى حضرت بارى تعالى از جميع خلقش (يعنى كسانى كه در خون تو دست داشته و يا به آن راضى بوده‏اند) خون خواهى مى‏كند.
سپس دو طرف صورت را بر قبر بگذار و پس از آن بنشين و هر ذكرى كه خواستى بگو و متوجّه به خدا بشو پس از آن بگرد و دو دست را پائين پا بگذار و بگو:
صلوات و رحمت خدا بر جان و جسمت باد، راست گفتى و تو راست گو و مورد تصديق مى‏باشى، و خدا بكشد آنان را كه با دست و زبان تو را كشتند.
سپس رو به على اكبر فرزند آن حضرت كن و آنچه خواستى بگو:
(يعنى طالب خون تو خدا مى‏باشد) خونى كه خونخواهى و طلب نمى‏شود مگر به وسيله اولياء و دوستانت، خدايا محبوب من گردان مشاهد و شهادت ايشان را (يعنى شهادت را محبوب من گردان) تا من را به ايشان ملحق گردانى و نيز من را در دنيا و آخرت تابع ايشان نمائى.
سپس راست بايست و قبور شهداء را قبله خود قرار بده و بگو:
سلام بر شما اى شهداء، شما جلو و ما به دنبال شما مى‏باشيم، بشارت باد بر شما به وعده خدا كه در آن تخلف نيست، خدا خون خواه شما خواهد بود، و بواسطه شما از دشمنانش انتقام خواهد گرفت، شما در دنيا و آخرت سروران شهداء مى‏باشيد.
سپس قبر را جلو خود قرار بده سپس هر نمازى كه خواستى بخوان پس از آن بگو:
آمدم در حالى كه به سوى تو كوچ كردم، در تمام حوائج و خواسته‏هايم از امور دنيائى و اخروى به واسطه تو به خدا متوسل مى‏شوم، بواسطه تو تمام متوسلين به خدا در حوائج و نيازمندى‏هايشان توسّل مى‏جويند، و اهل ميراث بواسطه تو نزد خدا حقشان را مطالبه مى‏كنند.
سپس يازده تكبير پشت سر هم بگو بدون اينكه در گفتن آنها عجله و شتاب كنى و پس از آن اندكى راه برو پس رو به قبله بايست و بگو:
سپاس مختص ذات واحدى است كه در تمام امور متفرّد و يكتا است، مخلوقات را آفريد پس هيچ امرى از امور آنها مخفى از علم او نيست، پس با قدرت كامله‏اش آن را مى‏داند، زمين و كسانى كه بر روى آن هستند خون تو را به عهده گرفته‏اند، اى فرزند رسول خدا صلوات و رحمت خدا بر تو باد، شهادت مى‏دهم نصرت و فيروزى را كه حقتعالى به تو وعده داده بود برايت منجّز و ثابت است، و براى تو است وعده راستى را كه خداوند متعال به تو داده و ملتزم شده و دشمنانت را هلاك بكند، شهادت مى‏دهم كه تابعين تو صادقان و راستگويان هستند، آنان كه حق تبارك و تعالى در باره ايشان فرموده:
أُولئِكَ هُمُ الصِّدِّيقُونَ وَ الشُّهَداءُ عِنْدَ رَبِّهِمْ لَهُمْ أَجْرُهُمْ وَ نُورُهُمْ.
سپس هفت تكبير بگو و پس از آن اندكى جلو برو و بعد رو به قبر كن و بگو:
سپاس مختص ذاتى است كه فرزند نگرفت و برايش شريكى در سلطنت نمى‏باشد، و آفريد هر چيزى را پس مقدّر و معيّن نمود آن را، شهادت مى‏دهم كه تو مردم را به سوى خدا و رسولش دعوت نمودى و به عهدى كه با خدا نموده بودى وفاء كردى، و همراه با كلمات و مخلوقاتش براى خدا قيام نمودى، و در راه او جهاد كرده تا مرگ تو را دريافت، خدا لعنت كند گروهى كه تو را كشتند و لعنت كند جماعتى را كه به تو ستم نمودند، و خدا لعنت كند آنان كه تو را خوار كردند، و خدا لعنت كند امّتى را كه با تو حيله نمودند، خدايا تو را شاهد قرار مى‏دهم كه ولىّ كسى است كه تو او را ولىّ قرار دادى، و رسولانت او را ولى دانسته‏اند، و شهادت مى‏دهم كه از هر كس كه تو و رسولانت بى‏زار هستيد من نيز بى‏زارم، بار خدايا كسانى كه رسولانت را تكذيب كردند لعن نما، و لعنت كن آنان كه كعبه تو را منهدم و خراب كردند، و كتابت را سوزاندند، و خونهاى اهل پيغمبرت را ريختند، و در شهرهاى تو فساد كرده و بندگانت را ذليل نمودند، خداوندا عذابت را بر ايشان در خشكى و دريا چند برابر نما، بار خدايا ايشان را در خفايا و علن و در زمين و آسمانت مورد لعن قرار بده.
و هر گاه در حائر داخل شدى سلام كن و دست را روى قبر قرار بده.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
2- حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ ثُوَيْرِ بْنِ أَبِي فَاخِتَةَ قَالَ كُنْتُ أَنَا وَ يُونُسُ بْنُ ظَبْيَانَ وَ الْمُفَضَّلُ بْنُ عُمَرَ وَ أَبُو سَلَمَةَ السَّرَّاجُ جُلُوساً عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ كَانَ الْمُتَكَلِّمُ يُونُسَ وَ كَانَ أَكْبَرَ مِنَّا سِنّاً- فَقَالَ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي أَحْضُرُ مَجَالِسَ هَوءُلَاءِ الْقَوْمِ يَعْنِي وُلْدَ س ا ب ع- فَمَا أَقُولُ قَالَ إِذَا حَضَرْتَهُمْ وَ ذَكَرْتَنَا فَقُلِ اللَّهُمَّ أَرِنَا الرَّخَاءَ وَ السُّرُورَ- فَإِنَّكَ تَأْتِي عَلَى كُلِّ مَا تُرِيدُ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي كَثِيراً مَا أَذْكُرُ الْحُسَيْنَ ع فَأَيَّ شَيْءٍ أَقُولُ قَالَ قُلْ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ تُعِيدُ ذَلِكَ ثَلَاثاً فَإِنَّ السَّلَامَ يَصِلُ إِلَيْهِ مِنْ قَرِيبٍ وَ مِنْ بَعِيدٍ ثُمَّ قَالَ إِنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع لَمَّا مَضَى بَكَتْ عَلَيْهِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ السَّبْعُ وَ مَا فِيهِنَّ وَ مَا بَيْنَهُنَّ وَ مَنْ يَتَقَلَّبُ فِي الْجَنَّةِ وَ النَّارِ مِنْ خَلْقِ رَبِّنَا وَ مَا يُرَى وَ مَا لَا يُرَى- بَكَى عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِلَّا ثَلَاثَةَ أَشْيَاءَ لَمْ تَبْكِ عَلَيْهِ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا هَذِهِ الثَّلَاثَةُ أَشْيَاءَ قَالَ لَمْ تَبْكِ عَلَيْهِ الْبَصْرَةُ وَ لَا دِمَشْقُ وَ لَا آلُ عُثْمَانَ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أَزُورَهُ فَكَيْفَ أَقُولُ وَ كَيْفَ أَصْنَعُ قَالَ إِذَا أَتَيْتَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَاغْتَسِلْ عَلَى شَاطِئِ الْفُرَاتِ ثُمَّ الْبَسْ ثِيَابَكَ الطَّاهِرَةَ ثُمَّ امْشِ حَافِياً فَإِنَّكَ فِي حَرَمٍ مِنْ حَرَمِ اللَّهِ وَ حَرَمِ رَسُولِهِ وَ عَلَيْكَ بِالتَّكْبِيرِ وَ التَّهْلِيلِ وَ التَّمْجِيدِ وَ التَّعْظِيمِ لِلَّهِ كَثِيراً وَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ حَتَّى تَصِيرَ إِلَى بَابِ الْحَائِرِ [الْحُسَيْنِ ع ]ثُمَّ قُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ وَ ابْنَ حُجَّتِهِ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا مَلَائِكَةَ اللَّهِ وَ زُوَّارَ قَبْرِ ابْنِ نَبِيِّ اللَّهِ ثُمَّ اخْطُ عَشْرَ خُطًا فَكَبِّرْ ثُمَّ قِفْ فَكَبِّرْ ثَلَاثِينَ تَكْبِيرَةً ثُمَّ امْشِ حَتَّى تَأْتِيَهُ مِنْ قِبَلِ وَجْهِهِ- وَ اسْتَقْبِلْ بِوَجْهِكَ وَجْهَهُ وَ اجْعَلِ الْقِبْلَةَ بَيْنَ كَتِفَيْكَ ثُمَّ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ وَ ابْنَ حُجَّتِهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا قَتِيلَ اللَّهِ وَ ابْنَ قَتِيلِهِ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ثَارَ اللَّهِ وَ ابْنَ ثَارِهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وِتْرَ اللَّهِ الْمَوْتُورَ- فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ أَشْهَدُ أَنَّ دَمَكَ سَكَنَ فِي الْخُلْدِ وَ اقْشَعَرَّتْ لَهُ أَظِلَّةُ الْعَرْشِ وَ بَكَى لَهُ جَمِيعُ الْخَلَائِقِ وَ بَكَتْ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ السَّبْعُ وَ مَا فِيهِنَّ وَ مَا بَيْنَهُنَّ وَ مَنْ يَتَقَلَّبُ فِي الْجَنَّةِ وَ النَّارِ- مِنْ خَلْقِ رَبِّنَا وَ مَا يُرَى وَ مَا لَا يُرَى أَشْهَدُ أَنَّكَ حُجَّةُ اللَّهِ وَ ابْنُ حُجَّتِهِ- وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَتِيلُ اللَّهِ وَ ابْنُ قَتِيلِهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ ثَارُ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ وَ ابْنُ ثَارِهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ وِتْرُ اللَّهِ الْمَوْتُورُ فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ وَ نَصَحْتَ وَ وَفَيْتَ وَ وَافَيْتَ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ رَبِّكَ وَ مَضَيْتَ عَلَى بَصِيرَةٍ لِلَّذِي كُنْتَ عَلَيْهِ شَهِيداً- وَ مُسْتَشْهَداً وَ شَاهِداً وَ مَشْهُوداً أَنَا عَبْدُ اللَّهِ وَ مَوْلَاكَ وَ فِي طَاعَتِكَ- وَ الْوَافِدُ إِلَيْكَ أَلْتَمِسُ كَمَالَ الْمَنْزِلَةِ عِنْدَ اللَّهِ وَ ثَبَاتَ الْقَدَمِ فِي الْهِجْرَةِ إِلَيْكَ وَ السَّبِيلِ الَّذِي لَا يُخْتَلَجُ دُونَكَ مِنَ الدُّخُولِ فِي كَفَالَتِكَ الَّتِي أُمِرْتَ بِهَا مَنْ أَرَادَ اللَّهَ بَدَأَ بِكُمْ [مَنْ أَرَادَ اللَّهَ بَدَأَ بِكُمْ مَنْ أَرَادَ اللَّهَ بَدَأَ بِكُمْ [_بِكُمْ يُبَيِّنُ اللَّهُ الْكَذِبَ وَ بِكُمْ يُبَاعِدُ اللَّهُ الزَّمَانَ الْكَلِبَ وَ بِكُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَ بِكُمْ يَخْتِمُ اللَّهُ وَ بِكُمْ يَمْحُوا اللّهُ ما يَشاءُ وَ بِكُمْ يُثْبِتُ وَ بِكُمْ يَفُكُّ الذُّلَّ مِنْ رِقَابِنَا وَ بِكُمْ يُدْرِكُ اللَّهُ تِرَةَ كُلِّ مُوءْمِنٍ يَطْلُبُ- [تُطْلَبُ وَ بِكُمْ تُنْبِتُ الْأَرْضُ أَشْجَارَهَا وَ بِكُمْ تُخْرِجُ الْأَرْضُ [الْأَشْجَارُ ]أَثْمَارَهَا وَ بِكُمْ تُنْزِلُ السَّمَاءُ قَطْرَهَا وَ رِزْقَهَا- وَ بِكُمْ يَكْشِفُ اللَّهُ الْكَرْبَ وَ بِكُمْ يُنَزِّلُ اللَّهُ الْغَيْثَ وَ بِكُمْ تُسَبِّحُ اللَّهَ الْأَرْضُ الَّتِي تَحْمِلُ أَبْدَانَكُمْ وَ تَسْتَقِلُّ جِبَالُهَا عَلَى مَرَاسِيهَا إِرَادَةُ الرَّبِّ فِي مَقَادِيرِ أُمُورِهِ تَهْبِطُ إِلَيْكُمْ وَ تَصْدُرُ مِنْ بُيُوتِكُمْ وَ الصَّادِقُ عَمَّا فُصِّلَ مِنْ أَحْكَامِ الْعِبَادِ لُعِنَتْ أُمَّةٌ قَتَلَتْكُمْ وَ أُمَّةٌ خَالَفَتْكُمْ وَ أُمَّةٌ جَحَدَتْ وَلَايَتَكُمْ وَ أُمَّةٌ ظَاهَرَتْ عَلَيْكُمْ وَ أُمَّةٌ شَهِدَتْ وَ لَمْ تُسْتَشْهَدْ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَ النَّارَ مَأْوَاهُمْ وَ بِئْسَ وِرْدُ الْوَارِدِينَ وَ بِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ- الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ وَ تَقُولَ ثَلَاثاً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَيْضاً ثَلَاثاً إِنَّا إِلَى اللَّهِ مِمَّنْ خَالَفَكَ بَرِيءٌ ثُمَّ تَقُومُ فَتَأْتِي ابْنَهُ عَلِيّاًع وَ هُوَ عِنْدَ رِجْلَيْهِ فَتَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ خَدِيجَةَ الْكُبْرَى وَ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ ثَلَاثاً لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ ثَلَاثاً إِنَّا إِلَى اللَّهِ مِنْهُمْ بَرِيءٌ- ثَلَاثاً ثُمَّ تَقُومُ فَتُومِي بِيَدِكَ إِلَى الشُّهَدَاءِ وَ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ- ثَلَاثاً فُزْتُمْ وَ اللَّهِ ثَلَاثاً فَلَيْتَ أَنِّي مَعَكُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً ثُمَّ تَدُورُ فَتَجْعَلُ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع بَيْنَ يَدَيْكَ وَ أَمَامَكَ فَتُصَلِّي سِتَّ رَكَعَاتٍ وَ قَدْ تَمَّتْ زِيَارَتُكَ فَإِنْ شِئْتَ أَقِمْ وَ إِنْ شِئْتَ فَانْصَرِفْ
بنام خداوند بخشنده مهربان
پدرم و على بن الحسين رحمة اللّه عليهم جملگى از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از قاسم بن يحيى، از حسن بن راشد، از حسين بن ثوير بن ابى فاخته، وى گفت:
من و يونس بن ظبيان و مفضل بن عمر و ابو سلمة سرّاج محضر حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام نشسته بوديم و متكلم و سخنگو يونس كه از همه ما عمر بيشترى داشت بود، يونس محضر مبارك امام عليه السّلام عرض كرد: فدايت شوم من در مجلس اين جماعت يعنى بنى عبّاس حاضر مى‏شوم چه بگويم؟
حضرت فرمودند:
وقتى در مجلس ايشان حاضر شدى و آنها ما را ياد كردند تو بگو:
بار خدايا فراخى و سرور و شادى را به ما بنمايان، چه آنكه تو آنچه اراده بكنى را مى‏دهى.v عرض كردم: فدايت شوم: بسيار مى‏شود كه من نام حضرت امام حسين عليه السّلام را مى‏برم، در ارتباط به آن حضرت چه بگويم؟
حضرت فرمودند: بگو:
سلام و درود بر تو اى ابا عبد اللّه (اين درود را سه بار بگو) چه آنكه درود به آن حضرت خواهد رسيد چه از نزديك بوده و چه از راه دور باشد.
سپس حضرت فرمودند:
هنگامى كه حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام از اين عالم ارتحال نمودند آسمانهاى هفت‏گانه و هفت طبقه زمين و آنچه در آنها و بينشان بود بر آن حضرت گريستند چنان كه كلّ موجودات در بهشت و جهنّم مرئى‏ها و نامرئى‏ها بر آن جناب گريه كردند مگر سه چيز كه گريه نكردند.
عرض كردم: فدايت شوم آن سه چيز كدامند؟
حضرت فرمودند:
بصره و دمشق و آل عثمان بر آن حضرت گريه نكردند.
محضرش عرض كردم: فدايت شوم: قصد دارم آن حضرت را زيارت كنم، در زيارتش چه بگويم و چه كار بكنم؟
حضرت فرمودند: وقتى به زيارت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام رفتى، اوّل كنار فرات غسل كن، سپس لباسهاى پاك خود را بپوش بعد پاى برهنه بطرف قبر مطهّرش حركت كن زيرا در آن مسافت داخل در حرمى از حرم‏هاى خدا و حرم رسولش مى‏باشى و بر تو است كه تكبير (اللّه اكبر) و تهليل (لا إِلهَ إِلَّا اللّهُ) و تمجيد و تعظيم خدا را زياد بنمائى و نيز صلوات بر محمّد و اهل بيتش بفرستى تا به درب حائر برسى.
سپس بگو:
سلام بر تو اى حجّت خدا و فرزند حجّت خدا، سلام بر شما اى فرشتگان خدا و زائرين قبر فرزند پيغمبر خدا، سپس ده قدم بردار و پس از آن بايست و سى تكبير بگو و بعد از آن بطرف قبر حركت كن تا به آن برسى و آنگاه رو به قبر بايست و قبله را بين دو كتف خود قرار بده و بگو:
سلام بر تو اى حجّت خدا و فرزند حجت خدا، سلام و درود بر تو اى كشته شده در راه خدا و فرزند كشته شده در راه خدا، سلام بر تو اى خون خدا و فرزند خون خدا، سلام بر تو اى كسى كه در آسمانها و زمين خدا طلب مى‏كند، شهادت مى‏دهم كه خون تو در بهشت ساكن و آرام گشت و موجودات فوق عرش را لرزاند و تمام خلائق بر آن گريستند، و آسمانهاى هفت‏گانه و طبقات هفت‏گانه زمين و آنچه از موجودات در آنها و بين آنها هستند بر آن گريستند، و تمام مخلوقات پروردگار كه در بهشت و جهنّم قرار دارند بر آن گريه كردند، آنچه از موجودات ديده شده و آنچه ديده نمى‏شود بر آن اشك ريختند، شهادت مى‏دهم كه تو حجّت خدا و فرزند حجّتش مى‏باشى، شهادت مى‏دهم كه تو كشته شده در راه خدا و فرزند كشته شده در راه خدا مى‏باشى، و شهادت مى‏دهم كه تو خون خدا و فرزند خون خدا هستى، و شهادت مى‏دهم كه تو در آسمانها و زمين كسى هستى كه خدا طلب خون تو را مى‏كند و شهادت مى‏دهم كه رسالت خود را ابلاغ كرده و مصلحت بندگان را بيان نموده و به عهد خود وفاء كرده و براى اعلاء كلمه حق در مقابل گروه مخالف و منكر از خود ايستادگى نشان دادى و در راه پروردگارت جهاد نمودى، و شهادت مى‏دهم كه تو گذشتى و عبور نمودى در طريق حق در حالى كه عاقبت امر تو به شهادت منجر شد و خود به آن آگاه و عالم بودى و نيز شاهد آنچه از اين امت صادر شد بوده و خدا و رسولش و فرشتگان و اهل ايمان شهادت مى‏دهند كه تو بر حق و طريق مستقيم بودى، و من بنده خدا و عبد تو و در اطاعتت بوده و به سوى تو كوچ و سفر نموده‏ام، و بواسطه اين هجرت بسوى تو از خدا التماس دارم كه نزد خودش به من كمال منزلت و ثبات قدم را عنايت فرمايد و نيز بواسطه هجرت مزبور از خدا در خواست دارم كه طريقى را كه نزد تو اضطراب و لغزش نداشته باشد را به من عنايت كند زيرا من در كفالت تو داخل شده‏ام آن كفالتى كه به آن امرشده‏اى قبولش نمائى.
كسى كه اراده كند خدا را، به شما آغاز مى‏كند، كسى كه اراده كند خدا را به شما آغاز مى‏كند، كسى كه اراده كند خدا را به شما آغاز مى‏كند، بواسطه شما خداوند غير واقع‏ها را بر طرف مى‏كند، و به توسط شما شدائد و سختى‏ها را خدا دور مى‏نمايد، بواسطه شما خداوند مى‏گشايد و افتتاح مى‏كند، و ختم و تمام مى‏نمايد، و بواسطه شما آنچه را كه بخواهد محو كرده و ثابت مى‏نمايد، بواسطه شما ذلّت و خوارى را از ما برمى‏دارد، بواسطه شما خداوند متعال خون خواهى هر خون موءمنى را مى‏كند كه استحقاق خون خواهى را داشته باشد، بواسطه شما زمين درختانش را مى‏روياند، بواسطه شما درختان ميوه مى‏دهند، بواسطه شما آسمان باران مى‏بارد، بواسطه شما غم و اندوه را خداوند بر طرف مى‏كند، بواسطه شما خداوند باران رحمتش را مى‏بارد، بواسطه شما زمينى كه ابدان شما را در خود دارد مستقر مى‏باشد، و بواسطه شما كوهها بر پايه‏هاى خود مستقر و مستحكم هستند، اراده حق تعالى در تقدير امور بر شما فرود مى‏آيد، و از بيوت شما صادر مى‏گردد، تفاصيل احكام عباد از بيوت شما صادر مى‏گردد، امّت و گروهى كه شما را كشتند ملعون هستند، و امّتى كه با شما مخالفت نمودند از رحمت واسعه الهى به دور هستند، و امّتى كه ولايت شما را انكار كردند مورد لعن قرار گرفتند، و امتى كه عليه شما تظاهر نمودند به لعن الهى گرفتار شدند و امّتى كه در معركه قتال شما حاضر شده ولى شما را كمك نكرده و حاضر به شهادت در راه شما نشدند ملعون شدند، حمد سزاوار خداوندى است كه آتش را (دوزخ) مأوى و مسكن اين امّتها قرار داد، و آن بد جايگاهى است براى ايشان، حمد و سپاس مر خداوندى را است كه پروردگار عالميان مى‏باشد.
و سه مرتبه بگو: صلّى اللّه عليك يا أبا عبد اللّه و أنا إلى اللّه ممّن خالفك برى‏ء.
يعنى درود و رحمت خدا بر تو اى ابا عبد اللّه و من به سوى خدا بيزارى مى‏جويم از كسانى كه با تو مخالفت كردند. سپس بايست و نزد فرزند حضرت يعنى على بن الحسين عليهما السّلام كه پائين پاى حضرت دفن است برو و بگو:
سلام و درود خدا بر تو اى فرزند رسول خدا، سلام بر تو اى فرزند امير موءمنان، سلام بر تو اى فرزند امام حسن و امام حسين، سلام بر تو اى فرزند خديجه كبرى و فاطمه زهراء، رحمت خدا بر تو باد (سه مرتبه).
خدا لعنت كند كسى را كه تو را كشت (سه مرتبه) من بسوى خداوند از ايشان بى‏زارى مى‏جويم (سه مرتبه).
سپس بايست پس با دستت به شهداء اشاره كن و بگو:
سلام عليكم (سه مرتبه) رستگار شديد بخدا سوگند (سه مرتبه) كاش من نيز با شما مى‏بودم پس مى‏رسيدم به اين رستگارى عظيم سپس دور بزن و قبر حضرت ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام را مقابل و جلو خود قرار بده و شش ركعت نماز بخوان و زيارت در اينجا به اتمام مى‏رسد حال اگر خواستى بايست و اگر خواستى برگرد.

3- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ نُعَيْمِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ يُوسُفَ الْكُنَاسِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَتَيْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَائْتِ الْفُرَاتَ وَ اغْتَسِلْ بِحِيَالِ قَبْرِهِ وَ تَوَجَّهْ إِلَيْهِ وَ عَلَيْكَ السَّكِينَةُ وَ الْوَقَارُ حَتَّى تَدْخُلَ الْحَائِرَ [الْحَيْرَ ]مِنْ جَانِبِهِ الشَّرْقِيِّ وَ قُلْ حِينَ تَدْخُلُهُ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُقَرَّبِينَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُنْزَلِينَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُرْدِفِينَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُسَوِّمِينَ- السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الَّذِينَ هُمْ فِي هَذَا الْحَائِرِ بِإِذْنِ اللَّهِ مُقِيمُونَ فَإِذَا اسْتَقْبَلْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَقُلِ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ أَمِينِ اللَّهِ عَلَى رُسُلِهِ وَ عَزَائِمِ أَمْرِهِ الْخَاتِمِ لِمَا سَبَقَ- وَ الْفَاتِحِ لِمَا اسْتُقْبِلَ وَ الْمُهَيْمِنِ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ- ثُمَّ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ عَبْدِكَ وَ أَخِي رَسُولِكَ الَّذِي انْتَجَبْتَهُ بِعِلْمِكَ وَ جَعَلْتَهُ هَادِياً لِمَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ وَ الدَّلِيلَ عَلَى مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسَالاتِكَ وَ دَيَّانَ الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلَ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ وَ الْمُهَيْمِنَ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ-
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَبْدِكَ وَ ابْنِ رَسُولِكَ الَّذِي انْتَجَبْتَهُ بِعِلْمِكَ- إِلَى آخِرِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ثُمَّ تُسَلِّمُ عَلَى الْحُسَيْنِ وَ سَائِرِ الْأَئِمَّةِ كَمَا صَلَّيْتَ وَ سَلَّمْتَ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ ثُمَّ تَأْتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَتَقُولُ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ رَحِمَكَ اللَّهُ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ عَنِ اللَّهِ مَا أَمَرَكَ بِهِ وَ لَمْ تَخْشَ أَحَداً غَيْرَهُ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِهِ وَ عَبَدْتَهُ صَادِقاً مُخْلِصاً حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ كَلِمَةُ التَّقْوَى- وَ بَابُ الْهُدَى وَ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَى وَ الْحُجَّةُ عَلَى مَنْ يَبْقَى وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَى- أَشْهَدُ أَنَّ ذَلِكَ لَكُمْ سَابِقٌ فِيمَا مَضَى وَ ذَلِكَ لَكُمْ فَاتِحٌ فِيمَا بَقِيَ أَشْهَدُ أَنَّ أَرْوَاحَكُمْ وَ طِينَتَكُمْ طِينَةٌ طَيِّبَةٌ طَابَتْ وَ طَهُرَتْ هِيَ بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ- مَنّاً مِنَ اللَّهِ وَ [مِنْ ]رَحِمَتِهِ فَأُشْهِدُ اللَّهَ وَ أُشْهِدُكُمْ أَنِّي بِكُمْ مُوءْمِنٌ وَ بِإِيَابِكُمْ مُوقِنٌ وَ لَكُمْ تَابِعٌ فِي ذَاتِ نَفْسِي وَ شَرَائِعِ دِينِي وَ خَاتِمَةِ عَمَلِي وَ مُنْقَلَبِي وَ مَثْوَايَ فَأَسْأَلُ اللَّهَ الْبَرَّ الرَّحِيمَ أَنْ يُتَمِّمَ لِي ذَلِكَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ قَدْ بَلَّغْتُمْ عَنِ اللَّهِ مَا أَمَرَكُمْ بِهِ حَتَّى لَمْ تَخْشَوْا أَحَداً غَيْرَهُ وَ جَاهَدْتُمْ فِي سَبِيلِهِ وَ عَبَدْتُمُوهُ حَتَّى أَتَاكُمُ الْيَقِينُ فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكُمْ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ أَمَرَ بِهِ- وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِينَ انْتَهَكُوا حُرْمَتَكَ وَ سَفَكُوا دَمَكَ مَلْعُونُونَ عَلَى لِسَانِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ ثُمَّ تَقُولُ- اللَّهُمَّ الْعَنِ الَّذِينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَكَ وَ خَالَفُوا مِلَّتَكَ وَ رَغِبُوا عَنْ أَمْرِكَ- وَ اتَّهَمُوا رَسُولَكَ وَ صَدُّوا عَنْ سَبِيلِكَ اللَّهُمَّ احْشُ قُبُورَهُمْ نَاراً وَ أَجْوَافَهُمْ نَاراً وَ احْشُرْهُمْ وَ أَتْبَاعَهُمْ إِلَى جَهَنَّمَ زُرْقاً اللَّهُمَّ الْعَنْهُمْ
لَعْناً يَلْعَنُهُمْ بِهِ كُلُّ مَلَكٍ مُقَرَّبٍ وَ كُلُّ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ وَ كُلُّ عَبْدٍ مُوءْمِنٍ امْتَحَنْتَ قَلْبَهُ لِلْإِيْمَانِ اللَّهُمَّ الْعَنْهُمْ فِي مُسْتَسِرِّ السِّرِّ وَ ظَاهِرِ الْعَلَانِيَةِ- اللَّهُمَّ الْعَنْ جَوَابِيتَ هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ طَوَاغِيتَهَا وَ الْعَنْ فَرَاعِنَتَهَا وَ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ وَ عَذِّبْهُمْ عَذَاباً أَلِيماً- لَا تُعَذِّبُ بِهِ أَحَداً مِنَ الْعَالَمِينَ اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا مِمَّنْ تَنْصُرُهُ وَ تَنْتَصِرُ بِهِ- وَ تَمُنُّ عَلَيْهِ بِنَصْرِكَ لِدِينِكَ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ ثُمَّ اجْلِسْ عِنْدَ رَأْسِهِ ص فَقُلْ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ أَشْهَدُ أَنَّكَ عَبْدُ اللَّهِ وَ أَمِينُهُ بَلَّغْتَ نَاصِحاً وَ أَدَّيْتَ أَمِيناً وَ قُتِلْتَ صِدِّيقاً وَ مَضَيْتَ عَلَى يَقِينٍ- لَمْ تُوءْثِرْ عَمًى عَلَى هُدًى وَ لَمْ تَمِلْ مِنْ حَقٍّ إِلَى بَاطِلٍ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ اتَّبَعْتَ الرَّسُولَ وَ تَلَوْتَ الْكِتَابَ حَقَّ تِلَاوَتِهِ وَ دَعَوْتَ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً كَثِيراً أَشْهَدُ أَنَّكَ كُنْتَ عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّكَ قَدْ بَلَّغْتَ مَا أُمِرْتَ بِهِ وَ قُمْتَ بِحَقِّهِ وَ صَدَّقْتَ مَنْ قَبْلَكَ غَيْرَ وَاهِنٍ وَ لَا مُوهِنٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً فَجَزَاكَ اللَّهُ مِنْ صِدِّيقٍ خَيْراً عَنْ رَعِيَّتِكَ أَشْهَدُ أَنَّ الْجِهَادَ مَعَكَ جِهَادٌ وَ أَنَّ الْحَقَّ مَعَكَ وَ إِلَيْكَ وَ أَنْتَ أَهْلُهُ وَ مَعْدِنُهُ وَ مِيرَاثُ النُّبُوَّةِ عِنْدَكَ- وَ عِنْدَ أَهْلِ بَيْتِكَ ع أَشْهَدُ أَنَّكَ صِدِّيقٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ حُجَّتُهُ عَلَى خَلْقِهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّ دَعْوَتَكَ حَقٌّ وَ كُلَّ دَاعٍ مَنْصُوبٍ غَيْرِكَ فَهُوَ بَاطِلٌ مَدْحُوضٌ وَ أَشْهَدُ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ ثُمَّ تَحَوَّلُ عِنْدَ رِجْلَيْهِ- وَ تَخَيَّرُ مِنَ الدُّعَاءِ وَ تَدْعُو لِنَفْسِكَ ثُمَّ تَحَوَّلُ عِنْدَ رَأْسِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع وَ تَقُولُ- سَلَامُ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِينَ وَ أَنْبِيَائِهِ الْمُرْسَلِينَ عَلَيْكَ يَا مَوْلَايَ وَ ابْنَ مَوْلَايَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِكَ وَ عِتْرَةِ آبَائِكَ الْأَخْيَارِ الْأَبْرَارِ الَّذِينَ أَذْهَبَ اللَّهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِيراً ثُمَّ تَأْتِي قُبُورَ الشُّهَدَاءِ وَ تُسَلِّمُ عَلَيْهِمْ وَ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَيُّهَا الرَّبَّانِيُّونَ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ سَلَفٌ وَ نَحْنُ لَكُمْ أَتْبَاعٌ وَ أَنْصَارٌ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ أَنْصَارُ اللَّهِ كَمَا قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فِي كِتَابِهِ- وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَكانُوا فَمَا وَهَنْتُمْ وَ مَا ضَعُفْتُمْ وَ مَا اسْتَكَنْتُمْ- حَتَّى لَقِيتُمُ اللَّهَ عَلَى سَبِيلِ الْحَقِّ وَ نُصْرَةِ كَلِمَةِ اللَّهِ التَّامَّةِ صَلَّى اللَّهُ عَلَى أَرْوَاحِكُمْ وَ أَبْدَانِكُمْ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً أَبْشِرُوا بِمَوْعِدِ اللَّهِ الَّذِي لَا خُلْفَ لَهُ- إِنَّهُ لا يُخْلِفُ الْمِيعادَ اللَّهُ مُدْرِكٌ لَكُمْ ثَارَ مَا وَعَدَكُمْ أَنْتُمْ سَادَةُ الشُّهَدَاءِ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ أَنْتُمُ السَّابِقُونَ وَ الْمُهَاجِرُونَ وَ الْأَنْصَارُ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ قَدْ جَاهَدْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ قُتِلْتُمْ عَلَى مِنْهَاجِ رَسُولِ اللَّهِ وَ ابْنِ رَسُولِ اللَّهِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي صَدَقَكُمْ وَعْدَهُ وَ أَرَاكُمْ مَا تُحِبُّونَ- ثُمَّ تَقُولُ أَتَيْتُكَ يَا حَبِيبَ رَسُولِ اللَّهِ وَ ابْنَ رَسُولِهِ وَ إِنِّي لَكَ عَارِفٌ وَ بِحَقِّكَ مُقِرٌّ وَ بِفَضْلِكَ مُسْتَبْصِرٌ وَ بِضَلَالَةِ مَنْ خَالَفَكَ مُوقِنٌ عَارِفٌ بِالْهُدَى الَّذِي أَنْتَ عَلَيْهِ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي وَ نَفْسِي اللَّهُمَّ إِنِّي أُصَلِّي عَلَيْهِ كَمَا صَلَّيْتَ أَنْتَ عَلَيْهِ وَ رُسُلُكَ وَ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ صَلَاةً مُتَتَابِعَةً مُتَوَاصِلَةً مُتَرَادِفَةً يَتْبَعُ بَعْضُهَا بَعْضاً لَا انْقِطَاعَ لَهَا- وَ لَا أَمَدَ وَ لَا أَبَدَ وَ لَا أَجَلَ فِي مَحْضَرِنَا هَذَا وَ إِذَا غِبْنَا وَ شَهِدْنَا وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
بنام خداوند بخشنده مهربان پدرم و محمّد بن حسن، از حسين بن الحسن بن ابان، از حسين بن سعيد، از فضّالة بن ايّوب، از نعيم بن الوليد از يوسف بن كناسى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
وقتى به زيارت قبر مطهّر امام حسين عليه السّلام مى‏روى، ابتداء به فرات برو و در مقابل قبر آن حضرت غسل كن و سپس متوجّه قبر بشو و بر تو لازم است كه آرام و با وقار حركت كنى تا از جانب شرقى داخل حائر گردى و وقت داخل شدن بگو:
درود بر فرشتگان مقرّب خدا، درود بر فرشتگان خدا كه از آسمان به زمين نازل مى‏گردند، درود بر فرشتگان خدا كه در رديف هم به زمين نزول مى‏كنند، درود بر فرشتگان زيبا منظر خدا، درود بر فرشتگان خدا كه به اذن حق تعالى در اين حائر اقامه كرده‏اند.
و هنگامى كه مقابل قبر حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام قرار گرفتى بگو:
درود بر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم، رحمت خدا بر محمّد كه امين خداى رسولان و امور لازمه او از قبيل احكام واجبه و محرّمه مى‏باشد خاتمه دهنده انبياء گذشته و بازكننده و گشاينده اوصياء بعد از خود مى‏باشند و شاهد و گواه است بر تمام اينها و درود بر او و رحمت و بركات خدا بر آن جناب باد.
سپس بگو:
درود بر امير موءمنان بنده تو و برادر رسولت، كسى كه تو به علم خودت او را برگزيدى و براى هر كس از مخلوقاتت كه خواستى هادى و راهنما قرار دادى، و نيز او را دليل بر كسى كه تو او را به رسالات خودت برانگيختى قرارش داده‏اى، سلام بر كسى كه در دين با عدالت تو حكم مى‏كند، و سلام بر كسى كه از حكم تو بين خلائق به عنوان فيصله دهنده منازعات و جدا كردن حق از باطل استفاده مى‏كند، و سلام بر كسى كه گواه و شاهد بر تمام اينها است، سلام و رحمت و بركات خدا بر او باد، بار خدايا رحمتت را بر حسين بن على كه بنده تو و فرزند رسول تو بوده و كسى است كه تو با علم خودت او را برگزيدى ... تا آخر مضامينى كه در سلام و تحيّت بر امير الموءمنين عليه السّلام عنقريب گذشت.
سپس بر حضرت امام حسين و سائر ائمه عليهم السّلام سلام داده و درود بفرست همان طورى كه بر حسن بن على عليهما السّلام سلام داده و درود فرستادى سپس به نزد قبر مطهّر امام حسين عليه السّلام برو و بگو:
سلام بر تو اى ابا عبد اللّه، سلام بر تو اى فرزند رسول خدا، اى ابا عبد اللّه خدا
رحمتش را بر تو بفرستد، اى ابا عبد اللّه خدا تو را رحمت كند، شهادت مى‏دهم كه تو آنچه را كه از جانب حق تعالى مأمور به ابلاغش بودى ابلاغ نمودى، و از احدى غير خود وحشت و ترس نداشتى و در راهش مجاهدت نمودى، و او را صادقانه و مخلصانه عبادت كردى تا هنگامى كه اجل تو را دريافت، شهادت مى‏دهم كه كلمه تقوى تو هستى، و باب هدايت مردم تو مى‏باشى و دستگيره محكم توئى، و حجت بر تمام موجودات هستى و حجت بر تمام موجودات تحت زمين مى‏باشى، شهادت مى‏دهم كه اين صفات و خصوصيات و فضائل براى ائمه قبل نيز حاصل و ثابت بوده، و آن سبب است براى گشودن ابواب در ما بين ائمه باقى، شهادت مى‏دهم كه ارواح و حقيقت شما حقيقى پاك مى‏باشد، حقيقت و خميره شما پاك و پاكيزه بوده بعضى از برخى ايجاد شده و اين منّتى است از جانب حق تعالى و ناشى از رحمت واسعه‏اش مى‏باشد، خدا و شما را شاهد مى‏گيرم كه به شما ايمان داشته و به رجعت شما يقين دارم و پيرو شما مى‏باشم در امورى كه متعلق به نفسم و شرايع دينم و پايان كارم و بازگشتم به خدا و اقامتم در قبر مى‏باشد، پس از خداى نيك رفتار و مهربان مى‏خواهم كه اين امور را برايم حاصل كند، و شهادت مى‏دهم كه شما آنچه را خدا امرتان نمود به ديگران رسانديد و از احدى غير او خوف و هراس نداشتيد، و در راهش مجاهدت كرده و او را پرستيديد تا هنگامى كه اجل شما را دريافت، پس خدا لعنت كند كسانى را كه شما را كشتند و لعنت كند كسانى را كه فرمان به قتل شما را دادند، و خدا لعنت كند كسانى را كه وقتى خبر كشتن شما را شنيدند راضى به آن شدند، شهادت مى‏دهم آنهائى كه هتك حرمت شما نموده و خون شما را ريختند در زبان پيامبر امّى صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مورد لعن قرار گرفته‏اند.
سپس بگو:
خدايا لعنت كن كسانى را كه نعمت تو را تبديل نمودند، و با ملّت و گروه طرف‏دار تو مخالفت كردند، و از امر و دستور تو روى بتافتند، و رسول تو را مورد اتّهام
قرار دادند و راه به سوى تو را بستند، خدايا قبور ايشان را پر از آتش كن، و در بطون و دل‏هايشان آتش بريز، و ايشان و تابعين آنها را محشور كن و به جهنّم ببر در حالى كه كور و نابينا هستند، خدايا ايشان را لعنت كن آنچنان لعنتنى كه هر فرشته مقرّب تو آنان را لعنت مى‏كند، و هر نبىّ فرستاده شده زبان به لعنشان مى‏گشايد و هر بنده با ايمانى كه تو دلش را براى قبول ايمان آزموده‏اى، خداوندا ايشان را در پنهان‏ترين پنهانها و ظاهرترين ظاهرها لعنت نما، خداوندا ستمگران اين امت و باطلهاى آن را لعنت كن و فرعونها را از رحمتت به دور دار، خدايا كشندگان امير الموءمنين و كشندگان حسن و حسين را لعنت نما و آنها را به عذاب دردناكى كه احدى از عالميان را تا به حال به آن عذاب نكردى معذّب گردان، خدايا ما را از كسانى قرار بده كه تو ايشان را يارى كرده و از آنها طلب يارى كرده‏اى و بر آنها منّت گذارده و براى دينت در دنيا و آخرت آنان را كمك كرده‏اى.
سپس نزد سر مبارك آن حضرت صلوات اللّه عليه بنشين و بگو:
درود و رحمت خدا بر تو، شهادت مى‏دهم كه تو بنده خدا و امين او هستى، مأموريت خود را ابلاغ كرده در حالى كهناصح و مصلحت انديش بودى، و امانتى را كه نزد تو بود اداء نمودى، كشته شدى در حالى كه بسيار بسيار راستگو بودى و از اين دنيا گذشتى در حالى كه بر يقين بودى، انتخاب نكردى كورى را بر هدايت، از حق به باطل ميل ننمودى، شهادت مى‏دهم كه تو نماز را به پا داشتى و زكات را اداء نمودى، و به معروف امر كرده و از منكر زشتى نهى كردى، و از رسول پيروى نمودى، و آن طور كه بايد و شايد قرآن را تلاوت كردى، و به راه پروردگارت ديگران را از طريق مصلحت و موعظه حسنه دعوت نمودى، درود خدا بر تو و تحيت او بسيار بر تو باد، شهادت مى‏دهم كه تو حجّت آشكار پروردگارت هستى، آنچه را مأمور به ابلاغش بودى ابلاغ نمودى، و به حق پروردگارت قيام نمودى، و تمام حجّ و بيّنات پيش از خود را تصديق كردى، در اين مضمار نه سستى از خود نشان داده و نه ايجاد سستى كردى، درود خدا بر تو و تحيّت او بسيار بر تو باد، پس خداوند پاداش نيك از طرف رعيتش به تو عطاء فرمايد، و شهادت مى‏دهم كه جهاد در همراه و در ركاب تو جهادى است عظيم و حق با تو و به سوى تو مى‏باشد، و تو اهل حق و مركز آن هستى، ميراث نبوّت نزد تو و اهل بيت تو عليهم السّلام مى‏باشد، شهادت مى‏دهم كه تو نزد خدا بسيار بسيار راستگو بوده، و حجّتش بر مخلوقات مى‏باشى، شهادت مى‏دهم كه دعوتت مردم را حق و صواب بوده، و هر دعوت‏كننده نصب‏شده‏اى كه غير از تو باشد باطل و فاسد مى‏باشد، و شهادت مى‏دهم كه خدا حق و آشكار مى‏باشد.
سپس به پائين پا برو و هر دعائى را كه خواستى بخوان و براى خود نيز دعاء كن، سپس به بالا سر حضرت على بن الحسين عليهما السّلام برو و بگو:
درود خدا و درود فرشتگان مقربين خدا و درود انبياء فرستاده شده خدا بر تو اى سرور من و فرزند سرور من و رحمت خدا و بركاتش بر تو باد، تحيّت خدا بر تو و بر اهل بيت تو و بر دودمان نيك و خوب پدرت آن كسانى كه خداوند متعال پليدى را از آنها به دور داشت و پاك و منزّه داشت ايشان را.
سپس به نزد قبور شهداء برو و سلام بر ايشان بده و بگو:
درود بر شما اى راسخين در علم و دين، شما مقدم و سابق بر ما هستيد و ما پيرو و ياور شما مى‏باشيم، شهادت مى‏دهم كه شما ياوران خدا هستيد همان طورى كه حق تبارك و تعالى در كتابش فرموده:
وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ ...»
يعنى بسا اتّفاق افتاده كه گروهى از پيروان و ياران پيامبرى كه از راسخين در علم و دين هستند در جنگ كشته شده و با اين حال اهل ايمان سستى از خود نشان نداده و با سختى‏هائى كه در راه خدا به آنها رسيده مقاومت كرده و هرگز ضعفى در آنها ديده نشده و در مقابل دشمن سر عجز فرود نياورده‏اند.
پس شما نيز سست نشده و ضعف و ناتوانى در شما راه نيافت و هرگز در مقابل دشمن زبون و خوار سر تسليم فرود نياورديد تا خدا را در راه و هدف حقّى كه داشتيد ملاقات كرديد و در طريق نصرت كلمه تامّه خدا يعنى حجّت كامله بارى تعالى (وجود مقدّس حضرت سيّد الشهداء سلام اللّه تعالى عليه) جان سپرديد، درود خدا بر ارواح طاهره و اجسام مطهّر شما و تحيّت خدا بر شما باد، بشارت باد شما را به وعده‏هاى پسنديده حق تعالى كه خلافى در آنها نيست چه آنكه خدا وعده‏هائى كه داده مخالفت نخواهد نمود، خداوند متعال طلب مى‏كند براى شما خونى را كه وعده‏اش را داده است، شما سرور شهداء هستيد در دنيا و آخرت، شما سابقون و مهاجرون و انصار مى‏باشيد، شهادت مى‏دهم كه شما در راه خدا مجاهدت نموديد، و بر طريق رسول خدا و فرزندان آن حضرت مقاتله و منازعه نموديد، حمد و سپاس براى خدائى است كه وعده‏اش را در حق شما صادق قرار داد و آنچه شما دوست داريد را به شما نشان داد.
سپس بگو:
به زيارتت آمدم اى دوست و محبوب رسول خدا و اى فرزند رسول خدا، من عارف هستم به شما، و به حق شما مقرّ مى‏باشم، و به فضل شما بينا و مستبصر هستم، و به گمراهى كسى كه با شما مخالفت نموده يقين دارم، به هدايت كسى كه بر طريق شما است آگاهم، پدر و مادر و خودم فداى تو شويم، بار خدايا من بر او درود مى‏فرستم همان طورى كه تو و رسولانت و امير الموءمنين عليه السّلام بر او درود مى‏فرستيد، درودهائى پشت سر هم و متّصل و رديف هم، برخى تابع و به دنبال بعضى ديگر مى‏باشند، اين درودها انقطاع و ابتداء و انتها و زمان نداشته، در مجلس و محضر ما بوده و زمانى كه غائب شويم نيز بوده چنانچه بعد از غيبت ما و حاضرشدنمان هم مى‏باشند، سلام و درود بر او و رحمت و بركات حق تعالى بر او باد.
4- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الطَّيَالِسِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ فَضْلِ بْنِ عُثْمَانَ الصَّائِغِ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا أَقُولُ إِذَا أَتَيْتُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ قُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ رَحِمَكَ اللَّهُ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ شَرِكَ فِي دَمِكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ إِنَّا إِلَى اللَّهِ مِنْ ذَلِكَ بَرِيءٌ
پدرم و محمّد بن عبد اللّه، از عبد اللّه بن جعفر حميرى، از عبد اللّه بن محمّد ابن خالد طيالسى، از حسن بن على، از پدرش، از فضل بن عثمان صائغ، از معاوية بن عمّار، وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كرد: هر گاه به زيارت قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام رفتم در زيارت آن حضرت چه بگويم؟
امام صادق عليه السّلام فرمودند: بگو:
سلام و درود بر تو اى ابا عبد اللّه، خدا درود بر تو فرستد اى ابا عبد اللّه، خدا رحمت فرستد بر تو اى ابا عبد اللّه، خدا لعنت كند كسانى را كه تو را كشتند، و لعنت كند آنان را كه در خون تو شريك شدند و لعنت كند آنهائى را كه خبر قتل تو را شنيدند و به آن راضى شدند، من به سوى خدا از اين امر بيزارى مى‏جويم.
5- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الرَّازِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْكَرِيمِ أَبِي عَلِيٍّ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لِلْمُفَضَّلِ كَمْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قُلْتُ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَوْمٌ وَ بَعْضُ يَوْمٍ آخَرَ قَالَ فَتَزُورُهُ فَقَالَ نَعَمْ قَالَ فَقَالَ أَ لَا أُبَشِّرُكَ أَ لَا أُفَرِّحُكَ بِبَعْضِ ثَوَابِهِ قُلْتُ بَلَى جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ فَقَالَ إِنَّ الرَّجُلَ مِنْكُمْ لَيَأْخُذُ فِي جِهَازِهِ- وَ يَتَهَيَّأُ لِزِيَارَتِهِ فَيَتَبَاشَرُ بِهِ أَهْلُ السَّمَاءِ فَإِذَا خَرَجَ مِنْ بَابِ مَنْزِلِهِ رَاكِباً أَوْ مَاشِياً- وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ حَتَّى يُوَافِيَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع يَا مُفَضَّلُ إِذَا أَتَيْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَقِفْ بِالْبَابِ وَ قُلْ هَذِهِ الْكَلِمَاتِ فَإِنَّ لَكَ بِكُلِّ كَلِمَةٍ كِفْلًا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ فَقُلْتُ مَا هِيَ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ نُوحٍ نَبِيِّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُوسَى كَلِيمِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عِيسَى رُوحِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُحَمَّدٍ حَبِيبِ [نَبِيِّ ]اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عَلِيٍّ وَصِيِّ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ الْحَسَنِ الرَّضِيِّ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الصِّدِّيقُ الشَّهِيدُ السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوَصِيُّ الْبَارُّ التَّقِيُّ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ وَ ابْنَ حُجَّتِهِ السَّلَامُ عَلَى الْأَرْوَاحِ الَّتِي حَلَّتْ بِفِنَائِكَ- وَ أَنَاخَتْ بِرَحْلِكَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُحْدِقِينَ بِكَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ- وَ عَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصاً حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ ثُمَّ تَسْعَى فَلَكَ بِكُلِّ قَدَمٍ رَفَعْتَهَا وَ وَضَعْتَهَا كَثَوَابِ الْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَإِذَا سَلَّمْتَ عَلَى الْقَبْرِ فَالْتَمِسْهُ بِيَدِكَ وَ قُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ فِي سَمَائِهِ وَ أَرْضِهِ ثُمَّ تَمْضِي إِلَى صَلَاتِكَ وَ لَكَ بِكُلِّ رَكْعَةٍ رَكَعْتَهَا عِنْدَهُ كَثَوَابِ مَنْ [حَجَّ أَلْفَ حِجَّةٍ وَ اعْتَمَرَ أَلْفَ عُمْرَةٍ ]حَجَّ وَ اعْتَمَرَ أَلْفَ مَرَّةٍ وَ أَعْتَقَ أَلْفَ رَقَبَةٍ وَ كَأَنَّمَا وَقَفَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَلْفَ مَرَّةٍ مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ فَإِذَا انْقَلَبْتَ مِنْ عِنْدِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ نَادَاكَ مُنَادٍ لَوْ سَمِعْتَ مَقَالَتَهُ لَأَقَمْتَ عُمُرَكَ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ هُوَ يَقُولُ طُوبَى لَكَ أَيُّهَا الْعَبْدُ قَدْ غَنِمْتَ وَ سَلِمْتَ قَدْ غُفِرَ لَكَ مَا سَلَفَ- فَاسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فَإِنْ هُوَ مَاتَ مِنْ عَامِهِ أَوْ فِي لَيْلَتِهِ أَوْ يَوْمِهِ لَمْ يَلِ قَبْضَ رُوحِهِ إِلَّا اللَّهُ وَ تُقْبِلُ الْمَلَائِكَةُ مَعَهُ وَ يَسْتَغْفِرُونَ لَهُ وَ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ حَتَّى يُوَافِيَ مَنْزِلَهُ- وَ تَقُولُ الْمَلَائِكَةُ يَا رَبِّ هَذَا عَبْدُكَ قَدْ وَافَى قَبْرَ ابْنِ نَبِيِّكَ ص- وَ قَدْ وَافَى مَنْزِلَهُ فَأَيْنَ نَذْهَبُ فَيُنَادِيهِمُ النِّدَاءُ مِنَ السَّمَاءِ يَا مَلَائِكَتِي قِفُوا بِبَابِ عَبْدِي فَسَبِّحُوا وَ قَدِّسُوا وَ اكْتُبُوا ذَلِكَ فِي حَسَنَاتِهِ إِلَى يَوْمِ يُتَوَفَّى قَالَ فَلَا يَزَالُونَ بِبَابِهِ إِلَى يَوْمِ يُتَوَفَّى يُسَبِّحُونَ اللَّهَ وَ يُقَدِّسُونَهُ وَ يَكْتُبُونَ ذَلِكَ فِي حَسَنَاتِهِ- فَإِذَا تُوُفِّيَ شَهِدُوا جِنَازَتَهُ وَ كَفْنَهُ وَ غُسْلَهُ وَ الصَّلَاةَ عَلَيْهِ وَ يَقُولُونَ رَبَّنَا وَكَّلْتَنَا بِبَابِ عَبْدِكَ وَ قَدْ تُوُفِّيَ فَأَيْنَ نَذْهَبُ فَيُنَادِيهِمْ يَا مَلَائِكَتِي قِفُوا بِقَبْرِ عَبْدِي فَسَبِّحُوا وَ قَدِّسُوا وَ اكْتُبُوا ذَلِكَ فِي حَسَنَاتِهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الرَّازِيِّ الْجَامُورَانِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
بنام خداوند بخشنده مهربان
پدرم از سعد بن عبد الله، از ابى عبد اللّه رازى، از حسن بن علىّ بن ابى حمزه از حسن بن محمّد بن عبد الكريم ابى على از مفضّل بن عمر، از جابر جعفى، وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام، به مفضّل فرمودند:
فاصله بين شما تا قبر مطهّر امام حسين عليه السّلام چه مقدار است؟
وى عرض كرد: پدر و مادرم فدايت شوند يك روز و مقدارى از يك روز.
حضرت فرمودند:
آيا قبر آن حضرت را زيارت مى‏كنى؟
عرض كردم: بلى.
فرمودند:
آيا بشارت بدهم تو را؟ آيا شاد و مسرور بنمايم تو را به واسطه پاره‏اى از ثواب‏هاى آن؟
عرض كردم: بلى فدايت شوم.
مفضّل گفت: حضرت به من فرمودند:
هر گاه يك نفر از شما اثاثيه سفرش را بر مى‏داد و آماده مى‏شود براى زيارت قبر امام حسين عليه السّلام اهل آسمان به او بشارت مى‏دهند و وقتى از درب خانه‏اش بيرون رفت چه سواره و چه پياده خداوند منّان چهار هزار فرشته را بر او موكّل مى‏فرمايد كه بر وى تحيّت و درود فرستند تا به قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام برسد.
اى مفضّل: هنگامى كه به قبر امام حسين عليه السّلام رسيدى، درب حرمش بايست و اين كلمات را بگو، زيرا در مقابل هر يك كلمه‏اى كه مى‏گوئى نصيب و بهره‏اى از رحمت عائدت مى‏شود.
عرض كردم: آن كلمات چيست؟
حضرت فرمودند: بگو:
سلام و درود بر تو اى وارث آدم كه برگزيده خدا است، سلام و درود بر تو اى وارث نوح كه پيامبر خدا است، سلام و درود بر تو اى وارث ابراهيم كه خليل خدا است، سلام و درود بر تو اى وارث موسى كه كليم خدا است، سلام و درود بر تو اى وارث عيسى كه روح خدا است، سلام و درود بر تو اى وارث محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه حبيب خدا است، سلام و درود بر تو اى وارث على عليه السّلام كه جانشين رسول خدا است، سلام و درود بر تو اى وارث حسن عليه السّلام كه رضى و پسنديده است، سلام و درود بر تو اى وارث فاطمه عليها السّلام كه دختر رسول خدا است، سلام و درود بر تو اى شهيدى كه بسيار بسيار راستگو بودى، سلام بر تو اى وصىّ و جانشين پيغمبر كه نيكوكار و پرهيزكار مى‏باشى، سلام بر تو اى حجّت خدا و فرزند حجت خدا، سلام بر ارواحى كه گرداگرد تو فرود آمده و در مسكن و مكان تو قرار و آرام گرفته‏اند، سلام بر فرشتگان خدا كه اطراف تو را گرفته‏اند، شهادت مى‏دهم كه تو نماز را به پا داشتى و زكات را اداء كردى و به معروف و اعمال پسنديده امر كردى و از افعال زشت و ناپسند نهى نمودى، و خدا را مخلصا پرستيدى تا اجل تو را دريافت، سلام بر تو و رحمت و بركات خدا بر تو باد.
سپس از درب حرم حركت كن و به طرف قبر برو كه براى هر قدمى كه از زمين برداشته و بر روى آن مى‏گذارى ثوابى همچون ثواب كسى كه در راه خدا به خون خود آغشته شده مى‏باشد و وقتى بر قبر سلام دادى دست خود را به آن بكش و بگو:
سلام بر تو اى حجّت خدا در آسمان و زمين.
سپس به نماز بايست چه آنكه هر ركعتى از نماز نزد قبر آن حضرت ثواب هزار حجّ و عمره و هزار بنده‏اى كه آزاد نموده باشند را داشته و گويا نمازگزار هزار مرتبه با پيغمبر فرستاده شده در راه خدا جهاد كرده است، به هر صورت وقتى از زيارت قبر برگشتى منادى تو را نداء مى‏كند به طورى كه اگر مقاله و سخن او را مى‏شنيدى تمام عمرت را نزد قبر آن حضرت مى‏ماندى، منادى مى‏گويد:
اى بنده خوشا به حال تو! غنيمت بردى و سلام دادى، تمام گناهان گذشته‏ات آمرزيده شد، پس عمل را از ابتداء شروع كن، پس اگر وى در همان سال يا همان
شب يا همان روز زيارت فوت كند احدى قبض روحش را به عهده نگرفته مگر خداوند متعال، و فرشتگان با او پيش آمده و طلب آمرزش برايش مى‏كنند و رحمت بر او مى‏كنند تا وى به منزلش برسد، و فرشتگان مى‏گويند:
اى پروردگار اين بنده تو است و به زيارت فرزند پيغمبرت صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آمده و اكنون برگشته و به منزلش رسيده حال ما به كجا برويم؟
پس از آسمان نداء آيد:
اى فرشتگان من درب منزل بنده من بايستيد و تسبيح و تقديس نموده و آن را در نامه حسنات وى بنويسيد تا زمانى كه فوت كند.
امام عليه السّلام فرمودند:
پيوسته فرشتگان درب منزل او بوده تا روزى كه وى فوت كند، طول اين مدّت ايشان به تسبيح خداوند و تقديسش مشغول بوده و تمام اين تسبيحات و تقديسات را در زمره حسنات وى قرار مى‏دهند و وقتى وى فوت كند بر جنازه و مراسم تكفين و تغسيل و خواندن نماز بر او حاضر شده و مى‏گويند:
پروردگارا ما را موكل نمودى كه بر درب منزل بنده‏ات بايستيم، اكنون او فوت كرده حال كجا برويم؟
حق تعالى نداء داده و مى‏فرمايد:
اى فرشتگان من بايستيد بر سر قبر بنده‏ام، پس تسبيح و تقديس نمائيد من را و آن را در زمره حسنات او تا روز قيامت ثبت و ضبط كنيد.
حكيم بن داود بن حكيم، از سلمة بن الخطاب، از ابى عبد اللّه رازى جامورانى از حسن بن على بن ابى حمزه به اسنادش مثل حديث مزبور را نقل كرده‏اند.
6- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي الْبِلَادِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع مَا تَقُولُ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ لِي مَا تَقُولُونَ أَنْتُمْ فِيهِ فَقُلْتُ بَعْضُنَا يَقُولُ حِجَّةٌ وَ بَعْضُنَا يَقُولُ عُمْرَةٌ قَالَ فَأَيَّ شَيْءٍ تَقُولُ إِذَا أَتَيْتَ فَقُلْتُ أَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ دَعَوْتَ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِينَ سَفَكُوا دَمَكَ وَ اسْتَحَلُّوا حُرْمَتَكَ مَلْعُونُونَ مُعَذَّبُونَ عَلى لِسانِ داوُدَ وَ عِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از جدّش محمّد بن عيسى ابن عبد اللّه، از ابراهيم بن ابى البلاد، وى گفت: محضر مبارك حضرت ابى الحسن عليه السّلام (امام هفتم عليه السّلام) عرض كردم: در زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام چه مى‏فرمائيد؟
حضرت به من فرمودند:
شما در باره زيارت آن حضرت چه مى‏گوئيد؟
عرضه داشتم: برخى از ما معتقديم كه زيارت آن جناب به منزله حج بوده و بعضى ديگر مى‏گوئيم ثواب عمره را دارد.
حضرت فرمودند:
در وقت زيارت آن حضرت چه مى‏گوئيد؟
عرض كردم: مى‏گوئيم:
سلام و درود بر تو اى ابا عبد اللّه، سلام و درود بر تو اى پسر رسول خدا، شهادت مى‏دهم كه تو نماز را به پا داشتى و زكات را اداء نمودى، و به كار خير امر و از عمل زشت نهى فرمودى، و با بيانى مشتمل بر حكمت و با موعظه‏اى پسنديده مردم را به راه پروردگارت دعوت نمودى، و شهادت مى‏دهم كسانى كه خون تو را ريختند و هتك حرمت تو را حلال دانستند با زبان حضرت داود و عيسى بن مريم عليهما السّلام مورد لعن و عذاب الهى واقع شده‏اند، و اين به خاطر عصيان و تجاوز آن‏ها مى‏باشد.
7- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ الْبَغْدَادِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي الْبِلَادِ قَالَ قَالَ لِي أَبُو الْحَسَنِ ع كَيْفَ السَّلَامُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ أَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ دَعَوْتَ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِينَ سَفَكُوا دَمَكَ وَ اسْتَحَلُّوا حُرْمَتَكَ- مَلْعُونُونَ مُعَذَّبُونَ عَلى لِسانِ داوُدَ وَ عِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ قَالَ نَعَمْ هُوَ هَكَذَا
پدرم از موسى بن جعفر بغدادى از كسى كه برايش حديث گفته، از ابراهيم ابن ابى البلاد، وى گفت:
حضرت ابو الحسن عليه السّلام (امام هفتم عليه السّلام) به من فرمودند:
چگونه بر حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام سلام مى‏دهى؟
وى مى‏گويد: عرضه داشتم: مى‏گويم:
سلام و درود بر تو اى ابا عبد اللّه، سلام بر تو اى فرزند رسول خدا ...
مترجم گويد:
فقرات اين زيارت عينا همان زيارت ششم است با اين فرق كه پس از عرضه داشتن راوى امام عليه السّلام در اين زيارت‏نامه فرموده‏اند:
بلى سلام بر آن حضرت چنين مى‏باشد.
8- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ حَفْصٍ الْمَرْوَزِيِّ عَنِ الرَّجُلِ قَالَ تَقُولُ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ شَاهِدَهُ عَلَى خَلْقِهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ عَلِيٍّ الْمُرْتَضَى السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ حَيّاً وَ مَيِّتاً ثُمَّ ضَعْ خَدَّكَ الْأَيْمَنَ عَلَى الْقَبْرِ وَ قُلْ أَشْهَدُ أَنَّكَ عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّكَ جِئْتُكَ مُقِرّاً بِالذُّنُوبِ اشْفَعْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ ثُمَّ اذْكُرِ الْأَئِمَّةَ وَاحِداً وَاحِداً وَ قُلْ أَشْهَدُ أَنَّهُمْ حُجَجُ اللَّهِ ثُمَّ قُلْ اكْتُبْ لِي عِنْدَكَ عَهْداً وَ مِيثَاقاً بِأَنِّي أَتَيْتُكَ مُجَدِّداً الْمِيثَاقَ فَاشْهَدْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ أَنَّكَ أَنْتَ الشَّاهِدُ
حكيم بن داود، از سلمة بن الخطاب، از على بن محمّد، از برخى اصحابش، از سليمان بن حفص مروزى، از آن مرد بزرگ، آن جناب فرمودند:
در نزد قبر حضرت امام حسين عليه السّلام بگو:
سلام و درود بر تو اى ابا عبد اللّه، سلام و درود بر تو اى حجّت خدا در زمين، و سلام بر تو اى شاهد خدا بر خلق او، سلام بر تو اى پسر رسول خدا، سلام بر تو اى فرزند على مرتضى، سلام و درود بر تو اى فرزند فاطمه زهراء، شهادت مى‏دهم كه نماز را ب‏پاداشته و زكات را اداء كرده‏اى، و به كار خير امر و از عمل زشت نهى فرموده‏اى، و در راه خدا جهاد كردى تا مرگ تو را دريافت، و درود و رحمت خدا بر تو باد چه در حال حيات و چه در حال ممات.
سپس طرف راست صورت را بر قبر بگذار و بگو:
شهادت مى‏دهم كه تو حجت آشكار پروردگارت مى‏باشى، به نزد تو آمده‏ام در حالى كه به گناهانم اقرار دارم، نزد پروردگارت شفاعت من را بنما اى فرزند رسول خدا.
سپس ائمه عليهم السّلام را يكى يكى ياد كن و بگو:
شهادت مى‏دهم كه شما حجّت‏هاى خدا هستيد.
سپس بگو:
بنويس براى من كه نزد شما ميثاق و عهدى داشته و آمدم به محضرت در حالى كه آن ميثاق را تجديد مى‏كنم پس شاهد من باش نزد پروردگارت كه تو شاهد مى‏باشى.
9- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ زَكَرِيَّا عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ حَفْصٍ الْمَرْوَزِيِّ عَنِ الْمُبَارَكِ قَالَ تَقُولُ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ شَاهِدَهُ عَلَى خَلْقِهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ عَلِيٍّ الْمُرْتَضَى السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ- وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ فَصَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ حَيّاً وَ مَيِّتاً ثُمَّ ضَعْ خَدَّكَ الْأَيْمَنَ عَلَى الْقَبْرِ وَ قُلْ أَشْهَدُ أَنَّكَ عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّكَ جِئْتُكَ مُقِرّاً بِالذُّنُوبِ لِتَشْفَعَ لِي عِنْدَ رَبِّكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ ثُمَّ اذْكُرِ الْأَئِمَّةَ بِأَسْمَائِهِمْ وَاحِداً بَعْدَ وَاحِدٍ وَ قُلْ أَشْهَدُ أَنَّهُمْ حُجَجُ اللَّهِ ثُمَّ قُلْ اكْتُبْ لِي عِنْدَكَ مِيثَاقاً وَ عَهْداً إِنِّي أَتَيْتُكَ مُجَدِّداً الْمِيثَاقَ فَاشْهَدْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ إِنَّكَ أَنْتَ الشَّاهِدُ
حكيم بن داود بن حكيم، از سلمة بن الخطاب، از حسين بن زكريا، از سليمان ابن حفص مروزى، از مبارك، وى گفت:
در زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏گوئى:
سلام بر تو اى ابا عبد اللّه، سلام بر تو اى حجّت خدا در زمينش، و شاهد او بر خلقش، سلام بر تو اى فرزند رسول خدا، سلام بر تو اى فرزند على مرتضى، سلام بر تو اى فرزند فاطمه زهراء، شهادت مى‏دهم كه تو نماز را به پا داشتى، و زكات را اداء نمودى، و به كارهاى نيك امر و از اعمال و افعال زشت نهى نمودى، و در راه خدا سخت كوشيدى تا اجل تو را دريافت، پس رحمت خدا بر تو باد در زنده و مرده بودن.
سپس طرف راست صورت را بر قبر بگذار و مضامين در زيارت قبل (زيارت هشتم) را كه با ترجمه‏اش گذشت بگو.
10- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ عَامِرِ بْنِ جُذَاعَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَتَيْتَ الْحُسَيْنَ ع فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ وَ آلِهِ- وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ وَ مَنْ شَارَكَ فِي دَمِكَ وَ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ إِنَّا إِلَى اللَّهِ مِنْهُمْ بَرِيءٌ ثَلَاثاً
محمّد بن الحسن بن احمد بن وليد، از محمّد بن الحسن بن الصّفّار، از محمّد ابن عبد الجبّار، از عبد الرحمن بن ابى نجران، از عامر بن جذاعه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هر گاه به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام رفتى بگو:
سپاس و حمد براى خدا است و درود و تحيّت خدا بر محمّد كه نبى او است و بر آل و دودمانش، و سلام بر او و بر آلش و رحمت و بركات الهى بر اين ذوات باد، درود خدا بر تو اى ابا عبد اللّه، خدا لعنت كند كسانى را كه تو را كشتند، و كسانى را كه در خون تو شركت نمودند، و كسانى را كه وقتى خبر كشته شدن تو به ايشان رسيد راضى به آن شدند، من از ايشان به سوى خدا بيزارى مى‏جويم، اين عبارت را سه بار بگويد:
11- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عَامِرِ بْنِ جُذَاعَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَتَيْتَ الْحَائِرَ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ عَلَيْكَ السَّلَامُ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ وَ مَنْ شَارَكَ فِي دَمِكَ وَ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ إِنَّا إِلَى اللَّهِ مِنْهُمْ بَرِيءٌ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّهاز احمد بن محمّد، از عبد الرحمن ابن ابى نجران، از محمّد بن ابى عمير، از عامر بن جذاعه از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هر گاه به حائر رفتى پس بگو:
حمد و سپاس براى خداست و درود و تحيّت خدا بر محمّد و اهل بيت او ...
تا آخر مضامين زيارت قبل كه با ترجمه ذكر شد.
12- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ الْمَدَائِنِيِّ عَنْ مُصَدِّقِ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مُوسَى السَّابَاطِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ تَقُولُ إِذَا أَتَيْتَ [انْتَهَيْتَ ]إِلَى قَبْرِهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا سَيِّدَ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مَنْ رِضَاهُ مِنْ رِضَى الرَّحْمَنِ وَ سَخَطُهُ مِنْ سَخَطِ الرَّحْمَنِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِينَ اللَّهِ وَ حُجَّتَهُ وَ بَابَ اللَّهِ وَ الدَّلِيلَ عَلَى اللَّهِ وَ الدَّاعِيَ إِلَى اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ حَلَّلْتَ حَلَالَ اللَّهِ وَ حَرَّمْتَ حَرَامَ اللَّهِ وَ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ دَعَوْتَ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ- بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ وَ مَنْ قُتِلَ مَعَكَ شُهَدَاءُ- أَحْيَاءٌ عِنْدَ رَبِّكُمْ تُرْزَقُونَ وَ أَشْهَدُ أَنَّ قَاتِلِيكَ فِي النَّارِ أَدِينُ اللَّهَ بِالْبَرَاءَةِ مِمَّنْ قَاتَلَكَ وَ مِمَّنْ قَتَلَكَ وَ شَايَعَ عَلَيْكَ وَ مِمَّنْ جَمَعَ عَلَيْكَ- وَ مِمَّنْ سَمِعَ صَوْتَكَ وَ لَمْ يُجِبْكَ [وَ لَمْ يُعِنْكَ ]يَا لَيْتَنِي كُنْتُ مَعَكُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه و عبد اللّه بن جعفر حميرى، از احمد ابنالحسن بن على بن فضّال، از عمرو بن سعيد مدائنى، از مصدّق بن صدقه، از عمار بن موسى ساباطى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هر گاه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام رفتى بگو:
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا، سلام بر تو اى فرزند امير الموءمنين، سلام بر تو اى ابا عبد اللّه، سلام بر تو اى سرور جوانان اهل بهشت و رحمت خدا و بركاتش بر تو باد، سلام بر تو اى كسى كه رضايتت رضايت خدا است، و غضب و نارضايتيت غضب و نارضايتى خدا مى‏باشد، سلام بر تو اى امين و حجّت و باب خدا و راهنما و نشان دهنده خدا و دعوت‏كننده بسوى خدا، شهادت مى‏دهم كه تو حلال خدا را بيان كرده و حرامش را روشن نموده و نماز را به پا داشتى و زكات را پرداختى و به كارهاى نيك امر و از اعمال زشت و قبيح نهى فرمودى، و با بيان مصلحت و پند و اندرز نيك ديگران را به راه خدا دعوت نمودى، و شهادت مى‏دهم كه تو و آنان كه در ركاب ظفر قرينت شهيد شده‏ايد شهيدانى بوده كه نزد خدا زنده بوده و روزى مى‏خوريد، و شهادت مى‏دهم كه كشنده تو در آتش جهنّم است، به واسطه بيزارى از كسانى كه با تو محاربه نموده و آنان كه تو را كشته و عليه تو با يك ديگر هم داستان شدند، و بيزارى مى‏جويم از كسانى كه
قصد سوء عليه تو نمودند و برائت و بيزارى مى‏جويم از آنان كه صداى تو را شنيده ولى اجابتت نكردند، كاش با تو بودم پس به رستگارى عظيمى نائل مى‏شدم.
13- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْن عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ يَزِيدَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ تَقُولُ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع مَا أَحْبَبْتَ
على بن الحسين، از على بن ابراهيم بن هاشم، از پدرش، از ابى نجران، از يزيد بن اسحاق، از حسن بن عطيّه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
نزد قبر امام حسين عليه السّلام هر چه را كه دوست داشتى مى‏توانى به عنوان زيارت بخوانى.
14- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ زُرْتَهُ يَا بَا سَعِيدٍ فَسَبِّحْ عِنْدَ رَأْسِهِ تَسْبِيحَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع أَلْفَ مَرَّةٍ وَ سَبِّحْ عِنْدَ رِجْلَيْهِ تَسْبِيحَ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ ع أَلْفَ مَرَّةٍ ثُمَّ صَلِّ عِنْدَهُ رَكْعَتَيْنِ تَقْرَأُ فِيهِمَا يس وَ الرَّحْمَنَ فَإِذَا فَعَلْتَ ذَلِكَ كَتَبَ اللَّهُ لَكَ ثَوَابَ ذَلِكَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ عَلِّمْنِي تَسْبِيحَ عَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ ع قَالَ نَعَمْ يَا بَا سَعِيدٍ تَسْبِيحُ عَلِيٍّ ع سُبْحَانَ الَّذِي لَا تَنْفَذُ خَزَائِنُهُ سُبْحَانَ الَّذِي لَا تَبِيدُ مَعَالِمُهُ سُبْحَانَ الَّذِي لَا يَفْنَى مَا عِنْدَهُ سُبْحَانَ الَّذِي لَا يُشْرِكُ أَحَداً فِي حُكْمِهِ سُبْحَانَ الَّذِي لَا اضْمِحْلَالَ لِفَخْرِهِ سُبْحَانَ الَّذِي لَا انْقِطَاعَ لِمُدَّتِهِ سُبْحَانَ الَّذِي لَا إِلَهَ غَيْرُهُ- وَ تَسْبِيحُ فَاطِمَةَ ع سُبْحَانَ ذِي الْجَلَالِ الْبَاذِخِ الْعَظِيمِ- سُبْحَانَ ذِي الْعِزِّ الشَّامِخِ الْمُنِيفِ سُبْحَانَ ذِي الْمُلْكِ الْفَاخِرِ الْقَدِيمِ- سُبْحَانَ ذِي الْبَهْجَةِ وَ الْجَمَالِ سُبْحَانَ مَنْ تَرَدَّى بِالنُّورِ وَ الْوَقَارِ سُبْحَانَ مَنْ يَرَى أَثَرَ النَّمْلِ فِي الصَّفَا وَ وَقْعَ الطَّيْرِ فِي الْهَوَاءِ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از ابى سعيد مدائنى، وى مى‏گويد محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مشرّف شده عرض كردم: فدايت شوم به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام بروم؟
حضرت فرمودند:
بلى، اى ابا سعيد به زيارت قبر حسين عليه السّلام برو و به زيارت پاكيزه‏ترين پاكيزه‏ها و پاك‏ترين پاكان و نيك‏ترين نيكان.
اى ابا سعيد هنگامى كه آن حضرت را زيارت كردى بالاى سر آن جناب تسبيح امير الموءمنين عليه السّلام را هزار مرتبه بگو و پائين پاى آن حضرت تسبيح حضرت زهراء عليها السّلام را هزار مرتبه بگو، سپس نزد قبر مطهّرش دو ركعت نماز بخوان و در آن دو ركعت سوره يس و الرّحمن را قرائت كن.
و وقتى چنين نمودى خداوند متعال ثواب زيارت حضرت را براى تو خواهد نوشت.
راوى مى‏گويد: محضر مباركش عرض كردم: فدايت شوم تسبيح امير الموءمنين على عليه السّلام و تسبيح حضرت فاطمه سلام اللّه عليها را آيا به من تعليم مى‏فرمائيد؟
حضرت فرمودند:
بلى يا ابا سعيد، تسبيح امير الموءمنين عليه السّلام عبارت است از ذكر اين اذكار:
منزّه است كسى كه خزائنش تمام‏شدنى نيست، منزّه است كسى كه نشانه‏هايش كهنه و فرسوده نمى‏شوند، منزّه است كسى كه آنچه نزد او است فانى نمى‏گردد، منزّه است كسى كه احدى در حكم با او شريك نيست، منزّه است كسى كه آنچه زوالى براى فخر و بزرگى او نمى‏باشد، منزّه است كسى كه بر انقطاع و فنائى براى زمان سلطنتش نمى‏باشد، منزّه است كسى كه معبودى غير از او وجود ندارد.
و تسبيح حضرت فاطمه سلام اللّه عليها عبارتست از:
منزّه است صاحب جلالى كه متكبّر و بزرگ مى‏باشد، منزّه است صاحب عزّتى كه بلند مرتبه و مرتفع الشأن مى‏باشد، منزّه است صاحب سلطنتى كه داراى
فخر و قدمت مى‏باشد، منزّه است صاحب حسن و جمال، منزّه است كسى كه به نور و سنگينى و وقار آراسته است، منزّه است كسى كه اثر و نشانه‏هاى پاى مورچه را روى سنگ صاف و شفّاف ديده و افتادن طيور و پرندگان را روى درختان و لانه‏ها مى‏نگرد.
15- حَدَّثَنِي أَبِي وَ غَيْرُ وَاحِدٍ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مُوسَى الْوَرَّاقِ عَنْ يُونُسَ عَنْ عَامِرِ بْنِ جُذَاعَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِذَا أَتَيْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَقُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ إِنَّا إِلَى اللَّهِ مِنْهُمْ بَرِيءٌ
پدرم و گروهى ديگر، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عبّاس بن موسى ورّاق، از يونس، از عامر بن جذاعة، وى مى‏گويد: شنيدم حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام مى‏فرمودند:
وقتى به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام رفتى بگو:
سلام و درود بر تو اى فرزند رسول خدا، سلام و درود بر تو اى ابا عبد اللّه، خدا لعنت كند كسانى كه تو را كشتند و خدا لعنت كند كسانى را كه وقتى خبر
شهادت تو را شنيدند خشنود و راضى شدند، من به سوى خدا از ايشان بيزارى مى‏جويم.

16- حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِسْحَاقَ بْنِ سَعْدٍ قَالَ حَدَّثَنَا سَعْدَانُ بْنُ مُسْلِمٍ قَائِدُ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ حَدَّثَنَا بَعْضُ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَتَيْتَ الْقَبْرَ بَدَأْتَ فَأَثْنَيْتَ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ صَلَّيْتَ عَلَى النَّبِيِّ ص وَ اجْتَهَدْتَ فِي ذَلِكَ ثُمَّ تَقُولُ:
سَلَامُ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِكَتِهِ فِيمَا تَرُوحُ وَ تَغْدُو الزَّاكِيَاتُ الطَّاهِرَاتُ لَكَ وَ عَلَيْكَ وَ سَلَامُ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِينَ وَ الْمُسَلِّمِينَ لَكَ بِقُلُوبِهِمْ وَ النَّاطِقِينَ بِفَضْلِكَ وَ الشُّهَدَاءِ عَلَى أَنَّكَ صَادِقٌ صِدِّيقٌ صَدَقْتَ وَ نَصَحْتَ فِيمَا أَتَيْتَ بِهِ وَ أَنَّكَ ثَارُ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ وَ الدَّمُ الَّذِي لَا يُدْرِكُ ثَارَهُ [تِرَتَهُ ]أَحَدٌ مِنْ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ لَا يُدْرِكُهُ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ جِئْتُكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَافِداً إِلَيْكَ وَ أَتَوَسَّلُ إِلَى اللَّهِ بِكَ فِي جَمِيعِ حَوَائِجِي مِنْ أَمْرِ دُنْيَايَ وَ آخِرَتِي وَ بِكَ يَتَوَسَّلُ الْمُتَوَسِّلُونَ إِلَى اللَّهِ فِي حَوَائِجِهِمْ وَ بِكَ يُدْرِكُ أَهْلُ التِّرَاتِ مِنْ عِبَادِ اللَّهِ طَلِبَتَهُمْ
حسين بن محمّد بن عامر، از احمد بن اسحاق بن سعد، وى مى‏گويد:
سعدان بن مسلم، از قائد ابى بصير نقل نموده كه وى گفت:
برخى از اصحاب ما از حضرت أبى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده‏اند كه آن حضرت فرمودند:
وقتى به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام رفتى ابتداء بر خداوند عزّ و جلّ ثناء بگو و سپس بر پيامبر اكرم صلّىاللّه عليه و آله و سلّم صلوات و درود بفرست و در فرستادن صلوات بر آن حضرت كوشش و مبالغه نما و پس از آن بگو:
درود خدا و درود فرشتگان در هر شام و بامداد براى تو و بر تو باد آن درودهائى كه پاك و پاكيزه مى‏باشند، و درود خدا و درود فرشتگان مقرّب و ملائكه‏اى كه قلبا تسليم تو هستند بر تو باد، درود فرشتگانى كه فضل تو را بازگو مى‏كنند بر تو باد، درود آنان كه شهادت مى‏دهند بر اينكه تو راستگو و راست هستى بر تو باد، در آنچه خبر دادى و بازگو نمودى راست گفتى و مردم را نصيحت كردى، تو خون خدا در زمين هستى، تو خونى هستى كه احدى از اهل زمين نمى‏تواند آن را تقاص كند و كسى غير از خداوند متعال قادر بر خونخواهى آن نيست، اى پسر رسول خدا به نزد تو آمده‏ام در حالى كه از سرزمين خود به سوى تو كوچ كرده‏ام، و به واسطه تو در تمام نيازمندى‏هايم چه امور دنيائى و چه امور اخروى به خدا متوسل مى‏شوم، و به واسطه تو تمام نيازمندان در نيازهايشان به خداوند منّان متوسّل مى‏شوند، و به توسّط تو اولياء دماء از بندگان خدا طلب خود را مى‏گيرند.
دنباله زيارت نامه حضرت
ثُمَّ امْشِ قَلِيلًا ثُمَّ تَسْتَقْبِلُ الْقَبْرَ- وَ الْقِبْلَةَ بَيْنَ كَتِفَيْكَ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْأَحَدِ الْمُتَوَحِّدِ بِالْأُمُورِ كُلِّهَا خَالِقِ الْخَلْقِ فَلَمْ يَعْزُبْ عَنْهُ شَيْءٌ مِنْ أَمْرِهِمْ وَ عَالِمِ كُلِّ شَيْءٍ بِلَا [بِغَيْرِ ]تَعْلِيمٍ- ضَمَّنَ الْأَرْضَ وَ مَنْ عَلَيْهَا دَمَكَ وَ ثَارَكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّ لَكَ مِنَ اللَّهِ مَا وَعَدَكَ مِنَ النَّصْرِ وَ الْفَتْحِ وَ أَنَّ لَكَ مِنَ اللَّهِ الْوَعْدَ الْحَقَّ- فِي هَلَاكِ عَدُوِّكَ وَ تَمَامِ مَوْعِدِهِ إِيَّاكَ أَشْهَدُ أَنَّهُ قَاتَلَ مَعَكَ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ كَمَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَى- وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ
سپس اندكى قدم بردار و پس از آن قبر را مقابل خود و قبله را بين دو كتف قرار داده و بگو:
حمد و سپاس براى خداوند واحدى است كه در تمام امور مستقل مى‏باشد، آفريننده مخلوقات بوده پس هيچ امرى از امور خلائق از او مخفى و پنهان نمى‏باشد، بدون اينكه تعليم گرفته باشد به تمام اشياء عالم و دانا است، اى فرزند رسول اللّه خداوند منّان زمين و تمام موجودات روى آن را تاوان خون تو قرار داده است، شهادت مى‏دهم نصرت و فتحى را كه خدا به تو وعده داده برايت منجّز و فراهم فرموده، و نيز شهادت مى‏دهم وعده راست و حقّى را كه خدا در ارتباط با هلاك نمودن دشمن تو داده و نيز تمام وعده‏هايش به تو به وقوع پيوسته است، شهادت مى‏دهم كه همراه تو جماعت بسيارى مقاتله و كارزار كردند چنانچه حق تعالى در قرآن فرموده:
و چه بسا پيامبر كه گروه زيادى از پيروانش همراه او كارزار كرده و كشته شدند ولى هيچ سستى و رخنه‏اى از اين رهگذر در آنها پيدا نشد.
دنباله زيارت‏نامه حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام
ثُمَّ كَبِّرْ سَبْعَ تَكْبِيرَاتٍ ثُمَّ امْشِ قَلِيلًا وَ اسْتَقْبِلِ الْقَبْرَ ثُمَّ قُلِ- الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لَا وَلَداً وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ- خَلَقَ كُلَّ شَيْءٍ فَقَدَّرَهُ تَقْدِيراً أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ عَنِ اللَّهِ مَا أُمِرْتَ بِهِ وَ وَفَيْتَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ تَمَّتْ بِكَ كَلِمَاتُهُ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِهِ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً قَتَلَتْكَ وَ أُمَّةً خَذَلَتْكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً خَذَّلْتَ عَنْكَ اللَّهُمَّ إِنِّي أَشْهَدُ بِالْوَلَايَةِ لِمَنْ وَالَيْتَ وَ وَالَتْ رُسُلُكَ وَ أَشْهَدُ بِالْبَرَاءَةِ مِمَّنْ بَرِئْتَ مِنْهُ وَ بَرِئَتْ مِنْهُ رُسُلُكَ اللَّهُمَّ الْعَنِ الَّذِينَ كَذَّبُوا رَسُولَكَ وَ هَدَمُوا كَعْبَتَكَ وَ حَرَّفُوا كِتَابَكَ وَ سَفَكُوا دِمَاءَ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكَ وَ أَفْسَدُوا عِبَادَكَ وَ اسْتَذَلُّوهُمْ اللَّهُمَّ ضَاعِفْ لَهُمُ اللَّعْنَةَ فِيمَا جَرَتْ بِهِ سُنَّتُكَ فِي بَرِّكَ وَ بَحْرِكَ اللَّهُمَّ الْعَنْهُمْ فِي سَمَائِكَ وَ أَرْضِكَ- اللَّهُمَّ وَ اجْعَلْ لِي لِسَانَ صِدْقٍ فِي أَوْلِيَائِكَ وَ حَبِّبْ إِلَيَّ مَشَاهِدَهُمْ- حَتَّى تُلْحِقَنِي بِهِمْ وَ تَجْعَلَهُمْ لِي فَرَطاً وَ تَجْعَلَنِي لَهُمْ تَبَعاً فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ
سپس هفت تا تكبير بگو و پس از آن اندكى جلو برو و قبر را روبروى خود قرار داده و بگو:
حمد و سپاس مر خدائى را سزد كه همراه و فرزند براى خود نگرفت و در سلطنت و پادشاهى برايش شريكى نمى‏باشد، تمام اشياء را آفريد پس آنها را متناسب و معيّن نمود، شهادت مى‏دهم كه تو آنچه را مأمور به ابلاغش بودى ابلاغ نمودى و بعهدى كه با خدا نموده بودى وفاء كردى، و به واسطه تو كلمات خدا و نعمت‏هايش تماميّت و كمال پيدا مى‏كنند، و شهادت مى‏دهم كه در راه او مجاهدت و كوشش نموده تا اجل تو را دريافت، خدا لعنت كند جماعتى را كه تو را كشتند و گروهى را كه يارى تو را ننمودند، و خدا لعنت كند آن دسته از مردمى را كه ديگران را به ترك يارى تو واداشتند، خدايا من شهادت مى‏دهم آنان را كه تو و رسولانت را دوست دارند من دوست دارم، و شهادت مى‏دهم كه بى‏زارم از كسانى را كه تو و رسولانت از آنها بيزار مى‏باشيد، بار خدايا لعنت كن كسانى را كه پيغمبرت را تكذيب كرده، و كعبه تو را منهدم و خراب نموده، و كتابت را سوزانده، و خونهاى اهل بيت پيغمبرت را ريخته، و بنده‏گانت را فساد كرده و خوار نمودند، خداوند لعنت ايشان را مضاعف و دو چندان نما در آنچه سنّت تو بر آن جارى شده در خشكى و دريا، خداوندا ايشان را در آسمان و زمينت لعنت نما، بار خدايا قرار بده براى من زبانى راست در دوستانت و محبوب من نما مشاهد ايشان را، تا به آنها ملحقم نمائى، و قرار بده ايشان را رهبران من و من را در دنيا و آخرت تابع ايشان.
دنباله زيارت نامه حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام
ثُمَّ امْشِ قَلِيلًا فَكَبِّرْ سَبْعاً وَ هَلِّلْ سَبْعاً وَ احْمَدِ اللَّهَ سَبْعاً وَ سَبِّحِ اللَّهَ تَعَالَى سَبْعاً وَ أَجِبْهُ سَبْعاً وَ تَقُولُ لَبَّيْكَ دَاعِيَ اللَّهِ لَبَّيْكَ دَاعِيَ اللَّهِ إِنْ كَانَ لَمْ يُجِبْكَ بَدَنِي فَقَدْ أَجَابَكَ قَلْبِي وَ شَعْرِي وَ بَشَرِي وَ رَأْيِي وَ هَوَايَ- عَلَى التَّسْلِيمِ لِخَلَفِ النَّبِيِّ الْمُرْسَلِ وَ السِّبْطِ الْمُنْتَجَبِ وَ الدَّلِيلِ الْعَالِمِ وَ الْأَمِينِ الْمُسْتَخْزَنِ وَ الْمَرْضِيِّ الْبَلِيغِ [الْوَصِيِّ الْمُبَلِّغِ ]وَ الْمَظْلُومِ الْمُهْتَضَمِ جِئْتُ انْقِطَاعاً إِلَيْكَ وَ إِلَى وَلَدِكَ وَ وَلَدِ وَلَدِكَ الْخَلَفِ مِنْ بَعْدِكَ عَلَى بَرَكَةِ الْحَقِّ- فَقَلْبِي لَكُمْ مُسَلِّمٌ وَ أَمْرِي لَكُمْ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتِي لَكُمْ مُعَدَّةٌ- حَتّى يَحْكُمَ اللّهُ وَ هُوَ خَيْرُ الْحاكِمِينَ لِدِينِي وَ يَبْعَثُكُمْ فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لَا مَعَ عَدُوِّكُمْ إِنِّي مِنَ الْمُوءْمِنِينَ بِرَجْعَتِكُمْ لَا أُنْكِرُ لِلَّهِ قُدْرَةً وَ لَا أُكَذِّبُ لَهُ مَشِيَّةً وَ لَا أَزْعُمُ أَنَّ مَا شَاءَ لَا يَكُونُ
سپس اندكى جلو برو و هفت مرتبه تكبير و هفت مرتبه لا إِلهَ إِلَّا اللّهُ گفته و هفت بار حمد خدا را نموده و هفت مرتبه حق تعالى را تسبيح كرده و هفت مرتبه حق تعالى را اجابت نموده (يعنى بگو: لبيك) و بعدا بگو: اجابت مى‏كنم تو را اى خواننده خدا، اجابت مى‏كنم تو را اى خواننده خدا، اگر بدنم تو را اجابت نكند پس قطعا قلب و موى و پوست و فكر و خواست نفسم بر تسليم شدن و اطاعت نمودن از فرزند نبىّ مرسل اجابت مى‏كنند، و نيز اجابت دختر زاده پيامبر كه برگزيده و راهنما و آگاه مى‏باشد را مى‏نمايند، و همچنين اجابت مى‏كنند امين و خزينه‏دار و پسنديده و بليغ و مظلوم و ستم كشيده را، آمدم به سوى تو و فرزند تو و فرزند فرزندت كه بعد از تو جانشين تو مى‏باشد، پس دلم تسليم شما است و امر و كارم تابع شما بوده، و نصرت و يارى من آماده براى شما است، يا خدا حكم كند در حالى كه او بهترين حكم‏كنندگان براى دين من بوده و شما را برمى‏انگيزد، پس كسى كه با شما باشد با شما است نه با دشمن شما، من از كسانى هستم كه به رجعت شما ايمان و اعتقاد دارم، نه قدرت خدا و نه مشيت او را انكار مى‏كنم، و گمان ندارم كه آنچه را خدا بخواهد وجود پيدا نكند.
دنباله زيارت‏نامه حضرت ابا عبد اللّه حسين عليه السّلام
ثُمَّ امْشِ حَتَّى تَنْتَهِيَ إِلَى الْقَبْرِ وَ قُلْ وَ أَنْتَ قَائِمٌ- سُبْحَانَ اللَّهِ الَّذِي يُسَبِّحُ لَهُ ذِي الْمُلْكِ وَ الْمَلَكُوتِ وَ يُقَدِّسُ بِأَسْمَائِهِ جَمِيعُ خَلْقِهِ سُبْحَانَ اللَّهِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ رَبِّنَا وَ رَبِّ الْمَلَائِكَةِ وَ الرُّوحِ- اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي فِي وَفْدِكَ إِلَى خَيْرِ بِقَاعِكَ وَ خَيْرِ خَلْقِكَ اللَّهُمَّ الْعَنِ الْجِبْتَ وَ الطَّاغُوتَ ثُمَّ ارْفَعْ يَدَيْكَ حَتَّى تَضَعَهُمَا مَمْدُودَتَيْنِ عَلَى الْقَبْرِ ثُمَّ تَقُولُ أَشْهَدُ أَنَّكَ طُهْرٌ طَاهِرٌ مِنْ طُهْرٍ طَاهِرٍ قَدْ طَهُرَتْ بِكَ الْبِلَادُ وَ طَهُرَتْ أَرْضٌ أَنْتَ فِيهَا وَ أَنَّكَ ثَارُ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ حَتَّى يَسْتَثِيرَ لَكَ مِنْ جَمِيعِ خَلْقِهِ ثُمَّ ضَعْ خَدَّيْكَ وَ يَدَيْكَ جَمِيعاً عَلَى الْقَبْرِ ثُمَّ اجْلِسْ عِنْدَ رَأْسِهِ وَ اذْكُرِ اللَّهَ بِمَا أَحْبَبْتَ وَ تَوَجَّهْ إِلَيْهِ وَ اسْأَلْ حَوَائِجَكَ ثُمَّ ضَعْ يَدَيْكَ وَ خَدَّيْكَ عِنْدَ رِجْلَيْهِ وَ قُلْ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ عَلَى رُوحِكَ وَ بَدَنِكَ- فَلَقَدْ صَدَقْتَ وَ صَبَرْتَ وَ أَنْتَ الصَّادِقُ الْمُصَدَّقُ قَتَلَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ بِالْأَيْدِي وَ الْأَلْسُنِ ثُمَّ تَقُومُ إِلَى قَبْرِ وَلَدِهِ وَ تُثْنِي عَلَيْهِمْ بِمَا أَحْبَبْتَ وَ تَسْأَلُ رَبَّكَ حَوَائِجَكَ وَ مَا بَدَا لَكَ ثُمَّ تَسْتَقْبِلُ قُبُورَ الشُّهَدَاءِ قَائِماً فَتَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَيُّهَا الرَّبَّانِيُّونَ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ نَحْنُ لَكُمْ تَبَعٌ وَ أَنْصَارٌ أَبْشِرُوا بِمَوْعِدِ اللَّهِ الَّذِي لَا خُلْفَ لَهُ- وَ أَنَّ اللَّهَ مُدْرِكٌ بِكُمْ ثَارَكُمْ وَ أَنْتُمْ سَادَةُ الشُّهَدَاءِ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ- ثُمَّ اجْعَلِ الْقَبْرَ بَيْنَ يَدَيْكَ وَ صَلِّ مَا بَدَا لَكَ وَ كُلَّمَا دَخَلْتَ الْحَائِرَ [الْحَيْرَ ]فَسَلِّمْ ثُمَّ امْشِ حَتَّى تَضَعَ يَدَيْكَ وَ خَدَّيْكَ جَمِيعاً عَلَى الْقَبْرِ فَإِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَخْرُجَ فَاصْنَعْ مِثْلَ ذَلِكَ وَ لَا تُقَصِّرْ عِنْدَهُ مِنَ الصَّلَاةِ مَا أَقَمْتَ وَ إِذَا انْصَرَفْتَ مِنْ عِنْدِهِ فَوَدِّعْهُ وَ قُلْ سَلَامُ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِينَ وَ أَنْبِيَائِهِ الْمُرْسَلِينَ وَ عِبَادِهِ الصَّالِحِينَ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى رُوحِكَ وَ بَدَنِكَ وَ ذُرِّيَّتِكَ وَ مَنْ حَضَرَكَ مِنْ أَوْلِيَائِكَ
سپس به جلو برو تا به قبر منتهى شوى و پس از آن در حالى كه ايستاده‏اى بگو:
منزّه است خدا، تمام مخلوقات و آفريده‏گان تسبيح خدا را مى‏گويند آن خدائى كه داراى ملك (عالم ماده) ملكوت (عالم معنا) مى‏باشد و نيز تمام مخلوقات او را با اسمائش تقديس مى‏نمايند، منزه است خدائى كه فرمان فرما و بسيار منزّه است، او پروردگار ما و پروردگار فرشتگان و روح الامين مى‏باشد، خداوندا من را در ميان مسافرانت قرار بده بطرف بهترين سرزمينهايت و به سوى بهترين مخلوقاتت، خداوندا جبت (باطل) و طاغوت (ستم‏كار) را لعنت نما.
سپس دو دستت را بلند كن تا به حالت كشيده آنها را روى قبر بگذارى و سپس بگو:
شهادت مى‏دهم كه تو عين پاكى و پاك بوده و از عين پاكى و پاك متولّدشده‏اى، شهرها و سرزمينها بواسطه تو پاكيزه شده‏اند و شهادت مى‏دهم زمينى كه تو در آن هستى پاكيزه مى‏باشد، شهادت مى‏دهم كه تو خون خدا در زمين مى‏باشى تا حق تعالى براى تو از تمام مخلوقاتش خونخواهى نمايد، سپس صورت و دست‏هايت را روى قبر بگذار و پس از آن بالاى سر نشسته و هر ذكرى كه خواستى بگو و به آن حضرت توجّه نما و حوائج خود را سوءال نما.
سپس دو دست و صورت را پائين پاى قبر بگذار و بگو:
خدا بر تو بر جان و بدنت درود بفرستد، پس همانا راست گفته و صبر نمودى، و تو راست‏گو و تصديق شده مى‏باشى، خدا بكشد كسانى را كه تو را با دستها و زبانهايشان كشتند. سپس بالاى قبر فرزندان آن حضرت بايست و بر ايشان ثناء گفته و هر چه خواستى بگو و بعدا از خداوند حوائج خود و آنچه مى‏خواهى را طلب نما سپس در حالى كه ايستاده‏اى رو به قبور شهدا كن و بگو:
سلام بر شما اى اهل اللّه، شما رهبران ما و ما تابعين و ياران شما هستيم، بشارت باد شما را به وعده‏هائى كه حق تعالى راجع به شما داده و تخلّفى در آنها نمى‏باشد، و خداوند متعال خون خواهى شما را خواهد نمود، شما سروران شهداء هستيد در دنيا و آخرت.
سپس قبر آن حضرت را در مقابل قرار داده و هر دعائى كه خواستى بخوان.
و هر گاه داخل حائر شدى ابتداء سلام كن و سپس بطرف قبر به قدرى حركت كن كه دو دست و دو گونه‏هاى خود را جميعا بر روى قبر بتوانى گذارد و وقتى خواستى خارج شوى باز همين عمل را انجام بده (يعنى دو دست و دو طرف صورت خود را روى قبر بگذار) و از خواندن نماز نزد قبر تا زمانى كه آنجا هستى كوتاهى مكن، و وقتى از محضر امام عليه السّلام مرخّص شدى پس آن جناب را وداع كرده و بگو:
درود خدا و درود فرشتگان مقرّبش و درود انبياء مرسلش و درود بندگان صالحش بر تو اى فرزند رسول خدا و بر جان و جسمت و بر اولاد تو و بر تو و دوستدارانت كه با تو حاضر گرديدند.
17- حَدَّثَنِي بِهَذِهِ الزِّيَارَةِ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ سَهْلٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ مُوسَى بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ هِلَالٍ قَالَ حَدَّثَنَا أُمَيَّةُ بْنُ عَلِيٍّ الْقَيْسِيُّ الشَّامِيُّ عَنْ سَعْدَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ وَ زَادَ فِي آخِرِهِ مِنْ عِنْدِ مَنْ حَضَرَكَ مِنْ أَوْلِيَائِكَ فَإِذَا بَلَغْتَ الرَّوَاحَ فَقُلْ هَذَا الْكَلَامَ مِنْ أَوَّلِهِ إِلَى آخِرِهِ كَمَا قُلْتَ حِينَ دَخَلْتَ الْحَائِرَ [الْحَيْرَ ]فَإِذَا دَخَلْتَ مَنْزِلَكَ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي سَلَّمَنِي وَ سَلَّمَ مِنِّي الْحَمْدُ لِلَّهِ فِي الْأُمُورِ كُلِّهَا وَ عَلَى كُلِّ حَالٍ- الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ ثُمَّ كَبِّرْ إِحْدَى وَ عِشْرِينَ تَكْبِيرَةً مُتَتَابِعَةً وَ سَهِّلْ وَ لَا تُعَجِّلْ فِيهَا إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى وَ الْبَاقِي مِثْلُهُ
احمد بن محمّد بن الحسن بن سهل همين زيارت را براى من از پدرش و او از جدّ وى و او از موسى بن الحسن بن عامر و او از احمد بن هلال نقل نمود، وى گفت:
اميّة بن على قيسى شامى، از سعدان بن مسلم و او از شخصى و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل همين زيارت‏نامه را نقل نمود منتهى در آخر آن بعد از «من حضرك من اولائك» اين عبارت را اضافه كرده:
پس هنگامى كه شب فرارسيد اين كلام را از ابتداء تا آخر همان طورى كه در وقت دخول حائر خواندى بخوان و وقتى به منزلت رسيده و وارد آن شدى بگو:
حمد و سپاس خدائى را كه من را از آزار ديگران بر حذر داشت و ديگران را نيز از شرّ من محفوظ نمود، حمد در تمام امور و در هر حالى براى خدا است، حمد براى پروردگار عالميان است، سپس بيست و يك بار پشت سر هم تكبير بگو و با تأنّى و آهسته آنها را گفته و ان شاء اللّه در آن عجله نمى‏كنى، و باقى الفاظ اين زيارت مثل همان زيارت مذكور مى‏باشد.
18- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيّ بن عبد الله بن المغيره عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَطِيَّةَ أَبِي نابِ عن بَيَّاعِ السَّابِرِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ هُوَ يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً أَوْ عُمْرَةً وَ حِجَّةً
قال قلت جعلت فداك فما اقول اذا اتيته ؟
قال: تقول :
السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَوْمَ وُلِدْتَ وَ يَوْمَ تَمُوتُ وَ يَوْمَ تُبْعَثُ حَيّاً أَشْهَدُ أَنَّكَ حَيٌّ شَهِيدٌ تُرْزَقُ عِنْدَ رَبِّكَ وَ أَتَوَالَى وَلِيَّكَ وَ أَبْرَأُ مِنْ عَدُوِّكَ وَ أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِينَ قَاتَلُوكَ وَ انْتَهَكُوا حُرْمَتَكَ مَلْعُونُونَ عَلَى لِسَانِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ أَسْأَلُ اللَّهَ وَلِيَّكَ وَ وَلِيَّنَا أَنْ يَجْعَلَ تُحْفَتَنَا مِنْ زِيَارَتِكَ الصَّلَاةَ عَلَى نَبِيِّنَا وَ الْمَغْفِرَةَ لِذُنُوبِنَا اشْفَعْ لِي يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ عِنْدَ رَبِّكَ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن على بن عبد اللّه بن مغيرة، از عبّاس بن عامر، از ابان، از حسن بن عطيّه ابى ناب، از بيّاع سابرى (عمر ابن يزيد)، وى گفت:
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه به زيارت قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام برود خداوند برايش ثواب يك حج و يك عمره (يا ثواب يك عمره و يك حج) منظور مى‏كند.
راوى مى‏گويد: محضر مباركش عرضه داشتم: فدايت شوم وقتى به زيارتش رفتم در زيارت آن حضرت چه بگويم؟
حضرت فرمودند: بگو:
درود بر تو اى ابا عبد اللّه، درود بر تو اى فرزند رسول خدا، درود بر تو در روزى كه متولّد شدى و روزى كه از اين دنيا رحلت نمودى و روزى كه زنده برانگيخته مى‏شوى شهادت مى‏دهم كه تو زنده و شهيد مى‏باشى، نزد پروردگارت روزى مى‏خورى، من دوستدار شما را دوست دارم، و از دشمنت بى‏زارى مى‏جويم، و شهادت مى‏دهم آنان كه با تو كارزار كرده و حرمت تو را هتك نمودند به زبان پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ملعون مى‏باشند، و شهادت مى‏دهم كه تو نماز را به پا داشتى و زكات را پرداختى، و به كار خير امر و از عمل زشت و قبيح نهى فرمودى، و در راه خدا با بيان حكمت و دادن پند و موعظه پسنديده مجاهدت نمودى، از خدا كه ولىّ تو و ولىّ ما است مى‏خواهم كه حظّ ما را از زيارت تو درود بر پيامبر و آمرزش گناهان ما قرار دهد، اى پسر رسول خدا شفاعت من را نزد پروردگارت بنما.

زيارت‏نامه حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام
19- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ جَابِرٍ الْمَكْفُوفِ عَنْ أَبِي الصَّامِتِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ مَنْ أَتَى الْحُسَيْنَ ع مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَيِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَةٍ فَإِذَا أَتَيْتَ الْفُرَاتَ فَاغْتَسِلْ وَ عَلِّقْ نَعْلَيْكَ وَ امْشِ حَافِياً وَ امْشِ بِمَشْيِ [مَشْيَ ]الْعَبْدِ الذَّلِيلِ فَإِذَا أَتَيْتَ بَابَ الْحَائِرِ [الْحَيْرِ ]فَكَبِّرِ اللَّهَ أَرْبَعاً وَ صَلِّ عِنْدَهُ وَ اسْأَلْ [سَلِ اللَّهَ ]حَاجَتَكَ
على بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن على بن عبد اللّه بن مغيره، از عبّاس بن عامر، از جابر مكفوف، از ابى الصّامت، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، راوى گفت: شنيدم امام عليه السّلام مى‏فرمودند:
كسى كه پياده به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برود در مقابل هر قدمى كه بر مى‏دارد خدا اجر هزار حسنه برايش نوشته و هزار گناه از نامه عملش محو كرده و هزار درجه مقامش را بالا مى‏برد.
و هر گاه به فرات رسيدى، غسل كن و كفش‏هايت را بدست گير و پاى برهنه همچون بنده ذليل و خوار حركت كن و وقتى به درب حائر رسيدى چهار مرتبه تكبير بگو و صلوات بفرست و سپس حاجتت را از خدا بخواه.

زيارت مختصر ديگر زيارت نامه نوزدهم حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام الحسين عليه السّلام
زيارة خفيفة
حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَوْ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْهُ ع قَالَ قُلْتُ كَيْفَ السَّلَامُ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ أَعَانَ عَلَيْكَ وَ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ إِنَّا إِلَى اللَّهِ مِنْهُمْ بَرِيءٌ
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسن بن على بن فضّال، از صفوان بن يحيى، از ابى الصّباح، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، از ابو بصير از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، راوى گفت: محضر امام عليه السّلام عرض كردم: سلام بر حسين بن على عليه السّلام چگونه است؟
حضرت فرمودند:
بگو:
درود بر تو اى ابا عبد اللّه، درود بر تو اى پسر رسول خدا، خدا لعنت كند كسى كه تو را كشت، و لعنت كند كسى را كه دشمنانت را بر عليه تو كمك كرد، و كسى را كه وقتى خبر قتل تو به او رسيد راضى گشت، من به سوى خدا از ايشان بى‏زارى مى‏جويم.
20- زيارة خفيفة
وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِي هَمَّامٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَتَيْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَقُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ شَرِكَ فِي دَمِكَ وَ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ وَ إِنَّا إِلَى اللَّهِ مِنْهُمْ بَرِيءٌ
محمّد بن الحسن به اسنادش، از احمد بن محمّد، از محمّد بن اسماعيل، از ابان بن عثمان و از ابى همّام، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
هر گاه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام رفتى بگو:
درود بر تو اى ابا عبد اللّه، خدا كسى را كه تو را كشت لعنت كند، و كسى كه در خون تو شريك گرديد را لعنت نمايد، و كسى كه خبر قتل تو به او رسيد و راضى گشت را لعنت كند و من بسوى خدا از ايشان بيزارى مى‏جويم.
21- زيارة أخرى
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحْمَنِ
حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ الْعَسْكَرِيُّ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ جَمِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ قَالَ قَالَ الصَّادِقُ ع إِذَا أَرَدْتَ الْمَسِيرَ إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَصُمْ يَوْمَ الْأَرْبِعَاءِ وَ الْخَمِيسِ وَ الْجُمُعَةِ فَإِذَا أَرَدْتَ الْخُرُوجَ فَاجْمَعْ أَهْلَكَ وَ وُلْدَكَ- وَ ادْعُ بِدُعَاءِ السَّفَرِ وَ اغْتَسِلْ قَبْلَ خُرُوجِكَ وَ قُلْ حِينَ تَغْتَسِلُ اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي وَ طَهِّرْ قَلْبِي وَ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ أَجْرِ عَلَى لِسَانِي ذِكْرَكَ وَ مِدْحَتَكَ وَ الثَّنَاءَ عَلَيْكَ فَإِنَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِكَ وَ قَدْ عَلِمْتُ أَنَّ قِوَامَ دِينِي التَّسْلِيمُ لِأَمْرِكَ وَ الِاتِّبَاعُ لِسُنَّةِ نَبِيِّكَ وَ الشَّهَادَةُ عَلَى جَمِيعِ أَنْبِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ إِلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ نُوراً وَ طَهُوراً وَ حِرْزاً وَ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ سُقْمٍ وَ آفَةٍ وَ عَاهَةٍ وَ مِنْ شَرِّ مَا أَخَافُ وَ أَحْذَرُ فَإِذَا خَرَجْتَ فَقُلِ- اللَّهُمَّ إِنِّي إِلَيْكَ وَجَّهْتُ وَجْهِي وَ إِلَيْكَ فَوَّضْتُ أَمْرِي و إِلَيْكَ أَسْلَمْتُ نَفْسِي وَ إِلَيْكَ أَلْجَأْتُ ظَهْرِي وَ عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ لَا مَلْجَأَ وَ لَا مَنْجَى إِلَّا إِلَيْكَ- تَبَارَكْتَ وَ تَعَالَيْتَ عَزَّ جَارُكَ وَ جَلَّ ثَنَاوءُكَ
ابو عبد الرّحمن محمّد بن احمد بن الحسين العسكرى، و محمّد بن الحسن جميعا، از حسن بن على بن مهزيار، از پدرش على بن مهزيار، از محمّد بن ابى عمير، از محمّد بن مروان، از ابى حمزة ثمالى، وى گفت:
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
هنگامى كه خواستى به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام بروى روز چهار شنبه و پنجشنبه و جمعه را روزه بگير سپس هنگام خروج همسر و فرزندانت را جمع كن و دعاء سفر را بخوان و پيش از خارج‏شدنت غسل كن و در وقت غسل بگو:
خدا يا من را پاكيزه گردان، قلب و دلم را طاهر نما، سينه‏ام را بگشا، ذكر خود و ثنائت را بر زبانم جارى كن، ثناء و دعاء بر تو باد، زيرا هيچ قوه و نيروئى وجود ندارد مگر بواسطه تو است، همانا دانستم كه استحكام دينم به اين است كه تسليم امر تو بوده، و از سنّت پيامبرت پيروى نموده، و شهادت دهم بر پيامبران و رسولانت بسوى تمام خلائق خداوندا قرار بده آن را (غسل را) نور و طهور (پاك و پاك‏كننده) و شفاء دهنده هر درد و مرض و بلا و عيبى و نگهدارنده از شرّ آنچه از آن خوف داشته و بر حذر مى‏باشم.
و هر گاه از منزلت خارج شدى بگو:
بار خدايا من روى خود را به طرف تو متوجّه ساخته‏ام، و كارهايم را به تو واگذار نموده‏ام، و خود را به تو تسليم كرده‏ام، و پشت و پناهم را تو قرار داده‏ام، و بر تو توكل كرده‏ام، هيچ پناهگاه و اميد نجاتى نيست مگر توجه به تو، منزّه و بلند مرتبه‏اى، تضرّع و زارى براى تو كم و ثناء و ستودنت بسيار مى‏باشد.
ثُمَّ قُلْ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ مِنَ اللَّهِ وَ إِلَى اللَّهِ وَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ عَلَى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ ص عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أَنَبْتُ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَ الْأَرَضِينَ السَّبْعِ وَ رَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ احْفَظْنِي فِي سَفَرِي وَ اخْلُفْنِي فِي أَهْلِي بِأَحْسَنِ الْخَلَفِ اللَّهُمَّ إِلَيْكَ تَوَجَّهْتُ وَ إِلَيْكَ خَرَجْتُ وَ إِلَيْكَ وَفَدْتُ وَ لِخَيْرِكَ تَعَرَّضْتُ وَ بِزِيَارَةِ حَبِيبِ حَبِيبِكَ تَقَرَّبْتُ اللَّهُمَّ لَا تَمْنَعْنِي خَيْرَ مَا عِنْدَكَ بِشَرِّ مَا عِنْدِي- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي ذُنُوبِي وَ كَفِّرْ عَنِّي سَيِّئَاتِي وَ حُطَّ عَنِّي خَطَايَايَ وَ اقْبَلْ مِنِّي حَسَنَاتِي- وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي فِي دِرْعِكَ الْحَصِينَةِ الَّتِي تَجْعَلُ فِيهَا مَنْ تُرِيدُ- اللَّهُمَّ إِنِّي أَبْرَأُ إِلَيْكَ مِنَ الْحَوْلِ وَ الْقُوَّةِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ وَ اقْرَأْ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ وَ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ يس وَ آخِرَ سُورَةِ الْحَشْرِ لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى جَبَلٍ وَ لَا تَدَّهِنْ وَ لَا تَكْتَحِلْ حَتَّى تَأْتِيَ الْفُرَاتَ وَ أَقِلَّ مِنَ الْكَلَامِ وَ الْمِزَاحِ وَ أَكْثِرْ مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ تَعَالَى وَ إِيَّاكَ وَ الْمِزَاحَ وَ الْخُصُومَةَ- فَإِذَا كُنْتَ رَاكِباً أَوْ مَاشِياً فَقُلِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ سَطَوَاتِ النَّكَالِ وَ عَوَاقِبِ الْوَبَالِ وَ فِتْنَةِ الضَّلَالِ وَ مِنْ أَنْ تَلْقَانِي بِمَكْرُوهٍ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْحَبْسِ وَ اللَّبْسِ وَ مِنْ وَسْوَسَةِ الشَّيْطَانِ وَ طَوَارِقِ السَّوْءِ- وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ ذِي شَرٍّ وَ مِنْ شَرِّ شَيَاطِينِ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ مِنْ شَرِّ مَنْ يَنْصِبُ لِأَوْلِيَاءِ اللَّهِ الْعَدَاوَةَ وَ مِنْ أَنْ يُفْرِطُوا عَلَيَّ وَ أَنْ يَطْغَوْا وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ عُيُونِ الظَّلَمَةِ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ ذِي شَرِكِ إِبْلِيسَ وَ مَنْ يَرُدُّ عَنِ الْخَيْرِ بِاللِّسَانِ وَ الْيَدِ
سپس بگو:
ابتداء مى‏كنم به اسم خدا و ذات او، و از او كمك خواسته و به سوى او توجّه نموده و در راه او گام برمى‏دارم، و بر شريعت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏باشم، بر خدا توكّل داشته و بسويش بازمى‏گردم، خدائى كه آفريننده آسمانهاى هفت‏گانه و طبقات هفت‏گانه زمين و پروردگار عرش عظيم مى‏باشد، خداوندا درود بر محمّد و آل محمّد بفرست، و من را در اين سفر حفظ نما، و در بين اهل و فرزندانم بهترين جانشين من باش، خداوندا به سوى تو توجّه داشته، و بسوى تو از خانه‏ام خارج گشته، و به سوى تو كوچ كرده‏ام و معترض خير تو شده‏ام، و به واسطه زيارت حبيب حبيبت به تو تقرّب مى‏جويم، بار خدايا خيرى كه نزد تو هست را به واسطه بدى آنچه نزد من است از من منع مكن، خداوندا گناهانم را بيامرز و لغزش‏ها و بدى‏هايم را ببخش و جبران نما، و خطاهايم را محو بفرما، و خوبى‏ها و نيكى‏هايم را از من قبول نما.
و بگو:
خداوندا من را در آن پوششى كه از هر بلا و آفتى حفظ مى‏كند و هر كسى را كه بخواهى در آن قرار مى‏دهى قرار بده، خداوندا بسوى تو بى‏زارى مى‏جويم از هر حول و قوه‏اى مگر حول و قوّه تو (اين فقره را سه مرتبه بخوان)، بعد سوره فاتحة الكتاب و معوّذتين (قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّاسِ و قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ) و سوره قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَدٌ و سوره إِنّا أَنْزَلْناهُ و آية الكرسى و سوره يس و اين چند آيه آخر سوره حشر يعنى:
قرائت كن و روغن به خود نمال و سرمه مكش تا به فرات وارد شوى و سخن اندك بگو و مزاح و شوخى كمتر كن و ذكر خداى تعالى زياد بگو و الحذر از جدال و خصومت.
و هنگامى كه سواره يا پياده بودى بگو:
خدايا به تو پناه مى‏برم از قهر و صولت عقوبت‏هايت، و از عواقب اعمالى كه منتهى به وبال و عذاب مى‏شوند، و از فتنه گمراهى، و از اينكه من را ملاقات كنى در حالى ناپسند و زشت، و به تو پناه مى‏برم از حبس و اشتباه، و از وسوسه شيطان، و از اتّفاقات سوء و بد، و از شرّ هر صاحب شرّى، و از شرّ شياطين جنّى و انسى و از شرّ كسى كه عداوت و دشمنى با دوستانت مى‏ورزند و از شرّ آنان كه در بدى و بر من اسراف كرده و طغيان و تجاوز مى‏نمايند، و به تو پناه مى‏برم از شرّ ستمكاران و از شرّ هر صاحب شرّى و از وسوسه ابليس و شرّ كسى كه با زبان و دست ديگران را از كار خير باز مى‏دارد.
فَإِذَا خِفْتَ شَيْئاً فَقُلْ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ بِهِ احْتَجَبْتُ وَ بِهِ اعْتَصَمْتُ اللَّهُمَّ اعْصِمْنِي مِنْ شَرِّ خَلْقِكَ فَإِنَّمَا أَنَا بِكَ وَ أَنَا عَبْدُكَ فَإِذَا أَتَيْتَ الْفُرَاتَ فَقُلْ قَبْلَ أَنْ تَعْبُرَهُ اللَّهُمَّ أَنْتَ خَيْرُ مَنْ وَفَدَ إِلَيْهِ الرِّجَالُ وَ أَنْتَ يَا سَيِّدِي أَكْرَمُ مَأْتِيٍّ وَ أَكْرَمُ مَزُورٍ وَ قَدْ جَعَلْتَ لِكُلِّ زَائِرٍ كَرَامَةً وَ لِكُلِّ وَافِدٍ تُحْفَةً وَ قَدْ أَتَيْتُكَ زَائِراً قَبْرَ ابْنِ نَبِيِّكَ- صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ فَاجْعَلْ تُحْفَتَكَ إِيَّايَ فَكَاكَ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَ تَقَبَّلْ مِنِّي عَمَلِي وَ اشْكُرْ سَعْيِي وَ ارْحَمْ مَسِيرِي إِلَيْكَ بِغَيْرِ مَنٍّ مِنِّي بَلْ لَكَ الْمَنُّ عَلَيَّ- إِذْ جَعَلْتَ لِيَ السَّبِيلَ إِلَى زِيَارَتِهِ وَ عَرَّفْتَنِي فَضْلَهُ وَ حَفِظْتَنِي حَتَّى بَلَّغْتَنِي قَبْرَ ابْنِ وَلِيِّكَ وَ قَدْ رَجَوْتُكَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ لَا تَقْطَعْ رَجَائِي وَ قَدْ أَتَيْتُكَ فَلَا تُخَيِّبْ أَمَلِي وَ اجْعَلْ هَذَا كَفَّارَةً لِمَا كَانَ قَبْلَهُ مِنْ ذُنُوبِي وَ اجْعَلْنِي مِنْ أَنْصَارِهِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ثُمَّ اعْبُرِ الْفُرَاتَ وَ قُلِ- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْ سَعْيِي مَشْكُوراً وَ ذَنْبِي مَغْفُوراً وَ عَمَلِي مَقْبُولًا وَ اغْسِلْنِي مِنَ الْخَطَايَا وَ الذُّنُوبِ وَ طَهِّرْ قَلْبِي مِنْ كُلِّ آفَةٍ تَمْحَقُ دِينِي- أَوْ تُبْطِلُ عَمَلِي يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ثُمَّ تَأْتِي النَّيْنَوَى فَتَضَعُ رَحْلَكَ بِهَا وَ لَا تَدَّهِنْ وَ لَا تَكْتَحِلْ وَ لَا تَأْكُلِ اللَّحْمَ مَا دُمْتَ مُقِيماً بِهَا ثُمَّ تَأْتِي الشَّطَّ بِحِذَاءِ نَخْلِ الْقَبْرِ وَ اغْتَسِلْ وَ عَلَيْكَ الْوَقَارُ وَ قُلْ وَ أَنْتَ تَغْتَسِلُ اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي وَ طَهِّرْ لِي قَلْبِي وَ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ أَجْرِ عَلَى لِسَانِي مَحَبَّتَكَ وَ مِدْحَتَكَ- وَ الثَّنَاءَ عَلَيْكَ فَإِنَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِكَ وَ قَدْ عَلِمْتُ أَنَّ قِوَامَ دِينِي التَّسْلِيمُ لِأَمْرِكَ وَ الشَّهَادَةُ عَلَى جَمِيعِ أَنْبِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ بِالْأُلْفَةِ بَيْنَهُمْ- أَشْهَدُ أَنَّهُمْ أَنْبِيَاوءُكَ وَ رُسُلُكَ إِلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لِي نُوراً وَ طَهُوراً وَ حِرْزاً وَ شِفَاءً مِنْ كُلِّ سُقْمٍ وَ دَاءٍ وَ مِنْ كُلِّ آفَةٍ وَ عَاهَةٍ وَ مِنْ شَرِّ مَا أَخَافُ وَ أَحْذَرُ اللَّهُمَّ طَهِّرْ بِهِ قَلْبِي وَ جَوَارِحِي- وَ عِظَامِي وَ لَحْمِي وَ دَمِي وَ شَعْرِي وَ بَشَرِي وَ مُخِّي وَ عَصَبِي وَ مَا أَقَلَّتِ الْأَرْضُ مِنِّي وَ اجْعَلْهُ لِي شَاهِداً يَوْمَ فَقْرِي وَ فَاقَتِي ثُمَّ الْبَسْ أَطْهَرَ ثِيَابِكَ فَإِذَا لَبِسْتَهَا فَقُلِ- اللَّهُ أَكْبَرُ ثَلَاثِينَ مَرَّةً وَ تَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي إِلَيْهِ قَصَدْتُ فَبَلَّغَنِي وَ إِيَّاهُ أَرَدْتُ فَقَبِلَنِي وَ لَمْ يَقْطَعْ بِي وَ رَحْمَتَهُ ابْتَغَيْتُ فَسَلَّمَنِي اللَّهُمَّ أَنْتَ حِصْنِي وَ كَهْفِي وَ حِرْزِي وَ رَجَائِي وَ أَمَلِي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ
پس هر گاه از چيزى خوف و هراس داشتى بگو: لا حول و لا قوّة الّا باللّه، به واسطه اين ذكر خود را مستور و پوشيده نموده و به توسّط آن از گناه خود را كناره مى‏گيرم، خداوندا من را از شرّ مخلوقاتت حفظ نما، من به تو متوسل شده و بنده تو مى‏باشم.
و وقتى به فرات وارد شدى پيش از آنكه از آن عبور كنى بگو:
خدايا تو بهترين كسى هستى كه مردان بسويش كوچ مى‏كنند، و اى سرور من تو كريم‏ترين افرادى هستى كه ديگران بر او وارد شده و زيارتش مى‏نمايند، تو خود را براى هر زيارت‏كننده‏اى كرامتى و براى هر كوچ‏كننده‏اى تحفه‏اى قرار داده‏اى، من به نزد تو آمده‏ام در حالى كه قبر مطهّر فرزند پيغمبرت كه رحمت تو بر او باد را زيارت مى‏كنم، خدايا تحفه‏اى كه به من مى‏دهى اين را قرار بده كه من را از آتش دوزخ برهان، و عمل من را از من قبول فرما، و سعى و كوشش من را قبول كن و بپذير، و اين سير و سفرم به سوى خودت را مورد ترحّم و تلطّف قرار بده بدون اينكه از ناحيه من منّتى باشد، بلكه تو بر من منّت‏دارى زيرا اين راه را طريق براى زيارت آن حضرت قرار دادى، و فضيلت آن را به من شناساندى، و من را محفوظ نگاه داشتى تا به قبر فرزند ولىّ خودت رساندى من را، و من اميدوار به تو هستم پس درود بفرست بر محمّد و آل محمّد، و اميد من را قطع مكن، همانا نزد تو آمده‏ام پس آرزوى من را به نااميدى مبدّل مكن، و اين زيارت را كفّاره و جبران گناهانى كه قبلا مرتكب شده‏ام قرار بده، و من را از ياران آن حضرت قرار بده اى ارحم الرّاحمين.
سپس از فرات عبور كن و بگو:
خدايا بر محمّد و آل محمّد درود بفرست، و سعى و كوششم را مقبول و گناهم را آمرزيده و عملم را پذيرفته قرار بده، و پاك كن من را از لغزشها و گناهان، و دل من را از هر آفت و بلائى كه دينم را زائل كرده يا عملم را باطل نموده پاك گردان اى ارحم الرّاحمين.
سپس به نينوى برو و اثاثيه و اسباب را در آنجا بگذار، روغن به خود نمال و سرمه نكش و تا زمانى كه در آنجا مقيم هستى گوشت نخور، سپس به شط كه در مقابل محلّ قبر است برو در حالى كه لنگى به كمر بسته‏اى در آن غسل كن و در حال غسل بگو:
خداوندا من را پاك گردان و دل و قلبم را پاكيزه نما و سينه‏ام را بگشا، و بر زبانم محبّت و مدح و ثناء خود را جارى گردان، هيچ جنبش و نيروئى نمى‏باشد مگر بواسطه تو، همانا مى‏دانم كه قوام و پابرجائى دينم در سايه تسليم امر تو و شهادت دادن بر جميع انبياء و فرستادگانت به وجود الفت بينشان مى‏باشد، شهادت مى‏دهم كه ايشان انبياء و فرستادگان تو به سوى تمام مخلوقاتت مى‏باشند. خدايا اين غسل را نور و مطهّر و حفظكننده و شفاء از هر مرض و درد و آفت و بلا قرار بده، و نيز آن را حافظ از هر بدى كه نسبت به آن خوف داشته و در حذر مى‏باشم قرار بده، بار خدايا به واسطه آن قلب و اعضاء و استخوان و گوشت و خون و موى و پوست و مغز و رگ و آنچه كه زمين از من حمل مى‏كند را پاك و طاهر قرار بده و آن را شاهد براى من در روز فقر و تهى‏دستيم قرار بده، سپس پاكيزه‏ترين لباسهايت را بپوش و وقتى آن را پوشيدى بگو:
اللّه اكبر (سى مرتبه) و بعد بگو:
حمد سزاوار خداوندى است كه بسويش قصد نمودم، پس من را رساند، و او را اراده كردم پس من را پذيرفت و درمانده‏ام نگذاشت، در رحمتش را طلب كردم پس به من تسليم نمود، خداوندا تو قلعه و پناهگاه و حافظ و اميد و آرزوى من هستى، نيست معبودى غير از تو اى پروردگار عالميان.
فَإِذَا أَرَدْتَ الْمَشْيَ فَقُلْ اللَّهُمَّ إِنِّي أَرَدْتُكَ فَأَرِدْنِي وَ إِنِّي أَقْبَلْتُ بِوَجْهِي إِلَيْكَ فَلَا تُعْرِضْ بِوَجْهِكَ عَنِّي فَإِنْ كُنْتَ عَلَيَّ سَاخِطاً فَتُبْ عَلَيَّ وَ ارْحَمْ مَسِيرِي إِلَى ابْنِ حَبِيبِكَ أَبْتَغِي بِذَلِكَ رِضَاكَ عَنِّي فَارْضَ عَنِّي وَ لَا تُخَيِّبْنِي يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ثُمَّ امْشِ حَافِياً وَ عَلَيْكَ السَّكِينَةُ وَ الْوَقَارُ بِالتَّكْبِيرِ وَ التَّهْلِيلِ وَ التَّمْجِيدِ وَ التَّحْمِيدِ وَ التَّعْظِيمِ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ ص وَ قُلْ أَيْضاً الْحَمْدُ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْمُتَوَحِّدِ بِالْأُمُورِ كُلِّهَا خَالِقِ الْخَلْقِ لَمْ يَعْزُبْ عَنْهُ شَيْءٌ مِنْ أُمُورِهِمْ وَ عَالِمِ كُلِّ شَيْءٍ بِغَيْرِ تَعْلِيمٍ صَلَوَاتُ اللَّهِ وَ صَلَوَاتُ مَلَائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِينَ وَ أَنْبِيَائِهِ الْمُرْسَلِينَ وَ رُسُلِهِ أَجْمَعِينَ- عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الْأَوْصِيَاءِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَنْعَمَ عَلَيَّ وَ عَرَّفَنِي فَضْلَ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ ص ثُمَّ امْشِ قَلِيلًا وَ قَصِّرْ خُطَاكَ فَإِذَا وَقَفْتَ عَلَى التَّلِّ فَاسْتَقْبِلِ الْقَبْرَ فَقِفْ وَ قُلِ اللَّهُ أَكْبَرُ ثَلَاثِينَ مَرَّةً وَ تَقُولُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ فِي عِلْمِهِ مُنْتَهَى عِلْمِهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ بَعْدَ عِلْمِهِ مُنْتَهَى عِلْمِهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مَعَ عِلْمِهِ مُنْتَهَى عِلْمِهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ فِي عِلْمِهِ مُنْتَهَى عِلْمِهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَعْدَ عِلْمِهِ مُنْتَهَى عِلْمِهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ مَعَ عِلْمِهِ مُنْتَهَى عِلْمِهِ سُبْحَانَ اللَّهِ فِي عِلْمِهِ مُنْتَهَى عِلْمِهِ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ بَعْدَ عِلْمِهِ مُنْتَهَى عِلْمِهِ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ مَعَ عِلْمِهِ مُنْتَهَى عِلْمِهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ بِجَمِيعِ مَحَامِدِهِ عَلَى جَمِيعِ نِعَمِهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ وَ حَقٌّ لَهُ ذَلِكَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَلِيمُ الْكَرِيمُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ- وَ نُورُ الْأَرَضِينَ السَّبْعِ وَ نُورُ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ- وَ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ وَ ابْنَ حُجَّتِهِ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا مَلَائِكَةَ اللَّهِ وَ زُوَّارَ قَبْرِ ابْنِ نَبِيِّ اللَّهِ
و وقتى خواستى حركت كنى بگو:
خدايا من تو را اراده كرده‏ام پس تو نيز من را اراده نما، و من به تو روى آورده‏ام پس رو از من مگردان، پس اگر بر من غضبناكى توبه‏ام را بپذير، و اين سير و سفرم به سوى فرزند حبيبت را مورد ترحّم و تلطّف قرار بده، با اين زيارت مى‏خواهم كه از من خشنود شوى پس راضى شو از من و نااميدم مكن اى كسى كه ارحم الراحمين هستى.
سپس پاى برهنه حركت كن در حالى كه با وقار و آرامش مى‏باشى و در اين حال تكبير (اللّه اكبر) و تهليل (لا إِلهَ إِلَّا اللّهُ) و تمجيد (خدا را با مجد و بزرگى ياد كردن نظير گفتن لا حول و لا قوّة الّا باللّه گفتن) و تحميد (الحمد للّه) گفته و نيز عباراتى كه بر تعظيم حق تعالى و رسول گراميش صلّى اللّه عليه و آله و سلّم دلالت دارند را بكار ببر و نيز بگو:
حمد سزاوار خداوند واحدى است كه تمام امور مختص به او بوده و او در جميع آنها مستقلّ است، آفريننده مخلوقات بوده و هيچ چيزى از او پنهان نيست، به تمام اشياء آگاه و عالم بوده بدون اينكه تعليم گرفته باشد، درود و رحمت خدا و درود فرشتگان مقرّب و انبياء مرسلش و تحيّت تمام فرستادگانش بر محمّد و اهل بيت آن حضرت كه جانشينانش مى‏باشند، حمد و سپاس خدائى را كه بر من نعمت داد و برترى و فضيلت محمّد و اهل بيتش صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را به من شناساند.
سپس اندكى حركت كن و قدم‏هايت را كوتاه بردار و وقتى به تل و تپه رسيدى و قبر در مقابلت قرار گرفت بايست و بگو:
اللّه اكبر (سى مرتبه) و سپس بگو:
نيست معبودى مگر خداوند متعال آن طورى كه خودش مى‏داند، و نيست معبودى مگر خداوند متعال و اين تهليل در حالى است كه حق تعالى مى‏داند از من صادر شده و نهايت و انتهائى ندارد، و نيست معبودى مگر حق تعالى و اين تهليل مقرون با علم او است ازلا و ابدا و نهايت و انتهائى ندارد، و حمد و سپاس مختص به خداوند است آن طورى كه خودش مى‏داند و نهايت و انتهائى ندارد، و حمد و سپاس مختص به خداوند است و اين تحميد در حالى است كه حق تعالى مى‏داند از من صادر شده و نهايت و انتهائى ندارد، و حمد و سپاس مختص به خداوند است و اين تحميد مقرون با علم او است ازلا و ابدا و نهايت و انتهائى ندارد.
و منزّه است خداوند متعال آن طورى كه خودش مى‏داند و نهايت و انتهائى ندارد، و منزّه است خداوند متعال و اين تنزيه در حالى است كه حق تعالى مى‏داند از من صادر شده و انتهائى ندارد، و منزّه است خداوند متعال و اين تنزيه مقرون با علم او است ازلا و ابدا و نهايت و انتهائى ندارد، و حمد و سپاس مختص به حقتعالى است با تمام ستايشها در مقابل جميع نعمتهايش، و نيست معبودى غير از حق تعالى و او بزرگتر از هر چيزى است، و اين مقام حق او است، نيست معبودى غير از حق تعالى كه صاحب حلم و كرم مى‏باشد، نيست معبودى غير از حق تعالى كه بلند مرتبه و بزرگ مى‏باشد، نيست معبودى غير از حق تعالى كه نور آسمانهاى هفت‏گانه و نور طبقات هفتگانه زمين و نور عرش بزرگ مى‏باشد، و حمد و سپاس مختص به پروردگار عالميان است، درود بر تو اى حجّت خدا و فرزند حجّت خدا، درود بر شما اى فرشتگان خدا و زائران قبر مطهّر فرزند نبىّ و پيغمبر خدا.
ثُمَّ امْشِ عَشْرَ خُطُوَاتٍ وَ كَبِّرْ ثَلَاثِينَ تَكْبِيرَةً وَ قُلْ وَ أَنْتَ تَمْشِي لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ تَهْلِيلًا لَا يُحْصِيهِ غَيْرُهُ قَبْلَ كُلَّ وَاحِدٍ [أَحَدٍ ]وَ بَعْدَ كُلِّ وَاحِدٍ وَ مَعَ كُلِّ وَاحِدٍ وَ عَدَدَ كُلِّ وَاحِدٍ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ تَسْبِيحاً لَا يُحْصِيهِ غَيْرُهُ قَبْلَ كُلِّ وَاحِدٍ وَ بَعْدَ كُلِّ وَاحِدٍ وَ مَعَ كُلِّ وَاحِدٍ وَ عَدَدَ كُلِّ وَاحِدٍ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ قَبْلَ كُلِّ وَاحِدٍ وَ بَعْدَ كُلِّ وَاحِدٍ- وَ مَعَ كُلِّ وَاحِدٍ وَ عَدَدَ كُلِّ وَاحِدٍ أَبَداً أَبَداً أَبَداً اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ وَ كَفَى بِكَ شَهِيداً فَاشْهَدْ لِي أَنِّي أَشْهَدُ أَنَّكَ حَقٌّ وَ أَنَّ رَسُولَكَ حَقٌّ وَ أَنَّ حَبِيبَكَ حَقٌّ وَ أَنَّ قَوْلَكَ حَقٌّ وَ أَنَّ قَضَاءَكَ حَقٌّ وَ أَنَّ قَدَرَكَ حَقٌّ وَ أَنَّ فِعْلَكَ حَقٌّ وَ أَنَّ حَشْرَكَ حَقٌّ- وَ أَنَّ نَارَكَ حَقٌّ وَ أَنَّ جَنَّتَكَ حَقٌّ وَ أَنَّكَ مُمِيتُ الْأَحْيَاءِ وَ مُحْيِي الْمَوْتَى- وَ أَنَّكَ بَاعِثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ وَ أَنَّكَ جامِعُ النّاسِ لِيَوْمٍ لا رَيْبَ فِيهِ وَ أَنَّكَ لا تُخْلِفُ الْمِيعادَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ وَ ابْنَ حُجَّتِهِ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا مَلَائِكَةَ اللَّهِ وَ يَا زُوَّارَ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع ثُمَّ امْشِ قَلِيلًا وَ عَلَيْكَ السَّكِينَةُ وَ الْوَقَارُ بِالتَّكْبِيرِ وَ التَّهْلِيلِ وَ التَّمْجِيدِ وَ التَّحْمِيدِ وَ التَّعْظِيمِ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ ص وَ قَصِّرْ خُطَاكَ فَإِذَا أَتَيْتَ الْبَابَ الَّذِي يَلِي الْمَشْرِقَ فَقِفْ عَلَى الْبَابِ وَ قُلْ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً ص عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ‏أَمِينُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ أَنَّهُ سَيِّدُ الْأَوَّلِينَ وَ الآْخِرِينَ وَ أَنَّهُ سَيِّدُ الْأَنْبِيَاءِ وَ الْمُرْسَلِينَ- سَلَامٌ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي هَدانا لِهذا وَ ما كُنّا لِنَهْتَدِيَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللّهُ لَقَدْ جاءَتْ رُسُلُ رَبِّنا بِالْحَقِّ اللَّهُمَّ إِنِّي أَشْهَدُ أَنَّ هَذَا قَبْرُ ابْنِ حَبِيبِكَ وَ صِفْوَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ وَ أَنَّهُ الْفَائِزُ بِكَرَامَتِكَ أَكْرَمْتَهُ بِكِتَابِكَ وَ خَصَصْتَهُ وَ ائْتَمَنْتَهُ عَلَى وَحْيِكَ وَ أَعْطَيْتَهُ مَوَارِيثَ الْأَنْبِيَاءِ وَ جَعَلْتَهُ حُجَّةً عَلَى خَلْقِكَ مِنَ الْأَصْفِيَاءِ فَأَعْذَرَ فِي الدُّعَاءِ وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِيكَ لِيَسْتَنْقِذَ عِبَادَكَ مِنَ الضَّلَالَةِ وَ الْجَهَالَةِ وَ الْعَمَى وَ الشَّكِّ وَ الِارْتِيَابِ إِلَى بَابِ الْهُدَى مِنَ الرَّدَى وَ أَنْتَ تَرَى وَ لَا تُرَى وَ أَنْتَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَى حَتَّى ثَارَ عَلَيْهِ مِنْ خَلْقِكَ مَنْ غَرَّتْهُ الدُّنْيَا وَ بَاعَ الآْخِرَةَ بِالثَّمَنِ الْأَوْكَسِ الْأَدْنَى وَ أَسْخَطَكَ وَ أَسْخَطَ رَسُولَكَ وَ أَطَاعَ مِنْ عِبَادِكَ مِنْ أَهْلِ الشِّقَاقِ وَ النِّفَاقِ وَ حَمَلَةِ الْأَوْزَارِ مَنِ اسْتَوْجَبَ النَّارَ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلِي وُلْدِ رَسُولِكَ وَ ضَاعَفَ عَلَيْهِمُ الْعَذَابَ الْأَلِيمَ
سپس ده قدم بردار و سى مرتبه تكبير گفته و در حالى كه راه مى‏روى بگو:
نيست معبودى مگر حق تعالى تهليل مى‏گويم تهليلى كه غير از او احدى نمى‏تواند آن را بشمارد، او پيش از هر كسى و بعد از هر كسى و با هر كسى و عدد تمام كسان مى‏باشد، و منزّه است خدا و حمد براى خدا است و نيست معبودى مگر خدا و خدا بزرگتر از هر چيز بوده، پيش از هر كسى و بعد از هر كسى و با هر كسى و عدد تمام كسان است براى هميشه، براى هميشه، براى هميشه، خداوندا من تو را شاهد مى‏گيرم و تو براى شاهد بودن كافى هستى پس شهادت بده براى من كه شهادت مى‏دهم تو حق بودى و رسولت حق بوده و گفتارت حق، و حكمى كه مى‏كنى حق بوده و تقديرت حق و فعلت حقّ و بهشتت حق مى‏باشد، و شهادت مى‏دهم كه تو زنده‏ها را مى‏ميرانى و مردگان را زنده مى‏كنى و مرده‏هاى در قبور را مبعوث مى‏فرمائى، و شهادت مى‏دهم كه تو مردم را در روزى كه شكى در آن نيست جمع مى‏نمائى، و شهادت مى‏دهم كه وعده‏اى را كه داده‏اى مخالفت نمى‏كنى، درود بر تو اى حجّت خدا و فرزند حجّت خدا، درود بر شما اى فرشتگان خدا و اى زائرين قبر ابى عبد اللّه عليه السّلام.
سپس اندكى حركت كن، در حالى كه با آرامش و سنگينى راه مى‏روى تكبير و تهليل گفته و حق تعالى را به مجد و بزرگى ياد نما و به تحميد و تعظيم حق تعالى و رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم پرداز و قدم‏هايت را كوچك بردار و وقتى به درب شرقى حرم رسيدى بايست و بگو:
شهادت مى‏دهم كه معبودى غير از خداوند متعال نبوده در حالى كه تنها است و شريكى براى او نمى‏باشد، و شهادت مى‏دهم كه محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بنده و فرستاده او و اين خدا بر مخلوقاتش مى‏باشد، و شهادت مى‏دهم كه او سرور اوّلين و آخرين (گذشتگان و آيندگان) است، و شهادت مى‏دهم كه آن حضرت آقاى انبياء و فرستادگان حق تعالى است، درود بر رسول خدا، حمد و سپاس خدائى را كه ما را به اين امر هدايت نمود و اگر او ما را هدايت نمى‏كرد هرگز به آن راه نمى‏يافتيم، همانا فرستادگان پروردگار ما حق را آورده‏اند، خداوندا من شهادت مى‏دهم كه اين قبر فرزند حبيب و فرزند اختيار شده از مخلوقاتت مى‏باشد، و او است كه به كرامت تو رسيده، تو او را بواسطه كتابت (قرآن) مورد اكرام خود قرار داده‏اى، و اختصاصش داده و بر وحى خود امينش نموده‏اى، و مواريث انبياء را به او اعطاء فرموده‏اى و بر خلائق حجّت كرده‏اى، پس در دعوت خلائق به تو مبالغه نمود و جانش را در راه تو بذل و ايثار كرد تا بندگانت را از گمراهى و نادانى و تاريكى و شك و شبهه نجات داده و به طرف هدايت و رهائى از هلاكت بكشاند در حالى كه تو مى‏بينى در عين اينكه ديده نمى‏شوى و در حالى كه در ديدگاهى بلند و مرتفع بوده و بر تمام اعمال و حركات خلائق مشرف هستى بهر صورت آن حضرت براى نجات بشر قيام نمود ولى كسانى كه مغرور دنيا واقع شده و آخرت را به بهاء اندكى فروختند بر آن جناب هجوم آورده و بدين ترتيب تو و رسولت را به غضب آورده و بندگانى را كه اهل شقاق و نفاق و حاملين و زر و وبال و مستوجب و مستحق دوزخ هستند را اطاعت و پيروى كردند، خدا لعنت كند كشندگان فرزندان رسولت را و عذاب دردناك را بر ايشان مضاعف و دو چندان كند.

ثُمَّ تَدْنُو قَلِيلًا وَ قُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ نُوحٍ نَبِيِّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُوسَى كَلِيمِ اللَّهِ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عِيسَى رُوحِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُحَمَّدٍ حَبِيبِ اللَّهِ ص السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ وَصِيِّ رَسُولِ اللَّهِ وَ وَلِيِّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الزَّكِيِّ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الصِّدِّيقُ الشَّهِيدُ السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوَصِيُّ الرَّضِيُّ الْبَارُّ التَّقِيُّ السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوَفِيُّ النَّقِيُّ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ عَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصاً حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ- السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ عَلَى الْأَرْوَاحِ الَّتِي حَلَّتْ بِفِنَائِكَ وَ أَنَاخَتْ بِرَحْلِكَ- السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُحْدِقِينَ بِكَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ وَ زُوَّارِ قَبْرِ ابْنِ نَبِيِّ اللَّهِ ثُمَّ ادْخُلِ الْحَائِرَ [الْحَيْرَ ]وَ قُلْ حِينَ تَدْخُلُ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُقَرَّبِينَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُنْزَلِينَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُسَوِّمِينَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الَّذِينَ هُمْ مُقِيمُونَ فِي هَذَا الْحَائِرِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الَّذِينَ هُمْ فِي هَذَا الْحَائِرِ يَعْمَلُونَ- وَ لِأَمْرِ اللَّهِ مُسَلِّمُونَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ ابْنَ أَمِينِ اللَّهِ وَ ابْنَ خَالِصَةِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ مَا أَعْظَمَ مُصِيبَتَكَ عِنْدَ جَدِّكَ [أَبِيكَ ]رَسُولِ اللَّهِ ص وَ مَا أَعْظَمَ مُصِيبَتَكَ عِنْدَ مَنْ عَرَفَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ أَجَلَّ مُصِيبَتَكَ عِنْدَ الْمَلَإِ الْأَعْلَى وَ عِنْدَ أَنْبِيَاءِ اللَّهِ وَ رُسُلِهِ [عِنْدَ رُسُلِ اللَّهِ ]السَّلَامُ مِنِّي إِلَيْكَ وَ التَّحِيَّةُ مَعَ عَظِيمِ الرَّزِيَّةِ عَلَيْكَ كُنْتَ نُوراً فِي الْأَصْلَابِ الشَّامِخَةِ وَ نُوراً فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَ نُوراً فِي الْهَوَاءِ وَ نُوراً فِي السَّمَاوَاتِ الْعُلَى كُنْتَ فِيهَا نُوراً سَاطِعاً لَا يُطْفَأُ وَ أَنْتَ النَّاطِقُ بِالْهُدَى
سپس اندكى نزديك شو و بگو:
درود بر تو اى وارث حضرت آدم برگزيده خدا، سلام بر تو اى وارث حضرت نوح پيغمبر خدا، سلام بر تو اى وارث حضرت ابراهيم خليل خدا، سلام بر تو اى وارث حضرت موسى، كليم خدا، سلام بر تو اى وارث حضرت عيسى روح خدا، سلام بر تو اى وارث حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم حبيب خدا، سلام بر تو اى وارث حضرت امير الموءمنين على بن ابى طالب عليه السّلام وصى و جانشين رسول خدا، سلام بر تو اى وارث حضرت حسن بن على پاك و پاكيزه، سلام بر تو اى وارث حضرت فاطمه زهرا سرور زنان عالميان و صديقه طاهره، سلام بر تو اى راستگو و اى شهيد، سلام بر تو اى جانشين پيامبر كه پسنديده و نيكوكار و پرهيزكار مى‏باشى، درود بر تو اى وفاءكننده به عهد و پاكيزه، شهادت مى‏دهم كه تو نماز را به پا داشته و زكات را پرداخته و به كار نيك امر، از عمل زشت نهى فرمودى و عبادت خدا را مخلصا انجام داده تا وقتى كه مرگ تو را دريافت، سلام بر تو اى ابا عبد اللّه و رحمت خدا و بركاتش بر تو باد، سلام بر تو و ارواحى كه در اطرافت فرود آمده، و رحل اقامت افكنده‏اند، درود بر فرشتگان خدا كه اطراف تو را گرفته‏اند، درود بر فرشتگان خدا و زائرين قبر مطهّر فرزند پيغمبر خدا.
سپس داخل حائر بشو و در وقت داخل شدن بگو:
درود بر فرشتگان مقرّب خدا، درود بر فرشتگان خدا كه از آسمان به زمين نازل مى‏شوند، درود بر فرشتگان معلوم و معيّن خدا، درود بر فرشتگان خدا، آنان كه به إذن پروردگارشان در اين حائر مقيم شده‏اند، درود بر فرشتگان خدا آنان كه در اين حائر به عمل مشغول بوده و تسليم امر خدا مى‏باشند، درود بر تو اى فرزند رسول خدا و اى فرزند امين خدا و فرزند اختيار و برگزيده خدا، درود بر تو اى ابا عبد اللّه ما از آن خدا بوده و به سويش بر مى‏گرديم، چه قدر مصيبت شما نزد جدّتان رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بزرگ است، و چه قدر مصيبت شما نزد كسى كه خدا را مى‏شناسند عظيم مى‏باشد، و چه قدر مصيبت شما در ملاء اعلى با عظمت است، و چه قدر مصيبت شما نزد انبياء خدا و فرستادگان او بزرگ مى‏باشد، درود من به تو و تحيّت و تهنيت من در حالى كه مصيبت شما عظيم است بر شما، شما نورى بودى در صلب‏هاى عالى مقام، و نور بودى در تاريكى‏هاى زمين و هواء، و نور بودى در آسمانهاى مرتفع، شما در آسمانها نور درخشانى بودى كه خاموش‏شدنى نبود و شما به هدايت و رشد مردم سخن مى‏گوئيد.
ثُمَّ امْشِ قَلِيلًا وَ قُلِ اللَّهُ أَكْبَرُ سَبْعَ مَرَّاتٍ وَ هَلِّلْهُ سَبْعاً وَ احْمَدْهُ سَبْعاً وَ سَبِّحْهُ سَبْعاً وَ قُلْ لَبَّيْكَ دَاعِيَ اللَّهِ لَبَّيْكَ سَبْعاً وَ قُلْ- إِنْ كَانَ لَمْ يُجِبْكَ بَدَنِي عِنْدَ اسْتِغَاثَتِكَ وَ لِسَانِي عِنْدَ اسْتِنْصَارِكَ- فَقَدْ أَجَابَكَ قَلْبِي وَ سَمْعِي وَ بَصَرِي وَ رَأْيِي وَ هَوَايَ عَلَى التَّسْلِيمِ لِخَلَفِ النَّبِيِّ الْمُرْسَلِ وَ السِّبْطِ الْمُنْتَجَبِ وَ الدَّلِيلِ الْعَالِمِ وَ الْأَمِينِ الْمُسْتَخْزَنِ وَ الْمُوءَدِّي الْمُبَلِّغِ وَ الْمَظْلُومِ الْمُضْطَهَدِ جِئْتُكَ يَا مَوْلَايَ انْقِطَاعاً إِلَيْكَ- وَ إِلَى جَدِّكَ وَ أَبِيكَ وَ وُلْدِكَ الْخَلَفِ مِنْ بَعْدِكَ فَقَلْبِي لَكُمْ مُسَلِّمٌ وَ رَأْيِي لَكُمْ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتِي لَكُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّى يَحْكُمَ اللَّهُ بِدِينِهِ وَ يَبْعَثَكُمْ- وَ أُشْهِدُ اللَّهَ أَنَّكُمُ الْحُجَّةُ وَ بِكُمْ تُرْجَى الرَّحْمَةُ فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لَا مَعَ عَدُوِّكُمْ- إِنِّي بِكُمْ مِنَ الْمُوءْمِنِينَ لَا أُنْكِرُ لِلَّهِ قُدْرَةً وَ لَا أُكَذِّبُ مِنْهُ بِمَشِيَّةٍ. ثُمَّ امْشِ وَ قَصِّرْ خُطَاكَ حَتَّى تَسْتَقْبِلَ الْقَبْرَ وَ اجْعَلِ الْقِبْلَةَ بَيْنَ كَتِفَيْكَ وَ اسْتَقْبِلْ بِوَجْهِكَ وَجْهَهُ وَ قُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ مِنَ اللَّهِ وَ السَّلَامُ عَلَى مُحَمَّدٍ أَمِينِ اللَّهِ عَلَى رُسُلِهِ وَ عَزَائِمِ أَمْرِهِ الْخَاتِمِ لِمَا سَبَقَ وَ الْفَاتِحِ لِمَا اسْتُقْبِلَ وَ الْمُهَيْمِنِ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
سپس اندكى حركت كن و بعد هر كدام از:
تكبير و تهليل و تسبيح و ذكر «لبّيك داعى اللّه»، را هفت مرتبه گفته و بعد بگو:
اگر در هنگام استغاثه و طلب پناه، بدن و جسمم تو را اجابت و زبانم هنگام طلب نصرت تو را يارى نكرده است پس همانا قلب و گوش و چشمم تو را اجابت مى‏نمايند، و فكر و هواى من فرمان بردار و تسليم فرزند نبىّ مرسل و سبط پيامبر برگزيده و مطيع راهنماى آگاه و امين نگاهدار و اداكننده رساننده و مظلوم مقهور مى‏باشد، اى آقاى من به نزد تو آمدم در حالى كه از همه قطع و به تو و جدّ و پدر و فرزندانت كه جانشينان بعد از تو هستند خود را وصل نموده‏ام، پس قلبم تسليم تو و رأى و فكرم تابع تو، و كمكم براى تو آماده بوده تا زمانى كه خدا حكم براى دينش نموده و شما را برانگيزد، و خدا را شاهد مى‏گيرم كه شما حجّت او هستيد، و به سبب شما اميد رحمت مى‏باشد، پس كسى كه با شما است با شما بوده نه با دشمنانتان، همانا من از كسانى هستم كه به شما ايمان دارم، قدرت خدا را انكار نداشته و مشيّتش را تكذيب نمى‏كنم، سپس حركت كن و قدم‏هايت را كوچك بردار، مقابل قبر برسى و قبله را بين دو شانه‏ات قرار بده و صورتت را مقابل و روبروى قبر نما و بگو:
درود از طرف خدا بر تو، درود خدا بر حضرت محمّد كه امين او بر فرستادگان و بر احكام شريعتش بوده و پايان بخش انبياء و گشاينده آيندگان (اوصياء) مى‏باشد، فرمان روا است بر تمام، و درود و رحمت خدا و بركاتش بر تو، خدايا درود فرست بر محمّد كه صاحب پيمان تو بوده و خاتمه بخش فرستادگان و سرور بندگانت مى‏باشد، امين تو است در شهرها، و بهترين مردمان بوده زيرا از كتاب تو پيروى نمود، و با دشمنانت مبارزه نمود تا هنگامى كه مرگ او را دريافت، بار خدايا درود بفرست بر امير موءمنان كه بنده تو و برادر رسولت بوده و تو او را به علم خودت برگزيدى، و وى را راهنماى مخلوقاتت و دليل و برهان بر كسى كه به رسالت خود او را برانگيختى قرارش دادى وى را حاكمى قرار دادى كه به عدالت حكم مى‏نمود، و بين خلق تو با حكم تو اختلافات و منازعات را فيصله مى‏داد، سياستمدار و حكم فرما بود بر تمام اين امور، درود و رحمت و بركات تو بر او باد، خداوندا وعده‏هائى را كه در يارى نمودن دينت داده‏اى بواسطؤ آن حضرت عملى نما و به دست پرتوانش آنها را منجّز فرما، و دشمنانت را به وسيله آن حضرت هلاك نما و ما را در زمره دوست داران او محسوب نما، خدايا ما را شيعه و ناصر و مددكارش قرار بده تا در راه طاعت تو و رسولت و آنچه به او واگذارده‏اى و كسانى را كه جانشينانش نموده‏اى گام برداريم اى پروردگار عالميان، خدايا درود فرست بر فاطمه دختر پيامبرت، و همسر وليّت، و مادر دو سبط رسول گرامى حضرت امام حسن و امام حسين، او كه پاك و پاكيزه، بسيار راستگو و لايق و شايسته، سرور تمام زنان اهل بهشت است، درودى كه غير از تو كسى قادر بر احصاء و شمارش آن نباشد، خدايا درود فرست بر حسن بن على بنده‏ات و فرزند برادر رسولت، كه به علم خويش انتخابش نمودى، و وى را راهنماى مخلوقات و دليل و برهان بر كسى كه به رسالت خود او را برانگيختى قرار دادى، و او را حاكمى قرار دادى كه به عدالت حكم مى‏نمود، و بين خلق تو با حكم تو اختلافات و منازعات را فيصله مى‏داد، سياست‏مدار و حكم فرما بود بر تمام اين امور، درود و رحمت و بركات تو بر او باد، خداوندا درود بر حسين بن على كه بنده تو و فرزند برادر رسولت كه با علم خودت او را انتخاب نموده بوده و وى را راهنماى مخلوقاتت و دليل و برهان بر كسى كه برسالت خود او را برانگيختى قرار دادى و او را حاكمى نصب كردى كه به عدالت حكم مى‏نمود و بين خلق تو با حكم تو اختلافات و منازعات را فيصله مى‏داد، و سياست‏مدار و حكم فرما بود بر تمام اين امور، درود و رحمت و بركات تو بر او باد.
وَ السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ تَحِيَّاتُهُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَاحِبِ مِيثَاقِكَ وَ خَاتِمِ رُسُلِكَ وَ سَيِّدِ عِبَادِكَ وَ أَمِينِكَ فِي بِلَادِكَ [عِبَادِكَ ]وَ خَيْرِ بَرِيَّتِكَ كَمَا تَلَا كِتَابَكَ وَ جَاهَدَ عَدُوَّكَ حَتَّى أَتَاهُ الْيَقِينُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ عَبْدِكَ وَ أَخِي رَسُولِكَ الَّذِي انْتَجَبْتَهُ بِعِلْمِكَ وَ جَعَلْتَهُ هَادِياً لِمَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ وَ الدَّلِيلَ عَلَى مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسَالاتِكَ- وَ دَيَّانَ الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلَ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ وَ الْمُهَيْمِنَ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ اللَّهُمَّ أَتْمِمْ بِهِ كَلِمَاتِكَ وَ أَنْجِزْ بِهِ وَعْدَكَ وَ أَهْلِكْ بِهِ عَدُوَّكَ وَ اكْتُبْنَا فِي أَوْلِيَائِهِ وَ أَحِبَّائِهِ اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا لَهُ شِيعَةً وَ أَنْصَاراً وَ أَعْوَاناً عَلَى طَاعَتِكَ وَ طَاعَةِ رَسُولِكَ وَ مَا وَكَّلْتَهُ بِهِ وَ اسْتَخْلَفْتَهُ عَلَيْهِ يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى فَاطِمَةَ بِنْتِ نَبِيِّكَ وَ زَوْجَةِ وَلِيِّكَ وَ أُمِّ السِّبْطَيْنِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ الطَّاهِرَةِ الْمُطَهَّرَةِ الصِّدِّيقَةِ الزَّكِيَّةِ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ [أَهْلِ الْجَنَّةِ أَجْمَعِينَ [_صَلَاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَبْدِكَ- وَ ابْنِ أَخِي رَسُولِكَ الَّذِي انْتَجَبْتَهُ بِعِلْمِكَ وَ جَعَلْتَهُ هَادِياً لِمَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ وَ الدَّلِيلَ عَلَى مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسَالاتِكَ وَ دَيَّانَ الدِّينِ بِعَدْلِكَ- وَ فَصْلَ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ وَ الْمُهَيْمِنَ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَبْدِكَ وَ ابْنِ أَخِي رَسُولِكَ الَّذِي انْتَجَبْتَهُ بِعِلْمِكَ وَ جَعَلْتَهُ هَادِياً لِمَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ وَ الدَّلِيلَ عَلَى مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسَالاتِكَ وَ دَيَّانَ الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلَ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ وَ الْمُهَيْمِنَ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ وَ تُصَلِّي عَلَى الْأَئِمَّةِ كُلِّهِمْ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ أَتْمِمْ بِهِمْ كَلِمَاتِكَ وَ أَنْجِزْ بِهِمْ وَعْدَكَ وَ أَهْلِكْ بِهِمْ عَدُوَّكَ وَ عَدُوَّهُمْ- مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ أَجْمَعِينَ اللَّهُمَّ اجْزِهِمْ عَنَّا خَيْرَ مَا جَازَيْتَ نَذِيراً عَنْ قَوْمِهِ اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا لَهُمْ شِيعَةً وَ أَنْصَاراً وَ أَعْوَاناً عَلَى طَاعَتِكَ وَ طَاعَةِ رَسُولِكَ اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا لَهُمْ مِمَّنْ يَتَّبِعُ النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُمْ- وَ أَحْيِنَا مَحْيَاهُمْ وَ أَمِتْنَا مَمَاتَهُمْ وَ أَشْهِدْنَا مَشَاهِدَهُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا مَقَامٌ أَكْرَمْتَنِي بِهِ وَ شَرَّفْتَنِي بِهِ وَ أَعْطَيْتَنِي فِيهِ رَغْبَتِي عَلَى حَقِيقَةِ إِيمَانِي بِكَ وَ بِرَسُولِكَ ثُمَّ تَدْنُو قَلِيلًا مِنَ الْقَبْرِ وَ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ سَلَامُ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِينَ وَ أَنْبِيَائِهِ الْمُرْسَلِينَ كُلَّمَا تَرُوحُ الرَّائِحَاتُ الطَّاهِرَاتُ لَكَ وَ عَلَيْكَ سَلَامُ الْمُوءْمِنِينَ لَكَ بِقُلُوبِهِمُ النَّاطِقِينَ لَكَ بِفَضْلِكَ بِأَلْسِنَتِهِمْ أَشْهَدُ أَنَّكَ صَادِقٌ صِدِّيقٌ صَدَقْتَ فِيمَا دَعَوْتَ إِلَيْهِ وَ صَدَقْتَ فِيمَا أَتَيْتَ بِهِ وَ أَنَّكَ ثَارُ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ- اللَّهُمَّ أَدْخِلْنِي فِي أَوْلِيَائِكَ وَ حَبِّبْ إِلَيَّ مَشَاهِدَهُمْ وَ شَهَادَتَهُمْ- فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ- إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ رَحِمَكَ اللَّهُ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا إِمَامَ الْهُدَى السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَلَمَ التُّقَى السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ عَلَى أَهْلِ الدُّنْيَا السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ وَ ابْنَ حُجَّتِهِ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ نَبِيِّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ثَارَ اللَّهِ وَ ابْنَ ثَارِهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وِتْرَ اللَّهِ وَ ابْنَ وِتْرِهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قُتِلْتَ مَظْلُوماً وَ أَنَّ قَاتِلَكَ فِي النَّارِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ جَاهَدْتَ فِي اللّهِ حَقَّ جِهادِهِ لَمْ تَأْخُذْكَ [لَمْ تُوءَخِّرْكَ ]فِي اللَّهِ لَوْمَةُ لَائِمٍ وَ أَنَّكَ عَبَدْتَهُ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ كَلِمَةُ التَّقْوَى وَ بَابُ الْهُدَى وَ الْحُجَّةُ عَلَى خَلْقِهِ أَشْهَدُ أَنَّ ذَلِكَ لَكُمْ سَابِقٌ فِيمَا مَضَى وَ فَاتِحٌ فِيمَا بَقِيَ وَ أَشْهَدُ أَنَّ أَرْوَاحَكُمْ وَ طِينَتَكُمْ طِينَةٌ طَيِّبَةٌ طَابَتْ وَ طَهُرَتْ بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ مِنَ اللَّهِ وَ مِنْ رَحْمَتِهِ- وَ أُشْهِدُ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى وَ كَفَى بِهِ شَهِيداً وَ أُشْهِدُكُمْ أَنِّي بِكُمْ مُوءْمِنٌ- وَ لَكُمْ تَابِعٌ فِي ذَاتِ نَفْسِي وَ شَرَائِعِ دِينِي وَ خَوَاتِيمِ [خَاتِمَةِ ]عَمَلِي وَ مُنْقَلَبِي وَ مَثْوَايَ- فَأَسْأَلُ اللَّهَ الْبَرَّ الرَّحِيمَ أَنْ يُتَمِّمَ ذَلِكَ لِي أَشْهَدُ أَنَّكُمْ قَدْ بَلَّغْتُمْ وَ نَصَحْتُمْ وَ صَبَرْتُمْ وَ قُتِلْتُمْ وَ غُصِبْتُمْ وَ أُسِيءَ إِلَيْكُمْ فَصَبَرْتُمْ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً خَالَفَتْكُمْ وَ أُمَّةً جَحَدَتْ وَلَايَتَكُمْ وَ أُمَّةً تَظَاهَرَتْ عَلَيْكُمْ وَ أُمَّةً شَهِدَتْ وَ لَمْ تُسْتَشْهَدْ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَ النَّارَ مَثْوَاهُمْ- وَ بِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ وَ بِئْسَ الرِّفْدُ الْمَرْفُودُ
و سپس بر تمام أئمه عليهم السّلام درود بفرست به همان طورى كه بر حضرت امام حسن و امام حسين عليهما السّلام درود فرستادى و بعد از آن بگو:
بار خدايا وعده‏هائى را كه در يارى نمودن دينت داده‏اى به واسطه اين حضرات عليهم السّلام عملى نما و به دست پرتوانشان آنها را منجّز فرما، و دشمنان جنّى و انسى خود و ايشان را جملگى به واسطه اين حضرات هلاك فرما، بار خدايا ايشان را از طرف ما جزاء بده، جزاء و پاداش نيكوئى كه به ترساننده از طرف قومش مى‏دهى، خدايا ما را شيعه و ناصر و مددكار ايشان قرار بده تا در راه طاعت تو و رسولت گام برداريم، خدايا ما را از كسانى قرار بده كه از نورى كه با ايشان قرار داده‏اى تبعيّت كنيم، و حياتى به ما ببخش همچون حيات ايشان، و مماتى نصيبمان گردان مانند ممات ايشان و در دنيا و آخرت ما را در مشاهد ايشان حاضر گردان، خدايا اين مقام و مرتبه‏اى است كه من را با آن مورد كرامت قرار داده، و شرافتم به آن داده‏اى و بواسطه‏اش در من به حقيقت ايمان به تو و به رسولت ميل و رغبت ايجاد نموده‏اى.
سپس اندكى نزديك به قبر شو و بگو:
سلام و درود بر تو اى فرزند رسول خدا، و درود خدا و درود فرشتگان مقرّب و انبياء مرسلش بر تو باد هر زمانى كه نسيم‏هاى پاك و خوش مى‏وزند، و درود قلبى موءمنان بر تو، آنان كه زبانشان به فضل تو گويا است، شهادت مى‏دهم كه تو راستگو و بسيار درستكار بوده و در آنچه مردم را به آن دعوت نمودى راست مى‏گفتى، و در آنچه انجام داده‏اى درستكار بوده‏اى، و شهادت مى‏دهم كه تو خون خدا در زمين هستى، بار خدايا من را در زمره دوستانت قرار بده، و در دنيا و آخرت شهادت و مشاهدشان را محبوب من گردان، همانا تو بر هر چيز قادر هستى. و بگو:
درود بر تو اى ابا عبد اللّه، خدا رحمت كند تو را اى ابا عبد اللّه، درود خدا بر تو اى ابا عبد اللّه، درود بر تو اى پيشواى هدايت، درود بر تو اى نشانه تقوى و پرهيزكارى، درود بر تو اى حجت خدا بر اهل دنيا، درود بر تو اى حجّت خدا و فرزند حجّت خدا، درود بر تو اى پيغمبر خدا، درود بر تو اى خون خدا و پسر خون خدا، درود بر تو اى خون تنها مانده خدا و پسر خون تنها مانده خدا، شهادت مى‏دهم كه تو مظلوم كشته شدى، و قاتل تو در دوزخ خواهد بود، و شهادت مى‏دهم كه تو در راه خدا آن طورى كه شايسته است جهاد نمودى، و در راه خدا سرزنش هيچ سرزنش‏كننده‏اى متوجّه تو نگرديده، و محقّقا خدا را پرستيدى تا وقتى كه مرگ تو را دريافت، شهادت مى‏دهم كه شما اهل بيت مظهر پرهيزكارى و باب هدايت مردم، و حجّت بر مخلوقات مى‏باشيد، شهادت مى‏دهم كه اين مقام براى شما در گذشته سابقه داشته است، و در آينده گشاينده خواهد بود، و شهادت مى‏دهم كه ارواح و حقيقت شما پاك مى‏باشد، پاك بوده و پاك مى‏باشد در حالى كه بعضى از برخى ديگر بوده ناشى از ذات اقدس الهى و از رحمت واسعه‏اش مى‏باشد، شاهد مى‏گيرم حق تبارك و تعالى را بر اين گفتارم و او براى شاهد بودن كافى است، و شما را شاهد مى‏گيرم كه ايمان به شما داشته و در حقيقت نفسم و احكام دينم و پايان كارها و حركات و منزل آخرم تابع و پيرو شما مى‏باشم، پس از خداوند نيك رفتار و مهربان درخواست مى‏كنم كه اين معنا را برايم فراهم و ميسور فرمايد، شهادت مى‏دهم كه شما تبليغ رسالتهاى خود را نموده و زبان به خير خواهى مردم گشوده و در مشكلات صبر نموده و در پايان امر در راه خدا كشته شده‏ايد، حقوق شما غصب شد، اذيّت‏ها و بدى‏ها متوجّه شما گرديد ولى تحمل نموديد، خدا لعنت كند گروهى را كه با شما مخالفت نمودند و جمعى را كه ولايت شما را انكار كردند، و دسته‏اى را كه بر عليه شما تظاهر نمودند، و قومى را كه در جنگ با شما حاضر شده و نخواستند كه در راه شما شهيد شوند، حمد و ستايش خدائى را كه جهنّم را جايگاهايشان قرار داد و آن بد جايگاه و بد عطائى است كه به ايشان اعطاء مى‏گردد.
وَ تَقُولُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ثَلَاثاً وَ عَلَى رُوحِكَ وَ بَدَنِكَ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلِيكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ سَالِبِيكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ خَاذِلِيكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ شَايَعَ عَلَى قَتْلِكَ وَ مَنْ أَمَرَ بِقَتْلِكَ وَ شَارَكَ فِي دَمِكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ أَوْ سَلَّمَ إِلَيْهِ أَنَا أَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ مِنْ وَلَايَتِهِمْ وَ أَتَوَلَّى اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ آلَ رَسُولِهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِينَ انْتَهَكُوا حُرْمَتَكَ وَ سَفَكُوا دَمَكَ مَلْعُونُونَ عَلَى لِسَانِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ اللَّهُمَّ الْعَنِ الَّذِينَ كَذَّبُوا رُسُلَكَ وَ سَفَكُوا دِمَاءَ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِمْ اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ ضَاعِفْ عَلَيْهِمُ الْعَذَابَ الْأَلِيمَ اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَ قَتَلَةَ أَنْصَارِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَ أَصْلِهِمْ حَرَّ نَارِكَ وَ ذقهم [أَذِقْهُمْ بَأْسَكَ وَ ضَاعِفْ عَلَيْهِمُ الْعَذَابَ الْأَلِيمَ وَ الْعَنْهُمْ لَعْناً وَبِيلًا اللَّهُمَّ أُحْلُلْ بِهِمْ نَقِمَتَكَ وَ ائْتِهِمْ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُونَ وَ خُذْهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ وَ عَذِّبْهُمْ عَذاباً نُكْراً وَ الْعَنْ أَعْدَاءَ نَبِيِّكَ وَ آلِ نَبِيِّكَ لَعْناً وَبِيلًا اللَّهُمَّ الْعَنِ الْجِبْتَ وَ الطَّاغُوتَ وَ الْفَرَاعِنَةَ- إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَ تَقُولُ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ إِلَيْكَ كَانَتْ رِحْلَتِي مَعَ بُعْدِ شُقَّتِي وَ لَكَ فَاضَتْ عَبْرَتِي- وَ عَلَيْكَ كَانَ أَسَفِي وَ نَحِيبِي وَ صُرَاخِي وَ زَفْرَتِي وَ شَهِيقِي وَ إِلَيْكَ كَانَ مَجِيئِي وَ بِكَ أَسْتَتِرُ مِنْ عَظِيمِ جُرْمِي أَتَيْتُكَ وَافِداً قَدْ أَوْقَرْتُ ظَهْرِي بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا سَيِّدِي بَكَيْتُكَ يَا خِيَرَةَ اللَّهِ وَ ابْنَ خِيَرَتِهِ وَ حَقٌّ لِي أَنْ أَبْكِيَكَ وَ قَدْ بَكَتْكَ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ وَ الْجِبَالُ وَ الْبِحَارُ فَمَا عُذْرِي إِنْ لَمْ أَبْكِكَ وَ قَدْ بَكَاكَ حَبِيبُ رَبِّي وَ بَكَتْكَ الْأَئِمَّةُ ع- وَ بَكَاكَ مَنْ دُونَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَى إِلَى الثَّرَى جَزَعاً عَلَيْكَ
و سه مرتبه بگو:
درود و رحمت فرستد خدا بر تو اى ابا عبد اللّه.
بعد بگو:
و بر جان و بدنت، خدا كشندگان تو را لعنت كند، خدا لعنت كند آنان كه جامه از بدنت بيرون آوردند، خدا لعنت كند كوبندگان تو را، خدا لعنت كند كسانى را كه پى‏گير كشتن تو بودند، و كسى كه فرمان به كشتن تو داد، و در خونت شركت كرد، و خدا لعنت كند كسى را كه وقتى خبر كشتن تو را شنيد راضى به آن شد يا در مقابلش تسليم گشت و گردن نهاد، ما به سوى خدا پناه مى‏بريم از دوست داشتن اين جماعات و دوست داريم خدا و رسول و آل رسولش را، و شهادت مى‏دهم آنان كه حرمت تو را هتك كرده و خونت را ريختند ملعون و از رحمت واسعه حق به دور مى‏باشند، و اين لعنت بر زبان پيامبر امىّ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در حق ايشان جارى شده است، خدايا كشندگان امير الموءمنين عليه السّلام را لعنت كن، و عذاب دردناك را بر ايشان چندان نما، خدايا كشندگان حسين بن على عليهما السّلام را لعنت كن، و نيز كشندگان ياران حسين بن على عليهما السّلام را مورد لعن خود قرار بده، و حرارت آتش جهنّم خود را به ايشان برسان، و عذابت را به آنها بچشان، و عذاب دردناك را بر آنها چندان نما، و لعنت كن ايشان را لعنتى سخت و شديد، خدايا نقمت و عقوبتت را بر ايشان فرود آور، و از جايى كه گمان ندارند عقابت را نصيبشان گردان، و از جايى كه شعور و درك آن را نمى‏كنند مورد م‏آخذه قرارشان بده، و ايشان را عذابى سخت بنما، و لعنت كن دشمنان پيغمبرت را، و دشمنان آل پيغمبرت را لعنتى سخت و شديد، خدايا جبت (باطل) و طاغوت (ياغى و سركش) و متكبّران را لعنت نما، تو بر هر چيزى قدرت دارى.
و بگو:
اى ابا عبد اللّه پدر و مادرم فدايت شوند، با اينكه طى طريق بطرف شما بسيار دور است مع ذلك مركب من به سوى تو در حركت است، و اشكهايم براى تو ريزان مى‏باشند، و تأسّف و گريه شديد من بر تو است، فرياد و جيق و بغض نمودنم بخاطر تو مى‏باشد، آمدنم به سوى تو است، به واسطه تو خواهان پوشيده شدن گناهان بزرگم مى‏باشم، آمدم نزد تو در حالى كه زيارت‏كننده تو بوده و مسافرى هستم كه از بار گران سفر پشتم خميده گشته، پدر و مادرم فداى تو، اى آقاى من گريستم بر تو اى برگزيده خدا و فرزند برگزيده حق، و بر من است كه بر تو بگريم، همانا آسمانها و زمينها و كوه‏ها و درياها بر تو گريسته‏اند، پس اگر بر تو گريه نكنم هيچ عذرى ندارم، و حبيب پروردگارم بر تو گريه كرده و ائمه هدى كه درود خداوند بر ايشان باد نيز بر تو گريسته‏اند، و تمام موجوداتى كه در طبقه بين سدرة المنتهى و كره خاك مى‏باشند بر تو گريسته و جزع و ناله نموده‏اند.
ثُمَّ اسْتَلِمِ الْقَبْرَ وَ قُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ يَا حُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ وَ ابْنَ حُجَّتِهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ عَبْدُ اللَّهِ وَ أَمِينُهُ بَلَّغْتَ نَاصِحاً وَ أَدَّيْتَ أَمِيناً وَ قُلْتَ صَادِقاً وَ قُتِلْتَ صِدِّيقاً فَمَضَيْتَ شَهِيداً وَ مَضَيْتَ عَلَى يَقِينٍ لَمْ تُوءْثِرْ عَمًى عَلَى هُدًى وَ لَمْ تَمِلْ مِنْ حَقٍّ إِلَى بَاطِلٍ وَ لَمْ تُجِبْ إِلَّا اللَّهَ وَحْدَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ كُنْتَ عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّكَ بَلَّغْتَ مَا أُمِرْتَ بِهِ وَ قُمْتَ بِحَقِّهِ- وَ صَدَّقْتَ مَنْ كَانَ قَبْلَكَ غَيْرَ وَاهِنٍ وَ لَا مُوهِنٍ فَصَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً جَزَاكَ اللَّهُ مِنْ صِدِّيقٍ خَيْراً أَشْهَدُ أَنَّ الْجِهَادَ مَعَكَ جِهَادٌ- وَ أَنَّ الْحَقَّ مَعَكَ وَ إِلَيْكَ وَ أَنْتَ أَهْلُهُ وَ مَعْدِنُهُ وَ مِيرَاثُ النُّبُوَّةِ عِنْدَكَ وَ عِنْدَ أَهْلِ بَيْتِكَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ وَ نَصَحْتَ وَ وَفَيْتَ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ- بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ مَضَيْتَ لِلَّذِي كُنْتَ عَلَيْهِ شَهِيداً [شَاهِداً ]وَ مُسْتَشْهَداً وَ مَشْهُوداً فَصَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً أَشْهَدُ أَنَّكَ طُهْرٌ طَاهِرٌ مُطَهَّرٌ مِنْ طُهْرٍ طَاهِرٍ مُطَهَّرٍ طَهُرْتَ- وَ طَهُرَتْ أَرْضٌ أَنْتَ بِهَا وَ طَهُرَ حَرَمُكَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ أَمَرْتَ بِالْقِسْطِ [أَمَرْتَ بِالْقِسْطِ وَ دَعَوْتَ إِلَيْهِ [_وَ الْعَدْلِ وَ دَعَوْتَ إِلَيْهِمَا وَ أَشْهَدُ أَنَّ أُمَّةً قَتَلَتْكَ أَشْرَارُ خَلْقِ اللَّهِ وَ كَفَرَتُهُ وَ إِنِّي أَسْتَشْفِعُ بِكَ إِلَى اللَّهِ رَبِّكَ وَ رَبِّي مِنْ جَمِيعِ ذُنُوبِي- وَ أَتَوَجَّهُ بِكَ إِلَى اللَّهِ فِي جَمِيعِ حَوَائِجِي وَ رَغْبَتِي فِي أَمْرِ آخِرَتِي وَ دُنْيَايَ
سپس دست به قبر بكش و بگو:
درود بر تو اى ابا عبد اللّه، اى حسين بن على، اى پسر رسول خدا، درود بر تو اى حجّت خدا و پسر حجّت خدا، شهادت مى‏دهم كه تو بنده خدا و امين او هستى، تبليغ كردى در حالى كه به ديگران اندرز دادى و اداء كردى در حالى كه امين بودى، مطالب را گفتى در حالى كه راست‏گو بودى، و كشته شدى در حالى كه بسيار راست‏گو بودى، پس از اين جهان عبور كردى و شهيد گشتى، در حالى كه صاحب يقين بودى، نابينائى را بر هدايت اختيار نكردى، از حقّ به باطل ميل نكردى، اجابت نكردى مگر خداوند را به تنهائى، و شهادت مى‏دهم كه تو بر حجّيت از پروردگارت بودى، آنچه كه مأمور به رساندنش شدى را تبليغ فرمودى، و به حق آن قيام نمودى، و حجّت‏هاى پيش از خود را تصديق نمودى در حالى كه هيچ سستى از خود نشان نداده و ابدا آنها را توهين ننمودى، پس رحمت فرستاد خدا بر تو و سلام داد سلام دادنى، پاداش خير دهد خدا به تو، شهادت مى‏دهم كه جهاد همراه تو جهاد مى‏باشد، و حق با تو و به سوى تو مى‏باشد، و تو اهل و مركز آن مى‏باشى، و ميراث نبوّت نزد تو و اهل بيت تو مى‏باشد، و شهادت مى‏دهم كه تو تبليغ نموده و نصيحت كردى، و به عهدت وفاء نمودى و در راه خدا با بيان حكمت و موعظه حسنه‏اى كه نمودى جهاد كردى، و شهادت مى‏دهم كه تو گذشتى و عبور نمودى بر آن طريق حقّى كه داشتى در حالى كه شاهد آنچه از اين امت صادر شده بوده و خدا و رسول و فرشتگان شهادت مى‏دهند كه تو بر حق و طريق مستقيم بودى.
پس رحمت فرستاد خدا بر تو و سلام داد سلام دادنى، شهادت مى‏دهم كه تو نفس پاكى و پاك و پاكيزه‏شده‏اى، از نفس پاكى و پاك و پاكيزه شده مى‏باشى، پاك مى‏باشى و زمينى كه تو در آن هستى نيز پاك مى‏باشد، و حرم تو نيز پاك است، شهادت مى‏دهم كه تو به عدل و ميانه‏روى امر نموده و مردم را به اين دو دعوت كردى، و شهادت مى‏دهم گروهى كه تو را كشتند بدترين مخلوقات خدا و از كافرين مى‏باشد، و من جهت آمرزش تمام گناهانم تو را نزد خدايت و خداى خودم شفيع قرار مى‏دهم، و به واسطؤ تو در تمام نيازمندى‏ها و خواستهايم در ارتباط به امر دنيا و آخرت به طرف خدا روى مى‏نمايم.
ثُمَّ ضَعْ خَدَّكَ الْأَيْمَنَ عَلَى الْقَبْرِ وَ قُلِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذَا الْقَبْرِ وَ مَنْ فِيهِ وَ بِحَقِّ هَذِهِ الْقُبُورِ وَ مَنْ أَسْكَنْتَهَا أَنْ تَكْتُبَ اسْمِي عِنْدَكَ فِي أَسْمَائِهِمْ حَتَّى تُورِدَنِي مَوَارِدَهُمْ وَ تُصْدِرَنِي مَصَادِرَهُمْ- إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَ تَقُولُ رَبِّ أَفْحَمَتْنِي ذُنُوبِي وَ قَطَعَتْ مَقَالَتِي- فَلَا حُجَّةَ لِي وَ لَا عُذْرَ لِي فَأَنَا الْمُقِرُّ بِذَنْبِي الْأَسِيرُ بِبَلِيَّتِي الْمُرْتَهِنُ بِعَمَلِي الْمُتَجَلِّدُ فِي خَطِيئَتِي الْمُتَحَيِّرُ عَنْ قَصْدِي الْمُنْقَطَعُ بِي قَدْ أَوْقَفْتُ نَفْسِي يَا رَبِّ مَوْقِفَ الْأَشْقِيَاءِ الْأَذِلَّاءِ الْمُذْنِبِينَ الْمُجْتَرِءِينَ عَلَيْكَ الْمُسْتَخِفِّينَ بِوَعِيدِكَ يَا سُبْحَانَكَ أَيَّ جُرْأَةٍ اجْتَرَأْتُ عَلَيْكَ وَ أَيَّ تَغْرِيرٍ غَرَرْتُ بِنَفْسِي وَ أَيُّ سَكْرَةٍ أَوْبَقَتْنِي وَ أَيُّ غَفْلَةٍ أَعْطَبَتْنِي مَا كَانَ أَقْبَحَ سُوءَ نَظَرِي وَ أَوْحَشَ فِعْلِي يَا سَيِّدِي فَارْحَمْ كَبْوَتِي لِحُرِّ وَجْهِي وَ زَلَّةَ قَدَمِي وَ تَعْفِيرِي فِي التُّرَابِ خَدِّي وَ نَدَامَتِي عَلَى مَا فَرَطَ مِنِّي وَ أَقِلْنِي عَثْرَتِي وَ ارْحَمْ صُرَاخِي وَ عَبْرَتِي وَ اقْبَلْ مَعْذِرَتِي وَ عُدْ بِحِلْمِكَ عَلَى جَهْلِي- وَ بِإِحْسَانِكَ عَلَى خَطِيئَاتِي وَ بِعَفْوِكَ عَلَيَّ رَبِّ أَشْكُو إِلَيْكَ قَسَاوَةَ قَلْبِي وَ ضَعْفَ عَمَلِي فَامْنَحْ بِمَسْأَلَتِي فَأَنَا الْمُقِرُّ بِذَنْبِي الْمُعْتَرِفُ بِخَطِيئَتِي وَ هَذِهِ يَدِي وَ نَاصِيَتِي أَسْتَكِينُ لَكَ بِالْقَوَدِ مِنْ نَفْسِي فَاقْبَلْ تَوْبَتِي وَ نَفِّسْ كُرْبَتِي وَ ارْحَمْ خُشُوعِي وَ خُضُوعِي وَ انْقِطَاعِي إِلَيْكَ سَيِّدِي وَا أَسَفَا عَلَى مَا كَانَ مِنِّي وَ تَضَرُّعِي وَ تَعْفِيرِي فِي تُرَابِ قَبْرِ ابْنِ نَبِيِّكَ بَيْنَ يَدَيْكَ فَأَنْتَ رَجَائِي وَ ظَهْرِي وَ عُدَّتِي وَ مُعْتَمَدِي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ
سپس گونه راست خود را روى قبر گذار و بگو:
خدايا از تو درخواست مى‏كنم به حق اين قبر و كسى كه در آن است و به حق اين قبور و كسانى كه در آنها ساكنشان كردى، اينكه نام من را نزد خودت در اسماء ايشان ثبت و ضبط كرده تا واردم كنى به محل ورودشان و خارجم نمائى از محلّ خروجشان، همانا تو بر هر چيز قادر و توانائى.
و بگو:
بار خدايا من را در مقابل گناهانم مفحم و بلا جواب قرار داده و گفتارم را قطع كرده در نتيجه هيچ حجّتى و عذرى براى من نبوده و به گناهانم اقرار دارم، به واسطه بليّه‏اى كه خود فراهم كرده‏ام اسير بوده و در گرو عمل و كردار خويش مى‏باشم، نهايت سعى و كوشش خود را گناهان و لغزش‏هاى خود نموده‏ام، از مقصود و طريق مستقيم وامانده و متحيّر مى‏باشم، درمانده و راه به رويم بسته شده، پروردگارا خود را در جاى اشقياء گمراه و خطاكار قرار داده‏ام، آنان كه بر تو جرات كرده و عصيانت را كرده، و به وعيدهاى تو اعتناء نكرده و آنها را سبك تلقّى كرده‏اند، سبحان اللّه! چه جراتى بر تو از خود نشان داده، و چه ضررى به نفس خويش وارد كرده، و چه مستى من را هلاك نمود و چه غفلت و بى‏خبرى من را نابود نمود، چقدر كريه و زشت است بد نظرى من و چقدر وحشت‏ناك است كردار من، اى آقاى من به خاطر رخسارم بر به روى افتادنم، و بر لغزش قدمم، و بر ماليدن صورتم را بر خاك و بر پيشانيم بر آنچه از من صادر شده، رحم فرما، و از گناهم درگذر، و بر فرياد و اشكهاى گردان در چشمم ترحم نما، و عذر من را بپذير، و در مقابل جهل و نادانى من به حلم و بردبارى خود برگرد، و در قبال خطاء و اشتباهاتم به احسانت عمل نما، و به عفو و بخششت با من رفتار كن، پروردگارا از سنگ دلى و ضعف كردارم به تو شكايت مى‏كنم پس در مقابل سوءال و درخواستم عطاء نما، من به گناهم اقرار دارم، به خطاء خويش معترفم، اين دست من و پيشانى من است كه در اختيار تو گذارده تا از من قصاص نمائى، پس توبه من را بپذير و حزن و اندوهم را بر طرف كن، اى آقاى من به خشوع و خضوع و جداشدنم از غير و وصل‏شدنم به تو ترحّم نما، اى اسف و افسوس بر آنچه از من صادر شده و در تربت قبر پسر پيغمبرت در مقابل تو خود را غلطانده و به خاك آلوده نموده‏ام، تو اميد و پشت و پناه و تكيه‏گاه من مى‏باشى، نيست خدائى غير از تو.
ثُمَّ كَبِّرْ خَمْساً وَ ثَلَاثِينَ تَكْبِيرَةً ثُمَّ تَرْفَعُ يَدَيْكَ وَ تَقُولُ- إِلَيْكَ يَا رَبِّ صَمَدْتُ مِنْ أَرْضِي وَ إِلَى ابْنِ نَبِيِّكَ قَطَعْتُ الْبِلَادَ- رَجَاءً لِلْمَغْفِرَةِ فَكُنْ لِي يَا وَلِيَّ اللَّهِ سَكَناً وَ شَفِيعاً وَ كُنْ بِي رَحِيماً وَ كُنْ لِي مَنْحاً [مُمْنِحاً يَوْمَ لَا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ إِلّا لِمَنِ ارْتَضى يَوْمَ لَا تَنْفَعُ شَفاعَةُ الشّافِعِينَ وَ يَوْمَ يَقُولُ أَهْلُ الضَّلَالَةِ- فَما لَنا مِنْ شافِعِينَ وَ لا صَدِيقٍ حَمِيمٍ فَكُنْ يَوْمَئِذٍ فِي مَقَامِي بَيْنَ يَدَيْ رَبِّي لِي مُنْقِذاً فَقَدْ عَظُمَ جُرْمِي إِذَا ارْتَعَدَتْ فَرَائِصِي وَ أُخِذَ بِسَمْعِي وَ أَنَا مُنَكِّسٌ رَأْسِي بِمَا قَدَّمْتُ مِنْ سُوءِ عَمَلِي وَ أَنَا عَادٍ كَمَا وَلَدَتْنِي أُمِّي وَ رَبِّي يَسْأَلُنِي فَكُنْ لِي شَفِيعاً وَ مُنْقِذاً فَقَدْ أَعْدَدْتُكَ لِيَوْمِ حَاجَتِي وَ يَوْمِ فَقْرِي وَ فَاقَتِي
سپس سى و پنج مرتبه تكبير گفته و پس از آن دو دستت را بلند كرده و بگو:
اى پروردگارم، از سرزمين خود بسوى تو قصد نمودم، و به سوى پسر پيغمبرت شهرها را پيمودم به اميد اينكه گناهانم را بيامرزى، پس اى ولىّ خدا تكيه‏گاه و شفيع من بوده، و نسبت به من مهربان و در روزى كه نزد حق تعالى شفاعت كسى غير از پسنديدگان در دربارش پذيرفته نمى‏شود همان روزى كه خود در قرآن به آن اشاره كرده و فرمود: يوم لا تنفع شفاعة الشّافعين، و همان روز كه اهل ضلال و گمراهى مى‏گويند: فَما لَنا مِنْ شافِعِينَ وَ لا صَدِيقٍ حَمِيمٍ، نجات‏گاه و شفاعت‏كننده من باش، پس در اين روز در مقابل پروردگارم براى من نجات دهنده باش چه آنكه وقتى گوشت‏هاى بدنم بلرزند و گوشم گرفته شود و بواسطه اعمال زشت كه از من صادر شده سرافكنده باشم و جرم و گناه خود را بسيار بزرگ ببينم و در آن حال همچون روزى كه مادر مرا زائيده لخت و برهنه باشم و پروردگارم من را طرف سوءال و عتاب قرار دهد تو در آن وقت شافع و نجات دهنده من باش، من تو را براى روز احتياج و هنگام تهى دستى و نيازم براى خود ذخيره كرده‏ام.
ثُمَّ ضَعْ خَدَّكَ الْأَيْسَرَ عَلَى الْقَبْرِ وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ ارْحَمْ تَضَرُّعِي فِي تُرَابِ قَبْرِ ابْنِ نَبِيِّكَ فَإِنِّي فِي مَوْضِعِ رَحْمَةٍ يَا رَبِّ وَ تَقُولُ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ إِنِّي أَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ مِنْ قَاتِلِكَ وَ مِنْ سَالِبِكَ يَا لَيْتَنِي كُنْتُ مَعَكَ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً وَ أَبْذُلُ مُهْجَتِي فِيكَ وَ أَقِيكَ بِنَفْسِي وَ كُنْتُ فِيمَنْ أَقَامَ بَيْنَ يَدَيْكَ حَتَّى يُسْفَكَ دَمِي مَعَكَ- فَأَظْفُرَ مَعَكَ بِالسَّعَادَةِ وَ الْفَوْزِ بِالْجَنَّةِ وَ تَقُولُ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ رَمَاكَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ طَعَنَكَ لَعَنَ اللَّهُ مَنِ اجْتَزَّ رَأْسَكَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ حَمَلَ رَأْسَكَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ نَكَتَ بِقَضِيبِهِ بَيْنَ ثَنَايَاكَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ أَبْكَى نِسَاءَكَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ أَيْتَمَ أَوْلَادَكَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ أَعَانَ عَلَيْكَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ سَارَ إِلَيْكَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ مَنَعَكَ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ غَشَّكَ وَ خَلَّاكَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ سَمِعَ صَوْتَكَ فَلَمْ يُجِبْكَ لَعَنَ اللَّهُ ابْنَ آكِلَةِ الْأَكْبَادِ وَ لَعَنَ اللَّهُ ابْنَهُ وَ أَعْوَانَهُ وَ أَتْبَاعَهُ وَ أَنْصَارَهُ وَ ابْنَ سُمَيَّةَ وَ لَعَنَ اللَّهُ جَمِيعَ قَاتِلِيكَ وَ قَاتِلِي أَبِيكَ وَ مَنْ أَعَانَ عَلَى قَتْلِكُمْ وَ حَشَا اللَّهُ أَجْوَافَهُمْ وَ بُطُونَهُمْ وَ قُبُورَهُمْ نَاراً وَ عَذَّبَهُمْ عَذَاباً أَلِيماً
سپس گونه چپ را روى قبر گزارده و بگو:
خدايا به تضرّع من در خاك قبر پسر پيغمبرت رحم فرما چه آنكه من در جاى رحمت تو قرار گرفته‏ام اى پروردگار من.
و بعد بگو:
پدر و مادرم فداى تو اى پسر رسول خدا، من از كشنده تو و كسى كه جامه از بدنت بدر آورده به سوى خدا بى‏زارى مى‏جويم، كاش با تو مى‏بودم پس به رستگارى عظيمى نائل مى‏شدم و خون قلبم را در راه تو ايثار مى‏كردم و با بذل نفس تو را نگه مى‏داشتم و كاش در ميان كسانى بودم كه در مقابل تو به جهاد برخاسته و از تو حمايت نمودند تا خونم با تو به زمين مى‏ريخت و بدين ترتيب با تو به سعادت و رسيدن به بهشت دست مى‏يافتم.
و بگو:
خدا لعنت كند كسى كه به تو تير انداخت، خدا لعنت كند كسى را كه به تو نيزه زده، خدا لعنت كند كسى را كه سر تو را بريد، خدا لعنت كند كسى كه سر تو را با خود حمل نمود، خدا لعنت كند كسى را كه با چوب به وسط دندان‏هاى ثناياى تو زد، خدا لعنت كند كسى را كه زنان تو را گرياند، خدا لعنت كند كسى را كه فرزندانت را يتيم نمود، خدا لعنت كند كسى را كه دشمنان تو را كمك كرد، خدا لعنت كند كسى را كه به منظور جنگ با تو سير و سفر نمود، خدا لعنت كند كسى را كه تو را از آب فرات منع كرد، خدا لعنت كند كسى را كه به تو خيانت نمود و تنهايت گذارد، خدا لعنت كند كسى را كه صداى تو را شنيد و جوابت را نداد، خدا لعنت كند پسر خورنده جگرها را، و خدا لعنت كند فرزند و ياران و تابعين و مددكارانش و فرزند سميّه را، و خدا لعنت كند تمام كشندگان تو و آنان را كه بر كشتنت كمك كردند، و خدا درون و دل‏ها و قبرهاى ايشان را پر از آتش كند، و ايشان را عذابى دردناك نمايد.
ثُمَّ تُسَبِّحُ عِنْدَ رَأْسِهِ أَلْفَ تَسْبِيحَةٍ مِنْ تَسْبِيحِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ إِنْ أَحْبَبْتَ تَحَوَّلْتَ إِلَى عِنْدِ رِجْلَيْهِ وَ تَدْعُو بِمَا قَدْ فَسَّرْتُ لَكَ ثُمَّ تَدُورُ مِنْ عِنْدِ رِجْلَيْهِ إِلَى عِنْدِ رَأْسِهِ فَإِذَا فَرَغْتَ مِنَ الصَّلَاةِ سَبَّحْتَ وَ التَّسْبِيحُ تَقُولُ سُبْحَانَ مَنْ لَا تَبِيدُ مَعَالِمُهُ سُبْحَانَ مَنْ لَا تَنْقُصُ خَزَائِنُهُ سُبْحَانَ مَنْ لَا انْقِطَاعَ لِمُدَّتِهِ سُبْحَانَ مَنْ لَا يَنْفَدُ مَا عِنْدَهُ سُبْحَانَ مَنْ لَا اضْمِحْلَالَ لِفَخْرِهِ- سُبْحَانَ مَنْ لَا يُشَاوِرُ أَحَداً فِي أَمْرِهِ سُبْحَانَ مَنْ لَا إِلَهَ غَيْرُهُ ثُمَّ تَحَوَّلُ عِنْدَ رِجْلَيْهِ وَ ضَعْ يَدَكَ عَلَى الْقَبْرِ وَ قُلْ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ثَلَاثاً صَبَرْتَ وَ أَنْتَ الصَّادِقُ الْمُصَدَّقُ قَتَلَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكُمْ بِالْأَيْدِي وَ الْأَلْسُنِ وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ رَبَّ الْأَرْبَابِ- صَرِيخَ الْأَخْيَارِ إِنِّي عُذْتُ مَعَاذاً فَفُكَّ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ جِئْتُكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهُ وَافِداً إِلَيْكَ أَتَوَسَّلُ إِلَى اللَّهِ فِي جَمِيعِ حَوَائِجِي مِنْ أَمْرِ آخِرَتِي وَ دُنْيَايَ وَ بِكَ يَتَوَسَّلُ الْمُتَوَسِّلُونَ إِلَى اللَّهِ فِي جَمِيعِ حَوَائِجِهِمْ وَ بِكَ يُدْرِكُ أَهْلُ الثَّوَابِ مِنْ عِبَادِ اللَّهِ طَلِبَتَهُمْ- أَسْأَلُ وَلِيَّكَ وَ وَلِيَّنَا أَنْ يَجْعَلَ حَظِّي مِنْ زِيَارَتِكَ الصَّلَاةَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ الْمَغْفِرَةَ لِذُنُوبِي اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا مِمَّنْ تَنْصُرُهُ وَ تَنْتَصِرُ بِهِ لِدِينِكَ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ ثُمَّ تَضَعُ خَدَّيْكَ عَلَيْهِ وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ رَبَّ الْحُسَيْنِ اشْفِ صَدْرَ الْحُسَيْنِ اللَّهُمَّ رَبَّ الْحُسَيْنِ اطْلُبْ بِدَمِ الْحُسَيْنِ اللَّهُمَّ رَبَّ الْحُسَيْنِ انْتَقِمْ مِمَّنْ رَضِيَ بِقَتْلِ الْحُسَيْنِ اللَّهُمَّ رَبَّ الْحُسَيْنِ انْتَقِمْ مِمَّنْ خَالَفَ الْحُسَيْنَ اللَّهُمَّ رَبَّ الْحُسَيْنِ انْتَقِمْ مِمَّنْ فَرِحَ بِقَتْلِ الْحُسَيْنِ وَ تَبْتَهِلُ إِلَى اللَّهِ فِي اللَّعْنَةِ عَلَى قَاتِلِ الْحُسَيْنِ وَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ تُسَبِّحُ عِنْدَ رِجْلَيْهِ أَلْفَ تَسْبِيحَةٍ مِنْ تَسْبِيحِ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ ص فَإِنْ لَمْ تَقْدِرْ فَمِائَةَ تَسْبِيحَةٍ وَ تَقُولُ سُبْحَانَ ذِي الْعِزِّ الشَّامِخِ الْمُنِيفِ سُبْحَانَ ذِي الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ الْفَاخِرِ الْعَظِيمِ [الْعَمِيمِ [_سُبْحَانَ ذِي الْمُلْكِ الْفَاخِرِ الْقَدِيمِ سُبْحَانَ ذِي الْمُلْكِ الْفَاخِرِ الْعَظِيمِ.
سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ الْجَمَالَ سُبْحَانَ مَنْ تَرَدَّى بِالنُّورِ وَ الْوَقَارِ- سُبْحَانَ مَنْ يَرَى أَثَرَ النَّمْلِ فِي الصَّفَا وَ خَفَقَانَ الطَّيْرِ فِي الْهَوَاءِ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ هَكَذَا وَ لَا هَكَذَا غَيْرُهُ
سپس نزديك سر مبارك آن جناب هزار مرتبه تسبيح حضرت امير الموءمنين عليه السّلام را بگو، و اگر خواستى تسبيح حضرت را نگو تا پائين پاهاى مبارك برسى و دعاء كن به آنچه بعدا برايت شرح خواهم داد (و محتمل است مراد دعاهائى باشد كه قبلا حضرت براى ابو حمزه ثمالى بيان فرمودند) بهر صورت پس از رسيدن به پائين پا و خواندن دعا دور بزن و خود را به نزديك سر مبارك برسان و پس از فراغت از نماز تسبيح بگو و مراد از تسبيح، تسبيح امير الموءمنين عليه السّلام است كه به آن اشاره شد و آن اينست كه بگوئى: منزّه است كسى كه معالم و نشانه‏هاى دالّه بر او كهنه‏شدنى نيست، منزّه است كسى كه خزائنش كم‏شدنى نيست، منزّه است كسى كه دوران سلطنتش منقرض شدنى نيست، منزّه است كسى كه آنچه نزدش هست تمام‏شدنى نيست، منزّه است كسى كه فخر و بزرگى او زايل‏شدنى نيست، منزّه است كسى كه در كارهايش با كسى مشورت نمى‏كند، منزّه است كسى كه معبودى غير از او نمى‏باشد.
سپس به پائين پاهاى مبارك منتقل شو و دست بر قبر بگذار و بگو:
درود و رحمت فرستد خدا بر تو اى ابا عبد اللّه (سه مرتبه) صبر كردى و تو راستگو و تصديق‏شده‏اى، خدا بكشد كسانى را كه تو را با دست‏ها و زبانهايشان كشتند.
و بعد بگو:
خداوندا اى صاحب صاحب‏ها، و اى پناه دهنده خوب‏ها، من پناه مى‏آورم پناه آوردنى، پس من را از آتش دوزخ برهان، آمدم نزد تو اى فرزند رسول خدا در حالى كه به سويت سفر نمودم، در تمام نيازمندى‏هايم چه امور اخروى بوده و چه دنيوى به خدا متوسّل مى‏شوم، و تمام متوسّلين به خدا در جميع نيازمندى‏هايشان تو را واسطه و وسيله قرار مى‏دهند، و به واسطه تو بندگانى كه اهل پاداش و اجر هستند مطلوب خود را درك مى‏كنند، از ولىّ تو و ولىّ خود درخواست مى‏كنم كه بهره من از زيارت تو را صلوات بر محمّد و آل محمّد و آمرزش گناهان من قرار دهد، خداوندا، ما را از كسانى قرار بده كه تو آنها را يارى مى‏كنى و بواسطه ايشان دينت را در دنيا و آخرت مدد مى‏نمائى.
سپس صورت بر قبر بگذار و بگو:
خداوندا، اى پروردگار حسين، شفا بده سينه حسين را، خدايا، اى پروردگار حسين! خون خواهى خون حسين نما، خداوندا اى پروردگار حسين! از كسى كه به قتل حسين راضى شد انتقام بكش، خداوندا اى پروردگار حسين! از كسى كه مخالفت حسين را نمود انتقام بگير، خداوندا، اى پروردگار حسين از كسى كه كشته شدن حسين او را شاد و مسرور نمود انتقام بگير، و در لعن نمودن بر قاتلين امام حسين و امير الموءمنين عليهما السّلام به خدا التماس و تضرّع نما و در پائين پا هزار مرتبه تسبيح حضرت فاطمه زهرا صلّى اللّه عليها را بگو اگر نتوانستى آن را صد مرتبه بگو و آن تسبيح عبارتست از اينكه بگوئى:
منزّه است خدائى كه صاحب عزّت بوده و مقامش رفيع و عالى است، و منزّه است خداوندى كه صاحب جلال و بزرگى عظيم مى‏باشد، منزّه است خداوندى كه صاحب سلطنت عظيم و قديم مى‏باشد، منزّه است خداوندى كه صاحب پادشاهى و بزرگ مى‏باشد، منزّه است كسى كه لباس عزّت و زيبائى پوشيده، منزّه است كسى كه با نور و وقار و بردبارى آراسته و مزيّن گرديده، منزّه است كسى كه اثر پاى مور روى سنگ صاف را مى‏بيند، منزّه است كسى كه بال زدن پرندگان را در هوا مى‏بيند، منزّه است كسى كه او اين چنين بوده ولى غيرش چنين نمى‏باشد.
ثُمَّ صِرْ إِلَى قَبْرِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ فَهُوَ عِنْدَ رِجْلِ الْحُسَيْنِ فَإِذَا وَقَفْتَ عَلَيْهِ فَقُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ- وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ وَ ابْنَ خَلِيفَةِ رَسُولِ اللَّهِ وَ ابْنَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ مُضَاعَفَةً كُلَّمَا طَلَعَتْ شَمْسٌ أَوْ غَرَبَتْ السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ عَلَى رُوحِكَ وَ بَدَنِكَ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي مِنْ مَذْبُوحٍ وَ مَقْتُولٍ مِنْ غَيْرِ جُرْمٍ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي دَمَكَ الْمُرْتَقَى بِهِ إِلَى حَبِيبِ اللَّهِ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي مِنْ مُقَدَّمٍ بَيْنَ يَدِي أَبِيكَ يَحْتَسِبُكَ وَ يَبْكِي عَلَيْكَ مُحْتَرِقاً عَلَيْكَ قَلْبُهُ يَرْفَعُ دَمَكَ بِكَفِّهِ إِلَى أَعْنَانِ السَّمَاءِ- لَا يَرْجِعُ مِنْهُ قَطْرَةٌ وَ لَا تَسْكُنُ عَلَيْكَ مِنْ أَبِيكَ زَفْرَةٌ وَدَّعَكَ لِلْفِرَاقِ- فَمَكَانُكُمَا عِنْدَ اللَّهِ مَعَ آبَائِكَ الْمَاضِينَ وَ مَعَ أُمَّهَاتِكَ فِي الْجِنَانِ مُنَّعَمِينَ- أَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ مِمَّنْ قَتَلَكَ وَ ذَبَحَكَ ثُمَّ انْكَبَّ عَلَى الْقَبْرِ وَ ضَعْ يَدَيْكَ [يَدَكَ ]عَلَيْهِ وَ قُلْ سَلَامُ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِينَ وَ أَنْبِيَائِهِ الْمُرْسَلِينَ وَ عِبَادِهِ الصَّالِحِينَ عَلَيْكَ يَا مَوْلَايَ وَ ابْنَ مَوْلَايَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ عَلَى عِتْرَتِكَ وَ أَهْلِ بَيْتِكَ وَ آبَائِكَ وَ أَبْنَائِكَ وَ أُمَّهَاتِكَ الْأَخْيَارِ الْأَبْرَارِ الَّذِينَ أَذْهَبَ اللَّهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِيراً السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ ابْنَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ ابْنَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنِ اسْتَخَفَّ بِحَقِّكُمْ وَ قَتَلَكُمْ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ بَقِيَ مِنْهُمْ وَ مَنْ مَضَى نَفْسِي فِدَاوءُكُمْ وَ لِمَضْجَعِكُمْ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكُمْ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً كَثِيراً
سپس به طرف قبر على بن الحسين بگرد، آن جناب پائين امام حسين عليه السّلام مى‏باشد پس وقتى مقابل قبرش ايستادى بگو:
درود بر تو اى فرزند رسول خدا و رحمت و بركات خدا بر تو باد، درود بر تو اى جانشين رسول خدا و پسر دختر رسول خدا، و رحمت و بركات خدا چند برابر بر تو باد، مادامى كه خورشيد طلوع كرده يا غروب مى‏نمايد درود بر تو و بر روان و بدن تو باد، پدر و مادرم فداى سر بريده و كشته‏اى باد كه بدون گناهى او را كشتند، پدر و مادرم فدايت، خون تو بالا رفت و به نظر حبيب خدا رسيد، پدر و مادرم فداى تو كه در مقابل پدر شهيد شده و پدرت تسليم رضاى خدا گشت و بر تو گريست، در حالى كه قلب او بر تو آتش گرفت، خونت را به كف گرفت و به آسمان پاشيد و قطره‏اى از آن به زمين بر نگشت، و ناله و افغان در سوك تو از پدرت قطع نشد و آن حضرت آنى آرام نگشت، به منظور جدائى با تو وداع نمود، پس جايگاه شما دو نفر نزد خدا با پدران و گذشتگانتان مى‏باشد، و نيز همراه مادرانتان در بهشت به خوشگذرانى مشغوليد، به سوى خدا بى‏زارى مى‏جويم از كسى كه تو را كشت و سر بريد.
سپس تكيه بر قبر داده و دو دست را بر آن بگذار و بگو:
درود خدا و فرشتگان مقرّب و انبياء فرستاده و بندگان صالح بر تو اى سرور من و فرزند سرور من، و رحمت و بركات خدا بر تو باد، رحمت فرستد خدا بر تو و بر دودمان و خاندان و پدران و فرزندان و مادران نيك و خوب تو، آنان كه خداوند رجس و آلودگى را از ايشان بركنار داشت و پاكشان نمود پاك نمودنى، درود بر تو اى فرزند رسول خدا و فرزند امير الموءمنين و فرزند حسين بن على، و رحمت خدا و بركاتش بر تو باد، خدا لعنت كند كشنده تو را، و خدا لعنت كند كسى كه حق شما و كشتن شما را سبك شمرد، خدا لعنت كند باقى مانده و گذشتگان ايشان را، جانم فداى شما و فداى قبر شما باد، رحمت خدا و درود فراوانش بر شما باد.

ثُمَّ ضَعْ خَدَّكَ عَلَى الْقَبْرِ وَ قُلْ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ ثَلَاثاً بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي أَتَيْتُكَ زَائِراً وَافِداً عَائِذاً مِمَّا جَنَيْتُ عَلَى نَفْسِي وَ احْتَطَبْتُ عَلَى ظَهْرِي- أَسْأَلُ اللَّهَ وَلِيَّكَ وَ وَلِيِّي أَنْ يَجْعَلَ حَظِّي مِنْ زِيَارَتِكَ عِتْقَ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَ تَدْعُو بِمَا أَحْبَبْتَ ثُمَّ تَدُورُ مِنْ خَلْفِ الْحُسَيْنِ ع إِلَى عِنْدِ رَأْسِهِ وَ صَلِّ عِنْدَ رَأْسِهِ رَكْعَتَيْنِ تَقْرَأُ فِي الْأُولَى الْحَمْدَ وَ يس وَ فِي الثَّانِيَةِ الْحَمْدَ وَ الرَّحْمَنَ وَ إِنْ شِئْتَ صَلَّيْتَ خَلْفَ الْقَبْرِ وَ عِنْدَ رَأْسِهِ أَفْضَلُ فَإِذَا فَرَغْتَ فَصَلِّ مَا أَحْبَبْتَ إِلَّا أَنَّ رَكْعَتَيِ الزِّيَارَةِ لَا بُدَّ مِنْهُمَا عِنْدَ كُلِّ قَبْرٍ فَإِذَا فَرَغْتَ مِنَ الصَّلَاةِ فَارْفَعْ يَدَيْكَ وَ قُلِ اللَّهُمَّ إِنَّا أَتَيْنَاهُ مُوءْمِنِينَ بِهِ مُسَلِّمِينَ لَهُ مُعْتَصِمِينَ بِحَبْلِهِ عَارِفِينَ بِحَقِّهِ مُقِرِّينَ بِفَضْلِهِ مُسْتَبْصِرِينَ بِضَلَالَةِ مَنْ خَالَفَهُ عَارِفِينَ بِالْهُدَى الَّذِي هُوَ عَلَيْهِ اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ وَ أُشْهِدُ مَنْ حَضَرَ مِنْ مَلَائِكَتِكَ إِنِّي بِهِمْ مُوءْمِنٌ وَ إِنِّي بِمَنْ قَتَلَهُمْ كَافِرٌ- اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِمَا أَقُولُ بِلِسَانِي حَقِيقَةً فِي قَلْبِي وَ شَرِيعَةً فِي عَمَلِي- اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِمَّنْ لَهُ مَعَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ قَدَمٌ ثَابِتٌ وَ أَثْبِتْنِي فِيمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَهُ اللَّهُمَّ الْعَنِ الَّذِينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَكَ كُفْراً سُبْحَانَكَ يَا حَلِيمُ- عَمّا يَعْمَلُ الظّالِمُونَ فِي الْأَرْضِ تَبَارَكْتَ وَ تَعَالَيْتَ يَا عَظِيمُ- تَرَى عَظِيمَ الْجُرْمِ مِنْ عِبَادِكَ فَلَا تَعْجَلْ عَلَيْهِمْ تَعَالَيْتَ يَا كَرِيمُ أَنْتَ شَاهِدٌ غَيْرُ غَائِبٍ وَ عَالِمٌ بِمَا أُوتِيَ إِلَى أَهْلِ صِفْوَتِكَ وَ أَحِبَّائِكَ مِنَ الْأَمْرِ الَّذِي لَا تَحْمِلُهُ سَمَاءٌ وَ لَا أَرْضٌ وَ لَوْ شِئْتَ لَانْتَقَمْتَ مِنْهُمْ وَ لَكِنَّكَ ذُو أَنَاةٍ وَ قَدْ أَمْهَلْتَ الَّذِينَ اجْتَرَءُوا عَلَيْكَ وَ عَلَى رَسُولِكَ وَ حَبِيبِكَ فَأَسْكَنْتَهُمْ أَرْضَكَ وَ غَذَوْتَهُمْ بِنِعْمَتِكَ إِلَى أَجَلٍ هُمْ بَالِغُوهُ وَ وَقْتٍ هُمْ صَائِرُونَ إِلَيْهِ لِيَسْتَكْمِلُوا الْعَمَلَ الَّذِي قَدَّرْتَ وَ الْأَجَلَ الَّذِي أَجَّلْتَ لِتُخَلِّدَهُمْ فِي مَحَطٍّ وَ وَثَاقٍ وَ نَارِ جَهَنَّمَ وَ حَمِيمٍ وَ غَسَّاقٍ وَ الضَّرِيعِ وَ الْإِحْرَاقِ وَ الْأَغْلَالِ وَ الْأَوْثَاقِ وَ غِسْلِينٍ وَ زَقُّومٍ وَ صَدِيدٍ مَعَ طُولِ الْمُقَامِ فِي أَيَّامِ لَظًى وَ فِي سَقَرَ الَّتِي لا تُبْقِي وَ لا تَذَرُ وَ فِي الْحَمِيمِ وَ الْجَحِيمِ
سپس صورت بر قبر بگذار و بگو:
خدا تو را رحمت كند اى ابا الحسن (سه مرتبه) پدر و مادرم فدايت، نزد تو آمدم در حالى كه زائر و مسافر تو بوده و از جنايات و ستم‏هائى كه بر خود كرده‏ام و پشتم را سنگين نموده‏ام به تو پناهنده شده‏ام، از خدا كه ولىّ تو و ولىّ من است درخواست دارم كه بهره من از زيارتت را آزادى من از آتش دوزخ قرار دهد.
بعد هر دعائى كه خواستى بكن و سپس از پشت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام دور بزن و خود را به نزديك سر مبارك آن حضرت برسان و دو ركعت نماز بالاى سر خوانده، در ركعت اوّل حمد و يس و در ركعت دوّم حمد و الرّحمن قرائت كن و اگر خواستى نماز را پشت قبر بجا بياور منتهى بالاى سر افضل و بهتر است و پس از تمام شدن نماز هر نماز ديگرى خواستى بخوان منتهى دو ركعت نماز زيارت را بايد نزد هر قبرى بخوانى و وقتى از خواندن نماز فارغ شدى دو دست را بلند كن و بگو:
خداوندا ما به نزد آن حضرت رسيديم در حالى كه به آن جناب ايمان داشته و تسليمش هستيم، به ريسمان او چنگ زده‏ايم، و به حقّش آگاهيم، به فضلش اقرار داريم، به گمراه بودن آنان كه مخالفتش را كردند اطّلاع داريم، به طريق هدايتى كه او بر آن است علم داريم، خداوندا تو و فرشتگان حاضرت را شاهد مى‏گيرم كه من به ايشان ايمان دارم، و به قاتلين ايشان كفر ورزيده و انكارشان مى‏كنم، خداوندا براى آنچه به زبان مى‏رانم در دلم حقيقت و واقعيتى، و در عملم شريعتى قرار بده و ضبط كن من را در زمره آنان كه با آن حضرت شهيد شدند، خداوندا كسانى را كه نعمت ايمان را به كفر تبديل كردند لعنت كن، منزهى تو اى حليم و بردبار از آنچه ستمكاران در زمين مرتكب مى‏شوند، با بركت و بلند مرتبه‏اى اى بزرگ، بزرگ گناه را از بندگانت مى‏بينى ولى در تأديبشان شتاب نمى‏كنى، بلند مرتبه‏اى اى با كرامت، تو شاهدى غير غائب، و آگاهى به آنچه نسبت به برگزيدگان و دوستانت انجام شده اعمال و افعالى كه لطمات و صدمات ناشى از آنها را نه آسمان و نه زمين نمى‏توانند تحمّل كنند، و اگر بخواهى از ايشان (فاعلين و عاملين ظلم) انتقام خواهى گرفت، ولى تو مهلت دهنده‏اى، به كسانى كه بر تو و بر رسول و حبيبت جرات نموده و ستم كرده‏اند مهلت داده‏اى، ايشان را در زمين خود ساكن گردانيده‏اى و بواسطه نعمت‏هايت پرورششان داده‏اى، و اين مهلت هست تا زمانى كه ايشان به آن رسيده، و تا هنگامى كه به آن منتقل شده، تا بدين وسيله عملى را كه تقدير نموده‏اى كاملا انجام داده و زمانى را كه معين كرده‏اى فرا برسد، آن گاه ايشان را در طبقات پائين و در زير زنجيرهاى آتشى در آتش دوزخ مخلّد نمائى، و نيز آنها را در آب داغ و مايعى متعفّن كه از چرك و عرق اهل دوزخ جارى است غرقشان كنى، و نيز آنها در مكانى كه ضريع (گياهى است كه داراى تيغ‏هاى بسيار بلند است) در آن روئيده و همراه آن دائم زبانه آتش شعله‏ور است گرفتار نمائى، و در زير زنجيرها و ريسمانهاى آتش محبوس كرده، و از عرق و زرد آبى كه از گوشت بدن اهل دوزخ جريان دارد و نيز از زقّوم جهنّم به آنها بخورانى، در حالى كه اقامتشان در دوزخ طولانى و همراه با شعله‏ور بودن آتش سخت جهنّم مى‏باشد، در جهنّمى كه شراره‏هاى آن از دوزخيان هيچ باقى نگذارده و تمام را سوزانده و محو نمايد، و در آبى داغ و جهنّمى سوزان جايشان دهى.
ثُمَّ تَنْكَبُّ عَلَى الْقَبْرِ وَ تَقُولُ يَا سَيِّدِي أَتَيْتُكَ زَائِراً مُوقَراً بِالذُّنُوبِ أَتَقَرَّبُ إِلَى رَبِّي بِوُفُودِي إِلَيْكَ وَ بُكَائِي عَلَيْكَ وَ عَوِيلِي وَ حَسْرَتِي وَ أَسَفِي وَ بُكَائِي وَ مَا أَخَافُ عَلَى نَفْسِي رَجَاءَ أَنْ تَكُونَ لِي حِجَاباً وَ سَنَداً وَ كَهْفاً وَ حِرْزاً وَ شَافِعاً وَ وِقَايَةً مِنَ النَّارِ غَداً وَ أَنَا مِنْ مَوَالِيكُمُ الَّذِينَ أُعَادِي عَدُوَّكُمْ وَ أُوَالِي وَلِيَّكُمْ عَلَى ذَلِكَ أَحْيَى وَ عَلَى ذَلِكَ أَمُوتُ وَ عَلَيْهِ أُبْعَثُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى وَ قَدْ أَشْخَصْتُ بَدَنِي وَ وَدَّعْتُ أَهْلِي وَ بَعُدَتْ شُقَّتِي وَ أُوءَمِّلُ فِي قُرْبِكُمُ النَّجَاةَ وَ أَرْجُو فِي أَيَّامِكُمُ الْكَرَّةَ وَ أَطْمَعُ فِي النَّظَرِ إِلَيْكُمْ وَ إِلَى مَكَانِكُمْ غَداً فِي جَنَّاتِ رَبِّي مَعَ آبَائِكُمُ الْمَاضِينَ- وَ تَقُولُ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ يَا حُسَيْنَ ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ جِئْتُكَ مُسْتَشْفِعاً بِكَ إِلَى اللَّهِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَشْفِعُ إِلَيْكَ بِوَلَدِ حَبِيبِكَ وَ بِالْمَلَائِكَةِ الَّذِينَ يَضِجُّونَ عَلَيْهِ وَ يَبْكُونَ وَ يَصْرُخُونَ لا يَفْتُرُونَ وَ لا يَسْأَمُونَ وَ هُمْ مِنْ خَشْيَتِكَ مُشْفِقُونَ وَ مِنْ عَذَابِكَ حَذِرُونَ لَا تُغَيِّرُهُمُ الْأَيَّامُ وَ لَا يَنْهَزِمُونَ مِنْ نَوَاحِي الْحَيْرِ يَشْهَقُونَ وَ سَيِّدُهُمْ يَرَى مَا يَصْنَعُونَ وَ مَا فِيهِ يَتَقَلَّبُونَ قَدِ انْهَمَلَتْ مِنْهُمُ الْعُيُونُ فَلَا تَرْقَأُ وَ اشْتَدَّ مِنْهُمُ الْحَزَنُ بِحُرْقَةٍ لَا تُطْفَى ثُمَّ تَرْفَعُ يَدَيْكَ وَ تَقُولُ- اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مَسْأَلَةَ الْمِسْكِينِ الْمُسْتَكِينِ الْعَلِيلِ الذَّلِيلِ الَّذِي لَمْ يُرِدْ بِمَسْأَلَتِهِ غَيْرَكَ فَإِنْ لَمْ تُدْرِكْهُ رَحْمَتُكَ عَطِبَ أَسْأَلُكَ أَنْ تُدَارِكَنِي بِلُطْفٍ مِنْكَ وَ أَنْتَ الَّذِي لَا يَخِيبُ سَائِلُكَ وَ تُعْطِي الْمَغْفِرَةَ وَ تَغْفِرُ الذُّنُوبَ فَلَا أَكُونَنَّ يَا سَيِّدِي أَنَا أَهْوَنَ خَلْقِكَ عَلَيْكَ وَ لَا أَكُونُ أَهْوَنَ مَنْ وَفَدَ إِلَيْكَ بِابْنِ حَبِيبِكَ فَإِنِّي أَمَّلْتُ وَ رَجَوْتُ وَ طَمِعْتُ وَ زُرْتُ وَ اغْتَرَبْتُ رَجَاءً لَكَ أَنْ تُكَافِئَنِي إِذْ أَخْرَجْتَنِي مِنْ رَحْلِي فَأَذِنْتَ لِي بِالْمَسِيرِ إِلَى هَذَا الْمَكَانِ رَحْمَةً مِنْكَ وَ تَفَضُّلًا مِنْكَ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ
سپس تكيه بر قبر داده و بگو:
اى سرور من به نزد تو آمدم در حالى كه زائر تو هستم و پشته بارى از گناه را مى‏كشم، سفر خود به سوى تو را وسيله قرار دادم كه به پروردگارم نزديك شوم، و نيز به واسطه گريستن بر تو و با صداى بلند زارى نمودن و حسرت و تأسف خوردن و گريه كردن بر حال خويش به خدا تقرّب مى‏جويم، بر خود خوف و هراسى نداشته زيرا اميدوارم كه تو براى من حجاب و تكيه‏گاه و پناهگاه، و جايگاه امن و نگاه دارنده از آتش دوزخ بوده و در فرداى قيامت حافظ من از جهنّم باشى، و من از دوستان شما هستم آنان كه با دشمنانتان دشمن و با دوستانتان دوست هستند، بر اين طريق زنده بوده و بر آن خواهم مرد، و ان شاء اللّه بر آن مبعوث شده و پس از مردن زنده خواهم شد، همانا بدن و جسم خويش را به تعب انداخته و با اهل خود وداع نموده و سفرم به درازا كشيده، و در قرب و جوار شما آرزوى نجات دارم، و در آمدن به محضر شما اميدوارم كه در زمان رجعت باز گردم و در نظر كردن بر شما و به مكانتان طمع دارم كه در فرداى قيامت با پدران و سلف گذشته شما در بهشت باشم.
و سپس بگو:
اى ابا عبد اللّه، اى حسين فرزند رسول خدا، نزد تو آمدم در حالى كه شما را شفيع بين خود و خدا قرار دادم، بار خدايا من فرزند حبيبت را شفيع خود بسوى تو قرار دادم، و فرشتگان را نيز شفيع خويش نمودم، فرشتگانى كه بر آن حضرت ضجّه زده و ناله نموده و گريسته و فرياد مى‏كنند، و از زارى و گريستن سستى به آنها راه نيافته و از آن بدحال نشده و از ترس تو بيمناك و هراسان هستند، و از عذاب تو بر حذر مى‏باشند، گذشت ايّام آنها را تغيير نداده، و در حالى كه پيوسته جيق مى‏زنند از اطراف حير (حرم سيّد الشهداء عليه السّلام) دور نمى‏شوند، و سرور و آقاى ايشان عمل و حركت آنها را مى‏بيند، لا ينقطع چشمهايشان اشك ريخته و خشك نمى‏گردد حزن ايشان شدّت پيدا كرده و سوزش و گرمى آن افزون شده و هرگز آرام و خاموش نمى‏شود.
سپس دو دست خود را بلند كن و بگو:
خدايا از تو درخواست مى‏كنم درخواست شخص بى‏چيز و ذليل را، درخواست شخص عليل و خوارى را كه با درخواستش غير تو را قصد نمى‏كند، پس اگر رحمت تو شامل حالش نشود هلاك مى‏گردد، از تو درخواست مى‏كنم كه لطف خود را شامل حالم بنمائى، تو كسى هستى كه سائل را نااميد نمى‏كنى، مغفرت را شامل بندگان كرده و از گناهان مى‏گذرى، اى سرور من نيستم صبورترين و نرم‏ترين خلق تو بر تو، و نيستم نرم‏ترين كسى كه پسر حبيبت را به درگاهت واسطه آورده باشم، من آرزو و اميد دارم، طمع داشته و به زيارت آمده و وطن را ترك كرده‏ام، اميد به تو دارم كه در مقابل جبران مى‏كنى زيرا من را از منزلم بيرون آورده، پس اذن دادى كه به اين مكان بيايم و اين رحمتى است از تو، و تفضّلى است از جانب تو به من اى بخشنده مهربان.
وَ اجْتَهِدْ فِي الدُّعَاءِ مَا قَدَرْتَ عَلَيْهِ وَ أَكْثِرْ مِنْهُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى ثُمَّ تَخْرُجُ مِنَ السَّقِيفَةِ وَ تَقِفُ بِحِذَاءِ قُبُورِ الشُّهَدَاءِ وَ تُومِئُ إِلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ وَ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا أَهْلَ الْقُبُورِ مِنْ أَهْلِ دِيَارٍ مِنَ الْمُوءْمِنِينَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّارِ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا أَوْلِيَاءَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا أَنْصَارَ اللَّهِ وَ أَنْصَارَ رَسُولِهِ وَ أَنْصَارَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ أَنْصَارَ ابْنِ رَسُولِهِ وَ أَنْصَارَ دِينِهِ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ أَنْصَارُ اللَّهِ كَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ- وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَكانُوا فَمَا ضَعُفْتُمْ وَ مَا اسْتَكَنْتُمْ حَتَّى لَقِيتُمُ اللَّهَ عَلَى سَبِيلِ الْحَقِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكُمْ وَ عَلَى أَرْوَاحِكُمْ وَ أَبْدَانِكُمْ وَ أَجْسَادِكُمْ- أَبْشِرُوا بِمَوْعِدِ اللَّهِ الَّذِي لَا خُلْفَ لَهُ وَ لَا تَبْدِيلَ إِنَّ اللَّهَ لَا يُخْلِفُ وَعْدَهُ وَ اللَّهُ مُدْرِكٌ بِكُمْ ثَارَ مَا وَعَدَكُمْ أَنْتُمْ خَاصَّةُ اللَّهِ اخْتَصَّكُمُ اللَّهُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ أَنْتُمُ الشُّهَدَاءُ وَ أَنْتُمُ السُّعَدَاءُ سَعِدْتُمْ عِنْدَ اللَّهِ وَ فُزْتُمْ بِالدَّرَجَاتِ مِنْ جَنَّاتٍ لَا يَظْعَنُ أَهْلُهَا وَ لَا يَهْرَمُونَ- وَ رَضُوا بِالْمُقَامِ فِي دَارِ السَّلَامِ مَعَ مَنْ نَصَرْتُمْ جَزَاكُمُ اللَّهُ خَيْراً مِنْ أَعْوَانٍ جَزَاءَ مَنْ صَبَرَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص أَنْجَزَ اللَّهُ مَا وَعَدَكُمْ مِنَ الْكَرَامَةِ فِي جِوَارِهِ وَ دَارِهِ مَعَ النَّبِيِّينَ وَ الْمُرْسَلِينَ وَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ قَائِدِ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِينَ أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي حَمَلَنِي إِلَيْكُمْ حَتَّى أَرَانِي مَصَارِعَكُمْ أَنْ يُرِيَنِيكُمْ عَلَى الْحَوْضِ رِوَاءً مَرْوِيِّينَ وَ يُرِيَنِي أَعْدَاءَكُمْ فِي أَسْفَلِ دَرْكٍ مِنَ الْجَحِيمِ فَإِنَّهُمْ قَتَلُوكُمْ ظُلْماً وَ أَرَادُوا إِمَاتَةَ الْحَقِّ وَ سَلَبُوكُمْ لِابْنِ سُمَيَّةَ وَ ابْنِ آكِلَةِ الْأَكْبَادِ فَأَسْأَلُ اللَّهَ أَنْ يُرِيَنِيهِمْ ظِمَاءً مُظْمَئِينَ مُسَلْسَلِينَ مُغَلْغَلِينَ يُسَاقُونَ إِلَى الْجَحِيمِ- السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا أَنْصَارَ اللَّهِ وَ أَنْصَارَ ابْنِ رَسُولِهِ مِنِّي مَا بَقِيتُ وَ بَقِيَ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ وَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ دَائِماً إِذَا فَنِيتُ وَ بُلِيتُ لَهْفِي عَلَيْكُمْ أَيُّ مُصِيبَةٍ أَصَابَتْ كُلَّ مَوْلًى لِمُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ لَقَدْ عَظُمَتْ وَ خُصَّتْ وَ جَلَّتْ وَ عَمَّتْ مُصِيبَتُكُمْ أَنَا بِكُمْ لَجَزِعٌ وَ أَنَا بِكُمْ لَمُوجَعٌ مَحْزُونٌ- وَ أَنَا بِكُمْ لَمُصَابٌ مَلْهُوفٌ هَنِيئاً لَكُمْ مَا أُعْطِيتُمْ وَ هَنِيئاً لَكُمْ مَا بِهِ حُيِّيتُمْ- فَلَقَدْ بَكَتْكُمُ الْمَلَائِكَةُ وَ حَفَّتْكُمْ وَ سَكَنَتْ مُعَسْكَرَكُمْ وَ حَلَّتْ مَصَارِعَكُمْ- وَ قَدَّسَتْ وَ صَفَّتْ بِأَجْنِحَتِهَا عَلَيْكُمْ لَيْسَ لَهَا عَنْكُمْ فِرَاقٌ إِلَى يَوْمِ التَّلَاقِ- وَ يَوْمِ الْمَحْشَرِ وَ يَوْمِ الْمَنْشَرِ طَافَتْ عَلَيْكُمْ رَحْمَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ بَلَغْتُمْ بِهَا شَرَفَ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ أَتَيْتُكُمْ شَوْقاً وَ زُرْتُكُمْ خَوْفاً أَسْأَلُ اللَّهَ أَنْ يُرِيَنِيكُمْ عَلَى الْحَوْضِ وَ فِي الْجِنَانِ مَعَ الْأَنْبِيَاءِ وَ الْمُرْسَلِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصّالِحِينَ وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفِيقاً
و در خواندن دعاء بقدرى كه قدرت دارى سعى كن و زياد بخوان سپس از آن محوطه سر پوشيده بيرون بيا و در مقابل قبور شهداء بايست و در حالى كه به تمامشان اشاره مى‏كنى بگو:
درود بر شما و رحمت خدا و بركاتش بر شما، درود بر شما اى اهل گورها كه از ديار اهل ايمان مى‏باشيد، درود بر شما بواسطه صبر و بردبارى كه نموديد پس خوشا به پايان زندگى دنياى شما، درود بر شما اى دوستان خدا، درود بر شما اى ياران خدا و ياران رسول خدا و ياران امير الموءمنين، و ياران فرزند رسول خدا و ياران دين خدا، شهادت مى‏دهم كه شما ياران خدا هستيد همان طورى كه خداوند عزّ و جلّ فرمود:
وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَكانُوا، پس شما ضعيف و ناتوان نشديد، تا خدا را بطريق حق كه داشتيد ملاقات نموديد، رحمت فرستد خدا بر شما و بر روان و بر بدن و جسدهاى شما، بشارت باد شما را به وعده‏اى كه خدا داده و تخلف و تبديل در آن نمى‏باشد، چه آنكه حقتعالى خلف وعده نخواهد نمود، و خدا به سبب شما تقاص خونى را كه وعده داده خواهد نمود، شما برگزيده‏هاى خدا هستيد، كه اختصاصتان داد به حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، شما شهيدان و سعادتمندانى هستيد كه نزد خدا به سعادت نائل شديد و رسيديد به درجات عالى بهشت «كه اهل آن هرگز از آن كوچ نكرده و پير و فرسوده نمى‏شوند، و خشنودند به اقامه نمودن در دار السّلام» در حالى كه با كسى هستيد كه نصرتش نموديد، خدا به شما ياران و اعوان پاداش خير دهد پاداش كسانى را كه با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم صبر نمودند، خداوند وفا كرد به آنچه وعده به شما نمود و كرامت در جوارش و سكونت در خانه‏اش با انبياء و مرسلين و امير الموءمنين عليه السّلام را كه رهبر گروه و امتى است كه دست و پا و رويشان سفيد و درخشان مى‏باشد نصيب نمود، درخواست مى‏كنم از خدائى كه من را بسوى شما واداشت و رهسپار نمود و مصارع و مقتل شما را به من نشان داد اينكه نشان دهد به من شما را بر حوض كوثر در حالى كه سيراب مى‏باشيد، و نشان دهد دشمنان شما را در پائين‏ترين دركات جهنّم، زيرا ايشان شما را ظالمانه كشتند و قصدشان از اين فعل شنيع از بين بردن حق بود، و جامه‏هاى شما را از تن درآورده و براى فرزند سميه و پسر خورنده جگرها بردند، پس از خدا درخواست مى‏كنم اينكه ايشان را بمن نشان بدهد در حالى كه سخت تشنه بوده و به زنجير و غل كشيده شده باشند، و بطرف جهنّم آنها را بكشانند، درود بر شما دائما هنگامى كه فانى و پوسيده شده باشم، حسرت و افسوس مى‏خورم بر شما، چه مصيبتى بر هر يك از نزديكان و خويشان محمّد و آل محمّد وارد شد! هر آينه بزرگ و اختصاص و گسترده مى‏باشد مصيبت شما، من براى شما جزع و ناله مى‏كنم، و بخاطر شما دردمند و محزونم، و بواسطه مصيبت‏هاى وارده بر شما مصيبت زده و در حيرتم، گوارا باد شما را آنچه داده شده‏ايد، و گوارا باد بر شما آنچه به آن تحيّت گفته شده‏ايد، همانا فرشتگان بر شما گريسته و اطراف شما را گرفته و در لشكرگاه شما سكونت اختيار كرده، و در قتلگاه شما فرود آمده، و تقديستان نموده و بالهايشان را بر شما گسترده‏اند، ايشان تا روز قيامت از شما جدا نخواهند شد، و در روز حشر و نشر بر گرد شما طواف كرده و دور مى‏زنند و اين رحمتى است از جانب حق تعالى، و شما به واسطه اين رحمت به شرف دنيا و آخرت رسيده‏ايد، نزد شما آمدم با شوق و زيارت‏تان كردم با خوف و هراس، از خدا مى‏خواهم كه شما را در حوض كوثر به من نشان دهد و در بهشت با انبياء و مرسلين و شهداء، و صالحين باشيد، و نيك رفيقانى هستند ايشان.
ثُمَّ دُرْ فِي الْحَائِرِ وَ أَنْتَ تَقُولُ يَا مَنْ إِلَيْهِ وَفَدْتُ وَ إِلَيْهِ خَرَجْتُ وَ بِهِ اسْتَجَرْتُ وَ إِلَيْهِ قَصَدْتُ وَ إِلَيْهِ بِابْنِ نَبِيِّهِ تَقَرَّبْتُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مُنَّ عَلَيَّ بِالْجَنَّةِ وَ فُكَّ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ اللَّهُمَّ ارْحَمْ غُرْبَتِي وَ بُعْدَ دَارِي وَ ارْحَمْ مَسِيرِي إِلَيْكَ وَ إِلَى ابْنِ حَبِيبِكَ وَ اقْلِبْنِي مُفْلِحاً مُنْجِحاً قَدْ قَبِلْتَ مَعْذِرَتِي وَ خُضُوعِي وَ خُشُوعِي عِنْدَ إِمَامِي وَ سَيِّدِي وَ مَوْلَايَ وَ ارْحَمْ صَرْخَتِي وَ بُكَائِي وَ هَمِّي وَ جَزَعِي وَ خُشُوعِي وَ حُزْنِي وَ مَا قَدْ بَاشَرَ قَلْبِي مِنَ الْجَزَعِ عَلَيْهِ فَبِنِعْمَتِكَ عَلَيَّ وَ بِلُطْفِكَ لِي خَرَجْتُ إِلَيْهِ وَ بِتَقْوِيَتِكَ إِيَّايَ وَ صَرْفِكَ الْمَحْذُورَ عَنِّي وَ كَلَائَتِكَ بِاللَّيْلِ وَ النَّهَارِ لِي وَ بِحِفْظِكَ وَ كَرَامَتِكَ إِيَّايَ وَ كُلَّ بَحْرٍ قَطَعْتُهُ وَ كُلَّ وَادٍ وَ فَلَاةٍ سَلَكْتُهَا- وَ كُلَّ مَنْزِلٍ نَزَلْتُهُ فَأَنْتَ حَمَلْتَنِي فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ أَنْتَ الَّذِي بَلَّغْتَنِي وَ وَفَّقْتَنِي وَ كَفَيْتَنِي وَ بِفَضْلٍ مِنْكَ وَ وِقَايَةٍ بَلَغْتُ وَ كَانَتِ الْمِنَّةُ لَكَ عَلَيَّ فِي ذَلِكَ كُلِّهِ وَ أَثَرِي مَكْتُوبٌ عِنْدَكَ وَ اسْمِي وَ شَخْصِي- فَلَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا أَبْلَيْتَنِي وَ اصْطَنَعْتَ عِنْدِي اللَّهُمَّ فَارْحَمْ قُرْبِي مِنْكَ وَ مَقَامِي بَيْنَ يَدَيْكَ وَ تَمَلُّقِي وَ اقْبَلْ مِنِّي تَوَسُّلِي إِلَيْكَ بِابْنِ حَبِيبِكَ وَ صِفْوَتِكَ وَ خِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ وَ تَوَجُّهِي إِلَيْكَ وَ أَقِلْنِي عَثْرَتِي وَ اقْبَلْ عَظِيمَ مَا سَلَفَ مِنِّي وَ لَا يَمْنَعْكَ مَا تَعْلَمُ مِنِّي مِنَ الْعُيُوبِ وَ الذُّنُوبِ وَ الْإِسْرَافِ عَلَى نَفْسِي وَ إِنْ كُنْتَ لِي مَاقِتاً فَارْضَ عَنِّي وَ إِنْ كُنْتَ عَلَيَّ سَاخِطاً فَتُبْ عَلَيَّ- إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَ لِوالِدَيَّ وَ ارْحَمْهُما كَما رَبَّيانِي صَغِيراً وَ اجْزِهِمَا عَنِّي خَيْراً اللَّهُمَّ اجْزِهِمَا بِالْإِحْسَانِ إِحْسَاناً وَ بِالسَّيِّئَاتِ غُفْرَاناً اللَّهُمَّ أَدْخِلْهُمَا الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ وَ حَرِّمْ وُجُوهَهُمَا عَنْ عَذَابِكَ وَ بَرِّدْ عَلَيْهِمَا مَضَاجِعَهُمَا وَ افْسَحْ لَهُمَا فِي قَبْرَيْهِمَا- وَ عَرِّفْنِيهِمَا فِي مُسْتَقَرٍّ مِنْ رَحْمَتِكَ وَ جِوَارِ حَبِيبِكَ مُحَمَّدٍ ص
سپس به دور حائر بگرد در حالى كه مى‏گوئى:
اى كسى كه به سويش سفر كرده‏ام و به جانبش از شهر خود خارج گشته‏ام و به او پناه آورده‏ام و به طرفش عزم نموده‏ام، و به سويش به واسطه پسر پيامبرش تقرّب جسته‏ام، درود بفرست بر محمّد و آل محمّد با داخل نمودن من به بهشت منّت بر من بگذار و از آتش جهنّم رهايم نما، بار خدايا به غربت و دور بودن منزلم ترحّم فرما، و به واسطه سير و سفر كردنم به سوى تو و پسر حبيبت من را مورد مهربانى و ترحّم خويش قرار بده، من را رستگار و سعادتمند بگردان، عذر من را پذيرفتى و تواضع و فروتنى من نزد امام و سرور و آقايم را مورد قبول قرار بده، به فرياد و گريه و حزن و افغان و تضرّع و اندوهم رحم كن، و نيز به جزع و بى‏تابى قلبم ترحّم فرما، من به واسطه نعمتى كه نصيبم نموده و لطفى كه در حقّم روا داشتى به سوى تو از منزلم خارج شده‏ام، و نيز سفرم به سوى تو مرهون تقويتى است كه تو من را نموده و به من قدرت داده‏اى، و موانع و مشكلات را از من دور كرده‏اى و در شب و روز حفظم كرده‏اى و مورد كرامتت قرارم داده‏اى، و هر ديارى را كه طى كرده و هر بيابان و خشكى را كه پيمودم و هر منزلى را كه فرود آمده‏ام به واسطه عنايت و لطف تو بوده، تو من را در خشكى و بيابان و آب و دريا رهبرى كردى، و تو من را به مقصد رسانده و توفيق داده و اسباب را در اختيارم نهادى و كفايتم كردى و به واسطه فضل تو و حفاظت از من به مقصد خود رسيدم و در تمام اين عنايات و الطاف منّت تو بر من ثابت است و فعل و اسم و شخص من نزد تو مكتوب و مضبوط مى‏باشد، پس حمد و سپاس تو را است بر نعمتهائى كه به من داده و بدين ترتيب من را آزمودى و مورد احسان و كرامت قرار دادى، بار خدايا به دورى من از تو و مرتبه‏ام نزدت و چرب زبانيم رحم فرما، متوسّل‏شدنم را به خود به واسطه فرزند حبيب و اختيار شده و برگزيده‏ات از خلق بپذير، خداوندا روى نمودن و توجّهم به خودت را قبول نما، خدايا لغزش‏هايم را عفو نما، گناهان بزرگ را كه در گذشته از من سرزده ببخش، و عيوب و گناهان و ستم‏هائى كه به خود كرده‏ام و تو از آنها آگاهى مانع آمرزش تو نشوند، و اگر از قبايح من در غضب هستى از من راضى شو، و اگر بر من خشمگين هستى توبه‏ام را قبول كن و از من درگذر، همانا تو بر هر چيز قادر هستى، خداوندا من و پدر و مادرم را بيامرز، و به ايشان ترحّم فرما همان طورى كه ايشان در طفوليت و كودكى به من ترحم كرده و تربيتم نمودند و از طرف من به ايشان پاداش نيك عطاء فرما، خداوندا بواسطه احسانشان به من، تو نيز به ايشان پاداش بده و به آنها احسان نما در مقابل بدى‏هايشان آنها را بيامرز، خداوندا به واسطه رحمت واسعه‏ات ايشان را به بهشت داخل كن و صورتشان را از مقابل شدن با عذابت بر حذر دار و خنك و خوش نما خوابگاهشان را و در قبرشان وسعت بده و به من نشان بده كه ايشان را در رحمتت مستقر فرموده‏اى و در جوار حبيبت حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم قرار داده‏اى.

باب هشتادم كيفيّت خواندن نماز نزديك قبر حضرت امام حسين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ نَاجِيَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ صَلِّ عِنْدَ رَأْسِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن خالد برقى و محمّد بن عبد اللّه، از پدرش عبد اللّه بن جعفر حميرى، از ابى عبد اللّه برقى، از جعفر بن ناجيه، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
نزد سر قبر حضرت امام حسين عليه السّلام نماز بگذار.
2- وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ وَ أَيُّوبَ بْنِ نُوحٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِي الْيَسَعِ قَالَ سَأَلَ رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا أَسْمَعُ قَالَ إِذَا أَتَيْتُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع أَجْعَلُهُ قِبْلَةً إِذَا صَلَّيْتُ- قَالَ تَنَحَّ هَكَذَا نَاحِيَةً
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسن، و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از موسى بن عمر و ايّوب بن نوح از عبد اللّه بن مغيره، از ابى اليسع وى مى‏گويد:
شخصى از حضرت أبا عبد اللّه عليه السّلام سوءال كرد و من مى‏شنيدم، وى عرض كرد:
هر گاه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام رفتم هنگام نماز آيا قبر را قبله و مقابل خود قرار بدهم؟
حضرت فرمودند:
از قبر فاصله بگير و دور شو.
3- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ره عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ يَزِيدَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا فَرَغْتَ مِنَ التَّسْلِيمِ عَلَى الشُّهَدَاءِ أَتَيْتَ [فَأْتِ ]قَبْرَ الْحُسَيْنِ ثُمَّ تَجْعَلُهُ بَيْنَ يَدَيْكَ ثُمَّ تُصَلِّي مَا بَدَا لَكَ
على بن الحسين رحمة اللّه عليه، از على بن ابراهيم، از پدرش، از ابن ابى نجران، از يزيد بن اسحاق، از حسن بن عطيّة، از ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هر گاه از سلام دادن به شهداء فارغ شدى به نزد قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برو و آن را در مقابل خود قرار بده سپس هر چه خواستى نماز بخوان.
4- وَ عَنْهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيٍّ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ إِنَّا نَزُورُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَكَيْفَ نُصَلِّي عِنْدَهُ قَالَ تَقُومُ خَلْفَهُ عِنْدَ كَتِفَيْهِ ثُمَّ تُصَلِّي عَلَى النَّبِيِّ ص وَ تُصَلِّي عَلَى الْحُسَيْنِ ع
على بن الحسين، از على بن ابراهيم، از پدرش، از ابن فضّال، از على بن عقبه، از عبيد اللّه بن على حلبى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، و مى‏گويد: محضر امام عليه السّلام عرض كردم:
ما به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏رويم چگونه در آنجا نماز بخوانيم؟
حضرت فرمودند:
پشت قبر نزد دو كتف و شانه‏هاى آن حضرت بايست سپس بر پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و امام حسين عليه السّلام نماز بگذار.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَيُّوبَ بْنِ نُوحٍ وَ غَيْرِهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو الْيَسَعِ قَالَ سَأَلَ رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا أَسْمَعُ عَنِ الْغُسْلِ إِذَا أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ أَجْعَلُهُ قِبْلَةً إِذَا صَلَّيْتُ قَالَ تَنَحَّ هَكَذَا نَاحِيَةً قَالَ آخُذُ مِنْ طِينِ قَبْرِهِ وَ يَكُونُ عِنْدِي أَطْلُبُ بَرَكَتَهُ قَالَ نَعَمْ أَوْ قَالَ لَا بَأْسَ بِذَلِكَ
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از ايّوب بن نوح، و غيرش از عبد اللّه بن مغيره، وى گفت:
ابو اليسع براى ما نقل نمود و گفت:
من مى‏شنيدم كه شخصى از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام راجع به غسل زيارت حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام پرسيد و بعد عرضه داشت:
وقتى نماز مى‏گذارم آيا قبر آن حضرت را قبله قرار بدهم؟
حضرت فرمودند:
از قبر دور شو و در ناحيه ديگر نماز بخوان.
عرض كرد: از گل قبر بردارم و به عنوان بركت نگه دارم؟
حضرت فرمودند:
بلى يا فرمودند: اشكالى ندارد.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ أَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ هَلْ يُزَارُ وَالِدُكَ قَالَ فَقَالَ نَعَمْ وَ يُصَلَّى عِنْدَهُ وَ قَالَ وَ يُصَلَّى خَلْفَهُ وَ لَا يُتَقَدَّمُ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حماد بصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم وى گفت:
هشام بن سالم برايم نقل كرد كه شخصى محضر مبارك امام صادق عليه السّلام مشرّف شد و به آن جناب عرض كرد:
اى پسر رسول خدا آيا پدر شما زيارت شود؟
حضرت فرمودند:
بلى و نزد قبرش نماز نيز خوانده شود.
و حضرت افزودند:
نماز پشت قبر خوانده شود و نبايد بر آن تقدم جويند.
مترجم گويد:
مقصود اينست كه جلو قبر و مقدم بر امام عليه السّلام نبايد نماز خواند.

باب هشتاد و يكم قصر شدن نماز واجب و رخصت در خواندن نماز مستحبى در حائر و تمام مشاهد مشّرفه
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ ره عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَوْهَرِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ قَالَ سَأَلْتُ الْعَبْدَ الصَّالِحَ عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَقَالَ مَا أُحِبُّ لَكَ تَرْكَهُ قُلْتُ مَا تَرَى فِي الصَّلَاةِ عِنْدَهُ وَ أَنَا مُقَصِّرٌ قَالَ صَلِّ فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ مَا شِئْتَ تَطَوُّعاً- وَ فِي مَسْجِدِ الرَّسُولِ مَا شِئْتَ تَطَوُّعاً وَ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَإِنِّي أُحِبُّ ذَلِكَ قَالَ وَ سَأَلْتُهُ عَنِ الصَّلَاةِ بِالنَّهَارِ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع تَطَوُّعاً فَقَالَ نَعَمْ
پدرم و محمّد بن الحسن، از حسين بن الحسن بن ابان، از حسين بن سعيد، از قاسم بن محمّد جوهرى، از على بن ابى حمزة نقل كرده كه وى گفت: راجع به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام از عبد صالح عليه السّلام پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
دوست ندارم آن را ترك كنى.
عرض كردم: چه مى‏فرمائيد راجع به نماز خواندنم در آنجا و حال آنكه نمازم شكسته و قصر مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
در مسجد الحرام و در مسجد الرّسول و نزد قبر حضرت امام حسين عليه السّلام آنچه نماز مستحبى خواستى بخوان و من آن را دوست مى‏دارم.
وى مى‏گويد: از آن حضرت پرسيدم: آيا نزد قبر حضرت امام حسين عليه السّلام در روز نماز مستحبى بخوانم؟
حضرت فرمودند: بلى.
2- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْمُوسَوِيُّ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ نَهِيكٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ التَّطَوُّعِ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ بِمَكَّةَ وَ الْمَدِينَةِ وَ أَنَا مُقَصِّرٌ قَالَ تَطَوَّعْ عِنْدَهُ وَ أَنْتَ مُقَصِّرٌ مَا شِئْتَ وَ فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ فِي مَسْجِدِ الرَّسُولِ وَ فِي مَشَاهِدِ النَّبِيِّص فَإِنَّهُ خَيْرٌ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ وَ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ جَمِيعاً عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع مِثْلَهُ حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُوسَى الْخَشَّابِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ حَكِيمٍ الْخَثْعَمِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع مِثْلَهُ
جعفر بن محمّد بن ابراهيم موسوى، از عبيد اللّه بن نهيك، از ابن ابى عمير، از حضرت ابى الحسن عليه السّلام، وى مى‏گويد: از آن جناب پرسيدم: در وقتى كه مسافر بوده و نمازهايم را شكسته مى‏خوانم آيا در جوار قبر امام حسين عليه السّلام و مكّه و مدينه مى‏توانم نماز مستحبى بخوانم؟
حضرت فرمودند:
در جوار قبر امام حسين عليه السّلام و در مسجد الحرام و مسجد الرّسول و در مشاهد النبى صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آنچه نماز مستحبى خواستى بخوان زيرا آن عمل خير و پسنديده‏اى مى‏باشد.
على بن الحسين، از على بن ابراهيم بن هاشم، از پدرش، از ابن ابى عمير و ابراهيم بن عبد الحميد جملگى از حضرت ابى الحسن عليه السّلام مثل همين حديث را نقل كرده‏اند.
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن موسى الخشّاب، از جعفر بن محمّد بن حكيم خثعمى، از ابراهيم بن عبد الحميد، از حضرت ابى الحسن عليه السّلام مثل همين حديث را روايت كرده‏اند.
3- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ يَعْقُوبَ الْكِسَائِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ عَنْ مُصَدِّقِ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مُوسَى السَّابَاطِيِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الصَّلَاةِ فِي الْحَائِرِ قَالَ لَيْسَ الصَّلَاةُ إِلَّا الْفَرْضَ بِالتَّقْصِيرِ وَ لَا تُصَلِّي النَّوَافِلَ
على بن محمّد بن يعقوب كسائى مى‏گويد:
على بن الحسن بن فضّال، از عمرو بن سعيد، از مصدّق بن صدقه، از عمّار بن موسى ساباطى نقل كرده كه وى گفت: از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام راجع به خواندن نماز در حائر سوءال كردم؟
حضرت فرمودند:
نماز فريضه را بايد صرفا در آنجا شكسته بخوانى و نوافل را هم بجا نياورى.
4- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ التَّطَوُّعِ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ مَشَاهِدِ النَّبِيِّ ص وَ الْحَرَمَيْنِ وَ التَّطَوُّعِ فِيهِنَّ بِالصَّلَاةِ وَ نَحْنُ مُقَصِّرُونَ قَالَ نَعَمْ تَطَوَّعْ مَا قَدَرْتَ عَلَيْهِ هُوَ خَيْرٌ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از على بن اسماعيل، از صفوان بن يحيى، از اسحاق بن عمّار، از حضرت ابى الحسن عليه السّلام، نقل كرده، وى گفت:
از امام عليه السّلام راجع به خواندن نماز مستحبى كنار قبر حضرت امام حسين و مشاهد نبى صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حرمين در حالى كه مسافر بوده و نمازهاى واجب را شكسته مى‏خوانيم! سوءال كردم؟
حضرت فرمودند:
بلى، نماز مستحبى آنچه قدرت دارى بخوان زيرا آن عمل نيك و پسنديده مى‏باشد.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ- أَتَنَفَّلُ فِي الْحَرَمَيْنِ وَ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ أَنَا أُقَصِّرُ قَالَ نَعَمْ مَا قَدَرْتَ عَلَيْهِ
محمّد بن الحسن بن احمد بن وليد، از محمّد بن الحسن الصّفار، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطاب، از صفوان بن يحيى، از اسحاق بن عمّار نقل كرده كه گفت:
محضر ابى الحسن عليه السّلام عرض كردم: فدايت شوم در وقتى كه مسافر بوده و نماز را شكسته مى‏خوانم آيا مى‏توانم در حرمين (مسجد الحرام و مسجد النبى) و در كنار قبر حضرت امام حسين عليه السّلام نماز نافله بخوانم؟
حضرت فرمودند:
بلى، تا آنجا كه قدرت دارى نافله بخوان.
6- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَوْهَرِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي إِبْرَاهِيمَ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ التَّطَوُّعِ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ مَشَاهِدِ النَّبِيِّص وَ الْحَرَمَيْنِ فِي الصَّلَاةِ وَ نَحْنُ نُقَصِّرُ قَالَ نَعَمْ تَطَوَّعْ مَا قَدَرْتَ عَلَيْهِ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن، از حسين بن الحسن بن ابان، از حسين بن سعيد، از قاسم بن محمّد جوهرى، از على بن ابى حمزه از حضرت ابى ابراهيم عليه السّلام نقل كرده، وى مى‏گويد:
از حضرت پرسيدم: در وقتى كه مسافر بوده و نمازهايمان را شكسته مى‏خوانيم آيا مى‏توانيم در كنار قبر امام حسين و مشاهد النبى صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و حرمين (مسجد الحرام و مسجد النّبى صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) نماز مستحبى بخوانيم؟
حضرت فرمودند:
بلى، نماز مستحبى بخوان تا آنجا كه قدرت دارى.
7- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سَأَلْتُ أَيُّوبَ بْنَ نُوحٍ عَنْ تَقْصِيرِ الصَّلَاةِ فِي هَذِهِ الْمَشَاهِدِ مَكَّةَ وَ الْمَدِينَةِ وَ الْكُوفَةِ وَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع الْأَرْبَعَةِ الَّذِي رُوِيَ فِيهَا فَقَالَ أَنَا أُقَصِّرُ وَ كَانَ صَفْوَانُ يُقَصِّرُ وَ ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ وَ جَمِيعُ أَصْحَابِنَا يُقَصِّرُونَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه نقل كرده كه وى گفت:
از ايّوب بن نوح پرسيدم، آيا در اين مشاهد چهارگانه: مكّه و مدينه و كوفه و قبر حضرت امام حسين عليه السّلام نماز قصر مى‏شود؟ و روايتى كه در آن وارد شده چيست؟
وى گفت: من و صفوان و ابن ابى عمير و تمام اصحاب نمازهايمان را قصر مى‏خوانيم.

باب هشتاد و دوّم تمام خواندن نماز كنار قبر حضرت امام حسين عليه السّلام و تمام مشاهد مشرّفه
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتِّيلٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ الآْدَمِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِي شِبْلٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَزُورُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ زُرِ الطَّيِّبَ وَ أَتِمَّ الصَّلَاةَ عِنْدَهُ قَالَ أَتِمَّ الصَّلَاةَ عِنْدَهُ قَالَ أَتِمَّ قُلْتُ فَإِنَّ بَعْضَ أَصْحَابِنَا يَرْوِي التَّقْصِيرَ قَالَ إِنَّمَا يَفْعَلُ ذَلِكَ الضَّعَفَةُ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ ره عَنْ جَمَاعَةِ مَشَايِخِهِ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ سَوَاءً
پدرم و محمّد بن الحسن، از حسن بن متّيل، از سهل بن زياد آدمى، از محمّد ابن عبد اللّه، از صالح بن عقبه، از ابى شبل، وى گفت:
محضر مبارك امام صادق عليه السّلام عرض كردم: آيا به زيارت قبر مطهّر حضرت امام حسين عليه السّلام بروم؟
حضرت فرمودند:
زيارت كن قبر پاك و طيّب را و نمازت را آنجا تمام بخوان.
وى عرض كرد: آيا نمازم را آنجا تمام بخوانم؟
حضرت فرمودند: تمام بخوان.
وى مى‏گويد: عرضه داشتم: برخى از اصحاب ما روايت كرده‏اند كه نماز را بايد شكسته خواند؟
حضرت فرمودند:
ضعفاء نمازشان را شكسته مى‏خوانند.
مترجم گويد:
مقصود از «ضعفاء» شايد كسانى باشند كه قادر بر تمام خواندن نبوده يا اين فعل بر آنها مشقّت داشته باشد و محتمل است مقصود از آنان، جاهلين به احكام شرع باشد.
محمّد بن يعقوب رحمة اللّه عليه از جماعتى از اساتيدش، از سهل بن زياد باسنادش مثل همين روايت را نقل كرده است.
2- حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ الْعَسْكَرِيُّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَلِيٍّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي الْبِلَادِ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِنَا يُقَالُ لَهُ الْحُسَيْنُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ تَتِمُّ الصَّلَاةُ فِي ثَلَاثَةِ مَوَاطِنَ فِي مَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ مَسْجِدِ الرَّسُولِ ص وَ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع
ابو عبد الرحمن محمّد بن احمد عسكرى، از حسن بن علىّ بن مهزيار، از پدرش على، از حسين بن سعيد، از ابراهيم بن ابى البلاد، از شخصى از اصحابمان كه به او حسين گفته مى‏شد، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
در سه مكان نماز تمام خوانده مى‏شود:
مسجد الحرام، مسجد الرّسول صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و كنار قبر حضرت امام حسين عليه السّلام.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ أَخِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ الْقُمِّيِّ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَابِرٍ عَنْ عَبْدِ الْحَمِيدِ خَادِمِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ تَتِمُّ الصَّلَاةُ فِي أَرْبَعَةِ مَوَاطِنَ فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ مَسْجِدِ الرَّسُولِ ص وَ مَسْجِدِ الْكُوفَةِ وَ حَرَمِ الْحُسَيْنِ ع
پدرم رحمة اللّه عليه و برادرم و على بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد ابن محمّد بن عيسى، از حسين بن سعيد، از عبد الملك قمّى از اسماعيل بن جابر، از عبد الحميد خادم اسماعيل بن جعفر، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
در چهار مكان نماز تمام خوانده مى‏شود:
مسجد الحرام، مسجد الرسول صلّى اللّه عليه و آله و سلّم، مسجد الكوفة و حرم حضرت امام حسين عليه السّلام.
4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مِنَ الْأَمْرِ الْمَذْخُورِ إِتْمَامُ الصَّلَاةِ فِي أَرْبَعَةِ مَوَاطِنَ بِمَكَّةَ وَ الْمَدِينَةِ وَ مَسْجِدِ الْكُوفَةِ وَ الْحَائِرِ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش از احمد بن ابى عبد اللّه برقى، از پدرش از حمّاد بن عيسى، از برخى از اصحاب ما، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
اين امر از اسرار و امور نهانى است كه، نماز را در چهار مكان تمام بخوانند:
در مكه، مدينه، مسجد كوفه، و حائر حسينى عليه السّلام. ابن قولويه گويد:
حسين بن أحمد بن مغيره بدنبال اين حديث در اين باب مضمونى را افزوده كه حيدر بن محمّد بن نعيم سمرقندى از طريق اجازه به خط خودش به وى خبر داده و گفته:
در مكّه زمانى نماز را تمام مى‏توان خواند كه عبور از آن براى حج باشد.
5- قَالَ ابْنُ قُولَوَيْهِ وَ زَادَهُ الْحُسَيْنُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَقِبَ هَذَا الْحَدِيثِ فِي هَذَا الْبَابِ بِمَا أَخْبَرَهُ بِهِ حَيْدَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ نُعَيْمٍ السَّمَرْقَنْدِيُّ بِإِجَازَتِهِ بِخَطِّهِ بِاجْتِيَازِهِ لِلْحَجِّ عَنْ أَبِي النَّضْرِ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْعُودٍ الْعَيَّاشِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ وَ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ وَ أَبِي عَلِيِّ بْنِ رَاشِدٍ جَمِيعاً عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَالَ مِنْ مَخْزُونِ عِلْمِ اللَّهِ الْإِتْمَامُ فِي أَرْبَعَةِ مَوَاطِنَ حَرَمِ اللَّهِ وَ حَرَمِ رَسُولِهِ وَ حَرَمِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ حَرَمِ الْحُسَيْنِ ص
از ابى النّضر محمّد بن مسعود عيّاشى، از على بن محمّد، وى گفت:
محمّد بن احمد از حسين بن على بن النّعمان، از ابى عبد اللّه برقى؛ و علىّ بن مهزيار؛ و ابى على بن راشد، جملگى، از حمّاد بن عيسى، از ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده‏اند كه آن حضرت فرمودند:
از علوم نهانى حقتعالى و اسرار مخفيه است كه در چهار مكان نماز را تمام مى‏خوانند:
حرم خدا (مسجد الحرام) حرم رسول خدا (مسجد النبى صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) و حرم امير الموءمنين عليه السّلام و حرم حضرت امام حسين صلوات اللّه عليهم اجمعين.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامِ بْنِ سُهَيْلٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ الْفَزَارِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ حَمْدَانَ الْمَدَائِنِيُّ عَنْ زِيَادٍ الْقَنْدِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى ع أُحِبُّ لَكَ مَا أُحِبُّ لِنَفْسِي وَ أَكْرَهُ لَكَ مَا أَكْرَهُ لِنَفْسِي أَتِمَّ الصَّلَاةَ فِي الْحَرَمَيْنِ وَ بِالْكُوفَةِ وَ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع
محمّد بن همّام بن سهيل، از جعفر بن محمّد بن مالك فزارى، وى گفت:
محمّد بن حمدان مدائنى، از زياد قندى نقل كرد كه وى گفت:
دوست دارم براى تو آنچه را كه براى خودم دوست دارم و كراهت دارم براى تو آنچه را كه براى خودم كراهت دارم نمازت را در حرمين (حرم خدا و حرم رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) و كوفه و كنار قبر امام حسين عليه السّلام تمام بخوان.
7- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ حَاتِمٍ الْقَزْوِينِيُّ قَالَ أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْأَسَدِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا الْقَاسِمُ بْنُ الرَّبِيعِ الصَّحَّافُ عَنْ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ عَنْ عَمْرِو بْنِ مَرْزُوقٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع عَنِ الصَّلَاةِ فِي الْحَرَمَيْنِ وَ فِي الْكُوفَةِ وَ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ أَتِمَّ الصَّلَاةَ فِيهِمْ
على بن حاتم قزوينى گفت:
محمّد بن ابى عبد اللّه اسدى به ما خبر داد و گفت: قاسم بن ربيع صحّاف از عمرو بن عثمان، از عمرو بن مرزوق نقل نمود كه وى گفت: از حضرت ابا الحسن عليه السّلام راجع به خواندن نماز در حرمين (حرم اللّه و حرم رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) و در كوفه كنار قبر حضرت امام حسين عليه السّلام پرسيدم؟ حضرت فرمودند:
نماز را در اين اماكن تمام بخوان.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي ره عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ مَنْصُورٍ قَالَ حَدَّثَنِي مَنْ سَمِعَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ تَتِمُّ الصَّلَاةُ فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ مَسْجِدِ الرَّسُولِ وَ مَسْجِدِ الْكُوفَةِ وَ حَرَمِ الْحُسَيْنِ
محمّد بن يعقوب و جماعتى از اساتيدم رحمة اللّه عليهم، از محمّد بن يحيى عطّار، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن سنان از حذيفة بن منصور، وى گفت:
كسى كه حديث را از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيده برايم نقل كرد كه آن حضرت فرمودند: نماز را در مسجد الحرام و مسجد الرّسول صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و مسجد كوفه و حرم حضرت امام حسين عليه السّلام تمام بخوان.
9- وَ مِنْ زِيَادَةِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْمُغِيرَةِ مَا فِي حَدِيثِ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ زَكَرِيَّا الْقُمِّيِّ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ قائد [فَائِدٍ الْحَنَّاطِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْمَاضِي ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ الصَّلَاةِ فِي الْحَرَمَيْنِ فَقَالَ تُتِمُّ وَ لَوْ مَرَرْتَ بِهِ مَارّاً
مضمونى را حسين بن احمد بن مغير در حديث احمد بن ادريس بن احمد بن زكريا القمى اضافه كرده و گفته است: محمّد بن عبد الجبار، از على بن اسماعيل، از محمّد بن عمرو، از قائد حناط، از حضرت ابى الحسن ماضى عليه السّلام (حضرت امام موسى كاظم عليه السّلام)، وى مى‏گويد:
از آن حضرت پرسيدم: نماز را در حرمين (حرم خدا و حرم رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) چگونه بخوانم؟
حضرت فرمودند:
نماز را تمام بخوان اگر چه از حرم مرور و عبور كرده و در آن اقامت نكنى.

10- حَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ قَالَ حَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ أَبِي زَاهِرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ الزَّيَّاتِ عَنْ حُسَيْنِ بْنِ عِمْرَانَ عَنْ عِمْرَانَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع أُقَصِّرُ فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَوْ أُتِمُّ قَالَ إِنْ قَصَّرْتَ فَلَكَ وَ إِنْ أَتْمَمْتَ فَهُوَ خَيْرٌ وَ زِيَادَةٌ فِي الْخَيْرِ خَيْرٌ
احمد بن ادريس مى‏گويد:
احمد بن ابى زاهر، از محمّد بن حسين زيّات، از حسين بن عمران، از عمران نقل كرده وى گفت: محضر مبارك حضرت ابى الحسن عليه السّلام عرض كردم: در مسجد الحرام نمازم را قصر خوانده يا تمام بجا آوردم؟
حضرت فرمودند:
اگر قصر خواندى مى‏توانى و اگر تمام هم به جا آوردى خير است و زياد نمودن در خير، خير مى‏باشد.
مترجم گويد:
مقصود آن است كه نماز خير بوده و نماز قصر را تمام خواندن زياد نمودن
خير محسوب شده از اين رو نفس اين زيادى نيز عملى نيك و كارى پسنديده به حساب مى‏آيد.

باب هشتاد و سوّم نماز فريضه در حرم امام حسين عليه السّلام معادل حج و نماز نافله معادل عمره محسوب مى‏شود
1- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْمُوسَوِيُّ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ نَهِيكٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ لِرَجُلٍ يَا فُلَانُ مَا يَمْنَعُكَ إِذَا عَرَضَتْ لَكَ حَاجَةٌ أَنْ تَأْتِيَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فَتُصَلِّيَ عِنْدَهُ أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ ثُمَّ تَسْأَلَ حَاجَتَكَ فَإِنَّ الصَّلَاةَ الْفَرِيضَةَ عِنْدَهُ تَعْدِلُ حِجَّةً- وَ النَّافِلَةَ تَعْدِلُ عُمْرَةً
جعفر بن محمّد بن ابراهيم موسوى، از عبيد اللّه بن نهيك، از ابن ابى عمير، از شخصى از حضرت ابى الحسن عليه السّلام، راوى گفت: حضرت به مردى فرمودند:
فلانى چه تو را باز مى‏دارد از اينكه وقتى حاجتى دارى به سر قبر مبارك حضرت حسين عليه السّلام بروى و چهار ركعت نماز بجا آورده سپس حاجت خود را از خدا بخواهى؟ نماز فريضه در كنار قبر آن حضرت معادل حج و نافله مساوى با عمره مى‏باشد.
2- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْجَامُورَانِيِّ الرَّازِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْكَرِيمِ أَبِي عَلِيٍّ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لِلْمُفَضَّلِ فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع ثُمَّ تَمْضِي إِلَى صَلَاتِكَ وَ لَكَ بِكُلِّ رَكْعَةٍ رَكَعْتَهَا عِنْدَهُ- كَثَوَابِ مَنْ حَجَّ أَلْفَ حِجَّةٍ وَ اعْتَمَرَ أَلْفَ عُمْرَةٍ وَ أَعْتَقَ أَلْفَ رَقَبَةٍ وَ كَأَنَّمَا وَقَفَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَلْفَ مَرَّةٍ مَعَ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
پدرم و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از ابى عبد اللّه جامورانى رازى، از حسن بن على بن ابى حمزة از حسن بن محمّد بن عبد الكريم ابى على، از مفضّل بن عمر، از جابر جعفى، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به مفضّل در ضمن حديث طولانى راجع به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام فرمودند:
سپس به سراغ نماز برو آن را بخوان كه در مقابل هر ركعتى كه كنار قبر آن حضرت بجا آوردى گويا ثواب كسى را كه هزار حج و هزار عمره انجام داده و هزار بنده آزاد كرده برده‏اى و مانند كسى هستى كه هزار مرتبه با نبى مرسل در راه خدا قيام كرده‏اى ...
3- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي عَلِيٍّ الْحَرَّانِيِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قَالَ مَنْ أَتَاهُ وَ زَارَهُ وَ صَلَّى عِنْدَهُ رَكْعَتَيْنِ أَوْ أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ كَتَبَ اللَّهُ [كُتِبَتْ ]لَهُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ كَذَلِكَ لِكُلِّ مَنْ أَتَى قَبْرَ إِمَامٍ مُفْتَرَضٍ طَاعَتُهُ- قَالَ وَ كَذَلِكَ لِكُلِّ مَنْ أَتَى قَبْرَ إِمَامٍ مُفْتَرَضٍ طَاعَتُهُ حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي الْقَاسِمِ عَنْ أَبِي عَلِيٍّ الْخُزَاعِيِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَهُ
على بن الحسين، از محمّد بن يحيى عطّار، از محمّد بن احمد، و محمّد بن حسين بن متّ الجوهرى، از محمّد بن احمد، از هارون بن مسلم، از ابى علىّ حرّانى، وى گفت: محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم:
ثواب كسى كه قبر حضرت امام حسين را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
كسى كه به نزد قبر آن حضرت رفته و زيارتش كرده و دو يا چهار ركعت نماز آنجا بخواند خداوند متعال براى او يك حج و عمره مى‏نويسد.
راوى مى‏گويد: عرض داشتم: فدايت شوم: هر كسى كه به زيارت قبر هر امام مفترض الطاعة برود اين اجر و ثواب را دارد؟
حضرت فرمودند:
همچنين است هر كسى كه به زيارت قبر هر امام كه اطاعتش واجب است برود.
ترجمه:
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از ابى القاسم، از ابى على خزاعى نقل كرده كه وى گفت: محضر مبارك امام صادق عليه السّلام عرضه داشتم و مثل همين حديث را ذكر نموده.
4- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِينٍ عَنْ شُعَيْبٍ الْعَقَرْقُوفِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع مَا لَهُ مِنَ الثَّوَابِ وَ الْأَجْرِ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ يَا شُعَيْبُ مَا صَلَّى عِنْدَهُ أَحَدٌ الصَّلَاةَ إِلَّا قَبِلَهَا اللَّهُ مِنْهُ وَ لَا دَعَا عِنْدَهُ أَحَدٌ دَعْوَةً إِلَّا اسْتُجِيبَ لَهُ عَاجِلةً وَ آجِلَةً فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ زِدْنِي فِيهِ قَالَ يَا شُعَيْبُ أَيْسَرُ مَا يُقَالُ لِزَائِرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَدْ غُفِرَ لَكَ يَا عَبْدَ اللَّهِ فَاسْتَأْنِفْ عَمَلًا جَدِيداً
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از علاء بن رزين، از شعيب عقرقوفى از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت:
محضرت مبارك آن حضرت عرضه داشتم: فدايت شوم ثواب و اجر كسى كه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود چيست؟
حضرت فرمودند:
اى شعيب احدى كنار قبر آن حضرت نمازى نمى‏خواند مگر آنكه حق تعالى از او مى‏پذيرد، و احدى در آنجا دعاء نمى‏كند مگر آنكه خداوند متعال خواسته‏اش را در دنيا و آخرت برآورده مى‏نمايد.
عرض كردم: فدايت شوم: بيشتر بفرمائيد.
حضرت فرمودند:
اى شعيب كمترين چيزى كه در باره زائر حسين بن على عليهما السّلام گفته مى‏شود اين است كه به وى خطاب كرده و مى‏گويند:
اى بنده خدا، حق تعالى تو را آمرزيده، پس امروز عمل جديد تازه‏اى را آغاز نما.

باب هشتاد و چهارم وداع با قبر حضرت حسين بن على صلوات اللّه عليهما
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ وَ حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ نُعَيْمِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ يُوسُفَ الْكُنَاسِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تُوَدِّعَ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع فَقُلِ- السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ أَسْتَوْدِعُكَ اللَّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَيْكَ السَّلَامَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ وَ بِمَا جِئْتَ بِهِ وَ دَلَلْتَ عَلَيْهِ- وَ اتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنا مَعَ الشّاهِدِينَ اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنَّا وَ مِنْهُ اللَّهُمَّ إِنَّا نَسْأَلُكَ أَنْ تَنْفَعَنَا بِحُبِّهِ اللَّهُمَّ ابْعَثْهُ مَقَاماً مَحْمُوداً تَنْصُرُ بِهِ دِينَكَ وَ تَقْتُلُ بِهِ عَدُوَّكَ وَ تُبِيرُ بِهِ مَنْ نَصَبَ حَرْباً لآِلِ مُحَمَّدٍ فَإِنَّكَ وَعَدْتَهُ ذَلِكَ وَ أَنْتَ لا تُخْلِفُ الْمِيعادَ وَ السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ شُهَدَاءُ نُجَبَاءُ جَاهَدْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ قُتِلْتُمْ عَلَى مِنْهَاجِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً أَنْتُمُ السَّابِقُونَ وَ الْمُهَاجِرُونَ وَ الْأَنْصَارُ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ أَنْصَارُ اللَّهِ وَ أَنْصَارُ رَسُولِهِ فَالْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي صَدَقَكُمْ وَعْدَهُ- وَ أَرَاكُمْ مَا تُحِبُّونَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ- اللَّهُمَّ لَا تَشْغَلْنِي فِي الدُّنْيَا عَنْ ذِكْرِ نِعْمَتِكَ لَا بِإِكْثَارٍ تُلْهِينِي عَجَائِبُ بَهْجَتِهَا وَ تَفْتِنُنِي زَهَرَاتُ زِينَتِهَا وَ لَا بِإِقْلَالٍ يَضُرُّ بِعَمَلِي كَدُّهُ وَ يَمْلَأُ صَدْرِي هَمُّهُ أَعْطِنِي مِنْ ذَلِكَ غِنًى عَنْ شِرَارِ خَلْقِكَ وَ بَلَاغاً أَنَالُ بِهِ رِضَاكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّيِّبِينَ الْأَخْيَارِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
پدرم و محمّد بن الحسن، از حسين بن حسن بن ابان، از حسين بن سعيد.
و پدرم و على بن الحسن و محمّد بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسين بن سعيد، و محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصّفار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسين بن سعيد، از فضالة بن ايّوب، از نعيم بن وليد، از يوسف كناسى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هر گاه خواستى با حضرت حسين بن على عليهما السّلام وداع كنى بگو:
درود بر تو و رحمت و بركات خدا بر تو، تو را به خدا مى‏سپارم، و مى‏گويم:
خدا حافظ، به خدا و رسولش و به آنچه تو آورده و بر آن دلالت كردى ايمان آوردم، و از رسول تبعيّت و پيروى كردم، پس ما را با شاهدين بنويس، خدايا قرار مده اين زيارت را آخرين عهد و پيمان، با او، خدايا از تو مى‏خواهيم كه بواسطه حبّ و دوستى او به ما نفع دهى، خدايا او را به مقام پسنديده گسيل دار و بواسطه‏اش دين خود را يارى فرما، و به سبب او دشمنت را نابود نما، و به سببش كسانى را كه طرح جنگ با آل محمّد را طرّاحى كردند هلاك فرما، زيرا خودت چنين وعده‏اى داده‏اى و هرگز خلف وعده نمى‏كنى، درود بر تو و رحمت و بركات خدا بر تو، شهادت مى‏دهم كه شما شهداء و نيك‏نژادان مى‏باشيد، در راه خدا جهاد كرده و بر طريق رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مقاتله نموديد، شما پيشى‏گيرندگان و هجرت‏كنندگان و يارى نمايندگان هستيد، شهادت مى‏دهم كه شما ياران خدا و ياران رسولش مى‏باشيد، پس حمد و سپاس خدائى را كه به شما وعده راست داد و نشان داد به شما آنچه را كه دوست مى‏داريد و درود و رحمت و بركات خدا بر محمّد و آل محمّد، خداوندا من را در دنيا از ياد نعمتهايت غافل منما، البتّه نه آنكه مشغولم كنى به نعمتهاى زيادى كه شگفتى‏هاى خوبى و زيبائى آنها من را از تو باز داشته و جلاء و درخشندگى زينت آنها مفتونم نمايد، و نه اينكه مبتلايم كنى به قلّت و كمى نعمتها كه رنج و تعب كم بود آنها مضرّ به عملم بوده و حزن ناشى از آن سينه‏ام را پر نمايد، از نعمتهايت آن قدر به من اعطاء فرما كه از مخلوقاتت بى‏نياز و از بدى آنها در امان باشم، خداوندا به مقدار كفاف به من اعطاء نما تا بواسطه آن به رضايت و خشنودى تو دست يابم، اى مهربان‏تر از هر مهربانى، و خدا درود و رحمت فرستد بر رسولش حضرت محمّد بن عبد اللّه و بر اهل بيت پاكش كه جملگى نيكان و خوبان مى‏باشند.

حديث دوّم: زيارت وداع امام حسين عليه السلام
2- حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ الْعَسْكَرِيُّ بِعَسْكَرِ مُكْرِمٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَرَدْتَ الْوَدَاعَ بَعْدَ فَرَاغِكَ مِنَ الزِّيَارَاتِ فَأَكْثِرْ مِنْهَا مَا اسْتَطَعْتَ وَ لْيَكُنْ مُقَامُكَ بِالنَيْنَوَى أَوِ الْغَاضِرِيَّةِ وَ مَتَى أَرَدْتَ الزِّيَارَةَ فَاغْتَسِلْ وَ زُرْ زَوْرَةَ الْوَدَاعِ فَإِذَا فَرَغْتَ مِنْ زِيَارَتِكَ فَاسْتَقْبِلْ بِوَجْهِكَ وَجْهَهُ وَ الْتَمِسِ الْقَبْرَ وَ قُلِ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَنْتَ لِي جُنَّةٌ مِنَ الْعَذَابِ وَ هَذَا أَوَانُ انْصِرَافِي عَنْكَ غَيْرَ رَاغِبٍ عَنْكَ وَ لَا مُسْتَبْدِلٍ بِكَ سِوَاكَ وَ لَا مُوءْثِرٍ عَلَيْكَ غَيْرَكَ وَ لَا زَاهِدٍ فِي قُرْبِكَ- وَ قَدْ جُدْتُ بِنَفْسِي لِلْحَدَثَانِ وَ تَرَكْتُ الْأَهْلَ وَ الْأَوْطَانَ فَكُنْ لِي يَوْمَ حَاجَتِي وَ فَقْرِي وَ فَاقَتِي وَ يَوْمَ لَا يُغْنِي عَنِّي وَالِدِي وَ لَا وَلَدِي وَ لَا حَمِيمِي وَ لَا رَفِيقِي وَ لَا قَرِيبِي أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي قَدَّرَ وَ خَلَقَ أَنْ يُنَفِّسَ بِكَ كَرْبِي وَ أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي قَدَّرَ عَلَيَّ فِرَاقَ مَكَانِكَ أَنْ لَا يَجْعَلَهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنِّي وَ مِنْ رَجْعَتِي وَ أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي أَبْكَى عَلَيْكَ عَيْنِي أَنْ يَجْعَلَهُ سَنَداً لِي وَ أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي نَقَلَنِي إِلَيْكَ مِنْ رَحْلِي وَ أَهْلِي أَنْ يَجْعَلَهُ ذُخْراً لِي وَ أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي أَرَانِي مَكَانَكَ وَ هَدَانِي لِلتَّسْلِيمِ عَلَيْكَ وَ لِزِيَارَتِي إِيَّاكَ أَنْ يُورِدَنِي حَوْضَكُمْ وَ يَرْزُقَنِي مُرَافَقَتَكُمْ فِي الْجِنَانِ مَعَ آبَائِكَ الصَّالِحِينَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا صِفْوَةَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ حَبِيبِ اللَّهِ وَ صِفْوَتِهِ وَ أَمِينِهِ وَ رَسُولِهِ وَ سَيِّدِ النَّبِيِّينَ السَّلَامُ عَلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ وَصِيِّ رَسُولِ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَ قَائِدِ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِينَ السَّلَامُ عَلَى الْأَئِمَّةِ الرَّاشِدِينَ الْمَهْدِيِّينَ السَّلَامُ عَلَى مَنْ فِي الْحَائِرِ مِنْكُمْ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْبَاقِينَ الْمُسَبِّحِينَ الْمُقِيمِينَ الَّذِينَ هُمْ بِأَمْرِ رَبِّهِمْ قَائِمُونَ- السَّلَامُ عَلَيْنَا وَ عَلَى عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِينَ- وَ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ وَ تَقُولُ- سَلَامُ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِينَ وَ أَنْبِيَائِهِ الْمُرْسَلِينَ وَ عِبَادِهِ الصَّالِحِينَ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى رُوحِكَ وَ بَدَنِكَ وَ عَلَى ذُرِّيَّتِكَ وَ عَلَى مَنْ حَضَرَكَ مِنْ أَوْلِيَائِكَ أَسْتَوْدِعُكَ اللَّهَ وَ أَسْتَرْعِيكَ وَ أَقْرَأُ عَلَيْكَ السَّلَامَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ بِمَا جَاءَ بِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ [عِنْدِهِ ]اللَّهُمَّ اكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَتِي ابْنَ رَسُولِكَ- وَ ارْزُقْنِي زِيَارَتَهُ أَبَداً مَا أَبْقَيْتَنِي اللَّهُمَّ وَ انْفَعْنِي بِحُبِّهِ يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ- اللَّهُمَّ ابْعَثْهُ مَقَاماً مَحْمُوداً إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بَعْدَ الصَّلَاةِ وَ التَّسْلِيمِ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ لَا تَجْعَلَهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَتِي إِيَّاهُ فَإِنْ جَعَلْتَهُ يَا رَبِّ فَاحْشُرْنِي مَعَهُ وَ مَعَ آبَائِهِ وَ أَوْلِيَائِهِ وَ إِنْ أَبْقَيْتَنِي يَا رَبِّ فَارْزُقْنِي الْعَوْدَ إِلَيْهِ ثُمَّ الْعَوْدَ إِلَيْهِ بَعْدَ الْعَوْدِ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي لِسَانَ صِدْقٍ فِي أَوْلِيَائِكَ وَ حَبِّبْ إِلَيَّ مَشَاهِدَهُمْ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ لَا تَشْغَلْنِي عَنْ ذِكْرِكَ بِإِكْثَارٍ عَلَيَّ مِنَ الدُّنْيَا تُلْهِينِي عَجَائِبُ بَهْجَتِهَا وَ تَفْتِنُنِي زَهَرَاتُ زِينَتِهَا وَ لَا بِإِقْلَالٍ يَضُرُّ بِعَمَلِي كَدُّهُ وَ يَمْلَأُ صَدْرِي هَمُّهُ وَ أَعْطِنِي
بِذَلِكَ غِنًى عَنْ شِرَارِ خَلْقِكَ وَ بَلَاغاً أَنَالُ بِهِ رِضَاكَ يَا رَحْمَانُ وَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا مَلَائِكَةَ اللَّهِ وَ زُوَّارَ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع ثُمَّ ضَعْ خَدَّكَ الْأَيْمَنَ عَلَى الْقَبْرِ مَرَّةً ثُمَّ الْأَيْسَرَ مَرَّةً وَ أَلِحَّ فِي الدُّعَاءِ وَ الْمَسْأَلَةِ فَإِذَا خَرَجْتَ فَلَا تُوَلِّ وَجْهَكَ عَلَى الْقَبْرِ حَتَّى تَخْرُجَ
أبو عبد الرحمن محمّد بن أحمد بن الحسين العسكرى در شهر عسكر مكرم از حسن بن على بن مهزيار، از پدرش، از محمّد بن ابى عمير، از محمّد بن مروان، از ابى حمزة الثمالى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
هر گاه خواستى بعد از فراغت از زيارات وداع نمائى آنچه در قدرت تو است از زيارات را بجا آور، البتّه مقام و مكانت در نينوى و غاضريه باشد و از آنجا به زيارت برو، وقتى قصد زيارت كردى غسل كن و سپس زيارت وداع نما و وقتى از زيارت فارغ شدى رو به صورت قبر كن و از قبر خواهش نموده و بگو:
سلام بر تو اى ولىّ خدا، سلام بر تو اى ابا عبد اللّه، تو براى من سپرى از عذاب مى‏باشى، اين زمان هنگام وداع من با شما و مراجعتم از خدمت شما بوده، در حالى كه رو گردان از شما نبوده، و بجاى شما به ديگرى رو نمى‏نمايم، و غير شما را بر شما اختيار نخواهم نمود، و بى‏رغبت نيستم از قرب و در جوار شما بودن، نفس و جانم را در معرض خطر حوادث قرار داده، و اهل و وطن خود را ترك نمودم، پس در روز حاجت و نياز و احتياجم كمك مى‏باشى، در آن روزى كه پدر و فرزند و خويشاوندان و نزديكانم نفعى به حالم ندارند، از خدائى كه تقدير و خلق نموده مى‏خواهم كه بواسطه شما حزن و اندوه من را برطرف كند، و از خدائى كه فراق و جدا شدن از مكان تو را مقدّر من ساخته در خواست مى‏نمايم كه اين را زيارت آخر من قرار ندهد، و از خدائى كه چشم من را بر تو گرياند مى‏خواهم كه اين اشك را سند و تكيه‏گاه من قرار دهد و از خدائى كه من را از خانه و اهلم به سوى تو آورد مى‏خواهم كه اين زيارت را ذخيره آخرتم قرار دهد، و از خدائى كه مكان تو را به من نشان داد و هدايتم نمود كه تسليم و فرمانبردار تو بوده و زيارت كنم تو را درخواست مى‏كنم كه من را بر حوض شما وارد نمايد، و رفاقت با شما در بهشت را همراه با آباء و پدران صالح و نيكوكار شما صلى اللّه عليهم اجمعين روزى من فرمايد، درود بر تو اى برگزيده خدا و فرزند برگزيده‏اش، درود بر رسول خدا حضرت محمّد بن عبد اللّه، حبيب و برگزيده خدا، و امين و فرستاده او، و سرور انبياء، درود بر امير الموءمنان و وصى رسول پروردگار عالميان، و رهبر دست و روى سفيدان، درود بر ائمه راشدين و مهديّين، درود بر كسى كه از شما در حائر مى‏باشد، درود بر فرشتگان خدا كه كنار قبر باقى مانده و اقامه گزيده‏اند، آنان كه به امر پروردگارشان قيام كرده‏اند، درود بر ما و بر بندگان نيكوكار خدا، و حمد و سپاس مر خدائى را كه پروردگار عالميان مى‏باشد.
و مى‏گوئى:
درود خدا و فرشتگان مقرّب و انبياء مرسل، و بندگان نيكوكارش بر تو اى پسر رسول خدا و بر جان و جسم تو و بر فرزندانت و بر كسانى كه از اولياء تو بوده و نزدت حاضر شدند، با تو وداع كرده و تو را به خدا مى‏سپارم و درود و خداحافظى با تو مى‏گويم، به خدا و به رسولش به آنچه از نزد خدا رسولش آورده ايمان دارم، خداوندا ما را شاهدين و كسانى كه در ركاب فرزند رسول خدا حاضر شدند بنويس و نام ما را در طومار ايشان ثبت و ضبط بفرما.
و بگو:
خداوندا بر محمّد و آل محمّد درود و رحمت فرست و اين زيارت را آخرين زيارت من از پسر رسول خودت قرار مده، خداوندا زيارت او را براى هميشه تا مادامى كه من زنده هستم نصيبم فرما، خداوندا بواسطه حب و دوستى او من را منتفع گردان اى پروردگار عالميان، خداوندا او را به مقامى پسنديده مبعوث گردان، تو بر هر چيزى قادر و توانا هستى، خداوندا من بعد از نماز و سلام از تو مى‏خواهم كه بر محمّد و آل محمّد رحمتت را فرستاده و آن را شامل ايشان گردانى و نيز اين زيارت را آخرين زيارت من نسبت به فرزند رسول قرار ندهى و اگر آخرين زيارتم مقدّر كرده‏اى پس اى پروردگارم من را به او و آباء و دوستانش محشور فرما و اگر من را باقى گذارده و عمرم را طولانى نمودى پس روزى كن دوباره به زيارتش عود كرده و بعد از آن دوباره به زيارتش برگردم به رحمت واسعه‏ات اى مهربان‏تر از هر مهربانى اميدوار مى‏باشم، خداوندا براى من زبانى راست را ميان دوستانت قرار بده و مشاهد و اماكنى كه ايشان حيّا و ميتا حضور دارند را محسوب من نما، خداوندا بر محمّد و آل محمّد درود و رحمت بفرست، خداوندا بواسطه نعمتهاى زيادى دنيا كه شگفتى‏هاى خوبى و زيبائى آنها من را از تو باز داشته و جلاء و درخشندگى زينت آنها مفتونم مى‏نمايد من را از ياد خودت غافل مكن و نيز من را به قلّت و كمى امكانات دنيوى كه رنج و تعب كم بود آنها مضرّ به عملم بوده و حزن ناشى از آن سينه‏ام را پر مى‏نمايد مبتلا نفرما از دنيا آن قدر به من اعطاء فرما كه از مخلوقاتت بى‏نياز و از بدى آنها در امان باشم، خداوندا به مقدار كفاف از دنيا به من اعطاء نما تا بواسطه آن به رضايت و خشنودى تو دست يابم اى خالق مهربان، و درود بر شما اى فرشتگان خدا و اى زائرين قبر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام. سپس طرف راست صورت خود را يك بار و جانب چپ را بار ديگر بر قبر مطهّرش بگذار و در دعاء و درخواست حاجتت مبالغه كن و هنگامى كه از حرم خارج مى‏شوى روى خود را از قبر بر مگردان بلكه همچنان مواجه با آن باش تا از آنجا بيرون روى.

باب هشتاد و پنجم زيارت قبر حضرت عباس بن على عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ الْعَسْكَرِيُّ بِالْعَسْكَرِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ قَالَ قَالَ الصَّادِقُ ع إِذَا أَرَدْتَ زِيَارَةَ قَبْرِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَلِيٍّ ع وَ هُوَ عَلَى شَطِّ الْفُرَاتِ بِحِذَاءِ الْحَائِرِ [الْحَيْرِ ]فَقِفْ عَلَى بَابِ السَّقِيفَةِ وَ قُلْ سَلَامُ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِينَ وَ أَنْبِيَائِهِ الْمُرْسَلِينَ وَ عِبَادِهِ الصَّالِحِينَ وَ جَمِيعِ الشُّهَدَاءِ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الزَّاكِيَاتِ الطَّيِّبَاتِ فِيمَا تَغْتَدِي وَ تَرُوحُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ أَشْهَدُ لَكَ بِالتَّسْلِيمِ وَ التَّصْدِيقِ وَ الْوَفَاءِ وَ النَّصِيحَةِ لِخَلَفِ النَّبِيِّ الْمُرْسَلِ وَ السِّبْطِ الْمُنْتَجَبِ وَ الدَّلِيلِ الْعَالِمِ وَ الْوَصِيِّ الْمُبَلِّغِ وَ الْمَظْلُومِ الْمُهْتَضَمِ فَجَزَاكَ اللَّهُ عَنْ رَسُولِهِ وَ عَنْ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ عَنِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ص أَفْضَلَ الْجَزَاءِ بِمَا صَبَرْتَ وَ احْتَسَبْتَ وَ أَعَنْتَ- فَنِعْمَ عُقْبَى الدّارِ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ جَهِلَ حَقَّكَ وَ اسْتَخَفَّ بِحُرْمَتِكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ حَالَ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ مَاءِ الْفُرَاتِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قُتِلْتَ مَظْلُوماً وَ أَنَّ اللَّهَ مُنْجِزٌ لَكُمْ مَا وَعَدَكُمْ جِئْتُكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَافِداً إِلَيْكُمْ وَ قَلْبِي مُسَلِّمٌ لَكُمْ وَ أَنَا لَكُمْ تَابِعٌ وَ نُصْرَتِي لَكُمْ مُعَدَّةٌ- حَتّى يَحْكُمَ اللّهُ وَ هُوَ خَيْرُ الْحاكِمِينَ فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لَا مَعَ عَدُوِّكُمْ إِنِّي بِكُمْ وَ بِإِيَابِكُمْ مِنَ الْمُوءْمِنِينَ وَ بِمَنْ خَالَفَكُمْ وَ قَتَلَكُمْ مِنَ الْكَافِرِينَ قَتَلَ اللَّهُ أُمَّةً قَتَلَتْكُمْ بِالْأَيْدِي وَ الْأَلْسُنِ- ثُمَّ ادْخُلْ وَ انْكَبَّ عَلَى الْقَبْرِ وَ قُلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْعَبْدُ الصَّالِحُ- الْمُطِيعُ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِأَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ وَ رِضْوَانُهُ وَ عَلَى رُوحِكَ وَ بَدَنِكِ أَشْهَدُ وَ أُشْهِدُ اللَّهَ أَنَّكَ مَضَيْتَ عَلَى مَا مَضَى عَلَيْهِ الْبَدْرِيُّونَ- الْمُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ الْمُنَاصِحُونَ لَهُ فِي جِهَادِ أَعْدَائِهِ الْمُبَالِغُونَ فِي نُصْرَةِ أَوْلِيَائِهِ الذَّابُّونَ عَنْ أَحِبَّائِهِ فَجَزَاكَ اللَّهُ أَفْضَلَ الْجَزَاءِ- وَ أَكْثَرَ الْجَزَاءِ وَ أَوْفَرَ الْجَزَاءِ وَ أَوْفَى جَزَاءِ أَحَدٍ مِمَّنْ وَفَى بِبَيْعَتِهِ- وَ اسْتَجَابَ لَهُ دَعْوَتَهُ وَ أَطَاعَ وُلَاةَ أَمْرِهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَالَغْتَ فِي النَّصِيحَةِ وَ أَعْطَيْتَ غَايَةَ الْمَجْهُودِ فَبَعَثَكَ اللَّهُ فِي الشُّهَدَاءِ وَ جَعَلَ رُوحَكَ مَعَ أَرْوَاحِ الشُّهَدَاءِ وَ أَعْطَاكَ مِنْ جِنَانِهِ أَفْسَحَهَا مَنْزِلًا- وَ أَفْضَلَهَا غُرَفاً وَ رَفَعَ ذِكْرَكَ فِي عِلِّيِّينَ وَ حَشَرَكَ مَعَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصّالِحِينَ وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفِيقاً أَشْهَدُ أَنَّكَ لَمْ تَهِنْ وَ لَمْ تَنْكُلْ وَ أَنَّكَ مَضَيْتَ عَلَى بَصِيرَةٍ مِنْ أَمْرِكَ- مُقْتَدِياً بِالصَّالِحِينَ وَ مُتَّبِعاً لِلنَّبِيِّينَ فَجَمَعَ اللَّهُ بَيْنَنَا وَ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ
رَسُولِهِ وَ أَوْلِيَائِهِ فِي مَنَازِلِ الْمُخْبِتِينَ فَإِنَّهُ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ
ابو عبد الرحمن محمد بن احمد بن الحسن العسكرى در عسكر از حسن بن على بن مهزيار، از پدرش على بن مهزيار از محمّد بن ابى عمير از محمّد بن مروان، از ابى حمزه ثمالى، وى مى‏گويد: امام صادق عليه السّلام فرمودند: هر گاه خواستى زيارت كنى قبر حضرت عبّاس بن على عليه السّلام را كه در كنار شط فرات و در مقابل جابر قرار دارد پس بر در سقيفه بايست و بگو: درود خدا و درود فرشتگان مقرب و انبياء مرسلش و درود بندگان صالح و نيكوكارش و درود تمام شهداء و صديقين و پاكان و پاكيزگان در صبح و شام بر تو اى فرزند امير الموءمنين، شهادت مى‏دهم كه تو تسليم فرزند نبى مرسل و سبط برگزيده پيامبر و راهنما و عالم و جانشين مبلّغ و مظلوم ستم ديده بوده و او را تصديق داشته و در مقام وفاء و خير خواهى او بودى پس خدا از طرف رسولش و امير الموءمنين و حسن و حسين صلوات اللّه عليهم اجمعين بالاترين پاداش‏ها را به تو داده و به واسطه صبر و بردبارى كه در اين راه نمودى و آزمايش و امتحانى كه دادى و رنج و مشقتى را كه متحمل شدى عالى‏ترين اجرها را نصيب، تو نمايد پس خوشا به زندگانى آخرت تو، خدا لعنت كند كسى را كه تو را كشت، و لعنت كند كسى را كه به حق تو جاهل و ناآگاه بود و لعنت نمايد كسى را كه حرمت تو را نگاه نداشت و در مقام استخفاف تو برآمد و خدا لعنت كند كسى را كه بين تو و بين آب فرات فاصله شد، شهادت مى‏دهم كه تو مظلوم كشته شدى و شهادت مى‏دهم كه خدا آنچه به شما وعده كرده است را عملى مى‏سازد اى پسر امير الموءمنين به نزدت آمده‏ام در حالى كه از سفر آمده‏ام، دلم تسليم شما است، و خودم تابع و پيرو شما بوده، آماده‏ام براى يارى شما تا خدا حكم كند و او بهترين حكم‏كنندگان است، پس آن كس كه با شما است حتما با شما بوده نه با دشمنانتان، من به شما و رجعت شما ايمان دارم و به كسى كه مخالفتتان را مى‏نمايد و شما را كشته است كافر هستم، خدا بكشد گروهى را كه با دست‏ها، و زبان‏هايشان شما را كشتند.
سپس داخل شو و بر قبر تكيه داده و بگو:
درود بر تو اى بنده نيكوكار، بنده‏اى كه فرمان بردار خدا و رسولش و امير الموءمنين و حسن و حسين عليهم السّلام بودى، درود و رحمت و بركات و بهشت خدا براى تو باد، و بر جان و جسد تو باشد، و خدا را شاهد مى‏گيرم كه تو همان راهى را رفتى كه اصحاب بدر رفتند همان كسانى كه در راه خدا جهاد كرده، و در جهاد با دشمنان خدا زبان به پند و نصيحت گشوده و خالص آن را بجا آوردند، در نصرت دوستان خدا سعى بليغ نموده، و از دوستان و محبّين حق تعالى دشمنان را دفع كردند، پس خدا برترين و با فضيلت‏ترين و بيشترين جزاءها و پاداش‏ها را به تو عطاء فرمايد، و نيز وافر و وافرترين پاداش كسى كه به بيعتش وفاء نموده و خدا دعايش را مستجاب كرده و همچنين نيك‏ترين پاداش كسى كه از واليان امر اطاعت نموده است را به تو عنايت فرمايد، شهادت مى‏دهم كه تو در نصيحت و خيرخواهى مبالغه كرده و نهايت كوشش و جهد خود را نمودى، پس خدا تو را در شهداء بر انگيزد، و روحت را با ارواح شهداء قرين گرداند، و از بهشتش وسيع‏ترين منزل و با فضيلت‏ترين غرفه را اعطاء نمايد، و ذكر تو را در علّيين بالا ببرد، و با انبياء و صدّيقين و شهداء، و صلحاء محشورت كند، و ايشان نيكو رفقائى هستند، شهادت مى‏دهم كه تو از خود سستى نشان نداده و عقب‏گرد نكردى، و نيز شهادت مى‏دهم كه تو بر بصيرت مشى نموده و به صالحين اقتداء كرده و از انبياء پيروى نمودى، پس حق تعالى بين ما و بين شما و بين رسول و اوليائش در منازل اشخاص متواضع و فروتن جمع كند زيرا او ارحم الراحمين مى‏باشد.

باب هشتاد و ششم وداع با قبر حضرت عباس بن على عليهما السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ الْعَسْكَرِيُّ بِالْعَسْكَرِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا وَدَّعْتَ الْعَبَّاسَ فَأْتِهِ وَ قُلْ أَسْتَوْدِعُكَ اللَّهَ وَ أَسْتَرْعِيكَ وَ أَقْرَأُ عَلَيْكَ السَّلَامَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ بِكِتَابِهِ وَ بِمَا جَاءَ بِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ اللَّهُمَّ اكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَةِ قَبْرِ ابْنِ أَخِي نَبِيِّكَ وَ ارْزُقْنِي زِيَارَتَهُ أَبَداً مَا أَبْقَيْتَنِي وَ احْشُرْنِي مَعَهُ وَ مَعَ آبَائِهِ فِي الْجِنَانِ اللَّهُمَّ وَ عَرِّفْ بَيْنِي وَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ رَسُولِكَ وَ أَوْلِيَائِكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَوَفَّنِي عَلَى الْإِيمَانِ بِكَ وَ التَّصْدِيقِ بِرَسُولِكَ وَ الْوَلَايَةِ لِعَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ وَ الْبَرَاءَةِ مِنْ عَدُوِّهِمْ- فَإِنِّي قَدْ رَضِيتُ بِذَلِكَ يَا رَبِّ وَ تَدْعُو لِنَفْسِكَ وَ لِوَالِدَيْكَ وَ الْمُوءْمِنِينَ وَ الْمُسْلِمِينَ وَ تَخَيَّرْ مِنَ الدُّعَاءِ
ابو عبد الرحمن محمّد بن احمد بن الحسن العسكرى در عسكر از حسن بن على بن مهزيار، از پدرش على بن مهزيار، از محمّد بن ابى عمير، از محمّد بن مروان، از ابى حمزة الثمالى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند: هر گاه خواستى با حضرت عباس عليه السّلام وداع كنى پس به نزدش برو و بگو:
تو را به خدا مى‏سپارم و از او مى‏خواهم كه از تو نگاهبانى نمايد و سلام خداحافظى به تو مى‏دهم، به خدا و رسول و كتابش و به آنچه رسولش از جانب خدا آورده ايمان آورده‏ايم، خدايا ما را با شاهدين بنويس، خدايا اين زيارت را آخرين زيارت ما نسبت به قبر پسر برادر پيغمبرت قرار مده، و تا مادامى كه من زنده هستم زيارتش را نصيبم نما، و من را با او و با آباء گرامش در بهشت محشور نما، و بين من و بين او و رسول و دوستانت آشنائى بيانداز، خدايا بر محمد و آل محمد درود و رحمت فرست، و من را در حالى كه به تو ايمان داشته و رسولت را تصديق كرده، و على بن ابى طالب و ائمه بعد از آن حضرت كه جملگى فرزندان او هستند را دوست داشته و از دشمنانشان بى‏زارى مى‏جويم بميران و از اين دنيا ببر، زيرا پروردگار، من به اين معنا راضى و خشنود مى‏باشم.
و سپس براى خود و پدر و مادرت و موءمنين و مسلمين دعاء كن و هر دعائى را كه خواستى اختيار نما.

باب هشتاد و هفتم وداع با قبور شهداء عليهم السّلام
تَقُولُ اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَتِي إِيَّاهُمْ وَ أَشْرِكْنِي مَعَهُمْ وَ أَدْخِلْنِي فِي صَالِحِ مَا أَعْطَيْتَهُمْ عَلَى نَصْرِهِمْ ابْنَ بِنْتِ نَبِيِّكَ وَ حُجَّتَكَ عَلَى خَلْقِكَ وَ جِهَادِهِمْ مَعَهُ فِي سَبِيلِكَ اللَّهُمَّ اجْمَعْنَا وَ إِيَّاهُمْ فِي جَنَّتِكَ مَعَ الشُّهَداءِ وَ الصّالِحِينَ وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفِيقاً أَسْتَوْدِعُكُمُ اللَّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَيْكُمُ السَّلَامَ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي الْعَوْدَ إِلَيْهِمْ- وَ احْشُرْنِي مَعَهُمْ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ
بگو:
خدايا اين زيارت را آخرين زيارت من نسبت به شهداء قرار مده، و من را با ايشان در آنچه به آنها در قبال يارى پسر دختر پيغمبرت و جهادشان با حجّت تو بر خلق اعطاء فرموده‏اى شريك گردان، خدايا، ما و ايشان را در بهشت خود با شهداء و صالحين جمع فرما، ايشان نيكو رفقائى هستند، شما را به خدا مى‏سپارم و سلام خداحافظى به شما مى‏دهم، خدايا روزى من كن كه دوباره به ايشان برگردم و من را با ايشان محشور فرما اى مهربان‏تر از هر مهربانى.

باب هشتاد و هشتم فضيلت كربلاء و زيارت امام حسين عليه السّلام
حسين بن أحمد بن المغيرة فيه حديث- رواه شيخه أبو القاسم رحمه الله مصنف هذا الكتاب و نقل عنه و هو عن زائدةَ عن مولانا علي بن الحسين‏ع ذهب على شيخنا رحمه الله أن يضمنه كتابه هذا و هو مما يليق بهذا الباب و يشتمل أيضا على معان شتى حسن تام الألفاظ- أحببت إدخاله و جعلته أول الباب و جميع أحاديث هذا الباب و غيرها مما يجري مجريها يستدل بها على صحة قبر مولانا الحسين‏ع بكربلاء لأن كثيرا من المخالفين ينكرون أن قبره بكربلاء كما ينكرون أن قبر مولانا أمير الموءمنين‏ع بالغري بظهر نجف الكوفة و قد كنت استفدت هذا الحديث بمصر عن شيخي أبي القاسم علي بن محمد بن عبدوس الكوفي رحمه الله مما نقله عن مُزاحم بنِ عبدِ الوارثِ البصريِّ بإِسناده عن قدامةَ بنِ زائدةَ عن أبيه زائدةَ عنْ عليَّ بنِ الحسين ع و قد ذاكرت شيخنا ابن قولويه بهذا الحديث بعد فراغه من تصنيف هذا الكتاب ليدخله فيه فما قضى ذلك و عَاجَلَتْهُ مَنِيَّتُهُ رضي الله عنه و ألحقه بمواليه ع و هذا الحديث داخل فيما أجاز لي شيخي ره و قد جمعت بين الروايتين بالألفاظ الزائدة و النقصان و التقديم و التأخير فيهما حتى صحَّ بجميعه عمن حدثني به أولا ثم الآن و ذلك أني ما قرأته على شيخي ره و لا قرأه علي غير أني أرويه عمن حدثني به عنه و هو أبو عبد الله أحمد بن محمد بن عياش قال- حَدَّثَنِي أَبُو الْقَاسِمِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو عِيسَى عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ الْفَضْلِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ هِلَالٍ الطَّائِيُّ الْبَصْرِيُّ ره قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو عُثْمَانَ سَعِيدُ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَلَّامِ بْنِ يَسَارٍ [سَيَّارٍ ]الْكُوفِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْوَاسِطِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي عِيسَى بْنُ أَبِي شَيْبَةَ الْقَاضِي قَالَ حَدَّثَنِي نُوحُ بْنُ دَرَّاجٍ قَالَ حَدَّثَنِي قُدَامَةُ بْنُ زَائِدَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع بَلَغَنِي يَا زَائِدَةُ أَنَّكَ تَزُورُ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ ع أَحْيَاناً فَقُلْتُ إِنَّ ذَلِكَ لَكَمَا بَلَغَكَ فَقَالَ لِي فَلِمَا ذَا تَفْعَلُ ذَلِكَ وَ لَكَ مَكَانٌ عِنْدَ سُلْطَانِكَ الَّذِي لَا يَحْتَمِلُ أَحَداً عَلَى مَحَبَّتِنَا وَ تَفْضِيلِنَا وَ ذِكْرِ فَضَائِلِنَا وَ الْوَاجِبُ عَلَى هَذِهِ الْأُمَّةِ مِنْ حَقِّنَا فَقُلْتُ وَ اللَّهِ مَا أُرِيدُ بِذَلِكَ إِلَّا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَا أَحْفِلُ بِسَخَطِ مَنْ سَخِطَ وَ لَا يَكْبُرُ فِي صَدْرِي مَكْرُوهٌ يَنَالُنِي بِسَبَبِهِ فَقَالَ وَ اللَّهِ إِنَّ ذَلِكَ لَكَذَلِكَ- فَقُلْتُ وَ اللَّهِ إِنَّ ذَلِكَ لَكَذَلِكَ يَقُولُهَا ثَلَاثاً وَ أَقُولُهَا ثَلَاثاً فَقَالَ
أَبْشِرْ ثُمَّ أَبْشِرْ ثُمَّ أَبْشِرْ فَلَأُخْبِرَنَّكَ بِخَبَرٍ كَانَ عِنْدِي فِي النُّخَبِ [الْبَحْرِ ]الْمَخْزُونِ- فَإِنَّهُ لَمَّا أَصَابَنَا بِالطَّفِّ مَا أَصَابَنَا وَ قُتِلَ أَبِي ع وَ قُتِلَ مَنْ كَانَ مَعَهُ- مِنْ وُلْدِهِ وَ إِخْوَتِهِ وَ سَائِرِ أَهْلِهِ وَ حُمِلَتْ حَرَمُهُ وَ نِسَاوءُهُ عَلَى الْأَقْتَابِ يُرَادُ بِنَا الْكُوفَةُ فَجَعَلْتُ أَنْظُرُ إِلَيْهِمْ صَرْعَى وَ لَمْ يوُارَوْا فَعَظُمَ ذَلِكَ فِي صَدْرِي وَ اشْتَدَّ لِمَا أَرَى مِنْهُمْ قَلَقِي فَكَادَتْ نَفْسِي تَخْرُجُ وَ تَبَيَّنَتْ ذَلِكَ مِنِّي عَمَّتِي زَيْنَبُ الْكُبْرَى بِنْتُ عَلِيٍّ ع فَقَالَتْ مَا لِي أَرَاكَ تَجُودُ بِنَفْسِكَ يَا بَقِيَّةَ جَدِّي وَ أَبِي وَ إِخْوَتِي فَقُلْتُ وَ كَيْفَ لَا أَجْزَعُ وَ أَهْلَعُ وَ قَدْ أَرَى سَيِّدِي وَ إِخْوَتِي وَ عُمُومَتِي وَ وُلْدَ عَمِّي وَ أَهْلِي مُصْرَعِينَ بِدِمَائِهِمْ مُرَمَّلِينَ بِالْعَرَاءِ مُسَلَّبِينَ لَا يُكَفَّنُونَ وَ لَا يُوَارَوْنَ وَ لَا يُعَرِّجُ عَلَيْهِمْ أَحَدٌ وَ لَا يَقْرَبُهُمْ بَشَرٌ كَأَنَّهُمْ أَهْلُ بَيْتٍ مِنَ الدَّيْلَمِ وَ الْخَزَرِ فَقَالَتْ لَا يُجْزِعَنَّكَ مَا تَرَى فَوَ اللَّهِ إِنَّ ذَلِكَ لَعَهْدٌ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص
إِلَى جَدِّكَ وَ أَبِيكَ وَ عَمِّكَ وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ الميثاق [مِيثَاقَ أُنَاسٍ مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ لَا تَعْرِفُهُمْ فَرَاعِنَةُ هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ هُمْ مَعْرُوفُونَ فِي أَهْلِ السَّمَاوَاتِ أَنَّهُمْ يَجْمَعُونَ هَذِهِ الْأَعْضَاءَ الْمُتَفَرِّقَةَ فَيُوَارُونَهَا وَ هَذِهِ الْجُسُومَ الْمُضَرَّجَةَ وَ يَنْصِبُونَ لِهَذَا الطَّفِّ عَلَماً لِقَبْرِ أَبِيكَ سَيِّدِ الشُّهَدَاءِ لَا يَدْرُسُ أَثَرُهُ وَ لَا يَعْفُو رَسْمُهُ عَلَى كُرُورِ اللَّيَالِي وَ الْأَيَّامِ وَ لَيَجْتَهِدَنَّ أَئِمَّةُ الْكُفْرِ وَ أَشْيَاعُ الضَّلَالَةِ فِي مَحْوِهِ وَ تَطْمِيسِهِ فَلَا يَزْدَادُ أَثَرُهُ إِلَّا ظُهُوراً وَ أَمْرُهُ إِلَّا عُلُوّاً فَقُلْتُ وَ مَا هَذَا الْعَهْدُ وَ مَا هَذَا الْخَبَرُ فَقَالَتْ نَعَمْ حَدَّثَتْنِي أُمُّ أَيْمَنَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص زَارَ مَنْزِلَ فَاطِمَةَ ع فِي يَوْمٍ مِنَ الْأَيَّامِ فَعَمِلْتُ لَهُ حَرِيرَةً وَ أَتَاهُ عَلِيٌّ ع بِطَبَقٍ فِيهِ تَمْرٌ ثُمَّ قَالَتْ أُمُّ أَيْمَنَ فَأَتَيْتُهُمْ بِعُسٍّ فِيهِ لَبَنٌ وَ زُبْدٌ فَأَكَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ عَلِيٌّ وَ فَاطِمَةُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ ع مِنْ تِلْكَ الْحَرِيرَةِ- وَ شَرِبَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ شَرِبُوا مِنْ ذَلِكَ اللَّبَنِ ثُمَّ أَكَلَ وَ أَكَلُوا مِنْ ذَلِكَ التَّمْرِ وَ الزُّبْدِ ثُمَّ غَسَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَدَهُ- وَ عَلِيٌّ يَصُبُّ عَلَيْهِ الْمَاءَ فَلَمَّا فَرَغَ مِنْ غَسْلِ يَدِهِ مَسَحَ وَجْهَهُ ثُمَّ نَظَرَ إِلَى عَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ نَظَراً عَرَفْنَا بِهِ السُّرُورَ فِي وَجْهِهِ ثُمَّ رَمَقَ بِطَرْفِهِ نَحْوَ السَّمَاءِ مَلِيّاً ثُمَّ إِنَّهُ وَجَّهَ وَجْهَهُ نَحْوَ الْقِبْلَةِ وَ بَسَطَ يَدَيْهِ وَ دَعَا ثُمَّ خَرَّ سَاجِداً وَ هُوَ يَنْشِجُ فَأَطَالَ النُّشُوجَ وَ عَلَا نَحِيبُهُ وَ جَرَتْ دُمُوعُهُ ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ وَ أَطْرَقَ إِلَى الْأَرْضِ وَ دُمُوعُهُ تَقْطُرُ كَأَنَّهَا صَوْبُ الْمَطَرِ فَحَزِنَتْ فَاطِمَةُ وَ عَلِيٌّ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ ع وَ حَزِنْتُ مَعَهُمْ لِمَا رَأَيْنَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ هِبْنَاهُ أَنْ نَسْأَلَهُ حَتَّى إِذَا طَالَ ذَلِكَ قَالَ لَهُ عَلِيٌّ وَ قَالَتْ لَهُ فَاطِمَةُ مَا يُبْكِيكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ لَا أَبْكَى اللَّهُ عَيْنَيْكَ فَقَدْ أَقْرَحَ قُلُوبَنَا مَا نَرَى مِنْ حَالِكَ فَقَالَ يَا أَخِي سُرِرْتُ بِكُمْ وَ قَالَ مُزَاحِمُ بْنُ عَبْدِ الْوَارِثِ فِي حَدِيثِهِ هَاهُنَا فَقَالَ يَا حَبِيبِي إِنِّي سُرِرْتُ بِكُمْ سُرُوراً مَا سُرِرْتُ مِثْلَهُ قَطُّ- وَ إِنِّي لَأَنْظُرُ إِلَيْكُمْ وَ أَحْمَدُ اللَّهَ عَلَى نِعْمَتِهِ عَلَيَّ فِيكُمْ إِذْ هَبَطَ عَلَيَّ جَبْرَئِيلُ ع فَقَالَ يَا مُحَمَّدُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى اطَّلَعَ عَلَى مَا فِي نَفْسِكَ وَ عَرَفَ سُرُورَكَ بِأَخِيكَ وَ ابْنَتِكَ وَ سِبْطَيْكَ فَأَكْمَلَ لَكَ النِّعْمَةَ وَ هَنَّأَكَ الْعَطِيَّةَ بِأَنْ جَعَلَهُمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ وَ مُحِبِّيهِمْ وَ شِيعَتَهُمْ مَعَكَ فِي الْجَنَّةِ لَا يُفَرِّقُ بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُمْ يُحِبُّونَ كَمَا تُحِبُّ وَ يُعْطَوْنَ كَمَا تُعْطَي حَتَّى تَرْضَى وَ فَوْقَ الرِّضَا عَلَى بَلْوَى كَثِيرَةٍ تَنَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَ مَكَارِهَ تُصِيبُهُمْ بِأَيْدِي أُنَاسٍ يَنْتَحِلُونَ مِلَّتَكَ وَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ مِنْ أُمَّتِكَ بِرَاءٍ مِنَ اللَّهِ وَ مِنْكَ خَبْطاً خَبْطاً وَ قَتْلًا قَتْلًا- شَتَّى مَصَارِعُهُمْ نَائِيَةً قُبُورُهُمْ خِيَرَةً مِنَ اللَّهِ لَهُمْ وَ لَكَ فِيهِمْ فَاحْمَدِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى خِيَرَتِهِ وَ ارْضَ بِقَضَائِهِ فَحَمِدْتُ اللَّهَ وَ رَضِيتُ بِقَضَائِهِ بِمَا اخْتَارَهُ لَكُمْ ثُمَّ قَالَ لِي جَبْرَئِيلُ يَا مُحَمَّدُ إِنَّ أَخَاكَ مُضْطَهَدٌ بَعْدَكَ مَغْلُوبٌ عَلَى أُمَّتِكَ مَتْعُوبٌ مِنْ أَعْدَائِكَ ثُمَّ مَقْتُولٌ بَعْدَكَ يَقْتُلُهُ أَشَرُّ الْخَلْقِ وَ الْخَلِيقَةِ- وَ أَشْقَى الْبَرِيَّةِ يَكُونُ نَظِيرَ عَاقِرِ النَّاقَةِ بِبَلَدٍ تَكُونُ إِلَيْهِ هِجْرَتُهُ وَ هُوَ مَغْرِسُ شِيعَتِهِ وَ شِيعَةِ وُلْدِهِ وَ فِيهِ عَلَى كُلِّ حَالٍ يَكْثُرُ بَلْوَاهُمْ وَ يَعْظُمُ مُصَابُهُمْ وَ إِنَّ سِبْطَكَ هَذَا وَ أَوْمَأَ بِيَدِهِ إِلَى الْحُسَيْنِ ع مَقْتُولٌ فِي عِصَابَةٍ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ وَ أَهْلِ بَيْتِكَ وَ أَخْيَارٍ مِنْ أُمَّتِكَ بِضِفَّةِ الْفُرَاتِ بِأَرْضٍ يُقَالُ لَهَا كَرْبَلَاءُ مِنْ أَجْلِهَا يَكْثُرُ الْكَرْبُ وَ الْبَلَاءُ عَلَى أَعْدَائِكَ وَ أَعْدَاءِ ذُرِّيَّتِكَ فِي الْيَوْمِ الَّذِي لَا يَنْقَضِي كَرْبُهُ وَ لَا تَفْنَى حَسْرَتُهُ وَ هِيَ أَطْيَبُ بِقَاعِ الْأَرْضِ وَ أَعْظَمُهَا حُرْمَةً يُقْتَلُ فِيهَا سِبْطُكَ وَ أَهْلُهُ وَ أَنَّهَا مِنْ بَطْحَاءِ الْجَنَّةِ فَإِذَا كَانَ ذَلِكَ الْيَوْمُ الَّذِي يُقْتَلُ فِيهِ سِبْطُكَ وَ أَهْلُهُ وَ أَحَاطَتْ بِهِ كَتَائِبُ أَهْلِ الْكُفْرِ وَ اللَّعْنَةِ تَزَعْزَعَتِ الْأَرْضُ مِنْ أَقْطَارِهَا وَ مَادَتِ الْجِبَالُ وَ كَثُرَ اضْطِرَابُهَا وَ اصْطَفَقَتِ الْبِحَارُ بِأَمْوَاجِهَا وَ مَاجَتِ السَّمَاوَاتُ بِأَهْلِهَا غَضَباً لَكَ يَا مُحَمَّدُ وَ لِذُرِّيَّتِكَ- وَ اسْتِعْظَاماً لِمَا يَنْتَهِكُ مِنْ حُرْمَتِكَ وَ لِشَرِّ مَا تُكَافَى بِهِ فِي ذُرِّيَّتِكَ وَ عِتْرَتِكَ وَ لَا يَبْقَى شَيْءٌ مِنْ ذَلِكَ إِلَّا اسْتَأْذَنَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِي نُصْرَةِ أَهْلِكَ- الْمُسْتَضْعَفِينَ الْمَظْلُومِينَ الَّذِينَ هُمْ حُجَّةُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ بَعْدَكَ فَيُوحِي اللَّهُ إِلَى السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبَالِ وَ الْبِحَارِ وَ مَنْ فِيهِنَّ إِنِّي أَنَا اللَّهُ الْمَلِكُ الْقَادِرُ الَّذِي لَا يَفُوتُهُ هَارِبٌ وَ لَا يُعْجِزُهُ مُمْتَنِعٌ وَ أَنَا أَقْدَرُ فِيهِ عَلَى الِانْتِصَارِ وَ الِانْتِقَامِ وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي لَأُعَذِّبَنَّ مَنْ وَتَرَ رَسُولِي وَ صَفِيِّي وَ انْتَهَكَ حُرْمَتَهُ وَ قَتَلَ عِتْرَتَهُ وَ نَبَذَ عَهْدَهُ وَ ظَلَمَ أَهْلَ بَيْتِهِ [أَهْلَهُ ]عَذَاباً لَا أُعَذِّبُهُ أَحَداً مِنَ الْعَالَمِينَ فَعِنْدَ ذَلِكَ يَضِجُّ كُلُّ شَيْءٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ بِلَعْنِ مَنْ ظَلَمَ عِتْرَتَكَ وَ اسْتَحَلَّ حُرْمَتَكَ فَإِذَا بَرَزَتْ تِلْكَ الْعِصَابَةُ إِلَى مَضَاجِعِهَا- تَوَلَّى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ قَبْضَ أَرْوَاحِهَا بِيَدِهِ وَ هَبَطَ إِلَى الْأَرْضِ مَلَائِكَةٌ مِنَ السَّمَاءِ السَّابِعَةِ مَعَهُمْ آنِيَةٌ مِنَ الْيَاقُوتِ وَ الزُّمُرُّدِ مَمْلُوَّةً مِنْ مَاءِ الْحَيَاةِ وَ حُلَلٌ مِنْ حُلَلِ الْجَنَّةِ وَ طِيبٌ مِنْ طِيبِ الْجَنَّةِ فَغَسَّلُوا جُثَثَهُمْ بِذَلِكَ الْمَاءِ وَ أَلْبَسُوهَا الْحُلَلَ وَ حَنَّطُوهَا بِذَلِكَ الطِّيبِ وَ صَلَّتِ الْمَلَائِكَةُ صَفّاً صَفّاً عَلَيْهِمْ ثُمَّ يَبْعَثُ اللَّهُ قَوْماً مِنْ أُمَّتِكَ لَا يَعْرِفُهُمُ الْكُفَّارُ لَمْ يَشْرَكُوا فِي تِلْكَ الدِّمَاءِ بِقَوْلٍ وَ لَا فِعْلٍ وَ لَا نِيَّةٍ فَيُوَارُونَ أَجْسَامَهُمْ وَ يُقِيمُونَ رَسْماً لِقَبْرِ سَيِّدِ الشُّهَدَاءِ بِتِلْكَ الْبَطْحَاءِ يَكُونُ عَلَماً لِأَهْلِ الْحَقِّ وَ سَبَباً لِلْمُوءْمِنِينَ إِلَى الْفَوْزِ وَ تَحُفُّهُ مَلَائِكَةٌ مِنْ كُلِّ سَمَاءٍ مِائَةُ أَلْفِ مَلَكٍ فِي كُلِّ يَوْمٍ وَ لَيْلَةٍ- وَ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ وَ يَطُوفُونَ عَلَيْهِ وَ يُسَبِّحُونَ اللَّهَ عِنْدَهُ وَ يَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لِمَنْ زَارَهُ وَ يَكْتُبُونَ أَسْمَاءَ مَنْ يَأْتِيهِ زَائِراً مِنْ أُمَّتِكَ مُتَقَرِّباً إِلَى اللَّهِ تَعَالَى وَ إِلَيْكَ بِذَلِكَ وَ أَسْمَاءَ آبَائِهِمْ وَ عَشَائِرِهِمْ وَ بُلْدَانِهِمْ وَ يُوسِمُونَ فِي وُجُوهِهِمْ بِمِيسَمِ نُورِ عَرْشِ اللَّهِ هَذَا زَائِرُ قَبْرِ خَيْرِ الشُّهَدَاءِ وَ ابْنِ خَيْرِ الْأَنْبِيَاءِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ سَطَعَ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ ذَلِكَ الْمِيسَمِ نُورٌ تُغْشَى مِنْهُ الْأَبْصَارُ- يَدُلُّ عَلَيْهِمْ وَ يُعْرَفُونَ بِهِ وَ كَأَنِّي بِكَ يَا مُحَمَّدُ بَيْنِي وَ بَيْنَ مِيكَائِيلَ وَ عَلِيٌّ أَمَامَنَا وَ مَعَنَا مِنْ مَلَائِكَةِ اللَّهِ مَا لَا يُحْصَى عَدَدُهُمْ وَ نَحْنُ نَلْتَقِطُ مِنْ ذَلِكَ الْمِيسَمِ فِي وَجْهِهِ مِنْ بَيْنِ الْخَلَائِقِ حَتَّى يُنْجِيَهُمُ اللَّهُ مِنْ هَوْلِ ذَلِكَ الْيَوْمِ وَ شَدَائِدِهِ وَ ذَلِكَ حُكْمُ اللَّهِ وَ عَطَاوءُهُ لِمَنْ زَارَ قَبْرَكَ يَا مُحَمَّدُ أَوْ قَبْرَ أَخِيكَ أَوْ قَبْرَ سِبْطَيْكَ لَا يُرِيدُ بِهِ غَيْرَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ سَيَجْتَهِدُ أُنَاسٌ مِمَّنْ حَقَّتْ عَلَيْهِمُ اللَّعْنَةُ مِنَ اللَّهِ وَ السَّخَطُ- أَنْ يَعْفُوا رَسْمَ ذَلِكَ الْقَبْرِ وَ يَمْحُوا أَثَرَهُ فَلَا يَجْعَلُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَهُمْ إِلَى ذَلِكَ سَبِيلًا ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَهَذَا أَبْكَانِي وَ أَحْزَنَنِي قَالَتْ زَيْنَبُ فَلَمَّا ضَرَبَ ابْنُ مُلْجَمٍ لَعَنَهُ اللَّهُ أَبِي ع وَ رَأَيْتُ عَلَيْهِ أَثَرَ الْمَوْتِ مِنْهُ قُلْتُ لَهُ يَا أَبَتِ حَدَّثَتْنِي أُمُّ أَيْمَنَ بِكَذَا وَ كَذَا وَ قَدْ أَحْبَبْتُ أَنْ أَسْمَعَهُ مِنْكَ فَقَالَ يَا بُنَيَّةِ الْحَدِيثُ كَمَا حَدَّثَتْكِ أُمُّ أَيْمَنَ وَ كَأَنِّي بِكِ وَ بِنِسَاءِ أَهْلِكِ سَبَايَا بِهَذَا الْبَلَدِ أَذِلَّاءَ خَاشِعِينَ تَخافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النّاسُ فَصَبْراً صَبْراً فَوَ الَّذِي فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ مَا لِلَّهِ عَلَى ظَهْرِ الْأَرْضِ يَوْمَئِذٍ وَلِيٌّ غَيْرُكُمْ وَ غَيْرُ مُحِبِّيكُمْ وَ شِيعَتِكُمْ وَ لَقَدْ قَالَ لَنَا رَسُولُ اللَّهِ ص حِينَ أَخْبَرَنَا بِهَذَا الْخَبَرِ- إِنَّ إِبْلِيسَ لَعَنَهُ اللَّهُ فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ يَطِيرُ فَرَحاً فَيَجُولُ الْأَرْضَ كُلَّهَا بِشَيَاطِينِهِ وَ عَفَارِيتِهِ فَيَقُولُ يَا مَعَاشِرَ الشَّيَاطِينِ قَدْ أَدْرَكْنَا مِنْ ذُرِّيَّةِ آدَمَ الطَّلِبَةَ وَ بَلَغْنَا فِي هَلَاكِهِمْ الْغَايَةَ وَ أَوْرَثْنَاهُمُ النَّارَ إِلَّا مَنِ اعْتَصَمَ بِهَذِهِ الْعِصَابَةِ فَاجْعَلُوا شُغُلَكُمْ بِتَشْكِيكِ النَّاسِ فِيهِمْ وَ حَمْلِهِمْ عَلَى عَدَاوَتِهِمْ وَ إِغْرَائِهِم بِهِمْ وَ أَوْلِيَائِهِمْ حَتَّى تَسْتَحْكِمُوا ضَلَالَةَ الْخَلْقِ وَ كُفْرَهُمْ وَ لَا يَنْجُو مِنْهُمْ نَاجٍ- وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ إِبْلِيسُ وَ هُوَ كَذُوبٌ أَنَّهُ لَا يَنْفَعُ مَعَ عَدَاوَتِكُمْ عَمَلٌ صَالِحٌ وَ لَا يَضُرُّ مَعَ مَحَبَّتِكُمْ وَ مُوَالاتِكُمْ ذَنْبٌ غَيْرُ الْكَبَائِرِ قَالَ زَائِدَةُ ثُمَّ قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع بَعْدَ أَنْ حَدَّثَنِي بِهَذَا الْحَدِيثِ خُذْهُ إِلَيْكَ مَا لَوْ ضَرَبْتَ فِي طَلَبِهِ آبَاطَ الْإِبِلِ حَوْلًا لَكَانَ قَلِيلًا رَجَعْنَا إِلَى الْأَصْلِ
حسين بن احمد بن مغيره در باره فضل كربلاء و زيارت امام حسين عليه السّلام حديثى دارد، اين حديث را استادش ابو القاسم عليه الرحمه مصنّف اين كتاب روايت كرده و حسين بن احمد از او و وى از زائده و او از مولانا على بن الحسين عليهما السّلام نقل نموده.
استاد ما رحمة اللّه عليه فراموش كرد كه اين حديث را به كتابش ضميمه كند در حالى كه سزاوار بود در اين باب نقل شود، حديث مزبور چون بر معانى پسنديده و بسيارى مشتمل بوده و الفاظش تام و زيباست دوست داشتم آن را در اين باب بگنجانم.
قابل ذكر است كه تمام احاديث اين باب و احاديث ديگر كه با اينها در مضمون مشترك هستند به آنها بر بودن قبر امام حسين عليه السّلام در كربلا استدلال شده است زيرا بسيارى از مخالفين انكار دارند كه قبر آن حضرت در كربلاء است چنانچه وجود قبر امير الموءمنين عليه السّلام را در نجف منكر مى‏باشند.
اين حديث را در مصر از استادم ابى القاسم على بن محمّد بن عبدوسى كوفى رحمة اللّه عليه استفاده كرده‏ام، و وى آن را از مزاحم بن عبد الوارث بصرى، به اسنادش از قدامة بن زائده، از پدرش زائده، از على بن الحسين عليهما السّلام نقل كرده.
پس از آنكه استاد ما ابن قولويه از تصنيف اين كتاب (كامل الزيارة) فارغ گرديد با وى راجع به اين حديث مذاكره كرده و به ايشان پيشنهاد نمودم آن را در اين كتاب داخل نمايد ولى پيش از آنكه ايشان به اين كار مبادرت ورزند اجل او را دريافت و او را به موالى او عليهم السّلام ملحق كرد خدا از او خوشنود و راضى باشد.
اين حديث در آنچه استادم رحمة اللّه عليه به من اجازه آن‏ها را داده است داخل بوده منتهى در مقام نقل بين دو روايت را جمع كرده، برخى الفاظ را اضافه و بعضى را حذف نموده، پاره‏اى را مقدّم و شطرى را موءخر كرده‏ام و بدين ترتيب صحيح است بگويم:
اين حديث را با تمام الفاظ و عباراتش از كسى نقل مى‏كنم كه وى آن را برايم اولا و سپس الان حديث نموده چه آنكه نه من آن را بر استادم رحمة اللّه عليه قرائت كرده و نه او بر من قرائت نموده است فقط من آن را از كسى كه برايم نقل كرده حكايت مى‏كنم و آن حديث چنين است: ابو عبد اللّه احمد بن محمّد بن عيّاش مى‏گويد: ابو القاسم جعفر بن محمّد بن قولويه برايم نقل كرد و گفت: ابو عيسى عبيد اللّه بن فضل بن محمّد بن هلال الطائى البصرى برايم نقل نمود و گفت: ابو عثمان سعيد بن محمّد برايم نقل كرد و گفت: محمد بن سلام بن يسار كوفى براى ما نقل كرد و گفت: احمد بن محمد واسطى برايم نقل نمود و گفت: عيسى بن ابى شيبة القاضى برايم نقل كرد و گفت: نوح بن دراج برايم نقل كرد و گفت: قدامة بن زائده برايم حديث كرد و از پدرش نقل كرد، پدرش گفت:
حضرت على بن الحسين عليهما السّلام فرمودند:
اى زائده خبر به من رسيده كه گاهى به زيارت قبر ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام مى‏روى؟
عرض كردم: همان طور است كه خبر به سمع شما رسيده.
حضرت فرمودند:
براى چه مبادرت به چنين فعلى مى‏ورزى در حالى كه تو نزد سلطان مكانت و منزلتى داشته و وى كسى است كه توان اين را ندارد ببيند شخصى به ما محبّت داشته و ما را بر ديگران برترى مى‏دهد و فضائل ما را ذكر مى‏كند و حقّى كه از ما بر اين امّت واجب است را رعايت مى‏نمايد؟
محضر مباركش عرض كردم: به خدا سوگند قصدم از اين فعل فقط رضايت خدا و رسول خدا بوده و از غضب و سخط كسى كه بر من غضب نمايد ترس و وحشتى ندارم و امر مكروهى كه از ناحيه اين فعل به من برسد هرگز در سينه‏ام گران و سنگين نيست و بر من قابل تحمّل مى‏باشد.
حضرت فرمودند:
تو را به خدا سوگند امر چنين است؟
عرض كردم: به خدا سوگند امر چنين است.
حضرت سوءالشان را سه بار تكرار فرموده و من نيز جوابم را سه بار بازگو نمودم.
سپس حضرت فرمودند:
بشارت باد ترا، بشارت باد ترا، بشارت باد تو را، لازم شد خبر دهم تو را به حديثى كه نزد من بوده و از احاديث نخبه و برگزيده‏اى است كه جزء اسرار مخزونه مى‏باشد و آن اين است: زمانى كه در طف (كربلا) آن مصيبت به ما وارد گشت و پدرم عليه السّلام و تمام فرزندان و برادران و جميع اهلش كه با او بودند كشته شدند و حرم و زنان آن حضرت را بر روى شتران بى‏جهاز نشانده و ما را به كوفه برگرداندند پس به قتلگاه ايشان چشم دوختم و ابدان طاهره ايشان را برهنه و عريان ديدم كه روى خاك افتاده و دفن نشده‏اند، اين معنا بر من گران آمد و در سينه‏ام اثرش را يافته و هنگامى كه از ايشان چنين منظره‏اى را مشاهده كردم اضطراب و بى‏آرامى در من شدت يافت به حدّى كه نزديك بود روح از كالبدم خارج شود، اين هيئت و حالت را وقتى عمّه‏ام زينب كبرى دختر على بن ابى طالب عليها السّلام از من مشاهده نمود فرمود:
اين چه حالى است از تو مى‏بينم، اى يادگار جدّ و پدر و برادرم چرا با جان خود بازى مى‏كنى؟!! من گفتم:
چگونه جزع و بيتابى نكنم در حالى كه مى‏بينم سرور و برادران و عموها و پسر عموها و اهل خود را در خون خويش طپيده، عريان و برهنه بوده، جامه‏هايشان را از بدن بيرون آورده‏اند، بدون اينكه كفن شده يا دفن گرديده باشند، احدى بالاى سرشان نبوده و بشرى نزديكشان نمى‏شود گويا ايشان از خاندان ديلم و خزر مى‏باشند؟!! عمّه‏ام فرمود:
آنچه مى‏بينى تو را به جزع نياورد، به خدا سوگند اين عهد و پيمانى بوده كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم با جدّ (امير الموءمنين عليه السّلام) و پدر (سيّد الشهداء عليه السّلام) و عمويت (حضرت مجتبى عليه السّلام) نموده و خداوند متعال نيز از گروهى از اين امت كه در عداد ستمكاران و سركشان نمى‏باشند پيمان گرفته است ايشان در بين اهل آسمان‏ها معروف و مشهورند كه اين اعضاء قلم شده را جمع كرده و دفن نموده و اين ابدان و اجسام خون آلود را به خاك سپرده و در اين سرزمين براى قبر پدرت سيد الشهداء نشانه‏اى نصب كرده كه اثرش هيچ گاه كهنه و مندرس نشده و گذشت شب و روز آن را محو نمى‏كند، و بسيارى از رهبران كفر و الحاد و ابناء ضلالت و گمراهى سعى در نابود كردن آن مى‏نمايند ولى به جاى اينكه رسم و نشانه آن از بين رود ظاهرتر و آشكارتر مى‏گردد.
من پرسيدم:
اين چه عهد و ميثاقى بوده و اين چه حديث و خبرى مى‏باشد؟
پس عمّه‏ام فرمود:
بلى، امّ ايمن برايم نقل نمود كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم روزى از روزها به منزل حضرت فاطمه عليها السّلام نزول اجلال فرمود و حضرت فاطمه عليها السّلام براى آن جناب حريره درست كردند و حضرت على عليه السّلام طبقى نزد حضرت آوردند كه در آن خرما بود، سپس امّ ايمن گفت:
من نيز قدحى كه در آن شير و سر شير بود را خدمتشان آوردم، رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و امير الموءمنين و فاطمه و حسنين عليهم السّلام از آن حريره ميل كرده و سپس همگى آن شير را آشاميدند و پس از آن رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و به دنبال آن حضرت ايشان از آن خرما و سر شير تناول نمودند و بعد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم دست‏هاى مباركشان را شستند در حالى كه امير الموءمنين عليه السّلام آب به روى دست‏هاى آن حضرت مى‏ريختند و پس از آنكه آن جناب از شستن دست‏ها فارغ شدند دست به پيشانى كشيده آنگاه به طرف على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السّلام نظرى كه حاكى از سرور و نشاط بود نموده سپس با گوشه چشم به جانب آسمان نگريست بعد صورت مبارك به طرف قبله كرده و دست‏ها را گشاد و دعا نمود و پس از آن به حال گريه به سجده رفته و با صداى بلند مى‏گريستند و اشگ‏هايشان جارى بود.
سپس سر از سجده برداشته و به راه افتادند در حالى كه اشگ‏هاى آن حضرت قطره قطره مى‏ريخت گويا باران در حال باريدن بود، از اين صحنه حضرت فاطمه و على و حسن و حسين عليهم السّلام محزون شده و من نيز متأثر گشته و اندوهگين شدم ولى همگى از سوءال نمودن پرهيز كرده و از آن حضرت نه پرسيديم كه سبب اين گريه چيست تا گريستن آن جناب به درازا كشيد در اين هنگام على و فاطمه عليهما السّلام پرسيدند:
چه چيز شما را گريانده يا رسول اللّه خدا هرگز چشمان شما را نگرياند قلب ما از اين حال شما جريحه دار گرديده؟! حضرت فرمودند:
اى برادر من، بواسطه شما مسرور گشتم ...
مزاحم بن عبد الوارث در حديث خود به اينجا كه مى‏رسد مى‏گويد:
نقل است كه پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در جواب امير الموءمنين عليه السّلام فرمودند:
اى حبيب من به واسطه شما چنان مسرور و شادمان شدم كه تا كنون اين طور خوشحال نشده بودم و به شما نگريستم و خدا را بر نعمت شما كه به من داده حمد و سپاس نمودم، در اين هنگام جبرئيل عليه السّلام بر من فرود آمد و گفت:
اى محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم خداوند متعال بر آنچه در نهان تو است اطّلاع داشته و مى‏داند كه سرور و شادى تو به واسطه برادر و دختر و دو سبط تو مى‏باشد پس نعمتش را بر تو كامل كرده و عطيّه‏اش را بر تو گوارا نمود يعنى ايشان و ذرّيه آنها و دوستداران و شيعيانشان را در بهشت با تو همسايه نمود، بين تو و ايشان تفرقه و جدائى نمى‏اندازد، ايشان از عطاء بدون منّت او منتفع شده همان طورى كه تو از آن بهره‏مند مى‏شوى و به آنها اعطاء مى‏شود همان طورى كه به تو اعطاء مى‏گردد تا آنجائى كه راضى و خشنود شده بلكه فوق رضايت ايشان و تو حق تعالى عنايت مى‏فرمايد و اين لطف و عنايت در مقابل آزمايش و ابتلائات بسيارى است كه در دنيا متوجه ايشان شده و ناملايماتى كه وسيله مردم و آنهائى كه از ملت و كيش تو مى‏باشند و خود را از امّت تو پنداشته در حالى كه از خدا و از تو بسيار دور هستند به ايشان مى‏رسد، گاهى ضربه‏هاى شديد و غير قابل تحمّل از ناحيه اين گروه متوجه ايشان شده و زمانى با قتل و كشتار ايشان مواجه مى‏گردند.
قتلگاه‏ها ايشان مختلف و پراكنده و قبورشان از يك ديگر دور مى‏باشد، خيرجوئى نما از خدا براى ايشان و براى خودت، حمد و سپاس خداى عزّ و جلّ و آنها بر خيرش و راضى شو به قضاى او پس حمد خداى بجا آورده و راضى شدم به قضايش به آنچه براى شما اختيار فرموده.
سپس جبرئيل به من گفت:
اى محمّد برادرت پس از تو منكوب و مغلوب امّتت قرار گرفته و از دشمنانت در تعب و رنج واقع مى‏شود، و بعد از تو او را بدترين مخلوقات و شقى‏ترين مردم مى‏كشد، قاتل آن حضرت نظير پى‏كننده ناقه صالح است، وى به منظور انجام اين كار به شهرى هجرت مى‏كند كه آن شهر محلّ نشو و نماى شيعه و پيروان آن حضرت و فرزندش مى‏باشد، در آن شهر ابتلائات ايشان (اهل بيت عليهم السّلام) بسيار مصيبت به ايشان عظيم مى‏باشد، و اين سبط شما (جبرئيل با دست اشاره به حضرت حسين عليه السّلام نمود) با جماعتى از فرزندان و اهل بيت شما و نيكانى از امّتت در كنار فرات واقع در سرزمينى كه به آن «كربلا» مى‏گويند كشته مى‏شود.
كربلاء را از اين جهت كربلاء گويند كه حزن و بلاهائى كه از دشمنان شما و دشمنان فرزندان شما در روزى كه حزن و اندوهش تمام‏شدنى نبوده و حسرت آن زوال پذير نيست به عمل مى‏آيد بسيار و زياد مى‏باشد.
اين زمين پاكيزه‏ترين اماكن واقع روى زمين بوده و احترامش از تمام بقاع بيشتر است، در آن سبط تو و اهل بيتش كشته مى‏شوند.
كربلاء از زمين‏هاى بهشت است، هر گاه روزى كه در آن سبط تو و اهل بيتش كشته مى‏شوند فرا برسد و لشكر اهل كفر و لعنت او را احاطه نمايند به جهت غضب به خاطر تو و فرزندانت اى محمّد و به منظور بزرگ شمردن هتك حرمتت و تقبيح نمودن كردارى كه نسبت به ذرّيه و عترتت انجام شده زمين بلرزد و كوهها كشيده و اضطراب و جنبششان زياد شود و امواج درياها متلاطم گردد و آسمانها اهلشان را به هم بريزند، و از زمين و كوهها و درياها و آسمانها چيزى باقى نمى‏ماند مگر آنكه از حق تعالى اذن مى‏خواهند كه اهل تو را كه مستضعفين و مظلومين بوده و حجّت‏هاى خدا بعد از تو بر خلايق هستند را نصرت و يارى كنند پس خداوند به آنها و موجودات در آنها وحى كرده و مى‏گويد:
منم خداوند متعال، سلطانى كه قادر است و كسى نتواند از او بگريزد در توان هيچ خصم و دشمنى نيست كه او را عاجز و ناتوان كند، من بر يارى كردن دوستانم قادر و بر انتقام گرفتن از دشمنان متمكن هستم، به عزّت و جلال خود قسم آنان را كه رسولم را تنها گذارده و برگزيده‏ام را رها كرده و حرمتش را هتك نموده و فرزندانش را كشته و عهدش را نقض و زير پاى نهاده و به اهل بيتش ستم كرده‏اند عذابى كنم كه احدى از عالميان را چنين عذابى نكرده باشم.
در اين هنگام تمام موجودات سماوى و ارضى به ضجّه در آمده و آنان كه به عترتت ستم كرده و هتك حرمتت را روا داشته‏اند را لعن و نفرين مى‏كنند.
و هنگامى كه آن جماعت (فرزندان و اهل بيت و نيكان از امّتت) به طرف گورها و قبرهايشان نمايان مى‏شوند حق تعالى خودش متولى قبض ارواح آنها به يد قدرتش شده و فرشتگان را از آسمان هفتم به زمين فرو فرستاده در حالى كه با ايشان:
1- ظروفى از ياقوت و زمرّد بوده كه مملوّ از آب حيات مى‏باشند.
2- حلّه‏هائى از حلّه‏هاى بهشتى.
3- عطرى از عطرهاى بهشتى.
مى‏باشد، پس فرشتگان بدن‏هاى ايشان را با آن آبها شستشو داده و حلّه‏ها را به تن آنها كرده و با آن عطرها حنوطشان نموده و دسته دسته بر ايشان نماز مى‏خواند و پس از اتمام نماز حق تعالى گروهى از امّتت را كه كفار ايشان را نمى‏شناسند و در خون شهداء نه با گفتار و نه با كردار و نه با قصد شركت كرده‏اند را گسيل داشته تا اجسام و ابدان آنها را دفن كنند و براى قبر سيّد الشّهداء در آن سرزمين اثرى نصب كرده تا براى اهل حق نشانه‏اى بوده و براى اهل ايمان سببى براى رستگارى باشد و در هر روز و شب از هر آسمانى صد هزار فرشته گرداگرد آن طواف كرده و بر آن حضرت صلوات فرستاده و نزد قبرش تسبيح خدا گفته و براى زائرين آن جناب طلب آمرزش كرده و اسامى زائرين از امّتت را كه قربة الى اللّه آن حضرت را زيارت مى‏كنند و نيز اسماء پدران و خويشاوندان و شهرهاى ايشان را مى‏نويسند و در صورتهاى ايشان بامدادى كه از نور عرش الهى است اين عبارت را نقش مى‏بندند: اين شخص زائر قبر بهترين شهداء و زائر قبر فرزند بهترين انبياء مى‏باشد.
در روز قيامت از اثر اين مداد نورى ساطع شده كه از پرتوش چشم‏ها تار مى‏گردد و با اين نور ايشان شناخته مى‏شوند، و گويا تو اى محمّد بين من و ميكائيل قرار گرفته و على جلو ما بوده و همراهمان فرشتگانى حركت مى‏كند كه از كثرت عدد ايشان معلوم نيست و بوسيله همين نورى كه در صورت‏هاى ايشان هست، آنها را از بين خلائق دريافته و جدا مى‏كنيم و بدين ترتيب حق تعالى ايشان را از هول و وحشت آن روز و سختى‏هاى آننجات مى‏دهد و اين حكم خدا است در حق كسانى كه قبر تو را اى محمّد يا قبر برادرت يا قبر دو سبط تو را زيارت كرده و قصدى غير از خداى عز و جلّ را نداشته باشند و البته گروهى از مردم كه مستحق لعنت و سخط و غضب الهى هستند خواهند آمد كه در محو كردن رسم و نشانه اين قبر سعى كرده و مى‏كوشند آن را از بين ببرند ولى خداوند قادر به ايشان چنين توانى را نخواهد داد.
سپس رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
اين خبر من را گرياند و اندوهگين نمود.
حضرت زينب سلام اللّه عليها فرمود:
زمانى كه ابن ملجم لعنه اللّه عليه پدرم را ضربت زد و من اثر مرگ را در آن حضرت مشاهده كردم محضرش عرضه داشتم:
اى پدر امّ ايمن برايم حديثى چنين و چنان نقل نمود، دوست دارم حديث را از شما بشنوم.
پدرم فرمودند:
دخترم، حديث همان طورى است كه امّ ايمن نقل كرده، گويا مى‏بينم كه تو و دختران اهل تو در اين شهر به صورت اسيران در آمده، خوار و منكوب مى‏گرديد، هر لحظه هراس داريد كه شما را مردم بربايند، بر شما باد به صبر و شكيبائى، سوگند به كسى كه حبّه را شكافته و انسان را آفريده روى زمين كسى غير از شما و غير از دوستان و پيروانتان نيست كه ولّى خدا باشد و هنگامى كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم اين خبر را براى ما نقل مى‏نمودند و فرمودند.
ابليس لعنه اللّه عليه در آن روز از خوشحالى به پرواز درمى‏آيد پس در تمام نقاط دستياران و عفريت‏هايش را فرا خوانده و به آنها مى‏گويد:
اى جماعت شياطين:، طلب و تقاص خود را از فرزند آدم گرفته و در هلاكت ايشان به نهايت آرزوى خود رسيده و آتش دوزخ را نصيب ايشان نموديم مگر كسانى كه به اين جماعت مقصود اهل بيت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بپيوندند از اين رو سعى كنيد نسبت به ايشان در مردم تشكيك ايجاد كرده و آنها را بر دشمنى ايشان واداريد تا بدين وسيله گمراهى مردم و كفرشان مسلّم و محقق شده و نجات دهنده‏اى بر ايشان بهم نرسد، ابليس با اينكه بسيار دروغ‏گو و كاذب است اين كلام را به ايشان راست گفت، وى به آنها اطّلاع داد.
اگر كسى با اين جماعت (اهل بيت صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) عداوت داشته باشد هيچ عمل صالحى برايش نافع نيست چنانچه اگر با ايشان محبت داشته باشد هيچ گناهى غير از معاصى كبيره ضررى به او نمى‏رساند.
زائده مى‏گويد: سپس حضرت على بن الحسين (عليهما السّلام) پس از نقل اين حديث برايم فرمودند:
اين حديث را بگير و ضبط كن، اگر در طلب آن يك سال شتر مى‏دواندى و در كوه و كمر به دنبال آن تفحص مى‏كردى محققا كم و اندك بود.
كلام مترجم
مترجم گويد:
روايتى كه قبلا نقل شد از اصل اين كتاب نبوده و آن را برخى از شاگردان مصنّف در آن گنجانده‏اند لذا پس از نقل اين حديث به اصل كتاب رجوع مى‏كنيم
رجوع به اصل كتاب

ادامه فضيلت كربلاء و زيارت امام حسين (ع) حديث اوّل
أَخْبَرَنَا أَبُو الْقَاسِمِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ الْقُمِّيُّ الْفَقِيهُ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْقَمَّاطِ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أَبِي يَعْفُورٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لِرَجُلٍ مِنْ مَوَالِيهِ يَا فُلَانُ أَ تَزُورُ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ نَعَمْ إِنِّي أَزُورُهُ بَيْنَ ثَلَاثِ سِنِينَ أَوْ سَنَتَيْنِ مَرَّةً فَقَالَ لَهُ وَ هُوَ مُصْفَرُّ الْوَجْهِ أَمَا وَ اللَّهِ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَوْ زُرْتَهُ لَكَانَ أَفْضَلَ لَكَ مِمَّا أَنْتَ فِيهِ- فَقَالَ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَ كُلُّ هَذَا الْفَضْلُ فَقَالَ نَعَمْ وَ اللَّهِ لَوْ أَنِّي حَدَّثْتُكُمْ بِفَضْلِ زِيَارَتِهِ وَ بِفَضْلِ قَبْرِهِ لَتَرَكْتُمُ الْحَجَّ رَأْساً وَ مَا حَجَّ مِنْكُمْ أَحَدٌ وَيْحَكَ أَ مَا تَعْلَمُ- أَنَّ اللَّهَ اتَّخَذَ [بِفَضْلِ قَبْرِهِ ]كَرْبَلَاءَ حَرَماً آمِناً مُبَارَكاً قَبْلَ أَنْ يَتَّخِذَ مَكَّةَ حَرَماً قَالَ ابْنُ أَبِي يَعْفُورٍ فَقُلْتُ لَهُ قَدْ فَرَضَ اللَّهُ عَلَى النَّاسِ حِجَّ الْبَيْتِ وَ لَمْ يَذْكُرْ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ وَ إِنْ كَانَ كَذَلِكَ فَإِنَّ هَذَا شَيْءٌ جَعَلَهُ اللَّهُ هَكَذَا أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَ أَبِي أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع حَيْثُ يَقُولُ إِنَّ بَاطِنَ الْقَدَمِ أَحَقُّ بِالْمَسْحِ مِنْ ظَاهِرِ الْقَدَمِ وَ لَكِنَّ اللَّهَ فَرَضَ هَذَا عَلَى الْعِبَادِ أَ وَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ الْمَوْقِفَ لَوْ كَانَ فِي الْحَرَمِ كَانَ أَفْضَلَ لِأَجْلِ الْحَرَمِ وَ لَكِنَّ اللَّهَ صَنَعَ ذَلِكَ فِي غَيْرِ الْحَرَمِ
ابو القاسم جعفر بن محمّد بن قولويه القمى رحمه اللّه عليه به ما خبر داد و گفت:
پدرم، و على بن الحسين و جماعتى از اساتيدم رحمة اللّه عليهم از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف، از احمد بن محمّد بن عيسى از محمّد بن سنان، از ابى سعيد قماط، وى مى‏گويد:
عبد اللّه ابى يعفور گفت: از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه به شخصى از دوستانش فرمودند.
فلانى به زيارت قبر ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام مى‏روى؟
آن شخص گفت: بلى من هر سه سال يا دو سال يك مرتبه به زيارتش مى‏روم.
حضرت در حالى كه صورتشان زرد شده بود فرمودند:
به خدائى كه معبودى غير از او نيست، اگر او را زيارت كنى برتر است براى تو از آنچه در آن هستى! آن شخص عرض كرد: فدايت شوم آيا تمام اين فضل براى من هست؟
حضرت فرمودند:
بلى به خدا سوگند، اگر من فضيلت زيارت آن حضرت و فضيلت قبرش را براى شما باز گو كنم به طورى كلّى حجّ را ترك كرده و احدى از شما ديگر به حج نمى‏رود، واى بر تو آيا نمى‏دانى خداوند متعال بواسطه فضيلت قبر آن حضرت كربلا را حرم امن و مبارك قرار داد پيش از آنكه مكّه را حرم امن نمايد؟
ابن ابى اليعفور مى‏گويد: محضرش عرضه داشتم: خداوند متعال حج و زيارت بيت اللّه را بر مردم واجب كرده ولى زيارت قبر امام حسين عليه السّلام را بر مردم واجب نكرده است پس چطور شما چنين مى‏فرمائيد؟
حضرت فرمودند:
اگر چه همين طور است ولى در عين حال خداوند متعال فضيلت زيارت آن حضرت را اين گونه قرار داده است.
مگر نشنيده‏اى كلام امير الموءمنين عليه السّلام را كه فرمودند:
كف پا سزاوارتر است به مسخ نمودن از ظاهر و روى پا ولى در عين حال حق تعالى مسح روى پا را بر بندگان واجب كرده است؟! و نيز مگر نمى‏دانى اگر حق تعالى موقف (محلّ محرم شدن) به خاطر شرافتى كه در حرم هست افضل و برتر بود ولى خداوند متعال آن را در غير حرم قرار داده است.
حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْقَمَّاطِ عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَ بَيَّاعِ السَّابِرِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ أَرْضَ الْكَعْبَةِ قَالَتْ مَنْ مِثْلِي وَ قَدْ بَنَى اللَّهُ بَيْتَهُ [بُنِيَ بَيْتُ اللَّهِ ]عَلَى ظَهْرِي وَ يَأْتِينِي النَّاسُ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ وَ جُعِلْتُ حَرَمَ اللَّهِ وَ أَمْنَهُ فَأَوْحَى اللَّهُ إِلَيْهَا أَنْ كُفِّي وَ قِرِّي فَوَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي مَا فَضْلُ مَا فُضِّلْتِ بِهِ فِيمَا أَعْطَيْتُ بِهِ أَرْضَ كَرْبَلَاءَ إِلَّا بِمَنْزِلَةِ الْإِبْرَةِ غُرِسَتْ [غُمِسَتْ ]فِي الْبَحْرِ فَحَمَلَتْ مِنْ مَاءِ الْبَحْرِ وَ لَوْ لَا تُرْبَةُ كَرْبَلَاءَ مَا فَضَّلْتُكِ وَ لَوْ لَا مَا تَضَمَّنَتْهُ أَرْضُ كَرْبَلَاءَ لَمَا خَلَقْتُكِ وَ لَا خَلَقْتُ الْبَيْتَ الَّذِي افْتَخَرْتِ بِهِ فَقِرِّي وَ اسْتَقِرِّي وَ كُونِي دُنْيَا مُتَوَاضِعاً ذَلِيلًا مَهِيناً غَيْرَ مُسْتَنْكِفٍ وَ لَا مُسْتَكْبِرٍ لِأَرْضِ كَرْبَلَاءَ وَ إِلَّا سُخْتُ بِكِ وَ هَوَيْتُ بِكِ فِي نَارِ جَهَنَّمَ وَ حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ
إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبَّادٌ أَبُو سَعِيدٍ الْعُصْفُرِيُّ عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَ بَيَّاعِ السَّابِرِيِّ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَهُ
محمّد بن جعفر قرشى رزّاز، از محمّد بن الحسين، از محمد بن سنان، از ابى سعيد قمّاط، از عمر بن يزيد بيّاع سابرى از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
زمين كعبه در مقام مفاخرت گفت: كدام زمين مثل من است، و حال آنكه خداوند خانه‏اش را بر پشت من بنا كرده و مردم از هر راه دورى متوجه من مى‏شوند، و حرم خدا و مأمن قرار داده شده‏ام؟!! خداوند متعال به سويش وحى كرد و فرمود:
بس كن و آرام بگير، به عزّت و جلال خودم قسم آنچه را كه تو براى خود فضيلت مى‏دانى در قياس با فضيلتى كه به زمين كربلاء اعطاء نموده‏ام همچون قطره‏اى است نسبت به آب دريا كه سوزنى را در آن فرو برند و آن قطره را با خود بر دارد، و اساسا اگر خاك كربلاء نبود اين فضيلت براى تو نبود و نيز اگر نبود آنچه كه اين خاك آن را در بر دارد تو را نمى‏آفريدم و بيتى را كه تو به آن افتخار مى‏كنى خلق نمى‏كردم بنا بر اين آرام بگير و ساكت باش و متواضع و خوار و نرم باش و نسبت به زمين كربلا استنكاف و استكبار و طغيانى از خود نشان مده و الّا تو را فرو برده و در آتش جهنّم قرارت مى‏دهم.
پدرم و على بن الحسين از على بن ابراهيم بن هاشم، از پدرش، از محمد بن على نقل كرده‏اند كه وى گفت: عبّاد ابو سعيد عصفرى، از عمر بن يزيد كه فروشنده جامه‏هاى سابرى بود از حضرت جعفر بن محمد عليه السّلام نقل كرده و حديثى مثل حديث مذكور را روايت نموده است.
حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْعُصْفُرِيِّ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ خَلَقَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَرْضَ كَرْبَلَاءَ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ الْكَعْبَةَ بِأَرْبَعَةٍ وَ عِشْرِينَ أَلْفَ عَامٍ وَ قَدَّسَهَا وَ بَارَكَ عَلَيْهَا فَمَا زَالَتْ قَبْلَ خَلْقِ اللَّهِ الْخَلْقَ مُقَدَّسَةً مُبَارَكَةً وَ لَا تَزَالُ كَذَلِكَ حَتَّى يَجْعَلَهَا اللَّهُ أَفْضَلَ أَرْضٍ فِي الْجَنَّةِ وَ أَفْضَلَ مَنْزِلٍ وَ مَسْكَنٍ يُسْكِنُ اللَّهُ فِيهِ أَوْلِيَاءَهُ فِي الْجَنَّةِ
ابو العبّاس كوفى، از محمد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از ابى سعيد عصفرى، از عمرو بن ثابت، از پدرش، از حضرت ابو جعفر عليه السّلام، حضرت فرمودند:
خداوند تبارك و تعالى بيست و چهار هزار سال پيش از خلقت كعبه زمين كربلاء را آفريد و آن را مقدس و مبارك قرار داد و پيوسته قبل از خلقت مخلوقات مقدس و مبارك بود تا آن را برترين زمين در بهشت نمود و برترين منزل و مسكنى قرارش داد كه اولياء و دوستانش در بهشت در آن سكنا مى‏گزينند.
حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ عَنْ بَعْضِ رِجَالِهِ عَنْ أَبِي الْجَارُودِ قَالَ قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع اتَّخَذَ اللَّهُ أَرْضَ كَرْبَلَاءَ حَرَماً آمِناً مُبَارَكاً قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ اللَّهُ أَرْضَ الْكَعْبَةِ وَ يَتَّخِذَهَا حَرَماً بِأَرْبَعَةٍ وَ عِشْرِينَ أَلْفَ عَامٍ وَ أَنَّهُ إِذَا زَلْزَلَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى الْأَرْضَ وَ سَيَّرَهَا رُفِعَتْ كَمَا هِيَ بِتُرْبَتِهَا نُورَانِيَّةً صَافِيَةً فَجُعِلَتْ فِي أَفْضَلِ رَوْضَةٍ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ أَفْضَلِ مَسْكَنٍ فِي الْجَنَّةِ لَا يَسْكُنُهَا إِلَّا النَّبِيُّونَ وَ الْمُرْسَلُونَ أَوْ قَالَ أُولُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ وَ إِنَّهَا لَتَزْهَرُ بَيْنَ رِيَاضِ الْجَنَّةِ كَمَا يَزْهَرُ الْكَوْكَبُ الدُّرِّيُّ بَيْنَ الْكَوَاكِبِ لِأَهْلِ الْأَرْضِ يَغْشَى نُورُهَا أَبْصَارَ أَهْلِ الْجَنَّةِ جَمِيعاً وَ هِيَ تُنَادِي أَنَا أَرْضُ اللَّهِ الْمُقَدَّسَةُ الطَّيِّبَةُ الْمُبَارَكَةُ الَّتِي تَضَمَّنَتْ سَيِّدَ الشُّهَدَاءِ وَ سَيِّدَ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَبَّادٍ أَبِي سَعِيدٍ الْعُصْفُرِيِّ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي الْجَارُودِ قَالَ قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ ذَكَرَ مِثْلَهُ
محمد بن جعفر قرشى رزّاز، از محمّد بن حسين بن ابى الخطّاب، از ابو سعيد، از برخى رجالش، از ابى الجارود وى مى‏گويد: حضرت على بن الحسين عليهما السّلام فرمودند:
خداوند متعال بيست و چهار هزار سال قبل از اينكه زمين كعبه را خلق كند و آن را حرم قرار دهد زمين كربلاء را آفريد و آن را حرم امن و مبارك گرداند، و هر گاه حق تعالى بخواهد كره زمين را لرزانده و حركتش دهد (شايد كنايه از قيامت باشد) زمين كربلاء را همراه تربتش در حالى كه نورانى و شفّاف هست بالا برده و آن را در برترين باغ‏هاى بهشت قرار داده و بهترين مسكن در آنجا مى‏گردانش و ساكن نمى‏شود در آن مگر انبياء و مرسلين (يا بجاى اين فقره فرمودند: و ساكن نمى‏شود در آن مگر رسولان اولو العزم) اين زمين بين باغ‏هاى بهشت مى‏درخشد همان طورى كه ستاره درخشنده بين ستارگان نورفشانى مى‏نمايد، نور اين زمين چشم‏هاى اهل بهشت را تار مى‏كند و با صدائى بلند مى‏گويد:
من زمين مقدّس و طيّب و پاكيزه و مباركى هستم كه سيد الشهداء و سرور جوانان اهل بهشت را در خود دارم.
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين و جماعتى از مشايخ و اساتيدم از على بن ابراهيم، از پدرش، از محمّد بن على از عبّاد ابى سعيد عصفرى، از شخصى از ابى الجارود نقل كرده كه وى گفت: على بن الحسين عليهما السّلام فرمودند:
... و حديثى مثل حديث مذكور را ذكر نمودند.
وَ رَوَى قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع الْغَاضِرِيَّةُ هِيَ الْبُقْعَةُ الَّتِي كَلَّمَ اللَّهُ فِيهَا مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ ع وَ نَاجَى نُوحاً فِيهَا وَ هِيَ أَكْرَمُ أَرْضِ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ مَا اسْتَوْدَعَ اللَّهُ فِيهَا أَوْلِيَاءَهُ وَ أَنْبِيَاءَهُ- فَزُورُوا قُبُورَنَا بِالْغَاضِرِيَّةِ
در روايتى آمده است كه حضرت ابو جعفر عليه السّلام فرمودند:
غاضريه مكانى است كه خداوند متعال در آنجا با موسى بن عمران عليه السّلام تكلّم نمود و با حضرت نوح مناجات كرد، اين زمين كريم‏ترين و شريف‏ترين بقاع روى زمين بوده و اگر اين معنا نبود هرگز خداوند متعال اولياء و انبيائش را در آن به وديعه نمى‏گذارد، پس بر شما است كه قبور ما را در غاضريه زيارت كنيد. 7- وَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع الْغَاضِرِيَّةُ تُرْبَةٌ مِنْ بَيْتِ الْمَقْدِسِ
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
غاضريّه تربتى است از بيت المقدس 8- وَ عَنْهُمَا بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْعُصْفُرِيِّ عَنْ حَمَّادِ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص يُقْبَرُ ابْنِي بِأَرْضٍ يُقَالُ لَهَا كَرْبَلَاءُ هِيَ الْبُقْعَةُ الَّتِي كَانَتْ فِيهَا قُبَّةُ الْإِسْلَامِ الَّتِي نَجَّى اللَّهُ عَلَيْهَا الْمُوءْمِنِينَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَ نُوحٍ فِي الطُّوفَانِ
از پدرم و على بن الحسين بن بابويه با همان اسناد (اسناد حديث قبل از شماره ، از ابى سعيد عصفرى از حمّاد بن ايوب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، از پدران گرامش، از امير الموءمنين عليه السّلام:
حضرت فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند:
فرزندم در زمينى دفن مى‏شود كه به آن «كربلاء» مى‏گويند:
كربلاء بقعه و مكانى است كه در آن قبة الاسلام (مراد بصره است) بوده و اين همان مكانى است كه حق تعالى در طوفان نوح موءمنينى را كه به آن حضرت ايمان داشتند همراه، آن جناب نجات داد و از آن مهلكه رهانيد.
9- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ مِيثَمٍ التَّمَّارِ عَنِ الْبَاقِرِ ع قَالَ مَنْ بَاتَ لَيْلَةَ عَرَفَةَ فِي كَرْبَلَاءَ وَ أَقَامَ بِهَا حَتَّى يُعَيِّدَ وَ يَنْصَرِفَ وَقَاهُ اللَّهُ شَرَّ سَنَةٍ
پدرم به اسنادش از ابن ميثم تمّار، از حضرت باقر عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمود:
كسى كه شب عرفه در كربلاء بيتوته كرده و آن شب را به عبادت بپادارد تا وقتى كه مراجعت كند خداوند منّان او را از شرّ آن سال حفظ مى‏نمايد.
10- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَرْبٍ [الْحَارِثِ ]عَنِ الْفَضْلِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ زُورُوا كَرْبَلَاءَ وَ لَا تَقْطَعُوهُ فَإِنَّ خَيْرَ أَوْلَادِ الْأَنْبِيَاءِ ضُمِّنَتْهُ أَلَا وَ إِنَّ الْمَلَائِكَةَ زَارَتْ كَرْبَلَاءَ أَلْفَ عَامٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَسْكُنَهُ جَدِّيَ الْحُسَيْنُ ع وَ مَا مِنْ لَيْلَةٍ تَمْضِي إِلَّا وَ جَبْرَائِيلُ وَ مِيكَائِيلُ يَزُورَانِهِ فَاجْتَهِدْ يَا يَحْيَى أَنْ لَا تُفْقَدَ مِنْ ذَلِكَ الْمَوْطِنِ
پدرم با همين سند از على بن حرب از فضل بن يحيى از پدرش از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
كربلاء را زيارت كنيد و آن را ترك نكنيد زيرا اين سرزمين بهترين فرزندان آدم عليه السّلام را در خود گرفته، بدانيد و آگاه باشيد هزار سال قبل از اينكه جدّم حسين عليه السّلام در آن ساكن گردد فرشتگان اين سرزمين را زيارت كرده‏اند و شبى منقضى نمى‏شود مگر آنكه جبرئيل و ميكائيل اين مكان را زيارت مى‏كنند، بنا بر اين اى يحيى (مقصود «يحيى» پدر «فضل» مى‏باشد) سعى كن اين مكان از تو فوت نشود و از دستت نرود.
حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَيْمُونٍ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَرَّ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع بِكَرْبَلَاءَ فِي أُنَاسٍ مِنْ أَصْحَابِهِ فَلَمَّا مَرَّ بِهَا اغْرَوْرَقَتْ عَيْنَاهُ بِالْبُكَاءِ ثُمَّ قَالَ هَذَا مُنَاخُ رِكَابِهِمْ وَ هَذَا مُلْقَى رِحَالِهِمْ- وَ هُنَا تُهْرَقُ دِمَاوءُهُمْ طُوبَى لَكِ مِنْ تُرْبَةٍ عَلَيْكِ تُهْرَقُ دِمَاءُ الْأَحِبَّةِ
پدرم و جماعتى از اساتيدم رحمة اللّه عليهم، از سعيد بن عبد اللّه، از احمد ابن محمّد بن عيسى، از جعفر بن محمّد بن عبيد اللّه، از عبد اللّه ميمون قدّاح، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام آن حضرت فرمودند:
وقتى امير الموءمنين عليه السّلام در بين گروهى از اصحابشان به كربلاء عبور نمودند چشمهاى مباركشان غرق در اشك شد و سخت گريستند سپس فرمودند:
اينجا محل خواباندن مركب‏هايشان بوده، و اينجا محل گذاردن اثاثشان مى‏باشد و اينجا خون‏هايشان مى‏ريزد، سپس به زمين خطاب كرده و فرمودند:
خوشا به حالت اى زمين كه بر روى تو خون‏هاى دوستان خدا مى‏ريزد.
حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ ره عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتِّيلٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ خَرَجَ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع يَسِيرُ بِالنَّاسِ حَتَّى إِذَا كَانَ مِنْ كَرْبَلَاءَ عَلَى مَسِيرَةِ مِيلٍ أَوْ مِيلَيْنِ- تَقَدَّمَ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ حَتَّى صَارَ بِمَصَارِعِ الشُّهَدَاءِ ثُمَّ قَالَ قُبِضَ فِيهَا مِائَتَا نَبِيٍّ وَ مِائَتَا وَصِيٍّ وَ مِائَتَا سِبْطٍ كُلُّهُمْ شُهَدَاءُ بِأَتْبَاعِهِمْ فَطَافَ بِهَا عَلَى بَغْلَتِهِ خَارِجاً رِجْلُهُ مِنَ الرِّكَابِ فَأَنْشَأَ يَقُولُ مُنَاخُ رِكَابٍ وَ مَصَارِعُ الشُّهَدَاءِ لَا يَسْبِقُهُمْ مَنْ كَانَ قَبْلَهُمْ وَ لَا يَلْحَقُهُمْ مَنْ أَتَى بَعْدَهُمْ
پدرم و محمد بن الحسن، از حسن بن متيل، از سهيل بن زياد، از على بن اسباط، از محمد بن سنان از كسى كه برايش نقل نموده، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
امير الموءمنين على عليه السّلام با جماعتى از مردم از شهر خارج شده تا به يك يا دو ميلى كربلاء و به محل افتادن شهداء رسيدند سپس فرمودند:
در اين مكان دويست پيغمبر و دويست وصى پيغمبر و دويست سبط پيغمبر قبض روح شده كه تمام آنها شهيد هستند، پس از اين كلام پاى مبارك از ركاب بيرون آورده و در حالى كه روى قاطر بودند آن مكان را طواف كرده و در حين طواف مى‏فرمودند:
محل خواباندن مركبها، و محل افتادن شهداء، شهداء قبل از ايشان بر آنها سبقت نگرفته‏اند و كسانى هم كه بعد از آنها خواهند آمد به ايشان ملحق نخواهند شد.
مترجم مى‏گويد:
اين عبارت كنايه است از اينكه از بد و خلقت تا انقراض عالم هيچ يك از شهداء مقام و منزلت شهداء كربلاء را ندارند.

12- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ خَلَقَ اللَّهُ تَعَالَى كَرْبَلَاءَ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ الْكَعْبَةَ بِأَرْبَعَةٍ وَ عِشْرِينَ أَلْفَ عَامٍ وَ قَدَّسَهَا وَ بَارَكَ عَلَيْهَا فَمَا زَالَتْ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ اللَّهُ الْخَلْقَ مُقَدَّسَةً مُبَارَكَةً وَ لَا تَزَالُ كَذَلِكَ وَ يَجْعَلُهَا أَفْضَلَ أَرْضٍ فِي الْجَنَّةِ
پدرم و جماعتى از اساتيدم رحمة اللّه عليهم، از محمد بن يحيى العطار، از محمد بن الحسين، از محمّد بن سنان، از عمرو بن ثابت از پدرش از حضرت ابى جعفر عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
خداوند متعال كربلاء را بيست و چهار هزار سال قبل از كعبه آفريد و آن را مقدس و مبارك قرار داد و پيوسته قبل از خلقت مخلوقات مقدس و مبارك بود و بعد از آفرينش آنها نيز چنين مى‏باشد.
حق تبارك و تعالى آن را با فضيلت‏ترين زمين‏هاى در بهشت قرار داده است.
13- وَ رَوَى هَذَا الْحَدِيثَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِنَا رَحِمَهُمُ اللَّهُ أَبِي وَ أَخِي وَ غَيْرُهُمْ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْعُصْفُرِيِّ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ أَبِي الْمِقْدَامِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع مِثْلَهُ وَ زَادَ فِيهِ وَ أَفْضَلَ مَنْزِلٍ وَ مَسْكَنٍ يُسْكِنُ اللَّهُ فِيهِ أَوْلِيَاءَهُ فِي الْجَنَّةِ حَدَّثَنِي بِهِ أَبِي وَ أَخِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ره عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبَّادٌ أَبُو سَعِيدٍ الْعُصْفُرِيُّ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ أَبِي الْمِقْدَامِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَهُ مَعَ الزِّيَادَةِ
اين حديث را گروهى از اساتيد ما رحمة اللّه عليهم نقل كرده‏اند، ايشان پدرم و برادرم و غير آنها بوده كه از احمد بن ادريس و او از محمّد بن احمد و او از محمّد بن الحسين و او از محمد بن على و او از ابو سعيد عصفرى و او از عمرو بن ثابت ابى المقدام و او از پدرش و او از حضرت ابى جعفر عليه السّلام مثل آن را نقل كرده منتهى فقره ذيل را به آن افزوده است:
و برترين منزل و مسكنى است كه خداوند متعال دوستانش را در بهشت در آن اسكان مى‏دهد.
پدرم و برادرم و على بن الحسين، از على بن ابراهيم بن هاشم، از پدرش محمّد بن علىّ، وى مى‏گويد: عبّاد ابو سعيد عصفرى برايم از عمرو بن ثابت ابى المقداد و او از پدرش و او از حضرت ابو جعفر عليه السّلام نقل كرده و مثل حديث گذشته (حديث دوازدهم) را با زيادى (يعنى همان فقره زائد كه بعدا نقل كرديم) ذكر نموده است.
14- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبَّادٌ أَبُو سَعِيدٍ الْعُصْفُرِيُّ عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَضَّلَ الْأَرَضِينَ وَ الْمِيَاهَ بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ فَمِنْهَا مَا تَفَاخَرَتْ وَ مِنْهَا مَا بَغَتْ فَمَا مِنْ مَاءٍ وَ لَا أَرْضٍ إِلَّا عُوقِبَتْ لِتَرْكِهَا التَّوَاضُعَ لِلَّهِ حَتَّى سَلَّطَ اللَّهُ الْمُشْرِكِينَ عَلَى الْكَعْبَةِ وَ أَرْسَلَ إِلَى زَمْزَمَ مَاءً مَالِحاً حَتَّى أَفْسَدَ طَعْمَهُ وَ إِنّ أَرْضَ كَرْبَلَاءَ وَ مَاءَ الْفُرَاتِ أَوَّلُ أَرْضٍ وَ أَوَّلُ مَاءٍ قَدَّسَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَبَارَكَ اللَّهُ عَلَيْهِمَا- فَقَالَ لَهَا تَكَلَّمِي بِمَا فَضَّلَكِ اللَّهُ تَعَالَى فَقَدْ تَفَاخَرَتِ الْأَرَضُونَ وَ الْمِيَاهُ بَعْضُهَا عَلَى بَعْضٍ قَالَتْ أَنَا أَرْضُ اللَّهِ الْمُقَدَّسَةُ الْمُبَارَكَةُ الشِّفَاءُ فِي تُرْبَتِي وَ مَائِي وَ لَا فَخْرَ بَلْ خَاضِعَةٌ ذَلِيلَةٌ لِمَنْ فَعَلَ بِي ذَلِكَ وَ لَا فَخْرَ عَلَى مَنْ دُونِي بَلْ شُكْراً لِلَّهِ فَأَكْرَمَهَا وَ زَادَ فِي تَوَاضُعِهَا وَ زَادَهَا لِتَوَاضُعِهَا وَ شَكَرَهَا اللَّهُ بِالْحُسَيْنِ ع وَ أَصْحَابِهِ- ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ تَوَاضَعَ لِلَّهِ رَفَعَهُ اللَّهُ وَ مَنْ تَكَبَّرَ وَضَعَهُ اللَّهُ تَعَالَى
پدرم رحمة اللّه عليه، از على بن ابراهيم بن هاشم، از پدرش از محمّد بن على، وى مى‏گويد: عباد ابو سعيد عصفرى از صفوان جمال براى ما نقل كرد كه او گفت:
شنيدم حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام مى‏فرمودند:
خداوند تبارك و تعالى برخى از زمين، و آب‏ها را بر بعضى ديگر تفضيل و برترى داد، پاره‏اى تفاخر و تكبّر نموده و تعدادى از آنها ستم و تعدى نمودند از اين رو آب و زمين نماند مگر آنكه مورد عقاب الهى قرار گرفت زيرا تواضع و فروتنى در مقابل خدا را ترك كردند حتّى خداوند متعال مشركين را بر كعبه مسلّط كرد و به زمزم آبى شور وارد نمود تا طعمش فاسد گرديد.
ولى زمين كربلاء و آب فرات اولين زمين و اولين آبى هستند كه خداوند متعال مقدّس و پاكيزه‏شان نمود و بركت به آنها داد و سپس به آن زمين فرمود:
سخن گو به آنچه خدا تو را به آن فضيلت داده مگر نبوده كه زمين‏ها و آب‏ها بعضى بر برخى ديگر تفاخر و تكبّر نمودند؟! زمين كربلاء عرضه داشت: من زمين خدا بوده كه من را مقدّس و مبارك آفريد، شفاء را در تربت و آب من قرار داد، هيچ فخرى نكرده بلكه در مقابل آن كس كه اين فضيلت را به من داده فروتن و ذليل مى‏باشم، چنانچه بر زمين‏هاى دون خود نيز فخر نمى‏كنم بلكه خدا را شكر و سپاس مى‏كنم پس خداوند متعال بواسطه حسين عليه السّلام و اصحابش آن سرزمين را مورد اكرام قرار داد و در تواضع و فروتنى و شكرش افزود سپس حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
كسى كه براى خدا تواضع و فروتنى كند حق تعالى او را بلند كند و كسى كه تكبّر نمايد وى را پست و ذليل خواهد نمود.

باب هشتاد و نهم فضيلت حائر حسينى عليه السّلام و حرمت آن
1- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَوْضِعُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع مُنْذُ يَوْمَ دُفِنَ فِيهِ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ قَالَ مَوْضِعُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع تُرْعَةٌ مِنْ تُرَعِ الْجَنَّةِ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از حسن بن محبوب، از اسحق بن عمّار وى گفت: شنيدم حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام
مى‏فرمودند:
محل قبر حسين بن على عليهما السّلام روزى كه در آن دفن شدند باغى بود از باغ‏هاى بهشت و فرمود:
موضع قبر حسين عليه السّلام باغى مرتفع بود از باغهاى مرتفع بهشت.
2- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ الْيَقْطِينِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الْبَصْرِيِّ عَمَّنْ رَوَاهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ حُرْمَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ فَرْسَخٌ فِي فَرْسَخٍ مِنْ أَرْبَعَةِ جَوَانِبِهِ
پدرم و جماعتى از اساتيدم، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى بن عبيد يقطينى، از محمّد بن اسماعيل بصرى، از كسى كه برايش روايت نموده، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
حرم قبر حسين عليه السّلام يك فرسخ در يك فرسخ از چهار طرف مى‏باشد.
3- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ الْعَبَّاسِ يَرْفَعُهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ حَرَمُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع خَمْسُ فَرَاسِخَ مِنْ أَرْبَعَةِ جَوَانِبِ الْقَبْرِ
حكيم بن داود بن حكيم رحمة اللّه عليه، از سلمة بن خطاب، از منصور بن عبّاس حديث را تا حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مرفوعه نقل كرده و گفته است:
حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
حريم قبر حسين عليه السّلام پنج فرسخ از چهار جانب قبر مى‏باشد.
4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ لِمَوْضِعِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع حُرْمَةً مَعْلُومَةً- مَنْ عَرَفَهَا وَ اسْتَجَارَ بِهَا أُجِيرَ قُلْتُ فَصِفْ لِي مَوْضِعَهَا جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ امْسَحْ مِنْ مَوْضِعِ قَبْرِهِ الْيَوْمَ فَامْسَحْ خَمْسَةً وَ عِشْرِينَ ذِرَاعاً مِنْ نَاحِيَةِ رِجْلَيْهِ- وَ خَمْسَةً وَ عِشْرِينَ ذِرَاعاً مِمَّا يَلِي وَجْهَهُ وَ خَمْسَةً وَ عِشْرِينَ ذِرَاعاً مِنْ خَلْفِهِ وَ خَمْسَةً وَ عِشْرِينَ ذِرَاعاً مِنْ نَاحِيَةِ رَأْسِهِ وَ مَوْضِعُ قَبْرِهِ مُنْذُ يَوْمَ دُفِنَ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ مِنْهُ مِعْرَاجٌ يُعْرَجُ فِيهِ بِأَعْمَالِ زُوَّارِهِ إِلَى السَّمَاءِ فَلَيْسَ مَلَكٌ وَ لَا نَبِيٌّ فِي السَّمَاوَاتِ إِلَّا وَ هُمْ يَسْأَلُونَ اللَّهَ أَنْ يَأْذَنَ لَهُمْ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَفَوْجٌ يَنْزِلُ وَ فَوْجٌ يَعْرُجُ
محمد بن جعفر رزّاز، از محمد بن الحسين بن الخطّاب، از حسن بن محبوب، از اسحق بن عمّار، وى مى‏گويد:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
براى جاى قبر حسين بن على عليهما السّلام حريم معلومى مى‏باشد، كسى كه آن را بداند و پناهنده به آن شود پناه داده مى‏شود.
محضرش عرضه داشتم: فدايت شوم مكان حريم قبر را براى من بيان فرمائيد:
حضرت فرمودند:
از مكانى كه امروز قبر آن است اين طور ارزيابى كن:
از هر يك جوانب چهارگانه يعنى: جانب پا و جلو و پشت و سر بيست و پنج ذراع اندازه بگير و مساحتى كه از ملاحظه آن بدست مى‏آيد حريم قبر مى‏باشد.
و مكان قبر روزى كه حضرت در آن دفن شدند باغى از باغهاى بهشت بوده، و در همان جا نردبانى نصب شده و اعمال زوّار آن جناب را بوسيله آن به آسمان مى‏برند و هيچ فرشته و پيامبرى در آسمان نيست مگر از خدا در خواست مى‏كند كه به او اذن زيارت قبر حسين عليه السّلام داده شود پس دسته‏اى براى زيارت به پائين آمده و گروهى پس از زيارت به بالا مى‏روند.
5- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْأَشْعَثِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ قَبْرُ الْحُسَيْنِ ع عِشْرُونَ ذِرَاعاً فِي عِشْرِينَ ذِرَاعاً مُكَسَّراً رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ وَ عَنْهُ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
پدرم و جماعتى از اساتيدم رحمة اللّه عليهم، از سعد بن عبد اللّه، از هارون بن مسلم، از عبد الرحمن اشعث از عبد اللّه بن حمّاد انصارى، از عبد اللّه بن سنان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت: شنيدم كه حضرت مى‏فرمودند:
قبر حسين عليه السّلام به مساحت بيست ذراع در بيست ذراع باغى است از باغ‏هاى بهشت و به دنبال آن همان حديث گذشته را ذكر فرمودند.
و از پدرم، از سعد، از احمد بن محمّد، از حسن بن على و شاء از اسحق بن عمّار، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل همان حديث مذكور نقل شده است.

باب نودم حائر حسينى عليه السّلام از مواضعى است كه دعاء در آن محبوب خدا مى‏باشد
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتِّيلٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ أَبِي هَاشِمٍ الْجَعْفَرِيِّ قَالَ بَعَثَ إِلَيَّ أَبُو الْحَسَنِ ع فِي مَرَضِهِ وَ إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ حَمْزَةَ فَسَبَقَنِي إِلَيْهِ مُحَمَّدُ بْنُ حَمْزَةَ فَأَخْبَرَنِي أَنَّهُ مَا زَالَ يَقُولُ ابْعَثُوا إِلَى الْحَائِرِ فَقُلْتُ لِمُحَمَّدٍ أَ لَا قُلْتَ أَنَا أَذْهَبُ إِلَى الْحَائِرِ ثُمَّ دَخَلْتُ عَلَيْهِ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ- أَنَا أَذْهَبُ إِلَى الْحَائِرِ فَقَالَ انْظُرُوا فِي ذَلِكَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ مُحَمَّداً لَيْسَ لَهُ سِرٌّ مِنْ زَيْدِ بْنِ عَلِيٍّ وَ أَنَا أَكْرَهُ أَنْ يَسْمَعَ ذَلِكَ قَالَ فَذَكَرْتُ ذَلِكَ لِعَلِيِّ بْنِ بِلَالٍ فَقَالَ مَا كَانَ يَصْنَعُ بِالْحَائِرِ وَ هُوَ الْحَائِرُ فَقَدِمْتُ الْعَسْكَرَ فَدَخَلْتُ عَلَيْهِ- فَقَالَ لِي اجْلِسْ حِينَ أَرَدْتُ الْقِيَامَ فَلَمَّا رَأَيْتُهُ أَنِسَ بِي ذَكَرْتُ قَوْلَ عَلِيِّ بْنِ بِلَالٍ فَقَالَ لِي أَ لَا قُلْتَ لَهُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص كَانَ يَطُوفُ بِالْبَيْتِ وَ يُقَبِّلُ الْحَجَرَ وَ حُرْمَةُ النَّبِيِّ ص وَ الْمُوءْمِنِ أَعْظَمُ مِنْ حُرْمَةِ الْبَيْتِ وَ أَمَرَهُ اللَّهُ أَنْ يَقِفَ بِعَرَفَةَ إِنَّمَا هِيَ مَوَاطِنُ يُحِبُّ اللَّهُ أَنْ يُذْكَرَ فِيهَا فَأَنَا أُحِبُّ أَنْ يُدْعَى لِي حَيْثُ يُحِبُّ اللَّهُ أَنْ يُدْعَى فِيهَا وَ الْحَائِرُ الْحَيْرُ مِنْ تِلْكَ الْمَوَاضِعِ
پدرم و محمد بن الحسن، از حسن بن متّيل، از سهل بن زياد، از ابى هاشم جعفرى، وى مى‏گويد: حضرت ابو الحسن عليه السّلام در حال بيمارى، من و محمّد بن حمزه را فرا خواندند، محمّد بن حمزه بر من سبقت گرفت و زودتر از من به خدمتش شتافت و بعدا به من خبر داد كه آن جناب پيوسته مى‏فرمودند:
شخصى را به حائر حسينى بفرستيد تا براى من دعاء كند.
من به محمد گفتم: آيا محضرش عرض نكردى، من به حائر مى‏روم؟! سپس بر آن حضرت وارد شده و عرضه داشتم: فدايت شوم من به حائر مى‏روم.
حضرت فرمودند:
در اين عمل دقّت و احتياط كنيد كسى مطّلع نشود، سپس فرمودند:
محمّد (ابن حمزه) سرّ زيد بن على را نگاه نداشت بلكه فاش كرد در حالى كه من كراهت داشتم به سمع ديگران برسد.
ابو هاشم جعفرى مى‏گويد: اين فرموده امام عليه السّلام را به على بن بلال گفتم و به وى رساندم كه حضرت مى‏فرمودند كسى را به حائر فرستاده تا براى من دعاء كند.
على بن بلال گفت: حضرت چه كارى با حائر داشتند، خودشان حائر هستند! من به عسكر رفته و بر آن جناب داخل گشته و مقدارى كه خدمتش بودم خواستم بلند شده و بروم. حضرت به من فرمودند:
بنشين، پس چون عنايت و لطف حضرت را به خود ديدم نشسته و كلام على بن بلال را محضرش باز گو نمودم.
حضرت فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در اطراف خانه خدا طواف مى‏كردند و حجر الاسود را مى‏بوسيدند در حالى كه حرمت پيامبر و موءمن بالاتر از حرمت بيت اللّه مى‏باشد نيز خداوند متعال به حضرتش امر فرمود در عرفه وقوف كنند با اينكه حرمت پيامبر از عرفه بيشتر و بالاتر است و سرّ آن اين است كه:
اين گونه مواضع، مواطن و اماكنى هستند كه خدا دوست دارد در آنها ياد شود، پس من نيز دوست دارم براى من در جايى دعا شود كه خدا دعا در آنجا را دوست دارد و حائر حسينى عليه السّلام نيز از همين گونه مواضع مى‏باشد.
2- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ جَمَاعَةٌ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي هَاشِمٍ الْجَعْفَرِيِّ قَالَ دَخَلْتُ أَنَا وَ مُحَمَّدُ بْنُ حَمْزَةَ عَلَيْهِ نَعُودُهُ وَ هُوَ عَلِيلٌ فَقَالَ لَنَا وَجِّهُوا قَوْماً إِلَى الْحَائِرِ مِنْ مَالِي فَلَمَّا خَرَجْنَا مِنْ عِنْدِهِ قَالَ لِي مُحَمَّدُ بْنُ حَمْزَةَ الٌمُشِيرُ يُوَجِّهُنَا إِلَى الْحَائِرِ وَ هُوَ بِمَنْزِلَةِ مَنْ فِي الْحَائِرِ- قَالَ فَعُدْتُ إِلَيْهِ فَأَخْبَرْتُهُ فَقَالَ لِي لَيْسَ هُوَ هَكَذَا إِنَّ لِلَّهِ مَوَاضِعَ يُحِبُّ أَنْ يُعْبَدَ فِيهَا وَ حَائِرُ الْحُسَيْنِ ع مِنْ تِلْكَ الْمَوَاضِعِ
على بن الحسين و جماعتى از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى، از ابى هاشم جعفرى، وى مى‏گويد:
من و محمّد بن حمزه بر حضرت عسكرى عليه السّلام وارد شده و عيادتش كرديم در حالى كه آن حضرت بيمار بودند، حضرت به ما فرمودند:
از مال من گروهى را به حائر گسيل داريد.
ما وقتى از خدمتش مرخص شده و بيرون آمديم، محمّد بن حمزه به من گفت:
حضرت ما را به حائر سوق دادند در حالى كه خود ايشان به منزله همان كسى است كه در حائر مى‏باشد (يعنى حضرت سيد الشهداء).
ابو هاشم مى‏گويد: دوباره نزد حضرتش رفته مقاله محمّد بن حمزه را محضرش گفتم، حضرت فرمودند.
اين طور نيست كه او مى‏گويد، خداوند متعال مواضعى دارد كه مى‏خواهد در آنها عبادت شود و حائر حسينى از آنها است.
3- قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْمُغِيرَةِ وَ حَدَّثَنِي أَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ عَلِيٍّ الرَّازِيُّ الْمَعْرُوفُ بِالْوَهْوِرْدِيِّ بِنَيْشَابُورَ بِهَذَا الْحَدِيثِ وَ ذَكَرَ فِي آخِرِهِ غَيْرَ مَا مَضَى فِي الْحَدِيثَيْنِ الْأَوَّلَيْنِ أَحْبَبْتُ شَرْحَهُ فِي هَذَا الْبَابِ لِأَنَّهُ مِنْهُ قَالَ أَبُو مُحَمَّدٍ الْوَهْوِرْدِيُّ حَدَّثَنِي أَبُو عَلِيٍّ مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامٍ ره قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدٌ الْحِمْيَرِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو هَاشِمٍ الْجَعْفَرِيُّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي الْحَسَنِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ ع وَ هُوَ مَحْمُومٌ عَلِيلٌ فَقَالَ لِي يَا أَبَا هَاشِمٍ ابْعَثْ رَجُلًا مِنْ مَوَالِينَا إِلَى الْحَائِرِ يَدْعُو اللَّهَ لِي فَخَرَجْتُ مِنْ عِنْدِهِ فَاسْتَقْبَلَنِي عَلِيُّ بْنُ بِلَالٍ فَأَعْلَمْتُهُ مَا قَالَ لِي وَ سَأَلْتُهُ أَنْ يَكُونَ الرَّجُلَ الَّذِي يَخْرُجُ فَقَالَ السَّمْعَ وَ الطَّاعَةَ وَ لَكِنَّنِي أَقُولُ- إِنَّهُ أَفْضَلُ مِنَ الْحَائِرِ إِذْ كَانَ بِمَنْزِلَةِ مَنْ فِي الْحَائِرِ وَ دُعَاوءُهُ لِنَفْسِهِ أَفْضَلُ مِنْ دُعَائِي لَهُ بِالْحَائِرِ فَأَعْلَمْتُهُ ع مَا قَالَ فَقَالَ لِي قُلْ لَهُ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَفْضَلَ مِنَ الْبَيْتِ وَ الْحَجَرِ وَ كَانَ يَطُوفُ بِالْبَيْتِ وَ يَسْتَلِمُ الْحَجَرَ وَ إِنَّ لِلَّهِ تَعَالَى بِقَاعاً يُحِبُّ أَنْ يُدْعَى فِيهَا فَيَسْتَجِيبَ لِمَنْ دَعَاهُ وَ الْحَائِرُ مِنْهَا
حسين بن احمد بن مغيره مى‏گويد:
ابو محمّد حسن بن احمد بن علىّ رازى معروف به «و هوردى» در نيشابور اين حديث را برايم نقل كرد و در پايان آن فقره‏اى غير از آنچه در دو حديث اوّل و دوّم گذشت را ذكر نموده كه دوست داشتم در اين باب شرحش دهم زيرا جزء اين باب و توضيح آن چنين است:
ابو محمد و هوردى مى‏گويد:
ابو على محمّد بن همام رحمة اللّه عليه گفت: محمّد حميرى برايم نقل كرد كه ابو هاشم جعفرى گفت: بر حضرت ابى الحسن على بن محمّد سلام اللّه عليهما وارد شدم در حال كه حضرت تب‏دار و بيمار بودند به من فرمودند:
اى ابا هاشم شخصى از دوستان ما را به حائر بفرست تا برايم دعاء كند، از نزد آن حضرت بيرون آمدم در اين هنگام با على بن بلال مواجه شدم فرموده حضرت را برايش بازگو نموده و از وى راجع به شخصى كه حضرت فرموده‏اند درخواست كرده و جويا شدم.
على بن بلال گفت: شنيدم و اطاعت مى‏كنم ولى مى‏گويم: حضرت خودشان از حائر افضل و برتر هستند زيرا ايشان به منزله كسى است كه در حائر مى‏باشد (يعنى حضرت سيد الشهداء) و دعاء آن جناب براى خودشان افضل و برتر است از دعاء من براى ايشان در حائر.
من محضر امام عليه السّلام مشرف شده و مقاله على بن بلال را خدمتش عرض كردم، حضرت به من فرمودند: به او بگو: رسول خدا از بيت و حجر الاسود افضل بودند ولى در عين حال دور بيت طواف مى‏كرده و حجر را استلام مى‏فرمودند، خداوند متعال بقاع و مواضعى دارد كه مى‏خواهد در آن جاها خوانده شود تا دعاء، دعاكننده را مستجاب فرمايد و حائر از جمله اين مواضع مى‏باشد.

باب نود و يكم شفاء بودن تربت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام و مقدار مستحب بودن آن
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ كَرَّامٍ عَنِ ابْنِ أَبِي يَعْفُورٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع يَأْخُذُ الْإِنْسَانُ مِنْ طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَيَنْتَفِعُ بِهِ وَ يَأْخُذُ غَيْرُهُ فَلَا يَنْتَفِعُ بِهِ فَقَالَ لَا وَ اللَّهِ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ مَا يَأْخُذُهُ أَحَدٌ وَ هُوَ يَرَى أَنَّ اللَّهَ يَنْفَعُهُ بِهِ إِلَّا نَفَعَهُ اللَّهُ بِهِ
محمد بن الحسن از محمد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسن بن علىّ بن فضال، از كرام، از ابن ابى يعفور، وى مى‏گويد: محضر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرضه داشتم:
آيا اين طور است كه شخص تربت قبر امام حسين عليه السّلام را وقتى اخذ نمود از آن انتقاع برده ولى تربت غير آن حضرت را وقتى اخذ كرد نمى‏تواند از آن نفع ببرد؟
حضرت فرمودند:
نه اين طور نيست كه مجرّد اخذ نمودن تربت اين اثر را داشته باشد، به خدائى كه معبودى غير از او وجود ندارد اخذ نمى‏كند احدى تربت قبر آن حضرت را در حالى كه معتقد است خداوند با آن نفع به او مى‏رساند مگر آنكه حتما از آن منتفع مى‏شود.
آنچه از اين حديث استفاده مى‏شود آن است كه اثر تربت زمانى است كه شخص معتقد به آن باشد و الّا صرف اخذ تربت بدون اعتقاد تاثير البته موءثر نمى‏باشد.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا قَالَ دَفَعَتْ إِلَيَّ امْرَأَةٌ غَزْلًا فَقَالَتْ ادْفَعْهُ إِلَى حَجَبَةِ مَكَّةَ لِيُخَاطَ بِهِ كِسْوَةُ الْكَعْبَةِ قَالَ فَكَرِهْتُ أَنْ أَدْفَعَهُ إِلَى الْحَجَبَةِ وَ أَنَا أَعْرِفُهُمْ فَلَمَّا أَنْ صِرْنَا إِلَى الْمَدِينَةِ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي جَعْفَرٍ ع فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّ امْرَأَةً أَعْطَتْنِي غَزْلًا فَقَالَتْ ادْفَعْهُ بِمَكَّةَ لِيُخَاطَ بِهِ كِسْوَةُ الْكَعْبَةِ فَكَرِهْتُ أَنْ أَدْفَعَهُ إِلَى الْحَجَبَةِ فَقَالَ اشْتَرِ بِهِ عَسَلًا وَ زَعْفَرَانَ زَعْفَرَاناً- وَ خُذْ مِنْ طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ اعْجِنْهُ بِمَاءِ السَّمَاءِ وَ اجْعَلْ فِيهِ مِنَ الْعَسَلِ وَ الزَّعْفَرَانِ وَ فَرِّقْهُ عَلَى الشِّيعَةِ لِيُدَاوُوا بِهِ مَرْضَاهُمْ
محمد بن عبد اللّه، از پدرش از ابى عبد اللّه برقى، از برخى اصحاب، وى گفت:
زنى پشم ريسيده‏اى را به من داد و گفت آن را به پرده داران كعبه بده تا با آن براى كعبه پرده درست نمايند، وى گفت: چون پرده داران را مى‏شناختم كراهت داشتم آن را به ايشان بدهم پس وقتى به مدينه رسيدم محضر مبارك حضرت ابى جعفر عليه السّلام رسيده به ايشان عرض كردم: فدايت شوم زنى پشمى ريسيده به من داده و گفته كه آن را به پرده داران كعبه دهم تا پرده‏اى از آن براى كعبه درست كنند، من از دادن پشم به ايشان كراهت دارم تكليف چيست؟
حضرت فرمودند:
با آن عسل و زعفران خريده و از قبر حسين عليه السّلام مقدارى تربت بردار و آن را با آب باران عجين نما و در آن عسل و زعفران را بريز و سپس معجون بدست آمده را بين شيعيان تقسيم نما تا با آن مريض‏هاى خود را مداوا كنند.
3- وَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الْبَصْرِيِّ وَ لَقَبُهُ فَهْدٌ عَنْ بَعْضِ رِجَالِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ طِينُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع شِفَاءٌ مِنْ كُلِّ دَاءٍ
پدرم از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل بصرى كه لقبش فهد مى‏باشد از برخى رجالش از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
تربت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام شفاء هر دردى مى‏باشد.
4- وَ عَنْهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَيْمَانَ الْبَصْرِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ فِي طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع الشِّفَاءُ مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ هُوَ الدَّوَاءُ الْأَكْبَرُ
و از پدرم، سعد بن عبد اللّه، از احمد بن الحسين بن سعيد، از پدرش، از محمد بن< سليمان بصرى، از پدرش، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل شده كه آن حضرت فرمودند: در تربت قبر امام حسين عليه السّلام شفاء هر دردى بوده و آن دواء اكبر مى‏باشد.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ شَيْخٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ الْكِنَانِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ طِينُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فِيهِ شِفَاءٌ وَ إِنْ أُخِذَ عَلَى رَأْسِ مِيلٍ
محمد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از بزرگى از اصحاب ما، از ابى الصبّاح كنانىّ، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
تربت قبر امام حسين عليه السّلام در آن شفاء بوده اگر چه به قدر سر ميل (ميلى كه با آن سرمه مى‏كشند) باشد.
6- وَ رُوِيَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَصَابَتْهُ عِلَّةٌ فَبَدَأَ بِطِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع شَفَاهُ اللَّهُ مِنْ تِلْكَ الْعِلَّةِ إِلَّا أَنْ تَكُونَ عِلَّةَ السَّامِ
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام
مروى است كه فرمودند:
كسى كه مرض و بيمارى بر او عارض شده اگر قبل از خوردن هر داروئى تربت قبر امام حسين عليه السّلام را بخورد خداوند منّان او را از آن مرض شفا مى‏دهد مگر از مرگ.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا مُدْلِجٌ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ خَرَجْتُ إِلَى الْمَدِينَةِ وَ أَنَا وَجِعٌ فَقِيلَ لَهُ مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ وَجِعٌ فَأَرْسَلَ إِلَيَّ أَبُو جَعْفَرٍ ع شَرَاباً مَعَ غُلَامٍ مُغَطًّى بِمِنْدِيلٍ فَنَاوَلَنِيهِ الْغُلَامُ وَ قَالَ لِي اشْرَبْهُ فَإِنَّهُ قَدْ أَمَرَنِي أَنْ لَا أَبْرَحَ حَتَّى تَشْرَبَهُ فَتَنَاوَلْتُهُ فَإِذَا رَائِحَةُ الْمِسْكِ مِنْهُ وَ إِذَا بِشَرَابٍ طَيِّبِ الطَّعْمِ بَارِدٍ فَلَمَّا شَرِبْتُهُ قَالَ لِيَ الْغُلَامُ يَقُولُ لَكَ مَوْلَاكَ إِذَا شَرِبْتَهُ فَتَعَالَ فَفَكَّرْتُ فِيمَا قَالَ لِي وَ مَا أَقْدِرُ عَلَى النُّهُوضِ قَبْلَ ذَلِكَ عَلَى رِجْلِي فَلَمَّا اسْتَقَرَّ الشَّرَابُ فِي جَوْفِي فَكَأَنَّمَا نَشَطْتُ مِنْ عِقَالٍ فَأَتَيْتُ بَابَهُ فَاسْتَأْذَنْتُ عَلَيْهِ فَصَوَّتَ بِي صَحَّ الْجِسْمُ ادْخُلْ فَدَخَلْتُ عَلَيْهِ وَ أَنَا بَاكٍ فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ وَ قَبَّلْتُ يَدَهُ وَ رَأْسَهُ فَقَالَ لِي وَ مَا يُبْكِيكَ يَا مُحَمَّدُ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَبْكِي عَلَى اغْتِرَابِي وَ بُعْدِ الشُّقَّةِ وَ قِلَّةِ الْقُدْرَةِ عَلَى الْمُقَامِ عِنْدَكَ أَنْظُرُ إِلَيْكَ- فَقَالَ لِي أَمَّا قِلَّةُ الْقُدْرَةِ فَكَذَلِكَ جَعَلَ اللَّهُ أَوْلِيَاءَنَا وَ أَهْلَ مَوَدَّتِنَا وَ جَعَلَ الْبَلَاءَ إِلَيْهِمْ سَرِيعاً وَ أَمَّا مَا ذَكَرْتَ مِنَ الْغُرْبَةِ فَإِنَّ الْمُوءْمِنَ فِي هَذِهِ الدُّنْيَا غَرِيبٌ وَ فِي هَذَا الْخَلْقِ الْمَنْكُوسِ حَتَّى يَخْرُجَ مِنْ هَذِهِ الدَّارِ إِلَى رَحْمَةِ اللَّهِ وَ أَمَّا مَا ذَكَرْتَ مِنْ بُعْدِ الشُّقَّةِ فَلَكَ بِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أُسْوَةٌ بِأَرْضٍ نَائِيَةٍ عَنَّا بِالْفُرَاتِ وَ أَمَّا مَا ذَكَرْتَ مِنْ حُبِّكَ قُرْبَنَا وَ النَّظَرَ إِلَيْنَا وَ أَنَّكَ لَا تَقْدِرُ عَلَى ذَلِكَ فَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا فِي قَلْبِكَ وَ جَزَاوءُكَ عَلَيْهِ ثُمَّ قَالَ لِي هَلْ تَأْتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع قُلْتُ نَعَمْ عَلَى خَوْفٍ وَ وَجَلٍ فَقَالَ مَا كَانَ فِي هَذَا أَشَدَّ فَالثَّوَابُ فِيهِ عَلَى قَدْرِ الْخَوْفِ وَ مَنْ خَافَ فِي إِتْيَانِهِ آمَنَ اللَّهُ رَوْعَتَهُ- يَوْمَ يَقُومُ النّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِينَ وَ انْصَرَفَ بِالْمَغْفِرَةِ وَ سَلَّمَتْ عَلَيْهِ الْمَلَائِكَةُ وَ زار زَارَهُ وَ رَآهُ النَّبِيُّ ص وَ مَا يَصْنَعُ وَ دَعَا لَهُ انْقَلَبَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُ سُوءٌ وَ اتَّبَعَ رِضْوَانَ اللَّهِ ثُمَّ قَالَ لِي كَيْفَ وَجَدْتَ الشَّرَابَ فَقُلْتُ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ أَهْلُ بَيْتِ الرَّحْمَةِ وَ أَنَّكَ وَصِيُّ الْأَوْصِيَاءِ وَ لَقَدْ أَتَانِي الْغُلَامُ بِمَا بَعَثْتَهُ وَ مَا أَقْدِرُ عَلَى أَنْ أَسْتَقِلَّ عَلَى قَدَمَيَّ وَ لَقَدْ كُنْتُ آيِساً مِنْ نَفْسِي فَنَاوَلَنِي الشَّرَابَ- فَشَرِبْتُهُ فَمَا وَجَدْتُ مِثْلَ رِيحِهِ وَ لَا أَطْيَبَ مِنْ ذَوْقِهِ وَ لَا طَعْمِهِ وَ لَا أَبْرَدَ مِنْهُ فَلَمَّا شَرِبْتُهُ قَالَ لِيَ الْغُلَامُ إِنَّهُ أَمَرَنِي أَنْ أَقُولَ لَكَ إِذَا شَرِبْتَهُ فَأَقْبِلْ إِلَيَّ وَ قَدْ عَلِمْتُ شِدَّةَ مَا بِي فَقُلْتُ لَأَذْهَبَنَّ إِلَيْهِ وَ لَوْ ذَهَبَتْ نَفْسِي فَأَقْبَلْتُ إِلَيْكَ فَكَأَنِّي نَشِطْتُ مِنْ عِقَالٍ فَالْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَكُمُ رَحْمَةً لِشِيعَتِكُمْ وَ رَحْمَةً عَلَيَّ فَقَالَ يَا مُحَمَّدُ إِنَّ الشَّرَابَ الَّذِي شَرِبْتَهُ فِيهِ مِنْ طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ هُوَ أَفْضَلُ مَا اسْتُشْفِيَ بِهِ فَلَا تَعْدِلْ بِهِ فَإِنَّا نَسْقِيهِ صِبْيَانَنَا وَ نِسَاءَنَا فَنَرَى فِيهِ كُلَّ خَيْرٍ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّا لَنَأْخُذُ مِنْهُ وَ نَسْتَشْفِي بِهِ فَقَالَ يَأْخُذُهُ الرَّجُلُ فَيُخْرِجُهُ مِنَ الْحَائِرِ وَ قَدْ أَظْهَرَهُ فَلَا يَمُرُّ بِأَحَدٍ مِنَ الْجِنِّ بِهِ عَاهَةٌ وَ لَا دَابَّةٍ- وَ لَا شَيْءٍ فِيهِ آفَةٌ إِلَّا شَمَّهُ فَتَذْهَبُ بَرَكَتُهُ فَيَصِيرُ بَرَكَتُهُ لِغَيْرِهِ وَ هَذَا الَّذِي يُتَعَالَجُ بِهِ لَيْسَ هَكَذَا وَ لَوْ لَا مَا ذَكَرْتُ لَكَ مَا يُمْسَحُ بِهِ شَيْءٌ- وَ لَا شَرِبَ مِنْهُ شَيْءٌ إِلَّا أَفَاقَ مِنْ سَاعَتِهِ وَ مَا هُوَ إِلَّا كَحَجَرِ الْأَسْوَدِ أَتَاهُ صَاحِبُ الْعَاهَاتِ وَ الْكُفْرِ وَ الْجَاهِلِيَّةِ وَ كَانَ لَا يَتَمَسَّحَ بِهِ أَحَدٌ إِلَّا أَفَاقَ وَ كَانَ كَأَبْيَضِ يَاقُوتَةٍ فَاسْوَدَّ حَتَّى صَارَ إِلَى مَا رَأَيْتَ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ كَيْفَ أَصْنَعُ بِهِ فَقَالَ تَصْنَعُ بِهِ مَعَ إِظْهَارِكَ إِيَّاهُ مَا يَصْنَعُ غَيْرُكَ تَسْتَخِفَّ بِهِ فَتَطْرَحُهُ فِي خُرْجِكَ وَ فِي أَشْيَاءَ دَنِسَةٍ فَيَذْهَبُ مَا فِيهِ مِمَّا تُرِيدُهُ لَهُ فَقُلْتُ صَدَقْتَ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ لَيْسَ يَأْخُذُهُ أَحَدٌ إِلَّا وَ هُوَ جَاهِلٌ بِأَخْذِهِ وَ لَا يَكَادُ يَسْلَمُ بِالنَّاسِ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ كَيْفَ لِي أَنْ آخُذَهُ كَمَا تَأْخُذُهُ فَقَالَ لِي أُعْطِيكَ مِنْهُ شَيْئاً فَقُلْتُ نَعَمْ- قَالَ إِذَا أَخَذْتَهُ فَكَيْفَ تَصْنَعُ بِهِ فَقُلْتُ أَذْهَبُ بِهِ مَعِي فَقَالَ فِي أَيِّ شَيْءٍ تَجْعَلُهُ فَقُلْتُ فِي ثِيَابِي- قَالَ فَقَدْ رَجَعْتَ إِلَى مَا كُنْتَ تَصْنَعُ اشْرَبْ عِنْدَنَا مِنْهُ حَاجَتَكَ وَ لَا تَحْمِلْهُ- فَإِنَّهُ لَا يَسْلَمُ لَكَ فَسَقَانِي مِنْهُ مَرَّتَيْنِ فَمَا أَعْلَمُ أَنِّي وَجَدْتُ شَيْئاً مِمَّا كُنْتُ أَجِدُ حَتَّى انْصَرَفْتُ
محمد بن عبد اللّه جعفر حميرى، از پدرش، از علىّ بن محمد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرى، از عبد اللّه بن عبد الرحمن الاصم، وى گفت:
مدلج براى ما از محمّد بن مسلم حديثى نقل كرد كه وى گفت: من به مدينه رفتم در حالى كه دردمند بودم محضر امام رساندند كه محمد بن مسلم دردمند است، حضرت ابو جعفر عليه السّلام شربتى برايم فرستادند آورنده غلامى بود كه دستارى به سر بسته بود، بهر صورت غلام شربت را به من داد و گفت:
اين را بياشام زيرا حضرت به من امر فرموده‏اند تا تو اين را نياشاميده‏اى من از نزدت نروم، پس شربت را گرفتم، بوى مشك از آن مى‏آمد، شربتى پاكيزه، طعمى خنك داشت وقتى آن را نوشيدم، غلام به من گفت:
آقايت فرموده: وقتى شربت را خوردى به نزدش حاضر شو.
من در اين گفتار مى‏انديشدم كه پيش از نوشيدن شربت قادر نبودم روى پاهايم بايستم حال چطور حركت كرده و به محضرش بروم، بهر صورت وقتى شربت در جوف من قرار گرفت گويا از بند رها شدم پس درب منزل حضرت آمده از آن جناب اذن خواستم، حضرت با صداى بلند فرمودند:
جسمت بهبودى يافت داخل شو! پس داخل شده در حالى كه مى‏گريستم، سلام بر آن حضرت كرده و دست و سر آن سرور را مى‏بوسيدم.
حضرت به من فرمودند:
اى محمّد، چرا گريه مى‏كنى؟
عرض كردم: فدايت شوم گريه‏ام بخاطر اين چند چيز است:
الف: غريبم.
ب: از شما دور هستم.
ج: قدرتم كم و ضعيف مى‏باشم د: قادر نيستم نزد شما رحل اقامت انداخته و به شما بنگرم.
حضرت فرمودند:
امّا كم بودن قدرت، البته همين طور است، خداوند دوستان ما را اين چنين قرار داده و سريعا بلاء را بر ايشان نازل مى‏كند.
و امّا اينكه گفتى: غريب هستى، موءمن در دنيا و بين اين خلق نگونسار غريب مى‏باشد تا از اين دار فانى به رحمت بارى منتقل شود.
و امّا اينكه گفتى مكانت دور است و از ما فاصله دارى، بر تو باد به پيروى نمودن از ابى عبد اللّه عليه السّلام (منظور از ابى عبد اللّه خود آن حضرت مى‏باشد) زيرا ما نيز از زمينى كه محبوب و مطلوبمان است (مراد كربلاء مى‏باشد) دور بوده و بواسطه فرات بين ما و آن زمين فاصله افتاده است.
و امّا اينكه گفتى دوست دارى نزديك ما بوده و بما نظر افكنى و بر اين معنا قادر نيستى، خداوند متعال بر آنچه در قلب تو است آگاه بوده و تو را بر همان پاداش و جزا مى‏دهد.
سپس حضرت به من فرمودند:
آيا به زيارت قبر حسين عليه السّلام مى‏روى؟
عرض كردم: بلى، منتهى با خوف و هراس.
حضرت فرمودند:
هر چه در اين زيارت شدت و سختى به بينى و خوف و هراس تو بيشتر باشد، ثواب و اجرت بهمان قدر افزون مى‏گردد، و كسى كه در زيارت آن حضرت خوف داشته و با اين حال آن جناب را زيارت كند حق تعالى او را از وحشت روزى كه مردم براى حساب در مقابل پروردگار عالميان مى‏ايستند (يعنى روز قيامت) در امان نگه مى‏دارد و اين شخص از زيارت بر مى‏گردد در حالى كه حق تعالى گناهانش را آمرزيده و فرشتگان بر او درود و سلام مى‏دهند و پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم او و آنچه را بجا آورده ديده و برايش دعاء مى‏فرمايند، و وى به نعمت و فضل خدا روى آورده و هيچ رنج و تعبى به او متوجه نشده و رضايت و خشنودى خدا را پى‏گيرى مى‏نمايد.
سپس حضرت به من فرمودند:
شربت را چگونه يافتى؟
عرض كردم: شهادت مى‏دهم شما اهل بيت رحمت بوده و شما جانشين جانشينان پيامبر هستيد غلامى نزد من آمد و آنچه عنايت كرده بوديد به من رساند، قبل از آن قادر نبودم مستقلا روى پا خود بايستم و از خود مايوس شده بودم، وى شربت را كه به من داد و من آن را نوشيدم بوئى به آن خوشى تا بحال استشمام نكرده و مزه‏اى تا بحال به آن پاكيزگى نچشيده و طعمى به آن مطبوعى تاكنون حس ننموده و بگواراتر از آن هرگز برنخورده بودم، و هنگامى كه آن را نوشيدم، غلام به من گفت:
حضرت به من امر فرموده‏اند به تو بگويم: وقتى نوشيدى نزد من بيا.
من به وخامت حال و شدّت درد خود واقف بودم، لذا حديث نفس نموده و به خود گفتم.
حتما خدمتش مشرّف خواهم شد اگر چه جانم را از دست بدهم، پس به سوى شما روى آوردم ولى گويا از بند رها گشتم، پس حمد و سپاس خدائى را كه شما را رحمت براى شيعيانتان و رحمت براى من نيز قرار داده است.
حضرت فرمودند:
اى محمّد، شربتى كه نوشيدى در آن تربت قبر حسين عليه السّلام بود و آن بهترين داروئى است كه به منظور استشفاء مصرف مى‏كنند و با آن هيچ دوائى را برابر و مساوى ندان، ما به اطفال و زنان خود آن را مى‏خورانيم و در آن هر خير و خوبى را ديده‏ايم.
خدمتش عرضه داشتم: فدايت شوم از آن برداشته و استشفاء به آن بجوئيم؟
حضرت فرمودند:
بسا شخصى آن را اخذ كرده و با خود از حائر بيرون مى‏برد و بر ديگران اظهار نموده و مخفى نمى‏كند پس مرور به جنّى مى‏كند كه در او مرض و بيمارى بوده يا به حيوان و موجودى كه داراى آفت است مى‏گذرد پس آن را مى‏بويند و بركتش زائل گشته و بدين ترتيب بركت آن براى غير مصرف مى‏شود امّا تربتى را كه ما با آن دردها را معالجه مى‏كنيم اين طور نيست، و اگر ديگران نيز رعايت كنند و آنچه را كه برايت گفتم منظور داشته و تربت مأخوذ را از مراى و منظر ديگران بر حذر داشته و در معرض قرار ندهند مسلما با هيچ شيئى تماس پيدا نكرده و هيچ كسى از آن تناول ننموده مگر در همان ساعت از مرض و بيمارى كه دارد افاقه پيدا مى كند، و سرگذشت اين تربت نظير سرگذشت حجر الاسود است كه صاحب آفات و امراض و كفر و جاهليّت با آن تماس پيدا مى‏كردند و پس از تماس مرض و عيب و نقصى كه داشتند برطرف مى‏شد.
اين سنگ در بدو امر همچون ياقوت سفيد و شفافى بود كه پس از اين تماس‏ها و اصابت اين اشياء آلوده با آن رفته رفته رنگش تيره و سياه شد و به اين صورتى كه اكنون مى‏بينى درآمد.
اين تربت نيز به واسطه تماس با اشياء آلوده و افراد ناصالح خاصيت و اثرش زائل گردد و آن تاثيرى را كه بايد داشته باشد ندارد لذا تو نمى‏توانى اثر مطلوب را از آن بهره بردارى كنى.
محضر مباركش عرض كردم: مگر ب‏آن چه مى‏كنم؟
حضرت فرمودند:
وقتى آن را اظهار كرده و در معرض قرار دادى با آن همان عملى را كرده كه ديگران مى‏كنند، يعنى آن را مورد استخفاف قرار داده و سبك مى‏شمارى از اين رو بسا آن را در خورجين انداخته و در بين اشياء آلوده مى‏گذارى در نتيجه اثرى را كه از آن انتظار دارى نخواهى ديد و آن از تربت زائل گرديده. خدمتش عرضه داشتم: فدايت شوم واقع امر همين است و صحيح مى‏فرمائيد.
سپس حضرت فرمودند: احدى آن را اخذ نكرده مگر آنكه جاهل است به كيفيّت اخذ و رعايت آداب آن لذا بر ايشان سالم نمى‏ماند.
محضرش عرض كردم: فدايت شوم چگونه آن را بردارم تا اخذ من نظير اخذ شما باشد؟
حضرت فرمودند:
آيا مقدارى از آن را به تو بدهم؟
عرض كردم: بلى.
فرمودند:
وقتى از من گرفتى با آن چه مى‏كنى؟
عرض كردم: با خود مى‏برم.
فرمودند:
در چه چيز آن را قرار مى‏دهى؟
عرض كردم: در لباس‏هاى خود آن را مى‏گذارم.
حضرت فرمودند:
باز اين عمل مثل عمل سابق شد و به آنچه قبلا رفتارى كردى برگشتى، اين كار را مكن بلكه، وقتى آن را از من گرفتى تا نزد من هستى تناولش كن كه حاجتت روا مى‏شود و هرگز با خودت حمل مكن زيرا در اين صورت اثرى نداشته و برايت سالم نمى‏ماند.
سپس محمّد بن مسلم مى‏گويد:
حضرت از آن دو بار به من خورانيدند و پس از آن درد و الم و بيمارى كه داشتم در خود نيافته و به كلّى برايم بهبودى حاصل شد و پس از آن به وطن خويش برگشتم.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْخَيْبَرِيِّ عَنْ أَبِي وَلَّادٍ عَنْ أَبِي بَكْرٍ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَوْ أَنَّ مَرِيضاً مِنَ الْمُوءْمِنِينَ يَعْرِفُ حَقَّ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ حُرْمَتَهُ وَ وَلَايَتَهُ أَخَذَ مِنْ طِينِ قَبْرِهِ مِثْلَ رَأْسِ أَنْمُلَةٍ كَانَ لَهُ دَوَاءً
محمد بن الحسين بن مت الجوهرى از محمد بن احمد بن يحيى، از محمد ابن الحسين، از محمد بن اسماعيل، از خيبريى، از ابى ولّاد از ابى بكر حضرمى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
اگر مريضى از اهل ايمان كه به حق حضرت ابى عبد اللّه (حضرت سيّد الشهداء عليه السّلام) سلام اللّه عليه آگاه و عارف است و به حرمت و ولايت آن جناب آشنا است از تربت قبرش به مقدار سر بند انگشت بردارد همان براى او دواء مى‏باشد.

باب نود و دوّم تربت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام شفاء و امان مى‏باشند
1- حَدَّثَنِي أَبِي وَ جَمَاعَةٌ ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ رَجُلٍ قَالَ بَعَثَ إِلَيَّ أَبُو الْحَسَنِ الرِّضَا ع مِنْ خُرَاسَانَ ثِيَابَ رِزَمٍ وَ كَانَ بَيْنَ ذَلِكَ طِينٌ فَقُلْتُ لِلرَّسُولِ مَا هَذَا قَالَ طِينُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع مَا كَانَ يُوَجِّهُ شَيْئاً مِنَ الثِّيَابِ وَ لَا غَيْرِهِ إِلَّا وَ يَجْعَلُ فِيهِ الطِّينَ وَ كَانَ يَقُولُ هُوَ أَمَانٌ بِإِذْنِ اللَّهِ
پدرم و جماعتى رحمة اللّه عليهم، از سعد بن عبد اللّه، از محمّد بن عيسى از شخصى نقل كرده‏اند كه وى گفت: حضرت ابو الحسن الرضا عليه السّلام از خراسان بقچه‏اى برايم فرستادند كه در بين آن تربتى بود، به آورنده بقچه گفتم اين تربت چيست؟
گفت: تربت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام است، حضرت ابو الحسن الرضا عليه السّلام جامه يا غير آن را وقتى به جايى مى‏فرستند حتما همراه آن تربت سيّد الشهداء عليه السّلام را قرار داده و مى‏فرمايند: اين تربت به اذن خدا امان و موجب حفظ مال مى‏باشد.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْعَلَاءِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ حَنِّكُوا أَوْلَادَكُمْ بِتُرْبَةِ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّهُ أَمَانٌ
محمّد بن جعفر رزّاز از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از موسى بن سعدان، از عبد اللّه بن القاسم، از حسين بن ابى العلاء، وى مى‏گويد:
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
فرزندانتان را با تربت حسين عليه السّلام تحنيك كنيد (يعنى تربت را به سقف دهانشان بماليد) زيرا تربت موجب امان و حفظ آنها است.
3- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَيُّوبَ بْنِ نُوحٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الْيَسَعِ قَالَ سَأَلَ رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا أَسْمَعُ قَالَ آخُذُ مِنْ طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ يَكُونُ عِنْدِي أَطْلُبُ بَرَكَتَهُ قَالَ لَا بَأْسَ بِذَلِكَ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از ايوب بن نوح، از عبد اللّه بن مغيره نقل كرده كه وى گفت: ابو السيع براى ما، حديثى نقل كرد و گفت:
شخصى از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام سوءال كرد و من مى‏شنيدم، وى پرسيد: آيا از تربت قبر امام حسين عليه السّلام بردارم و با آن طلب بركت كنم؟
حضرت فرمودند: هيچ باكى نيست.
4- وَ عَنْهُ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مُوسَى الْوَرَّاقِ عَنْ يُونُسَ عَنْ عِيسَى بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عَمَّتِهِ قُلْتُ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ فِي طِينِ الْحَائِرِ الَّذِي فِيهِ الْحُسَيْنُ ع شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ أَمَاناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ
از پدرم، از سعد، از احمد بن محمّد بن عيسى از عبّاس بن موسى ورّاق، از يونس، از عيسى بن سليمان از محمّد بن زياد، از عمّه‏اش منقول است كه وى گفت:
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
تربت حائرى كه حضرت امام حسين عليه السّلام در آن هستند شفاء از هر دردى بوده و امان است از هر خوف و هراسى.
5- وَ حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ عَنْ يَحْيَى وَ كَانَ فِي خِدْمَةِ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي عَنْ عِيسَى بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَارِدٍ عَنْ عَمَّتِهِ قَالَتْ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ فِي طِينِ الْحَائِرِ الَّذِي فِيهِ الْحُسَيْنُ ع شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ أَمَاناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ
پدرم رحمة اللّه عليه، از احمد بن ادريس، و محمّد بن يحيى، از عمركى بن على بوفكى، از يحيى كه در خدمت ابى جعفر ثانى بود، از عيسى بن سليمان، از محمّد بن مارد، از عمّه‏اش روى گفت:
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
بطور قطع و حتم در تربت حائرى كه در آن حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏باشد شفاء است از هر دردى و امان است از هر خوف و هراسى.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْخَيْبَرِيِّ عَنْ أَبِي وَلَّادٍ عَنْ أَبِي بَكْرٍ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَوْ أَنَّ مَرِيضاً مِنَ الْمُوءْمِنِينَ يَعْرِفُ حَقَّ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ وَ حُرْمَتَهُ وَ وَلَايَتَهُ أُخِذَ لَهُ مِنْ طِينِ قَبْرِهِ عَلَى رَأْسِ مِيلٍ كَانَ لَهُ دَوَاءً وَ شِفَاءً
محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از خيبرى، از ابى ولّاد، از ابى بكر حضرمى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
اگر مريضى از اهل ايمان كه به حق حضرت ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام عارف و آگاه بوده و با حرمت و ولايتش آشنا است.
از تربت قبر حضرتش به مقدار سر ميل (ميل كحّالى يا ميل جرّاحى) بردارد و همان برايش دواء و شفاء مى‏باشد.

باب نود و سوّم مكان و كيفيّت اخذ تربت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ يُونُسَ بْنِ رَفِيعٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ عِنْدَ رَأْسِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع لَتُرْبَةً حَمْرَاءَ فِيهَا شِفَاءٌ مِنْ كُلِّ دَاءٍ إِلَّا السَّامَ قَالَ فَأَتَيْتُ الْقَبْرَ بَعْدَ مَا سَمِعْنَا هَذَا الْحَدِيثَ فَاحْتَفَرْنَا عِنْدَ رَأْسِ الْقَبْرِ فَلَمَّا حَفَرْنَا قَدْرَ ذِرَاعٍ انْحَدَرَتْ عَلَيْنَا مِنْ رَأْسِ الْقَبْرِ مِثْلُ السَّهْلَةِ حَمْرَاءَ قَدْرَ دِرْهَمٍ فَحَمَلْنَاهُ إِلَى الْكُوفَةِ فَمَزَجْنَاهُ وَ خَبَيْنَاهُ فَأَقْبَلْنَا نُعْطِي النَّاسَ يَتَدَاوَوْنَ بِهِ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از يعقوب بن يزيد، از حسن بن علىّ، از يونس بن ربيع، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
نزد سر مبارك حسين بن على عليهما السّلام تربت قرمزى است كه در آن شفاء هر دردى غير از مرگ مى‏باشد يونس بن ربيع مى‏گويد: بعد از اينكه، اين حديث را شنيدم نزد قبر حاضر شده و طرف سر قبر را حفر كرديم و چون به قدر يك ذراع كنديم از راس قبر خاك‏هائى مثل ريگ‏هاى ريزى كه آب آنها را با خود مى‏آورد بر ما ريخت، رنگ آنها قرمز و اندازه‏شان قدر يك درهم بود، آنها را با خود به كوفه آورده پس ممزوج و عجينشان كرده و پنهانشان نموديم و بعد به تدريج از آن به مردم مى‏داده تا با آن مريض‏هاى خود را مداوا كنند.
2- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ رِزْقِ اللَّهِ بْنِ الْعَلَاءِ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ عَمْرٍو السَّرَّاجِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ يُوءْخَذُ طِينُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع مِنْ عِنْدِ الْقَبْرِ عَلَى قَدْرِ سَبْعِينَ بَاعاً
پدرم و محمد بن الحسن و على بن الحسين، از سعد، از احمد بن محمد بن عيسى، از رزق اللّه بن علاء، از سليمان بن عمرو سرّاج، از برخى اصحابمان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
تربت قبر حسين عليه السّلام را از نزديك قبر تا فاصله هفتاد باع اخذ مى‏كنند.
مترجم گويد:
«باع» عبارت است از فاصله بين سر انگشت دست راست و سر انگشت دست چپ زمانى كه دو دست را افقى به طرفين باز كنند.
3- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ إِسْحَاقَ النَّهَاوَنْدِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا تَنَاوَلَ أَحَدُكُمْ مِنْ طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَلْيَقُلْ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ الْمَلَكِ الَّذِي تَنَاوَلَهُ- وَ الرَّسُولِ الَّذِي بَوَّأَهُ وَ الْوَصِيِّ الَّذِي ضُمِّنَ فِيهِ أَنْ تَجْعَلَهُ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ كَذَا وَ كَذَا وَ يُسَمِّي ذَلِكَ الدَّاءَ
على بن الحسين، از على بن ابراهيم، از ابراهيم بن اسحاق نهاوندى، از عبد اللّه بن حمّاد انصارى، از عبد اللّه بن سنان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
هر گاه كسى از شما تربت قبر حسين عليه السّلام را تناول كرد بگويد:
بار خدايا از تو سوءال مى‏كنم به حق فرشته‏اى كه آن را اخذ نموده و رسولى كه آن را جاى داده و وصىّ كه در آن پنهان شده آن را شفاء از هر دردى قرار بده (نام دردهاى مورد نظر را ببرند).
4- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الرَّيَّانِ بْنِ الصَّلْتِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَسَدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مَصْقَلَةَ عَنْ عَمِّهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْمَوْصِلِيِّ أَنَّ أَبَا جَعْفَرٍ ع قَالَ إِذَا أَخَذْتَ طِينَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ فَقُلْ اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذِهِ التُّرْبَةِ وَ بِحَقِّ الْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِهَا وَ الْمَلَكِ الَّذِي كَرَبَهَا وَ بِحَقِّ الْوَصِيِّ الَّذِي هُوَ فِيهَا صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْ هَذَا الطِّينَ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ أَمَاناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ فَإِنْ فَعَلَ ذَلِكَ كَانَ حَتْماً شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ أَمَاناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ
حكيم بن داود، از سلمه، از على بن ريّان بن صلت، از حسين بن اسد، از احمد بن مصقله، از عمويش، از ابى جعفر موصلى، وى گفت:
حضرت ابو جعفر عليه السّلام فرمودند:
هر گاه تربت قبر حسين عليه السّلام را اخذ كردى بگو:
خدايا به حق اين تربت و بحق فرشته‏اى كه موكّل بر آن است، و به حق فرشته‏اى كه آن را حفر نموده و به حق وصيّ كه در درون آن است، درود بفرست بر محمّد و آل محمّد و قرار بده اين تربت را شفاء از هر دردى و امان از هر خوف و هراسى.
سپس حضرت فرمودند:
اگر شخصى چنين كند حتما تربت شفاء از هر دردى خواهد بود و از هر خوفى امان برايش مى‏باشد.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو عَمْرٍو شَيْخٌ مِنْ أَهْلِ الْكُوفَةِ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كُنْتُ بِمَكَّةَ وَ ذَكَرَ فِي حَدِيثِهِ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي رَأَيْتُ أَصْحَابَنَا يَأْخُذُونَ مِنْ طِينِ الْحَائِرِ لَيَسْتَشْفُونَ [يَسْتَشْفُون بِهِ- هَلْ فِي ذَلِكَ شَيْءٌ مِمَّا يَقُولُونَ مِنَ الشِّفَاءِ قَالَ قَالَ يُسْتَشْفَى بِمَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ الْقَبْرِ عَلَى رَأْسِ أَرْبَعَةِ أَمْيَالٍ وَ كَذَلِكَ قَبْرُ جَدِّي رَسُولِ اللَّهِ ص وَ كَذَلِكَ طِينُ قَبْرِ الْحَسَنِ وَ عَلِيٍّ وَ مُحَمَّدٍ فَخُذْ مِنْهَا فَإِنَّهَا شِفَاءٌ مِنْ كُلِّ سُقْمٍ وَ جُنَّةٌ مِمَّا تَخَافُ وَ لَا يَعْدِلُهَا شَيْءٌ مِنَ الْأَشْيَاءِ الَّتِي يُسْتَشْفَى بِهَا إِلَّا الدُّعَاءُ وَ إِنَّمَا يُفْسِدُهَا مَا يُخَالِطُهَا مِنْ أَوْعِيَتِهَا وَ قِلَّةُ الْيَقِينِ لِمَنْ يُعَالِجُ بِهَا فَأَمَّا مَنْ أَيْقَنَ أَنَّهَا لَهُ شِفَاءٌ إِذَا يُعَالِجُ بِهَا كَفَتْهُ بِإِذْنِ اللَّهِ مِنْ غَيْرِهَا مِمَّا يُعَالَجُ بِهِ وَ يُفْسِدُهَا الشَّيَاطِينُ وَ الْجِنُّ مِنْ أَهْلِ الْكُفْرِ مِنْهُمْ يَتَمَسَّحُونَ بِهَا وَ مَا تَمُرُّ بِشَيْءٍ إِلَّا شَمَّهَا وَ أَمَّا الشَّيَاطِينُ وَ كُفَّارُ الْجِنِّ فَإِنَّهُمْ يَحْسُدُونَ بَنِي آدَمَ عَلَيْهَا فَيَتَمَسَّحُونَ بِهَا لِيَذْهَبَ عَامَّةُ طِيبِهَا وَ لَا يُخْرَجُ الطِّينُ مِنَ الْحَائِرِ إِلَّا وَ قَدِ اسْتَعَدَّ لَهُ مَا لَا يُحْصَى مِنْهُمْ وَ أَنَّهُ لَفِي يَدِ صَاحِبِهَا وَ هُمْ يَتَمَسَّحُونَ بِهَا وَ لَا يَقْدِرُونَ مَعَ الْمَلَائِكَةِ أَنْ يَدْخُلُوا الْحَائِرَ وَ لَوْ كَانَ مِنَ التُّرْبَةِ شَيْءٌ يَسْلَمُ مَا عُولِجَ بِهِ أَحَدٌ إِلَّا بَرَأَ مِنْ سَاعَتِهِ فَإِذَا أَخَذْتَهَا فَاكْتُمْهَا وَ أَكْثِرْ عَلَيْهَا مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ تَعَالَى وَ قَدْ بَلَغَنِي أَنَّ بَعْضَ مَنْ يَأْخُذُ مِنَ التُّرْبَةِ شَيْئاً يَسْتَخِفُّ بِهِ حَتَّى إِنَّ بَعْضَهُمْ لَيَطْرَحُهَا فِي مِخْلَاةِ الْبَغْلِ وَ الْحِمَارِ وَ فِي وِعَاءِ الطَّعَامِ وَ مَا يُمْسَحُ بِهِ الْأَيْدِي مِنَ الطَّعَامِ وَ الْخُرْجِ وَ الْجُوَالِقِ فَكَيْفَ يَسْتَشْفِي بِهِ مَنْ هَذَا حَالُهُ عِنْدَهُ وَ لَكِنَّ الْقَلْبَ الَّذِي لَيْسَ فِيهِ يَقِينٌ مِنَ الْمُسْتَخِفِّ بِمَا فِيهِ صَلَاحُهُ يُفْسِدُ عَلَيْهِ عَمَلَه
محمد بن الحسن بن علىّ بن مهزيار، از پدرش، از جدّش على بن مهزيار، از حسن بن سعيد، از عبد اللّه بن عبد الرّحمن اصمّ، وى مى‏گويد:
ابو عمرو كه شيخى از اهل كوفه بود براى ما حديث گفت، وى از ابو حمزه ثمالى و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت: من در مكّه بودم (... در اثناء حديثش گفت):
فدايت شوم مى‏بينم اصحابمان را كه تربت حائر را براى استشفاء اخذ مى‏كنند، آيا اينكه مى‏گويند در اين تربت شفاء هست درست است؟
وى گفت: امام عليه السّلام فرمودند:
استشفاء مى‏جويند به تربتى كه از قبر تا رأس چهار ميلى قرار گرفته و شفاء حاصل مى‏شود و همچنين است قبر جدّم رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و نيز همين طور است تربت قبر حضرات امام حسن و على بن الحسين و محمّد بن على عليهم السّلام، پس از تربت اين قبور مطهّره اخذ كن كه شفاء است براى هر دردى و حافظ است از آنچه خوف و هراسى دارى و هيچ داروئى معادل آن نبوده مگر دعاء. و بايد توجّه داشت اگر فسادى در اين تربت ديده مى‏شود و احيانا تاثيرى ندارد اين فساد ناشى از سه چيز است:
الف: آنچه با آنها مخلوط مى‏گردد (مراد ظروفى است كه تربت‏ها را در آنها مى‏ريزند) ب: كسانى كه با اين تربت استشفاء مى‏جويند اعتقاد و يقينشان به حصول شفاء اندك مى‏باشد.
ولى آنان كه يقين كامل دارند كه در صورت معالجه با آن شفاء بر ايشان حاصل مى‏شود و آن را بكار بردند به اذن خدا معالجه شده و اين تربت آنها را از داروهاى ديگر مستغنى مى‏نمايد.
ج: شياطين و جن‏هائى هستند از اهل كفر كه تربت را مسح نموده و بدين ترتيب آن را فاسد مى‏كنند اين موجودات به چيزى مرور نكرده مگر آنكه آن را مى‏بويند و بواسطه استشمام اثر تربت را مى‏برند.
شياطين و جن‏هاى اهل كفر بر بنى آدم حسد برده و اين تربت را مسح نموده و بوى آن را از بين مى‏برند و اساسا تربت از حائر خارج نمى‏شود مگر آنكه جماعتى از اين شياطين و جن‏ها كه تعدادشان قابل احصاء نيست آماده‏اند براى اينكه تربت را اگر چه در دست صاحبش هست مسح نموده و اثرش را زائل كنند و اينكه بيرون حائر هستند و نمى‏توانند به درون آن نفوذ كنند بخاطر وجود فرشتگان در حائر مى‏باشد.
و اگر تربتى سالم بوده و از تماس شياطين و جن‏ها در امان مانده باشد مسلما احدى با آن معالجه نكرده مگر آنكه در ساعت بهبودى برايش حاصل مى‏شود، بنا بر اين اگر مى‏خواهى تربت سالم بماند وقتى اخذش نمودى پنهانش كن و زياد اسم خداوند متعال را بر آن بخوان و بدم.
خبر رسيده كه برخى از كسانى كه تربت را اخذ نموده‏اند آن را مورد استحفاف قرار داده حتى پاره‏اى از ايشان آن را در توبره و علف‏دان شتر و قاطر و درازگوش يا در ظرف طعام انداخته و يا با دست‏هاى آلوده به طعام و غذا آن را مسح نموده و يا آن را در خورجين مى‏نهند و با اين حال چگونه با آن شفاء حاصل شود؟! چنانچه قلبى كه در آن يقين و اعتقاد به تاثير تربت نيست و صاحبش به آنچه مصلحت و صلاح خودش در آن است استحفاف مى‏ورزد اثر و عمل تربت را قطعا فاسد مى‏نمايد.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ رِزْقِ اللَّهِ بْنِ الْعَلَاءِ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ عَمْرٍو السَّرَّاجِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ يُوءْخَذُ طِينُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع مِنْ عِنْدِ الْقَبْرِ عَلَى سَبْعِينَ بَاعاً فِي سَبْعِينَ بَاعاً
محمد بن الحسن، از محمد بن الحسن الصفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از رزق اللّه بن العلاء، از سليمان بن عمرو سرّاج از برخى اصحابمان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
تربت قبر حسين عليه السّلام را از اطراف قبر به مساحت هفتاد باع در هفتاد باع مى‏توان اخذ نمود.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ الْخَتْمُ عَلَى طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَنْ يُقْرَأَ عَلَيْهِ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ
محمّد بن يعقوب، از علىّ بن محمّد، وى حديث را بطور مرفوعه نقل كرده و گفته است:
ختم بر تربت قبر حسين عليه السّلام و متمّم فائده آن اين است كه سوره إِنّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ را بر آن خوانده و به آن بدمند.
8- وَ رُوِيَ إِذَا أَخَذْتَهُ فَقُلْ اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذِهِ التُّرْبَةِ الطَّاهِرَةِ وَ بِحَقِّ الْبُقْعَةِ الطَّيِّبَةِ وَ بِحَقِّ الْوَصِيِّ الَّذِي تُوَارِيهِ وَ بِحَقِّ جَدِّهِ وَ أَبِيهِ وَ أُمِّهِ وَ أَخِيهِ وَ الْمَلَائِكَةِ الَّذِينَ يَحُفُّونَ بِهِ وَ الْمَلَائِكَةِ الْعُكُوفِ عَلَى قَبْرِ وَلِيِّكَ- يَنْتَظِرُونَ نَصْرَهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ وَ اجْعَلْ لِي فِيهِ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ أَمَاناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ وَ غِنًى مِنْ كُلِّ فَقْرٍ وَ عِزّاً مِنْ كُلِّ ذُلٍّ وَ أَوْسِعْ بِهِ عَلَيَّ فِي رِزْقِي وَ أَصِحَّ بِهِ جِسْمِي
مروى است هر گاه تربت را اخذ نموديد بگوئيد:
خدايا، بحقّ اين تربت پاك و به حق اين بقعه پاكيزه و به حق وصىّ كه اين تربت پنهانش نموده و به حق جدّ و پدرش، و مادر و برادرش، و فرشتگانى كه دورش طواف مى‏كنند و به حق فرشتگانى كه بر سر قبر ولىّ تو درنگ و توقف نموده و انتظار كمكش را مى‏كشند صلوات اللّه عليهم اجمعين.
براى من در اين تربت شفاء از هر دردى و امان از هر خوف و هراسى و بى‏نيازى از هر فقرى و عزّت از هر ذلّتى را قرار بده و به واسطه‏اش روزى را بر من فراخ و واسع نما، و جسمم را به سببش صحيح و سالم گردان.
9- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَهْلِ الْكُوفَةِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع حَرِيمُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَرْسَخٌ فِي فَرْسَخٍ فِي فَرْسَخٍ فِي فَرْسَخٍ
محمد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش، از على بن محمد بن سالم، از محمد بن خالد، از عبد اللّه بن حماد بصرى از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم، از مردى از اهل كوفه، وى گفت: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند: حريم قبر حسين عليه السّلام از چهار جانب محوطه‏اى است به مساحت يك فرسخ در يك فرسخ يعنى مربعى كه هر ضلعش يك فرسخ مى‏باشد.
10- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْمُوسَوِيُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ [عُبَيْدِ اللَّهِ ]بْنِ نَهِيكٍ عَنْ سَعْدِ بْنِ صَالِحٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي الْمُغِيرَةِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِنِّي رَجُلٌ كَثِيرُ الْعِلَلِ وَ الْأَمْرَاضِ وَ مَا تَرَكْتُ دَوَاءً إِلَّا وَ قَدْ تَدَاوَيْتُ بِهِ فَقَالَ لِي فَأَيْنَ أَنْتَ عَنْ تُرْبَةِ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّ فِيهَا الشِّفَاءَ مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ الْأَمْنَ مِنْ كُلِّ خَوْفٍ وَ قُلْ إِذَا أَخَذْتَهُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذِهِ الطِّينَةِ وَ بِحَقِّ الْمَلَكِ الَّذِي أَخَذَهَا وَ بِحَقِّ النَّبِيِّ الَّذِي قَبَضَهَا وَ بِحَقِّ الْوَصِيِّ الَّذِي حَلَّ فِيهَا صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ اجْعَلْ لِي فِيهَا شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ أَمَاناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ- قَالَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ الْمَلَكَ الَّذِي أَخَذَهَا جَبْرَائِيلُ وَ أَرَاهَا النَّبِيَّ ص فَقَالَ هَذِهِ تُرْبَةُ ابْنِكَ هَذَا تَقْتُلُهُ أُمَّتُكَ مِنْ بَعْدِكَ وَ النَّبِيُّ الَّذِي قَبَضَهَا فَهُوَ مُحَمَّدٌ ص وَ أَمَّا الْوَصِيُّ الَّذِي حَلَّ فِيهَا فَهُوَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ سَيِّدُ الشُّهَدَاءِ قُلْتُ قَدْ عَرَفْتُ الشِّفَاءَ مِنْ كُلِّ دَاءٍ فَكَيْفَ [فَمَا ]الْأَمَانُ مِنْ كُلِّ خَوْفٍ قَالَ إِذَا خِفْتَ سُلْطَاناً أَوْ غَيْرَ ذَلِكَ فَلَا تَخْرُجْ مِنْ مَنْزِلِكَ إِلَّا وَ مَعَكَ مِنْ طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع وَ قُلْ إِذَا أَخَذْتَهُ اللَّهُمَّ إِنَّ هَذِهِ طِينَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ وَلِيِّكَ وَ ابْنِ وَلِيِّكَ اتَّخَذْتُهَا حِرْزاً لِمَا أَخَافُ وَ لِمَا لَا أَخَافُ فَإِنَّهُ قَدْ يَرِدُ عَلَيْكَ مَا لَا تَخَافُ قَالَ الرَّجُلُ فَأَخَذْتُهَا كَمَا قَالَ فَصَحَّ وَ اللَّهِ بَدَنِي وَ كَانَ لِي أَمَاناً مِنْ كُلِّ مَا خِفْتُ وَ مَا لَمْ أَخَفْ كَمَا قَالَ فَمَا رَأَيْتُ بِحَمْدِ اللَّهِ بَعْدَهَا مَكْرُوهاً
جعفر بن محمد بن ابراهيم موسوى، از عبيد اللّه بن نهيك، از سعد بن صالح، از حسن بن على بن ابى المغيره، از برخى اصحابمان، وى گفت: محضر مبارك ابى عبد اللّه عليه السّلام عرضه داشتم:
من مردى هستم مبتلا به بيمارى‏هاى فراوان و هيچ دوائى نيست مگر آن را مصرف كرده و به منظور مداوا خورده‏ام ولى بهبودى برايم حاصل نشده چه بايد بكنم؟
حضرت به من فرمودند:
كجائى، و چرا از تربت حسين عليه السّلام غافل هستى، در آن شفاء از هر دردى بوده و امن است از هر خوف و هراسى، البته وقتى آن را اخذ مى‏كنى بگو:
خدايا از تو مى‏خواهم به حق اين تربت و به حق فرشته‏اى كه آن را اخذ نموده و به حق پيامبرى كه آن را قبض كرده و به حق وصىّ كه در آن حلول نموده، درود فرست بر محمد و اهل بيتش و قرار بده براى من در آن شفاء از هر دردى و امان از هر خوف و هراسى.
راوى مى‏گويد: سپس حضرت فرمودند:
فرشته‏اى كه تربت را اخذ كرد جبرئيل عليه السّلام بود و آن را به پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نشان داده و گفت:
اين تربت فرزندت حسين است، بعد از تو امّتت او را مى‏كشند.
و پيامبرى كه آن را قبض نمود وجود مبارك حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏باشد.
و اما وصيى كه در آن حلول كرده عبارت است از حضرت حسين بن على عليهما السّلام كه سرور و آقاى شهداء است.
محضر مباركش عرض كردم: شفاء از هر درد را دانستم اما چگونه امان از هر خوف و هراسى است؟
حضرت فرمودند:
هر گاه از سلطانى خوف داشتى يا خوفى ديگر در تو پيدا شد از منزلت بيرون ميا مگر آنكه با تو از تربت قبر حسين عليه السّلام باشد و هنگامى كه مى‏خواهى آن را اخذ كرده و بردارى بگو:
خدايا اين تربت قبر حسين ولى و فرزند ولى تو است، آن را به منظور حفظ از آنچه خوف و از آنچه خوف ندارم برداشته‏ام.
البته اين فقره يعنى «از آنچه خوف ندارم» را نيز بگو زيرا گاهى ابتلائات و حوادثى براى تو پيش مى‏آيد كه از آنها خوف و هراسى نداشتى و احتمال پيش آمدنش را نمى‏دادى.
راوى مى‏گويد: پس تربت را به همان طورى كه حضرت دستور فرموده بودند برداشتم، بخدا سوگند بدنم صحت و بهبودى يافت و برايم امان شد از تمام خوفها و هراسها به او از آنچه خوف و هراسش را نداشتم عينا همان طورى كه حضرت فرمودند و پس از آن به حمد لله هيچ امر مكروه و ناگوارى برايم پيش نيامد.
11- أَخْبَرَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ عَنْ أَحْمَدَ [مُحَمَّدِ ]بْنِ إِسْحَاقَ الْقَزْوِينِيِّ عَنْ أَبِي بَكَّارٍ قَالَ أَخَذْتُ مِنَ التُّرْبَةِ الَّتِي عِنْدَ رَأْسِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَإِنَّهَا طِينَةٌ حَمْرَاءُ فَدَخَلْتُ عَلَى الرِّضَا ع فَعَرَضْتُهَا عَلَيْهِ فَأَخَذَهَا فِي كَفِّهِ ثُمَّ شَمَّهَا ثُمَّ بَكَى حَتَّى جَرَتْ دُمُوعُهُ ثُمَّ قَالَ هَذِهِ تُرْبَةُ جَدِّي
حكيم بن داود بن حكيم، از سلمه، از احمد بن اسحق قزوينى، از ابى بكار، وى گفت:
از تربتى كه بالاى سر قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام بود مقدارى برداشتم، اين تربت سرخ رنگ بود، پس بر حضرت رضا عليه السّلام وارد شده و آن را به حضرت عرضه داشتم.
آن جناب تربت را در كف دستشان نهاده و بوئيدند، سپس چنان گريستند كه اشك‏هاى مبارك‏شان جارى شد، سپس فرمودند.
اين تربت جدم مى‏باشد.
12- حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ الْعَسْكَرِيُّ بِالْعَسْكَرِ قَالَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ قَالَ قَالَ الصَّادِقُ ع إِذَا أَرَدْتَ حَمْلَ الطِّينِ مِنْ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَاقْرَأْ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ وَ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ يس وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ حَبِيبِكَ وَ نَبِيِّكَ وَ أَمِينِكَ وَ بِحَقِّ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَبْدِكَ وَ أَخِي رَسُولِكَ وَ بِحَقِّ فَاطِمَةَ بِنْتِ نَبِيِّكَ وَ زَوْجَةِ وَلِيِّكَ وَ بِحَقِّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ وَ بِحَقِّ الْأَئِمَّةِ الرَّاشِدِينَ- وَ بِحَقِّ هَذِهِ التُّرْبَةِ وَ بِحَقِّ الْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِهَا وَ بِحَقِّ الْوَصِيِّ الَّذِي حَلَّ فِيهَا- وَ بِحَقِّ الْجَسَدِ الَّذِي تَضَمَّنَتْ وَ بِحَقِّ السِّبْطِ الَّذِي ضُمِّنَتْ وَ بِحَقِّ جَمِيعِ مَلَائِكَتِكَ وَ أَنْبِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْ لِي هَذَا الطِّينَ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ لِمَنْ يَسْتَشْفِي بِهِ مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ سُقْمٍ وَ مَرَضٍ وَ أَمَاناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ اللَّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ اجْعَلْهُ عِلْماً نَافِعاً وَ رِزْقاً وَاسِعاً وَ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ سُقْمٍ وَ آفَةٍ وَ عَاهَةٍ- وَ جَمِيعِ الْأَوْجَاعِ كُلِّهَا- إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ التُّرْبَةِ الْمُبَارَكَةِ الْمَيْمُونَةِ وَ الْمَلَكِ الَّذِي هَبَطَ بِهَا وَ الْوَصِيِّ الَّذِي هُوَ فِيهَا صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ سَلِّمْ وَ انْفَعْنِي بِهَا- إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
ابو عبد الرحمن محمد بن احمد بن الحسن العسكرى در عسكر گفت:
حسن بن على بن مهزيار، از پدرش، از محمد بن ابى عمير، از محمد بن مروان، از ابى حمزه ثمالى نقل كرده كه وى گفت: حضرت صادق عليه السّلام فرمودند:
هر گاه خواستى تربت از قبر حسين عليه السّلام بردارى و با خود ببرى ابتداء فاتحة الكتاب و معوّذتين (قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ، و قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّاسِ) و قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَدٌ و إِنّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ و يس و آية الكرسى را بخوان و سپس بگو:
بار خدايا به حق محمد كه بنده و رسول و حبيب و نبى و امين توست و به حق امير الموءمنين على بن ابى طالب كه بنده و برادر رسول تو است و به حق فاطمه كه دختر نبى و همسر ولى تو است و به حق حسن و حسين و به حق پيشوايان كه هاديان و راهنمايان هستند و به حق اين تربت و به حق فرشته‏اى كه موكل بر آن است و به حق وصىّ كه در آن حلول كرده و به حق جسم و كالبدى كه اين تربت آن را در خود گرفته و به حق سبط پيامبر كه درون اين تربت است و به حق تمام فرشتگان و انبياء و فرستادگانت، درود فرست بر محمد و آل محمد، و اين تربت را براى من و براى هر كس كه با آن استشفاء مى‏جويد شفاء از هر درد و مرض و امان از هر خوف و هراسى قرار بده، خدايا، به حق محمد و اهل بيتش آن را شاخصى نافع و رزقى واسع و شفاء از هر درد و مرض و آفت و عيب و سبب بهبودى تمام دردها قرار بده، به درستى كه تو بر هر چيزى قادر و توانا مى‏باشى.
و بعد بگو:
خدايا اى پروردگار اين تربت مبارك و ميمون و اى پروردگار فرشته‏اى كه آن را فرود آورده و اى پروردگار وصىّ كه در آن مى‏باشد، درود فرست بر محمد و آل محمد و من را بوسيله آن منتفع گردان، تو بر هر چيزى قادر و توانا مى‏باشى.

باب نود و چهارم آنچه شخص هنگام تناول نمودن تربت مى‏گويد
1- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ جَمَاعَةٌ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الْبَصْرِيِّ عَنْ بَعْضِ رِجَالِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ طِينُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع شِفَاءٌ مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ إِذَا أَكَلْتَهُ فَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ رِزْقاً وَاسِعاً وَ عِلْماً نَافِعاً وَ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه از محمّد بن عيسى بن عبيد، از محمد بن اسماعيل بصرى، از برخى رجالش، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
تربت قبر حسين عليه السّلام شفاء هر دردى است و هر گاه آن را تناول مى‏كنى بگو: به نام خدا و به كمك او، خدايا آن را روزى فراخ و شاخصى نافع و شفاء هر دردى قرار بده همانا تو بر هر چيزى قادر و توانا هستى.
2- قَالَ وَ رَوَى لِي بَعْضُ أَصْحَابِنَا يَعْنِي مُحَمَّدَ بْنَ عِيسَى قَالَ نَسِيتُ إِسْنَادَهُ قَالَ إِذَا أَكَلْتَهُ تَقُولُ اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ التُّرْبَةِ الْمُبَارَكَةِ وَ رَبَّ هَذَا الْوَصِيِّ الَّذِي وَارَتْهُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْهُ عِلْماً نَافِعاً وَ رِزْقاً وَاسِعاً وَ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ
سعد بن عبد اللّه مى‏گويد: برخى از اصحاب، كه مراد محمد بن عيسى است برايم روايت نمود و گفت:
اسناد اين حديث را فراموش نموده‏ام، حضرت فرمودند:
هر گاه تربت را تناول مى‏كنى بگو:
خدايا اى پروردگار اين تربت مبارك، و اى پروردگار اين وصيى كه تربت او را پنهان نموده، درود فرست بر محمد و آل محمد، و قرار بده اين تربت را شاخصى نافع و روزى فراخ و شفاء از هر دردى. 3- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مَالِكِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا أَخَذْتَ مِنْ تُرْبَةِ الْمَظْلُومِ وَ وَضَعْتَهَا فِي فِيكَ فَقُلِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذِهِ التُّرْبَةِ وَ بِحَقِّ الْمَلَكِ الَّذِي قَبَضَهَا وَ النَّبِيِّ الَّذِي حَضَنَهَا وَ الْإِمَامِ الَّذِي حَلَّ فِيهَا أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ لِي فِيهَا شِفَاءً نَافِعاً وَ رِزْقاً وَاسِعاً وَ أَمَاناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ وَ دَاءٍ فَإِنَّهُ إِذَا قَالَ ذَلِكَ وَهَبَ اللَّهُ لَهُ الْعَافِيَةَ وَ شَفَاهُ
حسن بن عبد اللّه بن محمد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از مالك بن عطيه، از پدرش، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هر گاه از تربت آن مظلوم برداشتى و در دهانت نهادى بگو:
خدايا از تو سوءال مى‏كنم به حق اين تربت، و به حق فرشته‏اى كه آن را قبض نموده، و به حق پيامبرى كه آن را حفظ و محكم كرده و به حق امامى كه در آن حلول نموده، درود فرست بر محمد و آل محمد و قراب بده براى من در آن شفائى نافع و روزى فراخ و امان از هر خوف و هراس و درد.
هر گاه شخص اين فقرات را بگويد خداوند متعال عافيت و شفا را به وى ارزانى مى‏دارد.

باب نود و پنجم حرمت خوردن تمام تربت‏ها مگر تربت قبر امام حسين عليه السّلام زيرا شفاء هر دردى مى‏باشد
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي ره عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي يَحْيَى الْوَاسِطِيِّ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ الطِّينُ كُلُّهُ حَرَامٌ كَلَحْمِ الْخِنْزِيرِ وَ مَنْ أَكَلَهُ ثُمَّ مَاتَ مِنْهُ لَمْ أُصَلِّ عَلَيْهِ إِلَّا طِينَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّ فِيهِ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ مَنْ أَكَلَهُ بِشَهْوَةٍ لَمْ يَكُنْ فِيهِ شِفَاءٌ
محمد بن يعقوب، و جماعتى از اساتيدم، از محمّد بن يحيى، از احمد بن محمد بن عيسى، از ابى يحيى واسطى از مردى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
خوردن تمام تربت‏ها حرام است همچون خوردن گوشت خوك و كسى كه آن را بخورد و سپس از ناحيه آن بميرد من بر او نماز نمى‏خوانم مگر تربت قبر
حسين عليه السّلام چه آنكه در آن شفاء از هر دردى است و كسى كه آن را با ميل بخورد نه به عنوان استشفاء البتّه در آن شفاء نمى‏باشد.
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ عَبَّادِ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ سَعْدِ بْنِ سَعْدٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع عَنِ الطِّينِ- قَالَ فَقَالَ أَكْلُ الطِّينِ حَرَامٌ مِثْلُ الْمَيْتَةِ وَ الدَّمِ وَ لَحْمِ الْخِنْزِيرِ إِلَّا طِينَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ فَإِنَّ فِيهِ شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ أَمْناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ
محمد بن الحسن، از محمد بن الحسن الصّفّار، از عباد بن سليمان، از سعد ابن سعد، وى گفت: از حضرت ابى الحسن عليه السّلام راجع به خوردن تربت پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
خوردن تربت حرام است همان طورى كه خوردن ميته و خون و گوشت خوك حرام است مگر تربت قبر امام حسين عليه السّلام زيرا در آن شفاء از هر دردى و امان از هر خوف و هراسى است.
3- حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحَدِهِمَا ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى خَلَقَ آدَمَ ع مِنْ طِينٍ فَحَرَّمَ الطِّينَ عَلَى وُلْدِهِ قَالَ فَقُلْتُ مَا تَقُولُ فِي طِينِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ص فَقَالَ يَحْرُمُ عَلَى النَّاسِ أَكْلُ لُحُومِهِمْ وَ يَحُلُّ عَلَيْهِمْ أَكْلُ لُحُومِنَا- وَ لَكِنِ الشَّيْءُ الْيَسِيرُ مِنْهُ مِثْلُ الْحِمَّصَةِ
ابو عبد اللّه محمّد بن احمد بن يعقوب، از على بن الحسن بن على بن فضّال، از پدرش، از برخى اصحاب، از احد الصادقين عليهما السّلام، حضرت فرمودند:
خداوند تبارك و تعالى آدم عليه السّلام از تربت آفريده پس خوردن تربت را بر فرزندان آدم حرام فرمود.
راوى مى‏گويد: محضر مباركش عرض كردم: چه مى‏فرمائيد راجع به تربت قبر امام حسين عليه السّلام؟
حضرت فرمودند:
بر مردم خوردن گوشت‏هاى خودشان حرام است ولى خوردن گوشت ما بر ايشان حلال است منتهى قدر كمى اندازه نخود.
4- وَ رَوَى سَمَاعَةُ بْنُ مِهْرَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كُلُّ طِينٍ حَرَامٌ عَلَى بَنِي آدَمَ مَا خَلَا طِينَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع مَنْ أَكَلَهُ مِنْ وَجَعٍ شَفَاهُ اللَّهُ تَعَالَى
سماعة بن مهران روايت كرده از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام كه آن جناب فرمودند:
خوردن تمام تربت‏ها بر بنى آدم حرام است مگر تربت قبر امام حسين عليه السّلام، زيرا كسى كه درد دارد اگر آن را بخورد خداوند متعال او را شفاء مى‏دهد.
5- وَ وَجَدْتُ فِي حَدِيثِ الْحُسَيْنِ بْنِ مِهْرَانَ الْفَارِسِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سَيَّارٍ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ يَرْفَعُ الْحَدِيثَ إِلَى الصَّادِقِ ع قَالَ مَنْ بَاعَ طِينَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَإِنَّهُ يَبِيعُ لَحْمَ الْحُسَيْنِ ع وَ يَشْتَرِيهِ
در حديث حسين بن مهران فارسى يافتم از محمّد بن سيّار، از يعقوب بن يزيد كه حديث را بطور مرفوعه از حضرت صادق نقل كرده، حضرت فرمودند:
كسى كه تربت قبر امام حسين عليه السّلام را بفروشد پس گوشت آن حضرت را فروخته و خريده است.

باب نود و ششم كيفيت زيارت نمودن كسى كه منزل و وطنش از قبر حضرت سيّد الشهداء دور مى‏باشد
1- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَمَّنْ رَوَاهُ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا بَعُدَتْ بِأَحَدِكُمُ الشُّقَّةُ وَ نَأَتْ بِهِ الدَّارُ فَلْيَعْلُ أَعْلَى مَنْزِلٍ لَهُ فَيُصَلِّي رَكْعَتَيْنِ وَ لْيُومِ بِالسَّلَامِ إِلَى قُبُورِنَا فَإِنَّ ذَلِكَ يَصِيرُ إِلَيْنَا
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد، و محمّد بن يحيى، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن ابى عمير، از كسى كه روايت نموده، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
هر گاه منزل و وطن يكى از شما به ما دور بود بالاترين مكان منزل را انتخاب كند و در آنجا دو ركعت نماز خوانده و با اشاره به قبور ما سلام دهد، سلام وى حتما به ما خواهد رسيد.
2- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ ره جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ النَّيْسَابُورِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْيَمَانِيِّ عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا سَدِيرُ وَ مَا عَلَيْكَ أَنْ تَزُورَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ جُمُعَةٍ خَمْسَ مَرَّاتٍ وَ فِي كُلِّ يَوْمٍ مَرَّةً قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّ بَيْنَنَا وَ بَيْنَهُ فَرَاسِخَ كَثِيرَةً فَقَالَ تَصْعَدُ فَوْقَ سَطْحِكَ ثُمَّ تَلْتَفِتُ يَمْنَةً وَ يَسْرَةً ثُمَّ تَرْفَعُ رَأْسَكَ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ تَتَحَرَّى نَحْوَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع ثُمَّ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ يُكْتَبُ لَكَ زَوْرَةً وَ الزَّوْرَةُ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ قَالَ سَدِيرٌ فَرُبَّمَا فَعَلْتُهُ فِي النَّهَارِ أَكْثَرَ مِنْ عِشْرِينَ مَرَّةً
على بن الحسين و على بن محمّد بن قولويه جميعا، از محمّد بن يحيى عطار، از حمران بن سليمان نيشابورى، از عبد اللّه بن محمّد يمانى از منيع ابن حجّاج، از يونس بن عبد الرحمن از حنّان بن سدير، از پدرش در ضمن حديث طويل مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى سدير، اين حق بر تو نيست كه قبر حسين عليه السّلام را در هر جمعه پنج مرتبه و در هر روز يك بار زيارت كنى عرض كردم: فدايت شوم بين ما و بين آن حضرت فرسخ‏هاى بسيار فاصله است.
حضرت فرمودند:
بر بام منزل برو سپس بطرف راست و جانب چپ خود توجه كن بعد سر به آسمان بلند كن، سپس سر را بطرف قبر امام حسين عليه السّلام برگردان و بعد بگو:
درود بر تو اى ابا عبد اللّه، درود بر تو و رحمت و بركات خدا بر تو.
هر گاه چنين نمودى ثواب يك زوره برايت منظور مى‏شود.
زوره يعنى يك حج و يك عمره.
سدير مى‏گويد: بسى روزها بيش از بيست مرتبه حضرت را اين طور زيارت مى‏كردم.
3- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مَنِيعٍ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا سَدِيرُ تَزُورُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ يَوْمٍ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَا قَالَ مَا أَجْفَاكُمْ أَ فَتَزُورُهُ فِي كُلِّ شَهْرٍ قُلْتُ لَا قَالَ فَتَزُورُهُ فِي كُلِّ سَنَةٍ قُلْتُ يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ يَا سَدِيرُ مَا أَجْفَاكُمْ بِالْحُسَيْنِ ع [بِذَلِكَ ]أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ لِلَّهِ أَلْفَ أَلْفِ ملكا [مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَ وَ يَزُورُونَ لَا يَفْتُرُونَ وَ مَا عَلَيْكَ يَا سَدِيرُ أَنْ تَزُورَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ جُمُعَةٍ خَمْسَ مَرَّاتٍ وَ ذَكَرَ مِثْلَ الْحَدِيثِ الْأَوَّلِ
حكيم بن داود، از سلمة بن خطّاب، از عبد اللّه بن محمّد سنان، از منيع، از يونس بن عبد الرّحمن از حنان بن سدير، از پدرش، وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى سدير آيا در هر روز قبر امام حسين عليه السّلام را زيارت مى‏كنى:
عرض كردم: فدايت شوم، خير حضرت فرمودند:
چقدر جفا مى‏كنى! آيا در هر ماه زيارت مى‏كنى:
عرض كردم: خير.
فرمودند:
آيا در هر سال زيارت مى‏كنى:
عرض كردم: اين طور است.
حضرت فرمودند:
اى سدير چقدر به حسين عليه السّلام جفا مى‏كنيد، آيا نمى‏دانى خداوند متعال يك ميليون فرشته دارد كه جملگى ژوليده و غبار آلود و گريان هستند و با اين حال و هيئت حضرت سيد الشهداء را زيارت كرده و از آن خسته و سست نمى‏شوند:
اى سدير اين حق بر تو نيست كه قبر حسين عليه السّلام را در هر جمعه پنج بار زيارت كنى. و مانند فقرات حديث اوّل را ذكر فرمودند.
4- وَ رَوَى سُلَيْمَانُ بْنُ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع كَيْفَ أَزُورُكَ وَ لَمْ أَقْدِرْ عَلَى ذَلِكَ قَالَ قَالَ لِي يَا عِيسَى إِذَا لَمْ تَقْدِرْ عَلَى الْمَجِيءِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْجُمُعَةِ فَاغْتَسِلْ أَوْ تَوَضَّأْ وَ اصْعَدْ إِلَى سَطْحِكَ وَ صَلِّ رَكْعَتَيْنِ وَ تَوَجَّهْ نَحْوِي فَإِنَّهُ مَنْ زَارَنِي فِي حَيَاتِي فَقَدْ زَارَنِي فِي مَمَاتِي وَ مَنْ زَارَنِي فِي مَمَاتِي فَقَدْ زَارَنِي فِي حَيَاتِي
سليمان بن عيسى از پدرش روايت كرده، وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: وقتى قادر بر زيارت شما نباشم چگونه زيارتتان كنم:
حضرت به من فرمودند:
اى عيسى، وقتى بر آمدن نزد ما قادر نبودى صبر كن تا روز جمعه شود پس غسل كن يا وضوء بگير و سپس به پشت بام برو و دو ركعت نماز بخوان و سپس به طرف من توجّه كن، كسى كه من را در حياتم زيارت كند محققا در ممات من نيز زيارتم كرده و كسى كه در مماتم زيارتم كند محققا در حياتم من را زيارت كرده.
5- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الدِّهْقَانِ [الدَّهَّانِ ]عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا سَدِيرُ تُكْثِرُ مِنْ زِيَارَةِ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ قُلْتُ إِنَّهُ مِنَ الشُّغُلِ فَقَالَ أَ لَا أُعَلِّمُكَ شَيْئاً إِذَا أَنْتَ فَعَلْتَهُ كَتَبَ اللَّهُ لَكَ بِذَلِكَ الزِّيَارَةَ فَقُلْتُ بَلَى جُعِلْتُ فِدَاكَ فَقَالَ لِي اغْتَسِلْ فِي مَنْزِلِكَ وَ اصْعَدْ إِلَى سَطْحِ دَارِكَ وَ أَشِرْ إِلَيْهِ بِالسَّلَامِ يُكْتَبْ لَكَ بِذَلِكَ الزِّيَارَةُ
محمد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از عبد اللّه بن محمّد الدّهقان، از منيع بن الحجّاج، از حنان بن سدير، از پدرش، وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به من فرمودند:
اى سدير، آيا زياد به زيارت قبر ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام مى‏روى؟
مراد اين است كه چرا زياد به زيارت آن حضرت نمى‏روى؟
محضر مباركش عرض كردم: اين زياد به زيارت نرفتن ناشى از اشتغالات و گرفتارى‏هايم مى‏باشد.
حضرت فرمودند:
آيا چيزى به تو تعليم بكنم كه وقتى انجامش دادى خدا بواسطه آن ثواب زيارت را به تو بدهد؟
عرض كردم: فدايت شوم آرى.
حضرت فرمودند:
در منزلت غسل كن و به پشت بام برو و با اشاره به آن حضرت سلام كن، با همين عمل خداوند متعال ثواب زيارت به تو خواهد داد.
6- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ سَهْلٍ عَنْ أَبِي أَحْمَدَ عَمَّنْ رَوَاهُ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا بَعُدَتْ عَلَيْكَ الشُّقَّةُ وَ نَأَتْ بِكَ الدَّارُ فَلْتَعْلُ عَلَى أَعْلَى مَنْزِلِكَ وَ لْتُصَلِّ رَكْعَتَيْنِ فَلْتُومِ بِالسَّلَامِ إِلَى قُبُورِنَا فَإِنَّ ذَلِكَ يَصِلُ إِلَيْنَا
محمد بن الحسن، از محمد بن حسن الصفار، از احمد بن محمد بن عيسى، از اسماعيل بن سهل، از ابو احمد (محمد بن ابى عمير) از كسى كه اين حديث را نقل نموده مى‏گويد:
امام صادق عليه السّلام فرمودند:
وقتى كه خانه و منزلت دور بود بر بالاى بام منزل برو دو ركعت نماز بگذار و با اشاره به قبور و مزار ما سلام بده كه سلام تو به ما خواهد رسيد.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنْ أَبِيهِ رَفَعَ الْحَدِيثَ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ دَخَلَ حَنَانُ بْنُ سَدِيرٍ الصَّيْرَفِيُّ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ عِنْدَهُ جَمَاعَةٌ مِنْ أَصْحَابِهِ فَقَالَ يَا حَنَانَ بْنَ سَدِيرٍ تَزُورُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فِي كُلِّ شَهْرٍ مَرَّةً قَالَ لَا قَالَ فَفِي كُلِّ شَهْرَيْنِ مَرَّةً قَالَ لَا قَالَ فَفِي كُلِّ سَنَةٍ مَرَّةً قَالَ لَا- قَالَ مَا أَجْفَاكُمْ لِسَيِّدِكُمْ فَقَالَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قِلَّةُ الزَّادِ وَ بُعْدُ الْمَسَافَةِ- قَالَ أَ لَا أَدُلُّكُمْ عَلَى زِيَارَةٍ مَقْبُولَةٍ وَ إِنْ بَعُدَ النَّائِي قَالَ فَكَيْفَ أَزُورُهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَالَ اغْتَسِلْ يَوْمَ الْجُمُعَةِ أَوْ أَيَّ يَوْمٍ شِئْتَ وَ الْبَسْ أَطْهَرَ ثِيَابِكَ وَ اصْعَدْ إِلَى أَعْلَى مَوْضِعٍ فِي دَارِكَ أَوِ الصَّحْرَاءِ وَ اسْتَقْبِلِ الْقِبْلَةَ بِوَجْهِكَ بَعْدَ مَا تَبَيَّنَ أَنَّ الْقَبْرَ هُنَاكَ يَقُولُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ ثُمَّ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلَايَ وَ ابْنَ مَوْلَايَ وَ سَيِّدِي وَ ابْنَ سَيِّدِي السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلَايَ الشَّهِيدَ بْنَ الشَّهِيدِ وَ الْقَتِيلَ بْنَ الْقَتِيلِ السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ أَنَا زَائِرُكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ بِقَلْبِي وَ لِسَانِي وَ جَوَارِحِي وَ إِنْ لَمْ أَزُرْكَ بِنَفْسِي مُشَاهَدَةً لِقُبَّتِكَ فَعَلَيْكَ السَّلَامُ يَا وَارِثَ آدَمَ صِفْوَةِ اللَّهِ وَ وَارِثَ نُوحٍ نَبِيِّ اللَّهِ وَ وَارِثَ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِ اللَّهِ- وَ وَارِثَ مُوسَى كَلِيمِ اللَّهِ وَ وَارِثَ عِيسَى رُوحِ اللَّهِ وَ وَارِثَ مُحَمَّدٍ حَبِيبِ اللَّهِ وَ نَبِيِّهِ وَ رَسُولِهِ وَ وَارِثَ عَلِيٍّ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَصِيِّ رَسُولِ اللَّهِ وَ خَلِيفَتِهِ وَ وَارِثَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ وَصِيِّ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلِيكَ وَ جَدَّدَ عَلَيْهِمُ الْعَذَابَ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي كُلِّ سَاعَةٍ- أَنَا يَا سَيِّدِي مُتَقَرِّبٌ إِلَى اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ وَ إِلَى جَدِّكَ رَسُولِ اللَّهِ وَ إِلَى أَبِيكَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ إِلَى أَخِيكَ الْحَسَنِ وَ إِلَيْكَ يَا مَوْلَايَ فَعَلَيْكَ السَّلَامُ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ بِزِيَارَتِي لَكَ بِقَلْبِي وَ لِسَانِي وَ جَمِيعِ جَوَارِحِي فَكُنْ لِي يَا سَيِّدِي شَفِيعِي لِقَبُولِ ذَلِكَ مِنِّي وَ أَنَا بِالْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِكَ وَ اللَّعْنَةِ لَهُمْ وَ عَلَيْهِمْ أَتَقَرَّبُ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَيْكُمْ أَجْمَعِينَ فَعَلَيْكَ صَلَوَاتُ اللَّهِ وَ رِضْوَانُهُ وَ رَحْمَتُهُ ثُمَّ تَحَوَّلْ عَلَى يَسَارِكَ قَلِيلًا وَ تتحول [تُحَوِّلُ وَجْهَكَ إِلَى قَبْرِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ هُوَ عِنْدَ رِجْلِ أَبِيهِ وَ تُسَلِّمُ عَلَيْهِ مِثْلَ ذَلِكَ ثُمَّ ادْعُ اللَّهَ بِمَا أَحْبَبْتَ مِنْ أَمْرِ دِينِكَ وَ دُنْيَاكَ ثُمَّ تُصَلِّي أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ فَإِنَّ صَلَاةَ الزِّيَارَةِ ثَمَانٌ أَوْ سِتٌّ أَوْ أَرْبَعٌ أَوْ رَكْعَتَانِ وَ أَفْضَلُهَا ثَمَانٌ ثُمَّ تَسْتَقْبِلُ نَحْوَ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ تَقُولُ أَنَا مُوَدِّعُكَ يَا مَوْلَايَ وَ ابْنَ مَوْلَايَ وَ يَا سَيِّدِي وَ ابْنَ سَيِّدِي وَ مُوَدِّعُكَ يَا سَيِّدِي وَ ابْنَ سَيِّدِي يَا عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ وَ مُوَدِّعُكُمْ يَا سَادَاتِي يَا مَعَاشِرَ الشُّهَدَاءِ- فَعَلَيْكُمْ سَلَامُ اللَّهِ وَ رَحْمَتُهُ وَ رِضْوَانُهُ وَ بَرَكَاتُهُ
محمد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش حديث را مرفوعا از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت:
حنان بن سدير صيرفى بر ابى عبد اللّه عليه السّلام داخل شد در حالى كه گروهى از اصحاب آن حضرت محضرش بودند، حضرت فرمودند:
اى حنان بن سدير، آيا ماهى يك مرتبه به زيارت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام مى‏روى؟
وى عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
آيا در هر دو ماه يك بار آن حضرت را زيارت مى‏كنى؟
عرض كرد: خير حضرت فرمودند:
آيا در هر سال يك بار به زيارت آن جناب مى‏روى؟
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند: چقدر به سرور خود جفا مى‏كنيد.
عرض كرد: اى پسر رسول خدا هم توشه‏اى كم و اندك است و هم مسافت دور مى‏باشد.
حضرت فرمودند:
آيا شما را راهنمائى بكنم بر زيارت مقبولى اگر چه فاصله شما با آن حضرت خيلى زياد باشد؟ عرض كرد: اى پسر رسول خدا چگونه آن حضرت را زيارت كنم؟
حضرت فرمودند:
روز جمعه يا هر روزى كه خواستى غسل كن و پاكيزه‏ترين لباسهايت را بپوش و به مرتفع‏ترين مواضع خانه‏ات يا به صحراء برو، پس رو به قبله كن به شرطى احراز كنى قبر مطهر، آن طرف مى‏باشد، خداوند تبارك در قرآن مى‏فرمايد: فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ.
سپس بگو:
درود بر تو اى آقاى من و اى فرزند آقايم و اى سيّد و سرور من و فرزند سرورم، درود بر تو اى مولاى من كه شهيد و فرزند شهيد مى‏باشى، مقتول و فرزند مقتول مى‏باشى، درود بر تو و رحمت و بركات خدا بر تو باد، اى فرزند رسول خدا من با قلب و زبان و جوارحم تو را زيارت مى‏كنم اگر چه خودم نزدت نبوده تا قبر و بارگاهت را مشاهده كنم، پس درود بر تو اى وارث حضرت آدم كه برگزيده خداست، و اى وارث حضرت نوح كه پيامبر خداست، و اى وارث ابراهيم كه خليل خداست، و اى وارث حضرت موسى كه كليم خداست، و اى وارث حضرت عيسى كه روح خدا است، و اى وارث حضرت محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه حبيب و پيامبر و فرستاده خداست، و اى وارث حضرت على عليه السّلام كه امير موءمنان و جانشين رسول و خليفه خدا است و اى وارث حضرت حسن بن على عليهما السّلام كه جانشين امير الموءمنين است، خدا قاتلين تو را لعنت كرده و عذاب را بر ايشان در اين ساعت، و در هر ساعتى تجديد كرده و نو به نو نمايد، اى سرورم من به سوى خداوند عزّ و جلّ، و به جدّت رسول خدا و به پدرت امير موءمنان و به برادرت حضرت امام حسن و به سوى تو اى آقاى من با اين زيارتم كه با قلب و زبان و جميع جوارحم انجام ميدهم تقرب مى‏جويم پس بر تو باد درود و رحمت و بركات، خدا و اى مولاى من شفيعم باش تا حق تعالى زيارت را از
من قبول كند، من از دشمنان تو بيزارى جسته و با اين بيزارى و در خواست لعنت بر ايشان به خدا و شما جملگى تقرب مى‏جويم، پس بر تو باد صلوات خدا و رضوان و رحمتش.
سپس اندكى به طرف چپ برگرد و صورت را به جانب قبر على بن الحسين عليهما السّلام كه پائين پاى مبارك واقع شده بگردان و بر او سلام بده بهمان نحوى كه بر پدر بزرگوارش سلام دادى سپس براى آنچه از امر دنيا و آخرت كه محبوب و مطلوبت هست دعا كن و از خدا درخواست نما، پس از آن چهار ركعت نماز بخوان چه آنكه نماز زيارت يا هشت و يا شش و يا چهار و يا دو ركعت است منتهى افضل آنها هشت ركعت مى‏باشد و پس از فارغ شدن از نماز رو به جانب قبر ابى عبد اللّه عليه السّلام كن و بگو:
من با تو وداع مى‏كنم اى مولاى من و پسر مولايم، و اى سيّد و سرور من و پسر سيّد و سرورم، و با تو نيز اى سرور من و فرزند سرورم اى على بن الحسين، وداع مى‏نمايم، و با شما نيز اى سادات و سرورانم اى گروه شهداء وداع مينمايم، پس بر شما باد درود خدا و رحمت و رضوان و بركاتش.

باب نود و هفتم مكروه بودن جفاء نسبت به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ كَمْ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قُلْتُ سِتَّةَ عَشَرَ فَرْسَخاً قَالَ أَ وَ مَا تَأْتُونَهُ قُلْتُ لَا قَالَ مَا أَجْفَاكُمْ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از على بن الحكم، از برخى اصحابش از حضرت ابى جعفر عليه السّلام، نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
بين شما و بين قبر حضرت امام حسين عليه السّلام چه قدر مسافت است؟
راوى مى‏گويد: عرض كردم: شانزده فرسخ.
حضرت فرمودند:
آيا به زيارت آن حضرت نمى‏روى؟
عرض كردم: خير.
حضرت فرمودند:
چه قدر جفا مى‏كنيد!
2- وَ عَنْهُ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُوسَى بْنِ الْفَضْلِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ مَا تَقُولُ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ زُرْهُ وَ لَا تَجْفُهُ فَإِنَّهُ سَيِّدُ الشُّهَدَاءِ وَ سَيِّدُ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ شَبِيهُ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَ عَلَيْهِمَا بَكَتِ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ
از پدرم، از سعد، از احمد بن محمّد بن عيسى، از موسى بن فضل، از على بن الحكم، از كسى كه برايش حديث گفته، از حنان بن سدير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام راوى مى‏گويد:
محضر مباركش عرض كردم: در باره زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام چه مى‏فرمائيد؟
حضرت فرمودند:
زيارتش كن و به آن حضرت جفا مكن، زيرا آن وجود مبارك سرور شهداء و سيّد جوانان اهل بهشت و شبيه حضرت يحيى بن زكريا بوده و بر اين دو (امام حسين و حضرت يحيى عليهما السّلام) آسمان و زمين گريسته‏اند.

3- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي دَاوُدَ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَبِي عُمَرَ الْجَلَّابِ عَنِ الْحَرْثِ [الْحَارِثِ الْأَعْوَرِ قَالَ قَالَ عَلِيٌّ ع بِأَبِي وَ أُمِّي الْحُسَيْنَ الْمَقْتُولَ بِظَهْرِ الْكُوفَةِ وَ اللَّهِ لَكَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى الْوَحْشِ مَادَّةً أَعْنَاقَهَا عَلَى قَبْرِهِ مِنْ أَنْوَاعِ الْوَحْشِ يَبْكُونَهُ وَ يَرْثُونَهُ لَيْلًا حَتَّى الصَّبَاحِ فَإِذَا كَانَ ذَلِكَ فَإِيَّاكُمْ وَ الْجَفَاءَ
محمد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصّفار، از احمد بن محمد بن عيسى، از احمد بن ابى داود، از سعد بن ابى عمرو الجلّاب، از حارث اعور نقل كرده كه وى گفت:
حضرت على عليه السّلام فرمودند:
پدر و مادرم فداى حسين كه در پشت كوفه كشته مى‏شود، به خدا سوگند گويا مى‏بينم حيوانات وحشى را كه گردن به طرف قبرش كشيده و گريه مى‏كنند و شب تا صبح برايش مرثيه مى‏خوانند و وقتى حال چنين است پس از جفا حذر كنيد و زيارت آن حضرت را ترك مكنيد.
4- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ النَّيْسَابُورِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْيَمَانِيِّ عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ سَدِيرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا سَدِيرُ تَزُورُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ يَوْمٍ- قُلْتُ لَا قَالَ مَا أَجْفَاكُمْ قَالَ أَ تَزُورُهُ فِي كُلِّ جُمُعَةٍ قُلْتُ لَا قَالَ فَتَزُورُهُ فِي كُلِّ شَهْرٍ قُلْتُ لَا قَالَ فَتَزُورُهُ فِي كُلِّ سَنَةٍ قُلْتُ قَدْ يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ يَا سَدِيرُ مَا أَجْفَاكُمْ بِالْحُسَيْنِ ع أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ لِلَّهِ أَلْفَ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ وَ يَرِثُونَهُ لَا يَفْتُرُونَ زُوَّاراً لِقَبْرِ الْحُسَيْنِ وَ ثَوَابُهُمْ لِمَنْ زَارَهُ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
پدر و برادرم و على بن الحسين و محمد بن الحسن، از ابن يحيى العطّار، از حمدان بن سليمان نيشابورى، از عبد اللّه بن محمّد يمانى، از منيع بن حجّاج، از يونس بن عبد الرحمن، از حنان بن سدير، از پدرش سدير، نقل كرده‏اند كه وى گفت:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى سدير آيا قبر حسين عليه السّلام را هر روز زيارت مى‏كنى؟
عرض كردم: خير.
فرمودند: چه قدر جفا مى‏كنيد! حضرت فرمودند:
آيا در هر جمعه زيارتش مى‏كنى؟
عرض كردم: خير.
حضرت فرمودند:
پس در هر ماه زيارتش مى‏كنى؟
عرض كردم: خير.
حضرت فرمودند:
پس در هر سال زيارتش مى‏كنى؟
عرض كردم: گاهى اين طور است.
حضرت فرمودند:
اى سدير چه قدر به حسين عليه السّلام جفا مى‏كنيد! آيا نمى‏دانى كه هزار فرشته براى خداست كه جملگى ژوليده و غبار آلود هستند و براى آن حضرت گريه كرده و مرثيه مى‏خوانند و از زيارت قبر امام حسين عليه السّلام خسته و سست نمى‏شوند و ثواب زيارتشان براى زائرين مى‏باشد ...
5- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ أَبِي جَعْفَرٍ ع فَدَخَلَ عَلَيْهِ رَجُلٌ فَسَلَّمَ عَلَيْهِ وَ جَلَسَ- فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع مِنْ أَيِّ الْبُلْدَانِ أَنْتَ فَقَالَ لَهُ الرَّجُلُ أَنَا رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الْكُوفَةِ وَ أَنَا مُحِبٌّ لَكَ مُوَالٍ فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ ع أَ فَتَزُورُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ جُمُعَةٍ قَالَ لَا قَالَ فَفِي كُلِّ شَهْرٍ قَالَ لَا قَالَ فَفِي كُلِّ سَنَةٍ قَالَ لَا فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ ع إِنَّكَ لَمَحْرُومٌ مِنَ الْخَيْرِ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
حسن بن عبد الرّحمن بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از حنان بن سدير، وى مى‏گويد:
خدمت حضرت ابى جعفر عليه السّلام بودم كه شخصى وارد شد و سلام كرد و نشست، حضرت ابو جعفر فرمودند از كدام شهر هستى؟
عرض كرد: مردى از اهل كوفه بوده، دوست دار شما مى‏باشم.
حضرت فرمودند:
آيا قبر حسين عليه السّلام را در هر جمعه زيارت مى‏كنى؟
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
در هر ماه چطور؟
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
در هر سال چطور؟
عرض كرد: خير.
حضرت فرمودند:
تو از خير محروم هستى، و حديث را ذكر فرمود (مقصود حديث شماره 12 از باب هشتم مى‏باشد.)
6- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ رِبْعِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا أَجْفَاكُمْ يَا فُضَيْلُ لَا تَزُورُونَ الْحُسَيْنَ ع أَ مَا عَلِمْتُمْ أَنَّ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ شُعْثاً غُبْراً يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
محمد بن جعفر مى‏گويد:
محمد بن الحسين، از جعفر بن بشير، از حمّاد بن عيسى، از ربعى بن عبد اللّه، از فضل بن يسار وى مى‏گويد: حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
اى فضيل چه قدر جفا كار هستيد، حسين عليه السّلام را زيارت نمى‏كنيد، آيا نمى‏دانى چهار هزار فرشته كه جملگى ژوليده و غبار آلود هستند تا روز قيامت بر آن حضرت گريه مى‏كنند؟!
7- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ كَمْ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ قُلْتُ سِتَّةَ عَشَرَ فَرْسَخاً أَوْ سَبْعَةَ عَشَرَ فَرْسَخاً قَالَ مَا تَأْتُونَهُ قُلْتُ لَا قَالَ مَا أَجْفَاكُمْ
از محمد بن جعفر، از محمد بن الحسين، از جعفر بن بشير، از حمّاد، از محمّد بن مسلم، از زراره، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام.
حضرت فرمودند:
بين شما و بين قبر حسين عليه السّلام چه قدر مسافت است؟
راوى مى‏گويد: عرض كردم: شانزده يا هفده فرسخ.
حضرت فرمودند:
آيا به زيارتش مى‏روى؟
عرض كردم: خير.
حضرت فرمودند:
چه قدر جفا كار هستى.
8- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْمُوءْمِنِ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ عَجَباً لِأَقْوَامٍ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ شِيعَةٌ لَنَا وَ يُقَالُ إِنَّ أَحَدَهُمْ يَمُرُّ بِهِ دَهْرَهُ وَ لَا يَأْتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع جَفَاءً مِنْهُ وَ [تَهَاوُناً وَ عَجْزاً وَ كَسَلًا تَهَاوَنَ وَ عَجَزَ وَ كَسِلَ أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ يَعْلَمُ مَا فِيهِ مِنَ الْفَضْلِ مَا تَهَاوَنَ وَ لَا كَسِلَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ مَا فِيهِ مِنَ الْفَضْلِ قَالَ فَضْلٌ وَ خَيْرٌ كَثِيرٌ أَمَا أَوَّلُ مَا يُصِيبُهُ أَنْ يُغْفَرَ لَهُ مَا مَضَى مِنْ ذُنُوبِهِ وَ يُقَالَ لَهُ اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از حسين بن حسن بن ابان، از محمّد بن اورمه، از ابى عبد اللّه موءمن، از ابن مسكان، از سليمان بن خالد، وى مى‏گويد:
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
تعجّب است از گروهى كه مى‏پندارند شيعه هستند ولى گفته مى‏شود روزگار بر ايشان مى‏گذرد و احدى از ايشان به زيارت قبر حسين عليه السّلام نمى‏روند، چه از روى جفا بوده و چه تنبلى و سستى كرده و چه عاجز و ناتوان باشند و چه كسلى و بى‏حالى منشأ آن باشند، به خدا سوگند اگر مى‏دانستند در زيارت آن حضرت چيست هرگز تنبلى و كسلى را به خود راه نمى‏دادند.
عرض كردم: فدايت شوم: چه فضيلتى در آن مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
فضل و خير بسيارى در آن مى‏باشد، اولين خيرى كه به زائر مى‏رسد آن است كه گناهان گذشته‏اش را خداوند آمرزيده و به او خطاب مى‏شود: از ابتداء شروع به عمل بكن.
9- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ حَنَانٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا سَدِيرُ تَزُورُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ يَوْمٍ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَا قَالَ مَا أَجْفَاكُمْ فَتَزُورُهُ فِي كُلِّ جُمُعَةٍ قُلْتُ لَا قَالَ فَتَزُورُهُ فِي كُلِّ شَهْرٍ قُلْتُ لَا قَالَ فَتَزُورُهُ فِي كُلِّ سَنَةٍ قُلْتُ قَدْ يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ يَا سَدِيرُ مَا أَجْفَاكُمْ بِالْحُسَيْنِ ع وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
حكيم بن داود بن حكيم، از سلمة بن خطّاب، از عبد اللّه بن خطّاب، از عبد اللّه بن محمّد بن سنان، از منيع بن حجّاج، از يونس بن عبد الرّحمن، از حنان، از پدرش، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
مى‏توانند تاخير بياندازند اى سدير، در هر روز قبر حسين عليه السّلام را زيارت مى‏كنى؟
عرض كردم: فدايت شوم: خير.
حضرت فرمودند:
چه قدر جفاكار هستيد! پس در هر جمعه زيارتش مى‏كنى؟
عرض كردم: خير حضرت فرمودند:
در هر ماه آيا زيارتش مى‏كنى؟
عرض كردم: خير.
حضرت فرمودند:
در هر سال آيا به زيارتش مى‏روى؟
عرض كردم: گاهى اين طور است.
حضرت فرمودند:
اى سدير چه قدر به حسين عليه السّلام جفا كرده‏ايد و حديث را ذكر فرمودند:
(مقصود حديث شماره از باب نود و ششم مى‏باشد).
10- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ نَاجِيَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَامِرِ بْنِ كَثِيرٍ السَّرَّاجِ النَّهْدِيِّ عَنْ أَبِي الْجَارُودِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ لِي كَمْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قُلْتُ يَوْمٌ لِلرَّاكِبِ وَ يَوْمٌ وَ بَعْضُ يَوْمٍ لِلْمَاشِي قَالَ أَ فَتَأْتِيهِ كُلَّ جُمُعَةٍ قُلْتُ لَا مَا آتِيهِ إِلَّا فِي حِينٍ قَالَ مَا أَجْفَاكُمْ أَمَا لَوْ كَانَ قَرِيباً مِنَّا لَاتَّخَذْنَاهُ هِجْرَةً أَيْ نُهَاجِرُ إِلَيْهِ حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ نَاجِيَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَامِرِ بْنِ كَثِيرٍ النَّهْدِيِّ السَّرَّاجِ عَنْ أَبِي الْجَارُودِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع مِثْلَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از اساتيدم، از سعد، از محمّد بن عيسى بن عبيد، از محمّد بن ناجيه، از محمّد بن على، از عامر بن كثير السرّاج النهدى، از ابى الجارود، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام، وى مى‏گويد:
حضرت به من فرمودند:
بين شما و قبر حضرت امام حسين عليه السّلام چه قدر مسافت است؟
عرض كردم: اگر كسى سواره رود يك روز و در صورتى كه پياده رود يك روز و مقدارى از روز.
فرمودند:
آيا هر جمعه به زيارتش مى‏روى؟
عرض كردم: خير، به زيارتش گاهى مى‏روم.
حضرت فرمودند:
چه قدر جفا كرده‏ايد! اگر قبر آن حضرت نزديك ما مى‏بود حتما به سويش هجرت مى‏كرديم.
جماعتى از اساتيدم، از احمد بن ادريس، از محمد بن احمد، از محمّد بن ناجيه، از محمد بن علىّ، از عامر بن كثير النّهدى السّراج، از ابى الجارود، از حضرت ابى جعفر عليه السّلام مثل همين حديث را نقل كرده‏اند.

باب نود و هشتم كمترين مدّتى كه در آن حضرت امام حسين عليه السّلام را مى‏بايد زيارت كرد و حدّ اكثرى كه زيارت آن جناب را غنى و فقير مى‏توانند تاخير بياندازند
1- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْمُوسَوِيُّ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ [عَبْدِ اللَّهِ ]بْنِ نَهِيكٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ أَبِي أَيُّوبَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ حَقٌّ عَلَى الْغَنِيِّ أَنْ يَأْتِيَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي السَّنَةِ مَرَّتَيْنِ وَ حَقٌّ عَلَى الْفَقِيرِ أَنْ يَأْتِيَهُ فِي السَّنَةِ مَرَّة
جعفر بن محمّد بن ابراهيم بن عبد اللّه الموسوى، از عبيد اللّه بن نهيك، از محمد بن ابى عمير، از ابو ايّوب از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، آن حضرت فرمودند:
بر عهده غنى است كه در سال دو مرتبه و بر فقير است كه در سال يك مرتبه به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام بروند.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عَامِرِ بْنِ عُمَيْرٍ وَ سَعِيدٍ الْأَعْرَجِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ ائْتُوا قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ سَنَةٍ مَرَّةً
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از على بن الحكم، از عامر بن عمير، و سعيد اعرج، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام: حضرت فرمودند:
در هر سال يك مرتبه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام برويد.
3- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ عَنْ مُسْلِمٍ عَنْ عَامِرِ بْنِ عُمَيْرٍ وَ سَعِيدٍ الْأَعْرَجِ جَمِيعاً عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ ائْتُوا قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ سَنَةٍ مَرَّةً
ابو العبّاس، از محمّد بن الحسين، از جعفر بن بشير، از مسلم، از عامر بن عمير، و سعيد اعرج، جملگى از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده‏اند كه آن حضرت فرمودند:
در هر سال يك مرتبه به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام برويد.
4- حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْمُوسَوِيُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ [عُبَيْدِ اللَّهِ ]بْنِ نَهِيكٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحَلَبِيِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ص قَالَ فِي السَّنَةِ مَرَّةً إِنِّي أَكْرَهُ الشُّهْرَةَ
جعفر بن محمد بن عبد اللّه الموسوى، از عبيد اللّه نهيك، از ابن ابى عمير، از حمّاد، از حلبى، وى مى‏گويد: از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام راجع به زيارت قبر حسين صلوات اللّه عليه پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
در سال يك مرتبه، زيرا از مشهور شدن كراهت دارم.
مترجم گويد:
شايد مراد اين باشد كه اگر بيش از يك مرتبه در سال به زيارت آن حضرت روند اين امر موجب اشتهار شخص به اين عمل مى‏شود و آن مكروه است.
5- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنِ ابْنِ أَبِي نَابٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ حَقٌّ عَلَى الْفَقِيرِ أَنْ يَأْتِيَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي السَّنَةِ مَرَّةً وَ حَقٌّ عَلَى الْغَنِيِّ أَنْ يَأْتِيَهُ فِي السَّنَةِ مَرَّتَيْنِ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از يعقوب بن يزيد، از ابن ابى عمير، از برخى اصحاب، از ابن رئاب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
اين حق بر عهده فقير است كه سالى يك مرتبه و بر غنى است كه سالى دو مرتبه به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام بروند.
6- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ فِي السَّنَةِ مَرَّةً إِنِّي أَكْرَهُ الشُّهْرَةَ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن، از حسين بن حسن بن ابان، از حسين بن سعيد، از ابن ابى عمير، از حمّاد بن عثمان، از حلبى، نقل كرده‏اند، كه وى از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام راجع به زيارت قبر امام حسين عليه السّلام روايت كرده كه آن جناب فرمودند:
در سال يك مرتبه قبر آن حضرت زيارت شود زيرا از شهرت كراهت دارم.
7- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ قَالَ قَالَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ لَا تَجْفُوهُ يَأْتِيهِ الْمُوسِرُ فِي كُلِّ أَرْبَعَةِ أَشْهُرٍ وَ الْمُعْسِرُ لا يُكَلِّفُ اللّهُ نَفْساً إِلّا وُسْعَها قَالَ الْعَبَّاسُ لَا أَدْرِي قَالَ هَذَا لِعَلِيٍّ أَوْ لِأَبِي نَابٍ
پدر رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از حسن بن على بن عبد اللّه مغيره، از عباس بن عامر نقل كرده كه وى گفت:
على بن حمزه گفت: حضرت ابو الحسن عليه السّلام فرمودند:
جفاء به آن حضرت نكنيد، شخص موسر و غنى هر چهار ماه يك بار به زيارتش رود و فقير را حق تعالى مكلّف نكرده مگر به قدر توان و قدرتش.
عباس مى‏گويد: نمى‏دانم حضرت اين كلام و مقاله را براى على (على بن ابى حمزه) فرمودند يا ابى ناب (حسن بن عطيّه).
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ زِيَارَةِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ فِي السَّنَةِ مَرَّةً إِنِّي أَخَافُ الشُّهْرَةَ
محمد بن الحسن، از محمد بن الحسن الصّفار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسين بن سعيد، از ابن ابى عمير، از حمّاد بن عثمان، از حلبى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى مى‏گويد:
راجع به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام از آن حضرت پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
سالى يك مرتبه به زيارتش روند زيرا، در بيشتر از آن خوف شهرت دارم.
9- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ عَنِ الزَّيَّاتِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ ابْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عَامِرِ بْنِ عُمَيْرٍ وَ سَعِيدٍ الْأَعْرَجِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ ائْتُوا قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ سَنَةٍ مَرَّةً
ابو العبّاس، از زيّات، از جعفر بن بشير، از حمّاد، از ابن مسلم، از عامر بن عمير، و سعيد الاعرج از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام آن حضرت فرمودند:
در سال يك مرتبه به زيارت قبر حسين عليه السّلام برويد.
10- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عِيسَى عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْعِيصِ بْنِ الْقَاسِمِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع هَلْ لِزِيَارَةِ الْقَبْرِ صَلَاةٌ مَفْرُوضَةٌ قَالَ لَيْسَ لَهُ صَلَاةٌ مَفْرُوضَةٌ [شَيْءٌ مَفْرُوضٌ ]قَالَ وَ سَأَلْتُهُ فِي كَمْ يَوْمٍ يُزَارُ قَالَ مَا شِئْتَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد، از على بن اسماعيل بن عيسى، از صفوان بن يحيى، از عيص بن قاسم، وى مى‏گويد: از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام پرسيدم:
آيا براى زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام نماز واجبى هست؟
حضرت فرمودند:
براى آن نماز واجب و معيّنى نمى‏باشد.
راوى مى‏گويد: پرسيدم: در هر چند روز بايد به زيارتش رفت؟
حضرت فرمودند: هر چه خواستى.
11- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ بِإِسْنَادِهِ رَفَعَهُ إِلَى عَلِيِّ بْنِ مَيْمُونٍ الصَّائِغِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ يَا عَلِيُّ بَلَغَنِي أَنَّ قَوْماً مِنْ شِيعَتِنَا يَمُرُّ بِأَحَدِهِمُ السَّنَةُ وَ السَّنَتَانِ لَا يَزُورُونَ الْحُسَيْنَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي أَعْرِفُ أُنَاساً كَثِيرَةً بِهَذِهِ الصِّفَةِ قَالَ أَمَا وَ اللَّهِ لِحَظِّهِمْ أَخْطَئُوا وَ عَنْ ثَوَابِ اللَّهِ زَاغُوا وَ عَنْ جِوَارِ مُحَمَّدٍ ص تَبَاعَدُوا قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فِي كَمِ الزِّيَارَةُ قَالَ يَا عَلِيُّ إِنْ قَدَرْتَ أَنْ تَزُورَهُ فِي كُلِّ شَهْرٍ فَافْعَلْ قُلْتُ لَا أَصِلُ إِلَى ذَلِكَ لِأَنِّي أَعْمَلُ بِيَدِي وَ أُمُورُ النَّاسِ بِيَدِي وَ لَا أَقْدِرُ أَنْ أُغَيِّبَ وَجْهِي عَنْ مَكَانِي يَوْماً وَاحِداً قَالَ أَنْتَ فِي عُذْرٍ وَ مَنْ كَانَ يَعْمَلُ بِيَدِهِ وَ إِنَّمَا عَنَيْتُ مَنْ لَا يَعْمَلُ بِيَدِهِ مِمَّنْ إِنْ خَرَجَ فِي كُلِّ جُمُعَةٍ هَانَ ذَلِكَ عَلَيْهِ أَمَا إِنَّهُ مَا لَهُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ عُذْرٍ وَ لَا عِنْدَ رَسُولِهِ مِنْ عُذْرٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ قُلْتُ فَإِنْ أَخْرَجَ عَنْهُ رَجُلًا فَيَجُوزُ ذَلِكَ قَالَ نَعَمْ وَ خُرُوجُهُ بِنَفْسِهِ أَعْظَمُ أَجْراً وَ خَيْراً لَهُ عِنْدَ رَبِّهِ يَرَاهُ رَبُّهُ سَاهِرَ اللَّيْلِ لَهُ تَعَبُ النَّهَارِ يَنْظُرُ اللَّهُ إِلَيْهِ نَظْرَةً تُوجِبُ لَهُ الْفِرْدَوْسَ الْأَعْلَى مَعَ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ فَتَنَافَسُوا فِي ذَلِكَ وَ كُونُوا مِنْ أَهْلِهِ
پدرم رحمة اللّه عليه، از عبد اللّه بن جعفر حميرى به اسنادش كه تا على بن ميمون الصّائغ مرفوعه است از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
اى على خبر به من رسيده كه يك سال يا دو سال بر جماعتى از شيعيان ما مى‏گذرد و ايشان به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام نمى‏روند؟
عرض كردم: فدايت شوم: مردم زيادى را سراغ دارم كه اين صفت دارند.
حضرت فرمودند:
به خدا سوگند از حظّ و بهره‏شان بر كنار و از ثواب و اجر خدا محروم و از جوار حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به دور مانده‏اند.
محضر مباركش عرض كردم: فدايت شوم: در چه فاصله‏اى از مدّت به زيارت آن حضرت برويم؟
حضرت فرمودند:
اى على اگر قدرت دارى كه آن جناب را در هر ماه زيارت كنى، پس اين كار را بكن.
عرض كردم: نمى‏توانم به اين امر دست يابم زيرا با دست‏هايم كار كرده و امور مردم نيز در دست من است و اساسا قادر نيستم يك روز از محل كارم غيبت نمايم.
حضرت فرمودند:
تو معذور هستى و كسانى هم كه مثل تو كار دستى دارند در عذر مى‏باشند و مراد من كسانى هستند كه اين گونه اشتغال نداشته بطورى كه اگر در هر جمعه از منزل خارج شده و به زيارت بروند بر ايشان سهل و آسان باشد چه آنكه ايشان در روز قيامت نزد خدا و رسولش عذرى ندارند.
محضرش عرض كردم: حال اگر اين شخص خود به زيارت نرود ولى كسى را از طرف خود به آنجا بفرستد آيا جايز است؟
حضرت فرمودند:
بلى، جائز است ولى اگر خودش برود اجرش عظيم‏تر بوده و نزد پروردگارش بهتر و مطلوب‏تر است چه آنكه وقتى حق تعالى ببيند كه او شب‏ها را به بيدارى و روزها را به تعب و رنج بسر مى‏برد به او نظر نموده آنچنان نظرى كه برايش فردوس اعلى و بهشت جاودان را نصيب كرده و او را با محمّد و اهل بيتش صلوات اللّه عليهم اجمعين همراه و هم جوار و قرين مى‏گرداند پس تمايل نشان دهيد در اين امر و از اهل آن گرديد.
12- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ صَبَّاحٍ الْحَذَّاءِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ زُورُوا قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع وَ لَوْ كُلَّ سَنَةٍ مَرَّةً وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از صبّاح الحذّاء، از محمد بن مروان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى گفت: از آن حضرت شنيدم كه مى‏فرمودند:
قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت كنيد اگر چه سالى يك بار باشد ...
13- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى وَ كَانَ فِي خِدْمَةِ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع عَنْ عَلِيٍّ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ مِهْرَانَ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ قُلْتُ لَهُ مَنْ يَأْتِيهِ زَائِراً ثُمَّ يَنْصَرِفُ مَتَى يَعُودُ إِلَيْهِ وَ فِي كَمْ يَوْمٍ يُوءْتَى وَ كَمْ يَسَعُ النَّاسَ تَرْكُهُ قَالَ لَا يَسَعُ أَكْثَرَ مِنْ شَهْرٍ وَ أَمَّا بَعِيدُ الدَّارِ فَفِي كُلِّ ثَلَاثِ سِنِينَ فَمَا جَازَ ثَلَاثَ سِنِينَ فَلَمْ يَأْتِهِ فَقَدْ عَقَّ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ قَطَعَ حُرْمَتَهُ إِلَّا مِنْ عِلَّةٍ
پدرم رحمة اللّه عليه، از احمد بن ادريس و محمد بن يحيى، از عمركى بن على بوفكى، وى گفت: يحيى كه از خادمين ابو جعفر ثانى بود براى ما نقل كرد از على و او از صفوان بن مهران جمّال و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام در ضمن حديثى طولانى چنين نقل كرده:
محضر مباركش عرض كردم: كسى كه به زيارت حضرت سيد الشهداء برود و سپس برگردد چند وقت بعد دو مرتبه به زيارت عود كند؟ و در چند روزى ديگر به زيارت رود و مردم تا چه مدّت مى‏توانند زيارت حضرت را ترك كنند؟
حضرت فرمودند:
بيش از يك ماه نمى‏توانند آن را ترك كنند و امّا كسانى كه منزلشان دور است در هر سه سال يك مرتبه بايد به زيارتش بروند و اگر سه سال تجاوز نمود و به زيارت آن حضرت نروند عاق رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم واقع شده و حرمت آن جناب را قطع و هتك نموده مگر علت و سببى داشته باشد.
14- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ إِنَّا نَزُورُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي السَّنَةِ مَرَّتَيْنِ أَوْ ثلاث [ثَلَاثاً فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ أَكْرَهُ أَنْ تُكْثِرُوا الْقَصْدَ إِلَيَّ زُورُوهُ فِي السَّنَةِ مَرَّةً قُلْتُ كَيْفَ أُصَلِّي عَلَيْهِ قَالَ تَقُومُ خَلْفَهُ عِنْدَ كَتِفَيْهِ ثُمَّ تُصَلِّي عَلَى النَّبِيِّ ص وَ تُصَلِّي عَلَى الْحُسَيْنِ ع
على بن الحسين بن موسى رحمة اللّه عليه، از على بن ابراهيم بن هاشم، از
پدرش، از ابن فضّال، از على بن عقبه از عبيد اللّه الحلبى، از ابى عبد اللّه عليه السّلام وى مى‏گويد:
محضرش عرض كردم: ما در سال دو يا سه مرتبه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را زيارت مى‏كنيم آيا اين عمل چطور است؟
حضرت فرمودند:
من كراهت دارم زياد آن قبر مطهّر را قصد كنيد، در سال يك مرتبه به زيارت آن برويد.
عرض كردم: چگونه صلوات بر آن حضرت بفرستم؟
حضرت فرمودند:
پشت قبر در جنب كتفين و شانه‏هاى آن حضرت بايست، سپس صلوات بر پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بفرست و بعد از آن بر حسين عليه السّلام صلوات و رحمت بفرست.
15- وَ قَالَ الْعَمْرَكِيُّ بِإِسْنَادِهِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّهُ يُصَلِّي عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ- مِنْ طُلُوعِ الْفَجْرِ إِلَى أَنْ تَغِيبَ الشَّمْسُ ثُمَّ يَصْعَدُونَ وَ يَنْزِلُ مِثْلُهُمْ فَيُصَلُّونَ إِلَى طُلُوعِ الْفَجْرِ فَلَا يَنْبَغِي لِلْمُسْلِمِ أَنْ يَتَخَلَّفَ عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِهِ أَكْثَرَ مِنْ أَرْبَعِ سِنِينَ
عمركى به اسنادش نقل كرده و مى‏گويد: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
چهار هزار فرشته از طلوع صبح تا غروب آفتاب نزديك قبر حضرت امام حسين عليه السّلام دعاء و طلب رحمت كرده و سپس بالا رفته و چهار هزار فرشته ديگر بجاى ايشان قرار گرفته و تا طلوع صبح دعاء و طلب رحمت مى‏كنند.
پس بر مسلمان سزاوار نيست كه بيش از چهار سال به زيارت قبر آن حضرت نرفته و از آن تخلّف كند.
16- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفَضْلِ عَنْ أَبِي نَابٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ص قَالَ نَعَمْ تَعْدِلُ عُمْرَةً وَ لَا يَنْبَغِي التَّخَلُّفُ عَنْهُ أَكْثَرَ مِنْ أَرْبَعِ سِنِينَ
عمركى به اسنادش از محمد بن فضل، از ابى ناب، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، وى مى‏گويد: راجع به زيارت قبر امام حسين صلوات اللّه عليه از آن حضرت پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
بلى، زيارت آن جناب معادل و مساوى با يك عمره است و شايسته نيست بيش از چهار سال به زيارت قبر آن حضرت نرفته و از آن تخلف كنند.
17- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ نَحْنُ فِي طَرِيقِ الْمَدِينِةِ نُرِيدُ مَكَّةَ فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مَا لِي أَرَاكَ كَئِيباً حَزِيناً مُنْكَسِراً فَقَالَ لِي لَوْ تَسْمَعُ مَا أَسْمَعُ لَشَغَلَكَ عَنْ مُسَاءَلَتِي قُلْتُ وَ مَا الَّذِي تَسْمَعُ قَالَ ابْتِهَالَ الْمَلَائِكَةِ إِلَى اللَّهِ عَلَى قَتَلَةِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ عَلَى قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ ع وَ نَوْحَ الْجِنِّ عَلَيْهِمَا- وَ بُكَاءَ الْمَلَائِكَةِ الَّذِينَ حَوْلَهُمْ وَ شِدَّةَ حُزْنِهِمْ فَمَنْ يَتَهَنَّأُ مَعَ هَذَا بِطَعَامٍ أَوْ شَرَابٍ أَوْ نَوْمٍ قُلْتُ لَهُ فَمَنْ يَأْتِيهِ زَائِراً ثُمَّ يَنْصَرِفُ فَمَتَى يَعُودُ إِلَيْهِ وَ فِي كَمْ يَوْمٍ يُوءْتَى وَ فِي كَمْ يَسَعُ النَّاسَ تَرْكُهُ قَالَ أَمَّا الْقَرِيبُ فَلَا أَقَلَّ مِنْ شَهْرٍ وَ أَمَّا بَعِيدُ الدَّارِ فَفِي كُلِّ ثَلَاثِ سِنِينَ فَمَا جَازَ الثَّلَاثَ سِنِينَ فَقَدْ عَقَّ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ قَطَعَ رَحِمَهُ إِلَّا مِنْ عِلَّةٍ وَ لَوْ يَعْلَمُ زَائِرُ الْحُسَيْنِ ع مَا يَدْخُلُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ مَا يَصِلُ إِلَيْهِ مِنَ الْفَرَحِ وَ إِلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ إِلَى فَاطِمَةَ وَ الْأَئِمَّةِ وَ الشُّهَدَاءِ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ وَ مَا يَنْقَلِبُ بِهِ مِنْ دُعَائِهِمْ لَهُ وَ مَا لَهُ فِي ذَلِكَ مِنَ الثَّوَابِ فِي الْعَاجِلِ وَ الآْجِلِ وَ الْمَذْخُورِ لَهُ عِنْدَ اللَّهِ لَأَحَبَّ أَنْ يَكُونَ مَا ثَمَّ دَارَهُ مَا بَقِيَ وَ أَنَّ زَائِرَهُ لَيَخْرُجُ مِنْ رَحْلِهِ فَمَا يَقَعُ فَيْئُهُ عَلَى شَيْءٍ إِلَّا دَعَا لَهُ فَإِذَا وَقَعَتِ الشَّمْسُ عَلَيْهِ أَكَلَتْ ذُنُوبَهُ كَمَا تَأْكُلُ النَّارُ الْحَطَبَ وَ مَا تُبْقِي الشَّمْسُ عَلَيْهِ مِنْ ذُنُوبِهِ شَيْئاً فَيَنْصَرِفُ وَ مَا عَلَيْهِ ذَنْبٌ وَ قَدْ رُفِعَ لَهُ مِنَ الدَّرَجَاتِ مَا لَا يَنَالُهُ الْمُتَشَحِّطُ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ يُوَكَّلُ بِهِ مَلَكٌ يَقُومُ مَقَامَهُ وَ يَسْتَغْفِرُ لَهُ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَى الزِّيَارَةِ أَوْ يَمْضِيَ ثَلَاثُ سِنِينَ أَوْ يَمُوتَ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى جَمِيعاً عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى وَ كَانَ فِي خِدْمَةِ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع عَنْ عَلِيٍّ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ مِهْرَانَ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ فِي طَرِيقِ الْمَدِينَةِ وَ ذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ
محمد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرى از عبد اللّه بن عبد الرحمن الاصمّ، از صفوان جمّال، وى گفت: در راه مدينه قصد مكّه داشتيم.
از حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام پرسيدم: اى فرزند رسول خدا چيست كه شما را اندوهگين و محزون و شكسته خاطر مى‏بينم؟
حضرت فرمودند:
آنچه را من مى‏شنوم اگر تو مى‏شنيدى اين سوءال را از من نمى‏كردى.
عرض كردم: چه چيز مى‏شنويد؟
حضرت فرمودند:
زارى كردن فرشتگان به درگاه خداوند عزّ و جلّ و اظهار بغض نمودن از كشندگان امير الموءمنين و حضرت امام حسين عليهما السّلام و توجه نمودن جن و گريستن فرشتگانى كه در اطراف قبر آن حضرت هستند و شدّت حزن ايشان، پس بر چه كسى با اين حال طعام يا شراب يا خواب گوارا خواهد بود؟!! عرضه داشتم: كسى كه به زيارت آن حضرت بيايد و بعد برگردد چه زمانى باز براى زيارت برگردد؟ و ظرف چند روز بعد دوباره محضر امام عليه السّلام برگردد و اساسا مردم تا چند وقت مى‏توانند زيارت حضرتش را ترك كنند؟
حضرت فرمودند:
امّا كسانى كه قريب و نزديك قبر مطهّر هستند لا اقل ماهى يك بار به زيارت روند و آنان كه دور مى‏باشند در هر سه سال يك مرتبه و اگر سه سال گذشت و به زيارت آن جناب نرفتند عاق رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم شده و قطع رحم آن حضرت را نموده‏اند مگر علّت و سببى داشته باشد.
و اساسا زائر حسين عليه السّلام اگر بداند كه با زيارتش چه سرور و فرحى به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و امير الموءمنين عليه السّلام و فاطمه سلام اللّه عليها و ائمه عليهم السّلام و شهداء از ما اهل بيت وارد شده و او نيز مطّلع باشد كه از ناحيه دعاء ايشان برايش چه حاصل شده و همچنين واقف باشد از اجر و ثواب دنيوى و اخروى و آنچه براى وى نزد خدا ذخيره گشته هر آينه دوست مى‏دارد كه منزلش نزد آن جناب بوده و از آنجا هيچ گاه مفارقت نكرده و پيوسته در حال زيارت حضرتش باشد.
و زائر حسين عليه السّلام وقتى به قصد زيارت از خانه‏اش خارج شد سايه‏اش به چيزى نمى‏افتد مگر آن چيز برايش دعا مى‏نمايد، و هنگامى كه آفتاب بر او تابيد گناهانش را مى‏خورد همان طورى كه آتش هيزم را مى‏خورد، و آفتاب هيچ گناهى را بر او باقى نمى‏گذارد، بنا بر اين از زيارت بر مى‏گردد در حالى كه هيچ گناهى بر او نيست و حق تعالى درجه‏اش را آن قدر مرتفع و عالى مى‏گرداند كه آنان كه در راه خدا به خون خويش آغشته شده‏اند به آن دسترسى نداشته و مقام و منزلتشان در حدّ او نمى‏باشد و خداوند منّان فرشته‏اى را قائم مقام وى نموده كه تا بار ديگر وى به زيارت حضرت مى‏آيد برايش طلب آمرزش كند يا سه سال از اين زيارت بگذرد يا فوت شود.
پدرم رحمة اللّه عليه، از احمد بن ادريس و محمّد بن يحيى جميعا از عمركى بن على بوفكى، وى مى‏گويد:
يحيى كه در خدمت ابى جعفر ثانى بود از على و او از صفوان بن مهران جمّال و او از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت:
در طريق مدينه از حضرت سوءال كردم ... و حديث را با طول و تفصيل نقل نموده.

باب نود و نهم ثواب زيارت قبر حضرت ابى الحسن موسى بن جعفر و محمّد بن على الجواد عليه السّلام در بغداد
1- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيْهِ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ قَالَ سَأَلْتُ الرِّضَا ع عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ أَبِي الْحَسَنِ ع أَ مِثْلُ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ نَعَمْ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
على بن الحسين بن موسى بن بابويه رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از حسن بن على الوشاء وى گفت: از حضرت رضا عليه السّلام راجع به زيارت قبر ابا الحسن (موسى بن جعفر) عليهما السّلام سوءال كرده و عرض كردم: آيا مثل زيارت قبر حسين عليه السّلام است؟
حضرت فرمودند: بلى.
و محمد بن يعقوب، از محمّد بن يحيى، از احمد بن محمّد بن عيسى به اسنادش مثل همين حديث را نقل كرده است.
2- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي عَلِيٍّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ يَسَارٍ الْوَاسِطِيِّ قَالَ قُلْتُ لِلرِّضَا ع أَزُورُ قَبْرَ أَبِي الْحَسَنِ ع بِبَغْدَادَ فَقَالَ إِنْ كَانَ لَا بُدَّ مِنْهُ فَمِنْ وَرَاءِ الْحِجَابِ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از ابى على، از حسين بن بشّار واسطى نقل كرده وى گفت:
محضر مبارك حضرت رضا عليه السّلام، عرض كردم: آيا قبر حضرت ابى الحسن در بغداد را زيارت بكنم؟
حضرت فرمودند:
اگر چاره‏اى از آن نداشتى پس از پشت حجاب زيارتش بكن.
مترجم گويد:
مرحوم مجلسى در بحار فرموده: امر به زيارت از پشت حجاب بخاطر تقيه از مخالفين مى‏باشد.
3- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ قَالَ قُلْتُ لِلرِّضَا ع مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِيكَ أَبِي الْحَسَنِ ع فَقَالَ زُرْهُ قَالَ فَقُلْتُ فَأَيُّ شَيْءٍ فِيهِ مِنَ الْفَضْلِ قَالَ لَهُ مِثْلُ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع
على بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن ابى عبد اللّه البرقى، از حسن بن على الوشاء نقل كرده، وى گفت: محضر مبارك حضرت رضا عليه السّلام عرض كردم:
ثواب كسى كه قبر پدر بزرگوارتان حضرت ابى الحسن عليه السّلام را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
آن را زيارت كن.
عرض كردم: فضيلت آن چه قدر است؟
حضرت فرمودند:
ثواب و فضيلت كسى كه او را زيارت كند مثل ثواب كسى است كه قبر حسين عليه السّلام را زيارت نمايد.
4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ الْوَاسِطِيِّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنِ الرِّضَا ع فِي إِتْيَانِ قَبْرِ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ صَلُّوا فِي الْمَسَاجِدِ حَوْلَهُ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر، از پدرش، از هارون بن مسلم، از على بن حسّان واسطى، از برخى اصحاب ما، از حضرت رضا عليه السّلام راجع به رفتن و زيارت كردن قبر حضرت ابى الحسن عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
در مساجدى كه اطراف آن قبر مطهّر است نماز بگذاريد.
5- حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ يَسَارٍ الْوَاسِطِيِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِيكَ ص قَالَ فَقَالَ زُورُوهُ قَالَ قُلْتُ فَأَيُّ شَيْءٍ فِيهِ مِنَ الْفَضْلِ قَالَ فَقَالَ فِيهِ مِنَ الْفَضْلِ كَفَضْلِ مَنْ زَارَ وَالِدَهُ يَعْنِي رَسُولَ اللَّهِ ص قُلْتُ فَإِنْ خِفْتُ وَ لَمْ يُمْكِنْ لِيَ الدُّخُولُ دَاخِلًا- قَالَ سَلِّمْ مِنْ وَرَاءِ الْجِدَارِ
پدرم و على بن الحسين، و محمد بن الحسن رحمة اللّه عليهم جملگى از سعد بن عبد اللّه، از يعقوب بن يزيد، از حسين بشّار واسطى، نقل كرده‏اند كه وى گفت:
از حضرت ابا الحسن الرضا عليه السّلام پرسيدند: ثواب كسى كه قبر پدر بزرگوارتان را زيارت كند چيست؟
راوى گفت: حضرت فرمودند:
به زيارت ايشان برويد.
عرض كردم: چه فضيلتى در آن مى‏باشد؟
حضرت فرمودند:
فضيلت زيارت او همچون فضيلت زيارت پدرش يعنى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى‏باشد.
عرض كردم: اگر خوف و هراسى داشته و برايم ممكن نبود كه داخل شوم چه كار بكنم؟
حضرت فرمودند:
از پشت حجاب سلام بده.
6- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنِ الْخَيْبَرِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ الْقُمِّيِّ قَالَ قَالَ لِيَ الرِّضَا ع مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي بِبَغْدَادَ كَانَ كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ قَبْرَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ إِلَّا أَنَّ لِرَسُولِ اللَّهِ وَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ فَضْلَهُمَا وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ
ابو العباس محمد بن جعفر قرشى، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از خيبرى، از حسين بن محمّد اشعرى قمّى نقل كرده كه وى گفت:
حضرت رضا عليه السّلام به من فرمودند:
كسى كه قبر پدرم را در بغداد زيارت كند مثل كسى است كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و قبر امير الموءمنين عليه السّلام را زيارت كرده منتهى زيارت رسول خدا و امير الموءمنين سلام اللّه عليهما افضل مى‏باشند.
محمد بن يعقوب، از محمد بن يحيى، از محمد بن الحسين به اسنادش متن همين حديث را نقل كرده‏اند.
7- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَمَّنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ ص قَاصِداً قَالَ لَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي الْحَسَنِ ع فَلَهُ الْجَنَّةُ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از عبد الرّحمن بن ابى نجران نقل كرده كه وى گفت:
از حضرت ابو جعفر عليه السّلام راجع به كسى كه رسول خدا را زيارت كند پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
بهشت براى او است و كسى كه قبر ابى الحسن عليه السّلام (امام كاظم عليه السّلام) را زيارت كند بهشت براى او مى‏باشد.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ زِيَارَةُ قَبْرِ أَبِي مِثْلُ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ
محمّد بن الحسن بن احمد وليد، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد، از حسن بن على الوشاء، از حضرت رضا عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
زيارت قبر پدرم مثل زيارت قبر حسين عليه السّلام مى‏باشد.
9- وَ عَنْهُ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عُبْدُوسٍ الْخَلَنْجِيِّ عَنْ أَبِيهِ رَحِيمٍ قَالَ قُلْتُ لِلرِّضَا ع جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّ زِيَارَةَ قَبْرِ أَبِي الْحَسَنِ ع بِبَغْدَادَ عَلَيْنَا فِيهَا مَشَقَّةٌ وَ إِنَّمَا نأته [نَأْتِيهِ فَنُسَلِّمُ عَلَيْهِ مِنْ وَرَاءِ الْحِيطَانِ فَمَا لِمَنْ زَارَهُ مِنَ الثَّوَابِ قَالَ فَقَالَ لَهُ وَ اللَّهِ مِثْلُ مَا لِمَنْ أَتَى قَبْرَ رَسُولِ اللَّهِ ص
از محمّد بن الحسن، از سعد، از احمد بن محمّد، از احمد بن عبدوس خلنجى، از پدرش رحيم، وى مى‏گويد:
محضر مبارك حضرت رضا عليه السّلام عرض كردم:
فدايت شوم زيارت قبر حضرت ابى الحسن عليه السّلام در بغداد، بر ما مشقت دارد لذا خدمتش رفته و از پشت ديوارها به او سلام مى‏دهيم، ثواب كسى كه او را زيارت كند چيست؟
حضرت به او فرمودند:
به خدا سوگند ثواب او مثل ثواب كسى است كه رسول خدا را زيارت كرده است.
10- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ رَحِيمٍ قَالَ قُلْتُ لِلرِّضَا ع إِنَّ زِيَارَةَ قَبْرِ أَبِي الْحَسَنِ ع بِبَغْدَادَ عَلَيْنَا فِيهَا مَشَقَّةٌ فَمَا لِمَنْ زَارَهُ فَقَالَ لَهُ مِثْلُ مَا لِمَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع مِنَ الثَّوَابِ قَالَ وَ دَخَلَ رَجُلٌ فَسَلَّمَ عَلَيْهِ وَ جَلَسَ وَ ذَكَرَ بَغْدَادَ وَ رَدَاءَةَ أَهْلِهَا وَ مَا يُتَوَقَّعُ أَنْ يَنْزِلَ بِهِمْ مِنَ الْخَسْفِ وَ الصَّيْحَةِ وَ الصَّوَاعِقِ وَ عَدَّدَ مِنْ ذَلِكَ أَشْيَاءَ قَالَ فَقُمْتُ لِأَخْرُجَ فَسَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع وَ هُوَ يَقُولُ أَمَّا أَبُو الْحَسَنِ ع فَلَا
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصّفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از على بن الحكم از رحيم، وى گفت: محضر امام رضا عليه السّلام عرض كردم: فدايت شوم زيارت قبر حضرت ابى الحسن عليه السّلام در بغداد بر ما مشقت دارد، ثواب كسى كه ايشان را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
ثوابش مثل ثواب كسى است كه قبر حسين عليه السّلام را زيارت كند.
راوى مى‏گويد:
شخصى داخل شد و به آن حضرت سلام داد و نشست و متذكّر بغداد و پست بودن مردم آن شد و خاطر نشان كرد كه اميد مى‏رود عذاب خسف (فرو رفتن در زمين) و صيحه آسمانى و صاعقه ... و نام چند عذاب ديگر را برد ...، ايشان را بگيرد.
سپس مى‏گويد: وقتى بلند شدم از محضرش مرخص شوم شنيد كه آن جناب فرمودند:
امّا ابو الحسن اين طور نيست.
مترجم گويد:
طبق فرموده مرحوم مجلسى مقصود اين است كه: امّا ابو الحسن عليه السّلام: دعاء مكن به اهل بغداد اين عذاب‏ها، نازل شود زيرا ايشان بواسطه وجود قبر مطهّر حضرت ابو الحسن عليه السّلام از آن محفوظ و مصمون مى‏باشند.
11- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ حَمْدَانَ الْقَلَانِسِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْحُضَيْنِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُقْبَةَ قَالَ كَتَبْتُ إِلَى أَبِي الْحَسَنِ الثَّالِثِ ع أَسْأَلُهُ عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ وَ عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ أَبِي الْحَسَنِ وَ أَبِي جَعْفَرٍ ع فَكَتَبَ إِلَيَّ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع الْمُقَدَّمُ وَ هَذَا أَجْمَعُ وَ أَعْظَمُ أَجْراً
محمد بن يعقوب، از محمّد بن يحيى، از حمدان قلانسى، از على بن محمد الحضينى، از على بن عبد اللّه بن مروان از ابراهيم بن عقبه، وى گفت:
محضرت ابى الحسن الثالث عليه السّلام نامه‏اى نوشته و در آن از زيارت قبر ابى عبد اللّه و قبر ابى الحسن و قبر ابى جعفر عليهم السّلام پرسيدم؟
حضرت در جواب فرمودند:
زيارت ابى عبد اللّه الحسين عليه السّلام را مقدّم بجا آور و بعد زيارت اين دو امام همام عليهما السّلام را به آن ضميمه كن كه زيارتت جامع‏تر و اجرت عظيم‏تر خواهد بود.
12- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَمَّنْ زَارَ النَّبِيَّ ص قَاصِداً قَالَ لَهُ الْجَنَّةُ وَ مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي الْحَسَنِ ع فَلَهُ الْجَنَّةُ
على بن الحسين، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمد بن عيسى، از عبد الرّحمن بن ابى نجران، وى گفت:
از حضرت ابى جعفر عليه السّلام راجع به زيارت رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
بهشت براى او مى‏باشد و كسى كه قبر ابى الحسن عليه السّلام را نيز زيارت كند بهشت براى او خواهد بود.

باب صدم در بيان زيارت‏نامه حضرت ابى الحسن موسى بن جعفر و ابى جعفر حضرت محمّد بن على الجواد عليهم السّلام
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى بْنِ عُبَيْدٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ تَقُولُ بِبَغْدَادَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا نُورَ اللَّهِ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مَنْ بَدَا لِلَّهِ فِي شَأْنِهِ أَتَيْتُكَ عَارِفاً بِحَقِّكَ مُعَادِياً لِأَعْدَائِكَ فَاشْفَعْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ يَا مَوْلَايَ- قَالَ وَ ادْعُ اللَّهَ وَ اسْأَلْ حَاجَتَكَ قَالَ وَ سَلِّمْ بِهَذَا عَلَى أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع وَ قَالَ إِذَا أَرَدْتَ زِيَارَةَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَاغْتَسِلْ وَ تَنَظَّفْ وَ الْبَسْ ثَوْبَيْكَ الطَّاهِرَيْنِ وَ زُرْ قَبْرَ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا ع وَ قُلْ حِينَ تَصِيرُ عِنْدَ قَبْرِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا نُورَ اللَّهِ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مَنْ بَدَا لِلَّهِ فِي شَأْنِهِ أَتَيْتُكَ زَائِراً عَارِفاً بِحَقِّكَ مُعَادِياً لِأَعْدَائِكَ مُوَالِياً لِأَوْلِيَائِكَ- فَاشْفَعْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ يَا مَوْلَايَ ثُمَّ سَلْ حَاجَتَكَ ثُمَّ سَلِّمْ عَلَى أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدٍ الْجَوَادِ بِهَذِهِ الْأَحْرُفِ وَ ابْدَأْ بِالْغُسْلِ وَ قُلِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْإِمَامِ الْبَرِّ التَّقِيِّ النَّقِيِّ الرَّضِيِّ الْمَرْضِيِّ وَ حُجَّتِكَ عَلَى مَنْ فَوْقَ الْأَرَضِينَ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَى صَلَاةً كَثِيرَةً تَامَّةً [نَامِيَةً ]زَاكِيَةً مُبَارَكَةً مُتَوَاصِلَةً مُتَوَاتِرَةً مُتَرَادِفَةً كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِكَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا نُورَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا إِمَامَ الْمُوءْمِنِينَ [يَا إِمَامَ الْمُوءْمِنِينَ وَ وَارِثَ النَّبِيِّينَ ]السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا خَلِيفَةَ النَّبِيِّينَ وَ سُلَالَةَ الْوَصِيِّينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا نُورَ اللَّهِ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ- أَتَيْتُكَ زَائِراً عَارِفاً بِحَقِّكَ مُعَادِياً لِأَعْدَائِكَ مُوَالِياً لِأَوْلِيَائِكَ- فَاشْفَعْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ يَا مَوْلَايَ ثُمَّ سَلْ حَاجَتَكَ فَإِنَّهَا تُقْضَى إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى قَالَ وَ تَقُولُ عِنْدَ قَبْرِ أَبِي الْحَسَنِ ع بِبَغْدَادَ وَ يُجْزِئُ فِي الْمَوَاطِنِ كُلِّهَا أَنْ تَقُولَ السَّلَامُ عَلَى أَوْلِيَاءِ اللَّهِ وَ أَصْفِيَائِهِ السَّلَامُ عَلَى أُمَنَاءِ اللَّهِ وَ أَحِبَّائِهِ السَّلَامُ عَلَى أَنْصَارِ اللَّهِ وَ خُلَفَائِهِ السَّلَامُ عَلَى مَحَالِّ مَعْرِفَةِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَى مَسَاكِنِ ذِكْرِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَى مَظَاهِرٍ أَمْرِ اللَّهِ وَ نَهْيِهِ السَّلَامُ عَلَى الدُّعَاةِ إِلَى اللَّهِ السَّلَامُ عَلَى الْمُسْتَقِرِّينَ فِي مَرَضَاتِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَى الْمُخْلِصِينَ فِي طَاعَةِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَى الْأَدِلَّاءِ عَلَى اللَّهِ- السَّلَامُ عَلَى الَّذِينَ مَنْ وَالاهُمْ فَقَدْ وَالَى اللَّهَ وَ مَنْ عَادَاهُمْ فَقَدْ عَادَى اللَّهَ وَ مَنْ عَرَفَهُمْ فَقَدْ عَرَفَ اللَّهَ وَ مَنْ جَهِلَهُمْ فَقَدْ جَهِلَ اللَّهَ وَ مَنِ اعْتَصَمَ بِهِمْ فَقَدِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ وَ مَنْ تَخَلَّى مِنْهُمْ فَقَدْ تَخَلَّى مِنَ اللَّهِ أُشْهِدُ اللَّهَ أَنِّي مُسَلِّمٌ لَكُمْ سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمَكُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبَكُمْ مُوءْمِنٌ بِسِرِّكُمْ وَ عَلَانِيَتِكُمْ مُفَوِّضٌ فِي ذَلِكَ كُلِّهِ إِلَيْكُمْ لَعَنَ اللَّهُ عَدُوَّ آلِ مُحَمَّدٍ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ أَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ مِنْهُمْ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ هَذَا يُجْزِئُ فِي الْمَشَاهِدِ كُلِّهَا وَ تُكْثِرُ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ تُسَمِّي وَاحِداً وَاحِداً بِأَسْمَائِهِمْ وَ تَبْرَأُ مِنْ أَعْدَائِهِمْ وَ تَخَيَّرْ بِنَفْسِكَ مِنَ الدُّعَاءِ وَ لِلْمُوءْمِنِينَ وَ لِلْمُوءْمِنَاتِ
محمّد بن جعفر رزّاز كوفى، از محمّد بن عيسى بن عبيد از كسى كه ذكرش نموده، از حضرت ابى الحسن عليه السّلام، حضرت فرمودند:
در زيارت نامه حضرت ابى الحسن عليه السّلام در بغداد مى‏گوئى:
سلام بر تو اى ولىّ خدا، سلام بر تو اى حجّت خدا، سلام بر تو اى نور خدا در تاريكى‏هاى زمين، سلام بر تو اى كسى كه در شأنش بدا براى حق تعالى حاصل شده، به زيارتت آمده‏ام در حالى كه عارف به حقّت بوده، دشمن دشمنانت هستم، پس اى مولاى من نزد پروردگارت شفيع من باش سپس حضرت فرمودند:
خدا را بخوان و از او حاجتت را در خواست نما.
حضرت فرمودند:
و با همين عبارات بر حضرت ابى جعفر محمّد بن على عليهما السّلام، سلام بده.
و فرمودند:
هر گاه اراده زيارت حضرت موسى بن جعفر و محمد بن على عليهم السّلام را نمودى، غسل كن و خود را نظيف و پاكيزه كن و دو جامه طاهر و پاك خود را بپوش و قبر ابى الحسن موسى بن جعفر و محمّد بن على بن موسى الرضا عليهم السّلام را زيارت كرده و هنگامى كه نزديك قبر موسى بن جعفر عليهما السّلام رسيدى بگو:
سلام بر تو اى ولىّ خدا، سلام و درود بر تو اى حجّت خدا، درود بر تو اى نور خدا در تاريكى‏هاى زمين، سلام بر تو اى كسى كه در شأنش بدا براى حق تعالى حاصل شده، آمدم به نزدت در حالى كه زائر تو هستم عارف به حق تو و دشمن دشمنانت و دوست دار دوستانت مى‏باشم، اى مولاى من نزد پروردگارت شفيع من باش.
پس حاجتت را از خدا بخواه و بعد بر حضرت ابى جعفر محمّد على الجواد عليهما السّلام سلام بده و با همين عبارات به محضرش درود و تهنيت بفرست.
و ابتداء كن به غسل و بعد بگو:
خدايا درود و رحمت بفرست بر محمّد بن على كه پيشوائى است پرهيزكار، پاكيزه، راضى و خشنود، پسنديده، حجّت تو است بر آنچه روى و زير زمين مى‏باشند، درود و رحمت‏هائى فراوان و تمام و پاك و مبارك و متّصل و دنبال و رديف هم، همچون برترين رحمت‏هائى كه بر يكى از اولياء و دوستانت فرستادى، سلام بر تو اى ولىّ خدا، سلام بر تو اى نور خدا، سلام بر تو اى حجّت خدا، سلام بر تو اى پيشواى اهل ايمان، سلام بر تو اى جانشين انبياء و فرزند اوصياء، سلام بر تو اى نور خدا در تاريكى‏هاى زمين، آمدم نزدت در حالى كه زائر تو و عارف به حقّت و دشمن دشمنانت و دوست دار دوستانت مى‏باشم، پس اى مولاى من نزد پروردگارت شفيع من باش.
پس از آن حاجتت را از خدا بخواه كه ان شاء اللّه بر آورده خواهد شد.
حضرت فرمودند:
و در مقابل قبر حضرت ابى الحسن عليه السّلام در بغداد و همچنين در تمام مواطن بگو:
درود بر اولياء خدا و برگزيدگانش، درود بر امين‏هاى خدا و محبوبانش، درود بر ياران خدا و جانشينانش درود بر محل‏ها و مراكز خداشناسى، درود بر مسكن‏هاى ذكر و ياد خدا، درود بر مظاهر و نمونه‏هاى امر و نهى خدا، درود بر داعيان و دعوت‏كنندگان به سوى خدا، درود بر آرام‏گيرندگان در امور پسنديده شده خدا، درود بر كسانى كه اخلاص دارند در مقام طاعت خدا، درود بر دلالت‏كنندگان بر خدا، درود بر آنان كه هر كس ايشان را دوست بدارد خدا را دوست دارد و آن كس كه ايشان را دشمن بدارد خدا را دشمن دارد، و هر كس ايشان را بشناسد خدا را شناخته و كسى كه ايشان را نشناسد خدا را نشناخته و هر كس چنگ به ايشان زده و متوسل به آنان شود به خدا چنگ زده و به او متوسل گرديده و هر كس از ايشان كناره گيرد از خدا كناره گرفته است، خدا را شاهد مى‏گيرم كه من تسليم شما هستم، صلح دارم با كسى كه با شما صلح دارد و ستيز مى‏كنم با كسى كه با شما ستيز مى‏كند، به سرّ و امر نهانى و آشكار شما ايمان و اعتقاد دارم، تمام امور را به شما تفويض و واگذار مى‏كنم، خدا لعنت كند دشمنان دودمان آل محمّد را چه از جن و چه از انس، و به سوى خدا بى‏زارى از ايشان مى‏جويم و رحمت فرستد خدا بر محمّد و آل محمّد.
اين فقره از زيارت را در تمام مشاهد مشرّفه مى‏توان خواند و سعى كنند صلوات بر محمّد و آل محمّد زياد بفرستند.
و نام يك يك از ذوات مقدّسه ائمه طاهرين سلام اللّه عليهم اجمعين را ببرند و از دشمنانشان تبرى و بيزارى بجويند و براى خود و موءمنين و موءمنات دعاء خير كنند.

باب صد و يكم ثواب زيارت حضرت ابى الحسن على بن موسى الرضا عليه السّلام در طوس
1- حَدَّثَنِي جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ دَاوُدَ الصَّرْمِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي فَلَهُ الْجَنَّةُ
جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از سعد، از احمد بن محمّد بن عيسى، از داود الصّرامىّ، از حضرت ابى جعفر ثانى عليه السّلام، وى گفت:
از آن حضرت شنيدم كه مى‏فرمود:
كسى كه قبر پدرم را زيارت كند بهشت مال او است.
2- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ دَاوُدَ الصَّرْمِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي فَلَهُ الْجَنَّةُ
حسن بن عبد اللّه، از پدرش عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از داود الصّرمىّ، از حضرت ابى جعفر ثانى عليه السّلام، وى گفت:
از آن حضرت شنيدم كه مى‏فرمود:
كسى كه قبر پدرم را زيارت كند بهشت از آن او است.
3- حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْجَعْفَرِيُّ عَنْ حَمْدَانَ الدسواي [الدَّسْتُوَائِيِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع فَقُلْتُ مَا لِمَنْ زَارَ أَبَاكَ بِطُوسَ فَقَالَ ع مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي بِطُوسَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ قَالَ حَمْدَانُ فَلَقِيتُ بَعْدَ ذَلِكَ أَيُّوبَ بْنَ نُوحِ بْنِ دَرَّاجٍ فَقُلْتُ لَهُ يَا أَبَا الْحُسَيْنِ إِنِّي سَمِعْتُ مَوْلَايَ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي بِطُوسَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ فَقَالَ أَيُّوبُ وَ أَزِيدُكَ فِيهِ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ ذَلِكَ يَعْنِي أَبَا جَعْفَرٍ وَ أَنَّهُ إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ نُصِبَ لَهُ مِنْبَرٌ بِحِذَاءِ مِنْبَرِ رَسُولِ اللَّهِ ص حَتَّى يَفْرُغَ النَّاسُ مِنَ الْحِسَابِ [حَتَّى يَفْرُغَ اللَّهُ مِنْ حِسَابِ الْخَلَائِقِ ]
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه نقل كرده كه وى گفت:
على بن ابراهيم الجعفرى، از حمدان ديوانى نقل نموده كه وى گفت:
داخل شدم بر حضرت ابو جعفر ثانى عليه السّلام و محضرش عرض كردم: اجر كسى كه پدر شما را در طوس زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
كسى كه قبر پدرم را در طوس زيارت كند خداوند گناهان سابق و لاحقش را بيامرزد.
حمدان مى‏گويد: پس از آن با ايّوب بن نوح بن درّاج ملاقات كردم و به او گفتم:
اى ابا حسين من از مولاى خود حضرت ابا جعفر عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمود:
كسى كه قبر پدرم را در طوس زيارت كند خداوند گناهان سابق و لاحقش را مى‏آمرزد.
ايّوب گفت: مى‏خواهى اضافه‏تر از اين را برايت بگويم؟
گفتم: آرى.
ايّوب گفت: شنيدم از آن حضرت كه اين فقره را مى‏فرمودند و اضافه كرده و مى‏گفتند: هنگامى كه روز قيامت شود منبرى براى او (زائر پدرم) در مقابل منبر رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نصب مى‏شود تا مردم از حساب فارغ شوند.
4- قَالَ أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ سَعْدٌ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ النَّيْسَابُورِيُّ الدَّقَّاقُ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو صَالِحٍ شُعَيْبُ بْنُ عِيسَى قَالَ حَدَّثَنِي صَالِحُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْهَمَدَانِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي إِبْرَاهِيمُ بْنُ إِسْحَاقَ النَّهَاوَنْدِيُّ قَالَ قَالَ أَبُو الْحَسَنِ الرِّضَا ع مَنْ زَارَنِي عَلَى بُعْدِ دَارِي وَ شُطُونِ مَزَارِي أَتَيْتُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِي ثَلَاثِ مَوَاطِنَ حَتَّى أُخَلِّصَهُ مِنْ أَهْوَالِهَا إِذَا تَطَايَرَتِ الْكُتُبُ يَمِيناً وَ شِمَالًا وَ عِنْدَ الصِّرَاطِ وَ عِنْدَ الْمِيزَانِ قَالَ سَعْدٌ وَ سَمِعْتُهُ بَعْدَ ذَلِكَ مِنْ صَالِحِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْهَمَدَانِيِّ
پدرم رحمة اللّه عليه گفت:
سعد گفت: على بن الحسين النيشابورى دقّاق گفت:
ابو صالح شعيب بن عيسى برايم حديث گفت و نقل كرد كه صالح بن محمّد همدانى گفت:
ابراهيم بن اسحق نهاوندى گفت كه حضرت ابو الحسن الرّضا عليه السّلام فرمودند:
كسى كه من را زيارت كند در حالى كه خانه‏ام دور و مزارم بعيد است من روز قيامت در سه موطن به نزدش آمده تا او را از ترس‏ها و هولهاى قيامت برهانم:
الف: هنگامى كه كتاب‏ها (نامه‏هاى اعمال) به دست‏هاى راست و چپ داده مى‏شوند.
ب: در هنگام عبور از صراط.
ج: در وقت نهادن اعمال را در ميزان.
سعد مى‏گويد: اين حديث را بعدا از صالح بن محمّد همدانى شنيدم.
5- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ رَيَّانَ قَالَ حَدَّثَنِي يَحْيَى بْنُ الْحَسَنِ الْحُسَيْنِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ قُطْرُبٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى ع قَالَ مَرَّ بِهِ ابْنُهُ وَ هُوَ شَابٌّ حَدَثٌ وَ بَنُوهُ مُجْتَمِعُونَ عِنْدَهُ فَقَالَ إِنَّ ابْنِي هَذَا يَمُوتُ فِي أَرْضِ غُرْبَةٍ فَمَنْ زَارَهُ مُسَلِّماً لِأَمْرِهِ عَارِفاً بِحَقِّهِ كَانَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ كَشُهَدَاءِ بَدْرٍ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد، از ابراهيم بن ريّان، وى گفت:
يحيى بن حسن حسينى گفت: على بن عبد اللّه بن قطرب برايم حديث گفت از حضرت ابى الحسن موسى عليه السّلام وى گفت: فرزند آن حضرت در حالى كه جوان و كم
سن بود به آن جناب مرور كرد و تمام فرزندانش نزدش جمع بودند، آن حضرت فرمودند:
اين پسرم (يعنى حضرت رضا) عليه السّلام در سرزمينى به حالت غربت از دنيا مى‏رود پس كسى كه او را زيارت كند و تسليم امرش بوده و به حقّش عارف و آگاه باشد نزد خدا مقامش همچون مقام شهداء بدر باشد.
6- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ إِسْحَاقَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع أَوْ حُكِيَ لِي عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع الشَّكُّ مِنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي بِطُوسَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ قَالَ فَحَجَجْتُ بَعْدَ الزِّيَارَةِ فَلَقِيتُ أَيُّوبَ بْنَ نُوحٍ فَقَالَ لِي أَبُو جَعْفَرٍ ع مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي بِطُوسَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ وَ بَنَى لَهُ مِنْبَراً بِحِذَاءِ مِنْبَرِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ عَلِيٍّ ع حَتَّى يَفْرُغَ اللَّهُ مِنْ حِسَابِ الْخَلَائِقِ فَرَأَيْتُ أَيُّوبَ بْنَ نُوحٍ بَعْدَ ذَلِكَ وَ قَدْ زَارَ فَقَالَ جِئْتُ أَطْلُبُ الْمِنْبَرَ
پدرم رحمة اللّه عليه، و محمّد بن يعقوب، از على بن ابراهيم، از حمدان بن اسحاق، وى گفت:
از حضرت ابا جعفر عليه السّلام شنيدم يا برايم از شخصى و او از حضرت ابى جعفر عليه السّلام نقل نمود (ترديد از على بن ابراهيم مى‏باشد) به هر صورت وى گفت:
حضرت ابو جعفر عليه السّلام فرمودند:
كسى كه قبر پدرم را در طوس زيارت كند خداوند متعال گناهان سابق و لاحقش را مى‏آمرزد، پس بعد از زيارت به حج رفتم و ايوب بن نوع را ملاقات كردم و به من گفت: حضرت ابو جعفر ثانى فرمودند: كسى كه قبر پدرم را در طوس زيارت كند، خداوند گناهان سابق و لاحقش را بيامرزد و برايش منبرى در مقابل منبر رسول خدا و حضرت على عليهما السّلام بنا مى‏شود تا خلائق از حساب فارغ شوند.
بعد از آن ايّوب بن نوح را ديدم كه آن حضرت را زيارت مى‏كرد و مى‏گفت:
آمده‏ام به طلب منبر!
7- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ جَمِيعاً عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَسْلَمَ الْجَبَلِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَيْمَانَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ رَجُلٍ حَجَّ حِجَّةَ الْإِسْلَامِ- فَدَخَلَ مُتَمَتِّعاً بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَأَعَانَهُ اللَّهُ عَلَى حَجِّهِ وَ عَلَى عُمْرَتِهِ ثُمَّ أَتَى الْمَدِينَةَ فَسَلَّمَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ثُمَّ أَتَاكَ عَارِفاً بِحَقِّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ حُجَّةُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ بَابُهُ الَّذِي يُوءْتَى مِنْهُ فَسَلَّمَ عَلَيْكَ ثُمَّ أَتَى أَبَا عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنَ ع فَسَلَّمَ عَلَيْهِ ثُمَّ أَتَى بَغْدَادَ فَسَلَّمَ عَلَى أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع ثُمَّ انْصَرَفَ إِلَى بِلَادِهِ فَلَمَّا كَانَ وَقْتُ الْحَجِّ رَزَقَهُ اللَّهُ مَا يَحُجُّ بِهِ فَأَيُّهُمَا أَفْضَلُ لِهَذَا الَّذِي قَدْ حَجَّ حِجَّةَ الْإِسْلَامِ يَرْجِعُ فَيَحُجُّ أَيْضاً أَوْ يَخْرُجُ إِلَى خُرَاسَانَ إِلَى أَبِيكَ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا ع فَيُسَلِّمُ عَلَيْهِ قَالَ بَلْ يَأْتِي خُرَاسَانَ فَيُسَلِّمُ عَلَى أَبِي الْحَسَنِ أَفْضَلُ وَ لْيَكُنْ ذَلِكَ فِي رَجَبٍ وَ لَكِنْ لَا يَنْبَغِي أَنْ يَفْعَلُوا هَذَا الْيَوْمَ فَإِنَّ عَلَيْنَا وَ عَلَيْكُمْ خَوْفاً مِنَ السُّلْطَانِ وَ شُنْعَةً
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن و على بن الحسين جملگى از سعد ابن عبد اللّه بن ابى خلف، از حسن بن على بن عبد اللّه بن مغيره، از حسين بن سيف بن عميره، از محمّد بن اسلم الجبلّى، از محمّد بن سليمان، وى مى‏گويد:
از حضرت ابا جعفر عليه السّلام راجع به مردى كه حجّة الاسلام بجا مى‏آورد پرسيدم:
وى براى انجام حج تمتّع داخل مكّه شد و خداوند بر انجام حج و عمره كمكش كرد، سپس به مدينه رفت و بر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سلام داد و آن جناب را زيارت كرد پس از آن به زيارت شما آمد در حالى كه به حق شما عارف بوده و مى‏داند كه شما حجت خدا بر خلائق هستيد.
و توجّه دارد كه شما همان بابى هستيد كه شخص براى توجّه الى اللّه بايد از آن باب وارد شود و به شما سلام داده و زيارتتان مى‏كند، سپس به زيارت حضرت ابا عبد اللّه الحسين سلام اللّه عليه رفته و به آن حضرت سلام مى‏دهد آن گاه به بغداد رفته و بر حضرت ابى الحسن موسى بن جعفر عليهما السّلام سلام مى‏دهد و بعد به شهر خودش مراجعت مى‏كند، و پس از رسيدن موسم حج خداوند متعال حج را روزى او مى‏كند حال بفرمائيد كداميك از اين دو افضل و برتر هستند؟
حجة الاسلامى كه بجا آورد و برگشت و دوباره حجّ روزى او شده يا به خراسان رود و پدر بزرگوارتان حضرت على بن موسى عليه السّلام را سلام داده و زيارت كند؟
حضرت در جواب فرمودند:
بلكه افضل آن است كه به خراسان رود و بر پدرم حضرت ابى الحسن سلام داده و آن جناب را زيارت كند و شايسته است كه اين زيارت را در رجب انجام دهد ولى در اين روز به آن مبادرت نكند زيرا هم بر ما و هم بر شما از ناحيه سلطان خوف بوده و ممكن است در معرض تشنيع و بدگوئى واقع شويم.
8- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ الثَّانِي ع مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الرِّضَا ع قَالَ فَلَهُ الْجَنَّةُ وَ اللَّهِ
محمّد بن الحسن بن احمد، از محمّد بن الحسن الصّفّار، از عبّاس بن معروف، از على بن مهزيار، وى گفت:
محضر حضرت ابى جعفر عليه السّلام عرض كردم: اجر كسى كه قبر حضرت رضا را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
به خدا سوگند بهشت براى او است.
9- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ الْبَزَنْطِيِّ قَالَ قَرَأْتُ فِي كِتَابِ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع أَبْلِغْ شِيعَتِي أَنَّ زِيَارَتِي تَعْدِلُ عِنْدَ اللَّهِ أَلْفَ حِجَّةٍ- قَالَ فَقُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ ع أَلْفَ حِجَّةٍ قَالَ إِي وَ اللَّهِ وَ أَلْفَ أَلْفِ حِجَّةٍ لِمَنْ زَارَهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ
محمّد بن الحسن، از محمّد بن الحسن الصّفّار، از احمد بن محمّد بن عيسى، از احمد بن محمّد بن ابى نصر بزنطى وى گفت:
در كتاب حضرت ابى الحسن الرضا عليه السّلام خواندم كه آن حضرت مرقوم فرموده بودند: برسان به شيعيانم كه زيارت من نزد خدا معادل با هزار حجّ است.
مى‏گويد: به حضرت ابى جعفر عليه السّلام عرض كردم: معادل با هزار حج است؟! حضرت فرمودند:
بلى به خدا قسم بلكه كسى كه ايشان را زيارت كند در حالى كه عارف به حقّش باشد ثواب يك ميليون حج به او داده مى‏شود.
10- حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ زَيْدٍ النَّرْسِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع قَالَ مَنْ زَارَ ابْنِي هَذَا وَ أَوْمَأَ إِلَى أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع فَلَهُ الْجَنَّةُ
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين و على بن محمّد بن قولويه، از على ابن ابراهيم بن هاشم، از پدرش از ابن ابى عمير، از زيد النرّسى، از حضرت ابى الحسن موسى بن جعفر عليه السّلام آن حضرت فرمودند:
كسى كه اين فرزندم (اشاره به حضرت رضا كردند) عليه السّلام را زيارت كند بهشت از آن او است.
11- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ غَيْرُهُمَا عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ زِيَارَةُ الرِّضَا أَفْضَلُ أَمْ زِيَارَةُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ زِيَارَةُ أَبِي أَفْضَلُ-
وَ ذَلِكَ أَنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَزُورُهُ كُلُّ النَّاسِ وَ أَبِي لَا يَزُورُهُ إِلَّا الْخَوَاصُّ مِنَ الشِّيعَةِ
محمّد بن يعقوب و على بن الحسين، و غير اين دو از على بن ابراهيم، از پدرش، از على بن مهزيار وى گفت: محضر ابى جعفر عليه السّلام عرض كردم: فدايت شوم زيارت حضرت رضا عليه السّلام افضل است يا زيارت ابى عبد اللّه حسين بن على عليه السّلام؟
حضرت فرمودند:
زيارت پدرم افضل است زيرا حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام را هر گروهى از مردم زيارت مى‏كنند ولى پدرم را زيارت نمى‏كند مگر شيعيان خاص و خالص ما.
12- وَ عَنْهُمْ رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ إِسْحَاقَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع أَوْ حَكَى لِي رَجُلٌ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع الشَّكُّ مِنْ عَلِيٍّ يَقُولُ وَ ذَكَرَ مِثْلَ حَدِيثِ أَيُّوبَ بْنِ نُوحٍ حَدِيثَ الْمِنْبَرِ
و از محمّد بن يعقوب و على بن الحسين و غير اين دو رحمة اللّه عليهم از على بن ابراهيم، از حمدان بن اسحق نقل شده كه وى گفت: از حضرت ابو جعفر عليه السّلام شنيدم يا شخصى از حضرت ابى جعفر عليه السّلام برايم نقل كرد (شك و ترديد از على بن ابراهيم است) كه آن حضرت فرمودند:
... و حديثى مانند حديث ايّوب بن نوح كه به حديث منبر مشهور است را ذكر فرمود.
13- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ النَّيْسَابُورِيِّ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَعِيدٍ الْمَكِّيِّ عَنْ يَحْيَى بْنِ سُلَيْمَانَ الْمَازِنِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ وَلَدِي كَانَ لَهُ عِنْدَ اللَّهِ
سَبْعِينَ حِجَّةً مَبْرُورَةً قَالَ قُلْتُ سَبْعِينَ حِجَّةً قَالَ نَعَمْ وَ سَبْعَمِائَةِ حِجَّةٍ قُلْتُ سَبْعَمِائَةِ حِجَّةٍ قَالَ نَعَمْ وَ سَبْعِينَ أَلْفَ حِجَّةٍ قُلْتُ وَ سَبْعِينَ أَلْفَ حِجَّةٍ قَالَ نَعَمْ وَ رُبَّ حِجَّةٍ لَا تُقْبَلُ مَنْ زَارَهُ وَ بَاتَ عِنْدَهُ لَيْلَةً كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ قُلْتُ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ قَالَ نَعَمْ إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ كَانَ عَلَى عَرْشِ اللَّهِ أَرْبَعَةٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ أَرْبَعَةٌ مِنَ الآْخِرِينَ أَمَّا الْأَرْبَعَةُ الَّذِينَ هُمْ مِنَ الْأَوَّلِينَ فَنُوحٌ وَ إِبْرَاهِيمُ وَ مُوسَى وَ عِيسَى ع وَ أَمَّا الْأَرْبَعَةُ الَّذِينَ هُمْ مِنَ الآْخِرِينَ فَمُحَمَّدٌ وَ عَلِيٌّ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ ثُمَّ يُمَدُّ الْمِضْمَارُ فَيَقْعُدُ مَعَنَا مَنْ زَارَ قُبُورَ الْأَئِمَّةِ- إِلَّا أَنَّ أَعْلَاهُمْ دَرَجَةً وَ أَقْرَبَهُمْ حَبْوَةً مَنْ زَارَ قَبْرَ وَلَدِي عَلِيٍّ ع حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ النَّيْسَابُورِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي إِبْرَاهِيمُ بْنُ رِئَابٍ بِهَذَا الْإِسْنَادِ مِثْلَهُ
محمّد بن يعقوب، از محمّد بن يحيى العطّار، از علىّ بن حسين نيشابورى، از ابراهيم بن محمّد، از عبد الرحمن بن سعيد المكّى، از يحيى بن سليمان مازنى، از ابى الحسن موسى بن جعفر عليه السّلام، حضرت فرمودند:
كسى كه قبر فرزندم را زيارت كند براى او نزد خدا ثواب هفتاد حجّ مقبول مى‏باشد.
راوى مى‏گويد: محضرش عرضه داشتم: ثواب هفتاد حج؟! حضرت فرمودند:
بلى، بلكه ثواب هفتصد حج؟! عرض كردم: هفتصد حج؟! فرمودند: بلى، بلكه ثواب هفتاد هزار حج.
عرض كردم: هفتاد هزار حج؟! فرمودند: بلى، از اين گذشته بسا حج مقبول واقع نمى‏شود، كسى كه آن حضرت را زيارت كند و شب را نزد آن جناب بيتوته كند مثل كسى كه است كه خدا را در عرش زيارت كرده.
عرض كردم: مثل كسى كه خدا را در عرش زيارت كرده؟! حضرت فرمودند:
بلى، هنگامى كه قيامت به پا شود چهار تن از اولين و چهار تن از آخرين روى عرش خدا هستند.
امّا چهار تن از اوّلين عبارتند از:
حضرت نوح و ابراهيم و موسى و عيسى عليهم السّلام.
و امّا چهار تن از متأخرين عبارتند از:
حضرت محمّد و على و حسن و حسين صلوات اللّه عليهم اجمعين.
سپس مجلس كشيده شده و در آن توسعه داده مى‏شود و كسانى كه قبور ائمه را زيارت كرده‏اند با ما روى عرش مى‏نشينند.
توجه داشته باش كسى كه قبر فرزندم على عليه السّلام را زيارت كرده باشد درجه‏اش از ديگران اعلى و عطيه اهدائى او بهتر از سايرين مى‏باشد.
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه نقل كرده كه وى گفت:
على بن الحسين النيشابورى گفت: ابراهيم بن رئاب حديثى مثل اين حديث را با همين اسناد نقل نموده است.

باب صد و دوم زيارت قبر حضرت ابى الحسن الرّضا عليه السّلام
1- حَدَّثَنِي حَكِيمُ بْنُ دَاوُدَ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ بَكْرِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ هِشَامٍ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْهُ قَالَ إِذَا أَتَيْتَ الرِّضَا عَلِيَّ بْنَ مُوسَى ع فَقُلِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى الْإِمَامِ التَّقِيِّ النَّقِيِّ وَ حُجَّتِكَ عَلَى مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَى الصِّدِّيقِ الشَّهِيدِ صَلَاةً كَثِيرَةً نَامِيَةً زَاكِيَةً مُتَوَاصِلَةً مُتَوَاتِرَةً مُتَرَادِفَةً كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِكَ
حكيم بن داود بن حكيم، از سلمة بن خطّاب، از عبد اللّه بن احمد، از بكر بن صالح، از عمرو بن هاشم، از شخصى از اصحاب ما، وى گفت: هر گاه به زيارت على بن موسى الرّضا عليه السّلام رفتى بگو:
خدايا درود و رحمت فرست بر على بن موسى الرّضا كه:
پسنديده و پيشوائى پرهيزكار و پاك بوده، حجّت تو است بر آنچه فوق و تحت زمين هستند، بسيار راستگو و شهيد مى‏باشد، درود و رحمت‏هاى بسيار و عظيم و پاكيزه و متصل و دنبال و رديف هم همچون برترين رحمت‏هائى كه بر يكى از اولياء و دوستانت فرستادى.
2- وَ رُوِيَ عَنْ بَعْضِهِمْ قَالَ إِذَا أَتَيْتَ قَبْرَ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا بِطُوسَ فَاغْتَسِلْ عِنْدَ خُرُوجِكَ مِنْ مَنْزِلِكَ وَ قُلْ حِينَ تَغْتَسِلُ اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي وَ طَهِّرْ لِي قَلْبِي- وَ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ أَجْرِ عَلَى لِسَانِي مِدْحَتَكَ وَ الثَّنَاءَ عَلَيْكَ- فَإِنَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِكَ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لِي طَهُوراً وَ شِفَاءً وَ نُوراً وَ تَقُولُ حِينَ تَخْرُجُ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَى ابْنِ رَسُولِهِ حَسْبِيَ اللَّهُ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ اللَّهُمَّ إِلَيْكَ تَوَجَّهْتُ وَ إِلَيْكَ قَصَدْتُ وَ مَا عِنْدَكَ أَرَدْتُ- فَإِذَا خَرَجْتَ فَقِفْ عَلَى بَابِ دَارِكَ وَ قُلِ اللَّهُمَّ إِلَيْكَ وَجَّهْتُ وَجْهِي وَ عَلَيْكَ خَلَّفْتُ أَهْلِي وَ مَالِي وَ مَا خَوَّلْتَنِي وَ بِكَ وَثِقْتُ فَلَا تُخَيِّبْنِي يَا مَنْ لَا يَخِيبُ مَنْ أَرَادَهُ وَ لَا يَضِيعُ مَنْ حَفِظَهُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ احْفَظْنِي بِحِفْظِكَ فَإِنَّهُ لَا يَضِيعُ مَنْ حَفِظْتَ فَإِذَا وَافَيْتَ سَالِماً إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَاغْتَسِلْ وَ قُلْ حِينَ تَغْتَسِلُ اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي وَ طَهِّرْ قَلْبِي وَ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ أَجْرِ عَلَى لِسَانِي مِدْحَتَكَ وَ مَحَبَّتَكَ وَ الثَّنَاءَ عَلَيْكَ فَإِنَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِكَ وَ قَدْ عَلِمْتُ أَنَّ قُوَّةَ دِينِي التَّسْلِيمُ لِأَمْرِكَ وَ الِاتِّبَاعُ لِسُنَّةِ نَبِيِّكَ وَ الشَّهَادَةُ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ- اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لِي شِفَاءً وَ نُوراً- إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ثُمَّ الْبَسْ أَطْهَرَ ثِيَابِكَ وَ امْشِ حَافِياً وَ عَلَيْكَ السَّكِينَةُ وَ الْوَقَارُ بِالتَّكْبِيرِ وَ التَّهْلِيلِ وَ التَّسْبِيحِ وَ التَّحْمِيدِ وَ التَّمْجِيدِ وَ قَصِّرْ خُطَاكَ وَ قُلْ حِينَ تَدْخُلُ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ عَلَى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ أَنَّ عَلِيّاً وَلِيُّ اللَّهِ ثُمَّ أَشِرْ عَلَى قَبْرِهِ وَ اسْتَقْبِلْ وَجْهَهُ بِوَجْهِكَ وَ اجْعَلِ الْقِبْلَةَ بَيْنَ كَتِفَيْكَ وَ قُلْ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ- وَ أَنَّهُ سَيِّدُ الْأَوَّلِينَ وَ الآْخِرِينَ وَ أَنَّهُ سَيِّدُ الْأَنْبِيَاءِ وَ الْمُرْسَلِينَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ نَبِيِّكَ وَ سَيِّدِ خَلْقِكَ أَجْمَعِينَ- صَلَاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَبْدِكَ وَ أَخِي رَسُولِكَ الَّذِي انْتَجَبْتَهُ لِعِلْمِكَ وَ جَعَلْتَهُ هَادِياً لِمَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ وَ الدَّلِيلَ عَلَى مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسَالاتِكَ- وَ دَيَّانَ يَوْمِ الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلَ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ وَ الْمُهَيْمِنَ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى فَاطِمَةَ بِنْتِ نَبِيِّكَ وَ زَوْجَةِ وَلِيِّكَ وَ أُمِّ السِّبْطَيْنِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ الطُّهْرَةِ الطَّاهِرَةِ الْمُطَهَّرَةِ النَّقِيَّةِ [التَّقِيَّةِ ]الرَّضِيَّةِ الزَّكِيَّةِ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ وَ سَيِّدَةِ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ مِنَ الْخَلْقِ أَجْمَعِينَ صَلَاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ سِبْطَيْ نَبِيِّكَ وَ سَيِّدَيْ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ الْقَائِمَيْنِ فِي خَلْقِكَ وَ الدَّلِيلَيْنِ عَلَى مَنْ بَعَثْتَ بِرِسَالاتِكَ وَ دَيَّانَيِ الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلِ [فَصْلَيْ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ [سَيِّدِ الْعَابِدِينَ ]عَبْدِكَ وَ الْقَائِمِ فِي خَلْقِكَ وَ خَلِيفَتِكَ عَلَى خَلْقِكَ وَ الدَّلِيلِ عَلَى مَنْ بَعَثْتَ بِرِسَالاتِكَ وَ دَيَّانِ الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلِ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَبْدِكَ وَ وَلِيِّ دِينِكَ وَ خَلِيفَتِكَ فِي أَرْضِكَ بَاقِرِ عِلْمِ النَّبِيِّينَ الْقَائِمِ بِعَدْلِكَ وَ الدَّاعِي إِلَى دِينِكَ وَ دِينِ آبَائِهِ الصَّادِقِينَ- صَلَاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ عَبْدِكَ وَ وَلِيِّ دِينِكَ وَ حُجَّتِكَ عَلَى خَلْقِكَ أَجْمَعِينَ الصَّادِقِ الْبَارِّ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ الْكَاظِمِ الْعَبْدِ الصَّالِحِ وَ لِسَانِكَ فِي خَلْقِكَ النَّاطِقِ بِعِلْمِكَ وَ الْحُجَّةِ عَلَى بَرِيَّتِكَ صَلَاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الرَّضِيِّ الْمُرْتَضَى عَبْدِكَ وَ وَلِيِّ دِينِكَ الْقَائِمِ بِعَدْلِكَ وَ الدَّاعِي إِلَى دِينِكَ وَ دِينِ آبَائِهِ الصَّادِقِينَ- صَلَاةً لَا يَقْدِرُ عَلَى إِحْصَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ وَ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقَائِمَيْنِ بِأَمْرِكَ وَ الْمُوءَدِّيَيْنِ عَنْكَ وَ شَاهِدَيْكَ عَلَى خَلْقِكَ وَ دَعَائِمِ دِينِكَ وَ الْقُوَّامِ عَلَى ذَلِكَ صَلَاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْعَامِلِ بِأَمْرِكَ وَ الْقَائِمِ فِي خَلْقِكَ وَ حُجَّتِكَ الْمُوءَدِّي عَنْ نَبِيِّكَ وَ شَاهِدِكَ عَلَى خَلْقِكَ الْمَخْصُوصِ بِكَرَامَتِكَ الدَّاعِي إِلَى طَاعَتِكَ وَ طَاعَةِ رَسُولِكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ صَلَاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا غَيْرُكَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى حُجَّتِكَ وَ وَلِيِّكَ وَ الْقَائِمِ فِي خَلْقِكَ صَلَاةً نَامِيَةً بَاقِيَةً تُعَجِّلُ بِهَا فَرَجَهُ وَ تَنْصُرُهُ بِهَا وَ تَجْعَلُهُ مَعَهَا فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِزِيَارَتِهِمْ وَ مَحَبَّتِهِمْ- وَ أُوَالِي وَلِيَّهُمْ وَ أُعَادِي عَدُوَّهُمْ فَارْزُقْنِي بِهِمْ خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ- وَ اصْرِفْ عَنِّي هَمَّ نَفْسِي فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ وَ أَهْوَالَ يَوْمِ الْقِيَامَةِ ثُمَّ تَجْلِسُ عِنْدَ رَأْسِهِ وَ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا نُورَ اللَّهِ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَمُودَ الدِّينِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ آدَمَ صِفْوَةِ اللَّهِ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ نُوحٍ نَبِيِّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُوسَى كَلِيمِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عِيسَى رُوحِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُحَمَّدٍ حَبِيبِ اللَّهِ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ عَلِيِّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ وَلِيِّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ زَيْنِ الْعَابِدِينَ [سَيِّدِ الْعَابِدِينَ ]السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ بَاقِرِ عِلْمِ الْأَوَّلِينَ وَ الآْخِرِينَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ الْبَارِّ التَّقِيِّ النَّقِيِّ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ الْكَاظِمِ السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الصِّدِّيقُ الشَّهِيدُ السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوَصِيُّ الْبَارُّ التَّقِيُّ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ عَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصاً حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَجِيدٌ ثُمَّ تَنَكَبُّ عَلَى الْقَبْرِ وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ إِلَيْكَ صَمَدْتُ مِنْ أَرْضِي وَ قَطَعْتُ الْبِلَادَ رَجَاءَ رَحْمَتِكَ فَلَا تُخَيِّبْنِي وَ لَا تَرُدَّنِي بِغَيْرِ قَضَاءِ حَوَائِجِي وَ ارْحَمْ تَقَلُّبِي عَلَى قَبْرِ ابْنِ أَخِي نَبِيِّكَ وَ رَسُولِكَ ص- بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي أَتَيْتُكَ زَائِراً وَافِداً عَائِذاً مِمَّا جَنَيْتُ بِهِ عَلَى نَفْسِي وَ احْتَطَبْتُ عَلَى ظَهْرِي فَكُنْ لِي شَفِيعاً إِلَى رَبِّكَ يَوْمَ فَقْرِي وَ فَاقَتِي فَإِنَّ لَكَ عِنْدَ اللَّهِ مَقَاماً مَحْمُوداً وَ أَنْتَ وَجِيهٌ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ ثُمَّ تَرْفَعُ يَدَكَ الْيُمْنَى وَ تَبْسُطُ الْيُسْرَى عَلَى الْقَبْرِ وَ تَقُولُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِحُبِّهِمْ وَ بِمُوَالاتِهِمْ وَ أَتَوَلَّى آخِرَهُمْ بِمَا تَوَلَّيْتُ بِهِ أَوَّلَهُمْ وَ أَبْرَأُ مِنْ كُلِّ وَلِيجَةٍ دُونَهُمْ اللَّهُمَّ الْعَنِ الَّذِينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَكَ وَ اتَّهَمُوا نَبِيَّكَ وَ جَحَدُوا آيَاتِكَ وَ سَخِرُوا بِإِمَامِكَ وَ حَمَلُوا النَّاسَ عَلَى أَكْتَافِ آلِ مُحَمَّدٍ اللَّهُمَّ إِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِاللَّعْنَةِ عَلَيْهِمْ وَ الْبَرَاءَةِ مِنْهُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ ثُمَّ تَحَوَّلُ عِنْدَ رِجْلَيْهِ وَ تَقُولُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ عَلَى رُوحِكَ وَ بَدَنِكَ صَبَرْتَ وَ أَنْتَ الصَّادِقُ الْمُصَدَّقُ قَتَلَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ بِالْأَيْدِي وَ الْأَلْسُنِ ثُمَّ ابْتَهِلْ بِاللَّعْنَةِ عَلَى قَاتِلِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ وَ بِاللَّعْنَةِ عَلَى قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ وَ عَلَى جَمِيعِ قَتَلَةِ أَهْلِ بَيْتِ رَسُولِ اللَّهِ ص ثُمَّ تَحَوَّلْ عِنْدَ رَأْسِهِ مِنْ خَلْفِهِ وَ صَلِّ رَكْعَتَيْنِ تَقْرَأُ فِي إِحْدَاهُمَا يس وَ فِي الْأُخْرَى الرَّحْمَنَ وَ تَجْتَهِدُ فِي الدُّعَاءِ لِنَفْسِكَ وَ التَّضَرُّعِ وَ أَكْثِرْ مِنَ الدُّعَاءِ لِوَالِدَيْكَ وَ لِإِخْوَانِكَ الْمُوءْمِنِينَ وَ أَقِمْ عِنْدَهُ مَا شِئْتَ- وَ لْيَكُنْ صَلَوَاتُكَ عِنْدَ الْقَبْرِ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى
و از بعضى روايت شده كه فرموده:
هر گاه به زيارت قبر على بن موسى الرّضا در طوس رفتى هنگام خروج از منزلت غسل كن و در وقت غسل بگو: خدايا من را پاك و دلم را پاكيزه نما، سينه‏ام را فراخ كن، و مدح و ستايش خودت را بر زبانم جارى كن، زيرا هيچ قوّه و نيروئى وجود ندارد مگر به واسطه تو، خدايا اين غسل را براى من پاك‏كننده و شفاء و نور قرار بده.
و در هنگام خروج از منزل بگو:
به كمك اسم «اللّه» و به كمك «اللّه» و به سوى «اللّه» و به سوى فرزند رسول خدا، كفايت مى‏كند من را خدا، توكل مى‏كنم بر خدا، خدايا به سوى تو توجه نمودم و تو را قصد كرده‏ام و آنچه را نزد تو است اراده نموده‏ام.
و هنگامى كه از منزل خارج شدى جنب درب بايست و بگو:
خدايا صورتم را به سوى تو متوجه نمودم، و اهل و مالم و آنچه را كه به من عطاء كردى پيش تو گذاردم و به تو اطمينان كرده پس من را نااميد مكن اى كسى كه هر كه را تو اراده كنى او نااميد نمى‏شود و آن كس را كه حفظ كنى ضايع نمى‏گردد، درود و رحمت فرست بر محمّد و آل محمّد، حفظ كن من را به حفظ خودت زيرا شخصى را كه تو حفظ كردى ضايع نمى‏شود.
و هنگامى كه به مقصود سالما رسيدى غسل كن و در وقت غسل بگو:
خدايا من را پاك نما، و دلم را پاكيزه كن، سينه‏ام را فراخ كرده و مدح و محبّت خودت را بر زبانم جارى گردان، زيرا هيچ نيروئى وجود ندارد مگر به واسطه تو، و محققا دانسته‏ام كه قوت دينم به اين است كه تسليم امر تو بوده و از سنّت و شريعت پيغمبرت پيروى كنم و بر جميع خلق تو شاهد و ناظر باشم، خدايا اين غسل را برايم شفاء و نور قرار بده، تو بر هر چيزى قادر و توانا هستى.
سپس جامه‏ات را بپوش و پاى برهنه در حالى كه با وقار و آرامش حركت مى‏كنى گام بردار و در حال حركت تكبير (اللّه اكبر) و تهليل (لا إِلهَ إِلَّا اللّهُ) و تسبيح (سبحان اللّه) و تحميد (الحمد للّه) گفته و خدا را به مجد و بزرگى ياد كن.
سعى كن قدم‏هايت را كوتاه بردارى و در موقع داخل شدن به روضه منوّره آن حضرت بگو:
كمك مى‏جويم به نام خدا و ذات اقدسش و شهادت مى‏دهم كه بر شريعت و ملّت رسول خدا، هستم، شهادت مى‏دهم كه معبودى غير از خدا نبوده، تنها است و شريك و انبازى ندارد، و شهادت مى‏دهم كه محمّد بنده و فرستاده‏اش مى‏باشد و شهادت مى‏دهم كه على ولّى خدا است.
سپس به طرف قبر مطهّرش اشاره كن و رو به صورت قبر كن و قبله را پشت سر بگير و بگو:
شهادت مى‏دهم كه معبودى غير از خدا نبوده و او تنها است و انبازى ندارد، و شهادت مى‏دهم كه محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بنده و فرستاده‏اش بوده و سرور اوّلين و آخرين است، شهادت مى‏دهم كه او آقاى انبياء و فرستاده‏شدگان است، خدايا رحمتت را بر محمّد كه بنده و رسول و نبىّ تو و سرور تمام خلائق مى‏باشد بفرست، رحمتى كه غير از تو ديگرى بر احصاء و تعيين اندازه‏اش قادر نيست.
خدايا رحمتت را بر امير موءمنان على بن ابى طالب كه بنده و برادر رسولت بوده و كسى است كه او را برگزيدى و راهنما براى هر كس از مخلوقات كه بخواهى و دليل و نشانه بر كسى كه او را به رسالت بر انگيخته‏اى قرارش دادى بفرست، او در روز قيامت به عدل تو حكم كرده و منازعات بين مخلوقات را فيصله مى‏دهد، نگاهبان بر تمام امور است، و درود و رحمت و بركات خدا بر او باد.
خدايا رحمتت را بر فاطمه كه دختر پيغمبر و همسر ولى تو و مادر دو سبط پيامبرت يعنى حسن و حسين كه دو سرور جوانان اهل بهشت هستند مى‏باشد بفرست، خدايا رحمتت را بر فاطمه كه نفس پاكى و پاك و پاكيزه و غير آورده به آلودگيها است، پسنديده خدا و تزكيه شده و بانوى بانوان عالم و سرور زنان اهل بهشت است بفرست، رحمتى كه غير از تو ديگرى بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نيست.
خدايا رحمتت را بر حسن و حسين كه دو سبط پيغمبرت بوده و دو سرور جوانان اهل بهشت هستند بفرست ايشان به پا خاسته‏اند بين خلق تو، نشانه و دليل هستند بر كسى كه او را به رسالت و پيغمبرى برانگيخته‏اى به عدل تو در روز قيامت حكم مى‏كنند، و منازعات بين مردم را فيصله مى‏دهند.
خدايا رحمتت را بر على بن الحسين كه سرور عابدين و بنده تو بوده بفرست، بين خلق تو به پا خاسته و جانشين تو بر خلق است، نشانه و دليل است بر كسى كه او را به رسالت و پيغمبرى برانگيخته‏اى به عدل تو در روز قيامت حكم مى‏كند، و منازعات بين مردم را فيصله مى‏دهد.
خدايا رحمتت را بر محمّد بن على كه بنده و ولىّ دينت و جانشين تو در زمين هست بفرست، شكافنده و تشريع‏كننده علم انبياء است، عدل تو را به پا نموده، و به دينت و دين پدران صادق و راستگويش مردم را دعوت كرده است، خدايا رحمتى بر او بفرست كه غير از تو ديگرى بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر جعفر بن محمّد كه صادق و عبد و ولى دين و حجت تو بر تمام خلائق است بفرست، راستگو و نيكوكار مى‏باشد.
خدايا رحمتت را بر موسى بن جعفر كه كاظم (مسلّط بر خشم) و بنده نيكوكار تو است بفرست زبان تو در بين مخلوقاتت بوده، به علم تو سخن گفته و حجت تو بر مردمان است خدايا رحمتى بر او بفرست كه غير از تو ديگرى بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر على بن موسى كه رضا و خشنود و پسنديده تو است بفرست، بنده تو و ولىّ دينت مى‏باشد، عدل تو را به پا كرده و مردم را به دين تو و دين پدران صادق و راستگويش دعوت كرده خدايا رحمتى بر او بفرست كه غير از تو ديگرى بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر محمّد بن على و على بن محمّد كه به امر تو به پا خاسته و از طرف تو اداء وظيفه نمودند بفرست، آن دو شاهد و ناظر بر خلق بوده و ستونهاى دين و قوام بخش آن هستند خدايا رحمتى بر آنها بفرست كه غير از تو ديگرى بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر حسن بن علىّ كه به امر تو عمل نمود و در بين خلق تو ب‏پاخاست بفرست حجّت تو است و از طرف پيغمبرت اداء وظيفه نمود و شاهد و ناظر تو است بر خلائق، به كرامت تو اختصاص داده شده و به طاعت تو و طاعت رسولت مردم را دعوت نموده.
خدايا رحمت خود را بر تمام ايشان شامل گردان، رحمتى كه غير از تو ديگرى بر احصاء و تعيين مقدارش قادر نباشد.
خدايا رحمتت را بر حجّت و ولى خود كه قائم در بين مردم است بفرست، رحمتى فراوان و غير قابل زوال، خدايا در فرج حجّتت شتاب كن و او را يارى فرما، خدايا در دنيا و آخرت ما را با او قرار بده.
خدايا به واسطه زيارت و محبّت ايشان به تو تقرّب مى‏جويم، دوستدارانشان را دوست و دشمنانشان را دشمن دارم، خير دنيا و آخرت را بواسطه ايشان نصيب من گردان، در دنيا و آخرت غم و اندوهم را به واسطه ايشان برطرف فرما، به واسطه ايشان هول و وحشت‏هاى قيامت را از من بر كنار بدار.
سپس بالاى سر مبارك بنشين و بگو:
درود بر تو اى حجّت خدا، درود بر تو اى ولّى خدا، درود بر تو اى نور خدا در تاريكى‏هاى زمين، درود بر تو اى ستون دين، درود بر تو اى وارث آدم برگزيده، درود بر تو اى وارث نوح پيغمبر خدا، درود بر تو اى وارث ابراهيم خليل خدا، درود بر تو اى وارث موسى كليم و سخن‏گوى با خدا درود بر تو اى وارث عيسى خدا، درود بر تو اى وارث حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم محبوب خدا، درود بر تو اى وارث حضرت امير الموءمنين على بن ابى طالب عليه السّلام ولىّ خدا، درود بر تو اى وارث حضرت امام حسن و امام حسين عليهما السّلام دو سرور جوانان اهل بهشت، درود بر تو اى وارث حضرت على بن الحسين عليه السّلام سرور عابدين، درود بر تو اى وارث حضرت محمّد بن على عليه السّلام شكافنده و تشريح‏كننده علوم اولين و آخرين، درود بر تو اى وارث حضرت جعفر بن محمّد عليه السّلام صادق و نيكوكار و پرهيزكار و پاكيزه، درود بر تو اى وارث حضرت موسى بن جعفر عليه السّلام مسلط بر خشم و غضب خود، درود بر تو اى راستگو و اى شهيد، درود بر تو اى وصىّ و نيكوكار و پرهيزكار، شهادت مى‏دهم كه تو نماز را بپاداشتى و زكات را داده و به معروف امر و از منكر و قبيح نهى فرمودى و خدا را مخلصا پرستيدى تا وقتى كه اجل تو را دريافت.
درود بر تو اى ابا الحسن و رحمت و بركات خدا نيز بر تو باد، خدا پسنديده و بزرگ مى‏باشد.
سپس تكيه بر قبر كن و بگو:
خدايا از سرزمين خود كه حركت كردم تو را قصد نموده و شهرها را كه طى كرده و پشت سر نهاده‏ام به نيّت تو حركت كرده‏ام به اميد اينكه رحمتت شامل حالم شود پس من را نااميد مكن و بدون اينكه حاجتم را روا كنى به وطنم برمگردان، خدايا به غلطيدن و آمدنم بر قبر پسر برادر پيامبر و رسولت صلّى اللّه عليه و آله و سلّم رحم نما و من را مورد عنايت قرار بده، اى على بن موسى الرضا پدر و مادرم فدايت به نزدت آمده در حالى كه زائر و مسافر بوده و از جنايت‏هائى كه بر نفس خويش كرده و بار سنگينى كه به پشت گرفته‏ام به تو پناهنده شده‏ام پس در روز حاجت و نيازمنديم شفيع من نزد پروردگار باش چه آنكه تو نزد خدا مقامى پسنديده داشته و در دنيا و آخرت پيش حق تعالى وجيه و آبرومند مى‏باشى.
سپس دست راست را بلند و دست چپ را بر روى قبر پهن كن و بگو:
بار خدايا من بواسطه حبّ و دوستى ايشان به تو تقرّب مى‏جويم، خدايا من آخرين نفر ايشان را دوست دارم همان طورى كه اوّلين نفرشان را دوست دار هستم، و بى‏زارى مى‏جويم از هر بيگانه‏اى نسبت به آنها، خدايا آنان كه نعمت تو را تبديل كرده و پيامبرت را مورد اتّهام قرار داده و آيات تو را انكار نموده و امام و پيشوايت را مورد استهزاء و سخريه قرار داده و مردم را بر شانه‏هاى آل محمّد سوار كرده و آنها را بر اين ذوات مقدسه مسلّط كرده‏اند لعنت نما، خدايا من به واسطه لعنت بر ايشان و بى‏زارى از آنها در دنيا و آخرت به تو تقرّب مى‏جويم اى مهربان و اى صاحب رحم.
سپس به پائين پاى مبارك برو و بگو:
يا ابا الحسن رحمت خدا بر تو، رحمت خدا بر تو و بر روح و بر جسم تو، صبر نموده و در مشكلات و ناملايمات شكيبا بودى، تو راستگو و مورد تصديق مى‏باشى، خدا بكشد كسانى را كه تو را با دست‏ها و زبان‏ها كشتند.
سپس در لعنت بر قاتلان امير الموءمنين و امام حسين سلام اللّه عليهما و تمام قاتلين اهل بيت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مبالغه نما.
سپس از پشت قبر به بالا سر برگرد و در آنجا دو ركعت نماز به اين كيفيت بخوان:
در ركعت اول سوره حمد و يس و در ركعت دوّم بعد از حمد سوره الرحمن را قرائت كن.
و پس از فراغت از آن براى خود بسيار دعاء كن و در تضرع و زارى مبالغه نما و براى پدر و مادر و برادران ايمانى خود تا مى‏توانى دعاء كن و هر مقدارى كه خواستى در آنجا اقامت كن.
قابل توجّه آنكه دو ركعت نماز را نزديك قبر مطهّر بجا بياور.

باب صد و سوّم زيارت نامه حضرت ابى الحسن على بن محمّد الهادى و حضرت ابى محمّد الحسن بن على العسكرى عليهم السّلام در سامرّاء
رُوِيَ عَنْ بَعْضِهِمْ ع أَنَّهُ قَالَ إِذَا أَرَدْتَ زِيَارَةَ أَبِي الْحَسَنِ الثَّالِثِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَوَادِ وَ أَبِي مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ الْعَسْكَرِيِّ ع تَقُولُ بَعْدَ الْغُسْلِ إِنْ وَصَلْتَ إِلَى قَبْرَيْهِمَا وَ إِلَّا أَوْمَأْتَ بِالسَّلَامِ مِنْ عِنْدِ الْبَابِ الَّذِي عَلَى الشَّارِعِ الشُّبَّاكِ تَقُولُ- السَّلَامُ عَلَيْكُمَا يَا وَلِيَّيِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكُمَا يَا حُجَّتَيِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكُمَا يَا نُورَيِ اللَّهِ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ السَّلَامُ عَلَيْكُمَا يَا مَنْ بَدَا لِلَّهِ فِي شَأْنِكُمَا- السَّلَامُ عَلَيْكُمَا يَا حَبِيبَيِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكُمَا يَا إِمَامَيِ الْهُدَى أَتَيْتُكُمَا عَارِفاً بِحَقِّكُمَا مُعَادِياً لِأَعْدَائِكُمَا مُوَالِياً لِأَوْلِيَائِكُمَا مُوءْمِناً بِمَا آمَنْتُمَا بِهِ كَافِراً بِمَا كَفَرْتُمَا بِهِ مُحَقِّقاً لِمَا حَقَّقْتُمَا مُبْطِلًا لِمَا أَبْطَلْتُمَا أَسْأَلُ اللَّهَ رَبِّي وَ رَبَّكُمَا أَنْ يَجْعَلَ حَظِّي مِنْ زِيَارَتِكُمَا الصَّلَاةَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَنْ يَرْزُقَنِي مُرَافَقَتَكُمَا فِي الْجِنَانِ مَعَ آبَائِكُمَا الصَّالِحِينَ وَ أَسْأَلُهُ أَنْ يُعْتِقَ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَ يَرْزُقَنِي شَفَاعَتَكُمَا وَ مُصَاحَبَتَكُمَا وَ يُعَرِّفَ بَيْنِي وَ بَيْنَكُمَا وَ لَا يَسْلُبَنِي حُبَّكُمَا وَ حُبَّ آبَائِكُمَا الصَّالِحِينَ وَ أَنْ لَا يَجْعَلَهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَتِكُمَا وَ يَحْشُرَنِي مَعَكُمَا فِي الْجَنَّةِ بِرَحْمَتِهِ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي حُبَّهُمَا وَ تَوَفَّنِي عَلَى مِلَّتِهِمَا اللَّهُمَّ الْعَنْ ظَالِمِي آلِ مُحَمَّدٍ حَقَّهُمْ وَ انْتَقِمْ مِنْهُمْ- اللَّهُمَّ الْعَنِ الْأَوَّلِينَ مِنْهُمْ وَ الآْخِرِينَ وَ ضَاعِفْ عَلَيْهِمُ الْعَذَابَ- وَ بَلِّغْ بِهِمْ وَ بِأَشْيَاعِهِمْ وَ أَتْبَاعِهِمْ وَ مُحِبِّيهِمْ وَ مُتَّبِعِيهِمْ- أَسْفَلَ دَرْكٍ مِنَ الْجَحِيمِ- إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ اللَّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَ وَلِيِّكَ وَ ابْنَ وَلِيِّكَ وَ اجْعَلْ فَرَجَنَا مَعَ فَرَجِهِمْ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ وَ تَجْتَهِدُ فِي الدُّعَاءِ لِنَفْسِكَ وَ لِوَالِدَيْكَ وَ تَخَيَّرْ مِنَ الدُّعَاءِ- فَإِنْ وَصَلْتَ إِلَيْهِمَا ص فَصَلِّ عِنْدَ قَبْرِهِمَا رَكْعَتَيْنِ وَ إِذَا دَخَلْتَ الْمَسْجِدَ وَ صَلَّيْتَ دَعَوْتَ اللَّهَ بِمَا أَحْبَبْتَ إِنَّهُ قَرِيبٌ مُجِيبٌ وَ هَذَا الْمَسْجِدُ إِلَى جَانِبِ الدَّارِ وَ فِيهِ كَانَا يُصَلِّيَانِ ع
از بعضى ائمه عليهم السّلام مروى است كه فرمودند:
هر گاه خواستى حضرت ابى الحسن الثالث على بن محمّد الحسن بن على عليهم السّلام را زيارت كنى ابتداء غسل كن و بعد اگر توانستى به نزديك قبر ايشان رفته و به آن دو برسى و در غير اين صورت مقابل پنجره‏اى كه باز مى‏شود بسوى قبر با اشاره سلام بده و بگو:
درود بر شما اى دو ولّى خدا، درود بر شما اى دو حجّت خدا، درود بر شما اى دو نور خدا در تاريكى‏هاى زمين، درود بر شما اى كسانى كه خدا در باره شما اراده‏اش را ظاهر ساخت، درود بر شما اى دو محبوب خدا، درود بر شما اى دو پيشواى هدايت، به زيارتتان آمده‏ام در حالى كه به حق شما عارف بوده و دشمن دشمنانتان و دوست دار دوستانتان مى‏باشم، ايمان دارم به آنچه شما ايمان به آن داشته و منكر هستم آنچه را كه شما آن را انكار داريد حق مى‏دانم آنچه را كه شما حق مى‏دانيد، و باطل مى‏دانم آنچه را كه شما باطل مى‏دانيد، از خدا كه پروردگار من و پروردگار شما است مى‏خواهم كه بهره من از زيارت شما را رحمت بر محمّد و آل محمّد و نيز رفاقت با شما در بهشت همراه آباء نيكوكارتان قرار دهد، و از او مى‏خواهم كه من را از آتش دوزخ برهاند و شفاعت شما و مصاحبتتان را نصيبم نمايد و نيز از حضرتش مى‏خواهم كه بين من و شما آشنائى بر قرار كند، و از من نگيرد دوستى شما و دوستى پدران نيكوكار شما را و همچنين از حضرتش مى‏خواهم كه اين عهد و آشنائى را آخرين بار زيارت شما برايم قرار ندهد، و نيز از او مى‏خواهم كه به واسطه رحمت واسطه‏اش من را با شما در بهشت محشور گرداند.
خداوندا، حبّ اين دو امام همان را روزى من گردان و من را بر كيش و آئين ايشان از دنيا ببر، خداوندا، ستم‏كنندگان به آل محمّد و آنان كه حق ايشان را ندادند لعنت فرما و از آنها انتقام بگير، خداوندا، اوّلين و آخرين اين گروه ستمگر را لعنت نما و عذابشان را مضاعف كن و برسان ايشان و شيعيان و پيروان و دوستداران و تبعيّت‏كنندگانشان را به پائين‏ترين درك (ته) از آتش دوزخ، تو بر هر چيز قادر و توانائى، خداوندا، در فرج و برپا كردن حكومت ولىّ خود و فرزند ولىّ خويش شتاب نما، و قرار بده فرج و توسعه ما را با فرج و فراخى ايشان اى بارحم‏تر از هر صاحب رحمى.
و پس از آن در دعاء براى خود و پدر و مادر خويش جدّ و جهد نما و هر دعائى كه خواستى بكن.
و در صورتى كه توانستى به نزد قبر ايشان روى و دست‏رسى به آن پيدا كردى نزد قبر ايشان دو ركعت نماز بخوان.
و هر گاه داخل مسجد شدى (مسجد مزبور پهلوى خانه ايشان بوده و اين دو امام همام در آن نماز مى‏خواندند) و نماز گزاردى هر دعائى كه دوست داشتى بكن كه ان شاء اللّه خداوند متعال عنقريب اجابت فرمايد.

باب صد و چهارم زيارت نامه جميع ائمه عليهم السّلام «زيارت جامعه»
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى بْنِ عِمْرَانَ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ قَالَ سُئِلَ الرِّضَا ع فِي إِتْيَانِ قَبْرِ أَبِي الْحَسَنِ ع فَقَالَ صَلُّوا فِي الْمَسَاجِدِ حَوْلَهُ- وَ يُجْزِئُ فِي الْمَوَاضِعِ كُلِّهَا أَنْ تَقُولَ السَّلَامُ عَلَى أَوْلِيَاءِ اللَّهِ وَ أَصْفِيَائِهِ- السَّلَامُ عَلَى أُمَنَاءِ اللَّهِ وَ أَحِبَّائِهِ السَّلَامُ عَلَى أَنْصَارِ اللَّهِ وَ خُلَفَائِهِ- السَّلَامُ عَلَى مَحَالِّ مَعْرِفَةِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَى مَسَاكِنِ ذِكْرِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَى مَظَاهِرِ أَمْرِ اللَّهِ وَ نَهْيِهِ السَّلَامُ عَلَى الدُّعَاةِ إِلَى اللَّهِ السَّلَامُ عَلَى الْمُسْتَقِرِّينَ فِي مَرَضَاةِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَى الْمُخْلَصِينَ [الْمُمَحَّصِينَ ]فِي طَاعَةِ اللَّهِ- السَّلَامُ عَلَى الَّذِينَ مَنْ وَالاهُمْ فَقَدْ وَالَى اللَّهَ وَ مَنْ عَادَاهُمْ فَقَدْ عَادَى اللَّهَ وَ مَنْ عَرَفَهُمْ فَقَدْ عَرَفَ اللَّهَ وَ مَنْ جَهِلَهُمْ فَقَدْ جَهِلَ اللَّهَ- وَ مَنِ اعْتَصَمَ بِهِمْ فَقَدِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ وَ مَنْ تَخَلَّى مِنْهُمْ فَقَدْ تَخَلَّى مِنَ اللَّهِ- أُشْهِدُ اللَّهَ أَنِّي سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمَكُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبَكُمْ مُوءْمِنٌ بِسِرِّكُمْ وَ عَلَانِيَتِكُمْ مُفَوِّضٌ فِي ذَلِكَ كُلِّهِ إِلَيْكُمْ لَعَنَ اللَّهُ عَدُوَّ آلِ مُحَمَّدٍ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ أَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ مِنْهُمْ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ- هَذَا يُجْزِئُ مِنَ الزِّيَارَاتِ كُلِّهَا وَ تُكْثِرُ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ تُسَمِّي وَاحِداً وَاحِداً بِأَسْمَائِهِمْ وَ تَبْرَأُ مِنْ أَعْدَائِهِمْ وَ تَخَيَّرْ لِنَفْسِكَ مِنَ الدُّعَاءِ لِلْمُوءْمِنِينَ وَ الْمُوءْمِنَاتِ
محمّد بن الحسين بن متّ الجوهرى، از محمّد بن احمد بن يحيى بن عمران، از هارون بن مسلم از على بن حسّان، وى گفت:
از حضرت امام رضا عليه السّلام راجع به زيارت قبر حضرت ابى الحسن عليه السّلام (حضرت موسى بن جعفر سلام اللّه عليها) سوءال شد:
حضرت فرمودند:
ابتداء در مساجد نزديك آن نماز خوانده و در تمام اماكن مجزى است بگوئيد (يعنى در زيارت تمام حضرات ائمه معصومين عليهم السّلام مى‏توان اين زيارت را خواند):
درود بر اولياء خدا و برگزيدگانش، درود بر امين‏هاى او و محبوبانش، درود بر ياران خدا و جانشينانش، درود بر محل‏هاى شناخت خدا و مراكز آن، درود بر مواضع ذكر و ياد خدا، درود بر نمونه‏هاى امر و نهى خدا، درود بر دعوت‏كنندگان بسوى خدا، درود بر قرارگيرندگان در مواضع و امور مورد رضاى خدا، درود بر كسانى كه اطاعت خدا را خالصانه انجام مى‏دهند، درود بر آنان كه هر كس ايشان را دوست داشته باشد خدا را دوست داشته و كسى كه با آنان دشمنى كند با خدا دشمنى كرده است، درود بر آنان كه هر كس ايشان را شناخت خدا را شناخته و كسى كه ايشان را نشناسد پس خدا را نشناخته، درود بر كسانى كه هر كس به دامن ايشان چنگ زند به خدا چنگ زده و به او متوسّل شده و هر كس از ايشان كناره گيرد از خدا كناره‏گيرى كرده است، خدا را شاهد مى‏گيرم كه من در صلح هستم با هر كس كه با شما در صلح بوده و نزاع و حرب دارم با هر كس كه با شما حرب دارد، خدا را شاهد مى‏گيرم كه من به باطن و ظاهر شما ايمان و اعتقاد دارم، تمام امور را به شما واگذار مى‏كنم، خدا لعنت كند دشمنان آل محمّد را چه از جن و چه از انس، و به سوى خدا بى‏زارى مى‏جويم از تمام دشمنان ايشان، و خدا رحمت فرستد بر محمّد و دودمان محمّد صلوات اللّه عليهم اجمعين.
اين زيارت نامه را در تمام زيارات حضرات معصومين عليهم السّلام مى‏توان خواند.
و حتى الامكان صلوات بر محمّد و آل محمّد زياد بفرست و نام هر يك از ائمه عليهم السّلام را يك يك برده و از دشمنانشان بى‏زارى بجوى و براى خود و موءمنين و موءمنات هر دعائى را كه خواستى بكن.
2- حَدَّثَنِي أَبِي ره وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى بْنِ عِمْرَانَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ إِسْحَاقَ ابْنِ أَخِي شُعَيْبٍ الْعَقَرْقُوفِيِّ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ تَقُولُ إِذَا أَتَيْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع وَ يُجْزِيكَ عِنْدَ قَبْرِ كُلِّ إِمَامٍ ع- السَّلَامُ عَلَيْكَ مِنَ اللَّهِ وَ السَّلَامُ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَمِينِ اللَّهِ عَلَى وَحْيِهِ وَ عَزَائِمِ أَمْرِهِ الْخَاتِمِ لِمَا سَبَقَ وَ الْفَاتِحِ لِمَا اسْتِقْبِلَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ الَّذِي انْتَجَبْتَهُ بِعِلْمِكَ وَ جَعَلْتَهُ هَادِياً لِمَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ وَ الدَّلِيلَ عَلَى مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسَالاتِكَ وَ كُتُبِكَ- وَ دَيَّانَ الدِّينِ بِعَدْلِكَ وَ فَصْلَ قَضَائِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ وَ الْمُهَيْمِنَ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ السَّلَامُ عَلَيْهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ- وَ تَقُولُ فِي زِيَارَةِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ عَبْدِكَ وَ أَخِي رَسُولِكَ إِلَى آخِرِهِ وَ فِي زِيَارَةِ فَاطِمَةَ ع أَمَتِكَ وَ بِنْتِ رَسُولِكَ إِلَى آخِرِهِ
پدرم رحمة اللّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم از محمّد بن يحيى العطّار.
و محمّد بن الحسين بن متّ الجوهرى جميعا، از محمّد بن احمد بن يحيى بن عمران، از على بن حسّان از عروة بن اسحق (پسر برادر شعيب عقرقوفى) از كسى كه ذكرش نموده، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هر گاه به زيارت قبر حسين بن على عليهما السّلام رفتى اين زيارت را بخوان، البته در زيارت قبر هر امامى مى‏توان آن را خواند:
درود از خدا بر تو، درود بر محمّد بن عبد اللّه كه امين خدا بر وحى او و وسيله حتمى امر او است خاتم انبياء گذشته و گشاينده سرفصل اوصياء آينده مى‏باشد، خدايا درود فرست بر محمّد كه بنده و رسولت هست او را با علم خودت نجيب و راهنماى هر كسى كه بخواهى قرار دادى، دليل و نشان بر كسى قرارش دادى كه با پيام‏ها و كتابهايت او را برانگيختى، او را سياستمدار دين و حكم‏كننده به عدلت نمودى، فيصله دهنده منازعات بين مخلوقات مى‏باشد، او را مسلّط بر تمام امور نمودى درود و رحمت و بركات خدا بر او باد.
و در زيارت امير الموءمنين عليه السّلام بگو:
خدايا رحمتت را بر امير الموءمنين كه بنده و برادر رسولت هست بفرست ...
سپس بقيه زيارت را بهمان نحوى كه ذكر شد بخوان.
و اگر حضرت فاطمه عليها السّلام را زيارت مى‏كنى در زيارت آن حضرت نيز همان فقرات مذكور را بخوان منتهى بجاى «عبدك و رسولك» بگو:

دنباله زيارت جامعه دوّم
وَ فِي زِيَارَةِ سَائِرِ الْأَئِمَّةِ أَبْنَاءِ رَسُولِكَ- عَلَى مَا قُلْتَ فِي النَّبِيِّ أَوَّلَ مَرَّةٍ حَتَّى تَنْتَهِيَ إِلَى صَاحِبِكَ ثُمَّ تَقُولُ- أَشْهَدُ أَنَّكُمْ كَلِمَةُ التَّقْوَى وَ بَابُ الْهُدَى وَ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَى وَ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ عَلَى مَنْ فِيهَا وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَى وَ أَشْهَدُ أَنَّ أَرْوَاحَكُمْ وَ طِينَتَكُمْ مِنْ طِينَةٍ وَاحِدَةٍ طَابَتْ وَ طَهُرَتْ مِنْ نُورِ اللَّهِ وَ مِنْ رَحْمَتِهِ- وَ أُشْهِدُ اللَّهَ وَ أُشْهِدُكُمْ أَنِّي لَكُمْ تَبَعٌ بِذَاتِ نَفْسِي وَ شَرَائِعِ دِينِي وَ خَوَاتِيمِ عَمَلِي اللَّهُمَّ فَأَتْمِمْ لِي ذَلِكَ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ عَنِ اللَّهِ مَا أُمِرْتَ بِهِ وَ قُمْتَ بِحَقِّهِ غَيْرَ وَاهِنٍ وَ لَا مُوهِنٍ فَجَزَاكَ اللَّهُ مِنْ صِدِّيقٍ خَيْراً عَنْ رَعِيَّتِكَ أَشْهَدُ أَنَّ الْجِهَادَ مَعَكَ جِهَادٌ وَ أَنَّ الْحَقَّ مَعَكَ وَ لَكَ وَ أَنْتَ مَعْدِنُهُ وَ مِيرَاثَ النُّبُوَّةِ عِنْدَكَ وَ عِنْدَ أَهْلِ بَيْتِكَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ دَعَوْتَ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ عَبَدْتَ رَبَّكَ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ ثُمَّ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُسَوِّمِينَ- السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُنْزَلِينَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الْمُرْدِفِينَ- السَّلَامُ عَلَى مَلَائِكَةِ اللَّهِ الَّذِينَ هُمْ فِي هَذَا الْحَرَمِ بِإِذْنِ اللَّهِ مُقِيمُونَ- ثُمَّ تَقُولُ اللَّهُمَّ الْعَنِ الَّذَيْنِ بَدَّلَا نِعْمَتَكَ وَ خَالَفَا كِتَابَكَ وَ جَحَدَا آيَاتِكَ وَ اتَّهَمَا رَسُولَكَ احْشُ قُبُورَهُمَا وَ أَجْوَافَهُمَا نَاراً وَ أَعِدَّ لَهُمَا عَذَاباً أَلِيماً وَ احْشُرْهُمَا وَ أَشْيَاعَهُمَا وَ أَتْبَاعَهُمَا إِلَى جَهَنَّمَ زُرْقاً- وَ احْشُرْهُمَا وَ أَشْيَاعَهُمَا وَ أَتْبَاعَهُمَا يَوْمَ الْقِيامَةِ عَلى وُجُوهِهِمْ عُمْياً وَ بُكْماً وَ صُمًّا-
مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ كُلَّما خَبَتْ زِدْناهُمْ سَعِيراً اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيَارَةِ قَبْرِ ابْنِ نَبِيِّكَ وَ ابْعَثْهُ مَقَاماً مَحْمُوداً تَنْتَصِرُ بِهِ لِدِينِكَ وَ تَقْتُلُ بِهِ عَدُوَّكَ فَإِنَّكَ وَعَدْتَهُ ذَلِكَ وَ أَنْتَ الرَّبُّ الَّذِي لا تُخْلِفُ الْمِيعادَ وَ كَذَلِكَ تَقُولُ عِنْدَ قُبُورِ كُلِّ الْأَئِمَّةِ ع
و در زيارت سائر ائمه عليهم السّلام بجاى «رسولك» كه در زيارت پيامبر اكرم مى‏گفتى و به جاى «اخى رسولك» كه در زيارت امير الموءمنين و عوض «بنت رسولك» كه در زيارت حضرت فاطمه عليها السّلام مى‏آوردى بگو: ابناء رسولك.
مترجم گويد:
يعنى در زيارت هر يك از ائمه عليهم السّلام عين همان زيارت پيغمبر اكرم را بخوان منتهى بجاى: اللّهم صل على محمّد، بگو اللهم صلّ على ... نام امام مورد زيارت را بگو و بعد بجاى عبدك و رسولك بگو عبدك و ابن رسولك، پس در زيارت يك يك ائمه عليهم السّلام بهمين كيفيت زيارت كن تا در آخر منتهى شوى به وجود حضرت صاحب العصر عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف و آن حضرت را نيز بهمين كيفيت زيارت كن و پس از اتمام زيارت جامعه به كيفيتى كه ذكر شد بگو:
شهادت مى‏دهم كه شما كلمه و نمونه تقوى و باب هدايت و ريسمان محكم خدا و حجّت بالغه او بر آنچه روى و زير زمين قرار گرفته مى‏باشيد، و خدا و شما را شاهد مى‏گيرم كه به ذات خود و در عمل به شرايع دين و فرجام كار پيرو و تابع شما هستم، خدايا بواسطه رحمتت برايم آن را حاصل گردان اى مهربان‏تر از هر مهربانى، درود بر تو اى ابا عبد اللّه، شهادت مى‏دهم كه تو آنچه را كه مأمور بوده از طرف خدا تبليغش كردى و حقّش را اقامه كردى بدون اينكه خسته شده يا اظهار خستگى نمائى، پس خدا از طرف رعيّتت جزاء خير به تو دهد، شهادت مى‏دهم كه جهاد در معيّت شما جهادى است كه عظيم و حق با تو و براى تو است و تو معدن و مركز آن هستى، و شهادت مى‏دهم كه ميراث نبوّت نزد تو و نزد اهل بيت تو است، شهادت مى‏دهم كه تو نماز را به‏پاداشتى و زكات را اداء كرده و به معروف امر و از منكر نهى كرده‏اى، و با حكمت و پند دادن نيكو، مردم را به راه پروردگارت دعوت نموده‏اى، و پروردگارت را پرستيدى تا وقتى كه مرگ تو را دريافت.
سپس بگو:
درود بر فرشتگان معيّن و مشخّص حق تعالى، درود بر فرشتگانى كه بر زمين نازل شدند درود بر ملائكه و فرشتگان خدا كه رديف هم قرار دارند، درود بر فرشتگان خدا كه در اين حرم به اذن خدا اقامت كرده‏اند.
سپس بگو:
خدايا لعنت كن آن دو نفرى را كه نعمتت را تبديل و با كتابت مخالفت و آياتت را انكار نموده و رسولت را متّهم ساختند، خدايا گور ايشان و باطنشان را از آتش پر نما و آماده كن براى ايشان عذابى دردناك و ايشان و دوستان و پيروانشان را در دوزخ محشور نما و ايشان و دوستان و پيروانشان را روز قيامت كور و كر و لال محشور كن.
مسكنشان را دوزخ قرار بده دوزخى كه هر گاه آتشش خاموش شود باز آن را شديدتر سوزان و شعله‏ور مى‏نمائى، خدايا اين زيارت را آخرين عهد و زيارت من نسبت به قبر پسر پيغمبرت قرار مده، خدايا او را مقامى محمود و شايسته عنايت بفرما كه به واسطه‏اش دينت را يارى كرده و به توسطش دشمنانت را نابود نمائى چه آنكه خودت اين وعده را داده‏اى و تو خدائى هستى كه خلف وعده نمى‏نمائى.
و در زيارت قبور هر يك از ائمه عليهم السّلام همين زيارت نامه را مى‏توانى بخوانى.
وَ تَقُولُ عِنْدَ كُلِّ إِمَامٍ زُرْتَهُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى- السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا نُورَ اللَّهِ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا إِمَامَ الْمُوءْمِنِينَ وَ وَارِثَ عِلْمِ النَّبِيِّينَ وَ سُلَالَةَ الْوَصِيِّينَ وَ الشَّهِيدَ يَوْمَ الدِّينِ- أَشْهَدُ أَنَّكَ وَ آبَاءَكَ الَّذِينَ كَانُوا مِنْ قَبْلِكَ وَ أَبْنَاءَكَ الَّذِينَ مِنْ بَعْدِكَ مَوَالِيَّ وَ أَوْلِيَائِي وَ أَئِمَّتِي وَ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ أَصْفِيَاءُ اللَّهِ وَ خَزَنَتُهُ وَ حُجَّتُهُ الْبَالِغَةُ انْتَجَبَكُمْ بِعِلْمِهِ أَنْصَاراً لِدِينِهِ وَ قُوَّاماً بِأَمْرِهِ- وَ خُزَّاناً لِعِلْمِهِ وَ حَفَظَةً لِسِرِّهِ وَ تَرَاجِمَةً لِوَحْيِهِ وَ مَعْدِناً لِكَلِمَاتِهِ وَ أَرْكَاناً لِتَوْحِيدِهِ وَ شُهُوداً عَلَى عِبَادِهِ وَ اسْتَوْدَعَكُمْ خَلْقَهُ وَ أَوْرَثَكُمْ كِتَابَهُ وَ خَصَّكُمْ بِكَرَائِمِ التَّنْزِيلِ وَ أَعْطَاكُمُ التَّأْوِيلَ وَ جَعَلَكُمْ تَابُوتَ حِكْمَتِهِ وَ مَنَاراً فِي بِلَادِهِ وَ ضَرَبَ لَكُمْ مَثَلًا مِنْ نُورِهِ وَ أَجْرَى فِيكُمْ مِنْ عِلْمِهِ وَ عَصَمَكُمْ مِنَ الزَّلَلِ وَ طَهَّرَكُمْ مِنَ الدَّنَسِ وَ أَذْهَبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ وَ بِكُمْ تَمَّتِ النِّعْمَةُ وَ اجْتَمَعَتِ الْفُرْقَةُ وَ ائْتَلَفَتِ الْكَلِمَةُ وَ لَزِمَتِ الطَّاعَةُ الْمُفْتَرَضَةُ وَ الْمَوَدَّةُ الْوَاجِبَةُ فَأَنْتُمْ أَوْلِيَاوءُهُ النُّجَبَاءُ وَ عِبَادُهُ الْمُكْرَمُونَ أَتَيْتُكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ عَارِفاً بِحَقِّكَ مُسْتَبْصِراً بِشَأْنِكَ مُعَادِياً لِأَعْدَائِكَ مُوَالِياً لِأَوْلِيَائِكَ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً أَتَيْتُكَ وَافِداً زَائِراً عَائِذاً مُسْتَجِيراً مِمَّا جَنَيْتُ عَلَى نَفْسِي وَ احْتَطَبْتُ عَلَى ظَهْرِي فَكُنْ لِي شَفِيعاً فَإِنَّ لَكَ عِنْدَ اللَّهِ مَقَاماً مَعْلُوماً وَ أَنْتَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِيهٌ آمَنْتُ بِاللَّهِ وَ بِمَا أُنْزِلَ عَلَيْكُمْ وَ أَتَوَلَّى آخِرَكُمْ بِمَا تَوَلَّيْتُ بِهِ أَوَّلَكُمْ وَ أَبْرَأُ مِنْ كُلِّ وَلِيجَةٍ دُونَكُمْ وَ كَفَرْتُ بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ وَ اللَّاتِ وَ الْعُزَّى
و به زيارت هر يك از ائمه عليهم السّلام كه رفته باشى بخوان:
درود بر تو اى ولىّ خدا، درود بر تو اى حجّت خدا، درود بر تو اى نور خدا در تاريكى‏هاى زمين، درود بر تو اى امام اهل ايمان و وارث علم انبياء و فرزند اوصياء و شهيد و حاضر روز قيامت، شهادت مى‏دهم كه تو و پدرانت كه پيش از تو بوده و فرزندانت كه بعد از تو هستند سروران و اولياء و پيشوايان من هستند، شهادت مى‏دهم كه شما برگزيدگان خدا و نگهبانان او و حجت‏هاى بالغه او بوده كه با علمش شما را ياوران دين خودش قرار داد، به امر او قائم هستيد و نگهبانان علم او مى‏باشيد و حافظ اسرارش بوده و بازگوكننده وحى او و معدن و مركز كلمات و اركان و ستون‏هاى توحيدش و شاهدها بر بندگانش مى‏باشيد، خداوند مخلوقاتش را به شما سپرده و كتابش را به ميراث به شما داده، و اختصاص داد شما را به آيات كريمه و تأويل آنها را به شما اعطاء فرمود، قرار داد شما را صندوق حكمتش و علامت هدايت در شهرهاى خودش، براى نورش مثل به شما زده، از علمش در شما جارى نموده، شما را از هر لغزشى باز داشت و از هر آلودگى پاك نمود، رجس و پليدى را از شما بركنار داشت، بواسطه شما نعمت‏هاى خود را تحقّق داد، بواسطه شما جدائى‏ها را به صورت اجتماع در آورد و به توسط شما بين كلمات تأليف و جمع نمود، و به وساطت شما طاعت واجب لازم شده و مودّت و محبّت لازم تحقيق يافته، پس شما اولياء و برگزيدگان او و بندگان با كرمش مى‏باشيد، اى پسر رسول خدا به زيارتت آمده‏ام در حالى كه به حقّت عارف و به شأن و مقامت مستبصر هستم، دشمنانتان را دشمن داشته و دوستانتان را دوست مى‏دارم، پدر و مادرم فدايت باد، رحمت خدا و درودش بر تو باد، به نزدت آمده‏ام در حالى كه مسافر و زائرم، از جنايت‏هائى كه بخود كرده و كوله‏بار سنگينى كه براى خويش فراهم نموده‏ام به تو پناه آورده‏ام پس شافع من باش زيرا تو نزد خدا مقامى معلوم و مشخص دارى و تو نزد خدا وجيه و آبرومند هستى، به خدا و به آنچه نازل بر شما شده ايمان دارم، آخرين نفر شما را دوست دارم همان طورى كه اوّلين نفرتان را دوست مى‏دارم و بى‏زارى مى‏جويم از هر برگزيده‏اى كه غير شما باشد و به هر باطل و بيهوده و لات و عزّى كفر ورزيده و آنها را انكار دارم.

باب صد و پنجم فضيلت زيارت موءمنين و كيفيت آن
1- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْقُرَشِيُّ الْكُوفِيُّ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ الرَّازِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الْأَوَّلَ ع يَقُولُ مَنْ لَمْ يُقَدِّرْهُ أَنْ يَزُورَنَا فَلْيَزُرْ صَالِحِي مَوَالِينَا- يُكْتَبْ لَهُ ثَوَابُ زِيَارَتِنَا وَ مَنْ لَمْ يَقْدِرْ عَلَى صِلَتِنَا فَلْيَصِلْ عَلَى صَالِحِي مَوَالِينَا يُكْتَبْ لَهُ ثَوَابُ صِلَتِنَا
ابو العباس بن محمّد بن جعفر رزّاز قرشى كوفى، از دائى خود محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از عمرو بن عثمان الرّازى وى گفت: از ابا الحسن الاوّل عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه نمى‏تواند ما را زيارت كند پس دوستان صالح و شايسته ما را زيارت كند كه ثواب زيارت ما برايش نوشته مى‏شود و كسى كه بر احسان به ما قادر نباشد پس به دوستان شايسته و صالح ما احسان كند كه ثواب احسان به ما برايش نوشته مى‏شود
2- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتِّيلٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ قَالَ سَمِعْتُ الرِّضَا ع يَقُولُ مَنْ لَمْ يَقْدِرْ عَلَى صِلَتِنَا فَلْيَصِلْ عَلَى صَالِحِي مَوَالِينَا- يُكْتَبْ لَهُ ثَوَابُ صِلَتِنَا وَ مَنْ لَمْ يَقْدِرْ عَلَى زِيَارَتِنَا فَلْيَزُرْ صَالِحِي مَوَالِينَا- يُكْتَبْ لَهُ ثَوَابُ زِيَارَتِنَا
محمّد بن الحسن بن احمد بن الوليد، از حسن بن متيل، از محمّد بن عبد اللّه بن مهران، از عمرو بن عثمان، وى مى‏گويد: از حضرت رضا عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه بر احسان به ما قادر نيست پس به دوستان شايسته و صالح ما احسان كند كه ثواب احسان به ما برايش نوشته مى‏شود و كسى كه بر زيارت ما قادر نيست، دوستان صالح و شايسته ما را زيارت كند كه ثواب زيارت ما برايش نوشته مى‏شود.
3- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي ره عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى قَالَ كُنْتُ بِفَيْدَ فَمَشَيْتُ مَعَ عَلِيِّ بْنِ بِلَالٍ إِلَى قَبْرِ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ قَالَ فَقَالَ لِي عَلِيُّ بْنُ بِلَالٍ قَالَ لِي صَاحِبُ هَذَا الْقَبْرِ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ مَنْ أَتَى قَبْرَ أَخِيهِ الْمُوءْمِنِ ثُمَّ وَضَعَ يَدَهُ عَلَى الْقَبْرِ- وَ قَرَأَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ سَبْعَ مَرَّاتٍ أَمِنَ يَوْمَ الْفَزَعِ الْأَكْبَرِ
پدرم، و محمّد بن يعقوب، و جماعتى از اساتيدم رحمة اللّه عليهم از محمّد بن يحيى، از محمّد بن احمد بن يحيى نقل كرده‏اند كه وى گفت: من در «فيد» (شهركى است بين كوفه و مكّه) بودم پس با على بن بلال به طرف قبر محمّد بن اسماعيل بن بزيع مى‏رفتيم، على بن بلال به من گفت:
صاحب اين قبر از حضرت رضا عليه السّلام برايم نقل كرد كه آن جناب فرمودند:
دست روى آن گذارده و سوره «انّا انزلناه» را هفت مرتبه بخواند از روز فزع اكبر در امان مى‏باشد.
4- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى بْنِ عِمْرَانَ قَالَ كُنْتُ بِفَيْدَ فَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ بِلَالٍ مُرَّ بِنَا إِلَى قَبْرِ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ فَذَهَبْنَا إِلَى عِنْدِ قَبْرِهِ فَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ حَدَّثَنِي صَاحِبُ هَذَا الْقَبْرِ الْمُوءْمِنِ فَاسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلَى الْقَبْرِ وَ قَرَأَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ سَبْعَ مَرَّاتٍ أَمِنَ مِنَ الْفَزَعِ الْأَكْبَرِ
محمّد بن الحسين بن متّ الجوهرى، از محمّد بن احمد بن يحيى بن عمران، وى گفت:
من در «فيد» بودم، محمّد بن على بن بلال گفت: ما را به طرف قبر محمّد بن اسماعيل بن بزيع مرور دادند پس به قبر رسيديم، محمّد بن علىّ گفت: صاحب اين قبر از حضرت رضا عليه السّلام برايم نقل كرد كه آن جناب فرمودند:
كسى كه قبر برادر موءمنش را زيارت كند پس رو به قبله كرده و دستش را روى قبر گذارد و سوره «إِنّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ» را هفت مرتبه بخواند از فزع اكبر سالم بماند.
5- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبَانٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع كَيْفَ أَضَعُ يَدِي عَلَى قُبُورِ الْمُوءْمِنِينَ وَ أَشَارَ بِيَدِهِ إِلَى الْأَرْضِ فَوَضَعَهَا عَلَيْهَا وَ هُوَ مُقَابِلُ الْقِبْلَةِ
محمّد بن الحسين بن متّ الجوهرى، از محمّد بن احمد، از على بن اسماعيل، از محمّد بن عمرو، از ابان، از عبد الرحمن بن ابى عبد اللّه، وى مى‏گويد: از حضرت ابى عبد اللّه پرسيدم:
چگونه دستم را بر قبور موءمنين بگذارم؟
حضرت با دست مباركشان به زمين اشاره كرده پس آن را بر زمين نهادند در حالى كه مقابل قبله قرار داشتند.
6- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ الْحَجَّالِ عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَخْرُجُ فِي مَلَإٍ مِنَ النَّاسِ مِنْ أَصْحَابِهِ كُلَّ عَشِيَّةِ خَمِيسٍ إِلَى بَقِيعِ الْمَدَنِيِّينَ فَيَقُولُ ثَلَاثاً- السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا أَهْلَ الدِّيَارِ وَ ثَلَاثاً رَحِمَكُمُ اللَّهُ ثُمَّ يَلْتَفِتُ أَصْحَابَهُ وَ يَقُولُ هَوءُلَاءِ خَيْرٌ مِنْكُمْ فَيَقُولُونَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ لِمَ آمَنُوا وَ آمَنَّا وَ جَاهَدُوا وَ جَاهَدْنَا فَيَقُولُ إِنَّ هَوءُلَاءِ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ وَ مَضَوْا عَلَى ذَلِكَ [وَ أَنَا عَلَى ذَلِكَ شَهِيدٌ وَ أَنْتُمْ تَبْقَوْنَ بَعْدِي وَ لَا أَدْرِي مَا تُحْدِثُونَ بَعْدِي
از محمّد بن الحسين، از محمّد بن احمد، از موسى بن عمران، از عبد اللّه الحجّال، از صفوان الجمّال، وى مى‏گويد:
از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در هر شب جمعه با گروهى از اصحابشان به قبرستان بقيع در مدينه تشريف مى‏بردند و در آنجا سه مرتبه مى‏فرمودند:
السّلام عليكم يا اهل الدّيار (سلام و درود بر شما اى اهل شهرها).
و سه مرتبه مى‏فرمودند: رحمكم اللّه (خدا شما را رحمت كند).
سپس به اصحابشان توجّه نموده و مى‏فرمودند:
اين اهل قبور از شما بهتر هستند.
اصحاب عرض مى‏كردند: اى رسول خدا براى چه؟ ايشان ايمان آورده، ما نيز ايمان آورده‏ايم، ايشان جهاد كرده‏اند، ما نيز جهاد كرده‏ايم؟
حضرت فرمودند:
ايشان ايمان آورده ولى ايمانشان را به ظلم و ستم آلوده نكردند و با همين حال از دنيا رفتند و من بر اين امر شهادت مى‏دهم و شما پس از من در اين دنيا باقى مى‏مانيد و نمى‏دانم پس از من چه خواهيد كرد.
مترجم گويد:
اين كلام حضرت اشاره است به ارتداد و ستم‏هاى اصحاب پس از رحلت آن وجود مبارك پس كلمه «لا ادرى» نه به معناى نفى علم باشد بلكه كنايه است از حوادث واقعه بعد از آن جناب چنانچه در عرف اين نحو تعبير معمول مى‏باشد.
7- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ دَخَلَ عَلِيٌّ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ مَقْبَرَةً وَ مَعَهُ أَصْحَابُهُ فَنَادَى يَا أَهْلَ التُّرْبَةِ وَ يَا أَهْلَ الْغُرْبَةِ وَ يَا أَهْلَ الْخُمُودِ وَ يَا أَهْلَ الْهُمُودِ أَمَّا أَخْبَارُ مَا عِنْدَنَا فَأَمَّا أَمْوَالُكُمْ قَدْ قُسِمَتْ وَ نِسَاوءُكُمْ قَدْ نُكِحَتْ وَ دُورُكُمْ قَدْ سُكِنَتْ فَمَا خَبَرُ مَا عِنْدَكُمْ- ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى أَصْحَابِهِ وَ قَالَ أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ يُوءَذَنُ لَهُمْ فِي الْكَلَامِ لَقَالُوا لَمْ يُتَزَوَّدْ مِثْلَ التَّقْوَى زَادٌ خَيْرُ الزَّادِ التَّقْوَى
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى از پدرش از هارون بن مسلم از مسعدة بن زياد از حضرت جعفر بن محمّد از پدران بزرگوارشان عليهم السّلام حضرت فرمودند:
حضرت امير الموءمنين على عليه السّلام در حالى كه اصحابشان همراه بودند وارد قبرستانى شده و با صداى بلند فرمودند:
اى اهل خاك، و اى اهل غربت و اى اهل خموشى، و اى مردگان، امّا خبرهائى كه نزد ما است عبارتند از:
اموال شما قسمت شد، زنانتان ازدواج كردند، خانه‏هايتان را ديگران ساكن شدند.
حال بگوئيد اخبار نزد شما چيست؟!! سپس به اصحابشان توجّه نموده و فرمودند:
به خدا سوگند اگر اذن به ايشان داده شود كه سخن بگويند خواهند گفت:
هيچ توشه‏اى براى اين جا مثل تقوى و پرهيزكارى نيست (بهترين توشه تقوا است).
8- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَتِّيلٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ الْمُوءْمِنُ يَعْلَمُ بِمَنْ يَزُورُ قَبْرَهُ قَالَ نَعَمْ وَ لَا يَزَالُ مُسْتَأْنِساً بِهِ مَا زَالَ عِنْدَهُ فَإِذَا قَامَ وَ انْصَرَفَ مِنْ قَبْرِهِ دَخَلَهُ مِنِ انْصِرَافِهِ عَنْ قَبْرِهِ وَحْشَةٌ
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن الحسن، از حسن بن متّيل، از سهل بن زياد، از محمّد بن سنان، از اسحق بن عمّار، از حضرت ابى الحسن عليه السّلام، اسحق مى‏گويد:
محضر مباركش عرضه داشتم.
آيا موءمن آگاه است از كسى كه قبر او را زيارت مى‏كند؟
حضرت فرمودند:
بلى، پيوسته تا مادامى كه زائر بر سر قبرش هست با او مأنوس مى‏باشد و وقتى زائر بلند شده و او سر قبر او بر مى‏گردد از برگشتن وى وحشتى در موءمن ميّت پيدا مى‏شود.
9- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع كَيْفَ أُسَلِّمُ عَلَى أَهْلِ الْقُبُورِ قَالَ نَعَمْ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَى أَهْلِ الدِّيَارِ مِنَ الْمُوءْمِنِينَ وَ الْمُسْلِمِينَ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ نَحْنُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ بِكُمْ لَاحِقُونَ حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ عَنِ ابْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَهُ
حسن بن عبد اللّه بن محمّد بن عيسى، از پدرش، از جدّش، از عبد اللّه بن مغيره، از عبد اللّه بن سنان، وى مى‏گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: بر اهل قبور چگونه سلام دهم؟
حضرت فرمودند:
آرى، بگو:
السّلام على اهل الدّيار من الموءمنين و المسلمين (درود بر موءمنين و مسلمين كه اهل شهرها مى‏باشند).
انتم لنا فرط (شما بر ما سبقت گرفتيد) و نحن ان شاء اللّه بكم لاحقون (ما نيز ان شاء اللّه پشت سر شما خواهيم آمد.) پدرم رحمة اللّه عليه، از حسين بن حسن بن ابان، از محمّد بن اورمه، از عبد اللّه بن سنان نقل كرده كه وى گفت:
محضر مبارك حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم ... عين حديث گذشته را ذكر نموده است.
10- حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ أَبِي الْمِقْدَامِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ مَرَرْتُ مَعَ أَبِي جَعْفَرٍ ع بِالْبَقِيعِ فَمَرَرْنَا بِقَبْرِ رَجُلٍ مِنْ أَهْلِ الْكُوفَةِ مِنَ الشِّيعَةِ فَقُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ جُعِلْتُ فِدَاكَ هَذَا قَبْرُ رَجُلٍ مِنَ الشِّيعَةِ قَالَ فَوَقَفَ عَلَيْهِ وَ قَالَ اللَّهُمَّ ارْحَمْ غُرْبَتَهُ وَ صِلْ وَحْدَتَهُ- وَ آنِسْ وَحْشَتَهُ وَ آمِنْ رَوْعَتَهُ وَ أَسْكِنْ إِلَيْهِ مِنْ رَحْمَتِكَ مَا يُسْتَغْنَى بِهِ عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِوَاكَ وَ أَلْحِقْهُ بِمَنْ كَانَ يَتَوَلَّاهُ
حسن بن عبد اللّه، از پدرش، از حسن بن محبوب، از عمرو بن ابى المقدام، از پدرش، وى گفت: در خدمت حضرت ابى جعفر عليه السّلام به قبرستان بقيع عبور كرديم،
به قبر مردى از شيعيان كه اهل كوفه بود رسيديم، به حضرت عرض كردم: اين قبر يكى از شيعيان است فدايت شوم.
راوى مى‏گويد: حضرت درنگ نمود و فرمودند:
بار خدايا به غربتش رحم فرما، وحدت و تنهائيش را به پيوند مبدّل كن، در حال وحشتش انس بر قرار فرما، هراس او را بر طرف كن، از رحمتت آن قدر نصيبش نما كه از رحمت غير تو بى‏نياز گردد، و ملحقش كن به آنان كه وى ايشان را دوست دارد.
11- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ
عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ جَرَّاحٍ الْمَدَائِنِيِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع كَيْفَ التَّسْلِيمُ عَلَى أَهْلِ الْقُبُورِ قَالَ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَى أَهْلِ الدِّيَارِ مِنَ الْمُوءْمِنِينَ وَ الْمُسْلِمِينَ رَحِمَ اللَّهُ الْمُسْتَقْدِمِينَ مِنْكُمْ وَ الْمُسْتَأْخِرِينَ وَ إِنَّا إِنْ شَاءَ اللَّهُ بِكُمْ لَاحِقُونَ وَ رَوَاهُ الْبَرْقِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ جَرَّاحٍ الْمَدَائِنِيِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ ذَكَرَ مِثْلَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه، از حسين بن حسن بن ابان، از حسين بن سعيد، از نضر بن سويد، از قاسم بن سليمان، از جرّاح مدائنى، وى مى‏گويد:
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام پرسيدم: سلام دادن به اهل قبور چگونه است؟
حضرت فرمودند: بگو:
السّلام على اهل الدّيار من الموءمنين و المسلمين (درود بر اهل شهرها كه عبارتند از موءمنين و مسلمين) رحم اللّه المستقدمين منكم و المستأخرين (خدا رحمت كند سابقين و لاحقين ايشان را).
و انا ان شاء اللّه بكم لاحقون (ان شاء اللّه ما نيز به شما ملحق خواهيم شد).
برقى از پدرش، از نضر بن سويد، از قاسم بن سليمان، از جرّاح مدائنى نقل كرده كه وى گفت:
از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام پرسيدم ... و مثل همان حديث قبلى را ذكر نموده است.
12- وَجَدْتُ فِي بَعْضِ الْكُتُبِ مُحَمَّدُ بْنُ سِنَانٍ عَنِ الْمُفَضَّلِ [الْفُضَيْلِ ]قَالَ قَالَ مَنْ قَرَأَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ عِنْدَ قَبْرِ مُوءْمِنٍ سَبْعَ مَرَّاتٍ بَعَثَ اللَّهُ إِلَيْهِ مَلَكاً يَعْبُدُ اللَّهَ عِنْدَ قَبْرِهِ وَ يُكْتَبُ لَهُ وَ لِلْمَيِّتِ ثَوَابُ مَا يَعْمَلُ ذَلِكَ الْمَلَكُ فَإِذَا بَعَثَهُ اللَّهُ مِنْ قَبْرِهِ لَمْ يَمُرَّ عَلَى هَوْلٍ إِلَّا صَرَفَهُ اللَّهُ عَنْهُ بِذَلِكَ الْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ حَتَّى يُدْخِلَهُ اللَّهُ بِهِ الْجَنَّةَ وَ يَقْرَأُ مَعَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ سُورَةَ الْحَمْدِ وَ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ كُلَّ سُورَةٍ وَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ سَبْعَ مَرَّاتٍ وَ تَقْرَأُ بَعْدَ الْحَمْدِ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ سَبْعاً وَ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ ثَلَاثاً ثَلَاثاً
در برخى از كتب چنين يافتم:
محمّد بن سنان، از مفضل نقل كرده، وى گفت: فرمود:
كسى كه «انا انزلناه» را هفت مرتبه نزد قبر موءمنى بخواند خداوند متعال فرشته‏اى را به آنجا فرستاده تا خدا را در همان مكان عبادت كند و براى خواننده و ميّت ثواب عبادت آن فرشته منظور مى‏شود.
و وقتى خداوند ميّت را از قبر بيرون آورد بواسطه آن فرشته موكّل هول و هراس را از او بر طرف مى‏كند تا داخل بهشتش نمايد.
بعد از حمد سوره «إِنّا أَنْزَلْناهُ» را هفت بار بخوان سپس «معوّذتين» يعنى قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ و قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّاسِ و «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَدٌ» و «آية الكرسى» هر كدام را سه بار قرائت نما.
13- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا مَرَّ بِقُبُورِ قَوْمٍ مِنَ الْمُوءْمِنِينَ قَالَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ مِنْ دِيَارِ قَوْمٍ مُوءْمِنِينَ وَ إِنَّا إِنْ شَاءَ اللَّهُ بِكُمْ لَاحِقُونَ
پدرم رحمة اللّه عليه، از حسين بن حسن بن ابان، از محمّد بن اورمه، از نضر بن سويد، از عاصم بن حميد، از محمّد بن مسلم از حضرت ابى جعفر عليه السّلام، وى گفت: شنيدم آن حضرت مى‏فرمودند:
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم هر گاه به قبور دسته‏اى از موءمنين عبور مى‏كردند مى‏فرمودند:
السلام عليكم من ديار قوم موءمنين (سلام بر شما كه از شهرهاى قوم اهل ايمان هستيد).
و انا ان شاء اللّه بكم لاحقون (ما نيز ان شاء اللّه به شما ملحق خواهيم شد).
14- وَ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنِ ابْنِ عَجْلَانَ قَالَ قَامَ أَبُو جَعْفَرٍ ع عَلَى قَبْرِ رَجُلٍ فَقَالَ اللَّهُمَّ صِلْ وَحْدَتَهُ وَ آنِسْ وَحْشَتَهُ وَ أَسْكِنْ إِلَيْهِ مِنْ رَحْمَتِكَ مَا يَسْتَغْنِي بِهِ عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِوَاكَ
و پدرم از حسين بن حسن بن ابان، از محمّد بن ارومه، از على بن الحكم، از ابن عجلان نقل كرده كه وى گفت:
حضرت ابو جعفر عليه السّلام بر سر قبر مردى ايستاده و فرمودند:
اللّهم صل وحدته (خدايا وحدت و تنهائى او را به پيوند مبدّل كن).
و آنس وحشته (در حال وحشتش انس برقرار كن).
و اسكن اليه من رحمتك، يستغنى به عن رحمة من سواك (از رحمتت آن قدر نصيبش نما كه از رحمت و عنايت غير تو بى‏نياز گردد).
15- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع كَيْفَ نُسَلِّمُ عَلَى أَهْلِ الْقُبُورِ قَالَ نَعَمْ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَى
أَهْلِ الدِّيَارِ مِنَ الْمُوءْمِنِينَ وَ الْمُوءْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِمَاتِ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ إِنَّا بِكُمْ إِنْ شَاءَ اللَّهُ لَاحِقُونَ
و محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از احمد بن محمّد ابى عبد اللّه برقى، از حسن بن على الوشّاء از على بن ابى حمزه، وى گفت: از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام پرسيدم: بر اهل قبور چگونه سلام دهيم؟
حضرت فرمودند:
آرى، بگو:
السّلام على اهل الديار من الموءمنين و الموءمنات و المسلمين و المسلمات، انتم لنا فرط و إنا بكم ان شاء اللّه لاحقون.
(درود بر اهل شهرها كه موءمنين و موءمنات و مسلمين و مسلمات باشند، شما بر ما سبقت گرفتيد و ما نيز به شما ان شاء اللّه ملحق خواهيم شد).
16- حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ غَيْرُهُمَا عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ الْجَهْمِ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ سَعْدِ بْنِ طَرِيفٍ عَنِ الْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَ قَالَ مَرَّ عَلِيٌّ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع عَلَى الْقُبُورِ فَأَخَذَ فِي الْجَادَّةِ ثُمَّ قَالَ عَنْ يَمِينِهِ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا أَهْلَ الْقُبُورِ مِنْ أَهْلِ الْقُصُورِ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ نَحْنُ لَكُمْ تَبَعٌ وَ إِنَّا إِنْ شَاءَ اللَّهُ بِكُمْ لَاحِقُونَ ثُمَّ الْتَفَتَ عَنْ يَسَارِهِ فَقَالَ- السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا أَهْلَ الْقُبُورِ إِلَى آخِرِهِ
پدرم رحمة اللّه عليه و على بن الحسين و غير اين دو، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن خالد، از پدرش، از هارون بن جهم، از مفضّل بن صالح، از سعد بن طريف، از اصبغ بن نباته، وى گفت:
حضرت امير الموءمنين على عليه السّلام بر قبور عبور كردند، پس در وسط راه ايستاده سپس به طرف راست توجّه كرده و فرمودند:
السلام عليكم يا اهل القبور من اهل القصور (درود بر شما اى كسانى كه در قصرها بوده و اكنون در قبرها خفته‏ايد).
انتم لنا فرط و نحن لكم تبع و انا ان شاء اللّه بكم لاحقون (شما بر ما سبقت گرفتيد و ما بدنبال شما بوده و ان شاء اللّه به شما ملحق خواهيم شد).
سپس به طرف چپ توجّه نموده و فرمودند:
السلام على اهل القبور ... تا آخر كلمات زيارت.
17- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْوَلِيدِ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ سَعْدَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ يَخْرُجُ أَحَدُكُمْ إِلَى الْقُبُورِ فَيُسَلِّمُ وَ يَقُولُ السَّلَامُ عَلَى أَهْلِ الْقُبُورِ السَّلَامُ عَلَى مَنْ كَانَ فِيهَا مِنَ الْمُوءْمِنِينَ وَ الْمُسْلِمِينَ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ نَحْنُ لَكُمْ تَبَعٌ- وَ إِنَّا بِكُمْ لَاحِقُونَ وَ إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ يَا أَهْلَ الْقُبُورِ بَعْدَ سُكْنَى الْقُصُورِ يَا أَهْلَ الْقُبُورِ بَعْدَ النِّعْمَةِ وَ السُّرُورِ صِرْتُمْ إِلَى الْقُبُورِ يَا أَهْلَ الْقُبُورِ كَيْفَ وَجَدْتُمْ طَعْمَ الْمَوْتِ ثُمَّ يَقُولُ وَيْلٌ لِمَنْ صَارَ إِلَى النَّارِ ثُمَّ يُهْرِقُ دَمْعَتَهُ وَ يَنْصَرِفُ
محمّد بن الحسن بن الوليد از كسى كه ذكرش نموده، از احمد بن ابى عبد اللّه برقى، از پدرش، از سعد بن مسلم، از على بن ابى حمزه از ابى بصير، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هر گاه يكى از شما به قبرستان رفتيد، و ابتداء به اهل قبور سلام كرده و سپس بگوئيد:
درود بر اهل قبور، درود بر موءمنين و مسلمين كه در قبور مى‏باشند، شما بر ما سبقت گرفتيد و ما تابع شما بوده و ان شاء اللّه به شما ملحق خواهيم شد، ما براى خدا بوده و به سوى او برمى‏گرديم، اى كسانى كه در قبرها خفته‏ايد بعد از آنكه در قصرها بوديد، اى كسانى كه در قبرها خوابيده‏ايد بعد از آنكه اهل نعمت و سرور و شادى بوديد، به قبور داخل شديد، اى اهل قبور: مزه مرگ را چگونه يافتيد؟! سپس بگوئيد:
واى بر كسى كه پس از اين وادى به دوزخ داخل شود.
سپس اشگهاى آن حضرت ريخت و از قبرستان باز گشتند.
18- وَ عَنْهُ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْبَرْقِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا بَعْضُ أَصْحَابِنَا عَنْ عَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ الْقَصَبَانِيِّ عَنْ يَقْطِينٍ قَالَ أَخْبَرَنَا رَبِيعُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْمُسْلِيُّ قَالَ كَانَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا دَخَلَ الْجَبَّانَةَ يَقُولُ- السَّلَامُ عَلَى أَهْلِ الْجَنَّةِ
محمّد بن الحسن الوليد باسنادش از برقى، وى گفت:
برخى اصحاب از عبّاس بن عامر قصبانى، از يقطين، گفت:
ربيع بن محمّد مسلىّ به ما خبر داد و گفت:
حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام هر گاه به قبرستان داخل مى‏شدند مى‏فرمودند:
درود بر اهل بهشت.

باب صد و ششم فضيلت زيارت حضرت فاطمه دختر موسى بن جعفر صلوات اللّه عليه در شهر قم
1- حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيْهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ سَعْدِ بْنِ سَعْدٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ زِيَارَةِ فَاطِمَةَ بِنْتِ مُوسَى ع قَالَ مَنْ زَارَهَا فَلَهُ الْجَنَّةُ
على بن الحسن بن بابويه، از على بن ابراهيم بن هاشم، از پدرش از سعد بن سعد، از حضرت ابى الحسن الرضا عليه السّلام، وى گفت: از آن حضرت راجع به زيارت حضرت فاطمه دختر موسى بن جعفر سلام اللّه عليه پرسيدم؟
حضرت فرمودند:
كسى كه او را زيارت كند بهشت برايش خواهد بود.
2- حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي وَ الْجَمَاعَةُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ وَ غَيْرِهِ عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ الْبُوفَكِيِّ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنِ ابْنِ الرِّضَا ع قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ عَمَّتِي بِقُمَّ فَلَهُ الْجَنَّةُ
پدرم رحمة اللّه عليه و برادرم و جماعتى، از احمد بن ادريس، و غير او، از عمركى بن على البوفكى، از كسى كه ذكرش نموده از حضرت ابن الرضا سلام اللّه عليهما، حضرت فرمودند:
كسى كه قبر عمّه‏ام را در قم زيارت كند بهشت برايش مى‏باشد.

باب صد و هفتم فضيلت زيارت قبر حضرت عبد العظيم بن عبد اللّه الحسنى در رى
حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيْهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ بَعْضِ أَهْلِ الرَّيِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي الْحَسَنِ الْعَسْكَرِيِّ ع فَقَالَ أَيْنَ كُنْتَ فَقُلْتُ زُرْتُ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ ع فَقَالَ أَمَا إِنَّكَ لَوْ زُرْتَ قَبْرَ عَبْدِ الْعَظِيمِ عِنْدَكُمْ لَكُنْتَ كَمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع
على بن الحسين بن موسى بن بابويه، از محمّد بن يحيى العطّار، از بعضى اهل رى، وى گفت:
بر حضرت ابى الحسن العسكرى عليه السّلام داخل شدم، حضرت فرمودند:
كجا بودى؟
عرض كردم: به زيارت حضرت حسين بن على عليهما السّلام رفته بودم.
حضرت فرمودند:
آيا نمى‏دانى، اگر قبر عبد العظيم را كه نزدتان هست زيارت كنى مثل آن است كه حسين عليه السّلام را زيارت كرده‏اى.

باب صد و هشتم زيارت نادره
1- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ لِي إِنَّ عِنْدَكُمْ أَوْ قَالَ فِي قُرْبِكُمْ لَفَضِيلَةً مَا أُوتِيَ أَحَدٌ مِثْلَهَا وَ مَا أَحْسَبُكُمْ تَعْرِفُونَهَا كُنْهَ مَعْرِفَتِهَا وَ لَا تُحَافِظُونَ عَلَيْهَا وَ لَا عَلَى الْقِيَامِ بِهَا وَ إِنَّ لَهَا لَأَهْلًا خَاصَّةً قَدْ سُمُّوا لَهَا وَ أُعْطُوهَا بِلَا حَوْلٍ مِنْهُمْ وَ لَا قُوَّةٍ إِلَّا مَا كَانَ مِنْ صُنْعِ اللَّهِ لَهُمْ وَ سَعَادَةٍ حَبَاهُمُ اللَّهُ بِهَا وَ رَحْمَةٍ وَ رَأْفَةٍ وَ تَقَدُّمٍ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ مَا هَذَا الَّذِي وَصَفْتَ لَنَا وَ لَمْ تُسَمِّهِ قَالَ زِيَارَةُ جَدِّيَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَإِنَّهُ غَرِيبٌ بِأَرْضِ غُرْبَةٍ يَبْكِيهِ مَنْ زَارَهُ وَ يَحْزَنُ لَهُ مَنْ لَمْ يَزُرْهُ وَ يَحْتَرِقُ لَهُ مَنْ لَمْ يَشْهَدْهُ وَ يَرْحَمُهُ مَنْ نَظَرَ إِلَى قَبْرِ ابْنِهِ عِنْدَ رِجْلِهِ فِي أَرْضِ فَلَاةٍ لَا حَمِيمَ قُرْبَهُ وَ لَا قَرِيبَ ثُمَّ مَنَعَ الْحَقَّ وَ تَوَازَرَ عَلَيْهِ أَهْلُ الرِّدَّةِ حَتَّى قَتَلُوهُ وَ ضَيَّعُوهُ وَ عَرَضُوهُ لِلسِّبَاعِ وَ مَنَعُوهُ شُرْبَ مَاءِ الْفُرَاتِ الَّذِي يَشْرَبُهُ الْكِلَابُ وَ ضَيَّعُوا حَقَّ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ وَصِيَّتَهُ بِهِ وَ بِأَهْلِ بَيْتِهِ فَأَمْسَى مَجْفُوّاً فِي حُفْرَتِهِ صَرِيعاً بَيْنَ قَرَابَتِهِ وَ شِيعَتِهِ بَيْنَ أَطْبَاقِ التُّرَابِ قَدْ أُوحِشَ قُرْبُهُ فِي الْوَحْدَةِ وَ الْبُعْدِ عَنْ جَدِّهِ وَ الْمَنْزِلِ الَّذِي لَا يَأْتِيهِ إِلَّا مَنِ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلْإِيمَانِ وَ عَرَّفَهُ حَقَّنَا فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَدْ كُنْتُ آتِيهِ حَتَّى بُلِيتُ بِالسُّلْطَانِ وَ فِي حِفْظِ أَمْوَالِهِمْ وَ أَنَا عِنْدَهُمْ مَشْهُورٌ فَتَرَكْتُ لِلتَّقِيَّةِ إِتْيَانَهُ وَ أَنَا أَعْرِفُ مَا فِي إِتْيَانِهِ مِنَ الْخَيْرِ فَقَالَ هَلْ تَدْرِي مَا فَضْلُ مَنْ أَتَاهُ وَ مَا لَهُ عِنْدَنَا مِنْ جَزِيلِ الْخَيْرِ فَقُلْتُ لَا فَقَالَ أَمَّا الْفَضْلُ فَيُبَاهِيهِ مَلَائِكَةُ السَّمَاءِ وَ أَمَّا مَا لَهُ عِنْدَنَا فَالتَّرَحُّمُ عَلَيْهِ كُلَّ صَبَاحٍ وَ مَسَاءٍ وَ لَقَدْ حَدَّثَنِي أَبِي أَنَّهُ لَمْ يَخْلُ مَكَانُهُ مُنْذُ قُتِلَ مِنْ مُصَلٍّ يُصَلِّي عَلَيْهِ مِنَ الْمَلَائِكَةِ أَوْ مِنَ الْجِنِّ أَوْ مِنَ الْإِنْسِ أَوْ مِنَ الْوَحْشِ وَ مَا مِنْ شَيْءٍ إِلَّا وَ هُوَ يَغْبِطُ زَائِرَهُ وَ يَتَمَسَّحُ بِهِ وَ يَرْجُو فِي النَّظَرِ إِلَيْهِ الْخَيْرَ لِنَظَرِهِ إِلَى قَبْرِهِ ع ثُمَّ قَالَ بَلَغَنِي أَنَّ قَوْماً يَأْتُونَهُ مِنْ نَوَاحِي الْكُوفَةِ وَ نَاساً [أُنَاساً ]مِنْ غَيْرِهِمْ وَ نِسَاءً يَنْدُبْنَهُ وَ ذَلِكَ فِي النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَمِنْ بَيْنِ قَارِئٍ يَقْرَأُ وَ قَاصٍّ يَقُصُّ وَ نَادِبٍ يَنْدُبُ وَ قَائِلٍ يَقُولُ الْمَرَاثِيَ فَقُلْتُ نَعَمْ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَدْ شَهِدْتُ بَعْضَ مَا تَصِفُ فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَ فِي النَّاسِ مَنْ يَفِدُ إِلَيْنَا وَ يَمْدَحُنَا وَ يَرْثِي لَنَا وَ جَعَلَ عَدُوَّنَا مَنْ يَطْعُنُ عَلَيْهِمْ مِنْ قَرَابَتِنَا وَ غَيْرِهِمْ يَهُدُّونَهُمْ [يُهَدِّدُونَهُمْ ]وَ يُقَبِّحُونَ مَا يَصْنَعُونَ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سليمان، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد البصرى، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مى‏گويد: حضرت به من فرمودند:
بدرستى كه نزد شما است يا فرمودند: بدرستى كه در نزديكى شما است فضيلتى كه به احدى مثل آن اعطاء نشده و گمان نمى‏كنم كه به حقيقت آن پى برده باشيد، شما نگهدار آن نبوده و بر آن قيام نمى‏كنيد براى آن افراد خاصّى بوده كه اهلش هستند و اين فضيلت به آنها اعطاء شده بدون اينكه از ايشان حركت و فعاليتى سرزده باشد بلكه صرفا از ناحيه حق تعالى ايشان مورد رحمت و رأفت قرار گرفته و اين عطيّه الهى به آنها عنايت شده است.
عرض كردم: فدايت شوم اين فضيلتى كه توصيف فرموده و نامش را نبرديد چيست؟
حضرت فرمودند:
زيارت جدّم حسين بن على عليهما السّلام، چه آنكه او در سرزمين دور دست غريب مى‏باشد هر كس به زيارتش رود بر او مى‏گريد و اندوهگين مى‏شود و آن كس كه بر سر مزارش حاضر نشود مى‏سوزد و آن كس كه به پائين پاى آن حضرت به قبر فرزندش بنگرد و ملاحظه كند كه در آن زمين فلات دفن شده است بر آن حضرت ترحّم مى‏كند، نه خويشى در نزديكى آن جناب بوده و نه اقربايش آن جا مى‏باشند، او را از حقّ مسلّمش منع نموده و اهل ظلم و ستم و گروه مرتد با هم توافق كرده و بر عليه آن حضرت قيام كرده تا جايى كه او را كشته و بدن مباركش را در آن بيابان انداخته و در معرض درندگان گذاردند، از نوشيدن آب فرات كه سگ‏ها از آن مى‏آشاميدند او را منع كردند و بدين ترتيب حق رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را ضايع نموده و عمل به وصيّت و سفارشى كه آن وجود مبارك راجع به حضرتش به ساير افراد اهل بيتش نموده بود را ترك نمودند، عصر آن روزى كه حضرت شهيد شدند در حالى كه ستمها به آن جناب شده بود در بين اقرباء و پيروانش در گودال روى خاك‏ها افتاده بودند، اهل بيتش در آن بيابان تنها و دور از جدّ و منزل و كاشانه‏شان به حالتى غمگين و اندوه بودند، اين آزمايش براى احدى اتفاق نمى‏افتد مگر آنان كه خداوند امتحانشان كرده و قلبى مالامال از ايمان داشته و به حقّ ما عارف و آگاه مى‏باشند.
محضرش عرض كردم: فدايت شوم قبلا من به زيارت آن حضرت مى‏رفتم تا وقتى كه مبتلا به سلطان شده و من را مستحفظ اموالشان قرار دادند و چون من نزد ايشان مشهور و معروف بودم از اين رو زيارت آن جناب را تقيّه ترك كردم در حالى كه به ثواب و اجر زيارت آن حضرت كاملا واقف و آگاه هستم.
حضرت فرمودند:
آيا فضل و برترى كسى كه به زيارت آن حضرت رود را مى‏دانى؟ و آيا خير عظيم و جزيلى كه براى او نزد ما هست را آگاهى؟
عرضه داشتم: خير.
حضرت فرمودند:
امّا فضل او: تمام فرشتگان آسمان به او مباهات مى‏كنند.
و امّا خير عظيمى كه براى او نزد ما است: هر صبح و شام بر او رحمت مى‏شود.
سپس مصنّف كتاب رحمة اللّه مى‏فرمايد:
پدرم برايم نقل نمود كه از زمان شهادت آن حضرت آن مكان يك آن از نمازگزار خالى نمانده بلكه از آن تاريخ تا حال يا فرشتگان و يا جنّ و يا انس و يا وحوش در آن مكان مقدّس به عبادت و نماز اشتغال داشته‏اند، و هيچ موجودى نيست مگر آنكه به حال زائر آن حضرت غبطه مى‏خورد و او را مسح كرده و به او نظر كرده و در اين نظر اميد خير دارد زيرا شخصى كه وى به او نگريسته به قبر آن حضرت نظر افكنده است.
سپس حضرت فرمودند:
خبر به من داده‏اند كه از نواحى كوفه گروهى از غير اهل كوفه و زمانى به زيارتش رفته و بر آن حضرت ندبه و زارى نموده‏اند و اين زيارت در نيمه شعبان صورت گرفته، از اين گروه بعضى به قرائت قرآن مشغول بوده و برخى قضايا و حوادث واقعه كربلاء را براى ديگران بازگو كرده و جماعتى به ندبه و زارى سرگم شده و پاره‏اى به خواندن مراثى مبادرت نموده‏اند.
عرض كردم: بلى فدايت شوم من شاهد برخى از اين توصيفاتى كه مى‏فرمائيد بوده‏ام.
حضرت فرمودند:
حمد و سپاس خدائى را كه در ميان مردم كسانى را گذارده كه بطرف ما كوچ و سفر كرده و مدح و مراثى ما را مى‏گويند و در مقابل دشمن ما را كسانى قرار داده كه از اقرباء ما بوده و آن گروه اوّل را مورد طعن قرار مى‏دهند ولى ديگران ايشان را هلاك كرده و كار و عملشان را تقبيح مى‏نمايند.
2- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بَكْرٍ الْأَرَّجَانِيِّ قَالَ صَحِبْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فِي طَرِيقِ مَكَّةَ مِنَ الْمَدِينَةِ فَنَزَلْنَا مَنْزِلًا يُقَالُ لَهُ عُسْفَانُ ثُمَّ مَرَرْنَا بِجَبَلٍ أَسْوَدَ عَنْ يَسَارِ الطَّرِيقِ مُوحِشٍ فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ ص مَا أَوْحَشَ هَذَا الْجَبَلَ مَا رَأَيْتُ فِي الطَّرِيقِ مِثْلَ هَذَا فَقَالَ لِي يَا ابْنَ بَكْرٍ أَ تَدْرِي أَيُّ جَبَلٍ هَذَا قُلْتُ لَا قَالَ هَذَا جَبَلٌ يُقَالُ لَهُ الْكَمَدُ وَ هُوَ عَلَى وَادٍ مِنْ أَوْدِيَةِ جَهَنَّمَ وَ فِيهِ قَتَلَةُ أَبِيَ الْحُسَيْنِ ع اسْتَوْدَعَهُمْ فِيهِ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمْ مِيَاهُ جَهَنَّمَ مِنَ الْغِسْلِينِ وَ الصَّدِيدِ وَ الْحَمِيمِ وَ مَا يَخْرُجُ مِنْ جُبِّ الْجَوِي وَ مَا يَخْرُجُ مِنَ الْفَلَقِ مِنْ أَثَامٍ وَ مَا يَخْرُجُ مِنْ طِينَةِ الْخَبَالِ وَ مَا يَخْرُجُ مِنْ جَهَنَّمَ وَ مَا يَخْرُجُ مِنْ لَظَى وَ مِنَ الْحُطَمَةِ- وَ مَا يَخْرُجُ مِنْ سَقَرَ وَ مَا يَخْرُجُ مِنَ الْحَمِيمِ وَ مَا يَخْرُجُ مِنَ الْهَاوِيَةِ وَ مَا يَخْرُجُ مِنَ السَّعِيرِ- وَ مَا مَرَرْتُ بِهَذَا الْجَبَلِ فِي سَفَرِي فَوَقَفْتُ بِهِ إِلَّا رَأَيْتُهُمَا يَسْتَغِيثَانِ إِلَيَّ وَ إِنِّي لَأَنْظُرُ إِلَى قَتَلَةِ أَبِي وَ أَقُولُ لَهُمَا إِنَّمَا هَوءُلَاءِ فَعَلُوا مَا أَسَّسْتُمَا لَمْ تَرْحَمُونَا إِذْ وُلِّيتُمْ- وَ قَتَلْتُمُونَا وَ حَرَمْتُمُونَا وَ وَثَبْتُمْ عَلَى قَتْلِنَا [حَقِّنَا ]وَ اسْتَبْدَدْتُمْ بِالْأَمْرِ دُونَنَا فَلَا رَحِمَ اللَّهُ مَنْ يَرْحَمُكُمَا ذُوقَا وَبَالَ مَا قَدَّمْتُمَا وَ مَا اللَّهُ بِظَلّامٍ لِلْعَبِيدِ وَ أَشَدُّهُمَا تَضَرُّعاً وَ اسْتِكَانَةً الثَّانِي فَرُبَّمَا وَقَفْتُ عَلَيْهِمَا لِيَتَسَلَّى عَنِّي بَعْضُ مَا فِي قَلْبِي- وَ رُبَّمَا طَوَيْتُ الْجَبَلَ الَّذِي هُمَا فِيهِ وَ هُوَ جَبَلُ الْكَمَدِ قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَإِذَا طَوَيْتَ الْجَبَلَ فَمَا تَسْمَعُ قَالَ أَسْمَعُ أَصْوَاتَهُمَا يُنَادِيَانِ عَرِّجْ عَلَيْنَا نُكَلِّمْكَ فَإِنَّا نَتُوبُ وَ أَسْمَعُ مِنَ الْجَبَلِ صَارِخاً يَصْرُخُ بِي أَجِبْهُمَا وَ قُلْ لَهُمَا اخْسَوءُا فِيها وَ لا تُكَلِّمُونِ قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ مَنْ مَعَهُمْ قَالَ كُلُّ فِرْعَوْنٍ عَتَا عَلَى اللَّهِ وَ حَكَى اللَّهُ عَنْهُ فِعَالَهُ وَ كُلُّ مَنْ عَلَّمَ الْعِبَادَ الْكُفْرَ فَقُلْتُ مَنْ هُمْ قَالَ نَحْوُ بُولِسَ الَّذِي عَلَّمَ الْيَهُودَ أَنَّ يَدَ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ وَ نَحْوُ نَسْطُورَ الَّذِي عَلَّمَ النَّصَارَى أَنَّ عِيسَى الْمَسِيحَ ابْنُ اللَّهِ وَ قَالَ لَهُمْ هُمْ ثَلَاثَةٌ وَ نَحْوُ فِرْعَوْنِ مُوسَى الَّذِي قَالَ- أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلى وَ نَحْوُ نُمْرُودَ الَّذِي قَالَ قَهَرْتُ أَهْلَ الْأَرْضِ وَ قَتَلْتُ مَنْ فِي السَّمَاءِ وَ قَاتِلِ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ قَاتِلِ فَاطِمَةَ وَ مُحَسِّنٍ وَ قَاتِلِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع فَأَمَّا مُعَاوِيَةُ وَ عَمْرٌو فَمَا يَطْمَعَانِ فِي الْخَلَاصِ وَ مَعَهُمْ كُلُّ مَنْ نَصَبَ لَنَا الْعَدَاوَةَ وَ أَعَانَ عَلَيْنَا بِلِسَانِهِ وَ يَدِهِ وَ مَالِهِ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَأَنْتَ تَسْمَعُ ذَا كُلَّهُ وَ لَا تُقْرَعُ قَالَ يَا ابْنَ بَكْرٍ إِنَّ قُلُوبَنَا غَيْرُ قُلُوبِ النَّاسِ إِنَّا مُطِيعُونَ مُصَفَّوْنَ مُصْطَفَوْنَ نَرَى مَا لَا يَرَى النَّاسُ وَ نَسْمَعُ مَا لَا يَسْمَعُ النَّاسُ وَ إِنَّ الْمَلَائِكَةَ تَنْزِلُ عَلَيْنَا فِي رِحَالِنَا وَ تَتَقَلَّبُ فِي فُرُشِنَا وَ تَشْهَدُ طَعَامَنَا وَ تَحْضُرُ مَوْتَانَا وَ تَأْتِينَا بِأَخْبَارِ مَا يَحْدُثُ قَبْلَ أَنْ يَكُونَ وَ تُصَلِّي مَعَنَا وَ تَدْعُو لَنَا وَ تُلْقِي عَلَيْنَا أَجْنِحَتَهَا وَ تَتَقَلَّبُ عَلَى أَجْنِحَتِهَا صِبْيَانُنَا وَ تَمْنَعُ الدَّوَابَّ أَنْ تَصِلَ إِلَيْنَا وَ تَأْتِينَا مِمَّا فِي الْأَرَضِينَ مِنْ كُلِّ نَبَاتٍ فِي زَمَانِهِ وَ تَسْقِينَا مِنْ مَاءِ كُلِّ أَرْضٍ نَجِدُ ذَلِكَ فِي آنِيَتِنَا وَ مَا مِنْ يَوْمٍ وَ لَا سَاعَةٍ وَ لَا وَقْتِ صَلَاةٍ إِلَّا وَ هِيَ تَتَهَيَّأُ لَهَا وَ مَا مِنْ لَيْلَةٍ تَأْتِي عَلَيْنَا إِلَّا وَ أَخْبَارُ كُلِّ أَرْضٍ عِنْدَنَا وَ مَا يَحْدُثُ فِيهَا وَ أَخْبَارُ الْجِنِّ وَ أَخْبَارُ أَهْلِ الْهَوَى مِنَ الْمَلَائِكَةِ وَ مَا مِنْ مَلِكٍ يَمُوتُ فِي الْأَرْضِ وَ يَقُومُ غَيْرُهُ إِلَّا أَتَانَا خَبَرُهُ وَ كَيْفَ سِيرَتُهُ فِي الَّذِينَ قَبْلَهُ وَ مَا مِنْ أَرْضٍ مِنْ سِتَّةِ أَرَضِينَ إِلَى السَّابِعَةِ إِلَّا وَ نَحْنُ نُوءْتَى بِخَبَرِهِمْ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَأَيْنَ مُنْتَهَى هَذَا الْجَبَلِ قَالَ إِلَى الْأَرْضِ السَّابِعَةِ [السَّادِسَةِ [_وَ فِيهَا جَهَنَّمُ عَلَى وَادٍ مِنْ أَوْدِيَتِهِ عَلَيْهِ حَفَظَةٌ أَكْثَرُ مِنْ نُجُومِ السَّمَاءِ وَ قَطْرِ الْمَطَرِ وَ عَدَدِ مَا فِي الْبِحَارِ وَ عَدَدِ الثَّرَى قَدْ وُكِّلَ كُلُّ مَلَكٍ مِنْهُمْ بِشَيْءٍ وَ هُوَ مُقِيمٌ عَلَيْهِ لَا يُفَارِقُهُ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِلَيْكُمْ جَمِيعاً يُلْقُونَ الْأَخْبَارَ قَالَ لَا إِنَّمَا يُلْقَى ذَلِكَ إِلَى صَاحِبِ الْأَمْرِ وَ إِنَّا لَنَحْمِلُ مَا لَا يَقْدِرُ الْعِبَادُ عَلَى الْحُكُومَةِ فِيهِ فَنَحْكُمُ فِيهِ فَمَنْ لَمْ يَقْبَلْ حُكُومَتَنَا جَبَرَتْهُ الْمَلَائِكَةُ عَلَى قَوْلِنَا وَ أَمَرَتِ الَّذِينَ يَحْفَظُونَ نَاحِيَةً أَنْ يَقْسِرُوهُ عَلَى قَوْلِنَا وَ إِنْ كَانَ مِنَ الْجِنِّ مِنْ أَهْلِ الْخِلَافِ وَ الْكُفْرِ أَوْثَقَتْهُ وَ عَذَّبَتْهُ حَتَّى يَصِيرَ إِلَى مَا حَكَمْنَا بِهِ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَهَلْ يَرَى الْإِمَامُ مَا بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ فَقَالَ يَا ابْنَ بَكْرٍ فَكَيْفَ يَكُونُ حُجَّةَ اللَّهِ عَلَى مَا بَيْنَ قُطْرَيْهَا وَ هُوَ لَا يَرَاهُمْ وَ لَا يَحْكُمُ فِيهِمْ وَ كَيْفَ يَكُونُ حُجَّةً عَلَى قَوْمٍ غُيَّبٍ لَا يَقْدِرُ عَلَيْهِمْ وَ لَا يَقْدِرُونَ عَلَيْهِ وَ كَيْفَ يَكُونُ مُوءَدِّياً عَنِ اللَّهِ وَ شَاهِداً عَلَى الْخَلْقِ وَ هُوَ لَا يَرَاهُمْ وَ كَيْفَ يَكُونُ حُجَّةً عَلَيْهِمْ وَ هُوَ مَحْجُوبٌ عَنْهُمْ وَ قَدْ جَعَلَ بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَهُ أَنْ يَقُومَ بِأَمْرِ رَبِّهِ فِيهِمْ وَ اللَّهُ يَقُولُ وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلّا كَافَّةً لِلنّاسِ يَعْنِي بِهِ مَنْ عَلَى الْأَرْضِ وَ الْحُجَّةُ مِنْ بَعْدِ النَّبِيِّ ص يَقُومُ مَقَامَ النَّبِيِّ ص مِنْ بَعْدِهِ وَ هُوَ الدَّلِيلُ عَلَى مَا تَشَاجَرَتْ فِيهِ الْأُمَّةُ وَ الآْخِذُ بِحُقُوقِ النَّاسِ وَ الْقَيَّامُ بِأَمْرِ اللَّهِ- وَ الْمُنْصِفُ لِبَعْضِهِمْ مِنْ بَعْضٍ فَإِذَا لَمْ يَكُنْ مَعَهُمْ مَنْ يَنْفُذُ قَوْلُهُ وَ هُوَ يَقُولُ سَنُرِيهِمْ آياتِنا فِي الآْفاقِ وَ فِي أَنْفُسِهِمْ فَأَيُّ آيَةٍ فِي الآْفَاقِ غَيْرِنَا أَرَاهَا اللَّهُ أَهْلَ الآْفَاقِ- وَ قَالَ ما نُرِيهِمْ مِنْ آيَةٍ إِلّا هِيَ أَكْبَرُ مِنْ أُخْتِها فَأَيُّ آيَةٍ أَكْبَرُ مِنَّا وَ اللَّهِ إِنَّ بَنِي هَاشِمٍ وَ قُرَيْشاً لَتَعْرِفُ مَا أَعْطَانَا اللَّهُ وَ لَكِنَّ الْحَسَدَ أَهْلَكَهُمْ كَمَا أَهْلَكَ إِبْلِيسَ وَ إِنَّهُمْ لَيَأْتُونَنَا إِذَا اضْطُرُّوا وَ خَافُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ فَيَسْأَلُونَّا فَنُوَضِّحُ لَهُمْ فَيَقُولُونَ نَشْهَدُ أَنَّكُمْ أَهْلُ الْعِلْمِ ثُمَّ يَخْرُجُونَ فَيَقُولُونَ مَا رَأَيْنَا أَضَلَّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوءُلَاءِ وَ يَقْبَلُ مَقَالَتَهُمْ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَخْبِرْنِي عَنِ الْحُسَيْنِ ع لَوْ نُبِشَ كَانُوا يَجِدُونَ فِي قَبْرِهِ شَيْئاً قَالَ يَا ابْنَ بَكْرٍ مَا أَعْظَمَ مَسَائِلَكَ الْحُسَيْنُ ع مَعَ أَبِيهِ وَ أُمِّهِ وَ أَخِيهِ الْحَسَنِ فِي مَنْزِلِ رَسُولِ اللَّهِ ص يُحْبَوْنَ كَمَا يُحْبَى وَ يُرْزَقُونَ كَمَا يُرْزَقُ فَلَوْ نُبِشَ فِي أَيَّامِهِ لَوُجِدَ وَ أَمَّا الْيَوْمَ فَهُوَ حَيٌّ عِنْدَ رَبِّهِ يُرْزَقُ وَ يَنْظُرُ إِلَى مُعَسْكَرِهِ وَ يَنْظُرُ إِلَى الْعَرْشِ مَتَى يُوءْمَرُ أَنْ يَحْمِلَهُ وَ إِنَّهُ لَعَلَى يَمِينِ الْعَرْشِ مُتَعَلِّقٌ يَقُولُ يَا رَبِّ أَنْجِزْ لِي مَا وَعَدْتَنِي وَ إِنَّهُ لَيَنْظُرُ إِلَى زُوَّارِهِ وَ هُوَ أَعْرَفُ بِهِمْ وَ بِأَسْمَاءِ آبَائِهِمْ وَ بِدَرَجَاتِهِمْ وَ بِمَنْزِلَتِهِمْ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ أَحَدِكُمْ بِوَلَدِهِ وَ مَا فِي رَحْلِهِ وَ إِنَّهُ لَيَرَى مَنْ يَبْكِيهِ فَيَسْتَغْفِرُ لَهُ رَحْمَةً لَهُ وَ يَسْأَلُ أَبَاهُ الِاسْتِغْفَارَ لَهُ وَ يَقُولُ لَوْ تَعْلَمُ أَيُّهَا الْبَاكِي مَا أُعِدَّ لَكَ لَفَرِحْتَ أَكْثَرَ مِمَّا جَزِعْتَ فَلَيَسْتَغْفِرُ لَهُ كُلُّ مَنْ سَمِعَ بُكَاءَهُ مِنَ الْمَلَائِكَةِ فِي السَّمَاءِ وَ فِي الْحَائِرِ وَ يَنْقَلِبُ وَ مَا عَلَيْهِ مِنْ ذَنْبٍ
و با همين اسناد از عبد اللّه اصم، از عبد اللّه بن بكير ارجانىّ نقل شده، وى گفت:
با حضرت ابا عبد اللّه عليه السّلام در راه مكه از مدينه همراه بودم، پس به جايى كه «عسفان» ناميده مى‏شد فرود آمديم و سپس از كنار كوهى سياه كه در سمت چپ جاده بود و كوهى وحشت‏ناك به نظر مى‏آمد عبور كرديم، محضر آن حضرت عرض كردم:
اى پسر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم، چقدر اين كوه وحشت‏ناك است! در اين راه كوهى مثل اين نديده‏ام.
حضرت فرمودند:
اى پسر بكير، مى‏دانى اين چه كوهى است؟
عرض كردم: خير.
فرمودند:
اين كوهى است بنام «كمد» و آن در وادى از وادى‏هاى دوزخ بوده و در آن قاتلين پدرم امام حسين عليه السّلام نگه داشته شده‏اند، در اين كوه از زير قاتلين آب‏هاى جهنّمى جارى مى‏باشند، اين آب‏ها عبارتند از:
غسلين (آبى كه از پوست و گوشت دوزخيان جارى است)، صديد (آبى كه ناشى از چرك و زرد آب باشد) حميم (عرق دوزخيان را گويند) آبى كه از چاه جوّى خارج مى‏شود و آن آبى است گنديده و متعفّن، آبى كه از چاه فلق در دوزخ خارج مى‏شود و آن آبى است حاصل از چرك و خون مجرمين، آبى كه از خبال يعنى چرك بدن دوزخيان جارى است، آبى كه از جهنم روان است، آبى كه از لظى (وادى از وادى‏هاى جهنم) بيرون مى‏آيد، آبى كه از حطمه (وادى از وادى‏هاى جهنم) خارج مى‏شود، آبى كه از سقر (وادى از وادى‏هاى جهنّم) بيرون مى‏آيد آبى كه از حميم (وادى از وادى‏هاى دوزخ) خارج مى‏شود، آبى كه از هاويه (وادى از وادى‏هاى دوزخ) بيرون مى‏آيد، آبى كه از سعير (وادى از وادى‏هاى دوزخ) خارج مى‏شود.
و من در هيچ يك از سفرهايم به اين كوه مرور نكرده و نه ايستادم مگر آنكه آن دو را ديدم كه به من استغاثه و التماس مى‏كردند و نيز قاتلين پدرم را مشاهده نمودم، به آن دو گفته و مى‏گويم:
اين قاتلين آنچه را كه شما تأسيس كرده‏ايد انجام داده‏اند، چرا وقتى زمام امور به دستتان بود به ما رحم نكرده و ما را كشتيد و از حقوق خود محروممان نموديد و بر قتل و كشتن ما اقدام كرده و استبداد محض و كامل را به اجراء گذارديد خدا رحم نكند به كسى كه به شما دو نفر رحم كند بچشيد وزر و وبالى را كه خود فراهمش نموده‏ايد، و خدا نسبت به بندگانش ظالم و ستمكار نيست. البتّه دوّمى تضرّع و اضطرابش شديدتر از اوّلى است و بسا ايستاده و حالشان را مشاهده كرده تا اندكى از بغض و كينه و ناراحتى كه از ايشان در قلب دارم كاهش يافته و كمى تسلّى و آرامش خاطر پيدا كنم، و بسا كوهى كه آن دو در آن محبوس هستند را طى كرده و از آن بالا رفته‏ام و آن كوه «كمد» مى‏باشد.
راوى گفت: محضرش عرض كردم: فدايت شوم وقتى از كوه بالا رفتيد و آن را طى نموديد چه صدائى شنيديد:
حضرت فرمودند:
صداى آن دو را شنيدم كه فرياد مى‏زدند: ما را بالا بياور تا با تو صحبت كنيم، ما توبه كرده‏ايم و مى‏شنيدم از كوه كه فرياد مى‏زد و به من مى‏گفت: جواب اين دو را بده و به ايشان بگو:
پائين رويد و صحبت نكنيد! راوى مى‏گويد: عرضه داشتم: فدايت شوم چه كسانى با اين دو مى‏باشند؟
حضرت فرمودند:
هر فرعون و متكبّرى كه بر خدا طغيان كرده و خداوند كردارش را بازگو فرموده است و نيز هر كسى كه به بندگان كفر تعليم كرده است.
عرض كردم: ايشان چه كسانى هستند.
حضرت فرمودند:
نظير «بولس» كه به يهود ياد داد كه دست خدا بسته است و مثل «نسطور» كه به نصارى ياد داد كه حضرت عيسى مسيح فرزند خدا است و ايشان سه تا هستند (يعنى معبود سه تا است: اب، ابن و روح القدس).
و مانند: فرعون معاصر با حضرت موسى عليه السّلام كه گفت: أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلى و بدين ترتيب ادّعاى خدائى كرد و همچون: نمرودى كه گفت: اهل زمين را مورد قهر خود داده و آنچه در آسمان هست را كشتم و نيز نظير: قاتل امير الموءمنين عليه السّلام و قاتل فاطمه عليها السّلام و محسن و قاتل امام حسن و امام حسين عليهما السّلام و امّا معاويه و عمرو بن عاص ابدا طمع و درخواست خلاص شدن از عذاب را نمى‏كنند.
و نيز تمام كسانى كه نصب عداوت ما اهل بيت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را نموده‏اند با ايشان هستند و همچنين كسانى كه با زبان و دست و مالشان بر عليه ما اقدام كردند، با ايشان مى‏باشند.
عرض كردم: فدايت شوم شما تمام اين صداها را مى‏شنويد و به فزع نمى‏آئيد؟
حضرت فرمودند:
اى پسر بكير، قلوب و دل‏هاى ما غير از دلهاى مردم است، ما مطيع كامل حق تعالى و خالص از هر آلودگى بوده و برگزيده بارى تعالى مى‏باشيم، مى‏بينيم آنچه را كه مردم نمى‏بينند، مى‏شنويم آنچه را كه ديگران نمى‏شنوند فرشتگان در منازل ما فرود مى‏آيند و در روى فرش‏هاى ما حركت كرده در كنار سفره ما حاضر و شاهد هستند بر مردگان ما حاضر مى‏شوند، اخبار حوادثى كه هنوز واقع نشده‏اند را به ما مى‏رسانند، با ما نماز خوانده و براى ما دعاء مى‏كنند، پرها و بالهايشان را براى ما پهن مى‏كنند، كودكان و اطفال ما روى بال‏هاى ايشان حركت مى‏كنند، مانع مى‏شوند از اينكه جنبندگان به ما دست يافته و ايذاء و آزارمان كنند، از تمام گياهان و نباتاتى كه در زمين مى‏رويند در فصل و زمانشان براى ما مى‏آورند، از آب‏هاى مختلف روى زمين به ما مى‏آشامانند و ما آنها را در ظروف خود مى‏يابيم، و هيچ روز و ساعت و وقت نمازى نيست مگر آنكه فرشتگان براى آنها آماده مى‏باشند، و هيچ شبى فرا نمى‏رسد مگر آنكه اخبار تمام نقاط زمين را براى ما مى‏آورند و نيز آنچه در زمين واقع مى‏شود و اخبار جن و ملائكه را براى ما بازگو مى‏كنند، و هيچ فرشته‏اى در زمين نمى‏ميرد و ديگرى جاى آن قرار نمى‏گيرد مگر آنكه ما را اطّلاع داده و رويه و سيره آن فرشته را با كسانى كه قبلش بوده‏اند را براى ما بيان مى‏كنند، و هيچ زمينى از شش طبقه زمين تا طبقه هفتم نيست مگر آنكه جز آنها را به ما مى‏دهند.
عرض كردم: فدايت شوم انتهاى اين كوه كجا است؟
حضرت فرمودند:
تا طبقه هفتم زمين ادامه داشته و در آنجا دوزخى است كه وادى از وادى‏هاى جهنم مى‏باشد و نگهبانانى كه مستحفظ آن هستند از ستارگان آسمان و دانه‏هاى باران و قطره‏هاى آب در درياها و از عدد خاك‏هاى در كره زمين بيشتر مى‏باشند، هر كدام از اين فرشتگان موكّل بر امرى بوده كه مراقب آن بوده و از آن تخلّف نمى‏كنند.
عرض كردم: فدايت شوم به همه شما اهل بيت اين اخبار را مى‏دهند؟
حضرت فرمودند:
خير، تنها به كسى كه صاحب امر ولايت است، ما حامل چيزى هستيم كه بندگان قدرت حكومت در آن را ندارند، پس ما در آن حكومت مى‏نمائيم و كسى كه حكومت ما را نپذيرد فرشتگان او را بر آن مجبور مى‏كنند و امر مى‏كنند به
كسانى كه حافظ آن ناحيه هستند كه بندگان را بر قول و حكومت ما ملزم و مجبور كنند و اگر جنّى از اهل خلاف و كفر باشد او را به بند كشيده و آن قدر عذابش مى‏كنند تا بر حكم ما گردن نهد.
عرض كردم: فدايت شوم: آيا امام بين مشرق و مغرب را مى‏بيند؟
حضرت فرمودند:
اى پسر بكير چگونه امام حجّت خدا باشد بر آنچه بين دو نقطه مقابل هم در كره زمين واقع شده‏اند و حال آنكه آنها را نديده و در ميانشان حكم نكند؟! و چگونه بتوان گفت امام حجّت است بر قوم و جماعتى كه در نظرش غائب هستند و بر آنها قدرت نداشته و آنها نيز بر دسترسى داشتن به وى جهت رفع نيازمندى‏هاى خويش قدرت ندارند؟
و چگونه امام احكام و حقائق را از طرف خدا اداء كند و شاهد بر خلق باشد در حالى كه آنها را نمى‏بيند؟!
و چگونه حجّت بر ايشان باشد در حالى كه آنها از وى محجوب و مستور مى‏باشند؟! در حالى كه امام عليه السّلام به امر خدا بين مردم نصب شده تا واسطه بين خدا و مخلوق باشد، خدا در قرآن خطاب به پيغمبرش مى‏فرمايد: وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلّا كَافَّةً لِلنّاسِ (ما تو را نفرستاديم مگر براى همه مردم).
مقصود از «كَافَّةً لِلنّاسِ» تمام كسانى هستند كه روى كره زمين مى‏باشند و حجّت بعد از نبى صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بعد از آن وجود مبارك قائم مقام او بايد باشد پس همان طورى كه نبىّ حجّت است براى تمام مردم روى زمين و بايد بر همه تسلّط داشته باشد حجّت بعد از او و قائم مقامش نيز بايد چنين باشد و اساسا مناصب امام بعد از پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم امورى است كه لازمه آن اينست كه وى بايد به تمام امت و به كافه مردم مسلّط بوده و آنها را ببيند، اين مناسب عبارتند از:
الف: راهنما براى حلّ مشاجراتى كه بين امّت واقع مى‏شود.
ب: حقوق مردم را احقاق كردن و گرفتن.
ج: قيام نمودن به امر خدا و فرمانش را بين مردم اجراء كردن.
د: انصاف گرفتن از بعضى براى بعضى ديگر.
در نتيجه بايد امام قولش نافذ بين كلّ مردم باشد تا بدين ترتيب نظم عالم محفوظ ماند، و هرج و مرج پيش نيايد، حال اگر با مردم امام و رهبرى نباشد كه قولش بين آنها نافذ باشد كلام خدا در قرآن كريم بى‏مصداق مى‏ماند، حقتعالى در قرآن مى‏فرمايد:
سَنُرِيهِمْ آياتِنا فِي الآْفاقِ وَ فِي أَنْفُسِهِمْ (محققا به ايشان نشان مى‏دهيم آيات خود را كه در آفاق و انفس مى‏باشند)، با توجّه به اين آيه مى‏پرسم:
چه آيه‏اى در آفاق غير از ما وجود دارد كه خداوند متعال به آن اهل آفاق را نشان داده است؟ و نيز در جاى ديگر فرموده:
ما نُرِيهِمْ مِنْ آيَةٍ إِلّا هِيَ أَكْبَرُ مِنْ أُخْتِها (ما به ايشان هيچ آيه‏اى را نشان نداديم مگر آنكه آن آيه از آيه ديگر بزرگتر بود).
چه آيه‏اى را شما بزرگ‏تر از ما سراغ داريد، به خدا سوگند بنى هاشم و قريش به آنچه خدا به ما اعطاء فرموده آگاه و عارف هستند ولى حسد ايشان را هلاك كرده همان طورى كه حسد ابليس را هلاك نمود.
ايشان در موارد اضطرار نزد ما مى‏آيند و از ما مشكلشان را سوءال مى‏كنند و ما براى ايشان توضيح داده و مشكلشان را حلّ مى‏كنيم بعد از آن مى‏گويند:
شهادت مى‏دهيم كه شما اهل علم هستيد و از نزد ما كه خارج شدند پيش ديگران مى‏گويند:
ما نديديم كسى را گمراه‏تر از آنان كه از ايشان تبعيت كرده و گفتار آنها را بپذيرند! عرض كردم: فدايت شوم به من خبر دهيد از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام: اگر قبر آن حضرت را نبش كنند در آن چيزى مى‏يابند؟
حضرت فرمود:
اى پسر بكير، سوءال بسيار بزرگى نمودى، حسين عليه السّلام با پدر و مادر و برادرش حسن عليهم السّلام در منزل رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بوده به ايشان اعطاء مى‏شود همان طورى كه به آن جناب اعطاء مى‏گردد، روزى مى‏خورند همان طورى كه آن حضرت روزى مى‏خورد، اگر در همان ايام قبر را نبش مى‏كردند، البته آن حضرت را در آن مى‏يافتند، امّا امروز آن حضرت زنده بوده و نزد پروردگارش روزى مى‏خورد و به لشكرش و به عرش مى‏نگرد تا چه كسى و در چه وقت امر شود كه آن را حمل كند، آن حضرت در سمت راست عرش ايستاده مى‏گويد:
پروردگارا، وعده‏اى كه به من داده‏اى عملى كن، به زوّارش نگريسته و او به ايشان و اسماء پدرانشان و به درجات و مراتب آنها نزد خدا از شما نسبت به فرزندتان و آنچه در منزل داريد اعرف و آگاه‏تر است آن حضرت مى‏بيند كسانى را كه بر او مى‏گريند پس از خدا طلب آمرزش براى ايشان مى‏كند و از پدر بزرگوارش نيز طلب آمرزش براى ايشان مى‏كند و مى‏گويد:
اى گريه‏كننده اگر بدانى براى تو چه آماده شده فرح و شادى تو بيش از جزع و ناراحتى تو خواهد بود پس تمام فرشتگانى كه در آسمان و حائر بوده و صداى گريه او را مى‏شنوند برايش استغفار مى‏كنند و وى حركت مى‏كند در حالى كه هيچ گناهى بر او نمى‏باشد.
3- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ زِيَادِ بْنِ الْجَلَالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا مِنْ نَبِيٍّ وَ لَا وَصِيِّ نَبِيٍّ يَبْقَى
فِي الْأَرْضِ بِأَكْثَرَ مِنْ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ثُمَّ تُرْفَعُ رُوحُهُ وَ عَظْمُهُ وَ لَحْمُهُ إِلَى السَّمَاءِ وَ إِنَّمَا يُوءْتَى مَوَاضِعُ آثَارِهِمْ وَ يُبَلِّغُونَهُمْ مِنْ بَعِيدٍ السَّلَامَ وَ يُسْمِعُونَهُمْ فِي مَوَاضِعِ آثَارِهِمْ مِنْ قَرِيبٍ وَ حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى وَ غَيْرِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ زِيَادٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ مِثْلَهُ
محمّد بن يعقوب، از عدّه‏اى اصحاب، از احمد بن محمّد بن عيسى، از علىّ بن الحكم، از زياد بن ابى الحلال، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام، حضرت فرمودند:
هيچ پيغمبر و هيچ جانشين پيغمبرى بيش از سه روز روى زمين باقى نمى‏ماند سپس روح و استخوان و گوشت او را به آسمان مى‏برند، و مردم به اماكن و مواضعى كه آثار ايشان هست (يعنى قبورشان) رفته و از دور به ايشان ابلاغ سلام مى‏كنند و از نزديك در مواضع آثارشان سلامشان را به ايشان مى‏شنوانند.
پدرم رحمة اللّه عليه و محمّد بن يعقوب، از محمّد بن يحيى و غيرش از احمد بن محمّد، از على بن الحكم، از زياد، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام مثل همين حديث را نقل كرده.
4- وَ حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ يَرْفَعُهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ تكون [نَكُونُ بِ مَكَّةَ أَوْ بِالْمَدِينَةِ أَوْ بِالْحَائِرِ أَوِ الْمَوَاضِعِ الَّتِي يُرْجَى فِيهَا الْفَضْلُ فَرُبَّمَا يَخْرُجُ الرَّجُلُ يَتَوَضَّأُ فَيَجِيءُ الآْخَرُ فَيَصِيرُ مَكَانَهُ قَالَ مَنْ سَبَقَ إِلَى مَوْضِعٍ فَهُوَ أَحَقُّ بِهِ يَوْمَهُ وَ لَيْلَتَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه از محمّد بن يحيى، از احمد بن محمّد، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از برخى اصحابش بطور مرفوعه از ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده! وى گفت: محضر مبارك حضرت عرض كردم: ما در مكّه يا در مدينه يا در حائر و يا در جاهايى كه اميد فضل در آن مى‏رود مى‏باشيم، بسا يكى از ما براى وضوء از مكانش خارج شده ديگرى جايش را اتخاذ مى‏كند حكم آن چيست؟
حضرت فرمودند:
در آن روز و شب وى احق و اولى به آن مكان مى‏باشد.
5- حَدَّثَنِي أَبُو الْعَبَّاسِ مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مَنِيعٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ صَفْوَانَ بْنِ مِهْرَانَ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ أَهْوَنُ مَا يَكْتَسِبُ زَائِرُ الْحُسَيْنِ ع فِي كُلِّ حَسَنَةٍ أَلْفُ أَلْفِ حَسَنَةٍ وَ السَّيِّئَةُ وَاحِدَةٌ وَ أَيْنَ الْوَاحِدَةُ مِنْ أَلْفِ أَلْفٍ ثُمَّ قَالَ يَا صَفْوَانُ أَبْشِرْ فَإِنَّ لِلَّهِ مَلَائِكَةً مَعَهَا قُضْبَانٌ مِنْ نُورٍ فَإِذَا أَرَادَ الْحَفَظَةُ أَنْ تَكْتُبَ عَلَى زَائِرِ الْحُسَيْنِ ع سَيِّئَةً قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ لِلْحَفَظَةِ كُفِّي فَتَكُفُّ فَإِذَا عَمِلَ حَسَنَةً قَالَتْ لَهَا اكْتُبِي أُولَئِكَ الَّذِينَ يُبَدِّلُ اللّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ
ابو العبّاس محمّد بن جعفر، از محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از منيع، از صفوان بن يحيى، از صفوان بن مهران الجمّال، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
كمترين چيزى كه زائر امام حسين عليه السّلام بدست مى‏آورد اين است كه در مقابل هر يك حسنه‏اى كه از او صادر شود.
حق تعالى هزار هزار حسنه به او پاداش دهد و در قبال هر يك سيئه‏اى كه مرتكب شود تنها يك سيئه برايش منظور مى‏كند و يكى كجا و هزار هزار تا كجا؟! سپس حضرت فرمودند:
اى صفوان، بشارت باد تو را، خداوند متعال فرشتگانى دارد كه با آنها تازيانه‏اى از نور بود و هر گاه فرشتگان حافظ و نگهبان بخواهند بر زائر امام حسين عليه السّلام سيئه‏اى بنويسند، فرشتگان به حافظين مى‏گويند:
از اين كار خود دارى كنيد، آنها خود را از آن باز مى‏دارند و وقتى زائر عمل حسنه‏اى انجام دهد فرشتگان به حافظين مى‏گويند:
بنويسيد، ايشان كسانى هستند كه حق تعالى سيئاتشان را به حسنه تبديل فرموده است.
6- حَدَّثَنِي أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي يَحْيَى الْوَاسِطِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْحَذَّاءِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ إِنَّ إِلَى جَانِبِكُمْ مَقْبَرَةً يُقَالُ لَهَا بَرَاثَا يُحْشَرُ مِنْهَا عِشْرُونَ وَ مِائَةُ أَلْفِ شَهِيدٍ كَشُهَدَاءِ بَدْرٍ
پدرم رحمة اللّه عليه، از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از ابى يحيى واسطى، از ابى الحسن الحذّاء وى گفت: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام فرمودند:
در طرف شما مقبره‏اى است كه به آن «براثا» گويند از آن صد و بيست هزار شهيد محشور شده همچون شهداء بدر.
7- وَ رُوِيَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْفَضْلِ قَالَ سَمِعْتُ جَعْفَرَ بْنَ
مُحَمَّدٍ ع يَقُولُ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع فِي شَهْرِ رَمَضَانَ وَ مَاتَ فِي الطَّرِيقِ لَمْ يُعْرَضْ وَ لَمْ يُحَاسَبْ وَ يُقَالُ لَهُ ادْخُلِ الْجَنَّةَ آمِناً
و از محمّد بن مروان روايت شده كه گفت:
محمّد بن الفضل مى‏گويد: از حضرت جعفر بن محمّد عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را در ماه رمضان زيارت كند و در راه فوت شود در معرض عتاب و خطاب او را نياورده و نسبت به اعمالش محاسبه
صورت نگرفته بلكه، به او گفته مى‏شود:
داخل بهشت شو در حالى كه در امان هستى.
8- حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنِ السُّحْتِ الْخَزَّازِ قَالَ حَدَّثَنَا حَفْصٌ الْمُزَنِيُّ عَنْ عُمَرَ بْنِ بَيَاضٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ قَالَ لِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ يَا أَبَانُ مَتَى عَهْدُكَ بِقَبْرِ الْحُسَيْنِ ع قُلْتُ لَا وَ اللَّهِ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مَا لِي بِهِ عَهْدٌ مُنْذُ حِينٍ فَقَالَ سُبْحَانَ اللَّهِ الْعَظِيمِ وَ أَنْتَ مِنْ رُوءَسَاءِ الشِّيعَةِ تَتْرُكُ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع لَا تَزُورُهُ- مَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ سَيِّئَةً وَ غَفَرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ يَا أَبَانُ لَقَدْ قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع فَهَبَطَ عَلَى قَبْرِهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَ عَلَيْهِ وَ يَنُوحُونَ عَلَيْهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
پدرم و محمّد بن الحسن رحمة اللّه عليهما جميعا از حسين بن سعيد، وى گفت:
على بن سحت خزّاز برايم نقل نمود و گفت: حفص مزنى، از عمر بن بياض، از ابان بن تغلب نقل كرد كه وى گفت: حضرت جعفر بن محمّد عليهما السّلام به من فرمودند:
اى ابان چه وقت قبر حسين عليه السّلام را زيارت كردى؟
عرض كردم: به خدا سوگند اى پسر رسول خدا تا بحال به زيارت آن حضرت نرفته‏ام.
حضرت فرمودند:
سبحان اللّه، تو از روءساى شيعه هستى و زيارت امام حسين عليه السّلام را ترك مى‏كنى، به زيارتش نمى‏روى؟! كسى كه حسين عليه السّلام را زيارت كند خداوند به هر قدمى كه برمى‏دارد يك حسنه برايش مى‏نويسد و از او در مقابل هر قدمش يك گناه محو مى‏فرمايد و تمام گناهان سابق و لاحقش را مى‏آمرزد، اى ابان وقتى حسين عليه السّلام كشته شد هفتاد هزار فرشته ژوليده و غبار آلود بر قبرش از آسمان هبوط كرده و از آن تاريخ تا ظهور قيامت بر او گريه و نوحه‏سرائى مى‏نماند.
9- حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ عَنِ الْمُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْجَهْمِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع أَيُّهُمَا أَفْضَلُ رَجُلٌ يَأْتِي مَكَّةَ وَ لَا يَأْتِي الْمَدِينَةَ أَوْ رَجُلٌ يَأْتِي النَّبِيَّ وَ لَا يَأْتِي مَكَّةَ قَالَ فَقَالَ لِي أَيَّ شَيْءٍ تَقُولُونَ أَنْتُمْ قُلْتُ نَحْنُ نَقُولُ فِي الْحُسَيْنِ ع فَكَيْفَ فِي النَّبِيِّ ص قَالَ أَمَا لَئِنْ قُلْتَ ذَلِكَ لَقَدْ شَهِدَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع عِيداً بِالْمَدِينَةِ فَانْصَرَفَ فَدَخَلَ عَلَى النَّبِيِّ ص فَسَلَّمَ عَلَيْهِ ثُمَّ قَالَ لِمَنْ حَضَرَهُ أَمَا لَقَدْ فُضِّلْنَا أَهْلَ الْبُلْدَانِ كُلَّهُمْ مَكَّةَ فَمَنْ دُونَهَا لِسَلَامِنَا عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص
حسين بن محمّد بن عامر، از معلّى بن محمّد البصرى، از على بن اسباط، از حسن بن جهم، وى گفت: محضر ابى الحسن الرّضا عليه السّلام عرض كردم: كدام يك از اين دو عمل افضل است:
اينكه شخصى به مكّه رفته و مدينه نرود يا به زيارت نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در مدينه رفته و به مكّه نرود؟
راوى گفت: حضرت به من فرمودند:
شما كدام را افضل مى‏دانيد؟
عرض كردم: ما در باره زيارت امام حسين عليه السّلام زيارت آن جناب را از مكّه رفتن افضل مى‏دانيم چه رسد به زيارت نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم.
حضرت فرمودند: آگاه باش اگر اين كلام را بگوئى صحيح و درست است چه آنكه حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السّلام در يكى از اعياد در مدينه حضور بهم رسانده و سپس مراجعت نموده داخل بر نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم شدند و بر آن حضرت سلام كرده و سپس به كسانى كه براى زيارت نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم حاضر شده بودند فرمودند:
بدانيد ما بر تمام اهل شهرها، مكه و غير آن تفضيل داده‏شده‏ايم زيرا بر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سلام كرده‏ايم.
10- حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ يَرْفَعُهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ نَكُونُ بِمَكَّةَ أَوْ بِالْمَدِينَةِ أَوْ بِالْحَائِرِ أَوْ الْمَوَاضِعِ الَّتِي يُرْجَى فِيهَا الْفَضْلُ فَرُبَّمَا يَخْرُجُ الرَّجُلُ لِيَتَوَضَّأَ فَيَجِيءُ آخَرُ فَيَصِيرُ مَكَانَهُ قَالَ مَنْ سَبَقَ إِلَى مَوْضِعٍ فَهُوَ أَحَقُّ بِهِ يَوْمَهُ وَ لَيْلَتَهُ
پدرم رحمة اللّه عليه از سعد بن عبد اللّه، از احمد بن محمّد بن عيسى، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع ...
مترجم گويد:
اين حديث با ترجمه‏اش تحت رقم شماره از همين باب قبلا نقل شد.
11- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَمَّا أُسْرِيَ بِالنَّبِيِّ ص إِلَى السَّمَاءِ قِيلَ لَهُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَخْتَبِرُكَ فِي ثَلَاثٍ لِيَنْظُرَ كَيْفَ صَبْرُكَ قَالَ أُسَلِّمُ لِأَمْرِكَ يَا رَبِّ وَ لَا قُوَّةَ لِي عَلَى الصَّبْرِ إِلَّا بِكَ فَمَا هُنَّ قِيلَ لَهُ أَوَّلُهُنَّ الْجُوعُ وَ الْأَثَرَةُ عَلَى نَفْسِكَ وَ عَلَى أَهْلِكَ لِأَهْلِ الْحَاجَةِ قَالَ قَبِلْتُ يَا رَبِّ وَ رَضِيتُ وَ سَلَّمْتُ وَ مِنْكَ التَّوْفِيقُ وَ الصَّبْرُ وَ أَمَّا الثَّانِيَةُ فَالتَّكْذِيبُ وَ الْخَوْفُ الشَّدِيدُ وَ بَذْلُكَ مُهْجَتَكَ فِي مُحَارَبَةِ أَهْلِ الْكُفْرِ بِمَالِكَ وَ نَفْسِكَ وَ الصَّبْرُ عَلَى مَا يُصِيبُكَ مِنْهُمْ مِنَ الْأَذَى وَ مِنْ أَهْلِ النِّفَاقِ وَ الْأَلَمِ فِي الْحَرْبِ وَ الْجِرَاحِ قَالَ قَبِلْتُ يَا رَبِّ وَ رَضِيتُ وَ سَلَّمْتُ وَ مِنْكَ التَّوْفِيقُ وَ الصَّبْرُ وَ أَمَّا الثَّالِثَةُ فَمَا يَلْقَى أَهْلُ بَيْتِكَ مِنْ بَعْدِكَ مِنَ الْقَتْلِ أَمَّا أَخُوكَ عَلِيٌّ فَيَلْقَى مِنْ أُمَّتِكَ الشَّتْمَ وَ التَّعْنِيفَ وَ التَّوْبِيخَ وَ الْحِرْمَانَ وَ الْجَحْدَ [وَ الْجُهْدَ ]وَ الظُّلْمَ وَ آخِرُ ذَلِكَ الْقَتْلُ فَقَالَ يَا رَبِّ قَبِلْتُ وَ رَضِيتُ وَ مِنْكَ التَّوْفِيقُ وَ الصَّبْرُ وَ أَمَّا ابْنَتُكَ فَتُظْلَمُ وَ تُحْرَمُ وَ يُوءْخَذُ حَقُّهَا غَصْباً الَّذِي تَجْعَلُهُ لَهَا وَ تُضْرَبُ وَ هِيَ حَامِلٌ وَ يُدْخَلُ عَلَيْهَا وَ عَلَى حَرِيمِهَا وَ مَنْزِلِهَا بِغَيْرِ إِذْنٍ ثُمَّ يَمَسُّهَا هَوَانٌ وَ ذُلٌّ ثُمَّ لَا تَجِدُ مَانِعاً وَ تَطْرَحُ مَا فِي بَطْنِهَا مِنَ الضَّرْبِ وَ تَمُوتُ مِنْ ذَلِكَ الضَّرْبِ قُلْتُ إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ- قَبِلْتُ يَا رَبِّ وَ سَلَّمْتُ وَ مِنْكَ التَّوْفِيقُ وَ الصَّبْرُ [لِلصَّبْرِ ]وَ يَكُونُ لَهَا مِنْ أَخِيكَ ابْنَانِ يُقْتَلُ أَحَدُهُمَا غَدْراً وَ يُسْلَبُ وَ يُطْعَنُ تَفْعَلُ بِهِ ذَلِكَ أُمَّتُكَ قُلْتُ يَا رَبِّ قَبِلْتُ وَ سَلَّمْتُ- إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ وَ مِنْكَ التَّوْفِيقُ لِلصَّبْرِ وَ أَمَّا ابْنُهَا الآْخَرُ فَتَدْعُوهُ أُمَّتُكَ لِلْجِهَادِ ثُمَّ يَقْتُلُونَهُ صَبْراً وَ يَقْتُلُونَ وُلْدَهُ وَ مَنْ مَعَهُ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ ثُمَّ يَسْلُبُونَ حَرَمَهُ فَيَسْتَعِينُ بِي وَ قَدْ مَضَى الْقَضَاءُ مِنِّي فِيهِ بِالشَّهَادَةِ لَهُ وَ لِمَنْ مَعَهُ وَ يَكُونُ قَتْلُهُ حُجَّةً عَلَى مَنْ بَيْنَ قُطْرَيْهَا فَيَبْكِيهِ أَهْلُ السَّمَاوَاتِ وَ أَهْلُ الْأَرَضِينَ جَزَعاً عَلَيْهِ وَ تَبْكِيهِ مَلَائِكَةٌ لَمْ يُدْرِكُوا نُصْرَتَهُ ثُمَّ أُخْرِجُ مِنْ صُلْبِهِ ذَكَراً بِهِ أَنْصُرُكَ وَ إِنَّ شَبَحَهُ عِنْدِي تَحْتَ الْعَرْشِ وَ فِي نُسْخَةٍ أُخْرَى- ثُمَّ أُخْرِجُ مِنْ صُلْبِهِ ذَكَراً أَنْتَصِرُ لَهُ بِهِ وَ إِنَّ شَبَحَهُ عِنْدِي تَحْتَ الْأَرْشِ يَمْلَأُ الْأَرْضَ بِالْعَدْلِ وَ يُطْبِقُهَا بِالْقِسْطِ يَسِيرُ مَعَهُ الرُّعْبُ يَقْتُلُ حَتَّى يُشَكَّ فِيهِ قُلْتُ إِنَّا لِلَّهِ فَقِيلَ ارْفَعْ رَأْسَكَ فَنَظَرْتُ إِلَى رَجُلٍ أَحْسَنِ النَّاسِ صُورَةً وَ أَطْيَبِهِمْ رِيحاً وَ النُّورُ يَسْطَعُ مِنْ بَيْنِ عَيْنَيْهِ وَ مِنْ فَوْقِهِ وَ مِنْ تَحْتِهِ فَدَعَوْتُهُ فَأَقْبَلَ إِلَيَّ وَ عَلَيْهِ ثِيَابُ النُّورِ وَ سِيمَاءُ كُلِّ خَيْرٍ حَتَّى قَبَّلَ بَيْنَ عَيْنَيَّ وَ نَظَرْتُ إِلَى الْمَلَائِكَةِ قَدْ حَفُّوا بِهِ لَا يُحْصِيهِمْ إِلَّا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقُلْتُ يَا رَبِّ لِمَنْ يَغْضَبُ هَذَا وَ لِمَنْ أَعْدَدْتَ هَوءُلَاءِ وَ قَدْ وَعَدْتَنِي النَّصْرَ فِيهِمْ فَأَنَا أَنْتَظِرُهُ مِنْكَ وَ هَوءُلَاءِ أَهْلِي وَ أَهْلُ بَيْتِي- وَ قَدْ أَخْبَرْتَنِي مِمَّا يَلْقَوْنَ مِنْ بَعْدِي وَ لَئِنْ [وَ لَوْ ]شِئْتَ لَأَعْطَيْتَنِي النَّصْرَ فِيهِمْ عَلَى مَنْ بَغَى عَلَيْهِمْ وَ قَدْ سَلَّمْتُ وَ قَبِلْتُ وَ رَضِيتُ وَ مِنْكَ التَّوْفِيقُ وَ الرِّضَا وَ الْعَوْنُ عَلَى الصَّبْرِ- فَقِيلَ لِي أَمَّا أَخُوكَ فَجَزَاوءُهُ عِنْدِي جَنَّةُ الْمَأْوَى نُزُلًا بِصَبْرِهِ أفلح [أُفْلِجُ حُجَّتَهُ عَلَى الْخَلَائِقِ يَوْمَ الْبَعْثِ وَ أُوَلِّيهِ حَوْضَكَ يَسْقِي مِنْهُ أَوْلِيَاءَكُمْ وَ يَمْنَعُ مِنْهُ أَعْدَاءَكُمْ وَ أَجْعَلُ عَلَيْهِ جَهَنَّمَ بَرْداً وَ سَلَاماً يَدْخُلُهَا وَ يُخْرِجُ مَنْ كَانَ فِي قَلْبِهِ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ مِنَ الْمَوَدَّةِ وَ أَجْعَلُ مَنْزِلَتَكُمْ فِي دَرَجَةٍ وَاحِدَةٍ فِي الْجَنَّةِ وَ أَمَّا ابْنُكَ الْمَخْذُولُ الْمَقْتُولُ وَ ابْنُكَ الْمَغْدُورُ الْمَقْتُولُ صَبْراً فَإِنَّهُمَا مِمَّا أُزَيِّنُ بِهِمَا عَرْشِي وَ لَهُمَا مِنَ الْكَرَامَةِ سِوَى ذَلِكَ مِمَّا لَا يَخْطُرُ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ لِمَا أَصَابَهُمَا مِنَ الْبَلَاءِ فَعَلَيَّ فَتَوَكَّلْ وَ لِكُلِّ مَنْ أَتَى قَبْرَهُ مِنَ الْخَلْقِ مِنَ الْكَرَامَةِ لِأَنَّ زُوَّارَهُ زُوَّارُكَ وَ زُوَّارَكَ زُوَّارِي وَ عَلَيَّ كَرَامَةُ زُوَّارِي [زَائِرِي ]وَ أَنَا أُعْطِيهِ مَا سَأَلَ وَ أَجْزِيهِ جَزَاءً يَغْبِطُهُ مَنْ نَظَرَ إِلَى عَظَمَتِي إِيَّاهُ وَ مَا أَعْدَدْتُ لَهُ مِنْ كَرَامَتِي وَ أَمَّا ابْنَتُكَ فَإِنِّي أُوْقِفُهَا عِنْدَ عَرْشِي فَيُقَالُ لَهَا إِنَّ اللَّهَ قَدْ حَكَّمَكِ فِي خَلْقِهِ فَمَنْ ظَلَمَكِ وَ ظَلَمَ وُلْدَكِ فَاحْكُمِي فِيهِ بِمَا أَحْبَبْتِ فَإِنِّي أُجِيزُ حُكُومَتَكِ فِيهِمْ فَتَشْهَدُ الْعَرْصَةُ فَإِذَا وَقَفَ مَنْ ظَلَمَهَا أَمَرْتُ بِهِ إِلَى النَّارِ فَيَقُولُ الظَّالِمُ وَا حَسْرَتَاهْ عَلَى مَا فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ وَ يَتَمَنَّى الْكَرَّةَ وَ يَعَضُّ الظّالِمُ عَلى يَدَيْهِ وَ يَقُولُ يا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا- يا وَيْلَتى لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلاناً خَلِيلًا وَ قَالَ حَتّى إِذا جاءَنا قالَ يا لَيْتَ بَيْنِي وَ بَيْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِينُ. وَ لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْيَوْمَ إِذْ ظَلَمْتُمْ أَنَّكُمْ فِي الْعَذابِ مُشْتَرِكُونَ فَيَقُولُ الظَّالِمُ أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبادِكَ فِي ما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ أَوِ الْحُكْمُ لِغَيْرِكَ فَيُقَالُ لَهُمْ أَلا لَعْنَةُ اللّهِ عَلَى الظّالِمِينَ. الَّذِينَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللّهِ وَ يَبْغُونَها عِوَجاً وَ هُمْ بِالآْخِرَةِ هُمْ كافِرُونَ وَ أَوَّلُ مَنْ يُحْكَمُ فِيهِمْ مُحَسِّنُ بْنُ عَلِيٍّ ع وَ فِي قَاتِلِهِ ثُمَّ فِي قُنْفُذٍ فُيُوءْتَيَانِ هُوَ وَ صَاحِبُهُ فَيُضْرَبَانِ بِسِيَاطٍ مِنْ نَارٍ لَوْ وَقَعَ سَوْطٌ مِنْهَا عَلَى الْبِحَارِ لَغَلَتْ مِنْ مَشْرِقِهَا إِلَى مَغْرِبِهَا- وَ لَوْ وُضِعَتْ عَلَى جِبَالِ الدُّنْيَا لَذَابَتْ حَتَّى تَصِيرَ رَمَاداً فَيُضْرَبَانِ بِهَا ثُمَّ يَجْثُوا أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ ع بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ لِلْخُصُومَةِ مَعَ الرَّابِعِ فَيُدْخَلُ الثَّلَاثَةُ فِي جُبٍّ فَيُطْبَقُ عَلَيْهِمْ لَا يَرَاهُمْ أَحَدٌ وَ لَا يَرَوْنَ أَحَداً فَيَقُولُ الَّذِينَ كَانُوا فِي وَلَايَتِهِمْ- رَبَّنا أَرِنَا الَّذَيْنِ أَضَلّانا مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ نَجْعَلْهُما تَحْتَ أَقْدامِنا لِيَكُونا مِنَ الْأَسْفَلِينَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْيَوْمَ إِذْ ظَلَمْتُمْ أَنَّكُمْ فِي الْعَذابِ مُشْتَرِكُونَ فَعِنْدَ ذَلِكَ يُنَادُونَ بِالْوَيْلِ وَ الثُّبُورِ وَ يَأْتِيَانِ الْحَوْضَ فَيَسْأَلَانِ عَنْ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع وَ مَعَهُمْ حَفَظَةٌ فَيَقُولَانِ اعْفُ عَنَّا وَ اسْقِنَا وَ تُخَلِّصُنَا [خَلِّصْنَا فَيُقَالُ لَهُمْ فَلَمّا رَأَوْهُ زُلْفَةً سِيئَتْ وُجُوهُ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ قِيلَ هذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تَدَّعُونَ بِإِمْرَةِ الْمُوءْمِنِينَ ارْجِعُوا ظِمَاءً مُظْمَئِينَ إِلَى النَّارِ- فَمَا شَرَابُكُمْ إِلَّا الْحَمِيمُ وَ الْغِسْلِينُ وَ مَا تَنْفَعُكُمْ شَفاعَةُ الشّافِعِينَ
محمّد بن عبد اللّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سليمان، از محمّد بن خالد، از عبد اللّه بن حمّاد بصرى از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصم، از حمّاد بن عثمان، از حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام حضرت فرمودند:
زمانى كه نبى اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را به آسمان سير دادند به حضرتش عرض شد:
خداوند تبارك و تعالى مى‏خواهد شما را در سه چيز بيازمايد تا صبر شما را ببيند، حضرت عرض كرد: پروردگارا من تسليم امر تو هستم، من توان صبر را ندارم مگر به كمك تو، آن سه چيز كدامند؟
به حضرتش گفته شد:
اوّل آنها جوع و گرسنگى و ضيق بر خودت و بر اهلت.
حضرت عرض كرد: پروردگارا آن را پذيرفته و راضى شده و تسليم بوده و از تو توفيق و صبر مى‏خواهم.
و امّا دوّم: آنكه تكذيب شده و خوف شديد بر تو عارض گشته و در محاربه با اهل كفر مال و نفس خويش را بذل كرده و بر اذيّت و آزارى كه از ناحيه ايشان و اهل نفاق به تو مى‏رسد صبر كرده و درد و جراحاتى كه در حرب بر تو وارد مى‏شود را تحمّل كنى. حضرت عرض كرد:
پروردگارا آن را پذيرفته و راضى شده و تسليم بوده و از تو توفيق و صبر مى‏خواهم.
و امّا سوّم: عبارت است از آنچه بعد از تو به اهل بيتت متوجه مى‏شود و آن قتل و كشته شدن ايشان است.
امّا برادرت على: از ناحيه امّتت، فحش و درشتى و سرزنش و حرمان از حق و انكار و ظلم به او متوجّه شده و در آخر او را خواهند كشت.
عرض كرد:
پروردگارا آن را پذيرفته و راضى شده و تسليم بوده و از تو توفيق و صبر مى‏خواهم.
و امّا دخترت: مورد ستم قرار گرفته، حقش را غصب مى‏كنند، او را مى‏زنند در حالى كه حامل و باردار است به حريم و منزلش بدون اذن وى داخل شده و افراد پست و فرومايه او را رنجور مى‏نمايند و وى مانع و دافعى نيافته و بدنبال ضرب و كتكى كه مى‏خورد حملش سقط شده و از ناحيه آن فوت و رحلت مى‏كند.
حضرت عرض كرد:
إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ، پذيرفتم و راضى شده و تسليم آن بوده و از تو توفيق و صبر مى‏خواهم سپس به حضرتش گفته شد:
براى دخترت از برادرت دو پسر مى‏باشد كه يكى از آن دو را امّتت با حيله و نيرنگ مى‏كشند، لباسش را از او سلب نموده و مورد طعن و سرزنش‏ها قرار مى‏دهند.
حضرت عرض كرد:
پروردگارا پذيرفتم و تسليم آن شده و إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ از تو توفيق براى صبر مى‏خواهم.
و امّا فرزند ديگرش را امّتت براى جهاد دعوت كرده سپس او را با طرز بد و ناهنجارى مى‏كشند، فرزندانش و آنچه از اهل بيتش با او باشند را مى‏كشند و سپس حرمش را اسير مى‏كنند، پس از من كمك و استعانت مى‏جويد ولى حكم از من صادر شده كه وى و تمام آنان كه با او هستند شهيد شوند، قتل او حجّت است بر كسانى كه بين دو طرف زمين مى‏باشند، اهل آسمان‏ها و سكنه زمين بر او گريسته و جزع و بى‏تابى مى‏كنند، و فرشتگانى كه نتوانستند او را يارى كنند بر اين امر مى‏گريند، سپس از صلب و پشت او فرزندى خارج مى‏كنم كه بواسطه‏اش تو را نصرت و يارى مى‏نمايم، شبح و تمثال آن فرزند نزد من بوده و تحت عرش مى‏باشد، به واسطه او زمين را پر از عدل و داد كرده و رعب و وحشت با او سير و حركت مى‏كند، آن قدر از مردم بكشد كه در او شك كنند كه آيا حجّت خدا است يا نه عرض كردم: انا للّه! به آن حضرت گفته شد:
سرت را بالا كن، پس نظر كردم به مردى كه زيباترين مردم از حيث صورت و خوش‏ترين آنها از جهت بو، بود، نور از بين دو ديدگان و بالاى سر و پائين پاهايش ساطع و درخشان بود، پس او را خواندم، به سويم آمد در حالى كه بر او جامه‏هائى از نور بود به من رسيد تا بين دو چشمم را بوسيد نگريستم به فرشتگانى كه دور او را حلقه زده بودند و عدد آنها را غير از خداوند عزّ و جلّ ديگر نمى‏دانست عرض كردم:
پروردگارا، اين شخص براى چه كسى غضب كرده و اين گروه فرشتگان را براى چه شخصى آماده كرده‏اى؟
به من وعده نصرت در ايشان داده‏اى پس انتظار آن را از تو دارم، ايشان اهل و اهل بيت من بوده، تو خودت از ايذاء و آزادى كه بعد از من به ايشان مى‏رسد به من خبر دادى و اگر بخواهى حتما مى‏توانى بواسطه ايشان آنان را كه ظلم و ستم به اهل بيت من كرده‏اند منكوب و ذليل كرده و بدين وسيله من را نصرت نمائى و من تسليم تو بوده و پذيرفته و راضى بوده و از تو مى‏خواهم كه به من توفيق و رضا و خشنودى را اعطاء كرده و بر صبر نمودن كمكم نمائى.
به من گفته شد:
امّا برادرت، پاداش او نزد من محفوظ بوده و آن اين است كه منزل‏گاهش را بواسطه صبرى كه نموده بهشت برين قرار مى‏دهم، در روز بعثت و قيامت حجّتش بر خلائق ظهور مى‏يابد، او را بر حوض كوثر متولّى گردانده تا دوستان شما را سيراب و دشمنانتان را از نوشيدن آب باز دارد، جهنم را بر او خنك و آرام قرار مى‏دهم، هر كس كه در قلبش به قدر مثقالى از محبت و مودّت او باشد در جهنّم داخل شده و بدون اينكه آسيبى به او وارد شود از آن خارج مى‏گردد و قرار مى‏دهم منزل شما را در يك درجه و يك مرتبه از بهشت.
و امّا فرزندت كه منكوب و مقتول واقع شد (مقصود حضرت مجتبى عليه السّلام است) و آن فرزندت كه با طرزى فجيع و ناهنجارى كشته شده (منظور حضرت امام حسين عليه السّلام است) عرش خود را با اين دو زينت خواهم نمود و چنان كرامتى غير از اين به آن دو دهم كه بر قلب هيچ بشرى خطور نكرده باشد و آن بخاطر بلا و مصيبت‏هائى است كه به ايشان رسيده، پس بر من اعتماد و توكل كن.
و نيز به كسانى كه به زيارتش روند نيز اين كرامت را اعطاء مى‏كنم چه آنكه زوّار او زوّار تو بوده و زوّار تو زوّار من هستند و بر من حتم و لازم است كه به زوّارم اين كرامت را عنايت نمايم و نيز آنچه را از من سوءال كنند به آنها خواهم داد و جزا و پاداشى به ايشان دهم كه ديگران به آن غبطه برند.
و امّا دخترت:
او را نزد عرش نگه داشته، پس به او گفته مى‏شود: خداوند تو را در ميان خلقش حاكم قرار داد، پس كسى كه به تو و به فرزندانت ظلم نموده در او حكم نما به آنچه خواهى و من حكم تو را بر ايشان اجراء خواهم نمود، آن حضرت در عرصه قيامت حاضر شده و وقتى اشخاصى كه به او ظلم و ستم كرده‏اند.
در آنجا ايستادند امر مى‏كنم كه ايشان را در آتش بياندازند.
پس ظالم مى‏گويد: يا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللّهِ (فرياد وا حسرتا بر آورده و گويد:
اى واى بر من كه جانب خدا را فروگذارده و در حق خود ظلم و تفريط كردم) و به دنبال آن آرزوى بازگشت به دنيا را مى‏كند و دو دست خود را از ناراحتى و شدّت عذاب مى‏گزد و مى‏گويد: يا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا (اى كاش من در دنيا با رسول حق راه دوستى و طاعت پيش مى‏گرفتم).
يا وَيْلَتى لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلاناً خَلِيلًا (واى بر من كاش فلان كافر و فلان فاسق را دوست خود قرار نمى‏دادم) نيز مى‏گويد:
حَتّى إِذا جاءَنا قالَ يا لَيْتَ بَيْنِي وَ بَيْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِينُ (تا وقتى كه از دنيا به سوى ما باز آيد آن گاه با نهايت حسرت مى‏گويد: اى كاش ميان من و آن شيطان فاصله‏اى به دورى مشرق و مغرب بود كه او همنشين بسيار بدى براى من بود). و نيز مى‏گويد:
وَ لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْيَوْمَ إِذْ ظَلَمْتُمْ أَنَّكُمْ فِي الْعَذابِ مُشْتَرِكُونَ (واى ستمكاران هرگز در آن روز پشيمانى به حال شما سودى ندارد زيرا در دنيا ظلم كرديد و امروز با شياطين در عذاب دوزخ شريك هستيد) و نيز مى‏گويد:
أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبادِكَ فِي ما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ (تو خود ميان بندگان در آنچه خلاف و نزاع مى‏كنند حكم فرما) پس به ايشان گفته مى‏شود:
آگاه باشيد: لعنت خدا بر ستمكاران باد آنان كه بندگان خدا را از راه خدا باز مى‏دارند و راه كج را مى‏طلبند و به عالم آخرت اعتقاد ندارند.
و اوّلين نفرى كه در ظالمين حكم نموده و ايشان را محاكمه مى‏فرمايد حضرت حسن بن على عليه السّلام است كه در قاتل خويش به حكومت مى‏پردازد و سپس قنفذ (قاتل حضرت زهرا سلام اللّه عليها) را مورد محاكمه قرار مى‏دهد پس قاتل آن حضرت و قنفذ و صاحب قنفذ را آورده سپس با تازيانه‏ئى از آتش ايشان را مى‏زنند، اگر يكى از اين تازيانه‏ها در دريا بيفتد از شرق تا غرب دريا به غليان و جوش آمده چنانچه اگر آن را روى كوه‏هاى دنيا بياندازند آنها را ذوب كرده تا خاكستر شوند پس با اين تازيانه‏ها ايشان را مى‏زنند.
سپس امير الموءمنين عليه السّلام روى انگشت پاها در مقابل حق تعالى براى خصومت و دادخواهى با فلانى كه در چاه عذاب است مى‏ايستد، پس چاه را بر ايشان مى‏بندد به طورى كه كسى ايشان را نديده و آنان نيز كسى را نبينند، پس آنان كه در ولايت و دوستى اين ظالمين بودند مى‏گويند:
پروردگارا به ما نشان بده جن و انسى كه ما را گمراه كردند، تا ايشان را زير قدم‏هاى خود گذاشته تا از اسفلين باشند.
خداوند عزّ و جلّ مى‏فرمايد:
وَ لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْيَوْمَ إِذْ ظَلَمْتُمْ أَنَّكُمْ فِي الْعَذابِ مُشْتَرِكُونَ در اين وقت ايشان با صداى بلند مى‏گويند: واى بر ما هلاك شديم.
آن دو نفر بر سر حوض كوثر حاضر شده و از امير الموءمنين عليه السّلام درخواست آب مى‏كنند در حالى كه با ايشان نگهبانانى همراه هستند، پس آن دو نفر مى‏گويند: ما را عفو كنيد و سيرابمان نموده و رهايمان بنمائيد.
به ايشان گفته مى‏شود:
چون كافران آن عذاب سخت را به چشم خود نزديك ديدند رخسارشان سياه و زشت شود و به آنها گويند اين همان عذابى است كه بواسطه ظلمى كه به امير موءمنان نموديد مستحقش مى‏باشيد، با حالت تشنگى به جهنم برگرديد آب شما تنها حميم (آب سوزان و گرم جهنّم كه از عرق دوزخيان جارى است) و غسلين (آبى متعفّن كه از پوست و گوشت اهل دوزخ جريان دارد) مى‏باشد و امروز شفاعت شافعين نفعى براى شما ندارد.
12- وَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ جَدِّهِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ أَيُّمَا أَفْضَلُ الْحَجُّ أَوِ الصَّدَقَةُ قَالَ هَذِهِ مَسْأَلَةٌ فِي مَسْأَلَةٍ- قَالَ كَمِ الْمَالُ يَكُونُ مَا يَحْمِلُ صَاحِبَهُ إِلَى الْحَجِّ قَالَ قُلْتُ لَا قَالَ إِذَا كَانَ مَالًا يَحْمِلُ إِلَى الْحَجِّ فَالصَّدَقَةُ لَا تَعْدِلُ الْحَجَّ الْحَجُّ أَفْضَلُ وَ إِنْ كَانَتْ لَا يَكُونُ إِلَّا الْقَلِيلَ فَالصَّدَقَةُ قُلْتُ فَالْجِهَادُ قَالَ الْجِهَادُ أَفْضَلُ الْأَشْيَاءِ بَعْدَ الْفَرَائِضِ فِي وَقْتِ الْجِهَادِ وَ قَالَ وَ لَا جِهَادَ إِلَّا مَعَ الْإِمَامِ قُلْتُ فَالزِّيَارَةُ قَالَ زِيَارَةُ النَّبِيِّ ص وَ زِيَارَةُ الْأَوْصِيَاءِ وَ زِيَارَةُ حَمْزَةَ وَ بِالْعِرَاقِ زِيَارَةُ الْحُسَيْنِ ع قُلْتُ فَمَا لِمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ ع قَالَ يَخُوضُ فِي الرَّحْمَةِ وَ يَسْتَوْجِبُ الرِّضَا وَ يُصْرَفُ عَنْهُ السُّوءُ وَ يُدَرُّ عَلَيْهِ الرِّزْقُ وَ تُشَيِّعُهُ الْمَلَائِكَةُ وَ يُلْبَسُ نُوراً تَعْرِفُهُ بِهِ الْحَفَظَةُ فَلَا يَمُرُّ بِأَحَدٍ مِنَ الْحَفَظَةِ إِلَّا دَعَا لَه
محمّد بن الحسن بن وليد، از محمّد بن الحسن الصّفار، از عبّاس بن معروف، از عبد اللّه بن عبد الرحمن اصمّ، از جدّش، وى گفت: محضر حضرت ابى عبد اللّه عليه السّلام عرض كردم: فدايت شوم حج افضل است يا دادن صدقه؟
حضرت در جواب فرمودند:
اين سوءال مشتمل بر دو سوءال است:
الف: مالى كه آن را صدقه مى‏دهند چقدر است؟
ب: آيا به مقدارى كه صاحبش را به حج برساند مى‏باشد يا نه؟
راوى مى‏گويد: عرض كردم: خير.
حضرت فرمودند:
اگر مال صاحبش را به حج برساند، صدقه معادل حج نيست يعنى اين مال را اگر صرف حج كند افضل است و اگر به اين مقدار نباشد، پس صدقه دادن افضل
مى‏باشد.
عرض كردم: جهاد چه طور است؟
حضرت فرمودند:
پس از فرائض جهاد در وقتش افضل اشياء است و بايد توجّه داشت كه جهاد مشروع نيست مگر با دستور امام عليه السّلام.
عرض كردم: زيارت چه طور است؟
حضرت فرمودند:
زيارات عبارتند از زيارت نبىّ اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و زيارت اوصياء و زيارت حمزه و زيارت حسين عليه السّلام در عراق، كدام منظور تو است؟
عرضه داشتم: چه ثوابى براى زيارت حسين عليه السّلام است؟
حضرت فرمودند:
زائر حسين عليه السّلام در رحمت الهى فرو مى‏رود و زيارتش سبب خشنودى و رضايت حق مى‏باشد، بدى‏ها از او دفع گشته، روزى به دنبالش بوده، فرشتگان مشايعتش نموده، نورى او را پوشانده كه فرشتگان حافظ و نگهبان بدين وسيله او را مى‏شناسند از اين رو به هيچ يك فرشته نگهبان و حافظى عبور نمى‏كند مگر آنكه او برايش دعاء مى‏نمايد.
13- وَ رَوَى أَحْمَدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْبَلَدِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَزِيدَ الْبَكْرِيِّ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ نَصْرٍ الْمَدَائِنِيِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى الْكَاظِمِ ع فَقُلْتُ لَهُ أَيُّمَا أَفْضَلُ زِيَارَةُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ أَوْ أَمِيرِ الْمُوءْمِنِينَ ع أَوْ لِفُلَانٍ [فُلَانٍ وَ فُلَانٍ وَ سَمَّيْتُ الْأَئِمَّةَ وَاحِداً وَاحِداً فَقَالَ لِي يَا عَبْدَ الرَّحْمَنِ مَنْ زَارَ أَوَّلَنَا فَقَدْ زَارَ آخِرَنَا وَ مَنْ زَارَ آخِرَنَا فَقَدْ زَارَ أَوَّلَنَا وَ مَنْ تَوَلَّى أَوَّلَنَا فَقَدْ تَوَلَّى آخِرَنَا وَ مَنْ تَوَلَّى آخِرَنَا فَقَدْ تَوَلَّنَا [تَوَلَّى أَوَّلَنَا وَ مَنْ قَضَى حَاجَةً لِأَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِنَا فَكَأَنَّمَا قَضَاهَا لِأَجْمَعِنَا يَا عَبْدَ الرَّحْمَنِ أَحِبَّنَا وَ أَحِبَّ مَنْ يُحِبُّنَا وَ أَحِبَّ فِينَا وَ أَحْبِبْ لَنَا وَ تَوَلَّنَا وَ تَوَلَّ مَنْ يَتَوَلَّانَا وَ أَبْغِضْ مَنْ يُبْغِضُنَا أَلَا وَ إِنَّ الرَّادَّ عَلَيْنَا كَالرَّادِّ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ جَدِّنَا وَ مَنْ رَدَّ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَدْ رَدَّ عَلَى اللَّهِ أَلَا يَا عَبْدَ الرَّحْمَنِ وَ مَنْ أَبْغَضَنَا فَقَدْ أَبْغَضَ مُحَمَّداً وَ مَنْ أَبْغَضَ مُحَمَّداً فَقَدْ أَبْغَضَ اللَّهَ وَ مَنْ أَبْغَضَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ كَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ يُصْلِيَهُ النَّارَ وَ مَا لَهُ مِنْ نَصِيرٍ
احمد بن جعفر بلدى روايت كرد از محمّد بن يزيد بكرى، از منصور بن مدائنى، از عبد الرحمن بن مسلم وى گفت: بر حضرت كاظم عليه السّلام داخل شده و محضرش عرض كردم:
زيارت حضرت حسين بن على عليهما السّلام افضل است يا زيارت امير الموءمنين عليه السّلام يا فلان و فلان و يك يك اسامى ائمه عليهم السّلام را بردم؟
حضرت به من فرمودند:
اى عبد الرحمن، كسى كه اوّل نفر ما را زيارت كند پس محقّقا آخرين ما را نيز زيارت كرده و بالعكس اگر آخرين نفر ما را زيارت كند اوّلين نفر از ما را نيز زيارت كرده، و كسى كه اوّلين نفر ما را دوست بدارد قطعا آخرين ما را نيز دوست داشته و بالعكس اگر آخرين نفر ما را دوست بدار اوّلين نفر را نيز دوست دارد و كسى كه حاجتى از دوستان ما را روا كند گويا براى جميع ما حاجتى را برآورده است، اى عبد الرحمن ما را دوست بدار و كسى كه محب ما هست را نيز دوست بدار و دوستيت در راه ما باشد، دوست بدار براى ما و بخواه ما را و بخواه كسى را كه ما را بخواهد و دشمن بدار كسى كه دشمن ما هست، آگاه باش كسى كه ما را رد و انكار كند گويا رسول خدا كه جدّ ما است را انكار كرده و كسى كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را انكار كند خدا را انكار كرده، آگاه باش اى عبد الرحمن كسى كه نسبت به ما بغض و كينه داشته باشد پس نسبت به حضرت محمّد بغض دارد و كسى كه نسبت به حضرت محمّد بغض داشت نسبت به خدا بغض دارد و كسى كه خدا را مبغوض داشت بر خدا است كه او را به جهنّم داخل كرده و برايش ياورى نمى‏باشد.
14- حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ مَعْرُوفٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْحَلَبِيِّ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لَمَّا قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع سَمِعَ أَهْلُنَا قَائِلًا يَقُولُ بِالْمَدِينَةِ الْيَوْمَ نَزَلَ الْبَلَاءُ عَلَى هَذِهِ الْأُمَّةِ فَلَا تَرَوْنَ فَرَحاً حَتَّى يَقُومَ قَائِمُكُمْ فَيَشْفِيَ صُدُورَكُمْ وَ يَقْتُلَ عَدُوَّكُمْ وَ يَنَالَ بِالْوَتْرِ أَوْتَاراً فَفَزِعُوا مِنْهُ وَ قَالُوا إِنَّ لِهَذَا الْقَوْلِ لَحَادِثاً قَدْ حَدَثَ مَا لَا نَعْرِفُهُ فَأَتَاهُمْ خَبَرُ قَتْلِ الْحُسَيْنِ ع بَعْدَ ذَلِكَ فَحَسِبُوا ذَلِكَ فَإِذَا هِيَ تِلْكَ اللَّيْلَةُ الَّتِي تَكَلَّمَ فِيهَا الْمُتَكَلِّمُ فَقَالَ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِلَى مَتَى أَنْتُمْ وَ نَحْنُ فِي هَذَا الْقَتْلِ وَ الْخَوْفِ وَ الشِدَّةِ فَقَالَ حَتَّى يَأْتِيَ سَبْعُونَ فَرَجاً أَجْوَابٌ وَ يَدْخُلَ وَقْتُ السَّبْعِينَ فَإِذَا دَخَلَ وَقْتُ السَّبْعِينَ أَقْبَلَتِ الرَّايَاتُ [الآْيَاتُ ]تَتْرَى كَأَنَّهَا نِظَامٌ- فَمَنْ أَدْرَكَ ذَلِكَ الْوَقْتَ قَرَّتْ عَيْنُهُ إِنَّ الْحُسَيْنَ ع لَمَّا قُتِلَ أَتَاهُمْ آتٍ وَ هُمْ فِي الْعَسْكَرِ فَصَرَخَ فَزَبَرَ فَقَالَ لَهُمْ وَ كَيْفَ لَا أَصْرُخُ- وَ رَسُولُ اللَّهِ ص قَائِمٌ يَنْظُرُ إِلَى الْأَرْضِ مَرَّةً وَ إِلَى حِزْبِكُمْ مَرَّةً وَ أَنَا أَخَافُ أَنْ يَدْعُوَ اللَّهَ عَلَى أَهْلِ الْأَرْضِ فَأَهْلِكَ فِيهِمْ- فَقَالَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ هَذَا إِنْسَانٌ مَجْنُونٌ فَقَالَ التَّوَّابُونَ يَا لَلَّهِ [تَاللَّهِ ]مَا صَنَعْنَا لِأَنْفُسِنَا- قَتَلْنَا لِابْنِ سُمَيَّةَ سَيِّدَ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ فَخَرَجُوا عَلَى عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ زِيَادٍ فَكَانَ مِنْ أَمْرِهِمْ مَا كَانَ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَنْ هَذَا الصَّارِخُ قَالَ مَا نَرَاهُ إِلَّا جَبْرَئِيلَ ع أَمَا إِنَّهُ لَوْ أُذِنَ لَهُ فِيهِمْ لَصَاحَ بِهِمْ صَيْحَةً يَخْطَفُ بِهِ أَرْوَاحَهُمْ مِنْ أَبْدَانِهِمْ إِلَى النَّارِ- وَ لَكِنْ أُمْهِلَ لَهُمْ لِيَزْدادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا تَقُولُ فِيمَنْ يَتْرُكُ زِيَارَتَهُ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَى ذَلِكَ قَالَ إِنَّهُ قَدْ عَقَّ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ عَقَّنَا وَ اسْتَخَفَّ بِأَمْرٍ هُوَ لَهُ وَ مَنْ زَارَهُ كَانَ اللَّهُ لَهُ مِنْ وَرَاءِ حَوَائِجِهِ وَ كَفَاهُ مَا أَهَمَّهُ مِنْ أَمْرِ دُنْيَاهُ- وَ إِنَّهُ لَيَجْلِبُ الرِّزْقَ عَلَى الْعَبْدِ وَ يُخْلِفُ عَلَيْهِ مَا أَنْفَقَ وَ يَغْفِرُ لَهُ ذُنُوبَ خَمْسِينَ سَنَةً- وَ يَرْجِعُ إِلَى أَهْلِهِ وَ مَا عَلَيْهِ ذَنْبٌ وَ لَا خَطِيئَةٌ إِلَّا وَ قَدْ مُحِيَتْ مِنْ صَحِيفَتِهِ فَإِنْ هَلَكَ فِي سَفَرِهِ نَزَلَتِ الْمَلَائِكَةُ فَغَسَّلَتْهُ وَ فُتِحَ لَهُ بَابٌ إِلَى الْجَنَّةِ حَتَّى يَدْخُلَ عَلَيْهِ رَوْحُهَا حَتَّى يُنْشَرَ وَ إِنْ سَلِمَ فُتِحَ الْبَابُ الَّذِي يَنْزِلُ مِنْهُ رِزْقُهُ فَيُجْعَلُ لَهُ بِكُلِّ دِرْهَمٍ أَنْفَقَهُ عَشَرَةُ آلَافِ دِرْهَمٍ وَ ذُخِرَ ذَلِكَ لَهُ فَإِذَا حُشِرَ قِيلَ لَهُ بِكُلِّ دِرْهَمٍ عَشَرَةُ آلَافِ دِرْهَمٍ وَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى قَدْ ذَخَرَهَا لَكَ عِنْدَه
محمّد بن الحسن بن احمد بن وليد، از محمّد بن الحسن الصّفّار، از عبّاس بن معروف، از عبد اللّه بن عبد الرّحمن اصم، از حسين، از حلبى، وى گفت: حضرت ابو عبد اللّه عليه السّلام به من فرمودند:
هنگامى كه حسين عليه السّلام كشته شد اهل ما شنيدند قائلى در مدينه مى‏گفت:
امروز بلاء بر اين امّت نازل شده ديگر سرور و شادى نخواهند ديد تا وقتى كه قائم شما قيام كند و سينه‏ها را با قيامش شفاء داده و دشمنانتان را بكشد، و در مقابل آن تنها مانده‏اى كه خونش قصاص نشد و به انتقام آن تنها مانده‏هائى را بكشد.
اهل ما از شنيدن اين صدا به فزع آمده و گفتند:
گوينده اين صدا را ما نمى‏شناسيم كيست، پس بعدا كه خبر شهادت حسين عليه السّلام به ايشان رسيد حساب كردند دقيقا سخن و تكلّم آن متكلّم همان شبى بود كه روزش حضرت امام حسين عليه السّلام شهيد شدند.
عرض كردم: فدايت شوم: تا كى شما و ما در سوز اين كشتار و وقوع آن سوخته و در خوف و سختى بسر بريم؟
حضرت فرمودند: تا زمانى كه هفتاد مرتبه رخنه و شكاف و فرجه پيدا شده بطورى كه بين هر فرجه و فرجه ديگر فاصله بوده و بهم متّصل نباشند و وقت فرجه هفتادمين كه رسيد پرچم‏ها پيدا شده كه بترتيب مى‏آيند و سپس ايستاده و درنگ مى‏كنند گويا مرواريدهائى بوده كه برشته كشيده شده‏اند پس كسى كه آن وقت را درك كند چشمش روشن باد.
زمانى كه حسين عليه السّلام كشته شد شخصى در ميدان حاضر شد در حالى كه لشكريان اهل كفر در جايگاهشان بودند، پس آن شخص فريادى برآورد به طورى كه تمام را از هر گونه حركتى بازداشت، پس به آنها گفت:
چگونه فرياد نكنم و حال آنكه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ايستاده گاهى به زمين و گاهى به حرب و جنگ شما نظر مى‏كنند و من خوف دارم كه خدا را خوانده و اهل زمين را نفرين كرده پس حق تعالى ايشان را هلاك كند.
بعضى از لشكريان به برخى ديگر گفتند: اين انسانى ديوانه است.
توبه‏كنندگان در بين لشكر گفتند: به خدا سوگند ما براى خود اين كار را نكرده بلكه بخاطر رضايت و خشنودى پسر سميّه سرور جوانان اهل بهشت را كشتيم.
پس بر عبيد اللّه بن زياد خروج كرده و كارشان به آنجائى رسيد كه رسيد.
عرض كردم: فدايت شوم: اين فريادكننده چه كسى بود؟
حضرت فرمودند:
ما نمى‏بينيم او را مگر جبرئيل عليه السّلام و همين قدر بدان اگر از خداوند اذن مى‏داشت چنان صيحه مى‏زد كه جملگى قالب تهى كرده و روحشان به جهنّم روانه مى‏شد ولى مهلتشان داد تا به گناهان خويش افزوده و عذاب اليم و دردناك را براى خود فراهم كنند.
عرض كردم: فدايت شوم، چه مى‏فرمائيد راجع به كسى كه بر زيارت آن حضرت قدرت دارد ولى مع ذلك آن را ترك مى‏كند؟
حضرت فرمودند:
وى عاق رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و عاق ما بوده و به امرى كه بايد به آن توجّه مى‏كرد استخفاف نموده و كسى كه آن حضرت را زيارت كند خداوند متعال ما وراء حوائجش مى‏باشد يعنى نيازمندى‏هايش را بر آورده مى‏كند و آنچه خواسته‏اش مى‏باشد را كفايت مى‏كند و نيز زيارت آن حضرت رزق را به بنده جلب كرده و آنچه را كه بايد وى خرج كند برايش باقى مى‏گذارد و گناهان پنجاه سال او را خدا مى‏آمرزد و پس از زيارت شخص به اهل خودش باز مى‏گردد در حالى كه هيچ گناه و لغزشى بر او نيست مگر آنكه تمام از نامه عملش محو مى‏شود و اگر در راه فوت كند فرشتگان بر او نازل شده و غسلش مى‏دهند و دربى برايش به طرف بهشت گشوده مى‏شود و روحش از آن داخل بهشت مى‏گردد و اگر سالم ماند دربى كه از آن روزى وى فرود مى‏آيد باز مى‏شود و به هر يك درهمى كه در اين سفر و زيارت صرف كرده ده هزار درهم برايش منظور شده و آنها را براى او ذخيره مى‏كنند و وقتى پس از مرگ محشور شد به او گفته مى‏شود:
در مقابل هر يك درهم، ده هزار درهم دارى كه حق تعالى براى تو آنها را ذخيره كرده است.
پايان كتاب
ترجمه كامل الزيارات تصنيف ابى القاسم جعفر بن محمّد بن جعفر بن موسى بن قولويه القمى قدّس سره بدست ناتوان سيّد محمّد جواد ذهنى تهرانى در روز يك شنبه هفتم ماه ذى حجة الحرام سنه يك هزار و چهار صد و هيجده هجرى قمرى نزيل قم المشرفه و از خداوند متعال تقاضا دارم كه آن را خالصا لوجهه قبول فرمايد بحق محمّد و آله الطاهرين آمين يا ربّ العالمين.