-
ذغال اخته
بصورت بوته اي بوده كه گل آوري آن از فروردين تا تير است. ذغال اخته اغلب بفرم توده اي در جنگلها و مردابها, نقاط مرتفع تا كم ارتفاع رشد مي كند. بعضي مواقع حتي در بالاي خط ممتد جنگلهاي كاج پاكوتاه رشد مي كند. اين گياه در مناطق قطبي و نواحي معتدل نيمكره شمالي و احتمالا در شمالي ترين نقطه آسيا مي رويد. پراكنش آن درمناطق جنوبي بيشتر در تپه ها است. در يونان و كوههاي مراكش يافت نمي شود. قسمت هاي مورد استفاده براي استخراج ماده موثر ميوه هاي خشك شده وبرگ گياه مي باشد. ميوه ها پس از رسيدن جمع آوري دشه و در سايه يا زير آفتاب خشك مي شوند. چنانچه حرارت مصنوعي اعمال شود نبايستي بيش از ۴۵ درجه سانتي گراد باشد. ميوه ها بايستي طوري خشك شوند كه آلوده به كپك نشوند. ميوه هاي خشك شده بدون بو بوده و باعث جمع شدن زبان مي شوند. برگها بين خرداد تا شهريور جمع آوري مي شوند كه معمولا بصورت نواري پهن شده و بمانند ميوه خشك مي شوند. ميوه ها حاوي بيش از ۱۰ درصد تانن و مقادير زيادي قند, پكتين, اسيدهاي آلي و رنگدانه مي باشند. داراي خاصيت قابض و موجب يبوست در روده مي گردد. برگها نيز داراي تانن و موادي كه كمتر مورد شناسايي قرار گرفته و باعث كاهش قند خون مي شوند. اين دارو داراي خاصيت ضد عفوني كنندگي ضعيف بر روي عفونت هاي كليه و مثانه مي باشد. در بعضي موارد براي كاهش قند خون در ديابت بكار مي رود. ميوه هاي اين گياه بصورت جوشانده شهرت استفاده در درمان اسهال و ادرار است. هم چنين به عنوان غرغره براي تورم دهان نيز بكار مي رود. جوشانده برگها و پوشش دانه اين گياه به عنوان داروي كمكي در پزشكي در درمان ديابت مصرف مي گردد. در عين حال ميوه ها بطور وسيعي به عنوان مواد غذايي مصرف مي شوند.دارو فقط بصورت وحشي جمع آوري مي شوند. ميوه ها جز داروهاي پزشكي توسط يك آلماني از قرن دوازدهم آورده شده است.
http://www.boali.com/attari/images/zoghal.jpg
-
ريواس
ريواس يك گياه علفي چند ساله است كه از خرداد تا تير گل مي دهد و بومي شمال غربي چين و شمال شرقي تبت است. اين گياه عمدتا در شوروي سابق و در آلمان مي رويد. در باغهاي اروپا بعنوان يك گياه زينتي از سال ۱۷۶۳ زراعي شده است.ريزومهاي سال دوم يا سوم در پاييز اندامهايي هستند كه جمع آوري مي شوند. بعد از اينكه آنها را تميز كردند, پوست كردندو به قطعات كوچكتري قطعه قطعه كردند آنها را به نخ كشيده و آويزان مي كنند تا بصورت طبيعي يا با گرماي مصنوعي ۵۰ درجه سانتي گراد خشك شوند. اين اندام بويي مشخص و طعمي تلخ دارد. علاوه بر تانن حاوي ۱۰ درصد آنتراكينون است كه از تركيبات موثره اصلي آن مي باشند. البته گليكوزيد را پونتيسين نبايد داشته باشد. اين ماده اثرات هورموني دارد و در ريزومهاي گونه R.rhabarbarum و R.rhaponticum L. يافت مي شود. به مقادير كم يعني تا ۵/۰ گرم اين تانن است كه عمل مي كند و يبوست ايجاد مي كند در حاليكه مقدار ۱ تا ۳ گرم آنتراكيون عمل مي كند و مسهل است. پودر ريزومها بصورت داخلي براي يبوست مزمن, بيماريهاي معده و روده استفاده مي شود و محرك اشتها است. افرادي كه از سنگ كليه يا مثانه رنج مي برند از آن نبايد استفاده كنند. ريزومها فقط از گياهان وحشي جمع آوري مي شوند و ريواس اروپا از چين تامين مي شود. در حال حاضر كوشش هايي براي زراعي كردن آن در اروپا صورت گرفته است. گونه R.rhaponticum L. مدتهاست كه در باغها بعنوان يك گياه خوراكي روئيده است.
http://www.boali.com/attari/images/rivas.jpg
-
خردل سياه
خردل سياه يك گياه علفي يكساله است كه از ارديبهشت تا مهر گل مي دهد و به احتمال خيلي زياد بومي شرق مديترانه است ولي بعضي محققين اعتقاد دارند بومي جنوب غربي اروپا تا آسياي مركزي مي باشد. كشت و كار خردل سياه باعث شده است تا در سرتاسر دنيا پراكنده شود و در حال حاضر بصورت وحشي و زراعي ديده مي شود. اين گياه در كنار جاده ها, حاشيه رودخانه ها و در زمينهاي پست و مرتفع در زمينهاي غرقابي يافت مي شود.تركيبات موثره در بذر مي باشند. گياهان به محض اينكه رنگ ميوه ها زرد متمايل به قهوه اي بشود برداشت مي شوند. سپس بصورت دستجاتي ميشوند, كناري مي گذارند تا برسد, سپس كوبيده شده و تميز مي شوند. دارو بدون بو است, طعم روغن مي دهد و باعث سوزش زبان مي گردد. در حضور رطوبت بذور اسانس فراري توليد مي كنند كه باعث سوزش چشم ها مي شود و باعث تحريك اشك مي گردد. بذور حاوي گليكوزيدهاي خردل است كه در اثر هيدروليز, اسانس فرار خردل حدود ۳۰ درصد اسانس, پروتئين و ديگر تركيبات توليد مي كند. اسانس فرار پوست و غشاهاي مخاطي را مي سوزاند. البته به مقدار كم ترشح شيره معده را افزايش و اشتها را تحريك مي كند. از نقطه نظر دارويي در گچ و ضماد براي درمان روماتيسم, التهاب حاد مجاري تنفسي و بهبود خون رساني استفاده مي شود. البته مصرف زياد آن مانند گچ باعث سوزش و ايجاد تاول روي پوست مي شود. در گذشته از بذر براي استخراج اسانس استفاده مي كردند كه در حال حاضر اين اسانس سنتر مي شود. بذور خردل سفيد ( Sinapis Alba ) بيشتر استفاده مي شوند و در صنايع غذايي نيز كاربرد دارد. دارو از گياهان زراعي بدست مي آيد. خردل سياه عمدتاَ در هلند و كشورهاي منطقه مديترانه و آمريكاي شمالي كشت مي شود.
http://www.boali.com/attari/images/khardal.jpg
-
کراويه
اين نوع زيره علفي يكساله و از ارديبهشت تا تير گل مي دهد و در مزارع, كنار جاده ها و در زمينهاي باير, زمينهاي پست تا مرتفع ديده مي شود. اين گياه در مناطق معتدله اروپا و آسيا, مديترانه, شمال ايران , هيماليا و مغولستان يافت مي شود. در آفريقا اين زيره فقط درمراكش مي رويد و در آسياي صغير يافت نمي شود.داروي حاصله از ميوه مي باشد. اي زيره براي اهداف دارويي يا خوراكي كشت مي شود. داروبوي منحصر بفردي دارد و طعم ادويه دارد. حاوي ۳ تا ۸ درصد اسانس است زيره بادشكن است و اندامهاي هضمي را تحريك مي كند. اثر آن شبيه به رازيانه و باديان رومي ( انيسون ) است. دارو به شكلهاي مختلف بعنوان بادشكن و ضد تشنج, بعنوان نيرودهنده و در درمان اختلالات هضمي بخصوص براي كودكان مخلوط با ديگر داروها مانند بابونه استفاده مي شود. مصرف آن در چاي علفي براي تسكين سرماخوردگي, تحريك غدد **********ي و افزايش شيردهي نيز كاربرد دارد. اين زيره در دامپزشكي هم استفاده مي شود. البته در صنايع غذايي بعنوان چاشني روي نان, پنير, در پخت پخت چغندرلبويي, كلم و سيب زميني و در سوپ و سس استفاده مي شود. روغن زيره از ميوه استخراج مي شود.اين زيره عمدتاَ در اروپا بخصوص در هلند و شوروي سابق, مجارستان, آلمان و چك و اسلواكي كشت مي شود. اغلب بصورت وحشي يافت مي شود.
http://www.boali.com/attari/images/ceravieh.gif
-
خشخاش
خشخاش يك گياه علفي يكساله است كه از تير تا مرداد گل مي دهد و قرنهاست كه كشت وكار مي شود. خشخاش به احتمال زياد بومي خاورميانه است ولي امروزه در مناطق معتدل نيمكره شمالي براي دانه هاي روغني آن و بعنوان داروي گياهي و براي توليد ترياك در كشورهاي مناطق مديترانه اي تا كشورهاي نيمه حاره آسيا,. چين و ژاپن كشت مي شود. كشت و كار خشخاش در اروپا و آسيا بنظر مي رسد از شرق به غرب بوده است. ماده خامي كه جنبه دارويي دارد ماده شيرمانندي است كه در اثر ايجاد بريدگي روي كپسولهاي نارس خارج مي شود. منابع اصلي ترياك كشورهاي تركيه ( آسياي صغير ), هند, شوروي سابق و چين مي باشد. كپسولهاي خشك شده ماده خام دارويي در بسياري از كشورهاي اروپايي هستند. ترياك خام و كپسولهاي خشك حاوي الكالوئيدهاي بي نهايت سمي هستند كه بيش از ۲۰ تاي آنها تاكنون شناسايي شده اند. ترياك حاوي حدود ۱۲ درصد مورفين و كپسولهاي خشك خيلي كمتر يعني ۳/۰ تا ۲/۱ درصد مورفين دارند. مهمترين الكالوئيدهاي ترياك شامل مورفين, ناركوتين, پاپاورين, كدئين, تبائين و نارسئين مي باشند. مورفين درد را كاهش مي دهد حتي زماني كه داروهاي استاندارد تاثيري ندارند و بر مركز عصبي مسكن است. كدئين اثرات كشنده درد داروهاي متعدد را كاهش مي دهد و تمايل به سرفه كردن را متوقف مي كند. پاپا ورين انقباضات عضله شل را تخفيف مي دهد. در داروسازي اين الكالوئيدها جزئي از داروها هستند. مورفين و ترياك خام تابع قوانين بين المللي مواد مخدر هستند و بنابراين توليد آنها و داروهاي ساخته شده از آنها تحت نظر دولتها مي باشند.
http://www.boali.com/attari/images/khashkhash.jpg
-
جعفري
http://www.boali.com/attari/images/jaafari.jpg
جعفري يك گياه علفي دو ساله است كه از خرداد تا تير گل مي دهد و احتمالا بومي منطقه مديترانه است. اين گياه در سرتاسر دنيابعنوان يك گياه آشپزخانه اي و سبزي ريشه اي كشت مي شود. جعفري اغلب در كنار جاده ها و زمينهاي باير رشد مي كند. بخش هايي از گياه كه مورد استفاده قرار مي گيرند شامل ريشه ها و ميوه ها و بعضي اوقات بخش هاي هوايي مي باشند. ريشه ها را در اواخر پاييز يا در بهار سال دوم رشد جمع آوري كرده قطعه قطعه مي كنند و در حرارت ۴۰ درجه سانتي گراد خشك مي كنند. ميوه ها را جدا كرده و بر روي پارچه قرار داده تا برسند و بعد از آن بذرها را با كوبيدن جداكرده و سپس تميز مي كنند. ماده دارويي بوي ادويه اي دارد وشيرين است كه بخاطر اسانس فرار آن مي باشد. بذرها حاوي ۷ درصد اسانس فرار, ريشه ها حدود ۱/۰ درصد و برگها تا ۳/۰ درصد اسانس دارند. به مقدار كم كمك به عمل هضم كمك مي كند شديدا مدر است و نفخ را كاهش مي دهد. البته به مقادير زياد باعث جمع شدن خود در غشاء دور رحم مي شود و بنابراين در زمان حاملگي از آن نبايد استفاده كرد. مقدار زياد روغن اثرات گيج كنندگي دارد. دم كرده آن يا بصورت مخلوط با چاي علفي براي بيماريهاي مجاري ادرار و التهاب غده پروستات استفاده مي شود. اسانس فرار حاصل از بذرها, ريشه ها, و اندامهاي سبز علاوه بر مصرف دارويي در صنايع غذايي بعنوان چاشني نيز كاربرد دارند. جعفري تازه بعنوان چاشني در سوپ, سالاد و ديگر غذاها كاربرد دارد. جعفري قرنهاست كه كشت شده است. تنها منبع داروي حاصله از گياه زراعي جعفري است.
-
http://www.boali.com/attari/images/gavzaban.gifگل گاو زبان
گاوزبان يك گياه علفي يك ساله است كه از ارديبهشت تا شهريور گل مي دهد. اين گياه به احتمال زياد بومي منطقه مديترانه است ولي بعضي محققين عقيده دارند بومي خاورميانه است. كشت و كار گاوزبان بوسيله عربها در جنوب اسپانيا در قرون وسطي معرفي شد. اين گياه در بسياري از مناطق اروپا, غرب آسيا و آمريكاي شمالي مي رويد و اغلب بصورت وحشي در محل هاي لم يزرع و كناره رودخانه ها ديده مي شود.بخش هاي هوايي به منظور اهداف دارويي درابتداي گلدهي از خرداد تا شهريور جمع آوري شده و در سايه خشك مي شوند. دارو بويي شبيه به خيار دارد و طعم آن تند مي باشد. حاوي موسيلاژ, ساپونين ها, تانن ها و ديگر تركيبات است و مدر, ضد التهاب و سرد است. البته اثر آن اختصاصي نيست.دم كرده آن براي التهاب مجاري ادرار, روماتيسم و بيماريهاي قلبي مفيد است. بخش هاي هوايي گاوزبان باشويد بعنوان سالاد يا بعنوان چاشني در سالاد استفاده مي شود. اين گياه ازحالت وحشي جمع آوري مي شود و نيز براي مصارف خانگي كشت مي گردد.
-
درخت سدر
درختی است تنومند و خار دار که در مناطق گرم و مرطوب جهان و در جنوب ایران می روید و طول ان به 30 سانتی متر می رسد دارای شاخه های فراوان و برگ های کوچک است .
عمر این درخت را تا 2000 سال تخمین زده اند میوه ان به اندازه عناب و سنجد بوده و ان را کنار می گویند و خوراکی است .طبیعت برگ و میوه سدر سرد و خشک و از برگ و میوه درخت استفاده دارویی بعمل می اید
میوه خشک یا تر (کنار ) را بکوبید یا میوه را بپزید و تفاله ان را بدون اب بر روی بدن برای معالجه سستی اعصاب موثر است
پودر ریشه این گیاه در طب سنتی چین به عنوان یک مرهم قدیمی به کار می رفت
موارد مصرف ان در ضعف و بی حالی خستگی عصبی است
طریقه مصرف ان بصورت پودر است.
-
اووكادو
ویژگی های ظاهری:
اين ميوه شبيه گلابي است و به رنگ سبز تيره. درخت اووكادو شبيه درخت گردو است . يك درخت بالغ در شرايط مناسب بيش از 12 هزار ميوه دارد . باردهي اين درخت در سراسر سال وجود دارد .نهال پيوندي اين درخت 3 سال پس از كاشت محصول مي دهد ولي هسته پس از 6 تا 8 سال . در وسط اين ميوه هسته اي به اندازه يك گردو است كه غير خوراكي است .از آب اين هسته كه مانند شير است و در مجاورت هوا به رنگ قرمز تيره در مي آيد براي نوشتن مثل جوهر استفاده .مي شود
محبوبترين نوع اووکادو حس مي باشد که دارای رنگ سبز متمايل به سياه است که پوستي
آبله گون دارد و در سراسر سال ميوه مي دهد
: خصوصيات غذايي
تقويت بدن
تقويت روحي
تقويت قدرت جنسي
از اين ميوه در موارد ديگر مانند تهيه لوسيون ها و كرمهاي آرايشي نيز استفاده مي شود .
avocado nutrition chart) خواص طبيعي اووكادو
کالری : 324
چربی : 30/4
فیبر غذائي : 10
سدیم : 0
کلسترول : 0
-
کلم
گذشتگان از نسل جديد چند قدم جلوتر بودند، زيرا براي درمان قانقاريا از كلم استفاده مي كردند، علم جديد خواص كلم را در درمان بعضي بيماري ها از جمله پيشگيري سرطان، عفونت و زخم معده به اثبات رسانده است.
ضد سرطان قوي
كلم يكي از ضد سرطان هاي قوي است كه با انواع سرطانها به ويژه سرطان روده بزرگ مبارزه مي كند.
تحقيقات نشان مي دهد كه مصرف كلم به صورت خام، پخته و يا آبپز در سركه، براي يكبار در هفته حدود 66 درصد احتمال بروز سرطان روده بزرگ را كاهش مي دهد (دكتر جيم دوك عضو انجمن گياه شناسان روزي يك كاسه كلم مي خوردند تا از سرطان روده بزرگ كه در خانواده اش ارثي است جلوگيري كند).
اين سبزي داراي يك ماده شيميايي به نام indole ايندول مي باشد كه راديكالهاي آزاد را كنترل مي كند. اين راديكالهاي آزاد طي فرايندي اكسيداسيون كرده و مي توانند ساختار سلولها را تغييرداده و يا حتي آنها را از بين ببرند. همچنين كلم داراي كلروفيل، ويتامين E، C و ديگر مواد براي مقابله با سرطان است.
-
تاج الملوك Aquilegia vulgaris
خانواده: آلاله Ranunculaceae
مشخصات گياه شناسي:
گياهي است پايا و چند ساله كه برگهاي آن سه قسمتي و به رنگ سبز تيره مي باشد. گلهاي زيبا و درشت آن به رنگهاي مختلف از جمله آبي، ارغواني و سفيد ديده مي شوند. دمگل حالتي خميده دارد و از اين رو گل به شكلي واژگون قرار مي گيرد.
انتشار جغرافيايي:
اينن گياه را به شكل خودرو مي توان در جنوب شرق ايران در نواحي سيستان مشاهده نمود ولي انواع زينتي آن را در سراسر ايران پرورش مي دهند.
تركيبات شيميايي:
ذماده موثر معيني براي اين گياه شناسايي نكرده اند ولي در ساختار آن گلوكوزيدهاي سيانوژن يعني گلوكوزيدهاي مولد اسيد سيانيدريك يافت مي شود.
قسمتهاي مورد استفاده:
گلها و دانه هاي اين گياه به عنوان دارو مورد مصرف قرار مي گيرند.
اثرات دارويي و طرز استفاده:
1- رفع خارش و التيام زخمها: براي رفع خارش بدن و التيام زخمها از تنطور گل گياه استفاده مي شود كه به اين منظور 4 گرم از گلهاي خشك گياه را در 30 گرم الكل سفيد حل كرده و به موضع مي مالند.
2- رفع اگزما: براي درمان اگزما مي توان از تنطور گلهاي گياه به موضع ماليده و اقدام به درمان نمود.
3- به عنوان مدر و معرق: به اين منظور مي توان دم كرده ي 4 تا 7 گرم از دانه ي گياه را در يك ليتر آب جوش را يك بار در روز مصرف نمود. لازم به ذكر است در مصرف خوراكي گياه مذكور بايد جانب احتياط رعايت شود زيرا به دليل وجود گلوكوزيدهاي سيانوژن احتمال مسموميت در مصرف زياد آن وجود دارد.
-
كيسه كشيش Capsella bursa-pastoris
خانواده: چليپاييان Crucifera
مشخصات گياه شناسي:
برگهاي تحتاني و قاعده اي گياه دراز و عموما دندانه دار يا داراي بريدگيهاي عميق هستند. برگهاي فوقاني باريك و نيزه اي و بدون بريدگي يا دندانه مي باشند. گلهاي بسيار ريز و سفيد رنگ آن در گل آذينهاي خوشه متراكم قرار گرفته اند. مشخصه اصلي اين گياه ميوه هاي كوچك و مثلثي شكل آن است.
انتشار جغرافيايي:
در تمامي نقاط ايران در اطراف تهران استانهاي گيلان و آذربايجان و مناطق غرب كشور چون كردستان و كرمانشان اين گياه رويش دارد. اين گياه انتشار وسيعي در مزارع كشاورزي و حتي در داخل شهر در معابر و اماكن دارد.
تركيبات شيميايي:
تركيباتي چون تانن،اسيد بورساسيك كه نوعي آلكالوئيد است و كولين از مهمترين تركيابت شيميايي گياه به شمار مي روند.
قسمتهاي مورد استفاده:
گياه شكوفه دار خشك مورد استفاده دارويي است.
اثرات دارويي و روش استعمال:
1- قطع خونريزي: كيسه كشيش به عنوان داروي بند آورنده خون مصرف دارد. اين ويژگي به علت قابليت آن در انقباض عروق است. به همين جهت مصرف جوشانده ي آن متشكل از يك تا دو قاشق گياه خشك در يك ليتر آب به صورت خوراكي توصيه مي شود.
-
خرزهره Nerium oleander
خانواده: Aposcyanaceae
مشخصات گياه شناسي:
خرزهره درختچه اي زينتي است با برگهاي تقريبا سرنيزه اي شكل و دايمي كه اين برگها به شكل فراهم بر روي ساقه قرار مي گيرند. به عبارت بهتر در هر بند از ساقه چندين برگ مستقر است. گلها به رنگ سفيد يا صورتي بوده منظره ي بسيار جالبي دارند.
انتشار جغرافيايي:
محل اصلي رويش خرزهره در ايران مناطق غرب و جنوب غربي ايران يعني استانهاي كرمانشاه لرستان و فارس مي باشد. ولي اين درختچه ي زينتي در حال حاضر در بقيه نقاط كشور نيز پرورش داده مي شود.
تركيبات شيميايي:
برگ خرزهره حاوي گلوكوزيدهاي سيانوژنه همچون نريئين و نري آنتين بوده اين تركيبات در صورت تجزيه شدن تركيبات سيانوري آزاد كرده و باعث مسموميتهاي بسيار شديد و حتي مرگ مي گردند. از اين رو در مصرف خرزهره به عنوان گياه دارويي بايد حداكثر دقت و توجه به عمل آيد. دانه هاي خرزهره حاوي انواع اسيدهاي چرب از جمله اسيد استئاريك، اسيد پالميتيك، اسيد اولئيك و اسيد لينولئيك است.
قسمتهاي مورد استفاده:
1- درمان كچلي و بيماريهاي پوستي: به اين منظور مي توان هم از جوشانده ي برگ خرزهره در روغن و هم از خيسانده ي آن در آب استفاده كرد. البته در درمان اين عوارض پوستي بديهي است كه استعمال به صورت خارجي خواهد بود.
2- تقويت قلب و تنظيم ضربان قلب: به اين منظور عصاره خرزهره را در آب حل كرده و سپس آن را به شكل قرص هاي سيار كوچك 5/0 گرمي درآورده و روزانه به تعداد 2 تا 4 عدد از آن مصرف مي كنند.
-
گل ميناي چمني Bellis perennis
خانواده: Compositae
مشخصات گياه شناسي:
گياهي است كوچك و علفي كه در داخل چمنها و چمنزارهاي طبيعي رويش دارد. داراي برگهاي قاشقي تا بيضوي شكل مي باشد كه تماما قاعده اي اند و از اين رو ساقه كاملا عريان و فاقد برگ است. گلها سفيد يا صورتي رنگ مي باشند.
انتشار جغرافيايي:
در بيشتر نقاط كشور در داخل چمنزارهاي طبيعي و مصنوعي مي توان اين گياه را مشاهده نمود.
تركيبات شيميايي:
انواع تانن ها برخي اسيدهاي آلي همچون اسيداگساليك، اسيد وينيك و اينولين كه يك نوع پلي ساكاريد است و لعاب و مواد رزيني عمده ترين تركيبات شيميايي اين گياه به شمار مي آيند.
اثرات دارويي و طرز استعمال:
1- رفع خون مردگيهاي زير پوستي: جوشانده ي برگ اين گياه به شكل كمپرس در موضع باعث رفع خونمردگيها مي شود. به همين منظور البته از برگهاي له شده ي گياه به شكل ضماد نيز مي توان استفاده نمود.
2- درمان بيماريهاي تنفسي: دم كرده ي برگ گل مينا از قديم در درمان عوارض برخي ناراحتيهاي تنفسي همچون آسم، برونشيت و ... به كار مي رفته است. مصرف روزانه 3 فنجان از دم كرده ي آن در فاصله ي بين دو وعده ي غذايي علايم اين ناراحتيها از جمله سرفه و اخلاط خوني را دفع مي كند.
3- درمان يبوست: مصرف برگهاي تازه گياه مي تواند مخاط روده را نرم كرده اثر ملين داشته باشد.
-
گلابي
گلابي، ميوهاي است كه گونههايي مختلف با طعم متفاوت دارد. اين ميوه حاوي ويتامين اي و ث و همچنين داراي كلسيم، آهن، منيزيم و روي است. چون گلابي ميوهاي آبدار است، در زيبايي پوست بسيار مفيد است. يكي از خواص گلابي خاصيت ملين بودن آن است و دانههاي ريزي كه در موقع خوردن گلابي احساس ميكنيد، براي دفع مواد زائد مفيد ميباشند.
البته افرادي كه يبوست دارند سعي كنند بلافاصله پس از خوردن 1 تا 2 عدد گلابي آن را با يك ليوان آب ولرم همراه كنند كه خاصيت ملين بودن آن قويتر شود.
گلابي ميوهاي است براي تقويت افراد ضعيف و همچنين بسيار مفيد براي آنهايي كه در دوران نقاهت هستند. آب گلابي و آب به را اگر با هم مخلوط كنيد و بنوشيد تقويت كننده بسيار خوبي خواهد شد. مصرف گلابي ترشح بزاق دهان را زياد ميكند، در نتيجه باعث تسهيل عمل در دستگاه هاضمه ميشود.
تانن و املاح پتاسيم كه در گلابي وجود دارد اسيداوريك را به هر اندازه و مقداري كه باشد حل ميكند، به همين جهت افراد مبتلا به رماتيسم، نقرس و آرتروز ميتوانند از گلابي بهره زياد ببرند.
فشار خون يكي ديگر از ناراحتيهايي است كه خوردن گلابي به آن كمك بسيار ميكند و تصفيه كننده خون نيز است. فيبر موجود در گلابي لاينين (Linin) نام دارد كه غير قابل حل بوده و براي كاهش كلسترول موثر است.
در يك عدد گلابي متوسط حدود 4 گرم فيبر وجود دارد. بنابراين اگر دو عدد گلابي در روز خورده شود در حدود 32 درصد فيبر مورد نياز روزانه بدن انسان تامين ميشود. توجه شود كه قسمت عمده فيبر گلابي در پوست و بلافاصله زير پوست آن قرار دارد و اگر با پوست خورده شود از تمام فيبر آن استفاده ميشود.
ماده مهم ديگري كه در گلابي موجود است عنصر بور (بوران Boron) است كه به بالا بردن جذب كلسيم و در نتيجه جلوگيري از پوكي استخوان بخصوص براي زنان در دوران يائسگي بسيار كمك ميكند.
همچنين از آنجا كه طبق معمول موادي كه براي استخوانها مفيدند، براي مغز نيز نافعاند، گلابي هم از اين امر مستثني نيست و از ميوههايي است كه براي حافظه و تمركز نيز مفيد است. در هر گلابي متوسط حدود" 0.3" ميليگرم عنصر بور وجود دارد و اگر "5" وعده در روز از ميوهها و سبزيهايي مانند گلابي خورده شود به طور تقريبي مقدار بور مورد نياز بدن انسان تامين ميشود. هر صد گرم گلابي از لحاظ تغذيهاي داراي "60" كيلوكالري، نيم گرم پروتئين، نيم گرم چربي،" 14" گرم گلوسيد، يك و نيم گرم فيبر و "130" ميليگرم پتاسيم است.
-
بلوط Oak Bark گز علفي (شيره بلوط)
نام علمی Quercus
كليات گياه شناسي
بلوط درخت بومي در مناطق معتدله است و در ايران در جنگهاي كردستان ،لرستان و كهكلويه مي رويد . ارتفاع اين درخت در بعضي نواحي تا 50 متر و قطر تنه آن به 3 متر نيز مي رسد . برگهاي درخت بلوط پنجه اي و مانند انگشتان دست مي باشد . ميوه درخت بلوط كه به نام بلوط معروف است مانند فندق بوده و در پياله اي جاي مي گيرد .
تركيبات شيميايي:
پوست و برگ درخت بلوط داراي تانن ، قند ، اسيد گاليك ، اسيد ماليك ، كوئرسين Quercine ، موسيلاژ ، پكتين ،رزين و روغن است .
خواص داروئي:
بلوط از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است .
خواص ميوه بلوط
ميوه بلوط از قديم الايام مورد مصرف بوده و از آن به عنوان غذا استفاده مي كرده اند . حتي اگر آنرا خشك و در كرده و با در گندم مخلوط مي كنند و از آن نان تهيه مي نمايند .
مي توان بلوط را بوداده و سپس آنرا در كرده و از آن چائي تهيه كرد . مقدر مصرف آن يك قاشق چايخوري در يك ليوان آب جوش مي باشد . اين دم كرده را مي توان براي مورد زير بكار برد .
1- بواسير را برطرف مي كند .
2-اسهال ساده و اسهال خوني را رفع مي كند .
3-درد معده و گاز معده را برطرف مي كند .
4-براي رفع كم خوني موثر است .
5-نرمي استخوان را درمان مي كند .
6- براي تقويت عمومي بدن موثر است .
7-براي معالجه اسهال اطفال ،در بلوط را با كاكائو مخلوط كرده و دم كرده آنرا به اطفال مي دهند .
خواص درخت بلوط
براي استفاده از پوست درخت بلوط يم توان آنرا در كرده و با عسل مخلوط كنيد و يا اينكه يك قاشق در آنرا در يك ليوان آبجوش ريخته و به مدت 10 دقيقه دم كنيد .
1- خونريزيها را متوقف مي سازد .
2-درمان كننده بواسير خوني است .
3-خاصيت ضد عفوني درد .
4
مصارف خارجي پوست درخت بلوط
براي استفاده خارجي از جوشانده پوست درخت استفاده مي شود . بدين منظور بايد 15 گرم پوست درخت را در يك ليتر آب جوش ريخته و بگذاريد به آرامي بجوشد تا حجم آن به دو سوم تقليل يابد .
از اين جوشانده مي توان بعنوان كمپرس استفاده كرد و يا آنرا در وان حمام ريخته ودر آن ساتراحت نمود .
1)خون مدرگي را درمان مي كند .
2)اگزما را از بين مي برد.
3)براي درمان بيماريهاي پوستي در وان حمام كه در آن جوشانده پوست درخت بلوط را ريخته ايد به مدت يكربع ساعت استراحت كنيد .
4)اگر واريس دريد اين قسمتها را با جوشانده پوست بلوط كمپرس كنيد .
گز علفي
در اثر نيش زدن حشره اي مخصوص به برگ و يا شاخه هاي درخت بلوط ماده اي به بيرون تراوش مي كند كه در اثر مجاورت با هوا سفت شده و به صورت دانه هايي به قطر 2 سانتيمتر بر روي ساقه و يا برگ ظاهر مي شود . براي استفاده از گز شاخه هاي درخت را تكان مي دهند تا دانه هاي گز به زمين بريزد . البته اين دانه ها مخلوط با برگ و پوسته درخت است كه بايد تميز شود .
گز علفي از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است . براي استفاده طبي از گز علفي مي توان آنرا با عسل مخلوط كرد و يا جوشانده آنرا تهيه نمود .( 50 گرم در يك ليتر آب جوش )
خواص گز علفي
1)قابض است .
2 ) خونريزيها را متوقف مي سازد .
3)مقوي معده است .
4)تقويت كننده دستگاه تنفسي است .
5)سينه را نرم و صدا را صاف مي كند .
6)سرفه ها را برطرف مي كند .
7)تنگي نفس را درمان مي كند..
-
تخم كتان FLAX SEED
نام علمی Linum usitatissimum
كليات گياه شناسي
امروزه گياه كتان در منطقه وسيعي از اروپا و آُيا مي رويد . ازاين گياه استفاده هاي زيادي بعمل مي آيد . از الياف آن براي يافتن پارچه استفاده مي شود . پارچه كتان براي البسه مخصوصا در تابستان نوعي مناسب بشمار مي رود .
كتان گياهي است كه از قدي الايام شناخته شده و بكار ميرفته است . حتي پرورش آن در مصر در حدود پنج قرن قبل از ميلاد مسيح معمول بوده است .
تركيبات شيميايي:
از دانه هاي كتان در اثر فشار و بدون حرارت دادن روغني بدست مي آيد كه به روغن كتان ( براي اينكه با روغن برزك اشتباه نشود) ناميده مي شود .
خواص داروئي:
روغن تخم كتان علاوه بر داشتن Omega-3 داراي ويتامين E نيز مي باشد و حتي اگر بمقدر بيش از احتياج ( يك قاشق چايخوري در روز ) مصرف شود عوارض جانبي نخواهد داشت .
خاصيت مهم ديگر روغن كتان اثر ضد تورم آن مي باشد . ميگرنهاي دردناك را شفا مي دهد.
مطالعات جديد نشان داده است كه روغن تخم كتان حتي مي تواند مصونيت بدن را در مقابل بيماريها بالا ببرد . استفاده از اين روغن از سرطان جلوگيري مي كند .
تخم كتان بعلت داشتن موسيلاژ زياد نرم كننده بسيار خوبي است و در رفع يبوست مي توان از آن استفاده كرد . بدين منظور بايد تخم كتان را روي زبان ريخت و با مقدري آب آنرا بدون جويدن بلعيد و يا مي توان تخم كتان را در آب خيس كرده و صبح ناشتا خورد .
دم كرده تخم كتان نيز معجزه گر است . دم كرده آن علاج بيماريهاي مجاري ادرار ، زخم معده و وروم روده ، يبوست ، ورم مثانه ، سنگ كليه ،سرفه ، دردهاي پريود و حتي مرض قند مي باشد .
مي توان تخم كتان را با مقداير آب جوشانيد و سپس جوشانده آنرا در داخل وان حمام ريخت و در آن دراز كشيد . خارش پوست را فورا از بين مي برد .
طرز استفاده:
روغن تخم كتان بنام Flax Seed Oil ناميده مي شود و مي توان آن را از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا برخي از داروخانه ها خريدري كرد كه البته در يخچال نگهدري شود و بايد دقت كرد كه تاريخ مصرف آن نگذشته باشد .
مضرات :
مضرات خاصي براي آن بيان نشده است .
-
گياه گلرنگ وحشي - موسير
اين گياه از خانواده گل مينا يا مركبات است. گلبرگهاي اين گياه قرمز و ارغواني رنگ است كه به عنوان طعم دهنده غذا استفاده مي شود.
از كلاله و گلبرگ اين گياه به عنوان يك رنگ گياهي استفاده مي شود. گياه مقاومي است و استفاده خوراكي براي دام ندارد و ظهور اين گياه در هر منطقه اي نشان دهنده تخريب اين خاك در منطقه است.
فصل گل دهي آن از خرداد ماه تا تيرماه است
موسير
اين گياه گونه هاي بسيار زياد و استفاده هاي خوراكي دارد. ريشه و پياز گياه بعد از انجام يكسري اقدامات خاص مورد استفاده قرار مي گيرد. بدين صورت كه آنها را به شكل رشته هاي بسيار نازك در آورده و در مسير آب سرد قرار مي دهند تا تلخي كه در پياز آن هست از بين برود، آنرا در آفتاب خشك مي كنند تا به عنوان چاشني غذايي مصرف شود.
عمدتاً مناطق رويش اين گياه در غرب ايران، كوهستانها و مناطق برف گير مي باشد و فصل رويش اين گياه از اواسط فروردين ماه تا پايان خرداد ماه است.
اين گياه به صورت محلي به عنوان مُليّن، خلط آور و آرامش بخش استفاده مي شود.
-
گياه جوشير (جاشير)
جوشير صمغي است كه از گياهي به همين نام گرفته مي شود.
اين گياه يكي از داروهايي است كه براي بيماريهاي كليوي استفاده مي شود. ادرار آور است و حتي در مواردي بند آمده ها را باز مي كند و قطره قطره ادرار كردن كه از مشكلات مجاري ادراري است توسط اين گياه قابل درمان است و بطور كلي باز كننده ي مجاري ادرار مي باشد.
مقوي سيستم دستگاه عصبي است. براي سرد مجازها، داروي خوبي است كه در رابطه با لقوه و رعشه استفاده مي شود.
از سرشاخه هاي اين گياه به صورت سبزيهاي خوراكي استفاده مي شود. از كوبيده ي برگ و عصاره آنها براي درمان دندان درد استفاده مي شود.
از عصاره ريشه آن استفاده هاي صنعتي مي شود مثل تهيه مواد آرايشي يا تهيه مُسكِن.
اين گياه مثل بعضي از گياهان، گياهي سمي است بنابراين مقدار مصرف، زمان مصرف و دوره درماني آن بايد توسط پزشك تعيين شود.
اين گياه را همراه مرزن جوش استفاده مي كنند زيرا مرزن جوش عوارضي را كه اين گياه مي تواند بوجود آورد تعديل كرده يا كاهش مي دهد.
اين گياه اصولاً در ارتفاعات رويش دارد و داراي گلهاي زرد با ساقه هاي بلند است.
-
گياه لاله واژگون-گياه اورس-گياه بادام وحشي-گياه گل پروانه (گل ارغواني)
اين گياه نه تنها گل زيبايي است بلكه خواص درماني متعددي نيز دارد. اين گياه گل اشك نيز ناميده مي شود و اين به خاطر اين است كه مقداري شبنم در بين اين گلها جمع مي شود و بعد از گل به پائين مي چكد.
عمر اين گياه بسيار كوتاه است. از اوايل ارديبهشت ماه گل دهي اين گياه شروع مي شود و در فصل بارش تمام مي شود.
خواص دارويي اين گياه اصولاً در پياز اين گياه است. پياز اين گياه داروي مؤثري براي دردهاي رماتيسمي و دردهاي مفصلي و پاك كننده دستگاه كبدي است. البته اين گياه جزء داروهاي سمي است و مصرف آن بايد زير نظر پزشك باشد.
گياه اورس
محل رويش اين گياه در ارتفاعات بيش از ۲٥٠٠ متر و كوهستانهاي صعب العبور مي باشد و بيشتر در جنگلهاي غرب كشور وجود دارد. درختي بسيار مقاوم و سازگار با هر نوع آب و هوايي است و داراي برگهاي سوزني شكل مي باشد و بسيار بوی زننده اي دارد.
مصرف دارويي آن به صورت محلي، استفاده از صمغ اين گياه براي ناراحتيهاي پوستي است. اين گياه تنها گونه اي است كه با شرايط سخت قادر به ادامه حيات است و حافظ خاك نقاط مرتفع است.
گياه بادام وحشي
اين گياه داراي انواع گوناگون مي باشد. اهميت بوته هاي اين گياه بيشتر در محافظت از خاك مي باشد و در مناطقي كه حاصلخيز نيست و امكان فرسايش خاك بيشتر است اين گونه ها مي توانند به راحتي به عنوان گونه هاي پيشآهنگ مستقر شوند.
دانه ها و ميوه هاي اين گياه مصرف خوراكي دارد. نوع ديگر استفاده از اين گياه استفاده از روغن آن است كه به عنوان مُليّن و شستشو دهنده دستگاه گوارش مصرف دارد. همچنين ماليدن آن به محل درد به صورت موضعي استفاده دارد.
گياه گل پروانه (گل ارغواني)
اين گل انواع مختلفي دارد و زيستگاه آن در دشت و كمي هم در ارتفاعات متوسط و پايين است. بوي عطر خوبي دارد و نوش خوبي براي زنبور عسل است.
كاربرد درماني آن در موارد ناراحتيهاي تنفسي به خصوص سرفه و برونشيت و آسم و حتي از نوع ناراحتيهاي تنگي نفس مي باشد و بازدهي آن بسيار عالي است.
در خارج از دم كرده و جوشانده ی اين گياه براي شستشو استفاده مي شود.
اين گياه مي تواند جراحات و زخمهاي سطحي را درمان كند و به خاطر ماده خوشبو و نعناع مانندي كه مُنتل هست و در آن وجود دارد در موارد سوختگي از اين گياه استفاده مي شود.
نوع ديگر گل ارغواني از نظر درماني همان خواص را دارد ولي از نظر ظاهر متفاوت است. اين گل ضمن اينكه گلهاي قرمز و ارغواني رنگي دارد درون آن گلهاي آبي رنگي هم مشاهده مي شود كه اين گلهاي آبي رنگ از داخل گلهاي قرمز رنگ بيرون مي آيد.
-
گل نسترن-مريم گلي
اين گياه به خاطر ظرافت و عطرش به صورت اهلي در خانه ها پرورش پيدا مي كند.
گل نسترن از دسته گلهايي است كه موارد درماني متعددي دارد. خود گل نسترن در عوارض پوستي مورد استفاده قرار مي گيرد. از روغن دانه اين گياه به عنوان شاداب كننده پوست و تقويت كننده پياز مو استفاده مي شود. هم گل اين گياه و هم دانه آن منبع ويتامين c است.
ثمر اين گل بعد از ريختنش به صورت گرد و قرمز رنگ پيدا مي شود كه اصولاً كاربرد دارويي دارد و بيشتر به صورت دم كرده از آن استفاده مي شود. همچنين باعث تقويت سيستم دفاعي بدن مي شود.
گل دهي اين گياه از اواسط ارديبهشت شروع مي شود و تا آخر پائيز ادامه دارد. نحوه استفاده صحيح از آن بدين گونه است كه بعد از چيدن، گلها بايد در جاي مناسبي خشك شوند تا بو، عطر و خاصيت دارويي آن از بين نرود و اگر قرار است كه بعد از ريختن گلبرگها از دانه اين گياه استفاده شود بايد ناخالصي هاي آن را از بين برد و بصورت خالص مورد استفاده قرار داد.
گياه مريم گلي
گياه مريم گلي گياهي با قدمت بسيار طولاني است و در حدود ۱٠٠٠ سال پيش به وجود اين گياه پي برده و از آن استفاده مي كرده اند از جمله ابوعلي سينا در كتابهاي خود به اين گياه اشاره كرده و خواص آن را برشمرده و تأكيد بر مصرف آن كرده است.
اين گياه ضد درد، آرامش بخش و براي كاهش قند خون استفاده مي شود. اين گياه در تمام مناطق معتدله رويش دارد. گلهاي سفيد زيبايي مي دهد، بصورت خوشه اي است و جزء گياهان معطر و خوشبو است كه طعم بسيار تلخي دارد.
اين گياه آرام بخش و مقوي اعصاب است. همچنين يك داروي ضد عفوني كننده بسيار قوي است. اگر از جوشانده اين گياه بصورت قرقره استفاده شود، جوشهاي داخل دهان و بعضاً آفت دهان را درمان مي كند.
همچنين براي زخمهايي كه بر اثر واريس به وجود مي آيد بسيار مؤثر است.
در آنژيم و انواع گلو درد نيز از اين گياه استفاده مي شود. از جوشانده اين گياه براي ضماد و جوشهاي بدن استفاده مي شود. جوشانده غليظ اين گياه اگر با آب مخلوط شود براي دردهاي مفصلي، رماتيسم و حتي راشيتيسم كودكان بسيار مفيد و مؤثر است.
-
گياه ثعلب-گشنيز كوهي
گياهي با گلهاي آبي واژگون است. از پيازاين گياه بعد از خشك و پودر كردن براي بستني سازي استفاده مي شود زيرا اين گياه داراي مواد نشاسته اي مي باشد.
اين گياه در موارد ناراحتيهاي تنفسي مثل سرفه هاي شديد و حتي در موارد سياه سرفه و آسم و تنگي نفس مورد استفاده قرار مي گيرد.
گلهاي اين گياه نوش خوبي براي زنبور عسل است و با له كردن و خورد كردن گل آن، ماسك خوبي براي صورت تهيه مي شود.
معمولاً محل رويش اين گياه داخل باغها و بيشه هاست و زمان گل دهي آن از اواخر فروردين تا اواخر خرداد است.
اين گياه پيازي دارد كه پياز آن مورد استفاده است.
گشنيز كوهي
اين گياه هم به صورت اهلي كشت مي شود و هم در كوه مي رويد ولي گياهي كه در كوه مي رويد داراي خواص بيشتري است. برگ و ميوه اين گياه مورد توجه مي باشد كه منبع ويتامينهاي c و b و a است. موارد استفاده اين گياه براي ناراحتيهاي قلبي، نيرو دهنده مغز و برطرف كننده هيستري و غش، اشتها آور، ضد جوش و آفت دهان، ضد عفوني كننده مجاري تنفسي در زمان سرماخوردگي و زكام و حساسيت ناشي از آبريزش بيني مي باشد.
اين گياه با تمام خواصي كه دارد مصرف زياد آن ممکن است مضر باشد. از جمله ضررهاي مصرف زياد اين گياه عبارتند از: خوابهاي پريشان و آشفته، بي خوابي، نسيان و فراموشي و لكنت زبان.
مقدار مصرف اين گياه بايد توسط پزشك تعيين شود كه بايد ۲٥ گرم در يك ليتر آب بصورت جوشانده و۲ تا ٤ گرم از پودر دانه اش مورد استفاده قرار گيرد.
مناطق رويش اين گياه در ارتفاعات است و فصل گل دهي گياه از اواسط ارديبهشت تا اواخر تيرماه مي باشد.
-
بابونه آلمانی German Chamomile
مادر پيتر رابيت پس از بازگشت پيتر در يك روز پرمخاطره از باغ آقاي مك گرگور يك ليوان بابونه به ايشان داد تا ناراحتي معده وي را تسكين بخشد و او را بخواباند. ليكن مصرف دارويي و طبي بابونه قبل از داستان پيتر رابيت آغاز شده بود. مصريها، روميها و يونانيان باستان از گلهاي بابونه براي درمان آفتابزدگي، تب ها و قولنج استفاده مي كردند. آلمانيها براي توصيف بابونه از عبارتي به نام "alles zutraut" استفاده مي كنند كه مفهوم اين عبارت اين است: "بابونه هر دردي را درمان مي كند".
مصرف چاي يا عصاره مايع بابونه آلماني
مي تواند در تسكين دردهاي ناشي از گاز، سوزش سردل و زخم ها مفيد واقع شود. مصرف كرم يا پماد بابونه به عنوان داروي موضعي روي پوست مي تواند در كاهش علايمي نظير پسوريازيس، اگزما يا سوختگيهاي پرتو درماني سرطان مفيد واقع شود. پماد بابونه در ترميم زخمهايي كه بهبود آنها مستلزم مدت زمان طولاني است، مؤثر واقع ميشود. مي توانيد گلهاي بابونه خيس خورده يا تنتورهاي اين گياه (محلولهاي تهيه شده از گياه مزبور، الكل و آب) را در داخل وان حمام بريزيد و سپس در آن فرو رويد. اينكار به درمان يكسري از بيماريهاي پوست از جمله بواسير كمك مي كند. براي درمان سرماخوردگي بخور چاي بابونه را كه در داخل يك كتري ريخته يا چندين قطره از روغن بابونه را كه در آب جوش ريخته شده است، استنشاق كنيد. پس از سرد شدن چاي، مي توانيد از آن براي شستشوي دهان يا غرغره به منظور كاهش درد ناشي از بيماري لثه ها يا زخمهاي دهان استفاده كنيد.
معرفي گياه
گلهاي كوچك مرواريد گونه بابونه آلماني ميتواند معده،ريه ها و پوست تحريك شده را درمان كند. گلهاي اين گياه داراي طوقه هاي سفيدي است و به صورت چرخشي، قيفي شكل وبا مركز زردرنگ بزرگ ميشود. پهناي آنها كمتر از يك اينچ است و روي ساقه هاي بلند، و نازك سبز رنگ
مي رويند. گاهي اوقات بابونه وحشي نيز مي رويد كه ارتفاع آن از زمين چندان فاصله نمي گيرد و مي توان آن را در كنار مزارع و باغهاي گياهان دارويي مشاده كرد. ارتفاع اين گياه به سه پا مي رسد. بابونه شامل انواع بابونه اعم از بابونه آلماني يا بابونه رومي (انگليسي) است. .
تركيبات گياه
براي تهيه چاي بابونه گلهاي آنرا در داخل كيسه هاي چاي بسته بندي مي كنند، يا آنها را كوبيده و بخار مي دهند كه محتواي روغن آن كه آبي رنگ است به طور جداگانه قابل استخراج و بسته بندي باشد. روغن بابونه حاوي تركيباتي است كه از ورم اعضاي بدن جلوگيري مي كند و در كاهش روند رشد باكتريها، ويروسها و حتي قارچها مؤثر است.
اشكال موجود
بابونه آلماني به صورت سرگل خشك، چاي، عصاره مايع و پماد موضعي يافت ميشود.
نحوه مصرف
بابونه مصارف زيادي دارد. تحريك ناشي از سرماخوردگيها، زخمهاي ديرخوب شونده، دمل (آبسه ها)، ورم لثه هاپسوريازيس، اگزما، ناراحتيهاي كودكان مانند آبله مرغان، سوختگي در اثر كهنة بچه ها و قولنج در زمره دلايل متعارف مصرف چاي بابونه، شستشو با آن يا انواع تنتورهاي اين گياه محسوب ميشود.
بابونه معمولاً موقعي مورد مصرف قرار مي گيرد كه عارضه آشكار شده باشد. اگر براي درمان زخم، آفتابزدگي يا هر نوع موقعيت جدي از بابونه استفاده مي كنيد ولي علايم بيماري رفع نمي شود يا بدتر ميشود، در اسرع وقت با پزشك معالج خود مشورت كنيد.
براي درمان قولنج. زخم، درد معده، سوزش سردل و گاز از دو تا سه گرم اين گياه كه در آب داغ خيس خورده باشد، چاي تهيه كنيد و روزانه سه تا چهار بار بين غذا از آن ميل كنيد، يا اينكه 5 ميلي ليتر از تنتور 1:5 بابونه را روزانه سه بار مصرف كنيد.
براي غرغره كردن و شستشوي زخمهاي دهان يا بيماري لثه ها، از دو تا سه گرم اين گياه كه در آب داغ خيس خورده باشد، چاي تهيه كنيد سپس بگذاريد سرد شود و تا هر چند بار كه مي خواهيد از آن استفاده كنيد.
براي تسكين ريه ها به هنگام سرما يا درمان سرفه چندين قطره از روغن اصيل اين گياه را در داخل آب در حال تبخير بريزيد و سپس بخار مزبور را استنشاق كنيد يا چاي آنرا تهيه و بخار را استنشاق نماييد.
براي تسكين درد بواسير، بريدگيها، اگزما يا گزش حشرات 1/4 پوند از گلهاي خشك بابونه را در هر بار شستشو مصرف كنيد، يا از عصاره الكلي گلهاي بابونه در وان حمام استفاده كنيد.
براي استفاده از بابونه، به عنوان داروي شستشو از محلول 3 تا 10 درصد آن استفاده كنيد (گياه مزبور در آب جوشانيده باشد كه به اين حالت چاي بابونه نيز گفته ميشود).
براي درمان پسوريازيس، اگزما يا پوست خشك و فلسي، از كرم بابونه حاوي 3 تا 10 درصد محتواي داروي خالص بابونه استفاده كنيد.
نكات احتياطي
استفاده از بابونه عموماً بي خطر است. ليكن چاي غليظ اين گياه مي تواند سبب استفراغ گردد. اگر به "ابروسيا" حساسيت داريد بايد از مصرف بابونه بپرهيزيد چون اين دو از يك تيره گياهي هستند. از مصرف زياد آن در دوران بارداري يا شيردهي اجتناب ورزيد. اگر باردار هستيد موضوع مصرف آن را با پزشك معالج خود در ميان بگذاريد.
تداخل هاي احتمالي
هيچگونه گزارشي مبني بر تأثير و تأثر دو جانبه بابونه با ساير داروها وجود ندارد. اما احتمالاً، بهتر است از مصرف بابوبه به هنگامي كه فرد تحت درمان با داروهاي ضد انعقاد است، پرهيز شود.
منبع: پايگاه الكترونيكي خدمات پزشكي ايران
-
بابونه اروپايی Feverfew
بابونه اروپايي در طول قرنهاي متمادي در طب سنتي و عاميانه اروپا براي درمان سردرد، ورم مفصل و تب مورد استفاده قرار گرفته است. واژة بابونه اروپايي از اصطلاح لايتن "فبري فيويج" به معناي "تب بر" اخذ شده است. اين گياه از ديرباز در درمان گزيدگي حشرات، . دردهاي معده و دندان درد مي رفته است. هر چند كه كارشناسان گياهان دارويي امروزي معمولاً براي مقابله با حالات فوق از اين گياه استفاده نمي كنند. اين عده امروزه از بابونه اروپايي براي معالجه ميگرن، شروع اوليه آرتريت، بيماريهاي روماتيسمي و ساير ناراحتيها استفاده مي كنند.
معرفي گياه
بابونه اروپايي اصالتاً بومي جنوبي شرقي اروپا است. امروزه اين گياه در كل اروپا، آمريكاي شمالي و استراليا نيز يافت ميشود. اين نوع گياه كوتاه قد و بادوام است و بين ماههاي جولاي و اكتبر رشد و نمو مي كند. در گذشته اين گياه در تمامي ديواره هي باغهاي انگليس و آلمان يافت ميشد. مردم نيز به كشت و پرورش آن در اطراف منازلشان مي پرداختند چون عقيده داشتند اين گياه جو زمين را تصفيه و بيماري را خنثي مي كند. گلهاي ريز و مرواريد گونه زردرنگ اين گياه نشان مي دهد كه از تيرة "آفتابگردان" است. اين گياه كمي به بابونه شباهت دارد ليكن بين اين دو تفاوتهايي نيز هست. برگهاي زرد مايل به سبز حالت حالت تناوب دارند و با موهاي كوتاه به سمت پائين رشد مي كنند. برگها در واقع مهمترين بخش اين گياه را در طب گياهي تشكيل مي دهند. بابونه اروپايي يك گياه معطر با رايحة قوي و تند است.
تركيبات گياه
فرآورده هاي حاصل از اين گياه معمولاً از برگهاي آن تهيه مي شوند. گاهي اوقات اينگونه فرآورده ها را از قسمتهاي بالايي گياه (يعني كليه قسمتهايي كه در بالاتر از سطح زمين رشد
مي كنند) تهيه مي كنند. خاصيت ضد ميگرني اين گياه به عنصر فعالي به نام "پارتنوليد" مربوط
مي گردد.
اين عنصر روي عضله صاف ديواره شريانهاي خوني در مغز اثر مي گذارد تا فعاليت عوامل تنگي رگ نظير سروتونين، پروستاگلاندين و نوراپي نفرين را متوقف كند. عوامل تنگي رگ سبب باريك شدن رگهاي خوني و در زمرة يكي از عوامل اصلي انواع ميگرن محسوب ميشود.
اشكال موجود
انواع كپسول اين گياه از برگهاي خشك آن تهيه ميشود. همواره در جستجوي فرآورده هاي استاندارد اين گياه، حاوي حداقل دو درصد پارتنوليد، باشيد. اگر فرآوردة مورد استفاده استاندارد نباشد، نمي توانيد مطمئن باشيد كه آنچه مصرف مي كنيد حاوي پارتنوليد كافي است و بدون وجود اين عنصر، فوايد درماني كافي از مصرف اين گياه نصيب شما نخواهد شد. خواندن عنوان و مشخصات فرآورده هاي بابونه اروپايي حائز اهميت است چرا كه ميزان پارتنوليد موجود، بسته به محل رشد و نمو اين گياه متغير است. بابونه اروپايي پاره اي از مناطق جهان، يا پارتنوليد كمي دارند يا فاقد آن هستند.
مي توانيد برگهاي اين گياه را كه خودتان كشت كرده ايد يا گونه اي از آن را كه از بازار تهيه
مي كنيد، براي مصارف درماني بجويد. با اين وجود، در خوردن برگهاي اين گياه محتاط باشدي. حدود 10 درصد افرادي كه برگهاي اين گياه را مي جوند به زخم هاي دهان، از دست رفتن مزه ها يا تورم لبها، زبان و دهان مبتلا مي شوند.
نحوه مصرف
امروزه تقريباً 10 درصد آمريكاييها از انواع ميگرن رنج مي برند. بابونه اروپائي مي تواند در نجات بسياري از انسانها از اين عارضه مؤثر واقع شود. اين گياه دارويي مي تواند براي درمان انواع ميگرنهاي در حال پيشرفت و همچنين در پيشگيري از آنها مورد استفاده قرار گيرد. گياه مزبور در درمان آن دسته از افراد مبتلا به ميگرن كه معالجات ديگر برايشان مؤثر واقع نشده است، مفيد است. (اين امر شامل تجويز داروها و معالجات پيشگيري از ابتلا به درد ميشود). بابونه اروپايي اگر مطابق با دستورالعملهاي پزشك معالج مصرف شود، داروي بي خطري است. در دهه 1980، متخصصان اروپايي پي بردند 70% از مبتلايان به ميگرن كه روزانه دو تا سه عدد برگ بابونه اروپايي مصرف مي كنند از سردرد رهايي پيدا مي كنند. دانشمندان انگيسي چنان از اين ضريب بالاي موفقيت شگفت زده بودند كه درصدد برآمدند دامنه اين تحقيقات را گسترش دهند. آنها دريافتند كه بابوبه اروپايي در كاهش شدت ميگرن به مراتب مؤثرتر از مسكنها است. اين گياه همچنين علايم ناراحتيهايي نظير تهوع، استفراغ ناشي از ميگرن را از بين مي برد. در سال 1997، بابوبه اروپايي در فروشگاههاي مواد غذايي بهداشتي آمريكا در ميان پر فروشترين گياهان دارويي ايالات متحده در رديف نوزدهم قرار گرفت. متخصصان علم پزشكي مطمئن نيستند كه آيا اين گياه در كاهش تورم و مفاصل آرتريت نيز مؤثر است يا نه. اسناد و مدارك در اين زمينه متناقض است اما برخي از افراد كه مبتلا به ورم مفصل بوده اند ادعا مي كنند گياه مزبور در كاهش درد و مفاصل سفت آنها مؤثر بوده است.
ميزان مصرفي پيشنهادي
براي درمان و پيشگيري از ميگرن عصارة استاندارد شده بابونه اروپايي را روزانه 2 بار (حاوي حداقل 250mcg پارتنوليد) مصرف كنيد.
براي درمان حمله شديد ميگرن روزانه 1 تا 2 گرم پارتنوليد مصرف كنيد.
نكات احتياطي
بابونه اروپايي در درمان ناراحتي ميگرن آن دسته از بيماراني كه نسبت به معالجات عادي و رايج پاسخ مثبت نداده اند مؤثر واقع ميشود. گاهي اوقات از عوارض جانبي اين داروي گياهي نظير دردشكم، سوء هاضمه، نفخ، اسهال، تهوع، استفراغ و عصبيت رنج مي برند.. كودكان زير 2 سال بايد از مصرف آن پرهيز كنند.
تداخل هاي احتمالي
از مصرف توأم آسپرين، وارفارين يا هر نوع داروي رقيق كننده خون (آنتي ترومبوتيك) بپرهيزيد. اگر هر كدام از اين داروها را مصرف مي كنيد، بهتر است قبل از شروع مصرف بابونه اروپايي با پزشك معالج خود مشورت كنيد.
-
بابونه رومی Roman Chamomile
بابونه رومي مي تواند ميزان تهوع، استفراغ و تشكيل گاز در روده ها را كاهش دهد. اين گياه همچنين در ايجاد آرامش، كاهش ورم ناشي از بريدگيها يا بواسير مفيد واقع ميشود، و شرايطي نظير اگزما، التهاب لثه ها (ژنژيويت) را درمان مي كند. مصرف آن عملاً شباهت به مصرف بابونة آلماني دارد، و بنا به دلايل مستند اين دو گياه حاوي تركيبات و عناصر فعال مشابهي هستند. بابونه رومي به اندازه بابونه آلماني مورد تحقيق و بررسي نبوده است، لذا ادعا در خصوص فايده و اثر آن و در پاره اي موقعيتهاي بهداشتي خاص بايد با تحقيقات مضاعف تأييد گردد.
متأسفانه، اين بدان معناست كه بسياري از مردم تصور مي كنند مصرف بابونه رومي فايده اي ندارد. در حالي كه بابونه رومي از مدتها قبل به بسياري از چايها، پمادها و ساير انواع اقلام و تركيبات دارويي اضافه ميشود.
معرفي گياه
بابونه رومي، بومي شمال غرب اروپا و شمال ايرلند است. در اين مناطق به حالت خزيده و چسبيده به زمين مي رويد و ارتفاع آن نيز به يك پا مي رسد. برگهاي سبز خاكستري اين گياه از ساقه هاي آن ريشه مي گيرند و گلهاي آن مراكز زرد رنگي دارند كه گلبرگهاي سفيد آنها را در بر گرفته و مينياتور مرواريد گونه اي را ايجاد كرده است. گلهاي اين گياه بوي سيب مي دهند.
تركيبات گياه
تهيه چاي، پمادها، و عصاره هاي حاصل از بابونه موقعي صورت مي گيرد كه گلهاي اين گياه غنچه سفيد و زرد به خود گرفته باشند. اگز اين شوفه ها چاي درست نكنند، آنها را براي توليد روغن آبي رنگ كه فوايد درماني دارد، مي كوبند و مي جوشانند. تركيبات موجود در روغن اين گياه از پيشرفت ورم جلوگيري مي كند و رشد باكتري ها، ويروسها و قارچها را كه مي توانند عامل درد باشند، كند مي سازد.
اشكال موجود
بابونه رومي به شكل گلهاي خشك در قالب فله، چاي، تنتور و همچنين در كرمها و پمادها يافت ميشود
نحوه مصرف
بابونه رومي را به چند طريق مي توان مصرف كرد. يكي از اين حالات نوشيدن يك ليوان داغ چاي بابونه در صورت درد معده يا اختلال خواب است. در كل، ميزان ها مصرف بابونه كه در پايين آورده ميشود احتمالاً به تسكين انواع دردهاي معده كمك و اشتهاي شما را بيشتر مي كند.
بابونه در كاهش تورم لثه ها، در صورتي كه مبتلا به ژنژويت (التهاب لثه ها) باشيد، مفيد است.
چاي گلهاي خشك اين گياه سه بار در روز به مقدار يك تا چهار گرم، به ميزان 1 تا 4 ميلي ليتر، روزي سه بار.
براي معالجه بواسير يا مشكلات پوستي دو چاي كيسه اي بابونه را به يك لگن آب اضافه كنيد يا چندين قطره تنتور بابونه رومي مصرف كنيد. اگر پماد بابونه را مصرف مي كنيد، فرآورده هايي را برگزينيد كه حاوي 3 تا 10 درصد سرهاي گل بابونه خشك شده باشد.
نكات احتياطي
مصرف بابونه رومي بي خطر است ليكن نبايد در دوران بارداري يا شيردهي مصرف شود. هر چند اما مصرف چاي آن اشكال ندارد.
بابونه رومي حاوي تركيبي به نام "اسيد آنتميك" است كه مي تواند در صورت مصرف زياد سبب استفراغ شود. گزارش شده است كه فردي پس از خوردن چاي بابونه رومي با واكنش آلرژيك شديدي روبرو گشت. وي به "ابروسيا" آلرژي داشت كه در تيره بابونه رومي قرار دارد. اگر شما هم به ابروسيا آلرژي داشتن خود به ابروسيا اطلاعي نداريد، از پزشك خود در خصوص خطر مواجه شدن با اين آلرژي سؤال كنيد. به احتمال زياد مي توانيد هر شكلي از بابونه را براحتي مصرف كنيد.
تداخل هاي احتمالي
تعامل و تداخل اين گياه با ساير داروها و گياهان دارويي هنوز گزارش نشده است، اما در صورتي كه از رقيق كننده هاي خوني استفاده مي كنيد، از مصرف بابونه بهتر است پرهيز كنيد.
-
پائودارکو
كارشناسان گياهان طبي برزيلي از گياه پائوداركو براي درمان و معالجه انواع اولسر، ديابت، روماتيسم، سرطان و كچلي استفاده مي كنند. چاي اين گياه ماده معروفي براي درمان عفونتها، التهاب قارچي كانديدا و ساير انواع عفونتها است. برخي از درمانگران ادعا مي كنند كه چاي تهيه شده از اين گياه در درمان سرطان هم مؤثر واقع ميشود.
پائوداركو به عنوان فرآورده درماني، آنچنان در ايالات متحده معروف شده است ه نسل درخت آن در آستانه خطر انقراض قرار دارد.
معرفي گياه
پائوداركو نوعي چاي گياهي تهيه شده از پوسته داخلي درختان هميشه سبز تاببوا (tabebuia) است. اينگونه درختان در مناطق گرم آمريكاي مركزي و جنوبي مي رويند. بخش اعظم پائوداركو از درختي در جنگلهاي باراني آمازون به نام (درخت تاببوا آولاندا) تهيه ميشود.
درخت مزبورنوعي گياه هميشه سبز داراي برگهاي پهن است كه طول آن به 125 پا مي رسد. چون اين درخت چنان محكم است كه به آساني از بين نمي رود.
تركيبات گياه
فرآورده هاي تهيه شده از پائوداركو از پوسته داخلي درختان تابيوا تهيه ميشوند. پوسته درختان مزبور حاوي عناصر شيميايي مهمي به نام "نافتوكوئينون" است. برخي از اين عناصر در رفع عفونت و كاهش تورم مفيد هستند. اما چون بخش اعظم فرآورده هاي تهيه شده از پائوداركو استاندارد شده نيست، معلوم نيست آيا فرآورده هاي مذكور حاوي مقدار معتنابهي مواد فعال مهم هستند يا نه.
برخي از انواع چاي گياهي كه بر چسب پائوداركو خورده اند واقعاً از درخت تابيوا تهي نشده اند. هميشه به خاطر حصول اطمينان از اصالت پائوداركو برچسب و عنوان آنرا بخوانيد اطمينان حاصل كنيد كه چاي مورد نظر حاوي عنصر و تركيب بابيوا آولاندا هست.
اشكال موجود
پائوداركو به صورت چاي پوته خشك، عصاره الكلي، عصاره غير الكلي (معمولاً گليسيرين) عرضه ميشود. بخش اعظم تحقيقات شيميايي به عمل آمده درباره پائوداركو معطوف به چوب آن و نه پوسته آن بوده است. چوب اصلي تاببو آولاندوا حاوي نفتوكوئينون است. اما تعيين مقدار موجود اين ماده در فرآورده هاي پائوداركو آسان نيست چون اينگونه فرآورده ها استاندارد نيستند. بنابراين بهتر است آن دسته از انواع تجاري اين گونه فرآورده ها خريداري شود كه از نظر كيفيت شهرت خوبي دارند.
نحوه مصرف
به نظر مي رسد پائوداركو براي درمان عفونتهاي مخمري مناسب است. اين داروي گياهي در درمان كانديديازيس دهاني نيز مؤثر و مفيد است. پائوداركو همچنين داراي پاره اي خواص آنتي بيوتيكي و ضد قارچي است و گاهي اوقات سبب كاهش تورم و التهاب مفصل ميشود. دانشمندان پي برده اند كه لاپاچول به عنوان عنصر فعال موجود در پائوداركو مي تواند جلو عفونتهاي قارچي را بگرد و انگلهاي روده اي را اين بين ببرد. پائوداركو مي تواند باكتريها و ويروسهاي امل عفونت نظير "هرپس سيمپلكس"، آنفولانزا و سرخك رانابود سازد.
مي توانيد اين گياه را به عنوان نوعي مكمي گياهي در صورت ابتلا به هر كدام از عوارض فوق مصرف كنيد. اما اگر بيماري جدي داريد، اعم از عفونت يا سرطان، قبل از هر چيز، با پزشك معالج خود مشورت كنيد.
دوز مصرفي توصيه شده براي تهيه چاي از پوسته شل اين ماده گياهي، يك قاشق غذاخوري از آن را در يك ليوان آب (8 انس)، بريزيد و بگذاريد به مدت 5 تا 15 دقيقه دم بكشد.
يك ليوان از چاي تهيه شده را روزي دو تا هشت بار ميل كنيد.
در صورت مصرف عصاره اين ماده گياهي، از دستورات كارخانه سازنده كه در برچسب آن موجود است تبعيت كنيد.
در مورد انواع كپسول نيز روزانه سه بار 1000 ميلي گرم مصرف كنيد.
نكات احتياطي
خوردن چاي پائوداركو و عصاره آن طبق دوز مصرفي توصيه شده بي خطر است. اگر زياد چاي پائوداركو بخوريد، ممكن است دچار تهوع شويد. اگر با مشكلات انعقاد خون مواجه هستيد از مصرف پائوداركو اجتناب ورزيد مگر اينكه قبلاً با پزشك معالج خودتان مشورت كرده باشيد.
-
پنجه شيطان Devil's Claw
پنجه شيطان عنوان شناخته شده انواع كرفس هارپاگوفتيم و زهري هارپاگوفتيم است كه وابسته به تيرة كنجد است. اين گياه بومي جنوب آفريقا و ماداگاسكار است، امروزه در ساوانها و دامنه هاي دور دست صحراي كالاهاري در آفريقاي جنوبي و ناميبيا يافت ميشود. هر دو گياه مزبور براي ساخت ريشه پنجه شيطان با ريشه هارپاگوفتيم در آميخته ميشوند. محققان علوم پزشكي دريافته اند كه ريشه پنجه شيطان مي تواند التهاب و درد را كاهش دهد.
مردم منطقه خويزان صحراي كالاهاري در طول ساليان دراز از ريشه اين گياه براي اهداف درماني از قبيل معالجه و درمان درد و مشكلات دوران بارداري و همچنين در تهيه پمادهاي موضعي براي درمان مشكلات پوستي استفاده كرده اند. امروزه، اين گياه به عنوان داروي هاضمه و اشتهاآور نيز مصرف ميشود. اين گياه داراي خاصيت كاهش دردهاي خفيف نيز است.
معرفي گياه
پنجه شيطان فاقد بوي مشمئز كننده اما حاوي موادي است كه مزة آنرا تلخ كرده است. اين يك گياه پربرگ بادوام با ريشه ها و جوانه هاي شاخ دار است. اين گياه داراي ريشه ها يا پوششهاي ثانوي نيز است كه از ريشه هاي اصلي يا جانبي آن رشد مي كنند.
تركيبات گياه
فرآورده هاي دارويي گياه پنجه شيطان از برشها يا دكمه هاي خشك سائيده شده، تهيه مي شوند. از ريشة خشك اين گياه كه قابل دسترسي نيز است مي توانيد انواع چاي (دم كرده ها) را تهيه كنيد. دكمه هاي آن حاوي تركيبات فعالي به نام "مونوترپنيس" است، كه در اين ميان ماده "هارپاگوسيد" فعالترين ماده است.
اشكال موجود
پنجه شيطان به شكل دكمه هاي ريشه اي به زمين چسبيده يا به صورت كلي قابل دسترسي است. مي توانيد انواع چاي اين گياه (دم كرده) را از ريشة خشك آن تهيه كنيد.
نحوه مصرف
پزشكان معالج از ريشة اين گياه براي درمان كم اشتهايي، روماتيسم، آتريت، تب، درد ماهيچه اي، التهاب تاندون ها، مشكلات معده اي- روده اي، بيماريهاي كبدي و صفرا استفاده مي كنند. اين گياه نيز درمان مؤثري براي ناراحتيهاي ماهيچه اي عضلات ميباشد، به عنوان مسكن، آرامبخش و ادرارآور نيز كاربرد دارد.
تحقيقات به عمل آمده روي حيوانات نشان داده است كه گياه پنجه شيطان التهاب ناشي از آرتريت را كاهش مي دهد. با اين وجود، ساير تحقيقات هيچگونه خواص ضدالتهابي از اين گياه نشان نداده است. به نظر مي رسد كه اين گياه اثرات متفاوتي در مقايسه با اغلب داروهاي ضد التهابي غيراستروئيدي (NSAIDs) از خود بر جاي مي گذارد. عنصر فعال اين گياه به نام هارپاگوسيد (يا تركيب مرتبط به نام هارپاگيد) در داخل بدن به ماده ديگري تبديل ميشود. ماده جديد، به نام هارپاگونين، نيز مي تواند تركيب فعالي باشد كه سبب كاهش التهاب ناشي از آرتريت شود.
مي توانيد از ريشه خشك گياه پنجه شيطان، يا از تنور آن (محلولي كه از گياه، الكل يا گياه، الكل و آب تهيه ميشود) استفاده كنيد. اگر از آن براي درمان جدي بيماريهايي نظير روماتيسم استفاده مي كنيد، هميشه به ياد داشته باشيد با پزشك خود مشورت كنيد.
ميزان مصرفي توصيه شده براي موارد عمومي اين گياه عبارت است از:
دكمه خشكيده: روزانه سه بار به ميزان 0/1 تا 0/25 گرم از اين داروي گياهي را كه به شكل كپسول يا جوشانده موجود است (مايع تهيه شده در اثر جوشاندن گياه مورد نظر درآب)، مصرف كنيد.
عصارة مايع آ“ (1:1 تا 25 درصد الكل): روزانه سه بار به ميزان 0/1 تا 0/25 ميلي گرم.
نكات احتياطي
نجه شيطان گياهي غيرسمي و بي خطر است، كه اساساً هيچگونه عوارض جانبي در صورت رعايت ميزان مصرفي توصيه شده ندارد. با اين وجود، هيچكس به يقين نمي داند كه آيا پنجه شيطان در صورت مصرف دراز مدت سمي خواهد بود يا نه. اگر زخم معده و دوازدهه يا سنگهاي صفراوي داريد، نبايد از اين گياه استفاده كنيد، مگر اينكه پزشك دستور دهد. پنجه شيطان ماهيت قلبي دارد بدين معنا كه اثرات پزشكي جدي روي قلب برجاي مي گذارد و از اينرو نبايد از آن استفاده كنيد، جز اينكه پزشك معالج دستور داده باشد. به نظر برخي، اين گياه مي تواند سبب سقط جنين شود اما اسناد و مدارك علمي مؤيد اين ادعا وجود ندارد. .
تداخل هاي احتمالي
شناخته شده نيست.
-
زالزالك Hawthorn
زالزالك در اروپا، به ويژه در المان براي معالجه بيماران مبتلا به فعاليت نامنظم قلب مورد استفاده قرار مي گيرد. زالزالك در دمان آنژين، سفتي رگها و برخي از انواع خفيف بي نظمي ضربان قلب نيز مؤثر است. اگر پزشك معالج شما مصرف زالزالك را برايتان توصيه كرده است، احتمالاً از بيماري قلبي خيلي جزئي رنج مي بريد و مطالعات به عمل آمده نشان مي دهد كه زالزالك مي تواند در كنترل آن به شما كمك كند.
معرفي گياه
زالزالك يك گياه تيغ دار معمول است كه طول آن به پنج پا مي رسد و در دامنه كوهها و اراضي جنگلي آفتابي در سرتاسر جهان مي رويد. گلهاي اين گياه در ماه "مي" شكوفه مي دهد اما به رغم اينكه زالزالك جزو تيره گياهان طبي مانند انواع رز است ليكن گلهاي اين گياه معطر نيست. گلهاي آن در بوته هاي كوچك رشد مي كنند و به رنگ سفيد، قرمز يا صورتي هستند.
دانه هاي كوچك اين گياه كه به آنها زالزالك گفته ميشود پس از شكوفايي گلها رشد مي كنند. ميوه اين گياه معمولاً پس از رسيدن رنگ قرمز به خود مي گيرند اما رنگ سياه آن نيز يافت ميشود. برگهاي زالزالك درخشان است و به اشكال و اندازه هاي گوناگون رشد مي كنند.
تركيبات گياه
تهيه دارو از زالزالك از برگها، دانه و گاهي اوقات از گلهاي آن (فقط گلهاي سفيد خواص درماني دارند) آغاز ميشود. اين قسمتها خشكانده ميشوند و سپس به پودر تبديل مي شوند. پودر تهيه شده به صورت انواع كپسول در مي آيد يا توأم با آب به الكل يا گليسرين (مايعي شيرين و غلي الكلي) اضافه ميشود. در نتيجه نوع مايع آن را نيز مي توان تهيه كرد. اگر الكل و آب با مواد گياهان طبي مخلوط و مايع دارويي از آن تهيه شود، در آن صورت الكل و آب تركيبي قابل هضمتر را تشكيل خواهند داد.
اشكال موجود
زالزالك به صورت انواع كپسول، تنتور، عصاره هاي مايع استاندارد يا عصاره هاي جامد عرضه ميشود. مي توان از برگها، گلها و دانه هاي زالزالك خشك چاي نيز درست كرد.
نحوه مصرف
درصدد تهيه و مصرف فرآروده هاي استاندارد زالزالك باشيد. در پي مصرف نوعي محصول زالزالك باشيد كه برچسب روي آن مؤيد محتواي استاندارد حاوي 4 تا 10 ميلي گرم فلاونويي يا 30 تا 160 ميلي گرم پروسيانيدين اليگومريك و يا 1/8 درصد رامنوسيد ويتكسين يا 10 درصد پروسيانيدين باشد. اگر براي نارسايي يا آنژين قلبي ناگزير به مصرف زالزالك هستيد، لازم است مصرف آنرا حداقل قبل از احساس هر نوع نتيجه اي به مدت شش هفته و روزي سه بار ادامه دهيد.
نكات احتياطي
انجمن فرآورده هاي گياهان دارويي آمريكا زالزالك را از نظر بي خطر بودن درجه 1 ارزيابي كرده است كه اين ارزيابي نشاندهنده اين است كه گياه مزبور ضمن ميزان بالاي مصرفي خيلي بي خطر است. حتي با وجود اين حالت، همواره عاقلانه خواهد بود اگر دستورالعمل دوز مصرفي آن رعايت شود. در صورت باردار بودن از مصرف زالزالك پرهيز شود.
توجه به هر نوع تغييري كه در طول مصرف زالزالك احساس مي كنيد فوق العاده حائز اهميت است. درد زياد، حملات زيادتر آنژين، تحليل و ضعف بيشتر در طول قدم زدن يا ورزش كردن جملگي دلايل خوبي دال بر ضرورت اجتناب از مصرف زالزالك است و لازم است بلافاصله با پزشك معالج خود مشورت كنيد. اگر با هيچكدام از اين علايم بيماري مواجه نيستيد، در صورت حصول بهبود پس از شش هفته درمان با زالزالك با پزشك معالج خود صحبت كنيد. روند پيشرفت شما حتي اگر احساس مي كنيد داريد بهتر مي شويد بايد تحت نظر پزشك باشد.
تداخل هاي احتمالي
زالزالك اثرات درماني ديژيتاليس ديگوكسين را تشديد مي كند و از اينرو در صورت مصرف ديژيتاليس از مصرف توأم زالزالك بپرهيزيد. زالزالك مي تواند در كنار ساير تقويت كننده ها (نظير منيزيم يا ويتامين B6) يا گياهان دارويي (مانند سير يا قارچ خوراكي ريشي) در درمان سيستم قلبي- عروقي اثرات مثبتي بر جاي گذارد.
-
زنجبيل Ginger
زنجبيل اصالتاً يك گياه چيني و هندی است و در اين كشورها در طول بيشتر از 4000 سال در پخت و پز غذا مصرف شده است. از آنجا كه مردم علاقه وافري به طعم تند و بوي معطر آن داشته اند و نوعي خاصيت گرمايي داشته و براي درمان درد معده مؤثر بوده است، كاشفان و جهانگردان در سرتاسر نقاط گرمسيري آن را كشت داده اند. ريشه اين گياه در درمان سرگيجه، تعريق، تهوع و استفراغ ناشي از بيماريهاي حركتي يا دريازدگي مؤثر واقع ميشود. اين گياه همچنين گلودرد، سردردها، پاره اي از انواع دردهاي آرتريت و تب و درد ناشي از انواع سرماخوردگيها و آنفلونزا را درمان مي كند.
معرفي گياه
ساقه هاي ريشه دار زنجبيل عبارت از دكمه اي به هم پيچيده، ضخيم و قهوه اي روشن است كه مي توانيد از بازار محلي نيز آنرا تهيه كنيد. از آنجا كه زنجبيل نوعي گياه زيرزميني است لذا ساقة ريشه دار اين گياه بخشي از ساقه اصلي است كه برحسب انفاق در زيرزمين رشد و نمو پيدا مي كند. ريشه اصلي اين گياه از گره هاي موجود روي ساقه هاي ريشه دار آن نمو مي كند. بالاي سطح زمين ساقه هاي 12 اينچي داراي برگهاي طولاني، باريك، كج و معوج و سبز با گلهاي سفيد و سبز مايل به زرد قرار دارد.
تركيبات گياه
فرآورده هاي حاصله از زنجبيل از ريشه تازه يا خشك آن يا از طريق تقطير روغن از ساقه آن تهيه ميشود.
اشكال موجود
پس از قطع ساقة ريشه دار اين گياه، مواد شيميايي فعال موجود در گياه از قبيل "زينجيبرن"، "بنزابولن"، "جينجرول"، "شوقول" خاصيت ذاتي خود را از دست مي دهند. شركتهاي دست اندركار و فعال در زمينه فرآورده هاي گياهي، زنجبيل را به صورت عصاره، تنتور، انواع كپسول يا روغن آن عرضه مي كنند تا از زايل شدن اين مواد شيميايي جلوگيري شود. بنابراين فرآورده هايي را مصرف كيند كه به وضوح در برچسب خودش ميزان زنجبيل مورد مصرف شما را ذكر كرده باشد.
مي توانيد ريشه زنجبيل تازه را نيز بخريد، و با دكم كردن تكه هاي آن به اندازه نصب كف دست يا با نصف قاشق چياخوري دكمه رنده شده، شسته شده و پوست دار در آب گرم يا با ريختن نيم ليتر آب جوش روي 30 گرم ساقه ريشه دار، چاي زنجبيل درست و مصرف كنيد. براي اينكار بگذاريد چاي مورد نظر به مدت 15 دقيقه دم بكشد و سپس روزانه دو ليوان از آنرا ميل كنيد. ديگر منبع مناسب تهيه زنجبيل همانا زنجبيل كريستال شده است. ليكن فريب لايه پوششي قندي آن را نخوريد. چون زنجبيل كريستال شده مزة تندي دارد.
نحوه مصرف
نحوه مصرف فرآورده هاي زنجبيل به سليقه شخصي شما و آنچه شما را آزار مي دهد، بستگي دارد. در كل، نبايد روزانه بيشتر از دو تا چهار گرم زنجبيل مصرف كنيد، چرا كه علاوه بر ميزان زنجبيلي كه مصرف مي كنيد ممكن است مقداري از اين ماده را نيز از طريق برنامه غذايي (يعني از موادي نظير آبجو زنجبيل، نان شيريني زنجبيل دار، نان زنجبيل دار يا مواد غذايي مخلوط و سرخ شده) جذب كنيد. اگر زنجبيل تازه مصرف مي كنيد، حتماً مقدار مصرفي را وزن كنيد تا تقريباً دريابيد كه چه حدي از آن معادل 2 تا 4 گرم است.
براي درمان، تهوع، گاز معده يا سوء هاضمه روزانه 2 تا 4 گرم ريشه تازه (معادل 0/25 تا 1 گرم پودر ريشه) يا 1/5 تا 3 ميلي ليتر تنتور آنرا مصرف كنيد.
براي پيشگيري از استفراغ، هر 4 ساعت يك گرم پودر زنجبيل (نصف قاشق چايخوري) يا معادل آن يا روزانه سه بار دو عدد كپسول زنجبيل(يك گرم) مصرف كنيد. البته مي توانيد يك تكه 8 گرمي زنجبيل تازه را نيز بجويد.
براي بيماريهاي ناشي از سرماخوردگي، تب ناشي از آنفلونزا، گلودرد، گرفتگيهاي ناشي از سردرد، دو قاشق غذاخوري از دم كرده زنجبيل يا چندين ورق از ساقه ريشه دار تازه آنرا بخور دهيد. براي درمان درد ورم مفاصل از آب، عصاره يا چاي زنجبيل تازه به ميزان روزانه 4 گرم مصرف كنيد يا روغن آنرا روي مفصل دردناك بماليد يا ريشه تازه آنرا در ضماد داغ يا گازهاي ضمادي قرار دهيد و روي نقاط داراي درد بگذاريد.
نكات احتياطي
انجمن فرآورده هاي گياهان دارويي آمريكا ريشه زنجبيل تازه را از نظر درجه بندي سلامتي و بي خطري در رديف اول قرار داده است لذا زنجبيل گياهي بي خطر و وسيع الطيف است. با اين وجود ميزان تجويزي آن بايد رعايت شود. انجمن آمريكايي مذكور ريشه زنجبيل خشك را در مرتبة دوم سلامتي و بي خطري قرار داده است و توصيه مي كند كه از مصرف آن در طول بارداري اجتناب گردد.
برخي از زنان براي رهايي از علايم بيماري صبح دم از زنجبيل استفاده مي كنند ليكن مصرف زنجبيل براي اين هدف بحث انگيز است. براي رعايت اصول ايمني و سلامتي هرگز نبايد بيش از ميزان معمولي آن مصرف گردد. زنجبيلي كه به عنوان بخشي معمولي از برنامه غذايي فرد مصرف مي شود بي خطر تلقي مي شود.
اگر از سنگ صفرا رنج مي بريد، از مصرف زنجبيل بپرهيزيد. هر چند كه مصرف زنجبيل معمولاً فاقد عوارض جانبي است، اما مصرف بيش از حد آن مي تواند سبب گرمازدگي جزيي گردد.
تداخل هاي احتمالي
اگر داروهاي تهيه شده از سير يا داروهاي ضد انعقادي نظير وارفارين يا داروهاي مربوط به درمان ديابت مصرف مي كنيد و مي خواهيد جهت پيشگيري از بيماري مسافرت، سرگيجه، ميگرن، گرفتگيهاي رحمي يا ورم مفاصل زنجبيل مصرف كنيد، ابتدا با پزشك خود مشورت كنيد. هر چند هيچ مطالعه اي تداخل اين گياه دارويي را با ساير داروها نشان نداده است، ليكن اين خطر وجود دارد كه زنجبيل اثرات برخي از اين داروها را خنثي و يا تشديد كند.
-
سـيـر Garlic
بوي مشمئز كننده سير كه براي برخي از افراد زننده است، از طريق تنفس و حتي پوست بدن فرد پس از مصرف آن قابل حس است. به رغم اين، كارشناسان گياهان دارويي در سرتاسر جهان اين گياه را به عنوان يكي از مهمترين داروهاي گياهي تلقي مي كنند. اين گياه در ميان بسياري از فرهنگها در طول هزاران سال هم مصرف غذايي و هم مصرف دارويي داشته است. كارگران ساختماني كه اهرام مصر را مي ساختند براي مراقبت از خود در قبال بيماريها مقدار معتنابهي سير مصرف مي كردند. گوركنان اوايل قرن نوزدهم در فرانسه دم كرده سير خرد شده را مصرف مي كردند تا ابتلاي آنها به طاعون را كه جان بسياري از انسانها را در اروپا تلف كرد، پيشگيري كند. در طول جنگ جهاني اول و دوم به سربازان سير داده مي شد، تا از بيماري قانقاريا پيشگيري شود.
معرفي گياه
سير يك گياه بومي آسياي ميانه است و امروزه در تمامي نقاط جهان يافت ميشود و نوعي گياه بادوام است كه طول آن به دو پا يا كمي بيشتر مي رسد. مهمترين بخش اين گياه كه مصرف دارويي و طبي دارد، هسته مركب آن است. هر هسته سير از 4 تا 20 دانه تشكيل شده است و وزن هر دانه به حدود يك گرم مي رسد.
تركيبات گياه
عنصر و تركيب اصلي فعال در سير، عنصر «آلين» است. آلين عنصر شيميايي بي بو از تيرة اسيد آمينه "سيستين" است. وقتي كه هسته هاي سير كوبيده ميشود، آلين موجود در آن به تركيب و ماده ديگري به نام آليسين تبديل ميشود. آليسين ماده فعالي است كه به سير ويژگي داشتن بو و بسياري از خواص درماني آنرا مي بخشد.
سير تازه حاوي 0/25 تا 1/15 درصد آلين است. كل ميزان مواد داراي گوگرد سير پس از كوبيده شدن سير به 25 تا 35 درصد آن مي رسد. آليسين خواص آنتي بيوتيكي به سير مي بخشد. آليسين همچنين از تشكيل كلسترول بيشتر جلوگيري مي كند. "آجون" ماده فعال مهم ديگري در سير است كه سبب پيشگيري از سخت شدن رگها و سكته مغزي ميشود.
اشكال موجود
فرآورده هاي حاصله از سير از سير كامل تازه، دانه هاي تازه يا خشك شده يا از روغن سير تهيه ميشود. اما ميزان آليسين موجود در فرآورده هاي تجاري بسته به نحوة تهيه آن يا درصد عناصر فعال در هسته هاي سير تازه فرق
مي كند. تمامي انواع سير به ميزان يكسان، عناصر فعال ندارند. فرآورده هاي چندين ساله تهيه شده از سير از طريق تخمير اين ماده گياهي حاصل ميشود. اينگونه فرآورده ها عاري از بوي مشمئز كننده است، اما فوايد سلامتي و بهداشتي زيادي ندارد. عمل تخمير، اغلب عناصر فعال موجود در سير را غيرفعال مي سازد، در نتيجه اين نكته حائز اهميت است كه عنوان كليه فرآورده هاي حاصل از اين گياه را به دقت بخوانيد. توصيه ميشود كه فرآورده هاي استاندارد آن مورد استفاده قرار گيرد تا اطمينان حاصل گردد كه غلظت خاصي از آليسين و ساير مواد فعال مصرف مي شوند.
نحوه مصرف
انسانها در طول ساليان متمادي از سير براي درمان و پيشگيري از سخت شدن رگها (آرتريواسكلروز)، فشارخون بالا، سرماخوردگيها، سرفه، بونشيت و ناراحتيهاي مجاري معده اي- روده اي استفاده كرده اند. تحقيقات پزشكي نشان داده است كه سير مي تواند بسياري از انواع باكتريها، برخي از ويروسها، عفونتهاي قارچي و حتي انگلهاي روده اي را از بين ببرد. سير همچنين يك ماده ضد اكسيد است و مي تواند سيستم ايمني بدن شما را بالا ببرد. سير حتي در پيشگيري از سرطان مؤثر است. ليكن سير، از نظر خواص و اثرات مطلوب خود روي سيستم ايمني قلب و عروق شهرت دارد. اين گياه در درمان و پيشگيري از كلسترول بالا، تري گليسريد بالا، تصلب شرايين و عفونتهاي تنفسي نظير سرماخوردگي و سرفه نيز مؤثر است.
مي توانيد سير را به شكل زير براي پيشگيي از ناراحتيهاي قلب و عروق و سرماخوردگي معمولي مصرف كنيد. كپسولهاي سير: روزانه 1000 تا 3000 ميلي گرم (دوز مصرفي كمتر براي پيشگيري و دوز مصرفي بيشتر براي معالجه و درمان).
روغن: روزانه سه بار به مقدار 0/03 تا 0/12 ميلي ليتر.
نكات احتياطي
از مصرف زياده از حد سير بنا به احتمال بروز دردمعده اجتناب ورزيد، اگر بيشتر با سير تازه يا خشك سروكار داشته باشيد، ممكن است به سوختگي پوست يا تحريكات پوستي مبتلا گرديد. اگر مي دانيد خون شما به كندي انعقاد پيدا مي كند، از مصرف درماني زياد آن پرهيز كنيد. اين مسأله در صورتي كه درصدد انجام عمل جراحي هستيد اهميت بيشتري پيدا مي كند. مصرف زيادي سير احتمال خونريزي در طول يا پس از عمل جراحي را افزايش مي دهد. اگر باردار يا شيرده هستيد، قبل از مصرف زياد سير با پزشك خود مشورت كنيد. مصرف كم سير اشكالي ندارد اما ميزان مصرفي بالا مي تواند سبب تحريك رحم و حتي سقط جنين شود.
تداخل هاي احتمالي
اگر داروهاي ضد انعقاد نظير آسپيرين مصرف مي كنيد، از مصرف زياد سير اعم از تازه يا فرآوري شده تجاري آن اجتناب ورزيد.
-
شب رنگی افشان (والرين)
شب رنگي افشان كم خوابي، نگراني ناشي از فشار روحي و ناآرامي عصبي را درمان مي كند. اين گياه همچنين گرفتگيهاي معده و برخي از انواع سردردها را درمان مي كند. با وجود اين، فايده و كاربرد اساسي آن كمك به خواب افراد است.
پزشكان، محققان و كارشناسان گياهان دارويي مصرف شب رنگي افشان را براي درمان اختلالات خواب تجويز مي كنند چون اين گياه هم بي خطر و هم ملايم است. برخلاف داروهاي خواب آور كه احتمالاًًًً قبلاً آنها را مصرف
كرده ايد، اين گياه وقتي كه از خواب بيدار ميشويد ديگر در شما حساس خستگي ببار نخواهد آورد و عوارض جانبي آن، اگر هم باشد، خيلي معدود است.
معرفي گياه
فرآورده هاي اين گياه از ريشه گياهي بلند و حلقوي آن تهيه مي شوند. اين گياه، جهت تزيين باغها كشت داده ميشود اما نوع خودروي آن نيز در چمنزارهاي مرطوب نيز مي رويد. سر چتر مانند اين گياه رو به بالا رشد مي كند و مي ايستد و داراي ساقه هاي توخالي است. برگهاي سبز تند اين گياه سيخ مي ايستند و زير لايه آنها كركهايي وجود دارند. گلهاي ريز، سفيد خوشبو و ارغواني روشن يا صورتي آن در ماه ژوئن شكوفه باز مي كنند. ريشه آن قهوه اي خاكستري روشن است و بوي جورابهاي كثيف را مي دهد.
تركيبات گياه
توليد فرآورده هاي دارويي شب رنگي افشان با فشار دادن ريشه تازه يا ريشه پودري خشك شده به طريق انجماد (انجماد زير 400 درجه سانتي گراد) آغاز ميشود. آب ريشه فشار داده شده اين گياه كه به بازهاي الكل يا گليسيرين (ماعي شيرين و غير الكلي) اضافه ميشود، به
عصاره ها يا تنتورهاي مايع تبديل ميشود و ريشه پودر شده آن به انواع كپسول و قرص تبديل ميشود. هر چند ما از وجود كليه عناصر شيميايي عامل واكنش و اثر اين گياه خبر نداريم، اما اسيد والرنيك و بورنيل موجود در روغنهاي ضروري آن نقش مهمي بازي مي كنند.
اشكال موجود
عصاره هاي مايع و تنتورهاي شب رنگي افشان به صورت بازهاي الكلي يا غير الكلي (گليسريت) عرضه ميشوند. كپسولها يا قرصهاي پودري شب رنگي افشان نيز در بازار وجود دارند و امكان تهيه چاي آن نيز وجود دارد.
فرآورده هاي اين گياه معمولاً به فرمولهاي حاوي ساير داروهاي گياهي آرامبخش مانند گل ساعتي (passiflora incarnia)، داژك (Humulus lupulus)، فرنجمشك (Melissa officinalis) و اخيراً كاوا (Piper melhysticum) اضافه
مي شوند. اگر به تازگي تحت گياه درماني قرار مي گيريد، بهتر است اين گياه را بدون ساير گياهان دارويي مصرف كنيد. اگر پزشك معالج مصرف اين گياه را برايتان توصيه كرده باشد، با احتمال زياد علت آن اين است كه احساس مي كند شب رنگي افشان بهترين درمان بيماري خاص شماست.
نحوه مصرف
وقتي گياه شب رنگي افشان مي خريد، درصدد يافتن آن نوع داروي گياهي افشان باشيد كه به صورت استاندارد حاوي 0/8 درصد اسيد والرين باشد. استاندارد كردن تنها راه تضمين هر ميزاني از كنترل كيفي فرآورده گياه دارويي است.
براي كاهش ميزان عصبيت، نگراني يا سردرد مي توانيد يكي از حالات زير را مد نظر قرار دهيد. دوز مصرفي سه بار در روز سبب خواهد شد تا بهتر بخوابيد.
2 تا 3 گرم ريشه خشك در چاي، روزانه چندين بار.
1/4 تا 1/2 قاشق غذاخوري (1 تا 3 ميلي ليتر) تنتور اين گياه روزانه چندين بار.
1/4 قاشق غذاخوري (1 تا 2 ميلي ليتر) عصاره مايع (1:1)
150 تا 300 ميلي گرم عصاره والرين خشك يا مايع كه به طور استاندارد حاوي 0/8 درصد اسيد والرين و 1 تا 1/5 درصد والتريت باشد.
به منظور تسريع در خوابيدن، يكي از دوزهاي مصرفي را حداقل 30 تا 45 دقيقه قبل از وقت خواب دنبال كنيد. اگر بيخوابي شما طولاني بوده است، ممكن است احساس هر نوع نتيجه مثبت مستلزم دو هفته زمان باشد. وقتي شاهد هر نوع تغييري شديد، مصرف اين گياه را به مدت دو تا چهار هفته بيشتر ادامه دهيد. مجموعاً چهار تا شش هفته مدت زمان معمول لازم توصيه شده از سوي كارشناسان گياه درماني براي معالجه با استفاده از فرآورده هاي شب رنگي افشان است.
پس از شش هفته، يك وقفه دو هفته اي اعمال كنيد تا ببينيد چگونه بدون مصرف آن به خواب مي رويد. اگر باز هم همچنان با اختلال در خواب مواجه هستيد، يك دوره درمان چهار تا شش هفته را دنبال كنيد يا اينكه در خصوص هر نوع گياه درماني كه مفيد به نظر مي رسد با پزشك معالج خود مشورت كنيد.
نكات احتياطي
انجمن فرآورده هاي داروهاي گياهي آمريكا گياه شب رنگي افشان را از نظر سلامتي و بي خطر بودن درجه يك ارزيابي كرده است كه اين ارزيابي مؤيد اين است كه گياه مزبور با دامنه وسيع ميزان مصرفي اش ماده اي بي خطر است. اما حتي با اين وجود، همواره عاقلانه خواهد بود اگر ميزان مصرفي توصيه شده دقيقاً رعايت شود.
اگر باردار هستيد، قبل از مصرف هر نوع دارو از جمله داروهاي گياهي با پزشك خود مشورت كنيد. بعضي از مردم نسبت به مصرف اين گياه واكنش ابهام آميزي از خود نشان مي دهند. اين بدان معناست كه آنها به عوض احساس آرامش يا خواب، بناگاه احساس عصبيت و نگراني در پي مصرف اين گياه مي كنند. اگر شما هم با چنين وضعيتي مواجه شودي، مصرف آن را متوقف كنيد و موضوع را به درمانگر خود اطلاع دهيد. البته بروز چنين واكني نادر است و خطرناك نيست.
تداخل هاي احتمالي
شب رنگي افشان نوعي گياه آرامبخش است و مي تواند اثرات ساير داروهاي ضد دلهره يا داروهاي مسكن را افزايش دهد. اين گياه همچنين مكمل است با اثر داروهاي ضد صرع تداخل پيدا كند به نحوي كه روي افراد مبتلا به صرع اثر نامطلوب بگذارد. اطمينان حاصل كنيد كه اين گياه را با هيچكدام از اين نوع مواد دارويي مصرف نمي كنيد. اگر مطمئن نيستيد كه داروي مورد مصرف شما امكان تداخل با شب رنگي افشان يا هر نوع گياه دارويي ديگر دارد يا نه، با درمانگر خود مشورت كنيد. هر چند به نظر نمي رسد اين گياه سبب افزايش ميزان الكل گردد، اما مصرف الكل همزمان با مصرف داروي تهيه شده از شب رنگي افشان مناسب نيست.
-
شيرين بيان Licorice
شيرين بيان از ديرباز براي درمان انواع سرفه ها و نيز به عنوان يك داروي مسكن در پوست مورد استفاده بوده است. مردم از آن براي درمان اسپاسم و تورم، برونشيت، روماتيسم و روم مفاصل نيز سود مي جويند. مي توانيد از آن به عنوان ملين نيز استفاده كنيد. بسياري از پزشكان فرآورده هاي تهيه شده از ريشة اين گياه را براي درمان زخم گوارشي و التهاب معده مزمن تجويز مي كنند (گاستريت مزمن). برخي ديگر ريشه اين گياه را براي نارسايي اوليه فوق كليه تجويز
مي كنند.
معرفي گياه
شيرين بيان اسپانيايي (Glycyrrhiza glabra) به صورت خودرو در برخي از نقاط اروپا و آسيا مي رويد. شيرين بيان نوعي گياه بادوام است كه طول آن به 3 تا 7 پا مي رسد و سيستم ريشه اي پرشاخ و برگي دارد. ريشه هاي آن مشتمل بر بخشهاي مستقيم چوب چين و چروك دار و اليافي بلند و سيلندري شكل است و به طور افقي در زيرزمين رشد مي كند.
ريشه هاي اين گياه در بيرون از زمين به رنگ قهوه اي و در زير خاك به رنگ زرد است.
"گلي سيريزين" (Glycyrrhizin) به عنوان
ماده اي فعال در ريشه شيرين بيان پنجاه برابر از شكر شيرينتر است. اين ماده حاوي تركيبي به نام "اسيد گلي سيريزيك" مخلوط با نمكهاي پتاسيم و كلسيم است. گلي سيريزين و اسيد گلي سيريزيك براي درمان زخم هاي گوارشي مفيد است. شيرين بيان هميشه بايد با احتياط مصرف گردد چون مادة گلي سيريزين و اسيد گلي سيريزيك موجود در آن مي توانند به غدد فوق كليه آسيب رسانند.
تركيبات گياه
فرآورده هاي حاصله از شيرين بيان از ريشه ها و ساقه هاي زيرزميني گياه فراهم مي آيند. گلي سيريزين و اسيد گلي سيريزيك مهمترين مواد موجود در اين گياه هستند. ريشه هاي اين گياه حاوي كومارين، فلاون، روغنهاي فرار و استرول گياهي نيز هست.
اشكال موجود
فرآورده هاي شيرين بيان از ريشه پوست كنده يا پوست دار خشك آن تهيه ميشوند. شكل پودري ريشه و همچنين محصولات ريشه اي كه به شكل خوبي برش داده شده اند، عصاره هاي خشك و عصاره هاي مايع اين گياه نيز يافت مي شوند. برخي از عصاره هاي ريشه اين گياه فاقد عناصر زيانباري است. به اينگونه عصاره هاي گياهي، شيرين بيان عاري از گلي سيريزين (DGL) گفته ميشود و به غدد فوق كليه آسيب نمي رساند. اگر از انواع زخم هاي معهده اي يا دوازدهه گانه رنج مي بريد، مي توانيد شيرين بيان عاري از گلي سيريزين مصرف كنيد.
نحوه مصرف
عصاره هاي ريشة شيرين بيان عفونتهاي استاف و استرپ را از بين مي برد و در قبال ويروسهايي نظير HIV، هپاتيت A و هرپس ها مقاومت مي كند. ريشه اين گياه خمير عامل عفونتهاي كانديدا را از بين مي برد. تحقيقات علمي نشان مي دهد كه شيرين بيان عاري از گلي سيريزين تورم را كاهش مي دهد و به اندازة برخي از داروهاي تجويزي براي درمان زخم هاي گاستريت مؤثر است.
شيرين بيان را به طريق زير مي توانيد مصرف كنيد:
ريشه خشك: 1 تا 5 گرم جوشانيده يا دم كرده روزي سه بار.
تنتور شيرين بيان: 2 تا 5 ميلي ليتر روزي سه بار.
عصاره شيرين بيان عاري از گلي سيريزين: 0/4 تا 1/6 گرم براي درمان زخم گواري، روزانه سه بار.
عصاره شيرين بيان 1:4، در قالب قرص جويدني با محتواي 300 تا 400 ميلي گرم به مدت 20 دقيقه قبل از صرف غذا براي درمان زخم گوارشي.
نكات احتياطي
در صورت مصرف بالاي فرآورده هاي تهيه شده از شيرين بيان يا در صورت جويدن تنباكوي داراي عطر شيرين بيان يا در صورت مصرف ساير فرآورده هاي حاصل از شيرين بيان كمال احتياط را از خود نشان دهيد. در چنين حالاتي خطر مسموميت شيرين بياني ممكن است. اگر روزانه بيشتر از 20 گرم شيرين بيان مصرف مي كنيد، بروز واكنش به دور از انتظار نيست. مصرف زيادي گلي سيريزين سبب بروز حالتي به نام "سودوآلدسترونيسم" مي گردد كه سبب ميشود تا نسبت به هورمون موجود در قشر فوق كليه آشكارا حساس باشيد. اين حالت موجب سردرد خستگي ميشود.
همچنين سبب ميشود كه آب بدن نگهداشته شود. مصرف ميزان بالاي گلي سيريزين مي تواند به بروز حالات خطرناكي نظير فشارخون بالا و حتي سكته قلبي منجر گردد. اين علايم در صورت مصرف روزانه بيش از 100 گرم گلي كريزين ظرف يك هفته بروز مي كند.
انسان معمولاً در اثر مصرف زياده از حد شيرين بيان يا گلي سيريزين نمي ميرد اما اگر مصرف شيرين بيان در حد متوسط هم باشد، بروز عوارض جانبي دور از انتظار نيست.
گزارش شده است كه برخي از افراد در اثر مصرف آن با درد عضله روبرو شده و عده اي ديگر با كرخ شدن دست و پا مواجه شده اند. افزايش بيش از حد شيرين بيان سبب افزايش وزن نيز ميشود.
اگر ميزان مصرفي را در حد توصيه شده رعايت كنيد مي توان از اين مشكلات اجتناب كرد. اگر با هرگونه مشكلات يا نگرانيهاي درماني مواجه شديد، موضوع را با پزشك معالج خود در ميان بگذاريد.
در صورت بالا بودن فشار خون يا ناراحتي كليه، قلب يا كبد از مصرف شيرين بيان بپرهيزيد. اگر باردار هستيد از فرآورده هاي اين گياه استفاده نكنيد. اگر شير مي دهيد، باز هم از مصرف شيرين بيان بپرهيزيد. صرفنظر از نحوة سلامتي، از مصرف بيش از چهار تا شش هفته شيرين بيان دوري جويند.
تداخل هاي احتمالي
اگر مدرهاي تيازيد مصرف مي كنيد، فرآورده هاي شيرين بيان مصرف نكنيد چون مصرف آنها مي تواند با مصرف شيرين بيان تداخل ايجاد كند و در نتيجه سبب ميشود تا پتاسيم زيادي را از دست بدهيد.
-
صبر زرد Aloe
Aloe Vera به عنوان يك گياه طبي سابقه طولاني دارد و قدمت استفاده از آن به سال 1750 قبل از ميلاد مسيح بر مي گردد. امروزه اين گياه در اغلب مناطق نيمه گرمسيري و گرمسيري از قبيل منطقه كاراييب، جنوب ايالات متحده، آمريكاي لاتين و خاور ميانه مي رويد. بسياري از مردم نيز اين گياه را در گلدانهاي كوچك در منازل خود به منظور درمان سوختگيها و بريدگيهاي جزئي پرورش مي دهند.
معرفي گياه
Aloe vera يك گياه بادوام با گلهاي زرد است. برگهاي سخت آبدار و نيزه اي اين گياه به طول 20 اينچ رشد مي كند و طول كل گياه تا 4 پا مي رسد. تنها برگهاي اين گياه ارزش دارويي دارند، اما بخشهاي مختلف برگها نيز براي اهداف گوناگوني مورد استفاده قرار مي گيرند. ژله شفاف و سفتي از قسمتهاي داخلي برگ تشرح ميشود. بين اين ژله و پوست بيروني برگ سلولهاي خاصي حاوي مايع زردرنگ تلخ قرار دارد. وقتي كه اين مايع خشك ميشود، سبب توليد شيرة Aloe ميشود.
تركيبات گياه
ژل Aloe حاوي گليكوپروتئين است كه از تورم و درد جلوگيري و روند بهبود را تسريع مي كند و همچنين حاوي پلي ساكاريد است كه رشد و ترميم پوست را تحريك مي كند. "آنتراكوئين" موجود در شيرة Aloe به عنوان مسهل مؤثر عمل مي كند. اين مواد شيميايي در مقادير كم، مي توانند از تشكيل سنگ كليه جلوگيري كنند.
از ژل Aloe براي درمان زخمهاي دروني و بيروني نيز مي تواند استفاده كرد. اين ماده روند درمان بسياري از جراحات پوستي از جمله زخمها، سوختگيها و يخ زدگي را تسريع مي كند. شيرة اين گياه مسهل مفيدي است، اما چون مي تواند سبب گرفتگي دردناك عضلات شود، غالباً استفاده نميشود. با ميزان مصرف كمتر، شيرة Aloe مي تواند از سنگ كليه پيشگيري يا اندازة سنگ را كوچكتر كند. اين ماده به عنوان تسهيل كننده دفع مدفوع به ويژه در افرادي كه مبتلا به وبواسير هستند ماده مفيدي است.
عصارة Aloe شكل ژل اين گياه است كه مصارف داخلي دارد و چون داراي خواص ضد ميكروبي است، از آن براي درمان عفونتهاي ميكروبي مجاري معده اي-روده اي نيز مي توان استفاه كرد. چون اين ماده اسيدهاي معده را كه سبب تشديد زخمها ميشود كاهش مي دهد براي درمان زخمهاي معده نيز مؤثر است.
تحقيقات اخير نشان داده كه "مانوز استيله" به عنوان يك تركيب ضد ويروسي، داراي خواص درماني ضد ويروس ايدز است. مانور استيله خود ويروس را مورد حمله قرار مي دهد اما مهمتر اينكه، ميزان تأثير AZT را (يك داروي مؤثر در درمان عفونت ويروس HIV) تا حد زيادي بالا ميربرد. اگر اين تركيب دارويي با Aloe مصرف شود، ميزان AZT مورد استفاده براي HIV را مي توان تا 90% تقليل داد كه اين امر از هزينه ها و عوارض جانبي AZT تا حد زيادي خواهد كاست.
اشكال موجود
ژل Aloe به شكل تازه كه از گياه Aloe گرفته شده باشد بهترين ماده است، اما اين ماده به صورت تجاري در شكل ژله ثابت شده نيز موجود است. پودر شيرة Aloe نيز به شكل كپسولهاي 500 ميلي گرمي به عنوان داروي مسهل موجود است. عصاره Aloe در واقع شكل مايع ژل است.
نحوه مصرف
بهترين نوع ژل Aloe شكلي است كه تازه از گياه گرفته شده باشد. بسياري از افراد اين گياه را براي درمان سوختگيها و بريدگيهاي جزئي در آشپزخانه خود نگه مي دارند. اين گياه براي درمان كهير و پيچك سمي نيز مي تواند مؤثر واقع شود.
به منظور استفاده از ژل Aloe، برگ آنرا به صورت طولي برش دهيد و ژل داخل آنرا خارج سازيد. سپس آنرا به صورت آزاد روي قسمت آسيب ديده بماليد.
شيره Aloe از قديم به عنوان مسهل مورد استفاده بوده است، اما در ايالات متحده مصرف چنداني ندارد. چون اين ماده سبب بروز گرفتگيهاي دردناك عضلات مي گردد، لذا ابتدا مصرف ساير مسهل هاي گياهي نظير "كاسكارا و فلوس" توصيه ميشود.
براي درمان سنگهاي كليه و به عنوان مسهل شيرة Aloe خشك را كه در اندازه هاي 0/05 تا 0/2 گرم قابل دسترسي است، مصرف كنيد. براي درمان HIV، روزانه به ميزان 800 الي 1600 ميلي گرم مانوز استيله مصرف كنيد. اين ميزان از مادة مزبور، برابر با نيم تا يك ليتر آب Aloe است، هر چند ميزان مانوز استيله مي تواند در فرآورده هاي مختلف متفاوت باشد.
نكات احتياطي
ژل Aloe براي استعمال خارجي مادة بي خطري است، اما در موارد نادري سبب واكنش آلرژيك ميشود. اگر پوست شما تحريك مي شود مصرف آنرا ادامه ندهيد.
ژل Aloe براي درمان زخمهاي عميق مؤثر نيست. شيرة آن مي تواند سبب گرفتگي يا اسهال روده اي شديد گردد، مصرف مسهل Aloe براي درمان بيماريهاي معده اي- روده اي، انسداد روده اي، آپانديسيت يا درد معده مبهم تجويز ميشود. اين ماده ممكن است سبب تشديد اولسرها، بواسير، ديورتيكولوز، التهاب ديورتيكول، كوليت يا سندرم روده تحريك پذير (IBS) گردد.
مصرف طولاني مدت اين ماده سبب وابستگي به آن ميشود يا تعادل الكتروليتي را مختل مي سازد. اين ماده ممكن است سبب تغيير رنگ ادرار به رنگ قرمز بي ضرر گردد. كودكان زير 12 سال نبايد گياه Aloe مصرف كنند.
تداخل هاي احتمالي
مصرف طولاني و مزمن شيرة Aloe مي تواند و مزمن شيرة Aloe مي تواند سبب كمبود پتاسيم گردد كه مي تواند با پاره اي معالجات قلبي تداخل كند. احتمال كمبود پتاسيم در بدن در صورتي كه شيرة Aloe را با ادرار آورهاي (مدرهاي) تيازيد، شيرين بيان يا كورتيكو استروئيد مصرف كنيد، بيشتر است.
-
عشقه آسيايی Asian Ginseng
عشقه گياه ريشه اي تيره و پنچ داري است كه مردم كشورهاي آسيايي تصور مي كنند شاه تمامي گياهان است. گاهي اوقات بخش اصلي اين ريشه به بدن انسان شباهت پيدا مي كند و داراي جوانه هاي تيغ داري است كه شبيه دست و پاي آدمي است. كارشناسان گياهان دارويي صدها سال پيش از اين شكل ظاهري استنتاج مي كردند كه عشقه مي تواند تمامي امراض انسان را درمان كند و در بسياري از فرهنگهاي مختلف به عنوان داروي تمامي امراض از آن استفاده شده است. با اين حال، چيني ها نه تنها عقشه را داروي تمامي امراض تلقي مي كنند ليكن آنرا به مثابه گياهي مي دانند كه سبب طول عمر، قوت و عقلانيت استفاده كنندگان مي گردد.
عشقه هاي آمريكايي و آسيايي در درمان فشار روحي، خستگي، نقاهت و ديابت و عشقه سيبري در درمان فشار روحي، خستگي، تصلب شرايين و اختلال عملكرد كليه بهترين كارآيي را دارند. سردرگمي در اين خصوص كه براي درمان فشار روحي، خستگي و نقاهت بايد از كدام گونه عشقه آمريكايي، آسيايي يا سيبري استفاده كرد از اين ايده نشأت مي گيرد كه عنصر فعال در يك نوع عشقه به عناصر موجود در گونة ديگر برتري دارد. البته وجود چنين برتري به وضوح نشان داده نشده است. مطالعات اوليه روسها نشان داده بود كه اثرات مثبت عشقه منطقه سيبري افزون بر اثرات مشابه در عشقه آسيايي است. گزارش هاي تجربي نيز مؤيد اين مدعاي روسها گرديد اما محققاني كه اعتبار اينگونه تحقيقات و كيفيت فرآورده هاي تهيه شده از عشقه منطقه سيبري را مطالعه كرده اند، اين موضوع را تأييد نكرده اند. امروزه هر سه نوع عشقه را ژنهاي تطبيق شدني تلقي مي كنند بدين معنا كه هر سه داراي عوارض جانبي مشابهي هستند و به رغم تفاوتهاي كيفي، هر كدام براي اثرات درماني مشابهي بكار مي روند. هزينه تأمين عشقه، استاندارد بودن آن و اعتبارو شهرت توليد كننده مي تواند به عنوان نقاط تصميم گيري در انتخاب گونه مورد استفاده محسوب شود.
معرفي گياه
گياه عشقه داراي برگهايي است كه به صورت دايره اي دور ساقه مستقيمي مي پيچند. گلهاي چتري سبز مايل به زرد در مركز اين گياه مي رويند و انگور قرمز توليد مي كنند. چين و چروك موجود در گردنة ريشه گوياي ميزان سن اين گياه است. اين مسأله از اهميت زيادي برخوردار است چرا كه سن عشقه تا به چهار پنج سال نرسيده باشد آماده بهره برداري نخواهد بود.
تركيبات گياه
فرآورده هاي حاصل از عشقه از ريشه و جوانه هاي بلند و نازك آن به نام مويه هاي ريشه تهيه مي شوند. عناصر تركيبات شيميايي اصلي موجود در عشقه آسيايي عبارت است از جنسنويد (با نشان Rg1) گلوكان (پانكراس)، پلي ساكاريد 2-3DPG، پپتيد، مالتول و رغن مايع.
اشكال موجود
عشقه سفيد (خشك و پوست كنده) يا عشقه قرمز (ريشه پوست دار و بخور داده شده قبل از خشك شدن) به صورت آب، آب و الكل يا عصاره مايع الكل و به صورت انواع كپسول يا پودر است.
نحوه مصرف
عشقه سبب افزايش ميزان توانايي، قوت و شادابي ميشود. اين خواص سبب ميشود اين گياه همانند قهوه نقش يك محرك را بازي كند. اما داروهاي محرك غالباً كنشهاي بخشهاي اصلي بدن را سامان مي بخشند و زودرنجي، طپش قلب، اعتياد و نگراني در زمرة پاره اي از عوارض جانبي ناشي از مصرف اين گياه است. از طرف ديگر عشقه هيچگونه عارضه منفي از خود بر جاي نمي گذارد و در طول حداقل 2000 سال گذشته به راحتي از آن استفاده شده است.
اگر از نوعي بيماري رنج مي بريد ممكن است پزشك معالج شما مصرف عشقه را تجويز كند. اگر آدم پا به سن گذاشته اي بوده باشيد، مصرف عشقه مي تواند فاصله زماني لازم براي رجعت از حالت بيماري يا جراحي را كوتاهتر كند. مصرف اين داروي گياهي سبب ميشود كه مواظب افكار خود نيز باشيد. اگر كسي هستيد كه دچار سرماخوردگيها يا گلودردهاي زيادي ميشويد، مي توانيد براي درمان برخي از اين حالات به مصرف عشقه متوسل شويد. اين گياه دارويي در رفع مشكل عدم تمركز نيز شما را كمك مي كند. كشتي گيران براي افزايش ميزان مقاومت بدن و توان آن از عشقه استفاده مي كنند، در هر كدام از اين شرايط عشقه به مثابه نوعي ژن تطبيق شدني عمل مي كند كه به بدن كمك مي كند تا با اثرات هر نوع فشار روحي اعم از اينكه ويروس، باكتري، احساس و عاطفي، روحي يا فيزيكي بوده باشد مبارزه كند. اثرات فشار روحي ممكن است به اندازة انواع سردردها يا سرماخوردگيها چندان جدي نباشد، ليكن مي تواند در پاره اي مواقع نظير پيري زودرس و سريع، زوال حافظه. بيماري قلبي، سرطان و آرتريت از حدت و شدت بيشتري برخوردار باشد. به هنگام مصرف عشقه در پي يافتن فرآورده هاي استاندارد آن باشيد. دسترسي به فرآورده استاندارد تنها راه حصول اطمينان از كيفيت فرآورده گياهي است. براي اين منظور عشقه سفيد يا قرمز را كه به طور استاندارد حاوي 1/5 درصد جنسنوسيد است كه با علامت Rg1 مشخص شده است، مصرف كنيد. دوز تجويزي عبارت است از 1 تا 2 گرم ريشه تازه، 0/6 تا 2 گرم ريشه خشك شده يا 200 تا 600 ميلي گرم عصاره مايع روزانه.
اگر سالم هستيد و عشقه را به منظور افزايش بازدهي فيزيكي يا فكري خود، پيشگيري از مرض يا بهبود مقاومت بدن در قبال فشار روحي مصرف مي كنيد، مثلاً روزانه به مدت 15 تا 20 روز 1 تا 2 گرم ريشه تازه، 0/6 تا 2 گرم ريشه خشك، يا 200 تا 600 ميلي گرم عصاره مايع سپس به مدت دو هفته مصرف آنرا قطع كنيد. براي تقويت روند بهبودي پس از بيماري، افراد مسن بايد روزانه دو بار 0/5 گرم عشقه آنهم به مدت سه ماه مصرف كنند، سپس مصرف آنرا متوقف كنند يا اينكه روزانه دو بار 0/5 گرم عشقه به مدت يك ماه مصرف و سپس دو ماه وقفه ايجاد شود. سپس در صورت مايل اين روند مصرف از سر گرفته شود.
نكات احتياطي
انجمن فرآورده هاي گياهان دارويي آمريكا عشقه آمريكايي را به عنوان يك گياه درجه 2 ارزيابي كرده است كه اين رده بندي به معناي اعمال محدوديتهاي خاصي است. در اين مورد، فشار خون بالا محدوديت خاص است. در نتيجه افراد مبتلا به اين عارضه نبايد فرآورده هاي عشقه مصرف كنند.
افراد مبتلا به بيماري قلبي، ديابت و فشار خون پايين نيز بايد در مصرف عشقه احتياط كنند. از مصرف عشقه در صورت ابتلا به هر نوع بيماري جدي اجتناب ورزيد. اگر باردار هستيد از مصرف عشقه پرهيز كنيد چون ايمني آن در طول دوره بارداري هنوز اثبات نشده است.
تداخل هاي احتمالي
عشقه مي تواند اثرات كافئين يا ساير محركها افزايش دهد، سبب شود كه احساس نگراني يا عصبيت نماييد يا اينكه ضربان قلب و فشارخون شما افزايش يابد. ممكن است در اثر مصرف آن بيشتر عرق كنيد، با مشكلات خواب مواجه شويد يا اينكه ضربان شما نامنظم گردد.
عشقه مي تواند اثرات سولفات فنلزين 0نارديل) يا ساير داروهاي ضد رواني يا داروهاي فشارخون يا ديابت را افزايش دهد. اين داروي گياهي با استروييد تداخل پيدا مي كند. اگر از اين داروها مصرف مي كنيد هرگز بدون مشورت با پزشك معالج خود به سراغ آن نرويد.
-
عشقه آمريکايی American Ginseng
آسياييها عشقه را شاه تمامي گياهان تلقي مي كنند. عشقه آمريكايي تا حد زيادي شبيه عشقه آسيايي است و از نظر شيميايي نيز اثرات مشابهي دارند. ريشه عشقه آمريكايي به رنگ برونز روشن و شبيه به بدن انسان است. كارشناسان گياهان دارويي از صدها سال پيش از اين شباهت استنتاج كردند كه اين گياه مي تواند تمامي امراض را درمان كند. اين گياه در بسياري از فرهنگها به عنوان داروي تمامي دردها مورد استفاده قرار گرفته است. كشت و پرورش آن كار آساني نيست. دشواري كشت و پرورش اين گياه آنرا در آغاز تكوين تاريخ آمريكا به يك محصول صادراتي خوب تبديل كرد. در سال 1715 هر پوند عشقه آمريكايي در كانتون چين به پنج دلار خريد و فروش مي شد. در سال 1773 حدود 55 تن عشقه آمريكايي به چيني ها فروخته شد. در سال 1824 ميزان صادرات آن به 380 تن رسيد. حتي در اين ميان "دانيل بوون" نيز وارد عرصه تجارت عشقه گرديد. طبق گفته دست اندركاران روشهاي درمان جايگزين، عشقه آمريكايي و آسيايي بهترين گياه دارويي در درمان فشارهاي روحي، خستگي، نقاهت و ديابت و عشقه منطقه سيبري در درمان فشارهاي روحي، خستگي، تصلب شرايين و اختلال عملكرد كليه هاست. سردرگمي درخصوص اينكه كدام گونه عشقه (آمريكايي، آسيايي يا سيبريايي) را مي توان جهت درمان فشار روحي، خستگي و نقاهت بكار برد، ناشي از اين موضوع است كه عناصر فعال موجود در يك عشقه بر عناصر موجود در گونه ديگر برتري دارد، ليكن هنوز اين برتري به وضوح نشان داده نشده است. مطالعات اوليه روسها نشان داده است كه اثرات مثبت عشقه سيبريايي افزون بر اثرات مشابه در عشقه آسيايي است. گزارش هاي تجربي نيز مؤيد اين مدعاي روسها گرديد. اما محققاني كه اعتبار اينگونه تحقيقات را مورد نقد و بررسي قرار داده اند، كيفيت فرآورده هاي تهيه شده از عشقه منطقه سيبري را زير سؤال برده اند. امروزه هر سه نوع عشقه را ژنهاي تطبيق شدني تلقي مي كنند بدين معنا كه هر سه داراي عوارض جانبي مشاهبي هستند و برغم تفاوتهاي كيفي هر تأمين عشقه، استاندارد بودن آن واعتبار و شهرت توليد كننده مي تواند به عنوان نكات مهم تصميم گيري در انتخاب گونه مورد استفاده محسوب شود.
معرفي گياه
عشقه آمريكايي داراي برگهايي است كه به صورت دايره اي دور ساقه مستقيم مي پيچند. گلهاي چتري سبز مايل به زرد رنگ اين گياه در مركز آن مي رويند و انگور قرمز توليد مي كنند. چين و چروكهاي موجود در گردن ريشه گوياي سن گياه است. اين مسأله حائز اهميت است چون عشقه تا زماني كه به سن چهار تا شش سالگي نرسيده باشد، آماده بهره برداري نيست.
تركيبات گياه
فرآورده هاي تهيه شده از عشقه از ريشه اين گياه و جوانه هاي نازك و بلند آن به نام موهاي ريشه تهيه مي شوند. عناصر اصلي شيميايي موجود در عشقه آمريكايي عبارت است از گلوكانهاي جينسنوسيد و پلي ساكاريد (كويين كوفولانهاي C.B.A).
اشكال موجود
عشقه سفيد رنگ (خشك و پوست كنده) به صورت تركيب آب، آب و الكل و يا عصاره مايع الكلي و همچنين به صورت انواع پودر و كپسول موجود است.
نحوه مصرف
عشقه ميزان توانايي، قوت و شادابي را تقويت مي كند. اين اثرات سبب مي شوند كه گياه مزبور همانند قهوه نوعي محرك تلقي شود اما محركها غالباً بر واكنش بخشهاي مهم بدن اثر مي گذارند در نتيجه زودرنجي، طپش قلب، اعتياد و نگراني در زمرة برخي از عوارض جانبي ناشي از مصرف يك داروي محرك است. از طرف ديگر عشقه بدون اينكه چنين عوارض منفي را بر جاي گذارد مؤثر واقع ميشود. اگر بتازگي بيمار شده باشيد پزشك معالج مصرف عشقه را تجويز خواهد كرد. اگر آدم پا به سن گذاشته اي هستيد، مصرف عشقه مي تواند فاصله زماني لازم براي رجعت از حالت بيماري يا جراحي را كوتاهتر كند. مصرف اين داروي گياهي سبب ميشود كه افكار خود را نيز متمركز كنيد.
اگر دچار سرماخوردگيها يا گلودردهاي زياد ميشويد، مي توانيد براي درمان برخي از اين حالات به مصرف عشقه متوسل شويد. اين گياه دارويي در رفع مشكل فقدان تمركز نيز شما را كمك مي كند. كشتي گيران براي افزايش ميزان مقاومت بدن و توان از عشقه استفاده مي كنند.
در هر يك از اين شرايط عشقه به مثابه نوعي ژن تطبيق شدني عمل مي كند اعم از ويروس، باكتري، عاطفي يا فيزيكي مبارزه كند. اثرات فشار روحي ممكن است به اندازه انواع سردردها يا سرماخوردگيها چندان جدي نباشد، ليكن
مي تواند در پاره اي مواقع نظير پيري زودرس و سريع، زوال حافظه، بيماري قلبي، سرطان و ورم مفاصل ا حدت و شدت بيشتري برخوردار باشد.
به هنگام مصرف عشقه آمريكايي در پي يافتن فرآورده هاي استاندارد آن باشيد. دسترسي به فرآورده استاندارد تنها راه حصول اطمينان از كيفيت فرآورده گياهي است. براي اين منظور عشقه سفيد آمريكايي را كه به طور استاندارد حاوي 0/03 درصد جنسنوسيد است و با علامت Rg1 مشخص شده است، مصرف كنيد. ميزان تجويزي عبارت است از 1 تا 2 گرم ريشه تازه، 0/6 تا 2 گرم ريشه خشك شده يا 200 تا 600 ميلي گرم عصاره مايع روزانه.
اگر سالم هستيد و عشقه را به منظور افزايش بازدهي فيزيكي يا فكري خود، پيشگيري از مرض يا بهبود مقاومت بدن در قبال فشار روحي مصرف مي كنيد، مثلاً روزانه به مدت 15 تا 20 روز 1 تا 2 گرم ريشه تازه، 0/6 تا 2 گرم ريشه خشك، يا 200 تا 600 ميلي گرم عصاره مايع را مصرف كنيد. سپس به مدت دو هفته مصرف آنرا به حالت تعليق درآوريد. براي تقويت روند بهبود پس از بيماري، افراد مسن بايد روزانه دو بار 0/5 گرم عشقه به مدت سه ماه مصرف كنند و سپس روند مصرف آنرا متوقف كنند يا اينكه روزانه دو بار 0/5 گرم عشقه به مدت يك ماه مصرف كنند و سپس دو ماه وقفه ايجاد شود. پس از آن در صورت تمايل اين روند مصرف از سر گرفته شود.
نكات احتياطي
انجمن فرآودره هاي گياهان دارويي آمريكا عشقه آمريكايي را به عنوان يك گياه درجه 2 ارزيابي كرده است كه اين رده بندي به معناي اعمال محدوديتهاي خاصي است. در اين مورد، فشارخون بالا محدوديت خاصي است كه افراد مبتلا به اين عارضه نبايد از فرآورده هاي عشقه مصرف كنند.
افراد مبتلا به بيماري قلبي، ديابت و فشارخون پايين نيز بايد در مصرف اين گياه احتياط كنند. از مصرف عشقه در صورت ابتلا به هر نوع بيماري جدي اجتناب ورزيد. اگر باردار هستيد از مصرف عشقه بپرهيزيد چرا كه ايمني آن در طول دورة بارداري هنوز اثبات و قطعي نشده است.
تداخل هاي احتمالي
عشقه مي تواند اثرات كافئين يا ساير محركها را افزايش دهد، سبب شود كه احساس نگراني يا عصبيت نماييد يا باعث تعريق، كم خوني يا طپش نامنظم قلب گردد.
عشقه مي تواند اثرات سولفات فنلزين (نارديل) يا ساير داروهاي ضد رواني (آنتي سايكوتيك) يا داروهاي فشارخون يا ديابت را افزايش دهد. اين داروي گياهي با استروئيد تداخل پيدا مي كند اگر از اين داروها مصرف مي كنيد هرگز بدون مشورت با پزشك معالج خود به سراغ آن نرويد.
-
عشقه سيبری Siberian Ginseng
يك شعر چيني شاخه هاي تيغ دار عشقه سيبري را به پاي استخواني (لاغر) شغال تشبيه مي كند. هر چند چنين توصيفي از گياه جالب به نظر نمي رسد، اما شعر مزبور در وصف مصرف روزانه اين گياه چنين ادامه مي يابد: "چهرة بكر شما را جوانتر نشان مي دهد و طول عمر شما را بيشتر و بيشتر مي كند". اين شاعر ادعا مي كند كه عشقه سيبري به مراتب با ارزشتر از طلا و جواهر است و چيني ها در طول قرنهاي متمادي ادعا كرده اند كه عشقه سبب افزايش طول عمر، افزايش ميزان سلامتي و تحريك اشتهاي سالم و حافظه خوب ميشود. اما فقط از دهة 1950 بود كه دانشمندان اتحاد شوروي به آزمايش آن دست زدند و نتيجة مطالعاتي را در اين خصوص انتشار دادند كه مؤيدي بر برخي از كاربردهاي اين گياه است.
گياه عشقه آمريكايي و آسيايي بهترين گياه دارويي در درمان فشارهاي روحي، خستگي،نقاهت و ديابت و عشقه و منطقه سيبري در درمان فشارهاي روحي، خستگي، تصلب شرايين و اختلال عملكرد كليه ها تلقي مي شوند. سردرگمي درخصوص اينكه كدام گونه عشقه (آمريكايي، آسيايي يا سيبري) را بايد براي درمان فشار روحي، خستگي و نقاهت بكار برد، از اين ايده ناشي ميشود كه عناصر فعال در يك نوع عشقه بر عناصر موجود در گونه ديگر برتري دارد، ليكن اين برتري هنوز به وضوح نشان داده نشده است.
مطالعات اوليه روسها نشان داده بود كه اثرات مثبت عشقه منطقه سيبري افزون بر اثرات مشابه در عشقه آسيايي است. گزارشهاي تجربي نيز مؤيد اين مدعاي روسها گرديد اما محققاني كه اعتبار اينگونه تحقيقات و كيفيت فرآورده هاي تهيه شده از عشقه منطقه سيبري را بررسي مي كنند، اين موضوع را تأييد نكرده اند. امروزه هر سه نوع عشقه را ژنهاي تطبيق شدني تلقي
مي كنند بدين معنا ه هر سه داراي عوارض جانبي مشابهي هستند و به رغم تفاوتهاي كيفي، هر كدام براي اثرات درماني مشابهي بكار ميروند. هزينه تأمين عشقه، استاندارد بودن آن و اعتبار و شهرت توليد كننده مي تواند به عنوان نقاط تصميم گيري در انتخاب گونه مورد استفاده محسوب گردد.
معرفي گياه
عشقه منطقه سيبري گياهي است كه طول آن به 3 تا 10 پا مي رسد. برگهاي اين گياه به ساقة اصلي آن توسط شاخه هاي بلند چسبيده است. هم شاخه ها و هم ساقه گياه پوشيده از تيغ ها و خارهاي متعدد است. گلهاي زرد يا بنفش اين گياه به مثابه جفتهاي چتري شكل رشد مي كنند و در طول فصل تابستان به صورت دانه هاي گرد و سياه رنگ در مي آيند. ريشه اين گياه نيز قهوه اي، چين و چروك دار و پيچ خورده است.
تركيبات گياه
فرآورده هاي حاصل از عشقه از ريشة آن تهيه مي شوند. ريشه اين گياه حاوي تركيبي از عناصر به نام "الوتريسيدها" است كه در بسياري از گياهان ديده ميشود ليكن در عشقه سيبري به صورت يكجا وجود دارد. در ميان ساير عناصر و تركيبات موجود مي توان از عناصر شيميايي به نام پلي ساكاريد ها نام برد كه گفته ميشود سبب تقويت سيستم ايمني بدن و كاهش ميزان قند خون ميشود، نتيجه اي كه تحقيقات آزمايشگاهي با حيوانات آنرا تاييد كرده است.
اشكال موجود
عشقه سيبري به صورت عصاره هاي مايع، عصاره هاي جامد، انواع پودر، كپسول و قرص و همچنين ريشه خشك يا بريده شده براي تهيه چاي يافت ميشود.
نحوه مصرف
يكي از فوايد متعدد عشقه سيبري عبارت است از افزايش ميزان مقاومت بدن در قبال فشار روحي. نه تنها اين گياه به شما توان مي دهد تا با فشارهاي روحي روزانه مبارزه كنيد، بلكه مي تواند در پيشگيري از ابتلا به بيماري نيز مؤثر واقع شود. انواع ويروسها، باكتريها، مواد شيميايي، شرايط كاري حاد، سروصدا و آلودگي، انواع متعدد عوامل فشارهاي روحي است كه هر كدام از ما هر روز در معرض آنها قرار مي گيريم. عشقه منطقه سيبري مي تواند در بازگشت وضعيت بدن شما به حالت اول پس از تجربه اين حالات مؤثر باشد. اين گياه همچنين به بازگشت بدن به حالت عادي پس از بيماري كمك مي كند. عشقه سيبري ميزان بازدهي و عملكرد ذهني و فيزيكي را نيز افزايش مي دهد. اگر از اختلال تمركز در سركار رنج مي بريد، اين گياه مي تواند در تداوم كار محوله شما را كمك كند. اگر شغل شما نيروي فيزيكي مكرري را ايجاب مي كند باز هم اين گياه در اين زمينه مؤثر واقع ميشود.
عشقه سيبري حاوي چنين خواصي است، چون اين گياه از ويژگي داشتن ژنهاي تطبيق شدني برخوردار است و ژنهاي مزبور حاوي موادي هستند كه شما را قادر مي سازد تا در قبال اثرات تقريباً هر نوع فشار روحي مقاومت كنيد. هر چند ماهيت اثرات فشار روحي روشن نشده است ليكن اينگونه اثرات مي تواند به اندازه اثرات سردرد و سرماخوردگي ساده يا نظير زوال حافظه، بيماري قلبي، سرطان، آرتريت و پيري زودرس و سريع جدي باشد. اگر روزي پزشك معالج شما درصد تجويز عشقه براي ناراحتيهاي شما با سندرم خستگي مزمن يا بياري تصلب شرايين برآمد، ابراز شگفتي نكنيد. ممكن است روزي فايده عشقه سيبري در درمان اين حالات از نظر علمي نيز به اثبات برسد. ميزان تجويز اين گياه عبارت است از روزانه 2 تا 3 گرم ريشه خشك (به صورت چاي يا كپسول). مي توانيد از تنتور اين گياه (محلول تهيه شده از گياه و الكل يا گياه، الكل و آب) به ميزان 5 ميلي ليتر و روزي سه بار يا عصارة 33 درصدي الكل به ميزان 2 تا 4 ميلي ليتر آنهم روزي يك تا دو بار استفاده كنيد. گفته ميشود انواع عصاره هاي اين گياه كمي مؤثرتر و قويتر از انواع تنتورهاي آن است. براي تهيه تنتور عشقه آنرا به نسبت 1 به 5 با مايعي مخلوط كنيد و براي تهيه عصاره آن نسبت يك به يك با مايع مورد نظر را در نظر بگيريد. عصاره هاي جامد تهيه شده از ريشه خشك و پودري نيز يافت ميشوند. درصدد دستيابي به فرآورده هاي حاوي حداقل يك درصد الوترسيد اف باشيد و روزانه سه بار به ميزان 100 تا 200 ميلي گرم از آنرا مصرف كنيد. اگر براي افزايش ميزان توانايي يا مفاومت بدن در قبال فشار روحي، عشقه مصرف مي كنيد، بايد يكي از اشكال موجود دارويي تهيه شده از آن را كه اشاه شد، براي مصرف يك ماهه در نظر بگيريد و سپس قبل از مصرف يكماهه بعد به مدت دو ماه در مصرف آن وقفه ايجاد كنيد. اگر براي درمان يك وضعيت مزمن خستگي ناگزير از مصرف هستيد، مي توانيد به مدت سه ماه مصرف آنرا ادامه دهيد و سپس به مدت 2 تا 3 هفته از مصرف آن بپرهيزيد (حتماً داروي خود را به منظور اجتناب از كم خوابي قبل از ساعت 3 عصر مصرف كنيد). اگر احساس نياز مي كنيد، مي توانيد چرخه مصرف مذكور را تكرار كنيد ليكن قبل از اينكار با پزشك معالج خود مشورت كنيد.
نكات احتياطي
انجمن فرآورده هاي گياهان دارويي آمريكا عشقه سيبري را از نظر درجه بندي در ردة اول جاي داده است و اين بدين معناست كه مصرف آن طبق دستورالعمل مربوطه بي خطر است با اين وجود، اگر از فشار خون بالا رنج مي بريد يا باردار هستيد، نبايد عشقه سيبري مصرف كنيد.
تداخل هاي احتمالي
عشقه سيبري ممكن است افزايش اثرات كافئين يا ساير محركها را در پي داشته باشد، سبب بروز احساس نگراني يا عصبيت، ايجاد تعريق، كم خوابي يا طپش نامنظم قلب گردد. از مصرف توأم آن با داروهاي آرام بخش رواني، استروئيدها يا انواع هورمونها اجتناب ورزيد
-
عصاره دانه انگور Grape Seed Extract
انسان در طول هزاران سال از انگور استفاده كرده است. قدمت مصرف انگور به عصر برنز بر مي گردد. شاعر يوناني به نام هومر كه حدود 700 سال قبل از ميلاد مسيح ميزيسته است از شراب تهيه شده از انگور سخن گفته است. از اين ميوه در انجيل هم نام برده شده است و گورها و آثار باستاني مصري علايمي از انگور را روي خود دارند. انسان از انگور استفاده هاي ديگري غير از خوردن يا تبديل آن به شراب و آب انگور كرده است. كارشناسان طب سنتي اروپا صدها سال پيش پمادي را از شيرة موجود در ساقه انگور براي درمان بيماريهاي پوست و چشم تهيه كردند. برگهاي اين گياه خاصيت قابض و انعقادي دارند، بدين معنا كه از آنها براي انعقاد خون، درمان التهاب و درد نظير درد بواسير استفاده شده است. انگور كال (نرسيده) در درمان انواع گلودرد ها و انگور خشك يا كشمش در درمان بيماريهاي تحليل برنده، يبوست و تشنگي مؤثر بوده است. اما انگورهاي گرد رسيده و شيرين داراي تمامي خواص است و در درمان سرطان. وبا، آبله، تهوع، عفونتهاي چشم و بيماريهاي پوست، كليه و كبد مورد استفاده قرار گرفته است.
معرفي گياه
انواع انگور بومي قاره آسيا در مجاورت درياي خزر است، اما به آمريكاي شمالي و اروپا نيز انتقال يافته است، يعني مهاجرين به اروپا انواع انگور را در دهه هاي 1600 به آمريكاي شمالي انتقال دادند. درخت انگور داراي برگهاي دشت و كنگره دار بوده و پوسته ريشه آن كنده ميشود. ميوه انگور مي تواند سبز، قرمز يا ارغواني رنگ باشد.
تركيبات گياه
امروزه ما بنا به علاقه به انگور يا كشمش، آنها را مصرف مي كنيم و به همين دليل شراب يا آب انگور نيز مصرف ميشود. اما در سال 1970 يك بيوشيميست فرانسوي ا تخم (دانه) انگور ماده اي را استخراج كرد كه در بهبود جريان خون مؤثر بود. اين ماده "اليگومريك پروآنتوسيانيدين Opc" ناميده ميشود. اين ماده سبب كاهش ميزان التهاب ميشود و حتي از بيماري قلبي نيز پيشگيري مي كند. اين ماده در زمره يكي از مواد موجود در آب انگور قرمز و شراب قرمز است كه خواص پيشگيرانه آن در قبال بيماري قلبي به اثبات رسيده است. انگور بنا به وجود اين ماده در آن امروزه نه تنها به خاطر فرآورده هاي غذايي و نوشيدني شناخته شده اش بلكه به عنوان منبع اينگونه عناصر فعال درماني اش كشت و پرورش داده ميشود. 'اليگومريك پروآنتوسيانيدين" اول و مهمتر از همه خاصيت ضد اكسيد دارد كه به بدن كمك مي كند تا حملاتي را كه نهايتاً سبب بيماري مي شوند (عوامل استعمال دخانيات و مواد شيميايي زيست محيطي)، دفع كند. اين نوع مواد از طيف گسترده دفع كنندگان فشار روحي متمايز هستند. ضد اكسيد كننده ها يا ژنهاي تطبيق شدني (آداپتوژنها)، همچنين از خستگي فيزيكي و روحي شما را رها و پس از رفع بيماري نيز شما را كمك مي كنند. هم ضداكسيدها و هم آداپتوژنها ما را كمك مي كنند تا حداقل از دو عامل بزرگ مرگ و مير به نام بيماري قلبي - عروقي و سرطان اجتناب ورزيم. خواص "ضد اكسيد"اليگومريك پروآنتوسيانيدين (opc)"
مي تواند در پيشگيري از بيماري قلب - عروق نيز مؤثر واقع گردد. برخي تحقيقات به عمل آمده مؤيد اين است كه اين ماده مي تواند روند تشكيل پلاكها در رگها را كاهش دهد و در تشكيل و ترميم بافت آسيب ديده رگها مؤثر باشد.
اگر از سابقه خانوادگي ابتلا به بيماري قلبي- عروقي رنج مي بريد، مي توانيد مصرف اليگومريك پروآنتوسيانيدين را مدنظر قرار دهيد. نارسايي مزمن سياهرگها دليل ديگر مصرف اين ماده است كه در اين ميان مي توان به عوارضي نظير اختلال بينايي ناشي از نفروپاتي ديابتي يا دژنراسيون قرنيه اشاره داشت. اينگونه مصارف ماده اليگومريك پروآنتوسيانيدين را تحقيقات كلينيكي نيز تأييد كرده است. كاربردهاي آتي اين ماده ممكن است مواردي نظير معالجه سندرم پيش قاعدگي و متوقف كردن التهاب صورت در پي عمل جراحي را نيز در بر گيرد. اين ماده در كاهش ميزان ناراحتي سينه و درد مفاصل و پاها كه گاهي در پي نسدرم پيش قاعدگي عارض ميشود مؤثر بوده است و مدت زمان بهبود از جراحي پلاستيك را كاهش داده است. خواص ضد توموري اين ماده نيز به اثبات رسيده است.
اشكال موجود
عصاره دانه انگور به صورت عصاره مايع يا در قالب انواع كپسول و قرص موجود است. براي اهداف درماني از فرآورده هاي استاندارد حاوي 95 درصد محتوي ماده اليگومريك پروآنتوسيانيدين استفاده كنيد.
نحوه مصرف
نتايج تحقيقات و آزمايشهاي باليني نشان مي دهد كه مادة اليگومريك پروآنتوسيانيدين موجود در دانه انگور در درمان مشكلات نابينايي و همچنين نارسايي مزمن سياهرگي و علايم آن، ميناي دندان و اختلالات جريان خون مؤثر واقع ميشود.
براي پيشگيري از پلاكهاي رگها، اختلالات بينايي و ساير حالات روزانه 50 ميلي گرم عصاره استاندراد آن گياه را مصرف كنيد.
براي درمان بيماري خاص، مصرف روزانه 150 تا 300 ميلي گرم توصيه ميشود ليكن از مصرف خوسرانه اجتناب ورزيد و با پزشك معالج خود مشورت كنيد.
نكات احتياطي
امروزه نكات احتياطي در مورد مصرف ماده اليگومريك پروآنتوسيانيدين به نظر نمي رسد. اين ماده خيلي سالم و بي خطر است.
تداخل هاي احتمالي
هيچگونه عارضه و تداخلي از مصرف ماده مذكور گزارش نشده است چون ماده مزبور خيلي جديد است و روي جريان خون و شريانهاي خوني اثر مي گذارد به طور مستند طيف وسيعي از بيماريها و تداخل گياه - دارو دور از انتظار نيست. سعي كنيد با پزشك معالج خود و پيشرفتهاي به عمل آمده در تحقيقات مربوط به عصاره انگور به ويژه در صورت ابتلا به ديابت يا ساير ناراحتيهاي جدي نظير تخريب قرنيه يا ورم لنفاوي در ارتباط باشيد.
-
عصاره دانه انگور Grape Seed Extract
انسان در طول هزاران سال از انگور استفاده كرده است. قدمت مصرف انگور به عصر برنز بر مي گردد. شاعر يوناني به نام هومر كه حدود 700 سال قبل از ميلاد مسيح ميزيسته است از شراب تهيه شده از انگور سخن گفته است. از اين ميوه در انجيل هم نام برده شده است و گورها و آثار باستاني مصري علايمي از انگور را روي خود دارند. انسان از انگور استفاده هاي ديگري غير از خوردن يا تبديل آن به شراب و آب انگور كرده است. كارشناسان طب سنتي اروپا صدها سال پيش پمادي را از شيرة موجود در ساقه انگور براي درمان بيماريهاي پوست و چشم تهيه كردند. برگهاي اين گياه خاصيت قابض و انعقادي دارند، بدين معنا كه از آنها براي انعقاد خون، درمان التهاب و درد نظير درد بواسير استفاده شده است. انگور كال (نرسيده) در درمان انواع گلودرد ها و انگور خشك يا كشمش در درمان بيماريهاي تحليل برنده، يبوست و تشنگي مؤثر بوده است. اما انگورهاي گرد رسيده و شيرين داراي تمامي خواص است و در درمان سرطان. وبا، آبله، تهوع، عفونتهاي چشم و بيماريهاي پوست، كليه و كبد مورد استفاده قرار گرفته است.
معرفي گياه
انواع انگور بومي قاره آسيا در مجاورت درياي خزر است، اما به آمريكاي شمالي و اروپا نيز انتقال يافته است، يعني مهاجرين به اروپا انواع انگور را در دهه هاي 1600 به آمريكاي شمالي انتقال دادند. درخت انگور داراي برگهاي دشت و كنگره دار بوده و پوسته ريشه آن كنده ميشود. ميوه انگور مي تواند سبز، قرمز يا ارغواني رنگ باشد.
تركيبات گياه
امروزه ما بنا به علاقه به انگور يا كشمش، آنها را مصرف مي كنيم و به همين دليل شراب يا آب انگور نيز مصرف ميشود. اما در سال 1970 يك بيوشيميست فرانسوي ا تخم (دانه) انگور ماده اي را استخراج كرد كه در بهبود جريان خون مؤثر بود. اين ماده "اليگومريك پروآنتوسيانيدين Opc" ناميده ميشود. اين ماده سبب كاهش ميزان التهاب ميشود و حتي از بيماري قلبي نيز پيشگيري مي كند. اين ماده در زمره يكي از مواد موجود در آب انگور قرمز و شراب قرمز است كه خواص پيشگيرانه آن در قبال بيماري قلبي به اثبات رسيده است. انگور بنا به وجود اين ماده در آن امروزه نه تنها به خاطر فرآورده هاي غذايي و نوشيدني شناخته شده اش بلكه به عنوان منبع اينگونه عناصر فعال درماني اش كشت و پرورش داده ميشود. 'اليگومريك پروآنتوسيانيدين" اول و مهمتر از همه خاصيت ضد اكسيد دارد كه به بدن كمك مي كند تا حملاتي را كه نهايتاً سبب بيماري مي شوند (عوامل استعمال دخانيات و مواد شيميايي زيست محيطي)، دفع كند. اين نوع مواد از طيف گسترده دفع كنندگان فشار روحي متمايز هستند. ضد اكسيد كننده ها يا ژنهاي تطبيق شدني (آداپتوژنها)، همچنين از خستگي فيزيكي و روحي شما را رها و پس از رفع بيماري نيز شما را كمك مي كنند. هم ضداكسيدها و هم آداپتوژنها ما را كمك مي كنند تا حداقل از دو عامل بزرگ مرگ و مير به نام بيماري قلبي - عروقي و سرطان اجتناب ورزيم. خواص "ضد اكسيد"اليگومريك پروآنتوسيانيدين (opc)"
مي تواند در پيشگيري از بيماري قلب - عروق نيز مؤثر واقع گردد. برخي تحقيقات به عمل آمده مؤيد اين است كه اين ماده مي تواند روند تشكيل پلاكها در رگها را كاهش دهد و در تشكيل و ترميم بافت آسيب ديده رگها مؤثر باشد.
اگر از سابقه خانوادگي ابتلا به بيماري قلبي- عروقي رنج مي بريد، مي توانيد مصرف اليگومريك پروآنتوسيانيدين را مدنظر قرار دهيد. نارسايي مزمن سياهرگها دليل ديگر مصرف اين ماده است كه در اين ميان مي توان به عوارضي نظير اختلال بينايي ناشي از نفروپاتي ديابتي يا دژنراسيون قرنيه اشاره داشت. اينگونه مصارف ماده اليگومريك پروآنتوسيانيدين را تحقيقات كلينيكي نيز تأييد كرده است. كاربردهاي آتي اين ماده ممكن است مواردي نظير معالجه سندرم پيش قاعدگي و متوقف كردن التهاب صورت در پي عمل جراحي را نيز در بر گيرد. اين ماده در كاهش ميزان ناراحتي سينه و درد مفاصل و پاها كه گاهي در پي نسدرم پيش قاعدگي عارض ميشود مؤثر بوده است و مدت زمان بهبود از جراحي پلاستيك را كاهش داده است. خواص ضد توموري اين ماده نيز به اثبات رسيده است.
اشكال موجود
عصاره دانه انگور به صورت عصاره مايع يا در قالب انواع كپسول و قرص موجود است. براي اهداف درماني از فرآورده هاي استاندارد حاوي 95 درصد محتوي ماده اليگومريك پروآنتوسيانيدين استفاده كنيد.
نحوه مصرف
نتايج تحقيقات و آزمايشهاي باليني نشان مي دهد كه مادة اليگومريك پروآنتوسيانيدين موجود در دانه انگور در درمان مشكلات نابينايي و همچنين نارسايي مزمن سياهرگي و علايم آن، ميناي دندان و اختلالات جريان خون مؤثر واقع ميشود.
براي پيشگيري از پلاكهاي رگها، اختلالات بينايي و ساير حالات روزانه 50 ميلي گرم عصاره استاندراد آن گياه را مصرف كنيد.
براي درمان بيماري خاص، مصرف روزانه 150 تا 300 ميلي گرم توصيه ميشود ليكن از مصرف خوسرانه اجتناب ورزيد و با پزشك معالج خود مشورت كنيد.
نكات احتياطي
امروزه نكات احتياطي در مورد مصرف ماده اليگومريك پروآنتوسيانيدين به نظر نمي رسد. اين ماده خيلي سالم و بي خطر است.
تداخل هاي احتمالي
هيچگونه عارضه و تداخلي از مصرف ماده مذكور گزارش نشده است چون ماده مزبور خيلي جديد است و روي جريان خون و شريانهاي خوني اثر مي گذارد به طور مستند طيف وسيعي از بيماريها و تداخل گياه - دارو دور از انتظار نيست. سعي كنيد با پزشك معالج خود و پيشرفتهاي به عمل آمده در تحقيقات مربوط به عصاره انگور به ويژه در صورت ابتلا به ديابت يا ساير ناراحتيهاي جدي نظير تخريب قرنيه يا ورم لنفاوي در ارتباط باشيد.
-
علف مقدس St. John's Wert
زماني تصور ميشد علف مقدس ارواح شيطاني و جن را از بدن خارج مي سازد اما اخيراً براي درمان بيماريهاي نظير افسردگي، نگراني و بي خوابي بكار مي رفته است. وقتي اين گياه دارويي در آب خيسانده و روي پوست گذاشته شود، سبب ترميم و بهبود جراحات و سوختگيها ميشود. تحقيقات به عمل آمده نشان مي دهد اين گياه مي تواند در رفع عفونتهاي ويروسي نيز مؤثر و مفيد باشد. آنچه در پي مي آيد پاره اي از امراض و بيماريهايي است كه براي درمان آنها از اين گياه استفاده شده است.
افسردگي: علف مقدس علايم افسردگي را در افراد مبتلا به حالات خفيف اين مرض كاهش مي دهد.
بيماري عاطفي فصلي: وقتي كه اين گياه به تنهايي مصرف شود سبب بهبود خلق بيمار ميشود. اما اگر توأم با نور درماني مصرف شود اثرات درماني آن حتي بيشتر از اين خواهد بود.
ناراحتيهاي روحي: اين گياه باعث كاهش نگراني، بي ميلي و احساس بي ارزش مي گردد.
اختلالات خواب: اين گياه عارضه بي خوابي را از بين مي برد و گرايش و تمايل به خواب بيشتر را در فرد تقويت مي كند.
عفونت ايدز (AIDS و HIV): تحقيقات به عمل آمده و تجارب بيماران نشان مي دهد كه اين گياه مي تواند سطح سلامتي افراد آسيب ديده از عفونت ايدز را تقويت كند.
زخمها و سوختگيها: مصرف اين ماده گياهي به صورتي كه روي پوست بدن مصرف ميشود، درد و تورم را كاهش مي دهد و روند ترميم را تسريع مي بخشد.
بواسير: "روغن قرمز" به عنوان داروي تركيبي كه در اثر خيسانيدن گلهاي اين گياه در روغن تهيه ميشود اگر روي بواسير به طور موضعي قرار گيرد، سبب تسكين درد ميشود.
معرفي گياه
علف مقدس (سنت جونز) گياهي بوته زار با گلهاي زردرنگ است. اين گياه در حوالي 24 ژوئن به طور كامل غنچه و شكوفه باز مي كند و اين روز از ديرباز به طور سنتي به عنوان زادروز باتيست جون محسوب مي شود. هم گلها و هم برگهاي اين گياه مصرف درماني دارند.
تركيبات گياه
فعالترين عناصر موجود در اين گياه كه تحقيقات زيادي هم روي آنها صورت گرفته است عبارت از هايپريسين و هايپرليسين كاذب است كه هم در برگها و هم در گلهاي اين گياه يافت ميشوند. تحقيقات اخير مربوط به اين گياه نشان مي دهد كه اين عناصر ممكن است فعالترين عناصر گياه نباشند كه اين پديده بحث زيادي را در اين زمينه دامن زده است. اين گياه داراي عناصر ديگري نظير روغنهاي ضروري و فلاونها نيز است.
اشكال موجود
علف مقدس در اشكال بسياري عرضه ميشود كه عبارتند از: انواع كپسولها، مايعات، لوسيونهاي روغني پوست و چاي. نوع خرد و پودر شده گياه خشك را نيز مي توان تهيه كرد. سعي كنيد فرآورده هايي را تهيه كنيد كه استاندارد و حاوي 0/3% هايپريسين باشند
نحوه مصرف
براي مصرف اين ماده گياهي از راه دهان براي درمان افسردگي يا ساير ناراحتيهاي خلقي، ميزان مصرفي عبارت است از 300 تا 500 ميلي گرم حاوي 0/3 درصد به صورت روزي سه بار توأم با غذا به مدت حداقل چهار تا شش هفته. مي توانيد با ريختن يك تا دو قاشق چايخوري از اين گياه در يك ليوان آب جوش به مدت 10 دقيقه از اين ماده گياهي چاي نيز درست كنيد. روزي يك تا دو ليوان از چاي مزبور به مدت چهار تا شش هفته ميل كنيد. اما در نظر داشته باشيد كه ميزان مصرفي چاي اين گياه نمي تواند همانند مصرف انواع كپسول يا ساير فرآورده هاي آن ثابت باشد.
براي درمان زخمها، سوختگيها يا بواسير از داروي تركيبي روغني اين گياه كه مصرف موضعي روي پوست بدن دارد، استفاده كنيد.
نكات احتياطي
افسردگي يك بيماري جدي است. اگر افسردگي شديد داريد يا احساس رنج و ناراحتي روحي در درون خود يا فرد ديگري مي كنيد، قبل از مصرف علف مقدس با پزشك معالج خود مشورت كنيد. پاره اي حالات است كه در آن نبايد براي درمان گياهي يا ساير داروهاي پيشگيرانه از اين گياه استفاده كنيد. متخصص مراقبت بهداشتي و سلامتي است كه تصميم مي گيرد آيا اين گياه براي شما مفيد است يا نيست.
د ر صورت باردار بودن يا در دوران شيردهي از مصرف اين گياه اجتناب ورزيد.
مصرف اين گياه ممكن است پوست بدن شما را به طور عجيبي در قبال نور آفتاب حساس كند. هر چند چنين واكنشي نادر است، اما بايد در صورت داشتن پوست لطيف يا مصرف بالاي علف مقدس يا حتي مصرف طولاني آن، احتياط لازم را از خود نشان دهند. براي اين منظور از ضد آفتابي با ضريب حفاظتي (SPF) حداقل 15 درجه استفاده كنيد و از لامپهاي خورشيدي استفاده نكنيد.
عوارض جانبي علف مقدس معمولاً جزئي است و شامل موارد زير ميشود.
درد شكم، باد معده، نفخ
فشارخون بالا، خستگي غيرمعمول
سرگيجه
خشكي دهان، خارش، كهير، جوش صورت
اختلالات خواب
تداخل هاي احتمالي
گفته ميشود كه علف مقدس شبيه داروهاي ضد افسردگي معروف به (MAO) عمل مي كند. اگر داروهاي مونوآمينواكسيد مانند "نارديل يا پارنيت" مصرف مي كنيد قبل از مصرف اين گياه با پزشك معالج خود مشورت مي كنيد. اگر از داروهاي (SSRI) نظير پروزاك (فلوكستين)، پاكسيل يا هر نوع داروي ضد افسردگي مصرف مي كنيد، در مورد مصرف اين گياه با پزشك معالج خود مشورت كنيد. اگر ال- دوپا يا 5- هيدروكسي تريپتوفان مصرف ميكنيد، قبل از مصرف اين گياه با پزشك معالج خود مشورت كنيد.
همواره به هنگام مصرف بيش از يك داروي گياهي يا هر نوع تركيب داروها يا گياهان احتياط و دقت كنيد. در مورد سالم و بي خطر بودن مصرف مركب داروها با پزشك معالج خود يا پزشك داروساز مشورت كنيد.
-
فرنجمشک Lemon Balm
همانطور كه پونه بنا به خواص تسكين بخش روي معده معروف است، فرنجمشك نيز براي تسكين و رفع درد و ناراحتي ناشي از هاضمه شامل گاز و باد معده مورد استفاده قرار مي گيرد. فرنجمشك همچنين با ايجاد آرامش و تسكين هر نوع فشار روحي و نگراني عصبي را از بين مي برد و امكان مي دهد كه به راحتي به خواب رويد. قدمت مصرف اين گياه براي اين منظور به دوران قرون وسطي بر مي گردد. امروزه، اين گياه دارويي توأم با ساير انواع آرمبخشها، گياهان مسكن نظير "شب رنگي افشان" براي تقويت كل خاصيت و اثر آرامبخشي دارو تجويز مي شود.
حتي قبل از قرون وسطي نيز فرنجمشك براي تقويت روحيه و كمك به ترميم جراحات و كاهش التهاب و درد ناشي از گزش حشرات مورد استفاده قرار مي گرفته است. پمادهاي توليدي اروپا براي درمان التهابهاي ناشي از سرماخوردگي و زخمهاي تب خال (هرپس) حاوي محتواي غني از فرنجمشك است. بيماران ادعا مي كنند كه اين پماد مؤثرتر از داروهاي تجويزي در تسكين درد و پيشگيري از آغاز مجدد التهال عمل مي كند و پزشكان معالج نيز اين ادعا را تأييد مي كنند.
معرفي گياه
فرنجمشك يك گياه بومي اروپاست ولي امروزه در تمام نقاط دنيا كشت ميشود. اين گياه نه تنها در باغهاي گياهان طبي بلكه در مراكز توليد فرآورده هاي دارويي، آرايشي و پوليش اثاثيه نيز پرورش داده ميشود. طول اين گياه به دو پا و حتي در پاره اي از مواقع بيشتر از اين مقدار مي رسد. بوته هاي داراي گلهاي ريز زرد كم رنگ در طول بهار و تابستان در محل تلاقي برگها با ساقه رشد مي كنند.
برگهاي اين گياه داراي چين و چروك عميقي است كه رنگ آنها از سبز تند تا سبز مايل به زرد بسته به نوع خاك و آب و هوا فرق مي كند. اگر انشگتان خود را روي برگهاي اين گياه بماليد، آنگاه احساس نوعي مزة ترش و شيرين شبيه ليمو به شما دست خواهد داد. برگهاي آن از نظر شكل به برگهاي پونه شباهت دارند و در واقع از همان تيره گياهي هستند.
تركيبات گياه
فرآورده هاي تهيه شده از فرنجمشك از برگهاي گياه فراهم مي آيند. روغنهاي ضروري حاصل از برگهاي فرنجمشك حاوي عناصر شيميايي به نام "ترپن" هستند كه اين عناصر حداقل سبب وجود پاره اي خواص تسكيني و ضد ويروسي در گياه ميشوند. فرنجمشك همچنين حاوي تركيباتي به نام "تانين" است كه اين ماده سبب بسياري از اثرات و خواص ضد ويروسي در گياه مي گردد.
اين ماده همچنين حاوي يوگنول است كه اسپاسم عضلات را رفع مي كند، بافتها را كرخ مي كند و باكتريها را از بين مي برد.
از اين گياه همچنين براي درمان انواع سردردها، و سندرم خستگي مزمن استفاده ميشود. همچنين به نظر مي رسد كه اين گياه در درمان اختلال تيروئيدي به نام بيماري گريوز (Grave's) نيز مفيد باشد. هر چند با فقدان آزمايش هاي باليني در اين رابطه مواجه هستيم، اما آزمايشات به عمل آمده مؤيد كاربردهاي بسياري براي اين گياه است، مثلاً مشاهده شده است كه روغن اساسي فرنجمشك در آرام كردن حيوانات آزمايشگاهي و عادي شدن عضلات مجراي هاضمه اينگونه حيوانات مؤثر است. تحقيقات به عمل آمده همچنين مؤيد اين است كه عصاره هاي فرنجمشك روي هورمونهاي تيروئيد اثر مي گذارد به نحوي كه براي افراد مبتلا به بيماري گريوز مفيد واقع ميشود. تحقيقات به عمل آمده همچنين مؤيد فايده اين گياه در درمان التهابهاي ناشي از سرماخوردگي يا ضايعات متأثر از ويروسهاي تب خال (هرپس) است.
اشكال موجود
فرنجمشك به صورت برگ خشك كه به صورت فله خريداري ميشود در بازار يافت ميشوود. چاي، كپسول، عصاره ها، تنتور و روغن آن نيز موجود است. كرم مورد استفاده در اروپا كه حاوي ميزان بالاي اين گياه است امروزه ايالات متحده يافت نميشود اما به وسيله گلوله پنبه اي مي توان از چاي آن روي پوست استفاده كرد.
نحوه مصرف
به طول كلي، به هنگام مصرف هر نوع فرآورده گياهي لازم است نكات پيشنهادي كارخانه توليد كننده را در نظر بگيريد، و درباره نوع داروي گياهي و ميزان مصرفي آن با پزشك معالج مشورت كنيد. براي درمان اختلال خواب يا كاهش ناراحتيهاي معده، نفخ يا باد معده يكي از حالات زير را انتخاب و رعايت كنيد:
تهيه چاي با استفاده از 1/5 تا 4/5 گرم گياه، چندين بار در روز
2 تا 3 ميلي ليتر تنتور در روز يا معادل عصاره مايع يا كپسول شدة آن
براي درمان التهابهاي ناشي از سرماخوردگي يا التهابهاي تب خال 2 تا 4 قاشق غذاخوري از برگ خرد شده اين گياه را در يك ليوان آب جوش ريخته و بگذاريد به مدت 10 تا 15 دقيقه كاملاً خيس بخورد. سپس آنرا با گلوله پنبه اي روي التهاب در طول روز قرار دهيد.
نكات احتياطي
هيچگونه اثرات يا علايم مسموميت ناشي از مصرف فرنجمشك گزارش نشده است.
تداخل هاي احتمالي
مصرف فرنجمشك مي تواند با اثر داروهاي تيروييدي يا ساير معالجات بيماري گريوز تداخل پيدا كند.