*^*^* زبان خوراكي ها *^*^*

نخل اره ای ايرانیSaw Palmetto
تاكنون حدود 40 مورد تحقيقاتي چاي در مورد ميوه نخل اره اي وجود دارد كه ميزان موادي را كه بدن ما به منظور هورمون سازي نظير هورمون تستوسترون و استروژن بدان نياز دارد، كاهش مي دهد.
تحقيقاتي كه اخيراً به عمل آمده است نشان مي دهد كه نخل اره اي مي تواد به اندازه پروسكار در درمان پاره اي از علايم بيماري BPH نظير دفع ادرار و همچنين احساس هميشگي داشتن ادرار مؤثر واقع شود. تفاوت بين دو نوع درمان اين است كه پروسكار مي تواند اندازه پروستات را كوچكتر كند، اما نخل اره اي چنين خاصيتي را ندارد. بدين خاطر است كه اگر براي درمان علايم و عوارض BPH مصرف نخل اره اي را در نظر گرفته باشيد، مهم است كه اين كار را تحت نظر پزشك معالج خود انجام دهيد و ملاقاتهاي مرتب و منظم با وي داشته باشيد تا ميزان پيشرفت و بهبودي تحت نظارت وي باشد. ميوه نخل اره اي هميشه براي درمان عوارض BPH مورد استفاده قرار نمي گرفته است، چون بوميان آمريكا از آن به عنوان بخشي از برنامه غذايي خود استفاده مي كردند .
معرفي گياه
نخل اره اي نوعي نخل زينتي است كه مي تواند تا 10 پا در آب و هواي گرم رشد كند. اين گياه در ايالات متحده در آب و هواي گرم جنوب شرق از كاروليناي جنوبي تا مي سي سي پي گرفته و در سراسر فلوريدا مي رويد. برگهاي آبدار و سبز اين گياه از ساقه هاي تيغ دار آن مي رويند. اين گياه داراي گلهاي سفيدي است كه نهايتاً تبديل به ميوه هاي زرد رنگ بيضي شكل ميشود. ميوه اين گياه وقتي رسيده باشد رنگ سياه مايل به آبي به خود مي گيرد و براي مصارف درماني و پزشكي خشكانده ميشود.
تركيبات گياه
عناصر فعال نخل اره اي عبارتند از اسيدهاي چرب و استرولهاي گياهي. با اين وجود؛ احتمال بيشتر مي رود كه اسيدهاي چرب و استرولهاي گياهي موجود تنها عناصر موجود در ميوه اين گياه نيستند كه بر توليد هورمون اثر مي گذارند، بلكه پي بردن به عملكرد دقيق نخل اره اي مستلزم تحقيقات علمي تر است. ميوه اين گياه همچنين حاوي پلي كاساكاريد داراي مولكولهاي سنگين وزن است كه معمولاً داراي خواص و اثرات ضد التهاب يا محرك ايمني بخش است.
مي توانيد نخل اره اي را به صورت ميوه خام خشك، چاي، كپسول پودري، انواع قرصها، تنتورهاي مايع و عصاره هاي ليپوستروليك تهيه كنيد. در پي دستيابي به آن دسته از فرآورده هاي مربوط باشيد كه در برچسب موردنظر استاندارد بودن و محتواي 85 تا 95% اسيدهاي چربي و استرولهاي گياهي قيد شده باشد.
نحوه مصرف
نخل اره اي عوارض و علايم BPH مرحله I و II را از بين مي برد. علايم معمولي اين مرض عبارت است از ايجاد اختلال در خواب، اثر نامطلوب روي اعتماد به نفس، بروز اضطراب خفيف يا حتي درد ميشود و مي تواند تا مرحله عفونت مثانه و كليه پيشرفت كند. اگر تصور مي كنيد كه به مرض BPH مبتلا هستيد يا اينكه پزشك معالجتان مصرف نخل اره اي را تجويز كرده است، نحوه اثر آن روي بدنتان دنبال و ثبت كنيد. پي بردن به تأثير آن در بدن زياد طول نمی کشد.
ميزان مصرفي توصيه شده براي BPH مرحله I و II 160 ميلي گرم عصاره حل شدني نخل اره اي در چربي روزي سه بار است كه ماده استاندارد حاوي 58 تا 95% اسيدهاي چربي و استروژنهاي گياهي است.
نكات احتياطي
نخل اره اي گياهي ملايم است. عوارض جانبي آن خيلي نادر است و ابراز ناراحتيهاي خفيف معده تنها واكنش هاي ثبت شده در اثر مصرف آن است. انجمن فرآورده هاي گياهان دارويي آمريكا اين گياه را از نظر بي خطري درجه يك ارزيابي كرده است و اين ارزيابي بدين معناست كه مصرف آن طبق دستورالعمل مربوط خطري ندارد.
از مصرف سليقه اي و خوددرماني به وسيله آن براي معالجه بیماری BPH بپرهيزيد. نخل اره اي تنها عوارض اين مرض را از بين مي برد هر چند كه ميزان توليد DHT و تستوسترون را تغيير مي دهد. اين ماده گياهي سبب جمع و كوچك شدن پروستات نمي شود. لازم است كه پزشك معالج شما بر روند BPH نظارت داشته باشد.

گیاه ترشک

این گیاه در مناطق معتدل کشور ما رویش دارد و از قدیم الایام به عنوان یک سبزی مفید و مؤثر از آن استفاده می شده است. گرچه در رابطه با مسائل غذایی از آن استفاده های فراوانی می شده ؛ ولی اکنون این استفاده کاهش یافته است و در عوض موارد درمانی این گیاه افزایش پیدا کرده و در همه زمینه ها از آن استفاده می شود و هیچگونه عارضه ای ندارد.
در میان عشایر مرسوم است که از دانه های این گیاه استفاده می کنند. طریقه استفاده ی آن هم به این ترتیب است که دانه های این گیاه را می کوبند و بعد از مرطوب کردن در محل درد و مفاصل می گذارند و به عنوان مُسَکن از آن استفاده می کنند.
گیاه ترشک منبع ویتامین c است. بنابراین کسانی که کمبود ویتامین c دارند این گیاه می تواند برای آنها منبع ویتامین c باشد. علاوه بر آن، این گیاه دارای آهن و فسفر کافی نیز می باشد.
همچنین این گیاه داروی اشتها آور و تصفیه کننده و هضم کننده بسیار خوبی می باشد و به خاطر خاصیت تصفیه کنندگی اش برای کسانی که دارای جوشهای موضعی و پوستی هستند بسیار مفید خواهد بود.
این دارو به خاطر داشتن اسید اکسولید نباید زیاد و بطور مداوم مورد مصرف قرار گیرد، زیرا برای مثانه و کلیه می تواند مضر باشد. برای استفاده موضعی از این دارو اگر برگ یا دانه ی له شده، پخته شده یا جوشانده آن روی دملها گذاشته شود به راحتی درمان می گردد.

بادمجان Eggplant

نام علمی Solanum Melongena

اين گياه كه بعربي بادنجان ناميده مي شود گياهي است يكساله و داراي ساقه نسبتا ضخيم و پوشيده از كرك .ارتفاع ساقه آن تا 70 سانتيمتر مي رسد . برگهاي آن بيضي شكل با نوك باريك و گلهاي آن بنفش رنگ است . ميوه اين گياه دراز و باريك و يا گرد ، برنگهاي بنفش ، سياه ، زرد و سفيد ديده مي شود .
بادمجان متعلق به خانواده سيب زميني است از زمانهاي بسيار قديم در هند كشت مي شده است و از آنجا به نقاط ديگر جهان راه يافته است . چين از قرن نهم هجري شروع به كشت و زرع آن كرد . تجار انگليسي اين گياه را در قرن هفدهم ميلادي از گينه ودر انگلستان كردند و آنرا بنام كدوي گينه اي ميناميدند .
بادمجان در تمام مدت سال وجود دارد و در آمريكا ، ايالات فلوريدا ، تگزاس ، لويزيانا و نيوجرسي بيشتر محصول بدمجان آمريكا را كشت مي كنند .
تركيبات شيميايي:
همانطور كه در جدول زير ديده مي شود بادمجان داراي ويتامين هاي A.B.C و مواد معدني زيادي است .
د صد گرم بادمجان مواد زير موجود است
انرژي 30 كالري
آب 92 گرم
پروتئين 1/3 گرم
چربي 0/2 گرم
نشاسته 4/6 گرم
كلسيم 12 ميلي گرم
فسفر 15 ميلي گرم
گوگرد 15 ميلي گرم
منيزيم 12ميلي گرم
پتاسيم 220ميلي گرم
آهن 0/7 ميلي گرم
سديم 3 ميلي گرم
منگنز 0/2 ميلي گرم
روي 0/3 ميلي گرم
مس 0/1 ميلي گرم
يد 0/002 ميلي گرم
بتاكاروتن 0/05 واحد بين المللي
ويتامين ب 1 0/05 ميلي گرم
ويتامين ب 2 0/05 ميلي گرم
ويتامين ب 3 0/7 ميلي گرم
ويتامين ث 5 ميلي گرم
خواص داروئي:
از نظر طب قديم بادمجان گرم و خيلي خشك است . بادمجان بر خلاف آنچه كه عوام اعتقاد دارند كه بي بو و خاصيت است داراي خواص زيادي است . مهمترين خاصيت آن كم كالري بودن آن است كه غذاي بسيار خوبي براي كساني است كه مي خواهند وزن كم كنند زيرا داراي ويتامين و مواد معدني نيز مي باشد .

1)بادمجان را حتما بايد بحالت كاملا رسيده مصرف كرد زيرا خام آن طعم تلخ درد و در آنهائيكه آسم و برونشيت دارند باعث تحريك اين بيماريها مي شود.
2)بادمجان اثر نرم كننده و مدر درد .
3)بادمجان بعلت درا بودن آهن در رفع كم خوني داروي موثري است .
4)بادمجان را مي توان براي از بين بردن ورم و التهاب روي عضو ملتهب گذاشت .
5)دانه بادمجان ايجاد يبوست مي كند .
6)ريشه بادمجان و شاخه هاي خشك شده و برگهاي آن اثر بند آورنده خون را دراست و قابض بوده و مي توان در آن براي درمان احتلام بانه و انواع خونريزيها استفاده كرد.
7)بادمجان پادزهر خوبي براي مسموميت هاي حاصل از خوردن قارچ سمي است .
8)خوردن بادمجان گرفتگي رگها را باز مي كند و شخص را از خطر سكته قلبي محفوظ مي درد .
9)بادمجان برطرف كننده يبوست است .
10)برگها و پوست سياه بادمجان را اگر بجوشانند اين جوشانده درمان اسهال خوني است .
11)جوشانده ريشه بادمجان درمان بيماري آسم است.
12)بادمجان مقوي معده است .
13)آب زردرنگي كه در موقع نمك زدن و گذاشتن بادمجان از آن خارج مي شود براي خشك كردن عرق دست و پا بهترين دارو است و اشخاصي كه دست و پايشان مرتب عرق مي كند بايد دست و پاي خود را با آن چند بار در روز بشويند تا از شر اين مرض آسوده شوند.
14)اگر بادمجان را بسوزانند و خاكستر آن را با سركه خمير كنند و به زگيل بمالند زگيل كنده خواهد شد .
15) از بادمجان مي توان به عنوان مسكن براي تسكين در استخوان شكسته و ضرب خورده استفاده كرد بدين طريق كه بايد بادمجان را در فر بگذاريد كه نيم پز شود و سپس آب آنرا با فشار بگيريد و بعد بمقدر نصف اين مقدر آب به آن شكر قهوه اي اضافه كنيد آنرا هم بزنيد و بنوشيد
16)با تحقيقاتي كه جديدا روي موشهاي آزمايشگاهي انجام شده نتيجه گرفته اند كه بادمجان داراي يك ماده ضد تشنج است كه در درمان بيماري صرع اثر بسيار خوبي درد . بنابراين اشخاصي كه تشنج دارند و يا مبتلا به اين بيماري مي باشند بهتر است كه از بادمجان استفاده كنند.
طرز استفاده:
بادمجان داراي آلكالوئيدي بنام سولانين Solanine مي باشد كه ممكن است در معده هاي ضعيف ايجاد آلرژي و مسموميت كند . بنابراين براي طبخ بادمجان بايد ابتدا اين ماده را از بادمجان خارج كرد و بهترين طرز پخت است كه خانم هاي ايراني درست مي كنند . يعني بادمجان را بايد پوست كند و سپس ورقه ورقه نمود و لابلاي آنرا نمك پاشيد تا آب آن كه زرد رنگ و محتوي سولانين است خارج شود ، سپس آنرا فشار داده و پخت .
البته بهترين طريقه پخت بادمجان آب پز كردن و يا پختن در فر است زيرا سرخ شده آن سنگين شده و براي معده هاي ضعيف مناسب نيست .
مضرات :
بادمجان با همه خواصي كه گفته شد نبايد مورد استفاده اشخاصيكه بواسير و يا درد چشم دارند قرار گيرد زيرا بيماري آنها را تشديد مي كند . اينگونه اشخاص اگر مي خواهند بادمجان بخورند بهتر است آنرابا گوشت و روغن و يا سركه بپزند و بخورند .

فندق Hazelnut

نام علمی Corylus avellana

فندق درختچه اي است به ارتفاع تقريبا دو متر كه در نواحي مساعد تا ارتفاع 6متر نيز مي رسد .
درخت فندق بومي اروپا و آسياي صغير است
برگهاي درخت فندق پهن و نوگ تيز با دو ريدف دندانه ، برنگ سبز و يا دمبرگي بطول تقريبا يك سانتيمتر مي باشد فندق داراي دو نوع گل نر و ماده است كه بصورت سنبله آويخته در پائيز ظاهر مي شود .
فندق گرد 2/5-1/5 سانتيمتر است . داراي پوششي سبز رنگ بوده كه پس از خشك شدن تدريجا از آن جدا مي گردد.
تركيبات شيميايي:
مغز فندق در حدود 60 درصد روغن درد كه برنگ زرد روشن بوده و داراي طعمي ملايم و بوي مطبوعي مي باشد . اين روغن بمصرف تغذيه ،عطر سازي و نقاشي مي رسد . مغز فندق داراي مقدر زيادي فسفر مي باشد
در صد گرم مغز فندق موادزير موجود است :
انرژي 625 كالري
آب 5/8 گرم
پروتئين 12/5 گرم
مواد نشاسته اي 15 گرم
مواد چرب 60 گرم
كلسيم 200 ميلي گرم
فسفر 320 ميلي گرم
آهن 3/5ميلي گرم
سديم 2 ميلي گرم
پتاسيم 700 ميلي گرم
ويتامين ب 1 0/5 ميلي گرم
ويتامين ب 3 1 ميلي گرم
خواص داروئي:
فندق از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است . برگ و شكوفه ،گل وپ وست آن (مخصوصا پوست ريشه آن )قابض است
1)فندق بدليل اينكه داراي مقدر كمي مواد نشاسته اي است ضمنا داراي مواد معدني زيادي مانند كلسيم ،پتاسيم ، فسفر ،منيزيوم ،سديم و آهن مي باشد غذاي بسيار خوبي باي مبتلايان به بيماري قند است
2)فندق غذاي مناسبي براي تقويت بدن و مخصوصا دوره نقاهت است .
3)فندق مقوي روده ها و معده است .
4)فندق سموم را از بدن خارج مي سازد
5)فندق فشار خون را بالا مي برد
6)سبب تقويت بدن مي شود.
7)روغن فندق براي از بين بردن سرفه و درد سينه مفيد است .
8)روغن فندق براي كبد نافع است
9)براي جلوگيري از ريزش مو پوست فندق راب سوزانيد و خاكستر آنرا با پيه خوك مخلوط كرده و قسمت هايي را كه مو ريخته با آن ماساژ دهيد .
10)فندق بو داده مخلوط انيسون براي سوزش مجراي ادرار و تقويت نيروي بدني مفيد است
11)آنهائيكه كارهاي فكري مي كنند بايد فندق بخورند زيرا بدليل داشتن فسفر زياد مغز را تقويت مي كند.

مضرات :
فندق اگر به مقدر كم خورده شود بهيچوجه مضر نيست ولي افراط در خوردن آن ايجاد نفخ و گاز شكم كرده و استفراغ توليد مي كند براي جلوگيري آنهائيكه سرد مزاج هستند بايد فندق را با آب و عسل خورده و گرم مزاجان با سكنجبين بخورند .

لوبيا

لوبيا گياهي است از تيره بقولات ، علفي وب الا رونده كه بدور درختان و يگاهان ديگر مي پيچد . برگهاي آن سبز رنگ ، پهن ، بزرگ و نوك تيز است كه شامل سه برگچه بشكل قلب مي باشد .
گلهاي آن سفيد مايل به زرد يا بنفش و ميوه آن باريك و غلاف مانند است كه دانه هاي لوبيا در آن قرار درد .
از پوست و دانه هاي لوبيا هنگامكيه لوبيا سبز است استفاده مي شود كه بنام لوبياي سبز معروف است ولي هنگاميكه پوست غلف سفت مي شود دانه هاي داخل آن بصورت لوبياي خشك كه برنگ قرمز يا سفيد مي باشد مورد استفاده غذايي قرار مي گيرد .
تركيبات شيميايي:
در صد گرم لوبياي سبز مواد زير موجود است
آب 92 گرم
پروتئين 1/6 گرم
چربي 0/2 گرم
مواد نشاسته اي 4/5 گرم
سديم 4 ميلي گرم
پتاسيم 150 ميلي گرم
كلسيم 50 ميلي گرم
فسفر 35 ميلي گرم
آهن 0/6ميلي گرم
ويتامين آ 540 واحد
ويتامين ب 1 0/16 ميلي گرم
ويتامين ب 2 0/1 ميلي گرم
ويتامين ب 3 0/5 ميلي گرم
ويتامين ث 15 ميلي گرم
اينوزيت 0/75 ميلي گرم
ساكارز 1/5 گرم
در صد گرم لوبياي خشك مواد زير موجود است
آب 10 گرم
پروتئين 22 گرم
چربي 1/5 گرم
سديم 15 ميلي گرم
پتاسيم 1 گرم
كلسيم 130 ميلي گرم
فسفر 420 ميلي گرم
آهن 7 ميلي گرم
ويتامين آ 20 واحد
ويتامين ب 1 0/55 ميلي گرم
ويتامين ب 2 0/2 ميلي گرم
ويتامين ب 3 2/4 ميلي گرم
برگهاي لوبيداراي ماده اي بنام آلان توئين مي باشد .
خواص داروئي:
لوبيا قرمز از نظر طب قديم ايران گرم و تر است و لوبياي سفيد معتدل است
1)ادرار آور است و حجم ادرار را زياد مي كند
2)درمان كننده بيماريهاي دستگاه ادراري است
3)سنگ كليه را برطرف مي كند
4)سينه و ريه را نرم مي كند
5)آب را از بدن خارج مي سازد
6)لوبياي سبز مقوي قلب است
7)نيروي بدني را تقويت مي كند
8)تعريق را بالا مي برد
9)كلسترول خون را پائين مي آورد
10)ضد سرطان است
11)براي رفع بيماريهاي قلبي مفيد است
12)بدليل داشتن مقدرزيادي الياف روده ها را تميز مي كند
13)فشار خون را پائين مي آورد
14)يبوست را برطرف مي كند
15)در استعمال خارحي در لوبيا را خيمر كرده و روي زخم هاي اگزما بگذاريد تا آنها را التيام دهد .
طرز استفاده:
جوشانده : مقدر 30 گرم لوبياي خشك را در يك ليتر آب جوش ريخته و بگذاريد ده دقيقه بجوشد سپس آنرا صاف كرده و يك فنجان قبل از هر غذا بنوشيد
لوبياي پخته : لوبيا را در آب ريخته و بجوشانيد تا كاملا پخته و نرم شود و بمقدر يك فنجان در روز بخوريد براي جلوگيري از نفخ معده مي توان لوبيا را با خردل ، زيتون و آبليمو مصرف كرد .
سوپ لوبيا : از نظر داشتن مواد پروتئيني و الياف بسيار مفيد است . سوپ لوبيا را با جعفري و گشنيز و هويج بپزيد .
مضرات :
لوبيا بعلت داشتن پروتيئن براي شاخاصي كه مبتلا به بيماري نقرس بوده و اسيد اوريك خونشان بالاست مناسب نيست . ضمنا لوبيا بدليل اينكه گاز زيادي در معده و روده توليد مي كند بايد بمقدر كم استفاده شود و همچنين با طريقه پخت مناسب آنراقابل هضم كرد . بدين منظور بايد لوبيا را بعد از شستن در آب گرم ريخته و بمدت چند ساعت بگذاريد خيس بخورد سپس آب آنرا دور ريخته ،آب تازه روي آن بريزيد و بپزيد .

بلوط Oak Bark گز علفي (شيره بلوط)

نام علمی Quercus

بلوط درخت بومي در مناطق معتدله است و در ايران در جنگهاي كردستان ،لرستان و كهكلويه مي رويد . ارتفاع اين درخت در بعضي نواحي تا 50 متر و قطر تنه آن به 3 متر نيز مي رسد . برگهاي درخت بلوط پنجه اي و مانند انگشتان دست مي باشد . ميوه درخت بلوط كه به نام بلوط معروف است مانند فندق بوده و در پياله اي جاي مي گيرد .
تركيبات شيميايي:
پوست و برگ درخت بلوط داراي تانن ، قند ، اسيد گاليك ، اسيد ماليك ، كوئرسين Quercine ، موسيلاژ ، پكتين ،رزين و روغن است .
خواص داروئي:
بلوط از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است .
خواص ميوه بلوط
ميوه بلوط از قديم الايام مورد مصرف بوده و از آن به عنوان غذا استفاده مي كرده اند . حتي اگر آنرا خشك و در كرده و با در گندم مخلوط مي كنند و از آن نان تهيه مي نمايند .
مي توان بلوط را بوداده و سپس آنرا در كرده و از آن چائي تهيه كرد . مقدر مصرف آن يك قاشق چايخوري در يك ليوان آب جوش مي باشد . اين دم كرده را مي توان براي مورد زير بكار برد .
1- بواسير را برطرف مي كند .
2-اسهال ساده و اسهال خوني را رفع مي كند .
3-درد معده و گاز معده را برطرف مي كند .
4-براي رفع كم خوني موثر است .
5-نرمي استخوان را درمان مي كند .
6- براي تقويت عمومي بدن موثر است .
7-براي معالجه اسهال اطفال ،در بلوط را با كاكائو مخلوط كرده و دم كرده آنرا به اطفال مي دهند .
خواص درخت بلوط
براي استفاده از پوست درخت بلوط يم توان آنرا در كرده و با عسل مخلوط كنيد و يا اينكه يك قاشق در آنرا در يك ليوان آبجوش ريخته و به مدت 10 دقيقه دم كنيد .
1- خونريزيها را متوقف مي سازد .
2-درمان كننده بواسير خوني است .
3-خاصيت ضد عفوني درد .
4-ادرار را زياد مي كند .
5-ترشحات زخم را از بين مي برد .

مصارف خارجي پوست درخت بلوط
براي استفاده خارجي از جوشانده پوست درخت استفاده مي شود . بدين منظور بايد 15 گرم پوست درخت را در يك ليتر آب جوش ريخته و بگذاريد به آرامي بجوشد تا حجم آن به دو سوم تقليل يابد .
از اين جوشانده مي توان بعنوان كمپرس استفاده كرد و يا آنرا در وان حمام ريخته ودر آن ساتراحت نمود .
1)خون مدرگي را درمان مي كند .
2)اگزما را از بين مي برد.
3)براي درمان بيماريهاي پوستي در وان حمام كه در آن جوشانده پوست درخت بلوط را ريخته ايد به مدت يكربع ساعت استراحت كنيد .
4)اگر واريس دريد اين قسمتها را با جوشانده پوست بلوط كمپرس كنيد .


گز علفي
در اثر نيش زدن حشره اي مخصوص به برگ و يا شاخه هاي درخت بلوط ماده اي به بيرون تراوش مي كند كه در اثر مجاورت با هوا سفت شده و به صورت دانه هايي به قطر 2 سانتيمتر بر روي ساقه و يا برگ ظاهر مي شود . براي استفاده از گز شاخه هاي درخت را تكان مي دهند تا دانه هاي گز به زمين بريزد . البته اين دانه ها مخلوط با برگ و پوسته درخت است كه بايد تميز شود .
گز علفي از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است . براي استفاده طبي از گز علفي مي توان آنرا با عسل مخلوط كرد و يا جوشانده آنرا تهيه نمود .( 50 گرم در يك ليتر آب جوش )
خواص گز علفي
1)قابض است .
2 ) خونريزيها را متوقف مي سازد .
3)مقوي معده است .
4)تقويت كننده دستگاه تنفسي است .
5)سينه را نرم و صدا را صاف مي كند .
6)سرفه ها را برطرف مي كند .
7)تنگي نفس را درمان مي كند.
8)براي معالجه بواسير گز علفي را با عسل مخلوط كرده و بر روي بواسير بگذاريد .

روناس Madder

نام علمی Rubia Tinctorum

گياهي است كه به حالت خودرو در مناطق مديترانه ، در شمال آفريقا و بعضي مناطق آسيا مي رويد . ساقه اين گياه پوشبده از خارهاي ريز مي باشد و ارتفاع آن تا حدود دو متر مي رسد .
روناس با استفاده از خارهاي ريزي كه درد به ديوار و درختان مي چسبد و بالا مي رود .
برگهاي آن بيضي ، نوك تيز و دراز وبده كه به صورت گروهي و به شكل چتر از كنار ساقه بيرون مي آيد . گلهاي روناس كوچك و به رنگ زرد مايل ه سبز مي باشد . ميوه آن گشوتي و به رنگ تيره است .
ريشه آن به نام روناس معروف است به رنگ قرمز تيره و به صورت دراز ، باريك و استوانه اي مي باشد . داراي طعمي تلخ و گس بوده و قسمت مهم اين گياه از نظر طبي محسوب مي شود .
از ريشه روناس در قديم براي رنگرزي پارچه و نخ استفاده مي شده است .
تركيبات شيميايي:
ريشه روناس داراي ماده اي رنگي به نام آليزارين مي باشد كه براي رنگرزي بكار مي رفت ولي بعد از اينكه توانستند اين ماده را به طريقه شيميايي تهيه كنند كشت آن براي تهيه آليزارين متوقف گرديد .
خواص داروئي:
روناس از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است .
1)باز كننده گرفتگي ها در بدن است
2)درا آور است و حبس البول را درمان مي كند .
3)براي معالجه بيماري فلج آنرا با عسل مخلوط كرده و به بيمار بدهيد .
4)ترشح شير راز ياد مي كند.
5)درد سياتيك را رفع مي كند.
6)يبوست هاي سخت را معالجه مي كند .
7)اشتها آور است.
8)تعرق آور است .
9)خارش پوست را برطرف مي كند بدين منظور مي توان از ضماد استفاده كرد و يا اينكه جوشانده آنرا در وان حمام بريزيد و مدتي در آن استراحت كنيد .
10)اوره خون را پائين مي آورد .
11)جوش خوردن استخوان شكسته را تسريع مي كند .
12)تورم را در بدن از بين مي برد .
13 از كمپرس جوشانده روناس براي رفع بيماريهاي پوستي استفاده كنيد .
طرز استفاده:
دم كرده : يك قاشق مربا خوري ريشه خرد شده روناس را در يك ليوان آب جوش ريخته . بگذاريد به مدت 10 دقيقه دم بكشد . مقدر مصرف آن نصف فنجان سه بار در روز است .
جوشانده روناس : 10 گرم ريشه روناس را د يك ليتر آب ريخته و بگذاريد براي مدت ده دقيقه بجوشد . اين جوشيده را در وان حمام بريزيد و براي رفع بيماريهاي پوستي در آن استراحت كنيد .
مضرات :
همانطور كه گفته شد روناس ترشح ادرار را زياد مي كند و فشار آنرا بالا مي برد بنابرين ممكن است در اثر استفاده زياد ايجاد خون در ادرار كند و در يانصورت بهتر است كه روناس با كتيرا خورده شود .

قاصدك Dandelion

نام علمی Taraxacum officinale

گل قاصدك كه بنام هاي هند بابري ، خبر آرو و كاسني بري نيز معروف است گياهي است علفي و دائمي كه ساقه آن بارتفاع 40 سانتي متر مي رسد .
اين گياه داراي رشه اي است برنگ قهو ه اي مايل به زرد كه پر از شيرابه سفيد رنگي مي باشد .
در انتهاي ساقه گل آن قرار درد . برگهاي گل قاصدك سبز رنگ و بريدگيهاي مثلث شكل و نوك تيزردد و بر روي سطح زمين مي باشد .
گل قاصدك در وسط چمن ، حاشيه شوره زار ، كنار جاده ها و اراضي باير و بطور كلي در همه جا مي رويد و شايد دليل آن اين است كه طبيعت مي خواهد به انسان بگويد كه درهر نقطه اي زندگي مي كند احتياح به اين گياه دريد و هنگاميكه آنرا با وسائل مكانيكي و شيميايي از بين مي بريد دوباره بعد از چندي سر از خاك بيرون مي آورد .
گل قاصدك در حدود 15 نوع مختلف درد
زنبور عسل اين گياه را بسيار دوست درد و شهد زيادي از آن بدست مي آرود . برگهاي جوان گل قاصدك را معمولا به سالاد مي خورند و چون خيلي تلخ است بايد آنرا با ترشي يا آبليمو مصرف كرد . از قسمت هاي مختلف گياه مانند ريشه ، برگ وشيرابه آن در طب استفاده مي شود .
تركيبات شيميايي:
تلخي برگهيا اين گياه مربوط به يك ماده متبلور تلخ بنام تاراكسين است ضمنا اين گياه داراي ساپونين ، قندهاي مختلف و اسيد هاي چرب است .
اين گياه بالاترين حد ويتامين آ را در بين گياهان درا ست و همچنين داراي مقدر زيادي پتاسيم است
در صد گرم برگ گياه گل قاصدك مواد زير موجود است
آب 85 گرم
پروتئين 2/7 گرم
مواد چرب 0/7 گرم
نشاسته 10 گرم
كلسيم 185 ميلي گرم
فسفر 65 ميلي گرم
آهن 3 ميلي گرم
سديم 75 ميلي گرم
پتاسيم 400ميلي گرم
ويتامين آ 14000 واحد
ويتامين ب 1 0/2 ميلي گرم
ويتامين ب2 0/25 ميلي گرم
ويتامين ب 3 1/2 ميلي گرم
ويتامين ث 45 ميلي گرم
خواص داروئي:
اين گياه از نظرطب قديم ايران سرد و خشك است و از قديم الايام براي درمان بيماريهاي كبدي بكار مي رفته است .
1)قابض و مقوي معده است
2)خوردن آن خونريزي از سينه را متوقف مي كند
3)تعرق آور است
4)براي ازدياد نيروي بدن نافع است.
5)خنك كننده و معرق است
6)ترشح صفرا را زياد مي كند
7)خون را تصفيه مي كند
8)عصاره ان جهت پاكسازي دستگاه گوارش مفيد است
9)خوردن آب اين گياه مخلوط با روغن زيتون براي رفع مسموميت مفيد است
10)ضماد ريشه آن را در محل نيش عقرب يا زنبور و يا مار مي گذارند كه بسيار مفيد است
11)اوره را رفع مي كند
12)كلسترول خون را كاهش مي دهد
13)درمان كننده اگزما و بيماريهاي پوستي است
14)درمان كننده كم خوني است
15)رماتيسم و نقرس را درمان مي كند
16)براي درمان نارسايي اعمال كبد و تميز كردن كبد از مخلوط زير استفاده كنيد
17)دم كرده اين گياه را نيز براي تميز كردن كبد بكار مي برند . مقدر مصرف آن يك فنجان سه يا چها بار در روز است
طرز استفاده:
براي تهيه اين دم كرده بايد 50 گرم گياه خشك شده را در يك ليتر آّبجوش ريخته و به مدت 5 دقيقه بگذاريد بماند و سپس آنرا صاف كرده و استفاده كنيد .
مضرات :
مضرات خاصي براي آن بيان نشده است .

ليمو ترش Lemon

نام علمی Citrus limon

حتما شنيده ايد كه گفته اند سيب سلطان ميوه هاست وي اگر خواص ليمو ترش را براي شما بشماريم مطمئنا قبول خواهيد كرد كه سلطان ميوه ها ليمو ترش است .
تركيبات شيميايي:

خواص داروئي:
ليمو ترش بعلت داشتن خواص اسيدي ضد عفوني كننده قوي است . حتي اگر در مسافرتها به آب آشاميدني مشكوك هستيد و مي ترسيد از آن بنوشيد كافي است چند قطره آب ليمو ترش را در آن بريزيد . آب ر ا كاملا استرليزه كرده و ميكربهاي موجود در آب را از بين مي برد
كسانيكه مي خواهند خود را لاغر كنند اگر صبح ناشتا آب ليمو ترش را با يك ليوان آب مخلوط كنند و مقدر كمي عسل بآن اضافه نمايند و آنرا بنوشند تا ظهر گرسنه نخواهند شد و بدين ترتيب از شر چربيهاي اضافي راحت خواهند شد .
بهترين كلسيم آن است كه از پوست تخم مرغ و آب ليمو تهيه مي كنند . براي تهيه كلسيم طبيعي يك تخم مرغ را تميز شسته و در يك ليوان بگذاريد و روي آن آّ يك لسمو ترش را بريزيد و آنرا مدن دو سه ساعت در جاي خنكي بگذاريد سپس تخم مرغ را در آورده و آب ليمو را كه داراي مقدر زيادي كلسيم است مي توانيد روي سالاد ريخته و يا با عسل يا شكر شيين كرده بنوشيد از تخم مرغ هم كه پوست آن نرم شده مي توانيد هنوز استفاده كنيد .
براي گلو درد بهترين دارو ليمو ترش است . يك قاشق چايخوري آب ليمو ترش را در آب نيم گرم بريزيد و با آن غرغره كنيد ورم گلو و گلو درد را بررطف خواهد كرد .
براي گرفتگي بيني و زكام كافي است چند قطرع آب ليمو را با يك قاشق چايخوري آب مخلوط كرده و در بيني بچكانيد . براي رفع كم معده و روده بايد يك ليمو ترش را با پوست و هسته له كنيد و آنرا با يك ليوان آب سرد و يك قاشق عسل مخلوط كده و بمدت يك ساعت قبل از خواب نوشيد .
براي جلوگيري از خونريزي بيني كافي است كه يك تكه پنبه را آغشته به آ ب ليمو كرده و در سوراخ بيني بگذاريد خون دماغ را برطرف خواهد كرد .
اگر در صورت شما لكه و جوش قرمز رنگ وجود دارد درمان آن با آب ليمو و نمك است . بدين ترتيب كه در مقدري آب ليمو نمك بزنيد و آنرا با پنبه روي صورت خود بماليد لكه ها و جشوها را برطرف مي كند .
بهترين دارو براي پوست دست شما مخلوط گليسيرين و آ ب ليمو است . آب ليمو و گليسرين را به نسبت مساوي مخلوط كنيد و بدستهاي خود مباليد ببينيد كه چقدر پوست دستها صاف مي شود . در زمستان براي جلوگيري از سرما زدگي دستهاي خود را با آ ب ليمو ماساژ دهيد . خوردن آب ليمو سنگهاي كليه را نيز دفع مي كند.

آفتاب گردان

هنگانیکه از گیاه آفتاب گردان سخن بمیان می آید معمولا تخم آفتاب گردان در ذهن تداعی می شود زیرا که همه ما با تخم آن آشنایی دریم چه که بمصرف تغذیه پرندگان می رسد و یا خود از آن استفاده می کنیم ولی تمام قسمت های این گیاه آفتاب پرست از ریشه و ساقه و شاخه و گل آن گرفته تا مغز ساقه آن درای خواص بسیاری است .
سرخ پوستان آمریکا این گیاه را بخاطر تخم آن که بمصرف غذا میرسد میکاشتند و پرورش می دادند .
آفتاب گردان گیاهی است یکساله و تا حدود سه متر رشد می کند . گل آندرشت و زیبا و بقطر 35 سانتیمتر می باشد . در وسط گل قرمز رنگ آن دایره ای قهوه ای رنگ وجود دارد که تخم های آفتاب گردان دودارور آنرا گرفته اند . این گیاه در اکثر نقاط دنیا وجود دارد . از تخم آفتاب گردان روغن گرفته می شود که اشباع نشده است و برای پخت و پز مناسب است .
تركيبات شيميايي:
تخمه آفتاب بسیار مقوی است درای 24% مواد پروتئینی ، 47% روغن ، 20% مواد هیداروکربن ، 8% فسفر ، 9% پتاسیم و بغیر از این مواد درای ویتامین های a و b نیز می باشد .
روغن تخم آفتابگردان درای 70% اسید لینوئیک و مقدری فسفو لیپید و ویتامین e می باشد بهمین دلیل چربی خون را پائین آورده و کلسترول را تنظیم می کند .
خواص داروئي:
اسانس گل آفتاب گردان برای التیام زخم ها و پائین آوردن فشار خون بکار می رود . اسانس برگ های آفاب گردان خاصیت میکروب کشی درد . در طب قدیم ایران و در طب چینی از تمام قسمت های گیاه آفتاب گردان استفاده می شود .
در موردزیر می توان از این گیاه استفاده کدر و از خواص درمانی آن برخوردار شد .
1) زنگ زدن گوش : مغز ساقه آفتاب گردان را در آب جوش ریخته و مانند چائی دم کنید و روزی سه فنجان از این چاوی بنوشید .
2) تقویت معده و پائین آوردن فشار خون : 30 گرم برگهای خشک آفتاب گردان را دم کنید و سه فنجان در روز بنوشید . 3) سرگیجه ف ورم صورت ، آب آوردن بدن و تسریع زایمان : 20 گرم از گلهای خشک آفتاب گردان را در آب جوش دم کنید و روزی سه فنجان از این دم كرده را بنوشید .
4) درد معده ، بماریهای دستگاه ادراری ، یبوست : 30 گرم ریشه خشک شده آفتاب گردان را در آب جشو ریخته و مدت 5 دقیقه بگذارید بجوشد یک فنجان از آنرا سه بار در روز بنوشید .
5) آرتروز : هنگامیکه آفتاب گردان گل می دهد طبق گل ( قسمت پائیت گل که مانند بشقابی است) را جدا كرده و در آّ انداخته آنقدر بجوشانید که شیره چسبناکی باقی بماند و سپس این شیره را روی مفصل های دردناک بمالید و ماساژ دهید درد آرتروز برطرف می شود .
6) اسهال خونی : برای درمان ساهال خونی تخم آفتاب گردان را ( بمقدر 30 گرم ) در آب ریخته و حدود یکساعت با حرارت ملایم بپزید سپس آنرا با نبات یا قند شیرین كرده و به مریض بدهید .
7) سردردی که همراه با سرمخوردگی است : 30 گرم تخم آفتاب گردان را در دو لیوان ریخته و بگذارید بجوشد تا نصف لیوان آن باقی بماند و این جوشانده را دوبار در روز بنوشید .
8) بیماری فتق : 30 گرم ریشه تازه آفتاب گردان را با آب وشکر قهوه ای بجوشانید و یان جوشانده را سه بار در روز بنوشید .
9) سنگ کلیه : حدود یک متر از مغز ساقه آفتاب گردان را در دو لیوان آب ریخته و بگذارید آهسه بملایمت بجوشد تا مقدر آن به نصف لیوان تقلیل یابد آنگاه بمدت یک هفته و روزی یکبار آنرا بوشید تا از شر سنگ کلیه راحت شوید .
10) زخم ، بریدگی و جراحت : مغز ساقه آفتاب گردان را باید له کدر و مانند پماد روی زخم جراحت گذاشت که خونریزی را بند می آورد و بهبودی را تسریع می کند . سعی کنید گیاه آفتاب گردان را در حیاط خود بکارید و از خواص درمانی آن استفاده کنید .
تخم آفتاب گردان را می توانید از مغازه های برخي از داروخانه ها خریدری کنید . البته تخم آفاب گردان را باید بصورت خام استفاده کنید چون بو داده و نمک زده آن درای خواص ذکر شده در این مبحث نمی باشد .

مارچوبه

مارچوبه گياهي است علفي و چند ساله كه ارتفاع آن تا چند متر مي رسد و داراي شاخه هاي نسبتا چوبي و صاف مي باشد . مارچوبه بصورت وحشي در اكثر نقاط دنيا مي رويد برگهاي آن فلسي شكل بوده كه از كنار آنها شاخه
هايي باريك و دراز و سبز رنگ بصورت دسته هاي 3 تا 8 تائي خارج مي شود . بعلت زيبا بودن اين گياه را بصورت تزئيني در باغچه ها مي كارند مار چوبه را در اوائل پائيز مي چينند.اين گياه از قديم الايام مورد استفاده بشر بوده است و حتي در اهرام ثلاثه مصر نقاشي هايي وجود دارد كه مارچوبه را نشان مي دهد .
مارچوبه را مي توان بصورت مختلف مصرف كرد . بايد مارچوبه را با كمي آب و حرارات كم در ظرف هاي ضد زنگ پخت و تقريبا نيمه خام آنرا برداشت . آب مارچوبه را دور نريزيد و از آن براي سوپ استفاده كنيد زيرا داراي ويتامين و املاح مي باشد . وقتيكه مارچوبه مي خريد دقت كنيد تازه باشد .
شاخه هاي مارچوبه تازه راست و نرم بوده و نوك آن نبايد باز شده باشد و اگر فلسهاي نوك آن باز باشد نشانه اين است كه گياه مدت زيادي مانده و كهنه شده است .
تركيبات شيميايي:
مارچوبه داراي آسپاراژين ف كوني فرين ، اينوزيت ، تانن ، اسدي گاليك ، آسپاراگوز، و اسيد سوكسي نيك مي باشد دانه آن داراي 15 درصد مواد روغني مي باشد اين روغن زرد مايل به قرمز است .
درصد مواد موجود در مارچوبه بصورت زير است :
آب: 90 گرم
پروتئين: 2/5 گرم
چربي: 0/2 گرم
مواد نشاسته اي: 4/2 گرم
كلسيم: 22 ميلي گرم
فسفر: 60 ميلي گرم
آهن: 1/1 ميلي گرم
سديم: 2 ميلي گرم
پتاسيم: 275 ميلي گرم
ويتامين آ: 900 واحد
ويتامين ب 1: 0/2 ميلي گرم
ويتامين ب 2: 0/2 ميلي گرم
ويتامين ب 3: 1/5 ميلي گرم
ويتامين ث: 35 ميلي گرم
خواص داروئي:
از نظرطب قديم ايران مارچوبه گرم و خشك است بنابراين آنهايي كه سرد مزاج هستند بايد آنرا با عسل بخورند و آنهايي كه گرم مزاج هستند بايد آنرا با سركه بخورند .
مارچوبه گياهي است ادرار آور و داراي خواص زيادي است :
1)خوردن آن ديد چشم را تقويت مي كند
2)براي تقويت نيروي بدني مفيد است
3)ضعف مثانه را برطرف مي كند
4)براي تقويت قلب مفيد است
5)ملين است و يبوست را برطرف مي كند
6)تب بر است
7)مارچوبه بعلت داشتن كلروفيل خونساز است و كسانيكه كم خون هستند بايد از آن استفاده كنند .
8)مارچوبه به ساختن گلبولهاي قرمز خون كمك مي كند
طرز استفاده:
براي نگاهدري مارچوبه آنرا در پارچه هاي مرطوب ببنديد و در يخچال قرار دهيد زيرا گرما و خشكي آنرا از بين ميبرد .
مارچوبه را نيز مي توان در سالاد ريخت و يا از آن سوپ تهيه كرد .
مورد ديگر استفاده از مارچوبه غير از پختن آن بصورت دم كرده آن است .
دم كرده مارچوبه را به اين صورت تهيه كنيد :
چند شاخه مارچوبه را در داخل يك ليتر آبجوش بريزيد و مقدري هم رازيانه و جعفري به آن اضافه كنيد و بگذاريد مدت پنج دقيقه دم بكشد . از اين دم كرده بمقدر دو تا سه فنجان در روز براي تسكين و آرامش قلب استفاده كنيد .
مضرات : مارچوبه را نبايد آنهايي كه مبتلا به ورم مجاري ادرار هستند و يا اشخاص عصبي مصرف كنند . مارچوبه همچنين براي مبتلايان به رماتيسم و سنگ كليه خوب نيست .

توس (غان)

غان درختي بسيار زيبا است كه ارتفاع آن تا 30 متر مي رسد . عمر آن دراز و حدود 100 سال است . اين درخت بومي در قسمت هاي بالاي نيم كره شمالي (اروپا ، آمريكاي شمالي ) وجود دارد . در ايران اين درخت بصورت خودرو در جنگل هاي چالوس مي رويد .
برگ هاي درخت توس بشكل لوزي ، نوك تيز و دندانه داراست . ميوه آن بصورت شاتوت دراز مي باشد كه نر آن در پائيز و ماده آن در بهار ظاهر مي شود . پوست تنه اين درخت سفيد رنگ بوده كه در سن بيست سالگي بصورت نوارهايي شبيه كاغذ از آن جدا مي شود .
برگ و پوست تنه و شيره اين درخت مصرف طبي درد .
تركيبات شيميايي:
پوست و برگ درخت توس داراي يك ماده شيميايي بنام بتولين Betulin بمقدر حدود 14% مي باشد .
خواص داروئي:
برگ و پوست درخت توس از نظر طب قديم ايران سرد و خشك است .
الف : خواص آب يا شيره درخت توس
1)بعنوان كمپرس براي از بين بردن لكه هاي پوستي و بيماريهاي پوستي استفاده مي شود.
2)ناراحتي هاي مثانه و ورم آنرا ازبين مي برد.
3)بهترين داروي نقرس است .
ب : خواص برگ و پوست درخت توس
1)تصفيه كننده خون است .
2)تب بر است .
3)عرق آور مي باشد .
4)داروي مفيدي براي گريپ و سرمخوردگي است .
5)دستگاه هاضمه را تقويت مي كند و براي هضم غذا مفيد مي باشد.
6)سرگيجه و سردرد را برطرف مي كند.
7)جوشانده آنرا مي توان براي شست و شوي زخم ها بكار برد.
8)اگزما را برطرف مي كند براي اين كار جوشانده پوست و يا برگ درخت توس را روي زخم ها بماليد.
9)دردهاي رماتيسم و نقرس رار فع مي كند .
10)كسانيكه پايشان عرق مي كند بايد هر روز پاها را در جوشانده برگ و پوست درخت توس قرار دهند .

جوشانده برگ درخت توس : مقدر 200 گرم برگ و جوانه درخت را در يك ليتر آب جوش ريخته و بگذاريد آرام بجوشد تا حجم آن به نصف تقليل يابد . مقدر مصرف اين جوشانده يك فنجان و نيم ساعت قبل از هر غذا است
دم كرده : مقدر 50 گرم برگ و جوانه درخت را در يك ليتر آب جوش ريخته و بمدت نيم ساعت دم كنيد . مقدر مصرف اين دم كرده هم مانند جوشانده سه فنجان در روز است .

گياه دم اسب Horsetail

نام علمی Equisetum Arvense

دم اسب گياهي است كه از 270 ميليون سال پيش در روي زمين وجود داشته است و بعنوان گياه داروئي در اروپا و چين بكار رفته است .
دم اسب چون داراي مقدر زيادي سيليس مي باشد بنامس يليس Silica نيز معوف است .
دم اسب دو نوع ساقه هوايي درد .ساقه اي كه برنگ قرمز است و د راوائل بهار ظاهر مي شود و ديگري ساقه نازا كه برنگ سبز بوده و بعد از آن رشد مي كند و مصرف طبي درد .
دم اسب در كشورهاي اروپا ، آسيا و ارتفاعات هيماليا و شمال ايران بطور خودرو مي رويد.
تركيبات شيميايي:
گياه دم اسب داراي اسيد سال سيليك ، اسيد ليوئيك ،اسيد مالك ،اسيد اگزاليك ، اكويس تونين ، اسيد اكويس تيك ، دي متيل سولفون ، اكوتي نيك ، يك ماده تلخ ، يك ماده رزيني ، چربي ، ساپونين و همچنين داراي مقدرزيادي (در حدود 70%) سيليس مي باشد آزمايشات متعدد نشان مي دهد كه دم اسب مقدر بسيار كمي طلا نيز درد .
خواص داروئي:
1- برا ي رفع گلو درد و روم گلو جوشانده دم اسب را غرغره كنيد .
2-كمپرس آن براي برطرف كردن دردهاي آرتروز و روم مفاصل مفيد است .
3-براي درمان التهاب چشم ،چشمان خود را با جوشانده دم اسب بشوئيد .
4-ضرب خوردگي قسمت هيا بدن را با كمپرس دم اسب التيام دهيد .
طرز استفاده:
دم كرده : يك قاشق مربا خوري از گياه خشك را در يك ليوان آب جوش ريخته و براي مدت 10 دقيقه دم كنيد .
جوشانده : مقدر 100-80 گرم گياه خشك را در يك ليتر آب جوش ريخته و بگذاريد براي مدت نيمساعت بجوشد سپس آنرا صاف كرده و بمقدر يك فنجان قبل از هر غذا بنوشيد .
گرد دم اسب : گياه خشك شده را در آسياب برقي بريزيد تا بصور پودر دارايد . مقدر مصرف پودر يك گرم قبل زا هر غذا است .
مضرات :
اين گياه را نبايد اطفال خردسال مصرف كنند مقدر مصرف زياد آن ينز ممكن است باعث ناراحتي معده و اختلال در دستگاه هضم و اسهال شود .

http://irteb.com/herbal/images/horstail2_small.gif

http://irteb.com/herbal/images/HORSTAIL_small.gif

كوشاد (ژانسيان) Gantian

نام علمی Gentiana Lutea

چون اولين بار پادشاه روم بنام جنتيوس كه در سالهاي 167-180 قبل از ميلاد حكومت مي كرد بوسيله اين دارو شفا يافت نام آنرا جنطيانا گذاشتند .
محمد بن زكرياي رازي پزشك مشهور ايراني نيز از اين گياه براي مداواي بسياري از امراض استفاده مي كرد .
كوشاد گياهي است علفي ، چند ساله و بسيار زيبا ، داراي ساقه اي استوانه اي و سبز كه بلندي آن به حدود 1/5 متر مي رسد . اين گياه بحالت خودرو در دشت ها و كوهستانهاي اروپا و آُسيا مي رويد . برگهاي كوشاد سبز رنگ ، نوك تيز و مثلثي است كه دو برگ با هم بوسيله دمبرگ كوتاهي به ساقه چسبيده اند و برگهاي بالاي ساقه بدون دمبرگ مي باشد . گلهاي آن زرد رنگ بوده كه به تعداد زياد در اواخر بهار در كنار برگهاي ظاهر مي شود .
از نظر طبي ريشه اين گياه قسمت مورد استفاده آن است . اين ريشه ضخيم ، گوشتي و برنگ زرد تيره و يا قهو ه اي قرمز بوده كه داراي طعمي بسيار تلخ و بويي نامطبوع است .
براي مصارف طبي ريشه كوشاد بايد اقلا سه ساله باشد تا اثر داشته باشد .
تركيبات شيميايي:
كوشاد داراي ماده اي شيميايي بنام آماروجنتين مي باشد كه بسيار تلخ است . بطوريكه اگر اين ماده را با 5000 قسمت آب مخلوط كنيم هنوز هم طعم تلخ آن حس مي شود .
تركيبات ديگر اين گياه بشرح زير مي باشد :
جنتوپيكرين ، جنتوپيكروزيد ، جنتامارين ، جتي سين ، اسيد جنتي سيك و جنتونوسيد . كوشاد همچنين داراي مقدري تانن ، اسانس ، پكتين و چربي مي باشد.
خواص داروئي:
كوشاد از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است
1)اشتها را تحريك مي كند
2)كوشاد گلبولهاي قرمز و سفيد خون را زياد مي كند بنابراين براي معالجه كم خوني و بيماريهاي عفوني بكار مي رود
3)اثر ضد تورم درد و براي رفع آرتروز و رماتيسم مصرف مي شود
4)تب بر است
5)بيماري مالاريا را برطرف مي كند
6)درد نقرس را برطرف مي كند
7)حرارت و رطوبت را زا بدن خارج مي سازد
8)فشار خون را پائين مي آورد
9)ناراحتي هاي كبدي را برطرف مي كند
10)تقويت كننده معده و بدن است
11)اختلالات بدن را درمان مي كند
12)گرفتگي روده ها را باز مي كند
13)ادرار آور است
14)ضماد كوشا با سركه براي از بين ژبردن لكه هاي پوست مفيد است
15)عصاره اين گياه مسكن تمام دردها است
16)ورم طحال را برطرف مي كند
17)خون را تصفيه و تميز مي كند
18)درمان كننده زردي و يرقان است
طرز استفاده:
جوشانده : مقدر 20 گرم ريشه خرد شده كوشا را در يك ليتر آبجوش ريخته بگذاريد براي مدت 20 دقيقه بآرامي بجوشد ، سپس آنرا صاف كنيد . مقدر مصرف اين جوشانده يك فنجان قبل از هر غذا است .
دم كرده : مقدرا 5 گرم ريشه كوشاد را در يك ليتر آبجوش ريخته و بگذاريد چند ساعت بمانذ . سپس آنرا صاف كرده و استفاده كنيد .
تنطور : اين تنطور را مي توانيد از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا برخي از داروخانه ها خريدري كنيد . مقدر مصرف آن 10-15 قطره همراه با آب سه بار در روز است .
مضرات :
مصرف بيش از حد كوشا ممكن است باعث تحريك معده و بوجود آوردن حالت استفراغ و دل بهم خوردگي شود http://irteb.com/herbal/images/GENTIAN_small.gif

اسطوخودوس ( لاواندر ) Lavander

نام علمی Lavandula

اسطوخودوس در بيشتر نقاط دنيا بحالت خود مي رويد مخصوصا در جنوب فرانسه مناطق مديترانه و در تورنتو به مقدر زياد وجود دارد و بسته به شرايط ميط و خاك به انواع مختلفه ظاهر مي شود .
اسطوخودوس گياهي است چندين ساله به ارتفاع حدود نيم متر با برگهاي متقابل ، باريك ، دراز سبز رنگ و پوشيده از كركهاي سفيد پنبه اي . گلهاي آن برنگ بنفش و بصورت سنبله مي باشد .
قسمت مورد استفاده اين گياه ، گلها و سرشاخه هاي گلدار آن است . اسطوخودوس بوي بسيار مطبوعي درد . طعم آن تلخ است و بعلت بوي مطبوع آن در عطر سازي مصرف مي شود .
اسانس اسطوخودوس كه از تقطير گل و سرشاخه هاي گلدار اين گياه بدست مي آيد مايعي است زردرنگ يا زرد مايل به سبز كه داراي بوي مطبوعي است .
تركيبات شيميايي:
اسانس اسطوخودوس داراي حدود 40% استات ليناليل است همچنين در آن تركيباتي نظير اسيد بوتيريك ، اسيد پروپيونيك و اسيد والريك ، لينالول آزاد و ژرامبول وجود دارد .
خواص داروئي:
اسطوخودوس از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است .
1)براي رفع خستگي و آرامش چند قطره روغن اسطوخودوس را در وان آب گرم ريخته و براي مدت يكربع ساعت در آن دراز بكشيد .
2)گرفتگي ها را باز مي كند .
3)مقوي معده است .
4)ادرار آور مي باشد .
5)معرق است و تب را پائين مي آورد .
6)صفرا بر بوده و كبد را بكار مي اندازد و بيماري هاي كبدي را برطرف مي كند .
7) ضد تشنج است .
8)براي تقويت عمومي بدن خوب است .
9)كرم هاي معده و روده را از بين مي برد .
10)بيماري هاي سينه و سرفه را برطرف مي كند .
11)در معالجه زكام موثر است .
12)از آن مي توان بعنوان مسهل و تميز كننده استفاده كرد.
13)براي رفع بيماريهاي مجاري و ادرار مفيد است .
14)براي برطرف كردن رعشه و سرگيجه حدود 5 گرم از پودر آنرا با عسل مخلوط كرده و هر شب بخوريد .
15)براي رفع فراموشي و تقويت حافظه از دم كرده اسطوخودوس استفاده كنيد .
16)براي رفع بيخوابي يك قطره از روغن اسطوخودوس را روي يك تكه پنبه بچكانيد و آنرا داخل بالش خود قرار دهيد خواب مطبوعي براي شما مي آورد .
17)براي برطرف كردن غم و اندوه هر روز دم كرده اسطوخودوس بنوشيد .
18)اگر دست و پاي شما خواب مي رود از اين گياه استفاده كنيد .
19)براي پيشگيري از آب آوردن بدن دم كرده اسطوخودوس بنوشيد .
20)زردي را برطرف مي كند .
21)براي رفع حالت تهوع و سرگيجه مفيد است .
22)سردرد و سردردهاي يكطرفه را درمان مي كند .
23)براي معالجه ضعف اعصاب مفيد است .
24)طپش قلب را از بين مي برد .
25) آسم را برطرف مي كند .
26)براي رفع ترشحات زخم مي توانيد از اين گياه استفاده كنيد .
27)براي برطرف كرده سوء هاضمه يك قطره اسانس اسطوخودوس را در يك ليوان آب نيم گرم ريخته و يا يك فنجان از دم كرده آن را بنوشيد .
28)اسطوخودوس درمان كنده رماتيسم ، آرتروز و نقرس است . براي اين منظور كمپرس آنرا بر روي عضو مورد نظر بگذاريد و يا اينكه 2 قطره روغن آنرا با يك قاشق روغن بادام و يا روغن زيتون مخلوط كرده و عضو دردناك را با آن ماساژ دهيد .
29)زخم هاي كهنه را با ماليدن اسانس اسطوخودوس كه در الكل حل كرده ايد برطرف كنيد .
30)براي درمان بيماريهاي ريوي 2 تا 3 قطره روغن اسطوخودوس را با يك قاشق غذا خوري روغن بادام و يا روغن زيتون مخلوط كرده و سينه و پشت بيمار را ماساژ دهيد .
31) ماليدن پماد اسطوخودوس زخم ها را ضد عفوني كرده و التيام مي بخشد .
32)براي برطرف كردن بوهاي نامتناسب در منزل چند قطره روغن اسطوخودوس را در آب ريخته و بگذاريد به آرامي بجوشد عطر مطبوعي را در هوا پخش مي كند .
33)براي رفع بيخوابي يك قاشق چايخوري پودر اسطوخودوس را با يك قاشق چايخوري پودر سنبل الطيب مخلوط كرده و در يك ليوان آبجوش ريخته و بمدت 10 دقيقه دم كنيد . اين دم كرده را يكساعت قبل از رفتن برختخواب ميل كنيد تا بيخوابي شما برطرف شود .
طرز استفاده:
1) دم كرده اسطوخودوس : حدود 5 گرم سرشاخه گلدار و يا گل اين گياه را در يك ليتر آبجوش ريخته و بمدت 10 دقيقه دم كنيد . مقدر مصرف اين دم كرده 4-3 فنجان در روز است .
2)كمپرس اسطوخودوس : 30 گرم گل و يا سرشاخه گلدار اين گياه را با يك ليتر آبجوش مخلوط كرده و بمدت 10 دقيقه دم كنيد .
3)اسانس و روغن اسطوخودوس را مي توانيد از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا برخي از داروخانه ها تهيه كنيد براي مصرف يك قطره از آنرا با يك قاشق روغن بادام و يا روغن زيتون مخلوط كرده و براي ماساژ استفاده كنيد . و يا يك قطره آنرا روي يك حبه قند و يا يك قاشق عسل مخلوط كرده بخوريد .
مضرات :
اسطوخودوس گياهي است بي ضرر كه همه مي توانند از آن استفاده كنند . فقط براي اشخاص صفراوي مزاج خوب نست و باعث آشفتگي مي شود . اينگونه اشخاص بايد آنرا با سكنجبين يا كتيرا بخورند .http://irteb.com/herbal/images/lavender_small.gif

آقطی سیاه ( انگو کولی ) Elderberry

نام علمی Sambucus nigra

آقطی سیاه که در همدان انگور کولی نامیده می شود از زمانهای قدیم مورد مصرف مردم بوده و از آن برای رفع امراض مختلف مانند دفع بلغم و صفرا استفاده می كرده اند .
آقطی سیاه که خمان کبیر نیز نامیده می شود درختچه ای است که ارتفاع آن در نواحی مساعد به 10 متر می رسد . این درختچه معمولا در کنار جاده ها و حاشیه جنگل ها و در نواحی مرطوب و سایه در می روید .
برگ آهای آن سبز رنگ ، بیضوی ، دندانه دار ، بیدره و مرکب از 5-7 برگچه می باشد اگر برگها شکسته و مالش داده شود بوی بدی از آن متصاعد می شود .
گلهای آن سفید و خوشه ای است که در اواخر بهار ظاهر می شود . میوه آقطی سیاه گوشتی ، ریز مانند انگور و برنگ آبی سیر می باشد .
قسمت مورد استفاده این درختچه گل ، برگ و پوست داخلی ساقه آن است .
آقطی سیاه در ایران در نواحی آذربایجان و همدان می روید .
تركيبات شيميايي:
پوست این درختچه و برگ آن درای موادی مانند ساو بوسین Sambucine سامبو نیگرین Sambunigerine ، کولین ، سیکوتین Cicutine و مقدر کمی نیترات پتاسیم می باشد . د گلهای آن الدرین Elderine و مقدر کمی اسانس وجود دارد . میوه آقطی سیاه درای کریزان تمین Chrysanthemin ، مواد قندی ، اسانس ، صمغ ، اسید والزیانیک و اسید استیک می باش .
خواص داروئي:
آقطی سیاه از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است . پوست ثانوی ( داخلی ) ساقه و ریشه آن از نظر طبی موثرترین قسمت های این گیاه است .
1- در درمان رماتسم و درد مفاصل موثر است .
2- ادرار آور است .
3- ملین و ضد یبوست می باشد و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعیف شده است .
4- دم كرده برگهای خشک شده آن در رفع اسهال موثر است .
5-برای برطرف كردن درد و التیام بواسیر ، برگهای تازه این گیاه را له كرده و یا اینکه از آن پماد تهیه کنید و روی بواسیر دردناک بگذارید .
6- درمان کننده استسقاء یم باشد و آب اضافی را از بدن و از بین انساج خارج می سازد .
7- برای از بین بردن خارش بدن ، پوست ساقه آنرا در روغن بجوشانید و سپس آنرا صاف كرده و بگذارید سرد شود . این روغن را روی قسمت هایی که خارش درد بزنید .
8- برای جوشخوردن استخوان و مداوای شکستگی استخوان ، از دم كرده ریشه این درختچه استفاده کنید .
9- دم كرده گلهای خشک شده آقطی سیاه درمان کننده گریپ ، سرما خوردگی ، بیماریای دستگاه تنفسی و نقرس می باشد .
10- جوشانده گلهای خشک شده این گیاه برای معالجه برونشیت و ذات الجنب مفید است .
11- بخور گلهای آقطی سیاه برای درمان بیماریای سل مفید بوده و اخلاط چسبناک را از گلو خارج می سازد .
12- بیماریهای کلیه و مجاری ادرار را درمان می کند .
13- سنگ کلیه را خارج می سازد .
15- در درمان بیماریهای صرع مفید است .
16- جوشانده گلهای خشک شده آقطی سیاه را بصورت کمپرس روی زخم های اگزما بگذارید اثر مطلوب خواهد داشت .
17- خوردن یموه آقطی سیاه مالیده آن به سر باعث سیاه شدن مو و تقویت مو می شود .
18- جوشانده گلهای آقطی سیاه را روی سوختگی ها بگذارید و کمپرس کنید ف اثر شفابخش درد .
19- برای از بین بردن ورم چشم می توان چشم را با جوشانده گلهای این گیاه شستشو داد .
20- جوشانده برک این درخت آفت درختان و سبزیجات را از بین می برد .
21- اگر پوست حساس درید برای شستن صورت یا پاک مدرن آرایش از دم كرده آقطی سیاه استفاده کنید .
22- برای شادابی پوست صورت از بین بردن لکه ها و کک و مک می توان از ماسک زیر استفاده کدر :
گلهای خشک شده آقطی سیاه را دم کنید و مقدری پودر باقلای خشک را در ظرفی بریزید سپس دم رکده آقطی سیاه را روی آن ریخته و خمیری تهیه کنید . این خمیر را بصورت ماسک روی صورت بگذارید و پس از یک ربع ساعت بجوشانید این ماسک را هر روزه روی پوست خود بگذارید تا صورت را جوان و شاداب کند .
طرز استفاده:
1 جوشانده : مقدر 60 گرم پوست ساقه ، برگ و یا میوه این درختچه را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد . سپس آنرا صاف کنید .
4) دم كرده آقطی سیاه : مقدر 100 گرم گل خشک شده این درختچه را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت 10 دقیقه دم کنید . از این دم كرده یم توانید برای شستشوی زخم ها استفاده کنید .
5) شیره یا آب میوه : میوه های رسیده آقطی سیاه را فشار داده تا شیره آن خارج شود . مقدر مصرف این شیره یک قاشق چایخوری مخلوط در یک لیوان آب می باشد .

مضرات :
استفاده زیاد از آقطی سیاه ممکن است باعث تهوع و همچنین ورم روده ها شود .
آقطی سیاه سرد است و بنابراین افراد سرد مزاج حتما باید آنرا با عسل بخورند .

http://www.hort.purdue.edu/ext/senio...elderberry.jpg

فسفر

فسفر از نظر فراواني در بدن ، پس از کلسيم است . اين عنصر که در گروه ماکرو ميزال ( املاح فراوان دربدن ) قرار دارد 1 درصد وزن بدن را تشکيل مي دهد يعني اگر شما يک مرد 70 کيلوگرمي هستيد ، در بدنتان 700 گرم فسفر وجود دارد. فسفر در بيشتر غذاها موجود است ، پس نگران دريافت آن نباشيد. ولي بهتر است زنان و افراد مسن اطلاعات بيشتري راجع به آن داشته باشند چون فسفر همراه کلسيم استحکام بخش استخوانهاست.
فسفر در بدن چه نقشي بر عهده دارد؟از کل فسفر موجود در بدن 80 درصد آن در استخوانها موجود است و 20 درصد آن در ديگر قسمتهاي بدن وجود دارد. عملکرد فسفر در استخوان معلوم است ، با کلسيم کريستالهايي را تشکيل مي دهند که در اسکلت پروتئيني استخوان نشسته و موجب استحکام استخوان مي گردد.
در بقيه بخش هاي بدن فسفر به عنوان يک عنصر مهم ، نقش هاي زيادي را برعهده دارد. فسفر در ساختمان کليه کروموزومهاي بدن ما موجود است. در غشا همه سلولهاي بدن ما وجود دارد.
فعال شدن بسياري از آنزيمها با اتصال يک مولکول فسفر صورت مي گيرد و در خون به حفظ Ph ثابت کمک مي کند ، و به اين ترتيب نمي گذارد خون بدن ما قليايي يا اسيدي شود.
و بالاخره هر چه ماده انرژي زا در بدن ما وجود دارد مثل Atp و Cp همه با اتصال مولکول فسفر انرژي را در خود ذخيره مي کنند.
پس مي بينيد اگر فسفر وجود نداشته باشد حيات امکان پذير نيست. به همين دليل است که خداوند عنصر فسفر را به وفور در مواد غذايي قرار داده است.
مواد غذايي غني از فسفر: فسفر بيشتر در منابع حيواني موجود است . گوشتهاي گاو و گوسفند ، ماکيان و ماهي که غني از پروتئين هستند داراي فسفر زيادي مي باشند . يعني در حقيقت هر جا پروتئين هست ، فسفر زيادي يافت مي شود. لبنيات، حبوبات مثل عدس ، دانه هايي مثل بادام و تخم مرغ نيز محتوي فسفرهستند.
هضم و جذب فسفرهضم و جذب فسفر در دستگاه گوارش به کمک آنزيمهاي گوارشي صورت گرفته و در ابتداي روده جذب مي شود ، اين ماده سريعتر از کلسيم وارد خون شده و ذخائر بدن را تکميل مي کند .
ميزان متوسط فسفر در خون 3 تا 4 ميلي گرم در 100 ميلي ليتر است. ويتامين D به جذب فسفر همانند کلسيم کمک مي کند. لازم به ذکر است که مصرف بيش از اندازه فسفر موجب کاهش جذب کلسيم مي شود . زيرا اين دو عنصر در ورود به سلولهاي روده رقابت مي کنند. ميزان فسفر در خون ، توسط هورموني به نام پاراتورمون کنترل مي شود.
اين هورمون از غده پاراتيروئيد موجود در گردن ترشح شده و در صورتي که فسفر موجود در بدن کمتر از حد استاندارد باشد دستور به کاهش دفع و افزايش جذب فسفر مي دهد. دفع فسفراز طريق ادرار است. اگر فسفر ِدريافتي بيش از حد نياز باشد اضافي آن از ادرار دفع مي شود. مقدار نياز بدن به فسفر روزانه 700 تا 1200 ميلي گرم در روز است.
کمبود فسفردر انسان نادر است وليکن در اثر مصرف بعضي داروها جذب فسفر کاهش مي يابد مثل آنتي اسيدهايي که براي معده درد تجويز مي شود ، ( مثل ئيدروکسيد آلومينيوم ) و در طولاني مدت موجب کمبود فسفر مي گردند ، البته در افرادي که مبتلا به هيپرپاراتيروئيديسم ( بزرگ شدن غده پاراتيروئيد) هستند و در کودکان نارس احتمال کمبود فسفر وجود دارد.
علائم کمبود فسفر از اختلال در عمل Atp انرژي زا شروع مي شود. در اثر کمبود فسفر ، اختلال عصبي، اسکلتي ، خوني و کليوي به جود خواهد آمد.
سالمندان و بانوان يائسه متوجه باشيد که شما نياز بيشتري به فسفر داريد تا مبتلا به پوکي استخوان نشويد.
موارد احتياطمصرف روزانه بيش از 1 گرم فسفر مي تواند باعث مسموميت شود. مصرف زياد فسفر مي تواند منجر به اسهال و كلسيفيكاسيون (سخت شدن) اعضا و بافت نرم شده و توانايي جذب آهن، كلسيم، منيزيوم و روي را توسط بدن كاهش دهد.
اگر شما ورزشكار هستيد و از مكمل هاي حاوي فسفات استفاده مي كنيد، بايد دقت كنيد كه از اين مكمل ها فقط بايد به صورت گاه گاهي استفاده كنيد.
متخصصين تغذيه يك ميزان مساوي از كلسيم و فسفر را در رژيم غذايي توصيه مي كنند، اما رژيم غذايي تيپيك آمريكايي حاوي كلسيم كم و فسفر زياد (ميزان فسفر 2 تا 4 برابر كلسيم) است. علت اين امر بسيار ساده است.
گوشت قرمز و مرغ و بوقلمون حاوي فسفر به ميزان 10 تا 20 برابر ميزان كلسيم آن است، و آشاميدني هاي حاوي كربنات مانند "كولا" حدود 500 ميلي گرم فسفر در هر بار مصرف دارد.
وقتي در سيستم شما فسفر بيشتر از كلسيم باشد، بدن كلسيم ذخيره شده داخل استخوانها را برداشت مي كند تا عملكر طبيعي بدن انجام شود. اين امر منجر به كاهش تودة استخواني و در نتيجه شكنندگي استخوان و يا مشكلات لثه و دندانها ميشود. پايين بودن نسبت كلسيم به فسفر همچنين باعث افزايش خطر فشار خون بالا و سرطان كولوركتال ميشود.
يك تعادل مناسب بين كلسيم و فسفر رژيم غذايي مي تواند باعث كاهش استرس، كاهش خطر پوكي استخوان و بهبود علايم آرتروز و ديگر مشكلاتي شود كه مرتبط با توانايي بدن در استفاده از كلسيم است.
تداخل هاي احتماليموارد زير مي تواند به كمبود فسفر كمك كند:
آلبومين شامل آنتاسيد
آهن
منيزيوم
ناكافي بودن ويتامين «دي»

ويتامين a
ويتامين a در حفظ بينايی خوب، سلامت پوست و غشاهای مخاطی مهم و مفيد است. همچنين تحقيقات نشان می دهد كه اين ويتامين برای عملكرد سيستم ايمنی بدن ضروری است. ويتامين a همچنين برای رشد، تشكيل استخوان، توليد مثل و بهبود زخمها مؤثر و مفيد است. كبد می تواند نياز يكسالة بدن به اين ويتامين را به صورت ذخيره در خود نگه دارد.
اگر فرد بيمار شود يا دچار عفونتی شود، اين ذخيره سريعاً قابل استفاده است.
موارد استفاده
آكنه و پسوريازيس: داروهای شامل ويتامين a در از بين بردن آكنه و پسوريازيس موفق بوده اند. اخيراً داروی جديد ديگری از ويتامين a ساخته شده است كه باعث كمتر شدن چروك و آثار زخم پوست شده و آنها را كوچك و ناچيز می كند همچنين از تشكيل چروك جديد نيز جلوگيری می كند.
سيستم ايمنی: تحقيقات نشان می دهد كه ويتامين a به عنوان يادآور سيستم ايمنی عمل كرده، بدن را در مقابل بيماريها و عفونتها، مخصوصاً عفونتهای ويروسی حمايت می كند.
بهبود زخم: وقتی كه بافت و پوست جديد در حال تشكيل است، بدن در كنار ساير مواد مغذی نياز به ويتامين a نيز دارد.
سرخك: مرگ و مير ناشی از اين بيماری را در بين شيرخواران كاهش می دهد. همچنين در درمان شب كوری و هيپركراتوزيز استفاده می شود.
منابع غذايی
شما می توانيد مكمل ويتامين a طبيعی را كه به صورت رتينول يا رتينيل پالميتات است خريداری كنيد. همه اشكال ويتامين a به راحتي قابل جذب هستند. قرصها و كپسولهای موجود 10000، 25000 و 50000واحد هستند.
پزشك در انتخاب ميزان ويتامين a مصرفی به شما كمك می كند. بيشتر مولتی ويتامينها حاوی ميزان مجاز توصيه شده برای ويتامين a هستند. اگر شما از مولتی ويتامين استفاده می كنيد، احتمالاً بيشتر از ميزان توسط مورد نياز، ويتامين a دريافت كرده ايد.
بدون مشورت با پزشك هرگز بيشتر از 25000 واحد روزانه (10000 واحد برای بچه ها) مصرف نكنيد.در بيشتر موارد استفاده از بتاكاروتن كه پيش ساز ويتامين a است، جايگزين مطمئني براي ويتامين a ميباشد.
بر خلاف ويتامين a، بتاكاروتن محلول در آب است و در بدن ساخته نمی شود، بنابراين مصرف مقدار زياد آن بدون خطر است. بتاكاروتن جايگزين خوبی برای ويتامين a در بچه ها و بزرگسالانی که دچار بيماری كبدی و كليوی هستند و زنان حامله است.
نحوه مصرف
ويتامين a محلول در چربی است و برای جذب نياز به رژيم غذايی حاوی چربی دارد. مكملهای ويتامين a بايد همراه با غذا و يا با فاصله كوتاهی بعد از غذا مصرف شود.
موارد احتياط
خانمهای حامله نبايد از مكملهای ويتامين a استفاده كنند زيرا باعث نقايص مادرزادی در جنين ميشود. همة ويتامينهايی كه در اين دوره استفاده می شوند حاوی مقداری ويتامين a هستند و مصرف هر مقدار بيشتری برای جنين خطرناك است.
مصرف زياد ويتامين a براي بدن سمي و حتي كشنده است. معمولاً ميزان ويتامين a دريافتي از رژيم غذايي آنقدر زياد نيست كه باعث مسمويت شود، اما مصرف مكملهاي ويتامين a بدون نظر پزشك توصيه نمی شود.
ويتامين a در انواع مختلفی از فرمولهای ويتامينی يافت می شود. برای مثال مكملهايی كه با نامهای "فرمول سيستم ايمني"، "فرمول سرماخوردگي"، "فرمول چشمي"، "فرمول پوستي" يا "فرمول آكنه" موجود هستند همگي حاوي ويتامين a هستند. اگر شما از انواع مختلف فرمولي ويتامين a استفاده كنيد خود را در معرض خطر مسموميت با اين ويتامين قرار داده ايد.
بعضي از نشانه های مسموميت با ويتامين a شامل سردرد، خستگی، درد مفاصل و عضلات، خشك شدن و ترك لبها و پوست، چشمهای خشك و تحريك پذير، تهوع يا اسهال و ريزش مو است.
مصرف الكل، احتمال مسموميت با ويتامين a را افزايش می دهد. مصرف بيش از 25000 واحد از ويتامين a روزانه در بزرگسال و 10000 واحد روزانه در بچه ها، چه از غذا و چه از مكملهای اين ويتامين می تواند باعث مسموميت شود. در صورتي كه از آكوتان، رتين - آيا هر داروی مشتق شده از ويتامين a برای درمان آكنه، پسوريازيس يا ديگر مشكلات پوستي استفاده می كنيد، مكمل های ويتامين a را مصرف نكنيد.
تداخلهای احتمالی
- مصرف زياد ويتامين e باعث می شود كه بدن از ويتامين a بيشتری استفاده كند.
- براي استفاده از ويتامين a بدن نيازمند به «روی» است.
-كمبود روی می تواند علايمی مشابه با كمبود ويتامين a در بدن ايجاد كند، زيرا بدون حضور روی بدن قادر به استفاده از ويتامين a نيست.
- بدن شما برای استفاده از ويتامين a نيازی به مقدار كافی پروتئين دارد. يك فرد بزرگسال بايد روزانه حدود 7 از پروتئين و بچه ها حداقل 4از مصرف كنند.
- بعضی از داروها نظير استروژن و قرصهای خوراکی ضدحاملگی سطح رتينول را در خون افزايش می دهند. اگر شما به طور مرتب از دارويی استفاده می كنيد، قبل از مصرف مكمل ويتامين a با پزشك مشورت كنيد.

ويتامين سی (اسيد اسكوربيك)

بدن شما قادر به ذخيرة ويتامين «سي» نيست. بنابراين براي حفظ سلامتي بايد به طور مرتب روزانه به ميزان كافي از اين ويتامين استفاده كنيد. ويتامين «سي» براي رشد و ترميم بافت ها در همة قسمتهاي بدن ضروري است. اين ويتامين براي تشكيل كلاژن (كه يك پروتئين مهم در تشكيل پوست، بافت ترميم يافته، تاندون، رباط ها و عروق خوني است) لازم است. علاوه بر اينها، بدن براي ترميم زخم، نياز به ميزان زيادي ويتامين «سي» دارد. همچنين براي تشكيل و ترميم غضروف. استخوان و دندان ويتامين "سي" ضروري است. ميزان زيادي ويتامين "سي" در طي هر نوع پديدة ترميمي در بدن، شامل يك سرماخوردگي، عفونت، ييماري، صدمه يا جراحي مورد نياز است. در اين موارد شما نياز بيشتري به ويتامين «سي» داريد.
ويتامين «سي» همچنين به كاهش آسيب بدن ناشي از مواد شيميايي سمي و آلوده كننده هايي نظير داروها و دود سيگار، كمك مي كند. سيگاريها بيشتر به ويتامين «سي» نياز دارند. تحقيقات نشان مي دهد كه ويتامين «سي» در جلوگيري از سرطان مؤثر است و براي تقويت سيستم ايمني بدن ضروري است. اين ويتامين، همچنين به نگهداري ديد خوب با افزايش سن، كمك مي كند.
موارد استفاده
يادآوري عملكرد سيستم ايمني بدن
تقويت بدن در مقابل سرطان
ضروري براي ترميم زخم ها
كمك به جلوگيري از آب مرواريد
افزايش كلسترول خوب (hdl)
كاهش خطر بيماري قلبي
كاهش فشار خون
مفيد در درمان آلرژي
مقابله با اسپاسم ناشي از آسم
نگهداري سلامت عروق خوني
كمك به تقويت باروري مرد
تقويت بدن در مقابل مشكلات و عوارض دراز مدت ديابت.
كمك به بدن در مقابل سوختگي ناشي از خورشيد و اثرات آن.
كمك به درمان خونريزي لثه، كبود شدگي و ورم مفاصل.
كمك به درمان ورم مفاصل و ديگر بيماري هاي التهابي.
اگر شما فرآورده هاي گوشتي مانند سوسيس، خوك و هات داگ زياد استفاده مي كنيد بايد بدانيد كه ويتامين «سي» مانع از تشكيل نيتروزآمين كه يك عامل ايجاد سرطان است ميشود. بنابراين عقيده خوبي است كه به همراه مصرف فرآورده هاي گوشتي از مكمل هاي ويتامين "سي" نيز استفاده كنيم.
منابع غذايي
ويتامين "سي" در بسياري از ميوه جات و سبزيجات وجود دارد. مواد غذايي كه غني از ويتامين "سي" هستند شامل آب پرتقال، فلفل سبز، هندوانه، خربزه، گريب فروت، گرمك، توت فرنگي، انبه، گل كلم، آب گوجه فرنگي، كلم فندقي، گل كلم،كاهو.
ويتامين «سي» همچنين در برگ هاي سبز پخته شده يا خام (كلم، اسفناج)، گوجه فرنگي تازه و سيب زميني، كدو تنبل، تمشك، و آناناس وجود دارد. ويتامين سي به نور، هوا و گرما حساس است. خوردن سبزيجات خام و يا مختصري پخته شده جذب ويتامين "سي" شما را افزايش مي دهد.
اشكال ديگرشما مي توانيد هم از فرم طبيعي و هم فرم ساختگي ويتامين "سي" كه اسيد اسكوربيك ناميده ميشود و به اشكال گوناگوني از مكمل ها وجود دارد، استفاده كنيد شكل هاي رايج آن به صورت قرص، كپسول پودرهاي كريستاله، قرص هاي جوشان و به شكل مايع وجود دارد. شما مي توانيد قرص هاي 25 ميلي گرمي تا 100 گرمي را خريداري و استفاده كنيد.
نحوة مصرف ويتامين «سي» در بدن ذخيره نميشود، بنابراين بايد به طور مرتب استفاده شود. بهترين روش مصرف مكمل ها همراه با غذا 2 تا 3 بار در روز با ميزان مناسب است.
ميزان مجاز مصرف روزانة (rda) ويتامين "سي" 60 ميلي گرم براي بزرگسالان، 70 ميلي گرم براي خانم هاي حامله، 95 ميلي گرم براي زنان شيرده، 100 ميلي گرم براي سيگاريها، 40 ميلي گرم براي بچه هاي جوانتر و 50 ميلي گرم براي بچه هاي بزرگتراست.
بعضي از تحقيقات 250 تا 500 ميلي گرم ويتامين "سي" 2 بار در روز براي بزرگسالان توصيه مي كند تا بيشترين اثر را داشته باشد. در صورتي كه مصرف بيشتر از 1000 ميلي گرم در روز داريد قبل از مصر فبل پزشك مشورت كنيد.
موارد احتياطويتامين سي" سمي نيست. مصرف زياد آن (بيشتر از 2000 ميلي گرم روزانه) باعث اسهال نفخ و آشفتگي معده ميشود.اگر هرگونه مشكل كليوي داريد قبل از مصرف ويتامين "سي" با پزشك مشورت كنيد.
تداخل هاي احتمالي
- افزايش جذب آهن از غذا و مكمل هاي آهن يا مولتي ويتامين ها يا مكمل هاي معدني.
- كاهش جذب مس.
- ايجاد اختلال در آزمايش خون براي ويتامين ب-12. اگر شما آزمايش خون داريد و ويتامين «سي» زيادي مصرف كرده ايد با پزشك مشورت كنيد.
- ويتامين «سي» به وسيله كبد براي سميت زدايي داروها و ديگر مواد شيميايي استفاده ميشود. اگر شما داروي طبي به طور مرتب استفاده مي كنيد قبل از مصرف هرگونه مكمل ويتاميني با پزشك مشورت كنيد

ويتامين دي

ويتامين «دي» براي ساختن و نگهداري سلامتي استخوان ها در طول عمر ضروري است. كلسيم كه عنصر اصلي استخوان است تنها در صورت حضور ويتامين «دي» قابل جذب است.
ويتامين «دي» و كلسيم در بسياري از اعمال بدن از قبيل حفظ سيستم ايمني و سلامتي سيستم عصبي دخالت دارند.
موارد استفاده
مصرف كافي و مناسب ويتامين «دي» مي تواند يك سري از بيماريهاي جدي شامل موارد زير جلوگيري كند:
پوكي استخوان: جلوگيري از حالت نرمي و شكنندگي سريع استخوان ها. ويتامين «دي» بدن در مقابل بيماريهايي نظير ريكتز، نرمي استخوان (استئومالاسي)، پوكي استخوان و استئوپني حفظ مي كند. افرادي كه در قسمتهاي آب و هواي شمالي زندگي مي كنند و كساني كه نور مستقيم خورشيد را دريافت نمي كنند. براي تقويت استخوان ها نياز به مصرف مكمل هاي ويتامين «دي» دارند. اگر سطح ويتامين «دي» بدن پايين باشد مكمل هاي كلسيم در درمان پوكي استخوان كمكي نمي كنند.
سرطان: ويتامين «دي» در رشد سلولها دخالت دارد و نشان داده شده است كه باعث كاهش رشد سلولهاي سرطاني خون، رودة بزرگ پوست و ********** ميشود. همچنين تحقيقات بيانگر اين نكته است كه افراد با سطح كافي ويتامين «دي» خطر كمتري براي ابتلا به سرطان پروستات و كولوركتال دارند.
ديابت: ويتامين «دي» به تنظيم قند خون براي جلوگيري از ديابت يا كنترل آن كمك مي كند.
مولتيپل اسكلروزيز: ويتامين «دي» بدن را در مقابل اي بيماري حفظ مي كند.
بيماري قلبي: ويتامين «دي» از تصلب شرايين جلوگيري مي كند و باعث كاهش فشارخون ميشود.
ويتامين «دي» همچنين در موارد زير مفيد است:
كمك به كنترل قند خون
كمك به يك پاراتيروئيد بيش از حد فعال
كاهش آسيب غضروفي در افراد مبتلا به آرتروز و كاهش شدت روماتيسم مفصلي
در درمان پسوريازيس موفقيت آميز است.
اگر شما تحت درمان با داروي ضد تشنج يا گلوكوكورتيكوييدها هستيد و يا اينكه ... از مصرف ويتامين «دي» سود مي بريد.
منابع غذايي روغن ماهي،سالمون آزاد ماهي، تونا (ماهي بزرگ)،شير مقوي،نرم تن،قارچ،حبوبات ، زردة تخم مرغنور خورشيد منبع طبيعي براي ويتامين «دي» است.
اگر پوست شما روشن است روزانه 20 تا 30 دقيقه در معرض نور خورشيد قرار گيرد تا نياز روزانه شما به ويتامين «دي» مرتفع ميشود.
در صورت داشتن پوست تيره به مدت 3 ساعت در برابر نور خورشيد قرار گيرد تا از آن سود ببريد. ابر، مه آلودگي، لباس و پوشش، *-*-*-*-*-*-*-*-*-*-هاي نوري و پنجره هاي شيشه اي ميزان دريافتي ويتامين «دي» نور خورشيد را كاهش مي دهند.
اشكال ديگرويتامين «دي» در بسياري از مولتي ويتامين ها يافت ميشود. همچنين به صورت مايع، قرص، كپسول و ژل نرم به ميزان 50 واحد تا 1000 واحدي يافت ميشود.
ميزان هاي بيشتر از اين مقدار نيز به صورت آماده و قابل دسترس وجود دارد. اگر شما در هضم چربيها مشكل داريد فرم تزريقي ويتامين «دي» نيز قابل دسترس است.
نحوة مصرفبراي جلوگيري از بيماري، بزرگسالاني كه به طور منظم در معرض نور خورشيد قرار نمي گيرند بين 200 تا 400 واحد روزانه از ويتامين «دي» استفاده كنند.
براي مصرف منظم اين مكمل ها با پزشكتان مشورت كنيد. همچنين قبل از دادن ويتامين «دي» به بچه ها با پزشك مشورت كنيد.
موارد احتياط مصرف مقدار زياد ويتامين «دي» (بيشتر از 1000 واحد روزانه) مي تواند شما را بسيار بيحال و مريض كند. نشانه هاي آن شامل تشنگي بيش از حد، مزةفلزي در دهان، درد استخواني، خستگي،چشم درد، خارش پوست، استفراغ، اسهال، نياز به ادرار كردن و مشكلات عضلاني است. بيش از حد در معرض نور خورشيد بودن، به شما ويتامين «دي» اضافي نمي دهد.
اگر سطح كلسيم يا فسفر خون شما بالاست و يا اينكه بيماري كليوي يا قلبي داريد قبل از استفاده از ويتامين «دي» با پزشك مشورت كنيد.
تداخل هاي احتمالي- كلسترامين، روغن معدني، الكل، بعضي از درماني هاي ضد تشنج- در صورتي كه از آنتي اسيدهاي حاوي منيزيوم، گليكوزيدهاي ديجيتال، وراپاميل و ديورتيك هاي تيازيدي استفاده مي كنيد، مصرف همزمان ويتامين «دي» مي تواند باعث بهم خوردن تعادل مواد معدني در بدن شما شود.

ويتامين كا

نقش ويتامين «كا» در كمك به انعقاد خون و جلوگيري از انعقاد به خوبي شناخته شده است. اين ويتامين همچنين در سلامت استخوان نقش مهمي ايفا مي كند.
موارد استفاده
خونريزي: ويتامين "كا" خطر خونريزي در بيماريهاي كبد، زردي، سوءجذب، و يا خطر خونريزي مرتبط با استفادة طولاني مدت از آسپيرين و آنتي بيوتيك ها را كاهش مي دهد.
ويتامين "كا" در درمان خونريزي شديد قاعدگي و به همراه ويتامين «سي» در درمان تهوع صبحگاهي مؤثر است. بعضي مواقع به بچه ها بلافاصله بعد از تولد ويتامين «كا» تزريق ميشود، زيرا بعضي موارد، نظير بچه هايي كه زودتر از موعد به دنيا مي آيند در معرض خطر خونريزي هستند.
پوسيدگي استخوان: براي اينكه استخوان بتواند از كلسيم استفاده كند نياز به ويتامين "كا" دارد. مكمل هاي ويتامين "كا" در افزايش تودة استخواني در زنان بعد از يائسگي مؤثر و مفيد است. بين كمبود ويتامين "كا" و پوسيدگي استخوان ارتباط وجود دارد. مكمل هاي ويتامين "كا" در درمان پوسيدگي استخوان مفيد است.
ويتامين "كا" در پيشگيري از سنگ هاي كليه مؤثر است.
يك مادة مشابه ويتامين "كا" بنام "تركيب پنج كا" از رشد سرطان كبد جلوگيري مي كند.
بعضي از اشكال (سبزينه محلول در آب) به كنترل دفع كمك مي كند.
اشكال محلول در آب به درمان زخم هاي پوستي كمك مي كند.
منابع غذاييغذاهايي كه شامل ميزان قابل توجهي ويتامين "كا" هستند عبارتند از: سبزينه (كلروفيل)، چاي سبز، اسفناج، شلغم، گل كلم، كلم پيچ، مارچوبه، كاهو.
فريز كردن غذاها باعث از بين بردن ويتامين «كا» ميشود. اما گرم كردن غذا تأثيري بر روي آن ندارد.
اشكال ديگرمكمل هاي ويتامين "كا" هم به صورت طبيعي و هم به صورت ساختگي در دسترس هستند. مكمل هاي كلروفيل (سبزينه) محلول در چربي منبع عالي از ويتامين "كا" هستند. كلروفيل محلول در آب رايجترين شكل ويتامين "كا" هستند. اشكال محلول در آب براي بدن قابل جذب نيستند و در درمان پوست و كاهش بوي بدن مفيد است. ويتامين "كا" در كمپلكس هاي «مولتي ويتامين» و به صورت قرصه هاي 5 ميلي گرمي وجود دارد.
نحوة مصرفميزان مصرف مجاز ويتامين «كا» 80 ميكروگرم براي مردان و 65 ميكروگرم براي زنان است. براي پيشگيري و درمان بيماريها، بايد ميزان مصرف برگ هاي سبز تيره سبزيجات را زياد كنيد و رژيم غذايي شما روزانه حاوي بيش از 500 ميكروگرم ويتامين «كا» باشد.
موارد احتياط- ويتامين «كا» با اثر ضد انعقادهايي نظير وارفارين يا كرمادين تداخل دارد.
- اشعه x و پرتوتابي ميزان نياز روزانه به ويتامين «كا» را افزايش مي دهد.
- ويتامين «كا» در شير ترشح ميشود و از جفت عبور مي كند. خانم هاي حامله و خانم هاي شيرده قبل از مصرف مكمل هاي ويتامين «كا» بايد با پزشك مشورت كنند.
- اگر شما آسپيرين، كلسترامين، فني تويين يا ملين هاي روغني معدني مصرف مي كنيد. بدن شما نياز بيشتري به ويتامين «كا» دارد.
- سم بعضي از مارها ويتامين «كا» را كه در ايجاد لخته مؤثر است، از بين مي برد. ويتامين «كا» در توقف خونريزي ناشي از «زهر سم» مؤثر است.
- زيادي مصرف آنتي بيوتيك ها مي تواند باعث كمبود ويتامين «كا» شود. اين داروها نه تنها باكتري هاي مضر را از بين مي برد، بلكه باكتري هاي مفيد فعال كننده ويتامين «كا» را نيز از بين مي برد.
تداخل هاي احتمالي- ويتامين "كا" به صورت خوراكي غيرسمي است.
- ميزان زياد ويتامين "كا" مصنوعي كه براي جلوگيري از خونريزي در بعضي از بيماريها استفاده ميشود، مي تواند باعث كم خوني و آسيب كبدي شود.
- تزريق ويتامين «كا» مي تواند باعث گرگرفتگي (فلاشينگ)، تعريق، درد سينه و محدوديت تنفسي شود.
- مشكلات خوني، زردي و مشكلات كبدي در نوزادان بعد از دادن ويتامين "كا" ديده ميشود.
- تزريق داخل عضلاني ويتامين "كا" مي تواند باعث درد، ورم و اگزما شود.

ويتامين ب-1 (تيامين)

ويتامين "ب-1" تيامين نيز خوانده ميشود. شما براي شكستن كربوهيدرات هاي بدنتان نياز روزانه به اين ويتامين داريد. انرژي آزاد شده از اين سوخت و ساز صرف فعاليتهاي تنفسي و حركتي بدن ميشود. ناكافي بودن ويتامين "ب-1" در رژيم غذايي منجر به بيماري «بربري» ميشود. در اين بيماري سيستم عصبي و قلب گرفتار هستند. الكلي ها در معرض خطر بيشتري براي ابتلا به اين بيماري هستند زيرا مصرف زياد الكل ذخائر ويتامين "ب-1" بدن را كاهش مي دهد.
موارد استفادهاستفاده مهم ويتامين "ب-1" در بهبود علايم بيماري "بربري" است. اين علايم شامل درد، ورم، قرمزي دست ها و پاها و احساس سوزن سوزن شدن و مورمور شدن در دستها و پاهاست. گيجي و از دست دادن حافظه نيز از علايم بالقوه اين بيماري هستند.
علايم ديگر "بربري" شامل اشكال در نفس كشيدن، ورم پاها و افزايش ضربان قلب است. بعضي از ديورتيك ها (ادرارآور) باعث از دست دادن اين ويتامين از طريق ادرار شده باعث كمبود آن ميشوند.
تحقيقات اخير نشان مي دهد كه ويتامين "ب-1" در درمان نارسايي احتقاني قلب مؤثر است. ويتامين "ب-1" همچنين در شيمي درماني سرطان نقش منفي بازي مي كند. تحقيقات نشان مي دهد كه مصرف زياد اين ويتامين در طي شيمي درماني باعث رشد سريع تومور ميشود.
منابع غذاييحبوبات و گوشت خوك منابع غني از ويتامين "ب-1" هستند. ديگر منابع خوب براي اين ويتامين شامل برنج پرقوت سفيد، دانه هاي گل آفتابگردان، بادام زميني، سبوس گندم، مخمر آبجو، شير سويا، لوبيا و .... شير، ميوه جات و سبزيجات اگر به ميزان كافي مصرف شوند منابع خوبي براي ويتامين "ب-1" هستند.
اشكال ديگرويتامين "ب-1" به نام هاي "تيامين هيدروكلريد" و "تيامين مونونيترات" وجود دارد. اين ماده به صورت قرص يا كپسول در فرم مولتي ويتامين شامل قابل جويدني براي بچه ها و شكل مايع، به صورت تركيب ب- كمپلكس و يا به تنهايي قابل دسترس است.
نحوة مصرفبراي جلوگيري از بيماري كمبود ويتامين "ب-1" بزرگسالان بين 1.1تا 1.5 ميلي گرم از اين ويتامين را همراه با آب ترجيحاً بعد از غذا، روزانه مصرف كنند. خانم هاي حامله روزانه 1.5 ميلي گرم و زنان شيرده 1.6ميلي گرم از اين ويتامين در روز استفاده كنند.

قبل از دادن مكمل ويتامين "ب-1" به بچه ها با پزشك مشورت كنيد. در صورتي كه خانم حامله بخواهد از اين ويتامين استفاده كند نيز بايد قبل از مصرف با پزشك مشورت كند.
تداخل هاي احتماليميزان جذب ويتامين ب-1 در افرادي كه الكل زياد مصرف مي كنند، كاهش مي يابد. براي اطلاعات بيشتر در مورد ويتامين "ب-1" با پزشك مشورت كنيد.

ويتامين ب-2 (ريبوفلاوين)

ريبوفلاوين كه به نام ويتامين "ب-2" نيز شناخته ميشود باعث آزاد سازي انرژي از كربوهيدراتها، پروتئين و چربي مي شود. ريبوفلاوين براي تكثير، رشد و ترميم پوست، مو، ناخن و مفاصل ضروري است.
همچنين براي سيستم ايمني كه بدن را در مقابل بيماريها حفاظت مي كند، لازم و مهم است.
موارد استفاده
ريبوفلاوين در پيشگيري و درمان بيماريهاي زير مؤثر و مفيد است:سردرد ميگرني: ريبوفلاوين در پيشگيري از سردرد ميگرني مؤثر است. مطالعات نشان مي دهد كه مكمل هايي كه حاوي ريبوفلاوين هستند بيشتر از آسپيرين در پيشگيري از سردردهاي شديد مؤثرند.
آب مرواريد: كمبود ريبوفلاوين مي تواند باعث آب مرواريد شود. ريبوفلاوين براي فعاليت آنزيم هايي كه باعث تقويت بينايي شما ميشود ضروري و حياتي است. كمبود ريبوفلاوين در افراد مسن نسبتاً شايع است. قبل از مصرف بيش از حد مجاز توصيه شده (rda) براي پيشگيري از آب مرواريد، با پزشك مشورت كنيد.
كم خوني: مكمل هاي ريبوفلاوين در درمان «كم خوني داسي شكل» مؤثرند. اين ماده همچنين اثر مكمل هاي آهن را در درمان كم خوني، افزايش مي دهد.
روماتيسم مفصلي: مقدار خيلي كم ريبوفلاوين در رژيم غذايي مي تواند فرد را در معرض خطر ابتلا به روماتيسم مفصلي قرار دهد. مكمل هاي حاوي ريبوفلاوين مي تواند از پيشرفت علايم جلوگيري كند.
ريبوفلاوين در موارد زير نيز مفيد و مؤثر است:
نشانه هاي "سندرم تونل كارپال" را بهبود مي بخشد.
كاهندة اثرات استرس.
مشكلات پوستي از قبيل آكنه (مخصوصاً آكنه روزاسه)، ورم پوست، اگزما، و زخم ها با مصرف مكمل هاي ريبوفلاوين بهبود مي يابد.
گرفتگي عضلاني را بهبود مي بخشد.
بدن را در مقابل انواع مشخصي از آسيب سلولي در طي حمله يا سكته قلبي ايجاد ميشود، حمايت مي كند.
عملكرد سيستم ايمني را افزايش مي دهد.
منابع غذاييبهترين منابع ريبوفلاوين شامل مخمر آبجو، بادام، گوشت، غلات، سبوس گندم، چمن برنجي، قارچ، سويا، شير و اسفناج.
ريبوفلاوين به آرد و حبوبات اضافه ميشود. ريبوفلاوين در اثر نور و قليا نظير جوش شيرين از بين مي رود.
اين ماده توسط حرارت از بين نمي رود. اگرچه در داخل آبي كه در حال پختن است، نفوذ مي كند. براي حفظ محتوي ريبوفلاوين غذاها آنها را بايد دور از نور قرار داد.
اشكال ديگرمكمل هاي ريبوفلاوين به 2 صورت قابل دسترسي هستند: ساده و فعال شده. اين ماده همچنين در مولتي ويتامين ها و ويتامين هاي ب - كمپلكس نيز به صورت قرص هاي 25، 50 و 100 ميلي گرمي يافت ميشود.
نحوة مصرفميزان مجاز توصيه شده در رژيم غذايي شامل موارد زير است:
بچه هاي 1 تا 3 سال0.5 ميلي گرم در روز.
بچه هاي 4 تا 8 سال: 0.6 ميلي گرم در روز.
بچه هاي 9 تا 13 سال: 0.9 ميلي گرم در روز.
پسران 14 سال: 1.3 ميلي گرم در روز.
دختران 14 تا 19 سال: 1 ميلي گرم در روز.
قبل از دادن ريبوفلاوين به بچه ها با پزشك مشورت كنيد.
موارد احتياطمسمويت با ريبوفلاوين بندرت اتفاق مي افتد. واكنش هاي ايجاد شده ناشي از مصرف ميزان زياد اين ماده شامل خارش، بي حسي و كرختي، احساس سوزن سوزن شدن و حساسيت به نور است. مصرف ميزان زياد ريبوفلاوين مي تواند بر روي نتايج آزمايشات تجزيه ادرار اثر بگذارد.
تداخل هاي احتمالي- داروهاي سولفا، داروهاي ضد مالاريا، مسهل ها و الكل مي تواند مانع از تأثير مفيد ريبوفلاوين شود.- مصرف زياد ريبوفلاوين از باربيتورات ها باعث كاهش اثر ريبوفلاوين ميشود.- بيماريهاي مشخص كبدي مي تواند برروي عمي ريبوفلاوين اثر بگذارد.- ريبوفلاوين براي فعال شدن ويتامين "ب-6" ضروري است.

ويتامين ب-6 (پيريدوكسين)

ويتامين ب-6 يك ويتامين محلول در آب است. بدن شما از 3 شكل ويتامين ب-6 استفاده مي كند. پيريدوكسين (pn)، پيرويدوكسال (pl) و پيريدوكسامين (pm). بيشتر مواقع منظور از ويتامين ب-6 پيريدوكسين است.ويتامين ب-6 عملكرد هاي متفاوتي در بدن دارد كه عبارت است از: شكستن كربوهيدراتها براي ايجاد انرژي، تشكيل هموگلوبين و ديگر موادي كه بدن به آن نياز دارد.
موارد استفاده
بهبود علايم ناشي از كمبود ويتامين ب-6: اين علايم شامل التهاب (قرمزي، ورم، درد)، دهان، ترك و خشك شدن لبها، تحريك پذيري، افسردگي و گيجي است.
درمان كم خوني و اختلالات سيستم عصبي ناشي از داروهاي ضد سل.
درمان بيماراني كه ميزان زيادي ايزونيازيد (داروي ضد سل) مصرف كرده اند.
كاهش علايم سندرم پيش از قاعدگي (pms).
جلوگيري از بيماريهاي قلبي. مطالعات اخير نشان مي دهد كه ويتامين ب-6، ويتامين ب-12 و فولات مي تواند باعث كاهش سطح هوموسيستين خون (ماده اي كه خطر بيماريهاي قلبي را افزايش مي دهد) شود.
منابع غذاييمرغ، ماهي، كليه، كبد، تخم مرغ و گوشت خوك غني ترين منابع غذايي ويتامين ب-6 هستند. موارد زير نيز منابع خوبي براي اين ويتامين هستند:مخمر، سبوس گندم، غلات، سيب زميني، موز و جو دوسر. ويتامين ب-6 در غذاهاي فريزشده يا فرآورده هاي غذايي (مانند گوشت) از بين ميرود.
اشكال ديگرويتامين ب-6 به صورت پيريدوكسين هيدروكلريد قابل دسترسي است. اين تركيب به صورت قرص در شكل مولتي ويتامين (قابل جويدن براي بچه ها) در دسترس است.
شكل ب-كمپكس يا به تنهايي به مقدارهاي 1 تا 150 ميلي گرمي وجود دارد. ويتامين ب-6 همچنين در مولتي ويتامين هايي كه به صورت قطره و مايع هستند و بچه ها استفاده مي كنند نيز وجود دارد.
نحوة مصرفبراي جلوگيري از كمبود ويتامين ب-6 مردان بايد روزانه 2 ميلي گرم و زنان 1.5 ميلي گرم از اين ويتامين استفاده كنند.
اگر در مورد نياز روزانه به ويتامين ب-6 سؤالي داريد مي توانيد با پزشكتان مشورت كنيد. مكمل هاي ويتاميني را هميشه همراه با آب، ترجيحاً بعد از غذا مصرف كنيد.
موارد احتياطويتامين ب-6 وقتي به مقدار زياد (200 ميلي گرم يا بيشتر در روز) و به مدت طولاني مصرف شود مي تواند باعث مشكلات عصبي شود. قطع مصرف آن باعث بهبودي مشكلات ميشود.
تداخل هاي احتماليويتامين ب-6 اثر لوودوپا داروي بيماري پاركينسون را مهار مي كند براي اطلاعات بيشتر در مورد ويتامين ب-6 با پزشك صحبت كنيد.

ويتامين ب-9 (اسيد فوليك)

اسيد فوليك كه به نام هاي فولات يا ويتامين ب-9 نيز خوانده ميشود براي بسياري از اعمال بدن از جمله سلامتي سيستم عصبي، خون و سلول ها حياتي و اساسي است.اين ويتامين بدن را در مقابل بيماريهاي قلبي، نقص هاي مادرزادي، پوكي استخوان و سرطان هاي مشخصي حفظ مي كند.
موارد استفاده: اسيد فوليك در درمان و مقابله با بسياري از بيماريها، شامل موارد زير، كمك كننده است:
نقايص مادرزادي: ميزان پايين اسيد فوليك با نقايص موقع تولد همراه است. نيمي از نقايص لوله عصبي (نظير اسپينا بيفيدا) قابل پيشگيري است اگر زنان در سن باروري از اسيد فوليك در رژيم غذايي شان استفاده كنند. مطالعات نشان مي دهد كه ميزان اسيد فوليك مورد نياز براي جلوگيري از نقايص لوله عصبي از طريق مكمل هاي ويتاميني بسيار راحت تر قابل دسترسي است تا منابع غذايي به تنهايي.
حمله و سكته قلبي: اسيد فوليك براي پاك كردن خون از ماده اي به نام هوموسيستين ضروري است. ميزان بالاي هوموسيستين خطر بيماريهاي قلبي و سكتة قلبي را افزايش مي دهد.
سرطانها: سطح پايين اسيد فوليك، در ايجاد سرطان مخصوصاً سرطان رحم، ريه و روده بزرگ نقش دارد.
پوكي استخوان: فقدان اسيد فوليك و در نتيجه افزايش هوموسيستين باعث ضعف استخوانها شده آنها را مستعد شكستگي مي كند.
افسردگي و ديگر مشكلات ذهني: اسيد فوليك براي عملكرد مغز مهم است. اين ويتامين خلق، خواب و اشتها را تنظيم مي كند. افزايش سطح اسيد فوليك و در بعضي افراد، مخصوصاً اشخاص مسن باعث علايم رواني يا ذهني منفي بر عكس ميشود. اسيد فوليك يك اثر ضد افسردگي خفيف دارد و مصرف مكمل هاي اسيد فوليك در بهبود اثر داروي پروزاك مؤثر است.
اسيد فوليك همچنين در موارد زير مفيد است:
جلوگيري از كم خوني كه مي تواند باعث كاهش تعداد سلولهاي قرمز خون شود، كمك به درمان سردرد، بهبود روماتيسم مفصلي، كمك به درمان ناباروري، كمك به درمان آكنه و مفيد براي افراد مبتلا به ايدز.
منابع غذاييغذاهايي كه شامل ميزان چشمگيري از اسيد فوليك هستند شامل كبد، عدسي، سبوس برنج، مخمر آبجو، آرد سويا، نخود چشم سياه، لوبياي مرمري، لوبيا قرمز، بادام زميني، اسفناج، برگ شلغم، لوبيا، گندم و مارچوبه.
در فرآورده هاي غذايي (براي مثال جوشيده يا حرارت داده شده) اسيد فوليك از بين مي رود. نگه داشتن غذا در حرارت اتاق به مدت طولاني نيز مي تواند محتواي اسيد فوليك آن را از بين ببرد.
اشكال ديگرمكمل هاي ويتامين ب-9 به صورت اسيد فوليك و اسيد فولينيك قابل دسترسي هستند. در حالي كه فولات پايدارتر است، اسيد فولينيك مفيدترين شكل ذخيرة غذايي در بدن است.
نحوه مصرفاسيد فوليك به صورت قرص و در صورت صلاحديد پزشك به صورت تزريقي قابل استفاده است. قرص ها در مقدارهاي 40 تا 1000 ميكروگرم در دسترس هستند. ميزان مجاز توصيه شده (rda) براي اسيد فوليك بستگي به سن و جنس دارد (پايين را نگاه كندي).
ميزان مجاز توصيه شده در رژيم غذايي (rda)
شيرخواران زير 6 ماه: 25 ميكروگرم
6 تا 12 ماه: 35 ميكروگرم
بچه هاي 1 تا 3 سال: 50 ميكروگرم
بچه هاي 4 تا 6 سال: 75 ميكروگرم
پسران و دختران 11 تا 14 سال: 150 ميكروگرم
مردان 15 سال و بالاتر: 400 ميكروگرم
زنان 15 سال و بالاتر: 400 ميكروگرم
موارد احتياطاسيد فوليك ندرتاًسمي است. مصرف زياد آن (بيشتر از 15 ميلي گرم) مي تواند باعث مشكلات معده، مشكلات خواب، واكنش هاي پوستي و تشنج شود.
مكمل هاي اسيد فوليك كمبود ويتامين ب-12 را كه مي تواند باعث آسيب دائمي به سيستم عصبي شود، مخفي نگه دارد. مكمل هاي اسيد فوليك بايد هميشه ويتامين ب-12 نيز به همراه داشته باشند.
تداخل هاي احتمالي- باعث كاهش جذب روي ميشود.
- كاهش جذب و عملكرد در صورت همراهي با استروژن، الكل، داروهاي مختلف شيمي درماني (مخصوصاً متوتروكسات)، سولفاسلازين، باربيتورات، و داروهاي ضد تشنج.
- اگر آسپيرين، ايبوپروفن يا استامينوفن براي مدت طولاني استفاده مي كنيد به اسيد فوليك بيشتري نياز داريد.
- در صورتي كه اسيد فوليك با ويتامين ب-12، نياسين، كولين و ويتامين "سي" استفاده شود بهترين اثر را دارد.

ويتامين ب-9 (اسيد فوليك)

اسيد فوليك كه به نام هاي فولات يا ويتامين ب-9 نيز خوانده ميشود براي بسياري از اعمال بدن از جمله سلامتي سيستم عصبي، خون و سلول ها حياتي و اساسي است.اين ويتامين بدن را در مقابل بيماريهاي قلبي، نقص هاي مادرزادي، پوكي استخوان و سرطان هاي مشخصي حفظ مي كند.
موارد استفاده: اسيد فوليك در درمان و مقابله با بسياري از بيماريها، شامل موارد زير، كمك كننده است:
نقايص مادرزادي: ميزان پايين اسيد فوليك با نقايص موقع تولد همراه است. نيمي از نقايص لوله عصبي (نظير اسپينا بيفيدا) قابل پيشگيري است اگر زنان در سن باروري از اسيد فوليك در رژيم غذايي شان استفاده كنند. مطالعات نشان مي دهد كه ميزان اسيد فوليك مورد نياز براي جلوگيري از نقايص لوله عصبي از طريق مكمل هاي ويتاميني بسيار راحت تر قابل دسترسي است تا منابع غذايي به تنهايي.
حمله و سكته قلبي: اسيد فوليك براي پاك كردن خون از ماده اي به نام هوموسيستين ضروري است. ميزان بالاي هوموسيستين خطر بيماريهاي قلبي و سكتة قلبي را افزايش مي دهد.
سرطانها: سطح پايين اسيد فوليك، در ايجاد سرطان مخصوصاً سرطان رحم، ريه و روده بزرگ نقش دارد.
پوكي استخوان: فقدان اسيد فوليك و در نتيجه افزايش هوموسيستين باعث ضعف استخوانها شده آنها را مستعد شكستگي مي كند.
افسردگي و ديگر مشكلات ذهني: اسيد فوليك براي عملكرد مغز مهم است. اين ويتامين خلق، خواب و اشتها را تنظيم مي كند. افزايش سطح اسيد فوليك و در بعضي افراد، مخصوصاً اشخاص مسن باعث علايم رواني يا ذهني منفي بر عكس ميشود. اسيد فوليك يك اثر ضد افسردگي خفيف دارد و مصرف مكمل هاي اسيد فوليك در بهبود اثر داروي پروزاك مؤثر است.
اسيد فوليك همچنين در موارد زير مفيد است:
جلوگيري از كم خوني كه مي تواند باعث كاهش تعداد سلولهاي قرمز خون شود، كمك به درمان سردرد، بهبود روماتيسم مفصلي، كمك به درمان ناباروري، كمك به درمان آكنه و مفيد براي افراد مبتلا به ايدز.
منابع غذاييغذاهايي كه شامل ميزان چشمگيري از اسيد فوليك هستند شامل كبد، عدسي، سبوس برنج، مخمر آبجو، آرد سويا، نخود چشم سياه، لوبياي مرمري، لوبيا قرمز، بادام زميني، اسفناج، برگ شلغم، لوبيا، گندم و مارچوبه.
در فرآورده هاي غذايي (براي مثال جوشيده يا حرارت داده شده) اسيد فوليك از بين مي رود. نگه داشتن غذا در حرارت اتاق به مدت طولاني نيز مي تواند محتواي اسيد فوليك آن را از بين ببرد.
اشكال ديگرمكمل هاي ويتامين ب-9 به صورت اسيد فوليك و اسيد فولينيك قابل دسترسي هستند. در حالي كه فولات پايدارتر است، اسيد فولينيك مفيدترين شكل ذخيرة غذايي در بدن است.
نحوه مصرفاسيد فوليك به صورت قرص و در صورت صلاحديد پزشك به صورت تزريقي قابل استفاده است. قرص ها در مقدارهاي 40 تا 1000 ميكروگرم در دسترس هستند. ميزان مجاز توصيه شده (rda) براي اسيد فوليك بستگي به سن و جنس دارد (پايين را نگاه كندي).
ميزان مجاز توصيه شده در رژيم غذايي (rda)
شيرخواران زير 6 ماه: 25 ميكروگرم
6 تا 12 ماه: 35 ميكروگرم
بچه هاي 1 تا 3 سال: 50 ميكروگرم
بچه هاي 4 تا 6 سال: 75 ميكروگرم
پسران و دختران 11 تا 14 سال: 150 ميكروگرم
مردان 15 سال و بالاتر: 400 ميكروگرم
زنان 15 سال و بالاتر: 400 ميكروگرم
موارد احتياطاسيد فوليك ندرتاًسمي است. مصرف زياد آن (بيشتر از 15 ميلي گرم) مي تواند باعث مشكلات معده، مشكلات خواب، واكنش هاي پوستي و تشنج شود.
مكمل هاي اسيد فوليك كمبود ويتامين ب-12 را كه مي تواند باعث آسيب دائمي به سيستم عصبي شود، مخفي نگه دارد. مكمل هاي اسيد فوليك بايد هميشه ويتامين ب-12 نيز به همراه داشته باشند.
تداخل هاي احتمالي- باعث كاهش جذب روي ميشود.
- كاهش جذب و عملكرد در صورت همراهي با استروژن، الكل، داروهاي مختلف شيمي درماني (مخصوصاً متوتروكسات)، سولفاسلازين، باربيتورات، و داروهاي ضد تشنج.
- اگر آسپيرين، ايبوپروفن يا استامينوفن براي مدت طولاني استفاده مي كنيد به اسيد فوليك بيشتري نياز داريد.
- در صورتي كه اسيد فوليك با ويتامين ب-12، نياسين، كولين و ويتامين "سي" استفاده شود بهترين اثر را دارد.

ويتامين ب-3 (نياسين)

ويتامين ب-3 يا نياسين عضوي از خانوادة ويتامين هاي "ب" است. اين ويتامين محلول در آب است و اين بدان معني است كه در بدن ذخيره نميشود و براي برطرف كردن نيازهاي بدن به طور مرتب و روزانه بايد مصرف شود. دو شكل از ويتامين "ب-3" وجود دارد:نياسين (به عنوان اسيد نيكوتينيك نيز شناخته ميشود) و نياسين آميد (نيكوتين آميد نيز گفته ميشود). هر 2 فرم اين ويتامين به عنوان يك مادة مغذي در بدن به يك طريق مؤثرند اما موارد استفاده آن در درمان بيماريها متفاوت است.
بدن شما براي تبديل كربوهيدرات به انرژي نياز به ويتامين ب-3 دارد. بدون ويتامين ب-3 سيستمهاي بدن شما متوقف خواهند شد. ويتامين "ب-3" همچنين باعث شكستن چربي و كلسترول ميشود بنابراين نياسين (اسيد نيكوتنيك) يك عامل ايجاد كننده كلسترول خوب براي بدن است.
بدن شما از ويتامين ب-3 براي ساختن تركيبات مختلف از جمله هورمون هاي جنسي و هورمون هاي آدرنال، استفاده مي كند. اين ويتامين همچنين به خارج كردن مواد شيميايي سمي و مضر از بدن و تنظيم قند خون كمك مي كند.
بيشتر افراد مقدار كافي از اين ويتامين را از طريق غذايي كه مي خورند، به دست مي آوردند. پزشك در موارد بالابودن كلسترول و ديگر بيماريها اين ويتامين را براي شما تجويز مي كند. مسئله مهم اين است كه در موارد مصرف زياد اين ويتامين تحت نظر پزشك باشيد، زيرا مصرف زياد اين ويتامين داراي عوارض جانبي جدي همچون آسيب كبدي مي باشد.
موارد استفادهنياسين كلسترول بد (ldl) را كاهش و كلسترول خوب (hdl) را افزايش مي دهد. اين ويتامين اثر داروهاي كاهندة كلسترول را افزايش مي دهد.
براي اين منظور، بايد مصرف اين ويتامين تنها زير نظر پزشك باشد. نياسين آميد به درمان آرتروز، روماتيسم مفصلي، ديابت وابسته به انسولين، بيخوابي و سردرد ميگرني كمك مي كند.
هر شكلي از اين ويتامين مي تواند در درمان يا پيشگيري از كمبود ويتامين "ب-3" (پلاگر) استفاده شود. افرادي كه دچار سل يا سرطان هستند، خانم هايي كه از قرص هاي ضد حاملگي استفاده مي كنند و اضخاصي كه از كمبود پروتئين رنج مي برند، به احتمال بيشتر دچار كمبود ويتامين "ب-3" ميشوند.
منابع غذاييبدن شما ويتامين ب-3 را از پروتئين به دست مي آورد بنابراين اگر در رژيم غذايي پروتئين كافي وجود داشته باشد، ويتامين "ب-3" كافي به بدن شما مي رسد.
بهترين منابع ويتامين ب-3 غذاهايي است كه غني از پروتئين باشد مانند: گوشت بدون چربي، مرغ، ماهي، تخم مرغ، لوبياي خشك پخته شده و نخود، كبد، شير كم چربي يا بدون چربي و پنير، سويا و آجيل.
منابع ديگر خوب براي ويتامين "ب-3" شامل مخمر آبجو، سبوس گندم، نام پرقوت و حبوبات. غلات (به جز ذرت)، قارچ و سبزيجات تازه. ويتامين "ب-3" در اثر پختن در آب از بين مي رود. بنابراين تا حد امكان از جوشاندن، پختن و فريزكردن سبزيجات خودداري كنيد.
اشكال ديگراگر پزشك به شما توصيه كند كه مقدار بيشتري ويتامين ب-3 مصرف كنيد، مي توانيد از مكمل هاي نياسين يا نياسين آميد كه به اشكال مختلف در دسترس است استفاده نمايي. قرص هاي 25، 50، 100، 250 و 500 ميلي گرمي موجود است.
اگر چه قرص ها و كپسولهايي كه به مرور زمان در بدن آزاد ميشود در دسترس است، اما مطالعات نشان داده اين تركيبات باعث آسيب به كبد ميشود.
نياسين همچنين به صورت اينوزيتول هگزانياسينات كه فرآورده توليد شده در اروپاست، در دسترس است. اين تركيب به تدريج آزاد ميشود و منجر به آسيب كبد نمي شود.
نحوة مصرفبراي كاهش خطر ايجاد زخم معده و جلوگيري از بهم خوردگي و آشفتگي معده، بهتر است مكمل هاي نياسين را همراه با غذا مصرف كنيد.
موارد احتياطمصرف ميزان زياد نياسين (75 ميلي گرم يا بيشتر) باعث ايجاد عوارض جانبي ميشود. شايعترين عارضة آن «نياسين فلاش» (niacin Flush) است، بدين صورت كه در صورت وسينه احساس سوزش كرده و پوست شما قرمز و برافروخته ميشود.
اين نشانه ها بي ضرر هستند مگر شما مبتلا به آسم باشيد بنابراين افراد مبتلا به آسم از مصرف زياد نياسين بايد اجتناب كنند. مصرف مقادير خيلي زياد نياسين كه براي كاهش كلسترول بكار مي رود، باعث آسيب كبد و زخم معده ميشود.
اگر شما دچار بيماريهاي كبدي يا زخم معده هستيد از مكمل هاي نياسين نبايد استفاده كنيد. اگر شما ديابت، بيماري كيسة صفرا يا نقرس داريد بايد زير نظر پزشك از مكملهاي نياسين استفاده كنيد.
تداخل هاي احتمالي- با ديگر ويتامين هاي گروه ب باعث به حركت درآوردن موتور بدن ميشود.- با ديگر داروهاي كاهنده كلسترول بدن قابل استفاده است.- در صورت همراهي با داروهاي فشارخون، با احتياط مصرف كنيد (زيرنظر دقيق پزشك).- الكل مي تواند مانع از جذب ويتامين "ب-3" شود، همينطور كه بر جذب ساير ويتامين ها و مواد معدني تأثير مي گذارد.

ريحان Basil

نام علمی Ocimum basilicum

ريحان گياهي است علفي يكساله و معطر كه ارتفاع ساقه آن تا 60 سانتيمتر مي رسد . برگهاي آن بصورت متقابل بيضوي و نوك تيز با كناره هاي دندانهدر مي باشد . گلهاي آن معطر و كوچك به رنگهاي سفيد، قرمز و گاهي بنفش مشاهده مي شود .
تخم آن سياه و ريز است . برگ ريحان و سرشاخه هاي جوان آن بمصرف تغذيه مي رسد ريحان در ايران و افغانستان بطور خودرو مي رويد در اكثر نقاط دنيا كاشته مي شود
تركيبات شيميايي:
از ريحان اسانسي تهيه مي شود بنام اسانس بازيليك يا روغن ريحان كه معروف است و مصارف درماني مختلفي درد . اسانس ريحان شامل موادي مانند استراگول واوس من درد . دانه ريحان داراي ماده ر وغني است كه حالتي روان درد
خواص داروئي:
چون ريحان بسيار معطر است بنبراين براي معطر ساختن غذاها از آن استفاده مي شود ريحان از لحاظ قديم ايران كمي گرم و خشك است .
)1دم كرده برگ ريحان اثر ضد تشنج درد مقوي و مدر است .
2)دم كرده برگ ريحان معالج سردردهاي ميگرن و عصبي است .
3)خوردن ريحان دستگاه هاضمه راتقويت مي كند .
4)نوشيدن يك فنجان دم كرده ريحان نفخ و گاز معده را از بين ميبرد .
5)برگ ريحان درمان كننده ناراحتي هاي حاصل از نيش حشرات است كافي است كه محل گزش حشرات را با برگ ريحان ماساژ دهيد خارش و درد را برطرف مي كند.
6)جويدن برگ ريحان براي زخم هاي دهان مفيد است .
7)جوشانده ريحان تب بر است .
8)دم كرده تخم ريحان مسكن است .
9)اگر تخم ريحان را بكوبيد و با صمغ عربي مخلوط كنيد داروي خوبي براي درمان اسهال است .
10)تخم ريحان براي رفع دل درد مفيد است .
11)برگ ريحان اثر زيا كننده شير دردو مادران شير ده حتما بايد از اين گياه استفاده كنند .
12)دم كرده دانه ريحان براي درمان ورم كليه و ترشحات زخم بكار مي رود .
13)دم كرده برگ ريحان درمان كننده سرگيجه است .
14)برگ ريحان را همراه غذا بخوريد در هضم غذا موثر است .
15)اگر گلدان ريحان را جلوي پنجره بگذاريد حشرات و مگس را فراري مي دهد و آنها ودر خانه نخواهند شد .
طرز استفاده:
اسانس ريحان را مي توانيد از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا Helath Food خريدري كنيد اين اسانس بنام Essential Oil Basil معروف است لطفا دقت كنيد كه اين اسانس بسيار قوي است و نبايد بيش از 2 تا 3 قطره آنرا مصرف كنيد و هميشه هم بايد آنرا با آب رقيق كنيد .
مضرات :
مضرات خاصي گفته نشده است .

آهن

تحقيقات نشان مي دهد استفاده از صبحانه و ناهار يا ميان وعده در مدارس ، نقش بسزايي در بالا بردن توان يادگيري دانش آموزان دارد. يافته هاي علمي ناشي از تحقيقات روي حيوانات و انسان ها تاثير مستقيم آهن و روي بر قوه ادراک را تاييد مي کنند. کمبود آهن زودرس در دوران نوزادي ، اختلالات رفتاري در بزرگسالي را ناشي مي شود و رسيدن مواد مغذي کافي به بدن بزرگسالان نيز مي تواند ظهور اختلالات عصبي را به تاخير بيندازد.
فراموش کردن زودهنگام مطالب ، از دست دادن حافظه کوتاه مدت و ناتواني در به خاطر سپردن خلاصه مطالب از اثرات کمبود مواد مغذي به شمار مي آيند. اگر اين عدم دريافت مواد مغذي در سالهاي رشد سيستم مغزي عصبي و شکل گيري و تکميل قواي حافظه و درک باشد تاثيرات خطرناک تري را نيز به دنبال دارد.
آيا گرسنگي بر شما تاثير بدي دارد؟ آيا حذف يک وعده غذايي مشکل آفرين است؟ براي فهم اين نکته که سوء تغذيه ، گرسنگي و حتي حذف يک وعده غذايي قادر به توليد اختلالات رفتاري است ، آزمايش هاي بسياري صورت گرفته است.
دريافت گوشت قرمز به عنوان منبعي براي آهن و روي در منابع زيستي بسيار موثر است و بر قوه درک اثرات شگرفي دارد. کمبود آهن يک مشکل متداول در موادمغذي است که بيش از 2 ميليارد نفر يا بيشتر از يک سوم جمعيت جهان ، با آن درگيرند. نوزادان ، کودکان در سنين بلوغ و خانمها از زمان کودکي بزرگترين گروه در معرض خطر کمبود آهن هستند.
در امريکا کمبود آهن ، 9 درصد از کودکان سنين 12 تا 35 ماهه ، 1 درصد از کودکان بالاي 3 سال و 9 درصد تا 11 درصد از دختران جوان و خانمهاي 12 تا 49 ساله را در برمي گيرد که اين آمار در رابطه با ايران بسيار چشمگيرتر است.
آنومي فقر آهن (کم خوني ناشي از کمبود آهن) شايع ترين مشکل کمبود آهن است که 3 درصد از کودکان امريکايي 12 تا 35 ماهه و 3 تا 5 درصد دختران جوان و خانمها را درگير کرده است.در دختران جوان و زنان بزرگسال ، رژيم غذايي کم آهن ، استفاده از غذاهاي مانع جذب آهن ، قاعدگي (خونريزي ماهيانه) و مصرف بسياري از داروها امکان ابتلا به آنومي فقر آهن را بالا مي برد.

چطور قوه ادراک تحت تاثير آهن قرار مي گيرد؟
کمبود آهن هم به طور مستقيم و هم به صورت غيرمستقيم بر رفتار و قواي درک انسان تاثيرگذار است. اثر مستقيم آن زماني است که کمبود آهن به طور مستقيم بر سنتز ميلين که پوشاننده سلولهاي عصبي است يا بر نوروترانسميترها که در واقع نقش آنها در انتقال پيامهاي عصبي بوضوح روشن است و همين طور در توليد دوپامين که در واقع نوعي کاتکول آمين است تاثير بگذارد. تغييرات به وجود آمده بر اثر کمبود آهن قادر به ايجاد اختلال در روند تکميل و بالغ شدن سيستم اعصاب خواهد بود.
به طور غيرمستقيم کمبود آهن مي تواند باعث ايجاد رفتارهاي عصبي و کاهش درک به وسيله کاهش قدرت تمايز در مغز و ممانعت از توليد حسهاي گوناگون تاثيرگذار و در نتيجه باعث کاهش در توان يادگيري و کاهش توان مغز در جمع آوري اطلاعات بشود.
نقش روي در گستردگي درک و فهم کمبود روي غيرمتداول نيست. کمبودهاي شديد روي ، نسبتا نادر است ؛ اما کمبود خفيف روي يکي از مشکلات مردم جهان است ، که ايران را هم شامل مي شود. تشخيص کلينيکي کمبود خفيف روي ، دشوار است ولي با يک تاريخچه غذايي قابل بررسي است و حتي ممکن است در يک جمعيت با تغذيه کافي نيز ظهور کند.
چه چيز سبب کمبود روي مي شود؟ فرآيندهاي فيزيولوژيکال مثل افزايش رشد احتياج به روي دارند؛ بنابراين نوجوانان و خانمهاي باردار بيشتر ممکن است در محدوده خطر ابتلا به کمبود روي باشند. بررسي هاي Data بر اين دلالت دارد که بسياري از نوزادان ، کودکان و خانمهاي جوان و بزرگسالان ، روي کمتري در مقايسه با مقدار توصيه شده مصرف مي کنند.
در حقيقت دسترسي زيستي به روي ، همان دريافت غذاهاي حاوي روي است که شامل غذاهايي با منابع حيواني و گياهي است ؛ براي مثال فيتات موجود در غلات و بنشن دسترسي زيستي به روي را محدود مي کند، همچنين کمبود دسترسي به غذاهايي که حاوي مقدار خوبي روي هستند مثل گوشت قرمز مي تواند از عوامل کمبود روي باشد.

ويتامين ب-5 (اسيد پانتوتنيك)

همه سلولهاي بدن نياز به ويتامين "ب-5" يا اسيد پانتوتنيك دارند. اين ويتامين "ب" محلول در آب است و در بدن تبديل به تركيبي به نام «كوآنزيم-آ» مي شود كه وجود اين ماده در بدن براي تبديل غذا به انرژي لازم است. ويتامين «ب-5» به عنوان ويتامين « ضد استرس» نيز شناخته شده است. زيرا عملكرد غذة آدرنال را تقويت كرده و بهبود مي بخشد.
(غده آدرنال عضوي است كه بدن را در مقابل انواع استرس ها حمايت مي كند). ويتامين ب-5 براي عمل عضلات و اعصاب ضروري است و براي حفظ سلامتي سيستم ايمني بدن، حياتي است. اين ويتامين همچنين در كاهش علايم دردناك روماتيسم مفصلي مؤثر است.
موارد استفادهبعضي از پزشكان براي خستگي، آلرژي، آسم، پسوريازيس يا ديگر بيماري هاي مزمن يا براي زندگي هاي بسيار فعال و پراسترس، ويتامين "ب-5" را توصيه مي كنند. ثابت نشده است كه ويتامين "ب-5" براي اين بيماريها مفيد بوده باشد.
مصرف ويتامين "ب-5" به كاهش درد، تورم و خشكي صبگاهي بيماري روماتيسم مفصلي كمك مي كند و بهبودي زخم را مخصوصاً بعد از جراحي، تسريع مي كند.
اسيد پانتوتنيك به كاهش ليپيد خون (چربي، كلسترول، تري گليسريدها) كمك كرده و پديدة سميت زدايي را تسريع مي كند.
منابع غذايياسيد پانتوتنيك از ريشة يوناني پانتوز (Pantos) به معني «هركجا» گرفته شده است و اين نام به خاطر اين است كه اين ماده در انواع مختلف مواد غذايي يافت ميشود.
مقدار زيادي از ويتامين "ب-5" در طي تهيه فرآورده هاي غذايي از بين ميرود. بنابراين گوشت تازه، سبزيجات و تمام غلات تازه داراي ويتامين "ب-5" بيشتري نسبت به غذاهاي فريز شده يا كنسرو شده هستند.
بهترين منابع ويتامين "ب-5" عبارتند از: مخمر آبجو، نان غلات و حبوبات، قارچ، كبد، لوبياي خشك و نخود، آووكادو، ماهي، مرغ، آجيل (فندق،گردو)، بادام زميني، گل كلم، شير و پنير، سيب زميني، پرتقال، موز و تخم مرغ.
اشكال ديگرويتامين "ب-5" در بيشتر ويتامين هاي ب- كمپلكس وجود دارد.اين ويتامين همچنين به صورت منفرد در "كلسيم پانتوتنات" نيز قابل دسترس است.
اين ماده 92 درصد اسيد پانتوتنيك و 8 درصد كلسيم دارد. اين ويتامين همچنين به صورت كپسولهاي 100، 250 و 500 ميلي گرمي در دسترس است.
موارد احتياطتداخل يا عوارض جانبي در مورد مصرف مكمل هاي ويتامين "ب-5" شناخته نشده است. توصيه شده است كه ويتامين ب-5 را همراه با ساير ويتامينهاي "ب" مصرف كنيد تا تعادل سيستم بدن شما در مورد ويتامين ب حفظ شود.
تداخل هاي احتمالي
هيچ تداخل شديدي در مورد اين ويتامين با ويتامين هاي ديگر، گياهان و داروها شناخته نشده است

منيزيم

منيزيم معدني براي قلب، عضله و كليه مهم و مفيد است. اين ماده قسمتي از دندان و استخوان شما را مي سازد. مهمتر از همه، اين ماده آنزيم ها را فعال مي كند، به شما انرژي مي دهد و به كاركردن بهتر بدن كمك مي كند.
اين ماده همچنين استرس، افسردگي و بيخوابي را كاهش مي دهد. ويتامين "ب-6" به جذب منيزيوم مورد نياز كمك مي كند و با منيزيوم در بسياري از كارها همكاري مي كند.
منيزيم در بسياري از غذاها قابل دسترس است. اگرچه بسياري از مردم در ايالات متحده منيزيم كافي از رژيم غذايي شان دريافت نمي كنند. قرص هاي مغذي تنها مي تواند به شما مقدار منيزيم دريافتي را نشان دهد.
دانشمندان روشهاي مختلفي براي مشخص كردن ميزان منيزيم غذاهاي متفاوت پيدا كرده اند. علاوه بر اين بسياري از غذاها به طور كامل تجزيه نشده اند. بيماريهاي طبي مشخصي تعادل منيزيم بدن را بهم مي زند. براي مثال همراه با استفراغ يا اسهال مي تواند منجر به كمبود منيزيم به طور موقتي شود.
بيماريهاي معده و روده، ديابت. التهاب پانكراس، عملكرد بد كليه و داروهاي ديورتيك (ادرار آور) مي تواند باعث كمبود طولاني مدت منيزيم شود. اگر مبتلا به يكي از بيماريهاي ذكر شده هستيد براي منيزيم مورد نياز مصرفي تان، با پزشك معالج مشورت كنيد.
موارد استفاده
مصرف كافي منيزيم مي تواند در موارد زير به شما كمك كند
جلوگيري از سخت شدن شريان ها (تصلب شرايي)
جلوگيري از حمله و سكته قلبي
كاهش فشار خون
كاهش سطح كلسترول و تري كليسريد خون
تصحيح بي نظمي هاي ضربان قلب
توقف حملة حاد آسم
كاهش ميزان نياز به انسولين در صورت ديابتي بودن
جلوگيري از تشكيل سنگ كليه
درمان بيماري كرون
درمان سر و صداي ناشي از كاهش شنوايي
بهبود بينايي در صورت داشتن گلوكوما
كاهش گرفتگي عضله، تحريك پذيري، خستگي، افسردگي و احتباس مايع مرتبط باقاعدگي
جلوگيري از عوارض جدي حاملگي نظير پره اكلامپسي و اكلامپسي
نگهداري و تجديد سطح انرژي طبيعي بدن
بهبود وضعيت خواب
كاهش اضطراب و افسردگي
كاهش عوارض و اثرات استرس
منابع غذايي
غني ترين منبع منيزيم شامل (tofu)، آجيل (بادام، پسته، گردوي سياه، ...) تخم كدو، بادام زميني، برگ سبر سبزيجات، غلات، گندم، آرد سويا و ملاس .... منابع خوب ديگر براي منيزيم آرد گندم، آرد جو، چغندر سبز، اسفناج، خرده گندم، حبوبات، جودوسر، موز، سيب زميني (با پوست)، پسته.
همچنين مي توانيد منيزيم را از بسياري گياهان گونه هاي علف ها و جلبك ها به دست آوري. براي مثال: جلبك آگار، گشنيز، شويد، دانه غلات، شاه پسند، خردل خشك، ريحان، پودر كاكائو، تخم رازيانه، مرزه، تخم زيره، تخم ترخون، تخم مرزنجوش و تخم خشخاش.
اشكال ديگر
منيزيم به اشكال مختلف در دسترس است. بهترين فرم آن به صورت "قابل حل" عرضه ميشود، كه بدن راحتتر منيزيم اين تركيب را جذب مي كند.
اين تركيبات قابل حل به صورت كپسول ژلاتيني است. مكمل هاي توصيه شده منيزيم شامل سيترات منيزيم، گلوكونات منيزيم و لاكتات منيزيم است.
ديگر منابع هم خانوادة منيزيم شامل شير منيزيم (هيدروكيد منيزيم) كه اغلب به عنوان يك ملين يا آنتي اسيد استفاده ميشود، نمكهاي "ايپوم" (سولفات منيزيم) كه به عنوان يك ملين يا تقويت كننده استفاده مي شود و يا به وان حمام اضافه ميشود. بعضي از اشكال منيزيم از طريق پوست قابل جذب است.
نحوة مصرف
شما بايد مقدار كمي از منيزيم را در روز با يك ليوان پر از آب مصرف كنيد (تا باعث اسهال نشود) مقادير توصيه شده روزانه به شرح زير است:
مردان بزرگسال بين 19 تا 34 سالگي: 400 ميلي گرم بعد از 30 سالگي: 420 ميلي گرم
زنان بزرگسال بين 19 تا 34 سال: 310 ميلي گرم بالاتر از 30 سال 320 ميلي گرم
پسران در سن 14 تا 18 سال: 410 ميلي گرم
دختران در سن 14 تا 18 سال: 360 ميلي گرم
بچه ها در سن 9 تا 13 سال: 240 ميل گرم، بچه ها در سن 4 تا 8 سال 130 ميلي گرم و بچه هاي سن 1 تا 3 سال: 80 ميلي گرم.
موارد احتياط
اگر بيماري شديد كليوي يا قلبي داريد بدون مشورت پزشك از مكمل هاي منيزيم استفاده نكنيد. مصرف بيش از حد شير منيزيم (به عنوان مسهل يا آنتي اسيد) يا نمكهاي ايپسوم (به عنوان مسهل يا تقويت كننده) باعث مي شود كه شما مقادير زيادي منيزيم هضم كنيد، مخصوصاً اگر مشكل كليوي داشته باشيد. مصرف زياد منيزيم باعث ايجاد مشكلات جدي براي سلامتي و حتي مرگ مي شود.
تداخل هاي احتمالي
بعضي از غذاها، نوشيدني ها و داروها، باعث از دست دادن منيزيم توسط بدن ميشود. سديم (نمك)، كافئين، الكل، فيبر، ريبوفلاوين به ميزان زياد، انسولين ديورتيك ها (ادرارآور) و ديجيتال ها ميباشد.
بعضي از غذاها، نوشيدني ها و داروها، بدن را براي مصرف منيزيم مورد نياز با مشكل و سختي روبرو مي كند. اينها شامل كلسيم، آهن، منگنز، فسفر. روي و چربي است.

منيزيم

منيزيم معدني براي قلب، عضله و كليه مهم و مفيد است. اين ماده قسمتي از دندان و استخوان شما را مي سازد. مهمتر از همه، اين ماده آنزيم ها را فعال مي كند، به شما انرژي مي دهد و به كاركردن بهتر بدن كمك مي كند.
اين ماده همچنين استرس، افسردگي و بيخوابي را كاهش مي دهد. ويتامين "ب-6" به جذب منيزيوم مورد نياز كمك مي كند و با منيزيوم در بسياري از كارها همكاري مي كند.
منيزيم در بسياري از غذاها قابل دسترس است. اگرچه بسياري از مردم در ايالات متحده منيزيم كافي از رژيم غذايي شان دريافت نمي كنند. قرص هاي مغذي تنها مي تواند به شما مقدار منيزيم دريافتي را نشان دهد.
دانشمندان روشهاي مختلفي براي مشخص كردن ميزان منيزيم غذاهاي متفاوت پيدا كرده اند. علاوه بر اين بسياري از غذاها به طور كامل تجزيه نشده اند. بيماريهاي طبي مشخصي تعادل منيزيم بدن را بهم مي زند. براي مثال همراه با استفراغ يا اسهال مي تواند منجر به كمبود منيزيم به طور موقتي شود.
بيماريهاي معده و روده، ديابت. التهاب پانكراس، عملكرد بد كليه و داروهاي ديورتيك (ادرار آور) مي تواند باعث كمبود طولاني مدت منيزيم شود. اگر مبتلا به يكي از بيماريهاي ذكر شده هستيد براي منيزيم مورد نياز مصرفي تان، با پزشك معالج مشورت كنيد.
موارد استفاده
مصرف كافي منيزيم مي تواند در موارد زير به شما كمك كند
جلوگيري از سخت شدن شريان ها (تصلب شرايي)
جلوگيري از حمله و سكته قلبي
كاهش فشار خون
كاهش سطح كلسترول و تري كليسريد خون
تصحيح بي نظمي هاي ضربان قلب
توقف حملة حاد آسم
كاهش ميزان نياز به انسولين در صورت ديابتي بودن
جلوگيري از تشكيل سنگ كليه
درمان بيماري كرون
درمان سر و صداي ناشي از كاهش شنوايي
بهبود بينايي در صورت داشتن گلوكوما
كاهش گرفتگي عضله، تحريك پذيري، خستگي، افسردگي و احتباس مايع مرتبط باقاعدگي
جلوگيري از عوارض جدي حاملگي نظير پره اكلامپسي و اكلامپسي
نگهداري و تجديد سطح انرژي طبيعي بدن
بهبود وضعيت خواب
كاهش اضطراب و افسردگي
كاهش عوارض و اثرات استرس
منابع غذايي
غني ترين منبع منيزيم شامل (tofu)، آجيل (بادام، پسته، گردوي سياه، ...) تخم كدو، بادام زميني، برگ سبر سبزيجات، غلات، گندم، آرد سويا و ملاس .... منابع خوب ديگر براي منيزيم آرد گندم، آرد جو، چغندر سبز، اسفناج، خرده گندم، حبوبات، جودوسر، موز، سيب زميني (با پوست)، پسته.
همچنين مي توانيد منيزيم را از بسياري گياهان گونه هاي علف ها و جلبك ها به دست آوري. براي مثال: جلبك آگار، گشنيز، شويد، دانه غلات، شاه پسند، خردل خشك، ريحان، پودر كاكائو، تخم رازيانه، مرزه، تخم زيره، تخم ترخون، تخم مرزنجوش و تخم خشخاش.
اشكال ديگر
منيزيم به اشكال مختلف در دسترس است. بهترين فرم آن به صورت "قابل حل" عرضه ميشود، كه بدن راحتتر منيزيم اين تركيب را جذب مي كند.
اين تركيبات قابل حل به صورت كپسول ژلاتيني است. مكمل هاي توصيه شده منيزيم شامل سيترات منيزيم، گلوكونات منيزيم و لاكتات منيزيم است.
ديگر منابع هم خانوادة منيزيم شامل شير منيزيم (هيدروكيد منيزيم) كه اغلب به عنوان يك ملين يا آنتي اسيد استفاده ميشود، نمكهاي "ايپوم" (سولفات منيزيم) كه به عنوان يك ملين يا تقويت كننده استفاده مي شود و يا به وان حمام اضافه ميشود. بعضي از اشكال منيزيم از طريق پوست قابل جذب است.
نحوة مصرف
شما بايد مقدار كمي از منيزيم را در روز با يك ليوان پر از آب مصرف كنيد (تا باعث اسهال نشود) مقادير توصيه شده روزانه به شرح زير است:
مردان بزرگسال بين 19 تا 34 سالگي: 400 ميلي گرم بعد از 30 سالگي: 420 ميلي گرم
زنان بزرگسال بين 19 تا 34 سال: 310 ميلي گرم بالاتر از 30 سال 320 ميلي گرم
پسران در سن 14 تا 18 سال: 410 ميلي گرم
دختران در سن 14 تا 18 سال: 360 ميلي گرم
بچه ها در سن 9 تا 13 سال: 240 ميل گرم، بچه ها در سن 4 تا 8 سال 130 ميلي گرم و بچه هاي سن 1 تا 3 سال: 80 ميلي گرم.
موارد احتياط
اگر بيماري شديد كليوي يا قلبي داريد بدون مشورت پزشك از مكمل هاي منيزيم استفاده نكنيد. مصرف بيش از حد شير منيزيم (به عنوان مسهل يا آنتي اسيد) يا نمكهاي ايپسوم (به عنوان مسهل يا تقويت كننده) باعث مي شود كه شما مقادير زيادي منيزيم هضم كنيد، مخصوصاً اگر مشكل كليوي داشته باشيد. مصرف زياد منيزيم باعث ايجاد مشكلات جدي براي سلامتي و حتي مرگ مي شود.
تداخل هاي احتمالي
بعضي از غذاها، نوشيدني ها و داروها، باعث از دست دادن منيزيم توسط بدن ميشود. سديم (نمك)، كافئين، الكل، فيبر، ريبوفلاوين به ميزان زياد، انسولين ديورتيك ها (ادرارآور) و ديجيتال ها ميباشد.
بعضي از غذاها، نوشيدني ها و داروها، بدن را براي مصرف منيزيم مورد نياز با مشكل و سختي روبرو مي كند. اينها شامل كلسيم، آهن، منگنز، فسفر. روي و چربي است.

مواد معدني

همه ما تاکنون درباره ويتامين ها و نقش اساسي آنها در بدن بسيار شنيده ايم ؛ اما آيا به اندازه کافي درخصوص مواد معدني نيز آگاهي داريم؟
مواد معدني با ساختاري ساده ، در بسياري از فعاليت هاي متابوليک نقش دارند. اکثر آنها حاوي آنزيم هايي هستند که فعاليت هاي شيميايي بدن ما را تسريع مي کنند و موجب تنظيم و کنترل در بافتها، ماهيچه ها و دستگاه هاي بدن انسان ها و حيوانات مي شوند.
اهميت مواد معدني در طول ساليان اخير بيشتر مشخص شده است. مساله مورد توجه در سالهاي اخير اين بوده است که غذاهايي مانند ميوه ها، سبزيجات و غلاتي که ما امروزه مصرف مي کنيم ، با وجود اين که طبيعي هستند و در خاک رشد مي کنند، اما به اندازه کافي محتوي مواد معدني مورد نياز ما نيستند.
مواد معدني را مي توان به 2 گروه کلي تقسيم کرد:
1- مواد معدني اصلي شامل: کلسيم ، فسفر، کلر، منيزيم ، پتاسيم ، سديم و سولفور.
2- مواد معدني اثرگذار از جمله: يد، آهن ، روي ، سلنيم ، فلورايد، مس ، منگنز و... که مقدار کمي از آنها براي سلامت موجودان زنده بسيار موثر است.
استخوان ها، دندان ها، ناخنها، پوست و مو براي ساخته شدن نياز به مواد معدني دارند. در ضمن اين گونه مواد با تاثير بر عملکرد بدن ، سيستم هاي بدن را کنترل کرده و انرژي توليد مي کنند.
در بدن ما 60 ماده معدني گوناگون مورد نياز است تا فعاليت ها طبيعي و متعادل باشد، سنتز Dna انجام شود، آنزيم ها موثر واقع شوند و سلولهاي پير و مرده با سلولهاي جوان جايگزين شوند.
جالب است بدانيد کمبود يکي از انواع مواد معدني به تنهايي مشکل ساز نيست و در بسياري از موارد ماده معدني ديگري مي تواند کمبود آن را برطرف کند.
شايد با خود بگوييد که در جهان امروز و اين دنياي ماشيني با انبوهي از مشکلات ، ديگر وقتي براي مصرف مناسب و به اندازه مواد معدني باقي نمي ماند.
اتفاقا استفاده مناسب از اين گونه مواد، کمک زيادي به ما مي کند؛ زيرا ما به بدن خود براي پرداختن به فعاليت هاي گوناگون روزمره نياز داريم و بايد با جذب کافي آنها از بروز مشکلات و بيماري براي خود و خانواده جلوگيري کنيم.
با کمبود مواد معدني ، برنامه ريزي سلولي در بدن به هم خورده و موجب انباشت سلولها در ناحيه اي خاص و توليد غده يا سرطان مي شود.
بيماري هاي ديگري نظير بيماري قلبي ، فشار خون بالا، آب مرواريد، نابينايي تدريجي ، نقايص زمان تولد، کودکان بيش فعال ، ناتواني در يادگيري ، چاقي ، آرتريت و پوکي استخوان در افرادي که به اندازه کافي مواد معدني مصرف مي کنند وجود ندارد.
جالب است بدانيد نقش مواد معدني در سلامتي و خوش اندام بودن از نقش کالري ها مهمتر است. ويتامين ها و مواد معدني تعيين کننده جذب مواد نشاسته اي ، پروتئيني يا هيدرات هاي کربن هستند و اگر بدن ما با کمبود مواد معدني روبه رو شود، صرف نظر از اين که اين کمبود تا چه حدي کم و ميکروسکوپي است ، با درد، بيماري و کوتاهي عمر روبه رو مي شويم.
نکته حائز اهميت ديگر اين است که ما بايد از منابع تغذيه اي استفاده کنيم که از نظر کيفيت دارا بودن مواد معدني ، بسيار خوب باشد؛ يعني به گونه اي باشد که مواد معدني موجود در آن براحتي و سرعت جذب بدن شوند.
در حال حاضر که منابع طبيعي و در دسترس مواد معدني به اندازه کافي داراي اين ويژگي نيستند، توصيه مي شود که علاوه بر مصرف زياد ميوه و سبزيجات ، در پخت اين گونه مواد نيز دقت کرده و ترجيحا آنها را به صورت خام يا پخته و طبيعي مصرف کنيم.
در ضمن مکملهاي مواد معدني نيز منابع خوبي براي تامين اين گونه مواد هستند. سعي کنيد از کلسيم که در ساختار استخوان و دندان نقش اساسي دارد، سديم و پتاسيم که در تعادل مايعات بدن موثر هستند و آهن که حمل کننده اکسيژن در خون و تشکيل دهنده هموگلوبين است نيز بيشتر استفاده کنيد.

ماهی

ماهي ماده غذايي مفيدي است كه در مناطق شمالي و جنوبي كشورمان يعني مناطقي كه در كنار دريا واقع شدهاند، جزو مواد اصلي و اساسي برنامه غذايي مردم اين مناطق محسوب ميشود.
ماهي داراي ارزش تغذيه اي بسيار بالايي است و اكثر مواد مغذي مفيد و ضروري براي انسان را به تنهايي داراست. ولي ويژگي مخصوص ماهي كه آن را بين ساير مواد غذايي حائز اهميت خاص ساخته است، نوع چربي موجود در آن است.
ماهي و محصولات دريايي با وجود آن كه جزو مواد غذايي حيواني هستند، ولي از نظر تركيب چربي با ساير مواد حيواني متفاوتاند. چربي موجود در مواد غذايي حيواني به طور عمده حاوي تركيباتي به نام اسيدهاي چرب اشباع شده هستند كه اين تركيبات موجب بالا بردن كلسترول و ساير چربيهاي نامطلوب خون ميشوند.
بنابراين افراط در مصرف چربيهاي حيواني، سلامت قلب و عروق را به خطر انداخته و در نهايت منجر به سكتههاي قلبي و مغزي ميشود. ولي ماهي و آبزيان با وجود آن كه از دسته مواد غذايي حيواني هستند با اين حال نوع چربي موجود در آنها مشابه مواد گياهي است و از اسيدهاي چرب اشباع نشده به نام امگا 3 در آبزيان وجود دارد كه اثرات بسيار مهميدر سلامت انسان به عهده دارد و در پيشگيري از بسياري از بيماريها و كنترل و كمك به بهبود اختلالات و عوارض مختلف نقش مهم و سازندهاي به عهده دارد.
جالب است بدانيم كه چربي موجود در بافتهاي ماهي و آبزيان تنها موجب افزايش كلسترول و ساير چربيهاي نامطلوب خون و عوارض قلبي و عروق كمك مؤثري نيز ميكند. ماهي از منابع بسيار خوب پروتئين محسوب ميشود. پروتئين موجود در ماهي از نظر كميت و كيفيت قابل توجه است، بدين معني كه پروتئين موجود در ماهي به شكلي است كه به آساني در دستگاه گوارش هضم و جذب ميشود و به طور تقريبا كامل در بدن به مصرف ميرسد.
ماهي يكي از منابع خوب آهن است و آهن در خونسازي و همچنين در حفظ مقاومت بدن در برابر ميكروبها نقش مهميبه عهده دارد. آهن موجود در ماهي به گونهاي است كه جذب آن در دستگاه گوارش آسان بوده و به خوبي در بدن به مصرف ميرسد. علاوه بر آن آهن موجود در ماهي، جذب آهن منابع گياهي را هم افزايش ميدهد بنابراين نقش مهميدر پيشگيري از كم خوني ناشي (لينك)از فقر آهن به عهده دارد.
ماهي حاوي مقدار قابل توجهي ويتامينهاي گروه "B" در تنظيم فعاليت سلول هاي عصبي و در نتيجه در سلامت سيستم عصبي و نيز در سلامت پوست تاثير دارند. همچنين بعضي از انواع ويتامينهاي گروه "B"در خون سازي نيز مؤثرند. بنابراين با مصرف ماهي ميتوانيم به سلامت اعصاب، شادابي، طراوت پوست و پيشگيري از كم خوني كمك كنيم .
ماده مغذي ديگري كه در ماهي به مقدار كافي وجود دارد روي(لينك) ميباشد. روي يك ماده مغذي است كه در رشد كودكان و نوجوانان و نيز در بلوغ جنسي نوجوانان تاثير مهميدارد. كمبود اين ماده مغذي در دوران رشد موجب كوتاهي قد و در صورت كمبود شديد باعث كوتولگي ميشود. همچنين در دوران بلوغ منجر به تاخير در بلوغ جنسي ميشود. ماهي اين ماده غذايي مفيد با دارا بودن روي به ميزان كافي ميتواند به رشد و تنظيم بلوغ جنسي كمك كند.
ماهي از منابع غني فلوئور در سلامت و استحكام دندانها و در پيشگيري و پوسيدگي دندان تاثير مهميدارد. پس با مصرف ماهي ميتوانيم به سلامت و استحكام دندانهاي خود كمك كنيم فلوئور همچنين در پيشگيري از استئوپروز يا پوكي استخوان(لينك) مؤثر است.
ماهي دريا از بهترين منابع يد به حساب ميآيد. يد يكي از مواد مغذي است كه تاثير مهميدر سلامت انسان دارد. يد در رشد اثرات قابل توجهي دارد و كمبود آن موجب اختلال در رشد و كوتاهي قد ميشود. بنابراين مصرف ماهي به مقدار كافي در دوران رشد ضروري است. يد همچنين در تكامل سيستم عصبي نقش مهميدارد و چنانچه خانمها در دوران بارداري مبتلا به كمبود شديد يد باشند، كودكانشان علاوه بر اختلال در رشد جسميدچار عقب افتادگي ذهني نيز ميشوند و اين مشكل تا آخر عمر گريبانگير آنان خواهد شد. همچنين كمبود يد در شير مادر ميتواند منجر به اختلال در رشد جسمي و ذهني كودك شيرخوار بشود.
مصرف ماهي "2" تا"3" بار در هفته در برنامه غذايي مادران باردار و شيرده ميتواند اثرات مثبتي در رشد جسميو ذهني جنين و نوزاد داشته باشد. نقش ديگري كه يد در سلامت انسان به عهده دارد تاثير آن در متابوليسم مواد انرژيزا است. كمبود يد موجب كاهش متابوليسم مواد انرژيزا در بدن
شده و در نتيجه منجر به افزايش وزن و چاقي ميشود. يد در توليد مثل نيز مؤثر است و افراد مبتلا به گواتر ناشي از كمبود يد دچار اختلال در توليد مثل خواهند شد. مصرف ماهي و آبزيان ميتواند نياز انسان را به يد تامين كرده و از بروز عوارض ناشي از كمبود يد پيشگيري كند.
ماهي از منابع خوب فسفر محسوب ميشود. فسفر ماده اي است كه همراه كلسيم در سلامت و استحكام استخوان ها تاثير مهميدارد. ماهيهايي كه با استخوان مصرف ميشوند مانند ماهي كيلكا و ساردين علاوه بر خواصي كه براي انواع ماهيها ذكر شد حاوي مقدار قابل توجهي كلسيم نيز ميباشند. بنابراين در رشد، استحكام و سلامت استخوانها و دندانها مؤثرند.
ماهي و آبزيان با داشتن خواص تغذيهاي بسيار خوب ميتوانند قسمت اعظم نيازمنديهاي تغذيهاي ما را تامين كنند. علاوه بر آن به علت داشتن تركيبات خاصي كه در چربي بدن آنها وجود دارد در پيشگيري از بسياري امراض و كنترل و درمان بيماريهاي مختلف نقش مهميبه عهده دارند.
ساردين ، ماهي هاي چرب آبهاي عميق:
فوايد آن شامل تامين اسيدهاي چرب ضروري است که براي تکامل سيستم عصبي و سلامت مغز و اعصاب لازم است و براي زنان حامله و شيرده بسيار توصيه مي شود و تاثير آن در درمان افسردگي به اثبات رسيده و همچنين حاوي اسيدهاي چرب امگا 3 است.
آيا ماهي منبع خوبي براي چربي هاي امگا-3 است؟
ماهي ها، بخصوص ماهي هاي آبهاي سرد، ماهي هاي چربي دار (با چربي زياد) نظير سالمون، ساردين، ماهي تن و ماهي قزل آلا بدن انسان را در مقابل بيماري هاي قلبي محافظت مي نمايد. اسيدهاي چرب ضروري موجب جلوگيري از لخته شدن و چسبيدن پلاكتهاي خوني (بفرم پلاكهاي غني از كلسترول) به سطح داخلي عروق ميگردند.
اكثر حملات قلبي به علت ايجاد لخته هاي خوني در سرخرگها و سياهرگها - و جلوگيري از جريان مناسب خون در رگها- صورت مي پذيرد. اسيدهاي چرب امگا-3 همچنين مي توانند در كاهش التهاب در بيماريهايي نظير آرتريت روماتوئيد نقش داشته باشند.
بدن تمام ماهي هاي آبهاي عميق حاوي چربي هاي امگا-3 ميباشد. بدن ميگو، خرچنگ دريايي و صدف خوراكي نيزبه اندازه ماهي آبهاي آزاد حاوي اسيدهاي چرب امگا-3 ميباشد. ماهي هاي غير پرورشي اسيد چرب امگا-3 خود را بواسطه خوردن جلبكها و پلانكتونها و ماهي هاي
ديگر بدست ميآورند. اگر رژيم غذايي ماهي هاي پرورشي حاوي اسيدهاي چرب امگا-3 نباشد رشد اين ماهي ها متوقف ميشود به همين علت پرورش دهندگان ماهي اين ماده مغذي را به غذاهاي ماهي مي افزايند. از اين رو ميتوان گفت كه ماهي هاي پرورشي و دريايي از لحاظ مقدار اسيد هاي چرب امگا-3 تفاوتي با هم ندارند.
بجز گربه ماهي هاي پرورشي براي بدست آوردن چربي هاي امگا-3 حتما مجبور نيستيد ماهي بخوريد. شما ميتواند اين ماده مغذي را با خوردن مواد غذايي نظير غلات و حبوبات كامل مانند دانه هاي سويا(روغن گيري نشده) و دانه ها و مغزها بدست آوريد. دانه هاي بذر كتان غني ترين منبع غذايي اين ماده هاي مغذي هستند. جيوه حاصل از آلودگي هوا ، بواسطه باران وارد رودخانه ها و اقيانوس ها شده و بوسيله باكتريها به متيل جيوه تبديل ميشود و ماهي ها بواسطه خوردن جلبكها و پلانكتونها اين ماده غذايي را دريافت مي نمايند. تقريبا بدن تمام ماهي ها حاوي متيل جيوه يا Methyl Mercury ميباشد كه اين ماده شيميايي ميتواند منجر به بروز آسيب هاي عصبي بخصوص در كودكان گردد. ماهي هاي بزرگتر حاوي مقادير بيشتري از اين ماده شيميايي مي باشند.

منگـنز

منگنز فلزي است كه به طور گسترده اي در بافت هاي بدن گياهان و حيوانات وجود دارد. اين فلز يك مادة معدني كمياب ناميده ميشود زيرا به مقدار بسيار كم در بدن انسان يافت ميشود.
بدن ما تقريباً حدود 20 ميلي گرم منگنز، به طور عمده در استخوان ها، ذخيره دارد. منگنز در تشكيل بافت همبند چربي و كلسترول، استخوان،عوامل انعقاد خون و پروتئين نقش دارد. اين ماده همچنين براي عملكرد طبيعي مغز ضروري است.
منگنز جزئي از تركيب منگنز ******** اكسيد ديسموآت (MnSaD) است. اين تركيب يك ضد اكسيدان است كه بدن را از مواد سمي حفظ مي كند. به دست آوردن مقدار كافي منگنز از رژيم غذايي، كار ساده اي است.
موارد استفاده
بيماريهاي زير به وسيله مصرف منگنز بهبود مي يابد. ديابت: افراد مبتلا به ديابت در مقايسه با اشخاص سالم به طور قابل ملاحظه اي منگنز كمتري دارند. منگنز سطح قند خون را در افراد ديابتي كاهش مي دهد.
روماتيسم مفصلي: افراد مبتلا به روماتيسم مفصلي (التهاب مفاصل) سطح پاييني از MnSaD دارند (اين ماده از آسيب مفاصل در حين التهاب جلوگيري مي كند) مكمل هاي منگنز فعاليت MnSaD را افزايش مي دهند.
صرع: يك مطالعه مهم در اوايل سال 1960 نشان داده است موش هايي كه دچار كمبود منگنز بوده اند بيشتر مستعد ابتلا به تشنج هستند و نوار مغزي آنها (EEG) حاوي فعاليتهاي تشنجي است.
اسكيزوفرني: افراد اسكيزوفرن به مكمل هاي منگنز به خوبي پاسخ مي دهند.
پوكي استخوان: از دست رفتن تودة استخواني بعد از يائسگي به سرعت شروع مي شود و مي تواند منجر به پوكي استخوان (نازك و شكننده شدن) گردد. منگنز و ديگر عناصر كمياب استحكام استخوان را در زنان بعد از يائسگي افزايش مي دهند.
بيمايهاي ديگر: منگنز همچنين در دمان تصلب شرايين (سخت شدن ديوارة عروق)، كلسترول بالاي خون، سرگيجه و كاهش شنوايي مؤثر و مفيد است.
منابع غذايي
آجيل (مخصوصاً گرد و بادام) ، سبوس گندم و همة غلات، حبوبات تغيير نيافته،برگ سبزيجات، كبد، كليه، بادام زميني، لوبيا (از خانوادة نيامداران)، ميوه هاي خشك، غلات به عمل آمده (تغيير يافته)، گوشت و محصولات خشك داراي ميزان خيلي كمي از منگنز هستند. غذاهاي تغيير شكل نيافته نظير نان غلات و حبوبات داراي ميزان زيادي منگنز هستند.
اشكال ديگر
منگنز به اشكال مختلفي در دسترس است: نمك (سولفات و گلوكونات) كلوئيد، آسپارات، پيكولينات، فومارات، سوكسينات و آمينواسيد كلات). اين ماده به صورت قرص يا كپسول معمولاً به همراه ساير ويتامين ها و موادمعدني قابل دسترسي است.
نحوة مصرف
در مورد منگنز مقدار مجاز توصيه شده در رژيم غذايي (RDA) وجود ندارد. رژيم توصيه شده براساس جذب از طريق رژيم تيپيك است و مقداري است كه از بروز نشانه هاي كمبود منگنز جلوگيري كند.متوسط جذب منگنز 2 تا 9 ميلي گرم در روز است. در بعضي موارد افراد به ميزان بيشتري (10 ميلي گرم در روز) منگنز نياز دارند.
ميزان كافي و مطمئن مصرف روزانة منگنز 2 تا 5 ميلي گرم براي بزرگسالان. 1 تا 3 ميلي گرم براي بچه ها و نوجوانان و 0.3 تا 1 ميلي گرم براي شيرخواران است.

موارد احتياط
جذب بيش از حد منگنز مي تواند منجر به توليد اثرات سمي شود. شما نبايد به طور مرتب، بيش از حد مطمئن و كافي (كه در بالا توضيح داده شد) مصرف منگنز داشته باشيد.
تداخل هاي احتمالي
كلسيم، مس، آهن، منيزيوم و روي بر سر جذب در رودة كوچك با منگنز رقابت مي كنند. جذب بيش از حد هر كدام از اينها مي تواند باعث كاهش جذب بقيه شود. مصرف بيش از حد منگنز مي تواند باعث كم خوني فقر آهن شود

ترکيبات و خواص غذايي- دارويي پسته

مغز پسته ماده اي نيروزا و سرشار از مواد پروتئيني، چربي ها، ويتامينها و املاح است.
پسته در واقع گرانترين آجيل و البته با ارزش غذايي فراوان است. ارزش غذايي پسته به نسبت ساير آجيل ها و نيز مواد پروتئيني همانند گوشت، شير، تخم مرغ، و نيز حبوبات در خور اهميت و توجه ميباشد. مغز پسته در بين بيش از دويست ماده خواركي شامل انواع آجيل ها، حبوبات، سبزيها، ميوه هاي خشك و تر ، لبنيات ، انواع گوشت و دهها نوع خوراكي ديگر بيشترين ميزان آهن قابل جذب بدن را دارا ميباشد.
مغر پسته داراي 20 درصد پروتئين خالص و بيش از 50 درصد روغن يا چربي مايع است. مقدار ويتامين A در صد گرم مغز پسته 698 ميكروگرم و ميزان كاروتنوئيد 7/13 ميكروگرم است .
مقاديري از ويتامين هاي گروهb دارد، به علاوه داراي مقداري ويتامين هاي D و E است. املاح مختلفي از جمله كلسيم، منيزيم، سديم، پتاسيم، آهن، مس، روي و همچنين ازت، گوگرد و فسفر دارد.
روغن پسته مايعي زرد و زلال است كه از عصاره مغز پسته بدست ميآيد و داراي خواص غذايي و درماني ميباشد. اين روغن داراي اسيدهاي چرب تشكيل دهنده به شرح زير ميباشد:
اسيد پالمتيك[ch3(ch2)14cooh] به مقدار 2/9 تا 4/13 درصد.
اسيد استئاريك[ch3(ch2)10cooh] به مقدار 5/0 تا 1/1 درصد.
امسيد اولئيك[ch(ch2)7coohch3(ch2)7ch] به مقدار 1/56 تا 64 درصد.
سيد ليئولنيك [chch2ch3ch(ch2)7coohch3(ch2)4ch] به مقدار 6/22 تا 31 درصد.
اسيد لينولنيك [ch3(ch2)ch:chch2ch:chch2ch:ch(ch2)7cooh] به مقدار 1/0 تا 4/0 درصد.
و همچنين اسيد ميريستيك[ch3(ch2)12cooh] و اسيد آراشيديك [ch3(ch2)18cooh] از نظر خواص درماني مغز پسته داراي طبيعت گرم ميباشد و دانه ايست مقوي و چاق كننده كه خواص درماني متعددي نيز براي آن ذكر شده است.
از جمله خواص درماني پسته مي توان به موارد زير اشاره كرد: تقويت قلب و حافظه، تقويت معده، درمان اسهال به خصوص از طريق استفاده از پوست سبز پسته، تقويت لثه و درمان جوشهاي دهان، خوشبويي دهان، ، درمان ريزش موي سر.
از آنجايي كه پسته حاوي آهن فراوان قابل جذب ميباشد در موارد درمان كم خوني ناشي از فقر آهن نيز مصرف مغز پسته بسيار مفيد ميباشد.
جوشانده برگ و پوست درخت پسته در درمان بيماريهاي پوستي مانند جرب و خارش مؤثر ميباشد. پوست نازك درون پسته در درمان دردهاي كبدي و روده اي و حالتهاي استفراغ، يرقان و سرفه هاي مزمن مفيد ميباشد.
منابع:

1ـ رجحان ، محمدصادق ، غذا و شفا ( ميوه ها ) 1366 ، كتابفروشي خيام،

2ـ ابريشمي، محمد حسن، پسته ايران (شناخت تاريخي) .1373. مركز نشر دانشگاهي تهران

3ـ خشكبار ـ آمار و مزايا .1377. اداره كل آمار و اطلاعات ، تهران : وزرات كشاورزي، معاونت برنامه ريزي و بودجه، اداره كل آمار و اطلاعات.

كره بهتر است يا مارگارين؟

كره در كنار پنير، پاي ثابت صبحانه در خيلي از نقاط دنيا است، اما مصرف آن به زمان صبحانه محدود نميشود. كره به دليل طعم لذيذي كه دارد، در بسياري از غذاها مورد استفاده قرار ميگيرد و كمتر كسي پيدا ميشود كه رابطه خوبي با كره نداشته باشد، با اين وجود، نبايد فراموش كرد كه مصرف بيش از حد اين ماده براي سلامتي انسان مضر است. اسيدهاي چرب اشباع موجود در كره، كلسترول بد بدن را بالا ميبرند و كلسترول اضافي با رسوب در عروق بدن باعث تنگي شريانها شده و خونرساني به اعضاي بدن را مختل ميكند. همين دلايل باعث شد كه چند وقتي مارگارين حسابي براي خودش طرفدار دست و پا كند و توليدكنندههاي مارگارين، آن را بهعنوان جايگزين تبليغ كنند.اگرچه گروهي معتقدند مارگارين جانشين سالم و بيخطر براي كره به حساب ميآيد، اما برخي از متخصصين تغذيه معتقدند كه مادهاي در مارگارين وجود دارد كه ميتواند سلامت انسان را بهخطر بيندازد. اين مشكل هنگامي نمايان ميشود كه بخواهيم مارگارين را مانند كره بهصورت جامد درآوريم. در اين حالت يك ساختار جديد شيميايي پديد ميآيد كه بسيار خطرناك است. كارخانههاي توليدكننده مارگارين، براي آنكه آن را بهصورت جامد درآورند، مارگارين را هيدروژنه ميكنند ولي مدتهاست كه ثابت شده تمامي روغنهاي هيدروژنه، به اندازه چربيهاي اشباع و چه بسا بيشتر، ميتوانند به بدن ضرر برسانند. با توجه به مطالب گفته شده، اگر شما هم در مورد خريد مارگارين دچار شك و ترديد شدهايد، ميتوانيد به راهنماييهاي ما توجه كنيد. توصيه ما اين است، مارگارينها انواع مختلفي دارند و در صورتي كه نوع خوب مارگارين -كه همان نوع مايع آن است- استفاده شود، به مراتب از كره بهتر است. در غير اين صورت شما كاملاً ضرر كردهايد زيرا علاوه بر آنكه سلامتتان را بهخطر انداختهايد، خودتان را نيز از مزه خوش كره محروم كردهايد! اين جمله را بهخاطر بسپاريد كه: كره، بهتر از مارگارين بد است و مارگارين خوب، بهتر از كره!
========================
آنچه درباره کره هاي حيواني و گياهي بايد بدانيم
کره به جذب بتاکاروتن و ويتامين هاي f , k , d , a که محلول در چربي هستند، کمک مي کند. کره ريزمغذي هاي زيادي دارد که اين مواد بازدارنده ، استعداد نهاني سرطان هستند. اين ماده غذايي داراي کلسترول
است و تحقيقات ، نقش بارز مصرف زياد کلسترول را در بيماري هاي قلبي ثابت کرده است ؛ اما در کنار مضرات مصرف زياد کلسترول بايد به اين نکته نيز اشاره شود که مصرف متناسب کلسترول براي فعاليت سيستم مغز و اعصاب در جوانان و کودکان (سنين دبستان و پيش دبستان) مورد نياز و موثر است.همچنين کلسترول جزء لازم و ضروري ساختمان تمام سلولهاي بدن است. درخصوص اين ماده غذايي بايد به اين نکات اشاره شود که به دليل تهيه شدن از منابع حيواني ، قيمت بالايي دارد. همچنين چربيهاي اشباع موجود در کره باعث افزايش کلسترول خون شده و در بيماري هاي قلبي موثر است.
در اين خصوص بايد به اين نکته اشاره شود که مصرف بيش از حد کره در بروز ديابت نوع 2، بيماري هاي قلبي عروقي و چاقي (به عنوان پايه بسياري از بيماري ها) نقش دارد.
مارگارين
از بتاکاروتن به عنوان افزودني رنگ دهنده در تهيه مارگارين استفاده ميشود. ويتامين a و e مارگارين از کره بيشتر است.همچنين مارگارين فاقد آهن ، روي و مس مي باشد. به دليل تهيه شدن از روغنهاي گياهي قيمت مارگارين پايين است.

تغذيه در بيماران مبتلا به نارسايي كليه

تغذيه مناسب، جزئي ضروري در درمان مبتلايان به نارسايي كليه است. اكثر بيماران مبتلا به نارسايي كليه، هفتهاي 2-3 بار و هر بار به مدت 3-5 روز تحت دياليز قرار ميگيرند. هر رژيم غذايي خاصي كه به اين بيماران توصيه شود، بايد اين موضوع را مدنظر قرار دهد تا ميزان سمومي كه بين جلسات دياليز در بدن جمع ميشوند، به حداقل برسد.
مصرف پروتئينپروتئين بايد به تناسب در رژيم غذايي مصرف شود و بايد ازنظر نوع، مشابه تركيب پروتئينهاي خود بدن باشد (مثل گوشت، ماهي و تخممرغ.) براي محاسبه مقدار پروتئين مورد نياز، متخصصان تغذيه معمولا از فرمول رياضي استفاده ميكنند كه مبناي آن، وزن مناسب (ايدهآل) بدن است. آنوقت ميزان متعادلي از گوشت و ماهي كه همان مقدار پروتئين مورد نياز را تامين كند محاسبه و تجويز ميشود. طي دورههاي بيماري و ناخوشي، شخص ممكن است نتواند به اندازه كافي پروتئين مصرف كند. دراين موارد مكملهاي غذايي به شكل نوشيدني، پودر و غيره موجود هستند كه البته براي تمام بيماران مناسب نيستند. پس بهتر است با راهنمايي پزشك از آنها استفاده كنيد.
انرژي و كالرينيازهاي انرژي و كالري افراد دياليزي، تفاوتي با بقيه افراد ندارد. بخش عمده انرژي غذايي از كربوهيدراتها تامين ميشود مثل: قند، نان، غلات، برنج، بيسكويت و غيره. شواهد موجود حاكي از آن است كه انواع كربوهيدراتهاي داراي فيبر بالا (مثل نان كامل، غلات كامل، بيسكويت سبوسدار)، نسبت به انواع بدون سبوس و داراي فيبر پايين ارجحيت دارند.
چربي
مصرف بيش از حد چربي (كره حيواني، كره گياهي، روغنهاي گياهي) و خصوصاً چربيهاي حيواني ميتواند باعث افزايش كلسترول خون و خطر بيماري قلبي شود. بايد به بيماران دياليزي و نارسايي كليه توصيه كرد كه مصرف مواد زير را به حداقل برسانند:
- شير كامل پرچرب با خامه (به جاي آن شير كمچرب و بدون خامه مصرف شود)- چربي موجود در گوشت- چيپس و انواع سرخكردني- كرم، كيك، سس مايونز، پنير چرب، بيسكويت، شيرينيجات و نان روغني- كره گياهي جامد و نيمه جامد.
پتاسيمپتاسيم ماده معدني است كه به دليل تاثير خاص آن بر قلب، نبايد مقدار آن در بدن از حد خاصي تجاوز كند. بنابراين بيماران مبتلا به نارسايي كليه بايد مصرف غذاها و ميوهجاتي مثل موز، شكلات، قهوه و حبوبات پخته شده را كاهش دهند يا قطع كنند.
فسفات
فسفاتها مولكولهاي بزرگي هستند كه در جريان نارسايي كليه در بدن تجمع پيدا ميكنند و باعث ميشوند كه تنظيم كلسيم بدن دستخوش تغيير شود و كلسيم، بيش از حد در استخوانها جذب شود. بنابراين لازم است در مصرف غذاهاي حاوي فسفر زياد مثل پنيرهاي غني شده، جگر، ساردين و غيره احتياط كرد. همچنين لازم است هرگونه دارويي كه براي جلوگيري از جذب فسفات در رودهها تجويز شده ،به دقت مصرف شود.
نمك و مايعاتاگر چنانچه حجم ادرار فرد داراي نارسايي كليه كم شود، بايد مصرف سديم (كه عمدتا در نمك طعام وجود دارد) و كاهش داده شود. حتي بايد از مقادير اندك نمك در غذا هم اجتناب كرد و به جاي آن از چاشنيهاي كمضرر و گياهان معطر براي طعم بخشيدن به غذا استفاده كرد. بايد از مصرف مواد غذايي شور مثل سوسيس و كالباس و گوشتهاي نمكزده اجتناب كرد.كنترل و محدودكردن مايعات گاهي اوقات براي فرد بسيار مشكل ميشود. هرچقدر بيمار ادرار كمتري داشته باشد، بايد كمتر آب و مايعات ديگر مصرف كند. براي آن كه بتوانيد بر احساس تشنگي غلبه كنيد ميتوانيد آب سرد يخدار را قرقره كنيد، يك تكه يخ را بمكيد و يا از آدامس استفاده كنيد.

lwww.salamat.ir

تاثير خوردن بستني بر روي مغز

عصب شناسان موسسه روانشناسي لندن در تازهترين بررسيهاي خود دريافتهاند خوردن بستني سبب تحريك همان بخشي از مغز ميشود كه مسوول پردازش اطلاعات مربوط به شادي و سرخوشي در افراد است.
به گزارش بخش خبر شبكه فن آوري اطلاعات ايران، از ايرنا، در اين بررسيها روشن شد خوردن بستني بلافاصله بر ناحيه موسوم به قشر چشمي پيشاني مغز تاثير ميگذارد.
اين آزمايش با حمايت مالي يكي از بزرگترين شركتهاي توليدكننده بستني در اروپا انجام شده است. محققان با كمك دستگاه اسكنر، نحوه عمل بخشهاي مختلف مغز داوطلبان را در هنگام خوردن بستني بررسي كردند.
نتايج تحقيق اخير كه در كنفرانس متخصصان زيست عصب شناسي در شهر كارديف مركز كلان در "ويلز" انگليس ارايه شده، بخشي از تحقيقات گستردهتري است كه در زمينه شناسايي مراكزي از مغز كه احساسات مختلف را در اشخاص بوجود ميآورد، در دست انجام است.
محققان اميدوارند بتوانند جايگاه احساساتي نظير نااميد شدن و سرخوردگي و يا احساس تنهايي را مشخص سازند.
به نوشته روزنامه گاردين يك محقق انگليسي به نام پيتر هاليگان كه استاد علوم زيست-عصب شناسي در دانشگاه لندن است بزودي با يك بودجه ‪۱۲‬ ميليون پوندي نخستين تحقيقات را در حوزه نوظهور زيست-عصب شناسي اجتماعي به اجرا در خواهد آورد.
يكي از اهداف اين طرح استفاده از اطلاعات بدست آمده از تصاوير اسكنرها براي تشخيص اين نكته است كه كدام يك از كارمنداني كه بابت بيماري مرخصي استحقاقي تقاضا ميكنند، واقعا دچار بيماري هستند و كدام دسته تمارض ميكنند.
اين محقق با بهرهگيري از اين نوع اسكنها توانسته است ناحيهاي از مغز را كه در هنگام تقلب و فريبكاري فعال ميشود مشخص كند.

رزماري

اين بوته هميشه سبز از فروردين تا ارديبهشت گل مي دهد و در جنگلهاي سواحل مديترانه يعني جايي كه از زمانهاي قديم بطور وسيعي كشت مي شده است به فراواني يافت مي شود و در بعضي قسمت هاي اين منطقه كاملا تثبيت شده است. در شمال آلپ به عنوان يك گياه گلداني پرورش داده مي شود اگر چه در بعضي از نواحي داراي زمستان نه چندان سرد در زمين نيز رشد مي كند. گونه هاي آن داراي واريته هاي مختلفي هستند. نمونه هائي كه در الجزاير يافت مي شوند بعضي اوقات به عنوان يك گونه جدا تعريف مي شوند. قسمت هاي جمع آوري شده اين گياه براي داروخانه برگهاي آن هستند كه در تابستان از گياه جدا مي شوند. اين برگها مجددا يا در انبارها بصورت يك لايه نازك و با تهويه مناسب و ياتوسط اعمال حرارت مصنوعي كمتر از ۴۰ درجه سانتي گراد خشك مي شوند. بوي آن قدري شبيه بوي كافور و داراي طعم رايحه داري مي باشد. حاوي ۱ تا ۲ درصد اسانس و تانن مي باشد. باعث افزايش ترشحات معده, كيسه صفرا و ادرار مي گردد. داراي خاصيت ضد عفوني كنندگي و محرك است. در مقادير زيادتر سمي بوده و باعث تشنج و ايجاد توهم مي شود. در حال حاضر اين دارو بطور معمول فقط در درمانهاي خانگي مصرف دارد و تحت نظارت داخلي بفرم تزريقي و بعنوان تونيك براي افزايش جريان صفرا و ادرار مصرف مي شود. از روغن رزماري در پمادها و روغن هاي ماليدني براي تخفيف دردهاي روماتيسمي ماهيچه ها و مفاصل و مسيرهاي عصبي نيز استفاده مي شود. اين دارو به عنوان يك منبع اسانس مورد مصرف در عطريات و دافع حشرات نيز مهم مي باشد.گياه فقط بصورت وحش جمع آوري و منابع تهيه آن اسپانيا, يوگسلاوي, ايتاليا, فرانسه و كشورهاي واقعي در سواحل شمالي آفريقا مي باشد.