دیوان اشعار خاقانی

خاقانی از آن ریزش همت که توراست

جستن ز فلک ریزه‌ی روزی نه رواست


بهروزی و روزی ز فلک نتوان خواست

کان ریزه کشی از در روزی‌ده ماست

کرمی که چو زاهدان خورد برگ درخت

نی درخور زهد سازد از دنیا رخت

از ابرو و چشم ار به بتان ماند سخت

چه سود که نیستش به معشوقی بخت

چه آتش و چه خیانت از روی صفات

خائن رهد از آتش دوزخ هیهات

یک شعله از آتش و زمینی خرمن

یک ذره خیانت و جهانی درکات

از فیض خیالت چمن سینه شکفت

از دیدن رویت گل آئینه شکفت

چون صبح لب از خنده‌ی جاوید نبست

هر گل که ز باغ دل بی‌کینه شکفت

گر عهد جوانی چو فلک سرکش نیست

چندین چه دود که پای بر آتش نیست

آنگاه که بود، ناخوشی‌ها خوش بود

و امروز که او نیست خوشی‌ها خوش نیست

زنار خطی عید مسیحا رویت

من کشته‌ی آن صلیب عنبر بویت

آن شب که شب سده بود در کویت

آتش دل من باد و چلیپا مویت

در غصه مرا جمله جوانی بگذشت

ایام به غم چنان که دانی بگذشت

در مرگ خواص، زندگانی بگذشت

عمرم همه در مرثیه خوانی بگذشت

در ظاهر اگر دست نظر کوتاه است

دل را همه جا یاد تو خضر راه است

از روز و شبم وصل تو خاطر خواه است

خورشید گواه است و سحر آگاه است

گردون حشمی ز پایه‌ی زفعت اوست

دریا نمی از ترشح نعمت اوست

خورشید که داد چرخ بر سر جانش

پژمرده گلی ز گلشن قدرت اوست

مسکین دلم از خلق وفائی می‌جست

گمره شده بود، رهنمائی می‌جست

ماننده‌ی آن مرد ختائی که به بلخ

برکرد چراغ و آشنائی می‌جست