دیوان اشعار حافظ ( رباعیات )

بگذار تا ز شارع میخانه بگذریم

کز بهر جرعه‌ای همه محتاج این دریم


روز نخست چون دم رندی زدیم و عشق

شرط آن بود که جز ره آن شیوه نسپریم


جایی که تخت و مسند جم می‌رود به باد

گر غم خوریم خوش نبود به که می‌خوریم


تا بو که دست در کمر او توان زدن

در خون دل نشسته چو یاقوت احمریم


واعظ مکن نصیحت شوریدگان که ما

با خاک کوی دوست به فردوس ننگریم


چون صوفیان به حالت و رقصند مقتدا

ما نیز هم به شعبده دستی برآوریم


از جرعه تو خاک زمین در و لعل یافت

بیچاره ما که پیش تو از خاک کمتریم


حافظ چو ره به کنگره کاخ وصل نیست

با خاک آستانه این در به سر بریم

خیز تا خرقه صوفی به خرابات بریم

شطح و طامات به بازار خرافات بریم


سوی رندان قلندر به ره آورد سفر

دلق بسطامی و سجاده طامات بریم


تا همه خلوتیان جام صبوحی گیرند

چنگ صبحی به در پیر مناجات بریم


با تو آن عهد که در وادی ایمن بستیم

همچو موسی ارنی گوی به میقات بریم


کوس ناموس تو بر کنگره عرش زنیم

علم عشق تو بر بام سماوات بریم


خاک کوی تو به صحرای قیامت فردا

همه بر فرق سر از بهر مباهات بریم


ور نهد در ره ما خار ملامت زاهد

از گلستانش به زندان مکافات بریم


شرممان باد ز پشمینه آلوده خویش

گر بدین فضل و هنر نام کرامات بریم


قدر وقت ار نشناسد دل و کاری نکند

بس خجالت که از این حاصل اوقات بریم


فتنه می‌بارد از این سقف مقرنس برخیز

تا به میخانه پناه از همه آفات بریم


در بیابان فنا گم شدن آخر تا کی

ره بپرسیم مگر پی به مهمات بریم


حافظ آب رخ خود بر در هر سفله مریز

حاجت آن به که بر قاضی حاجات بریم

بیا تا گل برافشانیم و می در ساغر اندازیم

فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم


اگر غم لشکر انگیزد که خون عاشقان ریزد

من و ساقی به هم تازیم و بنیادش براندازیم


شراب ارغوانی را گلاب اندر قدح ریزیم

نسیم عطرگردان را شِکَر در مجمر اندازیم


چو در دست است رودی خوش بزن مطرب سرودی خوش

که دست افشان غزل خوانیم و پاکوبان سر اندازیم


صبا خاک وجود ما بدان عالی جناب انداز

بود کان شاه خوبان را نظر بر منظر اندازیم


یکی از عقل می‌لافد یکی طامات می‌بافد

بیا کاین داوری‌ها را به پیش داور اندازیم


بهشت عدن اگر خواهی بیا با ما به میخانه

که از پای خمت روزی به حوض کوثر اندازیم


سخندانیّ و خوشخوانی نمی‌ورزند در شیراز

بیا حافظ که تا خود را به ملکی دیگر اندازیم

صوفی بیا که خرقه سالوس برکشیم

وین نقش زرق را خط بطلان به سر کشیم


نذر و فتوح صومعه در وجه می‌نهیم

دلق ریا به آب خرابات برکشیم


فردا اگر نه روضه رضوان به ما دهند

غلمان ز روضه حور ز جنت به درکشیم


بیرون جهیم سرخوش و از بزم صوفیان

غارت کنیم باده و شاهد به بر کشیم


عشرت کنیم ور نه به حسرت کشندمان

روزی که رخت جان به جهانی دگر کشیم


سر خدا که در تتق غیب منزویست

مستانه‌اش نقاب ز رخسار برکشیم


کو جلوه‌ای ز ابروی او تا چو ماه نو

گوی سپهر در خم چوگان زر کشیم


حافظ نه حد ماست چنین لاف‌ها زدن

پای از گلیم خویش چرا بیشتر کشیم

دوستان وقت گل آن به که به عشرت کوشیم

سخن اهل دل است این و به جان بنیوشیم


نیست در کس کرم و وقت طرب می‌گذرد

چاره آن است که سجاده به می بفروشیم


خوش هواییست فرح بخش خدایا بفرست

نازنینی که به رویش می گلگون نوشیم


ارغنون ساز فلک رهزن اهل هنر است

چون از این غصه ننالیم و چرا نخروشیم


گل به جوش آمد و از می نزدیمش آبی

لاجرم ز آتش حرمان و هوس می‌جوشیم


می‌کشیم از قدح لاله شرابی موهوم

چشم بد دور که بی مطرب و می مدهوشیم


حافظ این حال عجب با که توان گفت که ما

بلبلانیم که در موسم گل خاموشیم

ما شبی دست برآریم و دعایی بکنیم

غم هجران تو را چاره ز جایی بکنیم


دل بیمار شد از دست رفیقان مددی

تا طبیبش به سر آریم و دوایی بکنیم


آن که بی جرم برنجید و به تیغم زد و رفت

بازش آرید خدا را که صفایی بکنیم


خشک شد بیخ طرب راه خرابات کجاست

تا در آن آب و هوا نشو و نمایی بکنیم


مدد از خاطر رندان طلب ای دل ور نه

کار صعب است مبادا که خطایی بکنیم


سایه طایر کم حوصله کاری نکند

طلب از سایه میمون همایی بکنیم


دلم از پرده بشد حافظ خوشگوی کجاست

تا به قول و غزلش ساز نوایی بکنیم

ما نگوییم بد و میل به ناحق نکنیم

جامه کس سیه و دلق خود ازرق نکنیم


عیب درویش و توانگر به کم و بیش بد است

کار بد مصلحت آن است که مطلق نکنیم


رقم مغلطه بر دفتر دانش نزنیم

سر حق بر ورق شعبده ملحق نکنیم


شاه اگر جرعه رندان نه به حرمت نوشد

التفاتش به می صاف مروق نکنیم


خوش برانیم جهان در نظر راهروان

فکر اسب سیه و زین مغرق نکنیم


آسمان کشتی ارباب هنر می‌شکند

تکیه آن به که بر این بحر معلق نکنیم


گر بدی گفت حسودی و رفیقی رنجید

گو تو خوش باش که ما گوش به احمق نکنیم


حافظ ار خصم خطا گفت نگیریم بر او

ور به حق گفت جدل با سخن حق نکنیم

سرم خوش است و به بانگ بلند می‌گویم

که من نسیم حیات از پیاله می‌جویم


عبوس زهد به وجه خمار ننشیند

مرید خرقه دردی کشان خوش خویم


شدم فسانه به سرگشتگی و ابروی دوست

کشید در خم چوگان خویش چون گویم


گرم نه پیر مغان در به روی بگشاید

کدام در بزنم چاره از کجا جویم


مکن در این چمنم سرزنش به خودرویی

چنان که پرورشم می‌دهند می‌رویم


تو خانقاه و خرابات در میانه مبین

خدا گواه که هر جا که هست با اویم


غبار راه طلب کیمیای بهروزیست

غلام دولت آن خاک عنبرین بویم


ز شوق نرگس مست بلندبالایی

چو لاله با قدح افتاده بر لب جویم


بیار می که به فتوی حافظ از دل پاک

غبار زرق به فیض قدح فروشویم

بارها گفته‌ام و بار دگر می‌گویم

که من دلشده این ره نه به خود می‌پویم


در پس آینه طوطی صفتم داشته‌اند

آن چه استاد ازل گفت بگو می‌گویم


من اگر خارم و گر گل چمن آرایی هست

که از آن دست که او می‌کشدم می‌رویم


دوستان عیب من بی‌دل حیران مکنید

گوهری دارم و صاحب نظری می‌جویم


گر چه با دلق ملمع می گلگون عیب است

مکنم عیب کز او رنگ ریا می‌شویم


خنده و گریه عشاق ز جایی دگر است

می‌سرایم به شب و وقت سحر می‌مویم


حافظم گفت که خاک در میخانه مبوی

گو مکن عیب که من مشک ختن می‌بویم

گر چه ما بندگان پادشهیم

پادشاهان ملک صبحگهیم


گنج در آستین و کیسه تهی

جام گیتی نما و خاک رهیم


هوشیار حضور و مست غرور

بحر توحید و غرقه گنهیم


شاهد بخت چون کرشمه کند

ماش آیینه رخ چو مهیم


شاه بیدار بخت را هر شب

ما نگهبان افسر و کلهیم


گو غنیمت شمار صحبت ما

که تو در خواب و ما به دیده گهیم


شاه منصور واقف است که ما

روی همت به هر کجا که نهیم


دشمنان را ز خون کفن سازیم

دوستان را قبای فتح دهیم


رنگ تزویر پیش ما نبود

شیر سرخیم و افعی سیهیم


وام حافظ بگو که بازدهند

کرده‌ای اعتراف و ما گوهیم