ديوان اشعار ابوسعید ابوالخیر

شاهی‌طلبی برو گدای همه باش

بیگانه زخویش و آشنای همه باش


خواهی که ترا چو تاج بر سر دارند

دست همه گیر و خاک پای همه باش

از قد بلند یار و زلف پستش

وز نرگس بی خمار بی می‌مستش


ترسا بکلیسیای گبرم بینی

ناقوس بدستی و بدستی دستش

دل جای تو شد و گر نه پر خون کنمش

در دیده تویی و گر نه نه جیحون کنمش


امید وصال تست جان را ورنه

از تن به هزار حیله بیرون کنمش

سودای توام در جنون می زد دوش

دریای دو دیده موج خون میزد دوش


در نیم شبی خیل خیال تو رسید

ورنه جانم خیمه برون میزد دوش

دارم گنهان ز قطره باران بیش

از شرم گنه فگنده‌ام سر در پیش


آواز آید که سهل باشد درویش

تو در خور خود کنی و ما در خور خویش

در خانه خود نشسته بودم دلریش

وز بار گنه فگنده بودم سر پیش


بانگی آمد که غم مخور ای درویش

تو در خور خود کنی و ما در خور خویش

شوخی که به دیده بود دایم جایش

رفت از نظرم سر و قد رعنایش


گشت از پی او قطره ز نان مردم چشم

چندان که زاشک آبله شد بر پایش

آتش بدو دست خویش بر خرمن خویش

چون خود زده‌ام چه نالم از دشمن خویش


کس دشمن من نیست منم دشمن خویش

ای وای من و دست من و دامن خویش

پیوسته مرا ز خالق جسم و عرض

حقا که همین بود و همینست غرض


کان جسم لطیف را به خلوتگه ناز

فارغ بینم همیشه ز آسیب مرض

ای بر سر حرف این و آن نازده خط

پندار دویی دلیل بعدست بخط


در جملهٔ کاینات بی سهو و غلط

یک عین فحسب دان و یک ذات فقط