معرفی و نقد کتاب

«کتاب‌شناسی ادبیات داستانی معاصر فارسی: از مشروطه تا سال 1389»

انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی
620 صفحه
شمارگان هزار نسخه
قیمت 12هزار تومان
این مجموعه شامل هفت‌هزار و 69 مدخل است که به ترتیب الفبایی نام مولف مرتب شده‌اند. ذیل هر مدخل آثار نویسنده نیز با ترتیب الفبایی فهرست شده و مکمل آن نیز نمایه‌ای است حاوی فهرست عناوین آثار با ذکر نام نویسنده.
در این فهرست مجموعا مشخصات کتاب‌شناختی 14هزار و 46 اثر درج شده است و شروع آن از سال 1246 خورشیدی، یعنی از زمان نگارش «حکایت پیر و جوان» از ناصرالدین‌شاه قاجار در نظر گرفته شده ‌است.
در این اثر به قلمروهای نزدیک به حوزه ادبیات داستانی، از جمله ادبیات کودکان و نوجوانان پرداخته نشده‌ است. مجموعه‌هایی نیز که گردآورندگانی غیر از خود نویسنده آن‌ها را فراهم آورده‌اند و شامل انواع گزیده‌ها و گلچین‌ها می‌شود، در این فهرست وارد نشده ‌است.
منبع اصلی این فهرست در کار گردآوری آثار، فهرست‌گان کتابخانه ملی ایران بوده، اما آثار داستانی که در کشورهای دیگر نیز منتشر شده‌اند در این فهرست گنجانده شده‌اند که تعداد آن‌ها به 176 اثر می‌رسد. این آثار شامل کتاب‌هایی است که تا سال 1388 در خارج از ایران انتشار یافته‌اند. از این میان، 72 عنوان از آثار مذکور نیز در کشور سوئد به چاپ رسیده‌اند.
«کتاب‌شناسی ادبیات داستانی معاصر فارسی: از مشروطه تا سال 1389»، به سرپرستی فریده رازی و با همکاری عذرا شجاع‌کریمی و آزاده گلشنی، از پژوهشگران گروه ادبیات معاصر فرهنگستان، گردآوری شده است.

http://img.tebyan.net/big/1390/06/13...3320525564.jpg
«فرهنگ درست‌نویسی سخن»

دکتر حسن انوری – دکتر یوسف عالی عباس‌آباد
انتشارات سخن
تیراژ 5500 نسخه
474 صفحه
قیمت 5500 تومان
موضوع درست‌نویسی، موضوع جدال میان ادیبان و زبان‌شناسان است. ادیبان، هر آن‌چه را که زبان معیار حافظ و سعدی و بیهقی نباشد، ورودش را به حوزه زبانی نمی‌پذیرند، یا اگر بپذیرند با اکراه می‌پذیرند. زبان‌شناسان اما، چون با زبان –به طور کلی و نه فقط به شکل ادبی- و تحولات آن سر و کار دارند و واقعیتِ ملموسِ به دنیا آمدن، کودکی، رشد، بلوغ، جاافتادگی، پیری، و مرگ کلمات و عبارات را می شناسند، چنین عقیده‌ای ندارند و تکوین و تکامل زبان و کلمه را امری طبیعی و مطابق با نیاز انسان برای انتقال پیام می‌دانند.
اما در این کتاب با چه نکاتی روبرو می‌شویم؟ به عنوان نمونه، کلمه روحانیت -که این روزها کاربرد بسیار دارد- در اصل کلمه spirituals انگلیسی است. توضیح این کلمه در کتاب چنین آمده است:
«این واژه در فارسی به معنی «جنبه روحانی داشتن»، «صفا، پاکی، تقدس، معنویت» و «روحانی بودن» است و به کار بردن آن در معنی «مجموعه روحانیان و دانشمندان دینی» بر اثر گرته‌برداری از زبان انگلیسی است در زبان معیار بهتر است از این نوع استعمال پرهیز کنیم: نمونه غیر معیار: روحانیت، بعد از انقلاب 1357 رشته امور را به دست گرفتند. نمونه معیار: [در ماه رمضان] هر چند برای بچه بیدار شدن کار آسانی نبود ولی سحر روحانیتی (معنویتی) داشت (ندوشن: روزها 1/155). نمونه معیار: جد مادری‌ام از روحانیت (روحانی بودن) جز لباس و نام (امام جمعه) چیزی نداشته بود (ندوشن: روزها 1/48)» (صص 164 و 165).
در این کتاب علاوه بر درست و غلط کلمات و اصطلاحات ما شاهد فصلی هستیم با عنوان «نمونه‌هایی از نثر فصیح فارسی (زبان معیار)» که در آن بخش‌هایی از متون نثر دکتر پرویز ناتل خانلری، محمدعلی فروغی، محمدعلی اسلامی ندوشن، نجف دریابندری، غلامحسین یوسفی، احسان یارشاطر، احمد آرام، امیرحسین آریان‌پور، عبدالحسین زرین‌کوب، و محمد قاضی آمده است.

معرفی مختصر کتاب های : «ذِن در هنر نویسندگی‌« ، «فرهنگ درست‌نویسی سخن»و «کتاب‌شناسی ادبیات داستانی معاصر فارسی: از مشروطه تا سال 1389».
http://img.tebyan.net/big/1390/06/76...6645514243.jpg
«ذِن در هنر نویسندگی‌«

ری برادبری
مترجم: پرویز دوایی
انتشارات جهان کتاب
110 صفحه
شمارگان 1100 نسخه
قیمت 2500 تومان
«بزرگمرد ادبیات فانتزی» و «یکی از نوابغ زنده ادبیات امروز آمریکا» از القاب ری برادبری است.
«ذن در هنر نویسندگی» را باید حدیث نفس این نویسنده دانست که در آن، از چگونه نویسنده شدن خود و فراز و نشیب‌های این راه، سخن گفته است و تجربیات و توصیه‌های خود را به نویسندگان جوان و کسانی که می‌خواهند قدم در این راه بگذارند، بیان کرده است.
«کودک درون من»، «رمان دوپولی»، «نسخه‌ای برای زیستن/ نوشتن ...»، «نشاط نوشتن»، «ذن در هنر نویسندگی»، «اندر آداب نگهداری از فرشته الهام»، «بر دوش غول‌ها» و «شراب قاصدک» از عناوین سرفصل‌های این کتاب هستند.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
آثار من روی عطش و نیاز، روی شعف و لذت خود را نویسانده‌اند... نویسنده جامی است که مدام و بی‌صدا در حال پر شدن است. نکته در این است که بدانیم چه موقعی خود را کمی کج کنیم و بگذاریم تا ماده درون جام سرازیر شود...

لذت خواندن کتاب‌های مصور


http://img.tebyan.net/big/1389/08/20...6620211663.jpg
اشاره: اگر کودکان در سنین پایین با کتاب آشنا شده و از مطالعه‌ی آن لذت ببرند، به طور حتم در سنین بالا نیز این کار را ادامه داده و مطالعه‌ی کتاب، یکی از عادات همیشگی آن‌ها خواهد شد. در این میان کتاب‌های مصور، مناسبت‌ترین انتخاب برای کودکان هستند که والدین می‌توانند با تهیه کردن آن‌ها، فرزندانشان را با مطالعه آشنا سازند.
اگرچه قیمت بالای کتاب‌های مصور نسبت به کتاب‌های ساده تا حدودی والدین را از خرید این کتاب ها برای فرزندانشان منع می کند، اما والدین نباید از اهمیت کتاب‌های مصور غافل شوند، چرا كه با استفاده از قوه بینایی، قوه تخیل کودک فعال می شود.
هنگامی که فرزندان از والدینشان می خواهند تا برایشان کتاب مصور بخرند آنها در پاسخ می گویند که این کتاب مناسب سن تو نیست و تو دیگر بزرگ شده ای و می توانی خودت کتاب بخوانی.
حتی در بعضی کشورها، معلمان و کتابداران نیز کتاب‌های مصور را برای بچه های بالاتر از سن 6-5 سال مناسب نمی‌دانند. آن‌ها عقیده دارند که اگر کودکی سواد خواندن داشته باشد باید کتابی را انتخاب کند که پر از متن باشد و انتخاب کتاب مصور معنایی جز تنبلی ندارد.
برخی از والدین ناخواسته به توانایی‌های فرزندشان لگد می زنند و دوست دارند تا آنها را در جهت مطلوب خودشان هدایت کنند؛ یا این که نداشته های خود را در فرزندشان می‌بینند و دوست دارند آنچه را که مورد علاقه‌شان است فرزندشان داشته باشد


اما کارشناسان معتقدند یک کتاب اگر برای کودکی لذتبخش باشد آن کودک از والدین بارها و بارها می خواهد تا آن را برایش بخواند. یا حتی اگر این کتاب مصور باشد والدین موظفند تا تصاویر این کتاب را برای فرزندشان توضیح دهند و از او بخواهند تا به دقت به تصاویر نگاه کند و با یکدیگر درباره آن صحبت کنند.
کودک با دیدن عکس های کتاب فکر می کند. شاید آن را هرگز به زبان نیاورد و ما هرگز از آن چیزی متوجه نشویم، اما این تصویر در ذهن او نقش می بندد و قوه تخیل و ادراکش را فعال می كند.
برخی از والدین ناخواسته به توانایی‌های فرزندشان لگد می زنند و دوست دارند تا آنها را در جهت مطلوب خودشان هدایت کنند؛ یا این که نداشته های خود را در فرزندشان می‌بینند و دوست دارند آنچه را که مورد علاقه‌شان است فرزندشان داشته باشد و آنها را از 4-5 سالگی تشویق می کنند تا کتابهایی با متن های سنگین بخوانند، اما آنها باید بدانند که آیا فرزندان آنها آنچه را که می خوانند می فهمند.
کتاب های مصور، به افزایش قوه تخیل و ادراک کودک کمک می کند و بسیاری فشارها را از روی کودکان كاهش می‌دهد. بسیاری از کتاب های مصور دارای نقاط پیچیده‌اند که ما قادر به درک آنها نیستیم و باعث افزایش توانایی های خواندن و مهارت های قوه ادراک می شود و حتی گاهی بزرگترها نیز به کتاب های مصور نیاز دارند.

تندتر از اونه که یواش باشه


http://img.tebyan.net/big/1389/09/51...4201194193.jpg
رمان کودک و نوجوان عمر زیادی میان بچه‌های ایرانی ندارد. با گذر از ترجمه‌های فراوانی از آثار اندرسن، دال یا مک دونالد، روبرویتان آثار نویسندگان باسابقه مثل فریبا کلهر قرار می‌گیرد.
به گزارش ایبنا، از دهه شصتی که کلهر و اصولاً نسل جدید نویسندگان کودک و نوجوان کارشان را شروع کردند، سال‌های زیادی می‌گذرد و اکنون پس از نوشتن «دختر آئینه پوش»، «سالومه و خرگوشش»، «ماشینی که خیابان می‌خورد» یا «نردبان هزار پله» و «آقای هندوانه»، کلهر به رمان کودک «تندتر از اونه که یواش باشه» رسیده است.
یکی دو ماهی بیشتر از انتشارش آخرین اثر كلهر نمی‌گذرد و هنوز گذر منتقدان به آخرین کتاب کلهر نرسیده است؛ نویسنده خود در وبلاگش نوشته كه وقتی سایت انتشارات پیدایش را بررسی می‌كرده، متوجه انتشار كتابش شده است.
کلهر می‌گوید، نوشتن کتاب‌هایی را شروع کرده که پیش از نگارش، طرح خاصی برای آن‌ها ندارد و تنها با جریان سیالی از داشته‌های ذهنی وارد آن‌ها می‌شود؛ «تندتر از اونه که یواش باشه» از همین گونه است.
نویسنده خود در وبلاگش نوشته كه وقتی سایت انتشارات پیدایش را بررسی می‌كرده، متوجه انتشار كتابش شده است


گربه‌ای که با موتورش در خیابان‌ها گاز می‌دهد و در مسیر پر پیچ و خم شهر اتفاق‌هایی می‌افتد که کشش لازم را برای همراه کردن بچه‌ها دارد، اما رمان وارد نگاه و قلم منسجم ذهنی نمی‌شود. مجموعه‌ای از اتفاقات به قول بزرگترها اکشن که کودک امروز آن‌ها را می‌پسندد.
کلهر مخاطب را خوب هدف گرفته، اما موضوع این است که آیا بچه‌ها بازی‌های مفهومی این رمان را همچون بازی‌ها زبانی و ماجراجویانه آن دوست دارند؟ رمان بزرگسال درک صحیح و کاملی از مفهوم بر پایه لذت را دنبال می‌کند، اما در رمان کودک و نوجوان، مفاهیم کم رنگ می‌نمایند؛ چون که اصولا بچه‌ها ماجرا و داستان را در زوایای رو و آشکار پی می‌گیرند و گاه از مفهوم گریزان‌اند.
در صفحه ابتدایی رمان با عنوان «قبل از همه چیز» نوشته شده: «به نظر من همه چیز و همه جا و همه کس خیلی سریع‌تر از چیزی که تا حالا گفته شده تغییر می‌کند و عوض می‌شود و تازه سرعت این تغییر روز به روز هم بیشتر می‌شود...» این همان مفهومی است که کلهر در زیر و روی اثر دنبال می‌کند.
کلهر مخاطب را خوب هدف گرفته، اما موضوع این است که آیا بچه‌ها بازی‌های مفهومی این رمان را همچون بازی‌ها زبانی و ماجراجویانه آن دوست دارند؟


تصاویر رمان، اثر تصویرسازی موفق است که انتشار کتاب را هیچ گاه ندید؛ مرحوم علی نامور از نقاشی‌هایی با مداد سیاه برای کار استفاده کرده، اما این سیاهی‌ها هیچگاه حس خشونت یا تلخی به کودک نمی‌نمایاند.
هماهنگی متن و تصویر، نکته مهمی است که تصویرگری گاه جشنواره‌پسند این روزهای ایران از آن غافل مانده و این کتاب نمونه موفقی از این هماهنگی در عین مدرن بودن تصاویر است.
«این قصه درباره همه چیز است. یعنی درباره موضوع مهمی به اسم تغییر که قرن‌هاست فیلسوفان را به خودش مشغول کرده! یعنی درباره اینکه هیچ چیز در دنیا قطعی نیست...» اصلاً خودتان قصه را بخوانید.
رمان "تندتر از اونه که یواش باشه" در 2000 نسخه و با قیمت 3500 تومان وارد بازار کتاب شده است.

کمیک استریپ چگونه شکل گرفت


http://img.tebyan.net/big/1389/09/53...1694158158.jpg
تن تن را اگر با چشم درک نکرده باشیم، اسمش را شنیده ایم؛ همان جوانک خبرنگاری که جلوی موهایش را بالا می داد و ماجراجویی می کرد. خیلی ها او را با انیمیشنی که از او ساخته شده است می شناسند.
حالا ماجرا این است که بدانیم تن تن، یک کمیک استریپ یا به زبان خودمانی یک داستان مصور است. داستان مصور یا کمیک استریپ، نقاشی یا مجموعه ای از نقاشی های دنباله دار است که ماجرایی را روایت می‌کنند.
این کمیک ها معمولا در دوره های مرتبی به چاپ می رسند. تن تن هم نخستین بار به عنوان دو کتاب و در مجله ای فرانسوی به نام «لوپتی ونتیم» به چاپ می رسید. کارتونیست مجموعه تن تن، "ژورژ رمی" است که فرانسوی های هموطنش، او را به اختصار، «هرژه» می خواندند.
کمیک اولین بار در کشور های آلمان و انگلستان پا گرفت. اولین کمیک های امریکایی در قرن بیستم شکل گرفتند. دیالوگ ها درون بالن ها گفته می شد. برای نشان دادن غافلگیری شخصیت های یک داستان، از علامت تعجب روی کله ها استفاده شد و برخی از لغات مثل «آخ و پاخ» برای بیان حالات یا ضربات استفاده می شد که امروز نیز کاربرد دارد.
از معروف ترین کمیک های روزنامه ای جهان می توان به گارفیلد- همان گربه تنبلی که حتما کارتونش را هم دیده اید- اشاره کرد. در ایران خودمان هم می توان از کمیک های هفته نامه همشهری جوان یا مجله چلچراغ مثال زد


اولین کتاب کمیک بر اساس مجموعه ای از کمیک استریپ های روزنامه ای شکل گرفت. همان طور که از نام کمیک بر‌می‌آید، محتوای داستان های مصور اساسا مطالب خنده دار است. اولین کمیک استریپ هایی که در دهه ی 1930 پا به عرصه وجود گذاشتند، ماجراهای خنده دار و ماجراجویانه قهرمانانی چون "باک راجرز"، "تارزان" و "تن تن" بودند. البته امروزه همه ی داستان های مصور، صرفا طنز آمیز نیستند و ماندن نام کمیک در نام آنها صرفا جنبه ای تاریخی و سنتی دارد.
اکنون با وجود تغییرات عمده ای که در نوع طراحی، موضوع، انتخاب زاویه دید و دیگر مشخصه های داستان مصور به وجود آمده و این هنر روایت گری را از گذشته خود بسیار متفاوت و متمایز کرده، هنوز نام کمیک روی آن باقی مانده است، در حالی که مایه طنز تنها در شاخه خاصی از این هنر به کار گرفته می شود. یکی از انواع داستان های مصور، کمیک های روزنامه ای است که معمولا در روزنامه ها و نشریات فرهنگی منتشر می شوند و معمولا دارای تکه تصویرها یا اسلایدهای کمی هستند و اغلب دنباله دار نیستند.
از معروف ترین کمیک های روزنامه ای جهان می توان به گارفیلد- همان گربه تنبلی که حتما کارتونش را هم دیده اید- اشاره کرد. در ایران خودمان هم می توان از کمیک های هفته نامه همشهری جوان یا مجله چلچراغ مثال زد. کمیک مجله‌ای، دسته ی دیگری از انوع داستان های مصور است. این دسته از کمیک ها که هر هفته، هر ماه و هر روز منتشر می شوند، معمولا تعداد صفحه های معقولی حدود 20، 30 یا 40 صفحه را در مجله اشغال می کنند و در دو یا سه شماره به پایان می رسند.
"مهدی ترابی مهربانی" کوشیده است تا در کتاب «تاریخچه تحلیلی کمیک استریپ» ضمن روایت تاریخ شکل گیری کمیک استریپ، زمینه های تحلیلی و اجتماعی انواع و اقسام کمیک استریپ را هم بکاود


با این که کمیک استریپ ها سرگرم کننده و جذابند و مخاطب را دقایقی یا ساعتی به یک صفحه ی روزنامه یا صفحات یک مجله پیوند می زنند، نباید آنها را پیش پا افتاده انگاشت. اساسا کمیک ها از همان ابتدای حیات خود با مقاصد اجتماعی یا سیاسی در آمیخته بودند. مثلا داستان تن تن، از همان روزهای اول انتشارش در مجله ی «لوپتی ونتیم» پیام هایی استعماری و نژاد پرستانه را به نفع استیلای فرهنگ غربی القا می کرد و زمانی این ویژگی اش چنان شور شد که خوانندگان و منتقدان بسیاری، کارتونیست تن تن، هرژه را با حرف ها و یادداشت های انتقادیشان سخت نواختند.
کتاب «تاریخچه تحلیلی کمیک استریپ» نوشته‌ی مهدی ترابی مهربانی می‌کوشد تا ضمن روایت تاریخ شکل گیری کمیک استریپ، زمینه های تحلیلی و اجتماعی انواع و اقسام کمیک استریپ را هم بکاود؛ مثلا این که چرا و از کجا کمیک استریپ پا به عرصه جهان گذاشته است؟ نسل های مختلف کمیک استریپ در امریکا، به چه خاطر به ترتیب وارد عرصه رسانه ها شدند؟ با خواندن این تحقیق، با احوالات آشکار و پنهان بسیاری از قهرمانانی که از قضا بعد ها در فیلم یا سریال های کارتونی هم دیده شده‌اند، آشنا می شویم.

کفش‌های کودکی ام‌ هنوز تنگ نیست
حرف‌های خودمانی هوشنگ مرادی کرمانی در تولد 67سالگی:

هوشنگ مرادی کرمانی به مناسبت زادروز 67سالگی‌اش از کودکی‌ و نوشتن گفت؛ این‌که کودکی‌اش هنوز با اوست و کفش‌های کودکی‌ هنوز به پایش تنگ نشده است.



من اولین بچه‌ی پدر و مادرم هستم. در روستای کوچکی به دنیا آمدم، مادرم در 17سالگی مرا به دنیا آورد و در 20سالگی مرد و من او را اصلا به یاد ندارم. بعد از آن، پدرم ناراحتی روانی گرفت و پدربزرگ و مادربزرگم مرا بزرگ کردند. با بچه‌های دیگر کم‌تر ارتباط برقرار می‌کردم و نوشتن از آن‌جا برایم شروع شد.

چیزهایی که در دوروبرم می‌دیدم‌، برایم به گونه‌ای دیگر بود. نگاهم با بچه‌های دیگر فرق داشت و با نوعی کنجکاوی همراه بود. وقتی بچه بودم، سقف حمام عمومی را که گچی بود و قسمت‌هایی از گچ‌هایش ریخته بود، در شکل‌های مختلفی می‌دیدم؛ مانند آهو‌، لاک‌پشت‌ و مار بود و برای این اشکال، قصه‌هایی می‌گفتم و برای بچه‌ها تعریف می‌کردم.

نوشتن از نوشتن شروع نمی‌شود. قبل از هر قالبی،‌ نوشته در ذهن شکل می‌گیرد. نوشتن برای من مقابله‌ای بود با تنهایی، با بی‌کسی‌، با تحقیر و گرسنگی‌های آن زمان. در واقع، نوشتن من مقابله با مشکلاتی بود که در کودکی داشتم. حتی هنوز هم این‌ها با من همراه هستند و هنوز در سرم هستند. من که نمی‌توانم سرم را عوض کنم. اگر من این‌ها را نمی‌نوشتم، شاید می‌ترکیدم. نوشتن برای من، مادر‌، خواهر‌، برادر‌، دوست و هر کسی بود که حرف‌های مرا گوش می‌داد و تحقیرم نمی‌کرد.

فکر نمی‌کردم آثارم این‌قدر مورد استقبال قرار بگیرد؛ چون برنامه‌ریزی‌ای برای موفقیت نداشتم. اما یک چیزهایی در اثر هنری وجود دارد که می‌تواند موفقیت هر هنرمند را تضمین کند. اولین موضوع، صداقت است. اگر اثری را برای به دست آوردن موضوعی در بیرونش ننوشته باشی‌، مورد پسند قرار می‌گیرد. اگر همان‌طور که راحت حرف زدی، بنویسی، با اثرت یک‌جور همذات‌پنداری می‌شود.

اگر بخواهند کارهای مرا غربال کنند و واژه‌ای را از آن بیرون بیاورند،‌ آن واژه «صداقت» است. در هرچه نوشته‌ام، صداقت داشتم و برای نوشتن چیزی از کسی سفارش نگرفتم. با فکر خودم و با حس خودم به درون خواننده رفتم و اگر موفقیتی بوده‌، همه حاصل آن صداقت است.
نوشتن از نوشتن شروع نمی‌شود. قبل از هر قالبی،‌ نوشته در ذهن شکل می‌گیرد. نوشتن برای من مقابله‌ای بود با تنهایی، با بی‌کسی‌، با تحقیر و گرسنگی‌های آن زمان. در واقع، نوشتن من مقابله با مشکلاتی بود که در کودکی داشتم. حتی هنوز هم این‌ها با من همراه هستند و هنوز در سرم هستند.

وقتی صداقت را تحسین کنید، مانند درختی می‌شود که شاخ و برگ درمی‌آورد. وقتی شما هیچ‌کس را برای گفتن حرف‌تان پیدا نمی‌کنید و همواره به دلیل پدر بیمار روانی و نداشتن مادر تحقیر می‌شوید،‌ منزوی می‌شوید و به درون خودتان می‌روید. اما باید همه‌ی این حس‌ها را جایی خرج کرد. هرکس دوستی دارد که می‌تواند با او با صداقت حرف بزند. من هیچ‌گاه دوست نزدیکی نداشتم که با او صادق باشم. اکنون هم با این‌که خانواده، همسر و فرزندان خوبی دارم؛ اما گویی دیواری نازک و شیشه‌یی بین من و آن‌ها وجود دارد که من فقط توی کاغذ می‌توانم این حس را کنار بگذارم.‌ همه‌ی حس من در نوشتن رفته است.

هرگز توی کوچه بازی نکرده‌ام و هیچ بازی‌ای بلد نیستم. توی مدرسه همیشه روی نیمکتی می‌نشستم که نزدیک پنجره باشد؛ زیرا پدرم می‌آمد توی حیاط مدرسه و آواز می‌خواند. وقتی او می‌آمد، معلم می‌گفت‌، « برو پدرت را ببر خانه». همواره نزدیک پنجره می‌نشستم که وقتی پدرم وارد حیاط شد، قبل از این‌که معلم به من بگوید، خودم از در بیرون بزنم و پدرم را به خانه ببرم. وقتی پدرم گم می‌شد، این فقط من بودم که می‌توانستم او را پیدا کنم و راضی‌اش کنم که به خانه برگردد. او بی‌آزار و مظلوم بود؛ اما به شدت افسرده شده بود.

برای بچه‌ها و آن‌هایی که دل کودکانه‌ای دارند، می‌نویسم. قبل از انقلاب، برای رادیو می‌نوشتم. در واقع، در برنامه‌ی خانواده‌ی رادیو که برای بزرگ‌ترها پخش می‌شد، نمایشنامه می‌نوشتم. توی این برنامه پیشنهاد خلق شخصیتی مانند مجید را دادم که بچه یتیم و تنها بود و با مادربزرگش زندگی می‌کرد. این داستان زیربنای تلخی داشت؛ اما در ظاهر، طنز بود. سال‌های 53 تا 58 به مدت چهار سال این برنامه را ادامه دادم؛ بنابراین این برنامه که قرار بود 13 قسمت باشد، چهار سال ادامه پیدا کرد. در این داستان‌ها، خاطرات خودم را همراه با تخیلاتم می‌نوشتم. در واقع، در این برنامه که «خاطرات مجید» نام داشت، بچه‌ها مرا پیدا کردند. این برنامه، برنامه‌ی کودک نبود؛ برنامه‌ی خانواده بود؛ اما بچه‌ها مخاطب آن شدند. هنوز هم برخی می‌گویند، مجید رادیو از نوشته و فیلمش بهتر بود. این شد که به تدریج من نویسنده‌ای شدم که مخاطبانش کودکان هم هستند.

این‌ها دل بچگی من است. هرگز نتوانستم بزرگ شوم. سنم بالاست؛ اما هنوز کفش‌های بچگی‌ام به پایم تنگ نیست. سؤال‌هایم‌، حرف‌هایم هنوز کودکانه‌ است. من نتوانستم از کودکی‌ام بیرون بزنم. من را از کودکی‌ام درآورده‌اند؛ اما کودکی‌ام را از درون من، بیرون نیاورده‌اند. دو چیز با من است؛ یکی روستا،‌ دیگری کودکی‌ام. خواننده‌ی ایرانی هم با این داستان‌ها که ساده هستند، ارتباط برقرار کرده است. حتا داستان‌های من در ترکیه هم مورد استقبال قرار گرفته؛ چون ما با آن‌ها زمینه‌ی فرهنگی مشترک داریم.

***

هوشنگ مرادی کرمانی متولد شانزدهم شهریورماه سال 1323 در روستای سیوچ از توابع بخش شهداد کرمان است. دوره‌ی دانشکده‌ی هنرهای دراماتیک را در تهران گذرانده و در همین مدت در رشته‌ی مترجمی زبان انگلیسی نیز لیسانس گرفته است. او فعالیت‌های هنری خود را با رادیو کرمان آغاز کرد و بعد این فعالیت را در تهران ادامه داد. نویسندگی را از سال 1347 با مجله‌ی خوشه آغاز کرد. سپس «قصه‌های مجید» را برای برنامه‌ی «خانواده»ی رادیو ایران نوشت، که همین قصه‌ها، جایزه‌ی کتاب برگزیده‌ی سال 1364 را نصیب او کردند.

«بچه‌های قالیباف‌خانه»، «نخل»، «چکمه»، «مشت بر پوست»، «مربای شیرین»، «لبخند انار»، «تنور» و «مهمان مامان»، از دیگر آثار این نویسنده‌اند.

پروانه های اخراجی

نگاهی به مجموعه شعر «پروانه ای از متن خارج می شود»

در همان نخستین برخورد و خوانش این مجموعه شعر ، مهمترین نکته ای که در ذهن خواننده متبادر می شود برجستگی لایه های معنایی و مفهومی آثار عباسی است که با نگاهی منتقدانه نسبت به حوزه های متعدد در جامعه به آنها پرداخته شده است .



پروانه ای از متن خارج می شود/علیرضا عباسی/آهنگ دیگر

«پروانه ای از متن خارج می شود» نام مجموعه شعری است که «آهنگ دیگر» از «علیرضا عباسی» منتشر کرده است.

او خود درباره ی اولین کتاب خود چنین گفته: « در این کتاب 96 صفحه‌ای 56 شعر که رویکرد غالبشان مسائل انسانی و اجتماعی است آورده شده که این شعرهای سپید را در فاصله سال‌های 85 تا 88 سروده‌ام. »

در همان نخستین برخورد و خوانش این مجموعه شعر ، مهمترین نکته ای که در ذهن خواننده متبادر می شود برجستگی لایه های معنایی و مفهومی آثار عباسی است که با نگاهی منتقدانه نسبت به حوزه های متعدد در جامعه به آنها پرداخته شده است . نگاه منتقدانه ای که بی پروا سعی در به چالش کشاندن مسائل و اتفاقات متفاوت در حوزه های اجتماعی، فلسفی و... دارد و در این مسیر با بهره گیری درست از وجوه زیباشناسانه هنر شعر در دنیای مدرن توانسته هم به لحاظ ارائه ی شاعرانه معانی و مفاهیم مد نظرش در شعر موفق عمل کند و هم از جهت وجه ساختاری شعر به مشخصه های فردی در آثارش دست پیدا کند .

بارزترین مشخصه شعرهای عباسی معنا گرایی در مقوله‌های اجتماعی است حتی هنگامی که وی از مایه های تغزل در آثارش بهره می برد .

شاعر این مجموعه بطور مستقیم و بی هیچ حاشیه ای به سراغ پرداخت دغدغه هایی رفته که ذهن او و جامعه پیرامونش را فرا گرفته و برای آنکه بتواند راه ارتباطی درستی بسوی مخاطبانش برای ورود به جهان شاعرانه اش باز کند از زبانی ساده اما نه سطحی بهره می گیرد که از وجوه زیباشناسانه شعر امروز در عمق لایه های معنا‌گرایانه زبان برخوردار است . در این مسیر استفاده از تصویرپردازی عینی و وجه استعاری زبان به خوبی توانسته در پرداخت مضامین و سوژه های معنا‌گرایانه شعرهای عباسی نقش داشته باشد . تصاویری که در ارتباط با مخاطب قابل دریافت و درک هستند و این چه به لحاظ وجه حسی و چه به لحاظ وجه تفکری امیال خواننده را نسبت به خوانش شعر ارضا می کند و حس همذات پنداری را در او بوجود می آورد . شاید این مسئله بدان جهت است که عباسی به سمت پرداخت دغدغه های مشترک در جامعه می رود و آنها را پس از عبور دادن از مسیر حس و اندیشه ی خود وارد آثارش می کند .

با چشم باز / روی مورچه های کارگر پا گذاشت / جامعه کارگری / بهم ریخت / چشم که بست / مورچه های کارگر / استخوان هایش را به لانه بردند .
شاعر این مجموعه بطور مستقیم و بی هیچ حاشیه ای به سراغ پرداخت دغدغه هایی رفته که ذهن او و جامعه پیرامونش را فرا گرفته و برای آنکه بتواند راه ارتباطی درستی بسوی مخاطبانش برای ورود به جهان شاعرانه اش باز کند از زبانی ساده اما نه سطحی بهره می گیرد که از وجوه زیباشناسانه شعر امروز در عمق لایه های معنا‌گرایانه زبان برخوردار است .

نکته ای دیگری که می بایست بدان اشاره کرد این است که اگرچه عباسی با خطر کردن به سمت پرداخت مضامین و سوژه های اجتماعی می رود و با نگاهی منتقدانه سعی دارد آنها را به چالش بکشد اما با هوشیاری توانسته برای تلطیف اینگونه فضاها از وجوه حسی کلمات در شعر امروز استفاده کند و در واقع نوعی تلفیق فضایی را در شعرش بوجود آورد . بدین صورت که خواننده در هنگام خوانش یک شعر با مضمون اجتماعی با نوعی صمیمیت در کلمات و سطور مواجه می شود که در نحوه ارتباط برقرار کردن و درک شعر بسیار تاثیرگذار است .

می توانیم / دیوارها را / تعمیر کنیم / برای آویختن تفنگ / و چسباندن عکس های یادگاری .

گونه ات را پاک کن / وطنم خیس است.

هر روز صبح / گنجشکی روی بند رخت / نشانم می دهد / چگونه باید پشت به آفتاب / به زندگی فکر کنم.


از نکات قابل توجه دیگر در مجموعه شعر « پروانه ای از متن ... » چگونگی شکل گیری ساختار آثار این مجموعه است . ساختاری که در اغلب شعرها از بندهای منقطع تشکیل شده و در هر بند خواننده با فضا و تصویری مستقل روبرو می شود که این فضا‌ها و تصاویر مستقل نهایتا در کلیت شعر با نخ نامریی ارتباط روایی شکل ساختاری منسجمی را بوجود می آورند . بندهای مستقل اما مرتبط با کلیت و محتوای مورد نظر آثار، با توجه به حفظ و انسجام محور اندیشه در شعر هر کدام با ایجاد فضا و تصویری متنوع سعی در نشان دادن زوایای مختلفی از آن اندیشه را دارند . در این بین خواننده هوشیار با ارتباط و درک هر کدام از این بندهای مستقل و همچنین دریافت نخ ارتباطی موجود میان آنها می تواند از کلیت یک اثر لذت ببرد . برای نمونه می توان به شعرهای صفحات 15 ،23 ، 28 ، 34 و ... رجوع کرد .

از دغدغه های برجسته شاعر مسئله فراموشی است که خود مدعای معنا و حضور آن در ذهن مولف است:

«اما در آدم ها / چیزهای زیادی فراموش می شوند / روزهای زیادی حواس پرتی می گیرند / و آدم های زیادی گم می شوند» (ص51)

و بی اعتنایی و بی توجهی نیز خصوصیاتی است که همواره با فراموشی همنشین است ؛ این البته از جانب دیگران سر می زند و به طور معمول من بیگناهم!

در جای جای ِ کتاب می توان به تصاویر و موقعیت هایی برخورد که نشان از شناخت و توانایی های شاعر به واسطه آن دارد، به دور از هرگونه پیچیدگی و یا تظاهر:

«دور از تو / شبیه مردی / گمشده در کوهستانی برفی / راه می روم / و مدام به ردپای رفته ام بر می گردم»(ص47)

شعرِ کوتاهِ خوب، شعری ست که با هر محتوایی در سطرِ آخر در مخاطب ایجاد شگفتی کند، در شعر شماره ی "24" با استفاده از «دست هایی» که در «جیب کودکیِ» شاعر جا مانده است، خواننده را با احتیاط به وحشت وا می دارد: «دستم به آسمان نمی رسد/هراسناک می فهمم/دست‌هایم در جیب کودکی‌ام جا مانده.»

در چند شعر از کتاب بر خلاف جریانِ عمومی کتاب، سیاهی و تلخی را می بینیم، برای مثال شعر شماره ی "42" که شعر رمانتیک-تلخ است. و یا شعرِ شماره ی "44" که با اشاره به یک مثال قدیمی و در نفی آن نوشته شده است:«تک/تک/استخوان‌هام را دور میریزی/و می گویی/وقتِ برادری گذشته است.»

http://img.tebyan.net/big/1390/06/10...1921517315.jpg
معجزه‌ی آفرینش انسان

راهی به سوی خداشناسی
نویسنده: هارون یحیی
مترجم: علیرضا عیاری
ناشر: موسسه فرهنگی منادی تربیت
272 صفحه؛ مصور (رنگی).
قیمت: 6000 تومان
درباره کتاب:

هدف از تالیف این کتاب، صرفا ارائه‌ی اطلاعات زیست‌شناسی درمورد بدن انسان نیست. هدف از بیان مقایسه ها و مثال های جالب، داستان های شگفت انگیز و اطلاعات کامل این کتاب از بین بردن هرگونه برداشت نادرست در مورد اتفاقات شگفت‌انگیزی است که در هر لحظه در بدن رخ می‌دهند.
برای رسیدن به این هدف، به هنگام مطالعه‌ی این کتاب تصور کنید که در بدنتان سفر می کنید، سفری که در آن شگفتی‌ های باور نکردنی در انتظارتان است. در این سفر کوتاه شاهد حوادث معجزه آسایی خواهید بود که از زمانی که متولد شده‌اید، در زیر سطح پوست و در تمام قسمت های بدنتان رخ می‌دهد.
ارزیابی و توجه به حوادثی که در این محیط کوچک رخ می‌دهند حائز اهمیت است چون هر کسی که به اهمیت این موضوع پی ببرد قدم اول به سوی آزادی از یک توهم بزرگ را برداشته است.
این کتاب در بخش‌هایی تحت عناوین سیستم گردش خون، سیستم دفع، ارتباط بی‌نظیر در بدن، تهویه‌ی هوای داخلی، یک ساختار مقاوم و نیروگاه‌های بدن تدوین یافته است.
کسانی که به این جزئیات پی می‌برند می‌فهمند که دنیای کوچک بدن آن‌ها، دارای خالق است و اطلاعاتی که در این کتاب می‌خوانند راهنمایی برای آشنایی با این خالق است. هر کسی که به نظم سیستم‌های بدن، خلقت بی نظیر آن ها در تمام جوانب پی می برد متوجه می شود که کسی که دارای قدرت و خرد برتر است باید این بدن را خلق کرده باشد.
***
نویسنده‌ی این کتاب‌ها با نام مستعار «هارون یحیی» در سال 1956 در آنکارا متولد شد. او از سال 1980، کتاب‌های بسیاری را در موضوعات سیاسی، دینی و علمی منتشر کرد. تمامی آثار این مولف، حول یک هدف تمرکز می‌یابد: «ابلاغ پیام قرآن کریم به مردم و تشویق آن‌ها به اندیشیدن درباره‌ی موضوعاتی همچون وجود خداوند، وحدانیت او و آخرت و نشان دادن ضعف و کهنگی اصول و فعالیت‌های بازدارنده‌ی سیستم‌های خدا‌نشناس.»
تمام مطالب دربرگیرنده‌ی آیات خداوند به طریقی شرح داده می‌شوند که جایی برای شک یا سوالی در ذهن خواننده نماند. سبک صادق، ساده و روان بکار رفته اطمینان می‌بخشد که هر فرد از هر سن یا گروه اجتماعی که باشد می‌تواند به سادگی این کتب را بفهمد.

کسب دانش از موجودات زنده

معرفی کتاب‌های «الگوبرداری علوم از طبیعت» و «معجزه‌ی آفرینش انسان» .

http://img.tebyan.net/big/1390/06/18...7522838154.jpg
الگوبرداری علوم از طبیعت

زیست تقلیدی: الگوبرداری علوم از طبیعت
راهی به سوی خداشناسی
نویسنده: هارون یحیی
مترجم: علیرضا عیاری
ناشر: موسسه فرهنگی منادی تربیت
196 صفحه- مصور (رنگی).
قیمت: 5000 تومان
درباره کتاب:

دانشمندان همواره از ساختارها و سیستم‌های بی‌نظیری که در طبیعت کشف می‌شوند، شگفت‌زده شده‌اند. و شگفتی خود را از طریق مورد تقلید قرار‌دادن این ساختارها برای ایجاد تکنولوژی‌هایی در جهت منافع انسان‌ها ابراز داشته‌اند. آن‌ها دریافته‌اند که سیستم‌های بی‌نقص و تکنیک‌های خارق‌العاده‌ای که در طبیعت به کار می‌روند، بسیار بهتر و برتر از دانش و قابلیت‌های خود آن‌ها، قادر به ارائه راه‌حل‌های بی‌نظیر برای مشکلات موجود هستند. بنابراین، آن‌ها در حال حاضر در بسیاری از حوزه‌ها، آن جا که پس از سال‌ها تلاش، نتوانسته‌اند به راه‌حلی برای مشکلات دست یابند، به طرح‌های طبیعی متوسل می‌شوند. و از این طریق، توانسته‌اند در دوره‌های زمانی کوتاه‌مدت، نتایجی موفقیت آمیز را ارائه دهند. به علاوه، اقدام دانشمندان در تقلید از طبیعت، به صرفه‌جویی دردوره‌های قابل توجهی از زمان و کار کمک کرده و سبب شده است منابع مادی به طور موثرتری مورد استفاده قرار گیرد.
این رویکرد به پیدایش شاخه جدیدی از علم منجر شده است: دانش تقلید از موجودات زنده (زیست تقلیدی) که به معنای تقلید از موجودات زنده در طبیعت می‌باشد.
در پرتو دانش زیست تقلیدی شاخه علمی جدید دیگری نیز ظهور یافته است: تقلید رفتار زیستی با علم همانند‌سازی رفتار موجودات زنده.
تکنولوژی‌های در حال توسعه امروز یک به یک، در حال آشکار ساختن معجزات خلقت هستند؛ و دانش زیست تقلیدی تنها یکی از حوزه‌هایی است که طرح‌ها خارق العاده موجودات زنده را جهت استفاده به عنوان الگو، در خدمت نوع بشر قرار می‌دهد.
تنها خداست که سیستم‌های کامل و بی‌نظیر را در تمامی موجودات زنده خلق کرده و اوست که همه چیز را بدون نقص آفریده است. آن ها که از پذیرش این واقعیت سرباز می‌زنند، اندوهی جبران ناپذیر را در روز جزا متحمل خواهند شد.
این کتاب در ده فصل و یک نتیجه گیری تدوین یافته که فصل‌های این کتاب بدین قرارند: فصل اول: مواد باهوش، فصل دوم: طراحی در گیاهان و دانش زیست تقلیدی، فصل سوم: گیربکس‌ها (جعبه دنده) و موتور‌های جت در طبیعت، فصل چهارم: استفاده از امواج و ارتعاشات، فصل پنجم: موجودات زنده و تکنولوژی پرواز، فصل ششم: آنچه ما می‌توانیم از حیوانات بیاموزیم، فصل هفتم: برتری اعضا بدن نسبت به فن آوری‌های امروز، فصل هشتم: زیست تقلیدی و هنر معماری، فصل نهم: روبات‌ها به عنوان جایگزینی برای موجودات زنده و فصل آخر تکنولوژی طبیعت.