سلامت در ماه رمضان

http://www.tebyan.net/Image/Big/1384...2245239205.jpg

اگرچه براي روزه داران واقعي فوايد روزه و آثاري كه بر جسم آنها دارد هدف اصلي نيست ، اما به هرحال در روايات بر اين نكته تاکيد شده است كه گذشته از آثار معنوي، روزه ماه رمضان در سلامت جسمي روزه داران هم مؤثر است. اما نبايد فراموش كرد كه تنها در شرايطي مي توان انتظار داشت كه روزه دار سلامت جسم و روح را به دست آورد كه مطابق اصول صحيحي باشد. مثلاً روزه مي تواند با كاهش وزن بدن، سبب كاهش فشار بر مفاصل استخواني پا، كمر و ساير اندام شود؛ البته در صورتي كه شخص روزه دار در خوردن افطاري و سحري طوري زياده روي نكند كه بعد از پايان ماه رمضان اضافه وزن پيدا كند. رعايت توصيه هاي زير مي تواند به يك روزه داري سالم كمك كند.
توصيه هايي براي افطار


1 – بيشتر انرژي بدن بايد با خوردن سحري تامين شود. پس افطار را سبك بخوريد تا شكم سنگين نشود.
2 – غذاي افطار بايد سبك و پركالري بوده و سريع هضم شود. مثل: خرما ، شله زرد، مقداري كمي شير و چاي كمرنگ. شما هم حتماً از غذاهاي كم حجم استفاده كنيد تا به معده فشاري وارد نشود.
3 – بهتر است با چاي شيرين و خرما روزه خود را باز كنيد و حتي المقدور از نوشيدن آب زياد بپرهيزيد؛ چون اين كار باعث بي حالي، ضعف و درد معده خواهد شد.
غذاي افطار بايد سبك و پركالري بوده و سريع هضم شود. مثل: خرما ، شله زرد ، مقداري كمي شير و چاي كمرنگ.


4 – موقع افطار مايعات زيادي مصرف نكنيد؛ چرا كه مصرف مايعات در اين زمان، سبب سوء هاضمه مي شود، اگرچه در ساعات بعد از افطار نوشيدن آب زياد مفيد است.
5 – در زمان افطار و سحر از خوردن غذاهاي پرچرب خودداري كنيد.
توصيه هايي براي سحري


1 – فراموش نكنيد كه پرخوري در هنگام سحر نه تنها از احساس گرسنگي در ساعات انتهايي روز جلوگيري نمي كند، بلكه در ساعات ابتدايي بعد از سحر، فشار زيادي را به معده و دستگاه گوارشي فرد وارد مي كند كه سبب بروز علائمي نظير سوء هاضمه، درد و نفخ معده مي شود.
2 – در ماه رمضان سعي كنيد شب ها زود بخوابيد تا بتوانيد سحر به موقع ( تقريباً 5/1 ساعت قبل از اذان صبح ) بيدار شويد. با اين روش از ورود مقدار زيادي غذا و مايعات به معده و تجمع آنها جلوگيري مي كنيد و هضم غذا نيز راحت تر خواهد بود.
3 – بيدار نشدن براي سحري كاملاً اشتباه است و در طولاني مدت سبب ضعف و بي حالي روزه داران خواهد شد.
4 – در سحر از مواد غذايي پروتئين دار ( تخم مرغ، حبوبات ، لبنيات و گوشت ) استفاده كنيد و به جاي نوشيدن آب زياد، ميوه هاي آب دار بخوريد.
5 – مايعات توصيه شده براي سحري بايد به تدريج نوشيده شوند. يك ليوان آب ميوه و يك ليوان شربت عسل يا قند اثر مفيدي خواهد داشت.
در سحر از مواد غذايي پروتئين دار ( تخم مرغ ،حبوبات ، لبنيات و گوشت ) استفاده كنيد و به جاي نوشيدن آب زياد، ميوه هاي آب دار بخوريد.


6 – رژيم غذايي سحر بهتراست شامل مواد غذايي متنوع باشد. اين نكته براي نوجوانان اهميت بيشتري دارد و بايد از مواد غذايي قندي، پروتئين دار و پر انرژي استفاده كنند.
7 – از مصرف نمك زياد خودداري كنيد، چون نمك زياد سبب دفع مايعات از بدن و احساس تشنگي در ساعات روز خواهد شد. با يك رژيم غذايي معمولي، نمك كافي به بدنتان خواهد رسيد و نيازي به مصرف نمك اضافي نيست.
8 – بعد از خوردن سحري حتي الامكان نخوابيد، چون وضعيت درازكش، سبب برگشت مواد به مري و ترش كردن مي شود و گذشته از آن فرداي آن روز احساس خوبي نخواهيد داشت. اين كار در دراز مدت باعث سوزش سردل و بيماري " رفلكس معده و مري " مي شود. در اين بيماري غذا از معده و مري بر مي گردد و به اصطلاح احساس " ترش کردن" را گويند.
توصيه هايي ديگر براي روزه داران


1 –اول ساعات بعد از سحري و سپس ساعات بعد از افطار به ترتيب براي مطالعه دانش آموزان و دانشجويان وقت مناسبي است.
2 – ورزشكاران در ماه رمضان نسبت به افراد عادي نياز بيشتري به پروتئين ، قند و ويتامين ها دارند. بايد حدود 3 ساعت بعد از افطار ورزش را شروع کرد تا غذاي مصرف شده فرصت هضم پيدا كند. بين خوردن غذا و شروع ورزش بايد فاصله اي باشد كه جريان خون بتواند به راحتي به عضلات بدن برسد.
3 – درماه رمضان تمرينات ورزشي سبك تر باشد، زيرا بدن نمك و آب زيادي در جريان ورزش از دست مي دهد و در ورزش هاي شديد منجر به ضعف شديد بدن مي شود. ورزشكار بايد تا سحر به تدريج مايعات زيادي مصرف كند كه نيازهاي بدنش تامين شود.
4 – خرما ، سوپ، سبزيجات و شير براي افطار ورزشكاران توصيه مي شود.
5 – در صورتي كه فردي بعد از افطار قصد تمرين ورزش سنگين يا مسابقه ورزشي را دارد بهتر است قبل از شروع مسابقه، هنگام افطار از گوشت، زرده تخم مرغ و ماهي استفاده كند. مصرف مايعات فراوان از جمله آب ميوه ها قبل از ورزش هم مناسب است.
6 – ميزان انرژي تامين شده از پروتئين در ورزشكاران بايد حدود 15 درصد و حداكثر 20 درصد باشد؛ چون پروتئين زياد، مناسب نيست و سبب توليد مواد زايد در خون و احساس خستگي در حين ورزش مي شود.

منبع : ماهنامه دنياي تغذيه

سحری را حذف نکنید

روزه یکی از عبادات بسیار خوب اسلام است که علاوه بر فواید فراوان روحی، در صورتی که درست اجرا شود، می‌تواند سلامت جسمی فرد را نیز تضمین کند. ولی متاسفانه در برخی موارد به دلیل عدم رعایت نکات کلیدی در روزه‌داری، نه تنها افراد نمی‌توانند از مزایای آن بهره‌مند شوند، بلکه دچار مشکلات جانبی خواهند شد که چندان سودمند نیست.

http://www.tebyan.net/Image/Big/1386...5851747119.jpg

یکی از نکاتی که روزه‌داران باید به آن دقت کنند این است که هرگز وعده سحری را حذف نکنند، زیرا این مساله به خصوص برای افرادی که فعالیت ذهنی دارند (دانش‌آموزان) و یا کارگرانی که فعالیت بدنی زیادی دارند بسیار حائز اهمیت است.
علاوه بر آن به دلیل فاصله زمانی بین وعده سحری و افطار و برای جلوگیری از گرسنگی و تشنگی در طول روز بهتر است از تمام گروههاي غذايي در وعده سحری استفاده شود:
مصرف میوه و سبزی تازه، علاوه بر تامین ویتامین‌ها و مواد مغذی، مقدار فيبر بالایی را نیز به بدن می‌رساند که هم از يبوست جلوگیری می‌کند و هم قسمتی از آب مورد نیاز بدن را نیز تامین می‌کنند.
بهتر است در وعده سحر از مواد حاوی كلسيم مثل پنیر و شير استفاده شود. نان‌های سبوس دار نیز گزینه بسیار مناسبی برای وعده سحری هستند.
در وعده سحر می‌توان سالادی متشکل از سبزی‌های برگ سبز (كاهو ، خيار و سبزی‌های معطر) به همراه مواد غذایی حاوی ويتامين C نظیر گوجه فرنگی، فلفل دلمه، ليمو ترش و همچنین هویج رنده شده یا جوانه گندم به همراه 1 یا 2 عدد گردو یا اندکی روغن زیتون استفاده کرد.
مصرف بیش از حد زولبیا و بامیه و مواد غذایی شیرین در فاصله کمی، روزه‌دار را گرسنه می‌کنند، زیرا قندهای ساده ای که دراین مواد وجود دارند، سریع‌تر وارد جریان خون می شوند و با تحریک ترشح انسولین(هورمون کاهش دهنده ی قند خون که از لوزالمعده ترشح می شود)، قند خون را پس از مدتی کاهش می‌دهند.

در وعده سحر استفاده از غلات و حبوبات نیز سودمند است؛ مثلاً مصرف عدسی به همراه روغن زیتون، گلپر و لیمو ترش گزینه بسیار مناسبی است، البته به شرطی که از مشکلات گوارشی رنج نبرید و اکیداً توصیه می شود که حتماً حبوبات را قبل از مصرف دو بار خیس کرده و آب آن را عوض کنید و پس از صرف چنین غذا‌هایی بهتر است یک استکان کوچک عرق نعناع یا عرق رازیانه مصرف کنید.
همچنین نوشیدن مقدار زیاد چای در وعده سحری از ترس تشنگی به هیچ وجه توصیه نمی‌شود، زیرا زیاد نوشیدن چاي موجب افزایش دفع ادرار و از دست رفتن املاح معدنی بدن می‌شود. برای جلوگیری از بروز تشنگی، مصرف آب، چای کمرنگ، آب میوه، میوه‌ها و سبزی‌های آب دار، شیرکم‌چرب و ... به خصوص در افراد مسنی که روزه می‌گیرند بسیار اهمیت دارد.
در خاتمه بهتر است ذکر کنیم که چنانچه روزه‌داری بر اساس اصول کلی بهداشتی انجام شود، باعث ایجاد تعادل در چربي هاي خون و کاهش كاهش وزن اضافي و دفع سموم بدن و تعدیل فشار خون می‌گردد و در کل وضعیت سلامت افراد بهبود چشم‌گیری خواهد یافت.

چرا نبايد با قند مصنوعي افطار كرد ؟

http://www.tebyan.net/Image/Big/1382...1656122122.jpg

با قند مصنوعي نبايد افطار كرد،به دليل آنكه اين گونه شيريني هابا داروهاي شيميايي سفيد مي شوند و زيان آنها بسيار واضح است .
قند وشكر در همه خانه ها ي جهان مصرف مي شود – هيچ طبيبي بيمار خودرا از خوردن شكر و قند منع نمي كند .
نشاسته كه در نان و سيب زميني و سبزيجات وجود دارد جزو گلوسيدها بوده و سپس از خوردن ابتدا به دكسترين Dexterrineو سپس به گلوكز تبديل شده بمصرف بدن مي رسد .
قند و شكري كه از شيره چغندر درست مي شود مانند قند طبيعي كه در ميوه جات بافت مي شود نيست زيرا مواد معدني مفيد آن در قسمت كارخانه از بين مي رود ( تركيب با مواد ديگر و حرارتهاي شديد و ...)
قند واقعي در ميوه جات مي باشد زيرا بهمراه آنها مواد ديگري كه جذب قند ميوه لازم است موجوديت دارد .
قند و شكر معمولي مواد لازم را بهمراه ندارد و چون به كودك داده شود از مواد معدني ذخيره شده بدن كودك بر ميدارد مثلا از كلسيم بدنش استفاده مي نمايد و بهمين جهت است كه دندان كودكاني كه زياد شيريني ميخورند زود خراب مي شود .
دكتر كارتن مي گويد طبيعت قند و شكر را در ميوه جات در اختيار بشر گذاشت زيرا بشر به آن احتياج داشت و تهيه قند و شكر معمولي كاري است بر خلاف طبيعت .
جمعي از دانشمندان يك عده را كه نسبت به قند صنعتي حساسيت داشتند و با خوردن 150 گرم قند در ادرا شان قند پيدا ميشد روزي 150 گرم قند طبيعي بصورت ميوه و عسل دادند و مشاهده كردند كه پس از چندي قند ادارشان بكلي برطرف شده است .
در يك تحقيق معلوم گرديدكبد انسان از اسيد استيك كلسترول مي سازد و مستقيماً آنرا تحويل خون مي دهد.
اسيد استيك تقريبا ً در همه خوراكهاي بشري كم و بيش وجود دارد و انسان هرچه كمتر غذا بخورد طبعاً ميزان كلسترول خونش كم تر است و اين قند و شكر تصفيه شده است كه از هم اسيد استيك ايجاد مي كند و بطور غير مستقيم كلسترول در جدار رگها رسوب مي نمايند . پس اگر به عنوان ثواب و افطاري ، قند و شكر به معده خالي مسلمانان رسانيده شود ، گام موثري در راه پيشرفت آنها بسوي بيماريهاي عروق و قلب برداشته شده است. !! افطاربا شيريني طبيعي

پس براي افطاري چه خوراكي انتخاب كنيم كه مورد تائيد دين و دانش باشد ؟

چرا حضرت صادق (ع ) فرمود : المومنون حلويون ، مومن شيرين پسند است؟
با توجه به اينكه در آن زمان قند و شكر مصنوعي وجود داشته و از قند ميوه جات به ويژه خرما و كشمش استفاده مي شد و چنانچه بزودي خواهيد ديد اسلام با پر خوري سخت مخالف است ديگر جاي هيچ ايراد و اشكالي باقي نمي ماند حتي گفته نخواهد شد ازقند ميوه جات كلسترول به قدر كافي ساخته مي شود زيرا كم خوري و با اعتدال خوري اسلامي اجازه رسوب كلسترول را نخواهد داد .
در اينجا با ذكر فقط دو سه روايت نشان خواهيم داد :
در اسلام فرمول كلي اين است كه افطار با شيريني به عمل آيد و نبي گرامي به ترتيب خرما – كشمش-و... را انتخاب مي فرمودند و تقريبا ًاصرار در خرما بعنوان افطار در اخبار مشاهده مي گردد.
"عن رسول الله (ص) انه كان اذا قدم اليه الطعام و فيه التمر بدء بالتمرو و كان يفطر علي التمر زمن التمر و علي الرطب في زمن الرطب"
"و قال صلي الله عليه وآله و سلم افضل ما يبد الصائم به الزبيب اوالتمرا وشي حلو"
قال (ص) من وجد التمر فليفطر و من لم يجد فليفطر علي المائده .
مطالب زير از سه قسمت فوق نتيجه و معلوم مي گردد:
1- در هر صورت افطار به شيريني توصيه شده است .
2- نبي گرامي علاوه بر اينكه خرما را در ابتداي افطار انتخاب مي فرمودند هر وقت بطعام ديگري مي نشستند ابتدا بخوردن خرما مينمودند .
3- اگر شيريني وجود نداشت افطار بمائده جايز است .
4- نامبردن از دو ميوه ( خرما- كشمش ) و اثر تقريباً يكنواخت هر دو بر بدن بما اجازه مي دهد نسبت به هريك آز آنها بچشم تساوي بنگريم ولي به هر صورت خرما را ترجيح دهيم زيرا در قرآن مجيد به كرات از او ياد شده و چنانچه ملاحظه فرموديد نبي گرامي آنرا براي افطار بر بقيه ترجيح مي دادند.
با آنكه انتخاب شيريني براي افطار قصد و مقصود اوليه اسلامي تصور مي شود ولي مزايا و
خصو صيات خرما براي افطار در رديف نخست قرار دارد ( آزمايشهاي مختلفي درباره تاثير قند خرما نموده اند يكي از آنهاست موشهائي را كه فقط با قند تغذيه نموده و در نتيجه به بيماريهاي فقدان ويتامين ( آويتامينوز) و عوارض آن مبتلا شده بودند به آنها خرما دادند و عوارض بكلي رفع شد ).
در قرآن قند خرما و كشمش ، رزق حسن و سكر ناميده شده و از اين لحاظ كه علاوه بر رزق حلال و طيب ، رزق حسني هم بطور خصوصي در قرآن هست آز آنها تعريف گرديده است " و من ثمرات النخيل و الاعناب تتخذون منه سكرا و رزقا حسنا "( سوره النحل) همچنين در تعريف آنها از پيشوايان دين مطالب ديگري نيز در كتابها ديده مي شود كه در جاي خود گفته خواهد شد و مهمتر از همه ذكر اين مطلب است : شايد موجب تعجب باشد با آنكه همه جا انتخاب ميوه تازه سفارش شده است براي افطار و حتي در مواردي صبحانه با مويز توصيه شده است ولي بايد متوجه بود همانطور كه گفتيم چون نظر اصلي به قند و شيريني موجود در خرما و انگور مي باشد و خرما هميشه تازه است و مواد معدني و مغذي براي جذب بهتر بهمراه دارد و انگور برعكس ساير ميوه جات هرچه بماند و اسيد الكل هاي موجود در آن به قند مبدل گرديده شيرين تر مي شود لذا توصيه در باره خوردن ايندو ( خرما و انگور ) مشحون از اعجاز است .
با چنين توصيه از قند كشمش و خرما كه مزيت قندي آنها را بر قند موجود در ديگر ميوه جات مسلم است ، ما را با ين نكته متوجه مي سازد كه براي خرما و انگور مزاياي ديگري است كه انتخابش براي افطار ارجح و يكي از مزيت هاي آن سر شار از قند از همان روزهاي اول تا زمانهاي متمادي بعد مي باشد كه تقريباً هميشه پرو يكسان است . چنانچه ميدانيم مايعات بدن ما قليايي است ( نسبت قليائيت بدن به اسيد 80به 20 مي باشد )و اگراسيدي هم وارد بدن شود مازاد آن بوسيله املاح قليائي كه در بعضي غذاها ست خنثي مي گردد ( اين املاح قليائي پتاسيم است و سديم و كلسيم و منيزيم )تنها عضوي كه مي تواند اسيد را تحمل كند معده است و ساير اعضاء طاقت تحمل اسيدها را ندارند و لذا براي خنثي كردن آن فعاليت بدن آغاز مي شود بدين ترتيب بايد كوشيد در انتخاب غذا دقت نمود و غذاهايي كه ايجاد اسيد مي كنند متعادل مصرف شود تا ذخيره قليائي بدن هم متناسب مصرف گردد و اينك خرما يا كشمش يا ...خام خوري قبل از غذا بوده و تا حدي اين قسمت را جبران مي نمايد .

در ایام شعبان المعظم قرار داریم؛ یعنی ایام آماده سازی برای ماه مبارك رمضان، ایام برقراری تعادل جسم و روحمان؛ ایامی كه طی آن، تلاش می‌كنیم تا ”زیاده‌روی‌ها و سهل‌انگاری‌های“ طول سال را، به ”توجه و تمركز بر جسم و روح“ تبدیل نماییم كه خود، از اهداف مهم روزه‌داری است.
بدون شك، اگر آماده سازی برای روزه‌داری ماه مبارك رمضان، قبل از شروع این ماه آغاز گردد، نتایج پایدارتری به دنبال خواهد داشت و از همین روست كه در كتب ادعیه، به تناوب و در برخی روزها، روزه‌داری در ماه‌های رجب و شعبان توصیه گردیده است. دیابتی‌های عزیز نیز از این قاعده می‌توانند پیروی نمایند.
بیش از 4 میلیون نفر از جمعیت كشور به دیابت مبتلا هستند. حفظ مقدار قند خون در حد طبیعی (140- 60 میلی‌گرم درصد)، هدف درمان دیابت است زیرا افزایش دراز مدت قند خون، سبب بروز عوارض دیابت می‌شود كه در آن صورت، درمان دیابت بسیار پرهزینه و گاه غیرممكن خواهد شد. افراد دیابتی كه از آموزش‌های لازم برخوردار شده‌اند به خوبی قادرند تشخیص دهند كه آیا می‌توانند روزه بگیرند یا خیر. زیرا این افراد طی آموزش‌های خود دریافته‌اند كه به كدام گروه از دیابتی‌ها تعلق دارند و در مورد شرایط روزه‌داری در هر گروه حتماً با پزشك خود مشورت می‌نمایند.
به عبارت بهتر، دیابتی كه روزانه قند خون و یا قند ادرار خود را در منزل مورد آزمایش قرار نمی‌دهد، احتمالاً قادر به روزه‌داری نخواهد بود!

افراد تحت درمان با انسولین:
از آنجا كه این افراد به دنبال تزریق انسولین، به دفعات نیز باید غذا میل نمایند، لذا توصیه نمی‌شود روزه بگیرند. در صورت تمایل شدید به روزه‌داری، با توجه به شرایط زیر، این افراد در موارد خاص و آن هم زیر نظر پزشك معالج خود می‌توانند روزه بگیرند: نداشتن نوسانات شدید قند خون و نیز عوارض پیشرفته دیابت (عوارض چشمی، كلیوی، عصبی و قلبی- عروقی)

افراد تحت درمان با داروهای خوراكی (قرص):
لازم است این افراد با پزشك معالج خود مشورت نمایند. به طور كلی برای افرادی كه توانسته‌اند قند خون خود را به طور دائمی در حد طبیعی حفظ و كنترل نمایند با حفظ شرایط زیر، از نظر پزشكی روزه‌داری بلامانع است:

• لازم است مدتی قبل از شروع ایام ماه مبارك رمضان، به طور آزمایشی، روزه‌داری را آغاز كرده و طی روز، به ترتیب زیر، قند خون خود را آزمایش كنند:
• قبل از سحر (حداكثر 120 میلی‌گرم درصد)
• 2 ساعت بعد از سحر (حداكثر 160 میلی‌گرم درصد)
• بین ساعت 1 تا 3 بعدازظهر (كمتر از 70 میلی‌گرم درصد نباشد)
• قبل از افطار (حداكثر 120 میلی‌گرم درصد)

در صورتی كه مقدار قند خون این افراد در محدوده مقادیر ذكر شده در بالا قرار داشته باشد و نیز دچار عوارض پیشرفته دیابت هم نباشند قادر خواهند بود روزه بگیرند كه در آن صورت باید هنگام افطار، قبل از خوردن هر غذایی، قرص خود را میل كرده و پس از مدتی، شروع به خوردن غذا كنند. هنگام سحر نیز باید مقدار دارو را تقریباً به نصف كاهش دهند و حتماً فراموش نشود 2 ساعت بعد از افطار و 2 ساعت بعد از خوردن سحری، قند خون یا قند ادرار خود را آزمایش كنند.

افرادی كه بدون دارو قند خون خود را كنترل می‌نمایند:
ایشان با مشورت پزشك معالج خود می‌توانند روزه بگیرند. علاوه بر این، باید مقدار غذای افطار خود را نیز به 2 تا 3 وعده تقسیم و هنگام افطار، از خوردن همه مواد غذایی در یك زمان، جداً خودداری كنند. در هر حال، نباید فراموش كنید كه طی روزه‌داری مقدار كالری دریافتی روزانه باید به دو سوم مقدار معمول كاهش یابد یعنی: ”یك سوم كمتر از حد معمول، غذا میل شود.“

شایان ذكر است كه متأسفانه در ایام روزه‌داری، افراد به علت كاهش تحرك جسمی و پرخوری، دچار افزایش وزن می‌شوند به همین دلیل توصیه می‌كنیم هر 2 تا 3 روز یك بار وزن خود را اندازه‌گیری نمایند.

منبع: .ir-diabetes-society.com

مدير گروه تغذيه و بيوشيمي دانشگاه علوم پزشكي تهران گفت: زوليبا و باميه بدترين نوع شيريني است كه در ماه رمضان استفاده مي‌شود زيرا به دليل نوع پخت و ترکيبات آن مانند شکر و روغن فراوان، حاوي مقادير زيادي از کالري است.

سيدعلي کشاورز متخصص تغذيه در گفت وگو با ايسنا، اظهار داشت: شيريني که براي ماه رمضان توصيه مي شود، خرما است که هم قند مورد نياز بدن را تأمين مي‌کند و همچنين اين نوع قند مضرات قند معمولي را ندارد و داراي نمک‌هايي است که بدن از دست مي‌دهد.

وي در خصوص رژيم غذايي مردم در ماه رمضان گفت: بررسي‌ها نشان داده است در ماه رمضان چربي و قند خون بعضي از روزه داران افزايش مي‌يابد و افراد دچار اضافه مي‌شوند که اين به دليل رفتارهاي غلط تغذيه‌اي، پرخوري و افراط در برنامه غذايي است.

دکتر کشاورز ادامه داد: با وجود اين نوع از رفتارهاي تغذيه‌اي نه تنها انرژي دريافتي کم نمي‌شود بلکه بعضاً انرژي دريافتي افراد روزه دار به علت افراط و پرخوري بيشتر هم مي‌شود.

مديرگروه تغذيه و بيوشيمي دانشگاه علوم پزشکي تهران با تاكيد بر خوردن سحري به منظور سلامتي بدن، مصرف مايعات را نيز در هنگام سحر ضروري دانست و در ادامه افزود: به عنوان منبع پروتئين، افراد روزه دار مي توانند گوشت، مرغ، ماهي و يک يا دو عدد تخم مرغ و يا حبوبات را در هنگام سحر ميل کنند، همچنين استفاده از نان، برنج، ماکاروني و يا يک پياله ماست و نيز سبزي خوردن در هنگام سحر مي‌تواند ميزان بروز تشنگي و گرسنگي را در طي روز کاهش دهد.

دکتر کشاورز با اشاره به افراد روزه داري که در طول روز ضعف زيادي دارند، گفت: هر چه ميزان مواد غذايي حاوي پروتئين در زمان سحر افزايش يابد، ضعف و گرسنگي در طول روز کمتر مي‌شود؛ بنابراين فرد روزه دار بايد مقدار پروتئين بيشتري را در هنگام سحر مصرف كند.

وي در خصوص افرادي که احساس تشنگي شديدي دارند، گفت: اين افراد بايد در هنگام سحر مواد پروتئيني کمتري مصرف کنند و در طول مدت سحر مايعات فراوان را با فاصله بنوشند؛ همچنين مدت زمان سحر را با آرامش و بدون استرس سپري کنند.

اين متخصص تغذيه در خصوص زمان افطار اظهار داشت: مهمترين کمبودي که بدن انسان با آن مواجه مي‌شود، آب، نمک و مواد قندي است؛ بنابراين فرد روزه دار بايد روزه خود را با مايعات گرم مثل شير، چاي، آش و سوپ باز کند. ضمن اين که در طبخ سوپ و آش اگر از سبزي استفاده شود نمک‌هاي مورد نياز بدن مانند سديم، پتاسيم و منيزيم که در طول روز از دست رفته است، جبران خواهد شد.

وي در پايان افزود: بهتر است افراد بالغ شام را حداقل دو ساعت پس از افطار صرف کنند، اما نوجوانان و افراد تازه بالغ به دليل آن که در سن رشد هستند مي‌توانند پس از افطار شام را ميل کنند.


منبع: سلامت نیوز

رييس مركز تحقيقات بيماريهاي كبد و گوارش و استاد دانشگاه تهران گفت:‌ افرادي كه سنگ كيسه صفرا، بيماريهاي مزمن كبدي نظير هپاتيت پيشرفته‌ و يا زخم معده و اثني عشر دارند كه هنوز التيام پيدا نكرده است نبايد روزه بگيرند.

با اشاره به بيماي رفلاكس معده به عنوان شايع‌ترين بيماري گوارشي افزود: اين بيماران مي‌توانند روزه بگيرند ولي بايد هنگام سحر داروي خود را مصرف كنند.
اين فوق تخصص گوارش و كبد، روزه گرفتن را براي افرادي كه دچار زخم معده هستند، بدون عوارض خواند ولي بروز عوارض را در بيماري‌هاي كبدي و سنگ كليه محتمل دانست.
وي در ادامه اظهار كرد: اكنون مهم ترين مشكل سلامتي در كشور چاقي است كه 60 درصد افراد به آن مبتلا هستند و ماه مبارك رمضان مي‌تواند فرصتي براي كاهش وزن باشد به شرطي كه رعايت رژيم غذايي بعد از ماه رمضان نيز ادامه يابد ولي متاسفانه بيشتر افراد در ماه رمضان دچار اضافه وزن مي‌شوند.
دكتر ملك زاده خوردن سبزيجات و ميوه جات را در ماه مبارك رمضان توصيه كرد و گفت: هنگام سحر و افطار غذاهاي سبك خورده شود و شيريني جات و اغذيه پر چرب نيز توصيه نمي‌شود و اگر غذا به طور متعادل مصرف شود، ويتامين‌هاي مورد نياز بدن تامين مي‌شود.
رييس مركز تحقيقات بيماريهاي كبد و گوارش در پايان به ايسنا گفت: بعد از خوردن سحري بلافاصله نبايد خوابيد به خصوص كساني كه بيماري گوارشي دارند در غير اين صورت بهتر است شام را دير بخورند ولي سحري نخورند.

تحقیقات یک گروه از پژوهشگران ایتالیایی نشان داده است که روزه گرفتن عوارض بیماری ام. اس را کاهش می دهد.
بررسی موش های مبتلا به نوعی بیماری نظیر بیماری MS نشان داد که گرسنه نگه داشتن آنها برای مدت 48 ساعت، مقدار آسیب های مغزی را کاهش می دهد و این حیوانات می توانند به نحو بهتری تعادل خود را هنگام راه رفتن حفظ کنند. همچنین از شدت عوارضی نظیر فلج شدن یا ضعف عمومی در آنها کاسته می شود.
به گفته رئیس گروه پژوهش ، هر چند روزه گرفتن بیماری MS را درمان نمی کند، اما استفاده از این روش به همراه دارو می تواند عوارض بیماری را کاهش دهد. البته بیمارانی که قصد روزه گرفتن دارند، باید از رژیم غذایی مناسب تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه استفاده کنند تا همه مواد لازم به بدن آنها برسد.بر اساس نظریه های موجود، بیماری MS زمانی بروز می کند که عوامل دفاعی سیستم ایمنی بدن به بافت های مغز و نخاع شخص حمله ور می شوند و باعث از بین رفتن آنها شوند. این بیماری به طور معمول در سنین 20 تا 40 سالگی دیده می شود.
سلول های سیستم ایمنی با حمله به سلول های عصبی و نابود کردن سد دفاعی آنها، انجام فعالیت هایی مثل راه رفتن را برای شخص دشوار می سازند. همچنین عوارضی نظیر خستگی، لرزش و فلج را باعث می شوند.
تحقیقات جدید، توجه دانشمندان را به هورمون لپتین که در کاهش اشتها نقش دارد، جلب کرده است. این هورمون می تواند نحوه فعالیت سیستم ایمنی را تغییر دهد.
محققان ایتالیایی در بررسی خود مشاهده کردند که قبل از بروز بیماری در موش ها، میزان هورمون لپتین در بدن آنها به دو برابر افزایش یافت، اما در موش هایی که 48 ساعت گرسنگی کشیده بودند ( که معادل 7 تا 10 روز روزه گرفتن در انسان است ) مقدار هورمون لپتین کاهش یافت.


منبع: ms-links.org

جام جم آنلاين: اگر فكر مي‌كنيد چون چاق هستيد و اضافه وزن داريد، با نخوردن سحري مي‌توانيد وزن خود را در ماه رمضان كاهش دهيد، سخت در اشتباه هستيد. پزشكان متخصص تغذيه معتقدند، حذف وعده سحري در ماه رمضان سلامت روزه‌داران را به خطر مي‌اندازد، اما اگر تعادل مصرف مواد غذايي رعايت شود، معمولا افراد چاق در اين ماه لاغر مي‌شوند.

دكتر مرضيه صولت‌منش، متخصص تغذيه در گفتگو با جام‌جم مي‌گويد: فرد روزه‌دار وقتي سحري نخورد، انرژي خود را بيش از اندازه از دست مي‌دهد و ناچار بدن از چربي‌هاي اضافه استفاده مي‌كند و در اثر سوختن چربي‌ها، تركيبات كتوني در بدن موجب سردرد، بي‌حوصلگي و خستگي مي‌شود و از آنجا كه افراد چاق هنگام افطار در خوردن انواع خوراكي‌ها افراط مي‌كنند، چاق‌تر مي‌شوند.

وي تاكيد مي‌كند: كساني كه هنگام سحر اشتها به خوردن ندارند مي‌توانند آب، شير، خرما و حتي چند عدد ليموترش تازه ميل كنند كه در طول روز دچار تشنگي نشوند.

به گفته دكتر صولت‌منش، خوردن غذاهاي خشك مثل انواع كوكوها، كتلت، كباب، ماهي و جوجه‌كباب موجب عطش زياد مي‌شود و براي سحر مناسب نيست.

جام جم آنلاين: يك فوق تخصص بيماري‌هاي غدد و گوارش با تاكيد بر ضرورت توجه بيماران ديابتي به توصيه‌هاي پزشكي روزه‌داري گفت: روزه را نمي‌توان رژيمي براي كاهش قند ديابتي‌ها دانست بلكه تنها در افراد ديابتي كه چاق هستند سبب كاهش وزن آنان مي‌شود و هنوز اثبات نشده است كه قند خون را نيز كاهش مي‌دهد.

دكتر فريبا محسني در همايش ديابت و روزه‌داري، افت يا افزايش قند خون، ‌از دست دادن آب بدن و در نهايت انسداد عروقي را از مهم‌ترين مسائلي دانست كه بيماران ديابتي‌ در صورت عدم توجه به توصيه‌هاي پزشكي حين روزه‌داري با آن مواجه مي‌شوند.
وي در رابطه با بيماران ديابتي كه مجاز به روزه گرفتن هستند، گفت: مردان بالاي 20 سال و زنان غيرباردار بالاي 20 سال، افرادي كه وزن عادي يا افزايش يافته دارند، افرادي كه بيماري‌هاي عفوني، قلبي، فشار خون، سنگ كليه، بيماري‌هاي ريوي ندارند و بيماران ديابتي كنترل شده مجاز به روزه گرفتن هستند.

اين فوق تخصص بيماري‌هاي غدد و گوارش توصيه كرد: بيماران ديابتي 3 ماه قبل از ماه رمضان و در ماه رمضان نيز هر هفته يك بار به پزشك معالج خود مراجعه كنند و ميزان داروي مصرفي خود را تنظيم كنند.دكتر محسني، رعايت نكاتي را براي كساني كه واجد شرايط روزه گرفتن هستند لازم دانست و افزود: كساني كه ديابت كنترل شده دارند و واجد شرايط هستند نبايد در رژيم غذايي خود در ماه رمضان تغيير بدهند و مايعات كافي بنوشند و زمان ورزش خود را تنظيم كنند.وي تاكيد كرد اين قبيل بيماران نبايد بدون سحري و خوردن قرص‌هاي تجويز شده روزه بگيرند.اين فوق تخصص بيماري‌هاي غدد و گوارش در رابطه با بيماراني كه انسولين تزريق مي‌كنند، گفت: اين بيماران به شرطي مجاز به روزه گرفتن هستند كه مصرف انسولين آنان كم باشد، طي روز دچار افت قند خون نشوند و نيز دچار عوارض ديابت نباشند.دكتر محسني از ضعف و بي حالي شديد، عرق سرد فراوان، تپش قلب، سرگيجه، لرزش بدن، تاري ديد و در نهايت بيهوشي و كما به عنوان علائم افت قند خون نام برد.

وي افزايش بيش حد معمول مصرف دارو، افزايش فعاليت و كاهش و حذف يك وعده غذايي را از علل افت قند خون و درمان آن را مصرف به اندازه نمك و مايعات و نرفتن به مكان‌هاي گرم دانست.

وي از عارضه يبوست، سردرد، انقباضات عضلاني، زخم و التهاب معده، سنگ كليه و سوزش سردل را به عنوان عوارض احتمالي روزه گرفتن بيماري‌هاي ديابتي در صورت عدم توجه به توصيه‌ها عنوان كرد.

در آستانه حلول ماه مبارك رمضان و تغییر در عادات غذایی روزه‌داران، پیروی از یك برنامه غذایی صحیح از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا هم بتوان عادات غذایی غلط را اصلاح كرد و هم از بركات معنوی این ماه بهره برد. روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی طی اطلاعیه‌ای رعایت نكاتی را به روزه‌داران توصیه كرد.

بنا به این اطلاعیه روزه‌داران از ۳ وعده غذایی افطار، شام و سحری استفاده كنند. ابتدا با چای، آب جوش یا شیرگرم و خرما یا كشمش روزه خود را باز كرده و سپس از غذاهایی مانند نان و پنیر و گردو، فرنی، شیربرنج، شامی و انواع كوكو استفاده كنند. در وعده شام از مصرف غذاهای سنگین خودداری كرده و با فاصله ۲ ساعت بعد از افطار غذاهایی مانند سوپ، آش سبك، خوراك سبزیجات یا كمی نان سبوس‌دار همراه لبنیات یا سالاد مصرف كنند.وعده سحری بهتر است حاوی پروتئین مانند گوشت، مرغ، ماهی، شیر و حبوبات با حداقل مقدار روغن و چربی باشد.

به روزه‌داران عزیز توصیه می‌شود بلافاصله بعد از اتمام سحری از نوشیدن چای اجتناب كنند. توصیه می‌شود در وعده‌های سحری و افطار از پرخوری، مصرف غذاهای چرب و سرخ‌كردنی و غذاهای حاوی مقادیر زیاد قندهای ساده مثل قند، شكر، زولبیا و بامیه پرهیز شود. بنا بر توصیه‌های این وزارتخانه ضروری است در صورت استفاده از سبزی به صورت خام و میوه حتما مراحل سالم‌سازی شامل شستشوی اولیه، انگل‌زدایی با مایع دستشویی یا ظرفشویی، میكروب‌زدایی با مواد ضدعفونی كننده مجاز و شستشوی نهایی رعایت شود. هرگز مواد غذایی طبخ و آماده شده را در دمای محیط، بیش از ۲ ساعت نگهداری نكنید و تهیه مواد غذایی برای سحر در منزل و یا مساجد ترجیحا در هنگام سحری تهیه و به صورت گرم مصرف شود، در غیر این صورت مواد غذایی پخته شده روی شمعك اجاق نگهداری تا حرارت آن حفظ شود و یا در دمای كمتر از ۴ درجه سانتی‌گراد یعنی طبقه زیرین جایخی یخچال‌های معمولی نگهداری و قبل از مصرف كاملا داغ شود.

در این اطلاعیه به سالمندان توصیه شده است؛ در صورتی كه روزه می‌گیرند در ۳ وعده سحری، افطار و شام از مایعات مختلف به میزان حداقل ۱۰ لیوان استفاده كنند. مصرف میوه رنده شده، لبنیات خصوصا شیر كم‌چرب، استفاده از انواع سوپ‌ها و آش‌ها در افطار و سحر و نوشیدن چای كمرنگ برای آنها مفید است و می‌تواند تعادل آب و املاح را برقرار كند. وزارت بهداشت همچنین به روزه‌داران توصیه كرد؛ از خرید مواد غذایی آماده مصرف از قبیل زولبیا و بامیه، حلیم، نان و شیرینی سنتی، كله پاچه، دل و جگر، بستنی، شربت آلبالو و زرشك از دستفروشان و دوره‌گردان خودداری كنند و هنگام خرید مواد غذایی بسته‌بندی شده به مجوز وزارت بهداشت، تاریخ تولید، انقضاء و نشانی دقیق كارخانه تولیدكننده و سالم بودن بسته توجه كنند.

● روزه دیابتی‌ها مشاور تغذیه مركز پزشكی بیماری‌های خاص بر لزوم رژیم غذایی متعادل، متناسب و متنوع و تحت نظر بودن بیماران دیابتی در ماه رمضان تاكید كرد. به گزارش ایسنا، دكتر معدنچی با اشاره به لزوم وجود تنوع گروه‌های غذایی افزود: بیماران دیابتی باید از نان، سبزیجات و لبنیات و غیره در رژیم غذایی خود استفاده كنند و با كاهش حجم غذا در هر وعده و افزایش تعداد وعده‌های غذایی از بروز اختلالات گوارشی و بالا رفتن قند خون جلوگیری كنند. وی درباره خوردن سحری توصیه كرد: بهتر است از قندهای پیچیده و غلات سبوس‌دار و برنج پخته شده همراه با حبوبات كه سرعت هضم كمتر و خاصیت سیركنندگی بیشتری دارند در سحری استفاده شود و از خوردن گوشت و غذاهای سرخ شده و نوشیدنی‌های كافئین‌دار مانند چای،‌ قهوه و نوشابه پرهیز شود.

مشاور تغذیه مركز پزشكی بیماری‌های خاص در ادامه اظهار كرد: بیماران دیابتی هنگام سحر باید غذای سبك مصرف كنند تا بعد از غذا و در طول روز احساس رخوت و سستی نداشته باشند. همچنین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قبل از سحری مایعات بنوشند و زمان زیادی را برای جویدن غذا صرف كنند، همچنین بعد از غذا نیز بلافاصله به خواب نروند تا دچار سوء‌هاضمه نشوند. دكتر معدنچی در ادامه درخصوص افطار نیز توصیه كرد: روزه‌داران سعی كنند افطار را با نوشیدنی گرم آغاز كرده و از مواد غذایی سبك استفاده كنند. از سوی دیگر، فاصله زمانی حداقل یك ساعت میان افطار و شام رعایت شود. مشاور تغذیه مركز پزشكی بیماری‌های خاص اظهار كرد: این بیماران حتی‌الامكان از غذاهای حاوی قندهای ساده و طبیعی مانند توت و خرما استفاده كنند و از خوردن شیرینی‌جاتی نظیر شله زرد و حلوا و غذاهای پرچربی كه سبب تشنگی می‌شود در افطار پرهیز كنند. وی بهترین زمان تامین آب مورد نیاز بدن در ماه رمضان را فاصله زمانی میان افطار و شام دانست و توصیه كرد: در هنگام افطار مایعات ننوشید زیرا سبب بروز سوء‌هاضمه می‌شود.

● اهدای خون، قبل از ظهر همچنین معاون فنی پایگاه انتقال خون استان تهران از فعالیت این پایگاه‌ها در ماه رمضان در ۲ شیفت صبح و عصر خبر داد و گفت: واحدهای شیفت عصر از ساعت ۲۰ به بعد و شیفت صبح از ساعت ۹ صبح تا ۳۰/۱۷ بعدازظهر فعال هستند. دكتر زیدی با اعلام این مطلب افزود: در صورتی كه هنگام سحر از غذا و مایعات به اندازه كافی استفاده شود، روزه‌‌داران می‌توانند تا ساعت ۱۱ تا ۱۲ ظهر برای اهدای خون مراجعه كنند؛ این در حالی است كه بعد از این ساعات، اهدای خون توسط این افراد توصیه نمی‌شود. وی با بیان این كه پایگاه‌های انتقال خون در ماه رمضان تقریبا در تمام سطح شهر مستقر هستند، افزود: پایگاه‌های مستقر در مراكز مذهبی از ساعت ۲۰ فعالیت خود را آغاز می‌كنند. همچنین پایگاه مركزی انتقال خون در خیابان وصال شیرازی از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب فعال است.


منبع: جام‌جم