مجموعه ضرب المثل های فارسی/م

بز خری کردن

بز دادن بزغاله گرفتن

بز دل

بزرگش نخوانند اهل خرد /// که نام بزرگان به زشتی برد(سعدی)

بزرگی به عقل است نه به سال

بزرگی سراسر به گفتار نیست /// دو صد گفته چون نیم کردار نیست(فردوسی)

بزک نمیر بهار میاد کمبزه با خیار میاد

بز گر از سر چشمه آب می خورد

بزن بهادر

بزنم به تخته

بسا کسی که به روز تو ارزومند است

بس تجربه کردیم در این دار مکافات /// با درد کشان هرکه در افتاد بر افتاد(حافظ)

بس که گفتم زبانم مو درآورد

بسیار سفر باید تا پخته شود خامی ( صوفی نشود صافی تا در نکشد جامی....)(سعدی)

بسی تیر و دی ماه و اردیبهشت /// بیاید که ما خاک باشیم و خشت(سعدی)

بشنو و باور مکن

بعد چهل سال گدایی شب جمعه رو گم کرده است

بعد از سیری لقمه پنج سیری؟

بکشم و خوشگلم کن

بگذار خودم رو جا کنم ببین با تو چها کنم

بگذار دم کوزه آبش رو بخور

بگذرد این روزگار تلخ تر از تلخ/// بار دگر روزگار چون شکر اید

بلبلان خاموش و خر در عرعر است

بلد نیستم راحت جان است

بل گرفتن

بمیر و بدم

بند را آب دادن

بنده شناس ، خداست

بنشین و بفرما و بتمرگ هر سه یک معنی دارد

بنکر که چه میگوید منگر که که میگوید

بنی ادم اعضای یک پیکرند/// که در آفرینش ز یک گوهرند

بود مرده هرکس که نادان بود/// که بی دانشی مرده جان بود

بوقلمون صفت

بول و قولش یکی است

بوی الرحمانش بلند شده

بوی شیر از دهنش می اید

بوی گلاب را از چه جوییم از گلاب(چون که گل رفت و گلستان شد خراب.....)(مولوی)

به آب باریکه ساختن

به آب زمزم و کوثر سفید نتوان کرد /// گلیم بخت کسی را که بافتند سیاه(حافظ)

به آب آتش زدن

به آلاف و الوف رسیدن

به آهو میگوید بدو به تازی می گوید بگیر

به اشتهای مردم نمیشود نان خورد

به امید همسایه باید بی شام خوابید

به این قران ببخش یا به این شمشیر بکش

به باد دادن

به باد رفتن

به بوی کباب امدیم دیدیم خر داغ میکنند

به پای خود به سلاخ خانه رفتن

به پفی مشتعل و به تفی خاموش

به تته پته افتادن

به تنبل گفتند برو سایه گفت سایه خودش میاید

به تنش گریه می کند

به تنگ امدن

به تنور سرد نون نمی زنند

به حساب کسی رسیدن

به حسنت نناز که به یک تب بند است، به مالت نناز که به یک شب بند است

به خاک سیاه نشاندن

به خرچنگ گفتند چرا کج کج راه می روی گفت جوانی است و هزار چم و خم

به خر دستش نمیرسد پالانش را می زند

به خون کسی تشنه بودن

به خیالم بالاخره انگوره ، رفتم دیدم لانه ی زنبوره

به درد خوردن

به دریا برود دریا خشک می شود

به دست آهن تفته کردن خمیر /// به از دست بر سینه پیش امیر

به دست و پا افتادن

به دشت اهوی ناگرفته مبخش(فرستاده گفت ای خدای رخش....)

به دعای کسی نیامده ام که به نفرین کسی برومبه دعای گربه سیاه بارون نمی آید

به دل خود بد نیاوردن

به دهنش مزه کرده است

بهرام که گور می گرفتی همه عمر /// دیدی که چگونه گور بهرام گرفت

به رگ غیرت کسی برخوردن

به روباه گفتند شاهدت کیست گفت دنبم

به روی خود نیاوردن

به ریسمان پوسیده کسی به چاه رفتن

به ریش کسی بستن

به ریش کسی خندیدن

به زانو در آمدن

به زخم کسی نمک پاشیدن

به زر برکنی چشم دیو سپید (به دست تهی برنیاید امید....)

به زمین سخت نشاشیده است

به زمین گرم خوردن

به ساز کسی رقصیدن

به سیلی صورت خود را سرخ نگهداشتن

به سیم آخر زدن

بهشت انجاست که ازاری نباشد /// کسی را با کسی کاری نباشد

بهشت به سرزنش نمی ارزد

به شتر گفتند شاشت از پس است، گفت: چه چیزم مثل همه کس است؟

به شتر مرغ گفتند بپر گفت من شترم گفتند بار ببر گفت من مرغم

به شکم خود صابون زدن

به شهر خویش هرکس شهریار است

به شیرین زبانی و لطف و خوشی /// توانی که فیلی به مویی کشی

به عزرائیل جان ندادن

به عمل کار براید به سخندانی نیست(سعدیا گرچه سخندان و مصالح گویی.....)

به غم خوارگی چون سرانگشت من/// نخارد کس اندر جهان پشت من

به قاطر گفتند پدرت کیست گفت مادرم مادیان است

به قدر گلیمت پایت را دراز بکن

به قیمت اب جوی

به کچل گفتند چرا زلف نمیگذاری گفت دوست ندارم

به کچل گفتند نامت چیست گفت زلفعلی

به کلاغ گفتند چرا سرت سیاه است گفت عروس خاله ام شده ام

به گاو نه من شیر ماند(مثل گاو نه من شیر است)

به گدا چه یک نان بدهی و چه یک نان از او بگیری

به گربه دزد فرمان خلیفه هم دادند

به لعنت خدا هم نمی ارزد

بهلول خرقه، نون جو و سرکه

به مرغشان کیش نمی شود گفت

به مرگ میگیرد که به تب راضی شود

به ناپدری زورت نمی رسد بگو حاج عمو

به ناف کسی بستن

به نرمی برآید به سوراخ مار

به نعل و به میخ زدن

به هر چمن که رسیدی گلی بچین و برو

به هر سازی رقصیدن

به هرکجا که روی آسمان همین رنگ است(مرو به هند برو با خدای خویش بساز....)

به هیچ صراطی مستقیم نیست

به یک پاپاسی هم نمی ارزد

به یک پیمانه مست است

به یک تیر دو نشان زدن

به یک چشم بر هم زدن

به یک کرشمه دو کار کردن

بی آبی نمودن

بیار انچه داری به مردی و زور/// که دشمن به پای خخود امد به گور

بی بو و بی خاصیت

بی بی از بی چادری مستوره است

بی پول مرو به بازار که آشت ندهند/// صد نعره زنی هیچ جوابت ندهند

بی پیر مرو تو در خرابات/// هر چند سکندر زمانی

بیچاره اگر مسجد ادینه بسازد /// یا طاق فرود آید یا قبله کج آید

بی چشم و رو

بی چون و چرا

بی حرف پیش

بیخ پیدا کردن

بی خضر مرو به زندگانی /// هر چند سکندر زمانی

بی دست و پا بودن

بیدی نیست که از این بادا بلرزد

بیرون روشن کن و خانه تاریک کن

بیستون را عشق کند و شهرتش فرهاد برد

بی سر و پا

بی کار نمی توان نشستن(گفتن ز من از تو کار بستن.....)

بیگاری بهتر از بیکاری

بیگانه اگر وفا کند خویش منست /// ور خویش جفا کند بداندیش منست

بی گدار به آب زدن

بی مایه فطیر است

بین پیغمبران جرجیس را انتخاب کردن

بیندیش و آنگه بر آور نفس /// و از آن پیش کن که گویند بس

بینیش را بگیری جانش در می آید.

پاي خروستو ببند، بمرغ همسايه هيز نگو !
پايين پايين ها جاش نيست، بالا بالا ها راش نيست !
پز عالي، جيب خالي !
پس از چهل سال چارواداري، الاغ خودشو نميشناسه !
پس از قرني شنبه به نوروز ميافته !
پستان مادرش را گاز گرفته !
پسر خاله دسته ديزي !
پسر زائيدم براي رندان، دختر زائيدم براي مردان، موندم سفيل و سرگردان !
پدر كو ندارد نشان از پدر --- تو بيگانه خوانش نخوانش پسر !
پشت تاپو بزرگ شده !
پنج انگشت برادرند، برابر نيستند !
پوست خرس نزده ميفروشه !
پول است نه جان است كه آسان بتوان داد !
پول پيدا كردن آسونه، اما نگهداريش مشكله !
پول حرام، يا خرج شراب شور ميشه يا شاهد كور !
پولدارها به كباب، بي پولها به بوي كباب ،
پول ما سكه عُمَر داره !
پياده شو با هم راه بريم !
پياز هم خودشو داخل ميوه ها كرده !
پي خر مرده ميگرده كه نعلش را بكنه !
پيراهن بعد از عروسي براي گل منار خوبه !
پيرزنه دستش به درخت گوجه نميرسيد، مي گفت : ترشي بمن نميسازه !
پيش از آخوند منبر نرو !
پيش رو خاله، پشت سر چاله !
پيش قاضي و معلق بازي !

پابند شدن

پا به بخت خود زدن

پاپوش دوختن

پاپیچ کسی شدن

پاچه ورمالیده

پا در کفش کسی کردن

پا در یک کفش کردن

پا را از گلیم خود فراتر نهادن

پا را به اندازه گلیم خود داراز کن

پارسال دوست امسال آشنا

پا روی حق گذاشتن

پا روی دم کسی گذاشتن

پاسوز شدن

پا شکسته

پاک باخته

پاگشا کردن

پاگیر شدن

پالانش کج است