ديوان اشعار ابوسعید ابوالخیر

زان میخوردم که روح پیمانهٔ اوست

زان مست شدم که عقل دیوانهٔ اوست


دودی به من آمد آتشی با من زد

زان شمع که آفتاب پروانهٔ اوست

آن مه که وفا و حسن سرمایهٔ اوست

اوج فلک حسن کمین پایهٔ اوست


خورشید رخش نگر و گر نتوانی

آن زلف سیه نگر که همسایهٔ اوست

بر ما در وصل بسته میدارد دوست

دل را به فراق خسته میدارد دوست


من‌بعد من و شکستگی بر در دوست

چون دوست دل شکسته میدارد دوست

ما دل به غم تو بسته داریم ای دوست

درد تو بجان خسته داریم ای دوست


گفتی که به دلشکستگان نزدیکم

ما نیز دل شکسته داریم ای دوست

ای دوست ای دوست ای دوست ای دوست

جور تو از آنکشم که روی تو نکوست


مردم گویند بهشت خواهی یا دوست

ای بیخبران بهشت با دوست نکوست

ای خواجه ترا غم جمال ماهست

اندیشهٔ باغ و راغ و خرمن گاهست


ما سوختگان عالم تجریدیم

ما را غم لا اله الا اللهست

در کار کس ار قرار میباید هست

وین یار که در کنار میباید هست


هجریکه بهیچ کار می‌ناید نیست

وصلی که چو جان بکار میباید هست

تا در نرسد وعدهٔ هر کار که هست

سودی ندهد یاری هر یار که هست


تا زحمت سرمای زمستان نکشد

پر گل نشود دامن هر خار که هست

در درد شکی نیست که درمانی هست

با عشق یقینست که جانانی هست


احوال جهان چو دم به دم میگردد

شک نیست در این که حالگردانی هست

با دل گفتم که ای دل احوال تو چیست

دل دیده پر آب کرد و بسیار گریست


گفتا که چگونه باشد احوال کسی

کو را بمراد دیگری باید زیست