ديوان اشعار ابوسعید ابوالخیر

ناکامیم ای دوست ز خودکامی تست

وین سوختگیهای من از خامی تست


مگذار که در عشق تو رسوا گردم

رسوایی من باعث بدنامی تست

اسرار ملک بین که بغول افتادست

وان سکهٔ زر بین که بپول افتادست


وان دست برافشاندن مردان زد و کون

اکنون بترانهٔ کچول افتادست

ای حیدر شهسوار وقت مددست

ای زبدهٔ هشت و چار وقت مددست


من عاجزم از جهان و دشمن بسیار

ای صاحب ذوالفقار وقت مددست

عشقم که بهر رگم غمی پیوندست

دردم که دلم بدرد حاجتمندست


صبرم که بکام پنجهٔ شیرم هست

شکرم که مدام خواهشم خرسندست

در عالم اگر فلک اگر ماه و خورست

از بادهٔ مستی تو پیمانه خورست


فارغ زجهانی و جهان غیر تو نیست

بیرون زمکانی و مکان از تو پرست

سوفسطایی که از خرد بی‌خبرست

گوید عالم خیالی اندر گذرست


آری عالم همه خیالیست ولی

پیوسته حقیقتی درو جلوه گرست

پی در گاوست و گاو در کهسارست

ماهی سریشمین بدریا بارست


بز در کمرست و توز در بلغارست

زه کردن این کمان بسی دشوارست

پی در گاوست و گاو در کهسارست

ماهی سریشمین بدریا بارست


بز در کمرست و توز در بلغارست

زه کردن این کمان بسی دشوارست

ای برهمن آن عذار چون لاله پرست

رخسار نگار چارده ساله پرست


گر چشم خدای بین نداری باری

خورشید پرست شو نه گوساله پرست

آلودهٔ دنیا جگرش ریش ترست

آسوده‌ترست هر که درویش ترست


هر خر که برو زنگی و زنجیری هست

چون به نگری بار برو بیش ترست