-
شلغم
شلغم گياهي است با برگهاي ناصاف و بريدگيهاي زياد به رنگ سبز و سفيد . ريشه آن غده اي و به شكل هاي گرد و يا دراز به رنگ سفيد با لكه هاي بنفش مي باشد .
ميوه شلغم مانند غلافي بايرك و دراز است كه در آن چند دانه سياه وجود دارد . شلغم در هواي سرد بسيار خوب رشد مي كند و شايد علت آن باشد كه براي درمان بيماريهايي كه در فصل سرما زياد است و بيماريهاي تنفسي بكار مي رود .
تركيبات شيميايي:
آب 91 گرم
پروتئين 1 گرم
مواد چربي 0/2 گرم
مواد نشاسته اي 6/6 گرم
كلسيم 40 ميلي گرم
فسفر 30 ميلي گرم
آهن 0/5 ميلي گرم
سديم 50 ميلي گرم
پتاسيم 270 ميلي گرم
ويتامين ب 1 0/04 ميلي گرم
ويتامين ب 2 0/07 ميلي گرم
ويتامين ب 3 0/6 ميلي گرم
ويتامني ث 40 ميلي گرم
خواص داروئي:
شلغم از نظر طب قديم ايران گرم و تر است
خواص شلغم آنقدر زياد است كه مي توان گفت اين گياه براي هر دردي درمان است و اگر مردم مي دانستند كه اين گياه چقدر فايده درد تمام باغچه هاي خانه خود را شلغم ميكاشتند و هر روزه از آن استفاده مي كردند .
1)شلغم مقوي است
2)شلغم اشتها آور است
3)شلغم ضعف بدني را كم مي كند
4)شلغم سرفه را تسكين مي دهد
5)ترشي شلغم بهترين نوع ترشي است زيرا مقوي معده و روده ها و اشتها آور است
6)آب شلغم قند خون را پائين مي آورد
7)تخم شلغم را اگر سرخ كرده و بخوريد براي ضعف بنيه موثر است
8)اگر گلو درد دريد آ ب پخته شلغم را قرقره كنيد
9)خوردن آب شلغم درمان كننده جوش صورت است
10)آنهايي كه حافظه ضعيف دارند حتما بايد شربت بخورند زيرا ثابت شده است كه شلغم حافظه را تقويت مي كند
11)شلغم شب كوري را درمان مي كند
12)شلغم بعلت داشتن ويتامين b1 علاج كم خوني است
13)شلغم براي رشد و نمو استخوانها مفيد است بنابراين زنان باردار وش يدره حتما بايد از آن استفاده كنند .
14)زن حامله اي كه در مدت بارداري شلغم خورده باشد بچه اش زودتر رشد كرده ، زودتر حرف مي زند و حتي زودتر راه مي افتد و در مقابل امراض مقاومت بيشتري خواهد داشت .
15)آنهايي ك غده تيروئيدشان كم ترشح مي كند بايد حتما شلغم بخورند زيرا شلغم بعلت داتشن يد فراوان ترشحات غده تيروئيد را تنظيم مي كند .
16)شلغم مهمترين گياه ضد سرطان است و حتي گسترش سرطان را متوقف مي كند .
17)شلغم درمان بسياري از بيماريهاي پوستي است
18)شلغم پخته بهترين دارو براي برونشيت است
و بالاخره سعي كنيد كه در فصل زمستان براي پيشگيري از سرمخوردگي و بيماريهاي تنفسي اقلا چند بار در هفته شلغم بخوريد شلغم پخته بهترين پبحانه است . بدن را تميز كرده و مواد سمي را ازب دن خارج مي سازد . البته آب شلغم خام خواص بيشتري از شلغم پخته درد بشرطي كه معده شما را ناراحت نكند
-
كاهو
كاهو يكي از قديميترين سبزيجات دنيا است منشاء آن در هندوستان وآسياي مركزي مي باشد . كاهو طبق مداركي كه بدست آمده از شش قرن قبل از ميلاد در ايران مصرف مي شده است و يك قرن قبل از ميلاد به روم راه يافته و غذاي مهمي براي روميان بوده است . كريستف كلمب تخم كاهو را به دنياي جديد برد بطوريكه از اوائل قرن پانزدهم ميلادي كاهو در هائيتي و باهاما كشت مي شده است . كاهو گياهي است يكساله كه داراي برگهاي پهن و دراز و سبز روش مي باشد و با طعم كمي شيرين .
انواع مختلف كاهو كه در حال حاضر در آمريكا كشت مي شود حدود 16 نوع مي باشد كه در تمام طول سال وجود دارد رويهمرفته دو دسته كاهو وجود دارد :
1-كاهوي پرورشي و اهلي كه در سالاد استفاده مي شود كه كاهوي گرد Head Lettuce و كاهوي ايراني Romano Lettuce از انواع مهم آن است .
2- كاهوي وحشي يا كاهوي خودرو
كاهوي ايراني از نظر مواد غذايي از كاهوي گرد بهتر است . كاهوي گرد ارزش غذايي چنداني ندارد زيرا داراي مقدر زيادي الياف است كه توليد گاز و نفخ در معده مي كند .
آهن 1/5 ميلي گرم
چربي 0/2 گرم
كلسيم 18 ميلي گرم
سديم 10 ميلي گرم
پتاسيم 250 ميلي گرم
ويتامين آ 500 واحد
ويتامين ب 1 0/5 ميلي گرم
ويتامين ب 2 0/08 ميلي گرم
ويتامين ب 3 0/4 ميلي گرم
ويتامين ث 10 ميلي گرم
ارسنيك 0/02 ميلي گرم
اسيد اگزاليك 0/003 ميلي گرم
كاهو ضمنا داراي مواد معدني مانند نيكل ، كبالت ، سولفور و مس مي باشد
مواد شيميايي كاهو عبارتند از : لاكتوكاروم Lactucarum ( كه ماده اي است مخدر ) موم ، رزين ، ماليك اسيد و سوكسي نيك اسيد ، لاكتوم كاروم خواب آور و مسكن است .
از لاكتوم كاروم بعنوان داروي خواب آور و مسكن و نيز در چشم پزشكي براي گشاد كردن مردمك چشم استفاده ميشود .
از كاهو همچنين ماده اي بنام تريداس Thridace گرفته مي شود كه مسكن و ضد درد است . براي تهيه تريداس ساقه كاهو رسيده را تكه تكه كرده وشيره آنرا با فشار خارج مي سازند . اين شيره را سپس حرارت داده تا در اثر حرارت مواد آلوميني آن منعقد مي شود در نتيجه مايعي صاف بدست مي آيد . اين مايع را تحت درجه حرارت كم و در خلاء حرارت داده كه تريداس بدست مي آيد . اين مايع را مي توان خشك كرد و بصورت پودر درآورد .
خواص داروئي:
خواص گياه كاهو
كاهو از نظر طب قديم ايران سرد و مرطوب است
1)كاهو تميز كننده خون است
2)كاهو بعلت داشتن آهن خونساز است
3)ضد تورم است
4)كاهو خواب آور و آرام بخش است
5)كاهو براي ضعف اعصاب مفيد است
6) كاهو ملين و ادرار آور است
7)خوردن كاهو براي ماليخوليا مفيد است
8)كاهو زخم هاي مجاري ادرار و مثانه را درمان مي كند
9)اگر كاهو را با سكنجبين و يا سركه بخورند اشتها آور است
10)كاهو اثر ضد تشنج درد
11)درد معده را تسكين مي دهد
12)كاهو قواي بدني را تقويت مي كند
13)براي برطرف كردن درد سينه كاهو را بپزيد و بخوريد
14)بانوان شيدره اگر مي خواهند كه شيرشان زياد شود بايد كاهوي پخته بخورند
15)ورم غدد لنفاوي را برطرف مي كند
خواص تخم كاهو
تخم كاهو از نظر طب قديم ايران سرد و خشك است
1-تخم كاهو مخرب و خواب آور است
2-خوردن تخم كاهو زكام را برطرف مي كند
3-تخم كاهو براي درد سينه مفيد است
4-خوردن تخم كاهو براي دستگاه ادراري نافع است و آنهائيكه قطره قطره ادرار مي كنند بايد تخم كاهو بخورند
( در حدود 10 گرم روزانه ) تا اين مرض برطرف شود .
تركيبات شيميايي:
در صد گرم كاهوي ايراني مواد زير موجود است :
آب 94 گرم
انرژي 18 كالري
پروتئين 1/2 گرم
موادنشاسته اي 0/1 گرم
كلسيم 65 ميلي گرم
فسفر 25 ميلي گرم
مضرات :
اگر در خوردن كاهو افراط نكيند اين گياه بهيچوجه مضر نيست زياده روي در خوردن كاهو باعث ، فراموشي و كم شدن حافظه ، ضعف ديد چشم و نفخ شكم ميشود .
براي برطرف كردن اين عوارض مي توان كاهو را با نعناع ، كرفس و زيره ميل كرد .
-
شنبليله
شنبليله سبزي اصلي قورمه سبزي ، غذاي مطبوع ايراني است . اين گياه در نواحي مختلف ايران ، مصر ف هند ف الجزيره ، ايتاليا و اسپانيا مي رويد . شنبليله داراي مواد چرب ف مواد نشاسته اي ، مواد ازته ، مواد فسفره و مادهاي بنام گونل لين مي باشد .
تركيبات شيميايي:
البته اين گياه داراي طعم و اسانس معطر مي باشد . تحقيقات جديد نشان داده است كه شنبليله داراي اسيد نيكوتينيك يا نياسين كه ويتامين b3 نيز ناميده مي شود ،مي باشد . اين ويتامين عامل جلوگيري كنند ه از بيماري پلاگرا مي باشد و همچنين اثر گشاد كننده عروق را نيز درا است
خواص داروئي:
يكي از دانشمندان با تحقيقات زيادي كه روي شنبيليه انجام درد دريافت كه شنبليله در رفع سل استخواني اطفال بسيار موثر است . شنبليله در طي قرون گذشته در ايران براي بسياري از بيماريها مصرف مي شده است . براي اين منظور حتي از دانه شنبليله استفاده شده است و بيماريها سريعا بهبود پيدا مي كند .شنبليله چون داراي مواد فسفره ،آهن ،ازته و ياستازهاي مختلف مي باشد تقويت كننده لوزالمعده نيز مي باشد و بنابراين دستگاه هاضمه را بكار انداخته و لاغري هاي مفرط را از بين مي برد .
شنبليله بطور كلي شفادهنده بيماريهاي روحي و جسمي است وحتي اثرات مفيدي در اشخاص مبتلا به مرض قند و سل ريوي و استخواني درد . در قديم شنبليله براي مداواي بيماري قند بكار مي رفته است دانه شنبليله با اين همه خواص مفيد داراي بوي ناپسند است بنابراين براي استفاده از آن دانه در شده آنرا با مواد معطر بايد مخلوط نمود كه بوي بد آن را تا اندازه اي برطرف كنند .
طرز استفاده:
براي تهيه پماد شنبليله 3 تا 4 قاشق سوپخوري در دانه شنبليله را با سركه مخلوط كرده و براي رفع التهابهاي سطحي پوست بدن مصرف كنيد .براي تقويت عمومي بدن بهتر است كه دانه شنبليله و گياه آن را قبل از غذا مصرف كرد .
-
كدو
به فارسي « كدو » و در كتب طب سنتي با نامهاي عربي آن « ثرع » و گياه آن « يقطين » نامبرده مي شود به فرانسوي انواع آن با نامهاي Courge «كدو» و Courgette « كدو سبز خورشي » و Potiron « كدو تنبل » و Citrouille « كدو حلوايي و مربايي » و Gourde « كدو قليايي يا صراحي » كه بيشتر مصرف تزييني دارد و پس از خالي كردن آن مانند كوزه استفاده مي شود .
مشخصات
كدو گياهي است يكساله علفي كه ميوه آن بسته به نوع كدو در بعضي انواع جوان و نارس و سبز مصرف ميشود مانند كدوي سبز خورشي و در برخي انواع ميوه كاملا رسيده آن مصرف ميشود . برگهاي ان قلبي ، پهن با دمبرگ بلند پوشيده از كرك زبر . گياهي است خزنده گلهاي آن زرد رنگ به صورت گل ماده و گل نر روي يك پايه قرار دارد ، ريشه آن باريك و بلند و كمي شيرين و سكر آور است . كدوهاي سبز مسمايي گوشت آن مصرف مي شود و ساير انواع كدوها بيشتر براي مصرف تخم ان در طب سنتي مورد توجه است. در مورد كدوهاي شيرين ، گوشت و تخم آن مصرف مي شود و كدوهاي زينتي از خود كدو استفاده مي شود . انواعي از كدوهاي زينتي هستند كه وزن آنها به 50- 40 كيلو گرم مي رسد و در هندوستان داخل آنها را خالي كرده و مانند تاپوهاي بزرگ براي نگهداري غلات به كار مي برند. كدو در اغلب مناطق كشور كاشته مي شود. تكثير كدو با كاشت تخم ان در مناطق معتدله در اويل بهار انجام ميگيرد براي داشتن بو ته هاي قوي حفره هايي به عرض 50 سانتي متر و عمق 30 سانتي متر كنده و داخل آن را با خاك كود پر مي كنند و روي آن را با خاك مي پوشانند و آبياري مي كند فاصله بين بوته ها در مورد كدوهاي كوچك 1×1 متر ودر مورد كدوهاي درشت 2×2 متر مي باشد.
خواص – كاربرد
از تخم كدو در حدود 10 درصد روغن تخم كدو گرفته مي شود كه در طب سنتي وسيعي دارد تخم كو ضد كرم است و بخصوص براي رفع كرم كدو به كار مي رود ، به علاوه مدر و مقوي است . روغن تخم كدو براي تقويت اعصاب مفيد است. از گوشت ميوه كدو به صورت ضماد براي سوختگي ها و ورمها و جوشو كورك استفاده مي شود. كدو از نظر طبيعت طبق نظر حكماي طب سنتي سرد و تر است و از نظر خواص معتقدند كه خنك كننده و مرطوب كننده است . انسداد مجاري را باز ميكند و مدر است و ملين و براي رفع يرقان مفيد است و در مورد تبها يگرم نافع مي باشد . خوردن پخته آن از نظر مواد غذايي ضعيف است و خيلي سريع الهضم مي باشد. و براي اشخاص گرم مزاج و صفراوي غذاي مناسيبي است . خون ساز است و خون صالح توليد مي كند. اگر كدو را با به و يا آب غوره و يا آب انار و يا سركه در روغن بادام و يا زيتون بپزند خون ساز است. و براي اشخاص گرم مزاج و صفراوي و تبهاي گرم بسيار شفا بخش است و لي براي اشخاصي كه معتاد به فولنج مي باشند ممضر است . زيرا كدو ايجاد قولنج مينمايد ( فولنج نوعي دل درد است كه در روده ها وساير آلات داخل شكم پديد آيد ) اگر چند قطره ازآب كدو را خام با شير انسان مخلوط و در گوش و بين ي بريزند براي سر درد گرم و سرسام و هذيان و جنون و ورم هاي گرم بي خوابي مفيد است و ضماد ساييده كدو به پيشاني اطفال براي ورم گرم پيشاني و سر و سردرد گرم و رفع خشكي دماغ و بي خوابي نافع است . و اگر ضماد ان را به چشم گذارند براي رفع ورم گرم چشم خوب است و اگز سر را با آب كدو بشويند وقطره آن را در بيني ريزندو يا از آن بخورند براي تسكين سر درد گرم و خواب آوردن مفيداست. و غرغره و مضمضه آب كدو براي درد حلق و درد دندان گرم مفيد است و اگر قطره اي از آن را در گوش بريزند براي رفع درد گوش نافع است . خصوصا اگر با روغن گل سرخ مخلوط باشد .اگر آب كدوي پخته را با تمر هندي و شكر بخورند براي تسكين حرارت دماغ و درد سرگرم و وسواس و جنون نافع است. اگر اسفناج را با كدو وجو و يا ماش پوست گرفته ، در روغن بادام و اب بپزند خوردن آن براي درد سينه و سرفه گرم نافع است. خوردن كدوي پخته عطش را تسكين مي دهد و گرمي و التهاب كبد گرم را فرو مي نشاد ولي در عين حال موجب سستي و بي حسي معده و روده ها مي شود.
خوردن آب كدوي پخته كه با فشار عصاره گرفته باشند به اندازه 150 گرم يا 300 گرم با عسل ، ملين و مسهل معتدلي است و اگر با مغز فلوس وترنجبين و بنفشه خورده شود مسهل صفرا سات وبراي تبهاي صفراوي و خوني مناسب است. و اگر با تمر هندي و شكر خورده شود مسهل صفراي سوخنته و پاك كننده روده ها و كليه است وبراي تسكين حرارت دماغ و تبهاي گرم نافع است. شيخ الرئيس معتقد است كه هر چند آب كدو در ذات الجنب نافع است ولي از جهتي گاهي مضر است زيرا مدر است.
كدو پخته باسركه براي تبهاي گرم صفراوي و كاهش حدت صفرا و خون و اكثر بيماري هاي گرم مفيد است و اگر با گوشت خورده شود موجب تسريع هضم آن و اگر در آش ماش و نخود و روغن بادام پخته شود براي سرفه و مرطوب كردن دماغ و بدن و تسكين حرارت كبد و بتهاي گرم مفيداست. ضماد كدوي پخته روي معده و كبد و كليه ، مسكن حرارت و التهاب آنها مي شود و خوردن پوست خشك كدو براي بواسير و خون ريزي از آلات داخل شكم مفيد است و خوردن انواع كدو براي اشخاص گرم مزاجان صفراوي و خوني وجوانان و در ماناطق گرم هميشه مفيداست و براي پيا و سرد مزاجان و در مناطق سرد خوب نيست و ايجاد نفخ و قولنج و سنگيني در معده مي نمايد و اشتها را قطع مي كند.
اگر كدو را خرد كرده پخته با ماست مخلوط نمايند وكدو ماست را با خردل و سير و فلفل و نمك ونعناع بخورند براي اشخاص سرد مزاج نيز مناسب است . ولي در مورد گرم مزاجها احتياج به خردلو فلفل و نمك و نعناع نيست . گرد پوست خشك شده سوخته كدو براي قطع خونريزي جراحات و زخمهاي خورنده نافع است و اگر با روغن گاو مخلوط شود براي سوختگي اتش مفيد است.
ممغز تخم كدواز نظر طبيعت سرد و تر استو داراي نيروي تسكين دهنده مي باشد . خوردن ان بدن را چاق ميكند و براي رفع خشونت سينه و خروج اخلاط خوني از سينه و سرفه گرم و تشنگي وتبهاي گرم و زخم روده ها ومثانه كه از اخلاط گرم حاصل شده باشدوسرزش مجراي ادرار نافع است. روغن تخم كدو براي رفع يبوست دماغ و بي خوابي و تبهاي گرم و دلپيچه صفراوي بسيار موثر است. ماليد ن ضماد روغن تخم كدوي شيرين با دمالاخوين كه نرم ساييده شده باشد و يا با مغز تخم كدو كه خوب ساييده شده باشد ، براي زخمهاي سرو بدن اطفال وزخمهاي گوشه دهان وبناگوش و مفيد است. ( دماالاخوين از داروهاي گياهي است ) مقدار خوراك از مغز تخم كدو تا 35 گرم و جانشين ان از نظر خواص مغز تخم هندوانه است. ضد تشكيل سنگ در بدن است . يعني انتي ليتيك مي باشد و اگر به مقدار زياد بخورند قي آور و مسهل است . گل آن و پوست ميوه آن به عنوان ضد سم مصرف ميشود . تخم آن براي معلجه درد دندان و ورم لثه نافع است. در هند از مغز تخم كدو به عنوان كرم كش و مدر و تونيك استفاده مي شود روغن تخم كدو تونيك اعصاب است .
ا ز گوشت ميوه آن به صورت ضماد روي محل سوختگي و التهاب و جو ش و كورك مي اندازند.
نظري به تحقيقات جديد در مورد خواص درماني كدو
تخم كدو و گوشت كدو هر دو داراي خواص درماني براي پيش گيري سرطان هستند . چند سا قبل در لهستان و در همان زمان در موسسه ملي بهداشت امريكا محققان در تخم كدو مواد شيميايي كشف كردند كه جريان تشكيل ورشد سرطانرا مهار ميكند.اين مواد شيميايي از گروه مهاركننده هاي جديدي هسنتد به نام عمومي مهاركننده هاي پروتئاز تريپسين كه فعاليت ويروسها و همچنين آثار تركيبات شيميايي مولد سرطان را در بستر روده ها خنثي و متوقف مي نمايند.مطلب مهمتر اناست كه كدو چه نوع كدو ي سبز تابستانه و چه كدوي حلوايي بخصوص ان نوع كدو حلوايي كه به رنگ نارنجي تيره هستند منبع غني از مواد ضد سراطان به نام كاروتنوئيد شامل مقدار زيادي بتاكاروتن مي باشند.رمز آثار مفيد اين موادبه نظر اغلب دانشمندان اين است كه كاروتنها از مواد ضد اكسيد كننده ها هستند و با اين اسلحه بر ضد راديكالهاي اكسيژن آزاد كه عوامل مخرب سرگردان در بدن مي باشند. مي جنگند و آنها را خلع سلاح و بي ضرر مي سازند . راديكالها با اكسيژن آزاد مي توانند ديواره رگهاي خوني را خراب كرده ، فرسايش بدن و پيري را تسريع و التهابها را تشيد نمايند و حتي به قسمتي از سلول مانند هسته حياتي DNA چنگ بيندازند و كار ماشين سلول را فلج كرده و آماده براي ظهور و رشد سرطان كنند.توصيه محققان و دانشمندان گياه درماني وغذا درماني اينست كه همه اشخاص بخصوص آنهايي كه عادت به مصرف دخانيات دارند ضمنا اين كه اين عادت را ترك مي كنند و يا حداقل كاهش ميدهند و همچنين اشخاصي كه در اطراف دودي ها زندگي ميكنند بايد مقدار بيشتري از اين نوع گياهان نظير كدو حلوايي و هويج و سيب زميني شيرين بخورند .
-
كدو
به فارسي « كدو » و در كتب طب سنتي با نامهاي عربي آن « ثرع » و گياه آن « يقطين » نامبرده مي شود به فرانسوي انواع آن با نامهاي Courge «كدو» و Courgette « كدو سبز خورشي » و Potiron « كدو تنبل » و Citrouille « كدو حلوايي و مربايي » و Gourde « كدو قليايي يا صراحي » كه بيشتر مصرف تزييني دارد و پس از خالي كردن آن مانند كوزه استفاده مي شود .
مشخصات
كدو گياهي است يكساله علفي كه ميوه آن بسته به نوع كدو در بعضي انواع جوان و نارس و سبز مصرف ميشود مانند كدوي سبز خورشي و در برخي انواع ميوه كاملا رسيده آن مصرف ميشود . برگهاي ان قلبي ، پهن با دمبرگ بلند پوشيده از كرك زبر . گياهي است خزنده گلهاي آن زرد رنگ به صورت گل ماده و گل نر روي يك پايه قرار دارد ، ريشه آن باريك و بلند و كمي شيرين و سكر آور است . كدوهاي سبز مسمايي گوشت آن مصرف مي شود و ساير انواع كدوها بيشتر براي مصرف تخم ان در طب سنتي مورد توجه است. در مورد كدوهاي شيرين ، گوشت و تخم آن مصرف مي شود و كدوهاي زينتي از خود كدو استفاده مي شود . انواعي از كدوهاي زينتي هستند كه وزن آنها به 50- 40 كيلو گرم مي رسد و در هندوستان داخل آنها را خالي كرده و مانند تاپوهاي بزرگ براي نگهداري غلات به كار مي برند. كدو در اغلب مناطق كشور كاشته مي شود. تكثير كدو با كاشت تخم ان در مناطق معتدله در اويل بهار انجام ميگيرد براي داشتن بو ته هاي قوي حفره هايي به عرض 50 سانتي متر و عمق 30 سانتي متر كنده و داخل آن را با خاك كود پر مي كنند و روي آن را با خاك مي پوشانند و آبياري مي كند فاصله بين بوته ها در مورد كدوهاي كوچك 1×1 متر ودر مورد كدوهاي درشت 2×2 متر مي باشد.
خواص – كاربرد
از تخم كدو در حدود 10 درصد روغن تخم كدو گرفته مي شود كه در طب سنتي وسيعي دارد تخم كو ضد كرم است و بخصوص براي رفع كرم كدو به كار مي رود ، به علاوه مدر و مقوي است . روغن تخم كدو براي تقويت اعصاب مفيد است. از گوشت ميوه كدو به صورت ضماد براي سوختگي ها و ورمها و جوشو كورك استفاده مي شود. كدو از نظر طبيعت طبق نظر حكماي طب سنتي سرد و تر است و از نظر خواص معتقدند كه خنك كننده و مرطوب كننده است . انسداد مجاري را باز ميكند و مدر است و ملين و براي رفع يرقان مفيد است و در مورد تبها يگرم نافع مي باشد . خوردن پخته آن از نظر مواد غذايي ضعيف است و خيلي سريع الهضم مي باشد. و براي اشخاص گرم مزاج و صفراوي غذاي مناسيبي است . خون ساز است و خون صالح توليد مي كند. اگر كدو را با به و يا آب غوره و يا آب انار و يا سركه در روغن بادام و يا زيتون بپزند خون ساز است. و براي اشخاص گرم مزاج و صفراوي و تبهاي گرم بسيار شفا بخش است و لي براي اشخاصي كه معتاد به فولنج مي باشند ممضر است . زيرا كدو ايجاد قولنج مينمايد ( فولنج نوعي دل درد است كه در روده ها وساير آلات داخل شكم پديد آيد ) اگر چند قطره ازآب كدو را خام با شير انسان مخلوط و در گوش و بين ي بريزند براي سر درد گرم و سرسام و هذيان و جنون و ورم هاي گرم بي خوابي مفيد است و ضماد ساييده كدو به پيشاني اطفال براي ورم گرم پيشاني و سر و سردرد گرم و رفع خشكي دماغ و بي خوابي نافع است . و اگر ضماد ان را به چشم گذارند براي رفع ورم گرم چشم خوب است و اگز سر را با آب كدو بشويند وقطره آن را در بيني ريزندو يا از آن بخورند براي تسكين سر درد گرم و خواب آوردن مفيداست. و غرغره و مضمضه آب كدو براي درد حلق و درد دندان گرم مفيد است و اگر قطره اي از آن را در گوش بريزند براي رفع درد گوش نافع است . خصوصا اگر با روغن گل سرخ مخلوط باشد .اگر آب كدوي پخته را با تمر هندي و شكر بخورند براي تسكين حرارت دماغ و درد سرگرم و وسواس و جنون نافع است. اگر اسفناج را با كدو وجو و يا ماش پوست گرفته ، در روغن بادام و اب بپزند خوردن آن براي درد سينه و سرفه گرم نافع است. خوردن كدوي پخته عطش را تسكين مي دهد و گرمي و التهاب كبد گرم را فرو مي نشاد ولي در عين حال موجب سستي و بي حسي معده و روده ها مي شود.
خوردن آب كدوي پخته كه با فشار عصاره گرفته باشند به اندازه 150 گرم يا 300 گرم با عسل ، ملين و مسهل معتدلي است و اگر با مغز فلوس وترنجبين و بنفشه خورده شود مسهل صفرا سات وبراي تبهاي صفراوي و خوني مناسب است. و اگر با تمر هندي و شكر خورده شود مسهل صفراي سوخنته و پاك كننده روده ها و كليه است وبراي تسكين حرارت دماغ و تبهاي گرم نافع است. شيخ الرئيس معتقد است كه هر چند آب كدو در ذات الجنب نافع است ولي از جهتي گاهي مضر است زيرا مدر است.
كدو پخته باسركه براي تبهاي گرم صفراوي و كاهش حدت صفرا و خون و اكثر بيماري هاي گرم مفيد است و اگر با گوشت خورده شود موجب تسريع هضم آن و اگر در آش ماش و نخود و روغن بادام پخته شود براي سرفه و مرطوب كردن دماغ و بدن و تسكين حرارت كبد و بتهاي گرم مفيداست. ضماد كدوي پخته روي معده و كبد و كليه ، مسكن حرارت و التهاب آنها مي شود و خوردن پوست خشك كدو براي بواسير و خون ريزي از آلات داخل شكم مفيد است و خوردن انواع كدو براي اشخاص گرم مزاجان صفراوي و خوني وجوانان و در ماناطق گرم هميشه مفيداست و براي پيا و سرد مزاجان و در مناطق سرد خوب نيست و ايجاد نفخ و قولنج و سنگيني در معده مي نمايد و اشتها را قطع مي كند.
اگر كدو را خرد كرده پخته با ماست مخلوط نمايند وكدو ماست را با خردل و سير و فلفل و نمك ونعناع بخورند براي اشخاص سرد مزاج نيز مناسب است . ولي در مورد گرم مزاجها احتياج به خردلو فلفل و نمك و نعناع نيست . گرد پوست خشك شده سوخته كدو براي قطع خونريزي جراحات و زخمهاي خورنده نافع است و اگر با روغن گاو مخلوط شود براي سوختگي اتش مفيد است.
ممغز تخم كدواز نظر طبيعت سرد و تر استو داراي نيروي تسكين دهنده مي باشد . خوردن ان بدن را چاق ميكند و براي رفع خشونت سينه و خروج اخلاط خوني از سينه و سرفه گرم و تشنگي وتبهاي گرم و زخم روده ها ومثانه كه از اخلاط گرم حاصل شده باشدوسرزش مجراي ادرار نافع است. روغن تخم كدو براي رفع يبوست دماغ و بي خوابي و تبهاي گرم و دلپيچه صفراوي بسيار موثر است. ماليد ن ضماد روغن تخم كدوي شيرين با دمالاخوين كه نرم ساييده شده باشد و يا با مغز تخم كدو كه خوب ساييده شده باشد ، براي زخمهاي سرو بدن اطفال وزخمهاي گوشه دهان وبناگوش و مفيد است. ( دماالاخوين از داروهاي گياهي است ) مقدار خوراك از مغز تخم كدو تا 35 گرم و جانشين ان از نظر خواص مغز تخم هندوانه است. ضد تشكيل سنگ در بدن است . يعني انتي ليتيك مي باشد و اگر به مقدار زياد بخورند قي آور و مسهل است . گل آن و پوست ميوه آن به عنوان ضد سم مصرف ميشود . تخم آن براي معلجه درد دندان و ورم لثه نافع است. در هند از مغز تخم كدو به عنوان كرم كش و مدر و تونيك استفاده مي شود روغن تخم كدو تونيك اعصاب است .
ا ز گوشت ميوه آن به صورت ضماد روي محل سوختگي و التهاب و جو ش و كورك مي اندازند.
نظري به تحقيقات جديد در مورد خواص درماني كدو
تخم كدو و گوشت كدو هر دو داراي خواص درماني براي پيش گيري سرطان هستند . چند سا قبل در لهستان و در همان زمان در موسسه ملي بهداشت امريكا محققان در تخم كدو مواد شيميايي كشف كردند كه جريان تشكيل ورشد سرطانرا مهار ميكند.اين مواد شيميايي از گروه مهاركننده هاي جديدي هسنتد به نام عمومي مهاركننده هاي پروتئاز تريپسين كه فعاليت ويروسها و همچنين آثار تركيبات شيميايي مولد سرطان را در بستر روده ها خنثي و متوقف مي نمايند.مطلب مهمتر اناست كه كدو چه نوع كدو ي سبز تابستانه و چه كدوي حلوايي بخصوص ان نوع كدو حلوايي كه به رنگ نارنجي تيره هستند منبع غني از مواد ضد سراطان به نام كاروتنوئيد شامل مقدار زيادي بتاكاروتن مي باشند.رمز آثار مفيد اين موادبه نظر اغلب دانشمندان اين است كه كاروتنها از مواد ضد اكسيد كننده ها هستند و با اين اسلحه بر ضد راديكالهاي اكسيژن آزاد كه عوامل مخرب سرگردان در بدن مي باشند. مي جنگند و آنها را خلع سلاح و بي ضرر مي سازند . راديكالها با اكسيژن آزاد مي توانند ديواره رگهاي خوني را خراب كرده ، فرسايش بدن و پيري را تسريع و التهابها را تشيد نمايند و حتي به قسمتي از سلول مانند هسته حياتي DNA چنگ بيندازند و كار ماشين سلول را فلج كرده و آماده براي ظهور و رشد سرطان كنند.توصيه محققان و دانشمندان گياه درماني وغذا درماني اينست كه همه اشخاص بخصوص آنهايي كه عادت به مصرف دخانيات دارند ضمنا اين كه اين عادت را ترك مي كنند و يا حداقل كاهش ميدهند و همچنين اشخاصي كه در اطراف دودي ها زندگي ميكنند بايد مقدار بيشتري از اين نوع گياهان نظير كدو حلوايي و هويج و سيب زميني شيرين بخورند .
-
چغندر
در كتب طب سنتي با نام عربي آن (سلق ) ، (سلق )و (سلق ) آمده است به فرانسوي Beeteو و به انگليسي Beet گفته مي شود . گياهي است از خانواده ي Chekopodiaceae نام علمي آن وBeta Vulgaris L است .
واريته اي كه براي برگهاي آن كاشته مي شود Beta Vulgaris Var cicla كه به آن Swiss chard و Chard هم مي گويند .
مشخصات
به طور كلي گياه چغندر چند نوع است :
چغندري كه برگ آن مصرف مي شود و معمولا برگ چغندر گفته مي شود به فرانسوي Poiree و به انگليسي Chard گويند .
2. چغندري كه معمولا ريشه ي ان مصرف مي شود و برگ آن جنبه ي علوفه دام دارد و در مصرف عذاي انسان كار برد ندارد و به فرانسوي Betterave گويند سه رقم است :
الف ) چغندر لبو كه ريشه آن غدد گرد و شلغمي شكل است و به رنگهاي سرخ تيره مايل به سياه و يا سفيد مي باشد كمي شيرين است (8 ــ 5 ) قند دارد و به مصرف غذايي به عنوان سبزي مي رسد و با پخته آن به نام لبو خورده مي شود .
ب ) چغندر علوفه اي كه ريشه ي آن دراز حجيم و شيريني آن كم و محصول در هكتار آن زياد و به مصرف آن زياد و به مصرف علوفه ي دامي مي رسد .
ج ) چغندر قند كه ريشه ي ان مخروطي حجيم به رنگ زرد روشن و داراي مقدار زيادي قند است ( 20 ــ 15 ) و از آن در كارخانه جات قند براي قند گيري استفاده مي شود . از برگ تمام انواع چغندر هاي ريشه اي نيز به عنوان علوفه استفاده مي شود .
مشخصات
چغندر گياهي است دو ساله داراي برگ هاي پهن چين دار سبز تيره كه مستقيما از ريشه خارج مي شوند ، ساقه ي گل دهنده در سال دوم يا به طور كلي پس از ديدن يك دوره سرماي زمستانه به گل مي نشيند و ميوه مي دهد . دانه هاي ان در اطراف شاخه ي گل دهنده مي رسند و در هر ميوه چند دانه وجود دارد . ميوه هايي هستند كه فقط يك دانه بيشتر نمي دهند اين نوع را مونوژرم نامند . اين گياه به طور وحشي در مناطق شمال غرب ايران ديده شده است و به طور پرورشي در اغلب مناطق ايران كاشته مي شود .
تر كيبات شيميايي
از نظر تركيبات شيميايي و مواد عامله در گياه و برك چغندر ويتامين B1 و C به مقدار خوبي يافت مي شود . ريشه غده اي نارس چغندر از نظر مقدار آهن و ويتامينها به خصوص ويتامين A غني تر است .
بررسي هاي شيميايي ديگري نشان مي دهد كه گياه چغندر داراي ساپوني زيد و فيتوسترول و مواد چرب و بتائين و لوسين و تايروزين و ايزولوسين و آرژي نين و هيتيدين و فنيل الانين و اوراز و سرانجام تايروزيناز مي باشد.
در هر يك صد گرم قسمت قابل خوردن ريشه چغندر لبو مواد زير موجود است :
آب 87 گرم ، پروتئين 6/1 گرم ، مواد چرب 1/0 گرم ، مواد قندي و اسير هيدراتهاي كربن 9/9 گرم ، خاكستر 1/1 گرم ، كلسيم 16 ميلي گرم ، فسفر 33 ميليگرم ، آهن 7/0 ميلي گرم ، سديم 60 ميلي گرم ، پتاسيم 335 ميلي گرم ، وتيامين A 20 واحد بين المللي ، تيامين 03/0 ميلي گرم و رايبوفلاوين 05/0 ميليگرم ، نياسين 4/0 ميلي گرم و ويتامين C 10 ميلي گرم .
ور هر يك صد گرم برگ چغندر مواد زير موجود است :
آب 91 گرم ، پروتئين 4/2 گرم ، چربي 3/0 گرم، هيدراتهاي كربن 8/3 گرم ، كلسيم 88 ميلي گرم ، فسفر 39 ميلي گرم ، آهن 2/3 ميلي گرم ، سديم 147 ميلي گرم ، پتاسيم 550 ميلي گرم ، ويتامين A 6500 IU ، تيامين 06/0 ميليگرم ، رايبو فلاوين 17/0 ميلي گرم ، نياسين 5/0 ميلي گرم و وتامين C 32 ميلي گرم و كمي اسيد فوليك
خواص – كاربرد
چغندر به طور كلي بند آورنده خون و مقوي معده و براي معالجه اسهال خوني مفيد است. ريشه چغندر را به عنوان مقوي براي زنان به كار مي بردند و معتقد بودند كه در ريشه چغندر هورمنهاي جنسي زن يافت مي شود. در هند وچين شيره برگهاي تازه چغندر براي معالجه اسهال خوني به كار مي رود . در هندوستان از بذر چغندر به عنوان خنك كننده و معرق استفاده مي شود. برگهاي له شده چغندر براي التيام سوختگي پوست به كار مي رود .
ريشه چغندر از نظر طبيعت طبق نظر حكماي طب سنتي ممعتدل است و حرارت آن كمي مي چربد و كمي قابض . نوع سياه آن با قبض بيشتر و نوع سفيد ان محلل است . خواص ان محلل است و بازكنننده گرفتگي ها وانسداد مجاري .خوردن ريشه چغندر شكم را بند مي آورد و نفاخ است و ملين و بهترين قسمتهاي چغندراز نظر دارويي برگ آن است ودمهاي برگ آن از غده ريشهان بهتر ونافع تر است .
خوردن برگ پخته آن براي رفع رعشه است ، بخصوص اگربرگها با دنباله قرمز رنگ آن خورده شود و اگر با سركه و خردل خورده شود براي باز كردن گرفتگي هاي طحال و تحليل ورم طحال موثر است ودرد كليه و مثانه و امراض مقعد را تسكين مي دهدو آب برگ آن اگر با داروهاي مسهل خورده شود . براي خارج ساختن بلغم كمك مي كند ودرد مفاصل و نقرس را تسكين مي دهد و اگر آب برگ نيم گرم آن را با عسل و روغن بادام مخلوط و چند قطره آن را در گوش بريزند درد گوش را تسكين دهد . ضماد آب برگ نيم گرم آن با ب ارمني براي جلوگيري از ريختن مو استسقا مفيد است و اگر با آب برگ آن و يا با آب برگ پخته آن حقنه شود براي درد روده نافع است و گذاردن دست و پا در آب پخته برگ آن به طور مكرر براي رفع ترك و شقاق كه در اثر سرما به دست و پا عارض شود مفيداست. ماليدن برگ پخته ان پس از سرد شدن بوي پوتس براي سوختگي آتش و سوختگي دراثر آب جوش و باد سرخ نافع است .
چغندر و برگ آن مضرمعده است و اسرا ف در خوردن آن قي آور وموجب سوزاندن خون است و دل پيچه ايجاد مي كند . از اين نظر بهتر است با عدس پخته شود و با خردل يا آب غوره خورده شود.
-
باميه
دركتب طب سنتي فارسي ، باميه مينوسيند به فرانسوي Gimbo و Gombaud و Ketmie comestible و به انگليسي Okra و Gumbo گفته ميشود.
گياهي است از خانواده پنيرك Malvaceae نام علمي ان Avelmoschus esculentrs Moench و مترادف ان Hibiscus esculentus L است.
مشخصات
باميه گياهي است از خوياشن و نزديك پنبه و كنف . ظاهرا موطن اصلي انافريق و يا مناطق گرم اسيا است.، ولي به هر حال به ساير مناطق دنيا رفتهو درحال حضر در اغلب كشورها و مناطقم معتدله و سرد كه كاشته شود چون تمل سرماي زمستان را ندارد به صورت گياه يكساله در مي ايد..
باميه گياهي است بلند برگهاي ان داراي بريدگي و چاك داركه برگ را به چند قسمت تقسيم مي كندو هر قسمت از برگ نوك تيز است ، شبيه برگ پنبه ، گلهاي ان درشت شبيه گلهاي خانواده پنيرك به رنگ زرد يا سفيد ، كبسول ميوه دراز نوك تيز سبز رنگ ولعاب دار. دانه هاي ان بي بو
معمولا ميوه هاي نارس و سبز باميه چيده شده و مصرف مي شود هم از نظر غذايي و هم براي مصارف دارويي . تكثير باميه از طريق كاشت بذر ان صورت ميگيرد كه درنواحي معتدل ايران بين اواخر فروردين تا خرداد كاشته مي شود.
معمولا بذر را يك شبانه روز خيس مي كنند وبه اين ترتيب سبز شدن ان تسريع ميشود فاصلهبين خطوط كاشت راردر حدد يك متر مي گيرند و پس از اين كه گياه سبز شد تنك كرده و فاصله بين بوته ها يباميه روي خط را حدود 40-30 سانتي متر ميگذارند. بذر بايد در عمق 1 – 2 سانتي متر بسته به نوع خاك زير خاك كاشته شود.
تركيبات شيميايي
از نظر تركيبات شيمياي غلاف يا ميوه باميه منبع غني از لعاب و pectin است و از نظر اهن و كلسيم نيز قابل توجه است. در غلاف ميوه تازه سبز باميه درحدود 520 واحد بين المللي ويتامين A مي باشد و به علاوه داراي تيامين ، رايبوفلاوين ، نياسين و سرانجام ويتامين C يا اسكوربيك اسيداست.
در هندوستان بررسي هاي شيميايي د رمورد استعمال لعاب ميوه نارس باميه به عنوان جانشين پلاسما انجام گرفته است و اين بررسي ها درمورد حيوانات شده و از لعاب ميوه باميهكه به طريق ازمايشگاهي تهيه ميشود براي افزايش حجم خون حيوان استفاده شده و نتاياج رضايت بخشي دادهاست.براي تسريع در اين جانشيني مقداري كم از خون حيوان به محلول تهيه شده اضافه شده و نتيجه سريعتر و بهتر گرفته مي شود در اين محلول كه از لعاب ميوه نارس باميه براي جانشيني پلاسما تهيه ميشود مواد دي – گالاگتوز ، ا- رامنوز و دي – گالاكتو – رونيك اسيد وجود دارد.
تمام گياه باميهمعطر است و عطري شبيه عطر ميخك از ان متصاعد مي شود و برگ و ساقه هاي باميه داراي Iodine است . درگلهاي ان دو نوع فلاونول پيگمان به نام گوسي پتين و كوورستين وجود دارد.
در هر يك صد گرم باميه خام ناررس مواد زير وجود دارد:
تب 9/88 گرم ، پوتئين 4/2 گرم ، مواد قندي و ساير هيدراتهاي كربن 6/7 گرم ، خاكستر 8/0 گرم ، كلسيم 92 ميلي گرم ، فسفر 51 ميلي گرم ، اهن 6/0 ميلي گرم ، سديم 3 ميلي گرم ، پتاسيم 249 ميلي گرم ، تيامين 17/0 ميلي گرم ، رايبوفلاوين 21/0 ميلي گرم ، ويتامين C 31 ميلي گرم ، ويتامين A 520 واحد بين المللي
خواص – كاربرد
باميه نارس پخته به عنوان سبزي لذيذ و مقوي است. جواشنده ميوه نارس باميه مقوي و نرم كننده و لطبيف كننده پوست و مدر است. در ناراحتي هاي نزله اي كه منجر به التهاب يك غشاي مخاطي همران ترشح است.همچنين در موارد سوزش مجراي ادرار در موقع ادرار كردن و احساس درد در موقع ادرار وبالاخره درموارد سوزاك مفيد است. لعاب حاصل از ميوه و تخم ان نيز نرم كننده است و براي سوزاك مفيد است . از برگهاي ان بهعنوان ضماد نرم كنندهاستفاده مي شود. تخم باميه معرق استو محرك قلبي و ضد اسپاسماست.
در چين از گلو تخم و ريشه و ميوه ان به عنوان دارو استفاده مي شود و نرم كننده و مدر است و براي تسهيل زايمانهاي مشكل تجويز ميشود. در استعمال خارج ي ضماد ان روي انواع زخمها گذارده ميشودو التيام دهنده است. از جوشانده ميوه ان براي معالجه سوزاك و سسسوزش مجراي ادرار استفاده ميشود و ز جوشانده ريشه ان براي معالجه سيفيليس استفاده ميشود . در هندوچين از ريشه باميه مانند جانشين خطمي استفاده مي شود . ميوه سبز تازه باميه منبع غني ويتامين B است. شربتي از جوشاندن ان در فيليپين تهيه ميشود وبراي زخم گلو و گرفتگي صدا بسيار مفيد است.
باميه از نظر طبيعت طبق نظر حكماي طب سنتي سرد و تر و تري ان از ساير بقول بيشتر است، از نظر خواص باميه براي مزاجهاي گرم خوب است. مميوه نارس ان رابا گوشت پخته ميخورندو در هندوستان معتقدندكه مقوي باه است. در صورتي كه اشخاص سرد مزاج بخواهند باميه بخورند براي اين كه سردي ان ضرر نرساندو عوارضي ايجاد نكندبايد با ادويه ميل كنند.
-
والك
گونه ديگري از جنس Allium « والك » يا نوعي « سبزي صحرايي » در بهار در شهر هابه فروش ميرسد و از كوهستان برداشت ميشود ونظر به اينكه در بازار عرضه مي شود به شرح مختصري ازان مبادرت ميشود.
دركتب طب سنتي بانام عربي « كراث بري » و « كراثالدب » و « كراث الثوم » اورده شده است. به فرانسوي Ail des ours و Ail alarge feuille و به انگليسي Broad leagved garlic و Wild leek گفته ميشود . گياهي است از خانواده Liliaceae نام علمي ان Allium akaka cmel و مترادفهاي ان :
Allium latifolium cilib و Allium ursinum L مي باشد.
مشخصات
والك يكي ديگر از گونه هاي سيرها مي باشدو به اصيطلح نوعي سير كوهي است. پياز والك داراي سه برجستگي كاملامشخص است بوي سير ميدهدو اغلب داراي 2 برگ دارز نوك تيز وداراي دمبرگ است و معمولا برگهاي ان پخته و با برنج و ساير غذاها مصرف ميشود . واك براي تصفيه خون بسيار مفيد است. در ناراحتي هاي هاضمه كمك ميكند وخواص پياز ان حدود زيادي شبيه سير مي باشد و همانطور دركاهش فشار خون ورفع تصلب شريانهانافع است. والك در دامنه هاي كوهستاني البرز وييلاقات اطراف تهران ، شهرستانها ، لشكرك ، فشم و همچنين در اذربايجان ، همدان و كرمانشاه ، اراكو شيراز ، خلاصه ر اغلب مناطق كوهستاني سرد كشور به طور خودرو ميرويد .
گونه ديگري از سيرها بنام « سير كوهي » يا « پياز كوهي » است كه به فرانسوي Rocambile و Echalote dEspagne و به انگليسي : Rocambole و Sand garlic of Espagne نناميده ميشود. گياهي است از خانواده Liliaceae نام علمي ان Allium scorodopraum L مي باشد .
سير كوهي نوعي سيراست كه خيلي ملايمتر و شيرينتر از سيرمعمولي است. بيشتر مصرف دارويي دارد بوي ان شبيه پياز است.
از نظر خواص غده پيازي ريشه ان براي معالجه انفلوانزا و برونشيت به كار مي رود و در بيماري اسهال خوني از نوع اميبي و ساير انواع بسيار موثر ايت و سياه سرف را تسكين ميدهد. به علاوه براي وبا و سلو همچنين در استعمال خارجي براي بيماريهاي پوستي اثر مفيد دارد و ساير خواص ان كم وبيش شبيه سير مي باشد.
-
خرفه
به فارسي « تورك » و « خرفه » و در كتب طب سنتي با نامهاي « بقلة الحمقاء » و « بقلة اللينه » و « بقله مباركه » و « بقله فاطمه » و « بقلة الزهرا » ناميدده ميشود. به فرانسوي ان را Pourpier و Pourpier commun و به انگليسي Common purslane , purlsane گفته ميشود.
گياهي است از خانواده Portulacaceae نام علمي ان Portulaca oleracea L مي باشد.
مشخصات گياه
گياهي است يكساله كه وحشي ان خزنده با ساقه هاي خوابيده كمي قرمز و با برگهاي دايره اي گوشتي كه دور گلهاي كوچكزرد رنگ ان ظاهر ميشوند. نوع پرورشي ان با ساقه هاي ضخيم گوشتي سرخ رنگ قايم كه بلندي ان 40 -10 ساتي متر است برگهاي ان گوشتي كلفت با كركهاي كوتاه تخم ان سياه كوچك . وحشي ان معمولا در مناطق معتذله دنيا همه جا و در نواحي سايه دار مرطوب در مزارع و موستانها و حاشيه دريچه ها ميرويد ودر ايران معمولا كشاته ميشود ولي بهطور وحشي نيز در ماطقشماليايران در اطراف رشت ، لاهيجان ، اطراف تهران ، تفرش ، اراك وساير نواحي ميرويد تكثير ان از طريق كاشت بذر ان صورت مي گيرد و بذر ان را مستقيما در مزرعه اصلي در ماههاي ارديبهشت تاتيرماه مي كارند. خاك مزرعه بايدغني باشد و چون احتياج به اب زايد دارد ابياري ان بايد مرتبا صورت گيرد
تركيبات شيميايي .
از نظر تركيبات شيميايي در برگهاي گوشتي خرفه كه ضخيم و كلفت است علاوه بر مقدارزيادي اب( حدود 90 درصد ) مواد لعابي لزج و pectin و كمي مواد چرب وجود دارد. درگياه تازه در حدود يك درصد و درگياه خشك در حدود 70 دردصدK2O مي باشد كه اثر مدر بودن را به گياه خشك مي بخشد. در گزارش تجزيه ديگري امده است كه درخرفه تانن و املح فسفات ومقدار قابل ملاحظه اي منيزيم ، اهن ، الومينيوم ، منگنز ، كلسيم ، پتاسيم ، و سديم ويوريا يافت ميشود.
در هر يك صدگرم شاخه و برگ خرفه موادزير وجود دارد. اب 92
گرم ، پروتئين 7/1 گرم ، چربي 4/0 گرم ، هيدراتهاي كربن 5/2 گرم ، كلسيم 103 ميلي گرم ، فسفر 39 ميليگرم ، ويتامين A 2500 IU. تيامين 03/0 ميلي گرم ، رايبوفلاوين 1/0 ميلي گرم ، نياسين 5/0 ويتامين C25 ميلي گرم .
خواص –كاربرد
خرفه از نظر طبيعت طبق نظر حكماي طب سنتي خيلي سرد وتر و داراي نيروي قابضه است و مدر مي باشد ومعتقدند كهبرگو ساقه ان مسكن صفرا است و ان را قمع ميكند و حرارت خونو كبد و معد ه را تسكين ميدهد و براي تسكين حدت تبهاي گرم و صفراوي و تسكين عطش و كنترل ترشح ادرار در مورد بيماري ديابت و رفع سردردهاي گرم مفيد استو خون روي از سينه و به طور كلي خونريزي از هر عضوي را قطع مي كندو همچنين در مواردي كه چرك از سينه ايد قطع ميكند و برايخردكردن سنگ مثانه وازدياد ترشح بول مفيد است. ، يعني مدر استو براي سرفه و سوزش مجرايادرار ومثانهوو روده ها و بواسيرو نواسير و همچنين تسكين حرارت رحم و سوزش و درد ان مفيداست. براي باد سرخ نافع است. تخمان ضد كرم كدو مي باشد و عصره ساقه و برگ ان براي بيمري هاي كبدو بيماري هاي كمي ويتامين C بسيار مفيد است البته كمتر از شاهي زيرا در خرفه تا حدود 25 ميلي گرم و در 100 گرم برگ ويتامين C وجود داردو به عنوان رژيم غذايي اشخاص مبتلا به اسكوروي تجويز ميشود مقدار خوراك از اب برگ و ساقه ان40 گرم كه با 8 گرم نباتيا شكر مخلوط كردهو خورده مي شود.اگر ان را پخته و با كمي پياز و روغن سرخ نموده و بخورند براي قطع اسهال صفراوي و تقويت روده ا و تبهاي گرم بسيار نافع است بخصوص در فصلهاي گرم سال و براي اشخاص گرم مزاج . اگر برگ وساقه سبز ان را مانند سالاد و با سركه بخورند براي درد كليه بسيار نافع است.
جويدن برگ ان به مقدار كم كندي دندان را رفع ميكند ( كه مثلا از خوردن ميوه ترش ويا علت ديگري ايجادشده باشد. ) و زياد جويدن ان كندي دندان ايجاد مينمايد از عصاره ان براي التهابهاي گرم چشم با ماليدن در محل ملتهب استفاده ميشود. ضماد برگ و ساقهان با روغن گل سرخ براي تسكين سر دردهاي گرم و سوختگي اتش و ورمهاي گرم نافع است. با ارد جو براي جرب وحكه نافع است. ضماد بر گ و ساقه ان بتنهايي براي نسكين حرارت انها مفيد است. اگر با حنا تهيه شود وبر كفدست و پا گذارده شود براي حرارت و پيسي هاي دستو پا درصورت تكرار مفيداخواهد بود. شماد ريشه ان براي زگيل قوي تر از ضماد گياه است. برگ و ساقه ان مقوي باه محرورين و اشخاص گرم مزاج است و واشتها را كاهش ميدهد و اسراف در خوردنان نور چشم را نقصان ميدهد ، اين قبيل افراد سرد مزاج اگر بخوهند بخورد بايد با نعناع و كرفس ومصطكي باشد. مقدار خوراك از اب ا تا 100 گرم است و خاصيت تخم خرفه مانند اب خرفه استو گرد برگ و ساقه خشك ان براي زخمهاي دهان اطفال وزخمهاي نظاير ان نافع استو گرد ان براي طحالو معده اشخاص سرد مزاج ممممضر است.. اگر 20 گرم برگ خشك ان را نرم كوبيد ه و با شكر و جلپ بخورند براي تبهاو سرفه هاي گرم بسيبار نافع است. ، مقدار خوراكگرد ان تا 20 گرم است. مشابه ان در اكثر موارد فوق اسفرزه است.
در مورد خواص خرفه در مدارك فني منتشره در مغرب زمين چنين امده است. :
خرفه در چين و هندوچين مصارف دارويي وسيعي دارد از خرفه به عنوان خنك كننده ، نرم كننده ، جبران كننده كمي ويتامين C و نيرو بخش، اليتام دهنده زخم و محلل ورم استفاده مي شود.
1 ) د رمورد اشخاص سالم و اشخاصي كه كليه نرمال دارند ، اثر مدر دارد.
2) در مورد اشخاص با كليه هاي ناراحت نيز مواردي تا حدرودي مدر است از جمله در مورد نفري تيس يا( ورم كليه ) و پي ي لي تيس ( ورم كاليس كليه ) تا حدودي مدر است.
درده مدرك از مدارك طب سنتي معتبر امده است كه مصرف خرفه براي معالجه اسهال خوني نافع است.
چي يو معتقد است كه خرفه براي سه نوع اسهال خوني كه در اثر باكتري ايجاد شده مفيداست ولي در مورد اسهال خوني اميبي اي اموييك ديسانتري بي اثر است.
** ليو } معتقد است كه مصرف جوشانده خرفه كه كاملا خوب پخته شده و اب ان گرفته شده باشد براي معالجه اسهال خوني باسيلي يا باسيلري ديسانتري بدون هيچ عوارض جانبي مفيد است.
خواص ديگر استعمال داخلي خرفه : براي اسهال مفيد است و براي سوزاك و نافع مي باشد . به عنوان ضد كرم براي معالجه اوكسيو ريس يا كرمهاي سفيد مفيد مي باشد. مسهل ملايم است و براي بچه ها مسهل است. تصفيه كننده خون است تب بر است. و ضد سم مي باشد.
در استعمال خارجي شيره گياه يا له شده گياه براي تحليل ورم وتومور و التيام زخمهاي شديدسوختگي ، بواسير ، بيماري هاي پوستي ( نظير خارش ـ جرب ) تحليل ابسه ،گزيدگي نيش حشرات ، عقرب گزيدگي و مارگزيدگي مفيد است. در موارد نيش حشرات و جانوران مصرف داخلي ان هم موثر است ولي البته در مورد زنان حامله نبايد مصرف شود. ** چونك يائوچي و اوكابه } در شبه جزيره مالايا ازعصاره گياه به عنوان مايعي بري شست و شو ي چشم استفاده مي شود. ** هولمز و ريدلي } در اندونزي از گياه براي ناراحتي سينه استفاده مي شود. ** بارلت } در فيلي پين از برگها وسر شاخه هاي ان بهعنوان ضد خونريزي و براي قطع خون ريزي استفاده ميشود . ** گررو و كوي زمبينگ } گياه خرفه نوعي حشره كش نيز مي باشد.
تحقيقات جديد دانشمندان نشان داده است كه در خرفه ماده شيميايي بسيار جالب بنام اسيد چرب اومگا – 3 وجود دارد. اين همان چربي معروف است كه در روغن ماهي يافت مي شود و عامل موثري براي كاهش كلسترول و فشار خون استو از اين نظر كه اين گياه را در رديف گياهان ارزشمند ضد سرطان و ضد فشار خون قزاز ميدهد وبعلاوه داراي مقدار قابل ملاحظه اي ويتامين C مي باشد كه انهم از ضد اكسيد كننده هاست و ضد عوامل سرطانزا مي باشد..
-
خرفه
به فارسي « تورك » و « خرفه » و در كتب طب سنتي با نامهاي « بقلة الحمقاء » و « بقلة اللينه » و « بقله مباركه » و « بقله فاطمه » و « بقلة الزهرا » ناميدده ميشود. به فرانسوي ان را Pourpier و Pourpier commun و به انگليسي Common purslane , purlsane گفته ميشود.
گياهي است از خانواده Portulacaceae نام علمي ان Portulaca oleracea L مي باشد.
مشخصات گياه
گياهي است يكساله كه وحشي ان خزنده با ساقه هاي خوابيده كمي قرمز و با برگهاي دايره اي گوشتي كه دور گلهاي كوچكزرد رنگ ان ظاهر ميشوند. نوع پرورشي ان با ساقه هاي ضخيم گوشتي سرخ رنگ قايم كه بلندي ان 40 -10 ساتي متر است برگهاي ان گوشتي كلفت با كركهاي كوتاه تخم ان سياه كوچك . وحشي ان معمولا در مناطق معتذله دنيا همه جا و در نواحي سايه دار مرطوب در مزارع و موستانها و حاشيه دريچه ها ميرويد ودر ايران معمولا كشاته ميشود ولي بهطور وحشي نيز در ماطقشماليايران در اطراف رشت ، لاهيجان ، اطراف تهران ، تفرش ، اراك وساير نواحي ميرويد تكثير ان از طريق كاشت بذر ان صورت مي گيرد و بذر ان را مستقيما در مزرعه اصلي در ماههاي ارديبهشت تاتيرماه مي كارند. خاك مزرعه بايدغني باشد و چون احتياج به اب زايد دارد ابياري ان بايد مرتبا صورت گيرد
تركيبات شيميايي .
از نظر تركيبات شيميايي در برگهاي گوشتي خرفه كه ضخيم و كلفت است علاوه بر مقدارزيادي اب( حدود 90 درصد ) مواد لعابي لزج و pectin و كمي مواد چرب وجود دارد. درگياه تازه در حدود يك درصد و درگياه خشك در حدود 70 دردصدK2O مي باشد كه اثر مدر بودن را به گياه خشك مي بخشد. در گزارش تجزيه ديگري امده است كه درخرفه تانن و املح فسفات ومقدار قابل ملاحظه اي منيزيم ، اهن ، الومينيوم ، منگنز ، كلسيم ، پتاسيم ، و سديم ويوريا يافت ميشود.
در هر يك صدگرم شاخه و برگ خرفه موادزير وجود دارد. اب 92
گرم ، پروتئين 7/1 گرم ، چربي 4/0 گرم ، هيدراتهاي كربن 5/2 گرم ، كلسيم 103 ميلي گرم ، فسفر 39 ميليگرم ، ويتامين A 2500 IU. تيامين 03/0 ميلي گرم ، رايبوفلاوين 1/0 ميلي گرم ، نياسين 5/0 ويتامين C25 ميلي گرم .
خواص –كاربرد
خرفه از نظر طبيعت طبق نظر حكماي طب سنتي خيلي سرد وتر و داراي نيروي قابضه است و مدر مي باشد ومعتقدند كهبرگو ساقه ان مسكن صفرا است و ان را قمع ميكند و حرارت خونو كبد و معد ه را تسكين ميدهد و براي تسكين حدت تبهاي گرم و صفراوي و تسكين عطش و كنترل ترشح ادرار در مورد بيماري ديابت و رفع سردردهاي گرم مفيد استو خون روي از سينه و به طور كلي خونريزي از هر عضوي را قطع مي كندو همچنين در مواردي كه چرك از سينه ايد قطع ميكند و برايخردكردن سنگ مثانه وازدياد ترشح بول مفيد است. ، يعني مدر استو براي سرفه و سوزش مجرايادرار ومثانهوو روده ها و بواسيرو نواسير و همچنين تسكين حرارت رحم و سوزش و درد ان مفيداست. براي باد سرخ نافع است. تخمان ضد كرم كدو مي باشد و عصره ساقه و برگ ان براي بيمري هاي كبدو بيماري هاي كمي ويتامين C بسيار مفيد است البته كمتر از شاهي زيرا در خرفه تا حدود 25 ميلي گرم و در 100 گرم برگ ويتامين C وجود داردو به عنوان رژيم غذايي اشخاص مبتلا به اسكوروي تجويز ميشود مقدار خوراك از اب برگ و ساقه ان40 گرم كه با 8 گرم نباتيا شكر مخلوط كردهو خورده مي شود.اگر ان را پخته و با كمي پياز و روغن سرخ نموده و بخورند براي قطع اسهال صفراوي و تقويت روده ا و تبهاي گرم بسيار نافع است بخصوص در فصلهاي گرم سال و براي اشخاص گرم مزاج . اگر برگ وساقه سبز ان را مانند سالاد و با سركه بخورند براي درد كليه بسيار نافع است.
جويدن برگ ان به مقدار كم كندي دندان را رفع ميكند ( كه مثلا از خوردن ميوه ترش ويا علت ديگري ايجادشده باشد. ) و زياد جويدن ان كندي دندان ايجاد مينمايد از عصاره ان براي التهابهاي گرم چشم با ماليدن در محل ملتهب استفاده ميشود. ضماد برگ و ساقهان با روغن گل سرخ براي تسكين سر دردهاي گرم و سوختگي اتش و ورمهاي گرم نافع است. با ارد جو براي جرب وحكه نافع است. ضماد بر گ و ساقه ان بتنهايي براي نسكين حرارت انها مفيد است. اگر با حنا تهيه شود وبر كفدست و پا گذارده شود براي حرارت و پيسي هاي دستو پا درصورت تكرار مفيداخواهد بود. شماد ريشه ان براي زگيل قوي تر از ضماد گياه است. برگ و ساقه ان مقوي باه محرورين و اشخاص گرم مزاج است و واشتها را كاهش ميدهد و اسراف در خوردنان نور چشم را نقصان ميدهد ، اين قبيل افراد سرد مزاج اگر بخوهند بخورد بايد با نعناع و كرفس ومصطكي باشد. مقدار خوراك از اب ا تا 100 گرم است و خاصيت تخم خرفه مانند اب خرفه استو گرد برگ و ساقه خشك ان براي زخمهاي دهان اطفال وزخمهاي نظاير ان نافع استو گرد ان براي طحالو معده اشخاص سرد مزاج ممممضر است.. اگر 20 گرم برگ خشك ان را نرم كوبيد ه و با شكر و جلپ بخورند براي تبهاو سرفه هاي گرم بسيبار نافع است. ، مقدار خوراكگرد ان تا 20 گرم است. مشابه ان در اكثر موارد فوق اسفرزه است.
در مورد خواص خرفه در مدارك فني منتشره در مغرب زمين چنين امده است. :
خرفه در چين و هندوچين مصارف دارويي وسيعي دارد از خرفه به عنوان خنك كننده ، نرم كننده ، جبران كننده كمي ويتامين C و نيرو بخش، اليتام دهنده زخم و محلل ورم استفاده مي شود.
1 ) د رمورد اشخاص سالم و اشخاصي كه كليه نرمال دارند ، اثر مدر دارد.
2) در مورد اشخاص با كليه هاي ناراحت نيز مواردي تا حدرودي مدر است از جمله در مورد نفري تيس يا( ورم كليه ) و پي ي لي تيس ( ورم كاليس كليه ) تا حدودي مدر است.
درده مدرك از مدارك طب سنتي معتبر امده است كه مصرف خرفه براي معالجه اسهال خوني نافع است.
چي يو معتقد است كه خرفه براي سه نوع اسهال خوني كه در اثر باكتري ايجاد شده مفيداست ولي در مورد اسهال خوني اميبي اي اموييك ديسانتري بي اثر است.
** ليو } معتقد است كه مصرف جوشانده خرفه كه كاملا خوب پخته شده و اب ان گرفته شده باشد براي معالجه اسهال خوني باسيلي يا باسيلري ديسانتري بدون هيچ عوارض جانبي مفيد است.
خواص ديگر استعمال داخلي خرفه : براي اسهال مفيد است و براي سوزاك و نافع مي باشد . به عنوان ضد كرم براي معالجه اوكسيو ريس يا كرمهاي سفيد مفيد مي باشد. مسهل ملايم است و براي بچه ها مسهل است. تصفيه كننده خون است تب بر است. و ضد سم مي باشد.
در استعمال خارجي شيره گياه يا له شده گياه براي تحليل ورم وتومور و التيام زخمهاي شديدسوختگي ، بواسير ، بيماري هاي پوستي ( نظير خارش ـ جرب ) تحليل ابسه ،گزيدگي نيش حشرات ، عقرب گزيدگي و مارگزيدگي مفيد است. در موارد نيش حشرات و جانوران مصرف داخلي ان هم موثر است ولي البته در مورد زنان حامله نبايد مصرف شود. ** چونك يائوچي و اوكابه } در شبه جزيره مالايا ازعصاره گياه به عنوان مايعي بري شست و شو ي چشم استفاده مي شود. ** هولمز و ريدلي } در اندونزي از گياه براي ناراحتي سينه استفاده مي شود. ** بارلت } در فيلي پين از برگها وسر شاخه هاي ان بهعنوان ضد خونريزي و براي قطع خون ريزي استفاده ميشود . ** گررو و كوي زمبينگ } گياه خرفه نوعي حشره كش نيز مي باشد.
تحقيقات جديد دانشمندان نشان داده است كه در خرفه ماده شيميايي بسيار جالب بنام اسيد چرب اومگا – 3 وجود دارد. اين همان چربي معروف است كه در روغن ماهي يافت مي شود و عامل موثري براي كاهش كلسترول و فشار خون استو از اين نظر كه اين گياه را در رديف گياهان ارزشمند ضد سرطان و ضد فشار خون قزاز ميدهد وبعلاوه داراي مقدار قابل ملاحظه اي ويتامين C مي باشد كه انهم از ضد اكسيد كننده هاست و ضد عوامل سرطانزا مي باشد..
-
تره تيزك
در مازندران « تره تيزك » و در ساير مناطق ايران تره تيزك و « شاهي » گفه مي شود در كتب طب سنتي اب نامهاي « جرجيربستاني » و « رشاد » نام برده شده است. و تخم ان را « حب الرشاد » ، « حرف ابيض » و « حرف » گويند . به فرنسوي Nasitor و Cresson des jurdins .و Cresspm a;empos و Passerage و به انگليسي garedn cress گفته ميشود. گياهي است از خانواده Cruciferae نام علمي ان Lepidium sativum L. باشد.
مشخصات
تره تيزك مزروع گياهياست علفي يكساله برگهاي ان سبز شاداب ، لطيف ، كمي تند ، ارتفاع بوته كم در حدود يك وجب گاهي كمي بيشتر ، گلهاي ان به رنگ سفيد يا قرمز ارغواني ، كوچك كه به طور گروهي در انتهاي شاخه گل دهنده ظاهر مي شود. تخم ان ريز و قرمز و كمي دراز است.
تكثير تره تيزك از طريق كاشت بذر ان به محض برطرف شدن سرماي زمستان اغاز و در تمام طول فصل بهار در هواي ازاد مي توان به فواصل زماين برداشتهاي متناوب كاشت.
تركيبات شيميايي
از نظر تركيبات شيمياي بررسيهاي متعددي در مدارك فني مختلف منتشر شده كه از نظر اهميتي كه اين گياه در طب سنتي دارد انواع بررسي ها در ايننجاذكر مي شود .
در يك بررسي وجود اسانس روغني فرار درگياه تاييدشده است و به علاوه گزارش شده است كه گياه حاوي گلوكوزيد گلوكوتروپئولين است . در بررسي ديگري گلوكوزيدي به اسم تروپئولوزيد را دكر كرده است ، ااز نظر ويتامينها نيز گياه غني از ويتامينهايA,B مي باشد.
در هر يك صد گرم از گياه ( قسمت قابل خوردن ) خام و تازه تره تيزك مواد زير وجود دارد:
اب 4/89 درصد ، پروتئين 6/2 درصد ، چربي 7/0 درصد، هيدراتهاي كربن 5/5 درصد ، كلسيم 81 ميلي گرم ، فسفر 76 ميلي گرم ، اهن 3/1 ميليگرم ،اهن 3/1 ميلي گرم ، سديم 14 ميلي گرم ، پتاسيم 606 ميلي گرم ، ويتامين A93300 ميلي گرم و تيامين 08/0 ميلي گرم .
در گزارش علمي ديگري تركيبات شيميايي گياه را به شرح زير اعلام كرده است. :
اسانس روغني فرار درحدود 115/0 درصد . فراورده هاي فرار حاصل از برگ تر تيزك داراي خاصيت و فعاليت ضد باكتري در مقابل ميكروب باسيلوس سبتي ليس و مايكرو كوكوس پيوژنس واريته ارئوس است. تخم تره تيزك داراي يك الكالوئيد (19/0 درصد ) ، سينا پيك اسيد، كولين اتر و يك اسانس روغني است. اسانس روغني تره تيزك خاصيت فعاليت اوئستروژن ( تحريك جنسي درزنان ) دارد . تخم تره تيزك در حدود 5/25 درصد روغن نيم خشك دارد . لعاب تخم تره تيزك ازنظر خواص جانشين صمغ عربي وكتيرا است.
خواص – كاربرد
از گياه تره تيزك در موارد اسم و سرفه و بواسير هاي خوني استفاده مي شود و بسيار افع است. ضد كم بود ويتامين C است وبراي بيماري هاي كمي ويتامين C در بدن اثر شفا بخش دارد. يعني انتي سكوربوتيك است. از ريشه تره تيزك براي مرحله دوم سيفيليس استفاده ميشود. تخم تره تيزك ترشح شير را زياد ميكند و به اصطلاح گالاكتاگوگ است. جوشانيده تخم تره تيزك در شير براي سقط جنين به كار ميرود
يه صورت ضماد براي ضماد تسكين درد ضربه به كار ميرود. برگهاي ان نيرو بخش محرك ، مدر و ضد كمي ويتامين C مي باشد.
تره تيزك از نظر طبيعت طبق نظر حكماي طب سنتي گرم ونسبتا خشك است. باز كننده گرفتگي ها و انسداد مجاري كبدو طحالو صاف كننده و مدر بول و خرد كننده سنگ مثانه است.. در تسريع هضم غذا وتحليل باد و گازو نفخ مفيداست.
اگر ساقه و برگ و تخم ان را در هاون بكوبند و در بشقابي پهن كنند تا خشك شود بعد مجددا در هاون انداخته و بكوبند و سپس كمي شير تازه داخل ان كرده و مجددا قدري تخم تره تيزك داخل ان كرده و بكوبند واين كار را بهدفعات تكرار نمايند تا مانند خمير شودو از ان حب درست كنند از نظر جميع خواص فوق خوردن حب ان بسيار مفيداست. و اگر اب ان را گرفته و با نخود خشك كوبيده شده پرورده نمايند و بياشامند و افزايش توليد اسپرم بسيار موثر است.
گونه وحشي تره تيزك كه داراي تخم ريز تر است در خواص فوق الذكر از نوع پرورشي و مزروع ان قوي تر است.
تهيه عصاره تره تيز ك
ساقه و برگ تره تيزك تازه را در هاون مي كوبندو يابا وسيله ديگري با فشار عصارهان را ميگيرند و صاف ميكنند و با اين روش كه بايد بدون دخالت اتش صورت گيرد عصاره بسيار موثر و نافع ي تهيه مي شود. كه مصرف ان در شربت تره تيزك و ساير تركيبات خواص ان را در حد اعلا منعكس مي كند.
شربت تره تيزك
عصاره تره تيزك 16 واحد ، قند 30 واحد ، در حمام ماري با حرارت كافي حل كنند و شربت تهيه شده را براي مصرف اماده سازند.
-
گردو
همانطور که میدانید زمانی که در مورد آجیلها صحبت می کنیم ممکن است به دلیل چربی بالایی که دارند بسیاری از مردم از خوردن آنها خودداری کنند. از آنجائیکه همه چربیها به یک اندازه تولید نمیشوند و متأسفانه بیشتر غذاهای آمریکایی فاقد اسیدهای چرب مورد نیاز بدن که مهمترین آنها امگا ۳ است که در سلامت قلب مؤثرند. بدن شما تنها از طریق غذاها میتواند این اسیدهای چرب را تأمین کند.
آنچه گردو را از دیگر آجیلها متمایز می سازد چربیهای موجود در آن میباشد، زیرا آنها شامل %۷۲/۴ چربی اشباع نشده مفید برای قلب میباشد که مدتهاست به عنوان کاهش دهندهی میزان کلسترول بد یا Ldl در خون شناخته شده است. میزان بالای Ldl احتمال مبتلا شدن به ناراحتیهای قلبی را افزایش میدهد.
چربیهای اشباع نشده منبع اسیدهای چرب حیاتی و ضروری از جمله امگا ۳ میباشد که تنها از طریق غذاها میشود آنها را تأمین کرد.
امگا ۳ موجب پایین آمدن کلسترول، حفاظت از قلب و جلوگیری از برخی سرطانها و در کاهش درد بیماریهای تورمی نظیر ورم مفاصل مؤثر میباشند.
همچنین موجب کاهش غلظت خون شده و از ایجاد لختههای خطرناک خون جلوگیری میکند. برخی از مطالعات نشان میدهد که اسیدهای چرب امگا ۳ ممکن است احتمال حملات قلبی را کاهش دهد. در بیشتر رژیمهای غذایی آمریکای شمالی امگا ۳ از حد معمول خود خارج است و امگا ۶ به میزان بسیار اندک دریافت میگردد.
در گردوها اسیدهای چرب ضروری به وفور یافت میشود و تاریخچهی آن نشان میدهد که در قرون وسطا گردو به عنوان دارو به کار میرفته است. آنچه جالب است این است که در قرن ۱۶ و ۱۷ زمانیکه درمان گیاهی رسماً بکار گرفته شد، گیاهان متنوعی به واسطهی همسانیشان به تک تک اعضای بدن تجویز می شدند.
گردو به دلیل همسانیش به مغز انسان به عنوان درمان سردردها، افزایش حافظه و کنترل احساسات استفاده میشود، در حال حاضر نیز در فرهنگ آسیا گردو را غذای مغز میدانند و دانش آموزان قبل از امتحان به امید گرفتن نمره بالا این تکههای خوشمزه را میخورند.
پس مصرف آجیلها نه تنها برای تمرکز حواس بلکه برای سلامت عمومی شما بسیار مفید میباشد
-
کره بادام زمینی
بسیاری از مردم امروزه نسبت به آجیلها بویژه بادام زمینی حساسیت دارندآیا تا بحال به آن اندیشیده اید ؟
اول : ممکن است بسیاری از شما نسبت به اینکه کره بادام زمینی که در ساندویچ بچه هایتان قرار می دهید شامل عوامل سرطان زا قوی که توسط قارچ aspergillus flavus ایجاد می شود آگاهی نداشته باشید .
aspergillus flavus یک قارچ سرطان زا قوی که در زمان انبارداری در بادام زمینی رشد می کند .
دوم : بادام زمینی شامل میزان فراوانی از چربیهای اشباع نشده چند گانه ، آهن و مس می باشد و هنگامی که بادام زمینی را جهت ساخت کره می کوبند ، اسیدهای چرب در تماس نزدیک با این فلزات قرار می گیرند که موجب یک واکنش سریع شیمیایی شده و اسیدهای چرب را به رادیکالهای آزاد فعال تبدیل می کنند .
رادیکالهای آزاد زمانی ایجاد می شود که چربیها در تماس با مس و آهن در بادام زمینی قرار می گیرند و به عنوان یک کاتالیزور سریع عمل می کنند و موجب می شود تولید رادیکالهای آزاد از هزار برابر به یک میلیون برابر افزایش یابد .
این واکنش شیمیایی منجر به تولید اسیدهای چرب ************د شده گشته که به دلیل اثرات زیانبخشی که روی غشاء سلولی دارند به عنوان خطرناکترین رادیکالهای آزاد به حساب می آیند .
امروزه افراد می دانند که خطرات رادیکالهای آزاد به عنوان بخشی از فاکتورهایی که موجب بیماریهای مزمن ( شناخته شده برای انسان ) نظیر بیماریهای قلبی تا سرطان ، آرتروز تا بیماری MS (Multiple sclerosis ) و بسیاری از مسائل پیری می شوند شناخته شده اند .
سوم : روغنهای گیاهی و مشتقات آن در رده چربیهای اشباع نشده چند گانه هستند که بسیار ناپایدارند بدین جهت هنگامی که در معرض اکسیژن ، گرما و یا نور قرار می گیرند به سرعت فاسد می شوند .
چهارم : در تولید کره بادام زمینی ، بادام زمینی اغلب تفت داده و مقدار زیادی نمک به آن اضافه می شود که موجب از بین رفتن تعدادی از اسیدهای چرب و تبدیل آنها به چربیهای هیدروژن شده و یا آسیب دیده می شود که بدن انسان نمی توانند آنها را به راحتی بسوزانند .
آیا تا به حال هیچ مطالعه علمی نشان داده است که بادام زمینی ، کره بادام زمینی و یا روغن بادام زمینی موجب چنین میزان بالایی از حساسیت در بسیاری از افراد شده اند ؟
آ گاهی از این مطلب ، مهمترین عامل جهت دوری از فرآورده های غذایی بادام زمینی می باشد . اکنون زمان آن است که بدانیم آیا مطمئن تر نیست که فرزندانمان را بدون کره بادام زمینی به مدرسه بفرستیم
-
دانههای کدو تنبل
دانههای کدو تنبل فوائد فراوانی دارند. مطالعات نشان داده است که دانههای کدو تنبل از آسیب هورمونی به سلولهای پروستات جلوگیری می کند که این در کاهش احتمال پیشرفت سرطان پروستات مؤثر میباشد.
دانههای کدو تنبل در درمان عفونتهای مجرای ادراری و در اکثر قسمتهای اروپا به عنوان درمان اختلالات آموزشی بکار میرود. دلیل آن احتمالاً بخاطر میزان بالای اسید linolenic در دانههای آن شامل امگا ۳ و امگا ۶ است.
امگا ۳ و امگا ۶ در اسید چرب با یکدیگر موجب شکلگیری هر یک از هزاران غشاء سلولی در بدن ما میشوند. این دو اسید چرب چگونگی عملکرد کلسترول را در بدن کنترل میکنند و در ساخت بخش عمدهای از بافتهای زندهی مغز فعالیت دارند.
همچنین در دانههای کدو تنبل بسیاری از مواد مغذی ضروری برای سلامت بدن نظیر پروتئین، فیبر، آهن، مس، منیزیم، منگنز، فسفر و نیز آمینواسیدهای آرجنین و گلوتامیک اسید یافت می شود. دانههای کدو تنبل همچنین حاوی مقداری کلسیم، پتاسیم، روی، سلنیوم، فولیت و نیاسین هستند. در چین از دانههای کدو تنبل در درمان اضطراب و از روغن دانههای کدو تنبل سالها برای درمان Prostatitis استفاده میشده است.
دانههای تفت داده شدهی کدو تنبل خوشمزه اند و تقریباً مزهی بادام زمینی را دارند و میتوان آنها را همچون اسنک مصرف کرده و یا به سوپها، سالادها و یا کماج اضافه نمود. برای خوش طعم کردن سسها میتوانید از دانههای آسیاب شدهی آن استفاده کنید.
دانههای کدو تنبل را میتوانید به راحتی به صورت تفت داده شده و یا خام از ********های محل و یا عطاریها خریداری کنید.
شما خود می توانید به راحتی دانههای خام کدو تنبل را تفت دهید. در فصل کدو تنبل با خارج کردن دانهها از داخل میوه و شستن و آبکش کردن آنها از فوائد این دانههای خوشمزه بهره گیرید، بعد آنها را روی حولهی کاغذی خشک کرده و در یک کاسه ریخته و مقدار کمی نمک ید دار و چند قطره روغن ماکادامیا، کنجد و یا روغن زیتون به آن اضافه کنید. سپس روی ظرفهای فر بطور مساوی پخش کرده و در دمای ۳۷۵ درجه فارنهایت به مدت ۴۵ دقیقه (طلایی شدن) آنها را تفت دهید. بعد آنها را در ظرفهای کیپ ذخیره کرده و در سالادهای خود از آنها استفاده کنید و یا به عنوان اسنک آنها را مصرف نمایید
-
آجیل ماکادامیا
آجیل ماکادامیا در حقیقت دارای این شایستگی است که به عنوان پادشاه آجیلها نامیده شود. نسبت امگا ۳ به امگا ۶ اسیدهای چرب ضروری ۱/۱ است. از این جهت مغذیتر از همهی آجیلهاست.
آجیل ماکادامیا دارای فیبرهای فراوان و اسیدهای چرب اشباع نشده واحد (چربی مفید) میباشد که به عنوان پایین آورندهی میزان کلسترول کلی و کاهش دهندهی ریسک مبتلا شدن به بیماریهای قلبی و فشار خون بالا شناخته شده است.
ماکادامیا شامل Flavonoids (یک ماده شیمیایی گیاهی) و بطور طبیعی به میزان زیادی Tocopherals (ویتامین E) میباشد که موجب میشود ماکادامیا به یک آنتی اکسیدان کامل تبدیل شود که میتواند بدن را در مقابل سرطانها و بیماریهای قلبی مقاوم کند.
مطالعات پزشکی نشان میدهد که خوردن ۶ تا ۲۰ عدد آجیل ماکادامیا در روز به مدت ۴ هفته میزان کلسترول خون شما را به میزان %۷ کاهش میدهد و همچنین میزان بیماریهای قلبی در افرادی که آجیل ماکادامیا را بطور معمول (۵ وعده در هفته) میخورند به طور چشمگیری کاهش مییابد.
ماکادامیا همچنین شامل ویتامین A، تیامین (Thiamin)، ریبوفلاوین (Riboflavin)، نیاسین (Niacin) و آهن، همچنین منشأ خوبی از پروتئین (۱۱ عدد شامل ۲ گرم پروتئین)، کلسیم، پتاسیم و فیبرهای غذایی میباشد.
آجیل ماکادامیا از غذاهای پر انرژی میباشد که کلسترول در آنها صفر و سدیم و چربیهای اشباع شده به میزان ناچیزی میباشند.
آجیل ماکادامیا یکی از معدود غذاهایی است که شامل اسید Palmitaleic چربی اشباع نشده واحد میباشد، که مطالعات اخیر نشان میدهد این نوع چربی میتواند به سوخت و ساز چربیها کمک کرده، در نتیجه موجب کاهش چربیهای ذخیره شده در بدن گردد.
به نسبت قیمت بالای آجیل ماکادامیا به نظر میرسد که اغلب افراد با در نظر گرفتن فوائد آن و اینکه چگونه در سلامت کلی آنها مؤثر است، قادر به خریدن آن میباشند.
درخت بادام به بلندي 8 متر مي رسد . درختي است زيبا كه از زمانهاي قديم در نواحي مركزي و غربي آسيا مخصوصا افغانستان و ايران ، سوريه و فلسطين پرورش مييافته ا
-
آجیل ماکادامیا
آجیل ماکادامیا در حقیقت دارای این شایستگی است که به عنوان پادشاه آجیلها نامیده شود. نسبت امگا ۳ به امگا ۶ اسیدهای چرب ضروری ۱/۱ است. از این جهت مغذیتر از همهی آجیلهاست.
آجیل ماکادامیا دارای فیبرهای فراوان و اسیدهای چرب اشباع نشده واحد (چربی مفید) میباشد که به عنوان پایین آورندهی میزان کلسترول کلی و کاهش دهندهی ریسک مبتلا شدن به بیماریهای قلبی و فشار خون بالا شناخته شده است.
ماکادامیا شامل Flavonoids (یک ماده شیمیایی گیاهی) و بطور طبیعی به میزان زیادی Tocopherals (ویتامین E) میباشد که موجب میشود ماکادامیا به یک آنتی اکسیدان کامل تبدیل شود که میتواند بدن را در مقابل سرطانها و بیماریهای قلبی مقاوم کند.
مطالعات پزشکی نشان میدهد که خوردن ۶ تا ۲۰ عدد آجیل ماکادامیا در روز به مدت ۴ هفته میزان کلسترول خون شما را به میزان %۷ کاهش میدهد و همچنین میزان بیماریهای قلبی در افرادی که آجیل ماکادامیا را بطور معمول (۵ وعده در هفته) میخورند به طور چشمگیری کاهش مییابد.
ماکادامیا همچنین شامل ویتامین A، تیامین (Thiamin)، ریبوفلاوین (Riboflavin)، نیاسین (Niacin) و آهن، همچنین منشأ خوبی از پروتئین (۱۱ عدد شامل ۲ گرم پروتئین)، کلسیم، پتاسیم و فیبرهای غذایی میباشد.
آجیل ماکادامیا از غذاهای پر انرژی میباشد که کلسترول در آنها صفر و سدیم و چربیهای اشباع شده به میزان ناچیزی میباشند.
آجیل ماکادامیا یکی از معدود غذاهایی است که شامل اسید Palmitaleic چربی اشباع نشده واحد میباشد، که مطالعات اخیر نشان میدهد این نوع چربی میتواند به سوخت و ساز چربیها کمک کرده، در نتیجه موجب کاهش چربیهای ذخیره شده در بدن گردد.
به نسبت قیمت بالای آجیل ماکادامیا به نظر میرسد که اغلب افراد با در نظر گرفتن فوائد آن و اینکه چگونه در سلامت کلی آنها مؤثر است، قادر به خریدن آن میباشند.
درخت بادام به بلندي 8 متر مي رسد . درختي است زيبا كه از زمانهاي قديم در نواحي مركزي و غربي آسيا مخصوصا افغانستان و ايران ، سوريه و فلسطين پرورش مييافته ا
-
بادام
بطور كلي دو نوع بادام وجود دارد :
1- بادام شيرين Sweet Almond
2- بادام تلخ Bitter Almond
ميوه درخت بادام بصورت شفت مي باشد كه قشر خارجي آن سبز رنگ و پوشيده از كرك است كه در داخل آن بادام با پوست سخت وجوددارد . در ابتداي تشكيل ميوه پوشش خارجي سبز رنگ و گوشت در است كه پوشيده از كرك است و هنوز بردستي رشد نكرده كه آنرا چغاله بادام Amandon مي نامند كه داراي خواص مخصوص مي باشد . پس از رسيدن بادام بتدريج پوشش خارجي سبز رنگ خشك شده و پوست آن نيز سفت و سخت مي شود و مغز بادام در داخل آن رشد كرده و آماده استفاده مي شود .
مغز بادام بيضي شكل و مسطح بوده كه يكطرف آن نوك تيز است . مغز بادام در داخل پوسته نارك قهوه اي رنگي مي باشد كه مي توان آنرا بكمك آب گرم از آن جدا كرد كه مغز بادام سفيدرنگ در داخل آن است .
مغز بادام شيرين و طعم ملايم و خوشمزه اي درد و بسهولت از بادام تلخ تشخيص داده مي شود .
از كليه قسمت هاي درخت بادام شيرين مانند شكوفه ، برگ و ميوه آن استفاده طبي مي شود .
تركيبات شيميايي:
بادام شيرين داراي 50 تا 55 درصد و بادام تلخ داراي 40 تا 45 درصد روغن مي باشد . بادام همچنين داراي 25 درصد مواد سفيده اي و دياستازي بنام امولسين (Emulsine) ، قند ، صمغ ، موسيلاژ و مواد معدني مي باشد
بادام تلخ داراي ماده مخصوصي ( 1 تا 3 درصد ) بنام آميگدالين (Amygdlin ) مي باشد كه از اثر آب بر روي اين ماده اسيد سيانيدريك و آلدئيد بنزوئيك (Aldehyde benzoic) و گلوكز حاصل مي شود .
اسانس بادام تلخ (آلدئيد بنزوئيك ) در عطر سازي بكار مي رود و همچنين از آن رنگ سبزي بنام مالاشيت Malachite درست مي كنند .
اسانس بادام تلخ بدليل اينكه داراي اسيد سيانيدريك است كمي تلخ مي باشد .مقدر اسيد سيانيدريك در بادام تلخ 0/000025 درصد است .
در صد گرم مغز بادام شيرين خشك شده مواد زير يافت مي شود :
آب 4/7 گرم
انرژي 598 كالري
پروتئين 18/6 گرم
روغن هاي اشباع نشده 54/2 گرم
نشاسته 19/5 گرم
كلسيم 320 ميلي گرم
فسفر 500 ميلي گرم
آهن 4/7 ميلي گرم
پتاسيم 770 ميلي گرم
ويتامين ب 1 0/25 ميلي گرم
ويتامين ب 2 0/9 ميلي گرم
ويتامين ب 3 3/5 ميلي گرم
خواص داروئي:
بادام شيرين از نظر طب قديم ايران كمي گرم و تر است .
1) بادام ملين بوده و روغن بادام ضد يبوست است مخصوصا از روغن بادام مي توان رفع يبوست براي بچه ها استفاده كرد .
2)بادام سينه را نرم مي كند .
3)شير بادام براي رفع سرفه ، ناراحتي حنجره و تنگي نفس مفيد بوده و خلط آور است .
4) بادام براي درمان زخم روده ها و مثانه و اسهال مفيد است .
5)بادام بو داده مقوي معده بوده و قابض است .
6)بادام تقويت كننده نيروي بدني است.
7)بادام را آسياب كرده و با عسل مخلوط كنيد براي درد كبد و سرفه مفيد است .
8)چغاله بادام لثه و ريشه دندان را تقويت مي كند .
9) چغاله بادام براي خشكي دهان مفيد است .
10)شكوفه بادام را دم كنيد و بعنوان مسهل براي اطفال استفاده كنيد .
11)دم كرده پوست قهوه اي رنگ مغز بادام بهترين دارو براي تسكين درد و التهاب مجاري تنفسي است .(مقدر مصرف 5 گرم در 100 گرم آب )
12)جوشانده برگ درخت بادام براي نارسائي كبد و كيسه صفرا مفيد است .
13)روغن بادام خواب آور است و بيخوابي را از بين مي برد .
14)براي صاف كردن سينه و نرم شدن روده ها و از بين بردن سرفه خشك بايد روغن بادام را با شكر و كتيرا مخلوط كرده و بخوريد .
15)روغن بادام را با آب گرم مخلو ط كنيد داروي خوبي براي رفع اسهال و دل پيچه بچه ها خواهد بود . ضمنا اين مخلوط سنگ مثانه را خارج كرده و ادرار كردن را آسان مي كند .
16)براي درمان نقرس و رفع خميدگي پيران ، مهره هاي پشت را با روغن بادام چرب كنيد .
17)برگ تازه درخت بادام مسهل و ضد كرم است .
18)برگ خشك شده درخت بدام قابض بوده و اسهال را از بين مي برد.
19)روغن بادام شيرين بدليل خاصيت نرم كنندگي و ضد التهاب در كرم ها و پمادها بكار مي رود.
20)براي رفع بيماريهاي سينه ، روغن بادام شيرين را با هموزن آن عسل و يك زرده تخم مرغ مخلوط كنيد كه بصورت خمير يكنواختي دارايد سپس به آن جوشانده گل ختمي اضافه كرده و يك قاشق چايخوري از انرا بفاصله هر سه ساعت بخوريد .
21)براي رفع خارش پوست بچه هائيكه كه سرخك و مخملك دارند روغن بادام را در تمام سطوح بدن آنها بماليد خارش را تسكين مي دهد .
22)ماليدن روغن بادام بر روي پوست التهاب را رفع كرده و سوختگي را درمان مي كند.
23) روغن بادام اگزما را رفع مي كند .
خواص بادام تلخ
چون بادام تلخ داراي اسيد سيانيدريك است در مصرف آن بايد نهايت دقت را بعمل آورد .
مغز بادام تلخ ازنظر طب قديم ايران خيلي گرم و خشك است
1-بادام تلخ را آسياب كرده و با سركه مخلوط كنيد ضماد خوبي براي سر درد مي باشد همچنين ماليدن آن بر دور چشم براي تقويت بينايي مفيد است .
2- خوردن بادام تلخ براي تنگي نفس ، سرفه و ورم ريه مفيد است .
3-بادام تلخ رابا عسل بخوريد كبد و طحال را تميز مي كند .
4-براي رفع درد كليه ها بادام تلخ را با نشاسته و نعناع بخوريد .
5- بادام تلخ را با عسل براي قولنج مفيد است .
6-براي از بين بردن سنگ كليه و ناراحتي هاي كليه ، بادام تلخ را با شيره انگور مخلوط كرده و بخوريد .
-براي ازبين بردن لكه هاي صورت ، بادام تلخ را پودر كنيد و با سركه مخلوط كرده و ضمادي از آن درست كنيد و روي پوست بماليد .
9-ضماد بادام تلخ براي درمان زخم هاي كهنه خارش و مخملك بكار ميرود .
10- ضماد ريشه درخت بادام تلخ براي درمان انواع دردها مفيد است .
11-ضماد ريشه درخت بادام براي پاك كردن طحال ، كليه و دفع كرم روده بكار مي رود .
12-دم كرده ريشه درخت بادام تلخ براي پاك كردن طحال ، و دفع كرم روده بكار مي رود .
13-روغن بادام تلخ خاصيت مسهلي درد .
14-روغن بادام تلخ براي تنگي نفس ، درد كليه و خارج كردن سنگ مثانه مفيد است .
15-براي رفع زنگ زدن و صدا در گوش يك قطره از روغن بادام تلخ را در گوش بريزيد .
16-ماليدن روغن بادام تلخ روي صورت ، لكه ها و چين و چروك را از بين مي برد .
17-روغن بادام تلخ ترك دست و پا را كه از سرما ايجاد شده از بين مي برد .
18-آنهايي كه مبتلا به اگزما هستند اگر از بادام تلخ خميري درست كنند و از آن بجاي صابون براي شستن نقاطي كه مبتلا به اگزما است استفاده كنند بزودي بهبود مي يابند .
.
طرز استفاده:
روغن بادام :
براي بدست آوردن روغن بادام ، مغز بادام را پس از تميز كردن و خشك كردن خرد مي كنند و بصورت خمير در مي آورند و سپس آنرا تحت فشار قرار داده و روغن آن را استخراج مي كنند . اين روغن را فشار اول مي نامند .
تفاله بادام را كه از فشار اول باقيمانده تحت اثر حرارت و مواد شيميايي قرار داده و روفن فشار دوم را بدست مي آورند . بدليل اينكه روغن بادام گران است معمولا تقلب كرده و آنرا با روغن هاي ديگر مانند روغن مغز هسته زردآلو و هلو مخلوط كرده و بام روغن بادام مي فروشند .
همانطور كه گفته د اگر روغن بادام تلخ يا مغز زردآلو و يا هلو تحت اثر آّب قرار گيرند اسيد سيانيدريك و آلدئيد بنزوئيك توليد مي شود كه سمي است بنابراين براي گرفتن روغن از اين هسته ها نبايد از آب استفاده كرد .
اسانس بادام تلخ :
اين اسانس مايعي زلال و بيرنگ است كه در اثر كهنه شدن برنگ زرد كمرنگ در مي آيد . بوي آن قوي ، طعمش سوزاننده و تلخ و بسيار سمي است . اسانس بادام تلخ بسهولت با اكسيژن هوا تركيب و اكسيد مي شود . بنابراين بايد هميشه محتوي آن كاملا پر و در بسته بوده و در جاي تاريك و سرد نگهداري شود .
شكوفه و گل بادام :
گل و شكوفه درخت بادام داراي بوي مطبوعي و طعم تلخ مي باشد .
پوست ميوه بادام :
بصورت جوشانده مصرف مي شود . طرز تهيه آن به اين صورت است
كه 50 گرم پوست بادام شيرين را در يك ليتر آب ريخته و مدت چند دقيقه آنرا مي جوشانند سپس آنرا صاف كرده و مصرف مي كنند .
برگ درخت بادام:
براي تهيه جوشانده برگ درخت بادام 50 گرم برگ درخت را در يك ليتر آب مي جوشانند و سپس صاف مي كنند .
مغز بادام :
معمولا بصورت خشك شده و خام و يا بوداده مصرف مي شود .
شير بادام :
شير بادام را از مغز بادام بو نداده و خام تهيه مي كنند . براي تهيه آن 50 گرم مغز بادام را كاملا آسياب كرده كه بصورت پودر در آيد . سپس مقدر 50 گرم شكر يا قند به آن اضافه كرده و با يك ليتر آب مخلوط مي كنند مايعي مانند شي بدست مي آيد .
نوع ديگر شير بادام براي كودكان شير خوار و اطفال بسيار مفيد است و مي تواند جانشين شير مدر و يا مكمل آن باشد بدين ترتيب بدست مي آيد كه مقدر 50 گرم بادام را بمدت چند دقيقه در آب گرم قرار مي دهند تا پوست آن كنده شود سپس آنرا آسياب كرده و بصورت پودر در مي آيند و مقدر كمي آب را بان اضافه مي كنند و بهم مي زنند تا بشكل خمير در آيد سپس خمير حاصل را با يك ليتر آب مخلوط و بهم مي زنند و سپس مقدر 50 گرم عسل بآن اضافه مي كنند تا كاملا حل شود . اين مايع را از پارچه ململ مي گذرانند تا مايعي مانند شير از آن باقي بماند.
البته اگر اشخاص بالغ بخواهند از شير بادام استفاده كنند احتياجي به صاف كردن آن نخواهد بود .
طريقه ديگري كه آسان تر است بدين صورت مي باشد كه مقدر 50 گرم بادام پوست كنده يك ليتر آب و 50 گرم عسل يا شكر را در داخل مخلوط كن برقي بريزيد و تا مايعي مانند شير بدست آيد .
مضرات :
بادام از نظر اينكه داراي مواد مغذي بسياري است بنابراين غذاي بسيار خوبي است ولي چون سنگين و ثقيل الهضم مي باشد نبايد در خوردن آن افراط كرد و مقدر آن نبايد در روز بيش از ده دانه باشد . بادام همچنين براي معده هاي ضعيف و سرد خوب نيست و اشخاصي كه معده ضعيف دارند بهتر است بادام را با شكر بخورد .
-
بادام كوهي
به فارسي بادام كوهي و نامهاي محلي مختلفي دارد . در كرج و اطراف تهران « ارجنك ، تنگرس و بادام كوهي ،» در بختياري و لرستان « ارژن و ارجن » ، در كردستان « تنگس ، تنگز ، بيو و بيف » در پشتكوه « ارجن » ، در ميانه « بادامچه » ، در قره تپه ميانه « اق چالي » در خيراباد و انجمن بين زنجان و ميانه « قره چالي » در فارس ميوه ان را « بخورك » نامند.
گياهي است از بادامها از خانواده Rosaceae نام علمي ان Amygdalus L ycioides spach و مترادف ان Prunus lycioides ( spach ) schneider مي باشد كه واريته هاي متعددي از ان در ايران مي رويد از جمله واريته A.Lycioides spach var horrida ( spach ) Browicz و مترادف ان A. reuteri Boiss & Bh
مشخصات
بادام كوهي درختچه اي است خاردار شاخه هاي ان در ابتدا صاف و قهوه اي روشن است پس از چندي رنگ ان به خاكستري روشن يا تيره تبديل مي شود .
خارهاي ان انشعابدار و سخت است . خارها سفيد مايل به خاكستر و برگهاي ان بدون دمبرگو صفحه برگ چرمي ، صاف و نيزه اي باريك نوك تيز است . ابعاد برگها در واريته هاي مختلف بين 5 – 2 × 30 – 15 ميلي متر است.
ميوه ان پوشيده از كرك مخملي و طوف ان در واريته هاي مختلف 15 – 12 ميلي متر متغير است.
از نظر تركيبات شيميايي و خواص كم و بيش شبيه ساير ارقام بادام است.
توضيح : نامهاي محلي چون پايه علمي ندارندو به مبناي شكل خارجي گذارده مي شودند اغلب در مورد گياهان مختلف تكراري هستند ، براي مثال در كرج نام ارجنگ و تنگرس را براي Rhamuns L yfcioides M.B نيز مي گويند كه گياهي از Nerprun هاست و انواع ان تحت نامهاي سياه توسه و اش انگور .
__________________
-
بهترين غذاها، بهترين آنتياكسيدانها
كلم بروكلي از بهترين سبزيجاتي است كه به آن لقب <ضدسرطان> را دادهاند. اين كلم داراي مقدار بالايي ويتامينc و بتاكاروتن است، به طوري كه در هر 100 گرم خام اين سبزي 575 ميكروگرم بتاكاروتن(ميزان توصيه شده روزانه 10 تا 15 ميليگرم) و 87 ميليگرم ويتامين C (مقدار توصيه شده روزانه 250 تا 500 ميليگرم) وجود دارد. محققين مصرف مداوم آن را از طريق رژيم غذايي روزانه مانع بروز سرطانهايي نظير سرطان سينه، ريه، معده، روده بزرگ، رحم، دهانه رحم، دهان و پروستات ميدانند.هويج نيز از منابع غني بتاكاروتن بوده و از بروز سرطانهايي نظير سرطان ريه، معده، ركتوم و دهان جلوگيري مينمايد. بهعلاوه دريافت مقادير كافي بتاكاروتن در سالمندان در شبكوري و اختلالات چشمي كه با افزايش سن در آنها ايجاد ميشود، جلوگيري ميكند. جالب است بدانيد كه در هر 100 گرم هويج 5330 ميكروگرم بتاكاروتن وجود دارد و خوردن اين مقدار سبزي نيمي از نياز روزانه بدن به اين ماده مغذي را تامين مينمايد.در پياز هم بيوفلاونوئيدي به نام كوئرستين وجود دارد كه داراي فعاليت آنتياكسيداني است. اين تركيب مانند ويتامينc وe از بروز سرطانهايي نظير سرطان مثانه خصوصا در افراد سيگاري جلوگيري مينمايد و با كاهش مقدارالديال خون و اثرات مخرب راديكالهاي آزاد بر اين ليپوپروتئين احتمال بروز بيماريهاي قلبي- عروقي را كاهش ميدهد.انبه نيز از ميوههاييست كه سرشار از كارتنوئيدهايي از نوع كريپتوگزانتين است. در مطالعهاي كه بر روي بيش از 15 هزار زن در طول بيش از 15 سال به انجام رسيده است ديده شده است كه، وجود مقادير بالاي بتاكروپيتوگزانتين درخون به ميزان قابل ملاحظهاي احتمال بروز سرطان رحم را كاهش ميدهد و دريافت منظم اين ميوه از عود مجدد اين بيماري ميكاهد
-
آنتی اکسیدانها
تركيباتي هستند كه خطر ابتلا به انواع سرطان و بيماريهاي مختلف را كاهش ميدهند. اين تركيبات در برخي ميوهها فراوانترند.
حتما نام آنتياكسيدانها را بارها و بارها در برنامههاي تلويزيون شنيدهايد. اغلب در اخبار ميشنويد كه اين تركيبات از بروز سرطانها جلوگيري كرده و در ميوهها و سبزيهاي تازه يافت ميشود.
اما راز اين تركيبات در چيست؟
واقعا اين مواد چگونه در بدن مانع بروز سرطان ميشوند و آيا خواص ديگري هم دارند؟ تعريف علمياز نظر علم تغذيه، آنتياكسيدانها تركيباتي هستند كه مانع فعاليت راديكالهاي آزاد شده و از اكسيداسيون آنها جلوگيري ميكنند وبا غير فعال كردن آنها سلولهاي بدن را از اثرات مخرب اين تركيبات مصون نگاه ميدارند. اما راديكالهاي آزاد چه جور موجوداتي هستند؟ راديكالهاي آزاد مانند عفونتهاي باكتريايي هستند كه گلبولهاي سفيد در اطراف آنها تجمع مييابند تا آنها را منهدم كنند. آنتياكسيدانها هم دور راديكالهاي آزاد تجمع يافته و آنها را از ميان برده و يا غير فعال ميكنند. البته راديكالهاي آزاد را نميشود دقيقا مشابه ميكروب دانست چرا كه بدن خود آنها را توليد ميكند اما در شرايطي كه اين تركيبات بيش از اندازه افزايش يابند ميتوانند مضر باشند. اما آنتياكسيدانها، چند گروه را شامل ميشوند كه عبارتند از، ويتامين C، ويتامين E، كاروتنوئيدها، يوبيكينونها وبيوفلاونوئيدها. شناسنامه آنتياكسيدانهامهمترين آنتياكسيدانها شامل ويتامينc، E و كاروتنوئيدها هستند. اما تركيبات ديگري نيز وجود دارند كه خاصيت آنتياكسيداني به آنها نسبت داده ميشود كه برخي از آنها جزء، آنزيمهايي هستند كه در فعاليتهاي متابوليكي دخالت دارند و برخي جزء، مواد معدني و ويتامينهاي مورد نياز بدن هستند كه عبارتند از: سلنيوم، آهن، روي، منگنز، مس،گلوتاتيون ردوكتاز، گلوتاتيون پراكسيدازها، كاتالاز و ******** اكسيد ديسموتازها. با وجود فراواني بسيار در انواع تركيبات كه خاصيت آنتياكسيداني دارند تنها ويتامين C، e و كاروتنوئيدها در تقسيمبندي آنتياكسيدانهاي درجه يك جاي ميگيرند. ويتامين C جزء ويتامينهاي محلول در آب است كه بايد از طريق غذايي دريافت شود، اين ماده مغذي با غيرفعال كردن راديكالهاي آزادي كه در آب محلول هستند به طور اختصاصي از اثرات مخرب آنها جلوگيري مينمايد. ويتامينe نيز به دو شكل آلفا توكوفرول و گاما توكوفرول وجود دارد كه به ترتيب مانع پراكسيد شدن ليپيدها خصوصاً چربيهاي اشباع نشده با چند پيوند دوگانه )pufa( ميشود و تا حدودي از اكسيداسيون الديال يا كلسترول بد در بدن جلوگيري مينمايد. كارتنوئيدها همه جزء آنتياكسيدانهاي بسيار قوي تلقي ميشوند و وجودشان براي سلولها بسيار ارزشمند است، از اكسيد شدن ليپيدها در مراحل اوليه جلوگيري كرده و سطح چربي خون را پايين نگه ميدارند و از صدمات آلايندههاي محيطي خصوصاً دود سيگار جلوگيري مينمايند. از جمله تركيباتي كه جزء خانواده كارتنوئيدها محسوب ميشوند ميتوان آلفا و بتا كاروتن، ليكوپن، كريپتوگزانتين، زيگزانتين و لوتئين را نام برد. مطالعات اخير نشان دادهاند كه تركيباتي به نام بيوفلاونوئيدها نيز خاصيت آنتياكسيداني دارند. اين تركيبات از شكنندگي عروق جلوگيري كرده و همه فعاليتهاي ويتامينcرا تشديد مينمايند. متخصصين علم تغذيه اعلام ميدارند كه دريافت اين تركيبات از طريق رژيم غذايي موجب كاهش خطر بيماريهاي قلبي-عروقي و سرطان ميشود. بيوفلاونوئيدها در گياهان فراواني وجود دارند و به بيش از 800 نوع مختلف تقسيم ميشوند. كورستين، روتين و هسپريدين نيز جزء مهمترين اين تركيبات بوده و در گياهاني وجود دارند كه رنگدانههاي آنها غير كاروتنوئيدي بوده و داراي رنگ قرمز، آبي و زرد هستند.يوبيكينونها نيز از تركيباتي با خاصيت آنتياكسيداني هستند كه به تازگي دانشمندان از ويژگيهاي منحصر به فرد آنها آگاهي يافتهاند. در بين اين خانواده، كوآنزيمq10 نيز جاي دارد. اين تركيب در بدن با استفاده از پيشسازهايي تهيه شده و مانند يك آنتياكسيدان محلول در چربي نظير ويتامينe عمل ميكند. به طور كلي، اين تركيبات در بهبود بيماريهاي قلبي مفيد است به خصوص در نارسايي احتقاني قلب و كارديوميوپاتي، كوآنزيم Q10 در مواد غذايي نظير لوبياي سويا، انواع ماهيها خصوصا ساردين، جوانه گندم، لوبيا سبز، سير، كلم و اسفناج وجود دارد.دامنه فعاليت آنتياكسيدانهامحققين مواد و تركيبات زيادي را جزء منابع راديكالهاي آزاد ميدانند. آنها آلودگي هوا، سيگار، اشعه، تركيبات شيميايي و حلالهاي صنعتي، داروها و مواد مخدر، باقيمانده حشرهكشها و آفتزداها در مواد غذايي، افزودنيهاي غذايي نظير نگهداندهها و رنگها (در حد غيرمجاز) را توليدكننده راديكالهاي آزاد در بدن قلمداد ميكنند و عوارض بسياري نظير بروز سرطان، بيماريهاي قلبي، آب مرواريد، آلرژي و حساسيت بيش از اندازه، استئوآرتريت، بيماري ام.اس، پاركينسون و... را به حضور هر چه بيشتر آنها در بدن مربوط ميدانند. به طور كلي، راديكالهاي آزاد عامل بروز سه دسته بيماري هستند شامل بيماريهاي چشمي، قلبي عروقي و سرطان. مطالعات نشان دادهاند كه دريافت ليكوپن از طريق مصرف مداوم گوجه فرنگي در مردان مانع بروز سرطان پروستات ميشود. اين تركيب در دسته كاروتنوئيدهاست و در گوجه فرنگي به وفور وجود دارد
-
آنتی اکسیدانها
تركيباتي هستند كه خطر ابتلا به انواع سرطان و بيماريهاي مختلف را كاهش ميدهند. اين تركيبات در برخي ميوهها فراوانترند.
حتما نام آنتياكسيدانها را بارها و بارها در برنامههاي تلويزيون شنيدهايد. اغلب در اخبار ميشنويد كه اين تركيبات از بروز سرطانها جلوگيري كرده و در ميوهها و سبزيهاي تازه يافت ميشود.
اما راز اين تركيبات در چيست؟
واقعا اين مواد چگونه در بدن مانع بروز سرطان ميشوند و آيا خواص ديگري هم دارند؟ تعريف علمياز نظر علم تغذيه، آنتياكسيدانها تركيباتي هستند كه مانع فعاليت راديكالهاي آزاد شده و از اكسيداسيون آنها جلوگيري ميكنند وبا غير فعال كردن آنها سلولهاي بدن را از اثرات مخرب اين تركيبات مصون نگاه ميدارند. اما راديكالهاي آزاد چه جور موجوداتي هستند؟ راديكالهاي آزاد مانند عفونتهاي باكتريايي هستند كه گلبولهاي سفيد در اطراف آنها تجمع مييابند تا آنها را منهدم كنند. آنتياكسيدانها هم دور راديكالهاي آزاد تجمع يافته و آنها را از ميان برده و يا غير فعال ميكنند. البته راديكالهاي آزاد را نميشود دقيقا مشابه ميكروب دانست چرا كه بدن خود آنها را توليد ميكند اما در شرايطي كه اين تركيبات بيش از اندازه افزايش يابند ميتوانند مضر باشند. اما آنتياكسيدانها، چند گروه را شامل ميشوند كه عبارتند از، ويتامين C، ويتامين E، كاروتنوئيدها، يوبيكينونها وبيوفلاونوئيدها. شناسنامه آنتياكسيدانهامهمترين آنتياكسيدانها شامل ويتامينc، E و كاروتنوئيدها هستند. اما تركيبات ديگري نيز وجود دارند كه خاصيت آنتياكسيداني به آنها نسبت داده ميشود كه برخي از آنها جزء، آنزيمهايي هستند كه در فعاليتهاي متابوليكي دخالت دارند و برخي جزء، مواد معدني و ويتامينهاي مورد نياز بدن هستند كه عبارتند از: سلنيوم، آهن، روي، منگنز، مس،گلوتاتيون ردوكتاز، گلوتاتيون پراكسيدازها، كاتالاز و ******** اكسيد ديسموتازها. با وجود فراواني بسيار در انواع تركيبات كه خاصيت آنتياكسيداني دارند تنها ويتامين C، e و كاروتنوئيدها در تقسيمبندي آنتياكسيدانهاي درجه يك جاي ميگيرند. ويتامين C جزء ويتامينهاي محلول در آب است كه بايد از طريق غذايي دريافت شود، اين ماده مغذي با غيرفعال كردن راديكالهاي آزادي كه در آب محلول هستند به طور اختصاصي از اثرات مخرب آنها جلوگيري مينمايد. ويتامينe نيز به دو شكل آلفا توكوفرول و گاما توكوفرول وجود دارد كه به ترتيب مانع پراكسيد شدن ليپيدها خصوصاً چربيهاي اشباع نشده با چند پيوند دوگانه )pufa( ميشود و تا حدودي از اكسيداسيون الديال يا كلسترول بد در بدن جلوگيري مينمايد. كارتنوئيدها همه جزء آنتياكسيدانهاي بسيار قوي تلقي ميشوند و وجودشان براي سلولها بسيار ارزشمند است، از اكسيد شدن ليپيدها در مراحل اوليه جلوگيري كرده و سطح چربي خون را پايين نگه ميدارند و از صدمات آلايندههاي محيطي خصوصاً دود سيگار جلوگيري مينمايند. از جمله تركيباتي كه جزء خانواده كارتنوئيدها محسوب ميشوند ميتوان آلفا و بتا كاروتن، ليكوپن، كريپتوگزانتين، زيگزانتين و لوتئين را نام برد. مطالعات اخير نشان دادهاند كه تركيباتي به نام بيوفلاونوئيدها نيز خاصيت آنتياكسيداني دارند. اين تركيبات از شكنندگي عروق جلوگيري كرده و همه فعاليتهاي ويتامينcرا تشديد مينمايند. متخصصين علم تغذيه اعلام ميدارند كه دريافت اين تركيبات از طريق رژيم غذايي موجب كاهش خطر بيماريهاي قلبي-عروقي و سرطان ميشود. بيوفلاونوئيدها در گياهان فراواني وجود دارند و به بيش از 800 نوع مختلف تقسيم ميشوند. كورستين، روتين و هسپريدين نيز جزء مهمترين اين تركيبات بوده و در گياهاني وجود دارند كه رنگدانههاي آنها غير كاروتنوئيدي بوده و داراي رنگ قرمز، آبي و زرد هستند.يوبيكينونها نيز از تركيباتي با خاصيت آنتياكسيداني هستند كه به تازگي دانشمندان از ويژگيهاي منحصر به فرد آنها آگاهي يافتهاند. در بين اين خانواده، كوآنزيمq10 نيز جاي دارد. اين تركيب در بدن با استفاده از پيشسازهايي تهيه شده و مانند يك آنتياكسيدان محلول در چربي نظير ويتامينe عمل ميكند. به طور كلي، اين تركيبات در بهبود بيماريهاي قلبي مفيد است به خصوص در نارسايي احتقاني قلب و كارديوميوپاتي، كوآنزيم Q10 در مواد غذايي نظير لوبياي سويا، انواع ماهيها خصوصا ساردين، جوانه گندم، لوبيا سبز، سير، كلم و اسفناج وجود دارد.دامنه فعاليت آنتياكسيدانهامحققين مواد و تركيبات زيادي را جزء منابع راديكالهاي آزاد ميدانند. آنها آلودگي هوا، سيگار، اشعه، تركيبات شيميايي و حلالهاي صنعتي، داروها و مواد مخدر، باقيمانده حشرهكشها و آفتزداها در مواد غذايي، افزودنيهاي غذايي نظير نگهداندهها و رنگها (در حد غيرمجاز) را توليدكننده راديكالهاي آزاد در بدن قلمداد ميكنند و عوارض بسياري نظير بروز سرطان، بيماريهاي قلبي، آب مرواريد، آلرژي و حساسيت بيش از اندازه، استئوآرتريت، بيماري ام.اس، پاركينسون و... را به حضور هر چه بيشتر آنها در بدن مربوط ميدانند. به طور كلي، راديكالهاي آزاد عامل بروز سه دسته بيماري هستند شامل بيماريهاي چشمي، قلبي عروقي و سرطان. مطالعات نشان دادهاند كه دريافت ليكوپن از طريق مصرف مداوم گوجه فرنگي در مردان مانع بروز سرطان پروستات ميشود. اين تركيب در دسته كاروتنوئيدهاست و در گوجه فرنگي به وفور وجود دارد
-
كافئين خواب را ميپراند
كافئين، عملكرد نوعي پيامرسان شيميايي (نوروترانسميتر) بهنام آدنوزين را مهار ميكند. آدنوزين باعث القاء خواب در فرد ميشود و به همين دليل، مصرف كافئين خواب را از سر شما ميپراند. علاوه بر اين، كافئين با كاهش زمان عكسالعمل و افزايش توانايي تمركز بر روي يك موضوع خاص، هوشياري شما را بيشتر ميكند. به تازگي پژوهشگران دانشگاه هاروارد در بررسيهاي خود بر روي افرادي كه براي مدتي از خواب محروم شده بودند، دريافتند كه مصرف تنها 20 ميليگرم كافئين (كه در60 گرم قهوه وجود دارد) باعث ميشود كه آنها در تستهاي شناختي نتايج بهتري كسب كنند. ارتباط كافئين با اضطراباكثر متخصصان با اين موضوع موافقند كه مصرف كافئين در اول صبح مشكلي ايجاد نميكند مگر اينكه بخواهيد دائم مصرف آن را ادامه دهيد. به تازگي پژوهشگران انگليسي نشان دادهاند كه مصرف 200 ميليگرم كافئين (تقريبا معادل 2/5 فنجان قهوه) باعث افزايش استرس افراد و كاهش اعتماد به نفس آنها در برخورد با وضعيتهاي مختلف ميشود. علاوه بر اين، مطالعات ديگر نشان دادهاند كه مصرف كافئين باعث افزايش تدريجي فشارخون و تشديد اضطراب ميشود. اين وضعيت به ويژه در افرادي كه دچار اختلالات اضطرابي هستند و نيز بيماران قلبي كه داروهاي گروه <مهاركنندههاي بتا( >مثل ايندرال يا همان پروپرانولول) را مصرف ميكنند، اهميت بيشتري دارد، زيرا كافئين تاثير اين داروها را از بين ميبرد. از طرف ديگر، كافئين قادر است بيش از هفت ساعت در بدن باقي بماند و به همين دليل منجر به ايجاد اختلالات اضطرابي در افراد مستعد ميشود. اگر شما شبها مشكل خواب داريد، به مقدار كافئين مصرفي خود بيشتر توجه كنيد و سعي كنيد مقدار آن را تا 300 ميليگرم در روز يا حتي كمتر كاهش دهيد. علاوه بر اين، توصيه ميكنيم از مصرف كافئين پس از ساعت 3 بعد از ظهر اجتناب كنيد تا دچار بيخوابي نشويد. ورزشكاران كافئين بخورندكافئين در ورزشكاران حرفهاي اثرات هورمون آدرنالين را تشديد ميكند، ولي در ورزشكاران معمولي تاثيرات خوبي دارد. به همين دليل، توصيه ميكنند كه ورزشكاران حدود يك ساعت قبل از ورزش، يك فنجان بزرگ قهوه را مصرف كنند كه تقريبا معادل 100 ميليگرم كافئين دارد. البته بايد مراقب ضربان قلب خود در طي ورزش باشيد.رابطه قهوه با چاقيبرخي از نوشيدنيهاي كافئيندار بر تلاش شما براي كاهش وزنتان، تاثيرات منفي دارند. نتايج يك مطالعه جديد نشان داده است زناني كه نوشيدنيهاي كافئيندار مصرف ميكنند، روزانه 206 كالري بيشتر از بقيه انرژي دريافت ميكنند. براي حل اين مشكل ميتوانيد به هنگام مصرف قهوه از شيرهاي كمچرب يا شير سويا بهجاي شير پرچرب استفاده كنيد. در ضمن به تدريج مصرف شكر را هم كاهش دهيد، چرا كه هر قاشق شكر 50 كالري اضافي به بدن شما ميرساند. اصولا توصيه ميكنيم كالري، هر چه در روز ميخوريد را محاسبه كنيد و جمع بزنيد تا كالري بيش از حد به بدن شما نرسد و چاق نشويد.كافئين بهعنوان مسكنكافئين يك تنگ كننده عروق است، بنابراين ميتواند عروق گشاد شده را (كه عامل اصلي ايجاد اغلب سردردها هستند) به اندازه طبيعيشان بازگرداند؛ به همين دليل در ساخت برخي از مسكنها از كافئين استفاده ميشود و در ضمن كافئين ميتواند در بهبود بعضي از انواع سردردهاي ميگرني هم موثر باشد. حتي برخي متخصصان معتقدند كه يك عامل شروع حملات ميگرني، نوسان سطح كافئين در بدن است. تحقيقات نشان داده است كه كافئين ميتواند اثر آسپرين و استامينوفن را تا 40 درصد افزايش دهد. وابستگي به كافئينمصرف مداوم كافئين ميتواند باعث وابستگي فيزيكي فرد به كافئين شود اما منجر به اعتياد نميشود. به همين دليل اگر شما دائما قهوه مصرف كنيد، يك روز كه قهوه نميخوريد دچارسردرد ميشويد. ساير علائم كه بهدنبال 12 تا 24 ساعت عدم مصرف كافئين ايجاد ميشوند، عبارتند از: تحريكپذيري، اختلال در تمركز، خستگي و حتي تهوع و استفراغ و دردها يا گرفتگيهاي عضلاني. بهطور كلي علائم محروميت از كافئين در كساني ديده ميشود كه مقادير زيادي از اين ماده را در روز مصرف ميكنند. هر چند بروز اين علائم در افرادي كه تنها 100 گرم كافئين در روز دريافت ميكردهاند هم ديده شده است. اگر شما قصد داريد مقدار كافئين مصرفي خود را كاهش دهيد، توصيه ميكنيم به تدريج و در هر هفته 10 درصد مصرف خود را كم كنيد تا عوارض آن در شما ايجاد نشود.
-
چهار غذاي شفابخش
فلفل قرمز، گريپفروت، كيوي و قارچ از جمله مواد مغذي هستند كه فوايد بيشمار را به همراه طعم مطبوع دارند
فلفل قرمزفلفل قرمز - يا فلفل تند - جزء خوشايند غذاهاي آمريكاي جنوب غربي و بعضي از كشورهاي جنوب آسيا است كه به بسياري از غذاها طعم و مزه ميدهد. فلفلهاي قرمز مغذيتر از فلفلهاي شيرين هستند و انواع سبز آن نسبت به انواع قرمز، عموماً محتواي تغذيهاي بيشتري دارند. اين گياه، منبع خوبي از آنتياكسيدانها، به ويژه بتاكاروتن و ويتامين c است. يك فلفل تند قرمز خام (حدود، 45 گرم) به تنهايي، حاوي حدود 65 ميليگرم ويتامين ( cنزديك به 100درصد رژيم توصيه شده) است. فلفلهاي قرمز حاوي بيوفلاونوئيدها (رنگدانههاي گياهي كه دانشمندان معتقدند به پيشگيري از سرطان كمك ميكند) نيز هستند. به علاوه، بررسيهاي اخير نشان دادهاند كه كپسايسين (جزئي كه باعث تندي فلفل ميشود) ممكن است به عنوان ماده ضدانعقاد عمل كند و شايد به پيشگيري از لخته شدن خون كه ميتواند به حمله قلبي يا سكته مغزي منجر شود، كمك كند. مواد شبيه كپسايسين در تركيب با كرمهاي موضعي، درد ناشي از آرتريت (التهاب فصلي) را تسكين ميدهند. برخلاف عقيده مردم، هيچ مدركي وجود ندارد كه نشان بدهد فلفل قرمز باعث زخم يا مشكلات گوارشي ميشود اما حتي مقادير جزئي از مواد شبه كپسايسين، اگر وارد چشم شوند ميتوانند باعث ايجاد تحريكات شديد شوند. پس از برش دادن فلفل قرمز، مراقب باشيد كه لنزهاي چشمي شما با آن تماس پيدا نكند!گريپ فروتيك فنجان آب گريپفروت تازه، حاوي 95 ميليگرم ويتامين c است.گريپفروت به ويژه مقادير فراواني پكتين (فيبر محلولي كه به كاهش كلسترول خون كمك ميكند) است. به علاوه، بررسيهاي اخير نشان ميدهند كه گريپفروت حاوي ساير موادي است كه از بسياري بيماريها پيشگيري ميكنند. به عنوان مثال، ليكوپن، ماده آنتياكسيداني كه در گريپفروتهاي صورتي و قرمز يافت ميشود، خطر سرطان پروستات را كاهش ميدهد. هنوز پژوهشگران مكانيسم عمل ليكوپن را شناسايي نكردهاند اما يك بررسي در دانشگاه هاروارد نشان داد كه مصرف 10 نوبت غذاي سرشار از ليكوپن در هفته با 50درصد كاهش در خطر سرطان پروستات، ارتباط دارد. ساير مواد شيميايي گياهي حفاظتكننده كه در گريپفروت يافت شدهاند عبارتند از: فنوليك اسيد (كه از تشكيل نيتروزامينهاي ايجادكننده سرطان جلوگيري ميكند) ليمونوئيدها، ترپنها و مونوترپنها (كه القاءكننده توليد آنزيمهايي هستند كه به پيشگيري از سرطان كمك ميكند) و بيوفلاونوئيدها (كه از فعاليت هورمونهايي كه رشد تومور را تسريع ميكنند، جلوگيري ميكنند.) برخي از افراد مبتلا به آرتريت روماتوييد، لوپوس و ساير بيماريهاي التهابي هم مشاهده كردهاند كه ظاهراً مصرف روزانه گريپفروت، علائم ايشان را كاهش ميدهد. اين اتفاق ميتواند به دليل مهار عوامل التهابي توسط مواد شيميايي گياهي باشد.كيويكيويها هنگامي كه سبزند برداشت ميشوند و در جاي سرد، 6-10 ماه قابل نگهداري هستند كه همين باعث ميشود غالب اوقات سال در دسترس باشند. كيويهاي رسيده به صورت خام مصرف ميشوند و در صورت برداشتن كركها، حتي پوست اين ميوه نيز قابل مصرف است. يك كيوي با اندازه متوسط حاوي مقادير فراواني پتاسيم و پكتين است. كيوي حاوي لوتئين و زيگزانتين نيز هست كه آنتياكسيدانهايي مرتبط با سلامت چشم هستند. يك ميوه 91 گرمي تنها 56 كالري دارد و داراي حدود 85 ميليگرم ويتامين c است.آنزيم اكتينيدين ماده ديگري است كه در كيوي يافت شده است و نرمكننده طبيعي گوشت ميباشد. اين ميوه جهت تُرد كردن گوشت سفت نيز قابل استفاده است. پيش از آشپزي، برشي از كيوي را به گوشت بماليد و 30 دقيقه صبر كنيد، گوشت بدون آن كه طعم كيوي را به خود بگيرد، نرم خواهد شد.قارچقارچها از ديرباز بخش مهمي از رژيم بسياري از آسياييها را تشكيل ميدهند. مطالعات ژاپنيها نشان دادهاند كه بعضي قارچها ممكن است تاثيرات مطلوبي روي دستگاه ايمني بگذارند و مزاياي بالقوهاي در مبارزه با سرطان، عفونت و برخي بيماريهاي خودايمني مانند آرتريت روماتوييد و لوپوس دارند. اين اثر ممكن است به دليل مقادير فراوان اسيد گلوتاميك باشد. قارچهاي سفيد منابع خوبي از سلنيوم هستند. سلنيوم ممكن است به پيشگيري از وقوع سرطان پروستات كمك كند زيرا تصور ميشود كه همراه با ويتامين e راديكالهاي آزاد را كه به سلولها آسيب ميرسانند، از بين ميبرد. مطالعات نشان ميدهد كه احتمال بروز سرطان پروستات در مرداني كه سطح سلنيوم خون آنان كمتر است، در مقايسه با مرداني كه سطوح سلنيوم طبيعي دارند، 4تا5 برابر بيشتر است.اعاده حيثيت از غذاهاي مضرلزومي ندارد از اين غذاها كاملاً اجتناب كنيد، بسنجيد كه چقدر براي شما مفيد هستند. مايونز: اين ماده مضر را ميشناسيد. كالري زياد و قدرت بالقوهاي در مسموم كردن غذاها دارد. اگر واقعاً نميتوانيد ساندويچي را كه مايونز ندارد ميل كنيد، با ماليدن آن تنها بر روي يك تكه از نان ساندويچ، ميزان مصرفي آن را به نصف كاهش دهيد. سعي كنيد در ساندويچتان به جاي مايونز از سس خردل يا قرمز استفاده كنيد. اين سسها چربي ندارند و كالري آنها نيز كم است . همچنين ميتوانيد با مخلوط كردن اين سس با ماست ساده كمچربي يا آب دوغ، از ميزان كالري آن بكاهيد. گوشت دودي: پيش از اين، براي حفظ گوشت و ماهي لازم بود آن را دودي كنند، اما تاكنون، صدها جزء مضر در دودشناسايي شدهاند مثل الكلها، اسيدها، فنلها و مواد سمي متعدد ديگر (و احتمالاً حتي سرطانزا.) اين مواد شيميايي مانع رشد باكتريها ميشوند و تجزيه چربيها را آهسته ميكنند. اما اين گوشتها مقادير فراواني نيترات هم دارند ،كه هنگام آشپزي و هضم به شكل نيتروزامينهاي عامل سرطان درميآيند.خطر ايجاد سرطان در اثر نيتراتها به ويژه در مقايسه با خطر وقوع بيماريهاي عروق كرونري ناشي از مصرف زياد از حد چربي اشباع شده، (كه در گوشت دودي مقاديرفراواني از آن وجود دارد) بسيار كم است. اگر از مصرف گوشتهاي دودي يا نمك سود لذت ميبريد، فقط گهگاه و به مقدار كم از آنها استفاده كنيد.
-
سنجد» دارويي فراموش شده
ميوه سنجد در درمان بيماريهاي دهان و دندان، زخم معده و آرتروز نقش دارد
ميوه سنجد از زمانهاي گذشته در سبد غذايي ايرانيان جا داشته و در اعياد سنتي به آن توجهي خاص مبذول شده است . امروزه از درخت سنجد و ميوه آن در صنايع غذايي، بهداشتي، دارويي، عطرسازي و صنايع چوب استفاده مي شود. نام علمي سنجد «Elaeagnusan gastifolial» است و رويشگاه اين درخت بدليل سازگاري آن با محيطهاي مختلف در اغلب نقاط كره زمين از جمله آمريكاي شمالي، اروپاي شرقي و غربي، آسياي مركزي و شمالي و ... است.
به طور كلي 3 نوع درخت سنجد در دنيا وجود دارد كه 2 نوع هلاگنوس و هيپوفار در ايران موجودست. درخت سنجد هلاگنوس به دليل درشتي ميوه، قامت بلند، نداشتن خار و برگهاي پهن به درخت سنجد هيپورفيا برتري دارد.
خواص درخت سنجد در تمام اندامهاي آن منتشر شده است و ريشه، چوب، پوست و ميوه آن داراي خواص دارويي و صنعتي متفاوتي است از پوست درخت سنجد يك ماده شيميايي دارويي مهم به نام تتراهيدروآرمور – متيل – N استخراج ميشود.
از برگ درخت سنجد آلكانوييد استخراج ميشود كه در صنايع داروسازي كاربرد دارد. اسانس گل سنجد در صنايع داروسازي و آرايشي و عطرسازي بكار ميرود.
درخت سنجد داراي 3 قسمت برون بر (پوست قهوهاي رنگ)، ميانبر (آردي شكل) و درون بر (هسته چوبي و سفت آن) است كه قسمت ميانبر و درون بر آن داراي ارزش غذايي فراوان است. در قسمت ميانبر 2 نوع قند گلوكز و فروكتوز، 7 نوع چربي اشباع شده و اشباع نشده وجود دارد. در قسمت درون بر سنجد 17 نوع آمينواسيد و مقداري پروتئين وجود دارد كه هر يك از اين آمينواسيدها خواص دارويي بسيار مفيدي دارند بطوري كه ميتوان گفت ميوه سنجد يك ميوه دارويي صفراست. اين ميوه در طب سنتي به عنوان تانن قابض است بنابراين در معالجه بيماريهاي دندان، لثه و اسهال و در درمان زخم معده موثر است و ميتواند از خونريزي جلوگيري كند. اگر آرد و هسته ميوه سنجد با هم آسياب شود مصرف خوراكي آن بيماري آرتروز را درمان ميكند
-
گياه شاهدانه خاصيت ضد افسردگي دارد
محققان موفق به كشف يك ماده شيميايي در گياه شاهدانه شدهاند كه تاثير ضد افسردگي دارد.
تيمي تحقيقاتي از دانشگاه كانادا طي اين آزمايشات دريافتهاند كه اين تركيب شيميايي ميتواند به توليد دوباره سلولهاي عصبي كمك كند.
نتايج مطالعات نشان داد كه وقتي اين ماده مسموم به كانابينوئيد به موشها داده ميشود آنها كمتر دچار حالتهاي اضطراب و افسردگي ميشوند.
اما از سوي ديگر كارشناسان انگليسي هشدار دادند كه برخي از انواع ديگر كانابينوئيدها با تشديد حالت افسردگي و اضطراب در ارتباط مستقيم هستند.
آنها معقتدند كه اين امر ميتواند به دليل عملكرد متفاوت اين مواد در مقادير متفاوت باشد. كانا بينوئيدها همچنين در تخفيف علايم بيماري ام اس و كاهش درد در انسان مؤثر هستند. اين مواد البته به طور طبيعي هم در بدن وجود دارند.
محققان كانادايي در اين آزمايش به موشها مقادير زيادي از نوع مصنوعي اين ماده شيميايي تزريق كردند و پس از گذشت يك ماه از اين آزمايش مشاهده كردند كه توليد مجدد سلولهاي عصبي در هيپوكامپ مغز كه با حافظه و احساسات در ارتباط است، صورت ميگيرد
-
سیب زمینی
- برگ و میوه سیب زمینی به علت داشتن سولانین ارام بخش است ولی بعلت سمی بودن نباید مورد مصرف داخلی قرار گیرد و باید فقط بعنوان ضماد و استعمال خارجی استفاده شود.
2- سیب زمینی به علت داشتن ویتامین ث زیاد برای مقابله با بیماری اسکوربوت بکار می رود.
3- سیب زمینی دارای آنزیم مهار کننده می باشد بنابرین ضد سرطان و ضد ویروس است مخصوصاً سیب زمینی در این مورد از شیر با سویا قوی تر است.
4- پوست سیب زمینی مانند پوست میوه ها و سبزیجات دارای ماده آنتی اکسیدان است بنابراین از پیر شدن سلولها و نیز از به وجود آمدن سلولهای سرطانی جلوگیری می کند.
5- سیب زمینی بهترین دارو برای آنهایی است که بدنشان اسیدی است.
6- سیب زمینی داروی خوبی برای از بین بردن تورم است.
7- سیب زمینی بعلت داشتن پتاسیم زیاد تمیز کننده کبد نیز می باشد.
8- سیب زمینی بدن را جوان می کند.
9- سیب زمینی داروی بیماریهای قلب نیز می باشد.
- سیب زمینی برای اشخاصی که مبتلا به قند هستند مضر است زیرا بعلت داشتن نشاسته قند خون را بالا می برد و اینگونه اشخاص اگر بخواهند از فوائد سیب زمینی استفاده کنند باید آنرا تحت نظر پزشک یا متخصصین تغذیه مصرف کنند.
-
فلفل-هندوانه تلخ- چاي
فلفل قرمز به رفع بيخوابي كمك ميكند
نتايج يك تحقيق كوچك نشان ميدهد مصرف فلفل قرمز ميتواند به حفظ سلامت قلب و برخورداري از خوابي راحت در طول شب كمك كند.
به گزارش خبرگزاري فرانسه از سيدني، پژوهشگران دانشگاه تاسمانيا در استراليا مدت ۱۸ماه به بررسي فوايد بالقوه فلفل قرمز در ۱۰داوطلب پرداختند.
برخي از اين افراد روزانه ۱۵گرم فلفل قرمز مصرف كردند و سايرين از اين ماده مصرف نكردند. دومينيك گراگتي استاديار دانشكده علوم حيات اين دانشگاه نتايج بدست آمده را دلگرمكننده توصيف كرد.
وي ميگويد مصرف فلفل قرمز خواب را بهبود ميبخشد و كيفيت خواب بر سلامت قلب و عروق تاثير زيادي دارد.
فلفل قرمز يك ماده طبيعي است كه ميتوان در مقادير اندك هر روز مورد استفاده قرار داد و به حفظ سلامت قلب و عروق نيز كمك كرد.
استفاده از “ميوه هندوانه تلخ” موجب كاهش قند خون ميشود.
تحقيقات پژوهشگران پژوهشكده گياهان دارويي جهاد دانشگاهي نشان ميدهد ، عصاره گياه دارويي “ميوه هندوانه تلخ” موجب كاهش قند خون ميشود و در درمان ديابت موثر است.
روابط عمومي جهاد دانشگاهي امروز (يكشنبه) با ارسال نمابري به گروه علمي ايرنا با اعلام اين خبر به نقل از دكتر “حسن فلاح حسيني” افزود:نتايج تحقيقات نشان ميدهد مشكل اصلي بيماران ديابت نوع دوم ،افزايش قند خون و عدم پاسخ سلولهاي بدن به انسولين موجود در بدن است.
عضو هيات علمي پژوهشكده گياهان دارويي اضافه كرد:افزايش قند خون عوارضي همچون آب مرواريد،بيماريهاي قلبي و عروقي،كليهاي و نوروپاتي را در پي دارد.
وي گفت: همچنين مطالعات بيانگر اين است كه عصاره گياهان دارويي داراي خواص آنتي اكسيداني ميتواند با خنثيسازي راديكالهاي آزاد و افزايش غلظت كلوتاتيون در خون و سلولهاي بدن در پيشگيري بسياري از عوارض ديابت موثر باشد.
اين پژوهشگر جهاد دانشگاهي در ادامه يادآورشد:در همين رابطه محققان پژوهشكده گياهان دارويي با همكاري محققان مركز غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران در قالب طرحي پژوهشي به بررسي اثربخشي عصاره ميوه گياه دارويي هندوانه تلخ در كاهش قند خون بيماران ديابتي نوع دوم پرداختند.
وي با اشاره به اينكه تجويز اين گياه دارويي به مدت دو ماه با دوز معين بدون هيچگونه عارضه جانبي موجب كاهش قند خون شد خاطر نشان ساخت:نتايج اين تحقيق حاكي است اين داروي گياهي ميتواند به عنوان مكمل دارويي جهت كاهش قند خون مورد آزمايش و استفاده قرار گيرد.
دكتر فلاح حسيني در پايان افزود:با توجه به اينكه مصرف اين داروي گياهي با دوز بالا منجر به اختلالات شديد گوارشي ميشود،توصيه كرد:بيماران از مصرف خودسرانه اين گياه دارويي پرهيز كنند.
مقاله اين طرح پژوهشي در شهريور ماه سال جاري در نخستين كنگره بين المللي “طب سنتي و سلامت زنان” در كوالالامپور مالزي بصورت سخنراني ارايه شد كه مورد استقبال شركتكنندگان قرار گرفت.
چاي خطر سرطان و بيماري قلبي را كاهش ميدهد
نوشيدن چاي از آسيب ديدن سلولهايي كه منجر به سرطان، بيماري قلبي و ديگر بيماريها ميشود، جلوگيري ميكند.
به گزارش خبرنگار سرويس «نگاهي به وبلاگها»ي ايسنا بلاگر http://gardening.persianblog.com/ به نقل از يك متخصص تغذيه از دانشگاه بوستون مينويسد: چاي يك نوشيدني گياهي مفيد تلقي ميشود. چاي حاوي موادي به نام فيتوكميكال است، اين تركيبات به عنوان آنتي اكسيدان عمل ميكنند و با صدمات حاصل از راديكالهاي آزاد، مقابله ميكنند.
آسيب ديدن DNA اولين گام براي ابتلا به سرطان است و موجب بروز بيماري قلبي نيز ميشود.
ويتامينهاي A و C آنتياكسيدان هستند، اما تركيباتي مثل كاتچينها (Catechins) هم در چاي يافت شده است.
مدت ٣٠ سال طول كشيد تا به اهميت اين تركيبات پي ببريم. چاي با كاهش كلسترول، خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي را كاهش ميدهد.
مدير اجرايي مركز پژوهشهاي تغذيه USDA در مريلند گفت: ٨ مرد و ٨ زن تحت آزمايش قرار گرفتند. آنها قبول كرده بودند در يك دوره سه هفتهاي، آنچه را كه به آنها داده ميشود، بخورند و بياشامند. يك نوشيدني به آنها داده شد كه فقط طعم چاي داشت. در يك دوره سه هفتهاي ديگر، داوطلبان در روز ٥ فنجان چاي نوشيدند؛ زماني كه چاي مصرف ميشد، در مقايسه با آن نوشيدني كه فقط طعم چاي را داشت، ليپوپروتئين «كلسترول بد» ١٠ درصد كاهش نشان داد.
روي هم رفته كلسترول در طي سه هفته به طور متوسط ٦ درصد كاهش يافت، البته هيچ تأثيري بر روي «كلسترول خوب» ديده نشد و HDL ثابت باقي ماند.
دكتر ايمان حكيم از بخش سرطان دانشگاه آريزونا، ١٤٠ فرد سيگاري را مورد بررسي قرار داد تا مشخص شود آيا نوشيدن چاي ميتواند موجب افزايش و تأثير بد مواد شيميايي شود كه با صدمات وارد آمده بر DNA همراه بود.
ماده شيميايي ٨-ohDG كه در ادرار اين افراد يافت شد، با صدمات وارد آمده بر DNA در سلولها مرتبط است.
از آنها خواسته شد هر آنچه را كه تاكنون خوردهاند، مصرف كنند و فقط چاي را به رژيم غذايي خود اضافه كنند.
اين افراد به مدت ٤ ماه چاي سبز، چاي يا آب نوشيدند. گروه تحقيقاتي براي ارزيابي ٨-OHdG، ادرار افراد مزبور را آزمايش كردند. آنچه دريافتيم، كاهش ٢٥ درصدي اين ماده در گروه افرادي بود كه چاي سبز نوشيده بودند؛ در افرادي كه چاي معمولي يا آب نوشيده بودند، هيچ تغييري ديده نشد. اما فكر مي كنيم نوشيدن چاي سبز در گروه افراد سيگاري موجب كاهش استرس اكسيداتيو (Oxidative stress) در آنها ميشود
-
ليمو ترش و فوائد بسيار آن
ليموترش نورچشم را زياد ميكند، از طاسي سرجلوگيري ميكند، موهاي سر را تقويت ميكند. ليموترش ميوهايست، كاملا سالم در عين حال كه مقوي است ميتواند به تمام باقتهاي عضلاني بدن غذا بدهد بدين سبب به آن عال تندرستي بدن نام دادهاند.
ليموترش، پرتقال، ليموشيرين، نارنگي، ترنج، بالنگ، ليمو عماني، توسرخ، نارنج، دارابي و ده نوع ديگر از اين نوع ميوه است و شبيه هم بوده و داراي خواص مشابه هستند، ميوه و گل، برگ، شكوفه، ساقه و درختان كه همه آنها به ظاهر با هم اختلاف دارند ولي داراي منافع مشترك بوده و و ميتوان آنها را به هم پيوند زد حتي ميتوان روي يك درخت پيوند درختهاي ديگر را زد و انواع ميوههاي اين تيره و نوع را از يك درخت بدست آورد. ميوههاي پيوندي از نظر ظاهر درشتتر، شادابتر و گواراترند. املاح و ويتامينهاي موجود در ليموترش: ليموترش سرشار از ويتامينهاي (آ)و (ب) و به ويژه ويتامين (ث) و داراي آهن، كلسيم، سديم، منيزيم، فسفر و پتاسيم است. در ليموترش اسيدهاي زيادي وجود دارد كه از همه مهمتر اسيد سكوربيك و اسيد سيتريك است كه از بين برنده اسيداوريك است. خواص درماني ليموترش: اسيدهاي موجود در ليموترش از بين برنده اسيد اوريك است و خون را رقيق ميكند، دستگاه هاضمه و دستگاه ادراري را ضد عفوني ميكند آب ليمو به مقدار زياد باسيلهاي تبي تيفوئيد (حصبه) و اسهال خوني را كشته و نابود ميكند اگر آب آشاميدني شما مشكوك است چند قطره در آن ليموترش بچكانيد به اين وسيله آب آشاميدني شما پاك ميشود ( در آلمان نيز آب را بدين صورت قابل آشاميدن مينمايند) به همين صورت چنانچه روي گوشتهاي مانده يا كپك زده چند قطره ليموترش بريزيد از عوارض سوء و حوادثي كه ممكن است رخ دهد جلوگيري ميكند آب ليمو را چنانچه بر روي غذاهاي ثقيل بزنند هضم آنرا آسان ميكند. آبليمو تب را از بين ميبرد و تنگي نفس را درمان ميكند بيماريهاي، رماتيسم ، مرض قند، غلظت خون،، زكام، سرماخوردگي ذات الريه، گلودرد، تب خال با آب ليمو معالجه ميشود. زهر حشرات مانند زنبور، عقرب، مار و افعي را درمان ميكند، آب ليمو ضد درد است سردرد را كم و دردهاي كليه و شكم را تسكين ميدهد آبليمو ضد تيفوس، سرخك، آبله مرغان و مخملك است. آبليمو معده را درمان ميكند و سنگهاي كبدي را درمان ميكند. آبليمو زيادي چربي را از بين ميبرد و آبهاي اضافي بدن را دفع ميكند. آبليمود ضد كم خوني است و غلظت خون را از بين ميبرد. چنانچه جوشهائي در صورت به وجود آيد همگي از ناخوشي خون است و تجمع سم را در كبد نشان ميدهد. چنانچه مركبات نخوريم هميشه در صورت و نقاط مختلف بدن جوشهاي چركي به وجود ميآيد كه علامت بارزي از ضعف و كثيف شدن خون است و با آبليمو درمان ميشود. تبهاي روده و ترش كردن غذا با آب ليمو معالجه ميشوند آبليمود سم هاي جمع شده در كبد را از بين ميبرد. ولي بايد توجه داشت كه كبد به خود ليمو بيشتر از آب آن احتياج دارد. محققين دانشگاه آمريكا موفق به كشف ويتامين جديدي در ليمو شدهاند كه سبب تقويت اعصاب شده و از فلج اطفال جلوگيري ميكند و در معالجه عرق النساء ذات الريه و سرطان بسيار موثر است.
معالجه سرماخوردگي چنانچه حس كرديد سرماخوردهايد مقداري آبليمو را در يك ليوان آب گرم ريخته با كمي عسل بنوشيد. براي معالجه ذات الريه آب پياز را گرفته با آبليمو مخلوط كرده و با آب شلغم و آب هويج و آب كرفس خام چنانچه خورده شود ذات الريه و تنگي نفس را درمان ميكند.
براي زياد شدن بزاق دهان آبليمو ميل كنيد. براي سالاد سبزيها و ميوههاي خام و براي چاشني بهتر است كه به جاي سركه صنعتي از آب ليمود استفاده كرد. ليمو علاوه بر ادرارآور بودن در معالجه رماتيسم، نقرس، سنگ كليه مفيد است چون خون را پاك ميكند براي جوش پوشت صورت و بطور كلي براي بيماريهاي جلدي مفيد است.
ليموترش رفع عطش ميكند.
ليموترش معالج پوكي استخوان است.
ليموترش درمان كننده بيماري كبد است؛ در يك ليتر آب جوشيده كمي شكر و آب يك ليموترش به آن اضافه كرده و روزانه چند با يك استكان از آن ميل كنيد.
ليموترش معالج بيماري ذكام؛ براي درمان ذكام لازم است چند قطره به كف دست ريخته به نزديكي بيني آورده آبليموها با به بالا ميكشيم بعدا بلافاصله بيني را با روغن زيتون تصفيه نشده(بودار) كمي چرب ميكنيم. از ليموترش براي جلوگيري از خونريزي بيني ميتوان استفاده كرد براي اين منظور پنبه را آغشته به آبليمو كرده داخل بيني قرار دهيد خونريزي قطع خواهد شد.
ليموترش درمان كننده درد گلو و آنژين است. براي درمان اين بيماري لازم است آب يك ليموترش را گرفت و در يك ليوان آب نيم گرم ريخت و در هر روز چند بار با آن غرغره كرد و كمپرس آب ليمو كه كمي نمك به آن زده باشد بر روي گلو آنژين را درمان ميكند و همچنين كمپرسي را با برگههاي بريده شده نازك ليمو انجام دهند سردردهاي شديد عصبي را برطرف ميكند.
ليموترش برطرف كننده جوشهاي صورت براي برطرف و معالجه جوش و لكههاي صورت، بريدههاي نازك ليموترش را كمي نمك به آن زده بر روي پوست صورت بمالند لكههاي سياه و جوش صورت را از جهره پاك ميكند.
براي برطرف كردن سرمازدگي دست و صورت و ورم كردن آنها دست و صورت را با آبليموي تازه مالش بدهيد. براي اينكه دندانهاي سفيدي داشته باشيد هر هفته يكبار دندانهاي خود را با آبليموي تازه مسواك بزنيد. پروفسور (بينه) عقيده دارد كه مصرف دو ليموي متوسط در روز براي احتياج بدن به ويتامين (ث) كافي است اشخاصي مانند بچهها، بزرگ سالان، زنان حامله و كهن سالان بهتر است ليموترش را با عسل ميل كنند.
بيماري رماتيسم نقرس، تصلب شرائين، چاقي، درد كليه، واريس سياتيك را ميتوان با ليمو بخوبي معالجه كرد. براي هر بيماري و بنيه بيمار بايد هر روز از پنج تا هفت ليمو را مصرف كرد. براي درمان اين بيماريها لازم است در هفته اول روزي يك عدد و در هفته دوم هر روز دو عدد و در هفته سوم روزي سه عدد و در هفته دوم هر روز دو عدد و در هفته سوم روزي سه عدد و به همين ترتيب تا هفته هفتم روزي هفت عدد ليموترش خورده شود و اين عمل بر حسب شدت و ضعف مرض و قدرت و بنيه بيمار تغيير ميكند.
در اين رژيم ممكن است در بيمار درد معده و روده ايجاد شود مهم نيست ليمو سبب ميگردد كه درد و سموم از بدن خارج شود. رانكول در كتاب خود به نام (اول خودت را بشناس) مينويسد «ليموترش در سلولهاي پي منفذ خود» مايهاي را نگه ميدارد و مايعي بنام سيترات و كلريدرات دو پتاسي كه هر دو از املاح نباتي هستند در خود حل كرده و قابل جذب مينمايد. ليمو با روغنهاي مايع خوب، زيتون، گردو، بادام، قندق، سيب زميني ترشي، بادام زميني، نارگيل، هويج، سالاد كاهو، كرفس، تره فرنگي، پياز، چغندر، گل كلم، كلم دگمهاي شاهي، آنديو، سير، شلغم، ترب، بادمجان، فلفل، رازيانه، مارچوبه، اسفناج، انواع كدو، كلم قمري، تخم مرغ و پنير سازگار است. ليمو با نان، سيب زميني، برنج، گندم، ارزن ، ماكاروني ، موز، بلوط، نانهاي شيريني، ميوههاي شيرين، گوجه فرنگي، سيب درختي، سركه، لپه ، باقلا، عدس، لوبيا و خرما و نخود ناسازگار است.
-
پرتقال و حفظ سلامتي ما
پرتقال از خانوادة Rutaceae بوده و به انگليسي Orange ناميده مي شود. منشأ آن را از چين و آسياي جنوب شرقي مي دانند و اين ميوه در طب سنتي چيني كاربردهاي فراواني داشته است. هم اكنون به طور وسيعي در سراسر دنيا پرورش داده مي شود و مشهورترين مركبات است.
درختان يا درختچه هاي هميشه سبزي كه مركبات بر روي آنها رشد مي كنند، مي توانند به 10 متر يا بيشتر هم برسند. مركبات به لحاظ اينكه سرشار از «ويتامين ث» هستند معروف مي باشند. دانشمندان كشف كرده اند كه اين ميوه ها همچنين از انواع وسيعي از مواد مغذي گياهي و انواع مختلف فيبر غذايي برخوردار هستند.
مشخصات
پرتقال درختي است يا به عبارت بهتر درخت كوچكي است داراي برگ هاي سبز، گل ها و ميوة آن معطر و گل هاي آن به رنگ سفيد و ميوة آن متوسط (در برخي ارقام درشت)، پوست آن نارنجي كمي ناصاف و گوشت آن شيرين و يا ترش و بسته به انواع مختلف داراي رنگ زرد، زرد تيره و قرمز مي باشد.
درخت پرتقال و به طور كلي مركبات، درجة حرارت پايين را تحمل نمي كنند و بايد در مناطق نيمه حاره اي و در آب و هواي مديترانه اي با زمستان هاي نسبتا گرم كاشته شوند. درجة حرارت كمتر از 4 تا 5 درجه سانتي گراد در مدت طولاني به آنها صدمه مي زند.
در مناطق شمال ايران و همچنين در جنوب ايران كاشته مي شود. ارقام مختلف پرتقال را با پيوند شكمي روي پايه هاي نارنج كه از بذر حاصل شده باشند، به دست مي آورند. در برخي موارد براي به دست آوردن ارقام جديد با كاشتن بذر پرتقال نيز براي تكثير آن استفاده مي شود. نهال هاي بذري خيلي دير بارور مي شوند، ولي پوست ميوة آنها نازك تر و طعم آنها نيز شيرين تر مي شود.
-
موز Banana
نام علمی Musa sapientum
كليات گياه شناسي
موز گياهي است علفي كه مانند درختچه است . برگهاي آن بسيار بزرگ و پهن و گاهي تا 2 متر مي رسد . گلهيا آن مجتمع و بصورت سنبله است ميوه آن ابتدا سبز و بعد از رسيدن برنگ زرد در مي آيد .
موز از چهار هزار سال قبل در هندوستان كشت مي شده است . در سال 1482 پرتغاليها موز را در سواحل گينه پيدا كردند و به جزائر قناري بردند و سپس بوسيله ميسيونر مذهبي اسپانيولي به نواحي حاره آمريكا برده شد و اكنون موز در تمام مناطق گرمسير دنيا كشت مي شود .
موز را هنگاميكه هنوز سبز است از درخت مي چينند و به مناطق مختلف مي فرستند و در آنجا بوسيله گرما دادن آنرا مي رسانند .
موز انواع مختلف درد يك نوع آن بسيار درشت و نوعي از آن هم خيلي ريز است كه مزه شيريني درد .
در كشورهاي استوايي معمولا موز را مي پزند و همراه با برنج و لوبيا مي خورند در كشورهاي آمريكاي لاتين موز را ورقه ورقه كرده و در آفتاب خشك مي كنند
هنگاميكه موز انتخاب مي كنيد بايد پوست آن زرد و سفت و روي آن لكه هاي سياه وجود داشته باشد و اين نشانه موز رسيده است . موز نارس بدليل داشتن نشاسته زياد هضمش سنگين است .
تركيبات :
قندي كه در موز وجود دارد بسرعت قابل جذب است
در صد گرم موز مواد زير موجود است
انرژي 100 كالري
آب 70 گرم
پروتئين 0/8 گرم
چربي 0/2 گرم
قند 6/5 گرم
كلسيم 8 ميلي گرم
فسفر 25 ميلي گرم
آهن 0/7 ميلي گرم
سديم 1 ميلي گرم
پتاسيم 370 ميلي گرم
ويتامين آ 190 واحد
ويتامين ب1 0/05 ميلي گرم
ويتامين ب 2 0/06 ميلي گرم
ويتامين ب 3 0/07 ميلي گرم
ويتامين ث 10 ميلي گرم
در موز چند ماده شيميايي بسيار مهم مانند سروتونين ، نوروپي تفرين ، دوپامين و كاته چولامين وجود دارد .
خواص داروئي:
موز از نظر طب قديم ايران معتدل و تر است و خون را غليظ مي كند . موز انرژي زيادي درد و چون نرم هست غذاي خوبي براي كودكان و اشخاص مسن مي باشد
1)بدليل داشتن پتاسيم زياد ضد سرطان بوده و غذاي خوبي براي ماهيچه ها مي باشد
2)موز ملين بوده و همچنين درمان اسهال و اسهال خوني است
3)موز خونساز است بنابراين اشخاص لاغر و كم خون حتما بايد موز بخورند
4)موز تقويت كننده معده و نيروي جنسي است
5)موز درمان زخم معده و روده مي باشد
6)گرد موز همچنين داروي خوبي براي پائين آوردن كلسترول است
7)شيره گلهاي موز درمان كننده اسهال خوني است
8)جوشانده موز اثر قطع خونريزي درد
9)ضماد برگ درخت موز براي درمان و سوختگي مفيد است
10)ريشه موز دفع كننده كرم معده است
11)موز نفاخ است و زيادخوردن آن خصوصا در سرد مزاجان توليد گاز معده مي كند براي رفع اين عارضه بايد پس از موز كمي نمك خورد
12)موز تاثير خوبي در تامين رشد و تعادل سيستم اعصاب درد.
13)براي درمان ضعف بدن موز را با عسل بخوريد
14)موز مدر است
15)موز بعلت درا بودن قند زياد براي مبتلايان به مرض قند مضر است و نبايد در خوردن آن افراط كنند
-
زعفران ، گياهي با ارزش غذايي ، دارويي ، آرايشي و بهداشتي
زعفران گياهي است با نام علمي Sativus Crocus از خانواده ي زنبق (lridaceae) .(1)
اين گياه چند ساله ، داراي پياز كوچك ، تقريبا كروي ، و پوشيده شده از غشاي قهوه اي رنگ مي باشد . اين گياه ، بومي نواحي مختلف آسيا به ويژه جنوب غربي آسيا ، جنوب اروپا و جنوب اسپانيا است ، ولي در حال حاضر در نقاط ديگري از دنيا كشت و برداشت مي شود . ارتفاع قسمت هوايي و بيروني گياه حدود 10تا 30 سانتي متر بوده كه داراي ساقه و تعدادي برگ هاي باريك است . از وسط برگ ها ، ساقه توليد شده ، گل خارج مي شود و در ماه هاي مهر تا آذر گل ها به تعداد يك تا سه عدد بر روي هر ساقه ظاهر مي شوند . گل ها به رنگ بنفش و داراي 6 گل برگ مي باشند . قسمت مورد استفاده ي گياه كه به نام زعفران در بازار تجارت موجود است انتهاي خامه و كلاله ي گل (مادگي ) مي باشد كه به رنگ قرمز متمايل به نارنجي است .
چون زعفران داراي مصارف متعدد بوده و جايگاه ويژه اي را در تغذيه دارد ، از اين رو اطلاعات مفيدي براي خوانندگان و مصرف كنندگان اين ماده ي با ارزش ارائه مي شود .
خواص درماني : زعفران در فارماكوپه ي اروپا (كتاب رسمي داروسازي ) قيد شده و به شكل تنطوري با نام OpiiCrocata Tinctura وجود دارد . هم چنين عصاره ي آن به صورت محصولي به نام Bitters Swedish توسط كارخانجات مختلف تهيه و جهت مصارف دارويي مختلف عرضه مي شود .
بر حسب آزمايش هايي كه در اروپا انجام شده است ، زغفران خاصيت كاهش چربي و كلسترول خون و افزايش نفوذ اكسيژن در پلاسما را در موش آزمايشگاهي از خود نشان داده است .
در طب عوام نقاط مختلف جهان ، زعفران به عنوان آرام بخش ، ضد اسپاسم ، اشتها آور و مقوي معده استفاده مي شود .
در كشور آلمان زعفران به عنوان آرام بخش ، درمان درد معده و شكم و آسم مصرف مي شود
مصارف :زعفران به جهت طعم ، بو و رنگ زرد خاصي كه دارد به وفور در غذاها و به ويژه همراه با برنج ،. صنايع شريني سازي ، داروسازي و صنايع ديگر به مصرف مي رسد.
تركيبات : مهم ترين تركيبات موجود در زعفران شامل تركيبات زرد رنگ كه به خوبي در آب محلول اند (مشتقات كروستين ) ، تركيبات تلخ از جمله پيكروكروسين كه به ويژه مقوي معده مي باشند ، مواد معطر (اسانس ) كه مهم ترين تركيب آن سافرانال مي باشد كه گاهي تا 1درصد زعفران را تشكيل مي دهد ، روغن ثابت به ميزان حداكثر 10درصد ، رطوبت حدود 13ـ10 درصد و تركيبات معدني حدود 5درصد مي باشد . اصلي ترين و مهم ترين تركيبات زعفران همان تركيبات زرد رنگ ، تلخ و معطر هستند كه اثرات درماني زعفران مربوط به آن ها است .
نگه داري : زعفران بايد دور از نور و رطوبت باشد . بهتر است نگه داري زعفران در ظرف شيشه اي يا فلزي دربسته بوده كه در حرارت معتدل نگه داري شود . با توجه به اين كه اسانس (مواد معطر ) زعفران قابل تبخير شدن است در صورت نگه داري نامناسب ، به مرور زمان اسانس آن تبخير شده و از اثرات دارويي و طعم و مزه ي آن كاسته مي شود و مرغوبيت آن از دست مي رود . چون مواد معطر گياه يعني اسانس در حالت پودر شده ، بسيار سريع تر از پودر نشده ي آن تبخير مي شود ، بهتر است زعفران را تا موقع مصرف پودر نكنيم و يا در صورت پودر كردن درظرف در بسته نگه داري شود .
تقليات : چون زعفران بسيار گران قيمت مي باشد ، ممكن است گاهي همراه با تقليات باشد . مهم ترين تقلبي كه به عنوان زعفران صورت مي گيرد گل رنگ مي باشد كه شباهتي به زعفران دارد و مي تواند ايجاد رنگ زرد كند . زعفران به ويژه به صورت پودر ، با تقليات بيش تري مي تواند همراه باشد . روش هاي مختلفي جهت تشخيص زعفران تقلبي وجود دارد كه دو روش ساده ي آن به شرح زير است :
روش اول ـ به چند ميلي گرم پودر زعفران ، دو يا سه قطره اسيد سولفوريك غليظ در يك شيشه ي ساعت اضافه مي كنيم . در اين صورت زعفران ابتدا به رنگ قرمز مايل به قهوه اي و پس از مدت كمي ، به رنگ قرمز مايل به بنفش مبدل مي شود . اين آزمايش به طور كامل اختصاصي نبوده و مربوط به موادي است (مانند زعفران ) كه داراي تركيبات كاروتنوئيدي (موادي داراي رنگ هاي زرد و يا نارنجي ) مي باشند .
روش دوم ـ چند ميلي گرم پودر زعفران را در يك شيشه ي ساعت قرار داده و به آن يك قطره اسيد فسفوموليبديك / سولفوريك اضافه كرده و كمي مي ساييم . پس از آن ، مخلوط را زير ميكروسكوپ قرار داده و با بزرگ نمايي 100ملاحظه مي كنيم . بعد از حداكثر يك دقيقه ، تكه هاي پودر به رنگ آبي مبدل گشته و اطراف تكه ها هاله اي از رنگ آبي احاطه مي شود .
سميت : مصرف زعفران به مقدار زياد سمي است و باعث استفراغ ،اسهال خوني ، خون روي از بيني ، پلك ها و لب ها ، سرگيجه ، بي حالي ، زردي پوست وتحريكات شديد ماهيچه هاي صاف و حتي گاهي مرگ نيز مي شود . با آزمايشاتي كه به عمل آمده ، مصرف حداكثر تا 5/1 گرم در روز براي يك فرد بالغ بلامانع است ولي بايد سعي كرد كه براي جلوگيري از عوارض و مشكلات بعدي ، كم تر از اين مقدار مصرف شود و از زياده روي در مصرف آن خودداري ورزيد
تحقيقات جديد
به طور اصولي تغييرات آب و هوا و شرايط جغرافيايي بر روي كميت و كيفيت مواد مؤثر گياهان كاملا تأثير گذار است و گياهاني كه در نقاط مختلف دنيا كشت و برداشت مي شوند ، ممكن است داراي مواد و در نتيجه اثرات مختلف و يا ارزش هاي درماني و يا مثلا سمي مختلف باشند . يكي از مواد موجود در زعفران كه مقادير زياد آن باعث سميت مي شود ، ماده اي به نام Safranal است كه جزو مواد اصلي زعفران است و بدان اشاره شد . با تحقيقات جديدي كه اينجانب و همكاران در دانشكده ي داروسازي تهران روي زعفران انجام داده ايم ، مشخص شد كه زعفران ايراني داراي درصد كم تري از Safranal نسبت به زعفران نقاط مختلف جهان است و اين مسئله يكي از بزرگ ترين مزيت ها و تفاوت هاي بين زعفران ايراني و غيرايراني است . در حقيقت مي توان گفت كه سميت زعفران ايراني در مقادير زياد ، كم تر از انواع غيرايراني كه اين موضوع هنوز براي مجامع علمي و استفاده كنندگان در جهان گزارش نشده و تازگي دارد .
1 ـ نام هاي مختلف آن در جهان از جمله عربي :زعفران ، انگليسي : Saffron، آلماني و فرانسوي : Safran مي باشند
-
چگونه يك روغن زيتون با كيفيت انتخاب كنيم؟ اولين يادآوري اينكه، روغن زيتون يك مخلوط تركيبي است. بنابر اين هنگامي كه آن را ميچشيد بايستي در باره چگونگي مصرف آن تصوري داشته باشيد. روغن را استشمام كنيد. بايستي بوي زيتون احساس شود، ياشايد به طور خيلي جزئي بوي سبزي يا سيب داشته باشد.رنگ روغن را در نظر نگیرید. چرا؟ ...
اولين يادآوري اينكه، روغن زيتون يك مخلوط تركيبي است. بنابر اين هنگامي كه آن را ميچشيد بايستي در باره چگونگي مصرف آن تصوري داشته باشيد. روغن را استشمام كنيد. بايستي بوي زيتون احساس شود، ياشايد به طور خيلي جزئي بوي سبزي يا سيب داشته باشد.رنگ روغن را در نظر نگیرید. چرا؟ زيرا رنگ به آساني ميتواند تقلبي شود. در حقيقت، ظروف آزمايشي مؤسسهي Iooc كه روغن در داخل آنها ريخته ميشود از نوع فنجانهاي كبالت آبي هستند، بنابراين آزمايش كنندگان نميتوانند متوجه رنگ شوند. در حالي كه روغنهاي برداشت اول سبز رنگتر از روغن برداشتهاي بعدي هستند. هر رقمي از زيتون رنگ مخصوص خودش را دارد. بنابراين، تشخيص نوع روغن با رنگ ميسر نيست. علاوه بر اين، اگر برگهاي زيادي همراه زيتون باشد حتي در برداشت آخري نيز روغن سبز رنگ به دست خواهد آمد، كه توليد كنندگان به اين عمل مبادرت ميكنند. پس هرگز روغن را با مشاهدهي رنگ آن انتخاب نكنيد.
يك قاشق سوپ خوري روغن زيتون را وارد دهان خود كنيد و سپس هوا را از روي آن تنفس نماييد. بايستي مزهي زيتون را داشته باشد. داشتن مزهي ميوهاي روغن بستگي به زمان برداشت و عوامل ديگر ميتواند از طعم كامل تا كم متغیر باشد. ممكن است مزههايي از قبيل مزهي سيب، رازيانه يا يك گياه علفي را احساس كنيد، اينها خوب هستند. اگر جلوي دهان خود مزهي فلزي (بوي حلبي) را احساس كنيد، اين روغن ممكن است نامرغوب يا فاسد باشد كه بد است. روغن را در دهان خود چگونه احساس ميكنيد؟ در این آزمایش، روغن بايستي طوري در دهان ريخته شود كه سقف دهان را نپوشاند. روغن ريتون خوب از طريق حركت در دهان تشخيص داده خواهد شد. يك روغن نامرغوب بر روي زبان به كندي احساس ميشود. سرانجام به احساس خود در هنگام دور ريختن از دهان توجه كنيد. بسياري از روغنهاي خوب در عقب دهان مزهي تندي را ايجاد ميكنند كه اين نشانهي برداشت زيتونهاي نارس است و با افزايش رسيدگي آن، كاهش مييابد. آيا شما روغن زيتون را دوست داريد؟ به چگونگي مصرف آن فكر كنيد. روغني را كه شما همراه با سركه به عنوان يك چاشني ساده سالاد مصرف ميكنيد با روغني كه با نان مصرف ميكنيد با هم تفاوت دارند. يك روغن خوشمزه را با يك غذاي دريايي مصرف ميكنيد. افراد ثروتمند، روغنهاي خوشمزه و گران قيمت را براي پختن سبزيجات استفاده ميكنند. روغنهاي نواحي مختلف مديترانه مشخصات متفاوتي دارند. اين خصوصيات ميتواند مربوط به محصول ارقام خاصي يا مخلوطي از چندين رقم باشد، ولي دليل اين كه هر منطقهاي روغن زيتون مخصوص به خود را دارد، روشن است و از آن چنين استنباط ميشود كه غذاهاي محلي هم متنوع هستند. دليل ديگر وجود انواع روغن خوب ميباشد، زيرا شما هميشه چيزهاي معيني را با آن ميپزيد، اگر براي هر نوع آشپزي از يك روغن مخصوصي استفاده نكنيد، صرفه جویی را فراموش کردهايد.
ما تصميم گرفتهايم، بيش از يك نوع روغن را توصيه كنيم و شما باید بيشتر دقت كنید. تخریب روغن از فروشگاه شروع ميشود، زيرا حرارت و نور، بزرگترين دشمن روغن زيتون است. از خريدن روغنهايي كه در بطريها يا بستهبنديهاي شفاف عرضه ميشوند يا در ويترينهاي مغازهها در معرض نور قرار دارند، خودداري كنيد. در صورتي كه شما مجبور باشيد روغن بطريهاي شفاف را بخريد، بطريهايي را كه در داخل كارتن قرار دارند، انتخاب كنيد. هنگامي كه آن را به منزل ميبريد در جاي خنك و تاريك قرار دهيد تا نور و حرارت نبيند.
براي مثال روغن زيتون در كمدهاي پايين و دور از گرماي اجاق گاز نگاهداري گردد و نيز درب آن بلافاصله پس از مصرف بايستي محكم بسته شود، زيرا روغن زيتون بشدت بوها و مزههاي غذاهاي ديگر را به خود جذب ميكند و در اثر تماس با اكسيژن هوا به شدت فاسد ميشود. در صورتي كه شما اين مواظبتهاي ساده را انجام دهيد نگاهداري روغن زيتون به مدت نامحدودي امكان پذير خواهد بود. خصوصيات مختلف اين روغن در طول زمان تغيير ميكند، بنابراين سعي كنيد بيش از 2 سال از تاريخ توليد را خريداري نكنيد.
-
آب براي حيات لازم است حتي آب را ضروري تر از انرژی مي دانند زيرا اگر بدن قادر است بدون دريافت غذا چندين هفته زنده بماند ، بدون آب نميتواند بيش از چند روز بدون ايجاد اختلالات بسيار شديد ، به زندگي ادامه دهد. به بازار آمدن اقسام نوشيدني ها با خواص مختلف ، دليل آخرين مصاحبه ايسنا با متخصص تغذيه ، پروفسور تامي جي است . او در گفتگو با خبرگزاري ايسنا ، علوم پزشکي ايران ، از نياز وافر بدن به آب ، نقش آب در فعاليت هاي فيزيکي و شرايط آب آشاميدني سالم سخن مي گويد .
بدن انسان روزانه به چقدر آب و يا مايعات احتياج دارد ؟به گفته” ال . سي . ال ونسان “ زندگي با از دست دادن آب ، جواني است که به پيري نزديک مي شود. اين جمله معروف ، نمايانگر نقش حياتي آب در سلامتي است . شايد درست باشد اگر بگوييم . زندگي بدون آب يعني مرگ .اما درخصوص ميزان نياز بدن به مايعات ، نيازي که سلولهاي بدن به آب دارند ، هرگزمتوقف نمي شود زيرا کليه فعاليت هاي بدن خصوصا سوخت و ساز در گرو وجود آب است . هر انسان روزانه به 2300 سي سي آب احتياج دارد که 1000 سي سي آن از آب موجود در مواد غذايي ، 1000 سي سي از نوشيدني ها و 300 سي سي از اکسيداسيون مواد تامين مي شود. بد نيست بدانيد بدن ، دائما در معرض از دست دادن آب است . پوست و شش ها 800 سي سي ، مدفوع 100 سي سي و ادرار ، 500 تا 900 سي سي آب را از بدن خارج مي کنند.
فوايد آب براي بدن
* حفظ سلامتي و كارايي سلولهاي بدن.* به عنوان يك حلال بسيار قوي در بدن.* رقيق ساختن جريان خون براي تسهيل جريان خون در عروق.* تنظيم درجه حرارت و خنك سازي بدن توسط تعريق.* حفظ رطوبت غشاي مخاطي واقع در دهان و ريه ها.* روانكاري مفاصل، سيستم گوارشي و نسوج بدن.* كاهش آماس مثانه با زدودن باكتريها از مثانه.* كمك به هضم و گوارش غذا و جلوگيري از يبوست.* حمل مواد مغذي و اكسيژن به سلولها ي بدن.* مرطوب كننده پوست، چشمها، دهان و مجاري تنفسي.* به عنوان يك ضربه گير در چشم،نخاع و كيسه آمنيوتي پيرامون جنين.* حمل و پاكسازي مواد زائد حاصل از متابوليسم درون بدن مانند اوره و دي اكسيد كربن.* تنظيم الكتروليتهاي درون بدن مانند سديم و پتاسيم.* افزايش انرژي بدن.* افزايش عملكرد فيزيكي و ذهني.* زدودن سموم بدن. * كمك به كاهش وزن.* كاهش سردرد و سرگيجه.* نوشيدن آب كافي از ايجاد عارضه هاي پوستي مانند اگزما، پسوريازيس، خشكي و چین و چروک پوست پيشگيري ميكند.
-
چگونه کیفیت آب مصرفی را بالا ببریم؟
همانطور که می دانیم کیفیت آب شهری تاثیر به سزایی در سلامت تک تک شهروندان دارد. آب مصرفی هر شهر با توجه به منابع آبی موجود از طریق رودخانه ها، دریاچه ها و یا منابع زیرزمینی تامین می شود.
آب در شکوفایی اقتصادی، صنعتی و آبادانی یک منطقه نقش کلیدی دارد. بسیاری از دولتمردان و شهروندان سهم عمده ای در حفظ سلامت آب دارند. اداره منابع طبیعی هر استان دارای تعدادی هیات مشاورین است که با مطالعه و تحقیق در مورد کیفیت و چگونگی استفاده از آب رودخانه ها و منابع زیرزمینی می پردازند.
در واقع مشکلات و معضلات آب آشامیدنی نتیجه سهل انگاری و بی دقتی برخی افراد است. که بدین ترتیب آب به انواع رسوبات آلوده گشته و به آبراهه ها می ریزد این آبراهه ها به رودخانه ها و یا منابع آبی زیرزمینی منتهی می شود و اگر این آب آلوده به رودخانه ها بریزد ماهی ها و حیات وحش منطقه را دچار مرگ و میر و تلفات می کند و محیط زیست را آلوده کرده و در نهایت کیفیت آب را پایین آورده و سلامت جامعه را مورد تهدید قرار می دهد.
چندین مورد را می توان به عنوان منشا آلودگی آب نام برد: زباله های شهری، زباله های روستایی، سرریز شدن فاضلاب، ریختم زباله ها و مواد سمی در محیط زیست، از بین رفتن زیست گاه هایی مانند باتلاق ها، رسوب سازی مفرط آبها و وجود برخی گونه های جانوری مانند ماهی کپور.
همه ما به نوعی در آلوده کردن آب نقش داریم بنابراین می بایست تلاش خود را برای ممانعت از این عمل به کار بندیم. ما می توانیم تنها با یک تغییر جرئی در عادات و شیوه زندگی کیفیت آب مصرفی را بالا ببریم.
چه کنیم؟
منابع آبی اطراف محل س******ت خود را به خاطر بسپارید و در صورت مشاهده هر گونه تغییر جزئی و یا کلی اعم از وجود لکه های روغن بر روی آب، وجود ماهی های مرده در آب و تغییر رنگ آب سریعاّ مراتب را به اطلاع اداره منابع طبیعی و یا آب و فاضلاب استان برسانید.
شما هم می توانید در حفظ سلامت آب نقش عمده ای را داشته باشید بدین ترتیب که روغن موتور ماشین تان را در محیط زیست تخلیه نکنید. البته در کشور های پیشرفته جهان سازمان بازیافت روغن موتور مصرف شده و غیرقابل استفاده را جمع آوری کرده و آن را بازیافت می کند اما متاسفانه این کار در ایران انجام نمی گیرد.
در واقع با ریختن روغن موتور در خیابان و یا جریان فاضلاب در واقع روغن موتور را به رودخانه ها و باتلاق ها ریخته اید. آیا می دانید که تنها 5 لیتر روغن موتور که معادل نیمی از روغن تعویض شده یک اتومبیل است لایه ای از روغن را تشکیل می دهد که با آن می توان دریاچه ای با مساحت 10 کیلومتر را پوشاند_مساحتی برابر با 2 زمین فوتبال
پوشش روغنی بر روی آب از تابش نور آفتاب به آب و همچنین رسیدن اکسیژن هوا به ماهی ها و موجودات آبزی در رودخانه ها و دریاچه ها جلوگیری می کند و علاوه بر این ترکیبات سمی موجود در روغن حیات آبزیان و حیات وحش و مردم منطقه را به مخاطره می اندازد.
-
انواع آشاميدني ها
الف) آب:
تنها آشاميدني واقعاً لازم است. ساير نوشيدنيها نيز تأمين كننده آب به نحوي است كه براي مصرف كننده دلپذيرتر باشد. آب آشاميدني بايد خنك، صاف، شفاف، بي بو و داراي اكسيژن (كيفيت لازم براي هضم خوب) و كمي املاح باشد. آب نبايد مواد سمي يا ميكرب داشته باشد.قبل از استفاده از آب چشمه يا چاه بايد آب مورد آزمايش قرار گيرد.براي بهبود طعم آبهايي كه طعم نامطلوب دارند مي توان اقدامات زير را انجام داد:
- خنك كردن آب؛
- افزودن آب ميوه هاي اسيدي (ليمو)؛
- افزودن شربت ها
- افزودن آب ميوه هاي تغليظ شده (انگور، سيب).
ب) آب هاي معدني:
كيفيت طعم آنها اغلب بهتر از آب شهرهاست. اما تمام آنها ويژگي هاي آب آشاميدني را ندارند.آبهاي گازدار و آبهاي داراي مقادير زياد املاح: اين آبهاي داراي خصوصيات و اثر دارويي غيرقابل چشم پوشي هستند، آنها را نبايد مانند آب معمولي استفاده كرد.
نوشيدن آنها فقط در شرايط خاص مجاز است. با وجود اين خواهيم ديد كه بعد از فعاليت بدني زياد، اين نوع آبها براي جبران ذخاير قليايي بدن و از بين بردن اسيدوز ايجاد شده به دليل خستگي استفاده مي شوند.
ج) آشاميدني هاي شور؛ سوپ ها و آش ها:
با سبزي هاي تازه تهيه مي شوند. از نظر تأمين انرژي اهميتي ندارند بلكه به سبب تأمين آب و املاح (به عنوان مثال پتاسيم و سديم) با ارزش هستند. خوردن سوپ در ابتداي غذا يك عات غذايي پسنديده است كه نبايد تغيير كند. در دوران مسابقات نبايد اين نوع سوپ ها را با آش گوشت و سوپ هاي ماهي كه جايگزين كرد.
د) دم كردني ها:
از ريختن آب جوش روي برگها، گلها يا دانه ها به دست مي آيند كه باعث معطر شدن آب مي شوند. در بين آنها چاي و قهوه خصوصيات مهمي دارند:
- قهوه: ماده اصلي آن كافئين است كه روي سيستم عصبي اثر محرك دارد. بنابراين بايد از افراط در نوشيدن آن خودداري كرد. با علم به اينكه مقدار كم آن بعد از غذا به هضم غذا و به توليد ادرار كمك مي كند. قهوه عربي؛ قهوه ملايمي است نسبت به قهوه روبوستا مقدار كمتري كافئين دارد.
- چاي: تقريباً خصوصايت قهوه را دارد اما به نسبت كمتر، چاي را مي توان بيشتر از قهوه مصرف كرد.
م) شير:
براي تعادل تغذيه اي ضروري است و به حالت طبيعي و يا با افزودن شكر يا عسل مي توان استفاده كرد. شير يك نوشابه مطلوب و قابل هضم است كه با درجه حرارت معمولي (نه سرد و نه گرم) هضم آسان تري دارد.
ه) آب ميوه ها:
داراي همان خصوصيات ميوه ها هستند. يادآوري كنيم كه باقيمانده قليايي دارند و بدين ترتيب براي از بين بردن اسيدوز ناشي از خستگي مناسب مي باشند. نبايد آنها را با «نوشابه هاي داراي طعم ميوه» كه حاوي مقادير جزئي آب ميوه و مقادير زيادي آب هستند اشتباه كرد.
و) نوشابه هاي گاز دار:
به هيچ وجه نبايد با آب ميوه ها اشتباه شوند چون نه داراي ارزش املاح و نه ارزش ويتاميني هستند. دو عيب عمده دارند:
- مقدار زيادي شكر دارند كه به رژيم غذايي معمولي و كافي ورزشكار اضافه مي شود.
- گاز كربنيك آن مي تواند موجب اختلال در هضم غذا شود.
-
فلفل قرمز به رفع بيخوابي كمك ميكند.
نتايج يك تحقيق كوچك نشان ميدهد مصرف فلفل قرمز ميتواند به حفظ سلامت قلب و برخورداري از خوابي راحت در طول شب كمك كند.
به گزارش خبرگزاري فرانسه از سيدني ، پژوهشگران دانشگاه تاسمانيا در استراليا مدت ۱۸ماه به بررسي فوايد بالقوه فلفل قرمز در ۱۰داوطلب پرداختند.
برخي از اين افراد روزانه ۱۵گرم فلفل قرمز مصرف كردند و سايرين از اين ماده مصرف نكردند. دومينيك گراگتي استاديار دانشكده علوم حيات اين دانشگاه نتايج بدست آمده را دلگرمكننده توصيف كرد.
وي ميگويد مصرف فلفل قرمز خواب را بهبود ميبخشد و كيفيت خواب بر سلامت قلب و عروق تاثير زيادي دارد. فلفل قرمز يك ماده طبيعي است كه ميتوان در مقادير اندك هر روز مورد استفاده قرار داد و به حفظ سلامت قلب و عروق نيز كمك كرد.
زردچوبه از قدیم به عنوان هضم کننده غذا و صفرا ور مصرف می شده است .
از اثرات مهم زردچوبه اثر صفرآوری و تحریک ترشح پانکراس آن را می توان نام برد تحقیقات بر روی اسانس زردچوبه نشان داده است که دارای اثر صفرا آور و حل و دفع سنگ مثانه می باشد کورکومین مهم ترین ماده موثر زردچوبه دارای خواص ضد سموم کبد ضد ورم ، ضد سرطان و ضد عفونت است.
از اثرات دیگر کورکومین که به تازکی تائید شده است، خواص ضد موتاژن ، ضد ایدز اکسیلان آن می باشد. زردچوبه خاصیت ضد سم ماررادارا است و قادر به خنثی کردن بسیاری از سموم مارهاست.
زردچوبه گرفتگی و انسداد صدا را باز می کند و برای تمیز کردن کبد بکار می رود.
برای رفع درد دندان آن را در دهان انداخته و بجوید.
زردچوبه تصفیه کننده خون ، تب بر، محرک و انرژی زا می باشد.
ازز ردچوبه برای درمان کمر درد، پشت درد و سینه درد نیز استفاده می شود.
برای درمان اسهال و اسهال خونی مفید است.
با تمام مزایای گفته شده باید اشاره کرد که زیاده روی در مصرف زردچوبه مضر است و رد مصرف آن باید احتیاط صورت بگیرد از جمله مصرف آن در زمان حاملگی باید متعادل باشد. همچنین کسانی که مجرای کیسه صفرای آنها بسته و یا دارای اشکال است و با این که دارای سنگ های صفراوی در کیسه صفرا هستند باید با احتیاط از زردچوبه استفاده کنند . مصرف زرد چوبه همراه با غذا و دارو ها، بلامانع بوده و تداخلی ایجاد نمی کند
__________________
-
زرشک
میوه زرشک
- قابض است و تقویت کننده قلب و کبد است و برای برطرف کردن بیماریهای کبدی مفید است این گیاه درد مفصلی، روماتیسم و تورم را تسکین می بخشد.
- انواع عفونت هائی که زرشک می تواند در درمان آن ها موثر واقع شود عبارت است از عفونت گلو، مجاری ادراری مجاری معده ای روده ای، ریه ها، عفونتهای مخمری و اسهال است باید توجه کرد که پاره ای از عفونت ها در صورت مصرف نکردن آنتی بیوتیک ممکن است خطرناک باشد. هرگز در ین فکر نباشید که در صورتی که بدن شما به آنتی بیوتیک قویتر نیاز دارد به جای آن از گیاهانی مانند زرشک استفاده کنید.
- بواسیر خونی را درمان می کند
- خونریزی را برطرف می کند
- صفرابر است
- دم کرده زرشک را برای بر طرف کردن ناراحتی ها دهان غرغره کنید.
خواص ریشه، پوست و ساقه
سبوس و ریشه زرشک حاوی انواع بسیاری از مواد شیمیایی به نام آلکالوئید ایزو کیتولین است. دانشمندان و محققان این ترکیبات را در طول سالیانه متمادی مورد تحقیق و بررسی قرار داده اند، ولی پی بردند که آنها در واقع خواص آنتی بیوتیکی دارد. برخی ازآنها باعث پائین آوردن تب، کاهش تورم و فشار خون شده و به تنظیم ضربان قلب و انقباض عضلات قلب کمک می کنند.
- برای برطرف کردن سوزش ادرار مفید است، واریس را درمان می کند.
- نقرس و رماتیسم را برطرف می کند.
- بی اشتهایی را برطرف می کند.
- اعمال دستگاه گوارش را منظم می کند و سوء هاضمه را از بین می برد.
- برای درمان زردی و یرقان موثر است.
- آنهائیکه مبتلا به ورم طحال هستند می توانند برای معالجه از این گیاه کمک بگیرند.
- برای معالجه بواسیر نافع است.
خواص برگ زرشک
- اسهال های مزمن را درمان می کند – برگ زرشک دارای مقدار زیادی ویتامین ث می باشد بنابراین در درمان بیماری اسکوربوت اثر مفید دارد- در موقع آنژین و گلودرد، دم کرده برگ زرشک را غرغره کنید.
- میزان مصرف بالای این گیاه به مدت طولانی می تواند سبب ناراحتی معده و روده ها شود و جذب ویتامین b کافی در بدن را مشکل می کند.
-
سنبل ختايي
در كتب طب سنتي با نامهاي »سنبل ختايي» و «حشيشه الملائك» آمده است.به فرانسوي Angelique و به انگليسيAngelica گفته مي شود. گياهي است از خانوادهUmbelliferae نام علمي آن L. archangelica Angelicaو مترادف آنArchangelica officinalis Hoffmمي باشد.
مشخصات:
آنژليك گياهي است علفي دو ساله بلند ،ارتفاع آن متجاوز از يك متر است.معطر با برگهاي بزرگ داراي بريدگي و تقسيم بندي شده ،هر يك از تفسيمات برگ نوك تيز دندانه دار مي باشد. ساقه آن شيار دار استوانه اي به رنگ سبز مايل به قرمز . گلهاي آن سفيد به صورت چتر در انتهاي شاخه گل دهنده ظاهر مي شود.از برگ و ساقه و ريشه آن در طب استفاده مي شود.
اين گياه در مناطق شمالي اروپا ،شبه جزيره اسكانديناوي و كوهستانهاي مركزي اروپا تاروسيه ميانه انتشار دارد. در هندوستان در كشمير مي رويد.در شمال اروپا به عنوان گياه سبزي خوراكي مورد استفاده و توجه است و كاشته مي شود و ريشه هاي آن را به صورت خام يا پخته مي خورند .در ساير مناطق اروپا علاوه بر خوراكي بودن از خاصيت خوشبو بودن آن نيز در قنادي استفاده مي شود و از ميوه آن براي تهيه يك نوع نوشابه به نامRatafia d,Angelique استفاده مي شود.به علاوه خواص طبي آن در سطح وسيعي مورد توجه است و كاربرددارد.
تكثير آنژليك از طريق كشت بذر آن صورت مي گيردبه اين ترتيب كه بذر آن را در بهار در هواي آزاد و يا در پاييز در پناه شاسي مي كارند و پس از آن نهال هاي جوان را به مزرعه منتقل كرده و مي كارند.معمولا چند ماه پس از كاشت نهالها آماده انتقال مي شوند بنابراين كشت بهاره در پاييز به مزرعه منتقل مي شود و كشت پاييزه در بهار منتقل مي گردد.
تركيبات شيميايي
از نظر تركيبات شيميايي و مواد عامله ،ريشه و قسمت زير زميني خشك آنژليك در حدود 35/0درصد اسانس روغني فرار دارد و در ميوه آن (3/1-2/1)درصد اسانس يافت مي شود. مواد عمده موجود در اسانس آنژليك عبارتند از بتا فلاندرن و به علاوه در اسانس ريشه آنژليك كه در هوا خشك شده باشد مواد د-الفا-فلاندرن،آلفا-پينن و هايدروكسي پنتادكانوئيك اسيد و آلفا-متيل بوتيريك اسيد يافت مي شود.
در ريشه ها و ثمر آنژليك چند فروكامارين نظير آنژليسين،برگاپتن،كزانتوتو كسين و...وجود دارد و به علاوه اومبلي پرنين و چند فنل نيز در آن مشخص شده است.(G.I.M.P).
بررسي هاي شيمايي جديدتري نشان مي دهد كه كيفيت اسانس آنژليك با شرايط اقليمي محل رويش طبيعي آن ارتباط داردهر چقدر ارتفاع از سطح درياي محل رويش طبيعي آن بيشتر باشد ،عطر بيشتر و با كيفيت بهتري مي دهد.
از گياه آنژليك 9 نوع ماده كومارين جداشده است از جمله يك كومارين جديد به نام آركي سين در آن مشخص شده است.(S.G.I.M.P).
خواص و كاربرد
آنژليك معمولا در سال اول گل مي دهد ولي چون ريشه آن رشد كافي نكرده برداشت ريشه در سال دوم انجام مي گيرد و در آغاز سال دوم ساقه هاي فرعي سال اول را قطع مي كنند و فقط ساقه اصلي باقي مي ماند كه رشد كافش بنمايد و از ساقه هاي قطع شده و برگهايي كه در خلال سال اول قطع شده نيز پس از خشك كردن استفاده مي شود. ميوه گياه وقتي كاملا رسيد كه معمولا در اوخر تابستان است ،آماده برداشت مي شود.
از نظرخواص ريشه آنژليك و ميوه آن محرك و نرم كننده سينه و معرق است و ريشه آن بخصوص مقوي ،ضد تشنج،بادشكن،خلط آور و معرق مي باشد.
در فرانسه در مراجع طب سنتي آن ديار مرسوم بوده است كه از دم كرده ريشه آنژليك به نسبت10-2 گرم ريشه خشك در يك ليتر آب جوش و با از تنطور الكلي ريشه آنژليك10-2گرم به عنوان نيرو دهنده و. هاضم استفاده مي كنند و از دم كرده ميوه آن نيز به عنوان مفرح و نيرو دهنده خيلي استقبال مي شود.
گونهAngelica sylvestris L. را نيز در بعضي اسناد به نام سنيل ختايي مي نامند. گياهي است پايا به بلندي تا 150سانتي متر و معطر اين گياه در اروپا و از جنوب غربي چين تا نپال در آسيا مي رويد.
قسمت نرم ريشه اين گياه به عنوان دارو مصرف مي شود ،جوشانده ان براي رفع بي حسي اعصاب ،رفع گرفتگي در اعضاي بدن ،روماتيسم و [چيو] ،سردرد،سرگيجه ناشي از سرماخوردگي و تورم در پاها به كار مي رود.
-
برگ بو
درخت ان به فارسي «باهشتان»گفته مي شود،در كتب طب سنتي به نامهاي «درخت غار»،«برگ بو»،«مازريون»،«دفنه»و «شجرة الرند» نام برده شده است. به فرانسويLaurier sauceوLaurier و به انگليسيLaurel , true laue laurel گفته مي شود. گياهي است تيره Lauraceae نام علميLaurus nobilis L. آن است ميوه درخت «باهشتان»را «دهشمت» يا «حب الغار» ميگويند و به هندي نيز حبالغار مي شود.
مشخصات
برگ بو گياهي است به صورت درخت و درختچه هميشه سبز و ناخزان(د رمناطق با زمستانهاي خيلي سرد بايد حفاظت شود)، در شرايط مساعد ارتفاع آن 20-15 متر هم مي رسد ولي معمولا 8-7 متر مي باشد. گياهي است پلي گام و در عين حال ممكن است گلهاي نر و ماده وهمچنين گلهاي هر مافروديت (نر و ماده در يك گل) روي يك درخت ديده شود.برگها متناوب،سبز تيره ،بيضي شكل ،نوك تيز و معطر و زيبا هستند گلهاي آن كوچك به رنگ زرد با خاكستري روشن و ميوه آن كوچك به رنگ ارغواني تيره و به اندازه دانه انگور مي باشد.درختچه اي است زيبا ،فرانسوي ها آن را لوريه شاعران هم مي گويند.
تكثير آن با قلمه و قلمه هاي ريشه دار و يا با پاچوش انجام مي شود و پس از 8-7 ماده ريشه هاي آن به قدر كافي توسعه يافته و مستقر مي شود.اين درخت در خاكهاي غني و قابل نفوذ رشد خوبي دارد. چيدن بر گهاي معطر آن براي اينكه سبزي كامل نشود معمولا بايد صبح زود انجام شود وبراي خشك كردن روي هم انباشته نشود و در لايه هاي نازك و در سايه پهن و خشك شود.خشك كردن در آفتاب موجب مي شود كه رنگ سبز زيباي آن قهوه اي شود و مقدار زيادي روغن معطر و اسانس آن از بين برود.
تركيبات شيميايي
ميوه اين درخت داراي اسانس روغني فراري است كه داراي مقدار زيادي اسيد يوريك است. اسيد لوريك از اسيدهاي چرب است كه به شكل متبلور سفيد در مي آيد.در برگهاي خشك برگ بو نيز از 3-1 درصد اسانس روغني فرار بسيار معطر وجود دارد كه از طريق تقطير مي توان استخراج نمود.در برگهاي گياه نيز اسانس روغني فرار وجود دارد.
خواص و كاربرد
از نظر حكماي مغرب زمين تا اواخر قرن هيجدهم كه گياه درماني ،رونق وسيعي در اروپا داشت .در كتاب گياه درماني به نام گرت هربال كه در سال 1526 ميلادي دانشمند معروف [پيتر تروريس]آن را تهيه كرده و در انگلستان چاپ شده ،در مورد كاربرد ميوه و برگ درخت غار چنين آمده است:
«خميري كه از گرد حاصل از كوبيدن ميوه هاي اين درخت به دست آمده مخلوط با عسل براي معالجه رنگها و لكه هاي غير طبيعي پوست صورت و همچنين براي از بين رفتن دانه ها و لكه هاي قرمز رنگي كه در پوست صورت جوانان مي زند تجويز مي شده است.»
دانشمند ديگري به نام [كول پپر] در كتابش به نام كمپليت هربال كه در اواسط قرن هفدهم نوشته است در مورد ميوه درخت برگ بو مي نويسد:
«روغني كه از ميوه ي درخت برگ بو به دست مي آيد براي انواع ناراحتي ها ي مفاصل ،اعصاب ،معده ،شكم انواعي از قلوه ها و تشنجها ي عضلاني گرفتگي عضلات يا ،انواع درد ها ،بي حسي در هر نقطه از بدن مفيد است ،به اين ترتيب كه محل ناراحت را روغن مالي مي كنند . براي رفع درد هاي گوش هم چند قطره از اين روغن استفاده مي شده است ويا بخور حاصل از جوشانده ميوه ها و برگهاي آن به وسيله اي مثل قيف يا بادگير داخل گوش مي كرده اند»
براي از بين بردن لكه هاي كبود خونمردگي در پوست و گوشت بدن از مالش روغن آن در محل آسيب ديده استفاده مي شده است كه خونمردگي خيلي سريع جذب مي شده است. ضمنا مالش روغن آن براي رفع خارش و عوارض جرب در پوست و عوارض ورم و آثار ضربه هايي مانند شلاق روي پوست بسيار موثر است. غار طبق نظر حكماي طب سنتي شرق گرم و خشك است ، مغز ميوه ان گرمتر از پوست و برگ آن گرمتر از برگ پوست آن و پوست آن و روغن آن گرمتر از ساير اجزا و حتي از روغن گردو نيز گرمتر است. خواص آن مفرح و مقوي و مدر و ضدسم است خصوصا ميوه آن ،اگر ميوه آن با سركه خيلي رقيق خورده شود براي سردردهاي بلغمي ،گازها،نفخها،صرع،وسواس،تق ويت ذهن و فهم بسيار نافع است. ماليدن روغن آن براي درد اعصاب و رفع حواس پرتي و افزايش حافظه خوب است. اگر ساييده ميوه آن با روغن گل سرخ و سركه مخلوط شود ،قطره آن براي رفع درد هاي سر و گوش و رفع صداو طنين در گوش و ثقل سامعه مفيد است و موجب تقويت گوش مي شود و همچنين اگر قطره روغن آن مصرف شود نيز همين نتايج را براي گوش خواهد داشت . مضمضه دم كرده برگ آن براي تسكين درد دندان مفيد است. اگر با ميوه و برگ كوبيده آن مخلوط با عسل انگشت پيچ درست شود خوردن آن براي امراض سرد و اگر با سكنجبين انگشت پيچ درست شود خوردن آن براي امراض گرم و زخمها و جراحات ريه و سرفه كهنه و تنگي نفس مفيد است. خوردن ميوه آن براي دل پيچه و امراض كبد و طحال و با عسل براي طخم روده ها وخوردن روغن آن با سركه انگور براي درد كبد مفيد است.اگر 10 ميلي گرم ميوه آن را ساييده و بخورند دل پيچه را فورا تسكين مي دهد.روغن آن ايجاد آشفتگي و دل به هم خوردن مي كند و قي آور است و ترشح ادرا را زياد مي كند.اگر در دم كرده آنبنشينند براي امراض كليه و مثانه مفيد است.خوردن ميوه آن براي خرد كردن سنگ مثانه نيز مفيد است خوردن و يا ماليدن روغن آن در مواضع درد براي رفع دردهاي مفاصل و درد كمر مفيد است ،ماليدن روغن آن با سركه روي پوست براي رفع لكه هاي جلدي موثر است.
اين گياه داراي ضررهايي نيز هست .ميوه و روغن آن معده را سست كرده و قي آور است و مضر سينه مي باشد و اصلاح آن با خوردن كتيرا ميسر است.مقدار خوراك از ميوهع و برگ ان10-2 گرم است. مقدار 10 گرم آن مسهل است.
در اصطلاح طب سنتي ميوه درخت غار را «حبالغار»مي گويند،به خجم گيلاس ، خيلي معطر و سياه رنگ و داراي روغني سبز رنگ و نيم جامد است. تهيه روغن حب الغار به ترتيب زير است:
روش اول: حب الغار خشك را نيم كوب كرده و در روي الك بريزند و روي بخار آب جوش گذارند تا نرم شود سپس آن را در كيسه محكمي ريخته و آن كيسه را در ميان 2 قطعه آهن سوراخ دار كه با آب جوش گرم شده باشند گذارده و فشار مي دهند.
روغني كه از آن خارج ميشود با كاغذ صاف كنند. سابقا در بازار ايران برگ بو را به نام «سازج هندي»عرضه مي كردند.
روش دوم:دانه گياه يا حب الغار را گرفته در آب بپزند و بگذارند سرد شود قشري كه روي آب مي گيردبردارند. روش ديگر اين است كه ميوه و برگ آن را بپزند و پس از آن عصاره آنها را با فشار گرفته با دو برابر وزن آن روغن زيتون مخلوط ،روي آتش ملايم بگذارند آنقدر كه آب آن تبخير شود و روغن بماند و دقت شود كه نسوزد وآن روغن را به كار برند. در هندوستان از ميوه گياه به عنوان قاعده آور و بند آور دن اسهال و قطع ترشحات مهبل و استسقا مصرف مي شود. تذكر اي نكته ضروري است كه بايد دقت شود كه اولا برگها و ميوه درخت غار را با برگهاي درخت ديگري به نام يا غار گيلاسي كه در شرايط خاصي سمي است اشتباه نشود ثالثا با درخت ديگري به نام خرزهره نبايد اشتباه شود البته مشخصات در خواص ساير ها كه با برگ بو به كلي متفاوت هستند .
-
پونه كوهي
به فارسي «پونه كوهي» و در كتب طب سنتي با نام «فودنج جبلي»نام برده مي شود.
شليمر اين گياه را با نام «آويشن شيرازي» نام برده است.به فرانسوي origanوorigan vulgaire وorigan commun وmarjolaine وبه انگليسيwild marjoram , oregano گفته مي شود. گياهي است از خانواده labiataeو نام علمي آنoriganum vulgare L.. و origanum نامهاي علمي مترادف آن origanum loureiroi ******tel. مي باشد.
توضيح:
به طور كلي در اصطلاح ادويه و در فرهنگ ادويه و در فرهنگ ادويه و گياهان دارويي ، marjoram , oreganoدو گياه متفاوت هستند كه گاهي از نطر اسم يكي را به جاي ديگري كفته مي شود . مرزنگوش يا sweet marjoramيك ادويه برگي نسبتا ملايمي است ،وليoregano يك ادويه تيز و تند مخصوص پيتزا مي باشد كه با نام pizza herbناميده مي شود. از نظر گياه شناسي طي قرون متمادي ابهامي از نظر نامگذاري اين دو گياه وجود داشته است و طي سالهاي و شايد چندين قرن گياه شناسان هر دو نام را مربوط به يك گياه به نام علميoriganum marjoronal يا مرزنگوش مي دانستند.در حال حاظر عده اي از گياه شناسان باز هم هر دو نام يادشده را يعني marjoram , oregano را مربوط به يك گياه به نام علمي majorana hortensis moench.مي دانند،ولي عده ديگري عقيده دارند كه: majorana مربوط به نوع شيرين و گره دار آن يعني sweet marjoramاست كه گياهي است از خانواده labiatae و بومي مناطق مديترانه اي و در ايران به نام مرزنگوش معروف مي باشد و oregano كه به نام organy ياwild marjoram معروف بوده است در حال حاضر دو نوع آن يعني نوع اروپايي و نوع مكزيكي مورد توجه مي باشد.
نوع مكزيكي تند و تيز آن كه بومي مناطق گرم نيمكره غربي است ،گياهي است از خانواده verbenaceae جنس lippiaو نام علمي آنlippia graveolens HBK مي باشد.نوع مكزيكي تند ،گياهي معطر و بوته اي مي شود. اين گياه ادويه در بازار بين المللي به نام Mexican oregano معروف است.
نوع ملايم اروپايي يا oreganoگياهي است از خانواده labiataeو نام علمي oreganum vulgare L. آن ميباشد و همان گياهي است كه در اين بخش با نام فودنج جبلي يا پونه كوهي مطرح شده ودر ايران مي رويد.
قسمتي از اين گياه كه در جزيره كرت در دامنه هاي كوه ديكت مي رويد به نام علميoriganum dictamus L. كه آن را origanum cretium L.نيز مي گويند مي باشد كه مشخصات ‹ عينا مانند مشخصات O.vuglre است.
مشخصات
فودنج جبلي يا پونه كوهي گياهي است چند ساله با شاخه و ساقه هاي سخت پوشيده از كرك به رنگ سبز مايل به قرمز به ارتفاع در حدود 70 سانتي متر و لي به هر حال ارتفاع آن بيشتر از مرزنگوش است. برگهاي آن پوشيده از كرك و به رنگ سبز تيره وپهتتر و يزگتر از مرز نگوش است .شكل برگها بيضي نوك تيز و بدون دمبرگ است. گلهاي آن ارغواني كگه در اوايل تا اواسط تابستان درانتهاي شاخه هاي گل دهنده به طور مجتمع و گروهي ظاهر مي شود. فودنج جبلي در مقابل سرما مقاومتر و متحملتراز مرزنگوش مي باشد.
تكثير پونه كوهي از طريق كاشت بذر آن در بهار و يا از طريق قلمه آن انجام مي گيرد. اولين برداشت برگها و سرشاخه هاي جوان سبز پونه كوهي در آغاز ظهور گلها يعني اواخر بهار شروع مي شود و گياه از 8-7 سانتي متري زمين قطع مي شود.پايه باقي مانده گياه به رشد خود ادامه مي دهد به طوري كه ممكن است يك برداشت ديگر نيز در يك سال انجام شود. مزرعه پونه كوهي ممكن است 5-4 سال با محصول كافي مورد بهره برداري قرار گيرد ،ولي پس از آن بايد مزرعه تجديد شود. پس از برداشت ،برگهاي بايد با دقت تميز شده و پهن و خشك شود.پونه كوهي داراي پويي معطر است و در سواحل درياها و دامنه كوهها و جنگلهاي مناطق مختلف اروپا وآسيا و ايران مي رويد و پرورش داده مي شود.
در ايران در مناطق شمال ايران لاهيجان ،زالش و آستارا به طور خودرو ديده مي شود.
تركيبات شيميايي
از نظر تركيبات شيميايي وجود اسانس روغني فرار به مقدار 525/0-45/0 درصد در فودنج جبلي تاييد شده است . بررسي هاي ديگري نشان مي دهد كه اسانس روغني موجود در فودنج جبلي در حدود 50 درصد شامل تيمول است به علاوه تركيب اسانس روغني فرار آن داراي دي ال- پينن دي پنتن ،لينالول ،مقداري بي سيكليك سسكي ترپن و تري سيكليك سسكي ترپن مي باشد.
خواص – كاربرد
طبيعت آن طبق نظر حكماي طب سنتي گرم و خشك است. اسانس آن معطر محرك و مقوي و براي قطع اسهال و تسكين درد هاي حاد و پشت سر هم شكم نافع است دم كرده آن براي زكام ،يرقان، سرفه،درد گلو و استسقا اثر مفيد دارد زيرا مدر است.
در آمريكا در حال حاضر از اسانس پونه كوهي براي معطر كردن سوسيس و انواع غذاها در سطح وسيعي استفاده مي شود و ضمنا از اين اسانس زرد مايل به سبز معطر و مطبوع براي معطر كردن انواعي از صابونها و بعضي ليكورها استفاده مي گردد و از برگهاي خشك آن به عناون ادويه در انواع غذاهاي گوشتي و سوپ ها مصرف مي گردد مقدار خوراك پونه كوهي به صورت دم كرده 20-10 گرم سرشاخه گل دار گياه براي تهيه 4-3 فنجان دم كرده كافي است نوع ديگر آن اين است كه در حدود 50 گرم از پونه كوهي در 1000 گرم يركه انگور قرمز مدت يك هفته خيس مي كنند و پس از آن بعد از هر غذا يك ليون كوجك از آن را مي خورند از اسانس پونه كوهي به صورت پماد براي ضد عفوني كردن زخم ها استفاده مي شود بعلاوه براي تسكين روماتيسم و دندان درد و گوش درد نيز استعمال موضعي آن مصرف دارد در چين جوشانده گياه را كه با گياه بار هنگ پخته شده باشد براي معالجه آفتاب زدگي مي خورند[هو]. در هند و چين از گياه به عناون تنيك و مهيج [فوكود و دلانسان]،و براي معالجه سل و ناراحتي هاي كبد ضعف مفرط و عقيم بودن مصرف مي شود.[دراگن درف].