بزرگترین رسواییهای علمی/ جعل، سرقت و خطاهای محاسباتی در علم

بزرگترین رسواییهای علمی/ جعل، سرقت و خطاهای محاسباتی در علم مجله ساینتیست با طبقه بندی 5 رسوایی بزرگ علمی به معرفی بزرگترین اشتباهات دانشمندان پرداخت که بر اساس آن مهمترین اشتباهات علمی در زمینه جعل و سرقت صورت گرفته است. به گزارش خبرگزاری مهر، علم نیز همانند هر حرفه دیگری مبرا از اشتباه نیست. در این راستا مجله ساینتیست طبقه بندی از 5 رویداد علمی را معرفی کرد که منجر به بروز رسواییهای بزرگ در سال 2011 شدند.
1- بیش از 100 مقاله جعلی

در رتبه اول طبقه بندی این مجله انگلیسی، "دردریک استاپل"، رئیس سابق دانشکده علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه تیلبورگ در هلند قرار گرفته است.

این محقق که در کارنامه خود مطالعات متعدد و بسیار قابل توجهی دارد و تاکنون بسیاری از مقالات خود را در مجله معتبر ساینس منتشر کرده است از ماه سپتامبر نه تنها دیگر رئیس این دانشکده نیست بلکه از سوی جامعه علمی طرد شده است. برپایه تحقیقاتی که انجام شده این دانشمند حداقل در 30 مقاله خود تقلب کرده است که این تعداد می تواند به 100 مقاله نیز برسد.

2- ارتباط میان ویروس لوکمی موش و خستگی مفرط

خبر مربوط به ارتباط میان یک ویروس سرطان خون موش و سندروم خستگی مزمن نخستین بار در سال 2009 توسط "جودی میکویتس"، محقق و مدیر سابق موسسه وایترمور پیترسون در نووادا اعلام شد. از آنزمان بسیاری از لابراتوارهای دنیا این تحقیقات را تکرار کردند اما هر بار هیچ نتیجه ای برای تائید این ادعا پیدا نکردند. سرانجام در سپتامبر گذشته مجله ساینس این گزارش را پس فرستاد و کمی بعد این دانشمند از موسسه تحقیقاتی خود اخراج شد. اما وی تمام فایلهای مرتبط با این تحقیقات را از موسسه خارج کرد. به همین دلیل 18 نوامبر در کالیفرنیا دستگیر شد و اکنون در انتظار محاکمه به سر می برد.

3- طول عمر کوتاه

رتبه سوم بزرگترین رسواییهای علمی سال 2011 متعلق به محقق آمارگر زیستی دانشگاه بوستون به نام "پائولو سباستیانی" است. در این مورد اما، به نظر نمی رسد که تقلب و یا خلافی صورت گرفته باشد بلکه این مورد بیشتر یک خطای انسانی و یا کیفیت بد دستگاههای استفاده شده در تحقیقات بوده است.

سال گذشته این محقق مقاله ای منتشر کرد که در آن "امضای ژنتیکی طول عمر" را در 19 ژن رایج در افراد بالای 100 سال نشان می داد. این محقق از موفقیت کوتاه خود بسیار خرسند بود. اما چند روز پس از انتشار این نتایج، دهها ایمیل دریافت کرد که در آنها سایر محققان یک خطای بزرگ احتمالا به سبب نقص تراشه ای که برای توالی نویسی ژنوم توسط تیم "سباستیانی" بود را گزارش می دادند.

به همین علت این دانشمند با تعویض تراشه و تکرار محاسبات خود منبع خطا را حذف و کشف کرد که ارتباط میان توالی ژنوم و طول عمر بسیار کم اهمیت تر از آن چیزی است که ارزیابیهای قبلی نشان می داد. به این ترتیب، جولای گذشته مطالعات خود را خارج کردند و بر روی صفحات مجله ساینس درخصوص این خطا توضیح دادند.

4- زندگی برپایه آرسنیک

در اواخر سال 2010 "فلیسا ولف- سایمون" محقق ناسا و همکارانش گزارش دادند که در دریاچه مونو موفق به کشف باکتری شده اند که نه تنها قادر است در سطح بالای آرسنیک و سطوح پایین فسفر زندگی کند بلکه همچنین می تواند این آرسنیک را وارد DNA خود کند. اما بلافاصله انتقادات جامعه علمی آغاز شد و گروههای مختلف شروع به تحقیق در این خصوص کردند. سرانجام 15 دانشمند 8 تفسیر فنی را در ماه می در مجله ساینس در خصوص رد این تحقیقات منتشر کردند.

5- تغییرات آب و هوایی

این طبقه بندی با یک مقاله بحث برانگیز درباره تغییرات آب و هوایی که در سال 2008 در مجله Computational Statistics and Data Analysis منتشر شد پایان می یابد. این مقاله که توسط "ادوارد وگمن" از دانشگاه جورج مسون منتشر شده بود در حقیقت نه تنها نتیجه تحقیقات نبود بلکه حاصل یک دزدی علمی از منابع مختلفی از جمله ویکی پدیا بود. اما یک وبلاگ نویس ماهر توانست اسنادی را در مورد این سرقت پیدا کند. در نتیجه، این ژورنال عملی مقاله را در ماه می گذشته پس فرستاد.