تاریخ چین

تاریخ چین
http://www.night-skin.com/upload/ups...1273262916.jpg
چيني ها از نژاد مغول بوده و از جمله اقوام نادري هستند كه از همان ابتدا در سرزمين خود ساكن بوده اند و سرزمين خود را به جاي چين “ تي ين هو ” يعني زير آسمانها نام نهاده اند .
جامعه چين از روزگار كهن جامعـــــه اي طبقاتي بوده است و بيشتر شهروندان را دهقانان فقير تشكيل داده اند . سلسله هاي پادشاهي ( امپراطوري ) چين به ترتيب عبـــارتند از : هيا ، شانگ ، جو ، چين ، هن . در دوره دودمان چو ( 1123تا 221 ق . م ) فئوداليسم در چين بنياد نهاده شد و قدرت سياسي بين شمار زيادي از زمين داران بزرگ تقسيم شد .
يكي از درخشان ترين دوره هاي چين ظهـــور سلسله تانگ ( 907تا 618 ميلادي )بود كه كشـــور را به صورت مركز سياسي ، اقتصادي و فرهنگي آسيا در آورد .
مغولان در قرن 13 ميلادي ضمن عبـور از ديوار چين و شهر پكن را تصرف كردند . قوبيلاي خان آنجا را پايتخت خويش نمود . ماركوپولو هم از اين كشور در زمان مغولان ديدن نمود .
نخستين سلسله ي بزرگ چين باستان "شانگ" است که از 1500 سال قبل از ميلاد پديد آمد . پيدايش وگسترش خدا و تقويم ميان انها از نخستين پديده هاي مثبت بود. ساخت ظروف چيني و تهيه ابريشم از ديگر دستاوردهاي تمدني عصر شانگ است.
سرگذشت چين هم چون بسياري از ملت هاي جهان با اساطير آغاز مي شود. اين اساطير درباره ي خاقان هاي نيکوکاري است که هر يک عمري طولاني داشته و دانش هاي گوناگون را در ميان مردم پديد آورده اند.
نخستين سلسله ي بزرگ چين باستان "شانگ" است که از 1500 سال قبل از ميلاد پديد آمد . پيدايش وگسترش خدا و تقويم ميان انها از نخستين پديده هاي مثبت بود. ساخت ظروف چيني و تهيه ابريشم از ديگر دستاوردهاي تمدني عصر شانگ است.
دومين سلسله اي که در چين بوجود آمد"چو" نام داشت که فرمان روايان ان از 1028 تا 256 قبل از ميلاد حکومت کردند که در زمان انها آشوب وجنگ هاي داخلي در چين زياد شد تا سرانجام قبايلي به نام "چه اين" بر کشور مسلط شدند و يکي از مشهورترين سلسله هاي چين باستان را بنيان نهادند.
فرمان رواي قبايل "چه اين"فردي به نام "شي هوانگ تي"بود.وي در تاريخ چين از شهرت بسياري برخوردار است .شي هوانگ تي از نبوغ نظامي بسياري برخوردار بود به همين دليل در طي چندين جنگ توانست حکومت هاي کوچک را يکي پس از ديگري از ميان بردارد و بر خاک گسترده ي چين مسلط شود. او خود را امپراطور ناميد .از جمله کارهاي شي هوانگ تي شروع ساخت ديوار بزرگ چين است .

تاسیس هان
با مرگ شي هوانگ تي هرج و مرج سراسر کشور را فرا گرفت عده اي به کاخ او حمله کردند و ان را نابود ساختند.چندي بعد سلسله ي "هان" تشکيل شد . در زمان هان راه ابريشم از امنيت و آباداني برخوردار بود . در همين زمان آيين بودا به چين راه يافت. عاقبت هجوم مکرر اقوام شمالي و جنگ هاي داخلي موجب ضعف حکومت هان شد .دو قرن پيش از اين تاريخ يك مرد استثنايي به نام كين شي هوانگدي سرزمين چين را متحد مي كند.

ليوبانگ جانشينش سلسله قدرتمند هان را پايه گذاري كرد. با گذشت زمان قدرت سلسله امپراتوران هان رو به زوال مي نهد.

آخرين امپراتور اين سلسله يك كودك 9 ساله بود و امپراتريس چين كه پس از مرگ شوهرش بيوه شده بود و فاقد فرزند پسر بود نمي توانست وجود اين كودك 9 ساله كه فرزندش نبود را تحمل كند.

بنابراين به وانگ مانگ برادرزاده اش راه و رسم فرمانروايي را آموخت تا اورا به قدرت برساند.

وانگ مانگ كه مقام برجسته اي را در دربار به دست آورده بود پس از چند ماه امپراتور خردسال را با زهر مسموم مي كند و خود با عنوان «پسر آسمان» (لقب امپراتوران چين) به تخت مي نشيند.

وانگ مانگ آيين كنفسيوس را در چين برقرار كرده و آن را اساس حكومت خود تعيين كرد.

وانگ مانگ زمين هاي بزرگ كشاورزي را تقسيم كرد ، براي قيمت ها يك سطح حداكثر تعيين نمود ، قاچاق بردگان ممنوع شد و چندين بار ارزش واحد پول را تغيير داد و مقياس هاي واحد ايجاد كرد.

با اين حال ، اين اصلاحات گسترده و تا اندازه آرماني موجب بر هم خوردن وضع اقتصادي و گسترش فقر و فلاكت و گرسنگي در چين شد.

اين مساله موجب بروز شورش هاي دهقانان شد كه مشهورترين آنها شورش «ابرو قرمزها» بود ، شورشياني كه براي تشخيص يكديگر ابروها را رنگ مي كردند.

دو شاهزاده بازمانده سلسله هان از اين آشوب ها سود جسته و نيروهايي را به دور خود گرد مي آورند.

آنها در سال 22 ميلادي وانگ مانگ را در كاخ سلطنتي اش چانگ نگان در غرب چين اسير مي كنند.

به اين ترتيب ، در روز 10 ژانويه سال 9 ميلادي وانگ مانگ يك شخص فرصت طلب سلسله امپراتوران هان كه در مرحله زوال بود را سرنگون كرد و خود را امپراتور چين ناميد. اما بدليل بي تدبيري و آرمان گرايي حكومت او فقط 13 سال دوام يافت.

حكومت وانگ مانگ با پيروي از آيين كنفسيوس اصلاحاتي آرماني را اجرا مي كند كه با واقعيات آن روزگار چين مطابقت نداشت وموجب بروز فقر و فلاكت و شورش هاي گسترده در چين شد.

سرانجام وانگ مانگ توسط 2 شاهزاده سلسله هان اسير شد. پس از اسارت وانگ مانگ به قتل رسيد و سلسه هان بار ديگر براي مدت 2 قرن حكومت چين را در دست گرفت. در سال 220 ميلادي سلسله ي هان منقرض شد وتا 4 قرن پس از آن حکومت قدر تمند ديگري در کشور بوجود نيامد تا بتواند تمام کشور را زير سلطه بکشد در نتيجه حکومت هاي کوچک محلي در گوشه کنار کشور پديد امد.

براساس روایتهای سنتی که در چین بیان شده در آغاز چین تحت فرمان دوازده خاقان بوده، این دوازده خاقان ۱۸ هزار سال بر این سرزمین حکومت کردهاند. بعد از این مدت در هزاره سوم قبل از میلاد سه خاقان به حکومت میرسند.

فوشی : فوشی و جانشینان او مخترع بودند و اختراعاتی در دوران خودشان انجام دادند به طوری که میگویند، فوشی با ملکه خودش (زن خودش) راه و رسم ازدواج، خط نویسی، نقاشی، ماهیگیری، پرورش کرم ابریشم را به مردم میآموخت.
شننونگ : شن نونگ از جمله کسانی بود که برای اولین بار به زراعت پرداخت و به مردم کشاورزی آموخت.
هوانگ تی : هوانگ تی را بهترین و شجاعترین فرمانروا میدانند.
معالوصف گزارشات مربوط به چینیان از یائو (Yao) آغاز میشود. یائو، فردی فرزانه، مودب و صادق بود مردم در زمان فرمانروائی یائو در آرامش کاملی بودند. یائو باعث شد که ادب و فرزانگی در میان مردمان رونق پیدا کند. یائو چون در میان فرزندان و اطرافیان خود فرد لایق و با کفایتی پیدا نکرد، لذا فروانروائی را به شون (shun) داد. شون فرد با تقوا و پرهیزکاری بود. شون قبل از مرگش جانشین و فرمانروائی را به یو (Yu) داد، و خود به آسمان صعود کرد. امّا یو زمانی که به پادشاهی رسید کارهای مهمی انجام داد. در زمان او سیلابهای بزرگی در چین جاری بود لذا او دستور داد که ۹ کوه عظیم را بشکافند و با این ۹ کوه جلوی ۹ رودخانه را بگیرند و آنگاه ۹ دریاچه پدید میآمد. به همین دلیل است که چینیان باستان معتقد بودند که اگر یو نبود آنان امروزه باید همچون ماهی بر روی آب شناور بودند. و البته چین باستان دوران و حکمای زیادی را به خود دید.

معالوصف گزارشات مربوط به چینیان از یائو (Yao) آغاز میشود. یائو، فردی فرزانه، مودب و صادق بود مردم در زمان فرمانروائی یائو در آرامش کاملی بودند. یائو باعث شد که ادب و فرزانگی در میان مردمان رونق پیدا کند. یائو چون در میان فرزندان و اطرافیان خود فرد لایق و با کفایتی پیدا نکرد، لذا فروانروائی را به شون (shun) داد. شون فرد با تقوا و پرهیزکاری بود. شون قبل از مرگش جانشین و فرمانروائی را به یو (Yu) داد، و خود به آسمان صعود کرد. امّا یو زمانی که به پادشاهی رسید کارهای مهمی انجام داد. در زمان او سیلابهای بزرگی در چین جاری بود لذا او دستور داد که ۹ کوه عظیم را بشکافند و با این ۹ کوه جلوی ۹ رودخانه را بگیرند و آنگاه ۹ دریاچه پدید میآمد. به همین دلیل است که چینیان باستان معتقد بودند که اگر یو نبود آنان امروزه باید همچون ماهی بر روی آب شناور بودند. و البته چین باستان دوران و حکمای زیادی را به خود دید.
چین تاریخ کهنی دارد. گاهی به گونه یکپارچه و گاهی به مانند چند کشور جدا از هم بودهاست. همواره همسایگان به این سرزمین میتاختهاند و از آن دسته مغول بودند که در روزگار چنگیز خان بر چین چنگ انداختند.

تاریخ معاصر چین

چین در قرن 16 به پرتغالی ها اجازه می دهد تا از طریق بندر کانتون به تجارت بپردازند و مبلغان مسیحی نیز فعالیت کنند. در قرن 19 اروپایی ها روابط محدودی را باچین برقرار کردندکه مهمترین آنها انگلستان بود.آنها تریاک را به چین و در عوض کالای چینی می گرفتند. افزایش تریاک و بالارفتن تریاک و خروج مقدار زیادی پول ودولت چین را بر آن داشت که ممنوعیت خرید و فروش تریاک را صادر کند. که باعث خشم انگلیسی ها و و حمله نیروی دریایی اش 1839 به سواحل چین می شود که به جنگ اول تریاک معروف است. که به قرارداد استعماری منجر می شود که بندرهنگ کنگ به انگلیسی ها واگذار و پنج بندر دیگر برای تجارت خارجی واگذار شد حق کاپیتولاسیون برقرارو مصرف تریاک.
این عوامل باعث ضعف چین و در 1840 طمع قدرتهایی چون انگلیس فرانسه آلمان روسیه و آمریکا به چین شد که باعث فتح بندر هنگ کنگ تا آرتور شد.1894 ژاپن به چین حمله و فرمز(تایوان و کره را جدا می کند. که فرصتی برای مبلغان مسیحی و استعمارگران می شود که در اعتراض به وضع موجود قیامهایی صورت می گیرد از جمله باکسرهادر 1900که به تاسیسات اروپایی حملهاروپایی ها و چینی های خائن را به قتل و سفارتخانه ها را تهدید می کنند که با قوای دولتهای اروپایی و ژاپن و آمریکا و حکومت چین سرکوب می شود اما قیام ها تمام نمی شود و سرانجام در 1911 با سرنگونی دولت چین نظام جمهوری برقرار می شود. که سون یات سن رهبر آن و رئیس جمهور چین می شود.
سون یات سن "پدر چین مدرن" سياستمدار و رهبرانقلابی چین در براندازى سلسله امپراتوری منچو در انقلاب سال ۱۹۱۱ بود. در اوایل سال ۱۹۱۱ نیروهای انقلابی به رهبری سون یات سن بر امپراتوری منچو پیروز شدند.

رژیم چین پس از انقلاب مردمی از پادشاهی به جمهوری بازساخته شد. وقتى جمهورى چین در سال ۱۹۱۲ تأسیس شد سون یات سن اولین رئیس جمهور چین در سال ۱۹۱۲ بود. او بعداً هم حزب ملى چین کومین تانگ را تأسیس كرد و تا سال ۱۹۲۱ رهبر این حزب بود. سون یات سن در سال ۱۹۲۱ در گذشت.

حزب کمونیست چین در سال ۱۹۲۱ میلادی تأسیس شد. از سال ۱۹۲۱ مبارزات سخت مردم چین را رهبری میکرد و در نتیجه جمهوری خلق چین را در سال ۱۹۴۹ تأسیس نمود. آنگاه ژاپنیها بر این سرزمین تاختند. با پایان جنگ جهانی دوم تازش ژاپنیها ایستانده شد ولی جنگ داخلی میان هواداران ژنرال چیانگ کای شک و مائو تسه تونگ بالا گرفت که سرانجام به پیروزی هواداران حزب کمونیست چین انجامید و از آن پس چین به گونهٔ کمونیستی تا به امروز گردانده میشود و هواداران چیان کایچک نیز که ملیها بودند به جزیره تایوان گریختند و تا به امروز به ایستادگی دربرابر فشار جمهوری خلق چین ادامه دادهاند.

از سال ۱۹۵۶، حزب کمونیست چین به دلیل فقدان تجربه کافی در جریان رهبری اقتصادی و نوسازی چین اشتباهاتی مرتکب شد. به تبع آن مبارزه قدرت (انقلاب فرهنگی چین) در سالهای ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۶ در حزب کمونیست چین شروع شد. چهرههای میانه رو حزب اخراج شدند. پس از پایان انقلاب فرهنگی چین در اکتبر سال ۱۹۷۶، چین به دوره نوین توسعه تاریخی وارد شد.

از آغاز سال ۱۹۷۹ حزب کمونیست چین سیاستهای اصلاحات و درهای باز را که تنگ شیائوپنگ مطرح کرد به اجرا گذارد. پس از اجرای سیاستهای اصلاحات و درهای باز به این طرف، توسعه اقتصاد ملی و اجتماعی چین به دستآوردههای چشمگیری نائل آمدهاست. چهره کشور دستخوش تغییرات تکان دهنده شد. این دوران از لحاظ وضعیت بهرین زمان پس از تأسیس جمهوری خلق و بهترین دوره برای مردم به لحاظ تامین منافع آنان به شمار میرود.

جغرافیا

کشور چين با مساحتی برابر با 9,572,900 کيلومتر مربع سومين کشور بزرگ جهان است
از بسياری جهات، رشد و توسعه چين به دليل جغرافی خاص آن بوده است. اين کشور که در شرق آسيا واقع شده و از هندوستان بوسيله كوهستانهاي بلند جدا گرديده است و دارای بيابان، کوه، کرانه های حاصلخيز است و همچنين يکی از مرتفع ترين و يکی از پست ترين نقاط جهان در آن واقع شده است. غرب چين مرتفع و شرق آن پست است

جمعیت چین

جمعيت چين به يک ميليارد و سيصد مليون نفر می رسد که يک پنجم جمعيت جهان است.
اما سياستهای سختگيرانه دولت چين جلوی رشد جمعيت را گرفته است. اکثر زوجها فقط اجازه داشتن يک فرزند را دارند.
چين در حال حاضر شاهد مهاجرت عظيم روستائيان به شهرهاست. در سال ۱۹۵۰جمعيت شهرها ققط ۱۳ در صد از کل سکنه چين را تشکيل می داد اما در حال حاضر اين رقم به ۴۰ در صد افزايش پيدا کرده است و پيش بينی می شود که تا سال ۲۰۳۰ به ۶۰ در صد برسد.
اقوام

اقوام مختلف چینی

نژاد هان ۹۲ درصد از سکنه چين را تشکيل می دهد اما ۵۵ گروه قومی ديگرنيز در چين زندگی می کنند.
اقوام ساکن چین، بر پایه ردهبندی دولتی چین از قرار زیراند:
آچانگ - بایی - بلانگ - بونان - بویئی - دائی - دائور - دئانگ - درونگ - دونگ - دونگژیانگ - اونک - گائوشان - گلائو - هان - هانی - هژن - هوئی - جینگپو - جینو - قزاق - گین - قرقیز - کرهای - لاهو - لهوبا - لی - لیسو - منچو - مائونان - میائو - مونپا - مغول - مولائو - ناخی - نو - اوروقن - پومی - چیانگ - روس - سالار - شه - شوئی - تاجیک - تاتار - تبتی - تو - توجیا - اویغور - ازبک - وا - ژیبه - یائو - یی - یوگور - ژوانگ
دولت چين با دو جنبش جدائی طلب درغرب اين کشور روبروست: تبت و اويغورها در استان سينک يانگ.
گرچه بر تنشی که ميان اقليتهای قومی واکثريت هان سرپوش گذاشته می شود اما با بروز برخوردهای خشونت آميز در استان هنان در سال ۲۰۰۴ از بابت تنشهای قومی نگرانيهائی بوجود آمده است.

وضع اقتصادی

از زمانی که رژيم کمونيستی درسال ۱۹۷۸ درهای چين را بروی سرمايه گزاری خارجی گشود دارای يکی از رشدهای اقتصادی سريع در جهان شد و اکنون در زمره ده کشوری قراردارد که دارای سريعترين رشد اقتصادی در جهان هستند.

جاذبه های دیدنی چین

شهر ممنوعه : شهر ممنوعه كه در زماني كه ساخته شده بود تا 500سال واقعاً ممنوعه بوده در شهر پكن واقع است و بزرگترين ساختمانهاي تاريخي چين را يكجا در بر ميگيرد.
اين شهر يا بهتر بگوييم شهرك، در كنترل دو سلسله از امپراطورهاي چين به نامهاي مينگ (Ming) و كينگ (Qing) بوده است.
گفته ميشود كه اين امپراطورها براي سالها درون شهر ميماندند و تا شرايطي اضطراري پيش نميامد از آن خارج نميشدند. شهر ممنوعه به داشتن دروازههاي متعدد از جمله دروازه صلح آسماني (Heavenly Peace Gate) در جنوب و دروازه ارتش مقدس (Divine Military Gate) در شمال معروف است كه هر كدام از اين دروازهها نمايانگر هنر و معماري چيني هستند. صحن شهر كه يكي از دروازههاي مخصوص امپراطور به آن باز ميشود گنجايش صدهزار نفر را دارد.

مجسمههاي لشگر تراكوتا : مجسمههاي لشگر تراكوتا (TerraCotta) يا بينگ مايونگ (BingMayong) از نظر ارزش تاريخي و هنري با ديوار چين و شهر ممنوعه برابري ميكند.
اين گنجينه در سال 1974 و در پي يك حفاري كشف شد. 6000 سرباز اين لشكر به همراه اسبها و تيراندازان لشكر در حالت حمله به سمت شمال و به اعتقاد گذشتگان براي محافظت از گورستان امپراطورها ساخته شدهاند.
اعجاب انگيزترين نكته در ساخت اين لشكر اين است كه چهره هيچ كدام از دو سربازي شبيه هم نيست و هر كدام حالت صورت و شكل ظاهري متفاوتي دارد. اين مجسمهها در شهر شيان (Xi'an) قرار دارند.

از ديگر ديدنيهاي چين، به كاخ تابستاني پكن، كوهستان مقدس تايشان (Tai Shan) و مجسمه سنگي بودا ميتوان نام برد.


دیوار چین
http://www.night-skin.com/upload/ups...1310164246.jpg

مجسمههاي لشگر تراكوتا
http://www.night-skin.com/upload/ups...1329621747.jpg
شهر ممنوعه


آئين هاي چين باستان

در چين اديان و فلسفه هاي گوناگوني رواج داشت كه مهمتـــرين آنها انديشه هاي كنفوسيوسي ، دائوئي ( تائوئي )، و بودايي بود .
كنفوسيــوس ( 407 –551 ق.م )مبلغ وفاداري و نظم و احترام بود . فلسفـــه او بر بنيان ذن يعني عواطف و مهر و محبت انســـاني قرار داشت . عشق به ابا و گذشتگان در انديشه كنفوسيوس جايگاهي ارجمند داشت .
لائوزي ( قرن شش ق . م ) بنيانگذار دائوئيسم بود . به عقيده او انســان در حقيقت جزئي از كاينات است و بايد به طــــور تام و تمام با آن همساز و همنـــوا باشد . كاينات تابع اصول “ يين ” و “ يانگ ” است . يين نيروي مؤنث و يانگ نيروي مذكر است . نماد دائوئيسم بيانگر اتحاد يين و يانگ است .
آئين بودايي در حدود قرن دوم ميلادي از طريق جاده ابريشم كــــه راهي بازرگاني بود ، از هند به چين رسيد . بخشي از معماري معابد چين مربوط به آيين بودايي است .

معماري چين

آثار معماري چین گاه به علت استفاده از مصالح كم دوام از بين رفته اند ، وليكن آنچـــه از اين آثار باقيمانده ، گوياي اين حقيقت است كه آثار چين در حد معماريهاي مصر و بين النهـــرين و ايران باستان است . به طور كلي معماري چين شامل معابد ( كنفوسيوسي ، لائوتسه ، بودايي ) پاگودا ، قصر ، ديوار بزرگ چين ، خانه و ديرها ، آرامگاهها و معابد صخره اي (غارها ) است .

خانه چيني

اولين سكونتگاههاي چيني گودالهايي هستند كه به صورت دايره ساخته شده اند و روي آن را با شاخ و برگ درختان پوشانده اند .
از نظر تزئيني نمونـــه هاي خانه گلي دوره هان كاملا شبيه سبك هاي موجــــود در چين است . مدخل اصلي در داخل توسط “ مانع ارواح ” ( ديواري در مقابل مدخل ) حفاظت مي شود ، به طوريكه حياط از داخل خانه از نظر پنهــــان است . بر اساس عقايد چيني ، شياطين و ارواح پليد در خط مستقيم حركت مي كردند و اين ديوارها در مقابل مدخل مانع ورود آنها به داخل خانه مي شدند .
ساختمان معماري خانه امروز چين دقيقا به نمونه اوليه خويش در هزار سال پيش شباهت دارد . اجزاي ضروري اين ساختمانهــــا عبارتند از : يك تالار چهار گوشه زير يك بــــام نوك بر روي يك شبكه نگاهدارنده و ستونهــاي چوبي ، كه ديوارها هيچ نقشي در نگاهـداري از سقف ندارند بلكه در حكم پرده ها و تيغه هاي جدا كننده مي باشند . كارايي ساختمان غالبا تابع تزئينات آن بود . جالب توجه است كه در طي چند قرن جهت همه ساختمانها شمالي ـ جنـــوبي بوده است . در معابد يا منازل چيني بام بسيـار اهميت دارد ، جنس آن از آجر و كاشي است و اگر بر سريرهاي سلطنتي سايه افكند زرد و گرنه سبز ، ارغـــواني ، سرخ يا آبي است .

معابد چيني

مجموعه معابد به جاي مانده در كشور چين با توجه به تعداد و تنوع اديان مورد قبول در آن بسيــار متنوع مي باشند . كه اين معابد عبارتند از :
معابد بودايي : به اين معابد راههــاي طبيعي بسيار زيادي منتهي مي شود ، كه معمولا بر سرازير هاي پيچ در پيچ كشيده شده و با دروازه هاي آراسته اي بنام “ پاي لوش “ مشخص گرديده است . بـراي رهانيدن شيطان در برخي مدخلهـا ، پيكره هاي كراهت انگيزي گذاشته شده است . رواج آئين بودايي ظاهرا تغيير مهمي در طــرح معابد چيني بوجود نياورد ، چون معابد تائويي و بودايي را از روي يك نقشـه مي ساختند كه در واقع همـــــان نقشه خانه چينيان بود و آن را براي مقـــاصد مذهبي آماده مي كردند . تالارهاي واقع در حياطهاي جلو اختصــاص به پرستش خدايان يا بودا داشت ، در صـــورتي كه نقاط مسكوني در پشت معبد محل اقامت راهبان بود .
عمده مصالح معابد بودايي چـوب و سنگ است . سقف شيـــرواني است و از پوشش سفـــالي يا چوبي ساخته شده است . در بيشتر معـــابد روي سقف بنايي به شكل كشتي قرار دارد كه از نظــر هنر بودايي سمبليك است و به طـــــور كلي سقف اين بناها داراي تزئينات پر كــاري است . در معبد رنگ مسلط بر مجموعه بنا رنگ قرمز است .
معابد كنفوسيوسي : دلاويزترين معـــــابد چيني آنهايي است كه در پكن به دين ملي و رسمـــي آن كشور اختصاص داده شده است . معبد كنفوسيوس داراي طاقهـــاي باشكوهي است كه با ظرافت بسيار كنــده كاري شده ، ولي خود معبد بيشتر نمودار حالت فلسفي دارد تا هنــــري . به طور كلي ستونهـاي معابد ، چوبي و سنگي است و غالبا به صـــورت ستون پيكره اي از اژدها و سيمرغ كه در روبروي مدخل معبد قرار داده شده است .
پاگودا : از آثار برجسته و شاخص هنر معماري خاور دور بويژه چين پاگودا است . اين بناهاي چتري شكل . چند طبقه اند كه تعداد طبقات آنهـا فرد است چون عدد زوج در نزد چيني ها نحس است . پاگودا از درون داراي پله هاي مارپيچي و گردان است . هر چتر به ايـــوان گردي ختم مي شود كه ماموران حكومتي در اين ايوانها مسائل مملكتي را را بررسي مي كردند ، دومين كاركرد اين بناهـــا جهت دعا و نيايش بوده و سوم پيشگويان چين در آن بخش طالع بيني مي كردند و از طرفي جهت وزش باد را مشخص مي نمود .
پاگودا نوعي از ساختمان سازي و معماري بودايي است كه به نماد كشور چين تبديل شده است ، اين بناها كه بيشتر در روستـــاها برافراشته شده اند و جزء طبيعي آن نقاط به نظر مي رسند و از استوپاي هندي تقليد شده اند ، با اين تفاوت كه چينيها به جـــاي نقشه گرد ، نقشه چهار ، شش يا هشت ضلعي را ترجيح مي دادند و طبقات را تا ارتفاع حداكثر 90متر روي يكديگر مي انباشتند .