نويسنده: عبدالعلی براتی
کتاب«در آئینه عاشورا»
محمد صادق موسوی گرمارودی، چاپ اوّل، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1380، 144 ص، رقعی، فارسی.
در روزگار ما که تغییر و تحولات سخت گریبان آدمی را گرفته است، تنها یک تلاش، نویدبخش رهایی انسان خواهد بود و آن، بهرهگیری از آموزههای حوادث بزرگ تاریخ بشریت است؛ و چه حادثهای بزرگتر وسازندهتر از حادثه عاشورا؟!
«کربلا» عصاره تاریخ است و «عاشورا» آبروی عشق؛ و «محرّم» هویت شیعه. آنگاه که بحران معنویت با جهل مردم دست در دست هم، جامه حق بر باطل پوشاندند، اندوهبارترین واقعه تاریخ رخ داد. افسوس که ندای حقطلبی عاشورا هرگز به درستی شنیده نشد و کژفهمیها و غرضورزیها سیمای حقیقیاش را وارونه جلوه داده است!
کتاب «در آئینه عاشورا» تلاشی است برای شناساندن بیشتر ریشههای انقلاب حسینی و انگیزههای مخالفان آن؛ ولی نه به گونهای که درسی باشد برای مردمان آن روزگار. بلکه افشاگرییی باشد علیه مخالفان آن؛ گرچه در صف دوستان باشند و نیز شاهد و حجتی باشد بر دوستان؛ گرچه ندانند در صف دشمنان ایستادهاند.
آنچه بیشتر، نویسنده را آزرده ساخته و او را وادار کرده تا دست به قلم برد و تحلیلی واقع بینانهتر از حادثه عاشورا ارائه دهد، رویکرد برخی به اصطلاح روشنفکران و مطبوعاتچیهای این عصر و زمانه است که میاندیشند هر لحظه، باید پای در رکاب تغییرات و تحوّلات مدرنیته کرد و چالاک، او را به هرسوی که میرود، همراهی کرد. غافل از آن که سواره نیستند؛ بلکه سیاهی لشکری شدهاند و خدایان مدرنیته به هر سوی که اراده کنند، آنها را به دنبال خود میکشند. روشنفکرانی که واقعه عاشورا را داستانی کهنه به حساب میآورند و آن را مربوط به زمان گذشته و پیشینیان و نه عصر مدرنیته، قلمداد میکنند و یادآوری آن را ترویج خشونت و عصبیّت قومی میدانند.
نویسنده با ترتیب دادن نوشته خود در هفت قطعه، به تحلیل و بررسی تاریخ صدر اسلام و اندکی قبل از آن، تا حادثه عاشورا پرداخته و بیشترین همّت خود را به بررسی دگرگونی ارزشهای اسلامی و تحریف سنّت نبوی و جدا سازی بعثت از غدیر توسط مشرکان و منافقان نهاده است و اذهان را به پیامد این فاجعه عظیم معطوف کرده است.
قلم روان و عبارتهای دلنشین نویسنده، گرچه اثری کوتاه را خلق کرده است، اما با اطمینان میتوان مطالعه آن را به عموم، بویژه نسل جوان جستجوگر، که هم ریشه در آرمانهای عاشورا دارد و هم ناخواسته خود را در روزگار پرطمطراق تجدّد و مدرنیته میبیند، پیشنهاد کرد.
قطعات هفتگانه کتاب، از این قرار است: برداشتی آزاد ـ مخالفین عاشورا ـ شرایط آماده ـ وقتی ستم قانون میشود ـ خفقان اموی ـ باطل در لباس حق ـ جوابی بر آن گفتار.
گفتنی است قطعه هفتم مشخصاً به پاسخگویی یکی از مقالات، که برداشتی انحرافی و مغرضانه از حادثه عاشورا داشته و در یکی از روزنامهها به چاپ رسید، پرداخته است.
در پایان، فهرستی از نمایهها به کتاب ضمیمه شده که مراجعه به متن کتاب را آسانتر نموده است.
