گيوه؛ بازنده رقابتي نابرابر با كفش‌هاي صنعتي
جام جم آنلاين: در زمان‌هاي نه چندان دور روستاهاي همدان، فرش پاي ساكناني بود كه پاي پوشي دست دوز به پا داشتند و بر زمين‌هاي اين منطقه گام مي‌نهادند.
اپوشي كه چپ و راست ندارد/
به گزارش مهر در همدان، در آن ايام كوتاه بودن راه‌هاي ارتباطي ماشين رو، نوع معيشت مبتني بر دامداري و كشاورزي و ضرورت تحرك فراوان در فصول سه گانه بهار و تابستان و پاييز كفشي را طلب مي‌كرد كه سبك، راحت، مقاوم، خنك و در عين حال ارزان باشد.
با نگاهي به پاي پوش‌هاي دوخته شده در دوران‌هاي گذشته مي‌توان دريافت خصوصيات ذكر شده كه جوابگوي خواسته‌هاي روستاييان همداني باشد، گيوه بوده است.
ورود به برخي روستاهاي همدان و گذر در كوچه پس كوچه‌هاي آن نشانگر اين واقعيت است كه با وجود تحولات در اقتصاد اين مناطق و از بين رفتن فاصله ي شهري و روستايي، روستاهاي همدان هنوز هم در بسياري موارد هويت خود را حفظ كرده و نماهاي متعددي از زمان‌هاي قديم را يادگار دارند.
بنا به افسانه‌هاي هاي تاريخي نخستين انساني كه در اثر نياز موفق به ساختن و تهيه گيوه شد سرداري از سرداران ايران باستان به نام گيو پسر گودرز و داماد رستم جهان پهلوان بود كه همين امر باعث آن شد تا اين پاي پوش دست ساز، نام گيوه را صاحب شود.
مردم همدان اغلب از اواخر بهار تا اواخر ماه اول پاييز به پوشيدن كفش‌هاي گيوه محلي عادت داشتند به نوعي كه زيره اين كفش‌ها معمولا از كهنه پاچه‌ها به طرز مخصوصي بهم كوبيده و متراكم مي‌شد و پا در اين نوع گيوه‌ها كاملا راحت بود.
اين پاي پوش قديمي كه روزگاري به خصوص در فصل تابستان مورد استفاده قرار مي‌گرفت در سال‌هاي اخير به سبب رواج كفش‌هاي ماشيني و جايگزين شدن آن در اكثر مناطق استان رونق و اعتبار ديرين خود را از دست داده و صنعتگران شاغل نيز به علت كمي درآمد و كاهش تقاضا در اين رشته به مشاغل ديگري روي آورده‌اند.
رويه گيوه در روستاهاي همدان توليد مي‌شود
در حدود 80 سال قبل گيوه بافي براي استفاده شخصي در اكثر قريب به اتفاق روستاهاي استان به صورت ابتدايي وجود داشته كه در حال حاضر به طور كلي از بين رفته است ولي در استان همدان هم اكنون چهار روستا توليد رويه گيوه را توسط خواهران به عنوان يكي از مشاغل موجود در روستا اختيار كرده‌اند.
يكي از كارشناسان صنايع دستي استان همدان در همين خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر در همدان با بيان اين‌كه گيوه پاي افزاري سنتي است كه به رغم كهنسالي همچنان در كشور ما بافته و پوشيده مي‌شود، گفت: گيوه بافي يكي از صنايع استان همدان است كه تعدادي از ساكنان روستاهاي همدان همچنان به توليد آن مشغولند.
پروانه عبادي افزود: گيوه پاپوشي نرم و سبك و مقاوم است كه در قديم مورد استفاده قرار مي‌گرفت و بيشترين مصرف كنندگان اين نوع كفش‌ها روستاييان به ويژه كشاورزان بودند كه البته امروز نيز اغلب كشاورزان و دامداران به دليل سبكي و مقاومت از آن استفاده مي‌كنند.
عبادي در توضيح ويژگي‌هاي اين نوع كفش گفت: گيوه نوعي كفش است كه رويه آن را معمولا از نخ پنبه‌اي تابيده و زير آن را از چرم يا آجيده انتخاب مي‌كنند.
