بهترین های سینمای صامت معرفی شدند

روزنامه گاردین در شماره ی امروز خود فهرستی از بهترین بازیگران فیلم های صامت در تاریخ سینما منتشر كرد كه در رتبه ی اول این فهرست نام «گرتا گاربو»،ستاره سرشناس سوئدی سینمای«گاربو» متولد ۱۸ سپتامبر ۱۹۰۵ در استکهلم، اولین فیلم خود را در سال ۱۹۲۰ با نام «آقا و خانم استکهلم» بازی کرد. پس از شش سال بازی در فیلم های سوئدی توسط مسؤولان کمپانی «متروگلدوین مایر» برای بازی در هالیوود به آمریکا رفت.
اولین فیلم هالیوودی او «سیلاب» نام داشت که درخشان ظاهر شد و با ایفای نقش در فیلم «اغواگر» به کارگردانی «فرد نیبلو»، منتقدان سینما را به ظهور یک ستاره بی بدیل امیدوار کرد. «جسم و شیطان» اوج شکوفایی وی بود كه بسیاری این فیلم را از بهترین فیلم های دوران صامت سینما می دانند.
او دهه ی ۳۰ را با فیلم «آنا کریستی» بر اساس نمایش نامه ای از «یوجین اونیل» آغاز کرد. وی تنها بازیگری بود كه کارگردان و بازیگران مقابل را در فیلم ها خودش انتخاب می کرد.
دقت در انتخاب فیلم ها در آن زمان بسیار کم بود، ولی «گاربو» از معدود بازیگرانی بود که کم فیلم بازی می کرد و در بهترین شاهكارهای دهه ۳۰ ایفای نقش کرد.
سه گانه های تاریخی او بسیار مشهور هستند. در سال ۱۹۳۳ در «ملکه کریستینا» ساخته روبن مامولیان، در سال ۱۹۳۵ در تراژدی «آناکارنینا» ساخته کلارنس براون و بالاخره در شاهکار «كمیل» ساخته جرج کوکور در سال ۱۹۳۶ بازی كرد.
آخرین فیلم «گاربو» در سال ۱۹۴۱ با نام «زن دو چهره» و به کارگردانی جرج کوکور است كه وی در دو نقش ظاهر می شود و وداعی زودهنگام با سینما كرد.
وی در ۱۵ آوریل ۱۹۹۰ در نیویورک درگذشت. او دو بار برای فیلم های «کمیل» و «آنا کارنینا» برنده جایزه بهترین بازیگر زن منتقدان فیلم نیویورک شد و چهار بار هم برای «آنا کریستی»، «عاشقانه»، «کمیل» و «نینوتچیکا» نامزد جایزه اسکار شد كه در میان تعجب موفق به کسب آن نشد تا اینکه آکادمی اسكار در سال ۱۹۵۵ اسکار افتخاری را به او اعطا کرد.


***
رتبه دوم فهرست گاردین در اختیار «چارلی چاپلین»، از بزرگ ترین كارگردانان، آهنگ سازان و بازیگران آثار كمدی در عصر «هالیوود كلاسیك» است.
«چاپلین» به راستی از خلاق ترین و تأثیرگذارترین شخصیت های عصر فیلم های صامت بود كه هم زمان با بازیگری در فیلم هایش، كارگردانی، تهیه كنندگی و ساخت موسیقی آن ها را نیز برعهده داشت.
وی ۶۵ سال از عمر ۸۸ ساله اش را وقف سینما و دنیای سرگرمی كرد كه شروع آن از سالن ویکتوریا انگلستان به عنوان پسربچه ای پنج ساله آغاز شد و تا سن ۸۸ سالگی ادامه یافت.
یك سال پس از مهاجرت همراه خانواده اش از انگلستان به آمریكا، «چاپلین» كه به واسطه مادرش، علاقه فراوانی به بازیگری پیدا كرده بود، برای اولین بار در فیلم «در تلاش معاش» بازی كرد كه البته چندان موردقبول مدیران كمپانی «كی استون» قرار نگرفت.
با این حال آنها تصمیم گرفتند فرصت دوباره ای به چاپلین جوان بدهند. وی در سن ۲۴ سالگی در دومین فیلمش با نام «مسابقات اتومبیل رانی كودكان» بازی كرد. سبك خاص را رفتن سنگین او دراین فیلم و همچنین فیلم بعدی اش «مخمصه غریب میبل» سخت موردتوجه تماشاگران قرار گرفت و محبوبیت ویژه ای پیدا كرد. سال ۱۹۱۵ آغاز دوران حرفه یی بازیگری «چاپلین» بود كه با عقد قرارداد جدید با استودیوهای جدید و راه اندازی كمپانی فیلم خودش همراه بود. یك سال بعد، «چاپلین» با دریافت دستمزد ۶۷۰ هزار دلار، طی مدت ۱۸ ماه، ۱۲ فیلم كمدی برای كمپانی «میوچال فیلم» ساخت كه جزو تأثیرگذارترین فیلم های كمدی تاریخ سینما محسوب می شوند كه از معروف ترین آن ها می توان به «خیابان آرام»، «ساعت یك صبح»، «ماجراجو» و «سمساری» اشاره كرد.
تكنیك های خاص فیلم سازی «چارلی چاپلین» تا زمان حیات او برای همه ناشناخته باقی ماند و هرگز درباره آن ها صحبتی نمی كرد. در سال ۱۹۸۳، شش سال بعد از مرگ چاپلین بود كه یك مستند انگلیسی با نام «چاپلین ناشناخته» به بررسی دقیق سكانس ها و هنر فیلم سازی چاپلین پرداخت.
وسواس بسیار زیاد «چاپلین» در این كه بازیگران فیلم هایش حتما آن چه او درنظر دارد را بازی كنند، از دلایلی بود كه وی در مقایسه با دیگر رقبایش، مدت طولانی تری را وقف ساخت فیلم هایش می كرد.
در این سال ها، چاپلین برخی از آثار ماندگارش چون «پسربچه» ( ۱۹۲۰)، «زائر» ( ۱۹۲۳) و «دوش فنگ» ( ۱۹۱۸) را ساخت. وی به واسطه مشغله كاری زیاد كه هم زمان برای استودیو شخصی اش و دیگر استودیوها فیلم می ساخت، كم تر فرصت پیدا می كرد تا خودش نیز نقشی بازی كند. «زن پاریسی» ( ۱۹۲۳)، «جویندگان طلا» ( ۱۹۲۵) و «سیرك» ( ۱۹۲۸) ازجمله فیلم های دهه ۳۰ بودند كه چاپلین نقش كوتاهی در آن بازی كرد.
پیش از ورود به عصر فیلم های ناطق، «چاپلین» در سال ۱۹۳۱ «روشنایی های شهر» و در سال ۱۹۳۶ نیز «عصر جدید» را ساخت كه به راستی از ماندگارترین آثار او هستند.
فیلم های ناطق و همراه با دیالوگ «چارلی چاپلین» با شاهكار معروف اش، «دیكتاتور بزرگ» در سال ۱۹۴۰ آغاز شد. هرچند اولین باری كه صدای چاپلین را تماشاگران شنیدند، در سكانس پایانی فیلم «عصر جدید» بود كه آواز نامفهومی از چاپلین شنیده می شد.
با وجود شكوفایی دوران فیلم های ناطق در دهه ۳۰، چاپلین هم چنان سینما را یك هنر پانتومیك می دانست و عقیده داشت كه بازی بسیار بیشتر از كلمات و دیالوگ ها از سوی تماشاگر درك می شود.
وی با فیلم «لایم لایت» در سال ۱۹۷۲ جایزه اسكار بهترین موسیقی را كسب كرد، هرچند چند دهه بعد از ساخت آن بود كه با تأخیر حدودا ۳۰ ساله در لس آنجلس اكران شد.
«چاپلین» در سال ۱۹۲۹ در دو بخش بهترین بازیگر و بهترین كارگردان كمدی برای فیلم «سیرك» نامزد جوایز اسكار بود، اما برگزاركنندگان جوایز اسكار با خارج كردن نام او از فهرست نامزدها، تصمیم گرفتند تنها یك اسكار افتخاری به وی اعطا كنند.
این كمدین بزرگ ۴۲ سال، در سال ۱۹۷۲ دومین جایزه افتخاری اسكار را گرفت و برای اولین بار در مراسم حضور یافت. در تاریخ برگزاری اسكار، «چاپلین» ركوردار طولانی ترین مدت تشویق ازسوی حضار است كه پنج دقیقه به طول انجامید.
«چارلی چاپلین» دو فیلم آخرش را در لندن ساخت؛ «سلطانی در نیویورك» در سال ۱۹۵۷ و «كونتسی از هنگ كنگ» در سال ۱۹۶۷ كه كارگردانی، نگارش فیلم نامه و تهیه كنندگی آن ها برعهده خود چاپلین بود. فیلم «كونتسی از هنگ كنگ» با بازی «مارلون براندو» و «سوفیا لورن»، آخرین حضور چاپلین در عرصه سینما بود.
«چاپلین» پس از خداحافظی از بازیگری، بین سال های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۶، موسیقی فیلم های صامت اش را می ساخت و آن ها را دوباره عرضه می كرد. وی روز چهارم مارس ۱۹۷۵ به جهت سال ها خدمت هنری به جامعه انگلستان از سوی ملكه الیزابت دوم به مقام شوالیه رسید و لقب «سر» را دریافت كرد.
سلامت جسمانی چاپلین تقریبا پس از پایان ساخت فیلم «كونتسی از هنگ كنگ» و به طور شدیدتر پس از دریافت جایزه اسكار در سال ۱۹۷۲ روبه وخامت گذاشت. از سال ۱۹۷۷ بود كه او بر روی «ویلچر» می نشست و سرانجام روز ۲۵ دسامبر ۱۹۷۷ در سن ۸۸ سالگی درگذشت.
وی طی چند دهه فعالیت سینمایی موفق به كسب جوایز متعددی چون جایزه اسكار بهترین موسیقی برای «لایم لایت» در سال ۱۹۷۳، جایزه اسكار افتخاری در سال ۱۹۷۲، نامزد اسكار بهترین فیلم نامه در سال ۱۹۴۸ برای «آقای وردو»، نامزد اسكار بهترین بازیگر مرد و بهترین فیلم نامه در سال ۱۹۴۱ برای «دیكتاتور بزرگ»، جایزه اسكار افتخاری در سال ۱۹۲۹ برای فیلم «سیرك»، جایزه افتخاری از انجمن كارگردانان آمریكا، جایزه ربان نقره ای بهترین فیلم خارجی از انجمن روزنامه نگاران فیلم ایتالیا در سال ۱۹۵۳ برای «لایم لایت»، جایزه شیر طلای افتخاری ونیز در سال ۱۹۷۲شد.
از مهم ترین آثار كارنامه فیلم سازی چارلی چاپلین می توان از «ولگرد»، «شغل»، «بانک»، «مامور آتش نشانی»، «خیابان آرام»، «زندگی سگی»، «دوش فنگ»، «پسربچه»، «زائر»، «زن پاریسی»، «جویندگان طلا»، «سیرک»، «روشنایی های شهر»، «عصر جدید»، «دیکتاتور بزرگ»، «موسیو وردو»، «لایم لایت»، «سلطانی در نیویورک»، «کنتسی از هنگ کنگ»، «خانه به دوش»، «پروفسور» و «طبقه مرفه» نام برد.